Әділет
Әділет

"Қантты кондитерлік өнімдер мен какао ұнтағын өндіру", "Макарон өнімдерін өндіру", "Бөтелкедегі ауыз суды өндіру", "Өлшеп оралған шәй өндіру", "Сусындар өндіру", "Ашытқы өндіру", "Нан-тоқаш және ұннан жасалған кондитерлік өнімдерді өндіру", "Өндірілген тамақ өнімдерін өткізу менеджменті", "Қоғамдық тамақ өнімдерін өндіру", "Дайындалған тамақ өнімдері мен жартылай фабрикаттарды өндіру" кәсіптік стандарттарын бекіту туралы

Жаңа

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2025 жылғы 19 желтоқсандағы № 477 бұйрығы

      "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Мынадай кәсіптік стандарттар бекітілсін:

      1) 1-қосымшаға сәйкес "Қантты кондитерлік өнімдер мен какао ұнтағын өндіру";

      2) 2-қосымшаға сәйкес "Макарон өнімдерін өндіру";

      3) 3-қосымшаға сәйкес "Бөтелкедегі ауыз суды өндіру";

      4) 4-қосымшаға сәйкес "Өлшеп оралған шәй өндіру";

      5) 5-қосымшаға сәйкес "Сусындар өндіру";

      6) 6-қосымшаға сәйкес "Ашытқы өндіру";

      7) 7-қосымшаға сәйкес "Нан-тоқаш және ұннан жасалған кондитерлік өнімдерді өндіру";

      8) 8-қосымшаға сәйкес "Өндірілген тамақ өнімдерін өткізу менеджменті";

      9) 9-қосымшаға сәйкес "Қоғамдық тамақ өнімдерін өндіру";

      10) 10-қосымшаға сәйкес "Дайындалған тамақ өнімдері мен жартылай фабрикаттарды өндіру".

      2. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Аграрлық азық-түлік нарықтары және ауыл шаруашылығы өнімін қайта өңдеу департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрыққа қол қойылған күннен бастап күнтізбелік бес күн ішінде оның көшірмесінің Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына қазақ және орыс тілдерінде электрондық түрде жіберілуін;

      2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің интернет ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Ауыл шаруашылығы министрі 		А. Сапаров

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Еңбек және халықты

      әлеуметтік қорғау министрлігі

  Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы
министрінің
2025 жылғы 19 желтоқсандағы
№ 477 бұйрығына
1-қосымша

"Қантты кондитерлік өнімдер мен какао ұнтағын өндіру" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Қантты кондитерлік өнімдер мен какао ұнтағын өндіру" кәсіптік стандарты "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 5-бабының 5-тармағына сәйкес әзірленген және кондитерлік өнімдерді, оның ішінде шоколадты, карамельді, вафельді және басқа да қантты өнімдерді, сондай-ақ какао ұнтағын өндірумен айналысатын жұмыскерлердің еңбегін және кәсіптік қызметін ұйымдастыру саласында қолданылады. Бұл стандарт жұмыскерлердің біліктілігіне қойылатын талаптарды регламенттейді, олардың міндеттерін, құқықтарын сипаттайды, сондай-ақ осы саладағы кәсіби функцияларды тиімді және қауіпсіз орындау үшін қажетті білім, дағды және машықты белгілейді. Ол өндірістің— шикізатты сатып алудан бастап дайын өнімді шығаруға дейін, сондай-ақ өнім сапасын бақылау, қаптау және сақтау үдерістерін қоса алғанда барлық кезеңдерінде қолданылады

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) Білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) Дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) Какао майы – құрамында май қышқылдары бар какао бұршақтарынан немесе какао бұршақтарының құрамдас бөліктерінен алынған май қышқылдары триглицеридтері мен ілеспе заттардың қоспасы;

      4) Какао ұнтағы – құрамында 12–20 % какао майы және 7,5 %-дан аспайтын ылғал бар ұсақ ұнтақталған, жартылай майсыз үгітілген какаодан жасалған кондитерлік өнім;

      5) Карамель – ылғалдың массалық үлесі 4%-дан аспайтын шикізат пен тағамдық қоспалардың, хош иістендіргіштердің басқа түрлерін қосып немесе қоспай, қант пен сірненің қайнатылған қоспасы негізінде карамель массасынан жасалған құйылған қантты кондитерлік өнім;

      6) Карамель массасы – ылғалдылығы 4 %-дан аспайтын тағамдық қоспалар қосылған карамель шәрбатын қайнату арқылы алынған кондитерлік масса;

      7) Кәмпит – кәмпиттің негізгі сәйкестендіру белгісін анықтайтын бір немесе бірнеше кәмпит массасынан жасалған, шағын мөлшердегі құйылған қантты кондитерлік өнім;

      8) Кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      9) Кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат ;

      10) Кондитерлік өндіріс – кондитерлік өнімдерді өнеркәсіптік өндіру;

      11) Машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      12) Қантты кондитерлік өнім – құрамында қант мөлшері кемінде 20 % болатын кондитерлік өнім;

      13) Құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндеттерді орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      14) Кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі ;

      15) Салынды – кондитерлік өнімнің ішкі қуысын қабаттау және (немесе) толтыру үшін қолданылатын кондитерлік жартылай фабрикат;

      16) Шәрбат – құрамында кемінде 50% құрғақ заттар бар басқа кондитерлік шикізат қосылған сахарозаның немесе әртүрлі қанттардың концентрацияланған ерітіндісі;

      17) Шоколад – какао өнімдері мен қант негізінде алынатын, оның құрамына какао өнімдерінің жалпы құрғақ қалдығының кемінде 35%-ы, оның ішінде какао майының кемінде 18%-ы және какао өнімдерінің майсыз құрғақ қалдығының кемінде 14%-ы кіретін кондитер өнімі;

      18) Ұнтақталған какао – механикалық түрде бұзылған, қуырылған және қабығынан босатылған какао бұршақтарын ұнтақтау өнімі.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) БТБА –Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      2) ЭҚЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      3) СБШ – Салалық біліктілік шеңбері;

      4) БА – Басшылардың, мамандардың және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы;

      5) ТжКБ – Техникалық және кәсіптік білім;

      6) ISO – International Organization for Standardization (Стандарттау жөніндегі халықаралық ұйым);

      7) HACCP – Hazard Analysis and Critical Control Points (Тәекелдерді талдау және сыни бақылау нүктелері ).

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Қантты кондитерлік өнімдер мен какао ұнтағын өндіру

      5. Кәсіптік стандарттың коды: C121

      6. ЭҚЖЖ-ға сәйкес секцияны, бөлімді, топты, сыныпты және кіші сыныпты көрсету:

      C Өңдеуші өнеркәсіп

      10 Тамақ өнімдерін өндіру;

      10.8 Басқа тамақ өнімдерін өндіру;

      10.89 Басқа топтамаларға енгізілмеген өзге де тамақ өнімдерін өндіру;

      10.89.9 Басқа топтамаларға енгізілмеген өзге де тағам өнімдерін өндіру.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Какао, шоколад және қант кондитерлік өнімдерін өндірумен айналысатын кәсіптер бойынша қызмет.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізбесі:

      1) Шоколад массасын әзірлеу желісінің операторы - СБШ 3 деңгейі;

      2) Зертхана меңгерушісі - СБШ 6 деңгейі;

      3) Кондитер өнімдерін даярлаушы - СБШ 3 деңгейі;

      4) Бас директор - СБШ 7 деңгейі;

      5) Қаптамашы-ораушы - СБШ 2 деңгейі;

      6) Кәмпиттер жасаушы - СБШ 3 деңгейі;

      7) Тағам өндірісінің инженер-технологтары - СБШ 6 деңгейі;

      8) Зертханашы (біліктілігі орташа) - СБШ 3 деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. "Шоколад массасын әзірлеу желісінің операторы" кәсіп карточкасы

Топ коды:

8162-6

Қызмет атауының коды:

8162-6-003

Кәсіп атауы:

Шоколад массасын әзірлеу желісінің операторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа даүлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
73-параграф. Шоколад массасын дайындау желісінің операторы, 4-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
74-параграф . Шоколад массасын дайындау желісінің операторы, 5-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

4-разряд: 3-разрядтағы желі операторы немесе ұқсас учаскелерде (ұнтақтау, араластыру, темперлеу немесе шоколад массаларын қалыптау) кемінде 1 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс. Жұмысшы технологиялық жабдықты басқарудың тәжірибелік дағдыларына ие болуы, рецептура мен температуралық режим параметрлерін сақтауы және жартылай фабрикаттардың сапасына бастапқы бақылау жүргізе алуы қажет. "Кондитерлік өндіріс технологиясы" немесе "Азық-түлік өнімдерінің технологиясы" мамандығы бойынша орта арнаулы білімі болған жағдайда өтіл 6 айға дейін қысқартылуы мүмкін.
5-разряд: 4-разрядтағы желі операторы лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі. Жұмысшы шоколад массасын дайындаудың толық циклін өз бетінше жүргізу тәжірибесіне ие болуы тиіс, оның ішінде жабдықты баптау мен қызмет көрсету, тұтқырлық пен ылғалдылық параметрлерін бақылау, өнім сапасын талдау және технологиялық құжаттаманы жүргізу. Зертхана және кәсіпорынның технологиялық қызметімен өзара жұмыс тәжірибесі, рецептураларды түзету мен өндіріс тиімділігін арттыруға қатысу міндетті болып табылады.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

талап емес

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

8162-6-001 - Шоколад өңдейтін машиналардың машинисі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ағынды-автоматтандырылған желіде какао майы мен какао ұнтағын өндіру бойынша технологиялық процесті жүргізу.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жабдық пен шикізатты желі жұмысына дайындау
2. Шоколад массасын дайындаудың технологиялық процесін жүргізу
3. Процесті аяқтау және желіге қызмет көрсету

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Жабдық пен шикізатты желі жұмысына дайындау



1-дағды:
Шикізатты дайындау және ингредиенттерді жүктеу

Машықтар:
4-разряд:
1. Какао өнімдерінің, қант пен майдың сапасы мен ылғалдылығын жүктеу алдында тексеру.
2. Компоненттерді технологиялық картаға сәйкес мөлшерлеу.
3. Ингредиенттерді араластырғыштарға жүктеп, олардың біркелкі таралуын бақылау.
 
5-разряд:
1. Шикізаттың техникалық шарттар мен спецификацияларға сәйкестігін бақылау.
2. Ингредиенттерді мөлшерлеу және желіге беру процесін ұйымдастыру.
3. Шикізаттың жұмсалуын бақылап, жүктелген компоненттер есебін жүргізу.

Білімдер:
4--разряд:
1. Какао-бұршақтардың, какао ұнтағының, майлар мен қанттың түрлері мен қасиеттері.
2. Шикізатты сақтау және өңдеуге дайындау қағидалары.
3. Рецептура және ингредиенттерді салу нормалары.
 
5-разряд:
1. Шикізат сапасының шоколад массасының қасиеттеріне әсері.
2. Компоненттердің ылғалдылығы мен тазалығын анықтау әдістері.
3. Шикізатқа арналған стандарттар мен техникалық шарттар (МемСТ, ISO).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Технологиялық жабдықты дайындау және баптау

Машықтар:
4--разряд:
1. Желі іске қосылар алдында диірмендердің, араластырғыштардың және дозаторлардың жарамдылығын тексеру.
2. Рецептураға сәйкес беру, жылдамдық және температура параметрлерін баптау.
3. Шебердің бақылауымен жабдықты сынамалы іске қосу.
 
5--разряд:
1. Әртүрлі рецептуралар үшін жабдықтың параметрлерін толық баптау және реттеу.
2. Желінің тораптары мен механизмдерінің техникалық жағдайын бақылау.
3. Ауытқулардың себептерін талдау және ұсақ ақауларды жою.

Білімдер:
4--разряд:
1. Диірмендердің, араластырғыштардың және темперлеу машиналарының құрылысы.
2. Желіні жұмысқа технологиялық дайындаудың реттілігі.
3. Жабдықты пайдалану кезіндегі еңбек қауіпсіздігі ережелері.
 
5--разряд:
1. Технологиялық процестерді автоматты басқару және реттеу қағидаттары.
2. Ақауларды диагностикалау және жою әдістері.
3. Машиналарды энергия тиімді және қауіпсіз пайдалану талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Шоколад массасын дайындаудың технологиялық процесін жүргізу



1-дағды:
Ұнтақтау және араластыру процесін басқару

Машықтар:
4-разряд:
1. Массаның диірмендер мен араластырғыштарға біркелкі берілуін бақылау.
2. Валиктер немесе барабандардың айналу жылдамдығы мен температурасын бақылау.
3. Белгіленген технологиялық режимді сақтау.
 
5--разряд:
1. Ұнтақтау, ылғалдылық және масса тұтқырлығы параметрлерін өздігінен реттеу.
2. Өнімнің консистенциясы мен текстурасының көрсеткіштерін бақылау.
3. Тұрақты сапа алу үшін араластыру процесін оңтайландыру.

Білімдер:
4--разряд:
1. Шоколад массасын дайындау технологиялық процесінің негізгі сатылары.
2. Температура мен уақыттың өнім консистенциясына әсері.
3. Массаның сапасын органолептикалық бағалау әдістері.
 
5--разряд:
1. Шоколад массаларының физика-химиялық қасиеттері.
2. Тұтқырлық пен тығыздықты бақылау және реттеу әдістері.
3. Жартылай фабрикаттың технологиялық тиімділігі мен сапа көрсеткіштері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Технологиялық параметрлер мен жартылай фабрикат сапасын бақылау

Машықтар:
4-разряд:
1. Массадан сынамалар алып, оның дайындық дәрежесін анықтау.
2. Температура мен тығыздықтың белгіленген параметрлерге сәйкестігін тексеру.
3. Технологиялық көрсеткіштер есебін журналға тіркеу.
 
5-разряд:
1. Зертханалық және технологиялық сынақтар деректерін талдау.
2. Нормадан ауытқулардың себептерін анықтап, түзетулер енгізу.
3. Өнім сапасын арттыру бойынша ұсыныстар әзірлеуге қатысу.

Білімдер:
4-разряд:
1. Сынамаларды алу және бақылау талдауларын жүргізу тәртібі.
2. Шоколад массасының сапа көрсеткіштері (тұтқырлық, дисперстілік, ылғалдылық).
3. Технологиялық құжаттаманы ресімдеу қағидалары.
 
5-разряд:
1. Технологиялық процестерді талдау және режимдерді оңтайландыру әдістері.
2. HACCP жүйесі бойынша сындарлы бақылау нүктелері.
3. Сапа стандарттарына қойылатын талаптар (МемСТ, ISO 22000).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

3-еңбек функциясы:
Процесті аяқтау және желіге қызмет көрсету



1-дағды:
Шоколад массасын салқындату және беру

Машықтар:
4-разряд:
1. Массаны түсірер алдында салқындату процесін бақылау.
2. Өнімнің температурасын және біртектілігін тексеру.
3. Массаны келесі учаскелерге беруге дайындау.
 
5-разряд:
1. Салқындату және темперлеу жүйелерін баптау.
2. Кристалданудың біркелкілігін және массаның құрылымын бақылау.
3. Өнімді сапасын жоғалтпай қалыптау немесе қаптау цехына жеткізуді қамтамасыз ету.

Білімдер:
4-разряд:
1. Шоколад массаларын салқындату және кристалдандыру қағидаттары.
2. Температуралық режимдер мен жартылай фабрикат сапасына қойылатын талаптар.
3. Массаны келесі учаскелерге тасымалдау қағидалары.
 
5-разряд:
1. Шоколадтың құрылымын реттеу және темперлеу технологиясы.
2. Майлы ағаруды (жировое поседение) болдырмау әдістері.
3. Дайын өнім мен жартылай фабрикатқа арналған стандарттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Желіні тазалау, техникалық қызмет көрсету және қауіпсіздік

Машықтар:
4-разряд:
1. Ауысым соңында жабдықты санитарлық өңдеуден өткізу.
2. Қорғаныс құрылғылары мен дабыл беру жүйелерінің жарамдылығын бақылау.
3. Жабдықты келесі іске қосуға дайындау.
 
5-разряд:
1. Желіні техникалық қызмет көрсету және санитарлық тазалау жұмыстарын ұйымдастыру.
2. Қызметкерлердің қауіпсіздік талаптарын орындауын бақылау.
3. Жабдықтың техникалық жағдайы туралы журнал жүргізу.

Білімдер:
4-разряд:
1. Өндірістік жабдықты санитариялық өңдеу қағидалары.
2. Тазалау және дезинфекция жүргізу реттілігі.
3. Еңбек пен өрт қауіпсіздігі негіздері.
 
5-разряд:
1. Қауіпсіздік техникасы мен экология бойынша нормативтік талаптар.
2. Санитарлық өңдеу тиімділігін бақылау әдістері.
3. Өнеркәсіптік қауіпсіздік және ішкі аудит жүйелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Командада жұмыс істей білу
Тәртіптілік
Дәлдік
Төзімділік пен еңбексүйгіштік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ шеңберінде басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

6

Тағам өндірісінің инженер-технологтары

5

Зертхана меңгерушісі

10. "Зертхана меңгерушісі" кәсіп карточкасы :

Топ коды:

1329-9

Қызмет атауының коды:

1329-9-014

Кәсіп атауы:

Зертхана меңгерушісі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа даүлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелген.
75-параграф. Өндірістік зертхананың меңгерушісі (өндірісті бақылау бойынша)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Микробиологиялық бақылау зертханасында немесе ұқсас лауазымда кемінде 2 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

3111-1-004 - Техник-химик зертханашы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қызметкер зертхана жұмысының ұйымдастырылуын қамтамасыз етеді, шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімдердің сапасын бақылайды, қауіпсіздік стандарттары мен нормативтік талаптардың сақталуына жауап береді.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Зертхана қызметін ұйымдастыру және басқару
2. Шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің сапасын бақылау
3. Зертханалық жабдықтың және құжаттаманың жұмыс істеуін қамтамасыз ету

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Зертхана қызметін ұйымдастыру және басқару



1-дағды:
Зертхана персоналына басшылық жасау

Машықтар:
1. Зертхана қызметкерлері арасында міндеттерді бөлу.
2. Еңбек қауіпсіздігі және санитария ережелерінің сақталуын бақылау.
3. Зертхана қызметкерлерін оқытуды және нұсқамалық өткізуді ұйымдастыру.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасы және еңбек қауіпсіздігі негіздері.
2. Персоналды басқару және ынталандыру қағидаттары.
3. Қауіпсіздік бойынша нұсқамалар мен білімді тексеру әдістемелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Зертхана жұмысының жоспарлануы және үйлестірілуі

Машықтар:
1. Зертханалық талдау мен сынақтар жүргізу кестесін құрастыру және бекіту.
2. Зертхананың өндірістік бөлімшелермен өзара әрекеттесуін ұйымдастыру.
3. Сынақ жоспарларының орындалуын және есеп журналдарының жүргізілуін бақылау.

Білімдер:
1. Өндірістік сапа бақылауын жоспарлау негіздері.
2. Зертханалық құжаттаманы жүргізу және сақтау тәртібі.
3. Тамақ өнеркәсібі кәсіпорнының құрылымы мен функциялары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің сапасын бақылау



1-д1-дағды:
Шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің сапасын бақылау

Машықтар:
1. Талдау нәтижелері бойынша сәйкессіздіктердің себептерін анықтау.
2. Технологиялық режимдерді түзету бойынша ұсыныстар әзірлеу.
3. Зертханалық бақылау нәтижелері туралы есептерді басшылыққа дайындау.

Білімдер:
1. Сапаны бақылау деректерін статистикалық өңдеу әдістері.
2. Түзету және алдын алу әрекеттерін (CAPA) жүргізу тәртібі.
3. Сапа менеджменті жүйелері бойынша ішкі аудиттің негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Зертханалық талдауларды ұйымдастыру және жүргізу

Машықтар:
1. Физика-химиялық, органолептикалық және микробиологиялық сынақтар жүргізу.
2. Алынған нәтижелерді талдау және хаттамалар рәсімдеу.
3. Өнімнің МемСТ және СанЕжН талаптарына сәйкестігін анықтау.

Білімдер:
1. Тағам өнімдерін физика-химиялық және микробиологиялық талдау әдістері.
2. Кондитерлік өнімдердің сапасы мен қауіпсіздігіне арналған критерийлер.
3. Нормативтік құжаттар: МемСТ, СанЕжН, ISO 22000, HACCP.
 

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

3-еңбек функциясы:
Зертханалық жабдықтың және құжаттаманың жұмыс істеуін қамтамасыз ету



1-дағды:
Зертханалық құжаттаманы жүргізу және сақтау

Машықтар:
1. Талдау нәтижелерін белгіленген нысанда рәсімдеу.
2. Сынақтар мен ішкі есепке алу журналдарын жүргізу.
3. Архивтік құжаттар мен деректердің сақталуын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Сынақ хаттамалары мен есептік нысандарды рәсімдеу тәртібі.
2. Зертханалық деректердің құжат айналымы және архивтік сақталу ережелері.
3. Зертханалық жүйелермен жұмыс істеу кезіндегі ақпараттық қауіпсіздік негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Зертханалық процестің техникалық қамтамасыз етілуі

Машықтар:
1. Зертханалық жабдық пен аспаптардың жарамдылығын бақылау.
2. Өлшеу құралдарын калибрлеуді, тексеруді және қызмет көрсетуді ұйымдастыру.
3. Реактивтердің, ыдыстардың және эталондардың бар болуын және дұрыс сақталуын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Зертханаларды метрологиялық қамтамасыз ету қағидаттары.
2. Бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану нормалары мен ережелері.
3. Реактивтер мен сынамаларды сақтау жағдайларына қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Тез шешім қабылдай білу
Аналитикалық ойлау
Оқу және өзін-өзі оқыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ шеңберінде басқа кәсіптермен байланыс:

СБШдеңгейі:

Кәсіп атауы:

6

Тағам өндірісінің инженер-технологтары

3

Кондитер өнімдерін даярлаушы

11. "Кондитер өнімдерін даярлаушы" кәсіп карточкасы

Топ коды:

7512-3

Қызмет атауының коды:

7512-3-013

Кәсіп атауы:

Кондитер өнімдерін даярлаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
35-параграф. Кондитер, 1-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
36-параграф. Кондитер, 2-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
37-параграф. Кондитер, 3-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
38-параграф. Кондитер, 4-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
39-параграф. Кондитер, 5-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
40-параграф. Кондитер, 6-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

1-разряд: Жұмыс өтілі талап етілмейді. Оқыту шебердің немесе жоғары білікті қызметкердің басшылығымен тікелей жұмыс орнында жүргізіледі. Жұмысшы негізгі санитариялық ережелерді білуі және еңбек қауіпсіздігі мен ішкі еңбек тәртібі талаптарын сақтауы тиіс. 2-разряд: 1-разрядтағы кондитер лауазымында кемінде 3 ай жұмыс өтілі немесе оқу-өндірістік шеберханаларда не тамақ өнеркәсібі кәсіпорнында өндірістік оқудан өту. Жұмысшы өнімдерді дайындау және қалыптау бойынша қарапайым операцияларды орындай білуі, шикізат пен жартылай фабрикаттардың негізгі қасиеттерін білуі тиіс. 3-разряд: 2-разрядтағы кондитер лауазымында кемінде 6 ай жұмыс өтілі немесе "Кондитер ісі" не "Азық-түлік өндірісінің технологиясы" бағыты бойынша арнайы курстарды немесе колледжді аяқтау. Жұмысшы негізгі кондитерлік массаларды (помадалы, карамельді, шоколадты, вафельді) дайындау технологиясын меңгеріп, жартылай фабрикаттардың сапасын бақылауды білуі тиіс. 4-разряд: 3-разрядтағы кондитер лауазымында кемінде 1 жыл жұмыс өтілі. Технологиялық процесті өздігінен жүргізу, жабдықты баптау және температура, ылғалдылық пен өнім құрылымын бақылау тәжірибесі болуы қажет. Жұмысшы технологиялық режим нормаларынан ауытқуларды жоя білуі тиіс. 5-разряд: 4-разрядтағы кондитер лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі. Өндірістік учаскенің жұмысын ұйымдастыру, технологиялық құжаттаманы жүргізу және төмен-разрядтағы қызметкерлерге тәлімгерлік ету тәжірибесі талап етіледі. Жұмысшы сапаны бағалау әдістерін меңгеріп, стандарттау және технологиялық процестерді ұтымдандыру негіздерін білуі тиіс. 6-разряд: 5-разрядтағы кондитер лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі. Ауысымды басқару, жаңа технологиялар мен рецептураларды енгізу, сондай-ақ ішкі өндірістік бақылауды жүргізу тәжірибесі болуы қажет. Жұмысшы технологиялық процестерді терең меңгеруі, сапа менеджменті жүйелерін (HACCP, ISO 22000) білуі және өндірістік циклді оңтайландыру бойынша шешім қабылдай алуы тиіс.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

7512-3-001 – Бисквит дайындаушы
7512-3-018 - Карамель дайындаушы
7512-3-021 - Кондитер
7512-3-022 - Конфет дайындаушы
7512-3-029 - Халуа илеуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мерзімді әсер ететін машиналар мен аппараттарда және ағындық желілерде қантты кондитерлік өнімдерді дайындау бойынша технологиялық процесті жүргізу.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Шикізат пен құралдарды дайындау
2. Кондитерлік өнімдерді дайындау, қалыптау және өңдеу

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Шикізат пен құралдарды дайындау



1-дағды:
Шикізатты қабылдау және дайындау

Машықтар:
1-разряд:
1. Шебердің басшылығымен шикізатты қабылдау және сұрыптау.
2. Қаптаманың бүтіндігін тексеру.
3. Шикізатты тазалау және учаскеге жеткізу жұмыстарына қатысу.
 
2-разряд:
1. Рецептура бойынша ингредиенттерді дайындау.
2. Шикізаттың иісін, түсін және сапасын тексеру.
3. Қарапайым мөлшерлеу жұмыстарын орындау.
 
3-разряд:
1. Шикізаттың сапа құжаттарына сәйкестігін тексеру.
2. Температура мен сақтау жағдайларын бақылау.
3. Жартылай фабрикаттарға арналған қоспаларды дайындау.
 
4-разряд:
1. Шикізаттың спецификация бойынша келіп түсуін бақылау.
2. Визуалды бағалау және бастапқы бақылау жүргізу.
3. Есеп журналын жүргізу.
 
5-разряд:
1. Шикізат пен жартылай фабрикаттардың сапасын талдау.
2. Ингредиенттерді тиімді пайдалану процесін ұйымдастыру.
3. Қоймалардың санитарлық жағдайын бақылау.
 
6-разряд:
1. Шығын нормалары мен спецификацияларды әзірлеу.
2. Жеткізушілерді және кіріс бақылауын қадағалау.
3. Шикізатты дайындау бойынша персоналдың жұмысын басқару.

Білімдер:
1-разряд:
1. Санитария және жеке гигиена негіздері.
2. Негізгі кондитерлік шикізат түрлері.
3. Қабылдау және сақтау қағидалары.
 
2-разряд:
1. Ингредиенттердің құрамы мен қасиеттері (қант, ұн, майлар, какао).
2. Мөлшерлеу және араластыру қағидалары.
3. Сақтаудың температуралық режимдері.
 
3-разряд:
1. Түрлі өнімдерге арналған шикізатты дайындау технологиясы.
2. Шикізатқа арналған МемСТ талаптары.
3. Ылғалдылық пен тазалықты анықтау әдістері.
 
4-разряд:
1. Санитарлық бақылау және HACCP жүйелері.
2. Шоколад пен какао майына арналған шикізатқа қойылатын талаптар.
3. Сапа мен балғындықты анықтау әдістері.
 
5-разряд:
1. Шикізатты өңдеудің заманауи технологиялары.
2. Халықаралық ISO 22000 стандарттары.
3. Шикізатты тиімді пайдалану нормативтері.
 
6-разряд:
1. Шикізатты кіріс бақылау және сертификаттау әдістері.
2. Сапа тәуекелдерін талдау (HACCP, FMEA).
3. Кондитерлік жартылай фабрикаттар өндірісіндегі халықаралық үрдістер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жабдықтар мен жұмыс орындарын дайындау

Машықтар:
1-разряд:
1. Ыдыстар мен құрал-саймандарды дайындау.
2. Жабдықтың тазалығын тексеру.
3. Жұмыс орнында тәртіпті сақтау.
 
2-разряд:
1. Қалыптар мен дозаторларды орнату.
2. Машиналардың жарамдылығын тексеру.
3. Шебердің нұсқауымен қалыптарды майлау.
 
3-разряд:
1. Илеу, темперлеу және қалыптау машиналарын дайындау.
2. Температуралық режим параметрлерін баптау.
3. Жабдықтың санитарлық жағдайын бақылау.
 
4-разряд:
1. Автоматтық желілерді баптау.
2. Дозаторлардың калибрлеуін тексеру.
3. Машиналардың жұмыс режимдерін бақылау.
 
5-разряд:
1. Технологиялық режимдерді оңтайландыру.
2. Жабдыққа қызмет көрсету кестесін бақылау.
3. Пайдалану жөніндегі нұсқаулықтарды әзірлеу.
 
6-разряд:
1. Учаскенің техникалық дайындығын басқару.
2. Автоматтандырылған мониторинг жүйелерін енгізу.
3. Жабдықтың тиімділігін бағалау.

Білімдер:
1-разряд:
1. Санитария негіздері.
2. Қарапайым жабдықтың арналуы.
3. Жинау және тазалау қағидалары.
 
2-разряд:
1. Миксерлердің, қалыптау және темперлеу машиналарының жұмыс принциптері.
2. Техникалық қауіпсіздік ережелері.
3. Жабдықты тазалау әдістері.
 
3-разряд:
1. Автоматты желілердің жұмыс сызбалары.
2. Құрал-саймандардың тазалығына арналған МемСТ талаптары.
3. Температура мен қысымды реттеу тәсілдері.
 
4-разряд:
1. Техникалық қызмет көрсету принциптері.
2. Өндірістік учаскенің технологиялық сызбалары.
3. Желілердің тиімділік параметрлері.
 
5-разряд:
1. Энергия үнемдеуші және экологиялық технологиялар.
2. Техникалық бақылау бағдарламалары.
3. Ақауларды диагностикалау әдістемелері.
 
6-разряд:
1. Қазіргі заманғы автоматтандырылған желілер мен басқару жүйелері (SCADA, MES).
2. Жабдық қауіпсіздігіне арналған халықаралық стандарттар.
3. Технологиялық процестерді инжиниринг және жобалау.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Кондитерлік өнімдерді дайындау, қалыптау және өңдеу



1-дағды:
Өнімдерді қалыптау және әрлеу

Машықтар:
1-разряд:
1. Өнімдерді қалыптарға орналастыру.
2. Қалыптардың толтырылуын тексеру.
3. Қарапайым өнімдердің әрлеуіне қатысу.
 
2-разряд:
1. Қалыптау машиналарымен жұмыс істеу.
2. Өнімдердің тұтастығын бақылау.
3. Қалыптарды қайта пайдалануға дайындау.
 
3-разряд:
1. Қалыптау және құю агрегаттарын баптау.
2. Қалыптау температурасын бақылау.
3. Өнімдердің геометриясын тексеру.
 
4-разряд:
1. Салқындату және конвейер параметрлерін реттеу.
2. Кристалданудың біркелкілігін бақылау.
3. Өнімдердің сыртқы түрін тексеру.
 
5-разряд:
1. Қалыптау тұрақтылығын талдау.
2. Әрлеу процесін оңтайландыру.
3. Өндірістік бақылау журналын жүргізу.
 
6-разряд:
1. Қалыптау және декорацияның автоматтандырылған желілерін енгізу.
2. Әрлеу учаскесінің жұмысына басшылық ету.
3. Өнім сапасын бақылау.

Білімдер:
1-разряд:
1. Қалыптау технологиясының негіздері.
2. Гигиена ережелері.
3. Ыстық массада жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік.
 
2-разряд:
1. Қалып түрлері және қалыптауға арналған жабдықтар.
2. Салқындату принциптері.
3. Ақаулардың алдын алу әдістері.
 
3-разряд:
1. Шоколадтың кристалдануы кезіндегі физика-химиялық процестер.
2. Өнімдердің геометриясына арналған МемСт талаптары.
3. Параметрлерді реттеу әдістері.
 
4-разряд:
1. Қалыптау желілерінің құрылысы.
2. Әрлеу және декорация технологиясы.
3. Учаскедегі санитариялық нормалар.
 
5-разряд:
1. Қалыптау және глазурлеудің заманауи әдістері.
2. Автоматтық бақылау әдістері.
3. ISO және HACCP стандарттары.
 
6-разряд:
1. 3D-қалыптау және декорацияның жаңа технологиялары.
2. Сапаны цифрлық бақылау жүйелері.
3. Кондитерлік өнімдерге арналған халықаралық талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Кондитерлік массалар мен жартылай фабрикаттарды дайындау

Машықтар:
1-разряд:
1. Араластырудың ең қарапайым операцияларын орындау.
2. Ингредиенттерді өлшеу.
3. Жұмыс орнын таза ұстау.
 
2-разряд:
1. Қарапайым шәрбаттар мен қамыр дайындау.
2. Консистенция мен температураны бақылау.
3. Жартылай фабрикаттың дайындық дәрежесін тексеру.
 
3-разряд:
1. Күрделі массаларды (карамель, шоколад, пралине) дайындау.
2. Белгіленген технологиялық режимдерді сақтау.
3. Дайындықты органолептикалық белгілер арқылы анықтау.
 
4-разряд:
1. Қайнату және салқындату процесін басқару.
2. Жартылай фабрикаттардың сапасын бақылау.
3. Ауытқулар болған жағдайда түзетулер енгізу.
 
5-разряд:
1. Технологиялық параметрлерді талдау.
2. Жаңа рецептураларды әзірлеу.
3. Сапаның тұрақтылығын бақылау.
 
6-разряд:
1. Күрделі массаларды дайындау процесіне басшылық ету.
2. Инновациялық технологияларды енгізу.
3. Технологиялық сынақтар мен бақылау жүргізу.

Білімдер:
1-разряд:
1. Шикізат түрлері және олардың қолданылу мақсаты.
2. Жылумен өңдеудің негіздері.
3. Қауіпсіздік ережелері.
 
2-разряд:
1. Кондитерлік массалардың түрлері.
2. Қайнатудың температуралық режимдері.
3. Дайындықты анықтау әдістері.
 
3-разряд:
1. Шоколад және пралине массаларын дайындау технологиясы.
2. Тұтқырлық пен тығыздықты бақылау әдістері.
3. Жартылай фабрикаттарды салқындату тәсілдері.
 
4-разряд:
1. Сапаны зертханалық бақылау әдістері.
2. Жартылай фабрикаттарға арналған МемСт стандарттары.
3. Технологиялық процесті реттеу әдістері.
 
5-разряд:
1. Өндірістің жаңа технологиялары.
2. HACCP және ISO 22000 жүйелері.
3. Процестерді ұтымдандыру қағидаттары.
 
6-разряд:
1. Инновациялық технологиялық сызбалар және автоматтандыру.
2. Жаңа өнім түрлерін әзірлеу әдістері.
3. Тағам өнімдерінің халықаралық қауіпсіздік стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Командада жұмыс істей білу
Тәртіптілік
Дәлдік
Төзімділік пен еңбексүйгіштік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ щеңберінде басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

2

Орау және буып-түюші

3

Зертхана меңгерушісі

12. "Бас директор" кәсіп карточкасы

Топ коды:

1210-0

Қызмет атауының коды:

1210-0-002

Кәсіп атауы:

Бас директор

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелген.
44-параграф Бас директоры, ұйымның директоры (бастығы)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандығы бойынша кемінде 5 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс, ал ғылым докторы, ғылым кандидаты, философия докторы (PhD) немесе бейіні бойынша доктор ғылыми дәрежесі болған жағдайда ғылыми-педагогикалық жұмыс өтілі кемінде 3 жыл болуы қажет.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

1210-0-011 - Өндірістік бірлестіктің бас директоры
1210-0-028 - Кәсіпорын директоры

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өндірістік-шаруашылық және қаржы-экономикалық қызметке басшылық жасау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өндірістік-шаруашылық қызметті басқару
2. Еңбекті басқару мен ұйымдастырудың жаңа прогрессивті нысандарын әзірлеуді және енгізуді ұйымдастыру

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Өндірістік-шаруашылық қызметті басқару



1-дағды:
Кәсіпорынды тиімді басқаруды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Директордың құзыреттілік деңгейіне қатысты құжаттарды жасау және қол қою.
2. Серіктестермен келіссөздер жүргізу, келісімшарттардың кез-келген түрін жасау және бұзу.
3. Ұйымның тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету.
4. Өз құзыреті шегінде шешім қабылдау.
5. Мемлекеттік органдармен, бөгде ұйымдармен және мекемелермен қарым-қатынаста кәсіпорынның мүдделерін білдіру.
6. Бөлімшелердің тиімді өзара іс-қимылын жүзеге асыру мақсатында жұмысты ұйымдастыру.
7. Барлық қажетті мүлікпен қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау.
8. Ұйымның тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету.
9. Өнімдер мен қызметтерді сатудың өсуіне ықпал ету және пайданың өсуі.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық және заңнамалық актілері.
2. Барлық құрылымдық бөлімшелердің тиімді өзара іс-қимылына қол жеткізу мақсатында өндірісті техникалық қамтамасыз етуді ұйымдастыру, технологиясы және әдістері.
3. Кәсіпорынның өндірістік қуаттары және ұйымның өнім өндіру технологиясы.
4. Ұйымның өнім өндіру технологиясы.
5. Кәсіпкерліктің негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Кәсіпорынның қаржы-экономикалық қызметін тиімді бақылауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Кәсіпорынның барлық есеп шоттарын банктерде ашу.
2. Кәсіпорынның штаттық кестесін бекіту.
3. Кәсіпорынның мүлкі мен ақшалай қаражаттарын басқару.
4. Несие берушілер алдындағы барлық міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету.
5. Мүліктің сақталуын қамтамасыз ету.
6. Ұйымның мүліктік және өзге де мүдделерін сотта, төрелік органдарда, мемлекеттік органдар мен басқа ұйымдарда қорғау және ұсыну.
7. Қызметкерлердің ҚР заңнамасы, ішкі нормативтік құжаттар мен лауазымдық міндеттер талаптарын орындауын бақылау бойынша шаралар кешенін жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық және заңнамалық актілері.
2. Кәсіпорындардың шаруашылық қызметін талдау әдістері.
3. Есеп пен қаржылық талдаудың негіздері, несиелеу схемалары.
4. Экономиканың негіздері.
5. Салық заңнамасы, ұйымның өндірістік-шаруашылық және қаржы-экономикалық қызметі бойынша бизнес-жоспарларды жасау және келісу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Еңбекті басқару мен ұйымдастырудың жаңа прогрессивті нысандарын әзірлеуді және енгізуді ұйымдастыру



1-дағды:
Кәсіпорындағы еңбекті тиімді басқару және ұйымдастыру

Машықтар:
1. Ұйымның саясатын, стратегиясын және оларды жүзеге асыру механизмін анықтаңыз.
2. Отандық және шетелдік нарықтарды жаулап алу мақсатында өндірілетін өнімнің (көрсетілетін қызметтердің) сапасы мен бәсекеге қабілеттілігін арттыруға, олардың жоғары дамыған елдер мен үздік компаниялардың мемлекеттік стандарттары мен стандарттарына сәйкестігіне қатысу.
3. Менеджменттің экономикалық және әкімшілік әдістерін үйлестіруді, өндірістік және басқа мәселелерді талқылау мен шешуді, өндіріс тиімділігін арттырудың материалдық және моральдық ынталандыруларын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Ұйымды басқару мен басқарудың заманауи әдістері.
2. Нарық-сыртқы және ішкі жағдай.
3. Экономикалық көрсеткіштер жүйесі, маркетинг, жарнама техникасы және сатуды басқару әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Кәсіби дағдылардың дамуына және білім мен тәжірибені ұтымды пайдалануға жәрдемдесу

Машықтар:
1. Еңбек етуге, өмір мен денсаулыққа қолайлы және қауіпсіз жағдайлар жасау.
2. Қоршаған ортаны қорғау туралы заңнаманың талаптарын сақтау.
3. Ұжымда қолайлы психологиялық ахуал қалыптастыру.
4. Ұжымдық шартты әзірлеуді, жасасуды және орындауды, сондай-ақ еңбек және өндірістік тәртіптің сақталуын қамтамасыз ету.
5. Қызметкерлердің еңбекке деген уәждемесін, бастамашылдығы мен белсенділігін дамытуға жәрдемдесу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасы, ішкі еңбек тәртібі қағидалары.
2. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
3. Менеджмент пен маркетингтің негіздері.
4. Психология және кәсіби этика негіздері.
5. Өндірісті және еңбекті ұйымдастыру.
6. Ұжымдық шарттарды әзірлеу, жасасу және әлеуметтік-еңбек қатынастарын реттеу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

3-дағды:
Қақтығыстарды басқару және жағдайды сыни тұрғыдан талдау

Машықтар:
1. Ұжымдағы қақтығысты жағдайларды басқару.
2. Дайын тағам өнімдерін сату кезінде туындайтын қақтығыстарды реттеу.
3. Тапсырыс берушілермен және әріптестермен өзара әрекеттесуді қолдау.
4. Іскерлік және тұлғааралық коммуникацияны басқару, жиналыстар өткізу.
5. Келіссөздер жүргізу.
6. Оқиғаларды талдап, негізделген қорытындылар жасау.
7. Оқиғаларға дәлелді баға беру және оларды интерпретациялау.
8. Алынған нәтижелерді нақты жағдайлар мен мәселелерге қолдану.

Білімдер:
1. Тұлғааралық және іскерлік қарым-қатынас қағидалары мен нормалары.
2. Келіссөздер жүргізу әдістері.
3. Қақтығыстану ғылымының ерекшеліктері.
4. Сыни ойлау қағидаттары.
5. Сыни ойлау теориясы.
6. Сыни ойлауды дамыту қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Тез шешім қабылдай білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ шеңберінде басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

6

Инженер-технолог

6

Өндірістік зертхана бастығы

13. "Қаптамашы-ораушы" кәсіп карточкасы

Топ коды:

9321-0

Қызмет атауының коды:

9321-0-003

Кәсіп атауы:

Қаптамашы-ораушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелген.
288-параграф Өлшеу және орау машиналары машинисі, 2-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министріні2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 ң бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелген.
289-параграф. Өлшеу және орау машиналары машинисі, 3-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелген.
290-параграф . Өлшеу және орау машиналары машинисі, 4-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелген.
291-параграф. Өлшеу және орау машиналары машинисі5-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

қажет етілмейді

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

9321-0-004 - Қаптаушы (қолмен)
9321-0-005 - Қаптаушы-бөлшектеп өлшеуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қантты кондитерлік өнімдерді қолмен, жартылай автоматты және автоматты машиналарда орау, буып-түю және қаптау

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өнімді өлшеп орауға және қаптауға дайындау
2. Өнімді өлшеп орау және қаптау

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Өнімді өлшепорауғ ажәне қаптауға дайындау



1-дағды:
Жабдықтар мен жұмыс орындарын дайындау

Машықтар:
2-разряд:
1. Жұмыс орнын және құрал-саймандарды дайындау.
2. Орау беттерінің тазалығын тексеру.
3. Қарапайым құралдарды пайдалану.
 
3-разряд:
1. Таразы мен қаптау машиналарының дұрыстығын тексеру.
2. Жабдықты өнім түріне қарай баптау.
3. Орау материалдарын дайындау.
 
4-разряд:
1. Орау желісінің техникалық жағдайын бақылау.
2. Жабдықты профилактикалық тазалау және майлау жұмыстарын орындау.
3. Ақаулар туралы шеберге хабарлау.
 
5-разряд:
1. Бірнеше жұмыс орнын дайындау бойынша жұмысты ұйымдастыру.
2. Төмен-разрядтағы жұмысшыларға нұсқау беру.
3. Жабдық дайындығының сапасын бағалау.

Білімдер:
2-разряд:
1. Жұмыс орнындағы санитария негіздері.
2. Қарапайым құрал-саймандардың арналуы.
3. Жеке гигиена ережелері.
 
3-разряд:
1. Орау жабдықтарының түрлері.
2. Орау материалдарының арналуы.
3. Еңбек қауіпсіздігі негіздері.
 
4-разряд:
1. Қаптау және орау машиналарының жұмыс принциптері.
2. Жабдықты дайындау нормативтері.
3. Технологиялық желілердің сызбалары.
 
5-разряд:
1. Өнімді өлшеп қаптау және орау технологиялық процестері.
2. Жабдық ақауларын анықтау әдістері.
3. Өндірістік санитария және қауіпсіздік стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Шикізат пен орау материалдарын дайындау

Машықтар:
2-разряд:
1. Орау материалдарын қабылдау.
2. Қаптаманың бүтіндігін және санын тексеру.
3. Материалдарды сақтау аймағына орналастыру.
 
3-разряд:
1. Белгілі өнім түріне арналған материалды анықтау.
2. ПлҰнка, қағаз және қораптардың жарамдылығын тексеру.
3. Орау материалдарының жұмсалу есебін жүргізу.
 
4-разряд:
1. Орау материалдарының қоймадағы қорын бақылау.
2. Материалдарды санитарлық нормаларға сәйкес таңдау.
3. Орау учаскесін үздіксіз қамтамасыз ету.
 
5-разряд:
1. Орау материалдарына қажеттілікті жоспарлау.
2. Материалдарды тиімді пайдалану жұмысын ұйымдастыру.
3. Қаптаманы тиімді баламаларға ауыстыруды ұсыну.

Білімдер:
2-разряд:
1. Қағаз бен плҰнканы сақтау ережелері.
2. Орау ыдысының таңбалануын білу.
3. Қойма есебінің негіздері.
 
3-разряд:
1. Орау материалдарының түрлері мен қасиеттері.
2. Ыдысты сақтау шарттары.
3. Материалдарды қабылдау және есептен шығару ережелері.
 
4-разряд:
1. Орау материалдарына арналған стандарттар.
2. Жұмсалу және есептен шығару нормалары.
3. Азық-түлікке арналған ыдыспен жұмыс істеу ережелері.
 
5-разряд:
1. Қазіргі заманғы экологиялық таза орау түрлері.
2. Таңбалау бойынша халықаралық талаптар.
3. Материалдарды нормалау бойынша экономикалық негіздер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Өнімді өлшеп орау және қаптау



1-дағды:
Нан-тоқаш және кондитерлік өнімдерді өлшеп қаптау

Машықтар:
2-разряд:
1. Өнімді сыртқы түрі бойынша іріктеу.
2. Өнімдерді стандартты ыдыстарға орналастыру.
3. Өнімді өлшеп қаптауға арналған таразымен жұмыс істеу.
 
3-разряд:
1. Өнімді нормаға сәйкес дәлдікпен өлшеу.
2. Түрлі ассортименттегі өнімдерді өлшеп қаптау.
3. Ұсақ сәйкессіздіктерді жою.
 
4-разряд:
1. Өлшеп қаптау біркелкілігін бақылау.
2. Жартылай автоматты қаптау желілерінде жұмыс істеу.
3. Өнімнің салмағы мен санын тексеру.
 
5-разряд:
1. Әртүрлі өнім түрлерін өлшеп қаптауды ұйымдастыру.
2. Өндіріс нормаларының орындалуын қамтамасыз ету.
3. Төмен-разрядтағы жұмысшыларға нұсқау беру.

Білімдер:
2-разряд:
1. Нан-тоқаш өнімдерінің түрлері.
2. Өлшеп қаптаудағы масса мен санның қарапайым нормалары.
3. Еңбек қорғау негіздері.
 
3-разряд:
1. Өнімді өлшеп қаптау технологиясы.
2. Нан-тоқаш және кондитерлік өнімдердің ассортименті.
3. Өнімді өлшеп қаптауға жіберу ережелері.
 
4-разряд:
1. Өлшеп қаптау желілерінің жұмыс принциптері.
2. Қаптау сапасын бақылау әдістері.
3. Масса ауытқуы бойынша нормативтер.
 
5-разряд:
1. Нан-тоқаш және кондитерлік өнімдерді өндіру технологиясы.
2. Өлшеп қаптау процестерін оңтайландыру әдістері.
3. Халықаралық стандарттар (HACCP, ISO).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өнімді орау және таңбалау

Машықтар:
2-разряд:
1. Өнімдерді қағазға немесе пакетке орау.
2. Қаптаманы жапсыру немесе байлау.
3. Дайын өнімдерді қораптарға орналастыру.
 
3-разряд:
1. Қарапайым орау автоматтарында жұмыс істеу.
2. Өнімге жапсырма арқылы таңбалау жүргізу.
3. Қаптаманың тығыздығын тексеру.
 
4-разряд:
1. Автоматты орау желілерінде жұмыс істеу.
2. Қаптау сапасын бақылау.
3. Жабдықтағы ұсақ ақауларды жою.
 
5-разряд:
1. Өнімді орау және таңбалау процесін ұйымдастыру.
2. Қызметкерлерді оқыту жұмыстарын жүргізу.
3. Қаптаманың нарық талаптарына сәйкестігін бақылау.

Білімдер:
2-разряд:
1. Қарапайым орау түрлері.
2. Күні мен ассортименті бойынша таңбалау.
3. Дайын өнімді сақтау қағидалары.
 
3-разряд:
1. Таңбалау құралдарының түрлері.
2. Күнін және құрамын белгілеу қағидалары.
3. Орау кезіндегі санитария негіздері.
 
4-разряд:
1. Орау желілерінің сызбалары.
2. Таңбалауды бақылау әдістері.
3. Сапа мен қауіпсіздік бойынша нормативтер.
 
5-разряд:
1. Қазіргі заманғы таңбалау әдістері (штрих-код, QR).
2. Орауға қойылатын экологиялық талаптар.
3. Халықаралық стандарттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Командада жұмыс істей білу
Тәртіптілік
Дәлдік
Төзімділік пен еңбексүйгіштік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ шеңберінде басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

3

Шоколад, кәмпит, печенье және кондитерлік өнімдер өндіру операторы

14. "Кәмпиттер жасаушы" кәсіп карточкасы

Топ коды:

7512-3

Қызмет атауының коды:

7512-3-014

Кәсіп атауы:

Кәмпиттер жасаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
29-параграф. Кәмпиттер жасаушы, 1-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
30-параграф. Кәмпиттер жасаушы, 2-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
31-параграф -параграф. Кәмпиттер жасаушы, 3-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
32-параграф -параграф. Кәмпиттер жасаушы, 4-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
33-параграф -параграф. Кәмпиттер жасаушы, 5-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

1-разряд: Жұмыс өтілі талап етілмейді. Оқыту шебердің немесе жоғары білікті қызметкердің басшылығымен тікелей жұмыс орнында жүргізіледі. Жұмысшы негізгі санитарлық ережелер мен ішкі еңбек тәртібі қағидаларын білуі тиіс. 2-разряд: 1-разрядтағы кәмпит өндіруші лауазымында кемінде 3 ай жұмыс өтілі немесе кондитерлік өнеркәсіп кәсіпорнында өндірістік оқудан өту. Шикізатты дайындау мен өнімдерді қалыптаудың қарапайым операцияларын өз бетінше орындай білуі тиіс. 3-разряд: 2-разрядтағы кәмпит өндіруші лауазымында кемінде 6 ай жұмыс өтілі немесе "Кондитер ісі" мамандығы бойынша арнайы курстарды немесе колледжді аяқтау. Негізгі кәмпит массаларының дайындалу технологиясын меңгеріп, жартылай фабрикаттардың сапасын бақылауды білуі тиіс. 4-разряд: 3-разрядтағы кәмпит өндіруші лауазымында кемінде 1 жыл жұмыс өтілі. Технологиялық процесті өздігінен жүргізу, температураны, ылғалдылықты және дайын өнім сапасын бақылау тәжірибесі болуы қажет. 5-разряд: 4-разрядтағы кәмпит өндіруші лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі. Өндірістік учаске жұмысын ұйымдастыру, технологиялық құжаттаманы жүргізу, санитарлық жағдайды бақылау және төмен-разрядтағы қызметкерлерге тәлімгерлік ету тәжірибесі талап етіледі.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

8167-4-003 - Шәрбәттар, шырындар, сірінділер қайнатушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қантты кондитерлік өнімдерге арналған жартылай фабрикаттарды дайындау бойынша технологиялық процесті жүргізу.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Кәмпиттік массаларды дайындау және қалыптау
2. Дайын кәмпиттерді әрлеу, глазурлеу және орау

Қосымша еңбек функциялары:

1. Шикізат пен құралдарды дайындау

1-еңбек функциясы:
Кәмпиттік массаларды дайындау және қалыптау



1-дағды:
Кәмпитті қалыптау және суыту

Машықтар:
1-разряд:
1. Қалыптар мен табақшаларды дайындау.
2. Қалыптарды массаға толтыру.
3. Массаның біркелкі таралуын қадағалау.
 
2-разряд:
1. Өнімдерді қалыптардан шығарып, салқындатуға жіберу.
2. Өнім пішінінің бүтіндігін тексеру.
3. Қалыптарды қайта пайдалануға дайындау.
 
3-разряд:
1. Қалыптау машиналарын баптау.
2. Салқындату температурасын бақылау.
3. Өнімдердің геометриялық пішінін тексеру.
 
4-разряд:
1. Конвейер жылдамдығы мен салқындату параметрлерін реттеу.
2. Ауа ылғалдылығы мен температурасын бақылау.
3. Кристалданудың біркелкілігін тексеру.
 
5-разряд:
1. Салқындатудың технологиялық параметрлерін талдау.
2. Қалыптау процесін басқару.
3. Салқындату және қалыптаудың жаңа тәсілдерін енгізу.

Білімдер:
1-разряд:
1. Өнімдерді қалыптау технологиясының негіздері.
2. Қалыптардың тазалығына қойылатын талаптар.
3. Ыстық массаға жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік ережелері.
 
2-разряд:
1. Қалыптау машиналарының түрлері мен құрылысы.
2. Температураның консистенцияға әсері.
3. Жабысуды болдырмау әдістері.
 
3-разряд:
1. Массаның кристалдану және салқындау процесі.
2. Ылғалдылықтың оңтайлы режимдері.
3. Температураны бақылау әдістері.
 
4-разряд:
1. Өндіріс желісіндегі желдету және салқындату жүйелері.
2. Технологиялық бақылау нормалары.
3. Өнім сапасына арналған МемСТ талаптары.
 
5-разряд:
1. Қалыптау мен кәмпиттерді 3D-модельдеу бойынша заманауи әдістер.
2. Автоматтандырылған салқындату технологиялары.
3. Халықаралық қауіпсіздік стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Кәмпит массаларын дайындау

Машықтар:
1-разряд:
1. Шебердің нұсқауымен ингредиенттерді өлшеу.
2. Қарапайым массаларды қолмен араластыру.
3. Жұмыс орнын таза ұстау.
 
2-разряд:
1. Белгіленген рецептура бойынша сироптар дайындау.
2. Массаның консистенциясы мен түсін бақылау.
3. Қайнату уақытына назар аудару.
 
3-разряд:
1. Күрделі помадалы және пралине массаларын дайындау.
2. Дайындықтағы тұтқырлық пен температураны тексеру.
3. Бақылауға арналған сынамалар алу.
 
4-разряд:
1. Массаларды қайнату және салқындату процесін басқару.
2. Дайын жартылай фабрикаттардың сапасын бақылау.
3. Технологиялық процеске түзетулер енгізу.
 
5-разряд:
1. Массаларды дайындау процесін оңтайландыру.
2. Жаңа рецептураларды әзірлеу.
3. Өндірістік учаскенің жұмысын басқару.

Білімдер:
1-разряд:
1. Негізгі ингредиенттердің (қант, сірне, майлар) арналуы.
2. Жылулық өңдеу негіздері.
3. Жабдықтың тазалығын сақтау қағидалары.
 
2-разряд:
1. Кәмпит массаларының түрлері мен олардың ерекшеліктері.
2. Қайнатудың температуралық режимдері.
3. Дайындықты көзбен бағалау әдістері.
 
3-разряд:
1. Пралине, помадалы және желелі массаларды дайындау технологиясы.
2. Тұтқырлықты реттеу әдістері.
3. Жартылай фабрикаттарды салқындату қағидалары.
 
4-разряд:
1. Ылғалдылық пен тығыздықты зертханалық бақылау әдістері.
2. Массалар сапасына арналған МемСТ талаптары.
3. Ауытқуларды жою әдістері.
 
5-разряд:
1. Кәмпит массаларының жаңа технологиялары мен рецептуралары.
2. Сапаның халықаралық стандарттары (ISO, HACCP).
3. Технологиялық режимдерді талдау және түзету.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Дайын кәмпиттерді әрлеу, глазурлеу және орау



1-дағды:
Дайын өнімдерді орау және таңбалау

Машықтар:
1-разряд:
1. Өнімдерді ыдысқа салу.
2. Орау материалдарының тазалығын тексеру.
3. Қарапайым жапсырмаларды жапсыру.
 
2-разряд:
1. Өнімдерді қолмен немесе машинамен орау.
2. Қаптаманың тығыздығын тексеру.
3. Өнімнің бүтіндігін бақылау.
 
3-разряд:
1. Автоматты орау желілерінде жұмыс істеу.
2. Таңбалаудың дұрыстығын тексеру.
3. Учаскенің тазалығын сақтау.
 
4-разряд:
1. Орау машиналары мен дозаторларды баптау.
2. Орау материалдарының жұмсалуын бақылау.
3. Қаптаманың дәнекерлеу сапасын тексеру.
 
5-разряд:
1. Орау учаскесінің жұмысын ұйымдастыру.
2. Қаптаманың нормативтерге сәйкестігін бақылау.
3. Дайын өнім есебін жүргізу.

Білімдер:
1-разряд:
1. Орау материалдарының түрлері.
2. Жинақтап қою қағидалары .
3. Санитария негіздері.
 
2-разряд:
1. Азық-түлік өнімдерін орауға арналған МемСТ стандарттары.
2. Таңбалау қағидалары.
3. Қаптаманың тығыздығын бақылау әдістері.
 
3-разряд:
1. Өнімнің сақтау мерзімі мен қорғанысына арналған стандарттар.
2. Қаптаманың өнімнің сақталуына әсері.
3. Күні мен партия кодын қою қағидалары.
 
4-разряд:
1. Орау машиналарының құрылысы.
2. Дозаторларды баптау әдістері.
3. Орау материалдарының жұмсалуын бақылау.
 
5-разряд:
1. Қазіргі заманғы орау технологиялары (вакуум, flow-pack).
2. Таңбалаудың халықаралық стандарттары.
3. Орау процесін оңтайландыру әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өнімдерді глазурлеу және әрлеу

Машықтар:
1-разряд:
1. Өнімдерді глазурлеу процесіне қатысу.
2. Глазурь дайындап, оның температурасын сақтау.
3. Артық глазурьды алып тастау.
 
2-разряд:
1. Глазурь жағу машиналарында жұмыс істеу.
2. Қабаттың қалыңдығын бақылау.
3. Өнімдердің сыртқы түрін тексеру.
 
3-разряд:
1. Рецептура бойынша глазурь дайындау.
2. Тұтқырлық пен температураны бақылау.
3. Қаптаманың сапасын анықтау.
 
4-разряд:
1. Глазурлеу желілерін баптау.
2. Қаптама ақауларының себептерін анықтау.
3. Глазурь жағу режимдерін түзету.
 
5-разряд:
1. Глазурлеу процесін басқару.
2. Әрлеу мен декорацияның жаңа технологияларын енгізу.
3. Дайын өнімдердің сапасын талдау.

Білімдер:
1-разряд:
1. Санитария негіздері.
2. Глазурьдің арналуы.
3. Температуралық режим ережелері.
 
2-разряд:
1. Глазурь түрлері (шоколадты, қантты, майлы).
2. Жабу тәсілдері.
3. Өнімдерді салқындату қағидалары.
 
3-разряд:
1. Глазурлеу және әрлеу технологиясы.
2. Сыртқы түрге қойылатын МемСТ талаптары.
3. Ақаулардың алдын алу әдістері.
 
4-разряд:
1. Глазурь жағу машиналарының жұмыс принциптері.
2. Тұтқырлық пен температураны реттеу әдістері.
3. Әрлеу аймағындағы санитария нормалары.
 
5-разряд:
1. Глазурлеу мен декорациялаудың инновациялық технологиялары.
2. Сапаның халықаралық стандарттары.
3. Өндірістік процесті аудиттеу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Қосымша еңбек функциясы 1:
Шикізат пен құралдарды дайындау



1-дағды:
Жұмыс орыны мен жабдықтарды дайындау

Машықтар:
1-разряд:
1. Құрал-саймандар мен қалыптарды дайындау.
2. Жабдықтың тазалығын тексеру.
3. Ауысым соңында жұмыс орнын жинау.
 
2-разряд:
1. Қалыптар мен дозаторларды орнату.
2. Қарапайым жабдықтың жарамдылығын тексеру.
3. Шебердің нұсқауымен қалыптарды майлау.
 
3-разряд:
1. Қамыр илейтін және масса темперлейтін машиналарды дайындау.
2. Температуралық режим мен қысымды бақылау.
3. Құрал-саймандардың санитарлық жағдайын қадағалау.
 
4-разряд:
1. Жабдықты белгілі бір масса түріне қарай баптау.
2. Желілерді санитарлық өңдеуден өткізу.
3. Өнімділік параметрлерін тексеру.
 
5-разряд:
1. Цехтың техникалық дайындығын басқару.
2. Профилактикалық қызмет көрсету кестелерін ұйымдастыру.
3. Өндірістік желілердің жарамдылығын бақылау.

Білімдер:
1-разряд:
1. Санитария және тазалау қағидаларының негіздері.
2. Қарапайым құрал-саймандардың арналуы.
3. Жабдықпен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік талаптары.
 
2-разряд:
1. Қарапайым машиналардың арналуы мен құрылымы.
2. Бөлшектерді майлау және жуу ережелері.
3. Жабдықты қауіпсіз қосу шарттары.
 
3-разряд:
1. Қайнату және темперлеу машиналарының техникалық сипаттамалары.
2. Агрегаттардың жарамдылығын тексеру әдістері.
3. Температуралық бақылау ережелері.
 
4-разряд:
1. Желілердің технологиялық жұмыс режимдері.
2. Жабдықты реттеу және қызмет көрсету принциптері.
3. Санитарлық жағдайды бақылау.
 
5-разряд:
1. Қазіргі заманғы технологиялық желілер және олардың автоматтандырылуы.
2. Ақауларды анықтау әдістері.
3. Өндірістегі энергия үнемдеу технологиялары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Шикізатты қабылдау және өндіріске дайындау

Машықтар:
1-разряд:
1. Шебердің басшылығымен шикізатты қабылдау және сұрыптау.
2. Ингредиенттер қаптамасының бүтіндігін тексеру.
3. Шикізатты жұмыс орнына жеткізу.
 
2-разряд:
1. Шикізатты түрлері мен рецептурасына қарай сұрыптау және дайындау.
2. Ингредиенттердің иісі мен сыртқы түрін тексеру.
3. Компоненттерді мөлшерлеуге қатысу.
 
3-разряд:
1. Шикізат пен жартылай фабрикаттардың сапасын бақылау.
2. Рецептуралық талаптарға сәйкестігін тексеру.
3. Шикізаттың бастапқы есебін жүргізу.
 
4-разряд:
1. Шикізатты сапа құжаттары бойынша қабылдауды бақылау.
2. Әртүрлі масса түрлеріне арналған шикізатты дайындау.
3. Ингредиенттердің өндіріс үшін жарамдылығын анықтау.
 
5-разряд:
1. Шикізатты қабылдау және дайындау процесін ұйымдастыру.
2. Шикізат шығынының тиімді нормаларын әзірлеу.
3. Сақтау аймағының санитарлық жағдайын бақылау.

Білімдер:
1-разряд:
1. Санитария және жеке гигиена негіздері.
2. Негізгі шикізат түрлері мен олардың арналуы.
3. Қарапайым ингредиенттерді қабылдау және сақтау қағидалары.
 
2-разряд:
1. Қант, май және крахмал шикізатының құрамы мен қасиеттері.
2. Ингредиенттерді мөлшерлеу және араластыру қағидалары.
3. Рецептура бойынша компоненттерді салу нормалары.
 
3-разряд:
1. Түрлі кәмпит массаларына арналған шикізатты дайындау технологиясы.
2. Температуралық және уақыттық режимдер.
3. Шикізат сапасы мен жарамдылығын тексеру әдістері.
 
4-разряд:
1. Шикізат сапасына қатысты нормативтік құжаттар (МемСТ, СанЕжН).
2. Ылғалдылықты, қышқылдықты және тазалықты анықтау әдістері.
3. Қоспалар мен хош иістендіргіштермен жұмыс істеу қағидалары.
 
5-разряд:
1. Шикізат сапасын бағалаудың заманауи әдістері.
2. Халықаралық стандарттар (HACCP, ISO 22000).
3. Шикізат ресурстарын ұтымды пайдаланудың қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Командада жұмыс істей білу
Тәртіптілік
Дәлдік
Төзімділік пен еңбексүйгіштік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ шеңберіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

3

Шоколад массасын дайындау желісінің операторы

15. "Тағам өндірісінің инженер-технологтары" кәсіп карточкасы

Топ коды:

2145-4

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіп атауы:

Тағам өндірісінің инженер-технологтары

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 тіркелген.
49-параграф. Инженер-технолог (Технолог)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Инженер-технолог I санаты: Тиісті бағыт бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім және инженер-технолог II санатындағы лауазымда кемінде 2 жыл жұмыс өтілі. Инженер-технолог II санаты: Тиісті бағыт бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім және санатсыз инженер-технолог лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі. Санатсыз инженер-технолог: Тиісті бағыт бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім және жұмыс өтіліне талап қойылмайды немесе тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, ортадан кейінгі (арнаулы орта, орта кәсіби) білім және I санатты техник лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

талап емес

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

2141-1-005 - Инженер-технолог (жалпы бейін)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ірі өндірістік кәсіпорындарда сапалы өнім шығару және ассортиментті үнемі жаңартып отыру мақсатында өндірісті технологиялық, ұйымдастырушылық және ғылыми қамтамасыз етуді басқару.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процестерді әзірлеу және оңтайландыру
2. Өнімнің сапасын бақылау және стандарттау
3. Өндірістік процесті ұйымдастыру және басқару

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Технологиялық процестерді әзірлеу және оңтайландыру



1-дағды:
Технологиялық сызбалар мен режимдерді әзірлеу және енгізу

Машықтар:
1. Шоколад және кондитерлік өнімдерді өндірудің технологиялық карталарын, сызбаларын және рецептураларын әзірлеу.
2. Процестің әр кезеңі үшін технологиялық параметрлерді (температура, ылғалдылық, қысым, өңдеу ұзақтығы) таңдау.
3. Жаңа технологияларды, автоматтандырылған басқару жүйелерін және энергия тиімді шешімдерді енгізу.

Білімдер:
1. Шикізат пен жартылай фабрикаттардың физика-химиялық және құрылымдық қасиеттері.
2. Технологиялық желілер мен өндірістік учаскелерді жобалау негіздері.
3. Тағамдық процестерді автоматтандыру және бақылаудың заманауи әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Технологиялық режимдерді оңтайландыру және өндірісті рационализациялау

Машықтар:
1. Технологиялық жабдық пен желілердің жұмыс тиімділігін талдау.
2. Шикізат шығынын азайту және дайын өнім шығымын арттыру бойынша ұсыныстар әзірлеу.
3. Технологиялық сынақтар өткізу және жартылай фабрикаттар мен дайын өнім сапасын бағалау.

Білімдер:
1. Технологиялық процестерді талдау әдістері.
2. Шикізат пен материалдар шығынын нормалау және экономиканың негіздері.
3. Өндірістік цикл мен шығындардың тиімділігін бағалау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Өнімнің сапасын бақылау және стандарттау



1-дағды:
Өндірістік сапа бақылауын ұйымдастыру

Машықтар:
1. Өнім сапасын өндірістік бақылау жоспарларын әзірлеу және енгізу.
2. Технологиялық параметрлер мен санитарлық нормалардың сақталуын бақылау.
3. Сапа көрсеткіштерін талдау кезінде зертханамен өзара әрекеттесу.

Білімдер:
1. Сапаның ұлттық және халықаралық стандарттары (МемСТ, ISO 9001, ISO 22000, HACCP).
2. Кондитерлік өнімдерді физика-химиялық және органолептикалық бақылау әдістері.
3. Технологиялық процестердің сындарлы бақылау нүктелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Стандарттар мен нормативтік құжаттаманы әзірлеу және енгізу

Машықтар:
1. Технологиялық нұсқаулықтар, регламенттер және процестер паспорттарын әзірлеу және өзектендіру.
2. Өнімге арналған кәсіпорын спецификациялары мен стандарттарын (СТП) дайындау.
3. Стандарттар талаптарына сәйкестікті ішкі аудит арқылы тексеру.

Білімдер:
1. Технологиялық құжаттаманы әзірлеу және бекіту тәртібі.
2. Тағам өнімдерін стандарттау және сертификаттау саласындағы заңнамалық және нормативтік актілер.
3. Сапа менеджменті жүйелерінің жұмыс істеу қағидаттары.
 

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

3-еңбек функциясы:
Өндірістік процесті ұйымдастыру және басқару



1-дағды:
Өндірістік учаскенің жұмысын жоспарлау және үйлестіру

Машықтар:
1. Өндірістік желілердің жүктемесін жоспарлау, жабдық пен персоналдың ырғақты жұмысын қамтамасыз ету.
2. Операторлардың, реттеушілердің және сапа бақылаушыларының іс-қимылдарын үйлестіру.
3. Өндірістік тапсырмалардың орындалуын және өнім шығарудың кестеге сай болуын бақылау.

Білімдер:
1. Тағам өнеркәсібі кәсіпорнындағы өндірістік процесті ұйымдастыру негіздері.
2. Өндірістік қуаттар мен ресурстарды жоспарлау әдістері.
3. Өндірістік логистика мен есеп жүргізу қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жабдықтың техникалық жай-күйі мен қауіпсіздік жағдайларын бақылау

Машықтар:
1. Технологиялық жабдық пен коммуникациялардың жарамдылығын бақылау.
2. Еңбек қауіпсіздігі, өрт және өндірістік қауіпсіздік талаптарының орындалуын қамтамасыз ету.
3. Техникалық қызметтермен бірлесе профилактикалық және жөндеу жұмыстарын ұйымдастыру.

Білімдер:
1. Еңбек қорғау және өндірістік қауіпсіздік бойынша нормативтік құжаттар.
2. Жабдықты диагностикалау және техникалық қызмет көрсету әдістері.
3. Өндірістік үй-жайлардың санитария, гигиена және эргономика ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Командада жұмыс істей білу
Тәртіптілік
Дәлдік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ шеңберіндеі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

7

Бас директор

6

Зертхананың меңгерушісі

16. "Зертханашы (біліктілігі орташа)" кәсіп карточкасы

Топ коды:

3111-9

Қызмет атауының коды:

3111-9-005

Кәсіп атауы:

Зертханашы (біліктілігі орташа)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелген.
155-параграф. Зертханашы-микробиолог, 3-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелген.
156-параграф. Зертханашы-микробиолог, 4-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

3-разряд: Жұмыс өтілі кемінде 6 ай, 2-разрядтағы зертханашы немесе тағам және кондитерлік өнімдер өндірісіндегі зертханашының көмекшісі лауазымында жұмыс тәжірибесі болуы қажет. Жұмысшы жоғары білікті маманның басшылығымен қарапайым физика-химиялық және органолептикалық талдауларды жүргізе білуі, реактивтерді дайындауы, өлшеу нәтижелерін дұрыс рәсімдеуі және санитарлық-гигиеналық нормаларды сақтауы тиіс. Мамандандырылған оқу-өндірістік шеберханаларда немесе "Тағам өнімдерін зертханалық талдау" не "Химиялық технология" бағыты бойынша колледжде оқыған жағдайда еңбек өтілі 3 айға дейін қысқартылуы мүмкін. 4-разряд: Жұмыс өтілі — кемінде 1 жыл, 3-разрядтағы зертханашы лауазымында жұмыс тәжірибесі болуы қажет. Жұмысшы физика-химиялық және микробиологиялық талдауларды өз бетінше жүргізу, сынақ нәтижелерін өңдеу және жүйелеу бойынша практикалық дағдыларға ие болуы, сондай-ақ талдаудың стандартталған әдістемелерін (МемСТ, ISO, СанЕжН) қолдана білуі тиіс. Зертханалық жабдықтармен жұмыс істеу, құжаттама жүргізу, еңбекті қорғау нормалары мен ішкі өндірістік тәртіпті сақтау тәжірибесі қажет. Метрология негіздерін, санитарлық талаптарды және сапаны өндірістік бақылау жүйесін (HACCP, ISO 22000) білу міндетті.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

2113-0-001 - Зертханашы-зерттеуші (химия саласындағы)

Қызметтің негізгі мақсаты:

"Зертханашы (3–4-разряд)" кәсіптік стандарты ауыл шаруашылығы шикізатын өңдеу салаларының тағамдық, кондитерлік, сүт және басқа да өндірістер зертханаларында қолданылады. Жұмысшы шикізатқа, жартылай фабрикаттарға және дайын өнімге зертханалық талдаулар жүргізеді, жабдық пен реактивтерді дайындайды, сынақ нәтижелерін тіркейді, санитарлық-гигиеналық нормалар мен қауіпсіздік талаптарын сақтайды.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Сынамаларды дайындау және қарапайым талдаулар жүргізу
2. Талдаулар жүргізу және сапаны бақылау

Қосымша еңбек функциялары:

1. Зертханалық құжаттаманы жүргізу және санитарлық бақылау

1-еңбек функциясы:
Сынамаларды дайындау және қарапайым талдаулар жүргізу



1-дағды:
Зертханалық жабдықтар мен реактивтерді дайындау

Машықтар:
3-разряд:
1. Талдауға арналған ыдыс пен аспаптарды дайындау, жуу және кептіру.
2. Нұсқаулық бойынша қарапайым ерітінділер мен реактивтерді әзірлеу.
3. Қолданылатын материалдардың бар-жоғын және жарамдылығын тексеру.
 
4-разряд:
1. Аспаптардың, таразылардың және термометрлердің дұрыстығын тексеру.
2. Өлшеуіш ыдыстарды пайдаланып берілген концентрациядағы реактивтерді дайындау.
3. Реактивтер мен ыдыстардың таңбалануының талаптарға сәйкестігін бақылау.

Білімдер:
3-разряд:
1. Негізгі зертханалық жабдықтардың және аспаптардың қызметі.
2. Ерітінділерді дайындау және сақтау тәртібі.
3. Химиялық заттармен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік ережелері.
 
4-разряд:
1. Зертханалық аспаптарды калибрлеу және дәлдігін тексеру әдістері.
2. Химиялық реактивтермен жұмыс істеуге арналған нормативтік құжаттар.
3. Зертханада еңбек және өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Шикізат пен материал үлгілерін іріктеу және дайындау

Машықтар:
3-разряд:
1. Шикізат пен жартылай фабрикаттардан сынамаларды белгіленген қағидаларға сәйкес іріктеу.
2. Талдауға арналған сынамаларды дайындау (ұнтақтау, өлшеу, сұйылту).
3. Үлгілерді таңбалап, сынаққа тапсыру.
 
4-разряд:
1. Үлгілерді бақылау әдістемелері бойынша іріктеу және сақтау процесін ұйымдастыру.
2. Шикізаттың сапасы мен күйін көзбен бағалау.
3. Үлгілердің дұрыс іріктелуін және құжатталуын бақылау.

Білімдер:
3-разряд:
1. Өндірісте қолданылатын шикізат пен жартылай фабрикаттардың негізгі түрлері.
2. Үлгілерді іріктеу тәртібі мен реттілігі.
3. Жұмыс орны мен ыдысқа қойылатын санитарлық талаптар.
 
4-разряд:
1. МемСТ және ISO бойынша үлгілерді іріктеу және дайындау әдістемелері.
2. Шикізат пен жартылай фабрикаттардың сапа өлшемшарттар.
3. Үлгілер мен реактивтерді сақтау шарттарына қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Талдаулар жүргізу және сапаны бақылау



1-дағды:
Қарапайым физика-химиялық талдаулар жүргізу

Машықтар:
3-разряд:
1. Үлгілердің ылғалдылығын, қышқылдығын және қант мөлшерін анықтау.
2. Таразы, термометр, өлшеуіш цилиндр, пипетка қолдану.
3. Өлшеу нәтижелерін зертханалық журналға тіркеу.
 
4-разряд:
1. Бекітілген әдістемелер бойынша химиялық және титриметриялық талдаулар жүргізу.
2. Өлшеу дәлдігін және нәтижелердің қайталануын бақылау.
3. Сынақ хаттамалары мен актілерін ресімдеп, технологқа тапсыру.

Білімдер:
3-разряд:
1. Өнім сапасын анықтаудың негізгі физика-химиялық әдістері.
2. Өлшеу құралдарын пайдалану тәртібі.
3. Зертханалық журнал жүргізу ережелері.
 
4-разряд:
1. Титрлеу, қант, май, қышқылдық және ылғалдылықты анықтау әдістері.
2. Азық-түлік өнімдерінің сапа және қауіпсіздік нормалары (МемСТ, СанЕжН, ISO).
3. Аналитикалық операцияларды орындау реттілігі мен дәлдігі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Органолептикалық және микробиологиялық бақылау жүргізу

Машықтар:
3-разряд:
1. Өнімнің сыртқы түрін, иісін, түсін және консистенциясын бағалау.
2. Аға лаборанттың бақылауымен микробиологиялық талдау үшін үлгілер іріктеу.
3. Микробиологиялық сынақтарға арналған ыдыс пен құралдарды дайындау.
 
4-разряд:
1. Мамандардың бақылауымен микробиологиялық себінділер мен бақылаулар жүргізу.
2. Нәтижелерді тіркеу және ауытқуларды анықтау.
3. Мәліметтерді зертханалық журнал мен технологиялық қызметке тапсыру.

Білімдер:
3-разряд:
1. Тамақ өнімдері сапасын органолептикалық бағалау негіздері.
2. Тамақ өнімнің микрофлорасы туралы жалпы мәліметтер.
3. Зертханалық құралдарды стерилизациялау қағидалары.
 
4-разряд:
1. Микробиологиялық талдау және қоректік орталар дайындау әдістері.
2. Азық-түлік өнімдерінің микробиологиялық қауіпсіздік көрсеткіштері.
3. СанЕжН және HACCP талаптары микробиологиялық зерттеулерге қатысты.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Қосымша еңбек функциясы 1:
Зертханалық құжаттаманы жүргізу және санитарлық бақылау



1-дағды:
Зертханалық журналдар мен есептілікті жүргізу

Машықтар:
3-разряд:
1. Зертханалық журналдарды белгіленген формада толтыру.
2. Талдау нәтижелерін шеберге немесе технологқа тапсыру.
3. Құжаттарды ішкі ережелерге сәйкес сақтау.
 
4-разряд:
1. Есептік формалар мен сынақ хаттамаларын жасау және ресімдеу.
2. Енгізілген деректердің толықтығы мен дұрыстығын тексеру.
3. Журналдар мен актілердің архивін қалыптастыру.

Білімдер:
3-разряд:
1. Зертханалық журналдарды жүргізу және ресімдеу тәртібі.
2. Есептік нысандар мен актілердің негізгі түрлері.
3. Құжаттарды сақтау және құпиялық талаптары.
 
4-разряд:
1. Зертхананың ішкі құжат айналымы қағидалары.
2. Сынақ актілері мен бақылау парақтарының нысандары.
3. Электрондық есеп пен цифрлық тіркеу негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Санитарлық нормалар мен тәртіпті сақтау

Машықтар:
3-разряд:
1. Үлгілермен және реактивтермен жұмыс кезінде санитарлық қағидаларды сақтау.
2. Жұмыс орнында тазалықты қамтамасыз ету.
3. Ішкі еңбек тәртібі ережелерін орындау.
4-разряд:
1. Зертхана мен жабдықтардың санитарлық жағдайын бақылау.
2. Жеке гигиена мен еңбекті қорғау режимін сақтау.
3. Жұмыс орнын тазалау және дезинфекциялауды ұйымдастыру.

Білімдер:
3-разряд:
1. Азық-түлік және химиялық реактивтермен жұмыс істеудегі санитарлық нормалар.
2. Өндірістік тәртіп пен еңбекті қорғау негіздері.
3. Зертхананың ішкі тәртіп ережелері.
 
4-разряд:
1. СанЕжН, ISO 22000 және HACCP талаптары зертхана жағдайына қатысты.
2. Санитарлық өңдеудің әдістері мен жиілігі.
3. Қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқама мен білімді тексеру тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Тәртіптілік
Ақпаратты іздеу және талдау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ шеңберінде басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіпатауы:

6

Зертхана меңгерушісі

3

Шоколад массасын әзірлеу желісінің операторы

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      17. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі

      Орындаушы:

      Бақтыбек Жасқайратұлы Ерғабыл, +7 (717) 255 59 12, yergabyl.b@minagri.gov.kz

      18. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Қазақстанның тамақ кәсіпорындары одағы" ЗТБ

      Жоба жетекшісі:

      М.Д. Сабралиева

      E-mail: sppk@sppk.kz

      Телефон нөмірі: +7 (701) 799 18 91

      Орындаушылар:

      Айжан Болатқызы Темірбекова, +7 (707) 390 43 49, aizhan_tb@mail.ru

      19. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2024 жылғы 4 желтоқсан.

      20. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2025 жылғы 30 қазан.

      21. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 18 желтоқсан.

      22. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: 2-нұсқа, 2025 жыл.

      23. Болжамды қайта қарау күні: 2028 жылғы 1 желтоқсан.

  Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы
министрінің
2025 жылғы 19 желтоқсандағы
№ 477 бұйрығына
2-қосымша

"Макарон өнімдерін өндіру" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      Кәсіптік стандарттың қолдану аясы: "Макарон өнімдерін өндіру" кәсіптік стандарты "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 5-бабының 5-тармағына сәйкес әзірленген және макарон өнімдерін, оның ішінде оларды дайындау, қаптау, сақтау және сапасын бақылау бағыттарында өндірумен айналысатын жұмыскерлердің еңбегін және кәсіптік қызметін ұйымдастырусаласында қолданылады. Бұл стандарт жұмыскерлердің біліктілігіне, олардың міндеттері мен құқықтарына қойылатын талаптарды регламенттейді, сондай-ақ өндірістің барлық кезеңдерінде кәсіби міндеттерді тиімді орындау үшін мамандарда болуы тиіс қажетті білімді, дағдыны және машықты сипаттайды. Макаронды өндіру сапасы мен тиімділігін жақсартуға, сондай-ақ сала жұмыскерлерінің кәсіби деңгейін көтеруге бағытталған, бұл осы саладағы өндірістік кәсіпорындардың дамуы мен бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз етуге ықпал етеді.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) Бастун – ұзын макарон өнімдерін кептіруге арналған құрылғы;

      2) Білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      3) Дағды – кәсіптік міндетті толық орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      4) Жұмсақ илеу – ылғалдылығы 32%-дан асатын макарон қамырын илеу;

      5) Кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      6) Кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      7) Кесілген макарон өнімдері – пышақпен тығыздалған қамыр таспасынан түзілетін макарон өнімдері;

      8) Конвективті кептіру – макарон өнімдерін жасанды қыздырумен және мәжбүрлі айналдыра отырып, ауамен кептіру;

      9) Машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      10) Қатты илеу – ылғалдылығы 30 %-дан аз макарон қамырын илеу;

      11) Құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндеттерді орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      12) Макарон қамыры – ылғалдылығы мен температурасы макарон өнімдерін дайындау мақсаты мен шарттарына сәйкес келетін біркелкі түйіршек немесе үгілмегелі түрінде иленген рецепт қоспасы;

      13) Макарон матрицасы – макарон өнімдерінің пішінін анықтайтын макарон прессінің құрамдас бөлігі;

      14) Макарон өнімдері –дәнді және дәнді емес дақылдардан және олардың өңделген өнімдерінен қосымша шикізатты қосып және қоспай, сумен аралыстыра отырып, әртүрлі қалыпта және кептіру тәсілдерімен дайындалатын тамақ өнімі;

      15) Макарон өнімдері сұрпы – макарон дақылының маңыздылығымен ерекшеленетін макарон өнімдерінің жіктеу бірлігі;

      16) Макарон өнімдерінің типі – пішіні бойынша ерекшеленетін макарон өнімдерінің жіктеу бірлігі;

      17) Кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      18) Өлшеп-оралған макарон өнімдері – өнімдерді зақымданудан және ысыраптан қорғауды қамтамасыз ететін буып-түю материалына салынған макарон өнімдері;

      19) Орташа илеу – ылғалдылығы 30%-32% қоса алғанда макарон қамырын илеу;

      20) Престелген макарон өнімдері – матрица арқылы басу жолымен пішінделетін макарон өнімдері;

      21) Штампталған макарон өнімдері – қалыппен тығыздалған қамыр таспасынан түзілетін макарон өнімдері.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) БТБА –Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      2) ЭҚЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      3) СБШ – Салалық біліктілік шеңбері;

      4) БА – Басшылардың, мамандардың және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы;

      5) ТжКБ – Техникалық және кәсіптік білім.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Макарон өнімдерін өндіру.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: C112.

      6. ЭҚЖЖ-ға сәйкес секцияны, бөлімді, топты, сыныпты және кіші сыныпты көрсету:

      C Өңдеуші өнеркәсіп

      10 Тамақ өнімдерін өндіру;

      10.7 Нан-тоқаш, макарон және ұннан жасалған кондитерлік өнімдерді өндіру;

      10.73 Макарон өнімдерін өндіру;

      10.73.0Макарон өнімдерін өндіру.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Макарон өнімдерін, макарон және кеспе тағамдарын, пайдалануға дайын жартылай фабрикаттарды, кускусты, қамырдан жасалған консервіленген немесе мұздатылған өнімдерді, оның ішінде макарон өнімдерін өндірумен айналысатын кәсіптер бойынша қызмет.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізбесі:

      1) Тамақ өнімдері технологиясы жөніндегі технолог - СБШ-нің 4 деңгейі;

      4) Зерханашы (біліктілігі орташа) - СБШ-нің 4 деңгейі;

      5) Макарон өнімдерін жасау машинасының операторы - СБШ-нің 3 деңгейі;

      6) Тамақ өндірісінің инженер-технологтары - СБШ-нің 6 деңгейі;

      7) Қамыр жасаушы - СБШ-нің 2 деңгейі;

      8) Өндіріс бастығы - СБШ-нің 6 деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. "Тамақ өнімдерін өндіру технологиясы жөніндегі технолог" кәсіп карточкасы

Топт коды:

3129-9

Қызмет атауының коды:

3129-9-008

Кәсіп атауы:

Тамақ өнімдерін өндіру технологиясы жөніндегі технолог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелген.
109-параграф. Техник-технолог

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

І санатты техник-технолог: тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнайы орта, кәсіптік орта) білім және ІІ санатты техник-технолог лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі; ІІ санатты техник-технолог: тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнайы орта, кәсіптік орта) білім және санатсыз техник-технолог лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі; санатсыз техник-технолог: тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнайы орта, кәсіптік орта) білім, жұмыс өтіліне талаптар қойылмайды.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

2141-1-005 - Инженер-технолог (жалпы бейін)
3129-9-004 - Техник-технолог (тамақ өнеркәсібі)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ірі өндірістік кәсіпорындарда сапалы өнім шығару және ассортиментін үнемі жаңартып отыру мақсатында өндірісті технологиялық, ұйымдастырушылық және ғылыми қамтамасыз ету

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өндірістік-технологиялық процесті басқару
2. Өндіріс процесіне жалпы басшылық

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Өндірістік-технологиялық процесті басқару



1-дағды:
Прогрессивті, экономикалық негізделген, заманауи технологиялар мен өндіріс режимдерін енгізу

Машықтар:
1. Өндірістік-технологиялық және микробиологиялық зертханалардың қызметін басқару, негізгі және қосалқы шикізаттың, дайын өнімнің сапасын нормативтік құжаттама талаптарына сәйкестігін қамтамасыз ету мақсатында технохимиялық және микробиологиялық бақылауды жүзеге асыру.
2. Өндірістік желілерде, цехтарда және учаскелерде технологиялық бақылау жоспарының орындалуын бақылау.
3. Шикізатқа, материалдарға, дайын өнімге және өндірістік процестерге сапа бақылауын жүзеге асыру кезінде сәйкессіздіктер немесе бұзушылықтар анықталған жағдайда түзету және алдын алу шараларын қабылдау жөнінде шешім қабылдау.
4. Белгіленген үлгідегі зертханалық журналдарға жазбалардың жүргізілуін бақылау.
5. Тамақ өнімдерінің қауіпсіздік талаптарына сәйкестігін растау бойынша жұмысты ұйымдастыру.
6. Декларациялау сұлбасын таңдау, декларациялауға қажетті құжаттаманы дайындауды қамтамасыз ету, техникалық регламенттердің талаптарына сәйкес өнім үлгілеріне сынақ жүргізу.
7. Тамақ өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйелерін әзірлеу, енгізу, сертификаттау және жұмыс күйінде ұстау.
8. Өндірістің санитарлық-гигиеналық жағдайын бақылау, ұсыныстар әзірлеу.
9. Кәсіпорын зертханаларында еңбек қауіпсіздігі және өрт қауіпсіздігі ережелерінің сақталуын бақылау.

Білімдер:
1. Наубайханада және кондитерлік кәсіпорындарда технологиялық процестерді ұйымдастыру және жүргізу қағидалары.
2. Наубайханада және кондитерлік өндірісте шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің сапасын технохимиялық және зертханалық бақылау әдістері.
3. Наубайханада және кондитерлік өнімдерді өндіру барысында жүретін физикалық, химиялық, биохимиялық және микробиологиялық үдерістер.
4. Шикізатқа, материалдарға және дайын өнімге қойылатын нормативтік құжаттама талаптары.
5. Шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің сапасын сынау әдістері.
6. Халықаралық стандарттардың талаптары.
7. Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігіне әсер ететін факторлар.
8. Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігін бақылаудың аналитикалық әдістері.
9. Наубайхана және кондитерлік өндіріс желілеріндегі технологиялық жабдықтарға, қауіпсіздік және дабыл беру жүйелеріне, бақылау-өлшеу аспаптарына техникалық қызмет көрсету және оларды пайдалану кезінде еңбек қауіпсіздігіне, санитарлық және өрт қауіпсіздігіне қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жаңа өндірістік цехтар мен учаскелерді ұйымдастыру жұмыстарына басшылық жасау

Машықтар:
1. Әрбір технологиялық желі, цех және учаске үшін өндірістегі технологиялық бақылау жоспарын әзірлеу және бекіту.
2. Өндірістің технологиялық жоспарларын, өндірістік рецептураларды, технологиялық нұсқаулықтарды қарастыру және бекіту.
3. Шикізатты өндіріске дайындау кезінде оның шығынының нормаларын белгілеу және өлшеу жұмыстарын ұйымдастыру.
4. Өндіріс жағдайлары немесе шикізат сапасы өзгерген кезде дайын өнімнің шығым нормаларын, технологиялық үдеріс көрсеткіштерін нақтылау мақсатында сынамалық өндірістік пісірулерді ұйымдастыру. Анықталған өзгерістерді технологиялық құжаттамаға енгізуді және кейіннен бекітілуін қамтамасыз ету.
5. Кәсіби бағытталған ақпараттық жүйелерде деректерді жинау, орналастыру, сақтау және беру үшін ақпараттық технологияларды қолдану.

Білімдер:
1. Наубайханада және кондитерлік өндірістегі технологиялар мен технологиялық прцестерді ұйымдастыру.
2. Наубайханадағыжәне кондитерлік өндірістегі технологиялық процестердің тиімділік көрсеткіштері.
3. Технологиялық нұсқаулықтарға сәйкес наубайханада және кондитерлік өндірістегі технологиялық операцияларды орындау сапасына қойылатын талаптар.
4. Технологиялық нұсқаулықтарға сәйкес өндірістік технологиялық операциялардың орындалу сапасын жоспарлау, бақылау және бағалау әдістері.
5. Технологиялық жабдықтардың өндірістік қуаттары, техникалық сипаттамалары, құрылымдық ерекшеліктері және жұмыс режимдері, сондай-ақ оны пайдалану қағидалары.
6. Өнім өндірісі кезінде құжат айналымы, есеп жүргізу және есептілікті ресімдеу қағидалары.
7. Технологиялық құжаттаманы әзірлеуге арналған қағидалар, нұсқаулықтар және өзге де басшылыққа алынатын материалдар.
8. Негізгі жүйелік бағдарламалық өнімдер мен қолданбалы бағдарламалар пакеттерін пайдалана отырып, ақпаратты жинау, өңдеу, сақтау және берудің әдістері мен құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Өндіріс процесіне жалпы басшылық



1-дағды:
Өндірістік қызметті жоспарлау және орындаушылар ұжымын басқару

Машықтар:
1. Әрбір технологиялық операция бойынша жалпы жұмыс көлемін орындау үшін өндіріс құралдары мен жұмыс күшіне деген қажеттілікті айқындау.
2. Шикізат пен дайын өнім сапасына технохимиялық және микробиологиялық бақылау жүргізу мақсатында өндірістік-технологиялық және микробиологиялық зертханалардың жұмыс жоспарын әзірлеу және бекіту, зерттеу көлемі мен жүргізу жиілігін белгілеу.
3. Жеткізілетін өнімдердің сапасы мен қауіпсіздігі мәселелері бойынша шикізат пен материал жеткізушілерімен өзара іс-қимыл жасау.
4. Шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің сапасын үздіксіз бақылауды жүзеге асыру үшін қажетті зертханалық жабдыққа, ыдысқа, реактивтерге деген қажеттілікті анықтау, оларды уақытылы сатып алуға өтінімдер дайындау.
5. Өлшеулердің бірізділігін қамтамасыз ету мақсатында өлшеу құралдарын уақытылы тексеруден өткізілуін қамтамасыз ету.
6. Технологиялық үдерістер мен дайын өнім сапасын бақылаудың жаңа әдістерін енгізу.
7. Өндірістік тапсырмаларды жедел және сапалы орындау үшін кәсіпорын бөлімшелерімен өзара іс-қимыл ұйымдастыру.
8. Бас технолог қызметінің құзыретіне кіретін мәселелерді шешу үшін санитарлық-эпидемиологиялық бақылау органдарымен, тәуелсіз аналитикалық зертханалармен, шикізат, қаптама, жабдық жеткізушілерімен және басқа да ұйымдармен өзара іс-қимыл жасау.
9. Қызметкерлерді іріктеу, жаңадан қабылданған қызметкерлер үшін бейімделу жоспарларын әзірлеу және бейімделу процесін басқару.
10. Өндірістік персоналды оқыту процесін басқару, өндірістік персонал мен технологиялық қызмет мамандарын оқыту жоспарларын қарау және бекіту.
11. Қазіргі заманғы басқару әдістері негізінде өндірісті және ұжымды тиімді ұйымдастыру тәсілдерін қолдану.

Білімдер:
1. Наубайханада және кондитерлік өндірісте өндірістік және технологиялық процестерді ұйымдастыру және жүргізу технологиялары.
2. Наубайхана және кондитерлік өндіріс саласындағы өнімдер мен қызметтер нарығын зерттеуге арналған менеджмент және маркетинг технологиялары.
3. Өндірісті жоспарлау және басқару мәселелері бойынша негізгі заңнамалық, нормативтік, құқықтық актілер мен әдістемелік материалдар.
4. Экономика, өндірісті, еңбекті және басқаруды ұйымдастыру негіздері.
5. Экологиялық заңнама негіздері.
6. Еңбек заңнамасы негіздері.
7. Өндірістік және микробиологиялық зертханаларды жабдықтауға, жұмыс жүргізуді ұйымдастыруға қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жобаларды, ұсыныстарды және өнертабыстарды қарастыру және олардың өндіріс талаптарына сәйкестігін анықтау

Машықтар:
1. Өнім жобаларын немесе өнім құрамын, стандарттарды, ұсыныстарды қарастыру және оларға қорытынды беру.
2. Өндіріс процесіне IT-технологияларды енгізуді қамтамасыз ету.
3. Энергия шығынын азайтуға, өндірістік қуаттарды ұтымды пайдалануға, тиімділікті арттыруға арналған технологияларды әзірлеу.
4. Зерттеу және тәжірибелік жұмыстарды жүргізуді басқару.
5. Ең күрделі сынақтардың технологиялық нұсқаулықтары мен рецептураларын әзірлеу.
6. Жобалық немесе зерттеу ұйымдарымен, тапсырыс берушілер өкілдерімен детальдарды келісу.

Білімдер:
1. Жаңа техника мен технологияны енгізудің экономикалық тиімділігін анықтау әдістері.
2. Есептеу техникасымен жұмыс істеу ережелері және арнайы бағдарламаларды пайдалана отырып технологиялық үдерістерді жобалау әдістері.
3. Технологиялық үдерістерді жобалау кезінде еңбекті ұтымды ұйымдастыру талаптары.
4. Экономиканың, өндірісті, еңбекті және басқаруды ұйымдастырудың негіздері.
5. Есептеу техникасымен жұмыс істеу ережелері және арнайы бағдарламаларды пайдалана отырып технологиялық үдерістерді жобалау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмеді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Оқу және өзін-өзі оқыту қабілеті
Шығармашылық және шығармашылық
Өнім туралы білім
Жауапкершілік
Командада жұмыс істей білу
Тәртіптілік
Дәлдік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ шеңберінде басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

6

Тамақ өндірісінің инженер-технологтары

4

Зертханашы (орта білікті)

10. "Зерханашы (орта білікті)" кәсіп карточкасы

Топ коды:

3111-9

Қызмет атауының коды:

3111-9-005

Кәсіп атауы:

Зерханашы (орта білікті)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелген.
13-параграф. Зертханашы

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Нан пісіру, макарон және кондитер өндірісі

Біліктілік:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

3111-1-005 - Химик зертханашы, пробиркамен жұмыс істейтін

Қызметтің негізгі мақсаты:

Зертханалық зерттеулер жүргізу және нәтижелерді өңдеу.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Зерттеулер мен әзірлемелерді жүргізу кезінде зертханалық талдауларды, сынақтарды, өлшеулерді және басқа да жұмыс түрлерін орындау
2. Дайын макарон өнімдерінің сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Зерттеулер мен әзірлемелерді жүргізу кезінде зертханалық талдауларды, сынақтарды, өлшеулерді және басқа да жұмыс түрлерін орындау



1-дағды:
Зертханалық зерттеулердің нәтижелерін өңдеу

Машықтар:
1. Ұйым бөлімшесінің қызметкерлерін жұмысқа қажетті жабдықтармен, материалдармен, реактивтермен қамтамасыз ету.
2. Талдаулар, сынақтар, өлшеулер нәтижелерін әдістемелік материалдарға сәйкес өңдеу, жүйелеу және ресімдеу, оларды есепке алу.
3. Белгіленген тапсырмаға сәйкес әдеби дереккөздерден, рефераттық және ақпараттық басылымдардан, нормативтік-техникалық құжаттамадан деректерді іріктеу.
4. Жүргізілетін зерттеулер мен тәжірибелерге байланысты есептеу және графикалық жұмыстарды орындау.
5. Ұйым бөлімшелері орындаған жұмыстар бойынша техникалық құжаттаманы әзірлеуге және ресімдеуге қатысу.

Білімдер:
1. Техникалық есептеулерді, есептеу және графикалық жұмыстарды орындау әдістері мен құралдары.
2. Есептеу техникасын пайдалану тәртібі.
3. Экономиканың, еңбекті және өндірісті ұйымдастырудың негіздері.
4. Еңбек заңнамасы, ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Зерттеулер мен талдаулар жүргізу

Машықтар:
1. Зерттеулер мен әзірлемелерді жүргізу кезінде зертханалық талдауларды, сынақтарды, өлшеулерді және өзге де жұмыс түрлерін орындау.
2. Бекітілген жұмыс бағдарламасына сәйкес зерттеу процесінде материалдарды жинау және өңдеуге қатысу.
3. Зертханалық жабдықтың жарамды жағдайын қадағалау, оны баптауды жүзеге асыру.
4. Жабдықтарды (аспаптарды, аппаратураны) эксперименттер жүргізуге дайындау, оны тексеру және әзірленген нұсқаулықтарға және өзге де техникалық құжаттамаға сәйкес қарапайым реттеуді жүзеге асыру.
5. Эксперименттерді орындауға қатысу, қажетті дайындық және қосымша операцияларды жүзеге асыру, бақылау жүргізу, аспаптардың көрсеткіштерін алу, жұмыс журналдарын жүргізу.
 

Білімдер:
1. Негізгі шикізат түрлеріне қойылатын МемСТ және ТШ талаптары.
2. Ұнды, суды және басқа да компоненттерді талдау әдістері.
3. Сынамаларды сақтау және тасымалдау қағидалары.
 

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Дайын макарон өнімдерінің сапасын бақылау



1-дағды:
Бақылау нәтижелерін құжаттау және ресімдеу

Машықтар:
1. Зертханалық талдау журналдарын толтыру.
2. Сынақ хаттамалары мен нәтижелер туралы есептерді жасау.
3. Бақылау нәтижелерін технологиялық қызметке және басшылыққа беру.

Білімдер:
1. Зертхананың есептік және есеп беру құжаттамасының нысандары.
2. Сынақ хаттамаларын сақтау және архивтеу қағидалары.
3. Өндірістік бақылаудың негіздері және ХАССП жүйесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Дайын өнімнің органолептикалық және физика-химиялық бақылауы

Машықтар:
1. Өндіріс стандарттарының талаптарын сақтау және орындау.
2. Еңбекті ұтымды ұйымдастыру әдістерін қолдану.
3. Жұмыс орнында еңбекті қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік нормаларын сақтау және орындау.

Білімдер:
1. Орындалатын жұмыстардың сапасына және өндірісте еңбекті ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
2. Өндірісте қойылатын санитарлық нормалар мен ережелер.
3. Қауіпсіз еңбек және өрт қауіпсіздігі әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік және жауапкершілік
Командада жұмыс істей білу
Мақсаткерлік
Дәлдік
Оқу және өзін-өзі оқыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ шеңберінде басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

4

Тамақ өнімдерін өндіріу технологиясы бойынша технолог

3

Макарон өнімдерін жасау машинасының операторы

11. "Макарон өнімдерін жасау машинасының операторы" кәсіп карточкасы

Топ коды:

8164-2

Қызмет атауының коды:

8164-2-004

Кәсіп атауы:

Макарон өнімдерін жасау машинасының операторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
1-параграф. Ағынды-автоматты желілердің операторы

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

8164-9-009 - Ағынды-автоматты желілердіңң операторы
7239-2-017 - Тағам өнімдері өндірісіндегі жабдықтарды баптаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ағындық-автоматты желілерде макарон өнімдерін дайындаудың технологиялық процестерін жүргізу.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Ағынды-автоматтық желінің жұмысын реттеу және жолға қою
2. Макарон жартылай фабрикаттарын кептіру процесін басқару, кептіру температурасы, ылғалдылығы және уақытына бақылау жүргізу.

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Ағынды-автоматтық желінің жұмысын реттеу және жолға қою



1-дағды:
Басқару панелінен автоматты өндірістік желіге кіретін машина мен құрылғылардың үздіксіз және синхронды жұмысын қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Бұрандалы пресс түйіндерінің жұмысын реттеу және жолға қою.
2. Үздіксіз жұмыс істейтін кептіргіш қондырғыларының жұмысын реттеу және жолға қою.
3. Желінің пневмотасымалдаушылар мен басқа да машиналарды желілер механизмдерін байланыстыратын тораптардың жұмысын реттеу және жолға қою.
4. Желідегі макарон өнімдерін өндіру процесінің тұрақтылығын анықтаңыз.
5. Басқару пультінен желі мен технологиялық режимдердің жұмысын реттеу.

Білімдер:
1. Макарон қамырын илеу режимдері.
2. Макарон өндірісінің негізгі технологиялық процестері.
3. Ағынды желінің құрамындағы жабдықтың құрылымы мен жұмыс принципі.
4. Макарон өнімдерінің түрлері мен себептері.
5. Шығарылатын өнім сапасының тұрақтылығын қамтамасыз ететін технологиялық режимдер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Макарон қамырын илеудің барлық кезеңдерін ұйымдастыру және орындау, рецептураны, температура, ылғалдылық және илеу уақыты параметрлерін сақтау.

Машықтар:
1. Салмақ және өлшеу жабдықтарымен жұмыс істеу
2. Илеу параметрлерін баптау (ылғалдылық, ұзақтығы, температура)
3. Қамырдың сапасын көзбен және қолмен бағалау
4. Рецептуралар мен илеу режимдерін сақтау
5. Жабдыққа алғашқы тазалау жұмыстарын жүргізу

Білімдер:
1. Ұн түрлері және олардың технологиялық сипаттамалары
2. Илеу режимдері: қатты, жұмсақ, аралас
3. Температура мен ылғалдылықтың қамыр консистенциясына әсері
4. Жабдықты санитарлық өңдеуге қойылатын талаптар
5. Тамақ өндірісіндегі еңбекті қорғаудың негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Макарон жартылай фабрикаттарын кептіру процесін басқару, кептіру температурасы, ылғалдылығы және уақытына бақылау жүргізу.



1-дағды:
Макарон жартылай фабрикаттарын кептіру процесін басқару.

Машықтар:
1. Кептіру параметрлерін баптау және бақылау.
2. Бақылау-өлшеу аспаптарымен жұмыс істеу.
3. Кептіру тәртібінің бұзылуынан туындаған ақау белгілерін анықтау.
4. Технологиялық параметрлердің ауытқуына уақтылы әрекет ету.
5. Өндірістік үдеріс бойынша есеп жүргізу.

Білімдер:
1. Макарон өнімдерін кептіру аймақтары мен режимдері.
2. Температура мен ылғалдылықтың өнім сапасына әсері.
3. Кептіргіш қондырғылардың құрылысы.
4. Жартылай фабрикаттардың сапасын көзбен бақылау әдістері.
5. Санитарлық және өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жабдықтың техникалық жай-күйін бақылау

Машықтар:
1. Тораптар мен агрегаттарға көзбен шолу жүргізу.
2. Айқын ақаулар мен ластануларды анықтау.
3. Ақаулар туралы шеберге хабарлау.

Білімдер:
1. Жабдықтың типтік зақымдану түрлері.
2. Техникалық тексерудің негізгі ережелері.
3. Жабдықты тоқтату тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Командада жұмыс істей білу
Тәртіптілік
Дәлдік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ шеңберінде басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

2

Қамыр илеуші

4

Зерханашы (біліктілігі орташа)

12. "Тамақ өндірісінің инженер-технологтары" кәсіп карточкасы

Топ коды:

2145-4

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіп атауы:

Тамақ өндірісінің инженер-технологтары

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелген.
49-параграф. Инженер-технолог (Технолог)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

І санатты техник-технолог: Сәйкес мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, орта кәсіптік) білімі және ІІ санатты техник-технолог лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс. ІІ санатты техник-технолог: Сәйкес мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, орта кәсіптік) білімі және санатсыз техник-технолог лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс. Санатсыз техник-технолог: Сәйкес мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, орта кәсіптік) білімі бар, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3129-9-004 - Техник-технолог (тамақ өнеркәсібі)
2141-1-005 - Инженер-технолог (жалпы бейін)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Сапалы өнім шығару және ассортиментін үнемі жаңартып отыру мақсатында өндірісті технологиялық, ұйымдастырушылық және ғылыми қамтамасыз ету

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өндірісті ұйымдастырушылық-технологиялық қамтамасыз ету
2. Өндірісті жедел басқару

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Өндірісті ұйымдастырушылық-технологиялық қамтамасыз ету



1-дағды:
Өндіріс процестерінің барлық кезеңдері үшін технологиялық регламенттерді әзірлеуді және бекітуді қамтамасыз ету.

Машықтар:
1. Әрбір технологиялық желі, цех және учаске үшін өндірістегі технологиялық бақылау жоспарын әзірлеу және бекіту.
2. Өндірістің технологиялық жоспарларын, өндірістік рецептураларды, технологиялық нұсқаулықтарды қарастыру және бекіту.
3. Шикізатты өндіріске дайындау кезінде оның шығынының нормаларын белгілеу және өлшеу жұмыстарын ұйымдастыру.
4. Өндіріс жағдайлары немесе шикізат сапасы өзгерген кезде дайын өнімнің шығым нормаларын, технологиялық үдеріс көрсеткіштерін нақтылау мақсатында сынамалық өндірістік пісірулерді ұйымдастыру. Анықталған өзгерістерді технологиялық құжаттамаға енгізуді және кейіннен бекітілуін қамтамасыз ету.
5. Кәсіби бағытталған ақпараттық жүйелерде деректерді жинау, орналастыру, сақтау және беру үшін ақпараттық технологияларды қолдану.

Білімдер:
1. Наубайханада және кондитерлік өндірісте технологиялар мен технологиялық үдерістерді ұйымдастыру.
2. Наубайханада және кондитерлік өндірістегі технологиялық үдерістердің тиімділік көрсеткіштері.
3. Технологиялық нұсқаулықтарға сәйкес наубайханада және кондитерлік өндірістегі технологиялық операцияларды орындау сапасына қойылатын талаптар.
4. Технологиялық нұсқаулықтарға сәйкес өндірістік технологиялық операциялардың орындалу сапасын жоспарлау, бақылау және бағалау әдістері.
5. Технологиялық жабдықтардың өндірістік қуаттары, техникалық сипаттамалары, құрылымдық ерекшеліктері және жұмыс режимдері, сондай-ақ оны пайдалану ережелері.
6. Өнім өндірісі кезінде құжат айналымы, есеп жүргізу және есептілікті ресімдеу қағидалары.
7. Технологиялық құжаттаманы әзірлеуге арналған қағидалар, нұсқаулықтар және өзге де басшылыққа алынатын материалдар.
8. Негізгі жүйелік бағдарламалық өнімдер мен қолданбалы бағдарламалар пакеттерін пайдалана отырып, ақпаратты жинау, өңдеу, сақтау және берудің әдістері мен құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Шығарылатын өнімнің сапасы мен қауіпсіздігін басқаруды қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Өндірістік-технологиялық және микробиологиялық зертханалардың қызметіне басшылық жасау, негізгі және қосалқы шикізаттың, дайын өнімнің сапасын нормативтік құжаттама талаптарына сәйкестігін қамтамасыз ету мақсатында технохимиялық және микробиологиялық бақылауды жүзеге асыру.
2. Технологиялық бақылау жоспарының өндірістік желілерде, цехтарда және учаскелерде орындалуын қадағалау.
3. Шикізаттың, материалдардың, дайын өнімнің және өндірістік үдерістердің сапасын бақылау барысында сәйкессіздіктер немесе бұзушылықтар анықталған жағдайда түзету және алдын алу шараларын қабылдау туралы шешімдер қабылдау.
4. Белгіленген үлгідегі зертханалық журналдардағы жазбалардың жүргізілуін қадағалау.
5. Тағам өнімдерінің қауіпсіздік талаптарына сәйкестігін растау бойынша жұмысты ұйымдастыру.
6. Декларациялау сызбасын таңдау, декларациялау үшін қажетті құжаттаманы дайындауды қамтамасыз ету, өнім үлгілерін техникалық регламенттер талаптарына сәйкес сынақтан өткізу.
7. Тағам өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйелерін әзірлеу, енгізу, сертификаттау және жұмыс жағдайында ұстау.
8. Өндірістің санитарлық-гигиеналық жағдайын бақылау, ұсынымдар әзірлеу.
9. Кәсіпорын зертханаларында еңбек қауіпсіздігі, өрт қауіпсіздігі ережелерінің сақталуын қадағалау.

Білімдер:
1. Наубайхана мен кондитерлік кәсіпорындардағы технологиялық үдерістерді ұйымдастыру және жүргізу ережелері.
2. Наубайхана мен кондитерлік өндірістегі шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің сапасын технохимиялық және зертханалық бақылау әдістері.
3. Наубайхана мен кондитерлік өнімдерді өндіру кезінде жүретін физикалық, химиялық, биохимиялық және микробиологиялық үдерістер.
4. Шикізатқа, материалдарға, дайын өнімге қойылатын нормативтік құжаттама талаптары.
5. Шикізаттың, жартылай фабрикаттардың, дайын өнімнің сапасын сынау әдістері.
6. Халықаралық стандарттар талаптары.
7. Тағам өнімдерінің қауіпсіздігіне әсер ететін факторлар.
8. Тағам өнімдерінің қауіпсіздігін бақылаудың аналитикалық әдістері.
9. Наубайхана мен кондитерлік өндірістегі технологиялық жабдықтарды, қауіпсіздік және дабыл беру жүйелерін, бақылау-өлшеу құралдарын техникалық пайдалану және қызмет көрсету кезінде еңбек қауіпсіздігі, санитарлық және өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Өндірісті жедел басқару



1-дағды:
Өндірісті дамытудағы стратегиялық басқаруға қатысу

Машықтар:
1. Нан-тоқаш және ұнды кондитерлік өнімдерді өндіру саласындағы отандық және шетелдік озық тәжірибені зерделеу.
2. Қолданыстағы үдерістерді талдау, шығарылатын өнім сапасын арттыруға, өндіріс тиімділігін жоғарылатуға, технологиялық шығындар мен ысыраптарды азайтуға бағытталған ұсыныстарды қарастыру, бағалау және енгізу процесін жоспарлау. Өзгерістерді басқару, инновацияларды енгізу нәтижелерін бақылау.
3. Дайындау және енгізуге қатысу:
- кәсіпорынды техникалық қайта жарақтандыру жоспарларын;
- өнім сапасын жақсартуға, еңбекті ұйымдастыруды жетілдіруге, шикізат пен материалдар шығынын азайтуға, еңбек өнімділігінің өсуіне бағытталған іс-шараларды.
4. Кәсіпорынның ассортименттік саясатын әзірлеуге қатысу. Кәсіпорынның пайдасын арттыру үшін ассортименттік матрицаны басқару. Жаңа жоғары маржиналды өнімдерді өндіріске енгізуді қамтамасыз ету.
5. Наубайхана мен кондитерлік өндірістің технологиялық желілері мен учаскелеріне арналған технологиялық жоспарлау мен жабдық таңдауды жүзеге асыру.
6. Жаңадан әзірленіп жатқан технологиялық үдерістер мен жаңа өнімдерді игеру бойынша зерттеу және тәжірибелік жұмыстарды жүргізуді басқару. Жаңа өнімдердің дәмін көру сынақтарын ұйымдастыру.
7. Өндірістің озық технологияларын әзірлеу кезінде табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану және қоршаған ортаны қорғаудың негізгі қағидаттарын қолдану.

Білімдер:
1. Өндірісті дамытуды стратегиялық жоспарлау қағидаттары.
2. Сала мен кәсіпорынның техникалық дамуының перспективалары.
3. Наубайхана және кондитерлік өндіріс саласындағы өнімдер мен қызметтер нарығын зерттеудің менеджмент технологиялары мен маркетингтік әдістері.
4. Өндірістік кеңістікті ұйымдастырудың заманауи тәсілдері, автоматтандыру, энергия тиімділігі, экологиялылық, өндірістік қауіпсіздік, цифрландыру және логистика саласындағы ғылым мен техниканың жетістіктеріне негізделген инновациялар мен тұжырымдамалар.
5. Жаңа технологиялардың, жаңа шикізат түрлерінің және технологиялық жабдықтардың өнімнің бәсекеге қабілеттілігіне және тұтынушылық сапасына әсері.
6. Наубайхана мен кондитерлік кәсіпорындардың жаңа өндірістерін жобалау немесе жұмыс істеп тұрғандарын жаңғырту кезінде технологиялық есептеулерді құрастыру қағидаттары.
7. Жаңа техника мен технологияны, ұтымды ұсыныстар мен өнертабыстарды енгізудің экономикалық тиімділігін есептеу әдістемелері.
8. Нан-тоқаш және ұнды кондитерлік өнімдер нарығының жаһандық даму үрдістері. Нарыққа әсер ететін факторлар. Сатып алу әдеттерінің трансформациясы. Саланың ұлттық және әлемдік табысты өнімдері. "Сәнді" өнімдер мен диеталар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Кәсіпорынның технологиялық қызметін жоспарлау мен басқаруды қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Әрбір технологиялық операция бойынша жалпы жұмыс көлемін орындау үшін өндіріс құралдары мен жұмыс күшіне деген қажеттілікті анықтау.
2. Шикізат пен дайын өнім сапасына технохимиялық және микробиологиялық бақылау жүргізу үшін өндірістік-технологиялық және микробиологиялық зертханалардың жұмыс жоспарын әзірлеу және бекіту, зерттеу көлемі мен жүргізу жиілігін белгілеу.
3. Жеткізілетін өнімдердің сапасы мен қауіпсіздігі мәселелері бойынша шикізат пен материал жеткізушілерімен өзара іс-қимыл жасау.
4. Шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің сапасын үздіксіз бақылауды жүзеге асыру үшін қажетті зертханалық жабдықтарға, ыдыстарға, реактивтерге деген қажеттілікті анықтау және оларды уақытылы сатып алуға өтінімдер дайындау.
5. Өлшеулердің бірізділігін қамтамасыз ету мақсатында өлшеу құралдарының уақытылы тексеруден өтуін қамтамасыз ету.
6. Технологиялық үдерістер мен дайын өнім сапасын бақылаудың жаңа әдістерін енгізу.
7. Өндірістік тапсырмаларды жедел әрі сапалы орындау үшін кәсіпорынның құрылымдық бөлімшелерімен өзара іс-қимыл ұйымдастыру.
8. Бас технолог қызметінің құзыретіне кіретін мәселелерді шешу үшін санитарлық-эпидемиологиялық бақылау органдарымен, тәуелсіз аналитикалық зертханалармен, шикізат, қаптама, жабдық жеткізушілерімен және басқа да ұйымдармен өзара іс-қимыл жасау.
9. Қызметкерлерді іріктеу, жаңадан қабылданған қызметкерлер үшін бейімделу жоспарларын әзірлеу және бейімделу процесін басқару.
10. Өндірістік персоналды оқыту процесін басқару, өндірістік персонал мен технологиялық қызмет мамандарының оқыту жоспарларын қарастыру және бекіту.
11. Қазіргі заманғы басқару әдістеріне сүйене отырып, өндірісті ұйымдастыру мен ұжымның тиімді жұмысын қамтамасыз ету тәсілдерін қолдану.

Білімдер:
1. Өндірісті жоспарлау және басқару мәселелері бойынша негізгі заңнамалық, нормативтік және құқықтық актілер, әдістемелік материалдар.
2. Экономика, өндірісті, еңбекті және басқаруды ұйымдастыру.
3. Еңбекті қорғау және техника қауіпсіздігі, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі ережелері мен нормалары.
4. Жұмыс орындарын аттестаттау тәртібі.
5. Менеджмент негіздері.
6. Кәсіби міндеттерді шешудің үлгілік алгоритмі.
7. Өндірістегі ықтимал тәуекелдерді анықтау тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Командада жұмыс істей білу
Тәртіптілік
Дәлдік
Өнім туралы білім
Логикалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ шеңберінде басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

6

Өндіріс басшысы

4

Зертханашы

13. "Қамыр илеуші" кәсіп карточкасы

Топ коды:

7512-2

Қызмет атауының коды:

7512-2-010

Кәсіп атауы:

Қамыр илеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
6-параграф. Қамыр илеуші 2-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
7-параграф. Қамыр илеуші, 3-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
8-параграф. Қамыр илеуші, 4-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелген.
9-параграф. Қамыр илеуші 5-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

2-разряд Жұмыс өтілі талап етілмейді. Өндірісте оқудан өту немесе бастапқы даярлық курстарын аяқтау жеткілікті. 3-разряд 2-разрядты қамыр илеуші немесе тамақ өнеркәсібіндегі ұқсас кәсіп бойынша кемінде 6 ай жұмыс тәжірибесі талап етіледі. 4-разряд 3-разрядты қамыр илеуші қызметінде кемінде 1 жыл жұмыс өтілі немесе макарон өнімдері өндірісіндегі технологиялық жабдықтармен жұмыс тәжірибесі талап етіледі. 5-разряд 4-разрядты қамыр илеуші қызметінде кемінде 2 жыл жұмыс өтілі, сондай-ақ ауысым (бригада) жұмысын ұйымдастыру немесе технологиялық процестерді реттеу мен бақылау функцияларын орындау тәжірибесі талап етіледі.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

7512-2-003 - Макарон өнімдерінің жартылай фабрикаттарын престеуші
8164-2-004 - Макарон өнімдерін жасау машинасының операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кәсіпорындарда периодтық әрекеттегі қамыр илегіш машиналарда қамыр дайындау процесі барлық технологиялық фазалар бойынша жүргізу. Қамыр салынған дежалар қамыр илегіш машиналарға, ашытуға және аударғыш машиналарға тасымалдау. Дежалар мен бункер қамыр қалдықтарынан тазарту. Ашытқы қоспасы мен бастапқы ашытқыныдәл мөлшерде дозалау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Макарон өнімдеріне арналған қамырды дайындау
2. Макарон өнімдерін қалыптау және кесу
3. Кептіру және жабдықты техникалық қызмет көрсету
4. Макарон өнімдерін кептірудің қажетті технологиялық параметрлерін қамтамасыз ету

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Макарон өнімдеріне арналған қамырды дайындау



1-дағды:
Макарон қамырын илеуге арналған шикізатты қабылдау және дайындау

Машықтар:
2-разряд
1. Макарон қамырын дайындауға ұн мен суды қабылдау.
2. Шикізатқа арналған ыдыстардың тазалығын тексеру.
3. Шебердің нұсқауы бойынша ингредиенттерді қамыр илегішке жүктеу.
 
3-разряд
1. Ұнды елеу және суды рецептураға сәйкес мөлшерлеу.
2. Жұмыртқа, тұз және басқа қоспаларды жүктеуге дайындау.
3. Компоненттерді белгіленген рецептураға сәйкес мөлшерлеу.
 
4-разряд
1. Ұн мен судың сапасын қабылдау кезінде бақылау.
2. Масса мен ылғалдылықты өлшеуге арналған аспаптарды пайдалану.
3. Өндіріс үшін түскен шикізатты есепке алу.
 
5-разряд
1. Шикізатты өндіріске дайындау процесін ұйымдастыру.
2. Шикізаттың нормативтік құжаттарға сәйкестігін бақылау.
3. Шикізатты пайдалану тиімділігін арттырып, ысырапты азайту.

Білімдер:
2-разряд
1. Макарон өнімдеріне арналған ұнның негізгі түрлері.
2. Өндірісте ұн мен суды сақтау ережелері.
3. Негізгі санитарлық талаптар.
 
3-разряд
1. Қатты бидай сорттарының технологиялық қасиеттері.
2. Қоспалардың (тұз, жұмыртқа, дәрумендер) рөлі.
3. Рецептура бойынша шикізатты пайдалану нормалары.
 
4-разряд
1. Ұн мен судың сапасын бақылау әдістері.
2. Ылғалдылықтың макарон қамырының қасиеттеріне әсері.
3. Шикізатты қабылдау кезіндегі жіберілетін нормативтер.
 
5-разряд
1. Макарон өнімдерінің МемСт және сапа стандарттары.
2. Шикізатты зертханалық талдаудың заманауи әдістері.
3. Өндірістік логистиканың негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Қамырды қамыр илейтін машиналарда дайындау

Машықтар:
2-разряд
1. Нұсқаулық бойынша ингредиенттерді қамыр илегішке жүктеу.
2. Қамыр илеу кезінде машинаның жұмысын қадағалау.
3. Жұмыс соңында машинаны тазалау.
 
3-разряд
1. Белгіленген илеу режимін сақтау.
2. Қамырдың консистенциясын қолмен бақылау.
3. Шебердің нұсқауы бойынша илеу барысында түзетулер енгізу.
 
4-разряд
1. Қамыр илегіш машиналардың параметрлерін баптау.
2. Қамырдың дайындық деңгейін органолептикалық көрсеткіштер бойынша анықтау.
3. Илеу процесінде қарапайым ақауларды жою.
 
5-разряд
1. Өндірістік желіде қамыр дайындау жұмысын ұйымдастыру.
2. Қамырдың технологиялық параметрлерге сәйкестігін бақылау.
3. Қамыр илеу кезінде персоналды басқару.

Білімдер:
2-разряд
1. Қамыр илегіш машинаның негізгі бөлшектері.
2. Басқару тетіктерінің міндеті.
3. Қауіпсіз жұмыс істеу ережелері.
 
3-разряд
1. Илеу режимдері (уақыты, жылдамдығы).
2. Қамырдың дайындық белгілері.
3. Температураның қамыр сапасына әсері.
 
4-разряд
1. Қамыр дайындаудың технологиялық параметрлері.
2. Консистенцияны бақылау әдістері.
3. Өндірістік санитарияға қойылатын талаптар.
 
5-разряд
1. Қамыр дайындаудың заманауи технологиялары.
2. Қамыр сапасының стандарттары.
3. Үдерістің тиімділігін арттыру әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Макарон өнімдерін қалыптау және кесу



1-дағды:
Рецептураларға сәйкес престеу режимін бақылау.

Машықтар:
2-разряд
1. Қамырды престің қабылдау бункеріне жүктеу.
2. Қамырдың шнекке біркелкі берілуін қадағалау.
3. Деформацияланған бұйымдарды қолмен алып тастау.
 
3-разряд
1. Престің жұмысын шебердің бақылауымен жүргізу.
2. Макаронның фильерлер арқылы шығуын бақылау.
3. Фильердегі қарапайым бітелулерді жою.
 
4-разряд
1. Әртүрлі бұйымдар үшін престің параметрлерін баптау.
2. Престеудің біркелкілігін бақылау.
3. Ақаулы өнімді есепке алу және оның шығу себептерін жою.
 
5-разряд
1. Престеу және қалыптау процесін ұйымдастыру.
2. Өндірістік желінің өнімділік көрсеткіштерін талдау.
3. Өнім сапасын жақсарту шараларын енгізу.

Білімдер:
2-разряд
1. Макарон престің негізгі бөлшектері.
2. Фильердің міндеті.
3. Преспен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік қағидалары.
 
3-разряд
1. Престеу режимдері және шнектің айналу жылдамдығы.
2. Фильер пішінінің макарон өнімдерінің түріне әсері.
3. Престеу кезіндегі ықтимал ақаулар.
 
4-разряд
1. Престеудің технологиялық параметрлері.
2. Қалыптау кезінде сапаны бақылау әдістері.
3. Өнімнің салмағы мен пішіні бойынша жіберілетін нормативтер.
 
5-разряд
1. Макарон өнімдерін престеудің заманауи әдістері.
2. Халықаралық сапа стандарттары.
3. Үдерістің энергия тиімділігін арттыру әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Макарон өнімдерін кесу және алдын ала кептіру

Машықтар:
2-разряд
1.Макарон өнімдерін кесуге арналған пышақтарды пайдалану.
2.Өнімдердің ұзындығын көзбен бақылау.
3.Ақаулы өнімдерді алып тастау.
3-разряд
1.Автоматты кесу құрылғыларымен жұмыс істеу.
2.Кесудің біркелкілігін бақылау.
3.Өнімдерді науаларға орналастыру қағидаларын сақтау.
4-разряд
1.Кесу және бастапқы кептіру режимдерін баптау.
2.Кептіру алдындағы өнім ылғалдылығын бақылау.
3.Өнім мен ақаудың есебін жүргізу.
5-разряд
1.Кесу және кептіру желісіндегі процесті ұйымдастыру.
2.Өнім сапасын талдау.
3.Кесу және кептіру учаскесінің персоналына басшылық жасау.
 

Білімдер:
2-разряд
1.Пішіні бойынша макарон өнімдерінің түрлері.
2.Кесу және орналастыру қағидалары.
3.Санитариялық талаптар.
3-разряд
1.Кесу жабдығының жұмыс істеу қағидаты.
2.Өнім ылғалдылығының кесу процесіне әсері.
3.Кесу кезінде туындайтын ықтимал ақаулар.
4-разряд
1.Өнімдердің ұзындығы мен ылғалдылығын бақылау әдістері.
2.Жартылай фабрикаттардың сапа нормативтері.
3.Кептірудің технологиялық параметрлері.
5-разряд
1.Макарон өнімдерін кесу және кептірудің заманауи технологиялары.
2.Дайын өнімнің сапа стандарттары.
3.Өндірістік процесті оңтайландыру әдістері.
 

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

3-еңбек функциясы:
Кептіру және жабдықты техникалық қызмет көрсету



1-дағды:
Макарон өнімдерін кептіру процесін бақылау

Машықтар:
2-разряд
1.Өнімдері бар табақтарды кептіру камерасына жүктеу.
2.Шебердің нұсқауы бойынша кептіру уақытын бақылау.
3.Кептіру аяқталған соң өнімдерді түсіру.
 
3-разряд
1.Камерадағы температура мен ылғалдылықты ұстап тұру.
2.Кептірудің біркелкілігін көзбен бақылау.
3.Нұсқаулыққа сәйкес кептіру уақытын түзету.
 
4-разряд
1.Әртүрлі өнімдер үшін оңтайлы кептіру режимдерін анықтау.
2.Үдеріс параметрлерінің есебін жүргізу.
3.Кептіру камераларының жұмысындағы қарапайым ақауларды жою.
 
5-разряд
1.Кептіру процесін ұйымдастыру және бақылау.
2.Режимдердің өнім сапасына әсерін талдау.
3.Өнімділікті арттыру үшін режимдерді оңтайландыру.

Білімдер:
2-разряд
1.Кептіру процесінің мақсаты.
2.Өнімдердің дайындық белгілері.
3.Кептіру жабдығымен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік қағидалары.
 
3-разряд
1.Әртүрлі өнімдерге арналған кептіру режимдері.
2.Температура мен уақыттың сапаға әсері.
3.Кептіру кезіндегі мүмкін ақаулар.
 
4-разряд
1.Кептіру кезінде сапаны бақылау әдістері.
2.Дайын өнімдердің ылғалдылық нормативтері.
3.Санитария мен қауіпсіздік талаптары.
 
5-разряд
1.Макарон өнімдерін кептірудің заманауи технологиялары.
2.Халықаралық сапа стандарттары.
3.Процесті энергия тиімді жүргізу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жабдықты техникалық қызмет көрсету және ұсақ жөндеу

Машықтар:
2-разряд
1. Жұмыстан кейін жабдықты тазалау.
2. Шебердің нұсқауы бойынша қозғалмалы бөлшектерді майлау.
3. Ақаулар туралы хабарлау.
 
3-разряд
1. Шығын материалдары мен бөлшектерін ауыстыру.
2. Қарапайым ақауларды жою.
3. Қызмет көрсетуден кейін жабдықтың жұмысын тексеру.
 
4-разряд
1. Жабдықты ішінара бөлшектеу.
2. Тораптар мен механизмдерді баптау.
3. Жөндеуге өтінімдер жасау.
 
5-разряд
1. Жабдықты күрделі жөндеуді орындау.
2. Ақауларды диагностикалау.
3. Үйірмедегі (участоктағы) техникалық қызмет көрсетуді басқару.

Білімдер:
2-разряд
1. Жабдықтың негізгі тораптарының міндеті.
2. Қауіпсіз пайдалану ережелері.
3. Қарапайым күтім талаптары.
 
3-разряд
1. Жиі кездесетін ақаулар және оларды жою.
2. Жабдықты жөндеу жөніндегі нұсқаулықтар.
3. Ақауларды диагностикалау әдістері.
 
4-разряд
1. Макарон престерінің және кептіру камераларының құрылысы.
2. Техникалық қызмет көрсету сызбалары.
3. Электромеханиканың негіздері.
 
5-разряд
1. Жабдықты диагностикалаудың заманауи әдістері.
2. Техникалық құжаттама мен сызбалар.
3. Жабдық жұмысының сенімділігін арттыру әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

4-еңбек функциясы:
Макарон өнімдерін кептірудің қажетті технологиялық параметрлерін қамтамасыз ету



1-дағды:
Макарон өнімдерін кептіру режимдерін баптау және бақылау

Машықтар:
2-разряд
1. Нұсқаулық бойынша өнімдерді кептіру камерасына жүктеу.
2. Температура мен кептіру уақытын көзбен бақылау.
3. Камера жұмысының ақаулары туралы шеберге хабарлау.
 
3-разряд
1. Нұсқаулыққа сәйкес уақыт пен температура параметрлерін орнату.
2. Кептіру процесінің біркелкілігін бақылау.
3. Кептіру уақытын рұқсат етілген шектерде түзету.
 
4-разряд
1. Әртүрлі өнімдер үшін кептірудің оңтайлы режимдерін анықтау.
2. Процесс параметрлерін есепке алу журналын жүргізу.
3. Ылғалдылық өзгерген кезде жабдықты реттеу.
 
5-разряд
1. Өндірістік желідегі кептіру қондырғыларының жұмысын ұйымдастыру.
2. Кептіру режимдерінің тиімділігін талдау.
3. Өнімділік пен сапаны арттыру үшін параметрлерді оңтайландыру.

Білімдер:
2-разряд
1. Кептіру процесінің міндеті.
2. Өнімдердің дайындықтың негізгі белгілері.
3. Кептіру жабдығымен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік ережелері.
 
3-разряд
1. Кептіру кезіндегі уақыт пен температураның нормалары.
2. Ылғалдылықтың дайын өнім сапасына әсері.
3. Режимдер бұзылған жағдайда пайда болатын ықтимал ақаулар.
 
4-разряд
1. Кептіруден кейінгі жартылай фабрикаттардың сапасын бақылау әдістері.
2. Ылғалдылық бойынша жіберілетін нормативтер.
3. Санитария мен қауіпсіздікке қойылатын талаптар.
 
5-разряд
1. Макарон өнімдерін кептірудің заманауи технологиялары.
2. Халықаралық сапа стандарттары.
3. Үдерісті энергия тиімді жүргізу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Кептіру камераларындағы микроклиматтың тұрақтылығын бақылау және қамтамасыз ету

Машықтар:
2-разряд
1. Температура мен ылғалдылық датчиктерінің жарамдылығын тексеру.
2. Кептіру процесінде аспаптардың көрсеткіштерін қадағалау.
3. Аспаптардағы ақаулар туралы шеберге хабарлау.
 
3-разряд
1. Камерадағы температура мен ылғалдылықтың тұрақтылығын сақтау.
2. Желдету жүйесінің жағдайын тексеру.
3. Нұсқаулық бойынша ұсақ түзетулер енгізу.
 
4-разряд
1. Желдету және ауаны тарату жүйесін баптау.
2. Аспаптардың көрсеткіштерін талдау және режимді түзету.
3. Бақылау жүйелеріндегі қарапайым ақауларды жою.
 
5-разряд
1. Кептіру учаскесінде микроклиматты бақылауды ұйымдастыру.
2. Параметрлерді бақылау графиктерін әзірлеу.
3. Микроклимат тұрақтылығын қамтамасыз етудің жаңа әдістерін енгізу.

Білімдер:
2-разряд
1. Температура мен ылғалдылықты бақылаудың негізгі аспаптары.
2. Өлшеу аспаптарымен жұмыс істеу қағидалары.
3. Кептіру режимінің бұзылу белгілері.
 
3-разряд
1. Микроклиматтың кептірудің біркелкілігіне әсері.
2. Әртүрлі өнімдерге арналған температура мен ылғалдылық нормативтері.
3. Режим тұрақсыз болған жағдайда пайда болатын ықтимал ақаулар.
 
4-разряд
1. Микроклимат параметрлерін бақылау әдістері.
2. Желдету және құрғату жүйелерінің құрылысы.
3. Өндірістік санитарияға қойылатын талаптар.
 
5-разряд
1. Автоматтандырылған заманауи бақылау жүйелері.
2. Микроклиматты бақылаудың халықаралық стандарттары.
3. Технологиялық үдерістің тұрақтылығын арттыру әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу
Тәртіптілік
Дәлдік
Уақытты басқару

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ шеңберінде басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

3

Макарон өнімдерін жасау машинасының операторы

14. "Өндіріс бастығы (өңдеуші кәсіпорын)" кәсіп карточкасы

Топ коды:

1321-0

Қызмет атауының коды:

1321-0-037

Кәсіп атауы:

Өндіріс бастығы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелген.
91-параграф. Ұйым директоры (Бас директор, Атқарушы директор, Президент, Басқарма төрағасы, Басқарушы)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім және ұйым бейініне сәйкес келетін экономикалық қызмет түрінде басшы лауазымында кемінде 5 жыл жұмыс өтілі, "Іскерлік әкімшілік ету магистрі" ғылыми дәрежесі немесе басқару (менеджмент) саласындағы қосымша білімінің болғаны мүмкін.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

1210-0-011 - Өндірістік бірлестіктің бас директоры
1210-0-023 - Комбинат директоры (бастығы)
1210-0-028 - Кәсіпорын директоры
1210-0-029 - Өндірістік бірлестік директоры (басқарушысы)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өндірістік-шаруашылық және қаржы-экономикалық қызметке басшылық жасау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өндірістік-шаруашылық қызметті басқару
2. Еңбекті басқару мен ұйымдастырудың жаңа прогрессивті нысандарын әзірлеуді және енгізуді ұйымдастыру

Қосымша еңбек функциялары:

1. Қақтығыстарды басқару және жағдайды сыни талдау

1-еңбек функциясы:
Өндірістік-шаруашылық қызметті басқару



1-дағды:
Кәсіпорынды тиімді басқаруды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Директордың құзыреттілік деңгейіне қатысты құжаттарды жасау және қол қою.
2. Серіктестермен келіссөздер жүргізу, келісімшарттардың кез-келген түрін жасау және бұзу.
3. Ұйымның жұмыс тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету.
4. Өз құзыреті шегінде шешім қабылдау.
5. Мемлекеттік органдармен, бөгде ұйымдармен және мекемелермен қарым-қатынаста кәсіпорынның мүдделерін білдіру.
6. Бөлімшелердің тиімді өзара іс-қимылын жүзеге асыру мақсатында жұмысты ұйымдастыру.
7. Барлық қажетті мүлікпен қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау.
8. Ұйымның тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету.
9. Өнімдер мен қызметтерді сатудың өсуіне ықпал ету және пайданың өсуі.
 

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық және заңнамалық актілері.
2. Барлық құрылымдық бөлімшелердің тиімді өзара іс-қимылына қол жеткізу мақсатында өндірісті техникалық қамтамасыз етуді ұйымдастыру, технологиясы және әдістері.
3. Кәсіпорынның өндірістік қуаты, ұйым өнімдерін өндіру технологиясы.
4. Ұйым өнімдерін өндіру технологиясы.
5. Кәсіпкерлік негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Кәсіпорынның қаржы-экономикалық қызметіне тиімді бақылауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Кәсіпорынның штаттық кестесін бекіту.
2. Кәсіпорынның мүлкі мен ақшалай қаражатын басқару.
3. Кредит берушілер алдындағы барлық міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету.
4. Мүліктің сақталуын қамтамасыз ету.
5. Ұйымның мүліктік және өзге де мүдделерін сотта, арбитражда, мемлекеттік органдарда және басқа ұйымдарда қорғау және ұсыну.
6. Қызметкерлердің ҚР заңнамасы талаптарын, ішкі нормативтік құжаттарды және лауазымдық міндеттерін орындауын бақылау жөніндегі шаралар кешенін жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық және заңнамалық актілері.
2. Кәсіпорындардың шаруашылық қызметін талдау әдістері.
3. Есеп пен қаржылық талдаудың негіздері, несиелеу сызбалары.
4. Экономиканың негіздері.
5. Салық заңнамасы, ұйымның өндірістік-шаруашылық және қаржылық-экономикалық қызметінің бизнес-жоспарларын құрастыру және келісу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Еңбекті басқару мен ұйымдастырудың жаңа прогрессивті нысандарын әзірлеуді және енгізуді ұйымдастыру



1-дағды:
Білікті кадрлармен қамтамасыз ету үшін шаралар қабылдайды.

Машықтар:
1. Еңбекке қолайлы және өмір мен денсаулыққа қауіпсіз жағдайлар жасау.
2. Қоршаған ортаны қорғау туралы заңнаманың талаптарын сақтау.
3. Ұжымда қолайлы психологиялық ахуалды қалыптастыру.
4. Ұжымдық шартты әзірлеуді, жасасуды және орындауды, еңбек және өндірістік тәртіптің сақталуын қамтамасыз ету.
5. Қызметкерлердің еңбекке деген уәждемесін, бастамашылдығын және белсенділігін дамытуға ықпал ету.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасы, ішкі еңбек тәртібі қағидалары.
2. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
3. Менеджмент пен маркетинг негіздері.
4. Психология және кәсіби этика негіздері.
5. Ұжымдық шарттарды әзірлеу мен жасасу және әлеуметтік-еңбек қатынастарын реттеу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Кәсіпорындағы еңбекті тиімді басқару және ұйымдастыру

Машықтар:
1. Ұйымның саясатын, стратегиясын және оларды жүзеге асыру тетігін анықтаңыз.
2. Отандық және шетелдік нарықтарды жаулап алу мақсатында өндірілетін өнімнің (көрсетілетін қызметтердің) сапасы мен бәсекеге қабілеттілігін арттыруға, олардың жоғары дамыған елдер мен үздік компаниялардың мемлекеттік стандарттары мен стандарттарына сәйкестігіне қатысу.
3. Менеджменттің экономикалық және әкімшілік әдістерін үйлестіруді, өндірістік және басқа мәселелерді талқылау мен шешуді, өндіріс тиімділігін арттырудың материалдық және моральдық ынталандыруларын қамтамасыз ету.
 

Білімдер:
1. Ұйымды басқарудың және шаруашылық жүргізудіңзаманауи әдістері.
2. Стратегиялық жоспарлау.
3. Нарық-сыртқы және ішкі жағдай.
4. Экономикалық индикаторлар жүйесі, маркетинг, жарнама техникасы, сатуды басқару.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Қосымша еңбек функциясы 1:
Қақтығыстарды басқару және жағдайды сыни талдау



1-дағды:
Қақтығыстың жағдайлардың алдын алуға бағытталған стратегияларды әзірлеу және енгізу.

Машықтар:
1. Ұжымдағы қақтығыстық жағдайларды басқару.
2. Өндірілген азық-түлікті сату кезінде қақтығыстық жағдайларды басқару.
3. Клиенттермен және әріптестермен өзара әрекеттесуді қолдау.
4. Іскерлік және тұлғааралық қарым-қатынасты басқару, кеңестер өткізу.
5. Келіссөздер жүргізу.
6. Негізделген тұжырымдарды тұжырымдай отырып, оқиғаларды талдаңыз.
7. Оқиғаларды негізделген бағалау, түсіндіру.
8. Нәтижелерді жағдайлар мен мәселелерге қолданыңыз.

Білімдер:
1. Тұлғааралық және іскерлік қарым-қатынас қағидалары мен нормалары.
2. Келіссөздер жүргізу әдістері.
3. Конфликтологияның ерекшеліктері.
4. Сыни тұрғыдан ойлау принциптері.
5. Сыни ойлау теориясы.
6. Сыни ойлауды дамыту принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Макарон өндірісін дамытуды стратегиялық басқару

Машықтар:
1. Саладағы кәсіпорын дамуының басым бағыттарын айқындау.
2. Өндірісті жаңғыртудың стратегиялық жоспарларын әзірлеу және бекіту.
3. Инвестициялық жобаларды бағалау және қаржыландыру тарту жөнінде шешімдер қабылдау.

Білімдер:
1. Макарон өнімдерін өндіру мен экспорттаудың заманауи үрдістері.
2. Стратегиялық және дағдарысқа қарсы басқару әдістері.
3. Тамақ кәсіпорындарының қызметіне қойылатын заңнамалық және нормативтік талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Бизнесті түсіну
Дербестік және жауапкершілік
Стратегиялық ойлау
Тез шешім қабылдай білу
Командада жұмыс істей білу
Мақсаткерлік
Тәртіптілік
Аналитикалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

6

Тамақ өндірісінің инженер-технологтары

4

Тамақ өнімдерін өндіру технологиясы бойынша технолог

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      15. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі.

      Орындаушы:

      Бақтыбек Жасқайратұлы Ерғабыл, +7 (717) 255 59 12, yergabyl.b@minagri.gov.kz.

      16. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Қазақстанның тамақ кәсіпорындары одағы" ЗТБ

      Жоба жетекшісі:

      М.Д. Сабралиева

      E-mail: sppk@sppk.kz.

      Телефон нөмірі: +7 (701) 799 18 91

      Орындаушылар:

      Айжан Болатқызы Темирбекова, +7 (707) 590 43 49, aizhan_tb@mail.ru.

      17. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2024 жылғы

      18. 4 желтоқсан.

      19. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2025 жылғы

      20. 27 тамыз.

      21. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 18 желтоқсан.

      22. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: 2-нұсқа, 2025 жыл.

      23. Болжамды қайта қарау күні: 2028 жылғы 1 желтоқсан.

  Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы
министрінің
2025 жылғы 19 желтоқсандағы
№ 477 бұйрығына
3-қосымша

"Бөтелкедегі ауыз су өндірісі" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолдану аясы: "Бөтелкедегі ауыз суды өндіру" кәсіптік стандарты "Кәсіби біліктіліктер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес әзірленген және ауыз суды өндіру, оны тазалау, сүзу, орау, сақтау және тарату саласында өндірістік үдерісті тиімді ұйымдастыру үшін қажетті қызметкерлердің біліктілігіне қойылатын талаптарды және кәсіби құзыреттерді реттейді. Стандарт осы салада жұмыс істейтін барлық мамандарға, сондай-ақ ішуге арналған бөтелкедегі суды өндірумен және сатумен айналысатын кәсіпорындарға қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) Ауыз су – бұл адам мен басқа тіршілік иелерінің күнделікті шектеусіз және қауіпсіз тұтынуына арналған су;

      2) Білім – кәсіби тапсырманы орындау аясында әрекеттерді жүзеге асыру үшін қажетті меңгерілген және игерілген ақпарат;

      3) Бөтелкедегі су – бұл әртүрлі сауда-саттыққа арналған шыны немесе пластикалық бөтелкелерге құйылған су болып табылатын тамақ өнімі. Ыдыстың көлемі 0,33 литрлік бөтелкелерден кулерлерге арналған 19 литрлік бөтелкелерге дейін болады;

      4) Дағды – кәсіби тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      5) Кәсіби біліктілік – мамандық бойынша еңбек функцияларын орындау үшін қажетті құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіби даярлық дәрежесі;

      6) Кәсіби стандарт – белгілі бір кәсіби қызмет саласында білімге, дағдыға, машыққа, еңбек өтіліне қойылатын жалпы талаптарды, сондай-ақ формалды және (немесе) формалды емес және (немесе) бейресми білімді, біліктілік пен құзыреттілік деңгейін, еңбек мазмұнын, сапасы мен жағдайларын айқындайтын жазбаша ресми құжат;

      7) Кулер (аппарат) – ауыз суды құюға, мөлшерлеуге арналған құрылғы;

      8) Машық – кәсіби тапсырма аясында жеке-дара іс-қимылды физикалық тұрғыдан және (немесе) ақылмен орындауға мүмкіндік беретін қабілет;

      9) Құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіби тапсырмаларды орындауға мүмкіндік беретін дағдыларды қолдану қабілеті;

      10) Мамандық – жеке тұлға жүзеге асыратын және оны орындау үшін белгілі бір біліктілікті қажет ететін кәсіп түрі;

      11) СанЕжН – денсаулықты пен қалыпты өмірді сақтау мақсатында адам үшін қауіпсіз және зиянсыз нормалардың сипаттамалары мен талаптары бар мемлекеттік заңға тәуелді нормативтік құқықтық актілер.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) БТБА – бірыңғай тарифтік біліктілік анықтамалығы;

      2) ЭҚЖЖ – экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      3) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      4) БА – Басшылар анықтамалығы;

      5) ТжКБ – техникалық және кәсіптік білім беру;

      6) ISO – International Organization for Standardization (Халықаралық стандарттау ұйымы);

      7) HACCP – Hazard Analysis and Critical Control Points (қауіп-қатерді талдау және сындарлы бақылау нүктелері);

      8) МЕМСТ – Мемлекеттік стандарт;

      9) ДДСҰ – дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы;

      10) ЕАЭО – евразийский экономикалық одақ;

      11) GMP – Good Manufacturing Practice (Надлежащая производственная практика).

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Бөтелкедегі ауыз су өндіру.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: C116.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      11 Сусындар өндіру;

      11.0 Сусындар өндіру;

      11.07 Алкогольсіз сусындарды, минералды суларды және басқа да бөтелкелерге құйылатын сусындарды өндіру;

      11.07.0 Алкогольсіз сусындарды, минералды суларды және басқа да бөтелкелерге құйылатын сусындарды өндіру;

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Ауыз су — бұл азық-түлік өнімдеріне жататын, тиісті түрде тазартылған және сүзгіден өткізілген артезиан құдықтарының суы.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Химик, зертханашы - СБШ-ның 3-деңгейі;

      2) Ұйымның бас директоры - СБШ-ның 7-деңгейі;

      3) Техник-технолог (тамақ өнеркәсібі) - СБШ-ның 4-деңгейі;

      4) Тамақ өндірісінің инженер-технологтары - СБШ-ның 6-деңгейі;

      5) Жүк тиеу және жүк түсіру қондырғысының операторы - СБШ-ның 2-деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. "Химик, зертханалық" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

2113-0

Қызмет атауының коды:

2113-0-010

Кәсіптің атауы:

Химик, зертханалық

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
155-параграф. Зертханашы-микробиолог 3-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
156-параграф. Зертханашы -микробиолог 4-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Стандарттау, метрология және сертификаттау (салалар бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Гигиена және эпидемиология

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

қажет етілмейді

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

талап емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3111-9-005 - Зертханашы (біліктілігі орташа)
3111-1-005 - Зертханашы химик, түтікшелер бойынша
3111-1-003 - Техник-химик (жалпы бейін)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өндіріс бойынша микробиологиялық және биологиялық бақылауды жүзеге асыру

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Судың микробиологиялық талдауларын жүргізу
2. Өндірістің санитарлық жағдайын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Судың микробиологиялық талдауларын жүргізу



1-дағды:
Сынаманы зерттеуге дайындау

Машықтар:
3-разряд:
1 Нормативтерге сәйкес су сынамаларын алу.
2 Егуге арналған қоректік орталарды дайындау.
3 Ыдыстар мен жабдықтарды стерильдеу.
4-разряд:
1 Учаскеде сынамаларды дайындау үдерісін ұйымдастыру.
2 Сынамаларды алу мен тасымалдаудың дұрыстығын бақылау.
3 Күрделі қоректік орталарды дайындау.

Білімдер:
3-разряд:
1 Суды сынамаларын алудың нормативтік талаптары.
2 Микробиологиялық зерттеулерге арналған қоректік орталардың түрлері.
3 Стерильдеу және асептика негіздері.
4-разряд:
1 Су сынамаларының сапасын бақылау әдістері.
2 Қоректік орталарды дайындау және сақтаудың заманауи әдістері.
3 Зертханалық рәсімдерді валидациялау талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Микробиологиялық бақылауды жүргізу

Машықтар:
3-разряд:
1 Қоректік ортаға егу жұмыстарын орындау.
2 Микроорганизмдердің өсуін колония морфологиясы бойынша анықтау.
3 Талдау нәтижелерінің есебін жүргізу.
4-разряд:
1 ISO әдістемелері бойынша сандық және сапалық талдаулар жүргізу.
2 Микроорганизмдерді санауға арналған автоматтандырылған құралдарды пайдалану.
3 Санитарлық-гигиеналық қауіптерді анықтау үшін нәтижелерді интерпретациялау.

Білімдер:
3-разряд:
1 Егу және инкубациялау әдістері.
2 Судағы негізгі санитарлық-маңызды микроорганизмдер.
3 Зертханалық журналдарды толтыру ережелері.
4-разряд:
1 Патогенді микроорганизмдерді идентификациялау әдістері.
2 Микробиологиялық бақылаудың заманауи стандарттары (ISO).
3 Биологиялық қауіпсіздік және тәуекелді талдау негіздері (HACCP).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Өндірістің санитарлық жағдайын бақылау



1-дағды:
Тазалық пен санитарлық параметрлерді мониторингтеу

Машықтар:
3-разряд:
1 Жабдықтар мен беткейлерден сүртпе сынамаларын алу.
2 Өндірістік үй-жайлардың санитарлық жағдайын бағалау.
3 Бақылау нәтижелерін құжаттау.
4-разряд:
1 Учаскеде санитарлық мониторингті жоспарлау және ұйымдастыру.
2 Микробиологиялық ластану динамикасын талдау.
3 Санитарлық жағдайды жақсарту бойынша ұсыныстар әзірлеу.

Білімдер:
3-разряд:
1 Жабдықтарды микробиологиялық бақылау әдістері.
2 Тұтынылатын суға арналған санитарлық ережелер мен нормалар.
3 Өндірістік гигиенаның негіздері.
4-разряд:
1 Өндірістік бақылау бағдарламалары.
2 Санитарлық тәуекелдерді талдау әдістері.
3 ДДСҰ және ЕАЭО-ның тұтынылатын суға қатысты нормативтері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Зертханалық құжаттаманы және есептілікті жүргізу

Машықтар:
3 разряд:
1 Микробиологиялық зерттеулердің хаттамаларын толтыру.
2 Талдау нәтижелерін жүйелеу.
3 Өндірістік бөлімшелерге беру үшін есептерді дайындау.
4 разряд:
1 Бақылау нәтижелері бойынша электрондық деректер базасын жүргізу.
2 Мемлекеттік органдарға арналған жиынтық есептерді қалыптастыру.
3 Ішкі есептік нысандарды әзірлеу.

Білімдер:
3 разряд:
1 Зертханалық құжаттаманың нысандары.
2 Мәліметтерді статистикалық өңдеудің негіздері.
3 Зертханалық ақпаратты сақтау ережелері.
4 разряд:
1 Азық-түлік өнеркәсібіндегі құжат айналымы стандарттары.
2 Зерттеу нәтижелерін статистикалық талдау әдістері.
3 Бақылаушы органдарға есептілікті ұсыну ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Тәртіптілік
Дәлдік
Оқу және өзін-өзі оқыту қабілеті
Өнім туралы білім

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Техник-технолог (тамақ өнеркәсібі)

6

Тамақ өнеркәсібінің инженер-технологтары

10. "Ұйымның бас директоры" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

1210-0

Қызмет атауының коды:

1210-0-010

Кәсіптің атауы:

Ұйымның бас директоры

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
4-параграф. Ұйымның бас директоры, директоры (бастығы)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Бизнес және басқару

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік және өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) бiлiм және мамандығы бойынша жұмыс өтілі кемінде 5 жыл болуға тиіс, доктор, ғылым кандидаты, философия докторы (PhD) немесе бейіні бойынша доктор ғылыми дәрежесі (немесе дәрежесі) болған кезде ғылыми-педагогикалық кемінде 3 жыл жұмыс өтілі.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

1210-0-011 - Өндірістік бірлестіктің бас директоры
1210-0-028 - Кәсіпорын директоры

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өндірістік - шаруашылық және қаржы-экономикалық қызметке басшылық жасау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өндірістік-шаруашылық қызметті басқару
2. Еңбекті басқару мен ұйымдастырудың жаңа прогрессивті нысандарын әзірлеуді және енгізуді ұйымдастыру

Қосымша еңбек функциялары:

1. Қақтығыстарды басқару және жағдайды сыни талдау

1-еңбек функциясы:
Өндірістік-шаруашылық қызметті басқару



1-дағды:
Кәсіпорынды тиімді басқаруды жүзеге асыру

Машықтар:
1 Директордың құзыреттілік деңгейіне қатысты құжаттарды жасау және қол қою.
2 Серіктестермен келіссөздер жүргізу, келісімшарттардың кез-келген түрін жасау және бұзу.
3 Ұйымның тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету.
4 Өз құзыреті шегінде шешім қабылдау.
5 Мемлекеттік органдармен, бөгде ұйымдармен және мекемелермен қарым-қатынаста кәсіпорынның мүдделерін білдіру.
6 Бөлімшелердің тиімді өзара іс-қимылын жүзеге асыру мақсатында жұмысты ұйымдастыру.
7 Барлық қажетті мүлікпен қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау.
8 Ұйымның тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету.
9 Өнімдер мен қызметтерді сатудың өсуіне ықпал ету және пайданың өсуі.

Білімдер:
1 Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық және заңнамалық актілері.
2 Барлық құрылымдық бөлімшелердің тиімді өзара іс-қимылына қол жеткізу мақсатында өндірісті техникалық қамтамасыз етуді ұйымдастыру, технологиясы және әдістері.
3 Кәсіпорынның өндірістік қуаты, ұйым өнімдерін өндіру технологиясы.
4 Ұйым өнімдерін өндіру технологиясы.
5 Кәсіпкерлік негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Кәсіпорынның қаржылық-экономикалық қызметіне тиімді бақылауды жүзеге асыру

Машықтар:
1 Кәсіпорынның барлық түрдегі шоттарын банктерде ашу.
2 Кәсіпорынның штаттық кестесін бекіту.
3 Кәсіпорынның мүлкі мен ақшалай қаражаттарын басқару.
4 Несие берушілер алдындағы барлық міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету.
5 Мүліктің сақталуын қамтамасыз ету.
6 Ұйымның мүліктік және басқа да мүдделерін сотта, төрелік сотта, мемлекеттік органдарда және өзге де ұйымдарда қорғау және ұсыну.
7 Қызметкерлердің ҚР заңнамасы, ішкі нормативтік құжаттары және лауазымдық міндеттемелері талаптарын орындауын бақылау жөніндегі шаралар кешенін жүзеге асыру.

Білімдер:
1 Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық және заңнамалық актілері.
2 Кәсіпорындардың шаруашылық қызметін талдау әдістері.
3 Есеп пен қаржылық талдаудың негіздері, несиелендіру схемалары.
4 Экономиканың негіздері.
5 Салық заңнамасы, өндірістік-шаруашылық және қаржылық-экономикалық қызмет бойынша бизнес-жоспарларды құру және келісу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Еңбекті басқару мен ұйымдастырудың жаңа прогрессивті нысандарын әзірлеуді және енгізуді ұйымдастыру



1-дағды:
Кәсіпорындағы еңбекті тиімді басқару және ұйымдастыру

Машықтар:
1 Ұйымның саясатын, стратегиясын және оларды жүзеге асыру механизмін анықтаңыз.
2 Отандық және шетелдік нарықтарды жаулап алу мақсатында өндірілетін өнімнің (көрсетілетін қызметтердің) сапасы мен бәсекеге қабілеттілігін арттыруға, олардың жоғары дамыған елдер мен үздік компаниялардың мемлекеттік стандарттары мен стандарттарына сәйкестігіне қатысу.
3 Менеджменттің экономикалық және әкімшілік әдістерін үйлестіруді, өндірістік және басқа мәселелерді талқылау мен шешуді, өндіріс тиімділігін арттырудың материалдық және моральдық ынталандыруларын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1 Ұйымды басқару мен басқарудың заманауи әдістері.
2 Нарық-сыртқы және ішкі жағдай.
3 Экономикалық көрсеткіштер жүйесі, маркетинг, жарнама техникасы және сатуды басқару әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Құзыретті кадрлармен ұйымды қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылдау

Машықтар:
1 Еңбек пен денсаулыққа қолайлы және қауіпсіз жағдайлар жасау.
2 Қоршаған ортаны қорғау туралы заңнаманың талаптарын сақтау.
3 Ұжымда қолайлы психологиялық ахуал қалыптастыру.
4 Ұжымдық шарттың әзірленуін, жасалуын және орындалуын, еңбек және өндірістік тәртіптің сақталуын қамтамасыз ету.
5 Қызметкерлердің еңбек мотивациясын, бастамашылдығын және белсенділігін дамытуға ықпал ету.

Білімдер:
1 Еңбек заңнамасы, ішкі еңбек тәртібі ережелері.
2 Өрт қауіпсіздігі талаптары.
3 Менеджмент пен маркетингтің негіздері.
4 Психология мен кәсіби этиканың негіздері.
5 Өндірісті және еңбекті ұйымдастыру.
6 Ұжымдық шарттарды әзірлеу мен жасасу тәртібі және әлеуметтік-еңбек қатынастарын реттеу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

1-қосымша еңбек функциясы:
Қақтығыстарды басқару және жағдайды сыни талдау



1-дағды:
Техникалық регламенттер мен сапа стандарттарының сақталуын ұйымдастыру және бақылау

Машықтар:
1 ЕАЭО-ның "Қапталған ауыз судың, оның ішінде табиғи минералды судың қауіпсіздігі туралы" Техникалық регламентін енгізуді және сақталуын қамтамасыз ету.
2 Санитарлық нормалардың, ISO және HACCP талаптарының орындалуын бақылау.
3 Өндірістің халықаралық және ұлттық стандарттарға сәйкестігін тексеру үшін ішкі аудиттер мен тексерулерді ұйымдастыру.

Білімдер:
1 Ауыз судың қауіпсіздігіне қатысты ЕАЭО мен Қазақстан Республикасының техникалық регламенттерінің негізгі ережелері.
2 Азық-түлік өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігінің халықаралық стандарттары (ISO , HACCP, GMP).
3 Мемлекеттік бақылау органдарының талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жанжалды жағдайлардың алдын алуға бағытталған стратегияларды әзірлеу және енгізу.

Машықтар:
1 Ұжымдағы жанжалды жағдайларды басқару.
2 Өндірілген азық-түлікті сату кезінде жанжалды жағдайларды басқару.
3 Клиенттермен және әріптестермен өзара әрекеттесуді қолдау.
4 Іскерлік және тұлғааралық қарым-қатынасты басқару, кеңестер өткізу.
5 Келіссөздер жүргізу.
6 Негізделген тұжырымдарды тұжырымдай отырып, оқиғаларды талдаңыз.
7 Оқиғаларды негізделген бағалау, түсіндіру.
8 Нәтижелерді жағдайлар мен мәселелерге қолданыңыз.

Білімдер:
1 Тұлғааралық және іскерлік қарым-қатынас ережелері мен нормалары.
2 Келіссөздер жүргізу әдістері.
3 Конфликтологияның ерекшеліктері.
4 Сыни тұрғыдан ойлау принциптері.
5 Сыни ойлау теориясы.
6 Сыни ойлауды дамыту принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Бизнесті түсіну
Дербестік және жауапкершілік
Стратегиялық ойлау
Күйзеліске тұрақтылық
Ойлау икемділігі
Тез шешім қабылдай білу
Тәртіптілік
Дәлдік
Көшбасшылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Тамақ өнеркәсібі инженер-технологтары

11. "Техник-технолог (тамақ өнеркәсібі)" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

3129-9

Қызмет атауының коды:

3129-9-004

Кәсіптің атауы:

Техник-технолог (тамақ өнеркәсібі)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
109-параграф. Техник-технолог

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Тағам өндірісінің технологиясы

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Техник-технолог I санаты: тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнайы орта, орта кәсіптік) білімі болуы және II санаттағы техник-технолог лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3112-1-005 - Техник-технолог (жалпы бейін)
3129-9-006 - Тамақ өнеркәсібінің технологі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кәсіпорынның техникалық жабдықталуы мен технологиялық процесін жақсарту бойынша жұмыстарды орындау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Неғұрлым білікті маманның басшылығымен технологиялық процестерді және өндірістің оңтайлы режимдерін әзірлеу.
2. Еңбекті ғылыми ұйымдастырудың міндеттерін енгізу.

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Неғұрлым білікті маманның басшылығымен технологиялық процестерді және өндірістің оңтайлы режимдерін әзірлеу.



1-дағды:
Технологиялық процесстер мен өндіріс режимдерін әзірлеу.

Машықтар:
1 Технологиялық жабдықтарды сынауды, жобаланатын технологиялық процестер мен өндіріс режимдерін тексеру және игеру бойынша эксперименттік жұмыстарды жүргізу.
2 Патенттік зерттеулер жүргізу және Жобаланатын техника және технология объектілерінің техникалық деңгейінің көрсеткіштерін анықтау.
3 Әзірленген технологиямен қарастырылған құрылғыларды, жабдықтар мен арнайы жабдықтарды жобалауға техникалық тапсырмалар жасаңыз.
4 Технологиялық процестер мен өндіріс режимдерін түзетуге байланысты техникалық құжаттамаға өзгерістер енгізу және оларды кәсіпорын бөлімшелерімен келісу.
5 Қауіпсіздік ережелері мен санитарлық нормалардың сақталуын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1 Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі.
2 Типтік технологиялық процестер және өндіріс режимдері.
3 Технологиялық процесс немесе өндіріс режимі әзірленетін өнімнің құрамы. Жобаланатын объектінің техникалық сипаттамалары және оған қойылатын талаптар.
4 Технологиялық процестерді, жабдықтарды жобалау кезінде еңбекті ұйымдастырудың негізгі талаптары.
5 Патенттік зерттеулер жүргізу әдістері.
6 Қауіпсіздік ережелері және санитарлық нормалар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Ішкі құжаттаманы әзірлеу

Машықтар:
1 Өнімге нормативтік-техникалық құжаттама бойынша мәліметтер базасын құру.
2 Қызметтік құжаттарды жасау.
3 Есеп беру құжаттамасын жасау және ұсыну.

Білімдер:
1 Құжаттаманы әзірлеу және бекіту тәртібі.
2 Технологиялық құжаттарды әзірлеу және ресімдеу ережелері.
3 Саладағы заманауи тенденциялар және ұйым стандарттары.
4 Саланың нормативтік-құқықтық құжаттары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Еңбекті ғылыми ұйымдастырудың міндеттерін енгізу.



1-дағды:
Ақпаратты іздеу, жинау және талдау

Машықтар:
1 Әр түрлі дереккөздерді пайдалана отырып, жедел өндірістік ақпаратты іздеу және жинау.
2 Ақпаратты жүйелеп өңдеу.
3 Ақпаратты талдау және өңдеу.
4 Ақпаратты талдауда статистикалық әдістерді қолдану.
5 Ақпаратты пайдалану және бөлімшелерге жеткізу.
6 Өндірістік ақпаратты сақтау.
7 Ақпаратты өңдеу жүйесін қолдану.

Білімдер:
1 Жедел және өндірістік ақпаратты іздеу мен жинаудың әдістері.
2 Өндірістік ақпаратты өңдеу әдістері.
3 Ақпарат түрлері.
4 Өндірістік ақпаратты беру арналары.
5 Ақпаратты өңдеудің статистикалық әдістері.
6 Өндірістік ақпаратты өңдеу жүйелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өндірісте патенттік зерттеулер жүргізу

Машықтар:
1 Еңбекті қорғау жөніндегі ережелер мен заңнамалық актілерді қолдану.
2 Өндірісте санитарлық нормаларды сақтау.
3 Әзірлеуде техникалық негізделген уақыт (өндіріс) нормаларын қолданыңыз, егжей-тегжейлі және операциялық материалдық нормативтерді есептеңіз.
4 Шикізатты тұтыну нормаларын және жобаланған технологиялық процестердің экономикалық тиімділігін қолданыңыз.
5 Цехтарда технологиялық процестерді енгізу.
6 Өнімнің ақаулы болу себептерін анықтаңыз және оның алдын алу және жою бойынша ұсыныстар дайындаңыз.
7 Технологиялық процестің карталарын және материалдық карталарды, жабдықтардың ведомостарын және басқа да Технологиялық құжаттамаларды жасау.
8 Жабдықты өңдеу және дезинфекциялау

Білімдер:
1 Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі.
2 Типтік технологиялық процестер және өндіріс режимдері.
3 Өндіріс режимі немесе технологиялық процесс әзірленетін өнімнің конструкциялары немесе өнім құрамы.
4 Жобаланатын объектінің техникалық сипаттамалары, оған қойылатын талаптар.
5 Технологиялық процестер мен жабдықтарды жобалау кезінде еңбекті ұйымдастырудың негізгі талаптары
6 Патенттік зерттеулер жүргізу әдістері.
7 Кәсіпорын шығаратын өндіріс технологиясы.
8 Кәсіпорынның негізгі технологиялық жабдықтары, оның жұмыс принциптері.
9 Еңбекті қорғау ережелері мен нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дәлдік
Жобалық ойлау
Үнемді өндіріс
Жұмыс процестерін бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Химик, зертханашы

6

Тамақ өнеркәсібінің инженер-технологтары

12. "Тамақ өндірісінің инженер-технологтары" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

2145-4

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Тамақ өндірісінің инженер-технологтары

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
49-параграф. Инженер-технолог (Технолог)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Стандарттау, сертификаттау және метрология (салалар бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Тиісті кадрлар даярлау бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім және мамандығы бойынша кемінде 3 жыл маман лауазымдарында жұмыс өтілі болуы тиіс.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

талап емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2145-4-008 - Тамақ өндірісінің химигі
2131-5-009 - Микробиолог, сапаны бақылау

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өндіріске микробиологиялық және биологиялық бақылауды жүзеге асыру.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Микробиологиялық операцияларды жүргізу
2. Жағдайға және ақпаратқа талдау жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Микробиологиялық операцияларды жүргізу



1-дағды:
Жауапты микробиологиялық операцияларды, зерттеулер мен талдауларды жүргізу

Машықтар:
1 Зертханада микроорганизмдердің таза дақылдарын дайындау және олардың өндірісін қамтамасыз ету.
2 Микроорганизмдерді өсіру үшін қоректік заттардың дайындалуын бақылауды қамтамасыз ету.
3 Өндірістік процестің барлық кезеңдерінде белгіленген микробиологиялық режимнің сақталуын бақылауды қамтамасыз ету.
4 Өндірістің технологиялық процестерінде нормалардан ауытқуға жол бермеу.
5 Өндірістің технологиялық процестеріндегі нормадан ауытқуларды анықтаңыз және оларды жоюға нұсқау беріңіз.
6 Микробиологиялық жабдықтар мен аспаптардың жарамдылығын бақылау.
7 Еңбекті қорғау, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі бойынша қолданыстағы ережелер мен нормаларды сақтау.
8 Еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтарды орындау.
9 Технологиялық нұсқауларды орындаңыз.
10 Ішкі еңбек тәртібінің ережелерін орындау.
11 Жүргізілген микробиологиялық жұмыстардың, зертханалық зерттеулер мен өлшеулердің нәтижелері туралы есептерді ұсыну.

Білімдер:
1 Кәсіпорынның қызметін реттейтін ҚР нормативтік-құқықтық актілері.
2 Кәсіпорын өнімдерін өндіру технологиясының негіздері.
3 Еңбек заңнамасының негіздері.
4 Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария және өрттен қорғау ережелері мен нормалары.
5 Ішкі еңбек тәртібі ережелері.
6 Титрленген ерітінділерді, индикаторларды, реактивтер мен қоректік заттарды дайындау ережелері.
7 Микробиологиялық зерттеулер жүргізу қағидалары,
8 Ерітінділер мен реактивтерді сақтау шарттары мен мерзімдері.
9 Бақылау-өлшеу аспаптары мен жабдықтарының жұмысы, зертханалық ыдыстарды калибрлеу.
10 Шикізатты, қосалқы материалдарды және дайын өнімді зерттеу мен талдаудың нақты әдістері.
11 Метрология негіздері
12 Шикізатты, қосалқы материалдарды және дайын өнімді микробиологиялық бақылау жөніндегі журналдарды дұрыс толтыру.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Цехтардың дер кезінде санитарлық тексерілуін бақылау

Машықтар:
1 Негізгі және көмекші цехтардың тиісті санитарлық жағдайын қамтамасыз ету үшін цех қызметкерлерін жүйелі түрде тексеріп, талап ету.
2 Цехтердің дер кезінде санитарлық тексерілуін бақылау.
3 Технология мен санитариядағы барлық бұзушылықтар туралы кәсіпорын басшылығына уақтылы хабарлау.
4 Жұмыс орнында салауатты және қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамасыз ету.
5 Өндірістік үдерістің барлық сатыларында белгіленген микробиологиялық тәртіпті сақтау.
6 Аппаратура мен жабдықтардың санитарлық-техникалық жағдайын бақылау.

Білімдер:
1 Кәсіпорынның ұйымдастырушылық-технологиялық құрылымының ерекшеліктерін білу.
2 Аппаратура мен жабдықтардың санитарлық-техникалық жағдайын сақтау ережелері.
3 Өндірістік үдерістің барлық сатыларында микробиологиялық режимдер.
4 Жұмыс орнында қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамасыз ету ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Жағдайға және ақпаратқа талдау жүргізу



1-дағды:
Ақпаратты іздеу, жинау және талдау

Машықтар:
1 Әр түрлі көздерді қолдана отырып, жедел және өндірістік ақпаратты іздеу және талдау.
2 Жедел және өндірістік ақпаратты өңдеу және жүйелеу.
3 Жедел және өндірістік ақпаратты талдау және өңдеу.
4 Жедел және өндірістік ақпаратты талдаудың статистикалық әдістерін қолдану.
5 Ақпаратты пайдалану және жедел және өндірістік ақпаратты беру.
6 Жедел және өндірістік ақпаратты сақтаңыз.
7 Жедел және өндірістік ақпаратты өңдеу жүйесін қолданыңыз.

Білімдер:
1 Ақпаратты іздеу және жинау әдістері.
2 Жедел өндірістік ақпаратты өңдеу әдістері.
3 Ақпарат түрлері.
4 Жедел өндірістік ақпаратты беру арналары.
5 Жедел және өндірістік ақпаратты өңдеудің статистикалық әдістері.
6 Жедел және өндірістік ақпаратты өңдеу жүйесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жағдайды сыни талдау

Машықтар:
1 Негізделген тұжырымдарды тұжырымдай отырып, оқиғаларды талдау.
2 Оқиғаларды негізделген бағалау, түсіндіру.
3 Нәтижелерді жағдайлар мен мәселелерге қолдану.

Білімдер:
1 Сыни тұрғыдан ойлау принциптері.
2 Сыни ойлау теориясы.
3 Сыни ойлауды дамыту принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Ұқыптылық
Дербестік және жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Ұйымның бас директоры

4

Техник-технолог (тамақ өнеркәсібі)

13. "Жүк тиеу және жүк түсіру қондырғысының операторы" кәсіптің карточкасы

Топтың коды:

8343-9

Қызмет атауының коды:

8343-9-035

Кәсіптің атауы:

Жүк тиеу және жүк түсіру қондырғысының операторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
328-параграф. Жинақтаушы-қаптаушы 1-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
329-параграф. Жинақтаушы-қаптаушы 2-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
330-параграф. Жинақтаушы-қаптаушы 3-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
331-параграф. Жинақтаушы-қаптаушы 4-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

қажет етілмейді

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

8343-9-037 - Механикаландырылған және автоматтандырылған қоймалар операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Су өндіру желілерінің технологиялық жабдықтарына жедел техникалық қызмет көрсету және пайдалану.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дайын өнімді жинау және қаптау
2. Қаптама материалдарын дайындау

Қосымша еңбек функциялары:

1. Сапаны бақылау және өнімді есепке алу

1-еңбек функциясы:
Дайын өнімді жинау және қаптау



1-дағды:
Өнімді ыдысқа жинау операцияларын орындау

Машықтар:
1-разряд
1 Өнімді қарапайым сызба бойынша қораптарға және жәшіктерге орналастыру.
2 Қаптау ыдысының бүтіндігін тексеру.
3 Жұмыс орнын тазалықта ұстау.
2-разряд
1 Өнімді салмақ пен сан бойынша жинау.
2 Өнімнің тасымалдау кезінде сақталуын қамтамасыз ету.
3 Маркировкалық жапсырмалармен жұмыс істеу.
3-разряд
1 Әртүрлі қаптау түрлерінде жинақтау ретін ұйымдастыру.
2 Салмақ пен жиынтықты бақылау.
3 Жинау үшін механикаландырылған құралдарды пайдалану.
4-разряд
1 Төмен білікті қаптаушылардың жұмысын бақылау.
2 Жинақтау үдерістерін оңтайландыру.
3 Сапа стандарттарының орындалуын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1-разряд
1 Қаптама ыдыстары мен материалдарының түрлері.
2 Санитария және гигиена негіздері.
3 Қарапайым жинақтау ережелері.
2-разряд
1 Әртүрлі өнім түрлерін жинақтау нормалары мен ережелері.
2 Маркировканың түрлері және оны салу тәсілдері.
3 Өнімді қоймалау ережелері.
3-разряд
1 Жинақтау үстелдері мен бейімдемелерінің құрылысы.
2 Өндірістік логистика негіздері.
3 Тасымалдау және тұтынушылық қаптамаға қойылатын талаптар.
4-разряд
1 Қаптауға қатысты нормативтік құжаттар.
2 Өнім сапасын бақылау әдістері.
3 Жинақтау кезінде еңбекті қорғау ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өнімді тасымалдауға дайындау

Машықтар:
1-разряд:
1 Дайын өнімді поддондарға жинау.
2 Қарапайым байлау материалдарын пайдалану.
3 Қоймадағы тазалық пен тәртіпті сақтау.
2-разряд:
1 Қол арбаларымен және роликті конвейерлермен жұмыс істеу.
2 Өнімді ыдысқа дұрыс бекіту.
3 Қарапайым штабельдеуді орындау.
3-разряд:
1 Стрейч-плҰнка мен байлау ленталарын пайдалану.
2 Паллеттерді бекітілген сызбалар бойынша қалыптастыру.
3 Штабельдердің орнықтылығын бақылау.
4-разряд:
1 Қоймадағы өнімді орналастыруды жоспарлау.
2 Тасымалдауға дайындалған өнімнің сапасын бақылау.
3 Қойма алаңдарын тиімді пайдалануды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1-разряд
1 Көлікке арналған ыдыстың негізгі түрлері
2 Қоймалау бойынша қарапайым ережелер
3 Қоймалардың тазалығына қойылатын талаптар
2-разряд
1 Әртүрлі өнім түрлерін тасымалдау ережелері
2 Байлау материалдарының мақсаты
3 Қоймалық есептің негіздері
3-разряд
1 Паллеттеу әдістері
2 Орау материалдарының құрылысы және олармен жұмыс істеу ережелері
3 Ыдыс пен паллеттерге рұқсат етілетін жүктеменің нормалары
4-разряд
1 Қоймалаудың заманауи технологиялары
2 Сақтау және тасымалдау бойынша нормативтер
3 Есеп пен түгендеу жүйелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Қаптама материалдарын дайындау



1-дағды:
Өнім сапасын бақылау бойынша өлшеулер жүргізу және өлшеу нәтижелерін есепке алу құжаттамасына енгізу

Машықтар:
1-разряд
1 Қораптарды, жәшіктерді және пленканы қабылдау
2 Қаптама материалдарының бүтіндігін көзбен тексеру
3 Материалдарды түрлеріне қарай сұрыптау
2-разряд
1 Қаптаманың саны мен сапасын есепке алу
2 Материалдарды қоймаға орналастыру
3 Ыдысты учаскеге жіберуге дайындау
3-разряд
1 Қаптаманың өндіріс талаптарына сәйкестігін бақылау
2 Қаптама шығынын есепке алу
3 Жылжымалы құрылғыларды пайдалану
4-разряд
1 Қаптаманың қоймалық есебін ұйымдастыру
2 Түскен партиялардың сапасын бақылау
3 Жарамсыз қаптаманы есептен шығару және қайтару туралы шешім қабылдау

Білімдер:
1-разряд:
1 Қаптама материалдарының негізгі түрлері.
2 Қаптамамен жұмыс істеу ережелері.
3 Қаптаманы сақтау талаптары.
2-разряд:
1 Қаптаманы қоймалау нормалары.
2 Түскен қаптаманы есепке алу әдістері.
3 Әртүрлі материалдарды сақтау жағдайлары.
3-разряд:
1 Қаптаманы өлшемдері мен мақсатына қарай сұрыптау.
2 Қоймалық логистиканың негіздері.
3 Қаптамамен қауіпсіз жұмыс істеу ережелері.
4-разряд:
1 Қаптама материалдарына арналған нормативтік құжаттар.
2 Түскен партиялардың сапасын бақылау әдістері.
3 Қоймалық құжаттаманы жүргізу ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Қаптарды пайдалануға дайындау

Машықтар:
1-разряд:
1 Қарапайым қораптарды ашу және жинау.
2 ПлҰнка мен қағазды қию.
3 Қаптаманы жұмыс орнына жеткізу.
2-разряд:
1 Автоматты желілерге арналған ыдысты дайындау.
2 Қарапайым құралдармен жұмыс істеу.
3 Қаптаманың тазалығын тексеру.
3-разряд:
1 Қаптаманы дайындауға арналған механикаландырылған құрылғыларды баптау.
2 Қаптаманы учаскеге жеткізуді ұйымдастыру.
3 Қаптама материалдарының жағдайын бақылау.
4-разряд:
1 Қаптаманы дайындау процесін оңтайландыру.
2 Жабдықтың жарамдылығын бақылау.
3 Төменгі разрядты жұмысшылардың жұмысына басшылық жасау.

Білімдер:
1-разряд:
1 Қарапайым ыдыс түрлері (қораптар, пакеттер).
2 Құрал-саймандармен жұмыс істеудің қарапайым ережелері.
3 Санитарияға қойылатын талаптар.
2-разряд:
1 Қаптамаға арналған құралдардың мақсаты.
2 Қаптаманы беру ережелері.
3 Еңбекті қорғаудың негіздері.
3-разряд:
1 Қаптау құралдарының құрылысы.
2 Қаптаманы дайындау технологиясы.
3 Жабдыққа техникалық қызмет көрсету ережелері.
4-разряд:
1 Қаптау процестерін оңтайландыру әдістері.
2 Қаптаманы дайындаудың заманауи технологиялары.
3 Өндірістік санитария нормативтері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Қосымша еңбек функциясы 1:
Сапаны бақылау және өнімді есепке алу



1-дағды:
Оралған өнімнің сапасын көзбен бақылау

Машықтар:
1-разряд:
1 Қаптаманың бүтіндігін тексеру.
2 Айқын ақауларды анықтау.
3 Сапасыз өнімді бөлек қою.
2-разряд:
1 Қаптаманың стандарттарға сәйкестігін бақылау.
2 Таңбалаумен және жапсырмалармен жұмыс істеу.
3 Бүлінген өнімді есепке алу.
3-разряд:
1 Қарапайым өлшеу құралдарын пайдалану.
2 Өнімнің салмағы мен санын бақылау.
3 Анықталған ақаулар туралы есептер жасау.
4-разряд:
1 Бүлінген өнімді азайту шараларын әзірлеу.
2 Ораушылардың жұмысын бақылау.
3 Сапа бойынша жоспарлардың орындалуын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1-разряд:
1 Қаптама ақауларының түрлері.
2 Өндірістік гигиенаның негіздері.
3 Бүлінген өнімді есепке алудың қарапайым ережелері.
2-разряд:
1 Өнімді маркировкалауға қойылатын талаптар.
2 Сапасы бойынша сұрыптау әдістері.
3 Бүлінген өнімді есепке алу ережелері.
3-разряд:
1 Метрология және бақылау негіздері.
2 Салмақ пен санды тексеру әдістері.
3 Рұқсат етілетін ауытқулар нормативтері.
4-разряд:
1 Өнім сапасын талдау әдістері.
2 Қазіргі заманғы сапа стандарттары.
3 Сапаны басқару жүйелері (HACCP, ISO).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Ілеспе құжаттаманы есепке алу және ресімдеу

Машықтар:
1-разряд:
1 Қарапайым жапсырмаларды толтыру.
2 Күнін және қолын қою.
3 Құжаттаманы сақтау.
2-разряд:
1 Ілеспе ведомостарды толтыру.
2 Берілген өнімді есепке алу.
3 Қарапайым есеп беру нысандарын пайдалану.
3-разряд:
1 Өнімді есепке алу журналдарын жүргізу.
2 Бүлінген өнімдер актілерін ресімдеу.
3 Қарапайым компьютерлік бағдарламалармен жұмыс істеу.
4-разряд:
1 Учаскеде өнімді есепке алуды ұйымдастыру.
2 Кіші қызметкерлердің құжаттаманы жүргізуін бақылау.
3 Басшылыққа есептер жасау.

Білімдер:
1-разряд:
1 Ілеспе құжаттардың түрлері.
2 Жапсырмаларды толтырудың қарапайым ережелері.
3 Іс жүргізудің негіздері.
2-разряд:
1 Есеп құжаттамасының нысандары.
2 Ведомостарды толтыру ережелері.
3 Қоймалық есептің негіздері.
3-разряд:
1 Есепке алу журналдары мен нысандары.
2 Бүлінген өнім және есептен шығаруға арналған нормативтер.
3 ДК-мен жұмыс істеудің негіздері.
4-разряд:
1 Өндірісте есептілікті жүргізу ережелері.
2 Электрондық есеп жүйелері.
3 Құжат айналымының нормативтері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жүйелі ойлау
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу
Төзімділік пен еңбексүйгіштік
Шағылысу
Бастамашылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Техник-технолог (тамақ өнеркәсібі)

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      14. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі

      Орындаушы:

      Бақтыбек Жасқайратұлы Ерғабыл, +7 (717) 255 59 12, yergabyl.b@minagri.gov.kz

      15. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Қазақстан Республикасының тамақ кәсіпорындары одағы" ЗТБ

      Жоба жетекшісі:

      Сабралиева М.Д.

      E-mail: sppk@sppk.kz

      Телефон нөмірі: +7 (701) 799 18 91

      Орындаушылар:

      Ирина Викторовна Анаятова, +7 (777) 676 91 55, 121219891@mail.ru

      16. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2024 жылғы

      17. 12 қыркүйек.

      18. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2025 жылғы 13 қазан.

      19. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 18 желтоқсан.

      20. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 2, 2025 жыл.

      21. Болжамды қайта қарау күні: 2028 жылғы 1 қаңтар.

  Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы
министрінің
2025 жылғы 19 желтоқсандағы
№ 477 бұйрығына
4-қосымша

"Өлшеп оралған шәй өндіру" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолдану аясы: "Өлшеп оралған шай өндіру" кәсіптік стандарты шай өндіру және қаптау, сондай-ақ аспаздық пен қонақ үй бизнесі саласында қолданылады. Ол шай өндірісінің барлық кезеңдерін шикізатты таңдаудан бастап дайын өнімді қаптау және таңбалауға дейінгі үдерістерді қамтиды. Стандарт өлшеп оралған шай өндірісінде қызмет атқаратын мамандардың біліктілігі мен кәсіби дағдыларына қойылатын талаптарды айқындайды, сондай-ақ өндірісті жүзеге асыруға арналған жабдықтар мен технологиялық үдерістер бойынша ұсынымдарды қамтиды. "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес әзірленген және жұмысқа қабылдау кезінде үміткерлерге қойылатын талаптарды қалыптастыруда, білім беру бағдарламаларын, оның ішінде кәсіпорындардағы персоналды оқыту бағдарламаларын әзірлеуде, қызметкерлер мен білім беру ұйымдары түлектерінің кәсіби біліктілігін тану барысында, сондай-ақ ұйымдар мен кәсіпорындарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу үшін қолданылуы мүмкін.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) Артикул – өнімнің, тауардың түрі немесе үлгісі, сондай-ақ оның кодтауға арналған сандық немесе әріптік белгісі;

      2) Шай пакеттеріне арналған бекітпе-қысқыш – аз да болса сапалы сервистің таптырмас бөлігі болып табылады. Олардың арқасында пакеттер эстетикалық жағынан жағымды көрінеді, жеткілікті тығыздыққа ие, тек соңғы өнімге қажетті ауа мөлшерін өткізеді;

      3) Білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      4) Дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      5) Машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      6) Купаждау – бұл белгілі бір арақатынаста алынған бастапқы өнімдер (материалдар) мен дәм (немесе тағамдық) қоспаларды біріктіру;

      7) Купаждау барабаны – әр түрлі шай, кофе және басқа да сусымалы компоненттерді араластыруға арналған араластырғыш барабан;

      8) Кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      9) Кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      10) Құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      11) Кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      12) Сапаны бағалаудың органолептикалық әдісі – шикізатты, өнімді сыртқы түрі, иісі, түсі, дәмі мен консистенциясы бойынша бағалау әдісі;

      13) Термопринтер – термиялық басып шығару қағидаты бойынша кескінді қолдануға арналған құрылғы.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) БА – басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы;

      2) БТБА – жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік біліктілік анықтамалығы;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      4) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      5) ТжКБ – техникалық және кәсіби білім;

      6) HACCP – Hazard Analysis and Critical Control Points (HACCP) — бұл қауіп-қатерлерді талдау және сыни бақылау нүктелері жүйесі. Ол тамақ өнеркәсібінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында қолданылады;

      7) ISO 22000 – азық-түлік өнімдерінің қауіпсіздігін басқарушы халықаралық стандарт жүйесі;

      8) GMP – Good Manufacturing Practice (GMP) — Тиісті өндірістік практика — бұл халықаралық ережелер мен нормалардың жиынтығы, ол қауіпсіз және сапалы тағам өнімдерін, дәрілік заттарды және косметиканы шығаруды қамтамасыз етеді.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Өлшеп оралған шай өндіру

      5. Кәсіптік стандарттың коды: C113

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      10 Тамақ өнімдерін өндіру;

      10.8 Басқа да тамақ өнімдерін өндіру;

      10.83 Шай және кофе өндіру;

      10.83.0 Шай және кофе өндіру.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Шайдың әртүрлі түрлерін араластыру және құрастыру, биохимиялық бақылау, шайды буып-түю және буып-түюмен айналысатын кәсіптер бойынша қызмет.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Микробиолог, сапаны бақылау - 4 СБШ деңгейі;

      2) Тамақ өндірісінің инженер-технологтары - 6 СБШ деңгейі;

      3) Өлшекп-орау машинары машинисі - 2 СБШ деңгейі;

      4) Купаждаушы - 3 СБШ деңгейі;

      5) Техник-технолог (тамақ өнеркәсібі) - 4 СБШ деңгейі;

      6) Бас директор - 7 СБШ деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. "Микробиолог, сапаны бақылау" кәсіп карточкасы

Топ коды:

2131-5

Қызмет атауының коды:

2131-5-009

Кәсіп атауы:

Микробиолог, сапаны бақылау

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа да үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
75-параграф. Өндірістік зертхана бастығы (өндірісті бақылау бойынша)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Стандарттау, метрология және сертификаттау (салалар бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Микробиологиялық бақылау зертханасында немесе соған ұқсас лауазымда кемінде 2 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

2131-5-006 - Микробиолог

Қызметтің негізгі мақсаты:

Материалдарды, шикізатты, өндірістік жабдықты, дайын өнімді микробиологиялық бақылауды жүзеге асыру.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Сынамаларды іріктеу және дайындау
2. Микробиологиялық анализдарды жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Сынамаларды іріктеу және дайындау



1-дағды:
Шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің сынамаларын іріктеу

Машықтар:
1. Бекітілген әдістемелер мен санитариялық қағидаларға сәйкес өнім, су, ауа және шайындылардан сынама алу
2. Микробиологиялық талдаулар жүргізу: себінді жасау, микроорганизмдерді сәйкестендіру, сандық есеп жүргізу, қауіпсіздік көрсеткіштерін анықтау
3. Зертханалық жабдықтармен жұмыс істеу (автоклав, термостат, микроскоп, ламинарлық бокс, талдағыштар)
4. Зертханалық құжаттаманы жүргізу: сынақ хаттамаларын, журналдарды, есептерді белгіленген нысанда рәсімдеу
5. Өнімнің нормативтік құжаттама талаптарына (ISO және т.б.) сәйкестігін бағалау
6. Микробиологиялық ақаулар мен ауытқулардың себептерін тергеп-тексеруге қатысу
7. Биологиялық және өндірістік қауіпсіздік, санитариялық-гигиеналық тәртіп қағидаларын сақтау

Білімдер:
1. Микробиология, санитария және өндірістік гигиена негіздері
2. Тамақ өнімдері мен өндірістік ортаның микробиологиялық зерттеу әдістемелері
3. Микробиологиялық көрсеткіштерге қойылатын нормативтік талаптар (МЕМСТ, КО ТР, СанЕжН, ISO 7218 және т.б.)
4. Сапа менеджменті жүйесінің негіздері (HACCP, GMP – салалық ерекшеліктерге байланысты)
5. Зертханалық жабдықтар мен жеке қорғаныс құралдарын пайдалану қағидалары
6. Зертханалық құжаттаманы ресімдеуге, журналдар мен есептілікті жүргізуге қойылатын талаптар
7. Зертханада еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өрт қауіпсіздігі негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Сынамаларды анализге дайындау

Машықтар:
1. Шикізатқа, дайын өнімге, қосалқы материалдар мен жабдықтарға, су мен ауаға микробиологиялық бақылау жүргізу.
2. Технологиялық жабдықтың санитариялық жағдайына микробиологиялық бақылау жасау.
3. Өндірістік цехтарда санитариялық-гигиеналық және технологиялық режимдердің сақталуын бақылау.
4. Дайын өнімді микробиологиялық көрсеткіштер бойынша бақылауды жүргізу.
5. Дайын өнімнің сақталуын бақылау.

Білімдер:
1. Нормативтік базаны білу.
2. Азық-түлік қауіпсіздігі мен сапасына қатысты техникалық құжаттама.
3. Сапа менеджменті жүйелері.
4. Қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Микробиологиялық анализдарды жүргізу



1-дағды:
Лабараториялық талдау жүргізу

Машықтар:
1. Микробиологиялық зерттеулердің нәтижелерін талдау және ластанудың ықтимал көздерін анықтау
2. Патогенді және шартты-патогенді микрофлораның өсуін болдырмауға бағытталған санитариялық-гигиеналық іс-шараларды әзірлеу
3. Санитариялық нұсқаулықтарды, регламенттерді және СОР (стандартты операциялық рәсімдер) әзірлеуге және түзетуге қатысу
4. HACCP жүйесі шеңберінде сындарлы бақылау нүктелеріне микробиологиялық мониторинг жүргізу
5. Санитариялық өңдеу мен дезинфекцияның тиімділігін бағалау
6. Өндірістік персоналды санитария және микробиологиялық қауіпсіздік мәселелері бойынша оқыту

Білімдер:
1. HACCP, GMP жүйелерінің жұмыс істеу қағидаттары және оларды микробиологиялық бақылауда қолдану
2. Микробиологиялық ластану тетіктері және оның өндірісте таралу жолдары
3. Санитариялық іс-шаралар мен бақылау рәсімдерін валидациялау және верификациялау әдістемелері
4. Заманауи дезинфекциялау құралдары және олардың тиімділігін бағалау әдістері
5. Кәсіпорынның ішкі регламенттері мен өндірістік стандарттары
6. Өндірістік қызметке байланысты жұқпалы аурулардың эпидемиологиясы және алдын алу негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Қауіпсіз өнім шығаруды қамтамасыз ету бойынша іс-шараларды ұйымдастыру

Машықтар:
1. Технологиялық үдерістерді жүргізу және микробиологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша ұсынымдар әзірлеу.
2. Зерттеу нәтижелері бойынша зертханалық журналды, зерттеу хаттамаларын, есептерді және белгіленген үлгідегі өзге де құжаттаманы жүргізу.
3. Өндірісте сапа жүйесін әзірлеу мен енгізуге қатысу.

Білімдер:
1. Микробиологиялық зерттеулердің әдістері.
2. Зертханалық жабдықтар мен аспаптарды пайдалану қағидалары.
3. Тамақ өндірісінің технологиясы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Шыдамдылық
Тәртіптілік
Төзімділік пен еңбексүйгіштік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

6

Тамақ өнеркәсібінің технологы

10. "Тамақ өндірісінің инженер-технологтары" кәсіп карточкасы

Топ коды:

2145-4

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіп атауы:

Тамақ өндірісінің инженер-технологтары

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа да үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
49-параграф. Инженер-технолог (Технолог)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
орта білімнен кейінгі (қолданбалы бакалавриат)

Мамандық:
Химиялық технология және өндіріс (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

I санатты инженер-технолог: тиісті кадрларды даярлау бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және II санатты инженер-технолог лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс; II санатты инженер-технолог: тиісті кадрларды даярлау бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және санатсыз инженер-технолог лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс; Санатсыз инженер-технолог: тиісті кадрларды даярлау бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі болған жағдайда еңбек өтіліне талап қойылмайды немесе тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, орта кәсіптік) білімі және I санатты техник лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

3129-9-008 - Тамақ өнімдерінің технологиясы жөніндегі технолог
3129-9-004 - Техник-технолог (тамақ өнеркәсібі)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Бөтелкеленген су өндіретін кәсіпорындағы өндірістік процестің барлық кезеңдерін ұйымдастыру, үйлестіру және бақылау, өндірістік жоспардың орындалуын қамтамасыз ету, технологиялық тәртіпті, сапа нормаларын, санитариялық-гигиеналық және экологиялық талаптарды сақтау, сондай-ақ бәсекеге қабілетті өнімді үздіксіз шығаруды қамтамасыз ету мақсатында өндірістік персоналды тиімді басқару.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық процесті және өндірістегі дайын өнімді бақылайды.
2. Сапаны бақылау және санитариялық талаптардың сақталуын қадағалау
3. Шайды қаптау технологиялық процесін ұйымдастыру және бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Технологиялық процесті және өндірістегі дайын өнімді бақылайды.



1-дағды:
Бақылау процесін жүргізу

Машықтар:
1. Технологиялық нұсқаулықтардың, технологиялық шарттардың және басқа да нормативтік - техникалық құжаттамалардың сақталуын бақылау.
2. Технологиялық процестің барысын бақылауды жүргізу.
3. Өнімді өндіру кезінде рецептуралардың, шикізатты, қосалқы материалдарды тұтыну нормаларының, дайын өнім шығымдылығының сақталуын бақылау.
4. Технологиялық параметрлердің, қоспалау рецептураларының, өнім шығымдылығының, шикізат шығысының бұзылуын анықтау және оларды жою бойынша шаралар қабылдау.
5. Өнімді сақтау шарттары мен жарамдылық мерзімдерін бақылау.
6. Шикізатқа кіріс бақылауын жүргізуге қатысу, бағалаудың органолептикалық әдісімен шайдың сапасын анықтау.
7. Сапасыз және төмен сортты ақаулар мен өнімдердің себептерін талдау.
8. Олардың алдын алу және жою жөніндегі іс-шараларды әзірлеуге қатысу.
9. Өндіріс технологиясының экологиялық және биологиялық қауіпсіздігін бақылау.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері, Еңбекті қорғау, өндірістік санитария және өрттен қорғау ережелері мен нормалары.
2. Шикізат пен дайын өнімге қойылатын техникалық талаптар.
3. Белгіленген стандарттар мен техникалық шарттар.
4. СанЕжН, таңбалау және өнімді сақтау талаптары.
5. Шикізаттың шығын нормативтері.
6. Ақау түрлері және оның алдын алу жолдары.
7. Негізгі технологиялық жабдықтар және оның жұмыс қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Суды құю өндірістік үдерісін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Өндірістік тәуекелдерді бағалау және оларды жою бойынша шешімдер қабылдау.
2. Технологиялық регламенттер мен карталармен жұмыс істеу.
3. Ауысымдардың жұмысын басқару және үйлестіру.
4. Жабдықтар мен су дайындау жүйелерінің үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Бөтелкеленген суды дайындау, құю және тығындау технологиясы.
2. СанЕмН талаптары және Кеден одағының техникалық регламенттері.
3. Су дайындау және құю жабдықтарының жұмыс істеу қағидаттары.
4. Тамақ өнеркәсібіндегі санитария мен гигиенаның негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Сапаны бақылау және санитариялық талаптардың сақталуын қадағалау



1-дағды:
Сапаны бақылау және санитариялық талаптарды сақтау

Машықтар:
1. Өнімнің микробиологиялық, физика-химиялық және органолептикалық қауіпсіздігі талаптарының орындалуын қамтамасыз ету.
2. Шикізатқа кіріс бақылауын, аралық және дайын өнімге шығар бақылауын жүзеге асыру.
3. Өндірісте HACCP жүйесін енгізу және оның орындалуын бақылау.

Білімдер:
1. Қапталған шайға қойылатын ISO 22000 және HACCP негізгі талаптары.
2. Шайдың сапасы мен қауіпсіздік көрсеткіштері.
3. Санитария, гигиена және өндірістік ортаны бақылау негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Қаптау технологиялық режимдерін әзірлеу және бақылау

Машықтар:
1. Шайды қаптау бойынша технологиялық нұсқаулықтар әзірлеу.
2. Дозалау, шай дайындау және қаптау үшін оңтайлы параметрлерді айқындау.
3. Өндірістік желідегі технологиялық режимдердің сақталуын бақылау.
4. Нормативтік параметрлерден ауытқулардың себептерін талдау.
5. Сапаны арттыру және ақауды азайту бойынша іс-шаралар әзірлеу.

Білімдер:
1. Шайды өңдеу және қаптау технологиясының негіздері.
2. Шай шикізатының физика-химиялық қасиеттері және олардың қаптау процесіне әсері.
3. Қаптау-орау жабдықтарының техникалық сипаттамалары.
4. Шай сапасына қойылатын нормативтік құжаттар.
5. Азық-түлік өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігін басқару жүйелері (HACCP, ISO 22000).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

3-еңбек функциясы:
Шайды қаптау технологиялық процесін ұйымдастыру және бақылау



1-дағды:
Қапталған шайдың сапасын бақылауды ұйымдастыру

Машықтар:
1. Шай шикізаты мен қаптама материалдарының кіріс бақылауын жүргізу.
2. Дайын шайдың сапасына зертханалық сынақтарды ұйымдастыру.
3. Өнімнің таңбалануын және стандарттарға сәйкестігін бақылау.
4. Сынақ хаттамаларын және бақылау нәтижелері туралы есептерді ресімдеу.
5. Сапаны бақылаудың жаңа әдістерін енгізу және қолданыстағыларын оңтайландыру.

Білімдер:
1. Шай мен азық-түлік өнімдерінің қауіпсіздігіне қойылатын техникалық регламенттердің талаптары.
2. Шайды физикалық-химиялық және органолептикалық талдау әдістері.
3. Қапталған шайды таңбалау және сертификаттау ережелері.
4. Өндірістік сапа бақылау жүйелері.
5. Азық-түлік өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігі бойынша халықаралық стандарттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Қажет етілмейді

2-дағды:
Қаптау-орау жабдығының дұрыс жұмысын қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Қаптау машиналары мен дозаторлардың техникалық жағдайын бақылау.
2. Әртүрлі қаптау түрлері (қапшықшалар, пирамидкалар, қораптар) үшін жабдықты реттеу және баптауға қатысу.
3. Шикізат сипаттамалары өзгерген жағдайда жабдықтың жұмыс параметрлеріне түзетулер енгізу.
4. Жабдықтың техникалық қызмет көрсету және санитариялық өңдеу кестелерінің сақталуын қамтамасыз ету.
5. Ақаулардың себептерін талдау және оларды жою бойынша инженерлік қызметпен өзара әрекеттесу.

Білімдер:
1. Шайды қаптап-орау машиналарының құрылымы.
2. Дозалау құрылғылары мен орау тораптарының жұмыс істеу қағидаттары.
3. Өндірістік жабдықты техникалық қызмет көрсету және баптау негіздері.
4. Жабдықпен жұмыс істеу кезінде еңбек қорғау және қауіпсіздікке қойылатын нормативтік талаптар.
5. Қаптап-орау желілерінің тиімділігі мен сенімділігін арттыру әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Тез шешім қабылдай білу
Мақсаткерлік
Дәлдік
Аналитикалық ойлау
Төзімділік пен еңбексүйгіштік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

5

Микробиолог

7

Бас директор

11 "Өлшеп-орау -машиналары машинисi" кәсіп карточкасы

Топ коды:

8183-0

Қызмет атауының коды:

8183-0-003

Кәсіп атауы:

Өлшеп-орау машиналары машинисi

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа да үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
288-параграф. Өлшеп-орау машиналары машинисі 2-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
289-параграф. Бөлшектеп орау-қаптау машиналарының машинисі 3-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
290-параграф. Өлшеу-орау машиналары машинисі 4-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
291-параграф. Өлшеу-орау машиналары машинисі 5-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Өлшеу-орау машиналары машинисі лауазымына үміткерден осыған ұқсас жабдықта тамақ өнімдерін қаптау және орау саласында кемінде 1 жыл жұмыс өтілі талап етіледі.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

8169-9-061 - Өлшеу-орау автоматының операторы
8183-0-011 - Орау машинасының операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өндірістегі өлшеу орау орау қызметін орындау

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өлшеу-орау машиналарын жұмысқа дайындау
2. Өнімді өлшеу және орау үдерісін жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:

1. Техникалық қызмет көрсету және ақауларды жою

1-еңбек функциясы:
Бөлшектеп орау-қаптау машиналарын жұмысқа дайындау



1-дағды:
Жабдықты іске қосуға дайындау және жұмыс параметрлерін реттеу

Машықтар:
2-разряд
1. Машинаны қосар алдында сыртқы қарап шығуды орындау.
2. Қаптама материалының бар-жоғын және сапасын тексеру.
3. Нұсқаулыққа сәйкес қарапайым параметрлерді баптау.
3-разряд
1. Дозалау құрылғысын реттеу.
2. Дәнекерлеудің температуралық режимін баптау.
3. Жабдықты сынақтық іске қосу.
4-разряд
1. Өнімнің нақты түріне сәйкес машинаның тораптарын баптау.
2. Өнімнің біркелкі берілуін бақылау.
3. Датчиктер мен дозаторлардың параметрлерін баптау.
5-разряд
1. Жабдықты кешенді баптауды орындау.
2. Қаптау желісі жүйелерінің өзара әрекетін бақылау.
3. Сынақтан кейін параметрлерді түзету.

Білімдер:
2-разряд
1. Машинаның негізгі басқару тетіктері.
2. Жабдықпен жұмыс істеу кезіндегі еңбек қауіпсіздігі ережелері.
3. Қаптау-орау машиналарының құрылысының негіздері.
3-разряд
1. Пайдаланылатын машиналардың техникалық сипаттамалары.
2. Жабдықты іске қосу реттілігі.
3. Қарапайым ақауларды жою әдістері.
4-разряд
1. Өнімді орау және қаптауға қойылатын техникалық талаптар.
2. Дозалау және қаптау тораптарының жұмыс қағидаты.
3. Метрология негіздері және дозалаудың дәлдігі.
5-разряд
1. Қаптау желілерінің құрылымдық ерекшеліктері.
2. Өнім сапасына қойылатын нормативтік талаптар.
3. Өндірістік логистика негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Механизмдерді көзбен шолып қарап шығу және олардың дұрыстығын тексеру

Машықтар:
2-разряд
1. Машина бөлшектерін сырттай қарап шығу.
2. Көрнекі ақаулар мен зақымдарды анықтау.
3. Анықталған ақаулар туралы шеберге хабарлау.
3-разряд
1. Бос іске қосу кезінде тораптардың жұмысын тексеру.
2. Берілу барысындағы тығыз еместіктер мен ақауларды анықтау.
3. Қарапайым бақылау құралдарын пайдалану.
4-разряд
1. Дозалау жүйелерінің жұмысқа жарамдылығын тексеру.
2. Тораптар мен механизмдердің жағдайын бақылау.
3. Анықталған бұзушылықтарды журналға тіркеу.
5-разряд
1. Жабдыққа кешенді тексеруді ұйымдастыру.
2. Механизмдердің техникалық жағдайын талдау.
3. Жөндеудің қажеттілігі туралы шешім қабылдау.

Білімдер:
2-разряд
1. Жабдықтың типтік зақымдану түрлері.
2. Машинаны тексеру реттілігі.
3. Жабдықты тоқтату ережелері.
3-разряд
1. Ақаулардың негізгі себептері.
2. Техникалық диагностика негіздері.
3. Қауіпсіз пайдалануға қойылатын талаптар.
4-разряд
1. Жабдықты тексеру сұлбалары.
2. Машина тораптарының техникалық параметрлері.
3. Аспаптық бақылау әдістері.
5-разряд
1. Қаптау желілерін диагностикалау жүйелері.
2. Бөлшектердің тозуын бағалау әдістері.
3. Техникалық қарап шығу жүргізу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Өнімді өлшеу және орау үдерісін жүргізу



1-дағды:
Дайын өнімнің сапасын бақылау

Машықтар:
2-разряд
1. Қаптаманың сыртқы көрінісін тексеру.
2. Өнімнің таңбалануын бақылау.
3. Анықталған ақаулар туралы хабарлау.
3-разряд
1. Сапаны іріктеп бақылауды жүргізу.
2. Ақаулар есебін жүргізу.
3. Қаптаманың герметикалығын тексеру.
4-разряд
1. Сапа бақылауын желіде ұйымдастыру.
2. Өлшеу аспаптарын пайдалану.
3. Ауытқулар кезінде үдерісті түзету.
5-разряд
1. Сапаны бақылау жоспарын әзірлеу.
2. Өнім партиясының сапасын талдау.
3. Бақылаудың жаңа әдістерін енгізу.

Білімдер:
2-разряд
1. Дайын өнімнің ақау түрлері.
2. Таңбалау ережелері.
3. Қапталған тауардың сапасына қойылатын талаптар.
3-разряд
1. Іріктеп бақылау әдістері.
2. Мемлекеттік сапа стандарттары.
3. Қапталған өнімді сақтау ережелері.
4-разряд
1. Статистикалық бақылау әдістері.
2. Қаптау кезіндегі жіберілетін нормалар.
3. Өндірістік бақылау қағидаттары.
5-разряд
1. Халықаралық сапа стандарттары.
2. Өнімді сертификаттау әдістері.
3. Сапаны басқарудың заманауи жүйелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өнімді өлшеу және орау үдерісін басқару

Машықтар:
2-разряд
1. Қаптама материалын машинаға тиеу.
2. Өнімнің біркелкі берілуін қадағалау.
3. Зақымдалған қаптамаларды қолмен алып тастау.
3-разряд
1. Оператордың бақылауымен өнімді өлшеу және орау процесін жүргізу.
2. Өнімнің салмағы мен көлемін таңдаулы түрде бақылау.
3. Қаптаманың тығыздығы мен герметикалығын қадағалау.
4-разряд
1. Аспаптар бойынша дозалау процесін реттеу.
2. Ақаулар есебін жүргізу және олардың пайда болу себептерін жою.
3. Технологиялық процесті тұтастай бақылау.
5-разряд
1. Қаптау желісінің жұмысын ұйымдастыру.
2. Өнімділік көрсеткіштерін талдау.
3. Процестің тиімділігін арттыру шараларын енгізу.

Білімдер:
2-разряд
1. Шикізат пен материалдарды тиеу қағидалары.
2. Дайын қаптамаларға қойылатын негізгі талаптар.
3. Жабдықтың жұмыс реттілігі.
3-разряд
1. Дайын өнімнің ақау түрлері.
2. Өнімді өлшеу-орау сапасын реттеу тәсілдері.
3. Орау кезіндегі санитариялық нормалар.
4-разряд
1. Ақау мен ауытқу нормативтері.
2. Үдерістің технологиялық параметрлері.
3. Сапаны бақылау әдістері.
5-разряд
1. Сапа стандарттары мен сертификаттау талаптары.
2. Орау мен таңбалаудың заманауи әдістері.
3. Өндірістік менеджмент негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Қосымша еңбек функциясы 1:
Техникалық қызмет көрсету және ақауларды жою



1-дағды:
Профилактикалық қызмет көрсетуді орындау

Машықтар:
2-разряд
1. Машина тораптарын майлау жұмыстарын орындау.
2. Бөлшектерді ластанудан тазарту.
3. Анықталған мәселелер туралы шеберге хабарлау.
3-разряд
1. Шығын материалдарын ауыстыру.
2. Қарапайым ақауларды жою.
3. Қызмет көрсетуден кейін жұмысты тексеру.
4-разряд
1. Жабдықты ішінара бөлшектеу.
2. Тораптар мен механизмдерді реттеу.
3. Жөндеуге өтінімдер жасау.
5-разряд
1. Жабдықты күрделі жөндеуді орындау.
2. Ақауларды аспаптар арқылы диагностикалау.
3. Желіге қызмет көрсетуді басқару.

Білімдер:
2-разряд
1. Майлау материалдарының түрлері.
2. Жабдыққа күтім жасау ережелері.
3. Қауіпсіздік техникасының талаптары.
3-разряд
1. Ақаулардың негізгі себептері.
2. Пайдалану және жөндеу нұсқаулықтары.
3. Ақауларды диагностикалау әдістері.
4-разряд
1. Негізгі тораптардың құрылысы.
2. Техникалық қызмет көрсету сызбалары.
3. Электромеханика негіздері.
5-разряд
1. Электроника және автоматика негіздері.
2. Техникалық құжаттамамен жұмыс.
3. Кешенді диагностикалау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Ұсақ ақауларды жою

Машықтар:
2-разряд
1. Ұсақ ақауларды анықтау.
2. Қарапайым бөлшектерді ауыстыру.
3. Шеберге істен шығулар туралы хабарлау.
3-разряд
1. Материал беру кезіндегі істен шығуларды жою.
2. Ұсақ тораптарды реттеу.
3. Жөндеуден кейін машинаның жұмысын қалпына келтіру.
4-разряд
1. Дозалау кезіндегі істен шығуларды жою.
2. Датчиктердің жұмысын реттеу.
3. Желі жұмысын қалпына келтіру.
5-разряд
1. Ақауларды кешенді түрде жою.
2. Күрделі істен шығулардың себептерін анықтау.
3. Қызмет көрсету процесін оңтайландыру.

Білімдер:
2-разряд
1. Ақаулардың ең қарапайым түрлері.
2. Қауіпсіз жөндеу ережелері.
3. Негізгі құралдардың міндеті.
3-разряд
1. Ұсақ бұзылулардың себептері.
2. Ақауларды жою әдістері.
3. Жабдықты пайдаланудың негіздері.
4-разряд
1. Жабдықты жөндеу сызбалары.
2. Тораптарды реттеу қағидаттары.
3. Жұмысты қалпына келтіру әдістері.
5-разряд
1. Автоматтандырылған басқару жүйелері.
2. Жабдықты диагностикалау әдістері.
3. Жөндеудің заманауи технологиялары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік және жауапкершілік
Командада жұмыс істей білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

4

Техник-технолог (тамақ өнеркәсібі)

3

Купажист

12. "Купаждаушы" кәсіп карточкасы

Топ коды:

7519-1

Қызмет атауының коды:

7519-1-001

Кәсіп атауы:

Купаж маманы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа да үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
52-параграф. Пектин экстрактының купаждаушысы, 4-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Тиісті кәсіп бойынша туыстас салада жұмыс өтілі – кемінде 1 жыл. Еңбек өтілі болмаған жағдайда – тәжірибелі маманның басшылығымен кемінде 2 ай өндірістік оқудан (тәжірибеден) немесе тәлімгерліктен өтуі тиіс.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа мүмікін атаулары:

8131-9-121 - Экстрагирлеу аппаратшысы
8167-5 - Кофе мен шайды купаждаушы операторлар

Қызметтің негізгі мақсаты:

Технологиялық параметрлерді сақтай отырып пектин экстрактын купаждау процесін жүргізу. Экстрактылардың сапасы мен мөлшерін бақылау және оларды купаждаушы тұндырғыштарға жүктеуді реттеу.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Купаждаушы-тұндырғыштардағы экстракт деңгейін бақылау, оның мөлшерін анықтау және сүзгілеуге жіберу.
2. Экстракттардың сапасы мен санына бақылау жасау және оларды купаждау-тұндыру ыдыстарына жүктеуді реттеу

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Купаждаушы-тұндырғыштардағы экстракт деңгейін бақылау, оның мөлшерін анықтау және сүзгілеуге жіберу.



1-дағды:
Шайды қаптау кезінде үлгілерге зертханалық талдау мен сынақтар жүргізу

Машықтар:
1. Зертханалық жабдықтың дұрыстығын тексеру.
2. Сынақтарды жүргізу әдістемелерінің талаптарына сәйкес зертханалық ыдысты таңдау.
3. Сынақтарды жүргізу әдістемелерінің талаптарына сәйкес реактивтерді дайындау.
4. Шикізат үлгілеріне зертханалық талдаулар жүргізу.
5. Талдаулар нәтижелері мен сынақ хаттамаларының есеп журналын толтыру.
6. Өнімнің сапасы мен қауіпсіздігін растайтын ілеспе құжаттарды толтыру.
7. Зертханалық құрал-жабдықтарға санитариялық өңдеу жүргізу.
8. Еңбекті қорғау және өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтау.

Білімдер:
1. Зертханалық жабдықты пайдалану ережелері.
2. Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы талаптары.
3. Химиялық реактивтермен жұмыс істеу ережелері.
4. Зертханалық жабдықтар мен ыдыстарды санитариялық өңдеу ережелері.
5. Шикізат, қосалқы материалдар және дайын өнім үлгілерін сынау әдістері мен әдістемелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Купаждаушы-тұндырғыштардағы экстракт деңгейін бақылау

Машықтар:
1. Купаждау мен сынақтарды жүргізуге арналған материалдарды дайындау.
2. Сынама алу.
3. Орташа сынама құрастыру.
4. Алынған үлгілерді белгілеу және оларды талаптарға сәйкес сақтау.

Білімдер:
1. Сынамаларды іріктеуге арналған құралдармен жұмыс істеу ережесі.
2. Үлгілермен және сынамалармен жұмыс істеу ережесі.
3. Сынамаларды іріктеу тәртібін регламенттейтін нормативтік және техникалық құжаттама.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Экстракттардың сапасы мен санына бақылау жасау және оларды купаждау-тұндыру ыдыстарына жүктеуді реттеу



1-дағды:
Экстракттардың сапасы мен санына бақылау

Машықтар:
1. Купаждау үшін экстракттарды қабылдап, олардың құжаттарға сәйкестігін тексеру.
2. Экстракттардың сапасына органолептикалық және зертханалық бақылау жүргізу.
3. Экстракттардың мөлшерін өлшеп, олардың түсуі мен жұмсалуын есепке алу.

Білімдер:
1. Қапталған шай өндірісінде қолданылатын экстракттардың түрлері.
2. Экстракттардың сапасына қойылатын нормативтік талаптар.
3. Органолептикалық және зертханалық бақылау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Экстракттарды купаждау-тұндыру ыдыстарына жүктеуді реттеу

Машықтар:
1. Технологиялық нормаларды сақтай отырып, экстракттарды купаждау-тұндыру ыдыстарына жүктеу.
2. Экстракттардың жабдықта біркелкі бөлінуін бақылау.
3. Купаждың тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін жүктеу процесін реттеу.

Білімдер:
1. Купаждау-тұндыру ыдыстарының құрылысы және жұмыс істеу принципі.
2. Шай өндірісінде экстракттарды араластыру технологиясы.
3. Жүктеу жабдығымен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік техникасының талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Жүйелі ойлау
Шыдамдылық
Тез шешім қабылдай білу
Дәлдік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

4

Микробиолог

13. "Техник-технолог (тамақ өнеркәсібі)" кәсіп карточкасы

Топ коды:

3129-9

Қызмет атауының коды:

3129-9-004

Кәсіп атауы:

Техник-технолог (тамақ өнеркәсібі)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа да үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
109-параграф. Техник-технолог

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

I санатты техник-технолог: тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, орта кәсіптік) білімі және II санатты техник-технолог лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс; II санатты техник-технолог: тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, орта кәсіптік) білімі және санатсыз техник-технолог лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс; Санатсыз техник-технолог: тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, орта кәсіптік) білімі, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3112-1-005 - Техник-технолог (жалпы бейін)
3129-9-006 - Тамақ өнеркәсібінің технологы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кәсіпорынның техникалық жабдықталуын және технологиялық үрдісін жетілдіру бойынша жұмыстарды орындау

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық үдерісті ұйымдастыру және бақылау
2. Еңбекті ғылыми ұйымдастыру қағидаттары негізінде жұмыс үдерістерін ұйымдастыру және жетілдіру .

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Технологиялық үдерісті ұйымдастыру және бақылау



1-дағды:
Технологиялық үрдістер мен өндіріс режимдерін әзірлеу.

Машықтар:
1. Жобаланған технологиялық үрдістер мен өндіріс режимдерін тексеру және игеру мақсатында технологиялық жабдықты сынау және эксперименттік жұмыстар жүргізу
2. Патенттік зерттеулер жүргізу және жобаланатын техника мен технология объектілерінің техникалық деңгей көрсеткіштерін анықтау
3. Әзірленген технологияға сәйкес арнаулы құралдар, жабдықтар мен құрылғыларды жобалауға техникалық тапсырмалар жасау
4. Технологиялық процестер мен өндіріс режимдерін түзетуге байланысты техникалық құжаттамаға өзгерістер енгізу және оларды кәсіпорын бөлімшелерімен келісу
5. Еңбек қауіпсіздігі ережелері мен санитариялық нормалардың сақталуын қамтамасыз ету

Білімдер:
1. Өндірісті технологиялық тұрғыдан дайындаудың бірыңғай жүйесі
2. Өндірістің типтік технологиялық үрдістері мен режимдері
3. Технологиялық үрдіс немесе өндіріс режимі әзірленетін өнімнің құрамы, жобаланатын объектінің техникалық сипаттамалары және оған қойылатын талаптар
4. Технологиялық процестер мен жабдықтарды жобалау кезінде еңбек ұйымдастырудың негізгі талаптары
5. Патенттік зерттеулер жүргізу әдістері
6. Еңбек қауіпсіздігі қағидалары мен санитариялық нормалар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Аумақтағы жұмыс үдерісін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Өнімге арналған нормативтік-техникалық құжаттама бойынша деректер базасын қалыптастыру
2. Қызметтік құжаттарды әзірлеу
3. Есеп беру құжаттамасын жасау және ұсыну

Білімдер:
1. Құжаттаманы әзірлеу және бекіту тәртібі
2. Технологиялық құжаттарды әзірлеу және ресімдеу қағидалары
3. Саладағы және ұйым стандарттарындағы заманауи үрдістер
4. Салаға қатысты нормативтік-құқықтық құжаттар

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Еңбекті ғылыми ұйымдастыру қағидаттары негізінде жұмыс үдерістерін ұйымдастыру және жетілдіру .



1-дағды:
Өндірісте патенттік зерттеулер жүргізу.

Машықтар:
1. Еңбекті қорғау бойынша қағидалар мен заңнамалық актілерді қолдану
2. Өндірісте санитариялық нормаларды сақтау
3. Техникалық тұрғыдан негізделген уақыт (өндіру) нормаларын қолдану, бұйым бөлшектері мен операциялар бойынша материалдық нормативтерді есептеу
4. Шикізатты пайдалану нормаларын және жобаланатын технологиялық процестердің экономикалық тиімділігін қолдану
5. Технологиялық процестерді цехтарда енгізу
6. Өнімнің ақау себептерін анықтау және оны болдырмау мен жою бойынша ұсыныстар дайындау
7. Технологиялық үрдіс карталарын, материалдық карталарды, құрал-саймандар ведомостарын және өзге де технологиялық құжаттаманы жасау
8. Жабдықтарды өңдеу және дезинфекциялау жұмыстарын жүргізу

Білімдер:
1. Өндірісті технологиялық тұрғыдан дайындаудың бірыңғай жүйесі
2. Типтік технологиялық үрдістер мен өндіріс режимдері
3. Өндіріс режимі немесе технологиялық үрдіс әзірленетін бұйымның құрылымы немесе өнімнің құрамы
4. Жобаланатын объектінің техникалық сипаттамалары және оған қойылатын талаптар
5. Технологиялық процестер мен жабдықтарды жобалау кезіндегі еңбек ұйымдастырудың негізгі талаптары
6. Патенттік зерттеулер жүргізу әдістері
7. Кәсіпорын шығаратын өнімді өндіру технологиясы
8. Кәсіпорынның негізгі технологиялық жабдықтары және олардың жұмыс істеу принциптері
9. Еңбекті қорғау қағидалары мен нормалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Оперативтік өндірістік ақпаратты жинау және талдау

Машықтар:
1. Әртүрлі дереккөздерді пайдалана отырып, оперативтік өндірістік ақпаратты іздеу және жинау.
2. Ақпаратты жүйелеуді өңдеу.
3. Ақпаратты талдау және өңдеу.
4. Ақпаратты талдаудың статистикалық әдістерін қолдану.
5. Ақпаратты бөлімшелерде пайдалану және беру.
6. Өндірістік ақпаратты сақтау.
7. Ақпаратты өңдеу жүйесін қолдану.

Білімдер:
1. Оперативтік және өндірістік ақпаратты іздеу, жинау әдістері.
2. Өндірістік ақпаратты өңдеу әдістері.
3. Ақпарат түрлері.
4. Өндірістік ақпаратты жеткізу арналары.
5. Ақпаратты өңдеудің статистикалық әдістері.
6. Өндірістік ақпаратты өңдеу жүйелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Дербестік және жауапкершілік
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу
Тәртіптілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

4

Микробиолог, сапаны бақылау

3

Купаждау маманы

14. "Бас директор" кәсіп карточкасы

Топ коды:

1210-0

Қызмет атауының коды:

1210-0-002

Кәсіп атауы:

Бас директор

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа да үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
4-параграф. Бас директор, Директор (Бастық)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Бизнес және басқару

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Стандарттау, сертификаттау және метрология (салалар бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жалпы басқарушылық еңбек өтілі – тамақ өндірісі саласында кемінде 5 жыл, оның ішінде кемінде 3 жыл басшы лауазымында болуы тиіс.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

1210-0-011 - Өндірістік бірлестіктің бас директоры
1210-0-028 - Кәсіпорын директоры

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өндірістік-шаруашылық және қаржы-экономикалық қызметке басшылық жасау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өндірістік-шаруашылық қызметті басқару
2. Еңбекті басқару мен ұйымдастырудың жаңа прогрессивті нысандарын әзірлеуді және енгізуді ұйымдастыру

Қосымша еңбек функциялары:

1. Қақтығыстарды басқару және жағдайды сыни талдау

1-еңбек функциясы:
Өндірістік-шаруашылық қызметті басқару



1-дағды:
Кәсіпорынның шаруашылық ресурстарын басқару

Машықтар:
1. Материалдық, қаржылық және еңбек ресурстарын ұтымды пайдалануды қамтамасыз ету.
2. Кәсіпорынның қаржылық-экономикалық қызметін және мүлкінің сақталуын бақылау.
3. Рентабельділікті арттыру және шығындарды азайту бойынша басқарушылық шешімдер қабылдау.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық және заңнамалық актілері.
2. Барлық құрылымдық бөлімшелердің тиімді өзара іс-қимылына қол жеткізу мақсатында өндірісті техникалық қамтамасыз етуді ұйымдастыру, технологиясы және әдістері.
3. Кәсіпорынның өндірістік қуаты, ұйым өнімдерін өндіру технологиясы.
4. Ұйым өнімдерін өндіру технологиясы.
5. Кәсіпкерлік негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өндірістік үдерістерді ұйымдастыру және басқару

Машықтар:
1. Кәсіпорынның штаттық кестесін бекіту.
2. Кәсіпорынның мүлкі мен қаржысын басқару.
3. Кредит берушілер алдындағы барлық міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету.
4. Мүліктің сақталуын қамтамасыз ету.
5. Ұйымның мүліктік және өзге де мүдделерін сотта, төрелікте, мемлекеттік органдарда және басқа ұйымдарда қорғау және ұсыну.
6. ҚР заңнамасының, ішкі нормативтік құжаттардың және лауазымдық міндеттердің қызметкерлер тарапынан орындалуын бақылауға бағытталған шаралар кешенін жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық және заңнамалық актілері.
2. Кәсіпорындардың шаруашылық қызметін талдау әдістері.
3. Есеп пен қаржылық талдаудың негіздері, несиелеу сызбалары.
4. Экономиканың негіздері.
5. Салық заңнамасы, ұйымның өндірістік-шаруашылық және қаржылық-экономикалық қызметінің бизнес-жоспарларын әзірлеу және келісу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Еңбекті басқару мен ұйымдастырудың жаңа прогрессивті нысандарын әзірлеуді және енгізуді ұйымдастыру



1-дағды:
Кәсіпорындағы еңбекті тиімді басқару және ұйымдастыру

Машықтар:
1. Ұйымның саясатын, стратегиясын және оларды жүзеге асыру механизмін анықтаңыз.
2. Отандық және шетелдік нарықтарды жаулап алу мақсатында өндірілетін өнімнің (көрсетілетін қызметтердің) сапасы мен бәсекеге қабілеттілігін арттыруға, олардың жоғары дамыған елдер мен үздік компаниялардың мемлекеттік стандарттары мен стандарттарына сәйкестігіне қатысу.
3. Менеджменттің экономикалық және әкімшілік әдістерін үйлестіруді, өндірістік және басқа мәселелерді талқылау мен шешуді, өндіріс тиімділігін арттырудың материалдық және моральдық ынталандыруларын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Ұйымды басқару мен басқарудың заманауи әдістері.
2. Нарық-сыртқы және ішкі жағдай.
3. Экономикалық көрсеткіштер жүйесі, маркетинг, жарнама техникасы және сатуды басқару әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Ұйымды білікті кадрлармен қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылдау

Машықтар:
1. Еңбек үшін өмір мен денсаулыққа қауіпсіз және қолайлы жағдайларды жасау.
2. Қоршаған ортаны қорғау туралы заңнаманың талаптарын сақтау.
3. Ұжымда қолайлы психологиялық атмосфера қалыптастыру.
4. Ұжымдық шартты әзірлеуді, жасасуды және орындауды, еңбек және өндірістік тәртіптің сақталуын қамтамасыз ету.
5. Қызметкерлердің еңбек мотивациясының, бастамашылдығы мен белсенділігінің дамуына ықпал ету.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасы, ішкі еңбек тәртібі қағидалары.
2. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
3. Менеджмент және маркетинг негіздері.
4. Психология және кәсіби этика негіздері.
5. Өндірісті және еңбекті ұйымдастыру.
6. Ұжымдық шарттарды әзірлеу мен жасасу тәртібі және әлеуметтік-еңбек қатынастарын реттеу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

1-қосымша еңбек функциясы:
Қақтығыстарды басқару және жағдайды сыни талдау



1-дағды:
Өнімнің сапасы мен бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Сапа жүйелерін (HACCP, ISO 22000) енгізуді және олардың жұмыс істеуін қамтамасыз ету.
2. Өнімді сертификаттауды және стандарттарға сәйкестігін бақылауды ұйымдастыру.
3. Сапа көрсеткіштерін талдау және оларды жақсарту бойынша іс-шараларды енгізу.
4. Қапталған шайды ішкі және сыртқы нарықтарға ілгерілету және маркетинг саясатын әзірлеу.
5. Шикізат жеткізушілермен және дайын өнім тұтынушыларымен іскерлік байланыстар орнату.

Білімдер:
1. Азық-түлік өнімдерінің халықаралық және ұлттық сапа стандарттары.
2. Нарықта өнімді ілгерілету және маркетинг әдістері.
3. Сапа мен қауіпсіздікті басқару жүйелері (HACCP, ISO, GMP).
4. Қаржылық менеджмент пен инвестициялық жоспарлау негіздері.
5. Шай нарығы мен қаптау технологияларын дамытудың заманауи үрдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жанжалды жағдайлардың алдын алуға бағытталған стратегияларды әзірлеу және енгізу.

Машықтар:
1. Ұжымдағы жанжалды жағдайларды басқару.
2. Өндірілген азық-түлікті сату кезінде жанжалды жағдайларды басқару.
3. Клиенттермен және әріптестермен өзара әрекеттесуді қолдау.
4. Іскерлік және тұлғааралық қарым-қатынасты басқару, кеңестер өткізу.
5. Келіссөздер жүргізу.
6. Оқиғаларды талдап, негізделген қорытындылар жасау.
7. Негізделген бағалаулар мен оқиғаларды интерпретациялау.
8. Алынған нәтижелерді жағдайлар мен мәселелерге қолдану.

Білімдер:
1. Тұлғааралық және іскерлік қарым-қатынас ережелері мен нормалары.
2. Келіссөздер жүргізу әдістері.
3. Конфликтологияның ерекшеліктері.
4. Сыни тұрғыдан ойлау принциптері.
5. Сыни ойлау теориясы.
6. Сыни ойлауды дамыту принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Жауапкершілік
Бизнесті түсіну
Ұқыптылық
Дербестік және жауапкершілік
Стратегиялық ойлау
Тез шешім қабылдай білу
Өзгерістерді басқару
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Көшбасшылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

6

Тамақ өндірісінің инженер-технологтары

4

Микробиолог, сапаны бақылау

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      15. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі

      Орындаушы:

      Бақтыбек Жасқайратұлы Ерғабыл, +7 (717) 255 59 12, yergabyl.b@minagri.gov.kz

      16. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Қазақстан Республикасының тамақ кәсіпорындары одағы" ЗТБ

      Жоба жетекшісі:

      Сабралиева М.Д.

      E-mail: sppk@sppk.kz

      Телефон нөмірі: +7 (701) 799 18 91

      Орындаушылар:

      Тастанбекова З.Ж., +7 (701) 313 11 57, tastanbekovaz@mail.ru

      17. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2024 жылғы

      18. 4 желтоқсан.

      19. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2025 жылғы 4 қыркүйек.

      20. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 18 жетоқсан.

      21. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 2, 2025 жыл.

      22. Болжамды қайта қарау күні: 2028 жылғы 1 желтоқсан.

  Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы
министрінің
2025 жылғы 19 желтоқсандағы
№ 477 бұйрығына
5-қосымша

"Сусындар өндіру" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолдану аясы: "Сусындар өндіру" кәсіптік стандарты сусындар өндірісімен айналысатын қызметкерлердің біліктілігіне қойылатын талаптарды белгілейді. Бұл стандарт сусындарды әзірлеу, өндіру, қаптау, сақтау және өткізу жұмыстарын жүзеге асыратын ұйымдар мен кәсіпорындарда қолданылады, тағам өнеркәсібі ұйымдарында кеңінен пайдаланылады, сондай-ақ сусындарды тарату және сату қызметін жүзеге асыратын ұйымдарда қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) Білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) Дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) Дезинфекция – химиялық заттарды қолдана отырып, патогендік микрофлораны жою мақсатында жүргізілетін іс-шаралар;

      4) Кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      5) Кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      6) Купаждау – жартылай өнімді алу үшін рецептурада көзделген шикізат пен ингредиенттерді араластырудың технологиялық операциясы;

      7) Машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      8) Құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      9) Кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      10) СанЕжН – денсаулық пен қалыпты өмірді сақтау мақсатында адам үшін қауіпсіз және зиянсыз сипаттамалар мен талаптары бар мемлекеттік заңға тәуелді нормативтік құқықтық акт.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады

      1) БТБА – Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтікбіліктілік анықтамалығы;

      2) ЭҚЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      3) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      4) БА – Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы;

      5) ТжКБ – Техникалық және кәсіптік білім беру.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Сусындар өндіру.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: C115.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      11 Сусындар өндіру;

      11.0 Сусындар өндіру;

      11.07 Алкогольсіз сусындар, минералды суларды және басқа да бөтелкелерге құйылатын сусындар өндіру;

      11.07.0 Алкогольсіз сусындар, минералды суларды және басқа да бөтелкелерге құйылатын сусындар өндіру.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Сусындар өндірумен айналысатын кәсіптер бойынша қызмет. Сусындарға суды қолдана отырып, табиғи шикізат пен концентраттардан өндірілетін алкогольсіз тауарлар жатады. Газдалған және газдалмаған түрде шығарылуы мүмкін.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Өлшепораушы - 2 СБШ деңгейі;

      2) Тағам өнімдері өндірісіндегі жабдықтарды баптаушы - 3 СБШ деңгейі;

      3) Микробиолог, сапаны бақылау - 4 СБШ деңгейі;

      4) Цех шебері (өңдеу өнеркәсібі) - 4 СБШ деңгейі;

      9) Бас директор - 7 СБШ деңгейі;

      10) Азық-түлік өндірісінің инженер-технологтары - 6 СБШ деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. "Өлшеп-ораушы" кәсіп карточкасы

Топ коды:

9321-0

Қызмет атауының коды:

9321-0-005

Кәсіп атауы:

Өлшеп- ораушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа да үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
216-параграф. Өлшеу-орау машиналары машинисі 2-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
217-параграф. Өлшеу-орау машиналары машинисі 3-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
218-параграф. Өлшеу-орау машиналары машинисі 4-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
219-параграф. Өлшеу-орау машиналары машинисі 5-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Қажет етілмейді

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Дайын өнімді қатарға салу және өндірілген өнімнің партиялық нөмірлерін беру.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жабдықты жұмысқа дайындау
2. Сусындарды өлшеп-құю және орау үрдісін жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:

1. Жабдыққа техникалық қызмет көрсету және жөндеу

1-еңбек функциясы:
Жабдықты жұмысқа дайындау



1-дағды:
Орау материалдары мен ыдыстарды дайындау

Машықтар:
2-разряд:
1. Келіп түскен ыдыс пен пленканың сапасын тексеру.
2. Материалдарды бункерлерге және машиналардың дүкендеріне жүктеу.
3. Этикеткалар мен таңбалау ленталарын дайындау.
3-разряд:
1. Орау материалдарының өлшемдері мен сапасының сәйкестігін бақылау.
2. Пленка мен қағаздың тартылуын реттеу.
3. Қаптама материалдарының үздіксіз берілуін қамтамасыз ету.
4-разряд:
1. Орау ыдысын қоймалау жағдайын бақылау.
2. Орау материалдарының ақауларын анықтау.
3. Рулондарды ауыстыруды және берілісті түзетуді ұйымдастыру.
5-разряд:
1. Материалдардың сапасы мен техникалық талаптарға сәйкестігін талдау.
2. Орау ыдысының шығынын оңтайландыру.
3. Пайдаланылған материалдардың есебін жүргізу.

Білімдер:
2 разряд:
1. Орау материалдарының түрлері және олардың мақсаты.
2. Таңбалау мен этикеткалаудың ережелері.
3. Тараның сапасына қойылатын талаптар.
3 разряд:
1. Орау материалдарына арналған стандарттар.
2. Пленканы беруді реттеу ережелері.
3. Тара мен пленка материалдарын сақтау негіздері.
4 разряд:
1. Орау материалдарының сапасын бақылау әдістері.
2. Тараны жұмсау және есептен шығару нормалары.
3. Орауды сақтау шарттары.
5 разряд:
1. Орау материалдарының заманауи түрлері.
2. Орауды жұмсауды оңтайландыру әдістері.
3. Тараны кәдеге жаратуға қойылатын экологиялық талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- дағды:
Өлшеу-орау машиналарын дайындау және реттеу

Машықтар:
2 разряд:
1. Машиналарды іске қосар алдындағы сыртқы тексеруді орындау.
2. Қаптау желісінің тораптары мен элементтерінің жарамдылығын тексеру.
3. Жұмысқа қарапайым құралдар мен қосалқы материалдарды дайындау.
3 разряд:
1. Орау материалын беру реттеуін орындау.
2. Автоматика мен датчиктердің дайындық жағдайын бақылау.
3. Майлау материалдарын дайындап, оларды қолдану.
4 разряд:
1. Ауысым басталар алдындағы жабдықты кешенді реттеу жұмыстарын орындау.
2. Дозалау құрылғыларының жұмысын тексеру.
3. Машиналардың температуралық және жылдамдық режимдерін реттеу.
5 разряд:
1. Жабдықты толық диагностикалауды жүргізу және ақауларды анықтау.
2. Орау автоматтарының күрделі тораптарын реттеу.
3. Желінің бағдарламалық қамтамасыз ету жұмысына түзетулер енгізу.

Білімдер:
2 разряд:
1. Орау машиналарының негізгі құрылғылары мен тораптары.
2. Жабдықты қауіпсіз іске қосу ережелері.
3. Құралдар мен аспаптардың тағайындалуы.
3 разряд:
1. Орау автоматтарының жұмыс принциптері.
2. Электртехника және автоматика негіздері.
3. Жабдықты майлау және күтіп ұстау ережелері.
4 разряд:
1. Өлшеу желілерінің техникалық сипаттамалары.
2. Дозалау мен қыздыру режимдерін реттеу тәсілдері.
3. Баптау жұмыстарын жүргізу ережелері.
5 разряд:
1. Диагностика және ақауларды іздестіру негіздері.
2. Орау желілерінің бағдарламалық қамтамасыз етуі.
3. Жабдықты техникалық қызмет көрсетудің заманауи әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- еңбек функциясы:
Сусындарды құю және қаптау процесін жүргізу



1- дағды:
Құйылған өнімдердің сапасын бақылау

Машықтар:
2-разряд:
1. Орамның бүтіндігін тексеру.
2. Ақаулы өнімді іріктеу.
3. Дайын өнімді сұрыптау.
3-разряд:
1. Құйылған сусынның массасын немесе көлемін өлшеу.
2. Тығындау сапасын тексеру.
3. Бүлінген өнімді есепке алу.
4-разряд:
1. Өнім сапасын үдеріс барысында бақылауды ұйымдастыру.
2. Анықталған сәйкессіздіктер бойынша есептер жасау.
3. Бүлінген өнімнің пайда болу себептерін жою.
5-разряд:
1. Сапаны бақылау нәтижелерін талдау.
2. Бүлінген өнімнің деңгейін төмендету бойынша іс-шараларды әзірлеу.
3. Орау үдерісіне HACCP жүйесін енгізу.

Білімдер:
2-разряд:
1. Өнімді қабылдау және сұрыптау ережелері.
2. Орамның ақау түрлері.
3. Санитария негіздері.
3-разряд:
1. Сусындардың көлемі мен массасын өлшеу әдістері.
2. Орамның герметикалығы бойынша талаптар.
3. Бүлінген өнімді есепке алу қағидалары.
4-разряд:
1. Сусын сапасына қатысты нормативтік құжаттар.
2. Бүліну себептерін талдау әдістері.
3. Орау ақауларын жою тәсілдері.
5-разряд:
1. HACCP жүйесі және сапа стандарттары.
2. Сапаны статистикалық бақылау әдістері.
3. Сусындардың қауіпсіздігіне қойылатын халықаралық талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- дағды:
Технологиялық жүйені басқару

Машықтар:
2-разряд:
1. Нұсқаулық бойынша машиналарды қосу және тоқтату.
2. Бөтелкелер мен банкалардың біркелкі берілуін бақылау.
3. Орамның көзге көрінетін ақауларын жою.
3-разряд:
1. Дозалау құрылғыларының жұмысын бақылау.
2. Қаптау қарқынын белгіленген деңгейде ұстап тұру.
3. Дайын өнімнің саны туралы қарапайым есеп жүргізу.
4-разряд:
1. Технологиялық үрдістің тұрақтылығын қамтамасыз ету.
2. Температура, қысым, дозалау параметрлерін бақылау.
3. Ұсақ ақауларды дер кезінде анықтау және жою.
5-разряд:
1. Құю және қаптау автоматтандырылған желілерін басқару.
2. Тиімділікті арттыру үшін жұмыс режиміне өзгерістер енгізу.
3. Өндірістік деректерді талдау.

Білімдер:
2-разряд:
1. орау машиналарын пайдаланудың негізгі қағидалары.
2. Сусын түрлері және оларды құю ерекшеліктері.
3. Жабдықпен жұмыс істеу кезіндегі еңбек қорғау негіздері.
3-разряд:
1. Орамды дозалау және герметизациялау қағидаттары.
2. Ауысымдық құжаттаманы жүргізу ережелері.
3. Өнім сапасын көзбен бақылау әдістері.
4-разряд:
1. Сусындарды орау технологиялық параметрлері.
2. Жабдық өнімділігін реттеу әдістері.
3. Желіге санитариялық өңдеу жүргізу қағидалары.
5-разряд:
1. Желіні басқарудың автоматтандырылған жүйелері.
2. Өндірістік процесті талдау әдістері.
3. Сусындарды қаптаудың заманауи технологиялары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

1-қосымша еңбек функциясы:
Жабдыққа техникалық қызмет көрсету және жөндеу



1- дағды:
Жабдықты ағымдағы күтіп-ұстау

Машықтар:
2-разряд:
1. Машиналарды өнім қалдықтарынан тазарту.
2. Қарапайым тораптарды майлау жұмыстарын жүргізу.
3. Жұмыс орнын ауысымға дайындау.
3-разряд:
1. Шығын материалдарын ауыстыру.
2. Салқындатқыштар мен компрессорлардың жұмысын бақылау.
3. Профилактикалық тексеру жүргізу.
4-разряд:
1. Нұсқаулыққа сәйкес тораптар мен бөлшектерді ауыстыру.
2. Қарапайым ақауларды жою.
3. Жөндеуге өтінім жасау.
5-разряд:
1. Күрделі ақауларды диагностикалау және жою.
2. Профилактикалық жөндеу жұмыстарын жүргізу.
3. Жабдықты жаңғыртуға қатысу.

Білімдер:
2-разряд:
1. Жабдықты санитариялық өңдеу қағидалары.
2. Машиналарды майлау бойынша нұсқаулықтар.
3. Еңбекті қорғау талаптары.
3-разряд:
1. Компрессорлар мен салқындатқыштардың жұмыс сызбалары.
2. Профилактикалық тексеру әдістері.
3. Шығын материалдарын ауыстыру ережелері.
4-разряд:
1. Ұсақ ақауларды жою әдістері.
2. Жөндеуге өтінім жасау ережелері.
3. Орау машиналары механикасының негіздері.
5-разряд:
1. Жабдықты диагностикалаудың заманауи әдістері.
2. Жоспарлы жөндеуді жүргізу ережелері.
3. Машиналардың жұмысын жаңғырту және оңтайландыру негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жөндеу қызметімен байланыс

Машықтар:
2-разряд:
1. Ақаулар туралы шеберге хабарлау.
2. Ақаулар мен іркілістер жөніндегі ақпаратты жеткізу.
3. Жабдықты тексеруге дайындау.
3-разряд:
1. Жөндеуге өтінімдерді рәсімдеу.
2. Жабдықтың тоқтап тұру уақытын тіркеу.
3. Ақауларды жою мерзімдерін бақылау.
4-разряд:
1. Жөндеуден кейін жабдықты қабылдауға қатысу.
2. Қалпына келтірілген тораптардың жұмысын тексеру.
3. Техникалық жағдай журналына жазбалар жүргізу.
5-разряд:
1. Жөндеу қызметтерімен өзара әрекеттесуді ұйымдастыру.
2. Жүргізілген жөндеу жұмыстарының сапасын бақылау.
3. Қызмет көрсету кестелерін әзірлеуге қатысу.

Білімдер:
2-разряд:
1. Ақаулар туралы ақпаратты беру ережелері.
2. Өндірістік тәртіп негіздері.
3. Жөндеу персоналының міндеттері.
3-разряд:
1. Жөндеуге өтінім нысандары.
2. Тоқтап тұруды есепке алу әдістері.
3. Жөндеу қызметтерімен өзара әрекет ету ережелері.
4-разряд:
1. Жөндеуден кейін жабдықты тексеру әдістері.
2. Есепке алу журналдарын жүргізу ережелері.
3. Машиналардың техникалық жағдайы үшін персоналдың жауапкершілігі.
5-разряд:
1. Жөндеуді жоспарлау негіздері.
2. Қызмет көрсетуді есепке алудың заманауи жүйелері.
3. Жөндеу жұмыстарының сапасын бақылау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Жауапкершілік
Ұқыптылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

3

Тағам өнімдері өндірісіндегі жабдықтарды баптаушы

10. "Тағам өнімдері өндірісіндегі жабдықтарды баптаушы" кәсіп карточкасы

Топ коды:

7239-2

Қызмет атауының коды:

7239-2-017

Кәсіп атауы:

Тағам өнімдері өндірісіндегі жабдықтарды баптаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа да үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

48-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (48 -шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 25 қаңтардағы № 15 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 28 қаңтарда № 22135 болып тіркелді.
76-параграф. Тамақ өнімдері өндірісіндегі жабдықтарды баптаушы, 3-разряд

48-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (48 -шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 25 қаңтардағы № 15 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 28 қаңтарда № 22135 болып тіркелді.
77-параграф. Тамақ өнімдері өндірісіндегі жабдықтарды баптаушы, 4-разряд

48-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (48 -шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 25 қаңтардағы № 15 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 28 қаңтарда № 22135 болып тіркелді.
78-параграф. Тамақ өнімдері өндірісіндегі жабдықтарды баптаушы, 5-разряд

48-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (48 -шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 25 қаңтардағы № 15 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 28 қаңтарда № 22135 болып тіркелді.
79-параграф. Тамақ өнімдері өндірісіндегі жабдықтарды баптаушы, 6-разряд

48-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (48 -шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 25 қаңтардағы № 15 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 28 қаңтарда № 22135 болып тіркелді.
80-параграф. Тамақ өнімдері өндірісіндегі жабдықтарды баптаушы, 7-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс өтілі талап емес

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

талап емес

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

7239-2-032 - Технологиялық жабдықтарды баптаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Арнайы технологиялық жабдықты баптау, жөндеу және пайдалану.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жабдықты жұмысқа дайындау
2. Жабдықтың үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету
3. Өндірістік үрдістерді оңтайландыру

Қосымша еңбек функциялары:


1- еңбек функциясы:
Жабдықты жұмысқа дайындау



1-дағды:
Жабдықты қосар алдында баптау

Машықтар:
3 разряд.
1. Жабдықтың жағдайын сырттай тексеруді орындау.
2. Нұсқаулыққа сәйкес механизмдерді қарапайым реттеу.
3. Жұмыс орнын және құрал-саймандарды дайындау.
4 разряд.
1. Технологиялық карталарға сәйкес жабдықтың тораптары мен агрегаттарын реттеу.
2. Жекелеген механизмдердің жұмысын бос жүріс режимінде тексеру.
3. Баптау үрдісінде ұсақ реттеужұмыстарын жүргізу.
5 разряд.
1. Жабдықты технологиялық параметрлер бойынша толық реттеу.
2. Жабдықтың барлық жүйелерінің өзара әрекетін тексеру.
3. Сынақтық іске қосу кезінде ауытқуларды анықтап, жою.
6 разряд.
1. Әр түрлі сусын түрлеріне арналған жабдықты кешенді баптаудан өткізу.
2. Автоматты бақылау және беру жүйелерін реттеу.
3. Баптаудың режимдік карталарын әзірлеу.
7 разряд.
1. Компьютерлік басқаруы бар жабдықты жоғары технологиялық баптаудан өткізу.
2. Автоматты реттеу бағдарламаларына түзетулер енгізу.
3. Жабдықты баптаудан өткізу және пайдалануға енгізу жұмыстарын басқару.

Білімдер:
3 разряд.
1. Сусын өндіру жабдықтарының құрылымы мен жұмысының негіздері.
2. Пайдалану және еңбек қауіпсіздігі бойынша нұсқаулықтар.
3. Сусындар өндірісінің технологиялық үрдісінің негіздері.
4 разряд.
1. Механизмдерді реттеу және баптау қағидаттары.
2. Жабдық ақауларының түрлері және оларды жою тәсілдері.
3. Өндірістегі санитария мен гигиенаға қойылатын талаптар.
5 разряд.
1. Жабдық тораптары мен агрегаттарының өзара әрекет ету сұлбалары.
2. Баптаудан кейінгі тексеру және сынау әдістері.
3. Технологиялық үрдістің нормативтік параметрлері.
6 разряд.
1. Параметрлерді бақылаудың автоматтандырылған қағидаттары.
2. Әртүрлі сусындарға арналған жабдықты баптаудың технологиялық ерекшеліктері.
3. Баптау режимдерін құжаттандыру әдістері.
7 разряд.
1. Жабдықты басқарудың заманауи жүйелері.
2. Автоматты баптауға арналған бағдарламалық қамтамасыз ету.
3. Өндірістік үрдістерді оңтайландыру әдістемелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- дағды:
Өндірістік циклға жабдықтың дайындығын тексеру

Машықтар:
3 разряд.
1. Майлау және салқындатқыш сұйықтықтардың болуын тексеру.
2. Бекітпелердің дұрыстығына көз жеткізу.
3. Ақаулар туралы шеберге хабарлау.
4 разряд.
1. Жабдықты іске қосу барысын бақылау.
2. Қарапайым ақауларды жою.
3. Тексеру нәтижелері туралы баяндау.
5 разряд.
1. Режимдердің нормативтерге сәйкестігін тексеру.
2. Көмекші жүйелердің дайындалуын бақылау.
3. Ұсақ бұзылуларды өз бетінше жою.
6 разряд.
1. Басқару жүйелерін кешенді тексеру.
2. Датчиктер мен дабыл жүйесін баптау.
3. Ауысымда жабдықты дайындауды басқару.
7 разряд.
1. Жоғары технологиялық тораптардың диагностикасын жүргізу.
2. Дайындықты тексеру бойынша нұсқаулықтар әзірлеу.
3. Жабдықты жұмысқа қабылдау жөніндегі комиссияны басқару.

Білімдер:
3 разряд.
1. Жабдықты жұмысқа дейін тексеру ережелері.
2. Қалыпты жұмыстың негізгі параметрлері.
3. Қарапайым ақаулар түрлері.
4 разряд.
1. Жабдықты іске қосу әдістері.
2. Ұсақ ақауларды жою тәсілдері.
3. Көмекші жүйелердің құрылымы.
5 разряд.
1. Жабдықтың жұмыс істеуінің нормативтік параметрлері.
2. Жағдайын бақылау әдістері.
3. Тораптарды диагностикалаудың негіздері.
6 разряд.
1. Қорғаудың автоматты жүйелерінің жұмыс қағидалары.
2. Датчиктерді тексеру әдістері.
3. Тексеру құжаттамасына қойылатын талаптар.
7 разряд.
1. Заманауи диагностика әдістері.
2. Жабдықты қабылдау стандарттары.
3. Тексеру бойынша нұсқаулықтар әзірлеу ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- еңбек функциясы:
Жабдықтың үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету



1- дағды:
Техникалық жай-күйді бақылау

Машықтар:
3 разряд.
1. Қарапайым ақауларды анықтау.
2. Ақаулар туралы шеберге хабарлау.
3. Жабдықтың тазалығын сақтау.
4 разряд.
1. Ұсақ ақауларды жою.
2. Майлау және реттеу жұмыстарын жүргізу.
3. Қарапайым бөлшектерді ауыстыру.
5 разряд.
1. Істен шығу себептерін анықтау.
2. Негізгі тораптарды жөндеу.
3. Параметрлердің қалпына келуін бақылау.
6 разряд.
1. Күрделі ақауларға диагностика жүргізу.
2. Жабдық агрегаттарын жөндеу.
3. Жабдықтың сенімділігін арттыру.
7 разряд.
1. Жөндеу және жаңғырту жұмыстарына басшылық жасау.
2. Жаңа диагностика әдістерін қолдану.
3. Тозу себептерін талдау және шешімдер әзірлеу.

Білімдер:
3 разряд.
1. Жабдықты күтіп-ұстаудың негіздері.
2. Қарапайым ақаулар.
3. Қауіпсіз пайдалану қағидалары.
4 разряд.
1. Алдын алу қызметінің түрлері.
2. Ақауларды жою тәсілдері.
3. Қарапайым механизмдердің құрылысы.
5 разряд.
1. Диагностика әдістері.
2. Бұзылу себептері және оларды жою.
3. Жұмыстың технологиялық параметрлері.
6 разряд.
1. Қазіргі заманғы диагностика әдістері.
2. Бөлшектердің тозу себептері.
3. Сенімділікті арттыру әдістері.
7 разряд.
1. ЖӨЖ (жоспарлы-алдын алу жөндеу) жүйелері.
2. Диагностиканың жаңа технологиялары.
3. Жаңғырту әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- дағды:
Жоспарлы профилактикалық жұмыстарды жүргізу

Машықтар:
3 разряд.
1. Жабдықты тазалау және майлау жұмыстарын орындау.
2. Қарапайым тораптардың жағдайын тексеру.
3. Жөндеудің қажеттілігі туралы хабарлау.
4 разряд.
1. Тозған бөлшектерді ауыстыру.
2. Алдын алу реттеуін жүргізу.
3. Қызмет көрсету журналын толтыру.
5 разряд.
1. Ауысымдағы профилактиканы жоспарлау.
2. Тораптардың орташа жөндеуін жүргізу.
3. Жұмыстардың орындалуын бақылау.
6 разряд.
1. Техникалық қызмет көрсету кестелерін әзірлеу.
2. Жоспарлы жөндеулердің орындалуын бақылау.
3. Профилактика нәтижелерін талдау.
7 разряд.
1. ЖӨЖ (жоспарлы-алдын алу жөндеу) жүйесін басқару.
2. ТТ кестелерін оңтайландыру.
3. Қызмет көрсетудің жаңа технологияларын енгізу.

Білімдер:
3 разряд.
1. Профилактикалық күтімнің негіздері.
2. Майлау ережелері.
3. Жабдықты қарау мерзімдері.
4 разряд.
1. Жоспарлы профилактика түрлері.
2. Бөлшектерді ауыстыру тәсілдері.
3. ТТ (техникалық қызмет көрсету) құжаттамасын жүргізу.
5 разряд.
1. Профилактиканы жоспарлау әдістері.
2. Жөндеу нормативтері.
3. ТТ сапасын бақылау негіздері.
6 разряд.
1. ТТ-ны талдаудың заманауи әдістері.
2. Жөндеуді жоспарлау құжаттары.
3. Агрегаттардың жұмысын бақылау тәсілдері.
7 разряд.
1. ТТ басқару жүйелері.
2. ЖӨЖ (жоспарлы-алдын алу жөндеу) жаңа технологиялары.
3. Жөндеуді оңтайландыру әдістемелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

3- еңбек функциясы:
Өндірістік үрдістерді оңтайландыру



1- дағды:
Жабдықтың жұмыс режимдерін жетілдіру

Машықтар:
3 разряд.
1. Дайын режимдік карталар бойынша жұмыс істеу.
2. Шебердің нұсқауы бойынша түзетулер енгізу.
3. Жабдықтың параметрлерін бақылау.
4 разряд.
1. Режимдерге ұсақ өзгерістер енгізу.
2. Беру жылдамдығын реттеу.
3. Параметрлердің тұрақтылығын бағалау.
5 разряд.
1. Параметрлерді өздігінен түзету.
2. Есептер құрастыру.
3. Режимдердің тиімділігін бағалау.
6 разряд.
1. Оңтайлы режимдерді әзірлеу.
2. Энергия шығындарын азайту.
3. Персоналға ұсыныстар дайындау.
7 разряд.
1. Жаңа технологияларды ескере отырып процестерді оңтайландыру.
2. Инновацияларды енгізуді басқару.
3. Өндірістік көрсеткіштерді талдау.

Білімдер:
3 разряд.
1. Үдерістің негізгі параметрлері.
2. Жұмыс бойынша нұсқаулықтар.
3. Еңбек қауіпсіздігінің негіздері.
4 разряд.
1. Өнімділіктің нормативтері.
2. Параметрлерді бақылау әдістері.
3. Өнім сапасына қойылатын талаптар.
5 разряд.
1. Тиімділікті талдау қағидаттары.
2. Есептілік әдістері.
3. Сапаның технологиялық параметрлері.
6 разряд.
1. Үдерістерді оңтайландыру әдістері.
2. Энергия үнемдеудің экономикасы.
3. Пайдалану бойынша нормативтік құжаттар.
7 разряд.
1. Инновациялық технологиялар.
2. Тиімділікті талдау әдістері.
3. Сапаны арттыру стратегиялары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- дағды:
Өндірістік жабдықтарды жаңартуға қатысу

Машықтар:
3 разряд.
1. Тораптарды бөлшектеу кезінде шебердің нұсқауларын орындау.
2. Құралдар мен материалдарды дайындау.
3. Жабдықты сынақтан өткізуге қатысу.
4 разряд.
1. Жаңа жабдықты орнатуға көмектесу.
2. Қарапайым монтаждау операцияларын орындау.
3. Жаңартудан кейінгі жұмыстың тұрақтылығын бақылау.
5 разряд.
1. Жекелеген тораптарды ауыстыру.
2. Жаңартудан кейінгі жұмысты сынақтан өткізу.
3. Сынақ нәтижелерін құжаттау.
6 разряд.
1. Жаңарту бойынша ұсыныстар әзірлеу.
2. Жаңа тораптарды енгізуді бақылау.
3. Жаңартудың тиімділігін талдау.
7 разряд.
1. Жаңарту үрдістеріне жетекшілік ету.
2. Жаңа технологиялар мен басқару жүйелерін енгізу.
3. Жаңартылған жабдықты пайдалану жөніндегі нұсқаулықтарды әзірлеу.

Білімдер:
3 разряд.
1. Жабдықты жаңарту негіздері.
2. Бөлшектеу кезіндегі қауіпсіздік ережелері.
3. Қарапайым тораптардың түрлері.
4 разряд.
1. Монтаждаудың негіздері.
2. жаңартудан кейін тексеру тәсілдері.
3. Сынақтарға қойылатын талаптар.
5 разряд.
1. Жабдықты сынақтан өткізу әдістері.
2. Жаңарту құжаттамасы.
3. Техникалық бақылаудың негіздері.
6 разряд.
1. Жаңартудың заманауи бағыттары.
2. Жаңа тораптарды енгізу қағидаттары.
3. Тиімділікті талдау әдістері.
7 разряд.
1. Басқарудың жаңа технологиялары.
2. Жаңарту стандарттары.
3. Пайдалану нұсқаулықтарын әзірлеу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

4

Ағынды-автоматты желі операторы

2

Өлшеп-ораушы

11. "Микробиолог, сапаны бақылау" кәсіп карточкасы

Топ коды:

2131-5

Қызмет атауының коды:

2131-5-009

Кәсіп атауы:

Микробиолог, сапаны бақылау

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа да үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
75-параграф. Өндірістік зертхананың бастығы (өндірісті бақылау бойынша)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша білім немесе техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (орта арнаулы, орта кәсіптік) білім тиісті мамандық (біліктілік) бойынша, еңбек өтіліне қойылатын талаптарсыз.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2131-5-003 - Инженер-микробиолог
8132-1-041 - Микробиолог-зертханашы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Материалдарға, шикізатқа, өндірістік жабдықтарға және дайын өнімге микробиологиялық бақылау жүргізу

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өндірісті микробиологиялық бақылау.
2. Сусындардың сапасына микробиологиялық бақылау жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


1- еңбек функциясы:
Өндірісті микробиологиялық бақылау.



1-дағды:
Барлық кезеңдердегі өндірістің микробиологиялық жағдайын бақылау.

Машықтар:
1. Микроорганизмдермен және олардың тіршілік ету өнімдерімен жұмыстарды орындау.
2. Егіс жұмыстарын жүргізу және микробиологиялық талдау нәтижелерін оқу.
3. Микробиологиялық көрсеткіштердің технологиялық үрдістерін талаптарынан ауытқу себептерін зерттеу.
4. Зертханалық есептілікті жасау.

Білімдер:
1. Зертханалық жабдық, бақылау-өлшеу аппаратурасы, оны пайдалану және баптау қағидалары.
2. Өлшеулерге, сынақтарға және зерттеудің басқа түрлеріне талдау жүргізу әдістері.
3. Талдау сапасын стандарттау және бақылау.
4. Жартылай фабрикаттарды бақылау кезіндегі микробиологиялық әдістер және дайын өнім.
5. Органолептикалық талдау (бракераж)
6. Технологиялық және санитарлық-техникалық тамақ зертханалары жүзеге асыратын бақылау.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- дағды:
Еңбек қауіпсіздігі, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі ережелері мен нормаларын сақтау

Машықтар:
1. Өндіріс стандарттарының талаптарын сақтау және орындау.
2. Еңбекті ұтымды ұйымдастыру әдістерін қолдану.
3. Жұмыс орнында еңбек қауіпсіздігі мен өрт қауіпсіздігі нормаларын сақтау және орындау.

Білімдер:
1. Өндірісте орындалатын жұмыстардың сапасына және еңбекті ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
2. Өндірісте қолданылатын санитариялық нормалар мен қағидалар.
3. Қауіпсіз еңбек тәсілдері және өрт қауіпсіздігі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- еңбек функциясы:
Сусындардың сапасына микробиологиялық бақылау жүргізу



1- дағды:
Микробиологиялық зерттеулер үшін сынамаларды іріктеу және дайындау

Машықтар:
1. Шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің сынамаларын белгіленген әдістемелерге сәйкес іріктеу.
2. Анализ жүргізу үшін қоректік орталарды және реактивтерді дайындау.
3. Сынамалармен жұмыс барысында стерильділік жағдайын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Сынама алу әдістері және оларды таңбалау ережелері.
2. Сусындар өндірісіндегі санитариялық нормалар мен қағидалардың негізгі талаптары.
3. Тамақ өндірістерінің микробиологиясы мен гигиенасының негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- дағды:
Микробиологиялық талдау жүргізу және нәтижесін тіркеу

Машықтар:
1. Сусындардағы микрофлораның сандық-сапалық көрсеткіштерін анықтау.
2. Талдау жүргізу үшін микроскопиялық және бактериологиялық жабдықтарды пайдалану.
3. Зерттеу нәтижелерін рәсімдеу және өнімнің талаптарға сәйкестігі туралы қорытынды ұсыну.

Білімдер:
1. Микробиологиялық зерттеулердің әдістемелері (егу, инкубациялау, микроорганизмдерді сәйкестендіру).
2. Сусындардың микробиологиялық көрсеткіштері бойынша қауіпсіздік пен сапаөлшемшарттары.
3. Зертханалық құжаттаманы жүргізу және есептерді рәсімдеу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дәлдік
Аналитикалық ойлау
Зейінді шоғырландыру және бақылау
Үнемді өндіріс
Өнім туралы білім

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

4

Цех шебері (Өңдеу өнеркәсібі)

6

Тамақ өнеркәсібінің инженер-технологы

12. "Цех шебері (өңдеу өнеркәсібі)" кәсіп карточкасы

Топ коды:

1321-0

Қызмет атауының коды:

1321-0-024

Кәсіп атауы:

Цех шебері (өңдеу өнеркәсібі)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа да үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
56-параграф. Конвейрлік желінің операторы

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Алкогольсіз немесе әлсіз алкогольді сусындар, минералды су, шырындар және басқа да өнімдер өндірісінде аппаратшы, құю желілерінің операторы лауазымында кемінде 1 жыл жұмыс өтілі.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

8167-3-002 - Газдалған сусындар өндірісі машиналарының операторы
8167-3-003 - Газдалмаған сусындар өндірісі машиналарының операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Автоматика құралдарының, бағдарламалаудың, бақылау-өлшеу аспаптарының көмегімен технологиялық режимнің орындалуын, ағынды кешенді - механикаландырылған немесе автоматтандырылған желіге жататын автоматтар мен аппаратураның үздіксіз және синхронды жұмысын қамтамасыз ету.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қолданылатын орау материалының түріне және құйылатын өнімнің түріне байланысты жабдықты теңшеу.
2. Еңбек қауіпсіздігі, өндірістік санитария және өртке қарсы қауіпсіздік ережелері мен нормаларын сақтау.

Қосымша еңбек функциялары:


1- еңбек функциясы:
Қолданылатын орау материалының түріне және құйылатын өнімнің түріне байланысты жабдықты теңшеу.



1- дағды:
Ауысымдық жоспарға сәйкес үздіксіз құюды қамтамасыз ету.

Машықтар:
1. Жабдықты тексеру және тазалау.
2. Өндірістік желіні ұсақ жөндеуді және қайта жөндеуді жүзеге асыру.
3. Техникалық құжаттаманы жүргізу.
4. Ыдыстарды және басқа орау материалдарын дұрыс пайдалану.

Білімдер:
1. Сеніп тапсырылған жабдықтың техникалық сипаттамасы.
2. Пайдаланылатын шикізат пен қосалқы материалдардың шығын нормалары.
3. Қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен пайдалану ережесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- дағды:
Жабдықты жұмыс күйінде сақтау және жуу

Машықтар:
1. Рұқсат етілген жуу құралдарын қолдана отырып, конвейер жабдықтарын тұрақты түрде жуу.
2. Жабдықты санитариялық өңдеуге дайындау және оның сапасын бақылау.
3. Ақаулардың алдын алу мақсатында профилактикалық қызмет көрсету.

Білімдер:
1. Жабдықты жуу және дезинфекциялау бойынша санитариялық нормалар мен қағидалар.
2. Жуу және дезинфекциялау құралдарының түрлері, оларды қолдану тәртібі.
3. Конвейер жабдықтарына техникалық қызмет көрсетудің негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- еңбек функциясы:
Еңбекті қауіпсіздігі, өндірістік санитария және өртке қарсы қауіпсіздік ережелері мен нормаларын сақтау.



1- дағды:
Орындалатын жұмыстардың сапасына қойылатын талаптарды орындау

Машықтар:
1. Өндіріс стандарттарының талаптарын сақтау және орындау.
2. Еңбекті ұтымды ұйымдастыру әдістерін қолдану
3. Жұмыс орнында еңбекті қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік нормаларын сақтау және орындау.

Білімдер:
1. Орындалатын жұмыстардың сапасына және Өндірістегі еңбекті ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
2. Өндірісте қойылатын санитариялық нормалар мен ережелер.
3. Қауіпсіз еңбек және өрт қауіпсіздігі әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- дағды:
Конвейерлік желідегі өнімнің сапасын бақылау

Машықтар:
1. Өнімді ақаулардың бар-жоғына көзбен шолып тексеру.
2. Талаптарға сәйкес келмейтін бұйымдарды ақау ретінде бөлу.
3. Ақау жағдайларын есепке алып, белгіленген формада тіркеу.

Білімдер:
1. Өнімнің негізгі ақау түрлері.
2. Шығарылатын өнімге қойылатын сапа стандарттарының талаптары.
3. Анықталған ақаулар бойынша құжаттаманы рәсімдеу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Тез шешім қабылдай білу
Төзімділік пен еңбексүйгіштік
Үнемді өндіріс

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

4

Алкогольсіз сусындар техник-технологі

6

Тамақ өнеркәсібінің инженер-технологтары

13. Кәсіптің карточкасы "Бас директор":

Топ коды:

1210-0

Қызмет атауының коды:

1210-0-002

Кәсіп атауы:

Бас директор

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа да үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
4-параграф. Бас директор, ұйымның директоры (бастық)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

жұмыс өтілі кемінде 5 жыл болуға тиіс, доктор, ғылым кандидаты, философия докторы (PhD) немесе бейіні бойынша доктор ғылыми дәрежесі (немесе дәрежесі) болған кезде ғылыми-педагогикалық кемінде 3 жыл жұмыс өтілі.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

талап емес

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

1210-0-011 - Өндірістік бірлестіктің бас директоры
1210-0-028 - Кәсіпорын директоры

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кәсіпорынның өндірістік-шаруашылық және қаржы-экономикалық қызметіне басшылық жасау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өндірістік-шаруашылық қызметті басқару.
2. Еңбекті басқару мен ұйымдастырудың жаңа прогрессивті нысандарын әзірлеуді және енгізуді ұйымдастыру

Қосымша еңбек функциялары:


1- еңбек функциясы:
Өндірістік-шаруашылық қызметті басқару.



1- дағды:
Кәсіпорынға тиімді басшылықты жүзеге асыру

Машықтар:
1. Директордың құзыреттілік деңгейіне қатысты құжаттарды жасау және қол қою.
2. Серіктестермен келіссөздер жүргізу, келісімшарттардың кез-келген түрін жасау және бұзу.
3. Ұйымның тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету.
4. Өз құзыреті шегінде шешім қабылдау.
5. Мемлекеттік органдармен, бөгде ұйымдармен және мекемелермен қарым-қатынаста кәсіпорынның мүдделерін білдіру.
6. Бөлімшелердің тиімді өзара іс-қимылын жүзеге асыру мақсатында жұмысты ұйымдастыру.
7. Барлық қажетті мүлікпен қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау.
8. Ұйымның тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету.
9. Өнімдер мен қызметтерді сатудың өсуіне ықпал ету және пайданың өсуі.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық және заңнамалық актілері.
2. Барлық құрылымдық бөлімшелердің тиімді өзара іс-қимылына қол жеткізу мақсатында өндірісті техникалық қамтамасыз етуді ұйымдастыру, технологиясы және әдістері.
3. Кәсіпорынның өндірістік қуаты, ұйым өнімдерін өндіру технологиясы.
4. Ұйым өнімдерін өндіру технологиясы.
5. Кәсіпкерлік негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- дағды:
Кәсіпорын қызметін басқару

Машықтар:
1. Банктерде кәсіпорынның барлық шоттарын ашу.
2. Кәсіпорынның штаттық кестесін бекіту.
3. Кәсіпорынның мүлкі мен ақшалай қаражатына билік ету.
4. Кредиторлар алдындағы барлық міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету.
5. Мүліктің сақталуын қамтамасыз ету.
6. Сотта, төрелік органдарда, мемлекеттік органдарда және басқа ұйымдарда кәсіпорынның мүліктік және өзге де мүдделерін қорғау және ұсыну.
7. Қызметкерлердің ҚР заңнамасының, ішкі нормативтік құжаттардың және лауазымдық міндеттердің талаптарын орындауын бақылау бойынша кешенді шараларды жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық және заңнамалық актілері.
2. Кәсіпорындардың шаруашылық қызметін талдау әдістері.
3. Есеп пен қаржылық талдаудың негіздері, несиелеу схемалары.
4. Экономиканың негіздері.
5. Салық заңнамасы, өндірістік-шаруашылық және қаржылық-экономикалық қызметінің бизнес-жоспарларын әзірлеу және келісу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- еңбек функциясы:
Еңбекті басқару мен ұйымдастырудың жаңа прогрессивті нысандарын әзірлеуді және енгізуді ұйымдастыру



1- дағды:
Кәсіпорындағы еңбекті тиімді басқару және ұйымдастыру

Машықтар:
1. Ұйымның саясатын, стратегиясын және оларды жүзеге асыру механизмін анықтаңыз.
2. Отандық және шетелдік нарықтарды жаулап алу мақсатында өндірілетін өнімнің (көрсетілетін қызметтердің) сапасы мен бәсекеге қабілеттілігін арттыруға, олардың жоғары дамыған елдер мен үздік компаниялардың мемлекеттік стандарттары мен стандарттарына сәйкестігіне қатысу.
3. Менеджменттің экономикалық және әкімшілік әдістерін үйлестіруді, өндірістік және басқа мәселелерді талқылау мен шешуді, өндіріс тиімділігін арттырудың материалдық және моральдық ынталандыруларын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Ұйымды басқару мен басқарудың заманауи әдістері.
2. Нарық-сыртқы және ішкі жағдай.
3. Экономикалық көрсеткіштер жүйесі, маркетинг, жарнама техникасы және сатуды басқару әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- дағды:
Кәсіби дағдыларды дамытуға және білім мен тәжірибені ұтымды пайдалануға жәрдемдесу

Машықтар:
1. Еңбек етуге өмір мен денсаулыққа қауіпсіз және қолайлы жағдайлар жасау.
2. Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі заңнаманың талаптарын сақтау.
3. Ұжымда қолайлы психологиялық ахуалды қалыптастыру.
4. Ұжымдық шартты әзірлеуді, жасасуды және орындауды, еңбек және өндірістік тәртіпті сақтауды қамтамасыз ету.
5. Қызметкерлердің еңбекке уәждемесін, бастамашылдығы мен белсенділігін дамытуға ықпал ету.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасы, ішкі еңбек тәртібінің ережелері.
2. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
3. Менеджмент пен маркетингтің негіздері.
4. Психология және кәсіби этика негіздері.
5. Өндірісті және еңбекті ұйымдастыру.
6. Ұжымдық шарттарды әзірлеу және жасасу тәртібі, әлеуметтік-еңбек қатынастарын реттеу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

3- дағды:
Қақтығыстарды басқару және жағдайды сыни тұрғыдан талдау

Машықтар:
1. Ұжымдағы жанжал жағдайларын басқару.
2. Өндірілген азық-түлік өнімдерін сату барысында туындайтын жанжал жағдайларын басқару.
3. Клиенттермен және әріптестермен өзара іс-қимылды қолдау.
4. Іскерлік және тұлғааралық коммуникацияны басқару, жиналыстар өткізу.
5. Келіссөздер жүргізу.
6. Оқиғаларды талдап, негізделген қорытындылар шығару.
7. Негізделген бағалау мен оқиғаларды интерпретациялау.
8. Алынған нәтижелерді жағдайлар мен мәселелерге қолдану.

Білімдер:
1. Тұлғааралық және іскерлік қарым-қатынас ережелері мен нормалары.
2. Келіссөздер жүргізу әдістері.
3. Қақтығыстану ерекшеліктері.
4. Сын тұрғысынан ойлау қағидаттары.
5. Сын тұрғысынан ойлау теориясы.
6. Сын тұрғысынан ойлауды дамыту қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Көшбасшылық
Стратегиялық ойлау
Тез шешім қабылдай білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

6

Азық-түлік өндірісінің инженер-технолотары

14. "Азық-түлік өндірісінің инженер-технологтары" кәсіп карточкасы

Топ коды:

2145-4

Қызмет атауының коды:

2145-4

Кәсіп атауы:

Азық-түлік өндірісінің инженер-технологтары

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа да үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
49-параграф. Инженер-технолог (Технолог)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Азық-түлік өндірісінде техник, лаборант немесе оператор лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

талап емес

Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:

1321-0-016 - Өндіріс жөніндегі директор (өңдеу өнеркәсібі)
2149-9-017 - Техникалық менеджер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кәсіпорынды қайта құру және жаңғырту, өндірістің қоршаған ортаға зиянды әсерін болдырмау, табиғи ресурстарды ұқыпты пайдалану, қауіпсіз еңбек жағдайларын жасау және өндірістің техникалық мәдениетін арттыру жөніндегі іс-шараларды әзірлеуге басшылық жасау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Кез келген бағыттағы жобалық жұмыстарды басқару
2. Сусын өндірісінің технологиялық үдерісін қамтамасыз ету

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Кез келген бағыттағы жобалық жұмыстарды басқару



1-дағды:
Өндіріс жағдайы жобаларға жетекшілік ету.

Машықтар:
1. Жақсарту шараларын әзірлеу бағыттарын анықтау.
2. Инженерлік-техникалық қызметке мақсат қою.
3. Барлық қажетті құжаттаманы уақытылы және сапалы дайындауды қамтамасыз ету.
4. Жобалық, конструкторлық және еңбек тәртібінің сақталуын бақылау.

Білімдер:
1. Кәсіпорынның өндірістік-шаруашылық және қаржылық-экономикалық қызметін реттейтін заңнамалық және нормативтік-құқықтық актілер.
2. Тиісті өндіріс саласы мен кәсіпорынның техникалық, экономикалық және әлеуметтік даму перспективалары.
3. Өндіріс технологиялары.
4. Кәсіпорынның өндірістік-шаруашылық қызметінің жоспарларын жасау және келісу тәртібі.
5. Өндірістің тиісті саласындағы ғылыми-техникалық жетістіктер.
6. Жобалық менеджменттің негізгі қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- дағды:
Техникалық дайындықтың қажетті деңгейін қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Қызметкерлерді дамытуға арналған бағыттарды анықтау.
2. Команданы және кадрларды тиімді басқару.
3. Біліктілікті арттыру үшін тиісті курстар мен тренингтерді таңдау.
4. Кәсіпорынның жұмысшылары мен инженерлік-техникалық қызметкерлерін оқыту және біліктілігін арттыруды ұйымдастыру.
5. Техникалық бөлім қызметкерлері атқаратын жұмысты бағалау.
6. Техникалық бөлімшелердегі еңбек тәртібінің жағдайын бағалау.

Білімдер:
1. Адамдарды басқару әдістері мен қағидаттары.
2. Тиімді коучинг пен тәлімгерлік.
3. ҚР Еңбек кодексі.
4. Өзге нормативтік-құқықтық құжаттама.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- еңбек функциясы:
Сусын өндірісінің технологиялық үдерісін қамтамасыз ету



1- дағды:
Технологиялық режимдерді әзірлеу және бақылау

Машықтар:
1. Сусындарды өндірудің технологиялық карталарын және режимдерін әзірлеу.
2. Өндірістің барлық кезеңдерінде технологиялық параметрлердің сақталуын бақылау.
3. Анықталған ауытқулар болған жағдайда үрдіске түзетулер енгізу.

Білімдер:
1. Алкогольсіз және алкогольді сусындарды өндірудің технологиялық сызбалары.
2. Сусындардың сапасы мен қауіпсіздігіне қойылатын техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың талаптары.
3. Инженерлік есептеулер мен технологиялық бақылаудың негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2- дағды:
Өндірістік үдерісті ұйымдастыру және оңтайландыру

Машықтар:
1. Өндірістік қуаттарды ескере отырып, өндірістік тапсырмаларды жоспарлау.
2. Шикізат, материалдар және энергия ресурстарын пайдалануды оңтайландыру.
3. Тиімділікті арттыру және шығындарды азайту бойынша іс-шараларды әзірлеу.

Білімдер:
1. Сусындар өндірісінде шикізат пен қосалқы материалдарды пайдалану нормалары.
2. Өндірістік логистика қағидаттары және жұмыс ағындарын ұйымдастыру.
3. Азық-түлік өнеркәсібінде өнімділікті оңтайландыру және арттыру әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Стратегиялық ойлау
Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Тәртіптілік
Аналитикалық ойлау
Жобалық ойлау
Көшбасшылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

7

Ұйымның бас директоры

4

Микробиолог, сапаны бақылау

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      15. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі

      Орындаушы:

      Бақтыбек Жасқайратұлы Ерғабыл, +7 (717) 255 59 12, yergabyl.b@minagri.gov.kz

      16. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Қазақстанның тамақ кәсіпорындары одағы" ЗТБ

      Жоба жетекшісі:

      Сабралиева М.Д.

      E-mail: sppk@sppk.kz

      Телефон нөмірі: +7 (701) 799 18 91

      Орындаушылар:

      Мадина Садыққызы Расулова, +7 (702) 206 55 53, madina.rassulova@yahoo.com

      17. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2024 жылғы

      18. 4 желтоқсан.

      19. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2025 жылғы 13 қазан.

      20. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 18 желтоқсан.

      21. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 2, 2024 жыл.

      22. Болжамды қайта қарау күні: 2028 жылғы 1 қаңтар.

  Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы
министрінің
2025 жылғы 19 желтоқсандағы
№ 477 бұйрығына
6-қосымша

"Ашытқы өндіру" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолдану аясы: "Ашытқы өндіру" кәсіптік стандарты "Кәсіби біліктіліктер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес әзірленген және технологиялық процестің шикізатты дайындау және ашытқы дақылдарын өсіруден бастап дайын өнімді кептіру, орап-қаптау және сапасын бақылауға дейінгі барлық сатыларын қоса алғанда ашытқы өндірумен айналысатын жұмыскерлердің жұмысын ұйымдастыру және кәсіби біліктілігі саласында қолданылады.Бұл стандарт мамандардың біліктілігіне, олардың кәсіби міндеттеріне, құқықтарына қойылатын талаптарды белгілейді, сондай-ақ өндірістік міндеттемелердің тиімді орындалуын қамтамасыз етуге қажетті білімді, машықтар мен дағдыларды сипаттайды. Стандарт ашытқы өндірудің сапасын, тиімділігін және қауіпсіздігін арттыруға, сала жұмыскерлерінің кәсіби біліктілігін дамытуға және инновациялық технологияларды енгізуге жағдайлар жасауға бағытталған, бұл Қазақстанда отандық тамақ өнеркәсібі кәсіпорындарының бәсекеге қабылеттілігін нығайтуға және экспорттық әлеуетін кеңейтуге ықпал етеді.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) Ақаулы меласса – ашытқы өндірісіне жарамсыз;

      2) Ашытқы – саңырауқұлақтар патшалығына жататын тірі бір жасушалы организмдер. Олар оттегінің арқасында өмір сүреді және көбейеді, бірақ сонымен бірге ауаға қол жетімділігі шектеулі ортада өмір сүруге бейімделе алады. Ашытқы: престелген; белсенді құрғақ; тез әсер ететін құрғақ; сыра; шарап болып бөлінеді;

      3) Ашытқыны өсіру – бұл ашытқы жасушаларының көбею процесі, мұнда қоректік ортаға себілген жасушалардың аз санынан біртіндеп, бірқатар дәйекті кезеңдер арқылы, ең алдымен нан пісіру өнеркәсібінде қолданылатын ашытқының көп мөлшері алынады;

      4) Дағды – кәсіби міндетті толық орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      5) Жедел ашытқы – тез әсер ететін және құрғақ ашытқы. Жоғары белсенді кептірілген ашытқы. Бұл ашытқыны алу технологиясы кептіруге төзімді ашытқылардың белгілі бір штамдарын және оларды өсірудің арнайы режимдерін қолдануды қарастырады;

      6) Кәсіби біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін қажетті құзыреттерге ие болу деңгейін сипаттайтын кәсіби даярлық дәрежесі;

      7) Кәсіптік стандарт – білімге, іскерлікке, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, ресми және (немесе) бейресми және (немесе) информалды білім беру түрлерін ескере отырып, біліктілік деңгейіне және құзыреттілікке, сондай-ақ белгілі бір кәсіби қызмет саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      8) Кептірілген ашытқы – нан ашытқысының ферментативті белсенділігін сақтаудың негізгі өнеркәсіптік әдісі болып табылатын кептіру арқылы сығылған нан ашытқысынан алынады;

      9) Машық – кәсіби міндет шеңберінде жеке-дара іс-қимылдарды дене күшімен және (немесе) ой еңбегімен орындау қабілеті;

      10) Құрғақ белсенді ашытқы – кептірілген саңырауқұлақ микроорганизмдері. Оларды белсенді күйге келтіру үшін белгілі бір жағдайлар қажет. Жылдам әсер ететін белсенді ашытқы – құрғақ ашытқының жаңа буыны. Мұндай кептірілген саңырауқұлақтардың басты артықшылығы-оларды қамырға алдын-ала белсендірусіз тікелей ұнмен қосуға болады;

      11) Құзырет – кәсіби функцияны құрайтын бір немесе бірнеше еңбек міндеттерін орындауға мүмкіндік беретін дағдыларды қолдану қабілеті;

      12) Мамандық – белгілі бір біліктілікті талап ететін және жеке тұлға жүзеге асыратын еңбек қызметінің түрі (қызмет саласы);

      13) Меласса – нан пісіретін ашытқы алынатын негізгі шикізат. Меласса - қант өнеркәсібінің қалдықтары;

      14) Өсіру ортасын дайындау – меласса ерітінділері, сондай-ақ азот пен фосфор бар тұздардың ерітінділері;

      15) Пішіндеу және орау – сүзілген ашытқы пішіндеу машинасына келіп түседі, онда олар араластырылады және ашытқы массасына тікбұрышты жолақтардың көрінісін беретін орау машинасына жіберіледі;

      16) Сыра ашытқысы – қамырға қолданылатындарға ұқсамайды және олардың көптеген түрлері бар, соның арқасында әртүрлі сыралардың дәмі, түсі және басқа қасиеттері бар;

      17) Сығылған ашытқы – бұл Saccharomyces cerevisiae ашытқысының таза дақылы, ол брикеттерге айналады;

      18) Ашытқының таза дақылы – бұл белгілі бір нәсілдің ашытқы жасушаларынан басқа микроорганизмдері жоқ ашытқы.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады

      1) БТБА – Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтікбіліктілік анықтамалығы;

      2) ЭҚЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      3) СБШ – Салалық біліктілік шеңбері;

      4) БА – Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы;

      5) ТжКБ – Техникалық және кәсіптік білім беру;

      6) HACCP – Hazard Analysis and Critical Control Points;

      7) ISO – International Organization for Standardization.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Ашытқы өндірісі

      5. Кәсіптік стандарттың коды: C117

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      10 Тамақ өнімдерін өндіру;

      10.8 Басқа да тамақ өнімдерін өндіру;

      10.89 Басқа топтамаларға енгізілмеген өзге де тамақ өнімдерін өндіру;

      10.89.9 Басқа топтамаларға енгізілмеген өзге де тамақ өнімдерін өндіру.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Ашытқы өндірісімен байланысты технологиялық операцияларды орындау.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Азық-түлік өндірісінің инженер-технологтары - СБШ-нің 6 деңгейі;

      2) Ағынды-автоматты желінің операторы - СБШ-нің 3 деңгейі;

      5) Ашытушы - СБШ-нің 2 деңгейі;

      7) Тамақ өнімдерінің технологиясы жөніндегі технолог - СБШ-нің 6 деңгейі;

      8) Ұйымның бас директоры - СБШ-нің 7 деңгейі;

      9) Тамақ өндірісінің химигі - СБШ-нің 4 деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. "Тамақ өндірісінің инженер-технологтары" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

2145-4

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Тамақ өндірісінің инженер-технологтары

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
49-параграф. Инженер-технолог (Технолог)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

I санатты инженер-технолог: тиісті бағыт бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және II санатты инженер-технолог лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс. II санатты инженер-технолог: тиісті бағыт бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және санатсыз инженер-технолог лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс. Санатсыз инженер-технолог: тиісті бағыт бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі бар және жұмыс өтіліне талап қойылмайды, немесе тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, ортадан кейінгі (арнаулы орта, орта кәсіптік) білімі және I санатты техник лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2141-4-002 - Сапа жөніндегі инженер
2141-4-004 - Сапаны бақылау жөніндегі инженер
2141-3-002 - Өндірісті автоматтандырылған басқару жүйесі инженері

Қызметтің негізгі мақсаты:

Сапалы өнім шығару және ассортиментті үнемі жаңарту мақсатында өндірістің технологиялық, ұйымдастырушылық және ғылыми қамтамасыз етілуі

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өндірістің ұйымдастырушылық-технологиялық қамтамасыз етілуі
2. Өндірісті жедел басқару

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Өндірістің ұйымдастырушылық-технологиялық қамтамасыз етілуі



1-дағды:
Шығарылатын өнімнің сапасы мен қауіпсіздігін басқаруды қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Өндірістік-технологиялық және микробиологиялық зертханалардың қызметін басқару, негізгі және қосымша шикізат пен дайын өнімнің сапасын нормативтік құжаттар талаптарына сәйкестігін қамтамасыз ету мақсатында технохимиялық және микробиологиялық бақылауды ұйымдастыру.
2. Желілерде, цехтар мен учаскелерде технологиялық бақылау жоспарының орындалуын бақылау.
3. Шикізаттың, материалдардың, дайын өнім мен өндіріс үдерістерінің сапасын бақылау барысында сәйкессіздіктер немесе бұзушылықтар анықталған жағдайда түзету және алдын алу шараларын қабылдау жөнінде шешім қабылдау.
4. Белгіленген үлгідегі зертханалық журналдарда жазбалардың дұрыс жүргізілуін бақылау.
5. Азық-түлік өнімдерінің қауіпсіздік талаптарына сәйкестігін растау бойынша жұмыстарды ұйымдастыру.
6. Декларациялау сызбасын таңдау, декларациялауға қажетті құжаттаманы дайындауды қамтамасыз ету, техникалық регламенттер талаптарына сәйкес өнім үлгілерін сынақтан өткізу.
7. Азық-түлік өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйелерін әзірлеу, енгізу, сертификаттау және жұмыс күйінде ұстап тұру.
8. Өндірістің санитарлық-гигиеналық жағдайын бақылау және тиісті ұсынымдар әзірлеу.
9. Кәсіпорын зертханаларында еңбек қауіпсіздігі мен өрт қауіпсіздігі ережелерінің сақталуын бақылау.

Білімдер:
1. Нан және кондитерлік кәсіпорындардағы технологиялық үдерістерді ұйымдастыру және жүргізу ережелері.
2. Нан және кондитерлік өндірістегі шикізаттың, жартылай фабрикаттар мен дайын өнімнің сапасын технохимиялық және зертханалық бақылау әдістері.
3. Нан және кондитерлік өнімдерді өндіру кезінде жүретін физикалық, химиялық, биохимиялық және микробиологиялық үдерістер.
4. Шикізаттың, материалдардың және дайын өнімнің сапасына қойылатын нормативтік құжаттар талаптары.
5. Шикізаттың, жартылай фабрикаттар мен дайын өнімнің сапасын сынақтан өткізу әдістері.
6. Халықаралық стандарттар талаптары.
7. Азық-түлік өнімдерінің қауіпсіздігіне әсер ететін факторлар.
8. Азық-түлік өнімдерінің қауіпсіздігін бақылаудың аналитикалық әдістері.
9. Нан және кондитерлік өндірістегі технологиялық жабдыққа, қауіпсіздік және дабыл беру жүйелеріне, бақылау-өлшеу аспаптарына техникалық қызмет көрсету мен пайдалану кезінде еңбек қауіпсіздігі, санитарлық және өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өндіріс үдерісінің барлық кезеңдеріне арналған технологиялық регламенттерді әзірлеу мен бекітуді қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Әрбір технологиялық желі, цех және учаске үшін өндірістік технологиялық бақылау жоспарын әзірлеу және бекіту.
2. Өндірістік технологиялық жоспарларды, өндірістік рецептураларды және технологиялық нұсқаулықтарды қарастыру және бекіту.
3. Шикізатты өндіріске дайындау кезінде оның шығын нормаларын белгілеу мақсатында өлшеулер жүргізуді ұйымдастыру.
4. Өндіріс жағдайлары мен шикізат сапасы өзгерген жағдайда дайын өнім шығымының нормаларын, технологиялық үдеріс көрсеткіштерін нақтылау үшін сынамалық өндірістік пісіру жұмыстарын ұйымдастыру. Белгіленген өзгерістерді технологиялық құжаттамаға енгізуді және оларды кейінгі бекітуді қамтамасыз ету.
5. Кәсіби бағытталған ақпараттық жүйелерде деректерді жинау, орналастыру, сақтау және беру бойынша ақпараттық технологияларды пайдалану.

Білімдер:
1. Нан және кондитерлік өндірістегі технологиялық үдерістердің технологиялары мен ұйымдастырылуы.
2. Нан және кондитерлік өндірістегі технологиялық үдерістердің тиімділік көрсеткіштері.
3. Технологиялық нұсқаулықтарға сәйкес нан және кондитерлік өндірістегі технологиялық операцияларды орындау сапасына қойылатын талаптар.
4. Технологиялық нұсқаулықтарға сәйкес технологиялық операцияларды жоспарлау, бақылау және сапасын бағалау әдістері.
5. Өндірістік қуаттар, технологиялық жабдықтардың техникалық сипаттамалары, құрылымдық ерекшеліктері және жұмыс режимдері, сондай-ақ оны пайдалану ережелері.
6. Өнім өндіру кезінде құжат айналымы, есеп жүргізу және есептілік ережелері.
7. Технологиялық құжаттаманы әзірлеу бойынша ережелер, нұсқаулықтар және басқа да басшылық материалдар.
8. Негізгі жүйелік бағдарламалық өнімдер мен қолданбалы бағдарламалар пакеттерін пайдалана отырып, ақпаратты жинау, өңдеу, сақтау және беру әдістері мен құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Өндірісті жедел басқару



1-дағды:
Кәсіпорынның технологиялық қызметінің жұмысын жоспарлау және басқаруды қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Әрбір технологиялық операция бойынша жалпы жұмыс көлемін орындау үшін өндіріс құралдары мен жұмыс күші қажеттілігін анықтау.
2. Шикізат пен дайын өнімнің сапасын технохимиялық және микробиологиялық бақылау бойынша өндірістік-технологиялық және микробиологиялық зертханалардың жұмыс жоспарын әзірлеу және бекіту, зерттеу көлемі мен жиілігін белгілеу.
3. Жеткізушілермен жеткізілетін өнімдердің сапасы мен қауіпсіздігі мәселелері бойынша өзара іс-қимыл жасау.
4. Шикізат, жартылай фабрикаттар және дайын өнім сапасын үздіксіз бақылауды қамтамасыз ету үшін зертханалық жабдықтар, ыдыстар мен реактивтерге қажеттілікті анықтау және оларды уақтылы сатып алуға өтінімдер дайындау.
5. Өлшеулердің бірлігін қамтамасыз ету мақсатында өлшеу құралдарын уақтылы тексеруден өткізуді қамтамасыз ету.
6. Технологиялық үдерісті және дайын өнім сапасын бақылаудың жаңа әдістерін енгізу.
7. Өндірістік тапсырмаларды жедел және сапалы орындау үшін кәсіпорынның құрылымдық бөлімшелерімен өзара іс-қимыл жасау.
8. Бас технолог қызметінің құзыретіне кіретін ағымдағы мәселелерді шешу мақсатында сыртқы ұйымдармен (санитарлық-эпидемиологиялық бақылау органдары, тәуелсіз аналитикалық зертханалар, шикізат, орама, жабдық жеткізушілер және т.б.) өзара әрекеттесу.
9. Персоналды іріктеуді жүзеге асыру, жаңадан қабылданған қызметкерлерге бейімдеу жоспарларын әзірлеу және бейімдеу процесін басқару.
10. Өндірістік персоналды оқыту процесін басқару, өндірістік персонал мен технологиялық қызмет мамандарын оқыту жоспарларын қарастыру және бекіту.
11. Қазіргі заманғы басқару әдістеріне негізделген өндірісті және ұжымның тиімді жұмысын ұйымдастыру тәсілдерін қолдану.

Білімдер:
1. Нан және кондитерлік өндірістегі өндірістік және технологиялық үдерістерді ұйымдастыру мен жүргізу технологиялары.
2. Нан және кондитерлік өнімдер мен қызметтер нарығын зерттеуге арналған менеджмент және маркетинг технологиялары.
3. Өндірісті жоспарлау мен басқару мәселелері бойынша негізгі заңнамалық, нормативтік, құқықтық актілер және әдістемелік материалдар.
4. Экономика, өндірісті, еңбекті және басқаруды ұйымдастыру негіздері.
5. Экологиялық заңнама негіздері.
6. Еңбек заңнамасының негіздері.
7. Өндірістік және микробиологиялық зертханаларды жабдықтауға қойылатын талаптар және жұмыстарды ұйымдастыру қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өндірісті дамыту стратегиясын басқаруға қатысу

Машықтар:
1. Нан және ұннан жасалатын кондитерлік өнімдер өндірісіндегі техника мен технология саласындағы отандық және шетелдік озық тәжірибені зерделеу.
2. Қолданыстағы үдерістерді талдау, шығарылатын өнім сапасын арттыру, өндіріс тиімділігін жоғарылату, технологиялық шығындар мен жоғалтуларды азайту жөніндегі ұсыныстарды қарастыру, бағалау және енгізу үдерісін жоспарлау. Өзгерістерді басқару және инновацияларды енгізу нәтижелерін бақылау.
3. Төмендегі бағыттар бойынша әзірлеу мен енгізуге қатысу:
- кәсіпорынды техникалық қайта жарақтандыру жоспарлары;
- өнім сапасын жақсартуға, еңбекті ұйымдастыруды жетілдіруге, шикізат пен материалдар шығынын азайтуға және еңбек өнімділігін арттыруға бағытталған іс-шаралар.
4. Кәсіпорынның ассортименттік саясатын әзірлеуге қатысу. Кәсіпорын пайдасын арттыру мақсатында ассортименттік матрицаны басқару. Жаңа, жоғары маржалы өнімдерді әзірлеуді және өндіріске енгізуді қамтамасыз ету.
5. Нан және кондитерлік өндірістің технологиялық желілері мен учаскелеріне арналған технологиялық компоновкаларды және жабдықты таңдауды жүзеге асыру.
6. Жаңа технологиялық үдерістер мен өнімдерді игеру жөніндегі зерттеу және тәжірибелік жұмыстарды ұйымдастыру мен басқару. Жаңа өнімдердің дәмін бағалау (дегустация) іс-шараларын ұйымдастыру.
7. Озық өндірістік технологияларды әзірлеу кезінде табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану және қоршаған ортаны қорғау қағидаттарын қолдану.

Білімдер:
1. Өндірісті дамытудың стратегиялық жоспарлау қағидаттары.
2. Сала мен кәсіпорынның техникалық дамуының перспективалары.
3. Нан және кондитерлік өнімдер мен қызметтер нарығын зерттеудегі менеджмент және маркетинг технологиялары.
4. Өндірістік кеңістікті ұйымдастырудың заманауи тәсілдері, сондай-ақ автоматтандыру, энергия тиімділігі, экологиялық тазалық, өнеркәсіптік қауіпсіздік, цифрландыру және логистика салаларындағы ғылым мен техниканың жетістіктеріне негізделген инновациялар мен тұжырымдамалар.
5. Жаңа технологиялардың, шикізат түрлерінің және технологиялық жабдықтардың өнімнің бәсекеге қабілеттілігі мен тұтынушылық қасиеттеріне әсері.
6. Нан және кондитерлік кәсіпорындардың жаңа өндірістерін жобалау немесе қолданыстағыларын жаңғырту кезінде технологиялық есептеулерді жасау қағидаттары.
7. Жаңа техника мен технологияларды, рационализаторлық ұсыныстар мен өнертабыстарды енгізудің экономикалық тиімділігін есептеу әдістері.
8. Нан және ұннан жасалған кондитерлік өнімдер нарығының жаһандық даму үрдістері, нарыққа әсер ететін факторлар, тұтынушылық әдеттердің өзгеруі, саланың ұлттық және әлемдік табысты өнімдері, "трендтегі" өнімдер мен диеталар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Командада жұмыс істей білу
Аналитикалық ойлау
Көп мәселелік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Ұйымның бас директоры

10. "Ағынды-автоматты желінің операторы" кәсіп карточкасы:

Топтың коды:

8164-9

Қызмет атауының коды:

8164-9-009

Кәсіптің атауы:

Ағынды-автоматты желінің операторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
1-параграф. Ағынды-автоматты желінің операторы 5-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

қажет етілмейді

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

8167-1-003 - Қоректі орта әзірлеу аппаратшысы
8167-2-001 - Ашытқы өсіру аппаратшысы
8131-5-061 - Буландыру қондырғысының операторы
8131-5-063 - Таза ашытқы дақылдарын өсіру операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қоректік ортаның ерітінділерін дайындаудың технологиялық процесін және ашытқылардың таза дақылын көбейту мен өсірудің технологиялық процесінің жекелеген операцияларын жүргізу.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Таза ашытқы дақылын көбейту үшін қоректік ортаны зарарсыздандыру және өңдеу.
2. Зертхананың талдауларына сүйене отырып, технологиялық процестің параметрлерін бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Таза ашытқы дақылын көбейту үшін қоректік ортаны зарарсыздандыру және өңдеу.



1-дағды:
Желінің технолоиялық үдерісін басқару

Машықтар:
1. Технологиялық регламентке сәйкес ағынды-автоматтық желіні жұмысқа дайындау және іске қосу.
2. Аспаптардың көрсеткіштерін бақылау (температура, қысым, pH, ауа мен қоректік ортаның берілуі).
3. Параметрлер өзгерген немесе қалыптан ауытқыған жағдайда үдеріске түзетулер енгізу.

Білімдер:
1. Ашытқы өндіру технологиялық үдерісінің сұлбасы мен реттілігі.
2. Автоматтық желінің және бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы мен жұмыс істеу принципі.
3. Дайын өнімнің параметрлеріне және сапасына қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жабдыққа техникалық қызмет көрсету және профилактикалық жұмыстар жүргізу

Машықтар:
1. Механизмдердің, датчиктердің, сорғылар мен іске қосу құрылғыларының жарамдылығын тексеру.
2. Цикл аяқталғаннан кейін жабдықты жуу және санитарлық өңдеу жұмыстарын жүргізу.
3. Желіні жоспарлы-ескерту жөндеу және баптау жұмыстарына қатысу.

Білімдер:
1. Автоматтық желілерді пайдалану және техникалық қызмет көрсету ережелері.
2. Ақаулардың түрлері мен себептері және оларды жою тәсілдері.
3. Еңбек қауіпсіздігі, өндірістік және өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Зертхананың талдауларына сүйене отырып, технологиялық процестің параметрлерін бақылау



1-дағды:
Бақылау талдауларының деректері бойынша технологиялық процесті реттеу

Машықтар:
1. Үдерістің барлық кезеңдерінде визуалды және аспаптық бақылау жүргізу.
2. Шикізатты беру жылдамдығын және дайын өнімді әкетуді реттеу.
3. Параметрлер туралы деректерді тіркеп, ауысымдық журналға енгізу.

Білімдер:
1. Технологиялық үдерістің тұрақтылық көрсеткіштері және оларды бақылау әдістері.
2. Автоматтық реттеу мен сигнал беру негіздері.
3. Ауысымдық құжаттаманы жүргізу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Сапаны бақылау және қызмет көрсетуші персоналмен өзара іс-қимыл жасау

Машықтар:
1. Алынған өнімнің белгіленген талаптарға сәйкестігін тексеру.
2. Желінің жұмысындағы бұзушылықтар туралы шеберге немесе механикке хабарлау.
3. Ауысымды жабдықтың жағдайы мен үдеріс көрсеткіштері туралы есеппен тапсыру.

Білімдер:
1. Ашытқы өндіру кезінде аралық және дайын өнімдердің сапасына қойылатын талаптар.
2. Өндірістік учаскенің құрылымы және басқа бөлімшелермен өзара іс-қимыл жасау тәртібі.
3. Ішкі еңбек тәртібі ережелері мен өндірістік тәртіп талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

3-дағды:
Қаптаушы жабдықтарды іске қосу және тоқтату

Машықтар:
1. Жабдықты жөндеуге дайындау және жөндеуден қабылдау.
2. Ашытқылардың экструдерден шығуын бақылау және оларды ашытқыны кептіруге арналған сыйымдылықтарға орналастыру.
3. Ашытқыны кептіру үдерісінің параметрлерін және бу қысымын бақылау.
4. Прессленген және кептірілген ашытқыларды қаптау желілерінде іске қосу, баптау және жөндеу жұмыстарын орындау.
5. Атқарылған жұмыс пен материал шығыны туралы деректерді операторлардың ауысым тапсыру журналында тіркеу.

Білімдер:
1. Бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері мен талдау нәтижелеріне сәйкес технологиялық үдерісті бақылау және реттеу.
2. Экструдер автоматына ашытқы массасын, KJ (калий йодиді) ерітіндісін, пластификатор мен ас содасы ерітіндісін беруді реттеу.
3. Өнім сапасын, қойылған күнін, ашытқы бумасының салмағын, ашытқы бумаларының және мөлдір пленкадағы қаптаманың сапасын бақылау.
4. Прессленген ашытқыларды брикеттерге орау және кептірілген ашытқыларды кептіру мен қаптау үдерістерін жүргізу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Күйзеліске тұрақтылық
Тез шешім қабылдай білу
Командада жұмыс істей білу
Көп мәселелік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Тағам өндірісінің химигі

11. "Ашытушы" кәсіп карточкасы:

Топтың коды:

7512-3

Қызмет атауының коды:

7512-3-008

Кәсіптің атауы:

Ашытушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

29-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (29-шығарылым) бекіту туралы" 2019 жылғы 3 желтоқсандағы № 642 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 5 желтоқсанда № 19703 болып тіркелді.
1-параграф. Ашытқы өсіру операторы , 3-разряд

29-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (29-шығарылым) бекіту туралы" 2019 жылғы 3 желтоқсандағы № 642 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 5 желтоқсанда № 19703 болып тіркелді.
2-параграф. Ашытқы өсіру операторы, 4-разряд

29-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (29-шығарылым) бекіту туралы" 2019 жылғы 3 желтоқсандағы № 642 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 5 желтоқсанда № 19703 болып тіркелді.
3-параграф. Ашытқы өсіру операторы, 5-разряд

29-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (29-шығарылым) бекіту туралы" 2019 жылғы 3 желтоқсандағы № 642 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 5 желтоқсанда № 19703 болып тіркелді.
4-параграф. Ашытқы өсіру операторы, 6-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

қажет етілмейді

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Жұмыс орнында бейресми оқыту

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

8131-5-062 - Ашытқы өсіру операторы
7512-2-009 - Ашытқыларды кептіруші
8131-5-077 - Ашытқыны дәрумендеу қондырғысының операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Жоғары білікті оператордың басшылығымен ашытқы өсіру технологиялық процесінің жекелеген операцияларын жүргізу.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жабдықты дайындау және ашытқы өсіру үдерісін жүргізу
2. Технологиялық процесті бақылау және өндірістің санитариялық қамтамасыз етілуі.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Ашытқы өсіру технологиясын талдау және жетілдіру

1-еңбек функциясы:
Жабдықты дайындау және ашытқы өсіру үдерісін жүргізу



1-дағды:
Ашытқы өсіру процесіне арналған жабдықты дайындау және оны жүргізу.

Машықтар:
3-разряд
1. Ферментерлер мен коммуникацияларды жұмысқа дайындау.
2. Жабдықтың тазалығын, тығыздығын және жарамдылығын тексеру.
3. Қоректік орталарды және егіс материалын жүктеу.
4-разряд
1. Аппаратты стерилизация мен іске қосуға өз бетінше дайындау.
2. Жұмыс басталар алдында тораптар мен қосылыстардың жағдайын бақылау.
3. Ауа өткізгіштерді және қоректік ерітінділерді беруді дайындау.
5-разряд
1. Технологиялық жабдықты цикл басталар алдында толық тексеру.
2. Төмен разрядтағы операторлардың аппаратура дайындау жұмысына басшылық ету.
3. Жабдық жұмысының тиімділігін талдау.
6-разряд
1. Жабдықты техникалық қызмет көрсету мен тексеру кестелерін әзірлеу.
2. Ферментерлерді дайындау кезінде санитариялық нормалардың сақталуын бақылау.
3. Дайындаудың жаңа технологияларын енгізуге қатысу.

Білімдер:
3-разряд
1. Ашытқы өсіру технологиясының негіздері.
2. Қоректік орталардың құрамы мен мақсаты.
3. Жабдықпен жұмыс істеу кезіндегі санитариялық талаптар.
4-разряд
1. Стерилизация және аэрацияның технологиялық параметрлері.
2. Тығыздық пен тазалықты бақылау әдістері.
3. Еңбекті қорғау нормативтері.
5-разряд
1. Жабдықты тексеру және баптау әдістері.
2. Технологиялық құжаттаманы жүргізу ережелері.
3. Ашытқы дақылдарының биологиялық қасиеттері.
6-разряд
1. Жабдықты бақылаудың заманауи автоматтандыру жүйелері.
2. Сапаның халықаралық стандарттары (HACCP, ISO).
3. Энергия үнемдеу және экологиялық қауіпсіздік қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Ашытқыны өсіру үрдісін жүргізу

Машықтар:
3-разряд
1. Температураны, қысымды және ауа беруді бақылау.
2. Ашытудың жүру барысын шебердің бақылауымен қадағалау.
3. Кез келген ауытқулар туралы хабарлау.
4-разряд
1. Мәдениеттің өсу параметрлерін белгіленген деңгейде ұстау.
2. Аспаптардың көрсеткіштерін тіркеу.
3. Технологтың нұсқауы бойынша түзетулер енгізу.
5-разряд
1. Технологиялық параметрлерді өз бетінше реттеу.
2. Үдеріс параметрлерінің өзгерістерін талдау.
3. Ашытқы массасының тұрақтылығын бақылау.
6-разряд
1. Мәліметтерді талдау негізінде өсіру режимдерін оңтайландыру.
2. Автоматтандырылған жүйелерде өсіру процесіне басшылық ету.
3. Өнімнің шығымы мен сапасын стандарт деңгейінде қамтамасыз ету.

Білімдер:
3-разряд
1. Микробиология мен ашытудың негіздері.
2. Ашытқының өсу фазалары.
3. Мәдениеттің дамуына оттегі мен температураның әсері.
4-разряд
1. рН, температура және аэрацияны бақылау әдістері.
2. Параметрлердің ашытқы өсуіне әсері.
3. Технологиялық бақылаудың негіздері.
5-разряд
1. Ашытқының сапасы мен белсенділігін талдау әдістері.
2. Технологиялық үдеріс бойынша есеп жүргізу тәртібі.
3. Технологиялық режимді түзету қағидаттары.
6-разряд
1. Биотехнологиялық процестерді оңтайландырудың заманауи әдістері.
2. Өсіру параметрлерін бағдарламалық басқару.
3. Өндірістік сапа бақылауының халықаралық қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Технологиялық процесті бақылау және өндірістің санитариялық қамтамасыз етілуі.



1-дағды:
Өндірістің санитариялық қамтамасыз етілуі

Машықтар:
3-разряд
1. Цикл басталар алдында ортаның параметрлерін тексеру.
2. Өлшеу журналын жүргізу.
3. Шебердің нұсқауы бойынша қарапайым түзетулер енгізу.
4-разряд
1. Стерилизация және ауа беру режимдерін бақылау.
2. Жүйедегі қысым мен температураны тексеру.
3. Процестің жүру барысы туралы есеп дайындау.
5-разряд
1. Көрсеткіштердің белгіленген нормативтерге сәйкестігін бағалау.
2. Ауытқулардың себептерін талдау.
3. Оларды жою бойынша шаралар қабылдау.
6-разряд
1. Технологиялық режимдерді бақылау жөніндегі нұсқаулықтарды әзірлеу.
2. Параметрлерді мониторингтеу жүйелерін енгізу.
3. Зертханалық деректердің дұрыстығын бақылау.

Білімдер:
3-разряд
1. Өсірудің технологиялық процесінің негіздері.
2. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты.
3. Есеп журналдарымен жұмыс істеу ережелері.
4-разряд
1. Аспап көрсеткіштерін тіркеу және талдау әдістері.
2. Бақылау-өлшеу құрылғыларымен жұмыс істеу негіздері.
3. Параметрлердің рұқсат етілген ауытқу нормалары.
5-разряд
1. Технологиялық деректерді талдау әдістері.
2. Технологиялық режимдерді түзету қағидаттары.
3. Өндірістік бақылауды құжаттандыру.
6-разряд
1. Бақылаудың автоматтандырылған жүйелері (АСУ ТП).
2. Өндірістік деректердің цифрлық мониторинг қағидаттары.
3. Өндірістік талдаудың халықаралық стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Технологиялық жүйені басқару

Машықтар:
3-разряд
1. Аппараттарды цикл аяқталғаннан кейін санитариялық өңдеуден өткізу.
2. Жуу және дезинфекциялау ерітінділерін дайындау.
3. Жабдықтың ішкі беттерінің тазалығын тексеру.
4-разряд
1. Санитариялық жүйелердің жағдайын бақылау.
2. Санитариялық өңдеу жұмыстарын есепке алу.
3. Жабдықты стерилизацияға дайындау.
5-разряд
1. Жуу және дезинфекциялау кестелерін ұйымдастыру.
2. Санитариялық өңдеудің сапасын бақылау.
3. Қызметкерлердің талаптарды сақтауын тексеру.
6-разряд
1. Санитариялық бақылау бағдарламаларын әзірлеу және енгізу.
2. Зертханалық сынамалардың нәтижелерін талдау.
3. Санитариялық қызмет көрсетудің әдістерін жетілдіру.

Білімдер:
3-разряд
1. Санитария мен гигиенаның негіздері.
2. Дезинфекциялау ерітінділерін дайындау ережелері.
3. Жабдықтың тазалығына қойылатын талаптар.
4-разряд
1. Жабдықты жуу және стерилизациялау әдістері.
2. Санитариялық өңдеуге арналған құралдар.
3. Санитариялық жағдайдың нормативтері.
5-разряд
1. Санитариялық бақылау технологиясы.
2. Еңбекті қорғауға қатысты нормативтік құжаттар.
3. Микробиологиялық бақылау әдістері.
6-разряд
1. Санитариялық қауіпсіздіктің халықаралық стандарттары (HACCP, ISO).
2. Санитариялық жағдайды бағалаудың заманауи әдістері.
3. Санитариялық өңдеу кезінде экологиялық қауіпсіздік қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

1-қосымша еңбек функциясы:
Ашытқы өсіру технологиясын талдау және жетілдіру



1-дағды:
Ашытқы өсіру технологиясын талдау

Машықтар:
3-разряд
1. Технологиялық процестің жүру барысын бақылау.
2. Шебердің басшылығымен ашытқы сынамаларын алу.
3. Бақылау нәтижелерін тіркеу.
4-разряд
1. Дақылдың жай-күйін сыртқы белгілері бойынша бағалау.
2. Алғашқы деректерді талдау.
3. Анықталған ауытқулар туралы хабарлау.
5-разряд
1. Параметрлердің дақылдың өсуіне әсерін талдау.
2. Технологиялық режимдерді түзету бойынша ұсыныстар енгізу.
3. Өзгерістердің тиімділігін бақылау.
6-разряд
1. Жаңа технологиялық схемаларды әзірлеуге қатысу.
2. Процесті басқарудың инновациялық әдістерін енгізу.
3. Өндірістік тиімділікті талдау.

Білімдер:
3-разряд
1. Ашытқы өсіру технологиясының негіздері.
2. Қоршаған ортаның дақылдың белсенділігіне әсері.
3. Сынамаларды алу әдістері.
4-разряд
1. Сапаны бақылау қағидаттары.
2. Өндірістік деректерді өңдеудің негіздері.
3. Жазбаларды жүргізуге қойылатын талаптар.
5-разряд
1. Өндірістік процестерді талдау әдістері.
2. Технологиялық режимдерді ұтымды ету негіздері.
3. Түзетулерді енгізу тәртібі.
6-разряд
1. Заманауи биотехнологиялық әдістер.
2. Сапа мен инновацияның халықаралық стандарттары.
3. Өндіріс тиімділігін арттыру қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Жауапкершілік
Ұқыптылық
Тәртіптілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Ағынды-автоматты желі операторы

4

Тамақ өнеркәсібі химигі

12. "Тамақ өнімдерінің технологиясы жөніндегі технолог" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

3129-9

Қызмет атауының коды:

3129-9-008

Кәсіптің атауы:

Тамақ өнімдерінің технологиясы жөніндегі технолог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
109-параграф. Техник-технолог

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Салаға сәйкес қызмет түрімен айналысатын ұйымдардағы мамандығы бойынша кемінде 5 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3111-1-003 - Техник-химик (жалпы бейін)
2141-2-001 - Өндірісті ұйымдастыру жөніндегі инженер
3129-9-008 - Тамақ өнімдерінің технологиясы жөніндегі технолог

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ұйымдастырушылық-өндірістік іс-шараларды орындау, сондай-ақ жаңа технологиялық процестерді әзірлеу және енгізу және шығарылатын өнімнің сапасын бақылау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Ашытқыларды өсіру, сепарациялау және кептіру технологиялық үдерісін ұйымдастыру және бақылау
2. Технологияны жетілдіру және өнім сапасын арттыру бойынша іс-шараларды әзірлеу және енгізу

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Ашытқыларды өсіру, сепарациялау және кептіру технологиялық үдерісін ұйымдастыру және бақылау



1-дағды:
Ашытқы өндірудің технологиялық үдерісін жүргізу және бақылау

Машықтар:
1. Өндірістің барлық кезеңдерінде (қоректік ортаны дайындау, өсіру, сепарациялау, кептіру) технологиялық параметрлердің сақталуын бақылау.
2. Параметрлердің ауытқуларын талдау және үдерісті тұрақтандыру мақсатында түзетулер енгізу.
3. Өндірілген өнімнің көлемі мен сапасы бойынша өндірістік жоспардың орындалуын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Ашытқы өндірудің технологиялық сұлбалары және микробиологиялық синтез қағидаттары.
2. Шикізаттың, қоректік орталардың, ашытқы дақылдарының сипаттамалары және олардың өсу факторлары.
3. Технология, санитария және сапаны бақылау жөніндегі нормативтік құжаттар (ГОСТ, ТУ, HACCP).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өнім сапасын бақылау және санитарлық-гигиеналық жағдайларды қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Жартылай фабрикаттар мен дайын өнімнің сапасын бақылау және сынама алу.
2. Жабдық пен өндірістік үй-жайлардың санитарлық жағдайын бақылау.
3. Сәйкессіздіктер анықталған жағдайда зертханамен өзара әрекеттесу және түзету шараларын жүргізу.

Білімдер:
1. Ашытқы сапасының микробиологиялық көрсеткіштері және оларды анықтау әдістері.
2. Биомасса өндіру кезіндегі санитарлық нормалар мен ережелер талаптары.
3. HACCP жүйесінің қағидаттары және өндірістік сапаны бақылау негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Технологияны жетілдіру және өнім сапасын арттыру бойынша іс-шараларды әзірлеу және енгізу



1-дағды:
Технологиялық үдерістерді оңтайландыру және талдау

Машықтар:
1. Жабдықтың жұмыс тиімділігін және шикізат шығынын талдау.
2. Технологиялық шығындардың себептерін анықтау және оларды азайту шараларын әзірлеу.
3. Технологиялық сұлбалар мен режимдерді жетілдіру бойынша ұсыныстар дайындау.

Білімдер:
1. Биотехнологиялық үдерістерді талдау және оңтайландыру әдістері.
2. Өндірістік желілерді жобалау және жаңғырту негіздері.
3. Өндіріс тиімділігінің көрсеткіштері (шығым, меншікті шығындар, энергия сыйымдылығы).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Инновацияларды енгізу және технологиялық үдерістерді стандарттау

Машықтар:
1. Шикізаттың, ашытқы штаммдарының және жабдықтың жаңа түрлерін сынақтан өткізуге қатысу.
2. Технологиялық құжаттаманы (карталар, нұсқаулықтар, регламенттер) әзірлеу.
3. Өнім сапасына қойылатын жаңа стандарттар мен талаптарды енгізуді қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Ашытқы өндіру және қайта өңдеудің заманауи технологиялары.
2. Азық-түлік өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігінің халықаралық стандарттары (ISO, HACCP).
3. Ашытқы өндіру саласындағы биохимия және микробиология негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Тез шешім қабылдай білу
Аналитикалық ойлау
Оқу және өзін-өзі оқыту қабілеті
Көшбасшылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Бас директор

6

Азық-түлік өндісінің инженер технологтары

13. "Ұйымның бас директоры" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

1210-0

Қызмет атауының коды:

1210-0-010

Кәсіптің атауы:

Ұйымның бас директоры

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
4-параграф. Бас директоры, ұйымның директоры (бастығы)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Бизнес және басқару

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Тамақ өндірісі саласындағы жалпы басқарушылық еңбек өтілі кемінде 5 жыл, оның ішінде кемінде 3 жылы басшылық лауазымында болуы тиіс.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

1210-0-011 - Өндірістік бірлестіктің бас директоры

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өндірістік-шаруашылық және қаржы-экономикалық қызметке басшылық жасау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өндірістік-шаруашылық қызметті басқару
2. Еңбекті басқару мен ұйымдастырудың жаңа прогрессивті нысандарын әзірлеуді және енгізуді ұйымдастыру

Қосымша еңбек функциялары:

1. Қақтығыстарды басқару және жағдайды сыни талдау

1-еңбек функциясы:
Өндірістік-шаруашылық қызметті басқару



1-дағды:
Қаржылық-экономикалық қызметке басшылық жасау

Машықтар:
1. Кәсіпорынның барлық түрдегі шоттарын банктерде ашу.
2. Кәсіпорынның штаттық кестесін бекіту.
3. Кәсіпорынның мүлкі мен ақшалай қаражаттарын басқару.
4. Несие берушілер алдындағы барлық міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету.
5. Мүліктің сақталуын қамтамасыз ету.
6. Ұйымның мүліктік және өзге де мүдделерін соттарда, арбитражда, мемлекеттік органдарда және басқа ұйымдарда қорғау және ұсыну.
7. Қызметкерлердің ҚР заңнамасының, ішкі нормативтік құжаттардың және лауазымдық міндеттердің талаптарын орындауын бақылау жөніндегі іс-шаралар кешенін жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық және заңнамалық актілері.
2. Кәсіпорындардың шаруашылық қызметін талдау әдістері.
3. Есеп пен қаржылық талдаудың негіздері, несиелендіру сызбалары.
4. Экономика негіздері.
5. Салық заңнамасы, ұйымның өндірістік-шаруашылық және қаржылық-экономикалық қызметі бойынша бизнес-жоспарларды әзірлеу мен келісу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Кәсіпорынды тиімді басқаруды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Директордың құзыреттілік деңгейіне қатысты құжаттарды жасау және қол қою.
2. Серіктестермен келіссөздер жүргізу, келісімшарттардың кез-келген түрін жасау және бұзу.
3. Ұйымның тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету.
4. Өз құзыреті шегінде шешім қабылдау.
5. Мемлекеттік органдармен, бөгде ұйымдармен және мекемелермен қарым-қатынаста кәсіпорынның мүдделерін білдіру.
6. Бөлімшелердің тиімді өзара іс-қимылын жүзеге асыру мақсатында жұмысты ұйымдастыру.
7. Барлық қажетті мүлікпен қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау.
8. Ұйымның тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету.
9. Өнімдер мен қызметтерді сатудың өсуіне ықпал ету және пайданың өсуі.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық және заңнамалық актілері.
2. Барлық құрылымдық бөлімшелердің тиімді өзара іс-қимылына қол жеткізу мақсатында өндірісті техникалық қамтамасыз етуді ұйымдастыру, технологиясы және әдістері.
3. Кәсіпорынның өндірістік қуаты, ұйым өнімдерін өндіру технологиясы.
4. Ұйым өнімдерін өндіру технологиясы.
5. Кәсіпкерлік негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Еңбекті басқару мен ұйымдастырудың жаңа прогрессивті нысандарын әзірлеуді және енгізуді ұйымдастыру



1-дағды:
Ұйымды білікті кадрлармен қамтамасыз ету жөніндегі шараларды қабылдау

Машықтар:
1. Қызметкерлердің өмірі мен денсаулығына қауіпсіз әрі қолайлы еңбек жағдайларын жасау.
2. Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі заңнама талаптарын сақтау.
3. Ұжымда қолайлы психологиялық ахуалды қалыптастыру.
4. Ұжымдық шартты әзірлеуді, жасасуды және орындауды, еңбек және өндірістік тәртіптің сақталуын қамтамасыз ету.
5. Қызметкерлердің еңбек мотивациясын, бастамашылдығын және белсенділігін дамытуға ықпал ету.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасы және ішкі еңбек тәртібі ережелері.
2. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
3. Менеджмент пен маркетингтің негіздері.
4. Психология мен кәсіби этика негіздері.
5. Өндірісті және еңбекті ұйымдастыру.
6. Ұжымдық шарттарды әзірлеу мен жасасу және әлеуметтік-еңбек қатынастарын реттеу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Кәсіпорындағы еңбекті тиімді басқару және ұйымдастыру

Машықтар:
1. Ұйымның саясатын, стратегиясын және оларды жүзеге асыру механизмін анықтаңыз.
2. Отандық және шетелдік нарықтарды жаулап алу мақсатында өндірілетін өнімнің (көрсетілетін қызметтердің) сапасы мен бәсекеге қабілеттілігін арттыруға, олардың жоғары дамыған елдер мен үздік компаниялардың мемлекеттік стандарттары мен стандарттарына сәйкестігіне қатысу.
3. Менеджменттің экономикалық және әкімшілік әдістерін үйлестіруді, өндірістік және басқа мәселелерді талқылау мен шешуді, өндіріс тиімділігін арттырудың материалдық және моральдық ынталандыруларын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Ұйымды басқару мен басқарудың заманауи әдістері.
2. Нарық-сыртқы және ішкі жағдай.
3. Экономикалық көрсеткіштер жүйесі, маркетинг, жарнама техникасы және сатуды басқару әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

1 қосымша еңбек функциясы:
Қақтығыстарды басқару және жағдайды сыни талдау



1-дағды:
Жанжалды жағдайлардың алдын алуға бағытталған стратегияларды әзірлеу және енгізу.

Машықтар:
1. Ұжымдағы жанжалды жағдайларды басқару.
2. Өндірілген азық-түлікті сату кезінде жанжалды жағдайларды басқару.
3. Клиенттермен және әріптестермен өзара әрекеттесуді қолдау.
4. Іскерлік және тұлғааралық қарым-қатынасты басқару, кеңестер өткізу.
5. Келіссөздер жүргізу.
6. Негізделген тұжырымдарды тұжырымдай отырып, оқиғаларды талдаңыз.
7. Оқиғаларды негізделген бағалау, түсіндіру.
8. Нәтижелерді жағдайлар мен мәселелерге қолданыңыз.

Білімдер:
1. Тұлғааралық және іскерлік қарым-қатынас ережелері мен нормалары.
2. Келіссөздер жүргізу әдістері.
3. Конфликтологияның ерекшеліктері.
4. Сыни тұрғыдан ойлау принциптері.
5. Сыни ойлау теориясы.
6. Сыни ойлауды дамыту принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Ойлау икемділігі
Тез шешім қабылдай білу
Командада жұмыс істей білу
Мақсаткерлік
Аналитикалық ойлау
Сыпайылық
Мейірімділік
Мотивация
Келіссөз жүргізу шеберлігі
Жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Азық-түлік өндірісінің инженер-технологтары

14. "Тамақ өндірісінің химигі" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

2145-4

Қызмет атауының коды:

2145-4-008

Кәсіптің атауы:

Тамақ өндірісінің химигі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

29-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (29-шығарылым) бекіту туралы" 2019 жылғы 3 желтоқсандағы № 642 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 5 желтоқсанда № 19703 болып тіркелді.
11-параграф. Биомасса сепараторшысы , 3-разряд

29-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (29-шығарылым) бекіту туралы" 2019 жылғы 3 желтоқсандағы № 642 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 5 желтоқсанда № 19703 болып тіркелді.
12-параграф. Биомасса сепараторшысы , 4-разряд

29-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (29-шығарылым) бекіту туралы" 2019 жылғы 3 желтоқсандағы № 642 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 5 желтоқсанда № 19703 болып тіркелді.
13-параграф. Биомасса сепараторшысы 5-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

3-разряд: Жұмыс тәжірибесі талап етілмейді. Тәжірибелі қызметкердің басшылығымен тікелей жұмыс орнында оқуға рұқсат етіледі. 4-разряд: 3-разрядты биомасса сепараторшысы лауазымында кемінде 6 ай жұмыс өтілі немесе кәсіпорында өндірістік оқытудан өтуі қажет. 5-разряд: 4-разрядты биомасса сепараторшысы лауазымында кемінде 1 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс. Сепарациялық жабдыққа өздігінен қызмет көрсету және профилактикалық жұмыстар жүргізу тәжірибесі міндетті.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

8131-3-013 - Биомасса айырушысы
8131-5-071 - Қоректік орта мен тұздар ерітінділерін дайындау операторы
8131-5-063 - Таза ашытқы дақылдарын өсіру операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ашытқы өндірудің технологиялық үдерісін тұрақты және қауіпсіз жүргізуді қамтамасыз ету, соның ішінде шикізат пен дайын өнім сапасын бақылау, өндірістік және технологиялық құжаттаманы жүргізу, санитарлық-гигиеналық нормалар мен еңбек қауіпсіздігі талаптарын сақтау — белгіленген сапа стандарттарына сәйкес өнім шығару мақсатында.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Ашытқы биомассасын бөлу және сепарациялық жабдықты күтіп ұстау
2. Сепарация параметрлерін және бөлінген биомасса сапасын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:

1. Сепарация үдерісін талдау, оңтайландыру және жетілдіру

1-еңбек функциясы:
Ашытқы биомассасын бөлу және сепарациялық жабдықты күтіп ұстау



1-дағды:
Жабдықты дайындау және сепарация үдерісін жүргізу

Машықтар:
3-разряд
1. Сепараторды жұмысқа дайындау, оның жарамдылығын тексеру.
2. Бастапқы суспензияны сепарациялық қондырғыға жүктеу.
3. Үдеріс барысын шебердің басшылығымен бақылау.
4-разряд
1. Сепараторды өздігінен іске қосу және тоқтату.
2. Айналу жылдамдығын және суспензия беруді реттеу.
3. Шыққан биомассаның және бөлінген сұйықтықтың тазалығын бақылау.
5-разряд
1. Суспензия құрамына байланысты сепарация параметрлерін оңтайландыру.
2. Берудің біркелкілігін және қондырғының тұрақты жұмысын бақылау.
3. Биомассаны бөлу тиімділігін талдау және режимді түзету.

Білімдер:
3-разряд
1. Ортадан тепкіш сепараторлардың жұмыс негіздері.
2. Жабдықтың мақсаты мен құрылымы.
3. Биомассамен жұмыс істеу кезіндегі санитарлық талаптар.
4-разряд
1. Сепаратордың жұмыс істеу принципі және параметрлерін реттеу.
2. Айналу жылдамдығы мен ортаның тығыздығының бөлу процесіне әсері.
3. Жабдыққа техникалық қызмет көрсету ережелері.
5-разряд
1. Сепарация тиімділігін есептеу әдістері.
2. Ашытқы массасының биохимиялық қасиеттері.
3. Халықаралық қауіпсіздік стандарттары (HACCP, ISO).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жабдықты тазалау, қызмет көрсету және санитарлық өңдеу

Машықтар:
3-разряд
1. Сепаратор барабанын биомасса қалдықтарынан тазалау.
2. Жабдықты жуу мен дезинфекциялауға дайындау.
3. Санитарлық өңдеу кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау.
4-разряд
1. Әр ауысымнан кейін сепараторды жоспарлы тазалау және жуу жұмыстарын орындау.
2. Тығыздағыштардың, сүзгілердің және арматураның жағдайын тексеру.
3. Ұсақ ақауларды жою және бұзылулар туралы шеберге хабарлау.
5-разряд
1. Учаскедегі жабдықты санитарлық өңдеуді ұйымдастыру.
2. Жуу мен дезинфекция сапасын бақылау.
3. Жабдықтың сенімді жұмысын арттыру бойынша ұсыныстар әзірлеу.

Білімдер:
3-разряд
1. Санитарлық өңдеуде қолданылатын құралдар мен ерітінділер.
2. Сепарациялық жабдықты тазалау және жуу ережелері.
3. Химиялық заттармен жұмыс істеу кезіндегі еңбек қауіпсіздігі талаптары.
4-разряд
1. Жабдықты санитарлық өңдеудің кезектілігі.
2. Ластану түрлері және оларды жою тәсілдері.
3. Жабдықтың техникалық профилактикасының негіздері.
5-разряд
1. Санитарлық дезинфекцияның заманауи әдістері.
2. Өндірістік гигиена және микрофлораны бақылау нормативтері.
3. Жабдықты қауіпсіз пайдалану және оның қызмет мерзімін ұзарту қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Сепарация параметрлерін және бөлінген биомасса сапасын бақылау



1-дағды:
Сепаратордың жұмыс параметрлерін бақылау

Машықтар:
3-разряд
1. Аспаптардың көрсеткіштерін тексеру (жылдамдық, температура, қысым).
2. Сепараторға суспензияның біркелкі берілуін бақылау.
3. Параметрлердің ауытқуы туралы шеберге хабарлау.
4-разряд
1. Сепарация режимінің тұрақтылығын сақтау.
2. Суспензия тығыздығы өзгерген жағдайда беру мен айналу жылдамдығын реттеу.
3. Аспаптардың көрсеткіштерін журналға тіркеу.
5-разряд
1. Аспап деректерін талдау және жұмыс режимін түзету.
2. Үдерістің тұрақсыздығының себептерін анықтау.
3. Сепарация тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар әзірлеу.

Білімдер:
3-разряд
1. Сепарация технологиялық үдерісінің негіздері.
2. Бөлу сапасына әсер ететін параметрлер.
3. Бақылау-өлшеу аспаптарымен жұмыс істеу ережелері.
4-разряд
1. Температураны, қысымды және айналу жылдамдығын бақылау әдістері.
2. Суспензияның физикалық қасиеттерінің үдеріс барысына әсері.
3. Сепарацияның нормативтік режимдері.
5-разряд
1. Технологиялық деректерді талдау әдістері.
2. Параметрлердің ауытқу себептері және оларды жою тәсілдері.
3. Үдерістерді бақылаудың халықаралық стандарттары (HACCP, ISO).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Алынған биомасса сапасын бақылау

Машықтар:
3-разряд
1. Шебердің нұсқауы бойынша биомасса сынамаларын іріктеу.
2. Массаның сыртқы түрін және біртектілігін бағалау.
3. Сыртқы белгілері бойынша сәйкессіздіктер туралы хабарлау.
4-разряд
1. Биомассаның ылғалдылығын, тығыздығын және түсін бақылау.
2. Өнімнің белгіленген нормаларға сәйкестігін тексеру.
3. Сапаны бақылау журналын жүргізу.
5-разряд
1. Биомасса көрсеткіштерінің тұрақтылығын талдау.
2. Өнім сапасын жақсарту шараларын әзірлеу.
3. Бақылаудың жаңа әдістерін енгізуге қатысу.

Білімдер:
3-разряд
1. Ашытқы массасының сапасын бағалау негіздері.
2. Сынамаларды іріктеу ережелері.
3. Сынамалармен жұмыс істеу кезіндегі санитарлық талаптар.
4-разряд
1. Биомассаның физика-химиялық көрсеткіштерін бақылау әдістері.
2. Сапа көрсеткіштері және рұқсат етілетін ауытқулар.
3. Сапаны бақылау құжаттамасын жүргізу тәртібі.
5-разряд
1. Биомассаны зертханалық талдау әдістері.
2. Ақаулардың себептері және оларды жою тәсілдері.
3. Өндірістік сапаны бақылау жүйесі (HACCP, ISO).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Қосымша еңбек функциясы 1:
Сепарация үдерісін талдау, оңтайландыру және жетілдіру



1-дағды:
Технологиялық үдерістің тиімділігін анықтау

Машықтар:
3-разряд
1. Жабдықтың тұрақты жұмысын бақылау.
2. Көрсеткіштерді белгіленген нормалармен салыстыру.
3. Анықталған ауытқулар туралы шеберге хабарлау.
4-разряд
1. Биомасса шығымы бойынша өндірістік деректерді талдау.
2. Параметрлердің тиімділікке әсерін анықтау.
3. Атқарылған жұмыс нәтижелері бойынша есеп дайындау.
5-разряд
1. Технологиялық үдерістегі әлсіз тұстарды анықтау.
2. Режимдерді оңтайландыру бойынша шаралар әзірлеу.
3. Желінің өнімділігін арттыру жөнінде ұсыныстар енгізу.

Білімдер:
3-разряд
1. Биомассаны бөлу технологиялық үдерісінің негіздері.
2. Параметрлердің өнім шығымына әсері.
3. Бақылау журналдарын жүргізу ережелері.
4-разряд
1. Өндірістік көрсеткіштерді талдау әдістері.
2. Мәліметтерді статистикалық өңдеу негіздері.
3. Үдеріс тиімділігінің нормативтік мәндері.
5-разряд
1. Өндірістік аудит және оңтайландыру әдістері.
2. Энергия мен ресурстарды ұтымды пайдалану қағидаттары.
3. Сепарация және энергия үнемдеу саласындағы заманауи технологиялар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Пайдалану және техникалық қызмет көрсету әдістерін жетілдіру

Машықтар:
3-разряд
1. Ауысым басталар алдында жабдықтың жарамдылығын тексеру.
2. Шебердің басшылығымен ұсақ реттеу жұмыстарын орындау.
3. Анықталған ақаулар туралы хабарлау.
4-разряд
1. Сепаратор тораптарына профилактикалық қызмет көрсету.
2. Тығыздағыштар мен подшипниктердің күйін бақылау.
3. Тозған бөлшектерді ауыстыру.
5-разряд
1. Жабдықтағы ақаулардың себептерін талдау.
2. Сенімділік пен ұзақ мерзімділікті арттыру шараларын әзірлеу.
3. Қызмет көрсету бойынша жаңа технологияларды енгізуге қатысу.

Білімдер:
3-разряд
1. Сепараторлардың құрылымы және жұмыс істеу принципі.
2. Техникалық қызмет көрсетудің түрлері.
3. Жабдықты жөндеу кезінде еңбек қауіпсіздігінің негіздері.
4-разряд
1. Профилактикалық тексерулерді жүргізу тәртібі.
2. Бөлшектердің тозу себептері және оларды болдырмау тәсілдері.
3. Жабдықты пайдалану ережелері.
5-разряд
1. Техникалық қызмет көрсету мен диагностика жүргізудің заманауи әдістері.
2. Жоспарлы-ескерту жөндеу қағидаттары.
3. Жабдық сенімділігіне қойылатын халықаралық стандарттар талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Тез шешім қабылдай білу
Аналитикалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Тамақ өнімдерінің технологиясы жөніндегі технолог

3

Ағынды-автоматты желінің операторы

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      15. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі

      Орындаушы:

      Бақтыбек Жасқайратұлы Ерғабыл, +7 (717) 255 59 12, yergabyl.b@minagri.gov.kz

      16. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Қазақстанның тамақ кәсіпорындары одағы" ЗТБ

      Жоба жетекшісі:

      Сабралиева М.Д.

      E-mail: sppk@sppk.kz

      Телефон нөмірі: +7 (701) 799 18 91

      Орындаушылар:

      Асиям Маруповна Турсунова, +7 (705) 339 12 52, tursunova.1966@mail.ru

      17. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес 2025 жылғы 4 желтоқсан.

      18. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2025 жылғы 15 қазан.

      19. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 18 желтоқсан.

      20. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 2, 2025 жыл.

      21. Болжамды қайта қарау күні: 2028 жылғы 1 желтоқсан.

  Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы
министрінің
2025 жылғы 19 желтоқсандағы
№ 477 бұйрығына
7-қосымша

"Нан-тоқаш және ұннан жасалған кондитерлік өнімдерді өндіру" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолдану аясы: "Нан-тоқаш және ұннан жасалған кондитерлік өнімдер өндірісі" кәсіптік стандарты нан, тоқаш және ұннан жасалған кондитерлік өнімдерді өндіру саласында, сондай-ақ тамақ өнеркәсібі мен қоғамдық тамақтану саласының аралас бағыттарында қолданылады. Ол шикізат пен жартылай фабрикаттарды дайындаудан бастап дайын өнімді орау, сақтау және өткізуге дейінгі технологиялық үдерістің барлық кезеңдерін қамтиды. Стандарт нан-тоқаш және ұннан жасалған кондитерлік өнімдер өндірісінде жұмыс істейтін мамандардың біліктілігі мен кәсіби дағдыларына қойылатын талаптарды белгілейді, еңбек функциялары мен қажетті құзыреттер тізбесін айқындайды, сондай-ақ заманауи жабдықтар, санитариялық нормалар және технологиялық үдерістер бойынша ұсынымдарды қамтиды. "Кәсіби біліктіліктер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес әзірленген және оны жұмысқа қабылдау кезінде үміткерге қойылатын талаптарды қалыптастыруда, білім беру бағдарламаларын, соның ішінде кәсіпорындардағы персоналды оқыту бағдарламаларын әзірлеуде, қызметкерлер мен білім беру ұйымдары түлектерінің кәсіби біліктілігін тану мақсатында, сондай-ақ ұйымдар мен кәсіпорындардағы персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешуде қолдануға болады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) Ашытқы – сүт қышқылы бактерияларымен немесе сүт қышқылы бактерияларымен және ашытқымен қоректік қоспаны ашыту арқылы алынған наубайхана өндірісінің жартылай фабрикаты;

      2) Ашытқы қамыр – рецептура мен технологиялық режимге сәйкес ұн, су, ашытқы қоспасынан алынған, қамыр дайындауға жұмсалатын жартылай фабрикат;

      3) Аяқтауға арналған жартылай фабрикат – кондитерлік бұйымды немесе жартылай фабрикатты аяқтау және (немесе) қабаттау және (немесе) толтыру үшін пайдаланылатын кондитерлік жартылай фабрикат;

      4) Білім – кәсіби міндет аясында әрекеттерді орындау үшін қажетті меңгерілген және игерілген ақпарат;

      5) Дағды – кәсіби міндетті толық орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      6) HAССP – Hazard Analysis and Critical Control Point, (транс. ағылшын тілінен.: Қауіпті талдау және сыни бақылау нүктелері) – өнімнің қауіпсіздігіне елеулі әсер ететін қауіпті факторларды жүйелі сәйкестендіруді, бағалауды және басқаруды көздейтін тұжырымдама;

      7) CБН сыни бақылау нүктесі (critical control point CCP) – маңызды тағамдық қауіптің қолайлы деңгейге дейін алдын алу немесе азайту үшін басқару шараларын қолданатын және сыни шектерді анықтайтын және өлшеу түзетуге мүмкіндік беретін процесс кезеңі;

      8) Кәсіби біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін қажетті құзыреттерді меңгеру деңгейін сипаттайтын кәсіби дайындық дәрежесі;

      9) Кәсіптік стандарт – кәсіби қызметтің нақты саласындағы білімге, іскерлікке, дағдыларға, еңбек өтіліне қойылатын жалпы талаптарды, сондай-ақ ресми және (немесе) бейресми, және (немесе) информалды білімді, біліктілік деңгейін мен құзыреттілікті, еңбектің мазмұны, сапасы мен жағдайларын айқындайтын ресми жазбаша құжат;

      10) Қабілет – кәсіби міндет шеңберінде жекелеген жеке әрекеттерді физикалық және (немесе) ой еңбегі арқылы орындау қабілеті;

      11) Қайнатпа – крахмалды пастерлеу сатысына дейін жеткізілген су-ұн қоспасы түріндегі наубайхана өндірісінің жартылай фабрикаты;

      12) Қамыр – ұн, су, ашытқы, қамыр немесе ашытқы және нан өнімдерін дайындауға қызмет ететін рецептура мен технологиялық режимге сәйкес қосымша шикізат илеу арқылы алынған наубайхана өндірісінің жартылай фабрикаты;

      13) Қамырды кесу – дайын қамырды өңдеу операцияларының жиынтығы, оның ішінде: бөлу, дөңгелектеу, алдын-ала тексеру, қалыптау және түпкілікті тексеру;

      14) Құзырет – біліктілік функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіби міндеттерді орындауға мүмкіндік беретін дағдыларды қолдану қабілеті;

      15) Мамандық – жеке тұлға жүзеге асыратын және оны орындау үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      16) Пісірілген жартылай фабрикат – негізгі ингредиенті ұн немесе кондитерлік өнімнің пішінін, беріктігін қамтамасыз ететін басқа шикізат болып табылатын пісіруге ұшыраған кондитерлік жартылай фабрикат;

      17) Сынақ дайындамасы – бір немесе бірнеше кесу операцияларынан өткен белгілі бір массадағы қамыр түрінде наубайхана өндірісінің жартылай фабрикаты;

      18) Сынақ дайындамаларын тексеру – сынақ дайындамаларын белгілі бір температурада және ауаның салыстырмалы ылғалдылығында ұстау.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады

      1) БТБА – Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтікбіліктілік анықтамалығы;

      2) ЭҚЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      3) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      4) БА – Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы;

      5) ТжКБ – Техникалық және кәсіптік білім беру.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Нан-тоқаш және ұн кондитерлік өнімдерін өндіру.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: C118.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      10 Тамақ өнімдерін өндіру;

      10.8 Басқа да тамақ өнімдерін өндіру;

      10.85 Дайын тағам өнімдерін өндіру;

      10.85.0 Дайын тағам өнімдерін өндіру.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Нан, нан-тоқаш және ұн кондитерлік өнімдерін өндірумен айналысатын кәсіптер бойынша қызмет.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Наубайшы - СБШ-ның 3-деңгейі;

      2) Қаптаушы-бөлшектеп өлшеуші - СБШ-ның 2-деңгейі;

      8) Кондитер - СБШ-ның 4-деңгейі;

      9) Бас директор - СБШ-ның 7-деңгейі;

      10) Микробиолог, сапаны бақылау - СБШ-ның 4-деңгейі;

      11) Қамыр жасаушы - СБШ-ның 3-деңгейі;

      12) Азық-түлік өндірісінің инженер-технологтары - СБШ-ның 6-деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. "Наубайшы" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

7512-1

Қызмет атауының коды:

7512-1-001

Кәсіптің атауы:

Наубайшы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
16-параграф. Наубайшы, 2-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
17-параграф. Наубайшы, 3-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
18-параграф. Наубайшы, 4-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
19-параграф. Наубайшы, 5-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

қажет етілмейді

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

7512-3-008 - Ашытушы
7512-2-010 - Қамыр жасаушы
7512-2-011 - Қамырды қалыптаушы
7512-1 - Наубайшылар (жалпы бейін)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Нан және нан-тоқаш өнімдерін өндіру бойынша технологиялық операцияларды орындау

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Шикізат пен құралдарды пісіруге дайындау
2. Нан тоқаш және кондитер өнімдерін пісіру

Қосымша еңбек функциялары:

1. Дайын өнімді суыту, сақтау және өткізу

1-еңбек функциясы:
Шикізат пен құралдарды пісіруге дайындау



1-дағды:
Шикізатты қабылдау және дайындау

Машықтар:
2-разряд:
1. Ұн мен көмекші материалдарды қабылдау.
2. Қаптаманы және шикізаттың сыртқы түрін тексеру.
3. Шикізатты талаптарға сәйкес орналастыру.
3-разряд:
1. Шикізатты пісіруге дайындау.
2. Шикізат мөлшерін есепке алу.
3. Көмекші материалдардың бар-жоғын тексеру.
4-разряд:
1. Келіп түскен шикізаттың сапасын бақылау.
2. Ашытқы және жартылай фабрикаттарды дайындау.
3. Шикізат есебі бойынша ведомость жасау.
5-разряд:
1. Шикізатты қабылдау және дайындау жұмыстарын ұйымдастыру.
2. Шикізаттың жұмсалуын оңтайландыру.
3. Шикізаттың нормативтерге сәйкестігін бақылау.

Білімдер:
2-разряд:
1. Санитария негіздері.
2. Ұн мен қантты сақтау ережелері.
3. Шикізаттың негізгі түрлері.
3-разряд:
1. Шикізаттың құрамы мен қасиеттері.
2. Ингредиенттердің пісіру процесіне әсері.
3. Ингредиенттерді салу нормалары.
4-разряд:
1. Шикізат сапасын бағалау әдістері.
2. Көмекші материалдарға қойылатын талаптар.
3. Сақтау кезіндегі санитариялық нормалар.
5-разряд:
1. Нан-тоқаш өндірісіне арналған шикізатқа қойылатын МемСТ талаптары.
2. Зертханалық бақылау әдістері.
3. HACCP халықаралық стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жабдықты дайындау

Машықтар:
2-разряд:
1. Жұмыс орнын дайындау.
2. Жабдықтың тазалығын тексеру.
3. Қарапайым инвентарьды пайдалану.
3-разряд:
1. Пештер мен шкафтарының жарамдылығын тексеру.
2. Пісіруге арналған жабдықты баптау.
3. Табалар мен қалыптарды дайындау.
4-разряд:
1. Пештер мен шкафтарының жұмысын бақылау.
2. Жабдықты профилактикалық тазалау жұмыстарын орындау.
3. Ақаулар туралы хабарлау.
5-разряд:
1. Жабдықты дайындау жұмыстарын ұйымдастыру.
2. Төмен разрядтағы қызметкерлерге нұсқау беру.
3. Жабдықтың жұмысқа дайындығын бағалау.

Білімдер:
2-разряд:
1. Санитария негіздері.
2. Жеке гигиена ережелері.
3. Инвентарьдың мақсаты.
3-разряд:
1. Нан пісіру жабдықтарының түрлері.
2. Табалар мен қалыптарға қойылатын талаптар.
3. Еңбек қауіпсіздігі негіздері.
4-разряд:
1. Пештер мен шкафтарының жұмыс істеу принциптері.
2. Жабдықты дайындаудың нормативтері.
3. Технологиялық желілердің сұлбалары.
5-разряд:
1. Нан өндірудің заманауи технологиялары.
2. Жабдықты диагностикалау әдістері.
3. Қауіпсіздіктің халықаралық стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Нан тоқаш және кондитер өнімдерін пісіру



1-дағды:
Дайын өнімді бақылау

Машықтар:
2-разряд:
1. Өнімдердің сыртқы түрін тексеру.
2. Дайын өнімдерді сұрыптау.
3. Өнімдерді ыдысқа салу.
3-разряд:
1. Өнімдердің массасы мен пішінін тексеру.
2. Өнімнің стандарттарға сәйкестігін анықтау.
3. Дайын өнім есебін жүргізу.
4-разряд:
1. Өнім сапасын органолептикалық көрсеткіштер бойынша бақылау.
2. Талдау үшін сынамалар алу.
3. Анықталған сәйкессіздіктер туралы хабарлау.
5-разряд:
1. Учаскеде сапаны бақылау жұмысын ұйымдастыру.
2. Өнім сапасын жақсарту бойынша іс-шаралар әзірлеу.
3. Өнімнің стандарттарға сәйкестігін бақылау.

Білімдер:
2-разряд:
1. Нан-тоқаш өнімдерінің негізгі түрлері.
2. Дайын өнімді сақтау ережелері.
3. Еңбекті қорғау негіздері.
3-разряд:
1. Өнімдердің массасы мен пішінінің нормалары.
2. Өнімді өткізуге рұқсат беру ережелері.
3. Нан-тоқаш өнімдерінің ассортименті.
4-разряд:
1. Өнім сапасын бақылау әдістері.
2. Органолептикалық бағалау.
3. Өнімді өткізуге арналған нормативтер.
5-разряд:
1. Сапаны бақылаудың заманауи әдістері.
2. HACCP және ISO халықаралық стандарттары.
3. Нан-тоқаш өндірісіндегі инновациялар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Пісіру үдерісін жүргізу

Машықтар:
2-разряд:
1. Өнімдерді пешке салу.
2. Жұмыс орнын тазалықта ұстау.
3. Пісіру уақытына бақылау жасау.
3-разряд:
1. Пісіру үдерісін уақыт бойынша бақылау.
2. Өнімдердің дайындық деңгейін көзбен анықтау.
3. Шебердің нұсқауларын орындау.
4-разряд:
1. Температуралық режимді реттеу.
2. Пісірудің біркелкілігін бақылау.
3. Өнімнің дайындық дәрежесін физикалық белгілері бойынша тексеру.
5-разряд:
1. Пісіру үдерісін ұйымдастыру.
2. Пісірілген өнімнің сапасын талдау.
3. Пісірудің ұтымды режимдерін енгізу.

Білімдер:
2-разряд:
1. Пісіру үдерісінің негіздері.
2. Жұмыс кезінде қойылатын санитариялық талаптар.
3. Температураның өнімге әсері.
3-разряд:
1. Нан және тоқаш өнімдерін пісіру технологиясы.
2. Пісіру уақытының нормалары.
3. Үдерістегі ылғалдылықтың рөлі.
4-разряд:
1. Пісірудің технологиялық параметрлері.
2. Сапаны бақылау әдістері.
3. МемСТ нормативтері.
5-разряд:
1. Пісірудің заманауи технологиялары.
2. Үдерістерді оңтайландыру әдістері.
3. Сапаның халықаралық стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

1-қосымша еңбек функциясы:
Дайын өнімді суыту, сақтау және өткізу



1-дағды:
Дайын өнімді суыту, сақтау

Машықтар:
2-разряд:
1. Өнімдерді салқындату үшін стеллаждарға орналастыру.
2. Ыдыстар мен сақтау орындарының тазалығын сақтау.
3. Салқындату уақытына бақылау жасау.
3-разряд:
1. Өнімнің салқындатылу процесін бақылау.
2. Өнімдерді сақтау аймағына тасымалдау.
3. Өнімдерді тасымалдауға арналған ыдысқа салу.
4-разряд:
1. Салқындатудың оңтайлы режимін анықтау.
2. Сақтау жағдайларын (температура, ылғалдылық) бақылау.
3. Сақтау кезеңінде өнімнің бүтіндігін тексеру.
5-разряд:
1. Салқындату және сақтау процесін ұйымдастыру.
2. Сақтау жағдайларының стандарттарға сәйкестігін талдау.
3. Өнімнің сақтау мерзімін ұзарту үшін жаңа сақтау әдістерін енгізу.

Білімдер:
2-разряд:
1. Өнімді сақтау кезіндегі санитария ережелері.
2. Өнімдерді орналастырудың негізгі қағидалары.
3. Ыдысқа қойылатын талаптар.
3-разряд:
1. Салқындату уақытының нормалары.
2. Өнімдерді қоймада орналастыру ережелері.
3. Өнім түрлері мен сақтау шарттары.
4-разряд:
1. Сақтау кезінде сапаны бақылау әдістері.
2. Температура мен ылғалдылықтың нормативтері.
3. Ақаулардың алдын алу ережелері.
5-разряд:
1. Нан және кондитер өнімдерін сақтаудың заманауи технологиялары.
2. Өнімнің сақтау мерзімін ұзарту әдістері.
3. Тағам өнімдерін сақтаудың халықаралық стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Дайын өнімді өткізу

Машықтар:
2-разряд:
1. Өнімді беруге дайындау.
2. Өнімдерді түрлеріне қарай сұрыптау.
3. Өнімдерді тасымалдауға арналған ыдысқа салу.
3-разряд:
1. Өнімдерді талаптарға сәйкес таңбалау.
2. Өнімді тапсыру үшін жүкқұжаттарды дайындау.
3. Қарапайым қаптау құралдарымен жұмыс істеу.
4-разряд:
1. Таңбалаудың дұрыстығын бақылау.
2. Өнімнің жөнелтуге дайындығын тексеру.
3. Өнімді өткізу бойынша есептілік жасау.
5-разряд:
1. Өнімді өткізу процесін ұйымдастыру.
2. Өнімнің тапсырыс беруші талаптарына сәйкестігін бақылау.
3. Өнімді өткізу мен есепке алудың жаңа әдістерін енгізу.

Білімдер:
2-разряд:
1. Өнімді өткізу кезіндегі санитария негіздері.
2. Өнімдерді орналастыру ережелері.
3. Қарапайым таңбалау нормалары.
3-разряд:
1. Тасымалдауға арналған қаптама түрлері.
2. Жүкқұжаттарды рәсімдеу ережелері.
3. Таңбалау және сұрыптау нормалары.
4-разряд:
1. Таңбалау мен құжаттамаға қойылатын талаптар.
2. Өнімді өткізу кезінде сапаны бақылау әдістері.
3. Өнімді жөнелту кезіндегі санитариялық нормалар.
5-разряд:
1. Таңбалаудың халықаралық стандарттары (штрих-кодтар, QR-кодтар).
2. Есепке алу және бақылау жүйелері (HACCP, ISO).
3. Логистика мен өткізудің заманауи әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Командада жұмыс істей білу
Дәлдік
Төзімділік пен еңбексүйгіштік
Оқу және өзін-өзі оқыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ-ның ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Микробиолог, сапаны бақылау

3

Қамыр илеуші

10. "Қаптаушы-өлшеп ораушы" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

9321-0

Қызмет атауының коды:

9321-0-005

Кәсіптің атауы:

Қаптаушы-бөлшектеп өлшеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
288-параграф. Өлшеу-орау машиналары машинисі, 2-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
289-параграф. Өлшеу-орау машиналары машинисі, 3-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
290-параграф. Өлшеу-орау машиналары машинисі, 4-разряд

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 қыркүйекте № 33389 болып тіркелді.
291-параграф. Өлшеу-орау машиналары машинисі, 5-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

қажет етілмейді

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

9321-0-002 - Ораушы (қолмен)
9321-0-003 - Төсеуші-қаптаушы
9321-0-004 - Қаптаушы (қолмен)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Нан-тоқаш өнімдерін қолмен, жартылай автоматты және автоматты машиналарда орау және қаптау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өнімді қаптау мен орауға дайындау
2. Өнімді қаптау орау

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Өнімді қаптау мен орауға дайындау



1-дағды:
Шикізат пен қаптау материалдарын дайындау

Машықтар:
2-разряд:
1) Қаптау материалдарын қабылдау.
2) Қаптаманың бүтіндігін және санын тексеру.
3) Материалдарды сақтау аймағында жинақтау.
3-разряд:
1) Нақты бұйымға арналған материал түрін анықтау.
2) Пленка, қағаз және қораптардың жарамдылығын тексеру.
3) Қаптау материалдарының жұмсалу есебін жүргізу.
4-разряд:
1) Қаптау материалдарының қоймадағы қорын бақылау.
2) Материалдарды санитарлық нормаларға сәйкес іріктеу.
3) Қаптау учаскесін үздіксіз материалдармен қамтамасыз ету.
5-разряд:
1) Қаптау материалдарына деген қажеттілікті жоспарлау.
2) Материалдарды ұтымды пайдалануды ұйымдастыру.
3) Қаптаманы тиімдірек баламаларға ауыстыру бойынша ұсыныстар енгізу.

Білімдер:
2-разряд:
1) Қағаз бен пленканы сақтау ережелері.
2) Қаптама ыдысын таңбалау тәртібі.
3) Қоймалық есептің негіздері.
3-разряд:
1) Қаптау материалдарының түрлері мен қасиеттері.
2) Ыдыстарды сақтау шарттары.
3) Материалдарды қабылдау және есептен шығару ережелері.
4-разряд:
1) Қаптау материалдарына арналған стандарттар.
2) Жұмсалу және есептен шығару нормалары.
3) Тағамдық ыдыспен жұмыс істеу қағидалары.
5-разряд:
1) Қазіргі заманғы экологиялық қаптама түрлері.
2) Таңбалауға қойылатын халықаралық талаптар.
3) Материалдарды нормалау экономикасының негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жабдықтар мен жұмыс орындарын дайындау

Машықтар:
2-разряд:
1. Жұмыс орнын және инвентарды дайындау.
2. Орау беттерінің тазалығын тексеру.
3. Қарапайым құралдарды пайдалану.
3-разряд:
1. Таразы мен өлшеу машиналарының жарамдылығын тексеру.
2. Жабдықты өнім түріне қарай баптау.
3. Орау материалдарын дайындау.
4-разряд:
1. Орау желісінің техникалық жай-күйін бақылау.
2. Жабдықты алдын ала тазалау және майлау жұмыстарын орындау.
3. Ақаулар туралы шеберге хабарлау.
5-разряд:
1. Бірнеше жұмыс орнын дайындау жұмыстарын ұйымдастыру.
2. Төмен разрядтағы жұмысшыларға нұсқаулық беру.
3. Жабдықты дайындау сапасын бағалау.

Білімдер:
2-разряд:
1. Жұмыс орнындағы санитария негіздері.
2. Қарапайым инвентардың мақсаты.
3. Жеке гигиена ережелері.
3-разряд:
1. Орау жабдықтарының түрлері.
2. Орау материалдарының мақсаты.
3. Еңбекті қорғау негіздері.
4-разряд:
1. Өлшеу және орау машиналарының жұмыс істеу принциптері.
2. Жабдықты дайындау нормативтері.
3. Технологиялық желілердің сызбалары.
5-разряд:
1. Өнімдерді өлшеу және орау технологиялық процестері.
2. Жабдық ақауларын анықтау әдістері.
3. Өндірістік санитария мен қауіпсіздік стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Өнімді қаптау орау



1-дағды:
Нан тоқаш кондитер өнімдерін қаптау

Машықтар:
2-разряд:
1. Өнімді сыртқы түрі бойынша іріктеу.
2. Бұйымдарды стандартты ыдыстарға салу.
3. Өнімді өлшеу үшін таразымен жұмыс істеу.
3-разряд:
1. Өнімді нормаларға сәйкес дәл өлшеу.
2. Түрлі ассортименттегі бұйымдарды қаптау.
3. Ұсақ сәйкессіздіктерді жою.
4-разряд:
1. Қаптаманың біркелкілігін бақылау.
2. Жартылай автоматты қаптау желілерінде жұмыс істеу.
3. Өнімнің салмағы мен санын тексеру.
5-разряд:
1. Әртүрлі өнім түрлерін қаптау жұмысын ұйымдастыру.
2. Өндіріс нормаларының орындалуын қамтамасыз ету.
3. Төменгі разрядтағы жұмысшыларға нұсқау беру.

Білімдер:
2-разряд:
1. Нан-тоқаш өнімдерінің түрлері.
2.Қаптаудағы салмақ пен санның қарапайым нормалары.
3. Еңбекті қорғау негіздері.
3-разряд:
1. Өнімді қаптау технологиясы.
2. Нан-тоқаш және кондитерлік өнімдердің ассортименті.
3. Өнімді қаптауға қабылдау ережелері.
4-разряд:
1. Қаптау желілерінің жұмыс істеу қағидаттары.
2. Қаптаудың сапасын бақылау әдістері.
3. Салмақ бойынша ауытқу нормалары.
5-разряд:
1. Нан-тоқаш және кондитерлік өнімдерді өндіру технологиясы.
2. Қаптау үдерістерін оңтайландыру әдістері.
3. Халықаралық стандарттар (HACCP, ISO).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өнімді қаптау және таңбалау

Машықтар:
2-разряд:
1. Өнімдерді қағазға немесе пакетке орау.
2. Қаптаманы желімдеу немесе бау байлау арқылы бекіту.
3. Дайын өнімдерді қораптарға салу.
3-разряд:
1. Қарапайым орау автоматтарында жұмыс істеу.
2. Өнімге жапсырма арқылы таңбалау жүргізу.
3. Қаптаманың тығыз жабылуын тексеру.
4-разряд:
1. Автоматты орау желілерінде жұмыс істеу.
2. Қаптау сапасын бақылау.
3. Жабдық жұмысының ұсақ ақауларын жою.
5-разряд:
1. Өнімді орау және таңбалау процесін ұйымдастыру.
2. Қызметкерлерді үйрету және нұсқау беру.
3. Қаптаманың нарық талаптарына сәйкестігін бақылау.

Білімдер:
2-разряд:
1. Қарапайым қаптама түрлері.
2. Күні мен ассортименті бойынша таңбалау ережелері.
3. Дайын өнімді сақтау және жинақтау қағидалары.
3-разряд:
1. Таңбалау құралдарының түрлері.
2. Өнімнің күні мен құрамын көрсету ережелері.
3. Қаптау кезінде санитария негіздері.
4-разряд:
1. Қаптау желілерінің сызбалары.
2. Таңбалауды бақылау әдістері.
3. Сапа мен қауіпсіздік бойынша нормативтер.
5-разряд:
1. Қазіргі заманғы таңбалау әдістері (штрих-код, QR).
2. Қаптамаға қойылатын экологиялық талаптар.
3. Халықаралық стандарттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Жауапкершілік
Жүйелі ойлау
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Наубайханашы

11. "Кондитер" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

7512-3

Қызмет атауының коды:

7512-3-021

Кәсіптің атауы:

Кондитер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
35-параграф. Кондитер, 1-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
36-параграф. Кондитер, 2-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
37-параграф. Кондитер, 3-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
38-параграф. Кондитер, 4-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
39-параграф. Кондитер, 5-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
40-параграф. Кондитер, 6-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

1-разряд: Жұмыс өтілі талап етілмейді. Үйрену тікелей жұмыс орнында тәжірибелі қызметкердің басшылығымен жүзеге асырылады. 2-разряд: 1-разрядты кондитер лауазымында кемінде 3 ай жұмыс өтілі немесе кәсіпорында өндірістік оқудан өту. 3-разряд: 2-разрядты кондитер лауазымында кемінде 6 ай жұмыс өтілі немесе "Кондитерлік іс" мамандығы бойынша арнайы курстарды/колледжді аяқтау. 4-разряд: 3-разрядты кондитер лауазымында кемінде 1 жыл жұмыс өтілі. Орта арнаулы білім туралы диплом болған жағдайда еңбек өтілін қысқартуға жол беріледі. 5-разряд: 4-разрядты кондитер лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі. Заманауи жабдықтармен жұмыс тәжірибесі және күрделі кондитерлік өнімдерді дайындауға қатысу міндетті. 6-разряд: 5-разрядты кондитер лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі. Өндірістік үдерісті ұйымдастыру тәжірибесі міндетті.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

7512-3-013 - Кондитер тағамдщарын даярлаушы
7512-3-010 - Бисквиттер жасаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ұн кондитерлік бұйымдарын дайындау бойынша технологиялық операцияларды орындау

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Шикізат пен құралдарды дайындау
2. Кондитерлік жартылай фабрикаттарды дайындау

Қосымша еңбек функциялары:

1. Кондитерлік өнімдерді өңдеу және әрлеу

1-еңбек функциясы:
Шикізат пен құралдарды дайындау



1-дағды:
Шикізатты қабылдау және дайындау

Машықтар:
1-разряд:
1. Шебердің нұсқауы бойынша шикізатты қабылдау.
2. Қаптаманың бүтіндігін тексеру.
3. Шикізатты көрсетілген орынға қою.
2-разряд:
1. Ұнды, қантты және майларды дайындау.
2. Тапсырма бойынша шикізатты өлшеу.
3. Қарапайым жартылай фабрикаттарды дайындау.
3-разряд:
1. Ұнды елеу, шикізатты кептіру.
2. Жұмыртқа, сүт, ашытқыны дайындау.
3. Шикізаттың нормаларға сәйкестігін қадағалау.
4-разряд:
1. Шикізаттың сапасын бақылау.
2. Күрделі компоненттерді (сироптар, қоспалар) дайындау.
3. Келіп түскен және жұмсалған шикізаттың есебін жүргізу.
5-разряд:
1. Шикізаттың жұмсалуын оңтайландыру.
2. Ингредиенттерді дайындау жұмысын ұйымдастыру.
3. Санитариялық талаптардың сақталуын бақылау.
6-разряд:
1. Шикізатқа деген қажеттілікті жоспарлау.
2. Жаңа рецептураларды әзірлеу.
3. Шикізат сапасын стандарттарға сәйкес талдау.

Білімдер:
1-разряд:
1. Санитария негіздері.
2. Кондитерлік шикізат түрлері.
3. Сақтау ережелері.
2-разряд:
1. Рецептура негіздері.
2. Негізгі ингредиенттердің маңызы.
3. Қарапайым салмақтау нормалары.
3-разряд:
1. Қанттың, майдың және ұнның құрамы мен қасиеттері.
2. Шикізаттың өнім сапасына әсері.
3. Шикізатты пайдалану нормалары.
4-разряд:
1. Шикізат сапасын бағалау әдістері.
2. Көмекші материалдарға қойылатын талаптар.
3. Санитариялық ережелер.
5-разряд:
1. Кондитерлік шикізатқа арналған МемСТ және ТШ талаптары.
2. Зертханалық талдау әдістері.
3. HACCP заманауи стандарттары.
6-разряд:
1. Халықаралық сапа стандарттары.
2. Шикізаттың инновациялық түрлері.
3. Өндірістің экологиялық талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жабдық пен жұмыс орнын дайындау

Машықтар:
1-разряд:
1. Жұмыс орнын дайындау.
2. Жабдықтар мен инвентарды жинау.
3. Тазалықты сақтау.
2-разряд:
1. Қарапайым жабдықтардың жарамдылығын тексеру.
2. Қалыптар мен табаларды майлау.
3. Ыдыс пен құралдарды дайындау.
3-разряд:
1. Жабдықты жұмысқа баптау.
2. Илеу және шайқау машиналарын дайындау.
3. Жабдықтың тазалығын бақылау.
4-разряд:
1. Машиналардың жарамдылығын бақылау.
2. Жабдықтарға профилактикалық қызмет көрсету.
3. Ақаулар туралы хабарлау.
5-разряд:
1. Учаскедегі жабдықты дайындау жұмысын ұйымдастыру.
2. Төмен разрядтағы жұмысшыларға нұсқау беру.
3. Техниканың жұмысқа дайындығын бағалау.
6-разряд:
1. Өндірістің техникалық қамтамасыз етілуін жоспарлау.
2. Жаңа жабдықтарды енгізу.
3. Технологиялық үдерістерді оңтайландыру.

Білімдер:
1-разряд:
1. Санитария негіздері.
2. Қарапайым инвентардың атқаратын қызметі.
3. Гигиена ережелері.
2-разряд:
1. Кондитерлік жабдық түрлері.
2. Қалыптар мен табалардың қызметі.
3. Қауіпсіз пайдалану ережелері.
3-разряд:
1. Қамыр илеу және шайқау машиналарының құрылысы.
2. Жабдықты пайдалану негіздері.
3. Санитариялық нормалар.
4-разряд:
1. Жабдықтың технологиялық сызбалары.
2. Техникалық бақылау әдістері.
3. Пайдалану нормативтері.
5-разряд:
1. Жабдықты дайындаудың заманауи технологиялары.
2. Ақауларды диагностикалау әдістері.
3. Қауіпсіздіктің халықаралық стандарттары.
6-разряд:
1. Өндірісті автоматтандыру.
2. Инновациялық технологиялық желілер.
3. Тамақ өнеркәсібі жабдықтарының экологиялық стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Кондитерлік жартылай фабрикаттарды дайындау



1-дағды:
Өнімдерді пісіру және формалау

Машықтар:
1-разряд:
1. Өнімдерді табаларға орналастыру.
2. Қалыптарды дайындау.
3. Уақытты бақылау.
2-разряд:
1. Қарапайым өнімдерді пісіру.
2. Сыртқы түрін бақылау.
3. Өнімдерді әрлеуге дайындау.
3-разряд:
1. Әртүрлі өнім түрлерін пісіру.
2. Пештің температурасын бақылау.
3. Өнімнің дайындық деңгейін сыртқы түріне қарап анықтау.
4-разряд:
1. Күрделі өнімдерді (торттар, бәліштер) пісіру.
2. Пісіру режимдерін реттеу.
3. Өнімнің біркелкі пісуін бақылау.
5-разряд:
1. Пісіру үдерісін ұйымдастыру.
2. Өнім сапасын талдау.
3. Ұтымды әдістерді енгізу.
6-разряд:
1. Пісірудің жаңа технологияларын әзірлеу.
2. Автоматтандырылған желілерді енгізу.
3. Халықаралық стандарттарға сәйкестігін бақылау.

Білімдер:
1-разряд:
1. Пісіру үдерісінің негіздері.
2. Санитариялық ережелер.
3. Уақыт нормаларының қарапайым түрлері.
2-разряд:
1. Қарапайым өнімдерді пісіру технологиясы.
2. Салмақ пен пішін нормалары.
3. Өнімді қабылдау ережелері.
3-разряд:
1. Әртүрлі қамыр түрлерін пісіру технологиясы.
2. Температура мен ылғалдылықтың әсері.
3. Дайындықты анықтау әдістері.
4-разряд:
1. МемСТ нормативтері.
2. Сапаны бақылау әдістері.
3. Күрделі өнімдерді пісіру ерекшеліктері.
5-разряд:
1. Пісірудің заманауи технологиялары.
2. Үдерістерді оңтайландыру әдістері.
3. Сапаның халықаралық стандарттары.
6-разряд:
1. Нан-тоқаш және кондитер өндірісіндегі инновациялық технологиялар.
2. Үдерісті автоматтандыру.
3. Халықаралық нормалар (HACCP, ISO).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Қамырды, кремдерді және салмаларды дайындау

Машықтар:
1-разряд:
1. Шебердің нұсқауы бойынша қарапайым операцияларды орындау.
2. Шикізатты өлшеу.
3. Инвентарды дайындау.
2-разряд:
1. Қарапайым қамырды илеу.
2. Рецепт бойынша кремдерді дайындау.
3. Салмаларды араластыру.
3-разряд:
1. Ашытқылы, бисквитті және үгілмелі қамырды дайындау.
2. Кремдерді шайқау.
3. Масса мен консистенцияны бақылау.
4-разряд:
1. Күрделі жартылай фабрикаттарды (мастика, карамель) дайындау.
2. Технологиялық режимдерді реттеу.
3. Өнім сапасын қадағалау.
5-разряд:
1. Дайындаудың жаңа әдістерін енгізу.
2. Жартылай фабрикаттарды дайындау үдерісін оңтайландыру.
3. Өндіріс нормаларының орындалуын қамтамасыз ету.
6-разряд:
1. Жаңа рецептураларды әзірлеу.
2. Дайындаудың инновациялық технологияларын бақылау.
3. Өндірістік үдерістің экономикалық тиімділігін бағалау.

Білімдер:
1-разряд:
1. Қамыр дайындаудың негіздері.
2. Қарапайым рецептуралар.
3. Санитариялық нормалар.
2-разряд:
1. Қамыр мен крем түрлері.
2. Қарапайым дайындау технологиялары.
3. Шикізатты салу нормалары.
3-разряд:
1. Бисквит пен құмды қамырды дайындау технологиясы.
2. Кремдер мен салмалардың қасиеттері.
3. Ингредиенттердің сапаға әсері.
4-разряд:
1. Күрделі жартылай фабрикаттарды дайындау технологиясы.
2. Сапаны бақылау әдістері.
3. МемСТ нормативтері.
5-разряд:
1. Кондитер өндірісіндегі заманауи технологиялар.
2. Үдерісті оңтайландыру әдістері.
3. Сапаның халықаралық стандарттары.
6-разряд:
1. Дайындаудың инновациялық технологиялары.
2. Жартылай фабрикаттарды сақтаудың болашағы бар әдістері.
3. Тағам қауіпсіздігінің халықаралық нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

1-қосымша еңбек функциясы:
Кондитерлік өнімдерді өңдеу және әрлеу



1-дағды:
Аяқтауға арналған жартылай фабрикаттарды дайындау (крем, глазурь, мастика)

Машықтар:
1-разряд:
1. Ыдыс пен инвентарды дайындау.
2. Қарапайым ингредиенттерді өлшеу.
3. Шебердің тапсырмаларын орындау.
2-разряд:
1. Қарапайым кремдерге арналған ингредиенттерді араластыру.
2. Рецепт бойынша глазурь дайындау.
3. Әрлеу жұмысына арналған орынды дайындау.
3-разряд:
1. Кремдерді шайқау және сироптар дайындау.
2. Безендіруге арналған мастиканы дайындау.
3. Жартылай фабрикаттардың консистенциясын тексеру.
4-разряд:
1. Күрделі крем түрлерін (ақуызды, қайнатпалы) дайындау.
2. Карамель мен помадка дайындау.
3. Технологиялық режимдерді бақылау.
5-разряд:
1. Әрлеуге арналған жартылай фабрикаттарды дайындау үдерісін ұйымдастыру.
2. Шикізаттың жұмсалуын оңтайландыру.
3. Дайындаудың жаңа әдістерін енгізу.
6-разряд:
1. Әрлеуге арналған жартылай фабрикаттардың жаңа түрлерін әзірлеу.
2. Олардың сапасын халықаралық стандарттар бойынша бақылау.
3. Инновациялық технологияларды енгізу.

Білімдер:
1-разряд:
1. Санитария негіздері.
2. Қарапайым рецептуралар.
3. Крем мен глазурьдің атқаратын қызметі.
2-разряд:
1. Крем мен глазурьдің түрлері.
2. Оларды дайындаудың негіздері.
3. Ингредиенттерді салу нормалары.
3-разряд:
1. Мастика мен сироптарды дайындау технологиясы.
2. Крем мен глазурьдің қасиеттері.
3. Дайындықты анықтау әдістері.
4-разряд:
1. Күрделі кремдерді дайындау технологиясы.
2. Сапаны бақылау әдістері.
3. Әрлеуге арналған жартылай фабрикаттарға арналған МемСТ талаптары.
5-разряд:
1. Әрлеудің заманауи технологиялары.
2. Үдерісті оңтайландыру әдістері.
3. Сапаның халықаралық стандарттары.
6-разряд:
1. Крем мен глазурь дайындаудың инновациялық технологиялары.
2. Әрлеуге арналған жартылай фабрикаттарды сақтаудың болашағы бар әдістері.
3. Тағам өнімдерінің қауіпсіздігіне арналған халықаралық нормалар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Бұйымдарды көркем безендіру

Машықтар:
1-разряд:
1. Шебердің бақылауымен қарапайым өрнектер салу.
2. Әрлеуге арналған дайын өнімдерді сұрыптау.
3. Құрал-саймандарды дайындау.
2-разряд:
1. Өнімдерді қарапайым әдіспен әрлеу (қант ұнтағы, глазурь).
2. Қарапайым тіліктер мен суреттер жасау.
3. Өнімдерді күрделі әрлеуге дайындау.
3-разряд:
1. Өнімдерді креммен және глазурьмен безендіру.
2. Қарапайым кондитерлік қаптамаларды пайдалану.
3. Әрлеудің түстік үйлесімін таңдау.
4-разряд:
1. Күрделі өнімдерді көркем безендіруді жүзеге асыру.
2. Мастика және карамельмен жұмыс істеу.
3. Декоративтік элементтерді қолмен жасау.
5-разряд:
1. Көркем безендіру үдерісін ұйымдастыру.
2. Жаңа дизайн элементтерін әзірлеу.
3. Безендіру сапасын бақылау.
6-разряд:
1. Безендірудің жаңа көркем технологияларын әзірлеу.
2. Декордың халықаралық стандарттарын енгізу.
3. Авторлық дизайндық шешімдер жасау.

Білімдер:
1-разряд:
1. Санитария негіздері.
2. Қарапайым әрлеу тәсілдерінің маңызы.
3. Гигиена ережелері.
2-разряд:
1. Өнімдерді әрлеудің қарапайым әдістері.
2. Безендіру түрлері.
3. Қабылдау нормалары.
3-разряд:
1. Креммен безендіру технологиясы.
2. Түстану негіздері.
3. Қарапайым көркем безендіру әдістері.
4-разряд:
1. Күрделі әрлеу технологиясы.
2. Өнімдерді көркем безендіру әдістері.
3. МемСТ және сапа нормалары.
5-разряд:
1. Декордың заманауи әдістері.
2. Сапаның халықаралық стандарттары.
3. Кондитерлік өнімдердің дизайн негіздері.
6-разряд:
1. Авторлық декор технологиялары.
2. Безендірудегі халықаралық үрдістер.
3. Көркем безендірудегі инновациялар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Шыдамдылық
Дәлдік
Шығармашылық және шығармашылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Микробиолог, сапаны бақылау

3

Наубайшы

12. "Бас директор" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

1210-0

Қызмет атауының коды:

1210-0-002

Кәсіптің атауы:

Бас директор

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
4-параграф. Бас директор, Директор (ұйымның бастығы)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Сатылым саласындағы жалпы жұмыс өтілі – кемінде 5 жыл, оның ішінде басшылық лауазымдарда – кемінде 2 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

1210-0-011 - Өндірістік бірлестіктің бас директоры
1210-0-028 - Кәсіпорын директоры

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өндірістік-шаруашылық және қаржылық-экономикалық қызметке басшылық ету.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өндірістік-шаруашылық қызметті басқару
2. Еңбекті ұйымдастыру мен басқарудың жаңа, озық түрлерін әзірлеуді және енгізуді ұйымдастыру.
3. Ұйымды білікті кадрлармен қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау.

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Өндірістік-шаруашылық қызметті басқару



1-дағды:
Өндірістің қаржылық-экономикалық қызметін тиімді басқару

Машықтар:
1. Кәсіпорынның штаттық кестесін бекіту.
2. Кәсіпорынның мүлкі мен ақшалай қаражатына иелік ету.
3. Несие берушілер алдындағы барлық міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету.
4. Мүліктің сақталуын қамтамасыз ету.
5. Ұйымның мүліктік және өзге де мүдделерін сотта, төрелікте, мемлекеттік органдарда және басқа ұйымдарда қорғау және ұсыну.
6. Қызметкерлердің ҚР заңнамасы талаптарын, ішкі нормативтік құжаттар мен лауазымдық міндеттерді орындауын бақылау жөніндегі іс-шаралар кешенін жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық және заңнамалық актілері.
2. Кәсіпорындардың шаруашылық қызметін талдау әдістері.
3. Есеп пен қаржылық талдаудың негіздері, несиелеу схемалары.
4. Экономиканың негіздері.
5. Ұйымның өндірістік-шаруашылық және қаржылық-экономикалық қызметі жөніндегі бизнес-жоспарларды жасау мен келісу тәртібі, салық заңнамасы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өндірісті тиімді басқару

Машықтар:
1. Директор құзыретіне жататын құжаттарды әзірлеу және қол қою.
2. Серіктестермен келіссөздер жүргізу, барлық түрдегі шарттарды жасасу және бұзу.
3. Ұйым жұмысының тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету.
4. Өз құзыреті шегінде шешімдер қабылдау.
5. Кәсіпорынның мүдделерін мемлекеттік органдармен, сыртқы ұйымдармен және мекемелермен өзара қатынастарда ұсыну.
6. Бөлімшелердің өзара тиімді әрекеттесуін қамтамасыз ету мақсатында жұмысты ұйымдастыру.
7. Ұйымды қажетті мүлікпен қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау.
8. Ұйым жұмысының тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету.
9. Өнім мен қызмет сатылымының өсуіне және пайданы арттыруға жәрдемдесу.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық және заңнамалық актілері.
2. Барлық құрылымдық бөлімшелердің тиімді өзара іс-қимылына қол жеткізу мақсатында өндірісті техникалық қамтамасыз етуді ұйымдастыру, технологиясы мен әдістері.
3. Кәсіпорынның өндірістік қуаттары, ұйымның өнім өндіру технологиясы.
4. Ұйымның өнім өндіру технологиясы.
5. Кәсіпкерліктің негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Еңбекті ұйымдастыру мен басқарудың жаңа, озық түрлерін әзірлеуді және енгізуді ұйымдастыру.



1-дағды:
Кәсіпорындағы еңбекті тиімді басқару және ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Ұйымның қызмет саясатын, стратегиясын және оларды іске асыру тетіктерін айқындау.
2. Өндірілетін өнімнің (қызметтердің) сапасы мен бәсекеге қабілеттілігін арттыруға қатысу, олардың отандық және шетелдік нарықтарды игеру мақсатында мемлекеттік стандарттарға және жоғары дамыған елдер мен үздік компаниялардың стандарттарына сәйкестігін қамтамасыз ету.
3. Өндірістік және басқа да мәселелерді талқылау мен шешуде экономикалық және әкімшілік басқару әдістерінің үйлесімін, сондай-ақ өндіріс тиімділігін арттыруға бағытталған материалдық және моральдық ынталандыру жүйесін қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Заманауи шаруашылық жүргізу және ұйымды басқару әдістері.
2. Нарық – сыртқы және ішкі конъюнктурасы.
3. Экономикалық көрсеткіштер жүйесі, маркетинг, жарнама техникасы және сату үдерісін басқару әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

3-еңбек функциясы:
Ұйымды білікті кадрлармен қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау.



1-дағды:
Кәсіби дағдыларды дамытуға және білім мен тәжірибені тиімді пайдалануға жәрдемдесу.

Машықтар:
1. Еңбек жағдайларын өмір мен денсаулық үшін қауіпсіз және қолайлы ету.
2. Қоршаған ортаны қорғау туралы заңнаманың талаптарын сақтау.
3. Ұжымда қолайлы психологиялық ахуал қалыптастыру.
4. Ұжымдық шартты әзірлеуді, жасасуды және орындауды, сондай-ақ еңбек және өндірістік тәртіптің сақталуын қамтамасыз ету.
5. Қызметкерлердің еңбек мотивациясын, бастамашылдығы мен белсенділігін дамытуға жәрдемдесу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасы, ішкі еңбек тәртібі ережелері.
2. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
3. Менеджмент пен маркетингтің негіздері.
4. Психология мен кәсіби этиканың негіздері.
5. Өндірісті және еңбекті ұйымдастыру.
6. Ұжымдық шарттарды әзірлеу мен жасасу тәртібі және әлеуметтік-еңбек қатынастарын реттеу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Қақтығыстарды басқару және жағдайды сыни тұрғыдан талдау.

Машықтар:
1. Ұжымдағы қақтығысты жағдайларды басқару.
2. Өндірілген азық-түлік өнімдерін сату кезінде туындайтын қақтығыстарды реттеу.
3. Тұтынушылармен және әріптестермен өзара тиімді байланыс орнату.
4. Іскерлік және тұлғааралық коммуникацияны басқару, жиналыстар өткізу.
5. Келіссөздер жүргізу.
6. Оқиғаларды талдап, негізделген қорытындылар жасау.
7. Оқиғаларға дәлелді бағалар мен түсіндірмелер беру.
8. Алынған нәтижелерді нақты жағдайлар мен мәселелерді шешуге қолдану.

Білімдер:
1. Тұлғааралық және іскерлік қарым-қатынас ережелері мен нормалары.
2. Келіссөздер жүргізу әдістері.
3. Қақтығыстану (конфликтология) ерекшеліктері.
4. Сыни ойлау қағидаттары.
5. Сыни ойлау теориясы.
6. Сыни ойлауды дамыту қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Жауапкершілік
Бизнесті түсіну
Дербестік және жауапкершілік
Стратегиялық ойлау
Күйзеліске тұрақтылық
Командада жұмыс істей білу
Аналитикалық ойлау
Төзімділік пен еңбексүйгіштік
Ақпаратты іздеу және талдау
Жобалық ойлау
Шығармашылық және шығармашылық
Жұмыс процестерін бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Азық-түлік өндірісінің инженер-технологтары

13. "Микробиолог, сапаны бақылау" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

2131-5

Қызмет атауының коды:

2131-5-009

Кәсіптің атауы:

Микробиолог, сапаны бақылау

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
75-параграф. Өндірістік зертхананың бастығы (өндірісті бақылау бойынша)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Лабораторияда микробиологиялық бақылау немесе соған ұқсас лауазымда кемінде 2 жыл жұмыс тәжірибесі болуы қажет.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2131-5-009 - Микробиолог, сапаны бақылау
3129-9-008 - Тамақ өнімдерінің технологиясы жөніндегі технолог

Қызметтің негізгі мақсаты:

Бекітілген учаскеде шығарылатын өнімдердің сапасын бақылау және арттыру бойынша жұмысты ұйымдастыру

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Сапаны қамтамасыз ету үдерістерін ұйымдастыру және бақылау
2. Өндірісті микробиологиялық бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Сапаны қамтамасыз ету үдерістерін ұйымдастыру және бақылау



1-дағды:
Кіріс шикізат пен материалдарды бақылау

Машықтар:
1. Келіп түсетін шикізаттың, ингредиенттер мен қаптама материалдарының сапасын тексеру.
2. Шикізаттың нормативтік құжаттама мен техникалық талаптарға сәйкестігін бақылау.
3. Шикізат сапасы мен ықтимал ауытқулар мәселелері бойынша жеткізушілермен өзара әрекеттесу.

Білімдер:
1. Тағам өнімдерін өндіру барысында тәуекелдерді айқындау әдістері.
2. Сындарлы бақылау нүктелерін анықтау және олардың сақталуын мониторингтеу.
3. Нан-тоқаш өндірісіндегі биологиялық, химиялық және физикалық қауіптерді талдау.
4. Ықтимал ақауларды болжау әдістерін қолдану.
5. Өнім сапасына байланысты тәуекелдердің алдын алу және оларды азайту шараларын әзірлеу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Кәсіпорынды бақылау

Машықтар:
1. Нан-тоқаш өнімдерінің сапа стандарттарын әзірлеу, енгізу және олардың сақталуын бақылау.
2. Өндірістің барлық кезеңдерінде ішкі сапа бақылау жүйесін ұйымдастыру.
3. Өнім сапасына байланысты тәуекелдерді бағалау және оларды азайту шараларын әзірлеу.
4. Өндірісте санитариялық-гигиеналық нормалардың сақталуын бақылау.

Білімдер:
1. Ұйымдар мен кәсіпорындардың корпоративтік басқару органдарының құқықтары мен қызметін реттейтін заңнамалық және құқықтық актілер.
2. Корпоративтік қатынастарды реттейтін жарғы және өзге де құжаттар.
3. Нан-тоқаш өнімдеріне арналған мемлекеттік және техникалық талаптар, олардың құрамы мен органолептикалық және физика-химиялық сипаттамаларына қойылатын нормалар.
4. HACCP (қауіптерді талдау және сындарлы бақылау нүктелері жүйесі) – тағам өнеркәсібінде өнімнің ластану қаупін болдырмау үшін қолданылатын жүйе.
5. Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы заңнама – өнім сапасы үшін жауапкершілікке қатысты нормалар.
6. Тағам өнімдерін өндіру барысында тәуекелдерді анықтау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Өндірісті микробиологиялық бақылау



1-дағды:
Өндірістің барлық деңгейіндегі микробиологиялық күйін бақылау

Машықтар:
1. Микроорганизмдермен және олардың тіршілік өнімдерімен жұмыс жүргізу.
2. Себінді жұмыстарды орындау және микробиологиялық талдау нәтижелерін оқу.
3. Технологиялық үдеріс талаптарынан микробиологиялық көрсеткіштердің ауытқу себептерін зерттеу.
4. Зертханалық есептілікті жасау.

Білімдер:
1. Зертханалық жабдықтар, бақылау-өлшеу аспаптары, оларды пайдалану және баптау ережелері.
2. Талдау, өлшеу, сынақ және басқа зерттеу түрлерін жүргізу әдістері.
3. Талдаулардың стандарттау және сапаны бақылау жүйесі.
4. Жартылай фабрикаттар мен дайын өнімді бақылауда қолданылатын микробиологиялық әдістер.
5. Органолептикалық талдау (бракировка).
6. Технологиялық және санитариялық-техникалық тағам зертханалары жүзеге асыратын бақылау түрлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Еңбек қауіпсіздігі, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі ережелері мен нормаларын сақтау.

Машықтар:
1. Өндіріс стандарттарының талаптарын сақтау және орындау.
2. Еңбекті ұтымды ұйымдастыру әдістерін қолдану.
3. Жұмыс орнында еңбек қауіпсіздігі мен өрт қауіпсіздігі нормаларын сақтау және орындау.

Білімдер:
1. Орындаылатын жұмыстардың сапасына және өндірістегі еңбек ұйымдастыруына қойылатын талаптар.
2. Өндірісте қолданылатын санитариялық нормалар мен ережелер.
3. Қауіпсіз еңбек әдістері және өрт қауіпсіздігі шаралары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Командада жұмыс істей білу
Дәлдік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Азық-түлік өндірісінің инженер-технологтары

4

Кондитер

14. "Қамыр жасаушы" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

7512-2

Қызмет атауының коды:

7512-2-010

Кәсіптің атауы:

Қамыр жасаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
6-параграф. Қамыр жасаушы, 2-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
7-параграф. Қамыр жасаушы, 3-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
8-параграф. Қамыр жасаушы , 4-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
9-параграф. Қамыр жасаушы, 5-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

қажет етілмейді

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

7512-3-008 - Ашытушы
7512-2-011 - Қамырды қалыптаушы
7512-3 - Кондитерлер және кондитерлік бұйымдарды дайындаушылар

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кәсіпорындарда периодты әрекет ететін қамыр илеу машиналарында қамыр дайындау үдерісін барлық технологиялық кезеңдер бойынша жүргізу. Қамыр салынған дежаларды қамыр илеу машиналарына, ашыту учаскесіне және аударғыш машиналарға тасымалдау. Дежалар мен бункерлерді қамыр қалдықтарынан тазалау. Ашытқы мен ашытпаны мөлшерлеу

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Шикізат пен жабдықты дайындау
2. Қамырды араластыру және ашыту

Қосымша еңбек функциялары:

1. Бөлшектеу, формалау және пісіруге дайындау

1-еңбек функциясы:
Шикізат пен жабдықты дайындау



1-дағды:
Жабдықты жұмысқа дайындау

Машықтар:
2-разряд:
1. Жұмыс орнын дайындау.
2. Жабдықтың тазалығын тексеру.
3. Қарапайым инвентарьды пайдалану.
3-разряд:
1. Қамыр илеу машиналарының жарамдылығын тексеру.
2. Қамыр түріне сәйкес жабдықты баптау.
3. Илеуге арналған сыйымдылықтарды дайындау.
4-разряд:
1. Машиналардың жұмысын бақылау.
2. Профилактикалық тазалау және майлау жұмыстарын орындау.
3. Ақаулар туралы хабарлау.
5-разряд:
1. Учаскедегі жабдықты дайындау жұмыстарын ұйымдастыру.
2. Төмен разрядты қызметкерлерге нұсқау беру.
3. Жабдықты дайындау сапасын бағалау.

Білімдер:
2-разряд:
1. Санитария негіздері.
2. Жеке гигиена ережелері.
3. Инвентарьдың мақсаты.
3-разряд:
1. Қамыр илеу жабдықтарының түрлері.
2. Илеуге арналған сыйымдылықтардың мақсаты.
3. Еңбек қауіпсіздігі негіздері.
4-разряд:
1. Қамыр илеу машиналарының жұмыс істеу принциптері.
2. Жабдықты дайындау нормативтері.
3. Технологиялық желілердің сұлбалары.
5-разряд:
1. Қамыр илеудің заманауи технологиялары.
2. Жабдық ақауларын диагностикалау әдістері.
3. Өндірістік санитария мен қауіпсіздік стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Шикізатты қабылдау және өндіріске дайындау

Машықтар:
2-разряд:
1. Ұн мен көмекші материалдарды қабылдау.
2. Қаптаманы және шикізаттың сыртқы түрін тексеру.
3. Шикізатты талаптарға сәйкес орналастыру.
3-разряд:
1. Шикізатты пісіруге дайындау.
2. Шикізат мөлшерін есепке алу.
3. Көмекші материалдардың бар-жоғын тексеру.
4-разряд:
1. Келіп түскен шикізаттың сапасын бақылау.
2. Ашытқы және жартылай фабрикаттарды дайындау.
3. Шикізат есебі бойынша ведомость жасау.
5-разряд:
1. Шикізатты қабылдау және дайындау жұмыстарын ұйымдастыру.
2. Шикізаттың жұмсалуын оңтайландыру.
3. Шикізаттың нормативтерге сәйкестігін бақылау.

Білімдер:
2-разряд:
1. Шикізатты сақтау кезіндегі санитария және гигиена негіздері.
2. Ұн мен қантты қоймада орналастыру ережелері.
3. Нан-тоқаш өндірісіне арналған шикізаттың негізгі түрлері.
3-разряд:
1. Ұнның, қанттың және майдың химиялық құрамы.
2. Шикізаттың қамыр сапасына әсері.
3. Ингредиенттерді салу нормалары.
4-разряд:
1. Шикізат сапасын бағалау әдістері.
2. Көмекші материалдарға қойылатын талаптар.
3. Шикізатты сақтау және дайындау бойынша санитариялық нормалар.
5-разряд:
1. Нан-тоқаш өндірісіне арналған шикізатқа қойылатын МемСТ және ТШ талаптары.
2. Зертханалық бақылау әдістері.
3. Тағам өнімдерінің қауіпсіздігі бойынша заманауи стандарттар (HACCP, ISO).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Қамырды араластыру және ашыту



1-дағды:
Қамырды ашыту

Машықтар:
2-разряд:
1. Қамырды арнайы ыдыстарға орналастыру.
2. Ашытылу кезінде тазалықты сақтау.
3. Ұстау уақытына бақылау жасау.
3-разряд:
1. Қамырдың көтерілу процесін бақылау.
2. Дайындықты сыртқы түрі бойынша анықтау.
3. Шебердің нұсқауларын орындау.
4-разряд:
1. Ашыту режимін (температура, ылғалдылық) реттеу.
2. Технологиялық карталарды пайдалану.
3. Қамырды бөлуден бұрын оның сапасын бақылау.
5-разряд:
1. Ашыту процесін ұйымдастыру.
2. Ашыту аяқталғаннан кейін қамыр сапасын талдау.
3. Ашыту режимдерін оңтайландыру.

Білімдер:
2-разряд:
1. Ашытылу үдерісінің негіздері.
2. Қамырдағы ашытқылардың рөлі.
3. Ашыту кезіндегі санитариялық талаптар.
3-разряд:
1. Температура мен ылғалдылықтың ашыту процесіне әсері.
2. Қамыр ашытудың кезеңдері.
3. Ашытқының микробиологиясының негіздері.
4-разряд:
1. Үдерістің технологиялық параметрлері.
2. Қамыр сапасын бақылау әдістері.
3. Түрлі қамыр түрлеріне арналған ашыту уақытының нормалары.
5-разряд:
1. Жедел ашыту технологияларының заманауи түрлері.
2. Ашыту процесін оңтайландыру әдістері.
3. Сапаны бақылаудың халықаралық стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Қамырды илеу

Машықтар:
2-разряд:
1. Ингредиенттерді қамыр илеу машинасына салу.
2. Компоненттердің дұрыс арақатынасын сақтау.
3. Жабдықты жұмыстан кейін тазалау.
3-разряд:
1. Шебердің бақылауымен қамыр илеу процесін жүргізу.
2. Қамырдың дайындық дәрежесін көзбен анықтау.
3. Машинаның жұмыс режимін бақылау.
4-разряд:
1. Қамыр илеу технологиялық процесін бақылау.
2. Араластыру жылдамдығы мен уақытын реттеу.
3. Қамырдың дайындық дәрежесін қасиеттері бойынша анықтау.
5-разряд:
1. Учаскеде қамыр илеу процесін ұйымдастыру.
2. Қамыр сапасын талдау.
3. Дайындаудың ұтымды әдістерін енгізу.

Білімдер:
2-разряд:
1. Қамыр илеу технологиясының негіздері.
2. Жұмыс кезіндегі санитариялық талаптар.
3. Ингредиенттердің қамыр сапасына әсері.
3-разряд:
1. Қамыр түрлері (ашытқылы, құмды, қатпарлы).
2. Қамыр илеу процесіндегі температура мен уақыттың рөлі.
3. Технологиялық рецептураның негіздері.
4-разряд:
1. Қамырдың физика-химиялық қасиеттері.
2. Қамыр илеудің технологиялық режимдері.
3. Қамырдың дайындық дәрежесін бағалау әдістері.
5-разряд:
1. Қамыр дайындаудың заманауи технологиялары.
2. Сапаны арттыру және үдерісті оңтайландыру әдістері.
3. Сапаның халықаралық стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

1-қосымша еңбек функциясы:
Бөлшектеу, формалау және пісіруге дайындау



1-дағды:
Өнімді пісіруге дайындау

Машықтар:
2-разряд:
1. Өнімдерді табақтарға (противень) орналастыру.
2. Өнім санын тапсырмаға сәйкестендіру.
3. Қалыптардың тазалығын сақтау.
3-разряд:
1. Қалыптар мен табақтарды майлау.
2. Өнімдерді қарапайым сәндеу (тіліктер жасау, себу).
3. Өнімдердің дұрыс орналастырылуын бақылау.
4-разряд:
1. Өнімдерді күрделі сәндеу жұмыстарын жүргізу.
2. Өнімдерді ашыту алдындағы дайындыққа әзірлеу.
3. Дайындық сапасын бақылау.
5-разряд:
1. Пісіруге дейінгі дайындық процесін ұйымдастыру.
2. Өнімдердің сыртқы түрінің талаптарға сәйкестігін бақылау.
3. Ашыту және сәндеу үдерісін оңтайландыру.

Білімдер:
2-разряд:
1. Қалыптарды пайдалану ережелері.
2. Майлау материалдарының түрлері.
3. Пісіруге дайындық кезіндегі санитариялық талаптар.
3-разряд:
1. Өнімдерді сәндеу тәсілдері.
2. Пісіру процесіндегі ашытудың (расстойка) рөлі.
3. Өнімдерді дайындау технологиясының негіздері.
4-разряд:
1. Өнімдерді дайындаудың технологиялық ерекшеліктері.
2. Ашыту сапасын бақылау әдістері.
3. Түрлі өнім түрлері үшін ашыту нормативтері.
5-разряд:
1. Ашыту мен сәндеудің заманауи технологиялары.
2. Нан-тоқаш өндірісіндегі инновациялар.
3. Пісіруге дайындықтың халықаралық стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Қамырды бөлшектеу

Машықтар:
2-разряд:
1. Қамырды қолмен бөліктерге бөлу.
2. Бөлінген бөліктерді табақтарға орналастыру.
3. Жұмыс орнын таза ұстау.
3-разряд:
1. Қамыр бөлгіш машиналарда жұмыс істеу.
2. Қарапайым пішінді өнімдерді қалыптау.
3. Қамыр бөліктерінің массасын бақылау.
4-разряд:
1. Қамыр бөлгіш және домалақтау машиналарында жұмыс істеу.
2. Күрделі пішінді өнімдерді қалыптау.
3. Бөлудің сапасын бақылау.
5-разряд:
1. Қамыр бөлу процесін ұйымдастыру.
2. Рецептуралық нормалардың сақталуын бақылау.
3. Қамыр бөлу процесін оңтайландыру.

Білімдер:
2-разряд:
1. Өнімдердің негізгі түрлері.
2. Қарапайым қалыптау тәсілдері.
3. Қамыр бөлу кезіндегі санитариялық ережелер.
3-разряд:
1. Қамыр бөлгіш машиналардың түрлері.
2. Өнімдердің массасы мен пішініне қойылатын талаптар.
3. Үдерісті механикаландыру негіздері.
4-разряд:
1. Күрделі қалыптау жұмыстарының технологиялық ерекшеліктері.
2. Массаны және пішінді бақылау әдістері.
3. Өнім сапасының нормативтері.
5-разряд:
1. Қамыр бөлудің заманауи желілері.
2. Үдерісті автоматтандыру әдістері.
3. Сапаның халықаралық стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Дербестік және жауапкершілік
Шыдамдылық
Шағылысу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Наубайшы

4

Кондитер

15 "Тамақ өндірісінің инженер-технологтары" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

2145-4

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Тамақ өндірісінің инженер-технологтары

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
49-параграф. Инженер-технолог (Технолог)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

І санаттағы инженер-технолог: тиісті бағыт бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және ІІ санаттағы инженер-технолог лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі болуы қажет. ІІ санаттағы инженер-технолог: тиісті бағыт бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және санатсыз инженер-технолог лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі болуы қажет. Санатсыз инженер-технолог: тиісті бағыт бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі бар және жұмыс өтіліне қойылатын талаптарсыз немесе тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, ортадан кейінгі (орта арнаулы, орта кәсіби) білімі және І санаттағы техник лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі болуы қажет.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2141-1-005 - Инженер-технолог (жалпы бейін)
2141-2-001 - Өндірісті ұйымдастыру жөніндегі инженер
2141-4-004 - Сапаны бақылау жөніндегі инженер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өндірістің сапалы өнім шығаруы және ассортиментті үнемі жаңартып отыру мақсатында технологиялық, ұйымдастырушылық және ғылыми қамтамасыз ету

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өндірісті ұйымдастырушылық-технологиялық қамтамасыз ету
2. Өндірісті жедел басқару

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Өндірісті ұйымдастырушылық-технологиялық қамтамасыз ету



1-дағды:
Шығарылатын өнімнің сапасы мен қауіпсіздігін басқаруды қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Өндірістік-технологиялық және микробиологиялық зертханалардың қызметіне басшылық жасау, негізгі және қосымша шикізат пен дайын өнімнің нормативтік құжаттама талаптарына сәйкестігіне техникалық-химиялық және микробиологиялық бақылауды жүзеге асыруды қамтамасыз ету.
2. Желілерде, цехтар мен учаскелерде технологиялық бақылау жоспарының орындалуын бақылау.
3. Шикізаттың, материалдардың, дайын өнім мен процестердің сапасын бақылауды жүзеге асыру кезінде сәйкессіздіктер немесе бұзушылықтар анықталған жағдайда түзету және алдын алу іс-қимылдарын жүргізу жөнінде шешімдер қабылдау.
4. Белгіленген үлгідегі зертханалық журналдарда жазбалардың жүргізілуін бақылау.
5. Тамақ өнімдерінің қауіпсіздік талаптарына сәйкестігін растау жөніндегі жұмысты ұйымдастыру.
6. Декларациялау схемасын таңдауды жүзеге асыру, декларациялау үшін қажетті құжаттаманы дайындауды қамтамасыз ету, техникалық регламенттердің талаптарына сәйкес өнім үлгілеріне сынақтар жүргізу.
7. Тамақ өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйесін әзірлеу, енгізу, сертификаттау және жұмыс жағдайында ұстау.
8. Өндірістің санитарлық-гигиеналық жағдайын бақылау, ұсыныстар әзірлеу.
9. Кәсіпорын зертханаларында қауіпсіздік техникасы, өрт қауіпсіздігі ережелерінің сақталуын бақылау.

Білімдер:
1. Нан пісіру және кондитерлік кәсіпорындарда технологиялық процестерді ұйымдастыру және жүргізу ережелері.
2. Наубайхана және кондитерлік өндірістің шикізатының, жартылай фабрикаттарының және дайын өнімдерінің сапасын технохимиялық және зертханалық бақылау әдістері.
3. Нан пісіру және кондитерлік өнімдер өндірісінде болатын физикалық, химиялық, биохимиялық және микробиологиялық процестер.
4. Шикізаттың, материалдардың, дайын өнімнің сапасына нормативтік құжаттаманың талаптары (МемСТ, ұйым стандарттары, техникалық регламенттер).
5. Шикізаттың, жартылай фабрикаттардың, дайын өнімнің сапасын сынау әдістері.
6. ISO 9001: 2015, ISO 22000: 2005 халықаралық стандарттарына қойылатын талаптар.
7. Азық-түлік қауіпсіздігіне әсер ететін факторлар
8. Азық-түлік қауіпсіздігін бақылаудың аналитикалық әдістері.
9. Нан пісіру және кондитерлік өндіріс бойынша технологиялық желілерде Технологиялық жабдыққа, қауіпсіздік және дабыл жүйелеріне, бақылау-өлшеу аспаптарына техникалық қызмет көрсету және пайдалану кезінде еңбекті қорғау, санитарлық және өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өндіріс процесінің барлық кезеңдері үшін технологиялық регламенттерді әзірлеуді және бекітуді қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Әрбір Технологиялық желі, цех, учаске үшін өндірісті технологиялық бақылау жоспарын әзірлеу және бекіту.
2. Өндірістің технологиялық жоспарларын, өндірістік рецептураларды, Технологиялық нұсқаулықтарды қарастыру және бекіту.
3. Өндіріске дайындық кезінде шикізаттың шығын нормаларын белгілеу және өлшеу жүргізуді ұйымдастыру.
4. Дайын өнімнің шығу нормаларын, өндіріс жағдайлары, шикізат сапасы өзгерген кезде өндірістің технологиялық процесінің көрсеткіштерін нақтылау мақсатында сынамалық өндірістік пісіруді жүргізуді ұйымдастыру. Технологиялық құжаттамаға белгіленген өзгерістер енгізуді кейіннен бекітумен қамтамасыз ету.
5. Кәсіби бағдарланған ақпараттық жүйелерде деректерді жинау, орналастыру, сақтау және берудің ақпараттық технологияларын пайдалану.

Білімдер:
1. Нан пісіру және кондитерлік өндірістің технологиялық процестерін ұйымдастыру және ұйымдастыру.
2. Нан пісіру және кондитерлік өндірістің технологиялық процестерінің тиімділік көрсеткіштері.
3. Технологиялық нұсқаулықтарға сәйкес наубайхана және кондитерлік өндірістің технологиялық операцияларын орындау сапасына қойылатын талаптар.
4. Технологиялық нұсқаулықтарға сәйкес өндірістің технологиялық операцияларын орындау сапасын жоспарлау, бақылау және бағалау әдістері.
5. Өндірістік қуаттар, техникалық сипаттамалар, технологиялық жабдықтың құрылымдық ерекшеліктері мен жұмыс режимдері, оны пайдалану ережелері.
6. Өнім өндіру кезіндегі құжат айналымы, есепке алу және есептілік қағидалары.
7. Технологиялық құжаттаманы әзірлеу жөніндегі ережелер, нұсқаулықтар және басқа да басшылық материалдар.
8. Негізгі жүйелік бағдарламалық өнімдер мен қолданбалы бағдарламалар пакеттерін пайдалана отырып, ақпаратты жинау, өңдеу, сақтау және беру әдістері мен құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

не требуется

2-еңбек функциясы:
Өндірісті жедел басқару



1-дағды:
Жаңа өнім түрлерін, техника мен технологияларды енгізуге жәрдемдесуді қамтамасыз ету.

Машықтар:
1. Нан-тоқаш және ұннан жасалған кондитерлік өнімдер өндірісіндегі отандық және шетелдік озық тәжірибелерді зерделеу.
2. Қолданыстағы үдерістерді талдау, ұсыныстарды қарастыру, бағалау және енгізу бойынша жоспарлау — өнім сапасын арттыру, өндіріс тиімділігін жоғарылату, технологиялық шығындар мен ысыраптарды азайту мақсатында. Инновацияларды енгізу нәтижелерін бақылау және өзгерістерді басқару.
3. Төмендегі бағыттар бойынша әзірлеу және енгізуге қатысу:
- кәсіпорынды техникалық қайта жарақтандыру жоспарлары;
- өнім сапасын жақсартуға, еңбек ұйымдастыруды жетілдіруге, шикізат пен материал шығынын азайтуға және еңбек өнімділігін арттыруға бағытталған іс-шаралар.
4. Кәсіпорынның ассортименттік саясатын әзірлеуге қатысу. Кәсіпорынның пайдасын арттыру мақсатында ассортименттік матрицаны басқару. Жоғары маржалы жаңа өнімдерді әзірлеуді және өндіріске енгізуді қамтамасыз ету.
5. Нан-тоқаш және кондитерлік өндіріс учаскелері мен технологиялық желілеріне арналған жабдықты іріктеу және технологиялық жоспарлау жұмыстарын жүргізу.
6. Жаңа технологиялық үдерістер мен өнімдерді игеру бойынша зерттеу және тәжірибелік жұмыстарды ұйымдастыру және басқару. Жаңа өнімдердің дегустациясын ұйымдастыру.
7. Өндірістің озық технологияларын әзірлеу кезінде табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану мен қоршаған ортаны қорғаудың негізгі қағидаттарын қолдану.

Білімдер:
1. Өндірісті дамытудағы стратегиялық жоспарлау қағидаттары.
2. Саланың және кәсіпорынның техникалық дамуының болашағы.
3. Нан-тоқаш және кондитерлік өндіріс саласында өнім мен қызмет нарығын басқару технологиялары және маркетингтік зерттеу әдістері.
4. Өндірістік кеңістікті ұйымдастырудың заманауи тәсілдері, автоматтандыру, энергия тиімділігі, экологиялық қауіпсіздік, өнеркәсіптік қауіпсіздік, цифрландыру және логистика салаларындағы ғылым мен техниканың жетістіктеріне негізделген инновациялар мен тұжырымдамалар.
5. Жаңа технологиялар, шикізат түрлері мен технологиялық жабдықтардың өнімнің бәсекеге қабілеттілігіне және тұтынушылық қасиеттеріне әсері.
6. Нан-тоқаш және кондитерлік өндірістерді жобалау немесе қолданыстағы кәсіпорындарды жаңғырту кезінде технологиялық есептеулер жүргізу қағидаттары.
7. Жаңа техника мен технологияларды, рационализаторлық ұсыныстар мен өнертабыстарды енгізудің экономикалық тиімділігін есептеу әдістемелері.
8. Нан-тоқаш және ұннан жасалған кондитерлік өнімдер нарығының жаһандық даму үрдістері. Нарыққа әсер ететін факторлар. Тұтынушылық әдеттердің өзгеруі. Саланың ұлттық және әлемдік табысты өнімдері. "Трендтегі" өнімдер мен диеталар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Кәсіпорынның технологиялық қызметінің қызметін жоспарлау мен басқаруды қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Әрбір технологиялық операция бойынша жұмыстың жалпы көлемін орындау үшін өндіріс құралдары мен жұмыс күшіне қажеттілікті анықтау.
2. Шикізат, дайын өнім сапасына технохимиялық және микробиологиялық бақылау жүргізу бойынша өндірістік-технологиялық және микробиологиялық зертханалардың жұмыс жоспарын әзірлеу және бекіту, зерттеулер жүргізудің көлемі мен кезеңділігін белгілеу.
3. Жеткізілетін өнімдердің сапасы мен қауіпсіздігі мәселелері бойынша шикізат пен материалдарды жеткізушілермен өзара іс-қимыл жасау.
4. Шикізаттың, жартылай фабрикаттардың, дайын өнімнің сапасын үздіксіз бақылауды жүзеге асыру үшін зертханалық жабдыққа, ыдысқа, реактивтерге қажеттілікті айқындау, оларды сатып алуға өтінімдерді уақтылы жасау.
5. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету мақсатында өлшеу құралдарын уақтылы тексеруді қамтамасыз ету.
6. Технологиялық процесті және дайын өнімнің сапасын бақылаудың жаңа әдістерін енгізу.
7. Өндірістік міндеттерді жедел және сапалы орындау үшін кәсіпорын қызметтерімен өзара әрекеттесу.
8. Бас технолог қызметінің құзыретіне кіретін ағымдағы мәселелерді шешу үшін бөгде ұйымдармен (санэпидқадағалау органдары, тәуелсіз Талдамалық зертханалар, шикізат, қаптама, жабдық және т.б. жеткізушілер) өзара іс-қимыл жасау.
9. Персоналды іріктеуді жүзеге асыру, жаңадан қабылданған қызметкерлер үшін бейімделу жоспарларын әзірлеу, бейімделу процесін басқару.
10. Өндірістік персоналды оқыту үдерісіне басшылық жасау, өндірістік персоналды және технологиялық қызмет мамандарын оқыту жоспарларын қарау және бекіту.
11. Басқарудың заманауи әдістері негізінде өндірісті ұйымдастыру және ұжымның тиімді жұмыс істеу тәсілдерін қолдану.

Білімдер:
1. Нан пісіру және кондитерлік өндірістің өндірістік және технологиялық процестерін өндіру және ұйымдастыру технологиялары.
2. Наубайхана және кондитерлік өндіріс саласындағы менеджмент технологиялары және өнімдер мен қызметтер нарығын маркетингтік зерттеу.
3. Өндірісті жоспарлау және басқару мәселелері бойынша негізгі заңнамалық, нормативтік, құқықтық актілер, әдістемелік материалдар.
4. Экономика, өндірісті ұйымдастыру, Еңбек және басқару негіздері.
5. Экологиялық заңнаманың негіздері.
6. Еңбек заңнамасының негіздері.
7. Өндірістік және микробиологиялық зертханаларда жарақтандыруға, жұмыстарды ұйымдастыруға қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Жүйелі ойлау
Командада жұмыс істей білу
Дәлдік
Аналитикалық ойлау
Тәлімгерлік (тәлімгерлік, коучинг)
Уақытты басқару
Бастамашылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Бас директор

4

Микробиолог, сапаны бақылау

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      17. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі

      Орындаушы:

      Бақтыбек Жасқайратұлы Ерғабыл, +7 (717) 255 59 12, yergabyl.b@minagri.gov.kz

      18. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Қазақстанның тамақ кәсіпорындары одағы" ЗТБ

      Жоба жетекшісі:

      Марина Дуйсенғалиқызы Сабралиева

      E-mail: sppk@sppk.kz

      Телефон нөмірі: +7 (701) 799 18 91

      ТОО "Беккер&К"

      Жоба жетекшісі:

      Валерия Юрьевна Лысенко

      Орындаушылар:

      Калиева Н.М., +7 (777) 238 77 23,

      19. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2024 жылғы

      20. 4 желтоқсан.

      21. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2025 жылғы 15 қазан.

      22. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 18 желтоқсан.

      23. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 3, 2025 жыл.

      24. Болжамды қайта қарау күні: 2028 жылғы 1 желтоқсан.

  Қазақстан Республикасы
  Ауыл шаруашылығы министрінің
  2025 жылғы "___"
  № бұйрығына
  8-қосымша

"Өндірілген тамақ өнімдерін өткізу менеджменті" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолдану аясы: "Өндірілген тамақ өнімдерін өткізу менеджменті" кәсіптік стандарты "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес әзірленді және тамақ өнімдерін сату және өткізу процестерін басқарумен айналысатын мамандардың біліктілігіне қойылатын талаптарды реттейді. Кәсіби стандарт қажетті басқару сапасын қамтамасыз ете отырып, тамақ өнеркәсібі саласындағы өнімді сатумен байланысты қызметтің кең спектрін қамтиды.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) Білім – кәсіби тапсырманы орындау аясында әрекеттерді жүзеге асыру үшін қажетті зерттелген және меңгерілген ақпарат;

      2) Дағды – кәсіби тапсырма аясында жекелеген бір реттік әрекеттерді дене күшімен және (немесе) ой еңбегімен орындау қабілеті;

      3) Дистрибуция – бұл әртүрлі сатып алушылар арасында материалдық ағынды бөлу процесінде жүзеге асырылатын өзара байланысты функциялар жиынтығы;

      4) Контрагент – (лат. contrahens - қарсы; contra - қарсы + agens - белсенді; contrahere өзара қарсы) азаматтық-құқықтық қатынастардағы шарт тараптарының бірі;

      5) Кәсіби біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіби даярлық дәрежесі;

      6) Кәсіптік стандарт – белгілі бір кәсіби қызмет саласында біліктілік пен құзыреттілік деңгейіне, білімнің формалды және (немесе) бейресми, және (немесе) информалды түрлерін ескере отырып, жалпы білімге, іскерлікке, дағдыларға, жұмыс өтіліне, сондай-ақ еңбектің мазмұнына, сапасына және жағдайына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      7) Машық – кәсіби тапсырманы толық орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      8) Құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіби тапсырмаларды орындауға мүмкіндік беретін дағдыларды қолдану қабілеті;

      9) Мамандық – жеке тұлға жүзеге асыратын және оны орындау үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      10) Менеджмент – (ағылш. management) басқару, басшылық, әкімшілік, дирекция, басқара білу, иелік ету, басшылық ету) немесе өндірісті басқару - әзірлеу және құру (ұйымдастыру), барынша тиімді пайдалану (басқару) және бақылау;

      11) Мерчендайзинг – (от merchandising – сауда өнері) бұл сауда алаңында шығарылатын және белгілі бір өнімді, марканы, түрді немесе қаптаманы ілгерілетуге бағытталған іс-шаралар кешені;

      12) Прайсинг – бұл компанияның сату кезіндегі баға саясаты;

      13) Сату – кез-келген коммерциялық қызметті, жалпы бизнесті сипаттайтын бизнес тұжырымдамасы;

      14) Стресске төзімділік – бұл қызметке және қоршаған ортаға әсер ететін теріс эмоцияларсыз, , сондай-ақ психикалық бұзылушылықтарды тудыратын стрестердің әсерін организмге сабырмен көтеруге мүмкіндік беретін қасиеттердің жиынтығы;

      15) Стратегиялық жоспарлау – бұл стратегиялық міндеттерді орындауға бағытталған кеңістікке (орындаушылар бойынша) және уақытқа (уақыт бойынша) байланысты іс-шаралар мен іс-шаралар бағдарламалары мен жоспарларын құру және жүзеге асыру процесі;

      16) Супервайзер – бұл төменгі басқару деңгейіндегі лауазым (сирек кездесетін жағдайда - орта деңгейдегі басшы);

      17) Шелвинг – (ағылш. Shelving) бұл тауарды сөреге қою;

      18) Шешім қабылдау – бұл барлық басқару әрекеттерінде орын алатын процесс: жоспарлау, ұйымдастыру, ынталандыру және бақылау;

      19) SWOT-талдауы – ұйымның ішкі және сыртқы ортасының факторларын анықтаудан және оларды төрт санатқа бөлуден тұратын стратегиялық жоспарлау әдісі.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) БТБА – жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік біліктілік анықтамалығы;

      2) ЭҚЖЖ – экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      3) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      4) БА – басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы;

      5) ТжКБ – техникалық және кәсіби біліктілік.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Өндірістік тамақ өнімдерін сатудағы менеджмент

      5. Кәсіптік стандарттың коды: C114

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      10 Тамақ өнімдерін өндіру;

      10.8 Басқа да тамақ өнімдерін өндіру;

      10.89 Басқа топтамаларға енгізілмеген өзге де тамақ өнімдерін өндіру;

      10.89.9 Басқа топтамаларға енгізілмеген өзге де тамақ өнімдерін өндіру.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Тамақ өнімдерін өндіру кәсіпорнының сату бөліміндегі кәсіптер бойынша қызмет

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Сатушы (көтерме сауда кәсіпорыны) - СБШ-ның 3 деңгейі;

      4) Бөлім бастығының орынбасары (өнімнің маркетингі және өткізуі жөніндегі) - СБШ-ның 6 деңгейі;

      5) Ұйымның бас директоры - СБШ-ның 7 деңгейі;

      6) Дүкен супервайзерлері - СБШ-ның 4 деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. "Сатушы (көтерме сауда кәсіпорыны)" кәсіптік карточкасы:

Топтың коды:

5210-2

Қызмет атауының коды:

5210-2-003

Кәсіптің атауы:

Сатушы (көтерме сауда кәсіпорыны)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
4-параграф. Азық-түлік тауарларының сатушысы 2-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
5-параграф. Азық-түлік тауарларының сатушысы 3-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
6-параграф. Азық-түлік тауарларының сатушысы 4-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Менеджмент (салалар және қолдану аясы бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Менеджмент (салалар және қолдану аясы бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

2-разряд. Жұмыс өтілі талап етілмейді. 3-разряд. Азық-түлік тауарларын сатушының 2-разрядтағы лауазымында кемінде 6 ай жұмыс өтілі болуы қажет. 4-разряд. Азық-түлік тауарларын сатушының 3-разрядтағы лауазымында кемінде 1 жыл жұмыс өтілі болуы қажет. Өзіндік түрде сатып алушыларға қызмет көрсету, кассалық жабдықпен жұмыс істеу және есеп құжаттамасын жүргізу тәжірибесі талап етіледі.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3322-9-004 - Сауда агенті
5210-2-008 - Сатушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Клиенттерге жіберілген өнімнің қозғалысы туралы ақпаратты компьютерлік есепке алуды, бақылауды және өңдеуді, оның ішінде төлемді кейінге қалдыра отырып, консигнация мен сатуға қамтамасыз ету.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тауарларды қабылдау және сатуға дайындау
2. Сату және сатып алушыларға қызмет көрсету

Қосымша еңбек функциялары:

1. Тауарларды сақтау және түгендеу

1-еңбек функциясы:
Тауарларды қабылдау және сатуға дайындау



1-дағды:
Тауарларды қабылдау және есепке алу

Машықтар:
2-разряд
1. Тауарды саны мен сыртқы түріне қарай қабылдау.
2. Қаптаманың бүтіндігін және жарамдылық мерзімін тексеру.
3. Тауарды тауарқұжатпен (накладноймен) салыстыру.
3-разряд
1. Сапасы мен сақтау шарттарына таңдамалы тексеріс жүргізу.
2. Сәйкессіздіктер анықталған жағдайда актілерді ресімдеу.
3. Қабылдау барысында өлшеу жабдықтарын пайдалану.
4-разряд
1. Қабылдау ережелерінің сақталуын бақылауды жүзеге асыру.
2. Тауарды тасымалдау және сақтау шарттарын тексеру.
3. Түгендеуге (инвентаризацияға) қатысуды ұйымдастыру.

Білімдер:
2-разряд
1. Азық-түлік тауарларының негізгі түрлері.
2. Сан бойынша қабылдау ережелері.
3. Жарамдылық мерзімдері және таңбалау.
3-разряд
1. Тауар есебінің негіздері.
2. Бұрмаланғыш (тез бұзылатын) тауарларды сақтау талаптары.
3. Өлшеу құралдарының түрлері және мақсаты.
4-разряд
1. Тауарларды қабылдау бойынша нормативтік құжаттар.
2. Тауарға ілеспе құжаттаманы рәсімдеу ережелері.
3. Түгендеуді (инвентаризацияны) жүргізу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Тауарларды сатуға дайындау

Машықтар:
2-разряд
1. Тауарларды қаптамасынан шығару және сұрыптау.
2. Қаптаманы шешіп, жою.
3. Қайта пайдалануға арналған ыдысты дайындау.
3-разряд
1. Сөреге қоймас бұрын тауарлардың сапасын тексеру.
2. Таңбалау және баға жапсырмаларын жапсыру.
3. Витриналарды және сөрелерді дайындау.
4-разряд
1. Сауда залында тауарларды дайындау процесін ұйымдастыру.
2. Таңбалаудың дұрыстығын бақылау.
3. Дайындау барысында кіші персоналға басшылық жасау.

Білімдер:
2-разряд
1. Қаптама материалдарының түрлері.
2. Тауарды сұрыптау ережелері.
3. Азық-түлік тауарларымен жұмыс істеудегі санитариялық талаптар.
3-разряд
1. Таңбалау және баға жапсырмаларының ережелері.
2. Жайғастыру нормалары және тауар көршілестігі.
3. Сауда жабдықтарының түрлері.
4-разряд
1. Тауарларды сатуға дайындауды ұйымдастыру.
2. Дайындау кезіндегі еңбек қауіпсіздігі талаптары.
3. Қайтарымды ыдыспен жұмыс істеу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Сату және сатып алушыларға қызмет көрсету



1-дағды:
Сатып алушыларға кеңес беру

Машықтар:
2-разряд
1. Сатып алушыларға бағалар туралы ақпарат беру.
2. Тауардың орналасқан жерін көрсету.
3. Өлшеу және қаптау ережелерін түсіндіру.
3-разряд
1. Тауарлардың қасиеттері мен сақтау мерзімдері туралы кеңес беру.
2. Сатып алушының сұранысына сәйкес тауарларды ұсыну.
3. Жаңалықтар туралы мәлімет беру.
4-разряд
1. Ассортимент пен сапа бойынша кеңестер жүргізу.
2. Сатып алушылармен туындайтын жанжалдық жағдайларды шешу.
3. Жарнамалық акциялар мен дәм татуларды ұйымдастыру.

Білімдер:
2-разряд
1. Дүкен ассортименті.
2. Клиенттермен қарым-қатынастың негіздері.
3. Азық-түлік тауарларын сату ережелері.
3-разряд
1. Негізгі тауарлардың тағамдық құндылығы.
2. Сақтау мерзімдері мен шарттары.
3. Қарым-қатынас психологиясының негіздері.
4-разряд
1. Сату технологиясы және мерчендайзинг.
2. Сендіру әдістері және қарсылықпен жұмыс істеу.
3. Бөлшек саудадағы маркетингтің негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Сатуды жүзеге асыру

Машықтар:
2-разряд
1. Тауарды өлшеп, қаптау.
2. Тауарды касса арқылы өткізу.
3. Сатып алушымен есеп айырысу.
3-разряд
1. Терминалдармен және банк карталарымен жұмыс істеу.
2. Қайтарулар мен айырбастауларды рәсімдеу.
3. Кассалық тәртіпті сақтау.
4-разряд
1. Касса мен терминалдардың жұмысын бақылау.
2. Кассаны есеппен салыстырып тексеру.
3. Кассирлердің жұмысын ұйымдастыру.

Білімдер:
2-разряд
1. Кассалық операциялар ережелері.
2. Арифметикалық есептеулердің негіздері.
3. Қаптауға қойылатын талаптар.
3-разряд
1. Төлем жүйелерімен жұмыс істеу ережелері.
2. Қайтаруды рәсімдеу тәртібі.
3. Кассалық тәртіптің негіздері.
4-разряд
1. Кассирдің жұмыс нұсқаулығы.
2. Халықпен есеп айырысу жөніндегі нормативтік актілер.
3. Кассалық есептілікті жүргізу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

1-қосымша еңбек функциясы:
Тауарларды сақтау және түгендеу



1-дағды:
Есеп жүргізу

Машықтар:
2-разряд
1. Тауардың келіп түсуі туралы деректерді жазу.
2. Сөрелердегі санын есептеу.
3. Дефицит туралы басшыға хабарлау.
3-разряд
1. Есепке алу журналдарын толтыру.
2. Мәліметтерді компьютерлік жүйеге енгізу.
3. Қарапайым есептерді жасау.
4-разряд
1. Автоматтандырылған жүйелерде есеп жүргізу.
2. Сатылымдар бойынша талдамалық есептерді қалыптастыру.
3. Тауар қозғалысын бақылау.

Білімдер:
2-разряд
1. Есепке алу мен санаудың негіздері.
2. Есеп құжаттарының түрлері.
3. Жазбаларды рәсімдеу ережелері.
3-разряд
1. Есеп құжаттамасының нысандары.
2. ДК-де жұмыс істеу негіздері.
3. Есептілікті жасау ережелері.
4-разряд
1. Саудадағы бухгалтерлік есептің негіздері.
2. Сауда бағдарламаларымен жұмыс (1С және т.б.).
3. Тауар айналымын талдау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Тауарларды сақтау

Машықтар:
2-разряд
1. Тауарларды нормаларға сәйкес орналастыру.
2. Тауарлардың көршілестік ережелерін сақтау.
3. Жарамдылық мерзімін қадағалау.
3-разряд
1. Сақтау шарттарын бақылау.
2. Жарамдылық мерзімі өтіп бара жатқан тауарларды іріктеу.
3. Тауарларды қосалқы бөлмелерге тасымалдау.
4-разряд
1. Қоймада және залда сақтауды ұйымдастыру.
2. Кіші персоналдың жұмысын бақылау.
3. Қоймада түгендеу жүргізу.

Білімдер:
2-разряд
1. Санитария және гигиена негіздері.
2. Азық-түлік тауарларының түрлері.
3. Тез бұзылатын өнімдерді сақтау шарттары.
3-разряд
1. Қоймада сақтаудың ережелері.
2. Жарамдылық мерзімін ұзарту тәсілдері.
3. Тауарды тасымалдау технологиясы.
4-разряд
1. Қойма шаруашылығын ұйымдастыру.
2. Сақтау кезіндегі еңбек қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар.
3. Түгендеуді жүргізу әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Жауапкершілік
Бизнесті түсіну
Жүйелі ойлау
Күйзеліске тұрақтылық
Сыпайылық
Мейірімділік
Үнемді өндіріс

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Дүкен супервайзерлері

10. "Бөлім бастығының орынбасары (өнімнің маркетингі және өткізуі жөніндегі)" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

1231-0

Қызмет атауының коды:

1231-0-008

Кәсіптің атауы:

Бөлім бастығының орынбасары (өнімнің маркетингі және өткізуі жөніндегі)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
38-параграф. Жоба менеджері

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Бизнес және басқару

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Мамандығы бойынша жұмыс өтілі кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

талап емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Сату бөлімінің жұмысын ұйымдастыру, үйлестіру және бақылау, ұйымның өнімдерін таратуды дамыту және кеңейту арқылы сатуды үнемі арттыру.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Бөлім қызметкерлерінің ағымдағы қызметін басқару өнімді сату
2. Ақпаратты жинау және талдау

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Бөлім қызметкерлерінің ағымдағы қызметін басқару өнімді сату



1-дағды:
Қақтығыстарды басқару

Машықтар:
1. Ұжымдағы жанжалдық жағдайларды басқару;
2. Өндірілген азық-түлік өнімдерін сату барысында туындайтын жанжалдық жағдайларды басқару;
3. Клиенттермен және әріптестермен өзара іс-қимылды қолдау;
4. Іскерлік және тұлғааралық коммуникацияны басқару, жиналыстар өткізу;
5. Келіссөздер жүргізу.

Білімдер:
1. Тұлғааралық және іскерлік қарым-қатынас әдістері;
2. Келіссөздер жүргізу әдістері;
3. Қақтығыстану;
4. Корпоративтік этика.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өнім өткізу бөлімі қызметкерлерінің қызметін жоспарлау және ұйымдастыру

Машықтар:
1. Материалдық ресурстарға және персоналға ағымдағы қажеттілікті жоспарлау;
2. Өндірілген азық-түлік өнімдерін өткізу бөлімі қызметкерлерінің ағымдағы қызметін жоспарлау;
3. Міндеттерді бөлу және өнім өткізу бөлімі қызметкерлерінің жауапкершілік деңгейін айқындау;
4. Өндірілген азық-түлік өнімдерін өткізу бөлімі қызметкерлерінің қызметін үйлестіру;
5. Персоналды ынталандыру, олардың мотивациясы мен адалдығын арттыру шараларын әзірлеу және іске асыру.

Білімдер:
1. Өнім өткізу бөліміне материалдық және еңбек ресурстарына қажеттілікті талдау әдістері;
2. Өнімді өткізу жөніндегі кәсіпорындардың қызметі;
3. Персоналды ынталандыру және олардың адалдығын қамтамасыз ету;
4. Сатылымдарда қолданылатын мамандандырылған компьютерлік бағдарламалар;
5. Персоналды басқару әдістері;
6. Шешім қабылдау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

3-дағды:
Сату циклінің барлық кезеңін ұйымдастыру және бақылау

Машықтар:
1. Клиенттер мен серіктестерден келіп түскен өтініштерді қабылдау.
2. Клиенттер мен серіктестерден келіп түскен өтініштерді өңдеу.
3. Өндірілген азық-түлік өнімдерін сату бойынша серіктестермен және клиенттермен шарттар жасасу.
4. Өндірілген азық-түлік өнімдерін сату бойынша серіктестермен және клиенттермен шарттарды жүргізу.
5. Клиенттерді қоймаға өнімнің түсуі, өнімнің жөнелтілуі (жеткізілуі) туралы хабардар ету.
6. Дебиторлық берешектің бар-жоғын тексеру.
7. Бастапқы құжаттарды рәсімдеу.
8. Өндірілген, сатылатын азық-түлік өнімдерінің жөнелтілуін (жеткізілуін) бақылау.

Білімдер:
1. Бағынышты қызметкерлердің қызметі.
2. Клиенттермен өзара қарым-қатынасты басқару жүйелерімен жұмыс істеу ережелері.
3. Есептік материалдарды дайындау, өңдеу және сақтау жөніндегі нұсқаулық.
4. Бухгалтерлік есеп негіздері, бастапқы бухгалтерлік құжаттама және оны құрастыру мен ресімдеу ережелері.
5. Тиісті компьютерлік бағдарламалар мен деректер базаларында жұмыс істеу ережелері, олардың арналуы.
6. Компьютерлік және кеңселік жабдықтарды пайдалану ережелері.
7. Өнімнің техникалық сипаттамалары, артықшылықтары мен кемшіліктері, сақтау және өткізу мерзімдері.
8. Ұйымда қолданыстағы салалық және жергілікті нормативтік актілер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

4-дағды:
Еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ету және санитариялық нормаларды сақтау

Машықтар:
1. Жұмыс орнында еңбекті қорғау талаптарының сақталуын ұйымдастыру және бақылау;
2. Бөлімде және өнімді өткізу кезінде санитариялық нормалардың сақталуын ұйымдастыру және бақылау;
3. Күрделі жағдайларда шешім қабылдау.

Білімдер:
1. ҚР Еңбек кодексі;
2. Санитариялық талаптар, гигиена және санитариялық киімді пайдалану;
3. Еңбекті қорғау техникасы және өрт қауіпсіздігі;
4. Өнімді өткізу кезінде санитариялық нормалар мен еңбекті қорғау техникасының ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Ақпаратты жинау және талдау



1-дағды:
Ақпаратты іздеу, жинау және талдау.

Машықтар:
1. Әртүрлі дереккөздерді пайдаланып ақпаратты іздеу және жинау;
2. Ақпаратты өңдеу жүйелеу;
3. Ақпаратты талдау және өңдеу;
4. Ақпаратты талдаудың статистикалық әдістерін қолданады;
5. Ақпаратты пайдалану және ақпаратты беру;
6. Ақпаратты сақтау;
7. Ақпаратты өңдеу жүйелерін қолданады.

Білімдер:
1. Ақпаратты іздеу және жинау әдістері;
2. Ақпаратты өңдеу әдістері;
3. Ақпарат түрлері;
4. Ақпаратты беру арналары;
5. Ақпаратты өңдеудің статистикалық әдістері;
6. Ақпаратты өңдеу жүйелері;

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жағдайды сыни тұрғыдан талдау

Машықтар:
1. Оқиғаларды талдап, негізделген қорытындылар жасау;
2. Оқиғаларға негізделген бағалар мен интерпретациялар беру;
3. Алынған нәтижелерді жағдайлар мен мәселелерге қолдану;
4. Түскен ақпаратты күмәнға салып, талдау.

Білімдер:
1. Сыни ойлаудың қағидаттары;
2. Сыни ойлау теориялары;
3. Сыни ойлауды дамыту қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Жауапкершілік
Дербестік және жауапкершілік
Ойлау икемділігі
Тез шешім қабылдай білу
Мақсаткерлік
Аналитикалық ойлау
Мейірімділік
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Келіссөз жүргізу шеберлігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Ұйымның бас директоры

4

Дүкендердегі супервайзерлер

11. "Ұйымның бас директоры" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

1210-0

Қызмет атауының коды:

1210-0-010

Кәсіптің атауы:

Ұйымның бас директоры

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
4-параграф. Ұйымның бас директоры, директоры (бастығы)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Бизнес және басқару

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік және өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Қызмет көрсету саласы

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Стандарттау, сертификаттау және метрология (салалар бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Құқық

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Сату саласындағы жалпы жұмыс өтілі — кемінде 5 жыл, соның ішінде — кемінде 2 жыл басшылық лауазымдарда

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Сату мен пайданың максималды өсуі үшін стратегия құру және әзірлеу; Сату департаментінің, логистика департаментінің және ақпараттық технологиялар бөлімі мен жабдықтау бөлімінің қызметін басқару, бақылау және ұйымдастыру.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Ұйымның сатылымына басшылық жасау, сату саясатын қалыптастыру
2. Ұйымның бизнес-жоспарын әзірлеу

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Ұйымның сатылымына басшылық жасау, сату саясатын қалыптастыру



1-дағды:
Сатуды ұзақ мерзімді болжауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Өндірілген азық-түлікті сатудың ең жақсы тәжірибесін талдау;
2. Инновациялық және бәсекеге қабілетті өнімдер туралы ақпарат іздеу;
3. Бәсекеге қабілетті өнімдер бойынша экономикалық ақпаратты талдау;
4. Сату саясатын дамыту бойынша талдамалық есептер жасау;
5. Есеп құжаттамасын жүргізу

Білімдер:
1. Ең сәтті сатудың халықаралық тәжірибесі
2. Ұйымның қолданыстағы ережелеріне сәйкес талдамалық есептерді жасау ережелері мен тәртібі
3. Сатуды талдау және болжау әдістерінің негіздері
4. Маркетинг негіздері
5. Сату менеджментінің негіздері
6. Іс жүргізу негіздері
7. Тиісті компьютерлік бағдарламалар мент дерекқорларда жұмыс істеу қағидалары, олардың мақсаты
8. Негізгі технологиялық сипаттамалары, артықшылықтары мен кемшіліктері, сату мерзімі, өнімді сақтау шарттары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Сату көлемін ұлғайту мақсатында клиенттерді тарту стратегиясын әзірлеу

Машықтар:
1. Аналитикалық есептер жасау
2. Сату бойынша бухгалтерлік есептілікті талдау
3. Сату бойынша қаржылық есептілікті талдау
4. Сату көлемін ұлғайту мақсатында клиенттерді тарту бойынша іс-қимыл жоспарын жасау.

Білімдер:
1. Клиенттерді тартудың қолданыстағы стратегиялары мен тәжірибелері;
2. Клиенттердің мақсатты топтары;
3. Маркетинг теориясы;
4. Сату менеджменті теориясы
5. Бәсекеге қабілетті баға белгілеу принциптері;
6. Сатып алуға әртүрлі нысанда өткізілетін конкурстарға қатысу қағидалары мен тәртібі ;
7. Конкурстық құжаттаманың құрамы;
8. Бухгалтерлік есепті жүргізудің негізгі ережелері мен ережелері
9. Қаржылық құжаттарды ресімдеу ережелері;
10. Бухгалтерлік құжаттарды ресімдеу ережелері;
11. Ұйымның қаржылық қызметінің көрсеткіштерін есептеудің негізгі формулалары;
12. Өз құзыреті шегінде салық және азаматтық заңнаманың ережелері;
13. Тиісті компьютерлік бағдарламалар мен дерекқорларда жұмыс істеу қағидалары, олардың мақсаты.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

3-дағды:
Сатумен айналысатын персоналды басқару

Машықтар:
1. Өндірілген азық-түлікті сатумен айналысатын қызметкерлерге міндеттер қою;
2. Өндірілген азық-түлікті сатумен айналысатын қызметкерлер арасында міндеттерді бөлу;
3. Өндірілген азық-түлікті сатумен айналысатын қызметкерлердің жұмыс кестесін жоспарлау;
4. Өндірілген тамақ өнімдерін сатумен айналысатын персоналдың қызметін үйлестіру;
5. Жұмыстарды орындау мерзімдері мен нәтижелерін бақылау;
6. Сату бойынша оқыту жүйесін құру;
7. Өнімділікті өлшеу, сату жұмыстарын талдау және түзету;
8. Өкілеттіктерді беру;
9. Қызметкерлердің корпоративтік мәдениетін арттыру.

Білімдер:
1. ҚР еңбек заңнамасы;
2. Сату қызметкерлерін қолдау және ынталандыру жолдары ;
3. Іскерлік этика негіздері;
4. Маркетинг негіздері;
5. Персоналды басқару әдістері;
6. Сату менеджментінің негіздері;
7. Тиісті компьютерлік бағдарламалар мен дерекқорларда жұмыс істеу қағидалары, олардың мақсаты;
8. Ұйымда қолданылатын салалық және жергілікті нормативтік актілер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Ұйымның бизнес-жоспарын әзірлеу



1-дағды:
Бизнесті жоспарлау қызметі

Машықтар:
1. Өндірілген тамақ өнімдерін сатуды ұлғайту мақсатында ұйымның бәсекелестік стратегиясын әзірлеу;
2. Өндірілген тамақ өнімдерінің бәсекелестік артықшылықтарын анықтау;
3. Нарықтық кедергілерді анықтау
4. Стратегиялық іс-қимыл жоспарын әзірлеу;
5. Ақпаратты басқару;
6. Шешім қабылдау;
7. Өндірілген азық-түлікті сату кезіндегі тәуекелдерді басқару.

Білімдер:
1. Қонақ үй кәсіпорны қызметінің бағыты бойынша макроэкономикалық үрдістер;
2. Стратегиялық менеджмент және Маркетинг негіздері;
3. SWOT талдау;
4. Сыртқы және ішкі ортаны талдау әдістері;
5. Саладағы нормативтік құқықтық құжаттамалар;
6. Тәуекелдерді бағалау әдістері мен әдістері.
7. Стратегиялық жоспарды әзірлеу әдістері;
8. Сатудың ең жақсы тәжірибесін талдау
9. Инновациялық және бәсекеге қабілетті өнімдер туралы ақпарат іздеу;
10. Бәсекеге қабілетті өнімдерге экономикалық ақпаратты талдау;
11. Сату саясатын дамыту бойынша талдамалық есептер жасау;
12. Есеп құжаттамасын жүргізу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Ақпаратты жинау және талдау

Машықтар:
1. Түрлі дереккөздерді пайдалана отырып, ақпаратты іздеу және жинау
2. Ақпаратты өңдеу және жүйелеу
3. Ақпаратты талдау
4. Ақпаратты талдауда статистикалық әдістерді қолдану
5. Ақпаратты пайдалану және жеткізу
6. Ақпаратты сақтау
7. Ақпаратты өңдеу жүйелерін қолдану

Білімдер:
1. Ақпаратты іздеу және жинау әдістері
2. Ақпаратты өңдеу әдістері
3. Ақпарат түрлері
4. Ақпаратты беру арналары
5. Ақпаратты өңдеудің статистикалық әдістері
6. Ақпаратты өңдеу жүйелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Ұқыптылық
Күйзеліске тұрақтылық
Өзгерістерді басқару
Бейімділік
Жауапкершілік
Тәртіптілік
Аналитикалық ойлау
Мотивация
Ақпаратты іздеу және талдау
Жұмыс процестерін бақылау
Құрылымдық мәселелерді шешу
Бизнес модельдерді құру
Көшбасшылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Өнімді маркетинг және өткізу жөніндегі бөлім бастығының орынбасары

12. "Дүкен супервайзерлері" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

5210-1

Қызмет атауының коды:

5210-1

Кәсіптің атауы:

Дүкен супервайзерлері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
84-параграф. Сатуды үйлестіруші (Супервайзер)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Сатылымдар үйлестірушісі (супервайзер) I санат: II санаттағы сатылымдар үйлестірушісі лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі болуы қажет. Сатылымдар үйлестірушісі (супервайзер) II санат: Санатсыз сатылымдар үйлестірушісі лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі болуы қажет. Сатылымдар үйлестірушісі (супервайзер): Жұмыс өтіліне қойылатын талаптар жоқ.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3322-2-003 - Сату жөніндегі менеджер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Азық-түлік кәсіпорнының өнімін өткізудің тиімділігін арттыру мақсатында сату жоспарларының орындалуын қамтамасыз ету, дистрибуцияны дамыту, сауда өкілдері мен агенттерді басқару, бекітілген аумақтағы жұмысты бақылау, нәтижелерді талдау және өткізу тиімділігін арттыруға бағытталған іс-шараларды енгізу.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Сауда тобын басқару
2. Клиенттерді жаңа түсімдер және сату шарттары туралы хабардар ету

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Сауда тобын басқару



1-дағды:
Өз қолымен жасалған өнімді сатуды ұйымдастыру

Машықтар:
1. Өндірілген азық-түлік өнімдерін ілгерілету және сатуды ынталандыру
2. Сатылатын өнімдердің төлемдерін тексеру
3. Сатылатын өнімге ілеспе құжаттарды рәсімдеу
4. Сауда өкілдерінің жұмысын ұйымдастыру, маршруттық желіні және жауапкершілік аймақтарын белгілеу
5. Күнделікті жиналыстарды, мотивациялық кездесулерді, жеке әңгімелесулерді өткізу
6. Қызметкерлерді оқыту, бейімдеу және олардың далалық жұмысын бақылау

Білімдер:
1. Компьютерлік бағдарламалар мен деректер базасында жұмыс істеу ережелері
2. Компьютерлік және кеңселік жабдықтардың мақсаты мен пайдалану ережелері
3. Есептік материалдарды дайындау, өңдеу және сақтау жөніндегі нұсқаулықтар
4. Бухгалтерлік есептің бастапқы негіздері
5. Іс жүргізудің негіздері
6. Ұйымда қолданылатын салалық және жергілікті нормативтік актілер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Аралас бөлімшелермен өзара іс-қимыл жасау және есептілікті басқару

Машықтар:
1. Логистикамен, қоймамен, техникалық қызметпен және технологтармен іс-қимылдарды келісу;
2. Ауысымдық, тәуліктік және апталық есептерді жасау;
3. Ауысым жұмысының барысы мен нәтижелері туралы ақпаратты басшылыққа жеткізу.

Білімдер:
1. Ішкі регламенттер мен бөлімшелердің өзара іс-қимыл алгоритмдері;
2. Есептілік форматтары және негізгі өндірістік көрсеткіштер;
3. Өндірістік есепке алу бағдарламасы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Клиенттерді жаңа түсімдер және сату шарттары туралы хабардар ету



1-дағды:
Ақпаратты іздеу, жинау және талдау.

Машықтар:
1. Түрлі дереккөздерді пайдалана отырып, ақпаратты іздеу және жинау;
2. Ақпаратты өңдеу және жүйелеу;
3. Ақпаратты талдау;
4. Ақпаратты талдауда статистикалық әдістерді қолдану;
5. Ақпаратты пайдалану және жеткізу;
6. Ақпаратты сақтау;
7. Ақпаратты өңдеу жүйелерін қолдану.

Білімдер:
1. Ақпаратты іздеу және жинау әдістері
2. Ақпаратты өңдеу әдістері
3. Ақпарат түрлері
4. Ақпаратты жеткізу арналары
5. Ақпаратты өңдеудің статистикалық әдістері
6. Ақпаратты өңдеу жүйелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Клиенттік базаны және өткізу арналарын дамыту

Машықтар:
1. Негізгі бөлшек және көтерме клиенттермен келіссөздер жүргізу;
2. Белсенді клиенттік базаны және арналарды дамыту: бөлшек сауда, HoReCa, дистрибьюторлар;
3. Акциялар, ынталандыру іс-шаралары және сынамалық жеткізілімдерді ұйымдастыру.

Білімдер:
1. Тиісті компьютерлік бағдарламалар мен деректер базасында жұмыс істеу ережелері, олардың мақсаты;
2. Компьютерлік және кеңселік жабдықтарды пайдалану ережелері;
3. Жаңа түсімдер мен сату шарттары туралы ақпаратты жүйелеу әдістері;
4. Өнімді сақтаудың негізгі регламенттік сипаттамалары, шарттары мен мерзімдері;
5. Клиенттерді ақпараттандырудың қазіргі заманғы құралдарымен (телефон, факс, ұялы байланыс, электрондық пошта) жұмыс істеу ережелері;
6. Өнімге арналған стандарттар мен техникалық шарттар: компания өнімінің негізгі қасиеттері, түрлері, маркалары, сорттылығы және басқа да сапалық сипаттамалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Жауапкершілік
Бизнесті түсіну
Дербестік және жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Дәлдік
Ақпаратты іздеу және талдау
Парасаттылық
Өнім туралы білім
Клиентке бағдарлау
Логикалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ-ның ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Бөлім бастығының орынбасары (өнімнің маркетингі және өткізілуі жөніндегі)

3

Сатушы (көтерме сауда кәсіпорыны)

4- тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      13. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі

      Орындаушы:

      Бақтыбек Жасқайратұлы Ерғабыл, +7 (717) 255 59 12, yergabyl.b@minagri.gov.kz

      14. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Қазақстанның тамақ кәсіпорындары одағы" ЗТБ

      Жоба жетекшісі:

      Сабралиева М.Д.

      E-mail: sppk@sppk.kz

      Телефон нөмірі: +7 (701) 799 18 91

      Орындаушылар:

      Митрофанова И.В., +7 (777) 241 08 70, profood@bk.ru

      15. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2024 жылғы 4 желтоқсан.

      16. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2025 жылғы 3 қазан.

      17. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 18 желтоқсан.

      18. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 2, 2024 жыл.

      19. Болжамды қайта қарау күні: 2028 жылғы 1 қаңтар.

  Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы
министрінің
2025 жылғы 19 желтоқсандағы
№ 477 бұйрығына
9-қосымша

"Қоғамдық тамақ өнімдерін өндіру" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолдану аясы: "Қоғамдық тамақтану өнімдерін өндіру" кәсіптік стандарты "Кәсіби біліктіліктер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес әзірленген және жұмысшылардың біліктілігіне қойылатын талаптарды, сондай-ақ олардың кәсіби құзыреттерін реттейді.

      "Қоғамдық тамақтану өнімдерін өндіру" кәсіптік стандарты технологиялық үдерістер, сапаны бақылаумен байланысты қызмет түрлерін және қоғамдық тамақтану өнімдерін өндіру саласындағы процестерді ұйымдастыруды қамтиды. Бұл стандарт жұмысшылардың кәсіби құзыреттері мен олардың біліктілігін айқындауға арналған, соның нәтижесінде саладағы қызметтің тиімділігі мен қауіпсіздігі қамтамасыз етіледі. Сонымен қатар, ол қоғамдық тамақтану өнімдерін өндіру саласындағы мамандардың кәсіби дамуы үшін маңызды құрал болып табылады.

      Стандарт қоғамдық тамақтану саласында жұмыс істейтін аспазшыларға, технологтарға, менеджерлерге және өзге де мамандарға қойылатын біліктілік талаптарын белгілейді. Ол кәсіби даярлау бағдарламаларын әзірлеуге, қызметкерлерді аттестаттау мен сертификаттауға, сондай-ақ қоғамдық тамақтану кәсіпорындарында тиімді жұмыс үдерісін ұйымдастыруға негіз болып табылады. Кәсіби стандарт қоғамдық тамақтану саласында көрсетілетін қызметтердің сапасын арттыруға, жұмысшылардың біліктілігін жоғарылатуға және сала кәсіпорындарында қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамасыз етуге ықпал етеді.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) Азық-түлік өнімдері – өсімдіктерден немесе жануарлардан алынған, кейбір жағдайларда минералдан алынған, адам тамақ үшін тұтынатын және қорытуға қабілетті азық-түлік немесе өнімдер;

      2) Білім – кәсіби тапсырманы орындау шеңберінде әрекеттерді жүзеге асыруға қажетті меңгерілген және игерілген ақпарат;

      3) Дағды – кәсіби тапсырма шеңберінде жекелеген іс-әрекеттерді физикалық және (немесе) зияткерлік тұрғыда орындай алу қабілеті;

      4) Кәсіби біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін қажетті құзыреттіліктерді меңгеру деңгейін сипаттайтын кәсіби даярлық дәрежесі;

      5) Кәсіби стандарт – кәсіби қызметтің нақты саласында білімге, іскерлікке, дағдыларға, жұмыс тәжірибесіне (ресми және (немесе) бейресми, сондай-ақ информалды білімді ескере отырып), біліктілік пен құзыреттілік деңгейіне, еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      6) Кулинария – бұл адамның тамақ дайындауға бағытталған әрекеті;

      7) Машық – кәсіби тапсырманы толық орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      8) Қоғамдық тамақтану – бұл халық шаруашылығының саласы, аспаздық өнімдерді өндірумен, сатумен және тұтынуды ұйымдастырумен айналысатын кәсіпорындар жиынтығы;

      9) Құзыреттілік – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіби тапсырманы орындауға мүмкіндік беретін дағдыларды қолдану қабілеті;

      10) Мамандық – жеке тұлға жүзеге асыратын және оны орындау үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      11) СанЕмН – денсаулық пен қалыпты өмірді сақтау мақсатында адам үшін қауіпсіз және зиянсыз нормалардың сипаттамалары мен талаптары бар мемлекеттік заңға тәуелді нормативтік құқықтық актілер;

      12) Технологиялық карта – бұл белгілі бір технологиялық процесті немесе объектіге техникалық қызмет көрсетуді жүзеге асыратын персоналға қажетті мәліметтерді, нұсқаулықтарды қамтитын стандартталған құжат;

      13) Штат кестесі – атқаратын лауазымына байланысты жалақы мөлшерін көрсете отырып, ұйымның құрылымын, штат құрамы мен санын ресімдейтін кәсіпорынның нормативтік құжаты.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады

      1) БТБА – Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтікбіліктілік анықтамалығы;

      2) ЭҚЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      3) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      4) БА – Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы;

      5) ТКББ – Техникалық және кәсіптік білім беру;

      6) ISO – International Organization for Standardization (Халықаралық стандарттау ұйымы);

      7) HACCP – HACCP — Hazard Analysis and Critical Control Points (қауіп-қатерді талдау және сындарлы бақылау нүктелері);

      8) МЕМСТ – Мемлекеттік стандарт;

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Қоғамдық тамақтандыру өнімдерін өндіру

      5. Кәсіптік стандарттың коды: C122

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      10 Тамақ өнімдерін өндіру;

      10.8 Басқа да тамақ өнімдерін өндіру;

      10.89 Басқа топтамаларға енгізілмеген өзге де тамақ өнімдерін өндіру;

      10.89.9 Басқа топтамаларға енгізілмеген өзге де тамақ өнімдерін өндіру.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Өз өнімдерін сату орындарында қоғамдық тамақтану өнімдерін өндіру және өндіруші дүкендерінде өнімді бөлшек саудада сату.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Бас директор - 7 СБШ-ның деңгейі;

      2) Азық-түлік қауіпсіздігінің технологі - 6 СБШ-ның деңгейі;

      3) Ас бөлме жұмысшысы - 2 СБШ-ның деңгейі;

      5) Балалар тағамының аспазы - 3 СБШ-ның деңгейі;

      6) Аспаздық (жалпы профиль) - 3 СБШ-ның деңгейі;

      7) Кондитер - 4 СБШ-ның деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. "Кәсіпорын директоры" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

1210-0

Қызмет атауының коды:

1210-0-002

Кәсіптің атауы:

Кәсіпорын директоры

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
4-параграф. Бас директоры, ұйымның директоры (бастығы)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Қызмет көрсету саласы

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жалпы басқарушылық еңбек өтілі кемінде 5 жыл, оның ішінде қоғамдық тамақтану саласында басшы лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс тәжірибесі болуы тиіс.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

1210-0-011 - Өндірістік бірлестіктің бас директоры
1210-0-028 - Кәсіпорын директоры

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кәсіпорынның өндірістік - шаруашылық және қаржы-экономикалық қызметіне басшылық жасау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өндірістік-шаруашылық қызметті басқару
2. Еңбекті басқару мен ұйымдастырудың жаңа прогрессивті нысандарын әзірлеуді және енгізуді ұйымдастыру

Қосымша еңбек функциялары:

1. Қақтығыстарды басқару және жағдайды сыни талдау

1-еңбек функциясы:
Өндірістік-шаруашылық қызметті басқару



1-дағды:
Кәсіпорынды тиімді басқаруды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Директордың құзыреттілік деңгейіне қатысты құжаттарды жасау және қол қою.
2. Серіктестермен келіссөздер жүргізу, келісімшарттардың кез-келген түрін жасау және бұзу.
3. Ұйымның тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету.
4. Өз құзыреті шегінде шешім қабылдау.
5. Мемлекеттік органдармен, бөгде ұйымдармен және мекемелермен қарым-қатынаста кәсіпорынның мүдделерін білдіру.
6. Бөлімшелердің тиімді өзара іс-қимылын жүзеге асыру мақсатында жұмысты ұйымдастыру.
7. Барлық қажетті мүлікпен қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау.
8. Ұйымның тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету.
9. Өнімдер мен қызметтерді сатудың өсуіне ықпал ету және пайданың өсуі.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық және заңнамалық актілері.
2. Барлық құрылымдық бөлімшелердің өзара тиімді әрекеттесуін қамтамасыз ету мақсатында өндірістің техникалық қамтамасыз ету әдістері.
3. Ұйымның өнім өндіру технологиясы.
4. Кәсіпкерліктің негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өндірістің қаржылық-экономикалық қызметін тиімді басқару

Машықтар:
1. Кәсіпорынның барлық түрдегі шоттарын банктерде ашу.
2. Кәсіпорынның штаттық кестесін бекіту.
3. Кәсіпорынның мүлкі мен қаржы қаражатын басқару.
4. Несие берушілер алдындағы барлық міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету.
5. Мүліктің сақталуын қамтамасыз ету.
6. Ұйымның мүліктік және өзге де мүдделерін сотта, төрелік сотта, мемлекеттік органдар мен өзге ұйымдарда қорғау және ұсыну.
7. Қызметкерлердің Қазақстан Республикасының заңнамасын, ішкі нормативтік құжаттарды және лауазымдық міндеттерді сақтауын бақылау жөніндегі шаралар кешенін жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық және заңнамалық актілері.
2. Кәсіпорындардың шаруашылық қызметін талдау әдістері.
3. Есеп пен қаржылық талдаудың негіздері, несиелеу сызбалары.
4. Экономиканың негіздері.
5. Салық заңнамасы, ұйымның өндірістік-шаруашылық және қаржы-экономикалық қызметінің бизнес-жоспарларын әзірлеу және келісу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Еңбекті басқару мен ұйымдастырудың жаңа прогрессивті нысандарын әзірлеуді және енгізуді ұйымдастыру



1-дағды:
Кәсіпорындағы еңбекті тиімді басқару және ұйымдастыру

Машықтар:
1. Ұйымның саясатын, стратегиясын және оларды жүзеге асыру механизмін анықтау.
2. Отандық және шетелдік нарықтарды жаулап алу мақсатында өндірілетін өнімнің (көрсетілетін қызметтердің) сапасы мен бәсекеге қабілеттілігін арттыруға, олардың жоғары дамыған елдер мен үздік компаниялардың мемлекеттік стандарттары мен стандарттарына сәйкестігіне қатысу.
3. Менеджменттің экономикалық және әкімшілік әдістерін үйлестіруді, өндірістік және басқа мәселелерді талқылау мен шешуді, өндіріс тиімділігін арттырудың материалдық және моральдық ынталандыруларын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Ұйымды басқару мен басқарудың заманауи әдістері.
2. Нарық-сыртқы және ішкі жағдай.
3. Экономикалық көрсеткіштер жүйесі, маркетинг, жарнама техникасы және сатуды басқару әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Кәсіби дағдыларды дамытуға және білім мен тәжірибені ұтымды пайдалануға жәрдемдесу.

Машықтар:
1. Еңбек ету үшін өмір мен денсаулыққа қауіпсіз және қолайлы жағдайлар жасау.
2. Қоршаған ортаны қорғау туралы заңнама талаптарын сақтау.
3. Ұжымда қолайлы психологиялық ахуал қалыптастыру.
4. Ұжымдық шартты әзірлеуді, бекітуді және орындауды, сондай-ақ еңбек және өндірістік тәртіптің сақталуын қамтамасыз ету.
5. Қызметкерлердің еңбек мотивациясын, бастамашылдығы мен белсенділігін дамытуға жәрдемдесу.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасы, ішкі еңбек тәртібі ережелері.
2. Өрт қауіпсіздігі талаптары.
3. Менеджмент пен маркетингтің негіздері.
4. Психология мен кәсіби этиканың негіздері.
5. Өндірісті және еңбекті ұйымдастыру.
6. Ұжымдық шарттарды әзірлеу мен жасасу және әлеуметтік-еңбек қатынастарын реттеу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

1-қосымша еңбек функциясы:
Қақтығыстарды басқару және жағдайды сыни талдау



1-дағды:
Жанжалды жағдайлардың алдын алуға бағытталған стратегияларды әзірлеу және енгізу.

Машықтар:
1. Ұжымдағы жанжалды жағдайларды басқару.
2. Өндірілген азық-түлікті сату кезінде жанжалды жағдайларды басқару.
3. Клиенттермен және әріптестермен өзара әрекеттесуді қолдау.
4. Іскерлік және тұлғааралық қарым-қатынасты басқару, кеңестер өткізу.
5. Келіссөздер жүргізу.
6. Негізделген тұжырымдарды тұжырымдай отырып, оқиғаларды талдаңыз.
7. Оқиғаларды негізделген бағалау, түсіндіру.
8. Нәтижелерді жағдайлар мен мәселелерге қолданыңыз.

Білімдер:
1. Тұлғааралық және іскерлік қарым-қатынас ережелері мен нормалары.
2. Келіссөздер жүргізу әдістері.
3. Конфликтологияның ерекшеліктері.
4. Сыни тұрғыдан ойлау принциптері.
5. Сыни ойлау теориясы.
6. Сыни ойлауды дамыту принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Қауіпсіз тағамдардың сапасын бақылау

Машықтар:
1. Дайын тағамдардың сапасы мен қауіпсіздігіне ішкі бақылау жүйесін ұйымдастыру.
2. Тексеру нәтижелерін талдау, түзету шараларын әзірлеу және енгізу.
3. Өндірістің барлық кезеңдерінде санитарлық нормалар мен ХАССП талаптарының сақталуын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Санитария, гигиена және тағам өнімдерінің қауіпсіздігі саласындағы нормативтік-құқықтық актілер.
2. ХАССП жүйесінің қағидаттары мен әдістері, қоғамдық тамақтану саласындағы заманауи сапа стандарттары.
3. Өнім мен өндірістік процестердің сапасын ішкі бақылау және аудит әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Жауапкершілік
Бизнесті түсіну
Ұқыптылық
Дербестік және жауапкершілік
Мақсаткерлік
Тәртіптілік
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Мотивация
Ақпаратты іздеу және талдау
Жобалық ойлау
Үнемді өндіріс

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Тамақ өнеркәсібінің технологы

10. "Азық-түлік қауіпсіздігінің технологі" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

3129-3

Қызмет атауының коды:

3129-3-001

Кәсіптің атауы:

Азық-түлік қауіпсіздігінің технологі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
109-параграф. Техник-технолог

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Стандарттау, сертификаттау және метрология (салалар бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Қоғамдық қауіпсіздік

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі жөніндегі кіші технолог. Жұмыс тәжірибесі талап етілмейді. Санитария мен гигиенаның негіздері бойынша оқудан және кәсіпорында тағылымдамадан өтудің жеткілікті болуы. Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі жөніндегі технолог Қоғамдық тамақтану саласында кіші технолог немесе сапаны бақылау маманы лауазымында кемінде 1 жыл жұмыс тәжірибесі. Санитарлық нормалар мен ережелерді енгізу, сақтау және тағам дайындау шарттарын бақылау бойынша тәжірибенің болуы. Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі жөніндегі жетекші технолог Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі жөніндегі технолог лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс тәжірибесі. Өндірістік бақылауды ұйымдастыру, ХАССП және санитарлық журналдар бойынша құжаттама

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3129-9-004 - Техник-технолог (тамақ өнеркәсібі)
3129-9-005 - Азық-түлік технологі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Тамақ өнімдерін өндіру бойынша технологиялық - өндірістік іс-шараларды орындау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өндірісті ұйымдастыру және басқару
2. Жұмыстарды қауіпсіз орындау бойынша іс-шараларды ұйымдастыру

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Өндірісті ұйымдастыру және басқару



1-дағды:
Азық-түлік өндірісінің технологиялық процесін басқару

Машықтар:
1. Қызметті ұйымдастыру, кадрларды іріктеу мен орналастыруды қамтамасыз ету және олардың жұмысын бақылау.
2. Техникалық оқытуды және қызметкерлердің біліктілігін арттыруды ұйымдастыру.
3. Тамақтандыру кәсіпорнын жабдықтауды ұйымдастыру.
4. Жеткізуді ұйымдастырудың ең тиімді формалары мен түрлерін таңдау.
5. Жеткізілетін тауарлардың сапасын талдау және бағалау.
6. Тауарлардың тұтынушылық қасиеттерін бағалау.
7. Азық-түлік кәсіпорны үшін тауарлық-материалдық қорлардың нормаларын сақтау.
8. Тауарлық-материалдық қорлардың жағдайын талдау.
9. Жұмысшылар арасында өкілеттіктерді бөлу.
10. Құрылымды әзірлеу және жетілдіру кәсіпорынды басқару.
11. Тік және көлденең байланыстарды ұйымдастыру.
12. Еңбек бөлінісін қолдау.

Білімдер:
1. Кәсіпорындардың негізгі технологиялық жабдықтары және оның жұмыс принциптері
2. Технологиялық құжаттаманы жобалау, әзірлеу және ресімдеу бойынша технологиялық даярлаудың, стандарттарды, техникалық шарттарды және басқа да нормативтік және басшылық материалдарды өндірудің бірыңғай жүйесі.
3. Кәсіпорын шығаратын өнімді өндіру технологиясы.
4. Экономика, еңбекті ұйымдастыру және өндірісті ұйымдастыру негіздері.
5. Еңбекті қорғау ережелері мен нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өндірістік үдеріске қатысу

Машықтар:
1. Келіп түсетін шикізатқа кіріс бақылауын жүзеге асыру.
2. Технологиялық тәртіптің сақталуын бақылау.
3. Шикізатты, материалдарды және дайын өнімді сақтау жөніндегі қолданыстағы нұсқаулықтардың сақталуын қадағалау.
4. Шикізат пен материалдарды пайдалану нормаларының сақталуын, сондай-ақ оларды азайту бойынша бақылау жұмыстарын жүргізу.

Білімдер:
1. Нормативтік құжаттама.
2. Өндірістің технологиялық процестері мен режимдері.
3. Кәсіпорынның техникалық дамуының перспективалары.
4. Өнімнің мемлекеттік аттестаттау және сертификаттау жүйесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Жұмыстарды қауіпсіз орындау бойынша іс-шараларды ұйымдастыру



1-дағды:
Еңбекті қорғау жөніндегі іс-шараларды жүргізу.

Машықтар:
1. Еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтарды әзірлеуге немесе әзірлеуге қатысу.
2. Еңбекті қорғау мәселелері бойынша стандарттардың, ережелердің, нормалардың, нұсқаулықтар мен нұсқаулардың орындалуын қамтамасыз ету.
3. Еңбек және өндірістік тәртіптің сақталуын бақылау.

Білімдер:
1. Еңбек қауіпсіздігі бойынша заңнамалық актілер.
2. Техникалық және өрт қауіпсіздігі ережелері.
3. Инвентарь мен ыдыстың мақсаты және оларды пайдалану қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Ақпаратты жинау және талдау

Машықтар:
1. Әртүрлі дереккөздерді пайдалана отырып, ақпаратты іздеу және жинау.
2. Ақпаратты өңдеу және жүйелеу.
3. Ақпаратты талдау және өңдеу.
4. Ақпаратты талдауда статистикалық әдістерді қолдану.
5. Ақпаратты пайдалану және беру.
6. Ақпаратты сақтау.
7. Ақпаратты өңдеу жүйелерін қолдану.

Білімдер:
1. Ақпаратты іздеу және жинау әдістері.
2. Ақпаратты өңдеу әдістері.
3. Ақпарат түрлері.
4. Ақпаратты жеткізу арналары.
5. Ақпаратты өңдеудің статистикалық әдістері.
6. Ақпаратты өңдеу жүйелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Парасаттылық
Көшбасшылық
Тез шешім қабылдай білу
Командада жұмыс істей білу
Мақсаткерлік
Жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Кәсіпорынның директоры (бастығы, басқарушысы)

4

Кондитер

11. "Ас бөлме жұмысшысы" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

9410-2

Қызмет атауының коды:

9410-2-001

Кәсіптің атауы:

Ас бөлме жұмысшысы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
7-параграф. Ас үй жұмысшысы

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

қажет етілмейді

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

9410-2-002 - Ас бөлмесіндегі қосалқы жұмысшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ас үйде көмекші, қосалқы жұмыстарды орындау. Ас үйді таза және ұқыпты ұстаңыз.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Ас үйде көмекші, көмекші жұмыстарды орындау
2. Асүйдегі қосалқы жұмыстарды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Ас үйде көмекші, көмекші жұмыстарды орындау



1-дағды:
Қолданылатын құралдардың, өртке қарсы жабдықтардың, қондырғылар мен инвентардың бар-жоғын және жарамдылығын бақылап, олардың уақтылы жөнделуін қамтамасыз ету.

Машықтар:
1. Қауіпсіздік техникасын, санитарлық нормаларды, өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтау
2. Жұмыс орнын ұйымдастыру
3. Мүкәммалдың, жабдықтың жарамдылығын бақылау, ақаулар туралы хабарлау.
4. Еңбекті ұтымды ұйымдастыру әдістерін қолдану.
5. Ыдыс-аяқ, сусындар мен аспаздық өнімдерді өндіруде қолданылатын регламенттерді, стандарттарды және нормативтік-техникалық құжаттаманы қолдану.
6. Жұмыс орнын ұйымдастыру және жабдықтарды, механизмдерді дайындау.

Білімдер:
1. Қауіпсіздік ережелері.
2. Санитарлық нормалар.
3. Өрт қауіпсіздігі ережелері.
4. Ұйымның басқару құрылымы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Еңбек және өндірістік тәртіпті сақтау

Машықтар:
1. Өндіріс стандарттарының талаптарын сақтау және орындау.
2. Еңбекті ұтымды ұйымдастыру әдістерін қолдану.
3. Еңбек қауіпсіздігі мен өрт қауіпсіздігі нормаларын сақтау және орындау.

Білімдер:
1. Өндірістегі орындалатын жұмыстардың сапасына және еңбекті ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
2. Өндірісте қолданылатын санитарлық нормалар мен ережелер.
3. Еңбектің қауіпсіз әдістері және өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Асүйдегі қосалқы жұмыстарды орындау



1-дағды:
Шикізат пен аспаптарды жұмысқа дайындау

Машықтар:
1. Аспаздың тапсырмасы бойынша көкөністер мен жемістерді тазалау, жуу және турау.
2. Ыдыстарды, асүйлік аспаптар мен жабдықтарды пайдалануға дайындау.
3. Өнімдермен жұмыс істеу кезінде санитарлық-гигиеналық ережелерді сақтау.

Білімдер:
1. Асүйде қолданылатын көкөністердің, жемістердің және тағам өнімдерінің негізгі түрлері.
2. Қоғамдық тамақтану кәсіпорындарындағы санитарлық нормалар мен жеке гигиена ережелері.
3. Асүйлік аспаптар мен жабдықтарды пайдалану және жуу ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Асүйдегі тазалық пен тәртіпті сақтау

Машықтар:
1. Ыдыстарды, асүйлік жабдықтар мен жұмыс беттерін жуу.
2. Тағам қалдықтарын жинап, белгіленген орынға шығару.
3. Жұмыс аймақтарының тазалығын жұмыс күні бойы сақтау.

Білімдер:
1. Ыдыстар мен аспаптарды санитарлық өңдеу әдістері.
2. Тағам қалдықтарын жоюға қойылатын талаптар.
3. Жуу және дезинфекциялық құралдармен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік техникасының негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Командада жұмыс істей білу
Дәлдік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Балдар тағамының аспазы

12. "Балалар тағамының аспазы" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

5120-9

Қызмет атауының коды:

5120-9-006

Кәсіптің атауы:

Балалар тағамының аспазы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
16-параграф. Балалар тағамының аспазы, 5 разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Балалар тағамы бойынша аспаз ретінде дербес жұмысқа жіберілу үшін кемінде 1 жыл аспаз лауазымында еңбек өтілі болуы қажет. "Қоғамдық тамақтандыру өнімдерінің технологиясы" немесе "Аспаздық іс" мамандығы бойынша орта арнаулы білімі бар тұлғалар үшін еңбек өтілі 6 айға дейін қысқартылуы мүмкін.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3434-0-002 - Мастер-аспаз
5120-3-003 - Мектептегі аспаз
5120-3 - Білім беру, медициналық және басқа мекемелердегі аспаздар

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мемлекеттік орта білім беру ұйымдарында, қосымша білім берудің мектептен тыс ұйымдарында білім алушыларды тамақтандыруды ұйымдастыру, сондай-ақ мемлекеттік мектепке дейінгі ұйымдарда, жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдарында, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында тәрбиеленетін және білім алатын балалардың тамақтануын қамтамасыз етуге байланысты тауарларды сатып алу.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Балалар тағамын дайындауға арналған шикізат пен аспаптарды дайындау.
2. Балаларға арналған тағамдар мен аспаздық бұйымдарды дайындау
3. Дайын тағамдардың сапасын бақылау, қауіпсіздігін қамтамасыз ету және таратуын ұйымдастыру

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Балалар тағамын дайындауға арналған шикізат пен аспаптарды дайындау.



1-дағды:
Азық-түлік өнімдерін дайындау және тексеру.

Машықтар:
1. Келіп түскен өнімдердің сапасын құжаттар мен сыртқы белгілері бойынша қабылдап, тексеру.
2. Өнімдерді технологияға сәйкес тазалау, сұрыптау және дайындау.
3. Өнімдерді сақтау шарттары мен тауарлық көршілік ережелерін сақтау.

Білімдер:
1. Балалар тағамына арналған өнімдердің сапасы мен қауіпсіздігіне қойылатын талаптар.
2. Шикізатты салу нормалары және аспаздық өңдеу кезіндегі жоғалтулар.
3. Азық-түлік өнімдерін сақтау санитарлық нормалары және олардың өткізу мерзімдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жабдықтар, ыдыстар және жүмыс орындарын әзірлеу

Машықтар:
1. Балалар тағамына арналған өнімдердің сапасы мен қауіпсіздігіне қойылатын талаптар.
2. Шикізатты салу нормалары және аспаздық өңдеу кезіндегі жоғалтулар.
3. Азық-түлік өнімдерін сақтау санитарлық нормалары және олардың өткізу мерзімдері.

Білімдер:
1. Жабдық пен ыдысты жұмысқа дайындап, санитарлық өңдеуден өткізу.
2. Ас үй жабдықтарының жарамдылығын және температуралық режимдердің сақталуын тексеру.
3. Жұмыс орнын санитарлық талаптарға сәйкес ұйымдастыру.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Балаларға арналған тағамдар мен аспаздық бұйымдарды дайындау



1-дағды:
Балалар тағамдарының негізгі тағамдарын дайындау

Машықтар:
1. Әр түрлі жас топтарына арналған тағамдық нормалар мен технологиялық карталарға сәйкес тағамдарды дайындау.
2. Аспаздық өңдеу ретін және жылумен өңдеу уақытының бақылауын сақтау.
3. Тағам дайындау кезінде санитарлық тазалық пен гигиенаны сақтау.

Білімдер:
1. Балалар тағамдарын дайындау технологиясы (қайнату, бұқтыру, пісіру, буда дайындау).
2. Балалардың жас ерекшеліктеріне сәйкес тамақтанудың физиологиялық нормалары.
3. Дайын тағамдардың қоюлығы, температурасы және ұсынылуы бойынша талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Арнайы және емдік тағамдарды дайындау

Машықтар:
1. Арнайы қажеттіліктері бар балаларға арналған диеталық және емдік рецептуралар бойынша тағамдар дайындау.
2. Тамақ рационындағы калориялылықты, ақуыздар, майлар, көмірсулар мен дәрумендердің құрамын бақылау.
3. Жұмсақ жылумен өңдеу әдістерін қолдану (буда пісіру, пісіру, бұқтыру).

Білімдер:
1. Балалар нутрициологиясы мен диетотерапиясының негіздері.
2. Тағамдардың қоректік және энергетикалық құндылығын есептеу әдістері.
3. Арнайы рациондарға арналған технологиялық карталар мен рецептуралар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

3-еңбек функциясы:
Дайын тағамдардың сапасын бақылау, қауіпсіздігін қамтамасыз ету және таратуын ұйымдастыру



1-дағды:
Дайын өнімдердің санитарлық жағдайы мен сапасын бақылау

Машықтар:
1. Дайын тағамдардың сапасы мен қауіпсіздігін көзбен шолып бағалау.
2. Дайын астың температурасын және сақтау мерзімін бақылау.
3. Бракераж журналын және дайын өнім сапасын бақылау жазбаларын жүргізу.

Білімдер:
1. Дайын өнімдер мен жартылай фабрикаттарды бракераждау ережелері.
2. Тамақ өнімдерінің сапасын бақылауға арналған нормативтік құжаттар (СанЕмН, МемСТ).
3. Органолептикалық көрсеткіштерді (дәмі, иісі, консистенциясы, түсі) бақылау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Балаларға тамақ таратуды және беруді ұйымдастыру

Машықтар:
1. Дайын тағамдарды таратқанда температуралық режим ережелерін сақтау.
2. Тағам таратқанда ыдыстар мен инвентарьдың санитариялық жағдайын бақылау.
3. Тағамды белгіленген нормалар мен порциялар бойынша рәсімдеп беру.

Білімдер:
1. Балалар тағамын тарату және тағам тұтынуды есепке алу ережелері.
2. Тағамды ұсыну кезіндегі температуралық режим нормалары.
3. Балалар мекемелерінің ас блогы қызметкерлеріне қойылатын талаптар (гигиена, арнайы киім, жұмысқа рұқсат).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:


Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

2

Ас үй жұмысшысы

4

Азық-түлік қауіпсіздігі технологі

13. "Аспаз (жалпы профиль)" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

5120-9

Қызмет атауының коды:

5120-9-001

Кәсіптің атауы:

Аспаз (жалпы профиль)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
8-параграф. Повар

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
9-параграф. Аспаз, 3-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
10-параграф. Аспаз, 4- разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
11-параграф. Аспаз, 5разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
12-параграф. Аспаз, 6-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Тағам өндірісінің технологиясы

Біліктілік:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

1-разряд: Жұмыс өтілі талап етілмейді. Оқыту жұмыс орнында тәлімгердің немесе жоғары білікті аспаздың жетекшілігімен жүргізіледі. Қызметкер негізгі санитарлық ережелерді білуі, аспаптар мен инвентарьдың құрылымы мен мақсатын меңгеруі, өнімдерді тазалау мен тураудың қарапайым операцияларын орындай алуы тиіс. 2-разряд: 1-разрядты аспазшы лауазымында кемінде 3 ай жұмыс өтілі болуы қажет. Қызметкер өнімдерді дайындау, көкөніс, ет және балықты өңдеу, қарапайым тағамдарды шебердің бақылауымен әзірлеу сияқты жеке технологиялық операцияларды орындай алуы тиіс. Өндірістік оқыту шеберханаларында немесе колледжде оқу өткен жағдайда өтіл 1 айға дейін қысқартылуы мүмкін. 3-разряд: 2-разрядты аспазшы лауазымында кемінде 6 ай жұмыс өтілі болуы қажет. Қызметкер орташа күрделі тағамдарды (гарнирлер, ботқалар, сорпалар, қамырдан жасалған өнімдер) дайындау технологиясын білуі, шикізат салу нормалары мен тағамдарды рәсімдеу ережелерін меңгеруі тиіс. Суық, ыстық және көкөніс цехтарында дербес жұмыс тәжірибесі болуы қажет. 4-разряд: 3-разрядты аспазшы лауазымында кемінде 1 жыл жұмыс өтілі болуы қажет. Қызметкер күрделі және аралас тағамдарды дайындауды, түрлі жылулық өңдеу тәсілдерін қолдануды, жартылай фабрикаттар мен дайын өнімдердің сапасын бақылауды білуі тиіс. Технологиялық жабдықпен жұмыс істеу және цех бойынша есеп журналдарын жүргізу тәжірибесі міндетті. 5-разряд: 4-разрядты аспазшы лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі болуы қажет. Қызметкер өндірістік учаскенің жұмысын ұйымдастыру тәжірибесіне ие болуы, диеталық және арнайы тағамдар технологиясын меңгеруі, тағамдардың шығымы мен тағамдық құндылығын есептеу әдістерін білуі тиіс. Төмен разрядтағы қызметкерлерді оқыту және тәлімгерлік тәжірибесі міндетті. 6-разряд: 5-разрядты аспазшы лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі болуы қажет. Қызметкер жоғары кәсіби шеберлік деңгейіне ие болуы, жаңа рецептуралар мен технологиялық карталарды әзірлей алуы, ас үй немесе цех жұмысын ұйымдастыра білуі және санитарлық нормалар мен қауіпсіздік талаптарының сақталуын бақылауы тиіс. Бақылаушы органдармен, зертханамен және кәсіпорынның технологиялық қызметімен өзара іс-қимыл тәжірибесі қажет.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

5120-9-002 - Балық және теңіз өнімдерінен тағамдар әзірлеуші аспаз
5120-9-003 - Ұн тағамдарын әзірлеуші аспаз
5120-9-005 - Аспаз

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өндірушінің дүкендерінде азық-түлік өнімдерін өндіру және бөлшек сату.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тағамдар мен аспаздық өнімдерді дайындау
2. Тағамды дайындау

Қосымша еңбек функциялары:

1. Өндірістік процесті ұйымдастыру

1-еңбек функциясы:
Тағамдар мен аспаздық өнімдерді дайындау



1-дағды:
Шикізат пен жартылай фабрикаттарды аспаздық өңдеуге дайындау

Машықтар:
2-разряд
1. Көкөністерді, көктер мен жемістерді тазалау, турау және жуу.
2. Жоғары білікті аспаздың нұсқауы бойынша ет пен балықты әрі қарай өңдеуге дайындау.
3. Өнімдермен жұмыс істеу кезінде санитарлық талаптарды сақтау.
3-разряд
1. Ет пен балықты жартылай фабрикаттарға бөлу.
2. Негізгі тағамдарға арналған гарнир өнімдерін дайындау.
3. Қарапайым технологиялық операцияларды орындау (пісіру, бұқтыру).
4-разряд
1. Технологиялық карталар бойынша қарапайым тағамдарды дайындау.
2. Өнімдердің салмағы мен салынуын бақылау.
3. Технологиялық жабдықтарды мақсатына сай пайдалану.
5-разряд
1. Күрделі тағамдар мен тұздықтарды дайындау.
2. Төменгі біліктіліктегі қызметкерлердің жұмыс орнын ұйымдастыру.
3. Шикізат пен дайын өнімнің сапасын тексеру.
6-разряд
1. Жаңа тағам түрлерін әзірлеу және технологиялық карталарды рәсімдеу.
2. Төменгі біліктіліктегі аспаздардың жұмысын басқару.
3. Технологиялық процестер мен санитарлық нормалардың сақталуын бақылау.

Білімдер:
2-разряд
1. Көкөністердің, жемістер мен көктердің түрлері және оларды сақтау ережелері.
2. Өнімдерді өңдеу кезіндегі негізгі санитарлық нормалар.
3. Шикізатты алғашқы өңдеу және турау тәсілдері.
3-разряд
1. Етті, балықты және құсты бөлудің негізгі әдістері.
2. Ас үй жабдықтары мен құралдарын пайдалану ережелері.
3. Жартылай фабрикаттарды сақтау талаптары.
4-разряд
1. Қарапайым тағамдардың рецептуралары мен технологиялық карталары.
2. Тағам дайындауға қойылатын СанЕжН талаптары.
3. Өнімдерді жылумен өңдеудің негіздері.
5-разряд
1. Тұздықтар мен күрделі тағамдардың жіктелуі.
2. Өнімдердің сапасын бақылау әдістері.
3. Дайын тағамдарды сақтау және өткізу ережелері.
6-разряд
1. Тағамдарды дайындаудың заманауи технологиялары.
2. Ас үйдегі өндірістік процесті ұйымдастыру.
3. Тағам қауіпсіздігінің стандарттары (HACCP, ISO).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жұмыс орынын дайындау

Машықтар:
2-разряд
1. Ыдыс пен аспаздық құралдарды жұмысқа дайындау.
2. Жұмыс орнындағы тазалықты сақтау.
3. Қалдықтарды кәдеге жарату ережелерін сақтау.
3-разряд
1. Жабдықтардың дұрыстығын тексеру.
2. Өнімдерді сақтау жүйесін ұйымдастыру.
3. Аспаздық құрал-жабдықтарды санитарлық өңдеуден өткізу.
4-разряд
1. Тағам дайындауға арналған жұмыс орнын ұйымдастыру.
2. Шикізат пен ыдыстың жеткілікті болуын бақылау.
3. Жетпейтін құралдарға өтінім жасау.
5-разряд
1. Төменгі разрядтағы аспаздардың жұмыс орындарын ұйымдастыру.
2. Ас дайындау учаскесінің санитарлық жағдайын бақылау.
3. Жас қызметкерлерге нұсқаулық өткізу.
6-разряд
1. Бүкіл ауысымның жұмыс орындарын дайындау процесін басқару.
2. Санитарлық нормалардың сақталуын қадағалау.
3. Еңбекті ұйымдастырудың заманауи әдістерін енгізу.

Білімдер:
2-разряд
1. Санитарияның негізгі ережелері.
2. Құрал-жабдықтарды тазалау және өңдеу әдістері.
3. Қалдықтарды сақтау ережелері.
3-разряд
1. Жабдықтарды санитарлық өңдеуден өткізу ережелері.
2. Қоймада сақтау негіздері.
3. Тазалықты сақтау тәсілдері.
4-разряд
1. Жұмыс орнын ұйымдастырудың нормативтік талаптары.
2. Құрал-жабдықтарды есепке алу ережелері.
3. Жұмыс аймағының санитарлық талаптары.
5-разряд
1. Персоналды басқарудың негіздері.
2. Санитарияға қатысты нормативтік-құқықтық актілер.
3. Нұсқаулық өткізу әдістері.
6-разряд
1. Өндірісті ұйымдастырудың заманауи стандарттары.
2. HACCP жүйесі.
3. Еңбек қауіпсіздігінің халықаралық нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Тағамды дайындау



1-дағды:
Жылумен өңдеу

Машықтар:
2-разряд
1. Өнімдерді қазандар мен пештерге салу.
2. Қарапайым қайнату және бұқтыру операцияларын орындау.
3. Аспаздық өңдеу уақытының сақталуын бақылау.
3-разряд
1. Қарапайым гарнирлер мен сорпаларды дайындау.
2. Рецептураны сақтау.
3. Тағамның дайын болуын бақылау.
4-разряд
1. Орташа күрделілік деңгейіндегі тағамдарды дайындау.
2. Жылумен өңдеу режимін сақтау.
3. Жабдықтарды нұсқаулыққа сәйкес пайдалану.
5-разряд
1. Күрделі тағамдар мен тұздықтарды дайындау.
2. Өнімдердің үйлесімді комбинацияларын таңдау.
3. Бригада құрамында аспаздық процесті ұйымдастыру.
6-разряд
1. Жаңа тағам түрлерін әзірлеу.
2. Жылумен өңдеудің инновациялық әдістерін енгізу.
3. Технологиялық процесті басқару.

Білімдер:
2-разряд
1. Жылумен өңдеудің негіздері.
2. Қарапайым жабдықтардың қызметі мен мақсаты.
3. Өнімдерді салу және өңдеуге дайындау ережелері.
3-разряд
1. Қарапайым тағамдардың рецептуралары.
2. Тағамның дайын болуын бақылау әдістері.
3. Дайын тағамның сыртқы түріне қойылатын талаптар.
4-разряд
1. Тағамдарды күрделілік дәрежесіне қарай жіктеу.
2. Жылумен өңдеу режимдері.
3. Жұмыс орнын ұйымдастыру.
5-разряд
1. Біріктірілген (комбинацияланған) өңдеу әдістері.
2. Фирмалық рецептураларды әзірлеу.
3. Тұздықтар дайындау технологиясы.
6-разряд
1. Гастрономияның заманауи бағыттары.
2. Асүйдегі инновациялық технологиялар.
3. Өндірістік сапаны бақылау жүйесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Тағамдарды безендіру және ұсыну

Машықтар:
2-разряд
1. Қарапайым гарнирлерді безендіру.
2. Тағамды ұсынуға арналған ыдыстарды дайындау.
3. Сервировка кезінде тазалықты сақтау.
3-разряд
1. Тағамдарды безендіру элементтерін қолдану.
2. Тіскебасарларды ұсынуға дайындау.
3. Тағамның сыртқы түрінің сәйкестігін бақылау.
4-разряд
1. Орташа күрделіліктегі тағамдарды безендіру.
2. Безендіру үшін тұздықтар мен гарнирлерді пайдалану.
3. Тағам ұсыну ережелерін сақтау.
5-разряд
1. Күрделі және фирмалық тағамдарды безендіру.
2. Сервировка процесін ұйымдастыру.
3. Тапсырысқа сәйкес тағамды ұсынуды бақылау.
6-разряд
1. Безендірудің жаңа әдістерін әзірлеу.
2. Кәсіпорындағы тағам ұсыну эстетикасын бақылау.
3. Сервировканың заманауи үрдістерін енгізу.

Білімдер:
2-разряд
1. Сервировка негіздері.
2. Қарапайым тағамдарды ұсыну ережелері.
3. Ыдыстардың қызметі мен түрлері.
3-разряд
1. Тағамдарды безендірудің негізгі тәсілдері.
2. Тіскебасарлар мен гарнирлердің түрлері.
3. Тағам ұсынуға қойылатын талаптар.
4-разряд
1. Көркем безендіру әдістері.
2. Тұздықтарды қолдану ережелері.
3. Қоғамдық тамақтанудағы тағам ұсыну нормалары.
5-разряд
1. Фирмалық тағамдардың жіктелуі.
2. Безендірудің заманауи үрдістері.
3. Тағам ұсынуды ұйымдастыру.
6-разряд
1. Сервировка саласындағы инновациялар.
2. Тағам ұсынудың халықаралық стандарттары.
3. Мейрамхана деңгейіндегі эстетикалық ұсыну принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Қосымша еңбек функциясы 1:
Өндірістік процесті ұйымдастыру



1-дағды:
Сапаны және санитарияны бақылау

Машықтар:
2-разряд
1. Жұмыс орнын таза ұстау.
2. Гигиена ережелерін сақтау.
3. Жуу құралдарын дұрыс пайдалану.
3-разряд
1. Инвентардың жағдайын бақылау.
2. Бөлмелерді тазалау жұмыстарына қатысу.
3. Өнімдерді сақтау шарттарын тексеру.
4-разряд
1. Учаскенің санитарлық жағдайын қамтамасыз ету.
2. Шикізат шығынын есепке алу.
3. Жартылай фабрикаттарды сақтау тәртібін бақылау.
5-разряд
1. Жабдықтарды санитарлық өңдеуді ұйымдастыру.
2. Қызметкерлерге қауіпсіздік бойынша нұсқаулық өткізу.
3. Жабдықтардың жарамдылығын бақылау.
6-разряд
1. Санитарлық бақылау жұмыстарына жетекшілік ету.
2. HACCP жүйесін енгізу және қолдау.
3. Өндірістік аудиттердің орындалуын бақылау.

Білімдер:
2-разряд
1. Санитария негіздері.
2. Жеке гигиена ережелері.
3. Өңдеу құралдары мен жабдықтары.
3-разряд
1. Санитарлық өңдеу тәртібі.
2. Өнімдерді сақтау әдістері.
3. Қауіпсіздік негіздері.
4-разряд
1. Санитариялық нормалар мен талаптар.
2. Шикізат пен өнімді есепке алу ережелері.
3. Жағдайды бақылау әдістері.
5-разряд
1. Тамақтану саласындағы заңнамалық талаптар.
2. Жабдықтарды өңдеуді ұйымдастыру.
3. Нұсқаулық өткізу әдістері.
6-разряд
1. Халықаралық тағам қауіпсіздігі стандарттары.
2. HACCP жүйесі.
3. Өндірістік бақылау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Персоналдың жұмысын ұйымдастыру

Машықтар:
2-разряд
1. Аға аспаздардың тапсырмаларын орындау.
2. Жұмыс орнындағы тәртіп пен еңбек тәртібін сақтау.
3. Жабдықтың ақаулары туралы уақтылы хабарлау.
3-разряд
1. Әріптестерге көмек көрсету.
2. Бөлінген міндеттерді орындау.
3. Бригада құрамында жұмыс істеу.
4-разряд
1. Аспаздар тобын ұйымдастыру.
2. Ауысымдық тапсырмалардың орындалуын қамтамасыз ету.
3. Төмен разрядтағы қызметкерлердің жұмысын бақылау.
5-разряд
1. Қызметкерлер арасында міндеттерді бөлу.
2. Тәртіп пен жұмыс сапасын бақылау.
3. Қызметкерлерге нұсқаулық өткізу.
6-разряд
1. Аспаздар бригадасына басшылық жасау.
2. Өндірістік процестерді ұйымдастыру.
3. Басқарудың жаңа әдістерін енгізу.

Білімдер:
2-разряд
1. Еңбек тәртібінің негіздері.
2. Өндірістегі қарым-қатынас ережелері.
3. Ереже бұзғандағы жауапкершілік.
3-разряд
1. Командалық жұмыс негіздері.
2. Ауысымдағы өзара әрекеттесу қағидалары.
3. Еңбек міндеттері мен жауапкершілігі.
4-разряд
1. Персоналды басқару негіздері.
2. Ауысымдық тапсырмаларды орындау нормативтері.
3. Орындауды бақылау әдістері.
5-разряд
1. Нұсқаулық пен тәлімгерлік жүргізу әдістері.
2. Ішкі еңбек тәртібі ережелері.
3. Ауысымды басқару негіздері.
6-разряд
1. Басқарудың заманауи әдістері.
2. Еңбек қауіпсіздігі бойынша нормативтік құжаттар.
3. Менеджменттің халықаралық тәжірибелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Дербестік және жауапкершілік
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Азық-түлік қауіпсіздігі технологі

2

Ас үй жұмысшысы

14. "Кондитер" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

7512-3

Қызмет атауының коды:

7512-3-021

Кәсіптің атауы:

Кондитер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
40-параграф. Кондитер

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
36-параграф. Кондитер, 2-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
37-параграф. Кондитер, 3-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
38-параграф. Кондитер, 4-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
39-параграф. Кондитер, 5-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
40-параграф. Кондитер, 6-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Нан пісіру, макарон және кондитер өндірісі

Біліктілік:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Тамақтандыруды ұйымдастыру

Біліктілік:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

1-разряд Жұмыс тәжірибесі талап етілмейді. Жұмыс орнында бастапқы нұсқаулықтан өту жеткілікті. 2-разряд 1-разрядтағы кондитер лауазымында кемінде 3 ай жұмыс тәжірибесі немесе кәсіби оқудан өту. 3-разряд 2-разрядтағы кондитер лауазымында кемінде 1 жыл жұмыс тәжірибесі. 4-разряд 3-разрядтағы кондитер лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс тәжірибесі. Өз бетінше жұмыс істеу және күрделі операцияларды орындау дағдыларының болуы. 5-разряд 4-разрядтағы кондитер лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс тәжірибесі. Қызметкерлер тобын басқару немесе өндірістік процесті ұйымдастыруға қатысу тәжірибесінің болуы. 6-разряд 5-разрядтағы кондитер лауазымында кемінде 5 жыл жұмыс тәжірибесі. Жаңа өнім түрлерін әзірлеу, инновациялық технологияларды енгізу және өндірістік бөлімшеге басшылық жасау тәжірибесінің болуы.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Бірегей, бейнелі, тапсырыстық және ұлттық кондитерлік өнімдерді дайындау процесін жүргізу

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қамыр мен жартылай өнімді дайындау
2. Кондитерлік өнімдерді қалыптау және пісіру

Қосымша еңбек функциялары:

1. Көндитерлік өнімдерді әрлеу және сату

1-еңбек функциясы:
Қамыр мен жартылай өнімді дайындау



1-дағды:
Қамырды дайындау және илеу

Машықтар:
1-разряд
1. Шикізатты жұмысқа дайындау.
2. Қарапайым тазалау операцияларын орындау.
3. Санитарлық ережелерді сақтау.
2-разряд
1. Өнімдерді өлшеу және мөлшерлеу.
2. Рецептура бойынша қарапайым қамыр илеу.
3. Өнімдерді тиісті жағдайда сақтау.
3-разряд
1. Әртүрлі қамыр түрлерін (ашытқылы, бисквитті, құмды) дайындау.
2. Ұн мен басқа да ингредиенттердің сапасын тексеру.
3. Қамыр илеу жабдығын пайдалану.
4-разряд
1. Қамырдың ашу процесін бақылау.
2. Қоспалармен (жаңғақ, кептірілген жеміс) қамыр дайындау.
3. Орташа күрделіліктегі жартылай фабрикаттарды қалыптау.
5-разряд
1. Қамырдың жетілдірілген рецептурасын әзірлеу.
2. Төмен разрядтағы қызметкерлердің жұмысын бақылау.
3. Жартылай фабрикаттардың тұрақты сапасын қамтамасыз ету.
6-разряд
1. Фирмалық бұйымдарға арналған жаңа қамыр түрлерін әзірлеу.
2. Қамыр дайындаудың барлық кезеңдерін бақылау.
3. Міндеттердің бөлінуін ұйымдастыру және жетекшілік ету.

Білімдер:
1-разряд
1. Ұн мен қанттың негізгі түрлері.
2. Санитария және гигиена ережелері.
3. Өнімдерді сақтау негіздері.
2-разряд
1. Қарапайым қамыр түрлерінің рецептурасы.
2. Дайындау операцияларының реті.
3. Инвентарды пайдалану ережелері.
3-разряд
1. Әртүрлі қамыр түрлерінің қасиеттері.
2. Қамыр микробиологиясының негіздері.
3. Жабдықтармен жұмыс істеу ережелері.
4-разряд
1. Күрделі қамыр түрлерінің технологиясы.
2. Ингредиенттердің құрылымға әсері.
3. Сапаны бақылау әдістері.
5-разряд
1. Қамыр дайындаудың заманауи технологиялары.
2. Өндірістік процесті ұйымдастыру.
3. Сапа жөніндегі нормативтік құжаттар.
6-разряд
1. Жаңа технологияларды әзірлеу.
2. Технологиялық процесті басқару.
3. Халықаралық сапа стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Салмалар мен жартылай өнімді дайындау

Машықтар:
1-разряд
1. Толтырмаға арналған жемістер мен жидектерді дайындау.
2. Қарапайым ингредиенттерді тазалау және ұсақтау.
3. Жұмыс орнын таза ұстау.
2-разряд
1. Қарапайым жеміс және кілегей толтырмаларын дайындау.
2. Жартылай фабрикаттарды дайындау кезінде рецептураны сақтау.
3. Қарапайым құралдармен жұмыс істеу.
3-разряд
1. Орташа күрделіліктегі толтырмаларды дайындау.
2. Жартылай фабрикаттардың консистенциясын бақылау.
3. Өнімдерді термиялық өңдеуді қолдану.
4-разряд
1. Күрделі кремдер мен мусстарды дайындау.
2. Заманауи өңдеу технологияларын пайдалану.
3. Жартылай фабрикаттардың сапасын бақылау.
5-разряд
1. Толтырмалардың жаңа түрлерін әзірлеу.
2. Шикізат пен дайын өнім сапасын талдау.
3. Дайындау процесіне басшылық жасау.
6-разряд
1. Жаңа фирмалық рецептураларды жасау.
2. Технологиялық процесті толық бақылауды жүзеге асыру.
3. Толтырма өндіру бригадасына жетекшілік ету.

Білімдер:
1-разряд
1. Қарапайым толтырмаларды дайындау негіздері.
2. Санитарлық ережелер.
3. Өнімдерді сақтау ережелері.
2-разряд
1. Қарапайым кілегей мен жеміс толтырмаларының технологиясы.
2. Температураның өнімге әсері.
3. Ингредиенттерді мөлшерлеу ережелері.
3-разряд
1. Күрделі кілегей мен мусстардың технологиясы.
2. Карамелизация мен желатиндеудің ерекшеліктері.
3. Механикалық өңдеудің әсері.
4-разряд
1. Толтырма дайындаудың заманауи технологиялары.
2. Сапаны жақсарту әдістері.
3. Бақылау құралдары.
5-разряд
1. Сапаға қойылатын нормативтік талаптар.
2. Органолептикалық көрсеткіштерді бағалау әдістері.
3. Өндірістік процесті ұйымдастыру.
6-разряд
1. Инновациялық технологияларды әзірлеу.
2. Барлық кезеңдерде сапаны басқару.
3. Өндірістің халықаралық стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Кондитерлік өнімдерді қалыптау және пісіру



1-дағды:
өнімдерді қалыптау

Машықтар:
1-разряд
1. Қарапайым печенье пішіндерін қалыптау.
2. Қалыптар мен табалармен жұмыс істеу.
3. Гигиенаны сақтау.
2-разряд
1. Рецептура бойынша бұйымдарды қалыптау.
2. Қамырды пісіруге дайындау.
3. Қарапайым жабдықтармен жұмыс істеу.
3-разряд
1. Орташа күрделіліктегі бұйымдарды қалыптау.
2. Түрлі пішіндермен жұмыс істеу.
3. Бұйымдардың өлшемдерін бақылау.
4-разряд
1. Күрделі бұйымдарды қалыптау.
2. Декоры бар бұйымдар жасау.
3. Механикаландырылған желілерді пайдалану.
5-разряд
1. Қалыптау процесіне басшылық жасау.
2. Біркелкі стандартты қамтамасыз ету.
3. Бұйымдардың сапасын бақылау.
6-разряд
1. Бұйымдардың жаңа пішіндерін әзірлеу.
2. Инновациялық технологияларды енгізу.
3. Өндіріс процесін толық бақылауды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1-разряд
1. Қалыптау негіздері.
2. Қамырмен жұмыс істеу ережелері.
3. Санитарлық ережелер.
2-разряд
1. Қарапайым қалыптау технологиясы.
2. Температураның қамырға әсері.
3. Пісіруге дайындау ережелері.
3-разряд
1. Орташа күрделіліктегі қалыптау әдістері.
2. Салмақ пен көлемді бақылау.
3. Арнайы құралдарды пайдалану.
4-разряд
1. Күрделі қалыптау технологиясы.
2. Заманауи технологиялар.
3. Сапа нормалары.
5-разряд
1. Қалыптау процесін басқару.
2. Нормативтік құжаттар.
3. Жұмыс процесін ұйымдастыру.
6-разряд
1. Халықаралық сапа стандарттары.
2. Қалыптаудың жаңа технологиялары.
3. Бұйым дизайнындағы инновациялар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өнімді пісіру

Машықтар:
1-разряд
1. Бұйымдарды пешке жүктеу.
2. Қарапайым пісіру режимдерін сақтау.
3. Тәртіп пен тазалықты сақтау.
2-разряд
1. Қарапайым бұйымдарды пісіру.
2. Уақыт пен температураны бақылау.
3. Пешті дұрыс пайдалану.
3-разряд
1. Орташа күрделіліктегі бұйымдарды пісіру.
2. Біркелкі пісуін бақылау.
3. Термометрлерді пайдалану.
4-разряд
1. Әртүрлі пісіру режимдерімен жұмыс істеу.
2. Күрделі бұйымдарды пісіру.
3. Ылғалдылықты бақылау.
5-разряд
1. Пісіру процесіне басшылық жасау.
2. Режимдерді оңтайландыру.
3. Сапаны бақылау.
6-разряд
1. Пісірудің жаңа технологияларын әзірлеу.
2. Заманауи жүйелерді енгізу.
3. Жоғары сапаны қамтамасыз ету.

Білімдер:
1-разряд
1. Пісіру негіздері.
2. Қауіпсіздік ережелері.
3. Санитарлық нормалар.
2-разряд
1. Қарапайым бұйымдарды пісіру режимдері.
2. Температураның әсері.
3. Пешті пайдалану ережелері.
3-разряд
1. Орташа күрделіліктегі бұйымдарды пісіру технологиясы.
2. Пісу дәрежесін бақылау.
3. Дайындықты тексеру әдістері.
4-разряд
1. Күрделі пісіру режимдері.
2. Заманауи пеш түрлері.
3. Ылғалдылықты бақылау технологиясы.
5-разряд
1. Пісіру процесін ұйымдастыру.
2. Режимдерді оңтайландыру.
3. Нормативтік талаптар.
6-разряд
1. Пісірудің жаңа технологиялары.
2. Халықаралық стандарттар.
3. Жаңа әдістерді әзірлеу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

1-қосымша еңбек функциясы:
Көндитерлік өнімдерді әрлеу және сату



1-дағды:
Өнімдерді сатуға дайындау

Машықтар:
1-разряд
1. Бұйымдарды қаптамаға салу.
2. Қаптаманы дайындау.
3. Гигиенаны сақтау.
2-разряд
1. Бұйымдарды орау.
2. Қарапайым бұйымдарға таңбалау жүргізу.
3. Сақталуын бақылау.
3-разряд
1. Бұйымдарды тасымалдауға дайындау.
2. Өнімге таңбалау жүргізу.
3. Қаптаманың бүтіндігін тексеру.
4-разряд
1. Сақтауды ұйымдастыру.
2. Өнімді өткізу шарттарын бақылау.
3. Заманауи материалдарды пайдалану.
5-разряд
1. Қаптау процесіне басшылық жасау.
2. Стандарттарға сәйкестікті қамтамасыз ету.
3. Тасымалдауды бақылау.
6-разряд
1. Фирмалық қаптама әзірлеу.
2. Инновациялық материалдарды енгізу.
3. Өнімді өткізу процесін толық бақылау.

Білімдер:
1-разряд
1. Қаптама негіздері.
2. Гигиена ережелері.
3. Таңбалау.
2-разряд
1. Қаптау технологиясы.
2. Таңбалау ережелері.
3. Сақтау жағдайларының әсері.
3-разряд
1. Қаптаудың заманауи әдістері.
2. Тасымалдау ережелері.
3. Сақтау нормалары.
4-разряд
1. Заманауи материалдар.
2. Шарттарды бақылау әдістері.
3. Сақтау стандарттары.
5-разряд
1. Процесті ұйымдастыру.
2. Нормативтік құжаттар.
3. Сапаны қамтамасыз ету әдістері.
6-разряд
1. Қаптаманың халықаралық стандарттары.
2. Инновациялық материалдар.
3. Фирмалық қаптама әзірлеу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Өнімдерді әрлеу және безендіру

Машықтар:
1-разряд
1. Қарапайым безендіру жұмыстарын орындау.
2. Дайын элементтерді пайдалану.
3. Тазалықты сақтау.
2-разряд
1. Қарапайым бұйымдарды кілегеймен безендіру.
2. Кондитерлік қалташаны (мешок) пайдалану.
3. Безендіру элементтерін дайындау.
3-разряд
1. Орташа күрделіліктегі бұйымдарды безендіру.
2. Декоративтік элементтерді пайдалану.
3. Қарапайым суреттер жасау.
4-разряд
1. Күрделі торттарды безендіру.
2. Көптүсті әшекейлер жасау.
3. Карамельмен жұмыс істеу.
5-разряд
1. Безендірудің жаңа әдістерін әзірлеу.
2. Декор сапасын бақылау.
3. Безендірушілер тобын басқару.
6-разряд
1. Бұйымдардың фирмалық стилін жасау.
2. Инновациялық әдістерді енгізу.
3. Процесті толық бақылау.

Білімдер:
1-разряд
1. Безендіру негіздері.
2. Санитарлық ережелер.
3. Безендіру элементтерін сақтау қағидалары.
2-разряд
1. Қарапайым декор технологиясы.
2. Түстану негіздері.
3. Безендіруге арналған құралдар.
3-разряд
1. Заманауи декор әдістері.
2. Креммен жұмыс істеу ерекшеліктері.
3. Сурет салу және өрнек түсіру тәсілдері.
4-разряд
1. Күрделі декор технологиясы.
2. Карамель және шоколадпен жұмыс істеу.
3. Заманауи үрдістер мен стильдер.
5-разряд
1. Безендіру процесін ұйымдастыру.
2. Нормативтік талаптар мен стандарттар.
3. Жаңа идеялар мен тәсілдерді әзірлеу.
6-разряд
1. Халықаралық декор стандарттары.
2. Инновациялық технологиялар.
3. Фирмалық стиль мен көркемдік шешімдер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Жауапкершілік
Дәлдік
Оқу және өзін-өзі оқыту қабілеті
Шығармашылық және шығармашылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Аспаз (жалпы профиль)

6

Азық-түлік өндірісінің технологі

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      15. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі

      Орындаушы:

      Бақтыбек Жасқайратұлы Ерғабыл, +7 (717) 255 59 12, yergabyl.b@minagri.gov.kz

      16. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Қазақстанның тамақ кәсіпорындары одағы" ЗТБ

      Жоба жетекшісі:

      Сабралиева М.Д.

      E-mail: sppk@sppk.kz

      Телефон нөмірі: +7 (701) 799 18 91

      Орындаушылар:

      Ирина Викторовна Анаятова, +7 (776) 769 15 5, 121219891@mail.ru

      17. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2024 жылғы

      18. 4 желтоқсан.

      19. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2025 жылғы 30 қазан.

      20. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 18 желтоқсан.

      21. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 2, 2024 жыл.

      22. Болжамды қайта қарау күні: 2028 жылғы 1 желтоқсан.

  Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы
министрінің
2025 жылғы 19 желтоқсандағы
№ 477 бұйрығына
10-қосымша

Кәсіптік стандарт "Дайындалған тамақ өнімдері мен жартылай фабрикаттар өндіру" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      Кәсіптік стандарттың қолдану аясы: "Дайындалған тамақ өнімдері мен жартылай фабрикаттар өндіру" кәсіптік стандарты дайын тамақтарды, тағамдық жартылай фабрикаттарды, кулинарлық өнімдер мен басқа да қоғамдық тамақтандыру өнімдерін өндіру саласында қолданылады. Ол шикізатты дайындаудан және өңдеуден бастап жылумен өңдеу, буып-түю, орау, сақтау, тасымалдау және дайын өнімді өткізгенге дейінгі тахнолгиялық процестің барлық кезеңін қамтиды.

      Стандарт дайын тағам өнімдері мен жартылай фабрикаттарды өндірумен айналысатын қызметкерлердің біліктілігіне және кәсіби дағдыларына қойылатын талаптарды айқындайды, еңбек функциялары мен қажетті құзыреттер тізбесін белгілейді, сондай-ақ заманауи жабдықтарға, санитариялық нормаларға, технологиялық үдерістерге және тағам өндірісіндегі қауіпсіздік талаптарына қатысты ұсынымдарды қамтиды.

      Кәсіптік стандарт Қазақстан Республикасының "Кәсіптік біліктілік туралы" Заңының 5-бабына сәйкес әзірленген және жұмысқа қабылдау үшін үміткерлерге қойылатын талаптарды қалыптастыруда, білім беру бағдарламаларын, оның ішінде кәсіпорындардағы персоналды оқыту және біліктілігін арттыру бағдарламаларын әзірлеуде, қызметкерлер мен білім беру ұйымдары түлектерінің кәсіби біліктілігін тануда, сондай-ақ тағам өнеркәсібі мен қоғамдық тамақтандыру саласындағы ұйымдар мен кәсіпорындарда персоналды басқарудың кең ауқымды міндеттерін шешу барысында қолданылуы мүмкін.

      1. Стандарт тамақ өнеркәсібіндегі өндірістік қызметтің көптеген аспектілерін қамтиды және қызметкерлердің біліктілігі мен құзыреттілігін қалыптастыруға, сондай-ақ осы саладағы еңбек процестерін реттеуге негіз болады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) Бракераж – өнімді дайындау сапасын күнделікті бақылау;

      2) Білім – кәсіби тапсырма шеңберінде әрекеттерді орындауға қажетті меңгерілген және игерілген ақпарат;

      3) Дағды – кәсіби тапсырманы толық орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті; 4) Дошник – қырыққабатты маринадтауға қызмет ететін үлкен кеспек;

      5) Ет дефростациясы – етті жібіту процесі;

      6) Кесілген ет – қабылданған кесу схемасына сәйкес бөлінген ұшаның ет-сүйек бөлігі;

      7) Етті сүйектен бөлу – ірі бұлшықеттердің (жұмсақ еттің) терең (10 см-ден астам) кесілуіне жол бермей, жұмсақ етті сүйектен бөлу процесі;

      8) Жартылай фабрикат – механикалық өңдеудің бір немесе бірнеше түрінен өткен, бірақ одан әрі термиялық өңдеуді қажет ететін өнім немесе бұйым;

      9) Жартылай фабрикаттардың сапасын бағалаудың органолептикалық әдісі – сыртқы түрі, иісі, түсі, дәмі мен консистенциясы бойынша бағалау әдісі;

      10) Кәсіби біліктілік – мамандық бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеру дәрежесін сипаттайтын кәсіби дайындық деңгейі;

      11) Кәсібтік стандарт – белгілі бір кәсіби қызмет саласында білімге, іскерлікке, дағдыларға, еңбек өтіліне, формалды және (немесе) бейресми, және (немесе) бейформалды білімге, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, еңбек мазмұнына, сапасы мен жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      12) Котлет массасын ұрып араластыру – массаны ауаның оттегімен қанықтыру, дәмдеуіштердің біркелкі таралуы және біртекті консистенция процесі;

      13) Көкөністерді калибрлеу – көкөністерді мөлшеріне қарай таңдау, бұл машинада тазалау кезінде қалдықтарды азайтады;

      14) Көкөністерді сұрыптау – көкөністерді пісу дәрежесі, пішіні және аспаздық пайдалануды анықтайтын басқа белгілері бойынша таңдау;

      15) Дағды – кәсіби тапсырма шеңберінде жекелеген жеке әрекеттерді физикалық және (немесе) ой еңбегі арқылы орындау қабілеті;

      16) Құзырет – бір немесе бірнеше кәсіби тапсырмаларды орындауға мүмкіндік беретін дағдыларды қолдану қабілеті, олар еңбек функциясының құрамдас бөлігі болып табылады;

      17) Льезон – нан үгіндісіне аунатылған өнімді жақсы ұстау үшін үгіндіге аунатар алдында салып алатын жұмыртқа мен сүттің (немесе судың) қоспасы;

      18) Мамандық – жеке тұлға жүзеге асыратын және оны орындау үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      19) Нығыздауыштар мен копрлар –қырыққабатты тұздаған кезде нығыздауға арналған құрылғылар;

      20) Сульфитация – аршылған картопты күкіртті ангидридпен немесе күкірт қышқылы тұздарының ерітінділерімен химиялық аспаздық өңдеу;

      21) Тазалау және тамырлау – етті сіңірлерден, қатты беткі қабықтан, шеміршектен және артық майдан босату;

      22) Ферментация – микроорганизмдердің тиісті түрлері шығаратын ферменттердің әсерінен өтетін шикізатты өңдеудің биохимиялық процесі.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады

      1) БТБА – Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік біліктілік анықтамалығы;

      2) ЭҚЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      3) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      4) БА – Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы;

      5) ТжКБ – Техникалық және кәсіптік білім беру;

      6) ISO – International Organization for Standardization (Халықаралық стандарттау ұйымы);

      7) HACCP – Hazard Analysis and Critical Control Points (қауіп-қатерді талдау және сындарлы бақылау нүктелері).

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Дайындалған тамақ өнімдері мен жартылай фабрикаттарды өндіру;

      5. Кәсіптік стандарттың коды: C120;

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      C Өңдеу өнеркәсібі;

      10 Тамақ өнімдерін өндіру;

      10.8 Басқа да тамақ өнімдерін өндіру;

      10.89 Басқа топтамаларға енгізілмеген өзге де тамақ өнімдерін өндіру;

      10.89.9 Басқа топтамаларға енгізілмеген өзге де тамақ өнімдерін өндіру.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Етті, балықты, құсты және көкөністерді қайта өңдеу арқылы тағамдық жартылай фабрикаттар өндірумен айналысатын мамандардың қызметі. Осы стандарттың негізінде кәсіпорын стандарттарын, олардың біліктілігін арттыру мен аттестациялау талаптарын, сондай-ақ қызметкерлердің функционалдық міндеттерін әзірлеуге болады.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      7) Тамақ өнімін бақылаушы - СБШ-ның 4 деңгейі;

      8) Азық-түлік өндірісінің инженер-технологтары - СБШ-ның 6 деңгейі;

      9) Тамақ жартылай фабрикаттарын жасаушы - СБШ-ның 3 деңгейі;

      10) Көкөністерді тұздаушы - СБШ-ның 3 деңгейі;

      11) Тағам өнімдері мен материалдарды даярлаушы - СБШ-ның 2 деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. "Тамақ өнімін бақылаушы" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

7500-0

Қызмет атауының коды:

7500-0-010

Кәсіптің атауы:

Тамақ өнімін бақылаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

48-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (48 -шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 25 қаңтардағы № 15 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 28 қаңтарда № 22135 болып тіркелді.
89-параграф. Азық-түлік өнімдерін бақылаушы, 2-разряд

48-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (48 -шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 25 қаңтардағы № 15 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 28 қаңтарда № 22135 болып тіркелді.
90-параграф. Азық-түлік өнімдерін бақылаушы, 3-разряд

48-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (48 -шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 25 қаңтардағы № 15 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 28 қаңтарда № 22135 болып тіркелді.
91-параграф. Азық-түлік өнімдерін бақылаушы, 4-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

2-разряд: Жұмыс өтілі талап етілмейді. Оқыту шебердің немесе жоғары білікті бақылаушының басшылығымен тікелей жұмыс орнында жүргізілуі мүмкін. Қызметкер санитарлық нормалар, еңбекті қорғау және ішкі сапа бақылау ережелері бойынша бастапқы нұсқаудан өтуі тиіс. 3-разряд: 2-разрядтағы азық-түлік өнімдерін бақылаушы лауазымында кемінде 6 ай жұмыс өтілі болуы немесе "Азық-түлік өнімдерінің сапасын бақылау" не "Тамақ өндірісінің технологиясы" мамандығы бойынша кәсіби оқуды (өндірістік курстарды, колледжді) аяқтауы қажет. Қызметкер органолептикалық бағалау әдістерін меңгеріп, бақылау нәтижелерін рәсімдей білуі тиіс. 4-разряд: 3-разрядтағы азық-түлік өнімдерін бақылаушы лауазымында кемінде 1 жыл жұмыс өтілі болуы қажет. Сапаны технологиялық үдерістің барлық кезеңдерінде өздігінен бақылау тәжірибесі, санитарлық жағдайды тексеруге қатысу және есептік құжаттаманы рәсімдеу тәжірибесі міндетті болып табылады. Орта арнаулы білімі (техникум, колледж) бар болған жағдайда жұмыс өтілі 6 айға дейін қысқартылуы мүмкін.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Кәсіпорынның техникалық жабдықталуы мен технологиялық процесін жақсарту бойынша жұмыстарды орындау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Түскен шикізат пен материалдарды бақылау
2. Өндірістің технологиялық процессін бақылау

Қосымша еңбек функциялары:

1. Дайын өнімді бақылау және нәтижесін тіркеу

1-еңбек функциясы:
Түскен шикізат пен материалдарды бақылау



1-дағды:
Өндірістік участкелердің санитарлық жағдайын бағалау

Машықтар:
2-разряд:
1. Жұмыс орындарының тазалығын тексеру.
2. Санитарлық киімнің болуын бақылау.
3. Бұзушылықтар туралы шеберге хабарлау.
3-разряд:
1. Жабдықтар мен аспаптардың күйін тексеру.
2. Санитарлық ережелердің сақталуын бақылау.
3. Анықталған сәйкессіздіктерді тіркеу.
4-разряд:
1. Жоспарлы санитарлық бақылау жүргізу.
2. Санитарлық тексеру актілерін рәсімдеу.
3. Анықталған бұзушылықтардың жойылуын бақылау.

Білімдер:
2-разряд:
1. Санитария және жеке гигиена негіздері.
2. Жинау және дезинфекциялау ережелері.
3. Санитарлық киімге қойылатын талаптар.
3-разряд:
1. Санитарлық нормалар мен ережелер (СанПиН).
2. Тазалықты бақылау әдістері.
3. Санитарлық тәртіп бұзылған жағдайда жауапкершілік.
4-разряд:
1. Санитарлық тексерулерді жүргізу тәртібі.
2. Санитарлық жағдайды зертханалық бақылау әдістері.
3. Гигиена мен қауіпсіздік бойынша HACCP халықаралық стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Шикізатты қабылдау және сапасын тексеру

Машықтар:
2-разряд:
1. Шебердің басшылығымен шикізатты қабылдау.
2. Қаптаманың бүтіндігін және жарамдылық мерзімін тексеру.
3. Шикізатты түрлері бойынша сұрыптау.
3-разряд:
1. Шикізаттың сапасын сыртқы белгілері бойынша анықтау.
2. Таңбалаудың сәйкестігін тексеру.
3. Бастапқы бақылау нәтижелерін рәсімдеу.
4-разряд:
1. Шикізат сапасын МемСТ талаптарына сәйкес бақылау.
2. Зертханалық талдау үшін сынамалар алу.
3. Кіріс бақылауы бойынша құжаттаманы жүргізу.

Білімдер:
2-разряд:
1. Санитария мен гигиена негіздері.
2. Азық-түлік шикізатын қабылдау ережелері.
3. Негізгі материалдардың түрлері мен қасиеттері.
3-разряд:
1. Шикізатқа қойылатын негізгі МемСТ талаптары.
2. Органолептикалық бағалау әдістері.
3. Қабылдау актілерін рәсімдеу ережелері.
4-разряд:
1. Кіріс бақылауын жүргізу тәртібі.
2. Зертханалық сынама алу әдістері.
3. Нормативтік-техникалық құжаттар (МемСТ, СанЕмН).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Өндірістің технологиялық процессін бақылау



1-дағды:
Технологиялық операциялардың көрсеткішін бағалау

Машықтар:
2-разряд:
1. Өндіріс үдерісін бақылау.
2. Өңдеу температурасы мен уақытын тексеру.
3. Ауытқулар туралы шеберге хабарлау.
3-разряд:
1. Технологиялық карталардың сақталуын бақылау.
2. Ингредиенттердің мөлшерін тексеру.
3. Бақылау нәтижелерін тіркеу.
4-разряд:
1. Технологиялық параметрлерді кешенді бақылау жүргізу.
2. Ақаудың себептерін талдау.
3. Ауытқуларды жою бойынша ұсыныстар енгізу.

Білімдер:
2-разряд:
1. Технологиялық үдерістің негіздері.
2. Жылулық және механикалық өңдеу параметрлері.
3. Жұмыс кезінде қауіпсіздік ережелері.
3-разряд:
1. Технологиялық карталар мен өңдеу режимдері.
2. Рұқсат етілген ауытқу нормалары.
3. Өлшеу және бақылау әдістері.
4-разряд:
1. Өндірістік бақылау стандарттары.
2. Технологиялық параметрлердің ауытқу себептері.
3. Өндірістік үдерістерге арналған МемСТ және ISO талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет емес

2-дағды:
Дайындалу барысындағы жартылай дайын өнімдердің сапасын бақылау

Машықтар:
2-разряд:
1. Жартылай фабрикаттардың сыртқы түрі мен массасын тексеру.
2. Шебердің нұсқауы бойынша үлгілерді іріктеу.
3. Ыдыстың тазалығын бақылау.
3-разряд:
1. Жартылай фабрикаттардың консистенциясы мен түсін бақылау.
2. Рецептураның сақталуын тексеру.
3. Бақылау нәтижелерін тіркеу.
4-разряд:
1. Сапаның органолептикалық көрсеткіштерін анықтау.
2. Ақаудың себептерін талдау.
3. Өнім сапасы туралы есептер дайындау.

Білімдер:
2-разряд:
1. Жартылай фабрикаттардың түрлері және олардың сипаттамалары.
2. Санитария негіздері.
3. Көрнекі бақылаудың қарапайым әдістері.
3-разряд:
1. Жартылай фабрикаттардың сапасына қойылатын МемСТ талаптары.
2. Массаны және консистенцияны бақылау әдістері.
3. Бақылау нәтижелерін тіркеу ережелері.
4-разряд:
1. Органолептикалық және зертханалық талдау әдістері.
2. Стандарттарға сәйкестікті бағалау критерийлері.
3. Сапа мен жарамдылық мерзімінің нормативтері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

1-қосымша еңбек функциясы:
Дайын өнімді бақылау және нәтижесін тіркеу



1-дағды:
Дайын өнімнің сапасын және қауіпсіздігін бағалау

Машықтар:
2-разряд:
1. Дайын өнімдердің сыртқы түрін тексеру.
2. Қаптаманың тығыздығын бақылау.
3. Өнімдерді түрлері бойынша сұрыптау.
3-разряд:
1. Дайын өнімнің дәмін, иісін және түсін тексеру.
2. Сыртқы түрінің стандарттарға сәйкестігін анықтау.
3. Сапа белгілерін (жапсырмаларды) рәсімдеу.
4-разряд:
1. Дайын өнімге кешенді тексеру жүргізу.
2. Зертханалық талдау нәтижелерін талдау.
3. Дайын өнімді қоймаға қабылдауға қатысу.

Білімдер:
2-разряд:
1. Санитария мен гигиена негіздері.
2. Қаптау және таңбалау ережелері.
3. Өнім ақауларының белгілері.
3-разряд:
1. Дайын өнімнің сапа нормативтері.
2. Органолептикалық бақылау әдістері.
3. Таңбалауға қойылатын МемСТ талаптары.
4-разряд:
1. HACCP және ISO 22000 стандарттар жүйесі.
2. Дайын өнім сапасын талдау әдістері.
3. Азық-түлік өнімдерін сертификаттау тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Бақылау нәтижелері мен есптерді құжатқа түсіру

Машықтар:
2-разряд:
1. Есептіліктің қарапайым нысандарын толтыру.
2. Мәліметтерді шеберге беру.
3. Есеп журналының тәртібін сақтау.
3-разряд:
1. Бақылау актілерін рәсімдеу.
2. Өндірістік журналдарға деректер енгізу.
3. Бұзушылықтар туралы уақтылы хабарлау.
4-разряд:
1. Сапа бойынша толық құжаттаманы жүргізу.
2. Басшылық пен зертханаға арналған есептерді дайындау.
3. Ақаулар мен сәйкессіздіктер статистикасын талдау.

Білімдер:
2-разряд:
1. Жазбаларды рәсімдеу ережелері.
2. Ішкі бақылаудың негіздері.
3. Есептік құжаттардың түрлері.
3-разряд:
1. Өндірістік есеп беру нысандары.
2. Сапаны бақылау құжаттарына қойылатын талаптар.
3. Жазбалардың дұрыстығы үшін жауапкершілік.
4-разряд:
1. HACCP құжаттама жүйелері.
2. Бақылау деректерін талдау әдістері.
3. ISO 9001 және ISO 22000 халықаралық стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дәлдік
Мотивация
Ақпаратты іздеу және талдау
Шығармашылық және шығармашылық
Құрылымдық мәселелерді шешу
Бастамашылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Азық-түлік өндірісінің инженер-технологтары

3

Жартылай дайын тағам өнімдерін дайындаушы

10. "Азық-түлік өндірісінің инженер-технологтары" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

2145-4

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Азық-түлік өндірісінің инженер-технологтары

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
49-параграф. Инженер-технолог (Технолог)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Инженер-технолог I санаты: Тиісті бағыт бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және II санатты инженер-технолог лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс. Инженер-технолог II санаты: Тиісті бағыт бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және санаты жоқ инженер-технолог лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі болуы қажет. Инженер-технолог (санатсыз): Тиісті бағыт бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі бар және жұмыс өтіліне талап қойылмайды немесе тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, ортадан кейінгі (арнаулы орта, кәсіби орта) білімі бар және I санатты техник лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі болуы қажет.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Тағамдық жартылай фабрикаттар өндірісінің үдерістерін тиімді жүргізуді қамтамасыз ету – оған жоспарлау, өндірістік ресурстарды басқару, ауысымдық және тәуліктік тапсырмалардың орындалуын бақылау, өндірістік тиімділікті талдау, сапаны арттыру және шығындарды азайту шараларын енгізу кіреді.

Еңбек функцияларынң сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық үдерістерді әзірлеу және жетілдіру
2. Өнімдердің қауіпсіздігі мен сапасын бақылау
3. Өндірістік үдерісті ұйымдастыру және персоналды басқару

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Технологиялық үдерістерді әзірлеу және жетілдіру



1-дағды:
Технологиялық процестерді әзірлеу және жетілдіру

Машықтар:
1. Әртүрлі өнім түрлеріне арналған технологиялық сызбаларды, рецептуралар мен технологиялық карталарды әзірлеу.
2. Өнім шығымы, шикізат мөлшері және энергия тұтыну нормалары бойынша есептер жүргізу.
3. Технологиялық процестерді жаңа жабдықтар мен шикізат түрлеріне бейімдеу.
4. Жаңа өнім түрлерін әзірлеу және оларды өндіріске енгізу жұмыстарына қатысу.

Білімдер:
1. Тамақ өнімдерін өндіру және шикізатты қайта өңдеу технологиясының негіздері.
2. Азық-түлік өнімдеріне қойылатын МемСТ, СанЕмН талаптары.
3. Технологиялық жобалау және стандарттау әдістері.
4. Азық-түлік өнімдерінің қауіпсіздігін басқару жүйелері (HACCP, ISO 22000).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Технологиялық жабдықтарды жетілдіру және оңтайландыру

Машықтар:
1. Өндірістік көрсеткіштерді талдау, шығындар мен әлсіз тұстардың себептерін анықтау.
2. Технологиялық жабдықтарды жаңғырту бойынша іс-шараларды әзірлеу.
3. Жаңа жабдықтар мен технологиялық желілерді іріктеу және енгізу.
4. Технологиялық жабдықтардың паспорттарын жүргізу және техникалық құжаттаманы жаңарту.

Білімдер:
1. Тамақ өндірісі жабдықтарының құрылысы мен жұмыс істеу қағидаттары.
2. Технологиялық режимдер мен желілердің өнімділігін есептеу әдістері.
3. Жабдықтарды техникалық пайдалану және жөндеу ережелері.
4. Тамақ өнеркәсібіндегі энергия үнемдеуші және экологиялық технологиялар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Өнімдердің қауіпсіздігі мен сапасын бақылау



1-дағды:
Өндірістік бақылауды ұйымдастыру

Машықтар:
1. Өндірістік бақылау бағдарламалары мен HACCP жоспарларын әзірлеу және енгізу.
2. Өндірістік учаскелерде ішкі тексерулер мен аудиттерді ұйымдастыру.
3. Санитарлық және технологиялық нормалардың орындалуын бақылау.
4. Зертханалық сынақтардың нәтижелерін талдау және сапа бойынша есептілікті жүргізу.

Білімдер:
1. Азық-түлік өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігіне арналған стандарттар мен регламенттер.
2. Технологиялық параметрлерді бақылау және органолептикалық бағалау әдістері.
3. Химиялық, физика-химиялық және микробиологиялық талдау негіздері.
4. Халықаралық сертификаттау жүйелері ISO 9001, ISO 22000

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Шикізаттың, жартылай фабрикаттар мен дайын өнімнің сапасын бақылау

Машықтар:
1. Шикізат пен дайын өнімнен сынама алуды ұйымдастыру.
2. Өнімнің нормативтік құжаттама талаптарына сәйкестігін тексеру.
3. Ақаулардың себептерін талдау және түзету шараларын әзірлеу.
4. Сапа бойынша құжаттаманы және есептілікті рәсімдеу.

Білімдер:
1. Шикізаттың, жартылай фабрикаттар мен дайын өнімдердің сапа көрсеткіштері.
2. Сынама алу және талдау жүргізу әдістері.
3. Технологиялық үдерістің сындарлы (критикалық) бақылау нүктелері.
4. Азық-түлік өнімдерін сертификаттау мен қауіпсіздікке қатысты нормативтік құжаттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

3-еңбек функциясы:
Өндірістік үдерісті ұйымдастыру және персоналды басқару



1-дағды:
Учаске жұмысын жоспарлау және ұйымдастыру

Машықтар:
1. Өндірістік тапсырмаларды, ауысымдық кестелерді және жабдықтардың жүктемесін жоспарлау.
2. Шикізатпен, қаптамамен және энергия ресурстарымен қамтамасыз етілуін бақылау.
3. Еңбек және материалдық ресурстарды ұтымды пайдалануды ұйымдастыру.
4. Өндіріс тиімділігін талдау және оны арттыру бойынша іс-шараларды әзірлеу.

Білімдер:
1. Өндірістік жоспарлау және еңбек нормалауының қағидаттары.
2. Өнімнің өзіндік құнын есептеу және экономика негіздері.
3. Өнімділікті және жабдықтарды пайдалану тиімділігін талдау әдістері.
4. Есепке алу, жоспарлау және есептілік жүйелері (ERP, MES).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Персоналды басқару және қызметкерлерді оқыту

Машықтар:
1. Қызметкерлерге санитарлық және технологиялық талаптар бойынша нұсқаулық өткізу.
2. Қызметкерлерді оқытуды және білімін тексеруді ұйымдастыру.
3. Еңбек тәртібі мен қауіпсіздік ережелерінің сақталуын бақылау.
4. Өндірістік персоналдың жұмысын басқару және еңбек нәтижелерін бағалау.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасы және еңбекті қорғау нормалары.
2. Кәсіби даярлау мен тәлімгерлік әдістері.
3. Басқару психологиясы мен корпоративтік мәдениет негіздері.
4. Қызметкерлердің құзыреттерін қалыптастыру және тиімділігін бағалау қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Бизнесті түсіну
Ұқыптылық
Ойлау икемділігі
Дәлдік
Мотивация
Ақпаратты іздеу және талдау
MS Office бағдарламасында жұмыс істеу
Сыни ойлау
Көшбасшылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Тағам өндірісін бақылаушы

11. "Тамақ жартылай фабрикаттарын жасаушы" кәсіп карточкасы:

Топтың коды:

7511-9

Қызмет атауының коды:

7511-9-016

Кәсіптің атауы:

Тамақ жартылай фабрикаттарын жасаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
33-параграф. Тағамдық жартылай фабрикаттарды дайындаушы, 1-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
34-параграф. Тағамдық жартылай фабрикаттарды дайындаушы, 2-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
35-параграф. Тағамдық жартылай фабрикаттарды дайындаушы, 3-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
36-параграф. Тағамдық жартылай фабрикаттарды дайындаушы, 4-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
37-параграф. Тағамдық жартылай фабрикаттарды дайындаушы, 5-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

1-разряд: Жұмыс өтілі талап етілмейді. Оқыту жоғары білікті жұмысшының немесе шебердің басшылығымен тікелей жұмыс орнында жүргізілуі мүмкін. 2-разряд: 1-разрядтағы тағамдық жартылай фабрикаттарды дайындаушы лауазымында кемінде 3 ай жұмыс өтілі болуы немесе қоғамдық тамақтандыру не тағам өнеркәсібі кәсіпорнында өндірістік оқытудан өтуі қажет. 3-разряд: 2-разрядтағы тағамдық жартылай фабрикаттарды дайындаушы лауазымында кемінде 6 ай жұмыс өтілі болуы немесе "Жартылай фабрикаттар мен тағамдарды дайындау технологиясы" бағыты бойынша мамандандырылған курстарды аяқтауы қажет. 4-разряд: 3-разрядтағы тағамдық жартылай фабрикаттарды дайындаушы лауазымында кемінде 1 жыл жұмыс өтілі болуы қажет. Орта арнаулы білімі (колледж, техникум) бар болған жағдайда жұмыс өтілі 6 айға дейін қысқартылуы мүмкін. 5-разряд: 4-разрядтағы тағамдық жартылай фабрикаттарды дайындаушы лауазымында кемінде 2 жыл жұмыс өтілі болуы қажет. Технологиялық үдерісті дербес жүргізу, сапаны бақылау және жас қызметкерлерге тәлімгерлік ету тәжірибесі міндетті болып табылады.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

талап емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

7511-2-006 - Еттен жасалған жартылай дайын өнімдерді даярлаушы
7511-2-007 - Құс етінен жартылай фабрикаттар жасаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Көкөністерден, еттерден жартылай фабрикаттар жасау кезінде қарапайым жұмыс түрлерін орындау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Шикізат пен құралдарды дайындау
2. Тағамдық жартылай фабрикаттарды дайындау

Қосымша еңбек функциялары:

1. Жартылай өнімдерді сақтау және сату

1-еңбек функциясы:
Шикізат пен құралдарды дайындау



1-дағды:
Шикізатты қабылдау мен сұрыптау

Машықтар:
1-разряд:
1. Шебердің нұсқауы бойынша шикізатты қабылдау.
2. Қаптаманың бүтіндігін тексеру.
3. Өнімдерді түрлері бойынша сұрыптау.
2-разряд:
1. Шикізаттың жарамдылығын сыртқы түріне қарай анықтау.
2. Өнімдерді сақтау аймағына орналастыру.
3. Шикізатты өңдеуге дайындау.
3-разряд:
1. Түскен шикізаттың сапасын бақылау.
2. Санитарлық талаптарға сәйкестігін тексеру.
3. Ұсақтауға арналған ингредиенттерді дайындау.
4-разряд:
1. Шикізаттың сапасы мен жаңалығын органолептикалық белгілер бойынша бағалау.
2. Түскен шикізаттың есебін жүргізу.
3. Сақтау шарттарын бақылау.
5-разряд:
1. Шикізатты қабылдау және сұрыптау үдерісін ұйымдастыру.
2. Учаскенің санитарлық жағдайын бақылау.
3. Шикізат сапасын талдау және оны жақсарту шараларын ұсыну.

Білімдер:
1-разряд:
1. Санитария негіздері.
2. Жеке гигиена ережелері.
3. Азық-түлік шикізатының түрлері.
2-разряд:
1. Шикізатты сақтау ережелері.
2. Температуралық режимдер.
3. Қабылдау кезіндегі санитарлық талаптар.
3-разряд:
1. Өнімдердің жаңалығын анықтау әдістері.
2. Шикізаттың негізгі ақаулары.
3. ГОСТ талаптары.
4-разряд:
1. Сапаны бағалау әдістері.
2. Санитарлық өңдеу нормативтері.
3. Есеп жүргізу ережелері.
5-разряд:
1. HACCP заманауи стандарттары.
2. Азық-түлік шикізатының сапасына қойылатын халықаралық талаптар.
3. Рационалды сұрыптау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Құралдар мен жабдықтарды дайындау

Машықтар:
1-разряд:
1. Жұмыс орнын дайындау.
2. Аспаптар мен ыдыстарды тазалау.
3. Учаскедегі тазалықты сақтау.
2-разряд:
1. Жабдықтардың жарамдылығын тексеру.
2. Нұсқаулыққа сәйкес қозғалмалы бөлшектерді майлау.
3. Жұмысқа арналған құралдарды дайындау.
3-разряд:
1. Шикізатты өңдеуге арналған жабдықтарды баптау.
2. Машиналарды жұмысқа дайындау.
3. Тазалық пен жарамдылығын бақылау.
4-разряд:
1. Алдын ала тазалау және дезинфекция жұмыстарын жүргізу.
2. Машиналардың техникалық жағдайын қадағалау.
3. Ақаулар туралы шеберге хабарлау.
5-разряд:
1. Жабдықтарды дайындау үдерісін ұйымдастыру.
2. Жас жұмысшыларды оқыту.
3. Жабдықтардың санитарлық жағдайын бақылау.

Білімдер:
1-разряд:
1. Санитария негіздері.
2. Қарапайым аспаптардың арналуы.
3. Гигиена ережелері.
2-разряд:
1. Өндірістік жабдықтардың арналуы.
2. Қауіпсіз жұмыс істеу негіздері.
3. Дезинфекциялау ережелері.
3-разряд:
1. Машиналарды пайдалану қағидаттары.
2. Техникалық қызмет көрсету нормалары.
3. Санитарлық талаптар.
4-разряд:
1. Ақауларды анықтау әдістері.
2. Бүлінудің алдын алу ережелері.
3. Технологиялық желілердің сызбалары.
5-разряд:
1. Заманауи технологиялар мен жабдықтар.
2. Қауіпсіздіктің халықаралық стандарттары.
3. Санитарлық өңдеудің инновациялық әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Тағамдық жартылай фабрикаттарды дайындау



1-дағды:
Шикізатты біріншілік өңдеу

Машықтар:
1-разряд:
1. Шебердің нұсқауы бойынша көкөністер мен етті тазалау.
2. Өнімдерді бөліктерге бөлу.
3. Шикізатты әрі қарай өңдеуге дайындау.
2-разряд:
1. Қолмен немесе машинада турау жұмыстарын орындау.
2. Тартылған ет пен қоспаларды дайындау.
3. Санитарлық ережелерді сақтау.
3-разряд:
1. Механикалық жабдықтарда жұмыс істеу.
2. Туралған өнімнің массасы мен өлшемдерін бақылау.
3. Жартылай фабрикаттардың сапасын тексеру.
4-разряд:
1. Өңдеу параметрлерін реттеу.
2. Технологиялық үдерісті бақылау.
3. Өнімнің стандарттарға сәйкестігін тексеру.
5-разряд:
1. Бастапқы өңдеу үдерісін ұйымдастыру.
2. Жабдықтарды тиімді пайдалануын қамтамасыз ету.
3. Технологиялық режимдердің сақталуын бақылау.

Білімдер:
1-разряд:
1. Тазалау және тураудың негізгі тәсілдері.
2. Қауіпсіздік ережелері.
3. Санитария негіздері.
2-разряд:
1. Механикалық өңдеу түрлері.
2. Қолданылатын шикізат мөлшері нормалары.
3. Температуралық режимдер.
3-разряд:
1. Өңдеудің технологиялық үдерістері.
2. Сапаны бақылау әдістері.
3. Санитарлық ережелер.
4-разряд:
1. Технологиялық карталар.
2. Үдерісті оңтайландыру әдістері.
3. Жартылай фабрикаттарға арналған ГОСТ талаптары.
5-разряд:
1. Механикалық өңдеудің заманауи технологиялары.
2. Сапаның халықаралық стандарттары.
3. Еңбекті ұтымды ұйымдастыру әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жартылай фабрикаттарды қалыптау және қаптау

Машықтар:
1-разряд:
1. Өнімдерді қолмен қалыптау.
2. Жартылай фабрикаттарды ыдысқа салу.
3. Оларды сақтауға дайындау.
2-разряд:
1. Қаптау машиналарында жұмыс істеу.
2. Өнімнің массасын тексеру.
3. Қаптаманың тығыздығын бақылау.
3-разряд:
1. Қаптау параметрлерін реттеу.
2. Қалыптау сапасын тексеру.
3. Дайын өнімге таңба қою (маркировкалау).
4-разряд:
1. Қаптау үдерісін бақылау.
2. Ұсақ ақауларды жою.
3. Дозалаудың дәлдігін қамтамасыз ету.
5-разряд:
1. Қаптау үдерісін ұйымдастыру.
2. Қаптаманың стандарттарға сәйкестігін бақылау.
3. Заманауи қаптау технологияларын енгізу.

Білімдер:
1-разряд:
1. Қаптау материалдарының түрлері.
2. Қаптау ережелері.
3. Санитария негіздері.
2-разряд:
1. Қаптау және таңбалау қағидаттары.
2. Қаптау жабдықтарының арналуы.
3. Сақтау ережелері.
3-разряд:
1. Өнім массасы мен қаптамасына қойылатын нормалар.
2. Сапаны бақылау әдістері.
3. Таңбалау ережелері.
4-разряд:
1. Қаптаудың технологиялық режимдері.
2. Ақаулардың алдын алу әдістері.
3. ГОСТ талаптары.
5-разряд:
1. Қаптаудың заманауи технологиялары.
2. Сапаның халықаралық стандарттары.
3. Үдерістерді ұтымды ұйымдастыру әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

1-қосымша еңбек функциясы:
Жартылай өнімдерді сақтау және сату



1-дағды:
Жартылай өнімдерді сақтау және есепке алу

Машықтар:
1-разряд:
1. Өнімдерді сақтауға орналастыру.
2. Сақтау аймағындағы тазалықты сақтау.
3. Жарамдылық мерзімін бақылау.
2-разряд:
1. Температура мен ылғалдылықты бақылау.
2. Қаптаманың бүтіндігін тексеру.
3. Мерзімі өткен өнімдерді іріктеп алу.
3-разряд:
1. Қоймадағы өнім есебін жүргізу.
2. Сақтау шарттарын тексеру.
3. Санитарлық жағдайды бақылау.
4-разряд:
1. Өнім есебін және айналымын ұйымдастыру.
2. Бүлінудің себептерін талдау.
3. Сақтау нормаларының сақталуын бақылау.
5-разряд:
1. Қойма үдерістерін оңтайландыру.
2. Логистика мен жартылай фабрикаттардың қозғалысын бақылау.
3. Шығындарды азайту шараларын әзірлеу.

Білімдер:
1-разряд:
1. Санитария негіздері.
2. Қоймалау ережелері.
3. Сақтау мерзімдері.
2-разряд:
1. Температуралық режимдер.
2. Ыдысқа қойылатын талаптар.
3. Санитарлық нормалар.
3-разряд:
1. Өнім есебін жүргізу әдістері.
2. Таңбалау ережелері.
3. Әртүрлі жартылай фабрикаттарды сақтау шарттары.
4-разряд:
1. Өнім айналымының нормативтері.
2. Бүліну себептерін талдау әдістері.
3. Сақтауға арналған МемСТ талаптары.
5-разряд:
1. Азық-түлікті сақтау бойынша халықаралық стандарттар.
2. HACCP және ISO жүйелері.
3. Есеп пен логистиканың инновациялық әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жартылай фабрикаттарды өткізу және сапасын бақылау

Машықтар:
1-разряд:
1. Өнімді беруге дайындау.
2. Өнімдерді ыдысқа салу.
3. Жұмыс орнын таза ұстау.
2-разряд:
1. Өнімнің сыртқы түрін тексеру.
2. Өнімге таңба қою (маркировкалау).
3. Өнімді қоймаға тапсыру.
3-разряд:
1. Өнімді өткізу алдында сапасын бақылау.
2. Таңбаның болуын тексеру.
3. Жіберілген өнімнің есебін жүргізу.
4-разряд:
1. Өнім өткізу үдерісін ұйымдастыру.
2. Стандарттарға сәйкестігін бақылау.
3. Сапа бойынша шағымдарды талдау.
5-разряд:
1. Өнім өткізуді басқару.
2. Ішкі сапа бақылау жүйесін енгізу.
3. Өнім өткізу кезінде санитарлық нормалардың сақталуын бақылау.

Білімдер:
1-разряд:
1. Өнімді өткізу ережелері.
2. Санитария негіздері.
3. Қаптаманың түрлері.
2-разряд:
1. Таңбалауға қойылатын талаптар.
2. Қабылдау және беру ережелері.
3. Еңбекті қорғау негіздері.
3-разряд:
1. Сапаны бақылау әдістері.
2. Өнімді өткізуге рұқсат нормалары.
3. Санитарлық талаптар.
4-разряд:
1. Жартылай фабрикаттарға арналған ГОСТ және ТУ талаптары.
2. Сертификаттау ережелері.
3. Ақаудың алдын алу әдістері.
5-разряд:
1. HACCP және ISO халықаралық стандарттары.
2. Сапаны бақылаудың заманауи әдістері.
3. Өнім өткізуді басқару негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Командада жұмыс істей білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Тамақ өндірісінің химигі

12. "Көкөністерді тұздаушы" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

7514-0

Қызмет атауының коды:

7514-0-002

Кәсіптің атауы:

Көкөністерді тұздаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
14-параграф. Көкөністерді тұздаушы, 2-разряд

51-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (51-шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 1 наурыздағы № 53 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 наурызда № 22288 болып тіркелді.
15-параграф. Көкөністерді тұздаушы, 3-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

қажет етілмейді

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

талап емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Ет пен ет өнімдерін тұздау технологиясының сақталуын қамтамасыз ету — өнімге қажетті дәмдік, микробиологиялық және тауарлық қасиеттерді беру мақсатында, белгіленген қауіпсіздік талаптары мен стандарттарға сәйкестігін қамтамасыз ету.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Көкөністер мен құралдарды тұздауға дайындау
2. Көкөністерді тұздау және сақтау

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Көкөністер мен құралдарды тұздауға дайындау



1-дағды:
Көкөністіреді сұрыптау және дайындау

Машықтар:
2-разряд:
1. Шебердің нұсқауы бойынша көкөністерді қабылдау.
2. Шикізаттың бүтіндігін және тазалығын тексеру.
3. Көкөністерді өлшемі мен пісу дәрежесіне қарай сұрыптау.
3-разряд:
1. Түскен көкөністердің сапасын бақылау.
2. Стандарттарға сәйкес келетін шикізатты іріктеу.
3. Көкөністерді жуу мен тазалауға дайындау.

Білімдер:
2-разряд:
1. Тұздауға пайдаланылатын көкөніс түрлері.
2. Санитария және жеке гигиена негіздері.
3. Көкөністерді сұрыптау және іріктеу ережелері.
3-разряд:
1. Көкөніс шикізатының сапасына қойылатын МемСТ талаптары.
2. Көкөністердің негізгі ақаулары мен бұзылу белгілері.
3. Көкөністерді тасымалдау және уақытша сақтау ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жұмыс орыны мен құралдарды дайындау

Машықтар:
2-разряд:
1. Жұмыс орнын және жабдықтарды дайындау.
2. Ыдыстар мен пышақтардың тазалығын тексеру.
3. Тұздау үшін ыдысты дайындау.
3-разряд:
1. Аспаптардың жарамдылығын тексеру.
2. Тұздықтар дайындауға арналған ыдыс пен аппараттарды дайындау.
3. Жұмыс орнының санитарлық жағдайын бақылау.

Білімдер:
2-разряд:
1. Санитария негіздері.
2. Қарапайым аспаптардың арналуы.
3. Жуу және дезинфекциялау ережелері.
3-разряд:
1. Жабдықтарды санитарлық өңдеу ережелері.
2. Ең қарапайым машиналар мен құрылғылардың құрылысы.
3. Ыдыс пен қаптамамен жұмыс істеу кезіндегі еңбек қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Көкөністерді тұздау және сақтау



1-дағды:
Тұздықтарды дайындау және тұздау үдерісін жүргізу

Машықтар:
2-разряд:
1. Белгіленген рецептура бойынша тұздық дайындау.
2. Көкөністерді тұзбен себу немесе тұздықпен құю.
3. Ыдыстардың толтырылуын бақылау.
3-разряд:
1. Әртүрлі концентрациядағы тұздықтарды дайындау.
2. Ашыту және тұздау үдерісін бақылау.
3. Тұздықтың температурасы мен концентрациясын реттеу.

Білімдер:
2-разряд:
1. Тұздықтың құрамы мен арналуы.
2. Тұз бен судың мөлшерлеу нормалары.
3. Ыдысты толтыру ережелері.
3-разряд:
1. Ашыту және тұздау кезіндегі химиялық үдерістер.
2. Тұздықтардың концентрациясына қойылатын талаптар.
3. Тұздау кезіндегі санитарлық нормалар мен сапаны бақылау.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Дайын өнімді бақылау, сақтау және дайындау

Машықтар:
2-разряд:
1. Сақтау кезінде ыдыстардың бүтіндігін тексеру.
2. Шебердің басшылығымен тұздықты төгу.
3. Өнімді қаптауға дайындау.
3-разряд:
1. Сақтау үдерісін және көкөністердің пісу дәрежесін бақылау.
2. Дайын өнімнің дәмін, иісін және тығыздығын тексеру.
3. Тұздалған өнімді сатуға дайындау.

Білімдер:
2-разряд:
1. Тұздалған көкөністерді сақтау ережелері.
2. Температуралық режимдер.
3. Санитарлық бақылау негіздері.
3-разряд:
1. Көкөністерді сақтау және пісірудің технологиялық режимдері.
2. Өнімнің дайындық дәрежесін анықтау әдістері.
3. Дайын тұздалған өнімдерге қойылатын ГОСТ және санитарлық нормалар талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Тәртіптілік
Дәлдік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Тағам өнімдерін бақылаушы

13. "Тағам өнімдері мен материалдарды даярлаушы" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

7519-9

Қызмет атауының коды:

7519-9-003

Кәсіптің атауы:

Тағам өнімдері мен материалдарды даярлаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

48-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (48 -шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 25 қаңтардағы № 15 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 28 қаңтарда № 22135 болып тіркелді.
125-параграф. Тамақ шикізаты мен материалдарын даярлаушы, 1-разряд

48-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (48 -шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 25 қаңтардағы № 15 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 28 қаңтарда № 22135 болып тіркелді.
126-параграф. Тамақ шикізаты мен материалдарын даярлаушы, 2-разряд

48-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (48 -шығарылым) бекіту туралы" 2021 жылғы 25 қаңтардағы № 15 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 28 қаңтарда № 22135 болып тіркелді.
127-параграф. Тамақ шикізаты мен материалдарын даярлаушы, 3-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

қажет етілмейді

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

талап емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Жұмысшы азық-түлік шикізатын (ет, балық, көкөніс, астық, сүт және т.б.) қабылдау, сұрыптау, жуу, тазалау және алдын ала өңдеу бойынша операцияларды орындайды, сондай-ақ қаптау және көмекші материалдарды дайындайды.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тағам шикізаттарын қабылдау және сұрыптау
2. Тағамдық шикізаттарды жуу және тазалау

Қосымша еңбек функциялары:

1. Қосымша және қаптауға арналған материалдарды дайындау

1-еңбек функциясы:
Тағам шикізаттарын қабылдау және сұрыптау



1-дағды:
Шикізатты қабылдау және біріншілік бағалау

Машықтар:
1-разряд:
1. Шикізатты шебердің басшылығымен қабылдау.
2. Қаптаманың бүтіндігін тексеру.
3. Шикізатты сақтау аймағына жеткізу.
2-разряд:
1. Шикізатты түрі мен сапасына қарай сұрыптау.
2. Шикізаттың сыртқы түрі мен иісін тексеру.
3. Жарамсыз өнімдерді іріктеп алу.
3-разряд:
1. Шикізаттың сапа нормативтеріне сәйкестігін бақылау.
2. Жаңалығын көзбен бағалау.
3. Түскен шикізаттың есебін жүргізу.

Білімдер:
1-разряд:
1. Санитария және жеке гигиена негіздері.
2. Азық-түлік шикізатының түрлері.
3. Өнімді қабылдау ережелері.
2-разряд:
1. Азық-түлік шикізатының сапасына қойылатын талаптар.
2. Сұрыптау негіздері.
3. Қабылдау кезіндегі температуралық режимдер.
3-разряд:
1. Органолептикалық бағалау әдістері.
2. Шикізаттың негізгі ақаулары.
3. МемСт және СанЕмН нормативтері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Жұмыс орыны мен ыдыстарды дайындау

Машықтар:
1-разряд:
1. Жұмыс орнын дайындау.
2. Жабдықтар мен аспаптарды жинап, жуу.
3. Қарапайым ыдысты дайындау.
2-разряд:
1. Жабдықтардың тазалығын тексеру.
2. Шикізатты сақтауға арналған сыйымдылықтарды дайындау.
3. Жұмыс беттерін дезинфекциялау.
3-разряд:
1. Жұмыс орнының санитарлық жағдайын бақылау.
2. Жабдықтардың жарамдылығын тексеру.
3. Әртүрлі шикізат түрлеріне арналған аспаптарды дайындау.

Білімдер:
1-разряд:
1. Санитария негіздері.
2. Қарапайым аспаптардың арналуы.
3. Жинау ережелері.
2-разряд:
1. Дезинфекциялау әдістері.
2. Жуу құралдарымен қауіпсіз жұмыс істеу ережелері.
3. Жабдықтарға қойылатын санитарлық талаптар.
3-разряд:
1. Жұмыс орындарын дайындауға қойылатын технологиялық талаптар.
2. Санитарлық жағдайды бақылау әдістері.
3. Еңбекті қорғау негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-еңбек функциясы:
Тағамдық шикізаттарды жуу және тазалау



1-дағды:
Ет және балық шикізатын тазалау және бөлшектеу

Машықтар:
1-разряд:
1. Ет немесе балық бетіндегі ластануды тазалау.
2. Шебердің басшылығымен бөлшектеуге көмектесу.
3. Жұмыс орнын таза ұстау.
2-разряд:
1. Қарапайым бөлшектеу жұмыстарын орындау (сүйектерді, қабықтарды бөлу).
2. Бөлшектелген шикізатты жуу.
3. Тазаланған шикізатты ыдысқа салу.
3-разряд:
1. Ет және балық тазалау жабдықтарында жұмыс істеу.
2. Бөлшектеу сапасын бақылау.
3. Өңделген шикізаттың массасы мен бүтіндігін тексеру.

Білімдер:
1-разряд:
1. Ет және балық шикізатының түрлері.
2. Пышақпен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік ережелері.
3. Санитарлық талаптар.
2-разряд:
1. Бөлшектеудің негізгі тәсілдері.
2. Жабдықтарды жуу ережелері.
3. Сақтау температуралық режимдері.
3-разряд:
1. Ет пен балықты бастапқы өңдеу технологиясы.
2. Бөлшектеу сапасын анықтау әдістері.
3. Ет және балық шикізатына қойылатын ГОСТ талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Көкөністерді, жемістерді және көкті жуу және тазалау

Машықтар:
1-разряд:
1. Өнімдерді жуу және тазалау ережелері.
2. Температуралық режимдер.
3. Санитарлық нормалар.
2-разряд:
1. Көкөніс жуу машиналарының құрылысы және жұмыс істеу ережелері.
2. Суды және сүзгілерді ауыстыру тәртібі.
3. Айқас ластанудың алдын алу талаптары.
3-разряд:
1. Жуу сапасын бақылау әдістері.
2. HACCP санитарлық стандарттары.
3. Әртүрлі шикізат түрлерін өңдеу ережелері.

Білімдер:
1-разряд:
1. Қағазды, қаптарды, жәшіктерді ашып, дайындау.
2. Қаптаманың бүтіндігін тексеру.
3. Материалдарды жұмыс орнында реттеп қою.
2-разряд:
1. Шикізатты қаптауға арналған ыдысты дайындау.
2. Қаптау материалдарының сапасын тексеру.
3. Жұмыс кезінде тазалықты сақтау.
3-разряд:
1. Қаптау материалдарының қорын бақылау.
2. Қаптаманың санитарлық нормаларға сәйкестігін тексеру.
3. Материалдарды тиімді пайдалануын қамтамасыз ету.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

1-қосымша еңбек функциясы:
Қосымша және қаптауға арналған материалдарды дайындау



1-дағды:
Қаптауға арналған материалдарды дайындау

Машықтар:
1-разряд:
1. Қағазды, қаптарды, жәшіктерді ашып, дайындау.
2. Қаптаманың бүтіндігін тексеру.
3. Материалдарды жұмыс орнында реттеп қою.
2-разряд:
1. Шикізатты қаптауға арналған ыдысты дайындау.
2. Қаптау материалдарының сапасын тексеру.
3. Жұмыс кезінде тазалықты сақтау.
3-разряд:
1. Қаптау материалдарының қорын бақылау.
2. Қаптаманың санитарлық нормаларға сәйкестігін тексеру.
3. Материалдарды тиімді пайдалануын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1-разряд:
1. Қаптау материалдарының түрлері.
2. Санитария негіздері.
3. Ыдысты сақтау ережелері.
2-разряд:
1. Қаптау материалдарын пайдалану нормалары.
2. Маркировкалау және есепке алу ережелері.
3. Ыдысқа қойылатын санитарлық талаптар.
3-разряд:
1. Қаптау материалдарына арналған МемСт талаптары.
2. Қаптаманың сапасын бақылау әдістері.
3. Ыдыспен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

2-дағды:
Көмекші материалдар мен жуу құралдарын дайындау

Машықтар:
1-разряд:
1. Шебердің нұсқауы бойынша жуу ерітінділерін дайындау.
2. Бактарды сумен толтыру.
3. Аспаптардың тазалығын сақтау.
2-разряд:
1. Жуу құралдарын нормаларға сәйкес мөлшерлеу.
2. Ерітінділердің концентрациясын тексеру.
3. Уақытылы ауыстыруды қамтамасыз ету.
3-разряд:
1. Жуу құралдарын дұрыс пайдалануды бақылау.
2. Қолданылған мөлшерді есепке алу.
3. Аспаптардың санитарлық жағдайын тексеру.

Білімдер:
1-разряд:
1. Санитария негіздері.
2. Жуу құралдарының түрлері.
3. Қауіпсіз пайдалану ережелері.
2-разряд:
1. Жуу ерітінділерін дайындау әдістері.
2. Концентрация нормалары.
3. Санитарлық талаптар.
3-разряд:
1. Концентрация мен шығынды бақылау әдістері.
2. HACCP халықаралық санитарлық стандарттары.
3. Қалдықтарды қауіпсіз жою ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

қажет етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Шыдамдылық
Аналитикалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Көкөністерді тұздаушы

3

Тағамдық шикізаттарды әзірлеуші

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      14. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі

      Орындаушы:

      Бақтыбек Жасқайратұлы Ерғабыл, +7 (717) 255 59 12, yergabyl.b@minagri.gov.kz

      15. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Қазақстанның тамақ кәсіпорындары одағы" ЗТБ

      Жоба жетекшісі:

      Сабралиева М.Д.

      E-mail: sppk@sppk.kz

      Телефон нөмірі: +7 (701) 799 18 91

      Орындаушылар:

      Зульфира Жеңісқызы Тастанбекова, +7 (701) 313 11 57, tastanbekovaz@mail.ru

      16. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2024 жылғы

      17. 4 желтоқсан.

      18. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2025 жылғы 24 қазан.

      19. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 18 желтоқсан.

      20. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 2, 2024 жыл.

      21. Болжамды қайта қарау күні: 2028 жылғы 1 желтоқсан.

Егер Сіз беттен қате тапсаңыз, тінтуірмен сөзді немесе фразаны белгілеңіз және Ctrl+Enter пернелер тіркесін басыңыз

 

бет бойынша іздеу

Іздеу үшін жолды енгізіңіз

Кеңес: браузерде бет бойынша енгізілген іздеу бар, ол жылдамырақ жұмыс істейді. Көбінесе, ctrl-F пернелері қолданылады