Мұғалжар ауданының Талдысай, Жұрын, Егіндібұлақ, Қайыңды, Құмжарған ауылдық округтері, Мұғалжар ауылы және Ембі, Жем қалалары бойынша 2025-2029 жылдарға жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспарын бекіту туралы

Жаңа

Ақтөбе облысы Мұғалжар аудандық мәслихатының 2025 жылғы 11 қыркүйектегі № 430 шешімі

      Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасының Жер кодексінің" 15 бабының 1 тармағының 2-1) тармақшасына және Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару" Заңының 6 бабына сәйкес, Мұғалжар аудандық мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:

      1. Мұғалжар ауданының Талдысай, Жұрын, Егіндібұлақ, Қайыңды, Құмжарған ауылдық округтері, Мұғалжар ауылы және Ембі, Жем қалалары бойынша 2025-2029 жылдарға жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспары, осы шешімнің 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 қосымшаларына сәйкес бекітілсін.

      2. Осы шешім оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Мұғалжар аудандық
мәслихат төрағасы
К. Ермағамбетов

  Мұғалжар аудандық
мәслихатының 2025 жылғы
11 қыркүйектегі № 430
шешіміне 1 қосымша

Талдысай ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

      Осы жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі-жоспар) "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6 – бабының 4-1) тармақшасына (бұдан әрі-Заң), "мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 29 шілдедегі бұйрығына сәйкес әзірленді 2024 жылғы № 263 "жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі үлгілік жоспарды бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34831 болып тіркелген).

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады.

      Жоспарды әзірлеген кезде мыналар ескеріледі:

      1) осы Жоспарға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері.

      2) осы Жоспарға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері.

      3) Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 3 ақпандағы № 35 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19987 болып тіркелген) бекітілген Мал қорымдарының (биотермиялық шұңқырлардың) тізілімін жүргізу қағидаларына сәйкес қалыптастырылған мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер;

      4) осы Жоспарға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер.

      5) осы Жоспарға 4-қосымшаның 1-кестесіне сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының иелерін көрсете отырып, оларды сәйкестендіру дерекқорынан алынған ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы деректер;

      6) осы Жоспарға 4-қосымшаның 2-кестесіне сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер.

      7) осы Жоспарға 4-қосымшаның 3-кестесіне сәйкес нысан бойынша шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы мәліметтер.

      8) екпе және аридтік жайылымдарда, орман, су қорлары мен ерекше қорғалатын табиғи аумақтар жерлерінде ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері туралы деректер.

      9) осы Жоспарға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары;

      10) мал шаруашылығы және өсімдік шаруашылығы статистикасы бойынша ресми статистикалық ақпарат.

      Жоспарда мынадай қосымшалар қамтылған:

      1) әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында жайылымдардың жер санаттары бөлінісінде орналасу схемасы (картасы), онда жайылымдардың шекаралары, алаңдары мен түрлері, оның ішінде шалғайдағы, маусымдық, құрғақ және екпе жайылымдар, жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттарының негізінде олардың меншік иелері немесе жер пайдаланушылар туралы мәліметтер көрсетіледі;

      2) жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдар, оның ішінде қоғамдық жайылымдар белгіленген схема (карта), онда жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдардың, оның ішінде қоғамдық жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі;

      3) ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілген схема (карта), онда жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау негізінде ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетіледі;

      4) ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілері, сондай-ақ мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) белгіленетін схема (карта), онда ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар, жайылымдық инфрақұрылым объектілері, мал қорымдарының (биометриялық шұңқырлардың) орналасқан жері көрсетіледі;

      5) жайылымды пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар белгіленген схема (карта).

      6) халықтың жеке ауласындағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдарды белгілейтін схема (карта), онда жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі.

      7) суды тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, қазандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы, онда жануарлардың су көздеріне қарай жүріп-тұру маршруттары көрсетіледі.

      8) ауыл шаруашылығы жануарларының басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы, онда ауыл шаруашылығы жануарларының басын орналастыруға арналған шалғайдағы жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі;

      9) ауылдық округке кіретін ауылдық елді мекендер арасында жайылымдарды жобалық бөлу (қайта бөлу), онда жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды бөлу (қайта бөлу) схемасы көрсетіледі;

      10) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті талаптар:

      "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11064 болып тіркелген) сәйкес жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын сақтау;

      жайылым айналымын және суды пайдалану көздерін ескере отырып жайылымдарды пайдалану;

      жайылым алаңдарын жекеленген өріс учаскелеріне бөлу;

      жайылым учаскелерін жыл маусымдары бойынша кеңістікте және уақытпен (маусым, жыл ішінде) кезектестіру;

      жайылым айналымы учаскелерінің бірін жайылымсыз және ауыл шаруашылығы жануарларынсыз жыл сайын қалдыру.

  Талдысай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 1 қосымша

Өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері

      1-кесте. Талдысай ауылдық округінің жер санаттары бойынша жайылымдарды бөлу, гектар

Ауылдық округ атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

Жерлің санаттары

жерлер жиыны

ауыл шаруашылығы мақсатындағы

елді мекендердің

өнеркәсіп, көлік және өзге де ауыл шаруашылығы мақсатындағы емес

ерекше қорғала-тын табиғи аумақтар-дың

орман қоры-ның

су қоры-ның

босал-қы жер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Талдысай ауылдық округі

154865000

76633

21314

0

0

0

0

6163

104110

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Талдысай ауылдық округінде 2 ауылдық елді мекен бар. Талдысай ауылдық округі аумағының жалпы ауданы 104110 гектар. Санаттар бойынша жерлер: ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер - 76633 гектар; елді мекендердің жерлері – 21314 гектар, босалқы жерлер 6163 гектар болып бөлінеді. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың, орман қорының, су қорының жерлері жоқ.

      2-кесте. Елді мекеннің жайылымдарын бөлу, гектар

№ р/с

Ауылдық округ атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

елді мекеннің атауы

жайы-лымдар-дың жалпы алаңы, гектар

Жайылым алаңы мен түрлері

жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыруға арналған, гектар

көпшілік пайдаланатын, гектар

шалғайдағы, гектар

маусымдық, гектар

аридтік, гектар

екпе жайылымдар, гектар

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


Талдысай ауылдық округ

154865000

Талдысай
Еңбек

8947
8647

8947
8647

8947
8647

0

0

0

0

      Талдысай ауылдық округінің аумағында шалғайдағы, маусымдық, аридтік және екпе жайылымдар жоқ. Округте 35 агороқұрылым жұмыс істейді, оларға 74554 гектар жайылым бекітілген.

      3-кесте. Жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттары негізінде меншік иелері мен жер пайдаланушылар туралы мәліметтер

р/с №

Меншік иелерінің, жер пайдаланушылардың атауы

Бизнес сәйкестендіру нөмірі/жеке сәйкестендіру нөмірі

Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі

Жайылымдар алаңы, мың гектар

1

2

3

4

5

1

"Даурен" ш/қ

000264018189

02-027-002-143

1,448


"Даурен" ш/қ

000264018189

02-027-002-161

0,750


"Даурен" ш/қ

000264018189

02-027-002-162

0,320


"Даурен" ш/қ

000264018189

02-027-002-070

0,270


"Даурен" ш/қ

000264018189

02-027-002-071

0,360


"Даурен" ш/қ

000264018189

02-027-002-069

0,749


"Даурен" ш/қ

000264018189

02-027-002-192

1,170


"Даурен" ш/қ

000264018189

02-027-002-009

1,550


"Даурен" ш/қ

000264018189

02-027-002-336

0,727


"Даурен" ш/қ

000264018189

02-027-002-337

0,237


"Даурен" ш/қ

000264018189

02-027-002-216

0,423


"Даурен" ш/қ

000264018189

02-027-002-217

0,453

2

"Ойыл" ш/қ

61164025924

02-027-002-024

1

3

"Игилик" ш/қ

180664006204

02-027-002-100

1,560

4

"Талап-К" ш/қ

030764019636

02-027-002-005

1,095

5

"Конжар" ш/қ

610110301320

02-027-002-117

2,800


"Конжар" ш/қ

610110301320

02-027-002-014

1,017


"Конжар" ш/қ

610110301320

02-027-002-079

0,155


"Конжар" ш/қ

610110301320

02-027-002-081

0,206

6

"Айбат" ш/қ

611025300274

02-027-002-183

2,162


"Айбат" ш/қ

611025300274

02-027-002-184

0,333


"Айбат" ш/қ

611025300274

02-027-002-017

1,501


"Айбат" ш/қ

611025300274

02-027-002-018

0,817

7

"Нұрқасым" ш/қ

050264033627

02-027-002-040

0,552


"Нұрқасым" ш/қ

050264033627

02-027-002-154

1,132


"Нұрқасым" ш/қ

050264033627

02-027-002-219

0,553


"Нұрқасым" ш/қ

050264033627

02-027-

0,120

8

"Кайыржан" ш/қ

070664027869

02-027-002-197

0,770


"Кайыржан" ш/қ

070664027869

02-027-002-221

0,574

9

"Арман-М" ш/қ

101164002935

02-027-002-201

0,700


"Арман-М" ш/қ

101164002935

02-027-002-012

0,858


"Арман-М" ш/қ

101164002935

02-027-002-013

0,308


"Арман-М" ш/қ

101164002935

02-027-002-144

0,997

10

"Елнүр-Е" ш/қ

610823300120

02-027-002-098

0,300

11

"Бакканат" ш/қ

080664002250

02-027-002-121

0,228


"Бакканат" ш/қ

080664002250

02-027-002-031

0,537


"Бакканат" ш/қ

080664002250

02-027-002-095

0,200

12

"Болашак-К" ш/қ

720421301186

02-027-002-035

0,125


"Болашак-К" ш/қ

720421301186

02-027-002-036

0,436


"Болашак-К" ш/қ

720421301186

02-027-002-208

1,970

13

"Аққанат" ш/қ

030764023426

02-027-002-155

1,524


"Аққанат" ш/қ

030764023426

02-027-002-156

2,479


"Аққанат" ш/қ

030764023426

02-027-002-112

0,989


"Аққанат" ш/қ

030764023426

02-027-002-187

0,510


"Аққанат" ш/қ

030764023426

02-027-002-054

1,449


"Аққанат" ш/қ

030764023426

02-027-002-232

0,497

14

"Құлагер" ш/қ

080664006015

02-027-002-142

0,996


"Құлагер" ш/қ

080664006015

02-027-002-060

0,741


"Құлагер" ш/қ

080664006015

02-027-002-207

0,775

15

"Райымбек" ш/қ

040764025692

02-027-002-068

0,140


"Райымбек" ш/қ

040764025692

02-027-002-122

0,300

16

"Наурызбек" ш/қ

041164029527

02-027-002-083

0,425

17

"Артура" ш/қ

711017301418

02-027-002-037

0,227


"Артура" ш/қ

711017301418

02-027-002-159

2,179

18

"Дәурен-А" ш/қ

120564002782

02-027-002-045

0,180


"Дәурен-А" ш/қ

120564002782

02-027-002-200

0,458


"Дәурен-А" ш/қ

120564002782

02-027-002-199

0,424


"Дәурен-А" ш/қ

120564002782

02-027-002-218

0,783

19

"Біржан-К" ш/қ

050864021675

02-027-002-113

0,196

20

"Кенбай" ш/қ

050964023269

02-027-002-118

0,336


"Кенбай" ш/қ

050964023269

02-027-002-219

0,086

21

"Аман-Сапар" ш/қ

070464001471

02-027-002-130

0,868


"Аман-Сапар" ш/қ

070464001471

02-027-002-062

0,300

22

"Дастан-Қ" ш/қ

081064009080

02-027-002-160

2,503


"Дастан-Қ" ш/қ

081064009080

02-027-002-196

1,447


"Дастан-Қ" ш/қ

081064009080

02-027-002-133

0,130

23

"Саин" ш/қ

080664006005

02-027-002-136

0,093


"Саин" ш/қ

080664006005

02-027-002-191

0,995

24

"Тәй-Тәй" ш/қ

100764010886

02-027-002-168

0,095


"Тәй-Тәй" ш/қ

100764010886

02-027-002-169

0,135


"Тәй-Тәй" ш/қ

100764010886

02-027-002-164

0,700


"Тәй-Тәй" ш/қ

100764010886

02-027-002-165

0,340


"Тәй-Тәй" ш/қ

100764010886

02-027-002-150

1,993

25

"Муғадес" ш/қ

150664027679

02-027-002-153

0,989

26

"Айтуған" ш/қ

101164019840

02-027-002-152

2,987

27

"Жас-Қанат" ш/қ

040660010480

02-027-002-158

1,995

28

"Нұрхан" ш/қ

110664016823

02-027-002-157

2,010

29

"Аққұдық" ш/қ

141164006707

02-027-002-188

1,029

30

"Каусар" ш/қ

150764006183

02-027-002-193

0,485


"Каусар" ш/қ

150764006183

02-027-002-194

1,225


"Каусар" ш/қ

150764006183

02-027-002-195

0,370


"Каусар" ш/қ

150764006183

02-027-002-205

0,993

31

"Жолан-КА" ш/қ

150964007199

02-027-002-198

2,911


"Жолан-КА" ш/қ

150964007199

02-027-002-209

0,256

32

"Бақторы-Султан" ш/қ

820223301824

02-027-002-202

0,398


"Бақторы-Султан" ш/қ

820223301824

02-027-002-203

0,324

33

"Ересен" ш/қ

770428301669

02-027-002-206

1,073

34

"Орынбек" ш/қ

741208303011

02-027-002-215

0,654

35

"Еңбек-2017" АШӨК

160540018011

02-027-002

0,099


жиыны



74,554

      Ескерту: аббревиатуралардың транскрипциясы: ш / қ – шаруа қожалығы, АШӨК – ауыл шаруашылығы өндірістік кооперативі;

      Ауылдық округ аумағындағы ауыл шаруашылығы жануарларының саны: ірі қара мал-1785; қой мен ешкі – 4016 және жылқы-323 бас.

      Талдысай ауылында: ірі қара мал – 1074; қой мен ешкі – 2649, жылқы-240 бас.

      Еңбек ауылында: ірі қара мал – 711; қой мен ешкі – 1367, жылқы-83 бас.

      Ауылдық округтің жайылымдық жемшөптерінің қоректік коэффициенті 0,28 жем шөп бірлігіне дейін болады. Бұл 100 кг жайылымдық жемде табиғи ылғалдылықта 28-ге дейін жем бірлігі бар дегенді білдіреді. Жайылымдық жемшөптің осындай қоректік коэффициентімен тәулігіне: ірі қара мал -32 кг; ұсақ мал -6,4 кг; жылқы – 35,7 кг; жайылым кезеңінде 240 күн: ірі қара мал -7680 кг; ұсақ мал -1536 кг; жылқы-8568 кг мал азығы қажет. Өнімділігі 1020 кг/га және жайылымдық жемнің коректік коэффициенті 0,28 жем. Мал жаю жүктемесі: ІҚМ-7,7; ұсақ мал-1,5 және жылқы-бір басына 8,4 гектар.

      4-кесте. Жайылымдарды бөлу

№ п/п

Ауылдық округ атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

Елді мекен атауы

Ауыл шаруашылығы жануарлары үшін қажетті жайылым алаңы, гектар

Көпшілік пайдаланатын жайылымдардың алаңы, гектар

Шалғайдағы жайылымдар алаңы, гектар

Ірі қара мал

Ұсақ мал

жылқылар

түйелер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10


Талдысай ауылдық округі

154865000

Талдысай

8269

3973

2016

0

8947

0


Еңбек

5474

2050

697


8647

0

      Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю үшін 22 479 га қажет.

      Ірі қара мал – 1785; қой мен ешкі - 4016 және жылқы – 323 бас Қоғамдық жайылымдарда жайылады, ауданы 17594 гектар, алыстағы жайылымдарда 0 Бас жайылады, ауданы 0 мың гектар.

      Талдысай ауылдық округінің қоғамдық жайылым алаңы жайылатын малға жайылымдық жемге деген қажеттілікті қамтамасыз етпейді. Талдысай елді мекенінде жайылымдардың тапшылығы 5311 га құрады, осыған байланысты жайылымдық аумақтарды көрші елді мекендер арасында қайта бөлуді қарастыру қажет.

      5-кесте. Қажетті қосымша жайылымдар

р/с №

Босалқы жерлерден қажет етілетін қосымша жайылымдар, мың гектар

Қосымша берілетін жайылымдар

жайылым пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар, мың гектар

жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыру мақсатында резервке қойылуға тиіс жайылымдар, мың гектар

1

2

3

4

  Талдысай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 2 қосымша

Жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері

Табиғи азықтық алқаптардың жіктемесі бойынша және түсініксөз бойынша шифрлар, күні

Контурлар мен сипаттамалар нөмірі (жақша ішінде)

Табиғи азықтық алқаптар типтерінің (айырмала-рының, түрлендірулерінің) жер бедеріне топыраққа байланыстырылған атауы. Басқа жерлер мен алқаптардың атауы

Алқап түрі

Контурдағы пайыздық қатынас

Алаңы, мың гектар

Заманауи пайдаланылуы

1

2

3

4

5

6

7

Талдысай ауылдық округі

8, 10, 12, 13

Селеулібетегелі әртүрлі шөптер және жусанды, бұталы өсімдіктері бар дала жайылымдары

Жазық жайылым-дар мен ша-бындықтар

Селеулі бете-гелі – 60%
Әртүрлі шөптер –40%

17,6

Жыл бойы

      кестенің жалғасы

Жалпы түсімділік, гектарына центнерден (зерттепқарау жылы)

Орташа жыл ішінде желінетін өсімдіктердің түсімділігі: құрғақ массаның гектарына центнерден, азық бірлігінің гектарына центнерден, қорытылатын протеиннің гектарына килограмм

маусымдар бойынша жайылымдық азық

шабындық

шабылатын жайылым

көктем

жаз

күз

қыс

8

9

10

11

12

13

14

10,5

-

-

8,8

9,3

10,1

5,1

      Кестенің жалғасы

Контур бойынша есептелген түсімділік: құрғақ массаның гектарына центнерден (алымы), азық бірлігінің гектарына центнерден (бөлгіш)

Контур бойынша азық қоры құрғақ массаның гектарына центнерден (алымы), азық бірлігінің гектарына центнерден (бөлгіш)

Дақылдық-техникалық жай-күй, дәрілік өсімдіктердің бар-жоғы

Пайдалану бойынша ұсыныстар, малдың түрі. Жақсарту жөнінде ұсынылған шаралар

15

16

17

18

8,3
2324

145947
40865

қанағаттанарлық

Ұсақ және ірі қара мал және жылқы үшін учаскелерді ауыстырып қолдау

      Жайылымдарды геоботаникалық зерттеу мәліметтері

      Географиялық орналасуы

      Талдысай - Қазақстанның Ақтөбе облысы Мұғалжар ауданындағы ауыл. Талдысай ауылдық округінің әкімшілік орталығы. Қандыағаш қаласының орталығынан батысқа қарай 40 шақырым жерде орналасқан.

      Климаты

      Ауылдық округтің климаты құрғақ дала аймағына жатады, қысы ұзақ қатал, қысқа ыстық жазда, қыс пен жаздың температурасының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аздығымен, құрғақшылықпен сипатталады.

      Топырақ

      Топырақ негізінен қоңыр және қызыл қоңыр, гумусы аз. Геоботаникалық зерттеу нәтижесінде жайылымдардың мынадай түрлері анықталды: әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, тобылғы-қараған бұталы өсімдіктер. Шөптерде: жусан, бұйырғын, тасбұйырғын, күйреуік, изен, шөгінді, блюграсс, бетеге, камфоросма, қауырсынды шөп, екпе шөп, ши, тамарикс, шабындық, көкпек, бидай шөптері, вострец, астрагал, тобылғы, қараған, шабындық кездеседі. Ауылдық округ жайылымдарының жалпы проективті жабыны жалпы алаңның 60% құрайды. Қыша, квиноа, адыраспан, ошаған, сафора сияқты шөптердің 3% - от улы және зиянды өсімдіктердің болуы. Бұл жайылымдардың потенциалды өнімділігі табиғи ылғалдылықта 10,5 ц/га дейін болды.

      Мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер

      Ауылдық округте бір мал қорымы бар.

  Талдысай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 3 қосымша

Жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер

р/с №

Жайылымдық инфрақұрылым объектілері

Жұмыс істеп тұрған жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің саны, бірлік

Құрылысты (реконструкцияны) талап ететін, бірліктер

Ұзындығы, километр

Алаңы, мың шаршы метр

1

2

3

4

5

6

1.

Суландыру құрылысжайлары (ұңғымалар, құбырлы және шахталы құдықтар, апандар)





2.

Құрылысжайлар, көпірлер, жолдар

1


0,1

0,1

3.

Мал айдайтын жолдар, малды аялдатуға арналған алаңдар мен суат алаңдары





4.

Қойларды тоғытуға арналған ыдыстар, қоралар және қоршалған жерлер, жайылымдардың қоршаулары, шарбақтар (оның ішінде электрлі шарбақтар), ауыл шаруашылығы жануарларын қоршап-бөлшектеп жаюға арналған қашалар





5.

Ауыл шаруашылығы жануарларын ветеринариялық емдеуге арналған өткелектер

1



0,025

6.

Электр және жылу энергиясымен қамтамасыз етуге арналған құрылысжайлар мен объектілер, жаңартылатын және баламалы энергия көздері пайдаланылатын объектілер





7.

Сумен жабдықтау объектілері және тіршілікті қамтамасыз етудің басқа да түрлері, персоналдың маусымдық тұруына арналған құрылысжайлар және жайылымдарды күтіп-ұстау мен пайдалану үшін қажетті өзге де мүлік





  Талдысай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 4 қосымша

      1 –кесте. Ауыл шаруашылығы жануарларының иелерін көрсете отырып, олардың саны туралы деректер

р/с №

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Иесінің типі

Иесінің бизнес сәйкестендіру нөмірі/ жеке сәйкестендіру нөмірі

1

2

3

4

5

1

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Даурен" ш/қ

000264018189

2

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Ойыл" ш/қ

61164025924

3

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Игілік" ш/қ

180664006204

4

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Талап-К" ш/қ

030764019636

5

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Қонжар" ш/қ

610110301320

6

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Айбат" ш/қ

611025300274

7

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Нұрқасым" ш/қ

050264033627

8

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Қайыржан" ш/қ

070664027869

9

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Арман-М" ш/қ

101164002935

10

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Елнұр-Е" ш/қ

610823300120

11

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Баққанат" ш/қ

080664002250

12

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Болашақ-К" ш/қ

720421301186

13

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Аққанат" ш/қ

030764023426

14

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Құлагер" ш/қ

080664006015

15

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Райымбек" ш/қ

040764025692

16

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Наурызбек" ш/қ

041164029527

17

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Артура" ш/қ

711017301418

18

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Дәурен-А" ш/қ

120564002782

19

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Біржан-К" ш/қ

050864021675

20

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Кенбай" ш/қ

050964023269

21

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Аман-Сапар" ш/қ

070464001471

22

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Дастан-Қ" ш/қ

081064009080

23

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Саин" ш/қ

080664006005

24

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Тәй-Тәй" ш/қ

100764010886

25

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Мұғадес" ш/қ

150664027679

26

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Айтуған" ш/қ

101164019840

27

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Жан-Қанат-С" ш/қ

040660010480

28

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Нұрхан" ш/қ

110664016823

29

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Аққұдық" ш/қ

141164006707

30

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Каусар" ш/қ

150764006183

31

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Жолан-КА" ш/қ

150964007199

32

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Бақторы Сұлтан" ш/қ

820223301824

33

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Ересен" ш/қ

770428301669

34

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Орынбек" ш/қ

741208303011

35

154865000

Талдысай ауылдық округі

"Еңбек-2017" АШК

160540018011

      кестенің жалғасы

Жеке тұлғалардың аты, әкесінің аты (бар болса), тегі немесе заңды тұлғалардың атауы

Мал басының саны, бас

Ірі қара мал

Ұсақ мал

жылқылар

түйелер

6

7

8

9

10

Калдина Гулзат

421

360

259

0

Кулов Акзат

48

68

74

0

Ганибаева Г

0

6

35

0

Сарин Беркин

16

436

3

0

Мукатов Руслан

0

0

209

0

Шарбосин Нурлан

330

75

436

0

Тауманов Батихан

215

0

303

0

Насыров Сейткул

94

106

2

0

Алишев Казыбек

195

0

240

0

Ермуханов Е

56

36

1

0

Сатканова Айдана

38

0

4

0

Ибрагимов К

0

0

184

0

Суюнбаев Берди

341

1296

60

0

Султанов Руслан

40

160

63

0

Тарыбаев Н

122

0

14

0

Алдабергенов Е

39

175

23

0

Сандыбаев Жасулан

36

0

148

0

Ганибаев М

306

57

59

0

Терекбаев А

10

196

0

0

Тулеумухамбетов К

28

89

0

0

Базылов Т

229

36

26

0

Қазбеков Бекзат

412

51

185

0

Тегисов Саин

67

108

28

0

Балгазин Есенжол

419

0

284

0

Тырнақов Қайрат

0

349

0

0

Каниев Жумабек

108

0

199

0

Анешева Сакип

0

0

13

0

Карамурзин Марат

33

1198

100

0

Насыров Сейтжан

102

113

23

0

Тажигарин Асет

0

1096

0

0

Келешов Алтынбек

0

0

57

0

Аққайыр Мейрамбек

20

24

10

0

Кабиев Нуртас

10

296

127

0

Муханбетов Т

45

6

14

0

Балғазин Мақсат

0

0

43

0

      2-кесте. Ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер

№ п/п

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Үйірлердің, отарлардың, табындардың саны

Ірі қара мал

Ұсақ мал

Жылқылар

Түйелер

бұқалар

сиырлар

қашарлар

бұқашықтар

қойлар және ешкілер

төл (тоқтылар, шыбыштар)

төл (еркек тоқтылар , текешіктер)

айғырлар, биелер

төл

түйелер

төл

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14


Итого:

Талдысай

0

11

0

0

7

0

0

2

0

0

0

      3- кесте. Шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы мәліметтер

р/с №

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Численность поголовья, голов

Ірі қара мал

Ұсақ мал

Жылқылар

Түйелер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


Итого:










      Екпе және құрғақ жайылымдарда, орман, су қорлары жерлерінде және ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың ерекшеліктері туралы деректер

      Екпе жайылымдар мен аридтік жайылымдарда ауылшаруашылық жануарларын жаю әртүрлі факторлармен, соның ішінде өсімдік жамылғысының түрімен, қоршаған орта жағдайларымен және басқару әдістерімен ерекшеленеді. Өсімдік жамылғысы адам қалыптастыратын екпе жайылымдарда жайылым көбінесе бақыланатын және қарқынды басқарылатын болады, бұл жемшөптің өнімділігі мен сапасын оңтайландыруға мүмкіндік береді. Аридтік жайылымдар, керісінше, аз өсімдіктермен және қатал жағдайлармен сипатталады, бұл тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін бейімделгіш жайылым стратегияларын қажет етеді.

  Талдысай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 5 қосымша

Ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары

жылдар

Учаскелердің нөмірлері

I

II

III

IV

бірінші жыл

көктемгі маусым

жазғы маусым

күзгі маусым

демалатын учаске

екінші жыл

демалатын учаске

көктемгі маусым

жазғы маусым

күзгі маусым

үшінші жыл

күзгі маусым

демалатын учаске

көктемгі маусым

жазғы маусым

төртінші жыл

жазғы маусым

күзгі маусым

демалатын учаске

көктемгі маусым

      Ауылдық округтің жайылымдары маусымдық болып табылады. Түрлік құрамына байланысты маусымдық жайылымдарда мал жаю жемшөптің қоректенуге жарамдылығымен және оның өнімділігін сақтау ұзақтығымен анықталады. Көктемгі жайылымдар эфемерлердің қайта өсуімен қолданылады. Жазда (бидай шөптері, дәнді-шөптер); көктемде (қауырсын шөптері басым шымтезек-жусан, қауырсынды-типті-тар жусан), күзде (жусан-дәнді дақылдар) және қыста (жартылай бұта - солянка). Жайылымдарды оларды қорғау шараларын сақтамай пайдалану көбінесе жайылымдардың тозып кетуіне, әртүрлі дәрежедегі деградацияға әкеледі. Сондай-ақ, қажетті (оңтайлы) маусымда шөпті пайдаланбау 40-70% жем бірлігін және 60-80% ақуызды жоғалтуға әкеледі. Осыған байланысты жыл сайын жаңартылатын ресурстың жоғалуын болдырмау үшін әрбір учаске өз мерзімінде пайдаланылуы тиіс.

      Жайылым алаңдарын жекелеген жайылымдық учаскелерге бөлу;

      Әр маусымның (күндердің) жайылым ұзақтығы белгілі бір жылдың шарттарымен анықталады. Жануарларды жаю ауа температурасының +10оС тұрақты көрсеткішіне жеткенде басталуы керек. Жайылым биіктігі 15-20 см қар жамылғысымен аяқталады.

      Ауылдық округтің көктемгі жайылымдары селеулі-жусан, қауырсын-бетегелі жусан типтері басым. Жайылымның ұзақтығы көктемгі жайылымдарда (сәуір-маусым) – 70 күнді құрайды.

      Жазғы жайылымдар бидай шөптері, дәнді дақылдар мен шөптердің түрлерімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (маусым-қыркүйек) 70 күн.

      Күзгі жайылымдар жусан-жарма түрімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (қыркүйек-қараша) 70 күн.

      Қысқы жайылымдар бұта-солянка түрімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (қараша-желтоқсан) 30 күн.

      Ауыл шаруашылығы жануарларының орташа тәуліктік су тұтынуы:

      Жазғы уақытта (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-55;

      қысыр сиырлар-50;

      2 жасқа дейінгі нетели-30;

      6 айға дейінгі бұзаулар-20;

      жатырды емізбейтін жұмысшы жылқылар-50;

      асыл тұқымды жылқылар, емізетін жатырлар-50;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар-40;

      7 айға дейінгі құлындар – 10;

      ересек қой-8;

      1 жасқа дейінгі жас қой-3.

      Көктем және күз мезгілінде (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-45;

      қысыр сиырлар-40;

      2 жасқа дейінгі баспақтар-30;

      6 айға дейінгі бұзаулар-15;

      емізбейтін жұмысшы жылқылар-40;

      асыл тұқымды жылқылар,

      емізетін жатырлар-40;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар-30;

      7 айға дейінгі құлындар-6;

      ересек қойлар-5.

      Қыс мезгілінде (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-35;

      қысыр сиырлар-30;

      2 жасқа дейінгі баспақтар-25;

      6 айға дейінгі бұзаулар-15;

      емізбейтін жұмысшы жылқылар-30;

      асыл тұқымды жылқылар, емізетін жатырлар-30;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар – 20;

      ересек қойлар-3.

      Ауылдық округке кіретін ауылдық елді мекендер арасында жайылымдарды жобалық бөлу (қайта бөлу), онда жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды бөлу (қайта бөлу) схемасы көрсетіледі. Талдысай ауылдық округінің қоғамдық жайылым алаңы жайылымдық жемге деген қажеттілікті қамтамасыз етпейді жайылатын мал. Талдысай елді мекенінде жайылымдардың тапшылығы 5311 га құрады, осыған байланысты жайылымдық аумақтарды көрші елді мекендер арасында қайта бөлуді қарастыру қажет.

      1. Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Талдысай ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



      2. Жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтажына арналған жайылымдарды, оның ішінде жайылымдардың, оның ішінде жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтажына арналған қоғамдық жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетілетін қоғамдық жайылымдарды белгілейтін Схема (карта)



      3. Жайылымдарды геоботаникалық зерттеу негізінде ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілетін жайылым айналымдарының ұсынылатын схемалары көрсетілген Схема (карта)

жылдар

1 қамау көктем

2 қамау көктем-жаз

3 қамау көктем-жаз-күз

4 қамау күз

2025

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

демалу

2026

демалу

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

2027

көктемгі-жазғы маусым 1

Летний период 2

Күзгі маусым 3

демалу

2028

демалу

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

2029

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

демалу

      ескерту: 1, 2, 3, 4 жылына қолданылатын қамаудың реті



      4. Ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттарды, мал айдау трассаларын және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілерін, сондай-ақ ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдау трассалары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері, мал қорымдарының (биометриялық шұңқырлардың) орналасқан жері көрсетілетін мал қорымдарын (биометриялық шұңқырларды) белгілейтін Схема (карта)



      5. Жайылым пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдарды белгілейтін Схема (карта)



      7. Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы



      8. Ауыл, ауылдық округ жанында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың шалғайдағы жайылымдарында ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру схемасы



      9. Ауылда, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Мұғалжар аудандық
мәслихатының 2025 жылғы
11 қыркүектегі № 430 шешіміне
1 қосымша

Ембі қаласында жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

      Осы жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі-жоспар) "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6 – бабының 4-1) тармақшасына (бұдан әрі-Заң), "мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 29 шілдедегі бұйрығына сәйкес әзірленді 2024 жылғы № 263 "жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі үлгілік жоспарды бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34831 болып тіркелген).

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады.

      Жоспарды әзірлеген кезде мыналар ескеріледі:

      1) осы Жоспарға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері.

      2) осы Жоспарға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері.

      3) Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 3 ақпандағы № 35 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19987 болып тіркелген) бекітілген Мал қорымдарының (биотермиялық шұңқырлардың) тізілімін жүргізу қағидаларына сәйкес қалыптастырылған мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер;

      4) осы Жоспарға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер.

      5) осы Жоспарға 4-қосымшаның 1-кестесіне сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының иелерін көрсете отырып, оларды сәйкестендіру дерекқорынан алынған ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы деректер;

      6) осы Жоспарға 4-қосымшаның 2-кестесіне сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер.

      7) осы Жоспарға 4-қосымшаның 3-кестесіне сәйкес нысан бойынша шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы мәліметтер.

      8) екпе және аридтік жайылымдарда, орман, су қорлары мен ерекше қорғалатын табиғи аумақтар жерлерінде ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері туралы деректер.

      9) осы Жоспарға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары;

      10) мал шаруашылығы және өсімдік шаруашылығы статистикасы бойынша ресми статистикалық ақпарат.

      Жоспарда мынадай қосымшалар қамтылған:

      1) әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында жайылымдардың жер санаттары бөлінісінде орналасу схемасы (картасы), онда жайылымдардың шекаралары, алаңдары мен түрлері, оның ішінде шалғайдағы, маусымдық, құрғақ және екпе жайылымдар, жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттарының негізінде олардың меншік иелері немесе жер пайдаланушылар туралы мәліметтер көрсетіледі;

      2) жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдар, оның ішінде қоғамдық жайылымдар белгіленген схема (карта), онда жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдардың, оның ішінде қоғамдық жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі;

      3) ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілген схема (карта), онда жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау негізінде ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетіледі;

      4) ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілері, сондай-ақ мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) белгіленетін схема (карта), онда ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар, жайылымдық инфрақұрылым объектілері, мал қорымдарының (биометриялық шұңқырлардың) орналасқан жері көрсетіледі;

      5) жайылымды пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар белгіленген схема (карта).

      6) халықтың жеке ауласындағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдарды белгілейтін схема (карта), онда жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі.

      7) суды тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, қазандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы, онда жануарлардың су көздеріне қарай жүріп-тұру маршруттары көрсетіледі.

      8) ауыл шаруашылығы жануарларының басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы, онда ауыл шаруашылығы жануарларының басын орналастыруға арналған шалғайдағы жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі;

      9) ауылдық округке кіретін ауылдық елді мекендер арасында жайылымдарды жобалық бөлу (қайта бөлу), онда жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды бөлу (қайта бөлу) схемасы көрсетіледі;

      10) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті талаптар:

      "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11064 болып тіркелген) сәйкес жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын сақтау;

      жайылым айналымын және суды пайдалану көздерін ескере отырып жайылымдарды пайдалану;

      жайылым алаңдарын жекеленген өріс учаскелеріне бөлу;

      жайылым учаскелерін жыл маусымдары бойынша кеңістікте және уақытпен (маусым, жыл ішінде) кезектестіру;

      жайылым айналымы учаскелерінің бірін жайылымсыз және ауыл шаруашылығы жануарларынсыз жыл сайын қалдыру.

  Ембі қаласында жайылымдарды
басқару және оларды пайдалану
жөніндегі 2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға 1 қосымша

Өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері

      1-кесте. Ембі қаласының жер санаттары бойынша жайылымдарды бөлу, гектар

Қала атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

Жерлің санаттары

жерлер жиыны

ауыл шаруашылығы мақсатындағы

елді мекендердің

өнеркәсіп, көлік және өзге де ауыл шаруашылығы мақсатындағы емес

ерекше қорғала-тын табиғи аумақтар-дың

орман қоры-ның

су қоры-ның

босал-қы жер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Ембі

154823000

54669

50247

0

0

0

0

0

104916

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Ембі қаласында 1 қалалық елді мекен бар бар. Ембі қаласы аумағының жалпы ауданы 104916 гектар. Санаттар бойынша жерлер: ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер - 54669 гектар; елді мекендердің жерлері – 50247 гектар болып бөлінеді. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың, өнеркәсіп жерлерінің, орман қорының, су қорының, босалқы жер қоры жерлері жоқ.

      2-кесте. Елді мекеннің жайылымдарын бөлу, гектар


р/с

Қала атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

елді мекеннің атауы

Жайылымдардың жалпы алаңы, гектар

Жайылым алаңы мен түрлері

жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыруға арналған, гектар

көпшілік пайдаланатын, мың гектар

шалғайдағы, гектар

маусымдық, гектар

аридтік, гектар

екпе жайылымдар, гектар

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


Ембі

115823000

Ембі

49127

49127

49127

0

0

0

0

      Ембі қаласының аумағында шалғайдағы, маусымдық, аридтік және екпе жайылымдар жоқ. Округте 27 агроқұрылым жұмыс істейді, оларға 54258 гектар жайылым бекітілген.

      3-кесте. Жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттары негізінде меншік иелері мен жер пайдаланушылар туралы мәліметтер

р/с №

Меншік иелерінің, жер пайдаланушылардың атауы

Бизнес сәйкестендіру нөмірі/жеке сәйкестендіру нөмірі

Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі

Жайылымдар алаңы, мың гектар

1

2

3

4

5

1

"Балауса" ш/қ

361222300122

02-027-029-004

0,780

2

"Бейбіт" ш/қ

110464006234

02-027-038-007

0,639


"Бейбіт" ш/қ

110464006234

02-027-025-045

0,249

3

"Мешит" ш/қ

700201301611

02-027-038-009

1,103

4

"Арыстан" ш/қ

100964006647

02-027-029-003

0,750


"Арыстан" ш/қ

100964006647

02-027-029-059

0,463


"Арыстан" ш/қ

100964006647

02-027-038-036

0,035


"Арыстан" ш/қ

100964006647

02-027-038-047

0,200

5

"Динара" ш/қ

110964020159

02-027-038-041

0,121


"Динара" ш/қ

110964020159

02-042-002-248

0,432


"Динара" ш/қ

110964020159

02-027-038-017

0,198


"Динара" ш/қ

110964020159

02-027-035-043

0,593


"Динара" ш/қ

110964020159

02-027-035-094

5,231

6

"Еркебұлан" ш/қ

390502400936

02-027-038-021

0,550


"Еркебұлан" ш/қ

390502400936

02-027-025-085

0,550

7

"Бірлес" ш/қ

651222300728

02-027-037-168

1,423

8

"Үміт" ш/қ

040564035991

02-027-038-022

0,967


"Үміт" ш/қ

040564035991

02-027-029-204

1,496

9

"Азамат-М" ш/қ

050464026790

02-027-004-123

1,350


"Азамат-М" ш/қ

050464026790

02-027-029-164

0,939


"Азамат-М" ш/қ

050464026790

02-027-029-172

0,508


"Азамат-М" ш/қ

050464026790

02-027-029-173

0,289


"Азамат-М" ш/қ

050464026790

02-027-

3,212

10

"Азамат-Т" ш/қ

050864021714

02-027-038-024

0,497


"Азамат-Т" ш/қ

050864021714

02-027-038-052

0,707


"Азамат-Т" ш/қ

050864021714

02-027-029-139

0,287


"Азамат-Т" ш/қ

050864021714

02-027-038-078

1,319

11

"Бақай" ш/қ

060464029975

02-027-029-039

0,800


"Бақай" ш/қ

060464029975


0,078


"Бақай" ш/қ

060464029975

02-027-029-202

1,598

12

"Ақниет" ш/қ

051164023024

02-027-038-026

0,596

13

"Мақсат-Б" ш/қ

060564028722

02-027-038-044

1,997


"Мақсат-Б" ш/қ

060564028722

02-027-038-027

0,497

14

"Нұр-Өс" ш/қ

061164014057

02-027-037-154

0,997


"Нұр-Өс" ш/қ

061164014057

02-042-001-282

0,300


"Нұр-Өс" ш/қ

061164014057

02-042-001

1,100


"Нұр-Өс" ш/қ

061164014057

02-042-001

1,444


"Нұр-Өс" ш/қ

061164014057

02-042-001

0,449

15

"Қара Қыпшақ" ш/қ

080364022274

02-027-038-002

0,895

16

"Ырза" ш/қ

090764008136

02-027-038-037

0,499

17

"Еңбек-1" ш/қ

091264015897

02-027-029-073

0,490


"Еңбек-1" ш/қ

091264015897

02-042-002-732

0,450


"Еңбек-1" ш/қ

091264015897

02-027-025-075

1,686


"Еңбек-1" ш/қ

091264015897

02-042-002-732

3,156

18

"Ақнұр-У" ш/қ

110264011273

02-027-038-038

0,598

19

"Бекназар" ш/қ

100964016083

02-027-038-039

0,998


"Бекназар" ш/қ

100964016083

02-027-038-046

0,040


"Бекназар" ш/қ

100964016083

02-027-038-068

1,875

20

"Кең дала" ш/қ

140564013078

02-027-038-042

0,299


"Кең дала" ш/қ

140564013078

02-027-038-045

0,620

21

"Көк-су" ш/қ

890311351138

02-027-038-050

0,997

22

"Бекұлан" ш/қ

810707301229

02-027-038-049

1,303


"Бекұлан" ш/қ

810707301229

02-027-025-084

0,601

23

"Табыс" ш/қ

540201302645

02-027-038-067

1,497

24

"Жем самалы" ш/қ

550620402176

02-027-038-074

1,729

25

"Жайлау" щ/қ

800225300675

02-027-038-077

0,384

26

"Тау-Кен" ЖШС

000640001445

02-042-001-354

0,399

27

"Реал Ракурс" ЖШС

041140002356

02-027-038-035

0,998


жиыны



54,258

      Ескерту: аббревиатуралардың транскрипциясы: ш / қ – шаруа қожалығы; ЖШС – жауапкершілігі шектеулі серіктестігі.

      Қала аумағындағы ауыл шаруашылығы жануарларының саны: ірі қара мал- 2591; қой мен ешкі – 3083, жылқы- 961 бас, түйе – 13 бас.

      Қала жайылымдық жемшөптерінің қоректік коэффициенті 0,26 жем шөп бірлігіне дейін болады. Бұл 100 кг жайылымдық жемде табиғи ылғалдылықта 26-ға дейін жем бірлігі бар дегенді білдіреді. Жайылымдық жемшөптің осындай қоректік коэффициентімен тәулігіне: ірі қара мал -34 кг; ұсақ мал -6,4 кг; жылқы – 38,4 кг; жайылым кезеңінде 240 күн: ірі қара мал -8160 кг; ұсақ мал -1368 кг; жылқы-9216 кг, түйе 10152 кг мал азығы қажет. Өнімділігі 850 кг/га және жайылымдық жемнің коректік коэффициенті 0,26 жем. Мал жаю жүктемесі: ІҚМ-9,6; ұсақ мал-1,6, жылқы - бір басына 10,8 гектар, түйе – бір басына 11,9 гектар.

      4-кесте. Жайылымдарды бөлу


п/п

Қала атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

Елді мекен атауы

Ауыл шаруашылығы жануарлары үшін қажетті жайылым алаңы, гектар

Көпшілік пайдаланатын жайылымдардың алаңы, гектар

Шалғайдағы жайылымдар алаңы, гектар

Ірі қара мал

Ұсақ мал

жылқылар

түйелер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

Ембі

154823000

Ембі

24873

4933

10379

154

49127

0

      Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю үшін 40339 га қажет.

      Ірі қара мал – 2591; қой мен ешкі – 3083 және жылқы – 961 бас, түйе 13 бас. Қоғамдық жайылымдарда жайылады, ауданы 49127 гектар, алыстағы жайылымдарда 0 Бас жайылады, ауданы 0 мың гектар.

      Ембі қаласының қоғамдық жайылым алаңы жайылатын малға жайылымдық жемге деген қажеттілікті қамтамасыз етеді.

      5-кесте. Қажетті қосымша жайылымдар

р/с №

Босалқы жерлерден қажет етілетін қосымша жайылымдар, мың гектар

Қосымша берілетін жайылымдар

жайылым пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар, мың гектар

жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыру мақсатында резервке қойылуға тиіс жайылымдар, мың гектар

1

2

3

4

  Ембі қаласында жайылымдарды
басқару және оларды пайдалану
жөніндегі 2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға 2 қосымша

Жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері

Табиғи азықтық алқаптардың жіктемесі бойынша және түсініксөз бойынша шифрлар, күні

Контурлар мен сипаттамалар нөмірі (жақша ішінде)

Табиғи азықтық алқаптар типтерінің (айырмаларының, түрлендірулерінің) жер бедеріне топыраққа байланыстырылған атауы. Басқа жерлер мен алқаптардың атауы

Алқап түрі

Контур-дағы пайыз-дық қаты-нас

Алаңы, мың гектар

Заманауи пайдала-нылуы

1

2

3

4

5

6

7

Ембі қаласы

32, 134, 144, 154

Қара жусанды және жусанды, бұталы өсімдіктері бар шөл дала жайылым-дары

Шөлді жайылымдар, сортаң топырақтар, жазық жайылымдар

Қара жусан – 60%
Тас бұйыр-ғын –40%

49,1

Жыл бойы

      кестенің жалғасы

Жалпы түсімділік, гектарына центнерден (зерттеп қарау жылы)

Орташа жыл ішінде желінетін өсімдіктердің түсімділігі: құрғақ массаның гектарына центнерден, азық бірлігінің гектарына центнерден, қорытылатын протеиннің гектарына килограмм

маусымдар бойынша жайылымдық азық

шабындық

шабылатын жайылым

көктем

жаз

күз

қыс

8

9

10

11

12

13

14

10,5

-

-

8,8

9,3

10,1

5,1

      Кестенің жалғасы

Контур бойынша есептелген түсімділік: құрғақ массаның гектарына центнерден (алымы), азық бірлігінің гектарына центнерден (бөлгіш)

Контур бойынша азық қоры құрғақ массаның гектарына центнерден (алымы), азық бірлігінің гектарына центнерден (бөлгіш)

Дақылдық-техникалық жай-күй, дәрілік өсімдіктердің бар-жоғы

Пайдалану бойынша ұсыныстар, малдың түрі. Жақсарту жөнінде ұсынылған шаралар

15

16

17

18

8,3
2158

407754
106016

қанағаттанарлық

Ұсақ және ірі қара мал және жылқы үшін
учаскелерді ауыстырып қолдау

      Жайылымдарды геоботаникалық зерттеу мәліметтері

      Географиялық орналасуы

      Ембі - Қазақстанның Ақтөбе облысы Мұғалжар ауданындағы қала. Қандыағаш қаласының орталығынан оңтүстікке қарай 100 шақырым жерде орналасқан.

      Климаты

      Ауылдын климаты құрғақ далалық, жартылай шөлейттік, шөлді аймағына жатады, қысы ұзақ қатал, қысқа ыстық жазда, қыс пен жаздың температурасының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аздығымен, құрғақшылықпен сипатталады.

      Топырақ

      Топырақ негізінен ашық қоңыр, гумусы аз. Геоботаникалық зерттеу нәтижесінде жайылымдардың мынадай түрлері анықталды: жартылай бұталы, сортаң, шөл жайылымдары, сортаңды топырақтар. Шөптерде: қара-жусан, көкпек-жусан, бұйырғын, тасбұйырғын, дәнді жусанды шөптер кездеседі. Ауылдын жайылымдарының жалпы проективті жабыны жалпы алаңның 50% құрайды. Қыша, квиноа, адыраспан, ошаған, сафора сияқты шөптердің 3% - от улы және зиянды өсімдіктердің болуы. Бұл жайылымдардың потенциалды өнімділігі табиғи ылғалдылықта 9,5 ц/га дейін болды.

      Мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер

      Ауылда бір мал қорымы бар.

  Ембі қаласында жайылымдарды
басқару және оларды пайдалану
жөніндегі 2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға 3 қосымша

Жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер

р/с №

Жайылымдық инфрақұрылым объектілері

Жұмыс істеп тұрған жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің саны, бірлік

Құрылысты (реконструкцияны) талап ететін, бірліктер

Ұзындығы, километр

Алаңы, мың шаршы метр

1

2

3

4

5

6

1.

Суландыру құрылысжайлары (ұңғымалар, құбырлы және шахталы құдықтар, апандар)





2.

Құрылысжайлар, көпірлер, жолдар





3.

Мал айдайтын жолдар, малды аялдатуға арналған алаңдар мен суат алаңдары





4.

Қойларды тоғытуға арналған ыдыстар, қоралар және қоршалған жерлер, жайылымдардың қоршаулары, шарбақтар (оның ішінде электрлі шарбақтар), ауыл шаруашылығы жануарларын қоршап-бөлшектеп жаюға арналған қашалар





5.

Ауыл шаруашылығы жануарларын ветеринариялық емдеуге арналған өткелектер





6.

Электр және жылу энергиясымен қамтамасыз етуге арналған құрылысжайлар мен объектілер, жаңартылатын және баламалы энергия көздері пайдаланылатын объектілер





7.

Сумен жабдықтау объектілері және тіршілікті қамтамасыз етудің басқа да түрлері, персоналдың маусымдық тұруына арналған құрылысжайлар және жайылымдарды күтіп-ұстау мен пайдалану үшін қажетті өзге де мүлік





  Ембі қаласында жайылымдарды
басқару және оларды пайдалану
жөніндегі 2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға 4 қосымша

      1 –кесте. Ауыл шаруашылығы жануарларының иелерін көрсете отырып, олардың саны туралы деректер

р/с №

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Иесінің типі

Иесінің бизнес сәйкестендіру нөмірі/ жеке сәйкестендіру нөмірі

1

2

3

4

5

1

154823000

Ембі қаласы

"Балауса" ш/қ

361222300122

2

154823000

Ембі қаласы

"Бейбіт" ш/қ

110464006234

3

154823000

Ембі қаласы

"Мешит" ш/қ

700201301611

4

154823000

Ембі қаласы

"Арыстан" ш/қ

100964006647

5

154823000

Ембі қаласы

"Динара" ш/қ

110964020159

6

154823000

Ембі қаласы

"Еркебұлан" ш/қ

390502400936

7

154823000

Ембі қаласы

"Бірлес" ш/қ

651222300728

8

154823000

Ембі қаласы

"Үміт" ш/қ

040564035991

9

154823000

Ембі қаласы

"Азамат-М" ш/қ

050464026790

10

154823000

Ембі қаласы

"Азамат-Т" ш/қ

050864021714

11

154823000

Ембі қаласы

"Бақай" ш/қ

060464029975

12

154823000

Ембі қаласы

"Ақниет" ш/қ

051164023024

13

154823000

Ембі қаласы

"Мақсат-Б" ш/қ

060564028722

14

154823000

Ембі қаласы

"Нұр-Өс" ш/қ

061164014057

15

154823000

Ембі қаласы

"Қара Қыпшақ" ш/қ

080364022274

16

154823000

Ембі қаласы

"Ырза" ш/қ

090764008136

17

154823000

Ембі қаласы

"Еңбек-1" ш/қ

091264015897

18

154823000

Ембі қаласы

"Ақнұр-У" ш/қ

110264011273

19

154823000

Ембі қаласы

"Бекназар" ш/қ

100964016083

20

154823000

Ембі қаласы

"Кең дала" ш/қ

140564013078

21

154823000

Ембі қаласы

"Көк-су" ш/қ

890311351138

22

154823000

Ембі қаласы

"Бекұлан" ш/қ

810707301229

23

154823000

Ембі қаласы

"Табыс" ш/қ

540201302645

24

154823000

Ембі қаласы

"Жем самалы" ш/қ

550620402176

25

154823000

Ембі қаласы

"Жайлау" ш/қ

800225300675

26

154823000

Ембі қаласы

"Тау-Кен" ЖШС

000640001445

27

154823000

Ембі қаласы

"Реал Ракурс" ЖШС

041140002356

      кестенің жалғасы

Жеке тұлғалардың аты, әкесінің аты (бар болса), тегі немесе заңды тұлғалардың атауы

Мал басының саны, бас

Ірі қара мал

Ұсақ мал

жылқылар

түйелер

6

7

8

9

10

Бисенбина Гульжахан

25

0

0

0

Курантаев Сабыржан

99

574

182

0

Аймагамбетов Болат

15

109

9

0

Алманиязов Аманжол

33

26

7

0

Иманбаев Жұмабай

400

1205

128

0

Балмажанова Рысты

27

0

11

0

Саринов Мұхтар

0

0

0

0

Жакупов Ерхан

121

650

36

0

Кенешов Галымжан





Елубаев Марат

59

584

104

0

Утемисова Төребеке

13

122

42

0

Бирманов Серғазы

6


15

0

Иманалин Булат

149

658

78

0

Черниязова Рита





Кенжебаев Азамат

50

58

9

0

Бирманов Жарас

31

39

1

0

Амангарин Серик





Уразалин Азамат

32

528

48

0

Баешов Ербол

7

0

50

0

Аккуланов Азамат

18

0

0

0

Ибраев Марат

163

200

0

0

Жақсыбаев Бауырбек

210

425

99

0

Ешбаев Қонысбай

51

289

20

0

Дауренбекова К





Есенбеков Асет















      2-кесте. Ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер

№ п/п

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Үйірлердің, отарлардың, табындардың саны

Ірі қара мал

Ұсақ мал

Жылқылар

Түйелер

бұқалар

сиырлар

қашарлар

бұқашықтар

қойлар және ешкілер

төл (тоқтылар, шыбыштар)

төл (еркек тоқтылар , текешіктер)

айғырлар, биелер

төл

түйелер

төл

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14


Итого:

Ембі

0

17

0

0

6

0

0

5

0

0

0

      3- кесте. Шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы мәліметтер

р/с №

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Численность поголовья, голов

Ірі қара мал

Ұсақ мал

Жылқылар

Түйелер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


Итого:










      Екпе және құрғақ жайылымдарда, орман, су қорлары жерлерінде және ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың ерекшеліктері туралы деректер

      Екпе жайылымдар мен аридтік жайылымдарда ауылшаруашылық жануарларын жаю әртүрлі факторлармен, соның ішінде өсімдік жамылғысының түрімен, қоршаған орта жағдайларымен және басқару әдістерімен ерекшеленеді. Өсімдік жамылғысы адам қалыптастыратын екпе жайылымдарда жайылым көбінесе бақыланатын және қарқынды басқарылатын болады, бұл жемшөптің өнімділігі мен сапасын оңтайландыруға мүмкіндік береді. Аридтік жайылымдар, керісінше, аз өсімдіктермен және қатал жағдайлармен сипатталады, бұл тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін бейімделгіш жайылым стратегияларын қажет етеді.

  Ембі қаласында жайылымдарды
басқару және оларды пайдалану
жөніндегі 2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға 5 қосымша

Ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары

жылдар

Учаскелердің нөмірлері

I

II

III

IV

бірінші жыл

көктемгі маусым

жазғы маусым

күзгі маусым

демалатын учаске

екінші жыл

демалатын учаске

көктемгі маусым

жазғы маусым

күзгі маусым

үшінші жыл

күзгі маусым

демалатын учаске

көктемгі маусым

жазғы маусым

төртінші жыл

жазғы маусым

күзгі маусым

демалатын учаске

көктемгі маусым

      Ауылда жайылымдары маусымдық болып табылады. Түрлік құрамына байланысты маусымдық жайылымдарда мал жаю жемшөптің қоректенуге жарамдылығымен және оның өнімділігін сақтау ұзақтығымен анықталады. Көктемгі жайылымдар эфемерлердің қайта өсуімен қолданылады. Жазда (бидай шөптері, дәнді-шөптер); көктемде (қауырсын шөптері басым шымтезек-жусан, қауырсынды-типті-тар жусан), күзде (жусан-дәнді дақылдар) және қыста (жартылай бұта - солянка). Жайылымдарды оларды қорғау шараларын сақтамай пайдалану көбінесе жайылымдардың тозып кетуіне, әртүрлі дәрежедегі деградацияға әкеледі. Сондай-ақ, қажетті (оңтайлы) маусымда шөпті пайдаланбау 40-70% жем бірлігін және 60-80% ақуызды жоғалтуға әкеледі. Осыған байланысты жыл сайын жаңартылатын ресурстың жоғалуын болдырмау үшін әрбір учаске өз мерзімінде пайдаланылуы тиіс.

      Жайылым алаңдарын жекелеген жайылымдық учаскелерге бөлу;

      Әр маусымның (күндердің) жайылым ұзақтығы белгілі бір жылдың шарттарымен анықталады. Жануарларды жаю ауа температурасының +10оС тұрақты көрсеткішіне жеткенде басталуы керек. Жайылым биіктігі 15-20 см қар жамылғысымен аяқталады.

      Ауылдын көктемгі жайылымдары селеулі-жусан, қауырсын-бетегелі жусан типтері басым. Жайылымның ұзақтығы көктемгі жайылымдарда (сәуір-маусым) – 70 күнді құрайды.

      Жазғы жайылымдар бидай шөптері, дәнді дақылдар мен шөптердің түрлерімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (маусым-қыркүйек) 70 күн.

      Күзгі жайылымдар жусан-жарма түрімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (қыркүйек-қараша) 70 күн.

      Қысқы жайылымдар бұта-солянка түрімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (қараша-желтоқсан) 30 күн.

      Ауыл шаруашылығы жануарларының орташа тәуліктік су тұтынуы:

      Жазғы уақытта (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-55;

      қысыр сиырлар-50;

      2 жасқа дейінгі нетели-30;

      6 айға дейінгі бұзаулар-20;

      жатырды емізбейтін жұмысшы жылқылар-50;

      асыл тұқымды жылқылар, емізетін жатырлар-50;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар-40;

      7 айға дейінгі құлындар – 10;

      ересек қой-8;

      1 жасқа дейінгі жас қой-3.

      Көктем және күз мезгілінде (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-45;

      қысыр сиырлар-40;

      2 жасқа дейінгі баспақтар-30;

      6 айға дейінгі бұзаулар-15;

      емізбейтін жұмысшы жылқылар-40;

      асыл тұқымды жылқылар,

      емізетін жатырлар-40;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар-30;

      7 айға дейінгі құлындар-6;

      ересек қойлар-5.

      Қыс мезгілінде (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-35;

      қысыр сиырлар-30;

      2 жасқа дейінгі баспақтар-25;

      6 айға дейінгі бұзаулар-15;

      емізбейтін жұмысшы жылқылар-30;

      асыл тұқымды жылқылар, емізетін жатырлар-30;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар – 20;

      ересек қойлар-3.

      Ауылдық округке кіретін ауылдық елді мекендер арасында жайылымдарды жобалық бөлу (қайта бөлу), онда жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды бөлу (қайта бөлу) схемасы көрсетіледі. Ембі қаласында қоғамдық жайылым алаңы жайылымдық жемге деген қажеттілікті жайылатын мал қамтамасыз етеді.

      1. Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Ембі қаласы аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



      2. Жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтажына арналған жайылымдарды, оның ішінде жайылымдардың, оның ішінде жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтажына арналған қоғамдық жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетілетін қоғамдық жайылымдарды белгілейтін Схема (карта)



      3. Жайылымдарды геоботаникалық зерттеу негізінде ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілетін жайылым айналымдарының ұсынылатын схемалары көрсетілген Схема (карта)

жылдар

1 қамау көктем

2 қамау көктем-жаз

3 қамау көктем-жаз-күз

4 қамау күз

2025

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

демалу

2026

демалу

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

2027

көктемгі-жазғы маусым 1

Летний период 2

Күзгі маусым 3

демалу

2028

демалу

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

2029

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

демалу

      ескерту: 1, 2, 3, 4 жылына қолданылатын қамаудың реті



      4. Ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттарды, мал айдау трассаларын және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілерін, сондай-ақ ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдау трассалары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері, мал қорымдарының (биометриялық шұңқырлардың) орналасқан жері көрсетілетін мал қорымдарын (биометриялық шұңқырларды) белгілейтін Схема (карта)



      5. Жайылым пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдарды белгілейтін Схема (карта)



      7. Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы



      8. Ауыл, ауылдық округ жанында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың шалғайдағы жайылымдарында ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру схемасы



      9. Ауылда, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды қайта бөлу схемасы



  Мұғалжар аудандық
мәслихатының 2025 жылғы
11 қыркүйектегі № 430
шешіміне 1 қосымша

Мұғалжар ауылында жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

      Осы жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі-жоспар) "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6 – бабының 4-1) тармақшасына (бұдан әрі-Заң), "мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 29 шілдедегі бұйрығына сәйкес әзірленді 2024 жылғы № 263 "жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі үлгілік жоспарды бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34831 болып тіркелген).

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады.

      Жоспарды әзірлеген кезде мыналар ескеріледі:

      1) осы Жоспарға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері.

      2) осы Жоспарға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері.

      3) Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 3 ақпандағы № 35 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19987 болып тіркелген) бекітілген Мал қорымдарының (биотермиялық шұңқырлардың) тізілімін жүргізу қағидаларына сәйкес қалыптастырылған мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер;

      4) осы Жоспарға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер.

      5) осы Жоспарға 4-қосымшаның 1-кестесіне сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының иелерін көрсете отырып, оларды сәйкестендіру дерекқорынан алынған ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы деректер;

      6) осы Жоспарға 4-қосымшаның 2-кестесіне сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер.

      7) осы Жоспарға 4-қосымшаның 3-кестесіне сәйкес нысан бойынша шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы мәліметтер.

      8) екпе және аридтік жайылымдарда, орман, су қорлары мен ерекше қорғалатын табиғи аумақтар жерлерінде ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері туралы деректер.

      9) осы Жоспарға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары;

      10) мал шаруашылығы және өсімдік шаруашылығы статистикасы бойынша ресми статистикалық ақпарат.

      Жоспарда мынадай қосымшалар қамтылған:

      1) әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында жайылымдардың жер санаттары бөлінісінде орналасу схемасы (картасы), онда жайылымдардың шекаралары, алаңдары мен түрлері, оның ішінде шалғайдағы, маусымдық, құрғақ және екпе жайылымдар, жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттарының негізінде олардың меншік иелері немесе жер пайдаланушылар туралы мәліметтер көрсетіледі;

      2) жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдар, оның ішінде қоғамдық жайылымдар белгіленген схема (карта), онда жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдардың, оның ішінде қоғамдық жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі;

      3) ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілген схема (карта), онда жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау негізінде ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетіледі;

      4) ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілері, сондай-ақ мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) белгіленетін схема (карта), онда ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар, жайылымдық инфрақұрылым объектілері, мал қорымдарының (биометриялық шұңқырлардың) орналасқан жері көрсетіледі;

      5) жайылымды пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар белгіленген схема (карта).

      6) халықтың жеке ауласындағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдарды белгілейтін схема (карта), онда жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі.

      7) суды тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, қазандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы, онда жануарлардың су көздеріне қарай жүріп-тұру маршруттары көрсетіледі.

      8) ауыл шаруашылығы жануарларының басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы, онда ауыл шаруашылығы жануарларының басын орналастыруға арналған шалғайдағы жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі;

      9) ауылдық округке кіретін ауылдық елді мекендер арасында жайылымдарды жобалық бөлу (қайта бөлу), онда жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды бөлу (қайта бөлу) схемасы көрсетіледі;

      10) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті талаптар:

      "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11064 болып тіркелген) сәйкес жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын сақтау;

      жайылым айналымын және суды пайдалану көздерін ескере отырып жайылымдарды пайдалану;

      жайылым алаңдарын жекеленген өріс учаскелеріне бөлу;

      жайылым учаскелерін жыл маусымдары бойынша кеңістікте және уақытпен (маусым, жыл ішінде) кезектестіру;

      жайылым айналымы учаскелерінің бірін жайылымсыз және ауыл шаруашылығы жануарларынсыз жыл сайын қалдыру.

  Мұғалжар ауылында
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 1 қосымша

Өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері

      1-кесте. Мұғалжар ауылының жер санаттары бойынша жайылымдарды бөлу, гектар

Ауыл атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

Жерлің санаттары

жерлер жиыны

ауыл шаруашылығы мақсатындағы

елді мекендердің

өнеркәсіп, көлік және өзге де ауыл шаруашылығы мақсатындағы емес

ерекше қорғала-тын табиғи аумақтар-дың

орман қоры-ның

су қоры-ның

босал-қы жер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Мұғалжар

154857000

3302

17615

0

0

0

0

0

20917

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Мұғалжар ауылында 1 ауылдық елді мекен бар. Мұғалжар ауылының аумағының жалпы ауданы 20917 гектар. Санаттар бойынша жерлер: ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер - 3302 гектар; елді мекендердің жерлері – 20917 гектар болып бөлінеді. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың, өнеркәсіп жерлерінің, орман қорының, су қорының, босалқы жер қоры жерлері жоқ.

      2-кесте. Елді мекеннің жайылымдарын бөлу, гектар

№ р/с

Ауыл атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

елді мекеннің атауы

Жайылымдардың жалпы алаңы, гектар

Жайылым алаңы мен түрлері

жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыруға арналған, гектар

көпшілік пайдаланатын, мың гектар

шалғайдағы, гектар

маусымдық, гектар

аридтік, гектар

екпе жайылымдар, гектар

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


Мұғалжар

1154857000

Мұғалжар

17286

17286

17286

0

0

0

0

      Мұғалжар ауылының аумағында шалғайдағы, маусымдық, аридтік және екпе жайылымдар жоқ. Округте 2 шаруа қожалығы жұмыс істейді, оларға 3 293 гектар жайылым бекітілген.

      3-кесте. Жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттары негізінде меншік иелері мен жер пайдаланушылар туралы мәліметтер

р/с №

Меншік иелерінің, жер пайдаланушылардың атауы

Бизнес сәйкестендіру нөмірі/жеке сәйкестендіру нөмірі

Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі

Жайылымдар алаңы, мың гектар

1

2

3

4

5

1

"Даулетжан" ш/қ

060664028290

02-027-038-028

0,479


"Даулетжан" ш/қ

060664028290

02-027-038-029

0,724


"Даулетжан" ш/қ

060664028290

02-027-038-030

0,160


"Даулетжан" ш/қ

060664028290

02-027-037-561

1,539

2

"Дауренбай" ш/қ

860628300538

02-027-037-506

0,400


жиыны



3,293

      Ескерту: аббревиатуралардың транскрипциясы: ш / қ – шаруа қожалығы;

      Ауыл аумағындағы ауыл шаруашылығы жануарларының саны: ірі қара мал- 728; қой мен ешкі – 2000 және жылқы- 190 бас.

      Ауыл жайылымдық жемшөптерінің қоректік коэффициенті 0,26 жем шөп бірлігіне дейін болады. Бұл 100 кг жайылымдық жемде табиғи ылғалдылықта 26-ға дейін жем бірлігі бар дегенді білдіреді. Жайылымдық жемшөптің осындай қоректік коэффициентімен тәулігіне: ірі қара мал -34 кг; ұсақ мал -6,4 кг; жылқы – 38,4 кг; жайылым кезеңінде 240 күн: ірі қара мал -8160 кг; ұсақ мал -1368 кг; жылқы-9216 кг, түйе 10152 кг мал азығы қажет. Өнімділігі 850 кг/га және жайылымдық жемнің коректік коэффициенті 0,26 жем. Мал жаю жүктемесі: ІҚМ-9,6; ұсақ мал-1,6, жылқы - бір басына 10,8 гектар.

      4-кесте. Жайылымдарды бөлу


п/п

Ауыл атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

Елді мекен атауы

Ауыл шаруашылығы жануарлары үшін қажетті жайылым алаңы, гектар

Көпшілік пайдаланатын жайылымдардың алаңы, гектар

Шалғайдағы жайылымдар алаңы, гектар

Ірі қара мал

Ұсақ мал

жылқылар

түйелер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

Мұғалжар

154857000

Мұғалжар

6989

3200

2052

0

17286

0

      Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю үшін 12241 га қажет.

      Ірі қара мал – 1130; қой мен ешкі – 2511 және жылқы – 421 бас. Қоғамдық жайылымдарда жайылады, ауданы 17286 гектар, алыстағы жайылымдарда 0 Бас жайылады, ауданы 0 мың гектар.

      Мұғалжар ауылының қоғамдық жайылым алаңы жайылатын малға жайылымдық жемге деген қажеттілікті қамтамасыз етеді.

      5-кесте. Қажетті қосымша жайылымдар

р/с №

Босалқы жерлерден қажет етілетін қосымша жайылымдар, мың гектар

Қосымша берілетін жайылымдар

жайылым пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар, мың гектар

жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыру мақсатында резервке қойылуға тиіс жайылымдар, мың гектар

1

2

3

4

  Мұғалжар ауылында
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 2 қосымша

Жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері

Табиғи азықтық алқаптардың жіктемесі бойынша және түсініксөз бойынша шифрлар, күні

Контурлар мен сипаттамалар нөмірі (жақша ішінде)

Табиғи азықтық алқаптар типтерінің (айырмала-рының, түрленді-рулерінің) жер бедеріне топыраққа байланы-стырылған атауы. Басқа жерлер мен алқаптардың атауы

Алқап түрі

Контур-дағы пайыз-дық қаты-нас

Алаңы, мың гектар

Заманауи пайдала-нылуы

1

2

3

4

5

6

7

Мұғалжар ауылы

134, 154

Қара жусанды және жусанды, бұталы өсімдіктері бар тау бөктерлі, шөл дала жайылым-дары

Шөлді жайы-лымдар, сортаң топы-рақтар, тау бөктерлі, жазық жайы-лымдар

Қара жусан – 60%
Тас бұйыр-ғын –40%

17,3

Жыл бойы

      кестенің жалғасы

Жалпы түсімділік, гектарына центнерден (зерттеп қарау жылы)

Орташа жыл ішінде желінетін өсімдіктердің түсімділігі: құрғақ массаның гектарына центнерден, азық бірлігінің гектарына центнерден, қорытылатын протеиннің гектарына килограмм

маусымдар бойынша жайылымдық азық

шабындық

шабылатын жайылым

көктем

жаз

күз

қыс

8

9

10

11

12

13

14

10,5

-

-

8,8

9,3

10,1

5,1

      Кестенің жалғасы

Контур бойынша есептелген түсімділік: құрғақ массаның гектарына центнерден (алымы), азық бірлігінің гектарына центнерден (бөлгіш)

Контур бойынша азық қоры құрғақ массаның гектарына центнерден (алымы), азық бірлігінің гектарына центнерден (бөлгіш)

Дақылдық-техникалық жай-күй, дәрілік өсімдіктердің бар-жоғы

Пайдалану бойынша ұсыныстар, малдың түрі. Жақсарту жөнінде ұсынылған шаралар

15

16

17

18

8,3
2158

143474
37303

қанағаттанарлық

Ұсақ және ірі қара мал және жылқы үшін учаскелерді ауыстырып қолдау

      Жайылымдарды геоботаникалық зерттеу мәліметтері

      Географиялық орналасуы

      Мұғалжар - Қазақстанның Ақтөбе облысы Мұғалжар ауданындағы ауыл. Қандыағаш қаласының орталығынан оңтүстікке қарай 120 шақырым жерде орналасқан.

      Климаты

      Ауылдын климаты құрғақ далалық, жартылай шөлейттік, шөлді аймағына жатады, қысы ұзақ қатал, қысқа ыстық жазда, қыс пен жаздың температурасының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аздығымен, құрғақшылықпен сипатталады.

      Топырақ

      Топырақ негізінен ашық қоңыр, гумусы аз. Геоботаникалық зерттеу нәтижесінде жайылымдардың мынадай түрлері анықталды: жартылай бұталы, сортаң, шөл жайылымдары, сортаңды топырақтар. Шөптерде: қара-жусан, көкпек-жусан, бұйырғын, тасбұйырғын, дәнді жусанды шөптер кездеседі. Ауылдын жайылымдарының жалпы проективті жабыны жалпы алаңның 50% құрайды. Қыша, квиноа, адыраспан, ошаған, сафора сияқты шөптердің 3% - от улы және зиянды өсімдіктердің болуы. Бұл жайылымдардың потенциалды өнімділігі табиғи ылғалдылықта 9,5 ц/га дейін болды.

      Мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер

      Ауылда бір мал қорымы бар.

  Мұғалжар ауылында
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 3 қосымша

Жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер

р/с №

Жайылымдық инфрақұрылым объектілері

Жұмыс істеп тұрған жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің саны, бірлік

Құрылысты (реконструкцияны) талап ететін, бірліктер

Ұзындығы, километр

Алаңы, мың шаршы метр

1

2

3

4

5

6

1.

Суландыру құрылысжайлары (ұңғымалар, құбырлы және шахталы құдықтар, апандар)





2.

Құрылысжайлар, көпірлер, жолдар





3.

Мал айдайтын жолдар, малды аялдатуға арналған алаңдар мен суат алаңдары





4.

Қойларды тоғытуға арналған ыдыстар, қоралар және қоршалған жерлер, жайылымдардың қоршаулары, шарбақтар (оның ішінде электрлі шарбақтар), ауыл шаруашылығы жануарларын қоршап-бөлшектеп жаюға арналған қашалар





5.

Ауыл шаруашылығы жануарларын ветеринариялық емдеуге арналған өткелектер





6.

Электр және жылу энергиясымен қамтамасыз етуге арналған құрылысжайлар мен объектілер, жаңартылатын және баламалы энергия көздері пайдаланылатын объектілер





7.

Сумен жабдықтау объектілері және тіршілікті қамтамасыз етудің басқа да түрлері, персоналдың маусымдық тұруына арналған құрылысжайлар және жайылымдарды күтіп-ұстау мен пайдалану үшін қажетті өзге де мүлік





  Мұғалжар ауылында
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 4 қосымша

      1 –кесте. Ауыл шаруашылығы жануарларының иелерін көрсете отырып, олардың саны туралы деректер

р/с №

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Иесінің типі

Иесінің бизнес сәйкестендіру нөмірі/ жеке сәйкестендіру нөмірі

Жеке тұлғалардың аты, әкесінің аты (бар болса), тегі немесе заңды тұлғалардың атауы

Мал басының саны, бас

Ірі қара мал

Ұсақ мал

жылқылар

түйелер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

154839000

Мұғалжар ауылы

"Даулетжан" ш/қ

060664028290

Кузембаев Даулетжан

20

78

115


2

154839000

Мұғалжар ауылы

"Дауренбай" ш/қ

860628300538

Калиев Қорган



14


      2-кесте. Ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер

№ п/п

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Үйірлердің, отарлардың, табындардың саны

Ірі қара мал

Ұсақ мал

Жылқылар

Түйелер

бұқалар

сиырлар

қашарлар

бұқашықтар

қойлар және ешкілер

төл (тоқтылар, шыбыштар)

төл (еркек тоқтылар , текешіктер)

айғырлар, биелер

төл

түйелер

төл

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14


Итого:

Мұғалжар

0

7

0

0

5

0

0

2

0

0

0

      3- кесте. Шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы мәліметтер

р/с №

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Численность поголовья, голов

Ірі қара мал

Ұсақ мал

Жылқылар

Түйелер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


Итого:










      Екпе және құрғақ жайылымдарда, орман, су қорлары жерлерінде және ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың ерекшеліктері туралы деректер

      Екпе жайылымдар мен аридтік жайылымдарда ауылшаруашылық жануарларын жаю әртүрлі факторлармен, соның ішінде өсімдік жамылғысының түрімен, қоршаған орта жағдайларымен және басқару әдістерімен ерекшеленеді. Өсімдік жамылғысы адам қалыптастыратын екпе жайылымдарда жайылым көбінесе бақыланатын және қарқынды басқарылатын болады, бұл жемшөптің өнімділігі мен сапасын оңтайландыруға мүмкіндік береді. Аридтік жайылымдар, керісінше, аз өсімдіктермен және қатал жағдайлармен сипатталады, бұл тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін бейімделгіш жайылым стратегияларын қажет етеді.

  Мұғалжар ауылында
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 5 қосымша

Ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары

жылдар

Учаскелердің нөмірлері

I

II

III

IV

бірінші жыл

көктемгі маусым

жазғы маусым

күзгі маусым

демалатын учаске

екінші жыл

демалатын учаске

көктемгі маусым

жазғы маусым

күзгі маусым

үшінші жыл

күзгі маусым

демалатын учаске

көктемгі маусым

жазғы маусым

төртінші жыл

жазғы маусым

күзгі маусым

демалатын учаске

көктемгі маусым

      Ауылда жайылымдары маусымдық болып табылады. Түрлік құрамына байланысты маусымдық жайылымдарда мал жаю жемшөптің қоректенуге жарамдылығымен және оның өнімділігін сақтау ұзақтығымен анықталады. Көктемгі жайылымдар эфемерлердің қайта өсуімен қолданылады. Жазда (бидай шөптері, дәнді-шөптер); көктемде (қауырсын шөптері басым шымтезек-жусан, қауырсынды-типті-тар жусан), күзде (жусан-дәнді дақылдар) және қыста (жартылай бұта - солянка). Жайылымдарды оларды қорғау шараларын сақтамай пайдалану көбінесе жайылымдардың тозып кетуіне, әртүрлі дәрежедегі деградацияға әкеледі. Сондай-ақ, қажетті (оңтайлы) маусымда шөпті пайдаланбау 40-70% жем бірлігін және 60-80% ақуызды жоғалтуға әкеледі. Осыған байланысты жыл сайын жаңартылатын ресурстың жоғалуын болдырмау үшін әрбір учаске өз мерзімінде пайдаланылуы тиіс.

      Жайылым алаңдарын жекелеген жайылымдық учаскелерге бөлу;

      Әр маусымның (күндердің) жайылым ұзақтығы белгілі бір жылдың шарттарымен анықталады. Жануарларды жаю ауа температурасының +10оС тұрақты көрсеткішіне жеткенде басталуы керек. Жайылым биіктігі 15-20 см қар жамылғысымен аяқталады.

      Ауылдын көктемгі жайылымдары селеулі-жусан, қауырсын-бетегелі жусан типтері басым. Жайылымның ұзақтығы көктемгі жайылымдарда (сәуір-маусым) – 70 күнді құрайды.

      Жазғы жайылымдар бидай шөптері, дәнді дақылдар мен шөптердің түрлерімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (маусым-қыркүйек) 70 күн.

      Күзгі жайылымдар жусан-жарма түрімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (қыркүйек-қараша) 70 күн.

      Қысқы жайылымдар бұта-солянка түрімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (қараша-желтоқсан) 30 күн.

      Ауыл шаруашылығы жануарларының орташа тәуліктік су тұтынуы:

      Жазғы уақытта (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-55;

      қысыр сиырлар-50;

      2 жасқа дейінгі нетели-30;

      6 айға дейінгі бұзаулар-20;

      жатырды емізбейтін жұмысшы жылқылар-50;

      асыл тұқымды жылқылар, емізетін жатырлар-50;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар-40;

      7 айға дейінгі құлындар – 10;

      ересек қой-8;

      1 жасқа дейінгі жас қой-3.

      Көктем және күз мезгілінде (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-45;

      қысыр сиырлар-40;

      2 жасқа дейінгі баспақтар-30;

      6 айға дейінгі бұзаулар-15;

      емізбейтін жұмысшы жылқылар-40;

      асыл тұқымды жылқылар,

      емізетін жатырлар-40;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар-30;

      7 айға дейінгі құлындар-6;

      ересек қойлар-5.

      Қыс мезгілінде (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-35;

      қысыр сиырлар-30;

      2 жасқа дейінгі баспақтар-25;

      6 айға дейінгі бұзаулар-15;

      емізбейтін жұмысшы жылқылар-30;

      асыл тұқымды жылқылар, емізетін жатырлар-30;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар – 20;

      ересек қойлар-3.

      Ауылдық округке кіретін ауылдық елді мекендер арасында жайылымдарды жобалық бөлу (қайта бөлу), онда жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды бөлу (қайта бөлу) схемасы көрсетіледі. Мұғалжар ауылында қоғамдық жайылым алаңы жайылымдық жемге деген қажеттілікті жайылатын мал қамтамасыз етеді.

      1. Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Мұғалжар ауылында аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



      2. Жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтажына арналған жайылымдарды, оның ішінде жайылымдардың, оның ішінде жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтажына арналған қоғамдық жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетілетін қоғамдық жайылымдарды белгілейтін Схема (карта)



      3. Жайылымдарды геоботаникалық зерттеу негізінде ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілетін жайылым айналымдарының ұсынылатын схемалары көрсетілген Схема (карта)

жылдар

1 қамау көктем

2 қамау көктем-жаз

3 қамау көктем-жаз-күз

4 қамау күз

2025

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

демалу

2026

демалу

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

2027

көктемгі-жазғы маусым 1

Летний период 2

Күзгі маусым 3

демалу

2028

демалу

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

2029

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

демалу

      ескерту: 1, 2, 3, 4 жылына қолданылатын қамаудың реті



      4. Ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттарды, мал айдау трассаларын және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілерін, сондай-ақ ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдау трассалары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері, мал қорымдарының (биометриялық шұңқырлардың) орналасқан жері көрсетілетін мал қорымдарын (биометриялық шұңқырларды) белгілейтін Схема (карта)



      5. Жайылым пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдарды белгілейтін Схема (карта)



      7. Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы



      8. Ауыл, ауылдық округ жанында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың шалғайдағы жайылымдарында ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру схемасы



      9. Ауылда, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды қайта бөлу схемасы



  Мұғалжар аудандық
мәслихатының 2025 жылғы
11 қыркүйектегі № 430
шешіміне 1 қосымша

Құмжарған ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

      Осы жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі-жоспар) "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6 – бабының 4-1) тармақшасына (бұдан әрі-Заң), "мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 29 шілдедегі бұйрығына сәйкес әзірленді 2024 жылғы № 263 "жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі үлгілік жоспарды бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34831 болып тіркелген).

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады.

      Жоспарды әзірлеген кезде мыналар ескеріледі:

      1) осы Жоспарға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері.

      2) осы Жоспарға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері.

      3) Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 3 ақпандағы № 35 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19987 болып тіркелген) бекітілген Мал қорымдарының (биотермиялық шұңқырлардың) тізілімін жүргізу қағидаларына сәйкес қалыптастырылған мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер;

      4) осы Жоспарға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер.

      5) осы Жоспарға 4-қосымшаның 1-кестесіне сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының иелерін көрсете отырып, оларды сәйкестендіру дерекқорынан алынған ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы деректер;

      6) осы Жоспарға 4-қосымшаның 2-кестесіне сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер.

      7) осы Жоспарға 4-қосымшаның 3-кестесіне сәйкес нысан бойынша шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы мәліметтер.

      8) екпе және аридтік жайылымдарда, орман, су қорлары мен ерекше қорғалатын табиғи аумақтар жерлерінде ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері туралы деректер.

      9) осы Жоспарға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары;

      10) мал шаруашылығы және өсімдік шаруашылығы статистикасы бойынша ресми статистикалық ақпарат.

      Жоспарда мынадай қосымшалар қамтылған:

      1) әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында жайылымдардың жер санаттары бөлінісінде орналасу схемасы (картасы), онда жайылымдардың шекаралары, алаңдары мен түрлері, оның ішінде шалғайдағы, маусымдық, құрғақ және екпе жайылымдар, жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттарының негізінде олардың меншік иелері немесе жер пайдаланушылар туралы мәліметтер көрсетіледі;

      2) жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдар, оның ішінде қоғамдық жайылымдар белгіленген схема (карта), онда жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдардың, оның ішінде қоғамдық жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі;

      3) ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілген схема (карта), онда жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау негізінде ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетіледі;

      4) ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілері, сондай-ақ мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) белгіленетін схема (карта), онда ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар, жайылымдық инфрақұрылым объектілері, мал қорымдарының (биометриялық шұңқырлардың) орналасқан жері көрсетіледі;

      5) жайылымды пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар белгіленген схема (карта).

      6) халықтың жеке ауласындағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдарды белгілейтін схема (карта), онда жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі.

      7) суды тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, қазандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы, онда жануарлардың су көздеріне қарай жүріп-тұру маршруттары көрсетіледі.

      8) ауыл шаруашылығы жануарларының басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы, онда ауыл шаруашылығы жануарларының басын орналастыруға арналған шалғайдағы жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі;

      9) ауылдық округке кіретін ауылдық елді мекендер арасында жайылымдарды жобалық бөлу (қайта бөлу), онда жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды бөлу (қайта бөлу) схемасы көрсетіледі;

      10) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті талаптар:

      "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11064 болып тіркелген) сәйкес жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын сақтау;

      жайылым айналымын және суды пайдалану көздерін ескере отырып жайылымдарды пайдалану;

      жайылым алаңдарын жекеленген өріс учаскелеріне бөлу;

      жайылым учаскелерін жыл маусымдары бойынша кеңістікте және уақытпен (маусым, жыл ішінде) кезектестіру;

      жайылым айналымы учаскелерінің бірін жайылымсыз және ауыл шаруашылығы жануарларынсыз жыл сайын қалдыру.

  Құмжарған ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 1 қосымша

Өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері

      1-кесте. Құмжарған ауылдық округінің жер санаттары бойынша жайылымдарды бөлу, гектар

Ауылдық округ атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

Жерлің санаттары

жерлер жиыны

ауыл шаруашылығы мақсатындағы

елді мекендердің

өнеркәсіп, көлік және өзге де ауыл шаруашылығы мақсатындағы емес

ерекше қорғала-тын табиғи аумақтар-дың

орман қоры-ның

су қоры-ның

босал-қы жер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Құмжарған ауылдық округі

154851000

103784

42123

13041

0

0

0

3562

162510

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Құмжарған ауылдық округінде 3 ауылдық елді мекен бар. Құмжарған ауылдық округі аумағының жалпы ауданы 162510 гектар. Санаттар бойынша жерлер: ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер - 103784 гектар; елді мекендердің жерлері – 42123 гектар; өнеркәсіп жерлері – 13041 гектар; қордағы жерлер 3562 гектар болып бөлінеді. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың, орман қорының, су қорының жерлері жоқ.

      2-кесте. Елді мекеннің жайылымдарын бөлу, гектар

№ р/с

Ауылдық округ атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

елді мекеннің атауы

Жайылымдардың жалпы алаңы, гектар

Жайылым алаңы мен түрлері

жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыруға арналған, гектар

көпшілік пайдаланатын, мың гектар

шалғайдағы, гектар

маусымдық, гектар

аридтік, гектар

екпе жайылымдар, гектар

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


Құмжарған ауылдық округ

154851000

Бірлік
Құмсай
Құмжарған

22051
8879
8784

22051
8879
8784

22051
8879
8784

0

0

0

0

      Құмжарған ауылдық округінің аумағында шалғайдағы, маусымдық, аридтік және екпе жайылымдар жоқ. Округте 15 агроқұрылым жұмыс істейді, оларға 102 901 гектар жайылым бекітілген.

      3-кесте. Жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттары негізінде меншік иелері мен жер пайдаланушылар туралы мәліметтер

р/с №

Меншік иелерінің, жер пайдаланушылардың атауы

Бизнес сәйкестендіру нөмірі/жеке сәйкестендіру нөмірі

Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі

Жайылымдар алаңы, мың гектар

1

2

3

4

5

1

"Алтынай" ш/қ

160264033362

02-027-033-029

0,249

2

"Жұлдыз-Э" ш/қ

112264019192

02-027-037-370

2,414


"Жұлдыз-Э" ш/қ

112264019192

02-027-033-010

0,143


"Жұлдыз-Э" ш/қ

112264019192

02-027-033-086

0,246

3

"Қара-Көл" ш/қ

120464005096

02-027-033-006

0,652


"Қара-Көл" ш/қ

120464005096

02-027-033-007

1,200


"Қара-Көл" ш/қ

120464005096

02-027-033-108

0,850

4

"Дастан-Б" ш/қ

051264021011

02-027-033-087

1,196


"Дастан-Б" ш/қ

051264021011

02-027-033-011

0,800


"Дастан-Б" ш/қ

051264021011

02-027-033-131

1,996

5

"Қопа" ш/қ

060860010610

02-027-033-021

0,413


"Қопа" ш/қ

060860010610

02-027-033-110

0,589


"Қопа" ш/қ

060860010610

02-027-033-135

0,425

6

"Қайсар" ш/қ

991064004595

02-027-033-063

0,699

7

"Игилик-Р" ш/қ

090564006717

02-027-033-103

0,447


"Игилик-Р" ш/қ

090564006717

02-027-033-020

0,759

8

"Рамазан" ш/қ

110364005619

02-027-033-082

5,047


"Рамазан" ш/қ

110364005619

02-027-033-083

1,223


"Рамазан" ш/қ

110364005619

02-027-033-066

1,194


"Рамазан" ш/қ

110364005619

02-027-033-077

0,995


"Рамазан" ш/қ

110364005619

02-027-033-100

1,997


"Рамазан" ш/қ

110364005619

02-027-033-113

4,983


"Рамазан" ш/қ

110364005619

02-027-033-114

3

9

"Нұр-Ай" ш/қ

120164016074

02-027-033-071

1,980


"Нұр-Ай" ш/қ

120164016074

02-027-033-112

3,115

10

"Жаңа-Құмсай" ш/қ

131164012195

02-027-033-080

7,579

11

"Бағлан" ш/қ

141264025152

02-027-033-314

2,024

12

"Береке" ш/қ

841120401699

02-027-033-106

0,420


"Береке" ш/қ

841120401699

02-027-033-107

3,450


"Береке" ш/қ

841120401699

02-027-032-471

0,196

13

"Атамекен" ш/қ

860718301149

02-027-033-144

1,028

14

"Баракат" ш/қ

550501302442

02-027-033-143

1,865

15

"Құмжарған" ЖШС

991240004918

02-027-033-008

48,730


жиыны



102,901

      Ескерту: аббревиатуралардың транскрипциясы: ш / қ – шаруа қожалығы, ЖШС – жауапкершілігі шектеулі серіктестігі;

      Ауылдық округ аумағындағы ауыл шаруашылығы жануарларының саны: ірі қара мал-2431; қой мен ешкі – 3332 және жылқы-624 бас.

      Бірлік ауылында: ірі қара мал –1478; қой мен ешкі – 1503, жылқы-318 бас, түйе-4 бас.

      Құмсай ауылында: ірі қара мал – 149; қой мен ешкі – 384, жылқы-58 бас, түйе-5 бас.

      Құмжарған ауылында: ірі қара мал –203; қой мен ешкі – 627, жылқы – 61 бас.

      Ауылдық округтің жайылымдық жемшөптерінің қоректік коэффициенті 0,26 жем шөп бірлігіне дейін болады. Бұл 100 кг жайылымдық жемде табиғи ылғалдылықта 26-ға дейін жем бірлігі бар дегенді білдіреді. Жайылымдық жемшөптің осындай қоректік коэффициентімен тәулігіне: ірі қара мал -34 кг; ұсақ мал -6,4 кг; жылқы – 38,4 кг; жайылым кезеңінде 240 күн: ірі қара мал -8160 кг; ұсақ мал -1368 кг; жылқы-9216 кг, түйе 10152 кг мал азығы қажет. Өнімділігі 850 кг/га және жайылымдық жемнің коректік коэффициенті 0,26 жем. Мал жаю жүктемесі: ІҚМ-9,6; ұсақ мал-1,6, жылқы-бір басына 10,8 гектар және түйе 11,9 гектар.

      4-кесте. Жайылымдарды бөлу

№ п/п

Ауылдық округ атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

Елді мекен атауы

Ауыл шаруашылығы жануарлары үшін қажетті жайылым алаңы, гектар

Көпшілік пайдаланатын жайылымдардың алаңы, гектар

Шалғайдағы жайылымдар алаңы, гектар

Ірі қара мал

Ұсақ мал

жылқылар

түйелер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10


Құмжарған ауылдық округі

154851000

Бірлік

14188

2404

3434

47

22051

0


Құмсай

1430

614

626

59

8879

0


Құмжарған

2150

885

594

-

8784

0

      Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю үшін 35 519 га қажет.

      Ірі қара мал – 2431; қой мен ешкі – 3332 және жылқы – 624 бас, түйе 10 бас. Қоғамдық жайылымдарда жайылады, ауданы 39 714 гектар, алыстағы жайылымдарда 0 Бас жайылады, ауданы 0 мың гектар.

      Құмжарған ауылдық округінің қоғамдық жайылым алаңы жайылатын малға жайылымдық жемге деген қажеттілікті қамтамасыз етеді. Алайда, Жағабұлақ елді мекенінде жайылымдардың тапшылығы 4617 га құрады, осыған байланысты жайылымдық аумақтарды елді мекендер арасында қайта бөлуді қарастыру қажет.

      5-кесте. Қажетті қосымша жайылымдар

р/с №

Босалқы жерлерден қажет етілетін қосымша жайылымдар, мың гектар

Қосымша берілетін жайылымдар

жайылым пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар, мың гектар

жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыру мақсатында резервке қойылуға тиіс жайылымдар, мың гектар

1

2

3

4

  Құмжарған ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 2 қосымша

Жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері

Табиғи азықтық алқаптардың жіктемесі бойынша және түсініксөз бойынша шифрлар, күні

Контурлар мен сипаттамалар нөмірі (жақша ішінде)

Табиғи азықтық алқаптар типтерінің (айырмала-рының, түрленді-рулерінің) жер бедеріне топыраққа байланы-стырылған атауы. Басқа жерлер мен алқаптардың атауы

Алқап түрі

Контур-дағы пайыз-дық қаты-нас

Алаңы, мың гектар

Заманауи пайдала-нылуы

1

2

3

4

5

6

7

Құмжарған ауылдық округі

24, 32, 74, 145

Қара жусанды және жусанды, бұталы өсімдіктері бар шөл дала жайылым-дары

Шөлді жайы-лымдар, сортаң топы-рақтар, жазық жайы-лымдар

Қара жусан – 60%
Тас бұйыр-ғын –40%

39,7

Жыл бойы

      кестенің жалғасы

Жалпы түсімділік, гектарына центнерден (зерттеп қарау жылы)

Орташа жыл ішінде желінетін өсімдіктердің түсімділігі: құрғақ массаның гектарына центнерден, азық бірлігінің гектарына центнерден, қорытылатын протеиннің гектарына килограмм

маусымдар бойынша жайылымдық азық

шабындық

шабылатын жайылым

көктем

жаз

күз

қыс

8

9

10

11

12

13

14

10,5

-

-

8,8

9,3

10,1

5,1

      Кестенің жалғасы

Контур бойынша есептелген түсімділік: құрғақ массаның гектарына центнерден (алымы), азық бірлігінің гектарына центнерден (бөлгіш)

Контур бойынша азық қоры құрғақ массаның гектарына центнерден (алымы), азық бірлігінің гектарына центнерден (бөлгіш)

Дақылдық-техникалық жай-күй, дәрілік өсімдіктердің бар-жоғы

Пайдалану бойынша ұсыныстар, малдың түрі. Жақсарту жөнінде ұсынылған шаралар

15

16

17

18

8,3
2158

329626
85703

қанағаттанарлық

Ұсақ және ірі қара мал және жылқы үшін учаскелерді ауыстырып қолдау

      Жайылымдарды геоботаникалық зерттеу мәліметтері

      Географиялық орналасуы

      Бірлік - Қазақстанның Ақтөбе облысы Мұғалжар ауданындағы ауыл. Құмжарған ауылдық округінің әкімшілік орталығы. Қандыағаш қаласының орталығынан оңтүстікке қарай 85 шақырым жерде орналасқан.

      Климаты

      Ауылдық округтің климаты құрғақ далалық, жартылай шөлейттік, шөлді аймағына жатады, қысы ұзақ қатал, қысқа ыстық жазда, қыс пен жаздың температурасының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аздығымен, құрғақшылықпен сипатталады.

      Топырақ

      Топырақ негізінен ашық қоңыр, гумусы аз. Геоботаникалық зерттеу нәтижесінде жайылымдардың мынадай түрлері анықталды: жартылай бұталы, сортаң, шөл жайылымдары, сортаңды топырақтар. Шөптерде: қара-жусан, көкпек-жусан, бұйырғын, тасбұйырғын, дәнді жусанды шөптер кездеседі. Ауылдық округ жайылымдарының жалпы проективті жабыны жалпы алаңның 50% құрайды. Қыша, квиноа, адыраспан, ошаған, сафора сияқты шөптердің 3% - от улы және зиянды өсімдіктердің болуы. Бұл жайылымдардың потенциалды өнімділігі табиғи ылғалдылықта 9,5 ц/га дейін болды.

      Мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер

      Ауылдық округте бір мал қорымы бар.

  Құмжарған ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 3 қосымша

Жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер

р/с №

Жайылымдық инфрақұрылым объектілері

Жұмыс істеп тұрған жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің саны, бірлік

Құрылысты (реконструкцияны) талап ететін, бірліктер

Ұзындығы, километр

Алаңы, мың шаршы метр

1

2

3

4

5

6

1.

Суландыру құрылысжайлары (ұңғымалар, құбырлы және шахталы құдықтар, апандар)





2.

Құрылысжайлар, көпірлер, жолдар





3.

Мал айдайтын жолдар, малды аялдатуға арналған алаңдар мен суат алаңдары





4.

Қойларды тоғытуға арналған ыдыстар, қоралар және қоршалған жерлер, жайылымдардың қоршаулары, шарбақтар (оның ішінде электрлі шарбақтар), ауыл шаруашылығы жануарларын қоршап-бөлшектеп жаюға арналған қашалар





5.

Ауыл шаруашылығы жануарларын ветеринариялық емдеуге арналған өткелектер

1



0,0900

6.

Электр және жылу энергиясымен қамтамасыз етуге арналған құрылысжайлар мен объектілер, жаңартылатын және баламалы энергия көздері пайдаланылатын объектілер





7.

Сумен жабдықтау объектілері және тіршілікті қамтамасыз етудің басқа да түрлері, персоналдың маусымдық тұруына арналған құрылысжайлар және жайылымдарды күтіп-ұстау мен пайдалану үшін қажетті өзге де мүлік

1



0,0020

  Құмжарған ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 4 қосымша

      1 –кесте. Ауыл шаруашылығы жануарларының иелерін көрсете отырып, олардың саны туралы деректер

р/с №

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Иесінің типі

Иесінің бизнес сәйкестендіру нөмірі/ жеке сәйкестендіру нөмірі

1

2

3

4

5

1

154851000

Құмжарған ауылдық округі

"Алтынай" ш/қ

160264033362

2

154851000

Құмжарған ауылдық округі

"Жұлдыз-Э" ш/қ

112264019192

3

154851000

Құмжарған ауылдық округі

"Қара-Көл" ш/қ

120464005096

4

154851000

Құмжарған ауылдық округі

"Дастан-Б" ш/қ

051264021011

5

154851000

Құмжарған ауылдық округі

"Қопа" ш/қ

060860010610

6

154851000

Құмжарған ауылдық округі

"Қайсар" ш/қ

991064004595

7

154851000

Құмжарған ауылдық округі

"Игилик-Р" ш/қ

090564006717

8

154851000

Құмжарған ауылдық округі

"Рамазан" ш/қ

110364005619

9

154851000

Құмжарған ауылдық округі

"Нұр-Ай" ш/қ

120164016074

10

154851000

Құмжарған ауылдық округі

"Жаңа-Құмсай" ш/қ

131164012195

11

154851000

Құмжарған ауылдық округі

"Бағлан" ш/қ

141264025152

12

154851000

Құмжарған ауылдық округі

"Береке" ш/қ

841120401699

13

154851000

Құмжарған ауылдық округі

"Атамекен" ш/қ

860718301149

14

154851000

Құмжарған ауылдық округі

"Баракат" ш/қ

550501302442

15

154851000

Құмжарған ауылдық округі

"Құмжарған" ЖШС

991240004918

      кестенің жалғасы

Жеке тұлғалардың аты, әкесінің аты (бар болса), тегі немесе заңды тұлғалардың атауы

Мал басының саны, бас

Ірі қара мал

Ұсақ мал

жылқылар

түйелер

6

7

8

9

10

Сатаев Мажит





Жалмухамбетов Мураткали





Туймагамбетов

133

522

16


Есениязов Дархан

395


323


Махамбетов Уалихан

179


117


Абишев Сырымбет

318

1163

156


Султангереева Сымбат

45




Утегенов Ербулат

395

475

335


Закирова Гульжазира

347


381


Нургалиев М

346




Балгазин Руслан

183


33


Нургалиева Айгул

115




Казиханов Багдат





Темиров Берекет

75

499

61



35

5059

931


      2-кесте. Ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер

№ п/п

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Үйірлердің, отарлардың, табындардың саны

Ірі қара мал

Ұсақ мал

Жылқылар

Түйелер

бұқалар

сиырлар

қашарлар

бұқашықтар

қойлар және ешкілер

төл (тоқтылар, шыбыштар)

төл (еркек тоқтылар , текешіктер)

айғырлар, биелер

төл

түйелер

төл

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14


Итого:

Құмжарған

0

15

0

0

6

0

0

3

0

0

0

      3- кесте. Шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы мәліметтер

р/с №

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Численность поголовья, голов

Ірі қара мал

Ұсақ мал

Жылқылар

Түйелер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


Итого:










      Екпе және құрғақ жайылымдарда, орман, су қорлары жерлерінде және ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың ерекшеліктері туралы деректер

      Екпе жайылымдар мен аридтік жайылымдарда ауылшаруашылық жануарларын жаю әртүрлі факторлармен, соның ішінде өсімдік жамылғысының түрімен, қоршаған орта жағдайларымен және басқару әдістерімен ерекшеленеді. Өсімдік жамылғысы адам қалыптастыратын екпе жайылымдарда жайылым көбінесе бақыланатын және қарқынды басқарылатын болады, бұл жемшөптің өнімділігі мен сапасын оңтайландыруға мүмкіндік береді. Аридтік жайылымдар, керісінше, аз өсімдіктермен және қатал жағдайлармен сипатталады, бұл тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін бейімделгіш жайылым стратегияларын қажет етеді.

  Құмжарған ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 5 қосымша

Ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары

жылдар

Учаскелердің нөмірлері

I

II

III

IV

бірінші жыл

көктемгі маусым

жазғы маусым

күзгі маусым

демалатын учаске

екінші жыл

демалатын учаске

көктемгі маусым

жазғы маусым

күзгі маусым

үшінші жыл

күзгі маусым

демалатын учаске

көктемгі маусым

жазғы маусым

төртінші жыл

жазғы маусым

күзгі маусым

демалатын учаске

көктемгі маусым

      Ауылдық округтің жайылымдары маусымдық болып табылады. Түрлік құрамына байланысты маусымдық жайылымдарда мал жаю жемшөптің қоректенуге жарамдылығымен және оның өнімділігін сақтау ұзақтығымен анықталады. Көктемгі жайылымдар эфемерлердің қайта өсуімен қолданылады. Жазда (бидай шөптері, дәнді-шөптер); көктемде (қауырсын шөптері басым шымтезек-жусан, қауырсынды-типті-тар жусан), күзде (жусан-дәнді дақылдар) және қыста (жартылай бұта - солянка). Жайылымдарды оларды қорғау шараларын сақтамай пайдалану көбінесе жайылымдардың тозып кетуіне, әртүрлі дәрежедегі деградацияға әкеледі. Сондай-ақ, қажетті (оңтайлы) маусымда шөпті пайдаланбау 40-70% жем бірлігін және 60-80% ақуызды жоғалтуға әкеледі. Осыған байланысты жыл сайын жаңартылатын ресурстың жоғалуын болдырмау үшін әрбір учаске өз мерзімінде пайдаланылуы тиіс.

      Жайылым алаңдарын жекелеген жайылымдық учаскелерге бөлу;

      Әр маусымның (күндердің) жайылым ұзақтығы белгілі бір жылдың шарттарымен анықталады. Жануарларды жаю ауа температурасының +10оС тұрақты көрсеткішіне жеткенде басталуы керек. Жайылым биіктігі 15-20 см қар жамылғысымен аяқталады.

      Ауылдық округтің көктемгі жайылымдары селеулі-жусан, қауырсын-бетегелі жусан типтері басым. Жайылымның ұзақтығы көктемгі жайылымдарда (сәуір-маусым) – 70 күнді құрайды.

      Жазғы жайылымдар бидай шөптері, дәнді дақылдар мен шөптердің түрлерімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (маусым-қыркүйек) 70 күн.

      Күзгі жайылымдар жусан-жарма түрімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (қыркүйек-қараша) 70 күн.

      Қысқы жайылымдар бұта-солянка түрімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (қараша-желтоқсан) 30 күн.

      Ауыл шаруашылығы жануарларының орташа тәуліктік су тұтынуы:

      Жазғы уақытта (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-55;

      қысыр сиырлар-50;

      2 жасқа дейінгі нетели-30;

      6 айға дейінгі бұзаулар-20;

      жатырды емізбейтін жұмысшы жылқылар-50;

      асыл тұқымды жылқылар, емізетін жатырлар-50;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар-40;

      7 айға дейінгі құлындар – 10;

      ересек қой-8;

      1 жасқа дейінгі жас қой-3.

      Көктем және күз мезгілінде (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-45;

      қысыр сиырлар-40;

      2 жасқа дейінгі баспақтар-30;

      6 айға дейінгі бұзаулар-15;

      емізбейтін жұмысшы жылқылар-40;

      асыл тұқымды жылқылар,

      емізетін жатырлар-40;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар-30;

      7 айға дейінгі құлындар-6;

      ересек қойлар-5.

      Қыс мезгілінде (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-35;

      қысыр сиырлар-30;

      2 жасқа дейінгі баспақтар-25;

      6 айға дейінгі бұзаулар-15;

      емізбейтін жұмысшы жылқылар-30;

      асыл тұқымды жылқылар, емізетін жатырлар-30;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар – 20;

      ересек қойлар-3.

      Ауылдық округке кіретін ауылдық елді мекендер арасында жайылымдарды жобалық бөлу (қайта бөлу), онда жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды бөлу (қайта бөлу) схемасы көрсетіледі. Құмжарған ауылдық округінің қоғамдық жайылым алаңы жайылымдық жемге деген қажеттілікті қамтамасыз етеді жайылатын мал. Алайда, Жағабұлақ елді мекенінде жайылымдардың тапшылығы 4617 га құрады, осыған байланысты жайылымдық аумақтарды елді мекендер арасында қайта бөлуді қарастыру қажет.

      1. Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Құмжарған ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



      2. Жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтажына арналған жайылымдарды, оның ішінде жайылымдардың, оның ішінде жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтажына арналған қоғамдық жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетілетін қоғамдық жайылымдарды белгілейтін Схема (карта)



      3. Жайылымдарды геоботаникалық зерттеу негізінде ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілетін жайылым айналымдарының ұсынылатын схемалары көрсетілген Схема (карта)

жылдар

1 қамау көктем

2 қамау көктем-жаз

3 қамау көктем-жаз-күз

4 қамау күз

2025

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

демалу

2026

демалу

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

2027

көктемгі-жазғы маусым 1

Летний период 2

Күзгі маусым 3

демалу

2028

демалу

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

2029

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

демалу

      ескерту: 1, 2, 3, 4 жылына қолданылатын қамаудың реті



      4. Ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттарды, мал айдау трассаларын және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілерін, сондай-ақ ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдау трассалары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері, мал қорымдарының (биометриялық шұңқырлардың) орналасқан жері көрсетілетін мал қорымдарын (биометриялық шұңқырларды) белгілейтін Схема (карта)



      5. Жайылым пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдарды белгілейтін Схема (карта)



      7. Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы



      8. Ауыл, ауылдық округ жанында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың шалғайдағы жайылымдарында ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру схемасы



      9. Ауылда, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды қайта бөлу схемасы



  Мұғалжар аудандық
мәслихатының 2025 жылғы
11 қыркүектегі № 430 шешіміне
1 қосымша

Қайыңды ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

      Осы жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі-жоспар) "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6 – бабының 4-1) тармақшасына (бұдан әрі-Заң), "мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 29 шілдедегі бұйрығына сәйкес әзірленді 2024 жылғы № 263 "жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі үлгілік жоспарды бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34831 болып тіркелген).

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады.

      Жоспарды әзірлеген кезде мыналар ескеріледі:

      1) осы Жоспарға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері.

      2) осы Жоспарға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері.

      3) Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 3 ақпандағы № 35 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19987 болып тіркелген) бекітілген Мал қорымдарының (биотермиялық шұңқырлардың) тізілімін жүргізу қағидаларына сәйкес қалыптастырылған мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер;

      4) осы Жоспарға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер.

      5) осы Жоспарға 4-қосымшаның 1-кестесіне сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының иелерін көрсете отырып, оларды сәйкестендіру дерекқорынан алынған ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы деректер;

      6) осы Жоспарға 4-қосымшаның 2-кестесіне сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер.

      7) осы Жоспарға 4-қосымшаның 3-кестесіне сәйкес нысан бойынша шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы мәліметтер.

      8) екпе және аридтік жайылымдарда, орман, су қорлары мен ерекше қорғалатын табиғи аумақтар жерлерінде ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері туралы деректер.

      9) осы Жоспарға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары;

      10) мал шаруашылығы және өсімдік шаруашылығы статистикасы бойынша ресми статистикалық ақпарат.

      Жоспарда мынадай қосымшалар қамтылған:

      1) әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында жайылымдардың жер санаттары бөлінісінде орналасу схемасы (картасы), онда жайылымдардың шекаралары, алаңдары мен түрлері, оның ішінде шалғайдағы, маусымдық, құрғақ және екпе жайылымдар, жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттарының негізінде олардың меншік иелері немесе жер пайдаланушылар туралы мәліметтер көрсетіледі;

      2) жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдар, оның ішінде қоғамдық жайылымдар белгіленген схема (карта), онда жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдардың, оның ішінде қоғамдық жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі;

      3) ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілген схема (карта), онда жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау негізінде ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетіледі;

      4) ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілері, сондай-ақ мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) белгіленетін схема (карта), онда ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар, жайылымдық инфрақұрылым объектілері, мал қорымдарының (биометриялық шұңқырлардың) орналасқан жері көрсетіледі;

      5) жайылымды пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар белгіленген схема (карта).

      6) халықтың жеке ауласындағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдарды белгілейтін схема (карта), онда жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі.

      7) суды тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, қазандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы, онда жануарлардың су көздеріне қарай жүріп-тұру маршруттары көрсетіледі.

      8) ауыл шаруашылығы жануарларының басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы, онда ауыл шаруашылығы жануарларының басын орналастыруға арналған шалғайдағы жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі;

      9) ауылдық округке кіретін ауылдық елді мекендер арасында жайылымдарды жобалық бөлу (қайта бөлу), онда жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды бөлу (қайта бөлу) схемасы көрсетіледі;

      10) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті талаптар:

      "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11064 болып тіркелген) сәйкес жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын сақтау;

      жайылым айналымын және суды пайдалану көздерін ескере отырып жайылымдарды пайдалану;

      жайылым алаңдарын жекеленген өріс учаскелеріне бөлу;

      жайылым учаскелерін жыл маусымдары бойынша кеңістікте және уақытпен (маусым, жыл ішінде) кезектестіру;

      жайылым айналымы учаскелерінің бірін жайылымсыз және ауыл шаруашылығы жануарларынсыз жыл сайын қалдыру.

  Қайыңды ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 1 қосымша

Өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері

      1-кесте. Қайыңды ауылдық округінің жер санаттары бойынша жайылымдарды бөлу, гектар

Ауылдық округ атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

Жерлің санаттары

жерлер жиыны

ауыл шаруашылығы мақсатындағы

елді мекендердің

өнеркәсіп, көлік және өзге де ауыл шаруашылығы мақсатындағы емес

ерекше қорғалатын табиғи аумақтар-дың

орман қоры-ның

су қоры-ның

босал-қы жер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Қайыңды ауылдық округі

154847000

114782

35621

20691

0

0

0

109873

280967

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Қайыңды ауылдық округінде 2 ауылдық елді мекен бар. Қайыңды ауылдық округі аумағының жалпы ауданы 280967 гектар. Санаттар бойынша жерлер: ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер - 114782 гектар; елді мекендердің жерлері – 35621 гектар, өнеркәсіп жерлері – 20691, босалқы жерлер 109873 гектар болып бөлінеді. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың, орман қорының, су қорының жерлері жоқ.

      2-кесте. Елді мекеннің жайылымдарын бөлу, гектар


р/с

Ауылдық округ атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

елді мекеннің атауы

жайы-лымдар-дың жалпы алаңы, гектар

Жайылым алаңы мен түрлері

жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыруға арналған, гектар

көпшілік пайдаланатын, гектар

шалғайдағы, гектар

маусымдық, гектар

аридтік, гектар

екпе жайылымдар, гектар

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


Қайыңды ауылдық округ

154847000

Қайыңды
Алтынды

30251
4960

30251
4960

30251
4960

0

0

0

0

      Қайыңды ауылдық округінің аумағында шалғайдағы, маусымдық, аридтік және екпе жайылымдар жоқ. Округте 44 агроқұрылым жұмыс істейді, оларға 114413 гектар жайылым бекітілген.

      3-кесте. Жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттары негізінде меншік иелері мен жер пайдаланушылар туралы мәліметтер

р/с №

Меншік иелерінің, жер пайдаланушылардың атауы

Бизнес сәйкестендіру нөмірі/жеке сәйкестендіру нөмірі

Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі

Жайылымдар алаңы, мың гектар

1

2

3

4

5

1

"Есет" ш/қ

120364000312

02-027-035-021

0,300


"Есет" ш/қ

120364000312

02-027-035-001

1


"Есет" ш/қ

120364000312

02-027-035-002

0,080

2

"Береке-Э" ш/қ

990164006691

02-027-035-012

0,990


"Береке-Э" ш/қ

990164006691

02-027-035-078

2,992


"Береке-Э" ш/қ

990164006691

02-027-035-079

4,987


"Береке-Э" ш/қ

990164006691

02-027-035-072

3,389

3

"Жибек" ш/қ

800225300605

02-027-035-010

0,075

4

"Жантемір" ш/қ

660722300498

02-027-035-038

0,500


"Жантемір" ш/қ

660722300498

02-027-035-039

1,495


"Жантемір" ш/қ

660722300498

02-027-035-047

0,896


"Жантемір" ш/қ

660722300498

02-027-035-013

0,070


"Жантемір" ш/қ

660722300498

02-027-035-054

0,491

5

"Рысқұл" ш/қ

040364069233

02-027-035-011

0,200


"Рысқұл" ш/қ

040364069233

02-027-035-

1,959

6

"Жадыра" ш/қ

050864021417

02-027-035-024

0,700

7

"Әділет" ш/қ

130164008769

02-027-035-023

0,499

8

"Аяжан-С" ш/қ

090464014536

02-027-035-030

0,498


"Аяжан-С" ш/қ

090464014536

02-027-035-098

2,097

9

"Мыңжасар" ш/қ

080464001700

02-027-029-058

0,220


"Мыңжасар" ш/қ

080464001700

02-027-035-031

0,350

10

"Жангүл" ш/қ

120464011564

02-027-029-072

0,300


"Жангүл" ш/қ

120464011564

02-027-035-036

0,593


"Жангүл" ш/қ

120464011564

02-027-035-057

0,496


"Жангүл" ш/қ

120464011564

02-027-035-093

0,500

11

"Мергенбай" ш/қ

120464010705

02-027-035-037

0,998


"Мергенбай" ш/қ

120464010705

02-027-035-097

0,500


"Мергенбай" ш/қ

120464010705

02-027-035-

0,999

12

"Рахман" ш/қ

140664011937

02-027-029-087

1,490

13

"Серпін" ш/қ

140264016061

02-027-035-042

0,299

14

"Арыстан" ш/қ

140664003599

02-027-035-044

1,494

15

"Арсен-1" ш/қ

140564012921

02-027-035-046

1,019

16

"Байшаған" ш/қ

150864024046

02-027-035-048

1,994

17

"Нұрберген" ш/қ

160164006014

02-027-035-049

2,087

18

"Бірлік-У" ш/қ

170364017495

02-027-035-052

1,999


"Бірлік-У" ш/қ

170364017495

02-027-035-064

4,990


"Бірлік-У" ш/қ

170364017495

02-027-035

0,999


"Бірлік-У" ш/қ

170364017495

02-027-035

2,069

19

"Байлық" ш/қ

811216301807

02-027-035-053

0,699

20

"ТС-2016" ш/қ

951106350588

02-027-035-061

1,996

21

"Темірлан" ш/қ

901115301916

02-027-035-058

0,499


"Темірлан" ш/қ

901115301916

02-027-035-090

0,712


"Темірлан" ш/қ

901115301916

02-027-035-091

2,927

22

"Нұржайна" ш/қ

780331300279

02-027-035-060

1,498

23

"Жұлдыз-Ж" ш/қ

130164011005

02-027-038-016

0,015


"Жұлдыз-Ж" ш/қ

130164011005

02-027-035-065

4,983

24

"Ысқақ-Әулие" ш/қ

080364005650

02-027-038-025

1,487


"Ысқақ-Әулие" ш/қ

080364005650

02-027-037-446

1

25

"Үбайдолла" ш/қ

631125300112

02-027-039-573

0,199


"Үбайдолла" ш/қ

631125300112

02-027-039-574

0,050


"Үбайдолла" ш/қ

631125300112

02-027-035-070

4,991

26

"Расул" ш/қ

810425302462

02-027-035-069

1,691

27

"Қамбар" ш/қ

801014300571

02-027-035-071

0,999


"Қамбар" ш/қ

801014300571

02-027-035-075

2,995

28

"Бастау" ш/қ

911001301363

02-027-035-074

1,599

29

"Болашақ" ш/қ

770318301690

02-027-035-076

3,224

30

"Данияр" ш/қ

600126402519

02-027-035-080

1,499

31

"Аян" ш/қ

700128300667

02-027-035-081

1,495

32

"Бағлан" ш/қ

840824301191

02-027-029-170

1,193


"Бағлан" ш/қ

840824301191

02-027-038-069

1,302

33

"Әулиет"ш/қ

590114300030

02-027-029-200

1,197

34

"НҰР" ш/қ

790811300468

02-027-035-092

1,928

35

"Елшебек" ш/қ

820322301288

02-027-035-096

1,998

36

"Жанәділ" ш/қ

831210302380

02-027-035-095

0,799

37

"Табыс" ш/қ

691001300872

02-027-035

2,977

38

"Мансур" ш/қ

740318300687

02-027-035

1,405

39

"Айназым" ш/қ

790920303405

02-027-035

0,600

40

"Қара бұлақ" ш/қ

901112301880

02-027-035

1,369

41

"Қайнар" ш/қ

930711351261

02-027-035

2,219

42

"Жүзсержол" ЖШС

990840009541

02-027-035-017

0,799

43

"Мұғалжар Асыл" ЖШС

190540021572

02-027-035-063

11,585

44

"Көктас" АҚ

930140000740

02-027-035-018

3,870


жиыны



114,413

      Ескерту: аббревиатуралардың транскрипциясы: ш / қ – шаруа қожалығы, ЖШС – жауапкершілігі шектеулі серіктестік, АҚ- акционерлік қоғам;

      Ауылдық округ аумағындағы ауыл шаруашылығы жануарларының саны: ірі қара мал-2045; қой мен ешкі – 3006 және жылқы-802 бас.

      Қайыңды ауылында: ірі қара мал – 1435; қой мен ешкі – 1690, жылқы-636 бас.

      Алтынды ауылында: ірі қара мал – 610; қой мен ешкі – 1316, жылқы-166 бас.

      Ауылдық округтің жайылымдық жемшөптерінің қоректік коэффициенті 0,28 жем шөп бірлігіне дейін болады. Бұл 100 кг жайылымдық жемде табиғи ылғалдылықта 28-ге дейін жем бірлігі бар дегенді білдіреді. Жайылымдық жемшөптің осындай қоректік коэффициентімен тәулігіне: ірі қара мал -32 кг; ұсақ мал -6,4 кг; жылқы – 35,7 кг; жайылым кезеңінде 240 күн: ірі қара мал -7680 кг; ұсақ мал -1536 кг; жылқы-8568 кг мал азығы қажет. Өнімділігі 1020 кг/га және жайылымдық жемнің коректік коэффициенті 0,28 жем. Мал жаю жүктемесі: ІҚМ-7,7; ұсақ мал-1,5 және жылқы-бір басына 8,4 гектар.

      4-кесте. Жайылымдарды бөлу

№ п/п

Ауылдық округ атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

Елді мекен атауы

Ауыл шаруашылығы жануарлары үшін қажетті жайылым алаңы, гектар

Көпшілік пайдаланатын жайылымдардың алаңы, гектар

Шалғайдағы жайылымдар алаңы, гектар

Ірі қара мал

Ұсақ мал

жылқылар

түйелер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10


Қайыңды ауылдық округі

154847000

Қайыңды

11049

2535

5342

0

30251

0


Алтынды

4697

1974

1394

0

4960

0

      Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю үшін 26 991 га қажет.

      Ірі қара мал – 2045; қой мен ешкі - 3006 және жылқы – 802 бас Қоғамдық жайылымдарда жайылады, ауданы 35211 гектар, алыстағы жайылымдарда 0 Бас жайылады, ауданы 0 мың гектар.

      Қайыңды ауылдық округінің қоғамдық жайылым алаңы жайылатын малға жайылымдық жемге деген қажеттілікті қамтамасыз етпейді. Алтынды елді мекенінде жайылымдардың тапшылығы 3105 га құрады, осыған байланысты жайылымдық аумақтарды көрші елді мекендер арасында қайта бөлуді қарастыру қажет.

      5-кесте. Қажетті қосымша жайылымдар

р/с №

Босалқы жерлерден қажет етілетін қосымша жайылымдар, мың гектар

Қосымша берілетін жайылымдар

жайылым пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар, мың гектар

жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыру мақсатында резервке қойылуға тиіс жайылымдар, мың гектар

1

2

3

4

  Қайыңды ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 2 қосымша

Жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері

Табиғи азықтық алқаптардың жіктемесі бойынша және түсініксөз бойынша шифрлар, күні

Контурлар мен сипаттамалар нөмірі (жақша ішінде)

Табиғи азықтық алқаптар типтерінің (айырмаларының, түрлендірулерінің) жер бедеріне топыраққа байланы-стырылған атауы. Басқа жерлер мен алқаптардың атауы

Алқап түрі

Контурдағы пайыздық қатынас

Алаңы, мың гектар

Заманауи пайдаланылуы

1

2

3

4

5

6

7

Қайыңды ауылдық округі

31, 134, 154

Қара жусанды және жусанды, бұталы өсімдіктері бар тау бөктерлі, шөл дала жайылым-дары

Шөлді жайылымдар, сортаң топырақтар, тау бөктерлі, жазық жайылымдар

Селеулі бетегелі – 60%
Әртүрлі шөптер –40%

35,2

Жыл бойы

      кестенің жалғасы

Жалпы түсімділік, гектарына центнерден (зерттеп қарау жылы)

Орташа жыл ішінде желінетін өсімдіктердің түсімділігі: құрғақ массаның гектарына центнерден, азық бірлігінің гектарына центнерден, қорытылатын протеиннің гектарына килограмм

маусымдар бойынша жайылымдық азық

шабындық

шабылатын жайылым

көктем

жаз

күз

қыс

8

9

10

11

12

13

14

10,5

-

-

8,8

9,3

10,1

5,1

      Кестенің жалғасы

Контур бойынша есептелген түсімділік: құрғақ массаның гектарына центнерден (алымы), азық бірлігінің гектарына центнерден (бөлгіш)

Контур бойынша азық қоры құрғақ массаның гектарына центнерден (алымы), азық бірлігінің гектарына центнерден (бөлгіш)

Дақылдық-техникалық жай-күй, дәрілік өсімдіктердің бар-жоғы

Пайдалану бойынша ұсыныстар, малдың түрі. Жақсарту жөнінде ұсынылған шаралар

15

16

17

18

8,3
2324

292251
81830

қанағаттанарлық

Ұсақ және ірі қара мал және жылқы үшін учаскелерді ауыстырып қолдау

      Жайылымдарды геоботаникалық зерттеу мәліметтері

      Географиялық орналасуы

      Қайыңды - Қазақстанның Ақтөбе облысы Мұғалжар ауданындағы ауыл. Қайыңды ауылдық округінің әкімшілік орталығы. Қандыағаш қаласының орталығынан оңтүстікке қарай 130 шақырым жерде орналасқан.

      Климаты

      Ауылдық округтің климаты құрғақ дала аймағына жатады, қысы ұзақ қатал, қысқа ыстық жазда, қыс пен жаздың температурасының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аздығымен, құрғақшылықпен сипатталады.

      Топырақ

      Топырақ негізінен қоңыр және қызыл қоңыр, гумусы аз. Геоботаникалық зерттеу нәтижесінде жайылымдардың мынадай түрлері анықталды: әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, тобылғы-қараған бұталы өсімдіктер. Шөптерде: жусан, бұйырғын, тасбұйырғын, күйреуік, изен, шөгінді, блюграсс, бетеге, камфоросма, қауырсынды шөп, екпе шөп, ши, тамарикс, шабындық, көкпек, бидай шөптері, вострец, астрагал, тобылғы, қараған, шабындық кездеседі. Ауылдық округ жайылымдарының жалпы проективті жабыны жалпы алаңның 60% құрайды. Қыша, квиноа, адыраспан, ошаған, сафора сияқты шөптердің 3% - от улы және зиянды өсімдіктердің болуы. Бұл жайылымдардың потенциалды өнімділігі табиғи ылғалдылықта 10,5 ц/га дейін болды.

      Мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер

      Ауылдық округте бір мал қорымы бар.

  Қайыңды ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 3 қосымша

Жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер

р/с №

Жайылымдық инфрақұрылым объектілері

Жұмыс істеп тұрған жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің саны, бірлік

Құрылысты (реконструкцияны) талап ететін, бірліктер

Ұзындығы, километр

Алаңы, мың шаршы метр

1

2

3

4

5

6

1.

Суландыру құрылысжайлары (ұңғымалар, құбырлы және шахталы құдықтар, апандар)





2.

Құрылысжайлар, көпірлер, жолдар





3.

Мал айдайтын жолдар, малды аялдатуға арналған алаңдар мен суат алаңдары





4.

Қойларды тоғытуға арналған ыдыстар, қоралар және қоршалған жерлер, жайылымдардың қоршаулары, шарбақтар (оның ішінде электрлі шарбақтар), ауыл шаруашылығы жануарларын қоршап-бөлшектеп жаюға арналған қашалар





5.

Ауыл шаруашылығы жануарларын ветеринариялық емдеуге арналған өткелектер





6.

Электр және жылу энергиясымен қамтамасыз етуге арналған құрылысжайлар мен объектілер, жаңартылатын және баламалы энергия көздері пайдаланылатын объектілер





7.

Сумен жабдықтау объектілері және тіршілікті қамтамасыз етудің басқа да түрлері, персоналдың маусымдық тұруына арналған құрылысжайлар және жайылымдарды күтіп-ұстау мен пайдалану үшін қажетті өзге де мүлік





  Қайыңды ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 4 қосымша

      1 –кесте. Ауыл шаруашылығы жануарларының иелерін көрсете отырып, олардың саны туралы деректер

р/с №

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Иесінің типі

Иесінің бизнес сәйкестендіру нөмірі/ жеке сәйкестендіру нөмірі

1

2

3

4

5

1

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Есет" ш/қ

120364000312

2

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Береке-Э" ш/қ

990164006691

3

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Жибек" ш/қ

800225300605

4

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Жантемір" ш/қ

660722300498

5

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Рысқұл" ш/қ

040364069233

6

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Жадыра" ш/қ

050864021417

7

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Әділет" ш/қ

130164008769

8

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Аяжан-С" ш/қ

090464014536

9

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Мыңжасар" ш/қ

080464001700

10

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Жангүл" ш/қ

120464011564

11

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Мергенбай" ш/қ

120464010705

12

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Рахман" ш/қ

140664011937

13

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Серпін" ш/қ

140264016061

14

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Арыстан" ш/қ

140664003599

15

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Арсен-1" ш/қ

140564012921

16

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Байшаған" ш/қ

150864024046

17

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Нұрберген" ш/қ

160164006014

18

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Бірлік-У" ш/қ

170364017495

19

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Байлық" ш/қ

811216301807

20

154847000

Қайынды ауылдық округі

"ТС-2016" ш/қ

951106350588

21

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Темірлан" ш/қ

901115301916

22

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Нұржайна" ш/қ

780331300279

23

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Жұлдыз-Ж" ш/қ

130164011005

24

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Ысқақ-Әулие" ш/қ

080364005650

25

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Үбайдолла" ш/қ

631125300112

26

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Расул" ш/қ

810425302462

27

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Қамбар" ш/қ

801014300571

28

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Бастау" ш/қ

911001301363

29

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Болашақ" ш/қ

770318301690

30

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Данияр" ш/қ

600126402519

31

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Аян" ш/қ

700128300667

32

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Бағлан" ш/қ

840824301191

33

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Әулиет"ш/қ

590114300030

34

154847000

Қайынды ауылдық округі

"НҰР" ш/қ

790811300468

35

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Елшебек" ш/қ

820322301288

36

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Жанәділ" ш/қ

831210302380

37

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Табыс" ш/қ

691001300872

38

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Мансүр" ш/қ

740318300687

39

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Айназым" ш/қ

790920303405

40

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Қара бұлақ" ш/қ

901112301880

41

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Қайнар" ш/қ

930711351261

42

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Жүзсержол" ЖШС

990840009541

43

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Мұғалжар Асыл" ЖШС

190540021572

44

154847000

Қайынды ауылдық округі

"Көктас" АҚ

930140000740

      кестенің жалғасы

Жеке тұлғалардың аты, әкесінің аты (бар болса), тегі немесе заңды тұлғалардың атауы

Мал басының саны, бас

Ірі қара мал

Ұсақ мал

жылқылар

түйелер

6

7

8

9

10

Жубанышев Галым

145

100

37


Уаисов Жумасейт

835

7943

937

220

Кадыров Аскарбек

55

56

52

18

Кангельдин А

569

41

306


Тойгулов Батыр

83


33


Бигельдинов Ж

29

72

33


Жалимбетов Жарас

47

54

68


Аспендин Сайлау

133

98

60


Буркитбаев Баянас

30


24


Бердибаев Жандос

191

74

108


Дарменов Жидебай

295

539

80


Таженова Сауле

116

825

10


Кайырбаева Адеме

51

41

186


Уалиев Куракбай

92

128

91


Боранбаева Клара

127


2


Сарсенбаев Жарасбек

116




Исмаилов Бермагамбет





Уалиев Медеубай

653

675

281


Ниязов Алмат

25

40

40


Даинов Турым



120


Жангазин Тимур

122

41

83


Калмагамбетов Ж

16

32

58


Садуов Жарылқаған



203


Сарсенбаев Т





Сагинов Рысжан

236

1177

89


Адилов Асылбек



62


Жақсыбаев С

123

23

29


Батуалин Бахтияр

55

87

69


Исламғалиев Өтеген

28


53


Аймагамбетова Баян

47

43



Қайназаров Еркин



29


Аймағамбетов Рустам





Ишниязов Сағитжан

50

24

12


Еркешов Нұртас



117


Елшебек Төлеген

20


31


Коптлеуов Куанышбай

35

56

52


Уайсов Нурсеит

50

1095

58


Кангельдинов Муслим

316




Мусин Ади





Ешниязов Талғат





Увайсов Манарбек

58

838

74




127






1473







      2-кесте. Ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер

№ п/п

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Үйірлердің, отарлардың, табындардың саны

Ірі қара мал

Ұсақ мал

Жылқылар

Түйелер

бұқалар

сиырлар

қашарлар

бұқашықтар

қойлар және ешкілер

төл (тоқтылар, шыбыштар)

төл (еркек тоқтылар , текешіктер)

айғырлар, биелер

төл

түйелер

төл

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14


Итого:

Қайыңды

0

11

0

0

7

0

0

2

0

0

0

      3- кесте. Шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы мәліметтер

р/с №

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Численность поголовья, голов

Ірі қара мал

Ұсақ мал

Жылқылар

Түйелер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


Итого:










      Екпе және құрғақ жайылымдарда, орман, су қорлары жерлерінде және ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың ерекшеліктері туралы деректер

      Екпе жайылымдар мен аридтік жайылымдарда ауылшаруашылық жануарларын жаю әртүрлі факторлармен, соның ішінде өсімдік жамылғысының түрімен, қоршаған орта жағдайларымен және басқару әдістерімен ерекшеленеді. Өсімдік жамылғысы адам қалыптастыратын екпе жайылымдарда жайылым көбінесе бақыланатын және қарқынды басқарылатын болады, бұл жемшөптің өнімділігі мен сапасын оңтайландыруға мүмкіндік береді. Аридтік жайылымдар, керісінше, аз өсімдіктермен және қатал жағдайлармен сипатталады, бұл тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін бейімделгіш жайылым стратегияларын қажет етеді.

  Қайыңды ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 5 қосымша

Ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары

жылдар

Учаскелердің нөмірлері

I

II

III

IV

бірінші жыл

көктемгі маусым

жазғы маусым

күзгі маусым

демалатын учаске

екінші жыл

демалатын учаске

көктемгі маусым

жазғы маусым

күзгі маусым

үшінші жыл

күзгі маусым

демалатын учаске

көктемгі маусым

жазғы маусым

төртінші жыл

жазғы маусым

күзгі маусым

демалатын учаске

көктемгі маусым

      Ауылдық округтің жайылымдары маусымдық болып табылады. Түрлік құрамына байланысты маусымдық жайылымдарда мал жаю жемшөптің қоректенуге жарамдылығымен және оның өнімділігін сақтау ұзақтығымен анықталады. Көктемгі жайылымдар эфемерлердің қайта өсуімен қолданылады. Жазда (бидай шөптері, дәнді-шөптер); көктемде (қауырсын шөптері басым шымтезек-жусан, қауырсынды-типті-тар жусан), күзде (жусан-дәнді дақылдар) және қыста (жартылай бұта - солянка). Жайылымдарды оларды қорғау шараларын сақтамай пайдалану көбінесе жайылымдардың тозып кетуіне, әртүрлі дәрежедегі деградацияға әкеледі. Сондай-ақ, қажетті (оңтайлы) маусымда шөпті пайдаланбау 40-70% жем бірлігін және 60-80% ақуызды жоғалтуға әкеледі. Осыған байланысты жыл сайын жаңартылатын ресурстың жоғалуын болдырмау үшін әрбір учаске өз мерзімінде пайдаланылуы тиіс.

      Жайылым алаңдарын жекелеген жайылымдық учаскелерге бөлу;

      Әр маусымның (күндердің) жайылым ұзақтығы белгілі бір жылдың шарттарымен анықталады. Жануарларды жаю ауа температурасының +10оС тұрақты көрсеткішіне жеткенде басталуы керек. Жайылым биіктігі 15-20 см қар жамылғысымен аяқталады.

      Ауылдық округтің көктемгі жайылымдары селеулі-жусан, қауырсын-бетегелі жусан типтері басым. Жайылымның ұзақтығы көктемгі жайылымдарда (сәуір-маусым) – 70 күнді құрайды.

      Жазғы жайылымдар бидай шөптері, дәнді дақылдар мен шөптердің түрлерімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (маусым-қыркүйек) 70 күн.

      Күзгі жайылымдар жусан-жарма түрімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (қыркүйек-қараша) 70 күн.

      Қысқы жайылымдар бұта-солянка түрімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (қараша-желтоқсан) 30 күн.

      Ауыл шаруашылығы жануарларының орташа тәуліктік су тұтынуы:

      Жазғы уақытта (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-55;

      қысыр сиырлар-50;

      2 жасқа дейінгі нетели-30;

      6 айға дейінгі бұзаулар-20;

      жатырды емізбейтін жұмысшы жылқылар-50;

      асыл тұқымды жылқылар, емізетін жатырлар-50;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар-40;

      7 айға дейінгі құлындар – 10;

      ересек қой-8;

      1 жасқа дейінгі жас қой-3.

      Көктем және күз мезгілінде (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-45;

      қысыр сиырлар-40;

      2 жасқа дейінгі баспақтар-30;

      6 айға дейінгі бұзаулар-15;

      емізбейтін жұмысшы жылқылар-40;

      асыл тұқымды жылқылар,

      емізетін жатырлар-40;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар-30;

      7 айға дейінгі құлындар-6;

      ересек қойлар-5.

      Қыс мезгілінде (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-35;

      қысыр сиырлар-30;

      2 жасқа дейінгі баспақтар-25;

      6 айға дейінгі бұзаулар-15;

      емізбейтін жұмысшы жылқылар-30;

      асыл тұқымды жылқылар, емізетін жатырлар-30;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар – 20;

      ересек қойлар-3.

      Ауылдық округке кіретін ауылдық елді мекендер арасында жайылымдарды жобалық бөлу (қайта бөлу), онда жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды бөлу (қайта бөлу) схемасы көрсетіледі. Қайыңды ауылдық округінің қоғамдық жайылым алаңы жайылымдық жемге деген қажеттілікті қамтамасыз етпейді жайылатын мал. Алайда Алтынды елді мекенінде жайылымдардың тапшылығы 3105 га құрады, осыған байланысты жайылымдық аумақтарды көрші елді мекендер арасында қайта бөлуді қарастыру қажет.

      1. Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Қайыңды ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



      2. Жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтажына арналған жайылымдарды, оның ішінде жайылымдардың, оның ішінде жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтажына арналған қоғамдық жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетілетін қоғамдық жайылымдарды белгілейтін Схема (карта)



      3. Жайылымдарды геоботаникалық зерттеу негізінде ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілетін жайылым айналымдарының ұсынылатын схемалары көрсетілген Схема (карта)

жылдар

1 қамау көктем

2 қамау көктем-жаз

3 қамау көктем-жаз-күз

4 қамау күз

2025

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

демалу

2026

демалу

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

2027

көктемгі-жазғы маусым 1

Летний период 2

Күзгі маусым 3

демалу

2028

демалу

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

2029

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

демалу

      ескерту: 1, 2, 3, 4 жылына қолданылатын қамаудың реті



      4. Ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттарды, мал айдау трассаларын және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілерін, сондай-ақ ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдау трассалары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері, мал қорымдарының (биометриялық шұңқырлардың) орналасқан жері көрсетілетін мал қорымдарын (биометриялық шұңқырларды) белгілейтін Схема (карта)



      5. Жайылым пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдарды белгілейтін Схема (карта)



      7. Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы



      8. Ауыл, ауылдық округ жанында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың шалғайдағы жайылымдарында ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру схемасы



      9. Ауылда, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Мұғалжар аудандық
мәслихатының 2025 жылғы
11 қыркүектегі № 430 шешіміне
1 қосымша

Жұрын ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

      Осы жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі-жоспар) "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6 – бабының 4-1) тармақшасына (бұдан әрі-Заң), "мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 29 шілдедегі бұйрығына сәйкес әзірленді 2024 жылғы № 263 "жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі үлгілік жоспарды бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34831 болып тіркелген).

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады.

      Жоспарды әзірлеген кезде мыналар ескеріледі:

      1) осы Жоспарға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері.

      2) осы Жоспарға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері.

      3) Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 3 ақпандағы № 35 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19987 болып тіркелген) бекітілген Мал қорымдарының (биотермиялық шұңқырлардың) тізілімін жүргізу қағидаларына сәйкес қалыптастырылған мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер;

      4) осы Жоспарға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер.

      5) осы Жоспарға 4-қосымшаның 1-кестесіне сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының иелерін көрсете отырып, оларды сәйкестендіру дерекқорынан алынған ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы деректер;

      6) осы Жоспарға 4-қосымшаның 2-кестесіне сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер.

      7) осы Жоспарға 4-қосымшаның 3-кестесіне сәйкес нысан бойынша шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы мәліметтер.

      8) екпе және аридтік жайылымдарда, орман, су қорлары мен ерекше қорғалатын табиғи аумақтар жерлерінде ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері туралы деректер.

      9) осы Жоспарға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары;

      10) мал шаруашылығы және өсімдік шаруашылығы статистикасы бойынша ресми статистикалық ақпарат.

      Жоспарда мынадай қосымшалар қамтылған:

      1) әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында жайылымдардың жер санаттары бөлінісінде орналасу схемасы (картасы), онда жайылымдардың шекаралары, алаңдары мен түрлері, оның ішінде шалғайдағы, маусымдық, құрғақ және екпе жайылымдар, жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттарының негізінде олардың меншік иелері немесе жер пайдаланушылар туралы мәліметтер көрсетіледі;

      2) жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдар, оның ішінде қоғамдық жайылымдар белгіленген схема (карта), онда жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдардың, оның ішінде қоғамдық жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі;

      3) ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілген схема (карта), онда жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау негізінде ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетіледі;

      4) ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілері, сондай-ақ мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) белгіленетін схема (карта), онда ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар, жайылымдық инфрақұрылым объектілері, мал қорымдарының (биометриялық шұңқырлардың) орналасқан жері көрсетіледі;

      5) жайылымды пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар белгіленген схема (карта).

      6) халықтың жеке ауласындағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдарды белгілейтін схема (карта), онда жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі.

      7) суды тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, қазандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы, онда жануарлардың су көздеріне қарай жүріп-тұру маршруттары көрсетіледі.

      8) ауыл шаруашылығы жануарларының басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы, онда ауыл шаруашылығы жануарларының басын орналастыруға арналған шалғайдағы жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі;

      9) ауылдық округке кіретін ауылдық елді мекендер арасында жайылымдарды жобалық бөлу (қайта бөлу), онда жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды бөлу (қайта бөлу) схемасы көрсетіледі;

      10) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті талаптар:

      "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11064 болып тіркелген) сәйкес жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын сақтау;

      жайылым айналымын және суды пайдалану көздерін ескере отырып жайылымдарды пайдалану;

      жайылым алаңдарын жекеленген өріс учаскелеріне бөлу;

      жайылым учаскелерін жыл маусымдары бойынша кеңістікте және уақытпен (маусым, жыл ішінде) кезектестіру;

      жайылым айналымы учаскелерінің бірін жайылымсыз және ауыл шаруашылығы жануарларынсыз жыл сайын қалдыру.

  Жұрын ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 1 қосымша

Өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері

      1-кесте. Жұрын ауылдық округінің жер санаттары бойынша жайылымдарды бөлу, гектар

Ауылдық округ атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

Жерлің санаттары

жерлер жиыны

ауыл шаруашылығы мақсатындағы

елді мекендердің

өнеркәсіп, көлік және өзге де ауыл шаруашылығы мақсатындағы емес

ерекше қорғала-тын табиғи аумақтар-дың

орман қоры-ның

су қоры-ның

босал-қы жер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Жұрын ауылдық округі

154845000

160591

38805

0

0

7697

0

38042

245135

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Жұрын ауылдық округінде 4 ауылдық елді мекен бар. Жұрын ауылдық округі аумағының жалпы ауданы 245135 гектар. Санаттар бойынша жерлер: ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер - 160591 гектар; елді мекендердің жерлері – 38805 гектар; орман қоры 7697 гектар; босалқы жер 38042 гектар болып бөлінеді. Өнеркәсіп жерлері, су қорының жерлері жоқ.

      2-кесте. Елді мекеннің жайылымдарын бөлу, гектар

№р/с

Ауылдық округ атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

елді мекеннің атауы

Жайылымдардың жалпы алаңы, гектар

Жайылым алаңы мен түрлері

жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыруға арналған, гектар

көпшілік пайдаланатын, мың гектар

шалғайдағы, гектар

маусымдық, гектар

аридтік, гектар

екпе жайылымдар, гектар

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


Жұрын ауылдық округ

154845000

Жұрын
Көлденең темір
Көбелей
Рзд №53

21896
5771
10132

21896
5771
10132

21896
5771
10132

0

0

0

0

      Жұрын ауылдық округінің аумағында шалғайдағы, маусымдық, аридтік және екпе жайылымдар жоқ. Округте 55 шаруа қожалығы жұмыс істейді, оларға 159 657 гектар жайылым бекітілген.

      3-кесте. Жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттары негізінде меншік иелері мен жер пайдаланушылар туралы мәліметтер

р/с №

Меншік иелерінің, жер пайдаланушылардың атауы

Бизнес сәйкестендіру нөмірі/жеке сәйкестендіру нөмірі

Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі

Жайылымдар алаңы, мың гектар

1

2

3

4

5

1

"Асем" ш/қ

731105350389

02-027-007-037

0,504


"Асем" ш/қ

731105350389

02-027-007-632

0,326

2

"Әуез" ш/қ

300121300665

02-027-007-063

0,466


"Әуез" ш/қ

300121300665

02-027-007-078

0,141


"Әуез" ш/қ

300121300665

02-027-007-036

0,077

3

"Ащыбұлақ" ш/қ

190664000019

02-027-007-046

0,900


"Ащыбұлақ" ш/қ

190664000019

02-027-

2,255

4

"Әлке-би" ш/қ

120264007792

02-027-018-014

0,140


"Әлке-би" ш/қ

120264007792

02-027-018-015

0,282

5

"Балман" ш/қ

841120400535

02-027-007-630

0,697


"Балман" ш/қ

841120400535

02-027-007-038

0,398

6

"Жұлдыз-К" ш/қ

950464003879

02-027-007-072

0,320


"Жұлдыз-К" ш/қ

950464003879

02-027-007-073

0,290

7

"Манас-К" ш/қ

060564028168

02-027-007-002

0,170


"Манас-К" ш/қ

060564028168

02-027-007-003

1,024


"Манас-К" ш/қ

060564028168

02-027-007-130

0,994


"Манас-К" ш/қ

060564028168

02-027-007-165

6,400


"Манас-К" ш/қ

060564028168

02-027-007-166

0,760

8

"Назар" ш/қ

150864008480

02-027-007-012

0,677

9

"Қасай" ш/қ

060964023845

02-027-007-074

0,765


"Қасай" ш/қ

060964023845

02-027-007-024

0,140


"Қасай" ш/қ

060964023845

02-027-007-153

0,500


"Қасай" ш/қ

060964023845

02-027-007168

0,455


"Қасай" ш/қ

060964023845

02-027-025-105

2,279


"Қасай" ш/қ

060964023845

02-027-025-112

2,250


"Қасай" ш/қ

060964023845

02-027-025-112

1,989

10

"Сәңкібай" ш/қ

064664027738

02-027-018-012

2,191


"Сәңкібай" ш/қ

064664027738

02-027-018-049

0,556


"Сәңкібай" ш/қ

064664027738

02-027-018-061

0,328


"Сәңкібай" ш/қ

064664027738

02-027-010-235

0,159

11

"Серікқали" ш/қ

820629300131

02-027-007-027

0,820


"Серікқали" ш/қ

820629300131

02-027-007-045

0,313


"Серікқали" ш/қ

820629300131

02-027-007-103

0,298

12

"Шоман" ш/қ

070664026315

02-027-007-089

0,226


"Шоман" ш/қ

070664026315

02-027-007-034

0,250


"Шоман" ш/қ

070664026315

02-027-007-035

0,163


"Шоман" ш/қ

070664026315

02-027-007-623

0,531


"Шоман" ш/қ

070664026315

02-027-007-624

0,780


"Шоман" ш/қ

070664026315

02-027-007-625

0,340


"Шоман" ш/қ

070664026315

02-027-007-621

0,374

13

"Темірлан-2" ш/қ

091164018194

02-027-007-161

1,027


"Темірлан-2" ш/қ

091164018194

02-027-007-179

4,131

14

"Жамбыл"ш/қ

660831300569

02-027-007-090

0,701


"Жамбыл"ш/қ

660831300569

02-027-007-123

1,594


"Жамбыл"ш/қ

660831300569

02-027-007-616

0,797

15

"Тоқпан" ш/қ

120364019809

02-027-007-059

0,300

16

"Жасұлан-А" ш/қ

051164024356

02-027-007-058

0,873

17

"Ақсаулет" ш/қ

111264019182

02-027-007-139

0,399


"Ақсаулет" ш/қ

111264019182

02-027-007-147

0,196


"Ақсаулет" ш/қ

111264019182

02-027-007-060

0,530


"Ақсаулет" ш/қ

111264019182

02-027-007-092

0,100


"Ақсаулет" ш/қ

111264019182

02-027-007-093

0,100

18

"Қонысбай" ш/қ

050264032857

02-027-007-070

0,586


"Қонысбай" ш/қ

050264032857

02-027-007-171

2,357

19

"Темірғали" ш/қ

711009300664

02-027-018-036

0,214


"Темірғали" ш/қ

711009300664

02-027-018-037

0,140


"Темірғали" ш/қ

711009300664

02-027-018-020

0,493


"Темірғали" ш/қ

711009300664

02-027-018-021

0,040


"Темірғали" ш/қ

711009300664

02-027-018-065

0,399

20

"Шолақ" ш/қ

080864008504

02-027-007-066

1,349


"Шолақ" ш/қ

080864008504

02-027-007-084

0,321


"Шолақ" ш/қ

080864008504

02-027-007-170

2,166

21

"Қартбай" ш/қ

040664029007

02-027-007-088

0,200

22

"Төрахмет" ш/қ

040664025639

02-027-018-029

0,430


"Төрахмет" ш/қ

040664025639

02-027-018-081

0,399

23

"Темірболат" ш/қ

040664023840

02-027-007-091

0,300

24

"Рас" ш/қ

050364031634

02-027-007-099

0,775

25

"Нұрлан"ш/қ

051164024022

02-027-007-105

0,618


"Нұрлан"ш/қ

051164024022

02-027-007-152

0,622


"Нұрлан"ш/қ

051164024022

02-027-007-169

1,197


"Нұрлан"ш/қ

051164024022

02-027-007-633

0,300

26

"Жортпас" ш/қ

650125402097

02-027-007-102

0,246


"Жортпас" ш/қ

650125402097

02-027-007-643

3,252

27

"Нұрлан-А" ш/қ

080364004820

02-027-007-127

0,198


"Нұрлан-А" ш/қ

080364004820

02-027-007-638

2,498

28

"Береке-Ж" ш/қ

100664018124

02-027-007-131

0,997


"Береке-Ж" ш/қ

100664018124

02-027-007-000

0,349


"Береке-Ж" ш/қ

100664018124

02-027-007-143

0,740


"Береке-Ж" ш/қ

100664018124

02-027-007-612

1,994


"Береке-Ж" ш/қ

100664018124

02-027-007-613

0,300


"Береке-Ж" ш/қ

100664018124

02-027-007646

3,168

29

"Жансерік" ш/қ

101064015874

02-027-007-132

1,498

30

"Санжар-С" ш/қ

110864019706

02-027-007-133

1,493


"Санжар-С" ш/қ

110864019706

02-027-025-117

2,008


"Санжар-С" ш/қ

110864019706

02-027-007-648

1,693

31

"Нұр-Талап" ш/қ

130364002251

02-027-007-144

2,992

32

"Нұрхат" ш/қ

131164006557

02-027-007-146

5,073


"Нұрхат" ш/қ

131164006557

02-027-007-645

3,376

33

"Шалқар" ш/қ

141164013797

02-027-018-066

2,961

34

"Барс" ш/қ

141064012837

02-027-007-148

0,997


"Барс" ш/қ

141064012837

02-027-007-631

1,419


"Барс" ш/қ

141064012837

02-027-007-640

2,493

35

"Дастан-1" ш/қ

140564013068

02-027-025-076

1,121


"Дастан-1" ш/қ

140564013068

02-027-018-071

3,097


"Дастан-1" ш/қ

140564013068

02-027-025-092

0,114


"Дастан-1" ш/қ

140564013068

02-027-025-114

1,244

36

"Құлагер-А" ш/қ

700101406695

02-027-007-150

2,992


"Құлагер-А" ш/қ

700101406695

02-027-018-072

0,380

37

"Тоған" ш/қ

150464000530

02-027-018-073

3,440

38

"Өмірбай" ш/қ

630713302201

02-027-007-162

2,801

39

"Ернұр" ш/қ

631029302325

02-027-007-064

0,422


"Ернұр" ш/қ

631029302325

02-027-007-065

0,421


"Ернұр" ш/қ

631029302325

02-027-007-622

1,150

40

"Қоныс" ш/қ

720518401823

02-027-007-609

1,686

41

"Тілеу-қабақ" ш/қ

890627350821

02-027-007-608

1,501


"Тілеу-қабақ" ш/қ

890627350821

02-027-007-615

1,499

42

"Алинұр" ш/қ

750726301615

02-027-007-176

1,500


"Алинұр" ш/қ

750726301615

02-027-018-074

0,284


"Алинұр" ш/қ

750726301615

02-027-007-637

0,746


"Алинұр" ш/қ

750726301615

02-027-018-080

0,492

43

"Әмір" ш/қ

821212301410

02-027-018-078

4,072

44

"Zhide" ш/қ

471001300381

02-027-007-178

1,499


"Zhide" ш/қ

471001300381

02-027-033-130

2,122

45

"Әділет" ш/қ

200564017094

02-027-007-620

3,795

46

"Райымбек" ш/қ

770624300824

02-027-007-619

0,395

47

"Асан" ш/қ

821225302221

02-027-018-079

2,339

48

"ORLEY" ш/қ

920705400803

02-027-007-635

5,624

49

"Жұбаныш" ш/қ

710412301640

02-027-007-636

1,495

50

"Сәмбет" ш/қ

810305300812

02-027-007-639

2,495

51

"Ақ сұңқар" ш/қ

831018303038

02-027-008-081

10,447

52

"Аслан" ш/қ

571031400431

02-027-018-082

0,432

53

"Сұңқар" ш/қ

941011350361

02-027-007-644

1,498

54

"Базан" ш/қ

920330302270

02-027-018-149

1,617

55

"Мұқан" ш/қ

641025300834

02-027-007

1,010


жиыны



116,691

      Ескерту: аббревиатуралардың транскрипциясы: ш / қ – шаруа қожалығы;

      Ауылдық округ аумағындағы ауыл шаруашылығы жануарларының саны: ірі қара мал-1474; қой мен ешкі – 3843 және жылқы-735 бас.

      Жұрын ауылында: ірі қара мал – 1024; қой мен ешкі – 3204, жылқы-276 бас.

      Көлденең темір ауылында: ірі қара мал – 249; қой мен ешкі – 497, жылқы-180 бас.

      Көбелей ауылында: ірі қара мал – 177; қой мен ешкі – 5, жылқы – 271 бас.

      Рзд № 53: ірі қара мал – 24; қой мен ешкі – 137, жылқы- 8 бас.

      Ауылдық округтің жайылымдық жемшөптерінің қоректік коэффициенті 0,28 жем шөп бірлігіне дейін болады. Бұл 100 кг жайылымдық жемде табиғи ылғалдылықта 28-ге дейін жем бірлігі бар дегенді білдіреді. Жайылымдық жемшөптің осындай қоректік коэффициентімен тәулігіне: ірі қара мал -32 кг; ұсақ мал -6,4 кг; жылқы – 35,7 кг; жайылым кезеңінде 240 күн: ірі қара мал -7680 кг; ұсақ мал -1536 кг; жылқы-8568 кг мал азығы қажет. Өнімділігі 1020 кг/га және жайылымдық жемнің коректік коэффициенті 0,28 жем. Мал жаю жүктемесі: ІҚМ-7,7; ұсақ мал-1,5 және жылқы-бір басына 8,4 гектар.

      4-кесте. Жайылымдарды бөлу

№ п/п

Ауылдық округ атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

Елді мекен атауы

Ауыл шаруашылығы жануарлары үшін қажетті жайылым алаңы, гектар

Көпшілік пайдаланатын жайылымдардың алаңы, гектар

Шалғайдағы жайылымдар алаңы, гектар

Ірі қара мал

Ұсақ мал

жылқылар

түйелер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10


Жұрын ауылдық округі

154845000

Жұрын

7885

4806

2318

0

21896

0


Көлденең темір

1917

745

1512

0

5771

0


Көбелей

1363

7

2276

0

10132

0


Рзд №53

185

205

67



0

      Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю үшін 23 286 га қажет.

      Ірі қара мал – 1474; қой мен ешкі - 3843 және жылқы – 735 бас қоғамдық жайылымдарда жайылады, ауданы 37799 гектар, алыстағы жайылымдарда 0 Бас жайылады, ауданы 0 мың гектар.

      Ақкемер ауылдық округінің қоғамдық жайылым алаңы жайылатын малға жайылымдық жемге деген қажеттілікті қамтамасыз етеді. Алайда, №53 разъезде жайылымдардың тапшылығы 457 га құрады, осыған байланысты жайылымдық аумақтарды елді мекендер арасында қайта бөлуді қарастыру қажет.

      5-кесте. Қажетті қосымша жайылымдар

р/с №

Босалқы жерлерден қажет етілетін қосымша жайылымдар, мың гектар

Қосымша берілетін жайылымдар

жайылым пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар, мың гектар

жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыру мақсатында резервке қойылуға тиіс жайылымдар, мың гектар

1

2

3

4

  Жұрын ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 2 қосымша

Жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері

Табиғи азықтық алқаптардың жіктемесі бойынша және түсініксөз бойынша шифрлар, күні

Контурлар мен сипаттамалар нөмірі (жақша ішінде)

Табиғи азықтық алқаптар типтерінің (айырмала-рының, түрленді-рулерінің) жер бедеріне топыраққа байланы-стырылған атауы. Басқа жерлер мен алқаптардың атауы

Алқап түрі

Контур-дағы пайыз-дық қаты-нас

Алаңы, мың гектар

Заманауи пайдала-нылуы

1

2

3

4

5

6

7

Жұрын ауылдық округі

14, 17, 20, 24, 53, 144, 145

Селеулі- бетегелі -әртүрлі шөптер және жусанды, бұталы өсімдіктері бар дала жайылым-дары

Жазық жайы-лым-дар мен ша-бын-дық-тар

Селеу-лі –бете-гелі – 60%
Әртүр-лі шөптер –40%

37,8

Жыл бойы

      кестенің жалғасы

Жалпы түсімділік, гектарына центнерден (зерттеп қарау жылы)

Орташа жыл ішінде желінетін өсімдіктердің түсімділігі: құрғақ массаның гектарына центнерден, азық бірлігінің гектарына центнерден, қорытылатын протеиннің гектарына килограмм

маусымдар бойынша жайылымдық азық

шабындық

шабылатын жайылым

көктем

жаз

күз

қыс

8

9

10

11

12

13

14

10,5

-

-

8,8

9,3

10,1

5,1

      Кестенің жалғасы

Контур бойынша есептелген түсімділік: құрғақ массаның гектарына центнерден (алымы), азық бірлігінің гектарына центнерден (бөлгіш)

Контур бойынша азық қоры құрғақ массаның гектарына центнерден (алымы), азық бірлігінің гектарына центнерден (бөлгіш)

Дақылдық-техникалық жай-күй, дәрілік өсімдіктердің бар-жоғы

Пайдалану бойынша ұсыныстар, малдың түрі. Жақсарту жөнінде ұсынылған шаралар

15

16

17

18

8,3
2324

313732
87845

қанағаттанарлық

Ұсақ және ірі қара мал және жылқы үшін учаскелерді ауыстырып қолдау

      Жайылымдарды геоботаникалық зерттеу мәліметтері

      Географиялық орналасуы

      Жұрын - Қазақстанның Ақтөбе облысы Мұғалжар ауданындағы ауыл. Жұрын ауылдық округінің әкімшілік орталығы. Қандыағаш қаласының орталығынан оңтүстікке қарай 25 шақырым жерде орналасқан.

      Климаты

      Ауылдық округтің климаты құрғақ дала аймағына жатады, қысы ұзақ қатал, қысқа ыстық жазда, қыс пен жаздың температурасының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аздығымен, құрғақшылықпен сипатталады.

      Топырақ

      Топырақ негізінен қоңыр және қызыл қоңыр, гумусы аз. Геоботаникалық зерттеу нәтижесінде жайылымдардың мынадай түрлері анықталды: әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, тобылғы-қараған бұталы өсімдіктер. Шөптерде: жусан, бұйырғын, тасбұйырғын, күйреуік, изен, шөгінді, блюграсс, бетеге, камфоросма, қауырсынды шөп, екпе шөп, ши, тамарикс, шабындық, көкпек, бидай шөптері, вострец, астрагал, тобылғы, қараған, шабындық кездеседі. Ауылдық округ жайылымдарының жалпы проективті жабыны жалпы алаңның 60% құрайды. Қыша, квиноа, адыраспан, ошаған, сафора сияқты шөптердің 3% - от улы және зиянды өсімдіктердің болуы. Бұл жайылымдардың потенциалды өнімділігі табиғи ылғалдылықта 10,5 ц/га дейін болды.

      Мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер

      Ауылдық округте бір мал қорымы бар.

  Жұрын ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 3 қосымша

Жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер

р/с №

Жайылымдық инфрақұрылым объектілері

Жұмыс істеп тұрған жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің саны, бірлік

Құрылысты (реконструкцияны) талап ететін, бірліктер

Ұзындығы, километр

Алаңы, мың шаршы метр

1

2

3

4

5

6

1.

Суландыру құрылысжайлары (ұңғымалар, құбырлы және шахталы құдықтар, апандар)





2.

Құрылысжайлар, көпірлер, жолдар





3.

Мал айдайтын жолдар, малды аялдатуға арналған алаңдар мен суат алаңдары





4.

Қойларды тоғытуға арналған ыдыстар, қоралар және қоршалған жерлер, жайылымдардың қоршаулары, шарбақтар (оның ішінде электрлі шарбақтар), ауыл шаруашылығы жануарларын қоршап-бөлшектеп жаюға арналған қашалар





5.

Ауыл шаруашылығы жануарларын ветеринариялық емдеуге арналған өткелектер





6.

Электр және жылу энергиясымен қамтамасыз етуге арналған құрылысжайлар мен объектілер, жаңартылатын және баламалы энергия көздері пайдаланылатын объектілер





7.

Сумен жабдықтау объектілері және тіршілікті қамтамасыз етудің басқа да түрлері, персоналдың маусымдық тұруына арналған құрылысжайлар және жайылымдарды күтіп-ұстау мен пайдалану үшін қажетті өзге де мүлік





  Жұрын ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 4 қосымша

      1 –кесте. Ауыл шаруашылығы жануарларының иелерін көрсете отырып, олардың саны туралы деректер

р/с №

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Иесінің типі

Иесінің бизнес сәйкестендіру нөмірі/ жеке сәйкестендіру нөмірі

1

2

3

4

5

1

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Әсем" ш/қ

731105350389

2

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Әуез" ш/қ

300121300665

3

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Ащыбұлақ" ш/қ

190664000019

4

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Әлке-би" ш/қ

120264007792

5

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Балман" ш/қ

841120400535

6

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Жұлдыз-К" ш/қ

950464003879

7

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Манас-К" ш/қ

150864008480

8

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Назар" ш/қ

060964023845

9

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Қасай" ш/қ

060964023845

10

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Сәңкібай" ш/қ

064664027738

11

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Серікқали" ш/қ

820629300131

12

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Шоман" ш/қ

070664026315

13

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Темірлан-2" ш/қ

091164018194

14

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Жамбыл" ш/қ

660831300569

15

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Тоқпан" ш/қ

120364019809

16

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Жасұлан-А" ш/қ

051164024356

17

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Ақсаулет" ш/қ

111264019182

18

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Қонысбай" ш/қ

050264032857

19

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Темірғали" ш/қ

711009300664

20

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Шолақ" ш/қ

080864008504

21

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Қартбай" ш/қ

040664029007

22

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Төрахмет" ш/қ

040664025639

23

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Темірболат" ш/қ

040664023840

24

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Рас" ш/қ

050364031634

25

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Нұрлан"ш/қ

051164024022

26

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Жортпас" ш/қ

650125402097

27

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Нұрлан-А" ш/қ

080364004820

28

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Береке-Ж" ш/қ

100664018124

29

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Жансерік" ш/қ

101064015874

30

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Санжар-С" ш/қ

110864019706

31

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Нұр-Талап" ш/қ

130364002251

32

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Нұрхат" ш/қ

131164006557

33

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Шалқар" ш/қ

141164013797

34

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Барс" ш/қ

141064012837

35

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Дастан-1" ш/қ

140564013068

36

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Құлагер-А" ш/қ

700101406695

37

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Тоған" ш/қ

150464000530

38

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Өмірбай" ш/қ

630713302201

39

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Ернұр" ш/қ

631029302325

40

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Қоныс" ш/қ

720518401823

41

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Тілеу-қабақ" ш/қ

890627350821

42

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Алинұр" ш/қ

750726301615

43

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Әмір" ш/қ

821212301410

44

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Zhide" ш/қ

471001300381

45

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Әділет" ш/қ

200564017094

46

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Райымбек" ш/қ

770624300824

47

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Асан" ш/қ

821225302221

48

154845000

Жұрын ауылдық округі

"ORLEY" ш/қ

920705400803

49

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Жұбаныш" ш/қ

710412301640

50

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Сәмбет" ш/қ

810305300812

51

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Ақ сұңқар" ш/қ

831018303038

52

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Аслан" ш/қ

571031400431

53

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Сұңқар" ш/қ

941011350361

54

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Базан" ш/қ

920330302270

55

154845000

Жұрын ауылдық округі

"Мұқан" ш/қ

641025300834

      кестенің жалғасы

Жеке тұлғалардың аты, әкесінің аты (бар болса), тегі немесе заңды тұлғалардың атауы

Мал басының саны, бас

Ірі қара мал

Ұсақ мал

жылқылар

түйелер

6

7

8

9

10

Оразалин Қайрат

33

0

13

0

Абсатаров Айдынғали

12

0

1

0

Даулетова Сания

0

77

22

0

Жекеев Мұқанбет

0

0

178

0

Абдиров Канат

126

0

0

0

Ибраев Асылбек

140

139

68

0

Санкибаева Гулжан

130

19

126

0

Байкенов Мырзабай

14

0

2

0

Исенов Ануарбек

740

0

0

0

Мурзабеков Ж

0

0

160

0

Көккөзов С

182

937

25

0

Умаров Қазбек

355

0

189

0

Абдиров Т

337

0

3

0

Кошимбетов Ж

373

0

0

0

Алпысбаев Болат

11

12

11

0

Алпысбаев Мейржан

83

0

15

0

Салмагамбетов

19

0

4

0

Нукусов Ғалымжан

177

1117

58

0

Кенжегулов Болат

138

0

0

0

Гурова Елена

646

0

0

0

Султанов Теміргали

20

20

0

0

Утегенов Мейрамбек

167

0

79

0

Есенжолов Т

23

44

25

0

Жамбыл Құдірет

39

0

33

0

Иткарин Ғалымжан

74

0

3

0

Нукусова Гульбарам

224

638

24

0

Жаксимбаев М

0

334

0

0

Данабек Жайнагул

1199

2406

615

0

Таванова Гульжанат

0

0

114

0

Тулеуов Мади

107

0

185

0

Узакбаев Рустам

95

0

72

0

Китаров Сұлтанбек

46

1658

2

0

Дауетова Гулбақыт

14

0

122

0

Фирсов Виталий

0

1068

213

0

Кустубаева Әсел

411

0

0

0

Ешматова Шынар

0

0

744

0

Атаев Бауыржан

443

0

0

0

Жанаділ Жаслан

86

0

0

0

Самбаев Дауыс

177

91

126

0

Теребаева Алтын

14

10

0

0

Атантаев Касымхан

0

0

108

0

Минашев Мейрбек

264

0

1

0

Базарбаева Жанаргүл

0

923

129

0

Нургалиев Тоқаш

0

0

0

0

Болуспаев Актай

108

0

56

0

Майбасов Анарбек

62

0

0

0

Испусинов Асан

39

0

35

0

Балашова Назира

0

0

148

0

Иманбаев Мирғалым

0

0

38

0

Ахметбеков Сүлеймен

0

0

69

0

Халымбек Әсет

333

100

172

0

Қосыбаева Дамеш

0

0

0

0

Абдикалыкова Аделя

66

0

315

0

Қыдырбай Жансерік

0

0

499

0

Таганов Амандық

115

0

198

0

      2-кесте. Ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер

№ п/п

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Үйірлердің, отарлардың, табындардың саны

Ірі қара мал

Ұсақ мал

Жылқылар

Түйелер

бұқалар

сиырлар

қашарлар

бұқашықтар

қойлар және ешкілер

төл (тоқтылар, шыбыштар)

төл (еркек тоқтылар, текешіктер)

айғырлар, биелер

төл

түйелер

төл

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14


Итого:

Жұрын

0

9

0

0

7

0

0

4

0

0

0

      3- кесте. Шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы мәліметтер

р/с №

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Численность поголовья, голов

Ірі қара мал

Ұсақ мал

Жылқылар

Түйелер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


Итого:










      Екпе және құрғақ жайылымдарда, орман, су қорлары жерлерінде және ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың ерекшеліктері туралы деректер

      Екпе жайылымдар мен аридтік жайылымдарда ауылшаруашылық жануарларын жаю әртүрлі факторлармен, соның ішінде өсімдік жамылғысының түрімен, қоршаған орта жағдайларымен және басқару әдістерімен ерекшеленеді. Өсімдік жамылғысы адам қалыптастыратын екпе жайылымдарда жайылым көбінесе бақыланатын және қарқынды басқарылатын болады, бұл жемшөптің өнімділігі мен сапасын оңтайландыруға мүмкіндік береді. Аридтік жайылымдар, керісінше, аз өсімдіктермен және қатал жағдайлармен сипатталады, бұл тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін бейімделгіш жайылым стратегияларын қажет етеді.

  Жұрын ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 5 қосымша

Ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары

жылдар

Учаскелердің нөмірлері

I

II

III

IV

бірінші жыл

көктемгі маусым

жазғы маусым

күзгі маусым

демалатын учаске

екінші жыл

демалатын учаске

көктемгі маусым

жазғы маусым

күзгі маусым

үшінші жыл

күзгі маусым

демалатын учаске

көктемгі маусым

жазғы маусым

төртінші жыл

жазғы маусым

күзгі маусым

демалатын учаске

көктемгі маусым

      Ауылдық округтің жайылымдары маусымдық болып табылады. Түрлік құрамына байланысты маусымдық жайылымдарда мал жаю жемшөптің қоректенуге жарамдылығымен және оның өнімділігін сақтау ұзақтығымен анықталады. Көктемгі жайылымдар эфемерлердің қайта өсуімен қолданылады. Жазда (бидай шөптері, дәнді-шөптер); көктемде (қауырсын шөптері басым шымтезек-жусан, қауырсынды-типті-тар жусан), күзде (жусан-дәнді дақылдар) және қыста (жартылай бұта - солянка). Жайылымдарды оларды қорғау шараларын сақтамай пайдалану көбінесе жайылымдардың тозып кетуіне, әртүрлі дәрежедегі деградацияға әкеледі. Сондай-ақ, қажетті (оңтайлы) маусымда шөпті пайдаланбау 40-70% жем бірлігін және 60-80% ақуызды жоғалтуға әкеледі. Осыған байланысты жыл сайын жаңартылатын ресурстың жоғалуын болдырмау үшін әрбір учаске өз мерзімінде пайдаланылуы тиіс.

      Жайылым алаңдарын жекелеген жайылымдық учаскелерге бөлу;

      Әр маусымның (күндердің) жайылым ұзақтығы белгілі бір жылдың шарттарымен анықталады. Жануарларды жаю ауа температурасының +10оС тұрақты көрсеткішіне жеткенде басталуы керек. Жайылым биіктігі 15-20 см қар жамылғысымен аяқталады.

      Ауылдық округтің көктемгі жайылымдары селеулі-жусан, қауырсын-бетегелі жусан типтері басым. Жайылымның ұзақтығы көктемгі жайылымдарда (сәуір-маусым) – 70 күнді құрайды.

      Жазғы жайылымдар бидай шөптері, дәнді дақылдар мен шөптердің түрлерімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (маусым-қыркүйек) 70 күн.

      Күзгі жайылымдар жусан-жарма түрімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (қыркүйек-қараша) 70 күн.

      Қысқы жайылымдар бұта-солянка түрімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (қараша-желтоқсан) 30 күн.

      Ауыл шаруашылығы жануарларының орташа тәуліктік су тұтынуы:

      Жазғы уақытта (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-55;

      қысыр сиырлар-50;

      2 жасқа дейінгі нетели-30;

      6 айға дейінгі бұзаулар-20;

      жатырды емізбейтін жұмысшы жылқылар-50;

      асыл тұқымды жылқылар, емізетін жатырлар-50;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар-40;

      7 айға дейінгі құлындар – 10;

      ересек қой-8;

      1 жасқа дейінгі жас қой-3.

      Көктем және күз мезгілінде (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-45;

      қысыр сиырлар-40;

      2 жасқа дейінгі баспақтар-30;

      6 айға дейінгі бұзаулар-15;

      емізбейтін жұмысшы жылқылар-40;

      асыл тұқымды жылқылар,

      емізетін жатырлар-40;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар-30;

      7 айға дейінгі құлындар-6;

      ересек қойлар-5.

      Қыс мезгілінде (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-35;

      қысыр сиырлар-30;

      2 жасқа дейінгі баспақтар-25;

      6 айға дейінгі бұзаулар-15;

      емізбейтін жұмысшы жылқылар-30;

      асыл тұқымды жылқылар, емізетін жатырлар-30;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар – 20;

      ересек қойлар-3.

      Ауылдық округке кіретін ауылдық елді мекендер арасында жайылымдарды жобалық бөлу (қайта бөлу), онда жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды бөлу (қайта бөлу) схемасы көрсетіледі. Жұрын ауылдық округінің қоғамдық жайылым алаңы жайылымдық жемге деген қажеттілікті қамтамасыз етеді жайылатын мал. Алайда, №53 разъезде жайылымдардың тапшылығы 457 га құрады, осыған байланысты жайылымдық аумақтарды елді мекендер арасында қайта бөлуді қарастыру қажет.

      1. Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Жұрын ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



      2. Жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтажына арналған жайылымдарды, оның ішінде жайылымдардың, оның ішінде жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтажына арналған қоғамдық жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетілетін қоғамдық жайылымдарды белгілейтін Схема (карта)



      3. Жайылымдарды геоботаникалық зерттеу негізінде ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілетін жайылым айналымдарының ұсынылатын схемалары көрсетілген Схема (карта)

жылдар

1 қамау көктем

2 қамау көктем-жаз

3 қамау көктем-жаз-күз

4 қамау күз

2025

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

демалу

2026

демалу

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

2027

көктемгі-жазғы маусым 1

Летний период 2

Күзгі маусым 3

демалу

2028

демалу

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

2029

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

демалу

      ескерту: 1, 2, 3, 4 жылына қолданылатын қамаудың реті



      4. Ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттарды, мал айдау трассаларын және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілерін, сондай-ақ ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдау трассалары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері, мал қорымдарының (биометриялық шұңқырлардың) орналасқан жері көрсетілетін мал қорымдарын (биометриялық шұңқырларды) белгілейтін Схема (карта)



      5. Жайылым пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдарды белгілейтін Схема (карта)



      7. Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы



      8. Ауыл, ауылдық округ жанында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың шалғайдағы жайылымдарында ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру схемасы



      9. Ауылда, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы



  Мұғалжар аудандық
мәслихатының 2025 жылғы
11 қыркүектегі № 430 шешіміне
1 қосымша

Жем қаласында жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

      Осы жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі-жоспар) "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6 – бабының 4-1) тармақшасына (бұдан әрі-Заң), "мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 29 шілдедегі бұйрығына сәйкес әзірленді 2024 жылғы № 263 "жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі үлгілік жоспарды бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34831 болып тіркелген).

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады.

      Жоспарды әзірлеген кезде мыналар ескеріледі:

      1) осы Жоспарға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері.

      2) осы Жоспарға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері.

      3) Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 3 ақпандағы № 35 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19987 болып тіркелген) бекітілген Мал қорымдарының (биотермиялық шұңқырлардың) тізілімін жүргізу қағидаларына сәйкес қалыптастырылған мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер;

      4) осы Жоспарға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер.

      5) осы Жоспарға 4-қосымшаның 1-кестесіне сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының иелерін көрсете отырып, оларды сәйкестендіру дерекқорынан алынған ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы деректер;

      6) осы Жоспарға 4-қосымшаның 2-кестесіне сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер.

      7) осы Жоспарға 4-қосымшаның 3-кестесіне сәйкес нысан бойынша шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы мәліметтер.

      8) екпе және аридтік жайылымдарда, орман, су қорлары мен ерекше қорғалатын табиғи аумақтар жерлерінде ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері туралы деректер.

      9) осы Жоспарға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары;

      10) мал шаруашылығы және өсімдік шаруашылығы статистикасы бойынша ресми статистикалық ақпарат.

      Жоспарда мынадай қосымшалар қамтылған:

      1) әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында жайылымдардың жер санаттары бөлінісінде орналасу схемасы (картасы), онда жайылымдардың шекаралары, алаңдары мен түрлері, оның ішінде шалғайдағы, маусымдық, құрғақ және екпе жайылымдар, жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттарының негізінде олардың меншік иелері немесе жер пайдаланушылар туралы мәліметтер көрсетіледі;

      2) жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдар, оның ішінде қоғамдық жайылымдар белгіленген схема (карта), онда жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдардың, оның ішінде қоғамдық жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі;

      3) ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілген схема (карта), онда жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау негізінде ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетіледі;

      4) ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілері, сондай-ақ мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) белгіленетін схема (карта), онда ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар, жайылымдық инфрақұрылым объектілері, мал қорымдарының (биометриялық шұңқырлардың) орналасқан жері көрсетіледі;

      5) жайылымды пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар белгіленген схема (карта).

      6) халықтың жеке ауласындағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдарды белгілейтін схема (карта), онда жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі.

      7) суды тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, қазандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы, онда жануарлардың су көздеріне қарай жүріп-тұру маршруттары көрсетіледі.

      8) ауыл шаруашылығы жануарларының басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы, онда ауыл шаруашылығы жануарларының басын орналастыруға арналған шалғайдағы жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі;

      9) ауылдық округке кіретін ауылдық елді мекендер арасында жайылымдарды жобалық бөлу (қайта бөлу), онда жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды бөлу (қайта бөлу) схемасы көрсетіледі;

      10) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті талаптар:

      "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11064 болып тіркелген) сәйкес жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын сақтау;

      жайылым айналымын және суды пайдалану көздерін ескере отырып жайылымдарды пайдалану;

      жайылым алаңдарын жекеленген өріс учаскелеріне бөлу;

      жайылым учаскелерін жыл маусымдары бойынша кеңістікте және уақытпен (маусым, жыл ішінде) кезектестіру;

      жайылым айналымы учаскелерінің бірін жайылымсыз және ауыл шаруашылығы жануарларынсыз жыл сайын қалдыру.

  Жем қаласында жайылымдарды
басқару және оларды пайдалану
жөніндегі 2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға 1 қосымша

Өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері

      1-кесте. Жем қаласының жер санаттары бойынша жайылымдарды бөлу, гектар

Қала атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

Жерлің санаттары

жерлер жиыны

ауыл шаруашылығы мақсатындағы

елді мекендердің

өнеркәсіп, көлік және өзге де ауыл шаруашылығы мақсатындағы емес

ерекше қорғала-тын табиғи аумақтар-дың

орман қоры-ның

су қоры-ның

босал-қы жер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Жем

154825000

0

17804

0

0

0

0

0

17804

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Жем қаласында 1 қалалық елді мекен бар бар. Жем қаласы аумағының жалпы ауданы 17804 гектар. Санаттар бойынша жерлер: елді мекендердің жерлері – 17804 гектар болып бөлінеді. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің, ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың, өнеркәсіп жерлерінің, орман қорының, су қорының, босалқы жер қоры жерлері жоқ.

      2-кесте. Елді мекеннің жайылымдарын бөлу, гектар

№ р/с

Қала атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

елді мекеннің атауы

Жайылымдардың жалпы алаңы, гектар

Жайылым алаңы мен түрлері

жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыруға арналған, гектар

көпшілік пайдаланатын, мың гектар

шалғайдағы, гектар

маусымдық, гектар

аридтік, гектар

екпе жайылымдар, гектар

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


Жем

115825000

Жем

17423

17423

17423

0

0

0

0

      Жем қаласының аумағында шалғайдағы, маусымдық, аридтік және екпе жайылымдар жоқ. Қалада агроқұрылымдар жоқ.

      3-кесте. Жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттары негізінде меншік иелері мен жер пайдаланушылар туралы мәліметтер

р/с №

Меншік иелерінің, жер пайдаланушылардың атауы

Бизнес сәйкестендіру нөмірі/жеке сәйкестендіру нөмірі

Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі

Жайылымдар алаңы, мың гектар

1

2

3

4

5

1





      Қала аумағындағы ауыл шаруашылығы жануарларының саны: ірі қара мал- 192; қой мен ешкі – 630, жылқы- 72 бас.

      Қала жайылымдық жемшөптерінің қоректік коэффициенті 0,26 жем шөп бірлігіне дейін болады. Бұл 100 кг жайылымдық жемде табиғи ылғалдылықта 26-ға дейін жем бірлігі бар дегенді білдіреді. Жайылымдық жемшөптің осындай қоректік коэффициентімен тәулігіне: ірі қара мал -34 кг; ұсақ мал -6,4 кг; жылқы – 38,4 кг; жайылым кезеңінде 240 күн: ірі қара мал -8160 кг; ұсақ мал -1368 кг; жылқы-9216 кг, түйе 10152 кг мал азығы қажет. Өнімділігі 850 кг/га және жайылымдық жемнің коректік коэффициенті 0,26 жем. Мал жаю жүктемесі: ІҚМ-9,6; ұсақ мал-1,6, жылқы - бір басына 10,8 гектар, түйе – бір басына 11,9 гектар.

      4-кесте. Жайылымдарды бөлу

№ п/п

Қала атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

Елді мекен атауы

Ауыл шаруашылығы жануарлары үшін қажетті жайылым алаңы, гектар

Көпшілік пайдаланатын жайылымдардың алаңы, гектар

Шалғайдағы жайылымдар алаңы, гектар

Ірі қара мал

Ұсақ мал

жылқылар

түйелер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

Жем

154825000

Жем




0

17423

0

      Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю үшін 3629 га қажет.

      Ірі қара мал – 192; қой мен ешкі – 630 және жылқы – 72 бас. Қоғамдық жайылымдарда жайылады, ауданы 17423 гектар, алыстағы жайылымдарда 0 Бас жайылады, ауданы 0 мың гектар.

      Жем қаласының қоғамдық жайылым алаңы жайылатын малға жайылымдық жемге деген қажеттілікті қамтамасыз етеді.

      5-кесте. Қажетті қосымша жайылымдар

р/с №

Босалқы жерлерден қажет етілетін қосымша жайылымдар, мың гектар

Қосымша берілетін жайылымдар

жайылым пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар, мың гектар

жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыру мақсатында резервке қойылуға тиіс жайылымдар, мың гектар

1

2

3

4

  Жем қаласында жайылымдарды
басқару және оларды пайдалану
жөніндегі 2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға 2 қосымша

Жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері

Табиғи азықтық алқаптардың жіктемесі бойынша және түсініксөз бойынша шифрлар, күні

Контурлар мен сипаттамалар нөмірі (жақша ішінде)

Табиғи азықтық алқаптар типтерінің (айырмала-рының, түрлендірулерінің) жер бедеріне топыраққа байланыстырылған атауы. Басқа жерлер мен алқаптардың атауы

Алқап түрі

Контурдағы пайыздық қатынас

Алаңы, мың гектар

Заманауи пайдаланылуы

1

2

3

4

5

6

7

Жем қаласы

32, 154

Қара жусанды және жусанды, бұталы өсімдіктері бар шөл дала жайылым-дары

Шөлді жайылымдар, сортаң топырақтар, жазық жайылымдар

Қара жусан – 60%
Тас бұйыр-ғын –40%

17,4

Жыл бойы

      кестенің жалғасы

Жалпы түсімділік, гектарына центнерден (зерттепқарау жылы)

Орташа жыл ішінде желінетін өсімдіктердің түсімділігі: құрғақ массаның гектарына центнерден, азық бірлігінің гектарына центнерден, қорытылатын протеиннің гектарына килограмм

маусымдар бойынша жайылымдық азық

шабындық

шабылатын жайылым

көктем

жаз

күз

қыс

8

9

10

11

12

13

14

10,5

-

-

8,8

9,3

10,1

5,1

      Кестенің жалғасы

Контур бойынша есептелген түсімділік: құрғақ массаның гектарына центнерден (алымы), азық бірлігінің гектарына центнерден (бөлгіш)

Контур бойынша азық қоры құрғақ массаның гектарына центнерден (алымы), азық бірлігінің гектарына центнерден (бөлгіш)

Дақылдық-техникалық жай-күй, дәрілік өсімдіктердің бар-жоғы

Пайдалану бойынша ұсыныстар, малдың түрі. Жақсарту жөнінде ұсынылған шаралар

15

16

17

18

8,3
2158

144641
37599

қанағаттанарлық

Ұсақ және ірі қара мал және жылқы үшін учаскелерді ауыстырып қолдау

      Жайылымдарды геоботаникалық зерттеу мәліметтері

      Географиялық орналасуы

      Жем - Қазақстанның Ақтөбе облысы Мұғалжар ауданындағы қала. Қандыағаш қаласының орталығынан оңтүстікке қарай 108 шақырым жерде орналасқан.

      Климаты

      Ауылдын климаты құрғақ далалық, жартылай шөлейттік, шөлді аймағына жатады, қысы ұзақ қатал, қысқа ыстық жазда, қыс пен жаздың температурасының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аздығымен, құрғақшылықпен сипатталады.

      Топырақ

      Топырақ негізінен ашық қоңыр, гумусы аз. Геоботаникалық зерттеу нәтижесінде жайылымдардың мынадай түрлері анықталды: жартылай бұталы, сортаң, шөл жайылымдары, сортаңды топырақтар. Шөптерде: қара-жусан, көкпек-жусан, бұйырғын, тасбұйырғын, дәнді жусанды шөптер кездеседі. Ауылдын жайылымдарының жалпы проективті жабыны жалпы алаңның 50% құрайды. Қыша, квиноа, адыраспан, ошаған, сафора сияқты шөптердің 3% - от улы және зиянды өсімдіктердің болуы. Бұл жайылымдардың потенциалды өнімділігі табиғи ылғалдылықта 9,5 ц/га дейін болды.

      Мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер

      Ауылда бір мал қорымы бар.

  Жем қаласында жайылымдарды
басқару және оларды пайдалану
жөніндегі 2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға 3 қосымша

Жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер

р/с №

Жайылымдық инфрақұрылым объектілері

Жұмыс істеп тұрған жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің саны, бірлік

Құрылысты (реконструкцияны) талап ететін, бірліктер

Ұзындығы, километр

Алаңы, мың шаршы метр

1

2

3

4

5

6

1.

Суландыру құрылысжайлары (ұңғымалар, құбырлы және шахталы құдықтар, апандар)





2.

Құрылысжайлар, көпірлер, жолдар





3.

Мал айдайтын жолдар, малды аялдатуға арналған алаңдар мен суат алаңдары





4.

Қойларды тоғытуға арналған ыдыстар, қоралар және қоршалған жерлер, жайылымдардың қоршаулары, шарбақтар (оның ішінде электрлі шарбақтар), ауыл шаруашылығы жануарларын қоршап-бөлшектеп жаюға арналған қашалар





5.

Ауыл шаруашылығы жануарларын ветеринариялық емдеуге арналған өткелектер





6.

Электр және жылу энергиясымен қамтамасыз етуге арналған құрылысжайлар мен объектілер, жаңартылатын және баламалы энергия көздері пайдаланылатын объектілер





7.

Сумен жабдықтау объектілері және тіршілікті қамтамасыз етудің басқа да түрлері, персоналдың маусымдық тұруына арналған құрылысжайлар және жайылымдарды күтіп-ұстау мен пайдалану үшін қажетті өзге де мүлік





  Жем қаласында жайылымдарды
басқару және оларды пайдалану
жөніндегі 2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға 4 қосымша

      1 –кесте. Ауыл шаруашылығы жануарларының иелерін көрсете отырып, олардың саны туралы деректер

р/с №

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Иесінің типі

Иесінің бизнес сәйкестендіру нөмірі/ жеке сәйкестендіру нөмірі

Жеке тұлғалардың аты, әкесінің аты (бар болса), тегі немесе заңды тұлғалардың атауы

Мал басының саны, бас

Ірі қара мал

Ұсақ мал

жылқылар

түйелер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1










      2-кесте. Ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер

№ п/п

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Үйірлердің, отарлардың, табындардың саны

Ірі қара мал

Ұсақ мал

Жылқылар

Түйелер

бұқалар

сиырлар

қашарлар

бұқашықтар

қойлар және ешкілер

төл (тоқтылар, шыбыштар)

төл (еркек тоқтылар , текешіктер)

айғырлар, биелер

төл

түйелер

төл

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14


Итого:

Жем

0

1

0

0

1

0

0

1

0

0

0

      3- кесте. Шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы мәліметтер

р/с №

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Численность поголовья, голов

Ірі қара мал

Ұсақ мал

Жылқылар

Түйелер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


Итого:










      Екпе және құрғақ жайылымдарда, орман, су қорлары жерлерінде және ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың ерекшеліктері туралы деректер

      Екпе жайылымдар мен аридтік жайылымдарда ауылшаруашылық жануарларын жаю әртүрлі факторлармен, соның ішінде өсімдік жамылғысының түрімен, қоршаған орта жағдайларымен және басқару әдістерімен ерекшеленеді. Өсімдік жамылғысы адам қалыптастыратын екпе жайылымдарда жайылым көбінесе бақыланатын және қарқынды басқарылатын болады, бұл жемшөптің өнімділігі мен сапасын оңтайландыруға мүмкіндік береді. Аридтік жайылымдар, керісінше, аз өсімдіктермен және қатал жағдайлармен сипатталады, бұл тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін бейімделгіш жайылым стратегияларын қажет етеді.

  Жем қаласында жайылымдарды
басқару және оларды пайдалану
жөніндегі 2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға 5 қосымша

Ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары

жылдар

Учаскелердің нөмірлері

I

II

III

IV

бірінші жыл

көктемгі маусым

жазғы маусым

күзгі маусым

демалатын учаске

екінші жыл

демалатын учаске

көктемгі маусым

жазғы маусым

күзгі маусым

үшінші жыл

күзгі маусым

демалатын учаске

көктемгі маусым

жазғы маусым

төртінші жыл

жазғы маусым

күзгі маусым

демалатын учаске

көктемгі маусым

      Ауылда жайылымдары маусымдық болып табылады. Түрлік құрамына байланысты маусымдық жайылымдарда мал жаю жемшөптің қоректенуге жарамдылығымен және оның өнімділігін сақтау ұзақтығымен анықталады. Көктемгі жайылымдар эфемерлердің қайта өсуімен қолданылады. Жазда (бидай шөптері, дәнді-шөптер); көктемде (қауырсын шөптері басым шымтезек-жусан, қауырсынды-типті-тар жусан), күзде (жусан-дәнді дақылдар) және қыста (жартылай бұта - солянка). Жайылымдарды оларды қорғау шараларын сақтамай пайдалану көбінесе жайылымдардың тозып кетуіне, әртүрлі дәрежедегі деградацияға әкеледі. Сондай-ақ, қажетті (оңтайлы) маусымда шөпті пайдаланбау 40-70% жем бірлігін және 60-80% ақуызды жоғалтуға әкеледі. Осыған байланысты жыл сайын жаңартылатын ресурстың жоғалуын болдырмау үшін әрбір учаске өз мерзімінде пайдаланылуы тиіс.

      Жайылым алаңдарын жекелеген жайылымдық учаскелерге бөлу;

      Әр маусымның (күндердің) жайылым ұзақтығы белгілі бір жылдың шарттарымен анықталады. Жануарларды жаю ауа температурасының +10оС тұрақты көрсеткішіне жеткенде басталуы керек. Жайылым биіктігі 15-20 см қар жамылғысымен аяқталады.

      Ауылдын көктемгі жайылымдары селеулі-жусан, қауырсын-бетегелі жусан типтері басым. Жайылымның ұзақтығы көктемгі жайылымдарда (сәуір-маусым) – 70 күнді құрайды.

      Жазғы жайылымдар бидай шөптері, дәнді дақылдар мен шөптердің түрлерімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (маусым-қыркүйек) 70 күн.

      Күзгі жайылымдар жусан-жарма түрімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (қыркүйек-қараша) 70 күн.

      Қысқы жайылымдар бұта-солянка түрімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (қараша-желтоқсан) 30 күн.

      Ауыл шаруашылығы жануарларының орташа тәуліктік су тұтынуы:

      Жазғы уақытта (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-55;

      қысыр сиырлар-50;

      2 жасқа дейінгі нетели-30;

      6 айға дейінгі бұзаулар-20;

      жатырды емізбейтін жұмысшы жылқылар-50;

      асыл тұқымды жылқылар, емізетін жатырлар-50;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар-40;

      7 айға дейінгі құлындар – 10;

      ересек қой-8;

      1 жасқа дейінгі жас қой-3.

      Көктем және күз мезгілінде (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-45;

      қысыр сиырлар-40;

      2 жасқа дейінгі баспақтар-30;

      6 айға дейінгі бұзаулар-15;

      емізбейтін жұмысшы жылқылар-40;

      асыл тұқымды жылқылар,

      емізетін жатырлар-40;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар-30;

      7 айға дейінгі құлындар-6;

      ересек қойлар-5.

      Қыс мезгілінде (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-35;

      қысыр сиырлар-30;

      2 жасқа дейінгі баспақтар-25;

      6 айға дейінгі бұзаулар-15;

      емізбейтін жұмысшы жылқылар-30;

      асыл тұқымды жылқылар, емізетін жатырлар-30;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар – 20;

      ересек қойлар-3.

      Ауылдық округке кіретін ауылдық елді мекендер арасында жайылымдарды жобалық бөлу (қайта бөлу), онда жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды бөлу (қайта бөлу) схемасы көрсетіледі. Жем қаласында қоғамдық жайылым алаңы жайылымдық жемге деген қажеттілікті жайылатын мал қамтамасыз етеді.

      1. Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Жем қаласы аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



      2. Жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтажына арналған жайылымдарды, оның ішінде жайылымдардың, оның ішінде жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтажына арналған қоғамдық жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетілетін қоғамдық жайылымдарды белгілейтін Схема (карта)



      3. Жайылымдарды геоботаникалық зерттеу негізінде ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілетін жайылым айналымдарының ұсынылатын схемалары көрсетілген Схема (карта)

жылдар

1 қамау көктем

2 қамау көктем-жаз

3 қамау көктем-жаз-күз

4 қамау күз

2025

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

демалу

2026

демалу

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

2027

көктемгі-жазғы маусым 1

Летний период 2

Күзгі маусым 3

демалу

2028

демалу

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

2029

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

демалу

      ескерту: 1, 2, 3, 4 жылына қолданылатын қамаудың реті



      4. Ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттарды, мал айдау трассаларын және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілерін, сондай-ақ ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдау трассалары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері, мал қорымдарының (биометриялық шұңқырлардың) орналасқан жері көрсетілетін мал қорымдарын (биометриялық шұңқырларды) белгілейтін Схема (карта)



      5. Жайылым пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдарды белгілейтін Схема (карта)



      7. Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы



      8. Ауыл, ауылдық округ жанында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың шалғайдағы жайылымдарында ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру схемасы



      9. Ауылда, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды қайта бөлу схемасы



  Мұғалжар аудандық
мәслихатының 2025 жылғы
11 қыркүектегі № 430 шешіміне
1 қосымша

Егіндібұлақ ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

      Осы жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі-жоспар) "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6 – бабының 4-1) тармақшасына (бұдан әрі-Заң), "мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 29 шілдедегі бұйрығына сәйкес әзірленді 2024 жылғы № 263 "жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі үлгілік жоспарды бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34831 болып тіркелген).

      Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады.

      Жоспарды әзірлеген кезде мыналар ескеріледі:

      1) осы Жоспарға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері.

      2) осы Жоспарға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері.

      3) Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 3 ақпандағы № 35 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19987 болып тіркелген) бекітілген Мал қорымдарының (биотермиялық шұңқырлардың) тізілімін жүргізу қағидаларына сәйкес қалыптастырылған мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер;

      4) осы Жоспарға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер.

      5) осы Жоспарға 4-қосымшаның 1-кестесіне сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының иелерін көрсете отырып, оларды сәйкестендіру дерекқорынан алынған ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы деректер;

      6) осы Жоспарға 4-қосымшаның 2-кестесіне сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер.

      7) осы Жоспарға 4-қосымшаның 3-кестесіне сәйкес нысан бойынша шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы мәліметтер.

      8) екпе және аридтік жайылымдарда, орман, су қорлары мен ерекше қорғалатын табиғи аумақтар жерлерінде ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері туралы деректер.

      9) осы Жоспарға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары;

      10) мал шаруашылығы және өсімдік шаруашылығы статистикасы бойынша ресми статистикалық ақпарат.

      Жоспарда мынадай қосымшалар қамтылған:

      1) әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында жайылымдардың жер санаттары бөлінісінде орналасу схемасы (картасы), онда жайылымдардың шекаралары, алаңдары мен түрлері, оның ішінде шалғайдағы, маусымдық, құрғақ және екпе жайылымдар, жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттарының негізінде олардың меншік иелері немесе жер пайдаланушылар туралы мәліметтер көрсетіледі;

      2) жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдар, оның ішінде қоғамдық жайылымдар белгіленген схема (карта), онда жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдардың, оның ішінде қоғамдық жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі;

      3) ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілген схема (карта), онда жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау негізінде ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетіледі;

      4) ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілері, сондай-ақ мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) белгіленетін схема (карта), онда ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар, жайылымдық инфрақұрылым объектілері, мал қорымдарының (биометриялық шұңқырлардың) орналасқан жері көрсетіледі;

      5) жайылымды пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар белгіленген схема (карта).

      6) халықтың жеке ауласындағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдарды белгілейтін схема (карта), онда жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі.

      7) суды тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, қазандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы, онда жануарлардың су көздеріне қарай жүріп-тұру маршруттары көрсетіледі.

      8) ауыл шаруашылығы жануарларының басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы, онда ауыл шаруашылығы жануарларының басын орналастыруға арналған шалғайдағы жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетіледі;

      9) ауылдық округке кіретін ауылдық елді мекендер арасында жайылымдарды жобалық бөлу (қайта бөлу), онда жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды бөлу (қайта бөлу) схемасы көрсетіледі;

      10) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті талаптар:

      "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11064 болып тіркелген) сәйкес жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын сақтау;

      жайылым айналымын және суды пайдалану көздерін ескере отырып жайылымдарды пайдалану;

      жайылым алаңдарын жекеленген өріс учаскелеріне бөлу;

      жайылым учаскелерін жыл маусымдары бойынша кеңістікте және уақытпен (маусым, жыл ішінде) кезектестіру;

      жайылым айналымы учаскелерінің бірін жайылымсыз және ауыл шаруашылығы жануарларынсыз жыл сайын қалдыру.

  Егіндібұлақ ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 1 қосымша

Өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері

      1-кесте. Егіндібұлақ ауылдық округінің жер санаттары бойынша жайылымдарды бөлу, гектар

Ауылдық округ атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

Жерлің санаттары

жерлер жиыны

ауыл шаруашылығы мақсатындағы

елді мекендердің

өнеркәсіп, көлік және өзге де ауыл шаруашылығы мақсатындағы емес

ерекше қорғала-тын табиғи аумақтар-дың

орман қоры-ның

су қоры-ның

босал-қы жер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Егіндібұлақ ауылдық округі

154839000

157926

44423

3492

0

0

0

169724

375565

      Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Егіндібұлақ ауылдық округінде 2 ауылдық елді мекен бар. Егіндібұлақ ауылдық округі аумағының жалпы ауданы 375565 гектар. Санаттар бойынша жерлер: ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер - 157926 гектар; елді мекендердің жерлері – 44423 гектар; өнеркәсіп жерлері –3492 гектар; қордағы жерлер 169724 гектар болып бөлінеді. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың, орман қорының, су қорының жерлері жоқ.

      2-кесте. Елді мекеннің жайылымдарын бөлу, гектар


р/с

Ауылдық округ атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

елді мекеннің атауы

Жайылымдардың жалпы алаңы, гектар

Жайылым алаңы мен түрлері

жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыруға арналған, гектар

көпшілік пайдаланатын, мың гектар

шалғайдағы, гектар

маусымдық, гектар

аридтік, гектар

екпе жайылымдар, гектар

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


Егіндібұлақ ауылдық округ

154839000

Бұлақты
Миялыкөл

32622
10545

32622
10545

32622
10545

0

0

0

0

      Егіндібұлақ ауылдық округінің аумағында шалғайдағы, маусымдық, аридтік және екпе жайылымдар жоқ. Округте 51 агроқұрылымы жұмыс істейді, оларға 156 697 гектар жайылым бекітілген.

      3-кесте. Жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттары негізінде меншік иелері мен жер пайдаланушылар туралы мәліметтер

р/с №

Меншік иелерінің, жер пайдаланушылардың атауы

Бизнес сәйкестендіру нөмірі/жеке сәйкестендіру нөмірі

Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі

Жайылымдар алаңы, мың гектар

1

2

3

4

5

1

"Аяжан-А" ш/қ

230764023287

02-027-029-013

0,247


"Аяжан-А" ш/қ

230764023287

02-027

0,806


"Аяжан-А" ш/қ

230764023287

02-027

1,581

2

"Саяжан" ш/қ

621019300739

02-027-029-021

1,135

3

"Назерке" ш/қ

081064001759

02-027-029-015

1,247


"Назерке" ш/қ

081064001759

02-027-029-051

0,996


"Назерке" ш/қ

081064001759

02-027-029-162

2,013


"Назерке" ш/қ

081064001759

02-027-029-140

0,250


"Назерке" ш/қ

081064001759

02-027

2,731

4

"Нұрғиса" ш/қ

120264018094

02-027-029-017

0,372


"Нұрғиса" ш/қ

120264018094

02-027-029-001

2,613

5

"Скендир" ш/қ

540701300796

02-027-029-016

0,992

6

"Уали" ш/қ

040264028311

02-027-029-027

0,242


"Уали" ш/қ

040264028311

02-027-028-028

1,251

7

"Ж-Ерхан" ш/қ

060164030016

02-027-029-038

1,107

8

"Асыл" ш/қ

560101303792

02-027-029-082

0,500

9

"Шоқырақ" ш/қ

090264015725

02-027-029-041

0,797


"Шоқырақ" ш/қ

090264015725

02-027-035-025

0,403


"Шоқырақ" ш/қ

090264015725

02-027-035-077

2,996

10

"Әйтеке би" ш/қ

061164026010

02-027-029-050

1,036

11

"Родник" ш/қ

690114300438

02-027-029-062

1


"Родник" ш/қ

690114300438

02-027-029

1,188


"Родник" ш/қ

690114300438

02-027-029-029

5,692


"Родник" ш/қ

690114300438

02-027-029-031

3,309

12

"Соркол" ш/қ

080864016535

02-027-029-030

3,811

13

"Айдын" ш/қ

111264002742

02-027-029-060

0,249

14

"Нұр дала" ш/қ

100964005301

02-027-029-063

0,996

15

"Даулетқазы" ш/қ

100964008702

02-027-029-064

0,997

16

"Нұрқанат" ш/қ

100964006022

02-027-029-065

0,999


"Нұрқанат" ш/қ

100964006022

02-027-029-086

0,988


"Нұрқанат" ш/қ

100964006022

02-027-029-160

0,998


"Нұрқанат" ш/қ

100964006022

02-027-029-134

1,197


"Нұрқанат" ш/қ

100964006022

02-027-029-174

2,631


"Нұрқанат" ш/қ

100964006022

02-027-029-203

2,695


"Нұрқанат" ш/қ

100964006022

02-027-029-

2,160

17

"Альбина-А" ш/қ

110264004082

02-027-029-066

0,499

18

"Қалқан" ш/қ

140964006872

02-027-029-068

1,995

19

"Алмас" ш/қ

540118300132

02-027-029-089

1,497

20

"Нұржан" ш/қ

121164020818

02-027-029-078

1,486

21

"Борлы" ш/қ

121164007127

02-027-029-081

1,999


"Борлы" ш/қ

121164007127

02-027-029-155

4,994

22

"Қуаныш" ш/қ

130264022193

02-027-029-080

0,495


"Қуаныш" ш/қ

130264022193

02-027-029

0,999

23

"Сарсай" ш/қ

130164005635

02-027-029-079

1,991


"Сарсай" ш/қ

130164005635

02-027-029-150

1,996


"Сарсай" ш/қ

130164005635

02-027-029-151

2,075

24

"Мержан" ш/қ

780813301891

02-027-029-088

0,996

25

"Алихан" ш/қ

131164009859

02-027-029-085

2,447


"Алихан" ш/қ

131164009859

02-027-037-580

5,698

26

"Нұрдаулет-А" ш/қ

160364013976

02-027-029-154

0,861

27

"Аманат-Ж" ш/қ

790911302775

02-027-029-091

2,120

28

"Нұралтай" ш/қ

140864006333

02-027-029-119

2,480

29

"Қазулан" ш/қ

150264010014

02-027-029-120

3,207


"Қазулан" ш/қ

150264010014

02-027-029-071

2,992

30

"Тұлпар" ш/қ

610713402343

02-027-029-124

0,993


"Тұлпар" ш/қ

610713402343

02-027-029-125

1


"Тұлпар" ш/қ

610713402343

02-027-026-036

0,500


"Тұлпар" ш/қ

610713402343

02-027-0026-037

0,500

31

"Тарпан" ш/қ

580223301575

02-027-029-126

1,499

32

"Сержан" ш/қ

160164005728

02-027-029-012

1,423


"Сержан" ш/қ

160164005728

02-027-029-163

0,743

33

"Саят" ш/қ

520404300252

02-027-029-137

0,997

34

"Ақжол" ш/қ

980724301301

02-027-029-152

0,499

35

"Сарсен" ш/қ

190164018241

02-027-029-145

1,377

36

"Найза" ш/қ

390601400439

02-027-029-143

2,997

37

"Ақниет-Гаухар" ш/қ

840717300786

02-027-029-146

0,999


"Ақниет-Гаухар" ш/қ

840717300786

02-027-029-158

2,995

38

"Түғырбай" ш/қ

050464014211

02-027-029-033

0,155


"Түғырбай" ш/қ

050464014211

02-027-029-034

1,212


"Түғырбай" ш/қ

050464014211

02-027-029-138

1,499

39

"Бисекен-А"

650301301752

02-027-029-149

0,998

40

"Ақберген" ш/қ

580904300496

02-027-029-157

1,473

41

"Жәнібек" ш/қ

800101403473

02-027-029-167

1,994

42

"Жерұйық" ш/қ

850723302777

02-027-029-168

1,997


"Жерұйық" ш/қ

850723302777

02-027-029-199

0,074

43

"Талап-К" ш/қ

941226350478

02-027-029-198

1,997

44

"Ақ Сұңқар" ш/қ

811010301084

02-027-029-201

1,994

45

"Алмаз-2010" ш/қ

870618302234

02-027-029-213

2,999

46

"ҚАЗУЛАН" ш/қ

910804300774

02-027-029-214

4,997

47

"Ділнұр" ш/қ

701211300948

02-027-029-

5,276

48

"Қайрақты" ш/қ

590607301831

02-027-029

11,990

49

"Аянат" ш/қ

841105301899

02-027-029

2,017

50

"Хан-Шеркеш" ш/қ

791012301475

02-027-029-

3,147

51

"Даурен" ЖШС

930440000939

02-027-029-036

3,237


жиыны



156,697

      Ескерту: аббревиатуралардың транскрипциясы: ш / қ – шаруа қожалығы; ЖШС – жауапкершілігі шектеулі серіктестігі.

      Ауылдық округ аумағындағы ауыл шаруашылығы жануарларының саны: ірі қара мал-1130; қой мен ешкі – 2511 және жылқы- 421 бас.

      Бұлақты ауылында: ірі қара мал –900; қой мен ешкі – 1351, жылқы-384 бас.

      Миялыкөл ауылында: ірі қара мал – 230; қой мен ешкі – 1160, жылқы- 37 бас.

      Ауылдық округтің жайылымдық жемшөптерінің қоректік коэффициенті 0,26 жем шөп бірлігіне дейін болады. Бұл 100 кг жайылымдық жемде табиғи ылғалдылықта 26-ға дейін жем бірлігі бар дегенді білдіреді. Жайылымдық жемшөптің осындай қоректік коэффициентімен тәулігіне: ірі қара мал -34 кг; ұсақ мал -6,4 кг; жылқы – 38,4 кг; жайылым кезеңінде 240 күн: ірі қара мал -8160 кг; ұсақ мал -1368 кг; жылқы-9216 кг, түйе 10152 кг мал азығы қажет. Өнімділігі 850 кг/га және жайылымдық жемнің коректік коэффициенті 0,26 жем. Мал жаю жүктемесі: ІҚМ-9,6; ұсақ мал-1,6, жылқы-бір басына 10,8 гектар және түйе 11,9 гектар.

      4-кесте. Жайылымдарды бөлу

№ п/п

Ауылдық округ атауы

Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды

Елді мекен атауы

Ауыл шаруашылығы жануарлары үшін қажетті жайылым алаңы, гектар

Көпшілік пайдаланатын жайылымдардың алаңы, гектар

Шалғайдағы жайылымдар алаңы, гектар

Ірі қара мал

Ұсақ мал

жылқылар

түйелер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10


Егіндібұлақ ауылдық округі

154839000

Бұлақты

8640

2162

4147

0

32622

0


Миялыкөл

2208

1856

400

0

10545

0

      Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю үшін 19413 га қажет.

      Ірі қара мал – 1130; қой мен ешкі – 2511 және жылқы – 421 бас. Қоғамдық жайылымдарда жайылады, ауданы 43167 гектар, алыстағы жайылымдарда 0 Бас жайылады, ауданы 0 мың гектар.

      Егіндібұлақ ауылдық округінің қоғамдық жайылым алаңы жайылатын малға жайылымдық жемге деген қажеттілікті қамтамасыз етеді.

      5-кесте. Қажетті қосымша жайылымдар

р/с №

Босалқы жерлерден қажет етілетін қосымша жайылымдар, мың гектар

Қосымша берілетін жайылымдар

жайылым пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар, мың гектар

жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыру мақсатында резервке қойылуға тиіс жайылымдар, мың гектар

1

2

3

4

  Егіндібұлақ ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 2 қосымша

Жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері

Табиғи азықтық алқаптардың жіктемесі бойынша және түсініксөз бойынша шифрлар, күні

Контурлар мен сипаттамалар нөмірі (жақша ішінде)

Табиғи азықтық алқаптар типтерінің (айырмала-рының, түрлендірулерінің) жер бедеріне топыраққа байланыстырылған атауы. Басқа жерлер мен алқаптардың атауы

Алқап түрі

Контурдағы пайыздық қатынас

Алаңы, мың гектар

Заманауи пайдаланылуы

1

2

3

4

5

6

7

Егіндібұлақ ауылдық округі

11, 17, 134, 144

Қара жусанды және жусанды, бұталы өсімдіктері бар тау бөктерлі, шөл дала жайылым-дары

Шөлді жайылымдар, сортаң топырақтар, тау бөктерлі, жазық жайы-лымдар

Қара жусан – 60%
Тас бұйыр-ғын –40%

43,2

Жыл бойы

      кестенің жалғасы

Жалпы түсімділік, гектарына центнерден (зерттеп қарау жылы)

Орташа жыл ішінде желінетін өсімдіктердің түсімділігі: құрғақ массаның гектарына центнерден, азық бірлігінің гектарына центнерден, қорытылатын протеиннің гектарына килограмм

маусымдар бойынша жайылымдық азық

шабындық

шабылатын жайылым

көктем

жаз

күз

қыс

8

9

10

11

12

13

14

10,5

-

-

8,8

9,3

10,1

5,1

      Кестенің жалғасы

Контур бойынша есептелген түсімділік: құрғақ массаның гектарына центнерден (алымы), азық бірлігінің гектарына центнерден (бөлгіш)

Контур бойынша азық қоры құрғақ массаның гектарына центнерден (алымы), азық бірлігінің гектарына центнерден (бөлгіш)

Дақылдық-техникалық жай-күй, дәрілік өсімдіктердің бар-жоғы

Пайдалану бойынша ұсыныстар, малдың түрі. Жақсарту жөнінде ұсынылған шаралар

15

16

17

18

8,3
2158

358286
93154

қанағаттанарлық

Ұсақ және ірі қара мал және жылқы үшін учаскелерді ауыстырып қолдау

      Жайылымдарды геоботаникалық зерттеу мәліметтері

      Географиялық орналасуы

      Бұлақты - Қазақстанның Ақтөбе облысы Мұғалжар ауданындағы ауыл. Егіндібұлақ ауылдық округінің әкімшілік орталығы. Қандыағаш қаласының орталығынан оңтүстікке қарай 125 шақырым жерде орналасқан.

      Климаты

      Ауылдық округтің климаты құрғақ далалық, жартылай шөлейттік, шөлді аймағына жатады, қысы ұзақ қатал, қысқа ыстық жазда, қыс пен жаздың температурасының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аздығымен, құрғақшылықпен сипатталады.

      Топырақ

      Топырақ негізінен ашық қоңыр, гумусы аз. Геоботаникалық зерттеу нәтижесінде жайылымдардың мынадай түрлері анықталды: жартылай бұталы, сортаң, шөл жайылымдары, сортаңды топырақтар. Шөптерде: қара-жусан, көкпек-жусан, бұйырғын, тасбұйырғын, дәнді жусанды шөптер кездеседі. Ауылдық округ жайылымдарының жалпы проективті жабыны жалпы алаңның 50% құрайды. Қыша, квиноа, адыраспан, ошаған, сафора сияқты шөптердің 3% - от улы және зиянды өсімдіктердің болуы. Бұл жайылымдардың потенциалды өнімділігі табиғи ылғалдылықта 9,5 ц/га дейін болды.

      Мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер

      Ауылдық округте бір мал қорымы бар.

  Егіндібұлақ ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 3 қосымша

Жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер

р/с №

Жайылымдық инфрақұрылым объектілері

Жұмыс істеп тұрған жайылымдық инфрақұрылым объектілерінің саны, бірлік

Құрылысты (реконструкцияны) талап ететін, бірліктер

Ұзындығы, километр

Алаңы, мың шаршы метр

1

2

3

4

5

6

1.

Суландыру құрылысжайлары (ұңғымалар, құбырлы және шахталы құдықтар, апандар)





2.

Құрылысжайлар, көпірлер, жолдар





3.

Мал айдайтын жолдар, малды аялдатуға арналған алаңдар мен суат алаңдары





4.

Қойларды тоғытуға арналған ыдыстар, қоралар және қоршалған жерлер, жайылымдардың қоршаулары, шарбақтар (оның ішінде электрлі шарбақтар), ауыл шаруашылығы жануарларын қоршап-бөлшектеп жаюға арналған қашалар





5.

Ауыл шаруашылығы жануарларын ветеринариялық емдеуге арналған өткелектер





6.

Электр және жылу энергиясымен қамтамасыз етуге арналған құрылысжайлар мен объектілер, жаңартылатын және баламалы энергия көздері пайдаланылатын объектілер





7.

Сумен жабдықтау объектілері және тіршілікті қамтамасыз етудің басқа да түрлері, персоналдың маусымдық тұруына арналған құрылысжайлар және жайылымдарды күтіп-ұстау мен пайдалану үшін қажетті өзге де мүлік





  Егіндібұлақ ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 4 қосымша

      1 –кесте. Ауыл шаруашылығы жануарларының иелерін көрсете отырып, олардың саны туралы деректер

р/с №

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Иесінің типі

Иесінің бизнес сәйкестендіру нөмірі/ жеке сәйкестендіру нөмірі

1

2

3

4

5

1

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Аяжан-А" ш/қ

230764023287

2

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Саяжан" ш/қ

621019300739

3

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Назерке" ш/қ

081064001759

4

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Нұрғиса" ш/қ

120264018094

5

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Скендир" ш/қ

540701300796

6

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Уали" ш/қ

040264028311

7

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Ж-Ерхан" ш/қ

060164030016

8

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Асыл" ш/қ

560101303792

9

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Шоқырақ" ш/қ

090264015725

10

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Әйтеке би" ш/қ

061164026010

11

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Родник" ш/қ

690114300438

12

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Соркол" ш/қ

080864016535

13

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Айдын" ш/қ

111264002742

14

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Нұр дала" ш/қ

100964005301

15

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Даулетқазы" ш/қ

100964008702

16

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Нұрқанат" ш/қ

100964006022

17

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Альбина-А" ш/қ

110264004082

18

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Қалқан" ш/қ

140964006872

19

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Алмас" ш/қ

540118300132

20

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Нұржан" ш/қ

121164020818

21

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Борлы" ш/қ

121164007127

22

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Қуаныш" ш/қ

130264022193

23

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Сарсай" ш/қ

130164005635

24

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Мержан" ш/қ

780813301891

25

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Алихан" ш/қ

131164009859

26

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Нұрдаулет-А" ш/қ

160364013976

27

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Аманат-Ж" ш/қ

790911302775

28

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Нұралтай" ш/қ

140864006333

29

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Қазулан" ш/қ

150264010014

30

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Тұлпар" ш/қ

610713402343

31

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Тарпан" ш/қ

580223301575

32

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Сержан" ш/қ

160164005728

33

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Саят" ш/қ

520404300252

34

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Ақжол" ш/қ

980724301301

35

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Сарсен" ш/қ

190164018241

36

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Найза" ш/қ

390601400439

37

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Ақниет-Гаухар" ш/қ

840717300786

38

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Түғырбай" ш/қ

050464014211

39

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Бисекен-А"

650301301752

40

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Ақберген" ш/қ

580904300496

41

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Жәнібек" ш/қ

800101403473

42

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Жерұйық" ш/қ

850723302777

43

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Талап-К" ш/қ

941226350478

44

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Ақ Сұңқар" ш/қ

811010301084

45

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Алмаз-2010" ш/қ

870618302234

46

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"ҚАЗУЛАН" ш/қ

910804300774

47

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Ділнұр" ш/қ

701211300948

48

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Қайрақты" ш/қ

590607301831

49

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Аянат" ш/қ

841105301899

50

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Хан-Шеркеш" ш/қ

791012301475

51

154839000

Егіндібұлақ ауылдық округі

"Даурен" ЖШС

930440000939

      кестенің жалғасы

Жеке тұлғалардың аты, әкесінің аты (бар болса), тегі немесе заңды тұлғалардың атауы

Мал басының саны, бас

Ірі қара мал

Ұсақ мал

жылқылар

түйелер

6

7

8

9

10

Кушербаев Азамат

20


3


Батыров Манас

53

114

45


Андакулова Райхан

280

1498

130


Садыков Жайлхан

65




Скендиров Сағынғали

50

19

37


Боранбаев Малик

80

302

13


Агисов Мухтар

27

52

62


Тойгулов Баймухан





Шукракова Айман

24

80

127


Уалиев С

114




Махметов Ғалым



130


Шегиров Айбат

114


145


Жиенбаев Адилғазы

24


40


Тлеубергенов Бекбол

10




Бисембаев Рамазан

13


32


Шегиров Айбат

887

1365

139


Аймагамбетов Рустам


87



Шотанова Қарлыға

21

200



Нуржанов Асқар



47


Букенбаев Арстанғали

7

51

37


Садыков Нурғиса

175


554


Кульмагамбетова Л

303


1


Әміржан Әлихан

32

160

311


Умбетов Танат

12




Танибергенова Ш

243

1312

53


Сагындыкова Динара

25


29


Нурбаев Асхат

13

42

4


Танкаева Динара

10


8


Абдыкаликов А





Аяйбергенова Т



59


Тулегенов Ерсултан



69


Сагындыкова Динара

46


80


Аймуханов Шора





Нугыманов Сеилхан

10

77



Дошанова Жанар

30

85

27


Байжанова Сария



41


Дүйсенов Қанат

85


62


Танибергенов С

252


58


Бисекенов А

30

35

30


Кенешов Ерлан

15

1469

8


Иманбаева Жанагүль

63

878



Керманов Асқар



33


Жумагазин Сырым





Джубанышев М

29

19

25


Казанов Қайрат


1344

10


Абдикаликов А





Каржаубаев Айдар





Сатмагамбетов Мурат





Абилкаеров Аззамат

98

517

21


Айдарханов Рахимжан

82


32


Кулмурзинов Сарсенбай

63


69


      2-кесте. Ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер

№ п/п

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Үйірлердің, отарлардың, табындардың саны

Ірі қара мал

Ұсақ мал

Жылқылар

Түйелер

бұқалар

сиырлар

қашарлар

бұқашықтар

қойлар және ешкілер

төл (тоқтылар, шыбыштар)

төл (еркек тоқтылар , текешіктер)

айғырлар, биелер

төл

түйелер

төл

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14


Итого:

Егіндібұлақ

0

7

0

0

5

0

0

3

0

0

0

      3- кесте. Шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары басының саны туралы мәліметтер

р/с №

Әкімшілік-аумақтық объектілердің жіктеуіші бойынша кенттің, ауылдың, ауылдық округтің коды

Кенттің, ауылдың, ауылдық округтің атауы

Численность поголовья, голов

Ірі қара мал

Ұсақ мал

Жылқылар

Түйелер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

жеке ауладағы

ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


Итого:










      Екпе және құрғақ жайылымдарда, орман, су қорлары жерлерінде және ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың ерекшеліктері туралы деректер

      Екпе жайылымдар мен аридтік жайылымдарда ауылшаруашылық жануарларын жаю әртүрлі факторлармен, соның ішінде өсімдік жамылғысының түрімен, қоршаған орта жағдайларымен және басқару әдістерімен ерекшеленеді. Өсімдік жамылғысы адам қалыптастыратын екпе жайылымдарда жайылым көбінесе бақыланатын және қарқынды басқарылатын болады, бұл жемшөптің өнімділігі мен сапасын оңтайландыруға мүмкіндік береді. Аридтік жайылымдар, керісінше, аз өсімдіктермен және қатал жағдайлармен сипатталады, бұл тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін бейімделгіш жайылым стратегияларын қажет етеді.

  Егіндібұлақ ауылдық округінде
айылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға арналған
жоспарға 5 қосымша

Ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары

жылдар

Учаскелердің нөмірлері

I

II

III

IV

бірінші жыл

көктемгі маусым

жазғы маусым

күзгі маусым

демалатын учаске

екінші жыл

демалатын учаске

көктемгі маусым

жазғы маусым

күзгі маусым

үшінші жыл

күзгі маусым

демалатын учаске

көктемгі маусым

жазғы маусым

төртінші жыл

жазғы маусым

күзгі маусым

демалатын учаске

көктемгі маусым

      Ауылдық округтің жайылымдары маусымдық болып табылады. Түрлік құрамына байланысты маусымдық жайылымдарда мал жаю жемшөптің қоректенуге жарамдылығымен және оның өнімділігін сақтау ұзақтығымен анықталады. Көктемгі жайылымдар эфемерлердің қайта өсуімен қолданылады. Жазда (бидай шөптері, дәнді-шөптер); көктемде (қауырсын шөптері басым шымтезек-жусан, қауырсынды-типті-тар жусан), күзде (жусан-дәнді дақылдар) және қыста (жартылай бұта - солянка). Жайылымдарды оларды қорғау шараларын сақтамай пайдалану көбінесе жайылымдардың тозып кетуіне, әртүрлі дәрежедегі деградацияға әкеледі. Сондай-ақ, қажетті (оңтайлы) маусымда шөпті пайдаланбау 40-70% жем бірлігін және 60-80% ақуызды жоғалтуға әкеледі. Осыған байланысты жыл сайын жаңартылатын ресурстың жоғалуын болдырмау үшін әрбір учаске өз мерзімінде пайдаланылуы тиіс.

      Жайылым алаңдарын жекелеген жайылымдық учаскелерге бөлу;

      Әр маусымның (күндердің) жайылым ұзақтығы белгілі бір жылдың шарттарымен анықталады. Жануарларды жаю ауа температурасының +10оС тұрақты көрсеткішіне жеткенде басталуы керек. Жайылым биіктігі 15-20 см қар жамылғысымен аяқталады.

      Ауылдық округтің көктемгі жайылымдары селеулі-жусан, қауырсын-бетегелі жусан типтері басым. Жайылымның ұзақтығы көктемгі жайылымдарда (сәуір-маусым) – 70 күнді құрайды.

      Жазғы жайылымдар бидай шөптері, дәнді дақылдар мен шөптердің түрлерімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (маусым-қыркүйек) 70 күн.

      Күзгі жайылымдар жусан-жарма түрімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (қыркүйек-қараша) 70 күн.

      Қысқы жайылымдар бұта-солянка түрімен ұсынылған. Жайылымның ұзақтығы (қараша-желтоқсан) 30 күн.

      Ауыл шаруашылығы жануарларының орташа тәуліктік су тұтынуы:

      Жазғы уақытта (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-55;

      қысыр сиырлар-50;

      2 жасқа дейінгі нетели-30;

      6 айға дейінгі бұзаулар-20;

      жатырды емізбейтін жұмысшы жылқылар-50;

      асыл тұқымды жылқылар, емізетін жатырлар-50;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар-40;

      7 айға дейінгі құлындар – 10;

      ересек қой-8;

      1 жасқа дейінгі жас қой-3.

      Көктем және күз мезгілінде (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-45;

      қысыр сиырлар-40;

      2 жасқа дейінгі баспақтар-30;

      6 айға дейінгі бұзаулар-15;

      емізбейтін жұмысшы жылқылар-40;

      асыл тұқымды жылқылар,

      емізетін жатырлар-40;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар-30;

      7 айға дейінгі құлындар-6;

      ересек қойлар-5.

      Қыс мезгілінде (1 бас малға тәулігіне литр):

      сүтті сиырлар-35;

      қысыр сиырлар-30;

      2 жасқа дейінгі баспақтар-25;

      6 айға дейінгі бұзаулар-15;

      емізбейтін жұмысшы жылқылар-30;

      асыл тұқымды жылқылар, емізетін жатырлар-30;

      1,5 жасқа дейінгі құлындар – 20;

      ересек қойлар-3.

      Ауылдық округке кіретін ауылдық елді мекендер арасында жайылымдарды жобалық бөлу (қайта бөлу), онда жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды бөлу (қайта бөлу) схемасы көрсетіледі. Егіндібұлақ ауылдық округінің қоғамдық жайылым алаңы жайылымдық жемге деген қажеттілікті жайылатын мал қамтамасыз етеді.

      1. Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Егіндібұлақ ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)



      2. Жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтажына арналған жайылымдарды, оның ішінде жайылымдардың, оның ішінде жеке ауланың ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі халықтың мұқтажына арналған қоғамдық жайылымдардың шекаралары мен алаңдары көрсетілетін қоғамдық жайылымдарды белгілейтін Схема (карта)



      3. Жайылымдарды геоботаникалық зерттеу негізінде ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілетін жайылым айналымдарының ұсынылатын схемалары көрсетілген Схема (карта)

жылдар

1 қамау көктем

2 қамау көктем-жаз

3 қамау көктем-жаз-күз

4 қамау күз

2025

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

демалу

2026

демалу

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

2027

көктемгі-жазғы маусым 1

Летний период 2

Күзгі маусым 3

демалу

2028

демалу

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

2029

көктемгі-жазғы маусым 1

Жазғы маусым 2

Күзгі маусым 3

демалу

      ескерту: 1, 2, 3, 4 жылына қолданылатын қамаудың реті



      4. Ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттарды, мал айдау трассаларын және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілерін, сондай-ақ ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдау трассалары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері, мал қорымдарының (биометриялық шұңқырлардың) орналасқан жері көрсетілетін мал қорымдарын (биометриялық шұңқырларды) белгілейтін Схема (карта)



      5. Жайылым пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдарды белгілейтін Схема (карта)



      7. Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы



      8. Ауыл, ауылдық округ жанында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың шалғайдағы жайылымдарында ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру схемасы



      9. Ауылда, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының басы үшін ауылдық округтің ауылдық елді мекендері арасында жайылымдарды қайта бөлу схемасы



Егер Сіз беттен қате тапсаңыз, тінтуірмен сөзді немесе фразаны белгілеңіз және Ctrl+Enter пернелер тіркесін басыңыз

 

бет бойынша іздеу

Іздеу үшін жолды енгізіңіз

Кеңес: браузерде бет бойынша енгізілген іздеу бар, ол жылдамырақ жұмыс істейді. Көбінесе, ctrl-F пернелері қолданылады