Об утверждении Методики определения ставок плат за пользование рыбными ресурсами и другими водными животными и размеров возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, а также исчисления размера компенсации вреда, наносимого и нанесенного рыбным ресурсам и другим водным животным, в том числе и неизбежного, в результате хозяйственной деятельности

Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 23 сентября 2025 года № 320. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 24 сентября 2025 года № 36928

В соответствии с подпунктом 7) статьи 9-1 Закона Республики Казахстан "Об охране, воспроизводстве и использовании животного мира" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемую Методику определения ставок плат за пользование рыбными ресурсами и другими водными животными и размеров возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, а также исчисления размера компенсации вреда, наносимого и нанесенного рыбным ресурсам и другим водным животным, в том числе и неизбежного, в результате хозяйственной деятельности.

2. Признать утратившим силу приказ Заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан – Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 21 августа 2017 года № 341 "Об утверждении Методики исчисления размера компенсации вреда, наносимого и нанесенного рыбным ресурсам и другим водным животным, в том числе и неизбежного, в результате хозяйственной деятельности" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 15739).

3. Комитету рыбного хозяйства Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра сельского хозяйства Республики Казахстан.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр сельского хозяйства Республики Казахстан

А. Сапаров

"СОГЛАСОВАН"
Министерство финансов
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство экологии
и природных ресурсов
Республики Казахстан

Утверждена приказом Министр сельского хозяйства Республики Казахстан от 23 сентября 2025 года № 320

Методика определения ставок плат за пользование рыбными ресурсами и другими водными животными и размеров возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, а также исчисления размера компенсации вреда, наносимого и нанесенного рыбным ресурсам и другим водным животным, в том числе и неизбежного, в результате хозяйственной деятельности

Глава 1. Общие положения

1. Настоящая Методика определения ставок плат за пользование рыбными ресурсами и другими водными животными и размеров возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, а также исчисления размера компенсации вреда, наносимого и нанесенного рыбным ресурсам и другим водным животным, в том числе и неизбежного, в результате хозяйственной деятельности (далее – Методика) разработана в соответствии с подпунктом 7) статьи 9-1 Закона Республики Казахстан "Об охране, воспроизводстве и использовании животного мира" (далее – Закон) и применяется для определения ставок плат за пользование рыбными ресурсами и другими водными животными и размеров возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, а также исчисления размера компенсации вреда, наносимого и нанесенного рыбным ресурсам и другим водным животным, в том числе и неизбежного, в результате хозяйственной деятельности.

Глава 2. Определение ставок плат за пользование рыбными ресурсами и другими водными животными и размеров возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира

2. Определение ставок плат за пользование видами рыб и других водных животных, являющихся объектами рыболовства, производится на основе:

1) лимита изъятия рыбных ресурсов и других водных животных, определяемого в соответствии с биологическим обоснованием, подготовленным на основании материалов учета численности, мониторинга объектов животного мира и среды их обитания, научных исследований, и утверждаемого уполномоченным органом в области рыбного хозяйства (далее – уполномоченный орган) в соответствии с пунктом 1 статьи 29 Закона;

2) коэффициентов прироста рыбных ресурсов и других водных животных и добычи;

3) количества рыбных ресурсов и других водных животных (рыбные ресурсы и другие водные животные, его части и дериваты, изъятые из среды обитания).

3. Плата за пользование рыбными ресурсами и другими водными животными не взимается:

1) при изъятии из природной среды рыбных ресурсов и других водных животных для целей мечения, кольцевания, переселения, искусственного разведения и скрещивания в научно-исследовательских и хозяйственных целях с последующим их выпуском в природную среду;

2) при использовании объектов рыбных ресурсов и других водных животных, являющихся собственностью физических и юридических лиц, разведенных искусственным путем и содержащихся в неволе и (или) полувольных условиях;

3) при осуществлении уполномоченным органом контрольного лова рыб и других водных животных в целях биологического обоснования на пользование рыбными ресурсами и другими видами водных животных;

4) при изъятии рыбных ресурсов и других водных животных, численность которых подлежит регулированию в целях охраны здоровья населения, предохранения от заболеваний сельскохозяйственных и других домашних животных, предотвращения ущерба окружающей среде, предупреждения опасности нанесения существенного ущерба сельскохозяйственной деятельности.

4. Ставки платы за пользование рыбными ресурсами и другими водными животными, используемых в иных хозяйственных целях (кроме объектов рыболовства), определяются в соответствии с пунктом 4 статьи 629 Налогового Кодекса Республики Казахстан.

5. Размеры возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, определены согласно приложению 1 к настоящей Методике.

Глава 3. Исчисление размера компенсации вреда, наносимого и нанесенного рыбным ресурсам и другим водным животным, в том числе и неизбежного, в результате хозяйственной деятельности

6. Исчисление размера компенсации вреда, наносимого и нанесенного рыбным ресурсам и другим водным животным, в том числе и неизбежного, в результате хозяйственной деятельности осуществляется в следующих случаях:

1) полной потери рыбных ресурсов и других водных животных водоема или его части в результате потери промысловой продуктивности;

Полная потеря подразумевает утрату рыбных ресурсов и других водных животных водоема в полном объеме;

2) частичной потери рыбных ресурсов и других водных животных водоема или его части в результате потери промысловой продуктивности либо от непосредственной гибели промысловых объектов, их икры, личинок, молоди и кормовой базы рыб.

Под частичной потерей подразумевается утрата при которой сохраняются какая либо часть рыбных ресурсов и других водных животных водоема.

7. Исчисление размера компенсации вреда при полной потери рыбных ресурсов и других водных животных водоема или его части в результате потери промысловой продуктивности рассчитывается по следующей формуле:

N= P0 x S0,

где:

N – размер вреда, в килограммах и (или) тоннах;

Р0 – промысловая продуктивность водоема, в килограммах/гектар;

S0 – площадь водоема или части водоема, утрачивающего рыбохозяйственное значение, в гектарах.

8. Исчисление размера компенсации вреда при частичной потери рыбных ресурсов и других водных животных водоема или его части в результате потери промысловой продуктивности рассчитывается по следующей формуле:

N= ∑Pi x S0 x F1 / F0 x q,

где:

N – размер вреда, в килограммах и (или) тоннах;

Pi – промысловая продуктивность водоема по данному виду или по экологически близким видам в килограммах/гектар;

S0 – площадь водоема или части водоема, утрачивающего рыбохозяйственное значение, в гектарах;

F1 – площадь части зоны, подвергшейся неблагоприятному воздействию, в гектарах;

F0 – площадь различных зон в водоеме (нерестилищ, нагула, зимовки в данном водоеме), в гектарах;

q – поправочный коэффициент, определяемый путем деления количества рыб и водных животных участков, подвергшихся неблагоприятному воздействию на количество рыб и водных животных других участков водоема.

9. Исчисление размера компенсации вреда в натуральном выражении при частичной потери рыбных ресурсов и других водных животных водоема или его части в результате непосредственной гибели промысловых объектов и кормовой базы рыб состоит из двух этапов.

Первый этап рассчитывается по следующей формуле:

где:

Ni – размер вреда, в килограммах и (или) тоннах;

П – средняя за период неблагоприятного воздействия концентрация (или плотность) гидробионтов данного вида, весовой категории в зоне неблагоприятного воздействия или районе проведения работ.

При отсутствии данных по конкретному участку для Северного Каспия используются данные биологических характеристик основных промысловых видов рыб и тюленя в Северном Каспии согласно приложению 2 к настоящей Методике, а также данные удельной биомассы кормовых организмов в Северном Каспии согласно приложению 3 к настоящей Методике;

W0 (S0) – объем или площадь зоны неблагоприятного воздействия;

Ki – коэффициент выживаемости гидробионтов при неблагоприятном воздействии (при наличии рыбозащитного устройства – коэффициент эффективности рыбозащитных устройств на проектируемом водозаборе), в процентах.

Второй этап состоит из пересчета биомассы кормовых гидробионтов в биомассу рыбной продукции и производится с применением кормовых коэффициентов перевода органического вещества по трофической цепи для каждой группы кормовых гидробионтов по следующей формуле:

где:

Br – биомасса рыбных ресурсов, в килограммах и (или) тоннах;

Bk – биомасса кормовых гидробионтов, в килограммах и (или) тоннах;

P/B – коэффициент продуцирования;

k2 – кормовой коэффициент перевода полученной продукции в рыбную продукцию;

k3 – показатель использования рыбами кормовой базы, в процентах.

Коэффициенты продуцирования и кормовой базы рыб, рекомендованные к применению для Каспийского моря, указаны в приложении 4 к настоящей Методике.

10. При исчислении размера компенсации вреда в натуральном выражении при частичной потери рыбных ресурсов водоема или его части, в результате непосредственной гибели икры, личинок, молоди промысловых объектов, рассчитанные величины вреда приводятся к потерям промысловых видов рыб с помощью коэффициента промыслового возврата по следующей формуле:

где:

ni – величина вреда в натуральном выражении, причиняемого непосредственной гибелью икры, личинок и молоди промысловых объектов;

K1 – коэффициент промыслового возврата (в процентах) согласно приложению 5 к настоящей Методике.

Биологические характеристики основных промысловых видов рыб и тюленя в Северном Каспии указаны в приложении 1 к настоящей Методике.

Расчет ожидаемого вреда осуществляется одним из следующих способов:

1) от потери промысловой продуктивности;

2) от непосредственной гибели промысловых объектов, их икры, личинок, молоди и кормовой базы рыб.

Одновременное применение способов, указанных в части первой настоящего пункта, и суммирование их результатов не допускается, во избежание двойного счета.

11. Независимо от использованного способа расчета вреда рыбным ресурсам, результат расчета от всех видов работ на водоеме не может превышать величину реальных промысловых запасов водоема и (или) участка в пределах обитания промысловой популяции.

12. После получения итогового результата (в килограммах или тоннах), полученный ущерб распределяется пропорционально согласно встречаемости различных видов рыб в уловах в процентном соотношении в районе исследований (или данном водоеме).

При отсутствии данных по конкретному участку для Северного Каспия используются данные встречаемости рыб в уловах в Северном Каспии согласно приложению 6 к настоящей Методике.

13. Перевод в денежное выражение осуществляется с учетом стоимости размера возмещения вреда по видам рыб (за один килограмм) и периода оказания негативного влияния с целью определения размера компенсации вреда, согласно следующей формуле:

M= d x c x y,

где:

М – размер компенсации вреда, в денежном выражении;

d – сумма конечного ущерба, наносимого или нанесенного рыбным ресурсам, в килограммах;

c – стоимость размера возмещения вреда за один килограмм согласно приложению 1 к настоящей Методике, в месячных расчетных показателях;

y – период негативного воздействия (лет) (у=1 (1 год=1), при многократном (постоянном) у – соответствует количеству лет негативного воздействия).

Приложение 1 к Методике определения ставок плат за пользование рыбными ресурсами и другими водными животными и размеров возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, а также исчисления размера компенсации вреда, наносимого и нанесенного рыбным ресурсам и другим водным животным, в том числе и неизбежного, в результате хозяйственной деятельности

Размеры возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира

№ п/п	Название рыбных ресурсов и других водных животных	Размеры возмещения вреда, в месячных расчетных показателях (за каждую особь/за один килограмм/за гнездо)
1	2	3
1	Сырдарьинский лжелопатонос*, волжская многотычинковая сельдь*, щуковидный жерех*, каспийский и аральский лосось*, белорыбица*, нельма*, кутум*, аральский и туркестанский усач*, илийская маринка*, каспийская минога*, таймень*, балхашский окунь* – балхашская и илийская популяции, шип*- аральская и илийская популяции, сибирский осетр*, чаткальский подкаменщик*, длиннопалый рак* (туркестанский подвид) (за одну особь) *	300
2	Белуга, шип икряные (за один килограмм)	100
3	Белуга, шип яловые (за один килограмм)	100
4	Осетр (кроме сибирского), севрюга, гибриды осетровых икряные (за один килограмм)	100
5	Осетр, севрюга, гибриды осетровых яловые (за один килограмм)	100
6	Стерлядь (за один килограмм)	100
7	Сиг, рипус, ряпушка, пелядь, чир, муксун (за один килограмм)	1,2
8	Белый амур, судак, сазан, карп, жерех, берш, обыкновенный сом, налим, белый и пестрый толстолобик, щука, змееголов (за один килограмм)	1,3
9	Лещ, плотва, вобла, голавль, шемая, подуст, чешуйчатый и голый осман, язь, золотой и серебряный карась, окунь обыкновенный и балхашский (кроме балхаш-илийской популяции), линь, елец обыкновенный и таласский, красноперка, густера, востобрюшка, белоглазка, синец, чехонь, буффало, обыкновенная маринка (за один килограмм)	0,4
10	Сельди (пузанок (включая большеглазый и круглоголовый), бражниковская, долгинская, черноспинка, кефаль, камбала-глосса, килька (за один килограмм)	0,8
11	Лососевые (радужная форель, ленок (ускуч), сибирский хариус) (за один килограмм)	1,7
12	Каспийский тюлень (за каждую особь)	193
13	Длиннопалый рак (кроме туркестанского подвида) (за один килограмм)	1,2
14	Цисты артемия салина и прочие водные беспозвоночные – гаммарус, мотыль, дафнии (за каждый килограмм сырого продукта)	3

Примечание:

*Рыбные ресурсы и другие водные животные, относящиеся к редким и находящимся под угрозой исчезновения видам, занесенных в Красную книгу Республики Казахстан, а также виды, на пользование которыми введен запрет, кроме использования в научных целях:

за каждое незаконно уничтоженное (разоренное) обитаемое гнездо, нору, нерестилище и другие жилища рыбных ресурсов и других водных животных ущерб взыскивается в размере десяти месячных расчетных показателей;

за каждый незаконно добытый или приобретенный дериват, в том числе за каждые 100 грамм икры, в соответствии со строками 1, 2, 6 и 8 раздела 3 Производные животные перечня дериватов, утвержденного приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 16 февраля 2015 года № 18-03/105 "Об утверждении перечня дериватов" (далее – перечень дериватов) (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 10482), взыскивается 100 процентов от размера возмещения вреда за взрослую особь (самца или самки) соответствующего вида (в месячных расчетных показателях).

Другие виды водных животных:

за каждый незаконно добытый или приобретенный дериват, в соответствии со строками 1, 3, 4 и 9 раздела 3 Производные животные перечня дериватов, взыскивается 50 процентов от размера возмещения вреда за взрослую особь (самца или самки) соответствующего вида (в месячных расчетных показателях).

Приложение 2 к Методике определения ставок плат за пользование рыбными ресурсами и другими водными животными и размеров возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, а также исчисления размера компенсации вреда, наносимого и нанесенного рыбным ресурсам и другим водным животным, в том числе и неизбежного, в результате хозяйственной деятельности

Биологические характеристики основных промысловых видов рыб и тюленя в Северном Каспии

Виды рыб	Средняя плодовитость, штук икринок	Доля самок в стаде, в процентах	Кратность нереста, раз	Средний вес 1 экземпляра в килограммах
Осетровые	245500	40	3	8,9
Сельдевые	160000	50	2	0,27
Рипус	12300	50	1	0,10
Кефаль	1500000	50	2	0,81
Пелядь	183000	50	1	0,85
Хариус	4500	50	1	0,21
Ленок	12000	50	1	0,50
Вобла (плотва)	50300	50	2	0,11
Белый амур	922000	30	1	4,20
Толстолобик	1238000	40	1	10,4
Елец	3600	60	2	0,07
Уклейка	15600	60	2	0,04
Жерех	120000	50	2	1,28
Линь	210850	50	2	0,45
Лещ	150000	50	2	0,18
Карась	48000	90	2	0,4
Сазан (карп)	530000	45	2	2,5
Судак	199000	50	2	1,5
Сом	59200	50	3	3,1
Синец	11 500	20	1	0,13
Белоглазка	12 500	50	2	0,16
Густера	160000	65	2	0,90
Чехонь	33500	70	2	0,22
Язь	49 000	65	2	0,50
Щука	104 200	60	1	1,70
Окунь	36850	70	2	0,29
Налим	150000	40	1	1,61
Ерш	18000	60	2	0,04
Рак	300	40	1	0,12
Тюлень	1,01	50	1*	46,2

Примечание: * кратность щенки

Приложение 3 к Методике определения ставок плат за пользование рыбными ресурсами и другими водными животными и размеров возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, а также исчисления размера компенсации вреда, наносимого и нанесенного рыбным ресурсам и другим водным животным, в том числе и неизбежного, в результате хозяйственной деятельности

Удельная биомасса кормовых организмов в Северном Каспии

Гидробионты	Зима	Весна	Лето	Осень
Фитопланктон, в миллиграммах/ кубические метры		192,32	668,76	324,57
Зоопланктон, в миллиграммах/ кубические метры		206,03	758,22	168,86
Бентос, в граммах/ квадратные метры	11,08	26,94	41,16	19,55
Мейобентос, в граммах/ квадратные метры		142,51	12,44	91,88

Приложение 4 к Методике определения ставок плат за пользование рыбными ресурсами и другими водными животными и размеров возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, а также исчисления размера компенсации вреда, наносимого и нанесенного рыбным ресурсам и другим водным животным, в том числе и неизбежного, в результате хозяйственной деятельности

Коэффициенты продуцирования и кормовой базы рыб, рекомендованные к применению для Каспийского моря

Показатели	Фитопланктон	Зоопланктон	Бентос
Р/В, коэффициент продуцирования	225	30	4
К2, кормовой коэффициент перевода полученной продукции в рыбопродукцию	30	10	20
K3, показатель использования кормовой базы, в процентах	20	80	80

Приложение 5 к Методике определения ставок плат за пользование рыбными ресурсами и другими водными животными и размеров возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, а также исчисления размера компенсации вреда, наносимого и нанесенного рыбным ресурсам и другим водным животным, в том числе и неизбежного, в результате хозяйственной деятельности

Коэффициент промыслового возврата (в процентах)

Бассейны, районы и виды рыб	Икра	Личинки	Молодь, навеской (грамм)
			0,2	0,5	1,0	1,5	3,0	5,0	10,0
Жайык-Каспийский бассейн
Белуга	0,001	0,11					0,8
Осетр	0,005	0,11					1,2
Шип	0,005	0,11					1,0
Севрюга	0,005	0,05				0,9
Вобла	0,05	0,02					0,8
Лещ	0,01	0,17		0,4			2,1
Сазан	0,001	0,02	0,1	0,3	0,4	0,5	1,2	1,5	5,0
Судак	0,005	0,02		0,55		0,7			3,3
Мелкий частик (красноперка, окунь густера, чехонь и другие виды)	0,0004	0,02	0,11	0,27	0,55	0,7	1,4	2,8	4,4
Сельдь	0,005	0,02
Килька	0,02	0,5		13,0
Белорыбица	0,05	0,006				0,6
Рыбец, кутум, шемая	0,01	0,02				0,5		0,8
Лосось	0,05	0,07							0,4
Щука	0,01	0,045	0,18	0,48	0,9	1,4	2,6	4,3	7,5
Жерех	0,001	0,01	0,12	0,3	0,6	1,0	1,7	2,4	4,2
Карась	0,005
Белый толстолобик, белый амур								0,6	3,2
Берш	0,001	0,01	0,1	0,25	0,4	0,8	1,2	2,1	4,0
Сом	0,005
Водоемы Есильского, Тобыл-Торгайского, Нура-Сарысуского и Ертисского бассейнов
Осетр	0,001	0,022		0,11					1,6
Стерлядь	0,05	0,5		2,75					4,6
Нельма	0,005	0,11		0,8					1,8
Таймень	0,05
Ленок	0,0005
Пелядь	0,01	0,22		1,4					2,8
Ряпушка (рипус)	0,01	0,30		2,0					4,5
Хариус	0,004	0,022		0,11					1,6
Язь	0,05	0,18		1,9					4,5
Щука	0,05	0,28		2,2					6,0
Налим	0,001	0,055		1,8					3,7
Судак	0,005	0,028		0,55					1,1
Лещ	0,006	0,055		0,80					1,6
Сазан	0,005	0,028	0,75						1,8
Плотва (вобла)	0,050	0,23	2,30						4,6
Белый амур	0,0004	0,02	0,06	0,11	0,17	0,25	0,37	0,53	3,0
Толстолобик	0,002	0,07			0,5			2,0	5,0
Елец	0,05	0,35	2,50						5,0
Окунь	0,05	0,22	1,6						3,0
Карась, линь и другие виды (мелкий частик – уклейка, корюшка)	0,02	0,04			0,2			1,6	6,4
Ерш	0,05	0,22	1,4						3,2
Водоемы Шу-Таласского, Балкаш-Алакольского и Арало-Сырьдарьинского бассейнов
Аральский усач	0,005	0,02			1,0			7
Туркестанский усач	0,015	0,02			0,3			1,8	3,5
Храмуля	0,06	0,03			0,1			1,5	3,0
Серебряный карась	0,01	0,04			0,2			1,6	6,4
Сазан	0,005	0,06			0,5			2,0	8,0
Судак	0,01	0,02			0,3			1,0	4,0
Лещ	0,012	0,027			1,0			2,5	5,0
Жерех	0,013	0,024			0,3			1,5	3,6
Чехонь	0,008	0,09			0,2			1,5	5,0
Плотва, вобла	0,005	0,03			0,2			1,0	6,5
Щука	0,002	0,03			1,0			8,0	18
Сом	0,008	0,02			5,0			9,0	15
Толстолобик	0,002	0,07			0,5			2,0	5,0
Белый амур	0,0004	0,02	0,06	0,11	0,17	0,25	0,37	0,53	3,0
Маринка	0,005	0,01			0,5			2,0	5,0
Осман	0,005	0,01			0,5			2,0	5,0
Лопатонос	0,01	0,02			0,5			2,0	8,0
Шип	0,01	0,02			0,6			5,0	15
Змееголов	0,005	0,016			0,3			1,0	3,0
Камбала	0,002				0,4

Приложение 6 к Методике определения ставок плат за пользование рыбными ресурсами и другими водными животными и размеров возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, а также исчисления размера компенсации вреда, наносимого и нанесенного рыбным ресурсам и другим водным животным, в том числе и неизбежного, в результате хозяйственной деятельности

Встречаемость рыб в уловах в Северном Каспии

Семейство	Виды рыб	Встречаемость в уловах, в процентах
		Прибрежье (глубина 3 метров и менее)	Открытая акватория (глубина более 3 метров)
Осетровые	Русский осетр	0,255	2,155
Осетровые	Персидский осетр	0,007	0,063
Осетровые	Севрюга	0,349	1,114
Осетровые	Белуга	0,145	0,352
Сельдевые	Бражниковская сельдь	0,153	0,248
Сельдевые	Каспийско-черноморский пузанок	0,080	0,991
Сельдевые	Северокаспийский пузанок	0,051	0,677
Сельдевые	Большеглазый пузанок	2,269	6,748
Сельдевые	Круглоголовый пузанок	0,393	1,426
Сельдевые	Каспийская тюлька (килька)	0,022	0,006
Карповые	Синец	0,567	0,039
Карповые	Лещ восточный	6,364	4,089
Карповые	Белоглазка	4,153	2,053
Карповые	Обыкновенный жерех	2,131	0,517
Карповые	Густера	1,200
Карповые	Серебряный карась	0,560
Карповые	Европейский сазан (карп)	7,659	0,066
Карповые	Язь	0,793	0,000
Карповые	Чехонь	1,709	0,704
Карповые	Северо каспийская вобла	41,559	70,770
Карповые	Красноперка	24,358	0,127
Карповые	Линь	0,116	0,006
Щуковые	Щука обыкновенная	0,073
Кефалевые	Сингиль	0,036	0,088
Окуневые	Окунь	0,029	0,006
Окуневые	Судак обыкновенный	3,273	4,419
Окуневые	Берш	0,378	0,077
Сомовые	Сом обыкновенный	0,407	0,022
Атериновые	Атерина	0,029	0,006
Бычковые	Пуголовка Кесслера	0,007	0,066
Бычковые	Каспийская пуголовка	0,516	0,996
Бычковые	Пуголовка Махмутбеева		0,061
Бычковые	Хвалынский бычок		0,077
Бычковые	Каспийский бычок-песочник	0,124	1,750
Бычковые	Каспийский бычок-головач	0,087	0,088
Бычковые	Бычок-кругляк	0,044	0,033
Бычковые	Бычок-ширман	0,102	0,165

Балық ресурстары мен басқа да су жануарларын пайдаланғаны үшін төлемақы мөлшерлемелерін және Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы заңнамасын бұзудан келтірілген зиянды өтеу мөлшерін айқындау, сондай-ақ шаруашылық қызмет салдарынан балық ресурстары мен басқа да су жануарларына келтірілетін және келтірілген, оның ішінде болмай қоймайтын зиянның орнын толтыру мөлшерін есептеу әдістемесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2025 жылғы 23 қыркүйектегі № 320 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2025 жылғы 24 қыркүйекте № 36928 болып тіркелді

"Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 9-1-бабының 7) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Балық ресурстары мен басқа да су жануарларын пайдаланғаны үшін төлемақы мөлшерлемелерін және Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы заңнамасын бұзудан келтірілген зиянды өтеу мөлшерін айқындау, сондай-ақ шаруашылық қызмет салдарынан балық ресурстары мен басқа да су жануарларына келтірілетін және келтірілген, оның ішінде болмай қоймайтын зиянның орнын толтыру мөлшерін есептеу әдістемесі бекітілсін.

2. "Шаруашылық қызметі нәтижесінде балық ресурстары мен басқа да су жануарларына келтірілетін және келтірілген зиянды, оның ішінде болмай қоймайтын зиянды өтеу мөлшерін есептеу әдістемесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 21 тамыздағы № 341 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15739 болып тіркелген) күші жойылды деп танылсын.

3. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Балық шаруашылығы комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы вице-министріне жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрі

А. Сапаров

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Қаржы министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Экология және табиғи ресурстар

министрлігі

Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрі 2025 жылғы 23 қыркүйектегі № 320 бұйрығымен бекітілген

Балық ресурстары мен басқа да су жануарларын пайдаланғаны үшін төлемақы мөлшерлемелерін және Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы заңнамасын бұзудан келтірілген зиянды өтеу мөлшерін айқындау, сондай-ақ шаруашылық қызмет салдарынан балық ресурстары мен басқа да су жануарларына келтірілетін және келтірілген, оның ішінде болмай қоймайтын зиянның орнын толтыру мөлшерін есептеу әдістемесі

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Балық ресурстары мен басқа да су жануарларын пайдаланғаны үшін төлемақы мөлшерлемелерін және Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы заңнамасын бұзудан келтірілген зиянды өтеу мөлшерін айқындау, сондай-ақ шаруашылық қызмет салдарынан балық ресурстары мен басқа да су жануарларына келтірілетін және келтірілген, оның ішінде болмай қоймайтын зиянның орнын толтыру мөлшерін есептеу әдістемесі (бұдан әрі – Әдістеме) "Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 9-1-бабының 7) тармақшасына сәйкес әзірленді және балық ресурстары мен басқа да су жануарларын пайдаланғаны үшін төлемақы мөлшерлемелерін және Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы заңнамасын бұзудан келтірілген зиянды өтеу мөлшерін айқындау, сондай-ақ шаруашылық қызмет салдарынан балық ресурстары мен басқа да су жануарларына келтірілетін және келтірілген, оның ішінде болмай қоймайтын зиянның орнын толтыру мөлшерін есептеу үшін қолданылады.

2-тарау. Балық ресурстары мен басқа да су жануарларын пайдаланғаны үшін төлемақы мөлшерлемелерін және Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы заңнамасын бұзудан келтірілген зиянды өтеу мөлшерін айқындау

2. Балық аулау объектісі болып табылатын балық және басқа да су жануарлары түрлерін пайдаланғаны үшін төлемақы мөлшерлемелерін айқындау:

1) жануарлар дүниесі объектілерінің санын есепке алу, оларды және олар мекендейтін ортаны мониторингтеу, ғылыми зерттеулер материалдарының негiзiнде дайындалған биологиялық негіздемеге сәйкес айқындалатын және оны Заңның 29-бабының 1-тармағына сәйкес балық шаруашылығы саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) бекiтетін балық ресурстары және басқа да су жануарларын алып қою лимитi;

2) балық ресурстары және басқа да су жануарларының өсімі мен өнімділігі коэффициенті;

3) балық ресурстары және басқа да су жануарларының саны (мекендеу ортасынан алынған балық ресурстары және басқа да су жануарлары, олардың бөліктері мен дериваттары) негізінде жүргізіледі.

3. Балық ресурстарын және басқа да су жануарларын пайдаланғаны үшін:

1) балық ресурстары және басқа да су жануарларын табиғи ортадан ғылыми зерттеу және шаруашылық мақсаттарында ен салу, сақина салу, көшiру, жасанды өсіру және будандастыру мақсаттары үшiн ұстап алып, кейiннен табиғи ортаға жiберген кезде;

2) жеке және заңды тұлғалардың меншігі болып табылатын, жасанды жолмен өсірілген әрі жартылай еріксіз және (немесе) жартылай еркін күйде өсірілген балық ресурстары және басқа да су жануарларының объектілерін пайдаланған кезде;

3) уәкiлеттi орган балық ресурстарын және су жануарларының басқа да түрлерін пайдалануға арналған биологиялық негіздеу мақсатында балықтар мен басқа да су жануарларын бақылау үшін аулауды жүзеге асырған кезде;

4) халықтың денсаулығын қорғау, ауыл шаруашылығы және басқа да үй жануарларын аурудан сақтау, ауылшаруашылық және басқа да үй жануарларын жұқпалы аурудан сақтау, қоршаған ортаға келтірілген залалға жол бермеу, ауыл шаруашылығы қызметіне айтарлықтай залал келтіру қаупінің алдын алу мақсатында саны реттелуге тиіс балық ресурстары және басқа да су жануарлар түрлерін алған кезде төлемақы алынбайды.

4. Өзге де шаруашылық мақсаттарда (балық аулаудан басқа) пайдаланылатын балық ресурстары және басқа да су жануарларын пайдаланғаны үшін төлемақы мөлшері Қазақстан Республикасының Салық кодексінің 629-бабының 4-тармағына сәйкес айқындалады.

5. Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы заңнамасын бұзудан келтірілген зиянды өтеу мөлшері осы Әдістемеге 1-қосымшаға сәйкес айқындалған.

3-тарау. Шаруашылық қызмет салдарынан балық ресурстары мен басқа да су жануарларына келтірілетін және келтірілген, оның ішінде болмай қоймайтын зиянның орнын толтыру мөлшерін есептеу

6. Шаруашылық қызмет салдарынан балық ресурстары мен басқа да су жануарларына келтірілетін және келтірілген, оның ішінде болмай қоймайтын зиянның орнын толтыру мөлшерін есептеу мынадай жағдайларда жүзеге асырылады:

1) кәсіпшілік өнімділіктің жоғалуы салдарынан су айдынының немесе оның бір бөлігінің балық ресурстары мен басқа да су жануарларының толықтай жоғалуы.

Толықтай жоғалту су айдынының балық ресурстары және басқа су жануарларының толық көлемде жоғалуын білдіреді.

2) кәсіпшілік өнімділіктің жоғалуы салдарынан не болмаса кәсіпшілік объектілерінің, олардың уылдырығының, дернәсілінің, шабағының және балықтардың азықтық базасының тікелей қырылуынан су айдынының немесе оның бір бөлігінің балық ресурстары мен басқа да су жануарларының ішінара жоғалуы.

Ішінара жоғалту су айдынының балық ресурстары және басқа су жануарларының кез келген бөлігі сақталатын жоғалту.

7. Кәсіпшілік өнімділіктің жоғалуы салдарынан су айдынының немесе оның бір бөлігінің балық ресурстары мен басқа да су жануарлары толық жоғалған жағдайда, зиянды өтеу мөлшерін есептеу мынадай формула бойынша жүргізіледі:

N = Р0×S0,

мұнда:

N – зиян мөлшері, килограммен және (немесе) тоннамен;

Р0 – су айдынының кәсіпшілік өнімділігі, килограмм/гектар;

S0 – балық шаруашылығында маңызын жоғалтып жатқан су айдынының немесе су айдынының бір бөлігінің алаңы, гектармен.

8. Кәсіпшілік өнімділіктің жоғалуы салдарынан су айдынының немесе оның бір бөлігінің балық ресурстары мен басқа да су жануарлары ішінара жоғалған жағдайда, зиянды өтеу мөлшерін есептеу мынадай формула бойынша жүргізіледі:

N= ∑Pi x S0 x F1 / F0 x q,

мұнда:

N – зиян мөлшері, килограммен және (немесе) тоннамен;

Pi – осы түр бойынша немесе экологиялық тұрғыдан жақын түрлер бойынша су айдынының кәсіпшілік өнімділігі, килограмм/гектар;

S0 – балық шаруашылығы маңызын жоғалтып жатқан су айдынының немесе су айдынының бір бөлігінің алаңы, гектармен;

F0 – су айдынындағы әртүрлі аймақтардың алаңы (осы су айдынындағы уылдырық шашатын орындар, жайылым, қыстау орындары), гектармен;

F1 – қолайсыз әсерге ұшыраған аймақ бөлігінің ауданы, гектармен;

q – түзету коэффициенті, ол қолайсыз әсерге ұшыраған учаскелердің балықтары мен басқа да су жануарларының санын су айдынының басқа учаскелерінің балықтары мен басқа да су жануарларының санына бөлу арқылы анықталады.

9. Кәсіпшілік объектілерінің және балықтардың азықтық базасының тікелей қырылуы салдарынан су айдынының немесе оның бір бөлігінің балық ресурстары мен басқа да су жануарлары ішінара жоғалған жағдайда заттай түрдегі зиянды өтеу мөлшерін есептеу екі кезеңнен тұрады.

Бірінші кезең мынадай формуламен есептеледі:

мұнда:

Nі – зиян мөлшері, килограммен және (немесе) тоннамен;

Пі – қолайсыз әсер ету аймағындағы немесе жұмыстар жүргізіліп жатқан аудандағы осы түр, салмақ санаты гидробионттарының қолайсыз әсер ету кезеңінде орташа мөлшерде шоғырлануы (немесе тығыздығы).

Нақты учаске бойынша деректер болмаған жағдайда, Солтүстік Каспий үшін осы Әдістемеге 2-қосымшаға сәйкес Солтүстік Каспийдегі балықтардың негізгі кәсіпшілік түрлері мен итбалықтың биологиялық сипаттамаларының деректері, сондай-ақ осы Әдістемеге 3-қосымшаға сәйкес Солтүстік Каспийдегі азықтық организмдердің үлестік биомассасы деректері пайдаланылады;

W0(S0) – қолайсыз әсер ету аймағының көлемі немесе ауданы;

Ki – қолайсыз әсер ету жағдайында гидробионттардың тірі қалу коэффициенті (балық қорғайтын құрылғы болған жағдайда – жобаланған су тартуға арналған балық қорғау құрылғыларының тиімділік коэффициенті), пайызбен.

Екінші кезең азықтық гидробионттардың биомассасын балық өнімінің биомассасына қайта есептеуден тұрады және азықтық гидробионттардың әрбір тобы үшін трофикалық тізбекпен органикалық затты ауыстырудың азықтық коэффициенттерін қолдану арқылы мынадай формула бойынша жүргізіледі:

мұнда:

Br– балық ресурстарының биомассасы, килограммен және (немесе) тоннамен;

Bk – азықтық гидробионттардың биомассасы, килограммен және (немесе) тоннамен;

P/B – өнімнің өндірілу коэффициенті;

k2 – алынған өнімді балық өніміне ауыстырудың азықтық коэффициенті;

k3 – балықтардың азықтық базаны пайдалану көрсеткіші, пайызбен.

Каспий теңізі үшін қолдануға ұсынылған балықтардың өнімінің өндірілу және азықтық базасының коэффициенттері осы Әдістемеге 4-қосымшада келтірілген.

10. Кәсіпшілік объектілер уылдырығының, дернәсілінің, шабағының тікелей қырылуы салдарынан су айдынының немесе оның бір бөлігінің балық ресурстары мен басқа да су жануарлары ішінара жоғалған жағдайда заттай түрдегі зиянды өтеу мөлшерін есептеу кезінде есептелген зиян шамасы кәсіпшілік қайтарым коэффициентінің көмегімен кәсіпшілік балық түрлерінің шығындарына мынадай формула бойынша келтіріледі:

мұнда:

ni – кәсіпшілік объектілер уылдырығының, дернәсілі мен шабағының тікелей қырылуы келтіретін заттай түрдегі зиян шамасы;

K1 –осы Әдістемеге 5-қосымшаға сәйкес кәсіпшілік қайтарым коэффициенті (пайызбен).

Солтүстік Каспийдегі балықтардың негізгі кәсіпшілік түрлері мен итбалықтың биологиялық сипаттамалары осы Әдістемеге 1-қосымшада келтірілген.

Күтілетін зиянды есептеу мынадай тәсілдердің біреуімен жүргізілуі мүмкін:

1) кәсіпшілік өнімділіктен айрылудан;

2) кәсіпшілік объектілердің, олардың уылдырықтарының, дернәсілдерінің, шабақтарының және балықтардың қоректік базасының тікелей жоғалуынан.

Қосалқы есеп жүргізбеу үшін осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген тәсілдерді бір мезгілде пайдалануға және нәтижелерін бір-біріне қосуға жол берілмейді.

11. Балық ресурстарына келтірілген зиянды есептеудің пайдаланылған тәсіліне қарамастан, су айдынында жүргізілген барлық жұмыс түрлерін есептеу нәтижесі кәсіпшілік таралымының мекендеу шегінде су айдынының және (немесе) учаскесінің нақты кәсіпшілік запастарының шамасынан асып кете алмайды.

12. Қорытынды нәтижені (килограммен немесе тоннамен) алғаннан кейін алынған шығын ауланымдарда балықтардың әр түрінің кездесуіне қарай зерттеулер ауданында (немесе осы су айдынында) пайыздық арақатынаспен барабар бөлінеді.

Солтүстік Каспий үшін нақты учаске бойынша деректер болмаған жағдайда, осы Әдістемеге 6-қосымшаға сәйкес Солтүстік Каспийдегі ауланымдарда балықтардың кездесу деректері пайдаланылады.

13. Ақшалай мәнге ауыстыру зиянды өтеу мөлшерін анықтау мақсатында балық түрлері бойынша зиянды өтеу мөлшерінің (бір килограмм үшін) құнын және қолайсыз әсер ету кезеңін ескере отырып, мынадай формулаға сәйкес жүзеге асырылады:

M=d х c х y,

мұнда:

М – зиянды өтеу мөлшері, ақшалай мәнде;

d – балық ресурстарына келтірілетін немесе келтірілген түпкілікті шығын сомасы, килограммен;

c – осы Әдістемеге 1-қосымшаға сәйкес зиянды өтеу мөлшерінің бір килограмм үшін құны, айлық есептік көрсеткіштермен;

y – қолайсыз әсер ету кезеңі (жыл)* (у=1 (1 жыл = 1), көп реттік (тұрақты) у кезінде – қолайсыз әсер ету жылдарының санына сәйкес келеді).

Балық ресурстары мен басқа да су жануарларын пайдаланғаны үшін төлемақы мөлшерлемелерін және Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы заңнамасын бұзудан келтірілген зиянды өтеу мөлшерін айқындау, сондай-ақ шаруашылық қызмет салдарынан балық ресурстары мен басқа да су жануарларына келтірілетін және келтірілген, оның ішінде болмай қоймайтын зиянның орнын толтыру мөлшерін есептеу әдістемесіне 1-қосымша

Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы заңнамасын бұзудан келтірілген зиянды өтеу мөлшері

Р/с №	Балық ресурстары және басқа да су жануарларының атауы	Зиянды өтеу мөлшері, айлық есептік көрсеткішпен (әрбір дарағы/әрбір килограмы үшін/ұясы үшін)
1	2	3
1	Сырдариялық жауырындық*, көп аталықты Жайық майшабағы*, шортан тектес ақмарқа*, Каспий және Арал албырты*, ақбалық*, сылан*, күтім*, Арал және Түркістан қаязы*, Іле шармайы*, Каспий жыланбалығы*, таймень*, Балқаш алабұғасы* - Балқаш және Іле таралымы, пілмай* - Арал және Іле таралымы, Сiбip бeкipeci*, шатқалдық тас тасалағыш*, ұзын бармақты шаян* (Түркістан түр тармағы) (бір дарақ үшін)*	300
2	Қортпа, уылдырықты пілмай (бір килограмм үшін)	100
3	Қортпа, пілмай қысыры (бір килограмм үшін)	100
4	Бекіре (Сiбip бeкipeciнен басқа), шоқыр, бекіренің уылдырықты будандары (бір килограмм үшін)	100
5	Бекіре, шоқыр, бекіренің қысыр будандары (бір килограмм үшін)	100
6	Сүйрік (бір килограмм үшін)	100
7	Ақсақа, көкшұбар, көкшарбы, пайдабалық, шыр, мұқсын (бір килограмм үшін)	1,2
8	Ақ амур, көксерке, сазан, тұқы, ақмарқа, беріш, кәдiмгi жайын, нәлім, ақ және шұбар дөңмаңдай, шортан, жыланбас балық (бір килограмм үшін)	1,3
9	Табан, торта, қаракөз, тұрпа, майбалық, көкбас, қызылкөз қабыршықты және тақыр, аққайран, алтын және күміс мөңкелер, әдеттегi және Балқаш (Балқаш-Іле таралымынан басқа) алабұғасы, оңғақ, әдеттегi және талас тарғақбалығы, қызылқанат, балпан, білеу балық, айнакөз балық, көкше, қылыш балық, буффало, кәдімгі шармай (бір килограмм үшін)	0,4
10	Майшабақтар (қарынсау (бадырақкөзді және жұмырбасты қосқанда), бражник майшабағы, долгинск майшабағы, қара жон, тікенді балық, жалғанкөз-глосса, қарша (бір килограмм үшін)	0,8
11	Албырттар (қызғылт сары бахтах, майқан (үскіш), Сібір хариусы) (бір килограмм үшін)	1,7
12	Каспий итбалығы (бір дарақ үшін)	193
13	Ұзын бармақты шаян (Түркістан түр тармағынан басқа) (бір килограмм үшін)	1,2
14	Салин артемиясының цисталары және басқа су омыртқасыздары - гаммарус, масақұрт, ақ құрттар (шикі өнімнің бір килограмм үшін)	3

Ескертпелер:

* Қазақстан Республикасы Қызыл кітабына енгізілген сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген балық ресурстары және басқа да су жануарлары, сондай-ақ ғылыми мақсаттарда пайдаланудан басқа, пайдалануға тыйым салынған түрлер:

әрбір заңсыз жойылған (бүлдірілген) балық ресурстары және басқа да жануарлардың мекен ететін ұясы, іні, апаны, уылдырық шашатын орны және басқа да баспаналары үшін келтірілген нұқсан он айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде өндіріп алынады;

"Дериваттар тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 16 ақпандағы № 18-03/105 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10482 болып тіркелген) (бұдан әрі – дериваттар тізбесі) бекітілген дериваттар тізбесінің Жануарлар туындысы 3-бөлімнің 1, 2, 6 және 8-жолдарына сәйкес заңсыз ауланған немесе сатып алынған әрбір дериват үшін, оның ішінде әрбір 100 грамм уылдырық үшін тиісті жануар түрінің ересек дарағы (аталығы немесе аналығы) үшін зиянды өтеу мөлшерінің 100 пайызы (айлық есептік көрсеткішпен) өтеледі.

Басқа су жануарлар түрлері:

заңсыз ауланған немесе сатып алынған әрбір дериват үшін дериваттар тізбесінінің Жануарлар туындысы 3-бөлімнің 1, 3, 4 және 9-жолдарына сәйкес тиісті жануар түрінің ересек дарағы (аталығы немесе аналығы) үшін зиянды өтеу мөлшерінің 50 пайызы (айлық есептік көрсеткішпен) өтеледі.

Балық ресурстары мен басқа да су жануарларын пайдаланғаны үшін төлемақы мөлшерлемелерін және Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы заңнамасын бұзудан келтірілген зиянды өтеу мөлшерін айқындау, сондай-ақ шаруашылық қызмет салдарынан балық ресурстары мен басқа да су жануарларына келтірілетін және келтірілген, оның ішінде болмай қоймайтын зиянның орнын толтыру мөлшерін есептеу әдістемесіне 2-қосымша

Солтүстік Каспийдегі балықтардың негізгі кәсіпшілік түрлері мен итбалықтың биологиялық сипаттамалары

Балық түрлері	Орташа өнімділік, дана уылдырық	Үйірдегі аналықтардың үлесі, пайызбен	Уылдырық шашудың еселілігі, рет	1 данасының орташа салмағы, килограмм
Бекіре тұқымдастар	245500	40	3	8,9
Майшабақ тұқымдастар	160000	50	2	0,27
Көкшұбар	12300	50	1	0,10
Тікенді балық	1500000	50	2	0,81
Пайдабалық	183000	50	1	0,85
Хариус	4500	50	1	0,21
Ленок	12000	50	1	0,50
Қаракөз (торта)	50300	50	2	0,11
Ақ амур	922000	30	1	4,20
Дөңмаңдай	1238000	40	1	10,4
Тарақ балық	3600	60	2	0,07
Үкішабақ	15600	60	2	0,04
Ақмарқа	120000	50	2	1,28
Оңғақ	210850	50	2	0,45
Табан	150000	50	2	0,18
Мөңке	48000	90	2	0,4
Сазан (тұқы)	530000	45	2	2,5
Көксерке	199000	50	2	1,5
Жайын	59200	50	3	3,1
Көктыран	11 500	20	1	0,13
Ақкөз балық	12 500	50	2	0,16
Балпан балық	160000	65	2	0,90
Қылыш балық	33500	70	2	0,22
Аққайран	49 000	65	2	0,50
Шортан	104 200	60	1	1,70
Алабұға	36850	70	2	0,29
Нәлім	150000	40	1	1,61
Таутан	18000	60	2	0,04
Шаян	300	40	1	0,12
Итбалық	1,01	50	1*	46,2

Ескертпе: * күшіктеу саны

Балық ресурстары мен басқа да су жануарларын пайдаланғаны үшін төлемақы мөлшерлемелерін және Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы заңнамасын бұзудан келтірілген зиянды өтеу мөлшерін айқындау, сондай-ақ шаруашылық қызмет салдарынан балық ресурстары мен басқа да су жануарларына келтірілетін және келтірілген, оның ішінде болмай қоймайтын зиянның орнын толтыру мөлшерін есептеу әдістемесіне 3-қосымша

Солтүстік Каспийдегі азықтық организмдердің үлестік биомассасы

Гидробионттар	Қыс	Көктем	Жаз	Күз
Фитопланктон, миллиграммен/ текше метр		192,32	668,76	324,57
Зоопланктон, миллиграммен/ текше метр		206,03	758,22	168,86
Бентос, граммен/ шаршы метр	11,08	26,94	41,16	19,55
Мейобентос, граммен/ шаршы метр		142,51	12,44	91,88

Балық ресурстары мен басқа да су жануарларын пайдаланғаны үшін төлемақы мөлшерлемелерін және Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы заңнамасын бұзудан келтірілген зиянды өтеу мөлшерін айқындау, сондай-ақ шаруашылық қызмет салдарынан балық ресурстары мен басқа да су жануарларына келтірілетін және келтірілген, оның ішінде болмай қоймайтын зиянның орнын толтыру мөлшерін есептеу әдістемесіне 4-қосымша

Каспий теңізі үшін қолдануға ұсынылған балықтардың өнімінің өндірілу және азықтық базасының коэффициенттері

Көрсеткіштер	Фитопланктон	Зоопланктон	Бентос
Р/В, өнім өндіру коэффициенті	225	30	4
К2, алынған өнімді балық өніміне аударғанда алынатын азықтық коэффициент	30	10	20
K3, азықтық базаны пайдалану көрсеткіші, пайызбен	20	80	80

Балық ресурстары мен басқа да су жануарларын пайдаланғаны үшін төлемақы мөлшерлемелерін және Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы заңнамасын бұзудан келтірілген зиянды өтеу мөлшерін айқындау, сондай-ақ шаруашылық қызмет салдарынан балық ресурстары мен басқа да су жануарларына келтірілетін және келтірілген, оның ішінде болмай қоймайтын зиянның орнын толтыру мөлшерін есептеу әдістемесіне 5-қосымша

Кәсіпшілік қайтарымның коэффициенттері (пайызбен)

Бассейндер, аудандар және балық түрлері	Уылдырық	Дернәсіл	Құртшабақ, салмақ мөлшерімен (грамм)
			0,2	0,5	1,0	1,5	3,0	5,0	10,0
Жайық-Каспий бассейні
Қортпа	0,001	0,11					0,8
Бекіре	0,005	0,11					1,2
Пілмай	0,005	0,11					1,0
Шоқыр	0,005	0,05				0,9
Қаракөз	0,05	0,02					0,8
Табан балық	0,01	0,17		0,4			2,1
Сазан	0,001	0,02	0,1	0,3	0,4	0,5	1,2	1,5	5,0
Көксерке	0,005	0,02		0,55		0,7			3,3
Ұсақ шағын балық (қызыл қанат, алабұға, балпан балық, қылыш балық және басқа түрлер)	0,0004	0,02	0,11	0,27	0,55	0,7	1,4	2,8	4,4
Майшабақ	0,005	0,02
Қарша	0,02	0,5		13,0
Ақ балық	0,05	0,006				0,6
Тұрпа, күтім, майбалық	0,01	0,02				0,5		0,8
Албырт	0,05	0,07							0,4
Шортан	0,01	0,045	0,18	0,48	0,9	1,4	2,6	4,3	7,5
Ақмарқа	0,001	0,01	0,12	0,3	0,6	1,0	1,7	2,4	4,2
Мөңке	0,005
Ақ дөңмаңдай, ақ амур								0,6	3,2
Беріш	0,001	0,01	0,1	0,25	0,4	0,8	1,2	2,1	4,0
Жайын	0,005
Есіл, Тобыл-Торғай, Нұра-Сарысу және Ертіс бассейндерінің су айдындары
Бекіре	0,001	0,022		0,11					1,6
Сүйрік	0,05	0,5		2,75					4,6
Сылан	0,005	0,11		0,8					1,8
Албырт	0,05
Майқан балық	0,0005
Пайдабалық	0,01	0,22		1,4					2,8
Көкшұбар	0,01	0,30		2,0					4,5
Хариус	0,004	0,022		0,11					1,6
Аққайраң	0,05	0,18		1,9					4,5
Шортан	0,05	0,28		2,2					6,0
Нәлім	0,001	0,055		1,8					3,7
Көксерке	0,005	0,028		0,55					1,1
Табан балық	0,006	0,055		0,80					1,6
Сазан	0,005	0,028	0,75						1,8
Торта (қаракөз)	0,050	0,23	2,30						4,6
Ақ амур	0,0004	0,02	0,06	0,11	0,17	0,25	0,37	0,53	3,0
Дөңмаңдай	0,002	0,07			0,5			2,0	5,0
Тарақ балық	0,05	0,35	2,50						5,0
Алабұға	0,05	0,22	1,6						3,0
Мөңке, оңғақ және басқа түрлер (ұсақ шағын балықтар – үкішабақ, шаншар балық)	0,02	0,04			0,2			1,6	6,4
Таутан	0,05	0,22	1,4						3,2
Шу-Талас, Балқаш-Алакөл және Арал-Сырдария бассейндерінің су айдындары
Арал қаязы	0,005	0,02			1,0			7
Түркістан қаязы	0,015	0,02			0,3			1,8	3,5
Храмуля	0,06	0,03			0,1			1,5	3,0
Күміс мөңке	0,01	0,04			0,2			1,6	6,4
Сазан	0,005	0,06			0,5			2,0	8,0
Көксерке	0,01	0,02			0,3			1,0	4,0
Табан балық	0,012	0,027			1,0			2,5	5,0
Ақмарқа	0,013	0,024			0,3			1,5	3,6
Қылыш балық	0,008	0,09			0,2			1,5	5,0
Торта, қаракөз	0,005	0,03			0,2			1,0	6,5
Шортан	0,002	0,03			1,0			8,0	18
Жайын	0,008	0,02			5,0			9,0	15
Дөңмаңдай	0,002	0,07			0,5			2,0	5,0
Ақ амур	0,0004	0,02	0,06	0,11	0,17	0,25	0,37	0,53	3,0
Қара балық	0,005	0,01			0,5			2,0	5,0
Шармай	0,005	0,01			0,5			2,0	5,0
Осман	0,005	0,01			0,5			2,0	5,0
Күректұмсық	0,01	0,02			0,5			2,0	8,0
Пілмай	0,01	0,02			0,6			5,0	15
Жыланбас балық	0,005	0,016			0,3			1,0	3,0
Камбала	0,002				0,4

Балық ресурстары мен басқа да су жануарларын пайдаланғаны үшін төлемақы мөлшерлемелерін және Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы заңнамасын бұзудан келтірілген зиянды өтеу мөлшерін айқындау, сондай-ақ шаруашылық қызмет салдарынан балық ресурстары мен басқа да су жануарларына келтірілетін және келтірілген, оның ішінде болмай қоймайтын зиянның орнын толтыру мөлшерін есептеу әдістемесіне 6-қосымша

Солтүстік Каспийдегі ауланымдарда балықтардың кездесуі

Тұқымдастар	Балық түрлері	Ауланымдарда кездесуі, пайызбен
		Жағалау (тереңдігі 3 метр және одан аз)	Ашық акваторий (тереңдігі 3 метрден жоғары)
Бекіре тұқымдастар	Орыс бекіресі	0,255	2,155
Бекіре тұқымдастар	Парсы бекіресі	0,007	0,063
Бекіре тұқымдастар	Шоқыр	0,349	1,114
Бекіре тұқымдастар	Қортпа	0,145	0,352
Майшабақ тұқымдастар	Бражников шабағы	0,153	0,248
Майшабақ тұқымдастар	Каспий-қара теңіз қарынсауы	0,080	0,991
Майшабақ тұқымдастар	Солтүстік Каспий қарынсауы	0,051	0,677
Майшабақ тұқымдастар	Бадырақкөзді қарынсау	2,269	6,748
Майшабақ тұқымдастар	Жұмырбасты қарынсау	0,393	1,426
Майшабақ тұқымдастар	Каспий тюлькасы (қарша)	0,022	0,006
Тұқы тұқымдастар	Көктыран	0,567	0,039
Тұқы тұқымдастар	Шығыс табан балығы	6,364	4,089
Тұқы тұқымдастар	Айнакөз	4,153	2,053
Тұқы тұқымдастар	Қарапайым ақмарқа	2,131	0,517
Тұқы тұқымдастар	Балпан балық	1,200	-
Тұқы тұқымдастар	Күміс мөңке	0,560	-
Тұқы тұқымдастар	Еуропа сазаны (тұқы)	7,659	0,066
Тұқы тұқымдастар	Аққайраң	0,793	0,000
Тұқы тұқымдастар	Қылыш балық	1,709	0,704
Тұқы тұқымдастар	Солтүстік Каспий қаракөзі	41,559	70,770
Тұқы тұқымдастар	Қызылқанат	24,358	0,127
Тұқы тұқымдастар	Оңғақ	0,116	0,006
Шортан тұқымдастар	Қарапайым шортан	0,073	-
Тікенді балық тұқымдастар	Сингиль	0,036	0,088
Алабұға тұқымдастар	Алабұға	0,029	0,006
Алабұға тұқымдастар	Қарапайым көксерке	3,273	4,419
Алабұға тұқымдастар	Беріш	0,378	0,077
Жайын тұқымдастар	Қарапайым жайын	0,407	0,022
Атерина тұқымдастар	Атерина	0,029	0,006
Бұзаубас тұқымдастар	Кесслер қарақшысы	0,007	0,066
Бұзаубас тұқымдастар	Каспий қарақшысы	0,516	0,996
Бұзаубас тұқымдастар	Махмутбеев қарақшысы	-	0,061
Бұзаубас тұқымдастар	Хвалынский бұзаубасы	-	0,077
Бұзаубас тұқымдастар	Каспий бұзаубас-құмқазары	0,124	1,750
Бұзаубас тұқымдастар	Каспий бұзаубас-бас алғышы	0,087	0,088
Бұзаубас тұқымдастар	Дөңгелек бұзаубас	0,044	0,033
Бұзаубас тұқымдастар	Ширман бұзаубасы	0,102	0,165