ИПС "Әділет"

В соответствии с пунктом 11 Плана действий в области прав человека и верховенства закона, утвержденного Указом Президента Республики Казахстан от 8 декабря 2023 года № 409, ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемое Положение о специализированных подразделениях по борьбе с семейно-бытовым насилием органов внутренних дел.

2. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на заместителя министра внутренних дел Республики Казахстан генерал-лейтенанта полиции Лепеха И.В. и Комитет административной полиции Министерства внутренних дел Республики Казахстан (Султанбаев К.А.).

3. Настоящий приказ вступает в силу со дня его подписания.

Министр
генерал-лейтенант полиции

Е. Саденов

Утверждено
приказом Министра
внутренних дел
Республики Казахстан
от 30 апреля 2025 года № 352

Положение о специализированных подразделениях по борьбе с семейно-бытовым насилием органов внутренних дел

Глава 1. Общие положения

1. Настоящее Положение по организации работы специализированного подразделения по борьбе с семейно-бытовым насилием органов внутренних дел (далее - Правила) определяет порядок организации работы специализированных подразделениях по борьбе с семейно-бытовым насилием органов внутренних дел (далее – Подразделения).

2. Подразделения создаются в Комитете административной полиции (далее – КАП) МВД Республики Казахстан, департаментах полиции (далее – ДП) и городских, районных подразделениях полиции.

3. Целью деятельности подразделении являются профилактика правонарушений, совершаемых в сфере семейно-бытовых отношений и оказание населению правовой помощи в вопросах предупреждения и пресечения фактов бытового насилия.

Глава 2. Порядок организации работы Подразделении

4. Общее руководство по организации работы подразделений осуществляется начальниками ДП областей, столицы, городов республиканского значения, городских, районных подразделений полиции.

5. Задачи подразделений ДП областей, городов республиканского значения и столицы, городских, районных подразделений полиции:

1) координация деятельности органов внутренних дел в вопросах предупреждения и пресечения насилия в сфере семейно-бытовых отношений;

2) оказание населению правовой помощи в вопросах предупреждения и пресечения насилия в сфере семейно-бытовых отношений;

3) совершенствование форм и методов профилактики насилия в сфере семейно-бытовых отношений, а также устранение причин и условий, способствующих их совершению.

6. Деятельность подразделений организуется в соответствии с ежеквартальными планами, утвержденными курирующими заместителями начальника ДП областей, городов республиканского значения и столицы, городских, районных подразделений полиции.

7. Функции КАП МВД, ДП областей, городов республиканского значения и столицы:

1) организационно-методическое руководство деятельностью территориальных подразделений областей, столицы, городов республиканского значения, городских, районных органов, контроль за исполнением ими требований законодательных и нормативных правовых актов, оказывают практическую помощь;

2) обеспечение взаимодействия с местными исполнительными, государственными органами и неправительственными организациями (далее – НПО), общественными объединениями, занимающимися защитой прав и интересов семьи;

3) организация проведения оперативно-профилактических мероприятий по выявлению и пресечению насилия в сфере семейно-бытовых отношений;

4) анализ состояния, структуры, динамики правонарушений и преступлений насилия в сфере семейно-бытовых отношений, подготовка информации в заинтересованные государственные органы;

5) обобщение и анализ статистических данных, полученных из правоохранительных и иных государственных органов, НПО и общественных объединений;

6) подготовка материалов для рассмотрения на аппаратных, оперативных совещаниях, заседаниях и коллегиях МВД, ДП областей, городов республиканского значения и столицы, направленных на улучшение форм и методов организации работы по предупреждению и пресечению насилия в сфере семейно-бытовых отношений;

7) совместно с заинтересованными подразделениями, ДП областей, городов республиканского значения и столицы проведение работы по улучшению подбора, расстановки, воспитания и повышения профессионального уровня подразделения;

8) проведение служебных расследований в отношении должностных лиц ОВД, нарушивших установленный порядок рассмотрения жалоб и заявлений, а также по фактам совершения (особо) тяжких преступлений в сфере семейно-бытовых отношений.

8. Функции подразделений городских, районных отделов внутренних дел:

1) организация мероприятий по профилактике бытовой преступности, выявление причин и условий, способствующих их совершению, принятие мер по их устранению;

2) осуществление индивидуальной профилактики с лицами, состоящими на профилактических учетах в ОВД за совершение бытового насилия;

3) обеспечение безопасности потерпевших от бытового насилия;

4) оказание помощи населению в разъяснении норм законодательства в сфере семейно-бытовых отношений;

5) в случаях недостаточной укомплектованности штата участковых инспекторов полиции, инспектора подразделений по борьбе с семейно-бытовым насилием осуществляют административные производства по правонарушениям в сфере быта;

6) совместно с участковыми инспекторами полиции осуществляют оценку рисков совершения бытового насилия, постановку на профилактический учет правонарушителей с последующей реализацией мероприятий по их контролю и индивидуальной профилактике;

7) оказание помощи физическим лицам, пострадавшим от противоправных посягательств в сфере семейно-бытовых отношений;

8) осуществление взаимодействия с заинтересованными ведомствами в вопросах профилактики семейно-бытового насилия и оказания помощи пострадавшим от него.

9. Информация о результатах деятельности подразделений городских, районных подразделений полиции ежеквартально оформляется служебной запиской и предоставляется в ДП областей, городов республиканского значения и столицы к 5 числу месяца следующего за отчетным периодом.

Сводные служебные записки ДП областей, городов республиканского значения и столицы направляются в КАП к 10 числу месяца следующего за отчетным периодом.

Служебные записки подписываются начальниками ДП областей, городов республиканского значения и столицы, а при их отсутствии лицами их заменяющими, и содержат следующие сведения:

1) анализ состояния преступности в сфере быта, с изложением причин и условий, способствующих их совершению, принимаемых мер по предотвращению и пресечению указанных фактов, характеристики на лиц, их совершивших, а также потерпевших;

2) обобщенные по региону статистические данные об административных правонарушениях, совершаемых в сфере быта, результаты реагирования в отношении правонарушителей данной категории, а также анализ динамики перечисленных классификаторов;

3) результаты принятых мер реагирования по фактам проявления насилия в сфере семейно-бытовых отношений, выявленных посредством мониторинга средств массовой информации, социальных сетей, а также иных источников;

4) результаты мероприятий по обеспечению безопасности и поддержки жертв и свидетелей семейно-бытового насилия;

5) результаты оценки рисков совершения повторных правонарушений в сфере семейно-бытовых отношений;

6) итоги информационно-пропагандистской работы по формированию в обществе принципа "нулевой терпимости" к семейно-бытовому насилию;

7) реализованные мероприятия по оказанию помощи жертвам семейно-бытового насилия, в том числе при участии кризисных центров и центров поддержки семьи;

8) итоги работы по межведомственному взаимодействию заинтересованных органов, в том числе НПО и общественных объединений, по вопросам защиты конституционных прав и свобод жертв насилия;

9) результаты взаимодействия с иными подразделениями ОВД в вопросе пресечения семейно-бытового насилия.

Текст служебной записки структурируется по разделам согласно вышеуказанным пунктам.

10. Результаты деятельности подразделений ежеквартально рассматриваются на оперативных совещаниях при руководстве ДП областей, городов республиканского значения и столицы.

Қазақстан Республикасы Президентінің 2023 жылғы 8 желтоқсандағы № 409 Жарлығымен бекітілген Адам құқықтары мен заң үстемдігі саласындағы іс-қимыл жоспарының 11-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Ішкі істер органдарының отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылыққа қарсы күрес жөніндегі мамандандырылған бөлімшелері туралы ережесі бекітілсін.

2. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің орынбасары полиция генерал-лейтенанты И.В. Лепехаға және Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Әкімшілік полиция комитетіне (Қ.Ә. Сұлтанбаев) жүктелсін.

3. Осы бұйрық қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді.

Министр полиция генерал-лейтенанты

Е. Саденов

Қазақстан Республикасы
Ішкі істер министрінің
2025 жылғы 30 сәуірдегі
№ 352 бұйрығымен
бекітілген

Ішкі істер органдарының отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылыққа қарсы күрес жөніндегі мамандандырылған бөлімшелері туралы ереже

1 тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Ішкі істер органдарының отбасылық – тұрмыстық зорлық – зомбылыққа қарсы күрес жөніндегі мамандандырылған бөлімшенің жұмысын ұйымдастыру жөніндегі ереже (бұдан әрі-қағидалар) ішкі істер органдарының отбасылық – тұрмыстық зорлық-зомбылыққа қарсы күрес жөніндегі мамандандырылған бөлімшелерінің (бұдан әрі - бөлімшелер) жұмысын ұйымдастыру тәртібін айқындайды.

2. Бөлімшелер Қазақстан Республикасы ІІМ Әкімшілік полиция комитетінде (бұдан әрі – ӘПК), Полиция департаменттерінде (бұдан әрі – ПД) және қалалық, аудандық ішкі істер органдарында (бұдан әрі – ІІО) құрылады.

3. Бөлімше қызметінің мақсаты отбасылық-тұрмыстық қатынастар саласында жасалатын құқық бұзушылықтар профилактикасы және халыққа тұрмыстық зорлық-зомбылық фактілерінің алдын алу және жолын кесу мәселелерінде құқықтық көмек көрсету болып табылады.

2 тарау. Бөлімшелердің жұмысын ұйымдастыру тәртібі

4. Бөлімшелердің жұмысын ұйымдастыру бойынша жалпы басшылықты облыстардың, астананың, республикалық маңызы бар қалалардың ПД, қалалық, аудандық ІІО бастығы жүзеге асырады.

5. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың ПД, қалалық, аудандық ІІО бөлімшелерінің міндеттері:

1) отбасылық – тұрмыстық қатынастар саласындағы зорлық –зомбылықтың алдын алу және жолын кесу мәселелерінде ішкі істер органдарының қызметін үйлестіру;

2) отбасылық – тұрмыстық қатынастар саласындағы зорлық –зомбылықтың алдын алу және жолын кесу мәселелерінде халыққа құқықтық көмек көрсету;

3) отбасылық – тұрмыстық қатынастар саласындағы зорлық –зомбылық профилактикасы нысандары мен әдістерін жетілдіру, сондай-ақ оны жасауға ықпал ететін себептер мен жағдайларды жою.

6. Бөлімшелердің қызметі облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың ПД, қалалық, аудандық ІІО бастығының жетекшілік ететін орынбасары бекіткен тоқсан сайынғы жоспарларға сәйкес ұйымдастырылады.

7. ІІМ ӘПК, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың ПД функциялары:

1) облыстардың, астананың, республикалық маңызы бар қалалардың, қалалық, аудандық органдардың аумақтық бөліністерінің қызметіне ұйымдастырушылық –әдістемелік басшылық жасау, олардың заңнамалық және нормативтік құқықтық актілер талаптарының орындалуын бақылау, практикалық көмек көрсетуі;

2) жергілікті атқарушы, мемлекеттік органдармен және үкіметтік емес ұйымдармен (бұдан әрі – ҮЕҰ), отбасының құқықтары мен мүдделерін қорғаумен айналысатын қоғамдық бірлестіктермен өзара іс-қимылды қамтамасыз ету;

3) отбасылық – тұрмыстық қатынастар саласындағы зорлық –зомбылықты анықтау және жолын кесу бойынша жедел-профилактикалық іс-шараларды дайындау және өткізу;

4) отбасылық – тұрмыстық қатынастар саласындағы құқық бұзушылықтар мен зорлық – зомбылық қылмыстарының жай-күйін, құрылымын, динамикасын талдау, мүдделі мемлекеттік органдарға ақпарат дайындау;

5) құқық қорғау және өзге де мемлекеттік органдардан, ҮЕҰ мен қоғамдық бірлестіктерден алынған статистикалық деректерді жинақтау және талдау;

6) отбасылық – тұрмыстық қатынастар саласындағы зорлық-зомбылықтың алдын алу және жолын кесу бойынша жұмысты ұйымдастырудың нысандары мен әдістерін жақсартуға бағытталған ІІМ, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың ПД аппараттық, жедел кеңестері мен алқаларында қарау үшін материалдар дайындау;

7) ІІМ-нің, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың ПД-ның мүдделі қызметтерімен бірлесіп, бөлімше кадрларын іріктеуді, орналастыруды, тәрбиелеуі жақсарту және олардың кәсіби шеберлігін арттыру бойынша жұмыстар жүргізу;

8) шағымдар мен арыздарды қараудың белгіленген тәртібін бұзған ІІО лауазымды адамдарына қатысты, сондай-ақ отбасылық-тұрмыстық қатынастар саласында (аса ауыр) ауыр қылмыстар жасау фактілері бойынша қызметтік тергеу жүргізу.

8. қалалық, аудандық ІІО бөлімшелерінің функциялары:

1) тұрмыстық қылмыс профилактикасы бойынша іс-шараларды ұйымдастыру, олардың жасалуына ықпал ететін себептер мен жағдайларды анықтау, оларды жою жөнінде шаралар қабылдау;

2) тұрмыстық зорлық – зомбылық жасағаны үшін ІІО-да профилактикалық есепте тұрған адамдармен жеке профилактиканы жүзеге асыру;

3) тұрмыстық зорлық-зомбылықтан зардап шеккендердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

4) халыққа отбасылық-тұрмыстық қатынастар саласындағы заңнама нормаларын түсіндіруге көмек көрсету;

5) учаскелік полиция инспекторларының штаты жеткіліксіз жасақталған жағдайларда тұрмыс саласындағы құқықбұзушылықтар бойынша әкімшілік іс жүргізуді жүзеге асырады;

6) учаскелік полиция инспекторларымен бірлесіп, тұрмыстық зорлық-зомбылық жасау тәуекелін бағалауды айқындайды, оларды бақылау және жеке профилактика жөніндегі іс-шараларды кейіннен іске асыра отырып, профилактикалық есепке қоюды анықтайды және жүзеге асырады;

7) отбасылық-тұрмыстық қатынастар саласындағы құқыққа қайшы қолсұғушылықтардан зардап шеккен жеке тұлғаларға көмек көрсету;

8) отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылықтың профилактикасы және одан зардап шеккендерге көмек көрсету мәселелерінде мүдделі ведомстволармен өзара іс-қимылды жүзеге асыру.

9. қалалық, аудандық ІІО бөлімшелері қызметінің нәтижелері туралы ақпарат тоқсан сайын қызметтік жазбамен ресімделеді және есептік кезеңнен кейінгі айдың 5-күніне қарай облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың ПД-ге ұсынылады.

Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың ПД-ның жиынтық қызметтік жазбалары есептік кезеңнен кейінгі айдың 10-күніне ӘПК-ге жолданады.

Қызметтік жазбаларға облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың ПД бастықтары, ал олар болмаған кезде оларды алмастыратын адамдар қол қояды және мынадай:

1) оларды жасауға ықпал ететін себептер мен жағдайларды, көрсетілген фактілердің алдын алу және жолын кесу бойынша қабылданатын шараларды, оларды жасаған адамдарға, сондай-ақ жәбірленушілерге мінездемелерді баяндай отырып, тұрмыс саласындағы қылмыстың жай-күйін талдау;

2) тұрмыс саласында жасалатын әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы аймақ бойынша жинақталған статистикалық деректер, осы санаттағы құқық бұзушыларға қатысты ден қою нәтижелері, сондай-ақ аталған жіктеуіштердің динамикасын талдау;

3) бұқаралық ақпарат құралдарының, әлеуметтік желілердің, сондай-ақ өзге де көздерді мониторингілеу арқылы анықталған отбасылық-тұрмыстық қатынастар саласында зорлық-зомбылық көрсету фактілері бойынша жедел ден қоюдың қабылданған шаралары туралы;

4) отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандары мен куәгерлерінің қауіпсіздігі мен қолдауын қамтамасыз ету жөніндегі іс-шаралардың нәтижелері туралы;

5) отбасылық-тұрмыстық қатынастар саласында қайталама құқық бұзушылықтар жасау тәуекелдерін бағалауды айқындау бойынша қызметтің нәтижелері туралы;

6) қоғамда отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылыққа "мүлдем төзбеушілік" қағидатын қалыптастыру бойынша ақпараттық-насихаттау жұмысының қорытындылары туралы;

7) отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандарына, оның ішінде дағдарыс орталықтары мен отбасын қолдау орталықтарының қатысуымен көмек көрсету жөніндегі іске асырылған іс-шаралар туралы;

8) мүдделі органдардың, оның ішінде ҮЕҰ мен қоғамдық бірлестіктердің ведомствоаралық өзара іс-қимылы, зорлық-зомбылық құрбандарының конституциялық құқықтары мен бостандықтарын қорғау мәселелері бойынша жұмыс туралы;

9) отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жолын кесу мәселесінде ІІО-ның өзге де бөлімшелермен өзара іс-қимыл нәтижелері туралы мәліметтерді қамтиды.

Қызметтік жазбаның мәтіні жоғарыда көрсетілген тармақтарға сәйкес бөлімдер бойынша құрылады.