Об утверждении Правил определения налогооблагаемого дохода по банковской деятельности, осуществляемой банками второго уровня

Совместные приказ Министра финансов Республики Казахстан от 18 сентября 2025 года № 508 и постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 26 сентября 2025 года № 55. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 1 октября 2025 года № 37016

Примечание ИЗПИ!
Настоящие совместные постановление и приказ вводятся в действие с 01.01.2026.

В соответствии с частью второй подпункта 4) пункта 2 статьи 357 Налогового кодекса Республики Казахстан Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ и Министр финансов Республики Казахстан ПРИКАЗЫВАЕТ:

1. Утвердить Правила определения налогооблагаемого дохода по банковской деятельности, осуществляемой банками второго уровня, согласно приложению к настоящим совместным постановлению и приказу.

2. Комитету государственных доходов Министерства финансов Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящих совместных постановления и приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящих совместных постановления и приказа на интернет-ресурсах Национального Банка Республики Казахстан и Министерства финансов Республики Казахстан;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящих совместных постановления и приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Департмент юридической службы Министерства финансов Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящих совместных постановления и приказа возложить на Первого заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан и курирующего Вице-министра финансов Республики Казахстан.

4. Настоящие совместные постановление и приказ вводятся в действие с 1 января 2026 года и подлежат официальному опубликованию.

Исполняющий обязанности Председателя Национального Банка Республики Казахстан __________Е. Жамаубаев

Министр финансовРеспублики Казахстан__________М. Такиев

Приложение к совместным постановлению и приказу Исполняющий обязанности Председателя Национального Банка Республики Казахстан от 26 сентября 2025 года № 55 и Министр финансов Республики Казахстан от 18 сентября 2025 года № 508

Правила определения налогооблагаемого дохода по банковской деятельности, осуществляемой банками второго уровня

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила определения налогооблагаемого дохода по банковской деятельности, осуществляемой банками второго уровня (далее – Правила), разработаны в соответствии с частью второй подпункта 4) пункта 2 статьи 357 Налогового кодекса Республики Казахстан (далее – Налоговый кодекс) и определяют порядок определения налогооблагаемого дохода по банковской деятельности, осуществляемой банками второго уровня.

2. В Правилах используются следующие понятия:

1) прочая деятельность, осуществляемая банками второго уровня – деятельность банка второго уровня, не относящаяся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства;

2) деятельность по кредитованию субъектов предпринимательства – деятельность банков второго уровня, связанная с предоставлением индивидуальным предпринимателям и юридическим лицам кредитов (займов), лизинговых и иных финансовых инструментов, определенных пунктом 9 настоящих Правил в целях получения индивидуальным предпринимателем и юридическим лицом чистого дохода путем использования индивидуальным предпринимателем и юридическим лицом имущества, производства, продажи товаров, выполнения работ, оказания услуг, основанная на праве частной собственности (частное предпринимательство) либо на праве хозяйственного ведения или оперативного управления государственного предприятия (государственное предпринимательство) в рамках самостоятельной, инициативной деятельности.

В Правилах используются и иные понятия применимые в соответствии с Налоговым кодексом.

3. Налогооблагаемый доход по банковской деятельности, осуществляемой банками второго уровня, состоит из налогооблагаемого дохода от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства и налогооблагаемого дохода от прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня.

4. Сумма расходов банка второго уровня, за исключением расходов, указанных в пунктах 12 и 24 настоящих Правил, подлежащая отнесению на вычеты, определяется по выбору банка второго уровня по пропорциональному методу путем применения удельного веса или путем классификации расходов на прямые и общие.

Классификация расходов на прямые и общие осуществляется банками второго уровня самостоятельно исходя из специфики деятельности в налоговой учетной политике.

Прямые расходы относятся в полном объеме только к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства, как к выделяемой категории или прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня, с которой они имеют прямую причинно-следственную связь.

Глава 2. Порядок определения налогооблагаемого дохода от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства

Параграф 1. Налогооблагаемый доход или убыток от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства

5. Налогооблагаемый доход банка второго уровня от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства (НОД_пред) определяется по следующей формуле:

где:

НОД_пред – налогооблагаемый доход банка второго уровня от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства;

СГД_пред – совокупный годовой доход банка второго уровня от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства, определенный в соответствии с параграфом 2 главы 2 настоящих Правил;

Ум_пред – уменьшение СГД_пред, относящееся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства;

Кд_пред – корректировка СГД_пред, осуществляемая в соответствии с Налоговым кодексом, относящаяся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства;

В_пред – вычеты, определяемые в соответствии с параграфом 5 главы 2 настоящих Правил;

Кв – корректировка вычетов;

Удельный вес – удельный вес, определенный в соответствии с пунктом 15 настоящих Правил.

6. Положительное значение, полученное при применении формулы в соответствии с пунктом 5 настоящих Правил, признается налогооблагаемым доходом по банковской деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства.

7. Отрицательное значение, полученное при применении формулы в соответствии с пунктом 5 настоящих Правил, признается убытком от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства.

Параграф 2. Совокупный годовой доход от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства

8. В целях ведения раздельного налогового учета доходы от деятельности, осуществляемой банками второго уровня, в полном объеме распределяются с учетом прямой причинно-следственной связи с деятельностью по кредитованию субъектов предпринимательства или прочей деятельностью, осуществляемой банками второго уровня.

9. Совокупный годовой доход банка второго уровня от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства (далее – СГД_пред) включает следующие виды доходов, относящихся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства:

1) доходы от реализации:

доход в виде вознаграждения по кредиту (займу), выданному в рамках деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства, в том числе комиссионные доходы за обслуживание и сопровождение кредитов (займов);

доход в виде вознаграждения по передаче имущества по договору лизинга, выданному в рамках деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства;

доходы по операциям факторинга, форфейтинга, аккредитива, кредитной линии, гарантий, поручительств, в рамках деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства;

2) присужденные или признанные должником неустойки (штрафы, пени) по кредиту (займу), выданному в рамках деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства;

3) доход от уступки права требования по кредиту (займу) в соответствии со статьей 321 Налогового кодекса, выданному в рамках деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства;

4) превышение суммы положительной курсовой разницы над суммой отрицательной курсовой разницы по кредиту (займу), выданному в рамках деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства.

В случае невозможности отнесения курсовой разницы по кредиту (займу), выданному в рамках деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства, по прямой причинно-следственной связи к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства, распределению подлежит полученный за налоговый период итоговый (сальдированный) результат в виде превышения суммы положительной курсовой разницы над суммой отрицательной курсовой путем применения удельного веса, определенного пунктом 15 настоящих Правил;

5) доходы от снижения размеров провизий (резервов), созданных банком второго уровня в соответствии со статьей 323 Налогового кодекса и относящихся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства.

Параграф 3. Уменьшение совокупного годового дохода от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства

10. В целях определения налогооблагаемого дохода от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства (НОД_пред) совокупный годовой доход от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства (СГД_пред) уменьшается на доходы от уступки права требования, полученные банком второго уровня в связи с выкупом у организации, специализирующейся на улучшении качества кредитных портфелей банков второго уровня, единственным акционером которой является Правительство Республики Казахстан, ранее уступленных такой организации прав требований по кредитам (займам), выданным в рамках деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства.

Параграф 4. Корректировка совокупного годового дохода от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства

11. Корректировкой совокупного годового дохода от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства признается увеличение или уменьшение размера дохода отчетного налогового периода в пределах суммы ранее признанного дохода в случаях, установленных пунктом 2 статьи 256 Налогового кодекса, относящихся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства.

Параграф 5. Вычеты от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства

12. Отчисления в резервные фонды по кредитам, выданным в рамках деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства, являются расходами по деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства, относящимися на вычеты от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства в полном объеме.

13. В случае выбора в учетной политике метода классификации расходов на прямые и общие, прямыми расходами по деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства относящимися на вычеты являются:

1) расходы по реализованным товарам, работам, услугам, относящимся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства;

2) расходы по начисленным доходам работников и отдельных расходов работодателя, которые не являются доходом физического лица, связанных с деятельностью по кредитованию субъектов предпринимательства;

3) отчисления в Государственный фонд социального страхования, Фонд социального медицинского страхования и обязательные пенсионные взносы работодателя в пользу работника, участвующего в деятельности банка, связанной с кредитованием субъектов предпринимательства;

4) превышения суммы отрицательной курсовой разницы над суммой положительной курсовой разницы по кредиту (займу), выданному в рамках деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства. Если курсовая разница не может быть отнесена по прямой причинно-следственной связи к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства налогоплательщика, распределению подлежит полученный за налоговый период итоговый (сальдированный) результат в виде превышения суммы отрицательной курсовой разницы над суммой положительной курсовой разницы путем применения удельного веса определенного пунктом 15 настоящих Правил;

5) суммы представительских расходов, относящихся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства;

6) другие расходы, относящиеся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства.

В случае невозможности отнесения расходов, определенных настоящим пунктом, по прямой причинно-следственной связи к выделяемым категориям, данные расходы подлежат включению в состав общих расходов и распределению между деятельностью по кредитованию субъектов предпринимательства и прочей деятельностью, осуществляемой банками второго уровня путем применения удельного веса, определенного в соответствии с пунктом 15 настоящих Правил.

14. Общие расходы подлежат распределению между деятельностью по кредитованию субъектов предпринимательства и прочей деятельностью, осуществляемой банками второго уровня путем применения удельного веса, определенного в соответствии с пунктом 15 настоящих Правил.

15. Удельный вес определяется как удельный вес совокупного годового дохода банка второго уровня от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства в размере суммы, определенной подпунктами 1), 2) и 3) пункта 9 настоящих Правил, в общем совокупном годовом доходе банка второго уровня от деятельности, осуществляемой банками второго уровня без учета доходов от снижения размеров провизий (резервов), созданных банком второго уровня в соответствии со статьей 323 Налогового кодекса и доходов в виде превышения суммы положительной курсовой разницы над суммой отрицательной курсовой разницы.

Общий совокупный доход определяется путем сложения совокупного годового дохода от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства и прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня.

Значение удельного веса определяется налогоплательщиком (налоговым агентом) в процентах до одной сотой доли (0,01 %).

16. Вычеты, относящиеся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства (В_пред), определяются по следующей формуле:

В_общ – сумма всех вычетов, примененных налогоплательщиком в отчетном налоговом периоде в соответствии с главой 26 Налогового кодекса;

В_прпред – сумма вычетов, относящихся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства, определенная в соответствии с пунктами 12 и 13 настоящих Правил;

В_прпроч – сумма вычетов, относящихся к прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня, определенная в соответствии с пунктами 24 и 25 настоящих Правил;

Удельный вес – удельный вес определенный в соответствии с пунктом 15 настоящих Правил.

Параграф 6. Корректировка вычетов, относящихся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства

17. Корректировкой вычетов, относящихся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства, признается увеличение или уменьшение размера вычетов отчетного налогового периода в пределах суммы ранее признанного вычета в случаях, установленных пунктом 2 статьи 288 Налогового кодекса.

Глава 3. Порядок определения налогооблагаемого дохода от прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня

Параграф 1. Налогооблагаемый доход или убыток от прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня

18. Налогооблагаемый доход банка второго уровня от прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня (НОД_прочий), определяется по следующей формуле:

НОД_прочий – налогооблагаемый доход банка второго уровня от прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня;

СГД_прочий – совокупный годовой доход банка второго уровня от прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня, определенный в соответствии с параграфом 2 главы 3 настоящих Правил;

Ум_прочее – уменьшение СГД_прочий, за исключением уменьшений, относящихся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства;

Кд_прочая – корректировка СГД_прочий, осуществляемая в соответствии с Налоговым кодексом, не относящаяся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства;

В_прочие – сумма вычетов от прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня, определенная в соответствии с параграфом 5 главы 3 настоящих Правил.

Кв – корректировка вычетов;

Удельный вес – удельный вес определенный в соответствии с пунктом 15 настоящих Правил.

19. Положительное значение, полученное при применении формулы в соответствии с пунктом 18 настоящих Правил, признается налогооблагаемым доходом от прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня.

20. Отрицательное значение, полученное при применении формулы в соответствии с пунктом 18 настоящих Правил, признается убытком от прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня.

Параграф 2. Совокупный годовой доход от прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня

21. В совокупный годовой доход банка второго уровня от прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня (далее – СГД_прочий) включаются все виды доходов в соответствии с Налоговым кодексом, за исключением доходов, относящихся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства.

Параграф 3. Уменьшение совокупного годового дохода от прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня

22. В целях определения налогооблагаемого дохода от прочей деятельности совокупный годовой доход от прочей деятельности подлежит уменьшению в соответствии со статьей 255 Налогового кодекса без учета уменьшений, относящихся к уменьшению совокупного годового дохода от деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства.

Параграф 4. Корректировка совокупного годового дохода от прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня

23. Корректировкой совокупного годового дохода от прочей деятельности признается увеличение или уменьшение размера дохода отчетного налогового периода в пределах суммы ранее признанного дохода в случаях, установленных пунктом 2 статьи 256 Налогового кодекса, относящихся к прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня.

Параграф 5. Вычеты по прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня

24. Отчисления в резервные фонды по прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня, являются расходами по прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня, относящимися на вычеты по прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня в полном объеме.

25. В случае выбора в учетной политике метода классификации расходов на прямые и общие, прямыми расходами по прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня являются расходы, определенные в соответствии с главой 26 Раздела 5 Налогового кодекса, которые имеют прямую причинно-следственную связь к прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня, за исключением расходов, определенных пунктом 24 настоящих Правил.

В случае невозможности отнесения расходов, определенных настоящим пунктом, по прямой причинно-следственной связи к выделяемым категориям, данные расходы подлежат включению в состав общих расходов и распределению между деятельностью по кредитованию субъектов предпринимательства и прочей деятельностью, осуществляемой банками второго уровня путем применения удельного веса, определенного в соответствии с пунктом 15 настоящих Правил.

26. Вычеты, относящиеся к прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня (В_прочий), определяются по следующей формуле:

где:

В_общ – сумма всех вычетов, примененных налогоплательщиком в отчетном налоговом периоде в соответствии с главой 26 Налогового кодекса;

В_прпред – сумма вычетов, относящихся к деятельности по кредитованию субъектов предпринимательства, определенная в соответствии с пунктами 12 и 13 настоящих Правил;

В_прпроч – сумма вычетов, относящихся к прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня определенная в соответствии с пунктами 24 и 25 настоящих Правил;

Удельный вес – удельный вес определенный в соответствии с пунктом 15 настоящих Правил.

Параграф 6. Корректировка вычетов, относящихся к прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня

27. Корректировкой вычетов, относящихся к прочей деятельности, осуществляемой банками второго уровня, признается увеличение или уменьшение размера вычетов отчетного налогового периода в пределах суммы ранее признанного вычета в случаях, установленных пунктом 2 статьи 288 Налогового кодекса.

Екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын банк қызметі бойынша салық салынатын кірісті айқындау қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2025 жылғы 18 қыркүйектегі № 508 және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2025 жылғы 26 қыркүйектегі № 55 бірлескен қаулысы мен бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2025 жылғы 1 қазанда № 37016 болып тіркелді

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы бірлескен қаулы және бұйрық 01.01.2026 ж. бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Салық кодексінің 357-бабының 2-тармағы 4) тармақшасының екiншi бөлiгiне сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДI және Қазақстан Республикасының Қаржы министрi БҰЙЫРАДЫ:

1. Осы бірлескен қаулыға және бұйрыққа Қосымшаға сәйкес Екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын банк қызметі бойынша салық салынатын кірісті айқындау қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің Мемлекеттік кірістер комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бірлескен қаулының және бұйрықтың Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бірлескен қаулыны және бұйрықты Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің және Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің интернет-ресурстарында орналастырылуын;

3) осы бірлескен қаулының және бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтердің ұсынылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бірлескен қаулының және бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Төрағасының Бірінші орынбасарына және жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Қаржы вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бірлескен қаулы және бұйрық 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банк Төрағасының міндетін атқарушы	__________Е. Жамаубаев
Қазақстан Республикасының Қаржы министрі	__________М. Такиев

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банк Төрағасының міндетін атқарушы 2025 жылғы 26 қыркүйектегі № 55 мен Қазақстан Реcпубликасының Қаржы министрі 2025 жылғы 18 қыркүйектегі № 508 бірлескен қаулы мен бұйрыққа қосымша

Екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын банк қызметі бойынша салық салынатын кірісті айқындау қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын банк қызметі бойынша салық салынатын кірісті айқындау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасы Салық кодексінің (бұдан әрі – Салық кодексі) 357-бабының 2-тармағы 4) тармақшасының екінші бөлігіне сәйкес әзірленген және екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын банк қызметі бойынша салық салынатын кірісті айқындау тәртібін айқындайды.

2. Қағидаларда мынадай ұғымдар қолданылады:

1) екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге де қызмет – екінші деңгейдегі банктің кәсіпкерлік субъектілерін кредиттеу қызметіне жатпайтын өзге де қызметі;

2) кәсіпкерлік субъектілерін кредиттеу қызметі – дара кәсіпкер мен заңды тұлғаның жеке меншік құқығына (жеке кәсіпкерлік) не дербес, бастамашыл қызметі шеңберінде мемлекеттік кәсіпорынды (мемлекеттік кәсіпкерлік) шаруашылық жүргізу немесе жедел басқару құқығына негізделген мүлікті пайдалануы, тауарларды өндіруі, сатуы, жұмыстарды орындауы, қызметтер көрсетуі арқылы дара кәсіпкер мен заңды тұлғаның таза табыс алуы мақсатында екінші деңгейдегі банктердің дара кәсіпкерлер мен заңды тұлғаларға осы Қағидалардың 9-тармағында айқындалған кредиттерді (қарыздарды), лизингтік және өзге де қаржы құралдарын беруге байланысты қызметі.

Қағидаларда Салық кодексіне сәйкес қолданылатын өзге де ұғымдар пайдаланылады.

3. Екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын банк қызметі бойынша салық салынатын кіріс кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметтен алынған салық салынатын кірістен және екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметтен алынатын салық салынатын кірістен тұрады.

4. Осы Қағидалардың 12 және 24-тармақтарында көрсетілген шығыстарды қоспағанда, екінші деңгейдегі банктің шегерімге жатқызуға жататын шығыстарының сомасы үлестік салмақты қолдану жолымен немесе шығыстарды тікелей және жалпы шығындарға жіктеу жолымен пропорционалды әдіс бойынша екінші деңгейдегі банктің таңдауы бойынша айқындалады.

Екінші деңгейдегі банктер тікелей және жалпы шығыстарды жіктеуді салықтық есепке алу саясатындағы қызметтің ерекшелігіне қарай дербес жүзеге асырады.

Тікелей шығыстар тек кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметке, бөлінетін санатқа немесе олармен тікелей себеп-салдарлық байланысы бар екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге де қызметке ғана толық көлемде жатқызылады.

2-тарау. Кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметтен алынған салық салынатын кірісті айқындау тәртібі

1-параграф. Кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметтен алынған салық салынатын кіріс немесе залал

5. Екінші деңгейдегі банктің кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметінен алынған салық салынатын кірісі мына формула бойынша айқындалады:

мұнда:

ССКкәсіп – екінші деңгейдегі банктің кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру қызметінен алынған салық салынатын кірісі;

ЖЖКкәсіп – осы Қағидалардың 2-тарауының 2-параграфына сәйкес айқындалған екінші деңгейдегі банктің кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру қызметінен алынған жиынтық жылдық кірісі;

Азкәсіп – кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру қызметіне жататын ЖЖКкәсіп азайту;

Кткәсіп – Салық кодексіне сәйкес жүзеге асырылатын, кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру қызметіне жататын ЖЖКкәсіп түзету;

Шкәсіп – осы Қағидалардың 2-тарауының 5-параграфына сәйкес айқындалатын шегерім;

Шт – шегерімді түзету;

Үлес салмағы – осы Қағидалардың 15-тармағына сәйкес айқындалатын үлес салмағы.

6. Осы Қағидалардың 5-тармағына сәйкес формуланы қолдану кезінде алынған оң мән кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі банк қызметі бойынша алынған салық салынатын кіріс деп танылады.

7. Осы Қағидалардың 5-тармағына сәйкес формуланы қолдану кезінде алынған теріс мән кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметтен болған залал деп танылады.

2-параграф. Кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметтен түсетін жиынтық жылдық кіріс

8. Бөлек салықтық есепке алуды жүргізу мақсатында екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын қызметтен түсетін кірістер кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметпен немесе екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге де қызметпен тікелей себеп-салдарлық байланысын ескере отырып, толық көлемде бөлінеді.

9. Екінші деңгейдегі банктің кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметінен түсетін жиынтық жылдық кірісі (бұдан әрі – ЖЖКкәсіп) кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру қызметіне жататын кірістің мынадай түрлерін қамтиды:

1) Өткізуден түсетін кіріс:

кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызмет шеңберінде берілген кредит (қарыз) бойынша сыйақы түріндегі кіріс, оның ішінде кредиттерге (қарыздарға) қызмет көрсеткені және сүйемелдегені үшін комиссиялық кірістер;

кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызмет шеңберінде берілген лизинг шарты бойынша мүлікті беру бойынша сыйақы түріндегі кіріс;

кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызмет шеңберінде факторинг, форфейтинг, аккредитив, кредиттік желі, кепілдік, кепілгерлік операциялары бойынша кірістер;

2) кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызмет шеңберінде берілген кредит (қарыз) бойынша берілген немесе борышкер таныған тұрақсыздық айыбы (айыппұлдар, өсімпұлдар);

3) кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызмет шеңберінде берілген кредит (қарыз) бойынша Салық кодексінің 321-бабына сәйкес талап ету құқығын басқаға беруден түсетін кіріс;

4) кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызмет шеңберінде берілген кредит (қарыз) бойынша оң бағамдық айырма сомасының теріс бағамдық айырма сомасынан асып кетуі;

Кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызмет шеңберінде берілген кредит (қарыз) бойынша бағамдық айырманы тікелей себеп-салдарлық байланыс бойынша кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметке жатқызу мүмкін болмаған жағдайда, салық кезеңі ішінде алынған оң бағамдық айырма сомасының теріс бағамдық айырма сомасынан асып кетуі түріндегі қорытынды (сальдо) нәтиже осы Қағидалардың 15-тармағында айқындалған үлес салмағын қолдану жолымен бөлінеді;

5) Салық кодексінің 323-бабына сәйкес екінші деңгейдегі банк құрған және кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметке жататын провизиялар (резервтер) мөлшерінің төмендеуінен түсетін кіріс.

3-параграф. Кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметтен түсетін жылдық жиынтық кірісті азайту

10. Кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметтен алынатын салық салынатын кірісті айқындау мақсатында кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметтен түсетін жиынтық жылдық кіріс (бұдан әрі – ЖЖКкәсіп) жалғыз акционері Қазақстан Республикасының Үкімет болып табылатын екінші деңгейдегі банктердің кредиттік портфельдерінің сапасын жақсартуға маманданған ұйымнан бұрын осындай ұйымға берілген кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызмет шеңберінде кредиттер (қарыздар) бойынша талап ету құқықтарын сатып алуға байланысты екінші деңгейдегі банктің талап ету құқығын басқаға беруден түскен кірістеріне азайтылады.

4-параграф. Кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметтен түсетін жылдық жиынтық кірісті түзету

11. Салық кодексінің 256-бабы 2-тармағында белгіленген жағдайларда кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметке жататын, бұрын танылған кіріс сомасы шегінде есепті салық кезеңі кірісінің мөлшерін ұлғайту немесе азайту кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметтен түсетін жылдық жиынтық кірісті түзету деп танылады.

5-параграф. Кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметтен шегерімдер

12. Кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызмет шеңберінде берілген кредиттер бойынша резервтік қорларға аударымдар кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметтен толық көлемде шегерімдерге жататын кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызмет бойынша шығыстар болып табылады.

13. Есепке алу саясатында шығыстарды тікелей және жалпы шығындарға жіктеу әдісін таңдаған жағдайда:

1) кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметке жататын өткізілген тауарлар, жұмыстар, көрсетілетін қызметтер бойынша шығыстар;

2) кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметке байланысты жеке тұлғаның кірісі болып табылмайтын жұмыскерлердің есептелген кірістері және жұмыс берушінің жекелеген шығыстары бойынша шығыстар;

3) кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беруге байланысты банк қызметіне қатысатын қызметкердің пайдасына түсетін Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қоры, Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры және жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналарының аударымдары;

4) кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызмет шеңберінде берілген кредит (қарыз) бойынша оң бағамдық айырма сомасынан теріс бағамдық айырма сомасының асып кетуі. Егер бағамдық айырманы тікелей себеп-салдарлық байланыс бойынша салық төлеушінің кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметке жатқызуға болмайтын болса, теріс бағамдық айырма сомасының оң бағамдық айырма сомасынан асып кетуі түріндегі салық кезеңі үшін алынған қорытынды (сальдоланған) нәтиже осы Қағидалардың 15-тармағында айқындалған үлес салмағын қолдану арқылы бөлуге жатады;

5) кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметке жататын өкілдік шығыстардың сомалары;

6) кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру және қызмет көрсету жөніндегі қызметке жататын басқа да шығыстар кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызмет бойынша шегерімдерге жататын тікелей шығыстар болып табылады.

Осы тармақта айқындалған шығыстарды тікелей себеп-салдарлық байланыс бойынша бөлінетін санаттарға жатқызу мүмкін болмаған жағдайда, осы шығыстар жалпы шығыстардың құрамына енгізілуге және осы Қағидалардың 15-тармағына сәйкес айқындалған үлес салмағын қолдану арқылы екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызмет пен өзге де қызмет арасында бөлінуге жатады.

14. Жалпы шығыстар осы Қағидалардың 15-тармағына сәйкес айқындалған үлес салмағын қолдану жолымен кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызмет пен екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге де қызмет арасында бөлінуге жатады.

15. Үлес салмақ Салық кодексінің 323-бабына сәйкес екінші деңгейдегі банк құрған провизиялар (резервтер) мөлшерінің төмендеуінен түсетін кірістерді және оң бағамдық айырма сомасының теріс бағамдық айырма сомасынан асып кетуі түріндегі кірістерді есепке алмағанда екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын қызметтен түсетін екінші деңгейдегі банктің жалпы жиынтық жылдық кірісіндегі осы Қағидалардың 9-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларында айқындалған сома мөлшерінде кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметтен түсетін жиынтық жылдық кірісінің үлес салмағы ретінде айқындалады.

Жалпы жиынтық кіріс кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметтен және екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге де қызметтен түсетін жиынтық жылдық кірісті қосу жолымен айқындалады.

Салық төлеуші (салық агенті) үлес салмақтың мәнін үлестің жүзден бір бөлігіне дейінгі пайызбен (0,01%) айқындайды.

16. Кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметке жататын шегерімдер (Шкәсіп) мына формула бойынша айқындалады:

Шжалпы – Салық кодексінің 26-тарауына сәйкес есепті салық кезеңінде салық төлеуші қолданған барлық шегерімдердің сомасы;

Штшкәсіп – осы Қағидалардың 12 және 13-тармақтарына сәйкес айқындалған кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметке жататын шегерімдер сомасы;

Штшөзге – осы Қағидалардың 24 және 25-тармақтарына сәйкес айқындалған екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге де қызметке жататын шегерімдер сомасы;

Үлес салмақ – осы Қағидалардың 15-тармағына сәйкес айқындалған үлес салмағы.

6-параграф. Кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметке жататын шегерімдерді түзету

17. Салық кодексінің 288-бабының 2-тармағында белгіленген жағдайларда есепті салықтық кезеңдегі шегерімдердің мөлшерін бұрын танылған шегерімнің сомасы шегінде ұлғайту немесе азайту кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметке жататын шегерімдерді түзету деп танылады.

3-тарау. Екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметтен алынатын салық салынатын кірісті айқындау тәртібі

1-параграф. Екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметтен алатын салық салынатын кіріс немесе залал

18. Екінші деңгейдегі банктің екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметтен алатын салық салынатын кірісі (ССКөзге) мынадай формула бойынша айқындалады:

мұнда:

ССКөзге – екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметтен алатын салық салынатын кірісі;

ЖЖКөзге – осы Қағидалардың 3-тарау 2-параграфына сәйкес айқындалған екінші деңгейдегі банктің екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметтен алатын жиынтық жылдық кірісі;

Азөзге – кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметке жататын азайтуларды қоспағанда, ЖЖКөзге азайту;

Ктөзге – кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметке жатпайтын, Салық кодексіне сәйкес жүзеге асырылатын ЖЖКөзге түзету;

Шөзге – осы Қағидалардың 3-тарау 5-параграфына сәйкес айқындалған екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметтен шегерімдер сомасы;

Шт – шегерімдерді түзету;

Үлес салмақ – осы Қағидалардың 15-тармағына сәйкес айқындалған үлес салмақ.

19. Осы Қағидалардың 18-тармағына сәйкес формуланы қолдану арқылы алынған оң мән екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметтен түсетін салық салынатын кіріс деп танылады.

20. Осы Қағидалардың 18-тармағына сәйкес формуланы қолдану арқылы алынған теріс мән екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметтен залал деп танылады.

2-параграф. Екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметтен түсетін жиынтық жылдық кіріс

21. Екінші деңгейдегі банктің екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметтен түсетін жиынтық жылдық кірісіне (ЖЖКөзге) кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметке жататын кірістерді қоспағанда, Салық кодексіне сәйкес кірістің барлық түрі жатады.

3-параграф. Екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметтен түсетін жиынтық жылдық кірісті азайту

22. Өзге қызметтен түсетін салық салынатын кірісті айқындау мақсатында өзге қызметтен түсетін жиынтық жылдық кіріс кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметтен түсетін жиынтық жылдық кірістің азаюына жататын азайтуларды есепке алмағанда, Салық кодексінің 255-бабына сәйкес азайтылуға жатады.

Параграф 4. Екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметтен түсетін жиынтық жылдық кірісті түзету

23. Салық кодексінің 256-бабының 2-тармағында белгіленген жағдайларда екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметке жататын, бұрын танылған кіріс сомасы шегінде есепті салық кезеңі кірісінің мөлшерін ұлғайту немесе азайту өзге қызметтен түсетін жиынтық жылдық кірісті түзету деп танылады.

5-параграф. Екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызмет бойынша шегерімдер

24. Екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызмет бойынша толық көлемде шегерімдерге жататын, екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызмет бойынша шығыстар екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызмет бойынша резервтік қорларға аударымдар болып табылады.

25. Есепке алу саясатында тікелей және жалпы шығыстарды жіктеу әдісін таңдаған жағдайда, осы Қағидалардың 24-тармағында айқындалған шығыстарды қоспағанда, Салық кодексінің 5-бөлімінің 26-тарауына сәйкес айқындалған, екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметке тікелей себеп-салдарлық байланысы бар шығыстар екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызмет бойынша тікелей шығыстар болып табылады.

Осы тармақта айқындалған шығыстарды тікелей себеп-салдарлық байланыс бойынша бөлінетін санаттарға жатқызу мүмкін болмаған жағдайда, осы шығыстар жалпы шығыстардың құрамына енгізілуге және осы Қағидалардың 15-тармағына сәйкес айқындалған үлес салмағын қолдану арқылы екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызмет пен өзге де қызмет арасында бөлінуге жатады.

26. Екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметке жататын шегерімдер (Шөзге) мынадай формула бойынша айқындалады:

мұнда:

Шжалпы – Салық кодексінің 26-тарауына сәйкес есепті салық кезеңінде салық төлеуші қолданған барлық шегерім сомасы;

Штшкәсіп – осы Қағидалардың 12 және 13-тармақтарына сәйкес айқындалған кәсіпкерлік субъектілеріне кредит беру жөніндегі қызметке жататын шегерімдер сомасы;

Штшөзге – осы Қағидалардың 24 және 25-тармақтарына сәйкес айқындалған екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметке жататын шегерімдер сомасы;

Үлес салмақ – осы Қағидалардың 15-тармағына сәйкес айқындалған үлес салмақ.

6-параграф. Екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметке жататын шегерімдерді түзету

27. Салық кодексінің 288-бабының 2-тармағында белгіленген жағдайларда бұрын танылған шегерім сомасы шегінде есепті салық кезеңі шегерімдерінің мөлшерін ұлғайту немесе азайту екінші деңгейдегі банктер жүзеге асыратын өзге қызметке жататын шегерімдерді түзету деп танылады.