Об утверждении Правил организации деятельности центра обмена данными по платежным транзакциям с признаками мошенничества (антифрод-центр Национального Банка Республики Казахстан)

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 25 августа 2025 года № 54. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 29 августа 2025 года № 36742

      Примечание ИЗПИ!
      Порядок введения в действие см. п. 5.

      В соответствии с пунктом 2-1 статьи 25-1 Закона Республики Казахстан "О платежах и платежных системах" Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

      1. Утвердить прилагаемые Правила организации деятельности центра обмена данными по платежным транзакциям с признаками мошенничества (антифрод-центр Национального Банка Республики Казахстан).

      2. Признать утратившим силу постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 16 июля 2024 года № 43 "Об утверждении Требований к порядку осуществления деятельности центра обмена данными по платежным транзакциям с признаками мошенничества и его взаимодействия с лицами, участвующими в его деятельности" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 34772).

      3. Департаменту платежных систем и цифровых финансовых технологий Национального Банка Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) совместно с Юридическим департаментом Национального Банка Республики Казахстан государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Национального Банка Республики Казахстан после его официального опубликования;

      3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего постановления представление в Юридический департамент Национального Банка Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятия, предусмотренного подпунктом 2) настоящего пункта.

      4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на курирующего заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан.

      5. Настоящее постановление вводится в действие после дня его первого официального опубликования, но не ранее 31 августа 2025 года, за исключением пунктов 15 и 16 прилагаемых Правил, которые вводятся в действие с 3 января 2026 года.

      Председатель
Национального Банка
Республики Казахстан
Т. Сулейменов

      "СОГЛАСОВАНО"
Агентство Республики Казахстан
по регулированию и развитию
финансового рынка

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство внутренних дел
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство цифрового развития, инноваций
и аэрокосмической промышленности
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАНО"
Агентство Республики Казахстан
по финансовому мониторингу

  Приложение
к постановлению Председатель
Национального Банка
Республики Казахстан
от 25 августа 2025 года № 54

Правила организации деятельности центра обмена данными
по платежным транзакциям с признаками мошенничества
(антифрод-центр Национального Банка Республики Казахстан)

Глава 1. Общие положения

      1. Настоящие Правила организации деятельности центра обмена данными по платежным транзакциям с признаками мошенничества (антифрод-центр Национального Банка Республики Казахстан) (далее – Правила) разработаны в соответствии с пунктом 2-1 статьи 25-1 Закона Республики Казахстан "О платежах и платежных системах" (далее – Закон о платежах) и определяют:

      1) порядок осуществления деятельности центра обмена данными по платежным транзакциям с признаками мошенничества (антифрод-центр Национального Банка Республики Казахстан) (далее – антифрод-центр) и взаимодействия антифрод-центра с лицами, участвующими в его деятельности (далее – участники антифрод-центра);

      2) порядок осуществления антифрод-центром формирования и ведения баз данных о событиях и попытках осуществления платежной транзакции с признаками мошенничества и представления к ним доступа участникам антифрод-центра;

      3) порядок и сроки отказа и приостановления исполнения указания финансовыми организациями, платежными организациями (далее – организация, организации) при получении информации антифрод-центра о лицах, связанных с платежными транзакциями с признаками мошенничества;

      4) порядок, формы и сроки направления организациями в антифрод-центр информации обо всех событиях и (или) попытках осуществления платежных транзакций с признаками мошенничества;

      5) порядок и виды предоставления ограниченного перечня финансовых или платежных услуг в случае включения клиента в базы данных о событиях и попытках осуществления платежной транзакции с признаками мошенничества организацией, а также порядок обращения клиента (владельца банковского счета, электронного кошелька) к организации для получения ограниченного перечня финансовых или платежных услуг;

      6) порядок взаимодействия органов уголовного преследования, национальной безопасности и правоохранительных органов, организаций в целях выявления и предотвращения иных платежных транзакций, которые признаются незаконными и (или) запрещены в соответствии с законами Республики Казахстан (далее – иные платежные транзакции, которые признаются незаконными и (или) запрещены). Для целей Правил к иным платежным транзакциям, которые признаются незаконными и (или) запрещены относятся платежные транзакции, связанные с незаконным производством, оборотом и (или) транзитом наркотиков, организацией деятельности финансовых пирамид, осуществлением платежей и (или) переводов денег в пользу электронного казино и интернет-казино;

      7) порядок возврата денег клиенту, указанному в уведомлении от органа уголовного преследования, санкционированного прокурором, о признании транзакции мошеннической.

      2. В Правилах используются понятия, предусмотренные Законом о платежах, Законом Республики Казахстан "О связи" и Правилами выпуска платежных карточек, а также требованиями к деятельности по обслуживанию операций с их использованием на территории Республики Казахстан, утвержденными постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 31 августа 2016 года № 205 "Об утверждении Правил выпуска платежных карточек, а также требований к деятельности по обслуживанию операций с их использованием на территории Республики Казахстан" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 14299).

      3. Антифрод-центр – акционерное общество "Национальная платежная корпорация Национального Банка Республики Казахстан", которое осуществляет координацию и принятие мер, направленных на выявление и предотвращение платежных транзакций с признаками мошенничества и иных платежных транзакций в порядке, предусмотренном статьей 25-1 Закона о платежах.

      4. В соответствии с частью второй пункта 3 статьи 25-1 Закона о платежах участниками антифрод-центра являются:

      1) организации;

      2) операторы сотовой связи;

      3) органы уголовного преследования;

      4) органы национальной безопасности;

      5) правоохранительные органы;

      6) Национальный Банк Республики Казахстан (далее – Национальный Банк);

      7) уполномоченный орган по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций.

Глава 2. Осуществление деятельности антифрод-центра и взаимодействие антифрод-центра с его участниками

      5. Антифрод-центр:

      1) осуществляет сбор, консолидацию и хранение сведений о событиях и попытках осуществления платежных транзакций с признаками мошенничества, поступивших от организаций, операторов сотовой связи, органов уголовного преследования, национальной безопасности и правоохранительных органов;

      2) обрабатывает и анализирует данные по платежам и (или) переводам денег, отнесенным в соответствии с установленными критериями к платежным транзакциям с признаками мошенничества и (или) данные по иным платежным транзакциям, которые признаются незаконными и (или) запрещены, необходимые организациям, операторам сотовой связи, органам уголовного преследования;

      3) предоставляет информацию, необходимую для предотвращения платежных транзакций с признаками мошенничества и (или) иных платежных транзакций, которые признаются незаконными и (или) запрещены, организациям, операторам сотовой связи, органам уголовного преследования, национальной безопасности и правоохранительным органам, в том числе, информацию об угрозах, уязвимостях, предпосылках возникновения событий, а также методах их предупреждения и ликвидации последствий;

      4) обеспечивает соответствующий режим хранения, защиты и сохранность полученных в процессе своей деятельности информации, сведений и документов, составляющих служебную, коммерческую, банковскую или иную охраняемую законом тайну;

      5) осуществляет сбор, обработку и хранение персональных данных в обезличенном виде;

      6) на основании информации органов уголовного преследования, национальной безопасности и правоохранительных органов оказывает содействие по выявлению и предотвращению иных платежных транзакций, которые признаются незаконными и (или) запрещены.

      6. Участник антифрод-центра подключается к антифрод-центру путем установления технического взаимодействия с информационной системой антифрод-центра в порядке, определенном внутренними документами антифрод-центра и согласованном с уполномоченным органом в сфере защиты персональных данных, с соблюдением требований по обеспечению безопасности защищаемой информации, установленных законами Республики Казахстан "Об информатизации", "О персональных данных и их защите", "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан" и "Об электронном документе и электронной цифровой подписи".

      7. Сообщение о платежной транзакции с признаками мошенничества, полученное от организации и (или) органа уголовного преследования посредством информационной системы антифрод-центра для включения отправителя денег и (или) бенефициара (получателя денег) в базу данных о событиях осуществления платежной транзакции с признаками мошенничества (далее – база о событиях) и (или) о попытках осуществления платежной транзакции с признаками мошенничества (далее – база о попытках), включается в базу о попытках или о событиях незамедлительно после получения антифрод-центром и становится доступным для всех участников антифрод-центра.

      Информационная система антифрод-центра обеспечивает последовательное фиксирование отправленного организацией сообщения о платежной транзакции с признаками мошенничества в антифрод-центр, подтверждающего:

      1) отправку сообщения организацией в антифрод-центр;

      2) получение антифрод-центром данного сообщения и дальнейшую его отправку в адрес участников антифрод-центра;

      3) доставку и получение сообщения участниками антифрод-центра;

      4) ответ на сообщение от других участников антифрод-центра.

      8. Организации после получения указания по платежу и (или) переводу денег до его исполнения сверяют идентификационные данные, а именно индивидуальный либо бизнес-идентификационный номер, номер банковского счета и абонентский номер сотовой связи своих клиентов – отправителя денег и (или) бенефициара с базами о попытках и событиях.

      9. Национальный Банк ежедневно получает от антифрод-центра сведения по платежным транзакциям с признаками мошенничества по форме, установленной внутренними документами оператора антифрод-центра.

      10. Антифрод-центр предоставляет участникам антифрод-центра доступ к сведениям по номерам сотовой связи лиц, по которым имеется информация об участии в мошеннических платежных транзакциях и противоправных инцидентах.

Глава 3. Формирование и ведение баз данных антифрод-центра

      11. Для обеспечения своей деятельности антифрод-центр формирует базы данных о событиях и о попытках, а также иные базы в соответствии с внутренними документами антифрод-центра.

      Антифрод-центр предоставляет участникам доступ к базам данных о событиях и попытках в порядке, установленном Правилами, а также внутренними документами антифрод-центра.

      12. База о событиях формируется на основании сообщений о платежных транзакциях с признаками мошенничества, полученных от органа уголовного преследования по лицам, в отношении которых имеется подтвержденная информация об участии в мошеннических платежных транзакциях.

      Исключение из базы о событиях лица осуществляется на основании сообщения, направленного антифрод-центру органом уголовного преследования, включившего данное лицо в базу о событиях по форме, установленной внутренними документами антифрод-центра.

      Организация в течение 3 (трех) рабочих дней с даты исключения лица из базы о событиях возобновляет расходные операции по банковскому счету, электронному кошельку, снимает блокировку суммы платежа и (или) перевода денег а также уведомляет об этом клиента в порядке, установленном договором, заключенным с клиентом.

      13. База о попытках формируется на основании сообщений о платежных транзакциях с признаками мошенничества, полученных от организаций по своим клиентам, в отношении которых в соответствии с внутренними документами и (или) данными внутренних антифрод-систем и (или) ответственных структурных подразделений организаций (установленных внутренними документами организаций), имеются основания (подозрения) об их участии в платежных операциях, связанных с платежными транзакциями с признаками мошенничества.

      Организация для включения информации в базу о попытках выполняет следующие последовательные действия:

      1) организация в соответствии с внутренними документами, либо данными внутренних антифрод-систем и(или) антифрод-подразделений организации, на основании статьи 25-1 Закона о платежах, выявляет платежные транзакции с признаками мошенничества клиента и отказывает в исполнении указания или приостанавливает исполнение указания и (или) расходные операции по банковскому счету, электронному кошельку, блокирует сумму платежа и (или) перевода денег на срок не более 5 (пяти) рабочих дней;

      2) в течение 5 (пяти) рабочих дней с даты приостановления исполнения указания и (или) расходных операций по банковскому счету, электронному кошельку клиента или блокирования суммы платежа и (или) перевода денег проводит анализ операций своего клиента, в том числе по получению дополнительной информации от клиента, необходимой для выяснения обстоятельств и принятия решения;

      3) в случае подтверждения оснований (подозрений) об участии клиента в платежных операциях, связанных с платежными транзакциями с признаками мошенничества, направляет сообщение антифрод-центру о включении сведений в базу о попытках.

      Исключение лица из базы о попытках осуществляется на основании сообщения, направленного антифрод-центру, органом уголовного преследования по итогам проведенного расследования или организацией по итогам рассмотрения заявления клиента о необоснованном либо ошибочном его включении в базу о попытках, в порядке и случаях, установленных внутренними документами антифрод-центра.

      Организация в течение 3 (трех) рабочих дней с даты исключения лица из базы о попытках возобновляет расходные операции по банковскому счету, электронному кошельку, снимает блокировку суммы платежа и (или) перевода денег, а также уведомляет об этом клиента в порядке, установленном договором, заключенным с клиентом.

      14. Органы уголовного преследования, национальной безопасности и правоохранительные органы по зарегистрированным уголовным делам направляют в антифрод-центр реквизиты средств электронного платежа, с использованием которых осуществляются иные платежные транзакции, которые признаются незаконными или запрещены (далее – скомпрометированные средства электронного платежа).

      Антифрод-центр осуществляет формирование и ведение базы по скомпрометированным средствам электронного платежа в режиме реального времени в порядке, установленном приложением 1 к Правилам.

      Организация при получении от антифрод-центра сведений по скомпрометированным средствам электронного платежа блокирует их до получения посредством Антифрод-центра дополнительного уведомления в виде постановления, полученного посредством Антифрод-центра от органа уголовного преследования, национальной безопасности, правоохранительного органа в порядке, установленном приложением к Правилам.

      На основании постановления, полученного посредством Антифрод-центра от органа уголовного преследования, национальной безопасности, правоохранительного органа, организация принимает решение о возобновлении предоставления услуг клиенту или отказе в предоставлении услуг клиенту.

      15. Антифрод-центр для выполнения своих функций интегрируется с базой данных идентификационных кодов абонентских устройств сотовой связи и (или) базами операторов сотовой связи для подтверждения зарегистрированного абонентского номера за абонентом, в том числе с предоставлением сведений о лице, на которое зарегистрирован указанный абонентский сотовый номер, в частности индивидуальный идентификационный номер, фамилию, имя и отчество (при его наличии).

      Операторы сотовой связи при выявлении абонентского номера, с которого осуществлялся звонок с признаками мошенничества, а также при выявлении мошеннических действий на сетях связи уведомляют антифрод-центр, с предоставлением информации об абоненте, включая фамилию, имя, отчество (при наличии), индивидуальный идентификационный номер и абонентские номера, оформленные на абонента.

      Операторы сотовой связи при получении информации от антифрод-центра, а также в случаях, установленных частью второй настоящего пункта, приостанавливают оказание услуг связи данному абонентскому номеру, в том числе GSM-шлюзы (сим-боксы) и IP-телефония.

      16. Антифрод-центр по запросу организации предоставляет ей сведения о статусе нахождения на территории Республики Казахстан клиента, полученные посредством Антифрод-центра из баз данных органов национальной безопасности.

      17. Выявление банками второго уровня, в том числе на основании обращения клиента, противоправных инцидентов, связанных с незаконным производством, оборотом и (или) транзитом наркотиков, организацией деятельности финансовых пирамид, осуществлением платежей и (или) переводов денег в пользу электронного казино и интернет-казино, иностранных букмекерских контор и (или) тотализаторов, не имеющих лицензий на право занятия деятельностью в сфере игорного бизнеса в Республике Казахстан (далее – противоправные инциденты), осуществляется с соблюдением требований, установленных Правилами формирования системы управления рисками и внутреннего контроля для банков второго уровня, филиалов банков-нерезидентов Республики Казахстан, утвержденными постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 12 ноября 2019 года № 188 (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 19632).

      Выявление платежными организациями, в том числе на основании обращения клиента, противоправных инцидентов осуществляется в соответствии с внутренними документами.

      Антифрод-центр осуществляет формирование и ведение базы лиц, задействованных в противоправных инцидентах в режиме реального времени. Включение сведений по клиентам организации в базу лиц, задействованных в противоправных инцидентах, осуществляется на основании сообщения банка второго уровня или платежной организации.

      Сообщение о противоправном инциденте, полученное от банка второго уровня или платежной организации посредством информационной системы антифрод-центра для включения отправителя денег и (или) бенефициара (получателя денег) в базу лиц, задействованных в противоправных инцидентах, включается незамедлительно после получения антифрод-центром сообщения и становится доступным для всех участников антифрод-центра.

      Банк второго уровня или платежная организация при выявлении противоправного инцидента:

      1) на срок не более 5 (пяти) рабочих дней блокирует банковский счет или электронный кошелек клиента;

      2) в течение 5 (пяти) рабочих дней проводит анализ операций своего клиента, в том числе по получению дополнительной информации от клиента, необходимой для выяснения обстоятельств и принятия решения;

      3) в случае подтверждения оснований (подозрений) об участии клиента в противоправном инциденте направляет сообщение в Антифрод-центр, с указанием вида противоправного инцидента (связанного с незаконным производством, оборотом и (или) транзитом наркотиков, организацией деятельности финансовых пирамид, осуществлением платежей и (или) переводов денег в пользу электронного казино и интернет-казино, иностранных букмекерских контор и (или) тотализаторов, не имеющих лицензий на право занятия деятельностью в сфере игорного бизнеса в Республике Казахстан), для отправки информации по противоправному инциденту в правоохранительный орган для последующего проведения мероприятий, установленных законами Республики Казахстан. Антифрод-центр по инциденту, связанному с:

      - незаконным производством, оборотом и (или) транзитом наркотиков отправляет информацию в органы внутренних дел;

      - организацией деятельности финансовых пирамид, осуществлением платежей и (или) переводов денег в пользу электронного казино и интернет-казино, иностранных букмекерских контор и (или) тотализаторов, не имеющих лицензий на право занятия деятельностью в сфере игорного бизнеса в Республике Казахстан, отправляет информацию в службу экономических расследований.

      Исключение лица из базы по противоправным инцидентам осуществляется на основании сообщения, направленного антифрод-центру, правоохранительным органом по итогам проведенных мероприятий.

      Банк второго уровня или платежная организация в течение 3 (трех) рабочих дней с даты исключения лица из базы лиц, задействованных в иных противоправных инцидентах, снимает блокировку по банковскому счету или электронному кошельку.

Глава 4. Отказ в исполнении или приостановление исполнения указания организациями, порядок и виды предоставления ограниченного перечня финансовых и платежных услуг клиенту, а также порядок возврата денег клиенту, указанному в уведомлении от органа уголовного преследования, санкционированного прокурором, о признании транзакции мошеннической

      18. Организация отказывает в осуществлении платежа и (или) перевода денег при совпадении информации об отправителе денег или бенефициаре платежа и (или) перевода денег с информацией, имеющейся в базе о событиях на момент осуществления платежа или перевода денег, за исключением случаев зачисления платежей, предусмотренных подпунктом 1) пункта 22 Правил, в пользу бенефициара, информация по которому совпадает с информацией, имеющейся в базе о событиях.

      Организация при отказе в исполнении указания по платежу и (или) переводу денег предоставляет клиенту – отправителю денег в порядке, установленном договором, заключенном с клиентом, информацию об отказе в осуществлении платежа и (или) перевода денег с указанием причин и оснований отказа и инициатора включения лица в базу о событиях.

      19. Организация приостанавливает исполнение указания и(или) блокирует сумму денег при совпадении информации об отправителе денег или бенефициаре с информацией, имеющейся в базе о попытках в соответствии с подпунктом 1) пункта 3-1 статьи 25-1 Закона о платежах, и предоставляет клиенту в порядке, установленном договором, заключенным с клиентом, информацию о приостановлении осуществления платежа и (или) перевода денег с указанием причин и оснований отказа и инициатора включения лица в базу о попытках.

      Если отправитель денег способом, установленным договором, подтверждает намерение об осуществлении платежа или перевода денег в пользу бенефициара, включенного в базу о попытках, организация возобновляет данный платеж и (или) перевод денег в пользу бенефициара.

      В ином случае организация не осуществляет платеж и (или) перевод денег.

      20. При получении организацией обращения клиента о выявлении им платежной транзакции с признаками мошенничества:

      1) организация, обслуживающая отправителя денег, проводит анализ (изучение) операции, по результатам которого направляет антифрод-центру сообщение о платежной транзакции с признаками мошенничества с указанием реквизитов клиента и организации, обслуживающей бенефициара;

      2) антифрод-центр после получения сообщения, указанного в подпункте 1) настоящего пункта, незамедлительно включает информацию о бенефициаре в базу о попытках с одновременным уведомлением организации, обслуживающей бенефициара, для приостановления исполнения указания о зачислении денег на банковский счет и (или) электронный кошелек бенефициара и выяснения оснований для получения денег бенефициаром;

      3) после получения от антифрод-центра уведомления, указанного в подпункте 2) настоящего пункта, организация, обслуживающая бенефициара, приостанавливает зачисление денег на банковский счет и (или) электронный кошелек бенефициара в пределах суммы операции;

      4) в случае невозможности приостановления зачисления денег на банковский счет бенефициара и (или) электронный кошелек организация, обслуживающая бенефициара, приостанавливает исполнение указаний клиента и (или) расходные операции по банковскому счету, электронному кошельку, блокирует сумму платежа и (или) перевода денег на банковском счете и (или) электронном кошельке бенефициара и незамедлительно уведомляет об этом бенефициара в порядке, установленном договором. Приостановление исполнения указаний клиента и (или) расходных операций по банковскому счету и (или) электронному кошельку клиента, и (или) блокирование суммы платежа и (или) перевода денег осуществляется в целях выяснения оснований получения денег бенефициаром.

      21. При приостановлении расходных операций по банковскому счету, электронному кошельку клиент, при необходимости, обращается в адрес организации в порядке, установленном договором, для получения ограниченного перечня финансовых или платежных услуг.

      По итогам рассмотрения обращения клиента, организация не позднее 7 (семи) календарных дней с даты обращения клиента принимает решение об отказе или предоставлении ограниченного перечня финансовых и (или) платежных услуг клиенту, с уведомлением о принятом решении клиента в порядке, установленном договором.

      При наличии на банковском счете, электронном кошельке клиента заблокированных денег в рамках транзакции с признаками мошенничества, прекращение деловых отношений с клиентом невозможно до получения соответствующего решения органов уголовного преследования.

      22. При включении клиента в базы о событиях или попытках, организация в соответствии с внутренними правилами принимает решение об отказе в предоставлении финансовых и (или) платежных услуг или о предоставлении ограниченного перечня финансовых и (или) платежных услуг.

      Перечень предоставляемых финансовых и(или) платежных услуг определяется организацией в соответствии с внутренними правилами, и в том числе включает услуги по:

      1) зачислению платежей, поступивших на банковский счет клиента в виде оплаты трудового отпуска, заработной платы, расходов на служебные командировки и (или) иных выплат работодателя, пенсии, стипендии, пособия и (или) иной социальной выплаты в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

      2) выдаче наличных денег, зачисленных клиенту на его банковский счет в виде оплаты трудового отпуска, заработной платы, расходов на служебные командировки и (или) иных выплат работодателя, в случае отсутствия у организации информации о мошеннической природе платежей по зачислению данных выплат;

      3) выдаче наличных денег, зачисленных клиенту на его банковский счет в виде пенсии, стипендии, пособия и (или) иной социальной выплаты в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

      4) уплате налогов, коммунальных и социальных платежей, других обязательных платежей в бюджет, пеней и штрафов, а также платежей по погашению займа, в пределах суммы денег, зачисленной в соответствии с подпунктом 1) настоящего пункта.

      23. Возврат денег организацией, обслуживающей бенефициара платежа и (или) перевода денег, признанного транзакцией с признаками мошенничества, осуществляется при получении уведомления в виде постановления от органа уголовного преследования, санкционированного прокурором, полученного посредством Антифрод-центра (далее – постановление), о признании транзакции мошеннической и необходимости возврата денег лицу, указанному в постановлении.

      Возврат денег осуществляется организацией только в пределах суммы, заблокированной в порядке, предусмотренном статьи 25-1 Закона о платежах, с использованием платежного ордера и платежного поручения.

      В случае если сумма денег, указанная в постановлении, превышает сумму, заблокированную в порядке, предусмотренном статьей 25-1 Закона о платежах, огранизация осуществляет частичное исполнение постановления, только в пределах суммы, заблокированной в порядке, предусмотренном статьей 25-1 Закона о платежах. Остаток суммы, указанной в постановлении, подлежит возврату на основании вступившего в законную силу судебного решения.

      Перевод денег в пользу бенефициара, указанного в постановлении, осуществляется в срок не позднее следующего операционного дня с момента получения постановления.

      Постановление содержит следующие реквизиты бенефициара, в пользу которого производится возврат денег:

      1) фамилия, имя, отчество (при его наличии) в отношении физических лиц, наименование в отношении юридических лиц;

      2) банковский идентификационный код банка, в котором открыт банковский счет;

      3)индивидуальный идентификационный код клиента;

      4)индивидуальный идентификационный номер или бизнес-идентификационный номер клиента;

      5) сумма денег.

      Постановление содержит следующие реквизиты отправителя денег, с банковского счета которого производится возврат денег:

      1) фамилия, имя, отчество (при его наличии) в отношении физических лиц, наименование в отношении юридических лиц;

      2) банковский идентификационный код банка, в котором открыт банковский счет или банковский идентификационный код банка, в котором открыт счет оператора системы электронных денег;

      3) индивидуальный идентификационный код клиента или индивидуальный идентификационный код оператора системы электронных денег;

      4) индивидуальный идентификационный номер или бизнес-идентификационный номер клиента.

      Постановление исполняется организацией, обслуживающей бенефициара, в порядке поступления календарной очередности (по дате и времени).

Глава 5. Направление организациями в антифрод-центр информации обо всех событиях и (или) попытках осуществления платежных транзакций с признаками мошенничества

      24. Сообщение о платежной транзакции с признаками мошенничества, направляемое организацией антифрод-центру, содержит сведения о статусе своего клиента:

      1) пострадавшего от действий третьих лиц, направленных на хищение денег клиента путем обмана или злоупотребления доверием;

      2) подозреваемого в совершении действий в отношении третьего лица/лиц, направленные на хищение денег третьего лица/лиц путем обмана или злоупотребления доверием.

      25. Сообщение о платежной транзакции с признаками мошенничества направляется организацией и (или) органом уголовного преследования в электронной форме по формату, установленному внутренними документами антифрод-центра, с указанием следующих реквизитов при осуществлении платежа и (или) перевода денег с использованием:

      1) банковского счета: индивидуальный идентификационный код, сумма транзакции, время и уникальный код платежной транзакции;

      2) платежной карточки: неполный номер карточки, с указанием первых 6 и последних 4 разрядов, и (или) уникальный идентификатор платежной транзакции (при наличии), присваиваемый эквайером в процессе ее обработки, сумма транзакции, время и уникальный код платежной транзакции;

      3) электронного кошелька: реквизиты кошелька, сумма транзакции, время и уникальный код платежной транзакции;

      4) иные дополнительные реквизиты, установленные внутренними правилами антифрод-центра.

      Сообщение о платежной транзакции с признаками мошенничества заполняется каждой организацией самостоятельно по своему клиенту с обязательным указанием фамилии, имени, отчества (при его наличии) клиента и его индивидуального идентификационного номера.

      26. Антифрод-центр при получении сообщения о платежной транзакции с признаками мошенничества присваивает данному сообщению приоритетность в порядке, установленном внутренними документами антифрод-центра.

      27. Организация выявляет платежную транзакцию с признаками мошенничества на основании следующих критериев (признаков), утвержденных внутренними документами, но не ограничиваясь ими:

      1) несоответствие характера (нетипичных) проводимой клиентом операции, выявленных организацией на основе анализа по обычно совершаемым операциям (осуществляемой клиентом деятельности), в частности:

      время (дни) осуществления операции;

      место осуществления операций (физические нахождение клиента, место осуществления операции и так далее);

      устройство, с использованием которого осуществляется операция;

      2) несоответствие параметров проводимой клиентом операции:

      сумма операции;

      периодичность (частота) осуществления операций;

      получатель (бенефициар) денег;

      3) несоответствие объема проводимых клиентом операций:

      в пользу иностранных поставщиков услуг, в том числе платформ цифровых активов;

      в пользу поставщиков товаров, работ и услуг, деятельность которых не связана с приемом крупных платежей.

  Приложение
к Правилам организации
деятельности центра обмена
данными по платежным транзакциям
с признаками мошенничества
(антифрод-центр
Национального Банка
Республики Казахстан)

Алгоритм взаимодействия между участниками Антифрод-центра по средствам электронного платежа, с использованием которых осуществляются платежные транзакции, которые признаются незаконными или запрещены

      1. Орган уголовного преследования, национальной безопасности и правоохранительные органы, по зарегистрированным уголовным делам, выявляют реквизиты средств электронного платежа, принадлежащих клиентам финансовых организаций и платежных организаций (далее – Организации), которые используются (использовались) в незаконных и (или) запрещенных платежных операциях (далее – скомпрометированные средства электронного платежа).

      2. Орган уголовного преследования, национальной безопасности и правоохранительные органы в режиме реального времени направляют перечень скомпрометированных средств электронного платежа в центр обмена данными по платежным транзакциям с признаками мошенничества (антифрод-центр Национального Банка Республики Казахстан) (далее – антифрод-центр). Орган уголовного преследования по каждому средству электронного платежа прилагает информацию о зарегистрированном уголовном деле.

      3. Акционерное общество "Национальная платежная корпорация Национального Банка Республики Казахстан" в течение 1 (одного) часа с момента получения средства электронного платежа от органа уголовного преследования, национальной безопасности, правоохранительного органа определяет его владельца (банка-эмитента платежной карточки или систему электронных денег, в которой открыт электронный кошелек) и направляет в закрытом режиме по отдельности каждому владельцу средства электронного платежа.

      4. Каждая Организация проводит следующие мероприятия:

      1) блокирует средство электронного платежа до получения дополнительного уведомления в виде постановления, полученного посредством антифрод-центра от органа уголовного преследования, национальной безопасности, правоохранительного органа о дальнейших действиях, и уведомляет об этом клиента;

      2) направляет данные по владельцу средства электронного платежа в антифрод-центр, включающую фамилию, имя, отчество (при его наличии) и индивидуальный идентификационный номер владельца, статус резидентства, а также иную информацию по запросу органа уголовного преследования, национальной безопасности, правоохранительного органа в соответствии с законами Республики Казахстан;

      3) на основании уведомления в виде постановления, полученного посредством антифрод-центра от органа уголовного преследования, национальной безопасности, правоохранительного органа, Организация принимает решение о возобновлении предоставления услуг клиенту или отказе в предоставлении услуг клиенту.

Алаяқтық белгілері бар төлем транзакциялары бойынша деректер алмасу орталығының (Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің антифрод-орталығы) қызметін ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2025 жылғы 25 тамыздағы № 54 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2025 жылғы 29 тамызда № 36742 болып тіркелді

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Қолданысқа енгізілу тәртібін 5-тармақтан қараңыз.

      "Төлемдер және төлем жүйелері туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 25-1-бабының 2-1-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      1. Қоса беріліп отырған Алаяқтық белгілері бар төлем транзакциялары бойынша деректер алмасу орталығының (Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің антифрод-орталығы) қызметін ұйымдастыру қағидалары бекітілсін.

      2. "Алаяқтық белгілері бар төлем транзакциялары және оның қызметіне қатысатын адамдармен өзара іс-қимылы бойынша деректер алмасу орталығының қызметін жүзеге асыру тәртібіне қойылатын талаптарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2024 жылғы 16 шілдедегі № 43 қаулысының (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34772 болып тіркелген) күші жойылды деп танылсын.

      3. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Төлем жүйелері және цифрлық қаржы технологиялары департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Заң департаментімен бірлесіп, осы Қаулының Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсында орналастыру;

      3) Осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Заң департаментіне осы тармақтың 2) тармақшасында көзделген іс-шараның орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Төрағасының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

      5. Осы қаулы 2026 жылғы 3 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін қоса беріліп отырған Қағидалардың 15 және 16-тармақтарын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін, бірақ ерте дегенде 2025 жылғы 31 тамызда қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкінің Төрағасы
Т. Сулейменов

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Қаржы нарығын реттеу

      және дамыту агенттігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ішкі істер министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Цифрлық даму, инновациялар

      және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Қаржылық мониторинг

      агенттігі

  Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкінің Төрағасы
2025 жылғы 25 тамыздағы
№ 54 Қаулыға қосымша

Алаяқтық белгілері бар төлем транзакциялары бойынша деректер алмасу орталығының (Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің антифрод-орталығы) қызметін ұйымдастыру қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Алаяқтық белгілері бар төлем транзакциялары бойынша деректер алмасу орталығының (Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің антифрод-орталығы) қызметін ұйымдастыру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Төлемдер және төлем жүйелері туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Төлемдер туралы заң) 25-1-бабының 2-1-тармағына сәйкес әзірленді және онда мыналар айқындалады:

      1) алаяқтық белгілері бар төлем транзакциялары бойынша деректер алмасу орталығының (Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің антифрод-орталығы) (бұдан әрі – антифрод-орталық) қызметін жүзеге асыру және антифрод-орталықтың оның қызметіне қатысатын тұлғалармен (бұдан әрі – антифрод-орталықтың қатысушылары) өзара іс-қимыл жасау тәртібі;

      2) антифрод-орталықтың алаяқтық белгілері бар төлем транзакциясын жүзеге асыру оқиғалары мен әрекеттенулері туралы дерекқорды қалыптастыру мен жүргізуді жүзеге асыру және антифрод-орталық қатысушыларының оған қол жеткізуін ұсыну тәртібі;

      3) антифрод-орталықтың алаяқтық белгілері бар төлем транзакцияларына байланысты тұлғалар туралы ақпаратын алған кезде қаржы ұйымдарының, төлем ұйымдарының (бұдан әрі – ұйым, ұйымдар) нұсқауды орындаудан бас тарту және тоқтата тұру тәртібі мен мерзімдері;

      4) ұйымдардың барлық алаяқтық белгілері бар төлем транзакцияларын жүзеге асыру оқиғалары және (немесе) әрекеттенулері туралы ақпаратты антифрод-орталыққа жіберу тәртібі, нысандары мен мерзімдері;

      5) ұйым клиентті алаяқтық белгілері бар төлем транзакциясын жүзеге асыру оқиғалары мен әрекеттенулері туралы деректер базасына енгізген жағдайда қаржылық немесе төлем қызметтерінің шектеулі тізбесін ұсыну тәртібі мен түрлері, сондай-ақ клиенттің (банктік шот, электрондық әмиян иесінің) қаржылық немесе төлем қызметтерінің шектеулі тізбесін алу үшін ұйымға өтініш жасау тәртібі;

      6) қылмыстық қудалау, ұлттық қауіпсіздік органдарының және құқық қорғау органдарының, ұйымдардың Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес заңсыз деп танылатын және (немесе) тыйым салынған өзге де төлем транзакцияларын (бұдан әрі – заңсыз деп танылатын және (немесе) тыйым салынған өзге де төлем транзакциялары) анықтау және болғызбау мақсатында өзара іс-қимыл жасау тәртібі. Қағидалардың мақсаты үшін заңсыз деп танылатын және (немесе) тыйым салынған өзге де төлем транзакцияларына есірткінің заңсыз өндірілуіне, айналымына және (немесе) транзитіне, қаржы пирамидаларының қызметін ұйымдастыруға, электрондық казино мен интернет-казино пайдасына төлемдерді және (немесе) ақша аударымдарын жүзеге асыруға байланысты төлем транзакциялары жатады;

      7) прокурор санкциялаған қылмыстық қудалау органының транзакцияны алаяқтық транзакциясы деп тану туралы хабарламасында көрсетілген клиентке ақшаны қайтару тәртібі.

      2. Қағидаларда Төлемдер туралы заңда, "Байланыс туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және "Төлем карточкаларын шығару қағидаларын, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағында оларды пайдалана отырып жүргізілген операцияларға қызмет көрсету бойынша қызметке қойылатын талаптарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 31 тамыздағы № 205 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14299 болып тіркелген) бекітілген Төлем карточкаларын шығару қағидаларында, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағында оларды пайдалана отырып жүргізілген операцияларға қызмет көрсету бойынша қызметке қойылатын талаптарда көзделген ұғымдар пайдаланылады.

      3. Антифрод-орталық – Төлемдер туралы заңның 25-1-бабында көзделген тәртіппен алаяқтық белгілері бар төлем транзакцияларын және өзге де төлем транзакцияларын анықтауға және болғызбауға бағытталған шараларды үйлестіруді және қабылдауды жүзеге асыратын "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Ұлттық төлем корпорациясы" акционерлік қоғамы.

      4. Төлемдер туралы заңның 25-1-бабы 3-тармағының екінші бөлігіне сәйкес мыналар:

      1) ұйымдар;

      2) ұялы байланыс операторлары;

      3) қылмыстық қудалау органдары;

      4) ұлттық қауіпсіздік органдары;

      5) құқық қорғау органдары;

      6) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі (бұдан әрі – Ұлттық Банк);

      7) қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті орган антифрод-орталықтың қатысушылары болып табылады.

2-тарау. Антифрод-орталықтың қызметін жүзеге асыру және антифрод-орталықтың оның қатысушыларымен өзара іс-қимылы

      5. Антифрод-орталық:

      1) ұйымдардан, ұялы байланыс операторларынан, қылмыстық қудалау органдарынан, ұлттық қауіпсіздік және құқық қорғау органдарынан келіп түскен алаяқтық белгілері бар төлем транзакцияларын жүзеге асыру оқиғалары мен әрекеттенулері туралы мәліметтерді жинауды, шоғырландыруды және сақтауды жүзеге асырады;

      2) белгіленген өлшемшарттарға сәйкес алаяқтық белгілері бар төлем транзакцияларына жатқызылған төлемдер және (немесе) ақша аударымдары бойынша деректерді және (немесе) заңсыз деп танылатын және (немесе) тыйым салынған өзге де төлем транзакциялары бойынша ұйымдарға, ұялы байланыс операторларына, қылмыстық қудалау органдарына қажет деректерді өңдейді және талдайды;

      3) алаяқтық белгілері бар төлем транзакцияларын және (немесе) заңсыз деп танылатын және (немесе) тыйым салынған өзге де төлем транзакцияларын болғызбау үшін қажет ақпаратты, оның ішінде қатерлер, осал тұстар, оқиғалардың туындауының алғышарттары, сондай-ақ олардың алдын алу және зардаптарын жою әдістері туралы ақпаратты ұйымдарға, ұялы байланыс операторларына, қылмыстық қудалау органдарына, ұлттық қауіпсіздік және құқық қорғау органдарына ұсынады;

      4) қызметтік, коммерциялық, банктік немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын, өз қызметі процесінде алынған ақпаратты, мәліметтер мен құжаттарды сақтаудың, қорғаудың тиісті режимін және олардың сақталуын қамтамасыз етеді;

      5) дербес деректерді иесіздендірілген түрде жинайды, өңдейді және сақтайды;

      6) қылмыстық қудалау, ұлттық қауіпсіздік органдары мен құқық қорғау органдарының ақпараты негізінде заңсыз деп танылатын және (немесе) тыйым салынған өзге де төлем транзакцияларын анықтау және болғызбау бойынша жәрдем көрсетеді.

      6. Антифрод-орталыққа қатысушы "Ақпараттандыру туралы", "Дербес деректер және оларды қорғау туралы", "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" және "Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы" Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген қорғалатын ақпараттың қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі талаптарды сақтай отырып, антифрод-орталықтың ішкі құжаттарында айқындалған және дербес деректерді қорғау саласындағы уәкілетті органмен келісілген тәртіппен антифрод-орталықтың ақпараттық жүйесімен техникалық өзара іс-қимыл орнату арқылы антифрод-орталыққа қосылады.

      7. Ақша жөнелтушіні және (немесе) бенефициарды (ақша алушыны) алаяқтық белгілері бар төлем транзакциясын жүзеге асыру оқиғалары туралы (бұдан әрі – оқиғалар туралы дерекқор) және (немесе) алаяқтық белгілері бар төлем транзакциясын жүзеге асыруға әрекеттенулер туралы (бұдан әрі – әрекеттенулер туралы дерекқор) дерекқорға қосу үшін ұйымнан және (немесе) қылмыстық қудалау органынан антифрод-орталықтың ақпараттық жүйесі арқылы алынған алаяқтық белгілері бар төлем транзакциясы туралы хабар антифрод-орталық алғаннан кейін дереу әрекеттенyлер туралы немесе оқиғалар туралы дерекқорға қосылады және антифрод-орталықтың барлық қатысушысы үшін қолжетімді болады.

      Антифрод-орталықтың ақпараттық жүйесі:

      1) ұйымның антифрод-орталыққа хабарды жібергенін;

      2) антифрод-орталықтың осы хабарды алғанын және оны антифрод-орталық қатысушыларының атына одан әрі жібергенін;

      3) хабардың жеткізілгенін және антифрод-орталық қатысушыларының алғанын;

      4) антифрод-орталықтың басқа қатысушыларынан алынған хабарға жауапты растайтын ұйымның антифрод-орталыққа жіберген алаяқтық белгілері бар төлем транзакциясы туралы хабарының ретті түрде тіркелуін қамтамасыз етеді.

      8. Ұйымдар төлем және (немесе) ақша аударымы бойынша нұсқауды алғаннан кейін оны орындағанға дейін өз клиенттері – ақша жөнелтушінің және (немесе) бенефициардың сәйкестендіру деректерін, атап айтқанда жеке не бизнес-сәйкестендіру нөмірін, банк шотының нөмірін және ұялы байланысының абоненттік нөмірін әрекеттенулер мен оқиғалар туралы дерекқорлармен салыстырып тексереді.

      9. Ұлттық Банк күн сайын антифрод-орталықтан алаяқтық белгілері бар төлем транзакциялары бойынша мәліметтерді антифрод-орталықтың ішкі құжаттарында белгіленген нысан бойынша алады.

      10. Антифрод-орталық антифрод-орталықтың қатысушыларына алаяқтық төлем транзакцияларына және құқыққа қарсы оқыс оқиғаларға қатысу туралы ақпараты бар тұлғалардың ұялы байланыс нөмірлері жөніндегі мәліметтерге қол жеткізуді ұсынады.

3-тарау. Антифрод-орталықтың дерекқорларын қалыптастыру және жүргізу

      11. Антифрод-орталық өз қызметін қамтамасыз ету үшін оқиғалар туралы және әрекеттенулер туралы дерекқорларды, сондай-ақ антифрод-орталықтың ішкі құжаттарына сәйкес өзге де дерекқорларды қалыптастырады.

      Антифрод-орталық қатысушыларға Қағидаларда, сондай-ақ антифрод-орталықтың ішкі құжаттарында белгіленген тәртіппен оқиғалар мен әрекеттенулер туралы деректер базасына қол жеткізуді ұсынады.

      12. Алаяқтық төлем транзакцияларына қатысқаны туралы расталған ақпарат болған тұлғалар бойынша қылмыстық қудалау органынан алынған алаяқтық белгілері бар төлем транзакциялары туралы хабарлар негізінде оқиғалар туралы дерекқор қалыптастырылады.

      Тұлғаны оқиғалар туралы дерекқордан осы тұлғаны антифрод-орталықтың ішкі құжаттарында белгіленген нысан бойынша оқиғалар туралы дерекқорға енгізген қылмыстық қудалау органы антифрод-орталыққа жіберген хабардың негізінде алып тастайды.

      Ұйым тұлғаны оқиғалар туралы дерекқордан алып тастаған күннен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде банктік шот, электрондық әмиян бойынша шығыс операцияларын қайта бастайды, төлемнің және (немесе) ақша аударымының сомасын бұғаттаудан шығарады, сондай-ақ клиентпен жасалған шартта белгіленген тәртіппен клиентке бұл туралы хабарлайды.

      13. Әрекеттенулер туралы дерекқор ішкі құжаттарға және (немесе) ұйымдардың ішкі антифрод-жүйелерінің және (немесе) ұйымдардың жауапты құрылымдық бөлімшелерінің (ұйымдардың ішкі құжаттарында белгіленген) деректеріне сәйкес алаяқтық белгілері бар төлем транзакцияларына байланысты төлем операцияларына олардың қатысқаны туралы негіздер (күдік) болатын өзінің клиенттері бойынша ұйымдардан алынған алаяқтық белгілері бар төлем транзакциялары туралы хабарлар негізінде қалыптастырылады.

      Ұйым әрекеттенулер туралы дерекқорға ақпаратты қосу үшін мынадай реттілікті әрекеттерді орындайды:

      1) ұйым ішкі құжаттарға не ұйымның ішкі антифрод-жүйелерінің және (немесе) антифрод-бөлімшелерінің деректеріне сәйкес Төлемдер заңның 25-1-бабы негізінде клиенттің алаяқтық белгілері бар төлем транзакцияларын анықтайды және нұсқауды орындаудан бас тартады немесе нұсқауды орындауды және (немесе) банктік шот, электрондық әмиян бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұрады, 5 (бес) жұмыс күнінен аспайтын мерзімге төлемнің және (немесе) ақша аударымының сомасын бұғаттайды;

      2) клиенттің банктік шоты, электрондық әмияны бойынша нұсқауларды және (немесе) шығыс операцияларын орындауды тоқтата тұрған немесе төлем және (немесе) ақша аударымы сомасын бұғаттаған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде өз клиентінің операцияларына, оның ішінде клиенттен мән-жайларды анықтау және шешім қабылдау үшін қажет қосымша ақпаратты алу бойынша талдау жүргізеді;

      3) клиенттің алаяқтық белгілері бар төлем транзакцияларына байланысты төлем операцияларына қатысуы туралы негіздер (күдік) расталған жағдайда, антифрод-орталыққа мәліметтерді әрекеттенулер туралы дерекқорға енгізу туралы хабар жібереді.

      Тұлға әрекеттенулер туралы дерекқордан антифрод-орталықтың ішкі құжаттарында белгіленген тәртіппен және жағдайларда жүргізілген тергеп-тексеру қорытындылары бойынша қылмыстық қудалау органы немесе клиенттің әрекеттенулер туралы дерекқорға оның негізсіз не қате енгізілгені туралы өтінішін қарау қорытындылары бойынша ұйым жіберген хабар негізінде алып тасталады.

      Ұйым тұлғаны әрекеттенулер туралы дерекқордан алып тастаған күннен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде банктік шот, электрондық әмиян бойынша шығыс операцияларын қайта бастайды, төлемнің және (немесе) ақша аударымының сомасын бұғаттаудан шығарады, сондай-ақ клиентпен жасалған шартта белгіленген тәртіппен клиентке бұл туралы хабарлайды.

      14. Қылмыстық қудалау, ұлттық қауіпсіздік органдары және құқық қорғау органдары тіркелген қылмыстық істер бойынша антифрод-орталыққа заңсыз деп танылатын немесе тыйым салынған өзге де төлем транзакцияларын жүзеге асыру үшін пайдаланылатын электрондық төлем құралдарының деректемелерін (бұдан әрі – заңсыз пайдаланылған электрондық төлем құралдары) жібереді.

      Антифрод-орталық Қағидаларға 1-қосымшада белгіленген тәртіппен нақты уақыт режимінде заңсыз пайдаланылған электрондық төлем құралдары бойынша дерекқорды қалыптастырады және жүргізеді.

      Ұйым антифрод-орталықтан заңсыз пайдаланылған электрондық төлем құралдары бойынша мәліметтерді алған кезде оларды Қағидаларға қосымшада белгіленген тәртіппен қылмыстық қудалау, ұлттық қауіпсіздік органынан, құқық қорғау органынан Антифрод-орталық арқылы алынған қаулы түрінде Антифрод-орталық арқылы қосымша хабарлама алғанға дейін бұғаттайды.

      Қылмыстық қудалау, ұлттық қауіпсіздік органынан, құқық қорғау органынан Антифрод-орталық арқылы алынған қаулы негізінде ұйым клиентке қызмет көрсетуді қайта бастау немесе клиентке қызмет көрсетуден бас тарту туралы шешім қабылдайды.

      15. Антифрод-орталық өз функцияларын орындау үшін абонентке тіркелген абоненттік нөмірді растау үшін ұялы байланыстың абоненттік құрылғыларының сәйкестендіру кодтарының дерекқорымен және (немесе) ұялы байланыс операторларының дерекқорларымен, оның ішінде көрсетілген абоненттік ұялы нөмірі тіркелген тұлға туралы мәліметтерді, атап айтқанда жеке сәйкестендіру нөмірін, тегін, атын және әкесінің атын (ол болған жағдайда) ұсына отырып интеграцияланады.

      Ұялы байланыс операторлары алаяқтық белгілері бар қоңырау шалу жүзеге асырылған абоненттік нөмірді анықтаған кезде, сондай-ақ байланыс желілерінде алаяқтық әрекеттер анықталған кезде тегін, атын, әкесінің атын (ол болған жағдайда), жеке сәйкестендіру нөмірін және абонентке ресімделген абоненттік нөмірлерді қоса алғанда, абонент туралы ақпаратты ұсына отырып, антифрод-орталықты хабардар етеді.

      Ұялы байланыс операторлары антифрод-орталықтан ақпарат алған кезде, сондай-ақ осы тармақтың екінші бөлігінде белгіленген жағдайларда осы абоненттік нөмірге байланыс қызметтерін көрсетуді, оның ішінде GSM-шлюздерді (SIM-бокстар) және IP-телефонияны тоқтата тұрады.

      Ескерту. 03.01.2026 бастап қолданысқа енгізіледі – осы қаулының 5-тармағымен.

      16. Антифрод-орталық ұйымның сұрау салуы бойынша оған ұлттық қауіпсіздік органдарының дерекқорларынан Антифрод-орталық арқылы алынған клиенттің Қазақстан Республикасының аумағында болу мәртебесі туралы мәліметтерді ұсынады.

      Ескерту. 03.01.2026 бастап қолданысқа енгізіледі – осы қаулының 5-тармағымен.

      17. Екінші деңгейдегі банктер есірткінің заңсыз өндірілуіне, айналымына және (немесе) транзитіне, қаржы пирамидаларының қызметін ұйымдастыруға, Қазақстан Республикасында ойын бизнесі саласындағы қызметпен айналысу құқығына лицензиясы жоқ электрондық казино мен интернет-казиноның, шетелдік букмекерлік кеңселердің және (немесе) тотализаторлардың пайдасына төлемдерді және (немесе) ақша аударымдарын жүзеге асыруға байланысты құқыққа қарсы оқыс оқиғаларды (бұдан әрі – құқыққа қарсы оқыс оқиғалар), оның ішінде клиенттің өтініші негізінде Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 12 қарашадағы № 188 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19632 болып тіркелген) бекітілген Екінші деңгейдегі банктерге, Қазақстан Республикасының бейрезидент-банктерінің филиалдарына арналған тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру қағидаларында белгіленген талаптарды сақтай отырып анықтайды.

      Төлем ұйымдары құқыққа қарсы оқыс оқиғаларды, оның ішінде клиенттің өтініші негізінде ішкі құжаттарға сәйкес анықтайды.

      Антифрод-орталық құқыққа қарсы оқыс оқиғаларға тартылған тұлғалар дерекқорын нақты уақыт режимінде қалыптастырады және жүргізеді. Ұйымның клиенттері бойынша мәліметтер құқыққа қарсы оқыс оқиғаларға тартылған тұлғалар дерекқорына екінші деңгейдегі банктің немесе төлем ұйымының хабары негізінде енгізіледі.

      Ақша жөнелтушіні және (немесе) бенефициарды (ақша алушыны) құқыққа қарсы оқыс оқиғаларға тартылған тұлғалар дерекқорына қосу үшін антифрод-орталықтың ақпараттық жүйесі арқылы екінші деңгейдегі банктен немесе төлем ұйымынан алынған құқыққа қарсы оқиға туралы хабар антифрод-орталық хабарды алғаннан кейін дереу қосылады және антифрод-орталықтың барлық қатысушысы үшін қолжетімді болады.

      Екінші деңгейдегі банк немесе төлем ұйымы құқыққа қарсы оқыс оқиғаны анықтаған кезде:

      1) 5 (бес) жұмыс күнінен аспайтын мерзімге клиенттің банктік шотын немесе электрондық әмиянын бұғаттайды;

      2) 5 (бес) жұмыс күні ішінде өз клиентінің операцияларына, оның ішінде клиенттен мән-жайларды анықтау және шешім қабылдау үшін қажет қосымша ақпарат алу бойынша талдау жүргізеді;

      3) клиенттің құқыққа қарсы оқыс оқиғаға қатысуы туралы негіздемелер (күдіктер) расталған жағдайда, құқыққа қарсы оқыс оқиғаның түрін (есірткінің заңсыз өндірілуіне, айналымына және (немесе) транзитіне, қаржы пирамидаларының қызметін ұйымдастыруға, Қазақстан Республикасында ойын бизнесі саласындағы қызметпен айналысу құқығына лицензиясы жоқ электрондық казино мен интернет-казиноның, шетелдік букмекерлік кеңселердің және (немесе) тотализаторлардың пайдасына төлемдерді және (немесе) ақша аударымдарын жүзеге асыруға байланысты) көрсете отырып, Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген іс-шараларды кейіннен өткізу үшін құқық қорғау органына құқыққа қарсы оқыс оқиға бойынша ақпаратты жіберу үшін хабарды Антифрод-орталыққа жібереді. Антифрод-орталық:

      - есірткінің заңсыз өндірілуіне, айналымына және (немесе) транзитіне байланысты оқыс оқиға бойынша ақпаратты ішкі істер органдарына жібереді;

      - қаржы пирамидаларының қызметін ұйымдастыруға, Қазақстан Республикасында ойын бизнесі саласындағы қызметпен айналысу құқығына лицензиясы жоқ электрондық казино мен интернет-казиноның, шетелдік букмекерлік кеңселердің және (немесе) тотализаторлардың пайдасына төлемдерді және (немесе) ақша аударымдарын жүзеге асыруға байланысты ақпаратты экономикалық тергеу қызметіне жібереді.

      Құқық қорғау органы өткізілген іс-шаралардың қорытындысы бойынша антифрод-орталыққа жіберген хабар негізінде тұлға құқыққа қарсы оқыс оқиғалар дерекқорынан алып тасталады.

      Екінші деңгейдегі банк немесе төлем ұйымы тұлғаны өзге де құқыққа қарсы оқыс оқиғаларға тартылған тұлғалар дерекқорынан алып тастаған күннен бастап 3 (үш) жұмыс күн ішінде банктік шот немесе электрондық әмиян бойынша бұғаттауды алып тастайды.

4-тарау. Ұйымдардың нұсқауды орындаудан бас тартуы немесе орындауды тоқтата тұруы, клиентке көрсетілетін қаржылық және төлем қызметтерінің шектеулі тізбесін ұсыну тәртібі мен түрлері, сондай-ақ прокурор санкциялаған қылмыстық қудалау органының транзакцияны алаяқтық транзакциясы деп тану туралы хабарламасында көрсетілген клиентке ақшаны қайтару тәртібі

      18. Ұйым Қағидалардың 22-тармағының 1) тармақшасында көзделген төлемдердің ақпараты оқиғалар туралы дерекқорда бар ақпаратпен сәйкес келетін бенефициар пайдасына есепке жазылу жағдайларын қоспағанда, төлемнің және (немесе) ақша аударымының жөнелтушісі немесе бенефициары туралы ақпарат төлем немесе ақша аударымы жүзеге асырылған сәттегі оқиғалар туралы дерекқорда бар ақпаратпен сәйкес келген кезде төлемді және (немесе) ақша аударымын жүзеге асырудан бас тартады.

      Ұйым төлем және (немесе) ақша аударымы бойынша нұсқауды орындаудан бас тартқан кезде клиентпен жасалған шартта белгіленген тәртіппен ақша жөнелтуші клиентке бас тартудың себептері мен негіздемелерін және тұлғаны оқиғалар туралы дерекқорға енгізу бастамашысын көрсете отырып, төлемді және (немесе) ақша аударымын жүзеге асырудан бас тарту туралы ақпарат береді.

      19. Ұйым Төлемдер туралы заңның 25-1-бабы 3-1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес ақша жөнелтуші немесе бенефициар туралы ақпарат әрекеттенулер туралы дерекқорда бар ақпаратпен сәйкес келген кезде нұсқаудың орындалуын тоқтата тұрады және (немесе) ақша сомасын бұғаттайды және клиентпен жасалған шартта белгіленген тәртіппен клиентке бас тартудың себептері мен негіздемелерін және тұлғаны әрекеттенулер туралы дерекқорға енгізу бастамашысын көрсете отырып, төлемді және (немесе) ақша аударымын жүзеге асыруды тоқтата тұру туралы ақпарат береді.

      Егер ақша жөнелтуші шартта белгіленген тәсілмен әрекеттенулер туралы дерекқорға енгізілген бенефициардың пайдасына төлемді немесе ақша аударымын жүзеге асыру туралы ниетін растаса, ұйым бенефициардың пайдасына осы төлемді және (немесе) ақша аударымын қайтадан бастайды.

      Басқа жағдайда ұйым төлемді және (немесе) ақша аударымын жүзеге асырмайды.

      20. Ұйым клиенттің алаяқтық белгілері бар төлем транзакциясын анықтағаны туралы өтінішін алған кезде:

      1) ақша жөнелтушіге қызмет көрсететін ұйым операцияға талдау (зерделеу) жүргізеді, оның нәтижелері бойынша антифрод-орталыққа клиенттің және бенефициарға қызмет көрсететін ұйымның деректемелерін көрсете отырып, алаяқтық белгілері бар төлем транзакциясы туралы хабар жібереді;

      2) антифрод-орталық осы тармақтың 1) тармақшасында көрсетілген хабарды алғаннан кейін бенефициардың банктік шотына және (немесе) электрондық әмиянына ақша аудару туралы нұсқауды орындауды тоқтата тұруы және бенефициардың ақша алу негіздерін анықтауы үшін бенефициарға қызмет көрсететін ұйымды бір мезгілде хабардар ете отырып, бенефициар туралы ақпаратты әрекеттенулер туралы дерекқорға дереу енгізеді.

      3) бенефициарға қызмет көрсететін ұйым антифрод-орталықтан осы тармақтың 2) тармақшасында көрсетілген хабарламаны алғаннан кейін операция сомасы шегінде ақшаны бенефициардың банктік шотына және (немесе) электрондық әмиянына есепке жатқызуды тоқтата тұрады;

      4) бенефициардың банктік шотына және (немесе) электрондық әмиянға ақшаны есепке жатқызуды тоқтата тұру мүмкін болмаған жағдайда, бенефициарға қызмет көрсететін ұйым клиенттің нұсқауларын орындауды және (немесе) банктік шот, электрондық әмиян бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұрады, бенефициардың банктік шотындағы және (немесе) электрондық әмиянындағы төлемнің және (немесе) ақша аударымының сомасын бұғаттайды және шартта белгіленген тәртіппен бенефициарды бұл туралы дереу хабардар етеді. Клиенттің нұсқауларын орындауды және (немесе) клиенттің банктік шоты және (немесе) электрондық әмияны бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұру (немесе) төлемнің және (немесе) ақша аударымының сомасын бұғаттау бенефициардың ақша алу негіздерін анықтау мақсатында жүзеге асырылады.

      21. Банктік шот, электрондық әмиян бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұру кезінде клиент қажет болған жағдайда қаржылық немесе төлем қызметтерінің шектеулі тізбесін алу үшін шартта белгіленген тәртіппен ұйымның мекенжайына өтініш береді.

      Клиенттің өтінішін қарау қорытындылары бойынша ұйым клиент өтініш жасаған күннен бастап 7 (жеті) күнтізбелік күннен кешіктірмей шартта белгіленген тәртіппен клиентті қабылданған шешім туралы хабардар ете отырып, клиентке көрсетілетін қаржылық және (немесе) төлем қызметтерінің шектеулі тізбесін ұсынудан бас тарту немесе ұсыну туралы шешім қабылдайды.

      Клиенттің банктік шотында, электрондық әмиянында алаяқтық белгілері бар транзакция шеңберінде бұғатталған ақша болған жағдайда, клиентпен іскерлік қатынастарды тоқтату қылмыстық қудалау органдарының тиісті шешімін алғанға дейін мүмкін болмайды.

      22. Клиент оқиғалар немесе әрекеттенулер туралы дерекқорға енгізілген кезде ұйым ішкі қағидаларға сәйкес қаржылық және (немесе) төлем қызметтерін көрсетуден бас тарту туралы немесе қаржылық және (немесе) төлем қызметтерінің шектеулі тізбесін ұсыну туралы шешім қабылдайды.

      Көрсетілетін қаржылық және (немесе) төлем қызметтерінің шектеулі тізбесін ұйым ішкі қағидаларға сәйкес айқындайды және онда:

      1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес еңбек демалысы ақысын, жалақыны, қызметтік іссапарларға арналған шығыстарды және (немесе) жұмыс берушінің өзге де төлемдерін, зейнетақыны, стипендияны, жәрдемақыны және (немесе) өзге де әлеуметтік төлемді төлеу түрінде клиенттің банктік шотына түскен төлемдерді есепке жатқызу;

      2) ұйымда осы төлемдерді есепке жатқызу бойынша төлемдердің алаяқтық сипаты туралы ақпарат болмаған жағдайда, клиентке оның банктік шотына еңбек демалысы ақысын, жалақыны, қызметтік іссапарларға арналған шығыстарды және (немесе) жұмыс берушінің өзге де төлемдерін төлеу түрінде есепке жатқызылған қолма-қол ақшаны беру;

      3) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес клиентке оның банктік шотына зейнетақы, стипендия, жәрдемақы және (немесе) өзге де әлеуметтік төлем түрінде есепке жатқызылған қолма-қол ақшаны беру;

      4) осы тармақтың 1) тармақшасына сәйкес есепке жатқызылған ақша сомасы шегінде салықтарды, коммуналдық және әлеуметтік төлемдерді, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, өсімпұлдар мен айыппұлдарды, сондай-ақ қарызды өтеу бойынша төлемдерді төлеу бойынша қызметтер қамтылады.

      23. Алаяқтық белгілері бар транзакция деп танылған төлемнің және (немесе) ақша аударымының бенефициарына қызмет көрсететін ұйым ақшаны прокурор санкциялаған, Антифрод-орталық арқылы алынған қылмыстық қудалау органының транзакцияны алаяқтық транзакциясы деп тану және қаулыда (бұдан әрі – қаулы) көрсетілген тұлғаға ақшаны қайтару қажеттілігі туралы қаулы түрінде хабарлама алған кезде қайтарады.

      Ұйым ақшаны төлем ордерін және төлем тапсырмасын пайдалана отырып, Төлемдер туралы заңның 25-1-бабында көзделген тәртіппен бұғатталған сома шегінде ғана қайтарады.

      Егер қаулыда көрсетілген ақша сомасы Төлемдер туралы заңның 25-1-бабында көзделген тәртіппен бұғатталған сомадан асып кеткен жағдайда, ұйым Төлемдер туралы заңның 25-1-бабында көзделген тәртіппен бұғатталған сома шегінде ғана қаулыны ішінара орындайды. Қаулыда көрсетілген соманың қалдығы заңды күшіне енген сот шешімі негізінде қайтарылуға жатады.

      Қаулыда көрсетілген бенефициар пайдасына ақша қаулыны алған кезден бастап келесі операциялық күннен кешіктірілмейтін мерзімде аударылады.

      Қаулыда пайдасына ақша қайтарылатын бенефициардың мынадай деректемелері қамтылады:

      1) жеке тұлғаларға қатысты тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда), заңды тұлғаларға қатысты атауы;

      2) банктік шот ашылған банктің банктік сәйкестендіру коды;

      3) клиенттің жеке сәйкестендіру коды;

      4) клиенттің жеке сәйкестендіру нөмірі немесе бизнес сәйкестендіру нөмірі;

      5) ақша сомасы.

      Қаулыда банк шотынан ақша қайтарылатын ақша жөнелтушінің мынадай деректемелері қамтылады:

      1) жеке тұлғаларға қатысты тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда), заңды тұлғаларға қатысты атауы;

      2) банктік шот ашылған банктің банктік сәйкестендіру коды немесе электрондық ақша жүйесі операторының шоты ашылған банктің банктік сәйкестендіру коды;

      3) клиенттің жеке сәйкестендіру коды немесе электрондық ақша жүйесі операторының жеке сәйкестендіру коды;

      4) клиенттің жеке сәйкестендіру нөмірі немесе бизнес сәйкестендіру нөмірі.

      Бенефициарға қызмет көрсететін ұйым қаулыны күнтізбелік кезектіліктің келу тәртібімен (күні мен уақыты бойынша) орындайды.

5-тарау. Ұйымдардың алаяқтық белгілері бар төлем транзакцияларын жүзеге асырудың барлық оқиғалары және (немесе) әрекеттенулері туралы ақпаратты антифрод-орталыққа жіберуі

      24. Ұйым антифрод-орталыққа жіберетін алаяқтық белгілері бар төлем транзакциясы туралы хабарда өз клиентінің:

      1) алдау немесе сенімді теріс пайдалану арқылы клиенттің ақшасын жымқыруға бағытталған үшінші тұлғалардың әрекеттерінен зардап шеккен;

      2) үшінші тұлғаға/тұлғаларға қатысты алдау немесе сенімді теріс пайдалану арқылы үшінші тұлғаның/тұлғалардың ақшасын жымқыруға бағытталған іс-әрекеттер жасауға күдікті мәртебесі туралы мәліметтер қамтылады.

      25. Ұйым және (немесе) қылмыстық қудалау органы алаяқтық белгілері бар төлем транзакциясы туралы хабарды электрондық нысанда антифрод-орталықтың ішкі құжаттарында белгіленген форматта төлемді және (немесе) ақша аударымын:

      1) банктік шотты пайдалана отырып жүзеге асырған кезде: жеке сәйкестендіру кодын, транзакция сомасын, уақытын және төлем транзакциясының бірегей кодын;

      2) төлем карточкасын пайдалана отырып жүзеге асырған кезде: алғашқы 6 және соңғы 4 разрядты көрсете отырып, карточканың толық емес нөмірін және (немесе) эквайер оны өңдеу процесінде беретін төлем транзакциясының бірегей сәйкестендіргішін (бар болса), транзакция сомасын, төлем транзакциясының уақытын және бірегей кодын;

      3) электрондық әмиянды пайдалана отырып жүзеге асырған кезде: әмиянның деректемелерін, төлем транзакциясының сомасын, уақытын және бірегей кодын;

      4) антифрод-орталықтың ішкі қағидаларында белгіленген өзге де қосымша деректемелерді көрсете отырып жібереді.

      Алаяқтық белгілері бар төлем транзакциясы туралы хабарды әрбір ұйым тегін, атын, әкесінің атын (ол болған жағдайда) және оның жеке сәйкестендіру нөмірін міндетті түрде көрсете отырып, өз клиенті бойынша дербес толтырады.

      26. Антифрод-орталық алаяқтық белгілері бар төлем транзакциясы туралы хабарды алған кезде осы хабарға антифрод-орталықтың ішкі құжаттарында белгіленген тәртіппен басымдық береді.

      27. Ұйым ішкі құжаттармен бекітілген мынадай өлшемшарттар (белгілер) негізінде, бірақ олармен шектелмей, алаяқтық белгілері бар төлем транзакциясын анықтайды:

      1) ұйым жалпы жасалатын операциялар (клиент жүзеге асыратын қызмет) бойынша талдау негізінде анықтаған клиент жүргізетін операция сипатының (өзгеше) сәйкес келмеуі, атап айтқанда:

      операцияны жүзеге асыру уақыты (күндері);

      операцияларды жүзеге асыру орны (клиенттің нақты орналасқан жері, операцияны жүзеге асыру орны және тағы басқалар);

      оны пайдалана отырып операция жүзеге асырылатын құрылғы.

      2) клиент жүргізетін операция параметрлерінің сәйкес келмеуі:

      операция сомасы;

      операцияларды жүзеге асыру кезеңділігі (жиілігі);

      ақша алушы (бенефициар).

      3) клиенттің:

      шетелдік қызмет көрсетушілердің пайдасына, оның ішінде цифрлық активтер платформалары;

      қызметі ірі төлемдерді қабылдауға байланысты емес, тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді жеткізушілердің пайдасына жүргізетін операциялар көлемінің сәйкес келмеуі.

      Алаяқтық белгілері бар төлем транзакциялары бойынша деректер алмасу орталығының

      (Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің антифрод-орталығы) қызметін ұйымдастыру қағидаларына

      қосымша

      Антифрод-орталықтың қатысушылары арасында

      заңсыз деп танылатын немесе тыйым салынған төлем транзакциялары

      жүзеге асырылатын электрондық төлем құралдары бойынша

      өзара іс-қимыл алгоритмі

      1. Қылмыстық қудалау, ұлттық қауіпсіздік органы және құқық қорғау органдары тіркелген қылмыстық істер бойынша заңсыз және (немесе) тыйым салынған төлем операцияларында пайдаланылатын (пайдаланылған), қаржы ұйымдары мен төлем ұйымдарының (бұдан әрі – Ұйымдар) клиенттеріне тиесілі электрондық төлем құралдарының (бұдан әрі – заңсыз пайдаланылған электрондық төлем құралдары) деректемелерін анықтайды.

      2. Қылмыстық қудалау, ұлттық қауіпсіздік органы және құқық қорғау органдары нақты уақыт режимінде заңсыз пайдаланылған электрондық төлем құралдарының тізбесін алаяқтық белгілері бар төлем транзакциялары бойынша деректер алмасу орталығына (Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің антифрод-орталығы) (бұдан әрі – антифрод-орталық) жібереді. Қылмыстық қудалау органы әрбір электрондық төлем құралы бойынша тіркелген қылмыстық іс туралы ақпаратты қоса береді.

      3. "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Ұлттық төлем корпорациясы" акционерлік қоғамы қылмыстық қудалау, ұлттық қауіпсіздік органынан, құқық қорғау органынан электрондық төлем құралын алған кезден бастап 1 (бір) сағат ішінде оның иесін (төлем карточкасының эмитент банкін немесе электрондық әмиян ашылған электрондық ақша жүйесін) айқындайды және жабық режимде электрондық төлем құралының әрбір иесіне жеке-жеке жолдайды.

      4. Әр Ұйым мынадай іс-шараларды өткізеді:

      1) қылмыстық қудалау, ұлттық қауіпсіздік органынан, құқық қорғау органынан антифрод-орталық арқылы алынған бұдан кейінгі іс-әрекет туралы қаулы түрінде қосымша хабарлама алғанға дейін электрондық төлем құралын бұғаттайды және клиентке бұл туралы хабарлайды;

      2) иесінің тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда) мен жеке сәйкестендіру нөмірін, резиденттік мәртебесін қамтитын электрондық төлем құралының иесі бойынша деректерді, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес қылмыстық қудалау, ұлттық қауіпсіздік органының, құқық қорғау органының сұратуы бойынша өзге де ақпаратты антифрод-орталыққа жібереді;

      3) қылмыстық қудалау, ұлттық қауіпсіздік органынан, құқық қорғау органынан антифрод-орталық арқылы алынған қаулы түріндегі хабарламаның негізінде Ұйым клиентке қызмет көрсетуді қайта бастау немесе клиентке қызмет көрсетуден бас тарту туралы шешім қабылдайды.