ИПС "Әділет"

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 20-баптан қараңыз.

      Қолданушылар назарына!
      Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.
      МАЗМҰНЫ

Осы Заң Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесi жұмыс iстейтін саладағы қоғамдық қатынастарды, сондай-ақ оны мемлекеттік ынталандыру шарттарын, нысандарын және мазмұнын реттейдi.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) бастапқы білім беру капиталы – салымшының білім беру жинақтау салымына немесе білім беру жинақтау сақтандыруы шарты бойынша есептеу сомасына есепке жатқызылатын, бюджет қаражаты есебінен төленетін біржолғы төлем;

1-1) білім беру жинақтау сақтандыруы – сақтандыру жағдайының туындауы нәтижесінде, оның ішінде білім беру жинақтау сақтандыруы шартында белгіленген кезең өткеннен кейін, қайсысы бірінші басталатынына қарай, сақтандыру төлемін жүзеге асыруды көздейтін, білім беру қызметтеріне ақы төлеу үшін қаражат жинақтау мақсатында жүзеге асырылатын өмірді жинақтау сақтандыруы;

2) білім беру жинақтау сақтандыруы шарттарының бірыңғай тізілімі – оператор бастапқы білім беру капиталын, мемлекет сыйлықақысын есепке жазатын білім беру жинақтау сақтандыруы шарттарын тіркеудің бірыңғай базасы;

3) білім беру жинақтау сақтандыруы шарты (бұдан әрі – сақтандыру шарты) – өмірді жинақтау сақтандыруы шарты, оған сәйкес бір тарап (сақтанушы) сақтандыру сыйлықақысын төлеуге міндеттенеді, ал екінші тарап (қатысушы-сақтандыру ұйымы) сақтандыру жағдайының туындауы нәтижесінде сақтандыру төлемін, оның ішінде есепке жазылған инвестициялық кірісті негізге ала отырып есептелген сақтандыру төлемін жүзеге асыруға міндеттенеді;

4) білім беру жинақтау салымы – салымшының немесе енгізушілердің жарналарын, оның ішінде Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес білім беру ақысын төлеу мақсатында бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан төленетін нысаналы жинақ төлемдері есебінен жарналарын, бастапқы білім беру капиталын, мемлекет сыйлықақысын және қатысушы банктің капиталдандырылған сыйақыларын қамтитын, салымшының қатысушы банк шотындағы ақшасы;

5) білім беру жинақтау салымы туралы шарт (бұдан әрі – салым шарты) – салымшы қатысушы банкпен жасасқан, білім беру қызметтеріне ақы төлеу үшін қаражат жинақтауға арналған банктік салым шарты;

6) білім беру жинақтау салымы туралы шарттардың бірыңғай тізілімі – оператор бастапқы білім беру капиталын, мемлекет сыйлықақысын есепке жазатын салым шарттарын тіркеудің бірыңғай базасы;

7) білім беру қызметтері – жеке адамның білім алу қажеттіліктерін іске асыруға және білім беру бағдарламаларын меңгеруге бағытталған көрсетілетін қызметтерді білім алушыға ұсыну жөніндегі қызмет;

8) білім беру саласындағы уәкілетті орган – мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру саласында басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органы;

9) ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті орган – жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру саласында басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органы;

10) енгізуші – салымшының пайдасына білім беру жинақтау салымына жарна салуды жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының резиденті немесе бейрезиденті;

11) кредитор – банктік қарыз операцияларын жүргізуге лицензиясы бар және мемлекет уәкілеттік берген ұйымның кепілдігімен білім беру кредиттерін ұсыну туралы келісім жасасқан Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банкі;

12) кредиттік желі – қарыз алушыға кредитордың білім беру кредиті шартында айқындалған уақыт ішінде келісілген лимит шегінде оған ақша беру жөніндегі заңды түрде ресімделген міндеттемесін ұсыну;

13) қарыз алушы – білім беру қызметтеріне ақы төлеу үшін жетпейтін сомаға кредитормен білім беру кредиті шартын жасасқан салымшы;

14) қатысушы банк – осы Заңда белгіленген талаптарға сай келетін және Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі саласындағы оператормен Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі саласындағы ынтымақтастық туралы келісім жасасқан Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банкі, Ұлттық пошта операторы;

14-1) қатысушы білім беру ұйымы – Қазақстан Республикасының аумағында құрылған және әрекет ететін, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің білім беру бағдарламаларын іске асыратын және Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі саласындағы оператормен Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі саласындағы ынтымақтастық туралы келісім жасасқан заңды тұлға;

15) қатысушы-сақтандыру ұйымы – қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның тиісті лицензиясы негізінде сақтандыру шарттарын жасасу және орындау жөніндегі қызметті жүзеге асыратын және Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі саласындағы оператормен Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі саласындағы ынтымақтастық туралы келісімді жасасқан заңды тұлға;

16) мемлекет сыйлықақысы – білім беру жинақтау салымының нақты жинақталған қалдығына және сақтандыру шарты бойынша есептеу сомасына бюджет қаражаты есебінен жыл сайын белгіленген мерзімде төленетін ақша;

17) Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі – Қазақстан Республикасының заңнамасымен реттелетін және қатысушы банктердің халықтың салымдарын, қатысушы-сақтандыру ұйымдарының сақтандыру сыйлықақыларын (сақтандыру жарналарын) тартуына және бастапқы білім беру капиталын есепке жазуға, сондай-ақ оларға тиісінше сыйақыларды, инвестициялық кірісті және мемлекет сыйлықақыларын есепке жазуға негізделген, білім беру қызметтеріне ақы төлеуге арналған ақшалай жинақтар жүйесі;

18) Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі саласындағы оператор (бұдан әрі – оператор) – ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті орган мен білім беру саласындағы уәкілетті органның бірлескен шешімімен айқындалатын, Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі қатысушыларының қызметін үйлестіруді жүзеге асыратын және оның Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шекте жұмыс істеуін қамтамасыз ететін ұйым;

19) Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі саласындағы ынтымақтастық туралы келісім (бұдан әрі – ынтымақтастық туралы келісім) – Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесін іске асыру шеңберінде оператор мен қатысушы банк, оператор мен қатысушы-сақтандыру ұйымы немесе оператор мен қатысушы білім беру ұйымы арасындағы олардың өзара іс-қимылының шарттары мен тәртібін белгілейтін келісім;

20) пайда алушы – сақтандыру шартына сәйкес сақтандыру төлемін алушы болып табылатын тұлға;

21) сақтандыру шарты бойынша есептеу сомасы – сақтандыру сыйлықақылары (сақтандыру жарналары), бастапқы білім беру капиталы, инвестициялық кіріс, өткен кезеңдердегі есепке жазылған мемлекет сыйлықақылары ескеріліп, сақтандыру шарты бойынша қалыптасқан сақтандыру резерві негізге алына отырып айқындалатын мемлекет сыйлықақысын есептеу үшін қабылданатын сома;

22) сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемі (бұдан әрі – сақтандыру төлемі) – сақтандыру жағдайының туындауы нәтижесінде не сақтандыру шартында айқындалған мерзім басталған кезде, пайдасына сақтандыру шарты жасалған пайда алушының білім алу қызметтеріне ақы төлеу үшін сақтандыру шартында көзделген, оның ішінде сақтандыру сыйлықақысын (сақтандыру жарналарын), бастапқы білім беру капиталын, инвестициялық кірісті, мемлекет сыйлықақысын қамтитын және қатысушы-сақтандыру ұйымы төлейтін ақша сомасы;

23) сақтанушы – пайда алушының ата-анасы немесе басқа жақын туысы, заңды өкілі болып табылатын және қатысушы-сақтандыру ұйымымен сақтандыру шартын жасасқан адам (осы Заңға сәйкес сақтанушы сақтандырылушы болып табылады);

24) салымшы – салым шартының тарапы болып табылатын Қазақстан Республикасының азаматы;

25) сатып алу сомасы – сақтанушының сақтандыру шартының қолданысы мерзімінен бұрын тоқтатылған кезде алуға құқығы бар, қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті орган айқындаған тәртіппен айқындалатын ақша сомасы.

Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.11.2023 № 40-VIII (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі); 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда көзделгеннен өзге қағидалар белгіленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

3-бап. Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі саласын мемлекеттік реттеудің негізгі мақсаты, міндеттері мен қағидаттары

1. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім алуға қолжетімділікті қамтамасыз ету үшін жағдайлар жасау Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі саласын мемлекеттік реттеудің негізгі мақсаты болып табылады.

2. Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі саласын мемлекеттік реттеудің негізгі міндеттері мыналар болып табылады:

1) қоғамда білім беру қызметтеріне ақы төлеу үшін ақша жинау мәдениетін дамыту;

2) қоғамда болашақ кәсіпті немесе мамандықты саналы түрде таңдауды қалыптастыру.

3. Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі саласын мемлекеттік реттеудің негізгі қағидаттары мыналар болып табылады:

1) заңдылық;

2) жариялылық;

3) білім беру жинақтау салымы мен білім беру жинақтау сақтандыруының нысаналы мақсаты;

4) азаматтардың, қатысушы банктердің және қатысушы-сақтандыру ұйымдарының Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесіне қатысуға қосылуының еріктілігі;

5) халықтың Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесіне қатысуын мемлекеттік тұрғыдан көтермелеу.

Ескерту. 3-бап жаңа редакцияда – ҚР 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4-бап. Ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті органның құзыреті

Ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті орган:

1) мемлекеттің ішкі және сыртқы саясатының Қазақстан Республикасының Президенті айқындаған негізгі бағыттары мен мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық саясатының, оның қорғаныс қабілетінің, қауіпсіздігінің, қоғамдық тәртіпті қамтамасыз етудің Қазақстан Республикасының Үкіметі әзірлеген негізгі бағыттары негізінде және оларды орындау үшін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастырады және іске асырады;

2) жыл сайын білім беру саласындағы уәкілетті органмен бірлесіп білім беру ұйымдарының типтері бойынша оқытудың орташа құнының ұзақ мерзімді болжамдарын әзірлейді;

3) білім беру саласындағы уәкілетті органмен бірлесіп мемлекет сыйлықақысын есептеу әдістемесін әзірлейді және бекітеді;

4) білім беру саласындағы уәкілетті органмен бірлесіп үлгілік салым және сақтандыру шарттарын қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органмен келісу бойынша әзірлейді және бекітеді;

5) білім беру саласындағы уәкілетті органмен бірлесіп оператор мен қатысушы банк, оператор мен қатысушы-сақтандыру ұйымы, оператор мен қатысушы білім беру ұйымы арасындағы ынтымақтастық туралы үлгілік келісімдерді әзірлейді және бекітеді;

6) бастапқы білім беру капиталын есепке жазу, пайдалану, қайтару қағидаларын білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша әзірлейді және бекітеді;

7) осы Заңның мақсаты мен міндеттеріне және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді және бекітеді;

8) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Ескерту. 4-бап жаңа редакцияда – ҚР 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5-бап. Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі жұмыс істеуінің құқықтық негіздері

1. Осы Заңның 11-бабының 7-тармағында және 11-1-бабының 11-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі Қазақстан Республикасында техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің білім беру бағдарламалары бойынша білім алуға қолданылады.

2. Салымшы, пайда алушы, қатысушы банк, қатысушы-сақтандыру ұйымы, енгізуші, сақтанушы, оператор, қатысушы білім беру ұйымы, ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті орган және білім беру саласындағы уәкілетті орган Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесіне қатысушылар болып табылады.

Ескерту. 5-бап жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Оператордың функциялары

Оператор:

1) қатысушы банкпен, қатысушы-сақтандыру ұйымымен ынтымақтастық туралы келісім жасасады;

2) қатысушы білім беру ұйымымен ынтымақтастық туралы келісім жасасады;

3) қатысушы банктен, қатысушы-сақтандыру ұйымынан, қатысушы білім беру ұйымынан, салымшыдан, сақтанушыдан және (немесе) пайда алушыдан салым шартын, сақтандыру шартын жасасуға, оның қолданысына, мемлекет сыйлықақысы мен бастапқы білім беру капиталын есепке жазуға, білім беру қызметтерінің құны мен ақысына, білім алушының мәртебесіне қатысты қажетті мәліметтерді сұратады;

4) жасалған салым шарттарын, сақтандыру шарттарын тіркеуді жүзеге асырады және есепке алуды жүргізеді;

4-1) тиісінше салымшыда немесе пайда алушыда операторда тіркелген салым шартының немесе сақтандыру шартының, сондай-ақ пайда алушы және салымшы сол бір тұлға болып табылатын сақтандыру шартының немесе салым шартының бар-жоғын тексеруді жүзеге асырады;

5) қатысушы банктен салымшыны шетелдік білім беру ұйымына қабылдау және салымшының жинақталған қаражатын шетелдік білім беру ұйымына аудару туралы растайтын құжаттарды алғаннан кейін салым шартын білім беру жинақтау салымы туралы шарттардың бірыңғай тізілімінен алып тастайды және ол бойынша мемлекет сыйлықақысын есепке жазуды тоқтатады;

5-1) пайда алушының шетелдік білім беру ұйымына қабылданғаны туралы растау құжаттары қатысушы-сақтандыру ұйымынан алынғаннан кейін және сақтандыру шарты бойынша шетелдік білім беру ұйымына сақтандыру төлемі жүзеге асырылғаннан кейін сақтандыру шартын білім беру жинақтау сақтандыруы шарттарының бірыңғай тізілімінен алып тастайды және ол бойынша мемлекет сыйлықақысын есепке жазуды тоқтатады;

6) Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесіне қатысу үшін осы Заңда қойылатын талаптарды қатысушы банктің, қатысушы-сақтандыру ұйымының орындағаны туралы мәліметтерді бұқаралық ақпарат құралдарында жылына екі рет жариялайды;

7) білім беру жинақтау салымына немесе сақтандыру шартына есепке жатқызылуға жататын мемлекет сыйлықақысының, бастапқы білім беру капиталының сомасын есептеуді жүзеге асырады және оны тиісінше қатысушы банкке немесе қатысушы-сақтандыру ұйымына ұсынады;

8) қатысушы банктің және қатысушы-сақтандыру ұйымының білім беру жинақтау салымдарына және сақтандыру шарттарына мемлекет сыйлықақылары мен бастапқы білім беру капиталының сомаларын есепке жатқызу мерзімдерін сақтауына мониторингті жүзеге асырады;

9) осы Заңның 14 және 14-1-баптарында көзделген жағдайларда мемлекет сыйлықақысының есепке жазылуын қайта есептеуді жүргізеді;

10) бюджетке қайтарылуға жататын мемлекет сыйлықақысы, бастапқы білім беру капиталы сомасының мөлшері туралы анықтама-үзінді көшірмені салымшыға, қатысушы банкке, сақтанушыға, пайда алушыға, қатысушы-сақтандыру ұйымына немесе қатысушы білім беру ұйымына береді;

11) қатысушы банктің, қатысушы-сақтандыру ұйымының немесе қатысушы білім беру ұйымының бастапқы білім беру капиталының, мемлекет сыйлықақысының сомасын бюджетке толық және уақытылы қайтаруын қамтамасыз етеді;

12) салымшыға, сақтанушыға, қатысушы банкке, қатысушы-сақтандыру ұйымына, қатысушы білім беру ұйымына осы Заңда және (немесе) ынтымақтастық туралы келісімде қойылатын талаптарды бұзушылықтар анықталған жағдайда, оларды Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жауаптылыққа тарту үшін шаралар қабылдайды;

13) қатысушы банк осы Заңның 15-бабының 2-тармағында қойылатын талаптарды орындамаған жағдайда, қатысушы банкпен ынтымақтастық туралы келісімді біржақты тәртіппен бұзады, сондай-ақ салымшылардың ақшасын, салым шарты бойынша мемлекет сыйлықақысының, бастапқы білім беру капиталының (бар болса) есепке жатқызылған сомасын салымшының таңдауы бойынша басқа қатысушы банкке аударуды талап етеді;

13-1) қатысушы-сақтандыру ұйымы осы Заңның 18-1-бабының 2-тармағында қойылған талаптарды орындамаған жағдайда, қатысушы-сақтандыру ұйымымен ынтымақтастық туралы келісімді біржақты тәртіппен бұзады, сондай-ақ сатып алу сомасын және сақтандыру шарты бойынша мемлекет сыйлықақысының, бастапқы білім беру капиталының (бар болса) есепке жатқызылған сомасын сақтанушының таңдауы бойынша басқа қатысушы-сақтандыру ұйымына аударуды талап етеді;

14) салымшының немесе пайда алушының Қазақстан Республикасының азаматтығынан айырылу фактісі анықталған жағдайда, салымшымен салым шартын немесе сақтанушымен сақтандыру шартын бұзу қажеттігі туралы қатысушы банкті немесе қатысушы-сақтандыру ұйымын хабардар етеді.

Ескерту. 6-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-тарау. Салым шарты және сақтандыру шарты

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

7-бап. Салым шарты

1. Салым шарты осы Заңның талаптарына, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес және үлгілік салым шарты негізінде қатысушы банк пен салымшы арасында жазбаша нысанда жасалады.

2. Салым шартының қолданылу мерзімі тараптардың келісімі бойынша айқындалады.

3. Қолданылу мерзімі өткеннен кейін салым шарты:

1) егер тараптардың бірде-бірі шарттың қолданылуын тоқтатуға ниет білдірмесе, оның қолданылу мерзіміне автоматты түрде ұзартылады;

2) тараптардың келісімімен өзге мерзімге ұзартылады;

3) ақша қалдығы аударыла отырып, салымшының таңдауы бойынша басқа қатысушы банкпен жасалуы мүмкін.

Ескерту. 7-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-бап. Салым шартының талаптары

1. Салым шартында мынадай мәліметтер қамтылуға тиіс:

1) шарттың нысанасы;

2) қатысушы банк белгілейтін бастапқы жарна мөлшері;

3) шарттың қолданылу мерзімі;

4) қатысушы банк сыйақысының мөлшері және оны төлеу тәртібі;

5) мемлекет сыйлықақысының осы Заңда белгіленген мөлшері;

5-1) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген бастапқы білім беру капиталының (бар болса) мөлшері және оны қайтару шарттары;

6) тараптардың құқықтары мен міндеттері;

7) салымшының операторға банк құпиясын ашуға жазбаша келісімі;

8) тараптардың жауаптылығы;

9) шартты бұзу талаптары;

10) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес өзге де ережелер.

2. Білім беру жинақтау салымы теңгемен ашылады.

3. Алып тасталды – ҚР 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4. Қатысушы банк салым шартын жасасқан кезде білім беру жинақтау салымына қосымша жарналарды салудың ұсынылатын кезеңділігін және олардың мөлшерін есептейді.

5. Салымшының шотына Қазақстан Республикасының банк заңнамасына сәйкес үшінші тұлғалардан жарналар салынуы мүмкін.

Ескерту. 8-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9-бап. Салым шартын тіркеу

1. Салым шарттары осы Заңның 12-бабына сәйкес мемлекет сыйлықақысы есепке жазылатын білім беру жинақтау салымдарын есепке алу үшін білім беру жинақтау салымы туралы шарттардың бірыңғай тізілімінде тіркелуге жатады.

2. Оператор қатысушы банк ұсынған салым шарттарын тіркеуді білім беру жинақтау салымы туралы шарттардың бірыңғай тізіліміне мәліметтерді енгізу және тіркеу нөмірін беру арқылы жүзеге асырады.

3. Осы Заңның талаптарына сәйкес келетін, қатысушы банк ұсынған салым шарттары тіркелуге жатады. Салымшының операторда тіркелген салым шарты немесе ол бойынша салымшы пайда алушы болып табылатын, операторда тіркелген сақтандыру шарты болған кезде, салым шарты тіркелуге жатпайды.

Ескерту. 9-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

10-бап. Қатысушы банк сыйақысы

1. Қатысушы банк ай сайын капиталдандыра отырып, салымшыға салым шартында айқындалған мөлшерде салым сомасына сыйақы төлейді.

2. Қатысушы банк сыйақысы салым шарты қолданылатын мерзім бойына есепке жазылады және білім беру жинақтау салымының негізгі сомасына қосылады (капиталдандырылады).

3. Қатысушы банктің тиімді сыйақы мөлшерлемесінің ең төмен мөлшері:

1) қоса алғанда бір жылға дейінгі мерзімге жасалатын салым шарты үшін – салым шартын жасасу немесе ұзарту күніне Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі белгілеген, екі жүз базистік тармаққа төмендетілген базалық мөлшерлеме деңгейінен төмен;

2) бір жылдан астам уақытқа жасалатын салым шарты үшін – салым шартын жасасу немесе ұзарту күніне Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі белгілеген, үш жүз базистік тармаққа төмендетілген базалық мөлшерлеме деңгейінен төмен болмауға тиіс.

Ескерту. 10-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

11-бап. Білім беру жинақтау салымына иелік ету

1. Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі шеңберінде салымшы не Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда оның заңды өкілі білім беру жинақтау салымының ақшасын бір қатысушы банктен басқа қатысушы банкке не қатысушы банктен қатысушы-сақтандыру ұйымына толық көлемде жылына бір рет қана аударуды жүзеге асыруға құқылы.

2. Бастапқы білім беру капиталы жоқ салымшыға білім беру гранты берілген немесе салымшының білім туралы тиісті құжатпен расталатын техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білімі болған жағдайда, салымшы не Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда оның заңды өкілі:

1) білім беру жинақтау салымына қаражат жинақтауды жалғастыруға;

2) білім беру жинақтау салымының қаражатын Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын үшінші тұлғаның пайдасы үшін білім беру жинақтау салымына немесе сақтандыру шартына аударуға;

3) басқа да техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім алу мақсатында білім беру жинақтау салымының қаражатын білім беру қызметтеріне ақы төлеуге жұмсауға;

4) білім беру жинақтау салымының қаражатын қатысушы банктің капиталдандырылған сыйақысымен және есепке жазылған мемлекет сыйлықақысымен қоса алуға;

5) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес білім беру жинақтау салымының қаражатын тұрғын үй жағдайларын жақсартуға пайдалануға құқылы.

Бұл ретте Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес білім беру ақысын төлеу мақсатында бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан төленетін нысаналы жинақ төлемдері есебінен қалыптастырылған білім беру жинақтау салымының қаражатын (олар болған кезде) салымшы:

1) "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында ашылған салымшының нысаналы жинақтау шотына аудару кезіндегі валюталар бағамы бойынша АҚШ долларында одан әрі аудару үшін, тұрғын үй жағдайларын жақсарту және (немесе) білім беру ақысын төлеу мақсатында бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан төленетін нысаналы жинақ төлемдерін есепке жатқызу үшін банктік шоттарды ашуды және жүргізуді жүзеге асыратын екінші деңгейдегі банктерде, Ұлттық пошта операторында ашылған өзінің банктік шотына аударуға;

2) "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес тұрғын үй жағдайларын жақсарту және (немесе) білім беру ақысын төлеу мақсатында бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан төленетін нысаналы жинақ төлемдерін есепке жатқызу үшін банктік шоттарды ашуды және жүргізуді жүзеге асыратын екінші деңгейдегі банктерде, Ұлттық пошта операторында ашылған өзінің банктік шотына ұлттық валютамен аударуға;

3) басқа да техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім алу мақсатында білім беру қызметтеріне ақы төлеуге жұмсауға;

4) білім беру жинақтау салымында қаражат жинақтауды жалғастыруға құқылы.

2-1. Бастапқы білім беру капиталы бар салымшыға білім беру гранты берілген немесе оның білім туралы тиісті құжатпен расталатын техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білімі болған жағдайда салымшы не Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда оның заңды өкілі білім туралы құжаттың ұсынылуы шартымен қатысушы банктің капиталдандырылған сыйақысы, есепке жазылған мемлекет сыйлықақысы мен бастапқы білім беру капиталы ескерілген білім беру жинақтау салымының қаражатын алуға, сондай-ақ осы баптың 2-тармағы бірінші бөлігінің 1), 2), 3) және 5) тармақшаларына және екінші бөлігінің 1), 2), 3) және 4) тармақшаларына сәйкес білім беру жинақтау салымына билік етуге құқылы.

3. Салымшы қатысушы білім беру ұйымына шарттық негізде оқуға түскен кезде білім беру қызметтеріне ақы салымшының не Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда оның заңды өкілінің өтініші бойынша бөліктермен (әрбір академиялық кезең немесе оқу жылы үшін) немесе толық көлемде бір мезгілде (бүкіл оқу мерзімі үшін) қатысушы білім беру ұйымына төленеді.

4. Салымшы қаза болған, сот оны әрекетке қабілетсіз, хабарсыз кеткен деп таныған, не қайтыс болды деп жариялаған немесе ол денсаулық жағдайына байланысты оқуын жалғастыруға қабілеті болмаған жағдайда, білім беру жинақтау салымын:

1) салымшы не Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда оның заңды өкілі немесе оның мұрагерлері Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын үшінші тұлғаның пайдасы үшін білім беру жинақтау салымына немесе сақтандыру шартына жібереді;

2) ол мемлекет сыйлықақысы, бастапқы білім беру капиталы (бар болса) сақтала отырып, салымшыға не Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда оның заңды өкіліне немесе оның мұрагерлеріне салым шартын бұзу талаптары бойынша төленеді.

5. Барлық оқу кезеңі үшін білім беру қызметтеріне ақы төленгеннен кейін білім беру жинақтау салымында қаражат қалған кезде салымшы не Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда оның заңды өкілі осы соманы есепке жазылған мемлекет сыйлықақысымен қоса алуға құқылы.

6. Салымшы не Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда оның заңды өкілі жинақталған қаражат сомасын есепке жазылған мемлекет сыйлықақысымен және бастапқы білім беру капиталымен (бар болса) қоса Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын үшінші тұлғаның білім беру жинақтау салымы туралы шарттардың бірыңғай тізілімінде тіркелген салымына бастапқы білім беру капиталын есепке жазу, пайдалану, қайтару қағидаларында көзделген тәртіппен аударуға құқылы.

7. Салымшы шетелдік білім беру ұйымына шарттық негізде оқуға түскен кезде салымшының не Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда оның заңды өкілінің өтініші бойынша салымшының жинақталған қаражатынан оқуға ақы төлеуді қатысушы банк салымшыны шетелдік білім беру ұйымына қабылдау туралы растайтын құжаттар ұсынылған кезде қатысушы банктің капиталдандырылған сыйақысын, есепке жазылған мемлекет сыйлықақысы мен бастапқы білім беру капиталын (бар болса) ескере отырып, үлестермен (әрбір академиялық кезең немесе оқу жылы үшін) немесе толық көлемде бір рет (бүкіл оқу мерзімі үшін) жүзеге асырады. Бұл ретте, кейіннен қаражат шетелдік білім беру ұйымына аударылған кезден бастап мемлекет сыйлықақысының есепке жазылуы тоқтатылады.

Салымшы шетелдік білім беру ұйымына грантқа қабылданған жағдайда салымшы не Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда оның заңды өкілі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасында танылған шетелдік білім беру ұйымының білім туралы құжатының ұсынылуы шартымен қатысушы банктің капиталдандырылған сыйақысы, есепке жазылған мемлекет сыйлықақысы мен бастапқы білім беру капиталы (бар болса) ескерілген білім беру жинақтау салымының қаражатын алуға, сондай-ақ осы баптың 2-тармағы бірінші бөлігінің 1), 2), 3) және 5) тармақшаларына және екінші бөлігінің 1), 2), 3) және 4) тармақшаларына сәйкес білім беру жинақтау салымына билік етуге құқылы.

8. Мүлікке билік етуге уақытша шектеу, мүлікпен мәмілелер және өзге де операциялар жасауға шектеулер белгілеуге, салым шарты бойынша банктік шоттардағы ақшаға тыйым салуға немесе өндіріп алуды қолдануға жол берілмейді.

Ескерту. 11-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 05.07.2017 № 88-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.11.2023 № 40-VIII (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі); 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-1-бап. Сақтандыру шарты және сақтандыру шартына билік ету

1. Сақтандыру шарты осы Заңның талаптарына, өзге де нормативтік құқықтық актілерге сәйкес және үлгілік сақтандыру шарты негізінде Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын пайда алушының пайдасына қатысушы-сақтандыру ұйымы мен сақтанушы арасында жазбаша нысанда жасалады.

2. Сақтандыру шарты кемінде үш жыл мерзімге жасалады.

3. Сақтандыру шартында мынадай мәліметтер қамтылуға тиіс:

1) сақтандыру шартының нысанасы;

2) сақтанушы туралы мәліметтер;

3) сақтандыру шарты бойынша пайда алушы туралы мәліметтер;

4) сақтандыру жағдайын көрсету;

5) сақтандыру сомасының мөлшері;

6) сақтандыру сыйлықақысының (сақтандыру жарналарының) мөлшері, оны (оларды) төлеу тәртібі мен мерзімдері;

7) төлем талаптары және сатып алу сомасының мөлшері;

8) сақтандыру шартының қолданылу мерзімі;

9) сақтандырып қорғаудың қолданылу мерзімі;

10) мемлекет сыйлықақысының осы Заңда белгіленген мөлшері;

10-1) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген бастапқы білім беру капиталының (бар болса) мөлшері және оны қайтару шарттары;

11) тараптардың құқықтары мен міндеттері;

12) сақтанушының, пайда алушының (заңды өкілдің) сақтандыру құпиясын операторға ашып көрсетуге жазбаша келісімі;

13) тараптардың жауапкершілігі;

14) сақтандыру шартының талаптарына өзгерістер енгізу жағдайлары мен тәртібі;

15) сақтандыру шартын бұзу талаптары;

16) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес өзге де ережелер.

4. Сақтандыру шарттары осы Заңның 14-1-бабына сәйкес мемлекет сыйлықақысы есепке жазылатын сақтандыру шарттарын есепке алу үшін білім беру жинақтау сақтандыруы шарттарының бірыңғай тізілімінде тіркелуге жатады.

5. Оператор білім беру жинақтау сақтандыруы шарттарының бірыңғай тізіліміне мәліметтерді енгізу және тіркеу нөмірін беру арқылы қатысушы-сақтандыру ұйымы ұсынған сақтандыру шарттарын тіркеуді жүзеге асырады. Сақтандыру шарты операторда тіркелген пайда алушының пайдасына жасалған сақтандыру шарты немесе ол бойынша салымшы мен пайда алушы сол бір тұлға болып табылатын, операторда тіркелген салым шарты болған кезде тіркелуге жатпайды.

6. Сақтандыру сомасы тараптардың келісімі бойынша сақтандыру шартында айқындалады.

7. Сақтандыру шартының валютасы теңге болып табылады.

8. Сақтандыру шарты бойынша сақтандыру сыйлықақысы бір рет немесе сақтандыру шартында белгіленген мөлшерде, тәртіппен және мерзімдерде сақтандыру жарналары түрінде бөліп төленеді не "Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес білім беру ақысын төлеу мақсатында бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан төленетін пайда алушының нысаналы жинақ төлемдері есебінен төленеді.

9. Мыналар сақтандыру жағдайлары болып табылады:

1) сақтандырылушының сақтандыру шартында белгіленген күнге дейін өмір сүруі;

2) сақтандырылушыға сақтандырып қорғаудың қолданылуы кезеңінде бірінші немесе екінші топтағы мүгедектіктің белгіленуі;

3) сақтандыру шартында көзделген жағдайларды қоспағанда, сақтандырып қорғаудың қолданылуы кезеңінде сақтандырылушының қайтыс болуы.

10. Пайда алушының шетелдік білім беру ұйымына оқуға түсу жағдайын қоспағанда, пайда алушы қатысушы білім беру ұйымына шарттық негізде оқуға түскен кезде сақтандыру төлемі қатысушы білім беру ұйымына жүзеге асырылады.

11. Пайда алушы шетелдік білім беру ұйымына шарттық негізде оқуға түскен кезде қатысушы-сақтандыру ұйымдары сақтанушының немесе пайда алушының не Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда оның заңды өкілінің өтініші бойынша сақтандыру төлемін пайда алушыны шетелдік білім беру ұйымына қабылдау туралы растайтын құжаттар ұсынылған кезде инвестициялық кірісті, есепке жазылған мемлекет сыйлықақысы мен бастапқы білім беру капиталын (бар болса) ескере отырып, үлестермен (әрбір академиялық кезең немесе оқу жылы үшін) немесе толық көлемде бір рет (бүкіл оқу мерзімі үшін) жүзеге асырады.

Пайда алушы шетелдік білім беру ұйымына оқуға түскен кезде сақтандыру төлемін жүзеге асыру үшін қатысушы-сақтандыру ұйымы пайда алушының банктік шот бойынша шығыс операцияларын жасау құқығын шектей отырып, шетелдік білім беру ұйымына білім беру қызметтеріне ақы төлеу мақсатында ғана осы адамның атына "эскроу-шот" режиміндегі банктік шот ашады және сақтандыру төлемінің сомасын осы шотқа аударады.

Қатысушы-сақтандыру ұйымы "эскроу-шот" режиміндегі банктік шотқа сақтандыру төлемін аударған кезден бастап мемлекет сыйлықақысын есепке жазу тоқтатылады.

Пайда алушы шетелдік білім беру ұйымына грантқа қабылданған жағдайда сақтанушы немесе пайда алушы не Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда оның заңды өкілі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасында танылған шетелдік білім беру ұйымының білім туралы құжатының ұсынылуы шартымен инвестициялық кіріс, есепке жазылған мемлекет сыйлықақысы мен бастапқы білім беру капиталы (бар болса) ескерілген сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемін алуға, сондай-ақ осы баптың 13-тармағы бірінші бөлігінің 2), 3) және 4) тармақшаларына және екінші бөлігінің 1) және 2) тармақшаларына сәйкес сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемдеріне билік етуге құқылы.

12. Пайда алушы қатысушы білім беру ұйымына шарттық негізде оқуға түскен кезде сақтандыру төлемі сақтанушының немесе пайда алушының не оның заңды өкілінің өтініші бойынша Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда қатысушы білім беру ұйымына кезең сайын төлемдермен (әрбір академиялық кезеңге немесе оқу жылына) немесе бір рет толық көлемде (оқудың бүкіл мерзіміне) ақша аудару арқылы жүзеге асырылады.

13. Бастапқы білім беру капиталы жоқ пайда алушыға білім гранты тағайындалған немесе пайда алушының білім туралы тиісті құжатпен расталатын техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білімі болған жағдайда, сақтанушы, сақтанушы қайтыс болған жағдайда – пайда алушы не оның заңды өкілі Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда:

1) инвестициялық кірісті және есепке жазылған мемлекет сыйлықақысын ескере отырып, сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемін алуға;

2) басқа да техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім алу мақсатында сақтандыру шартының қолданылу мерзімін ұзартуға және (немесе) сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемін білім беру қызметтеріне ақы төлеуге жұмсауға;

3) инвестициялық кірісті және мемлекет сыйлықақысын ескере отырып, сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемін Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын үшінші тұлғаның пайдасы үшін сақтандыру шартына немесе білім беру жинақтау салымына ақы төлеуге аударуға;

4) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес инвестициялық кіріс пен есепке жазылған мемлекет сыйлықақысы ескерілген сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемін тұрғын үй жағдайларын жақсартуға аударуға құқылы.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің 1), 3) және 4) тармақшаларында көзделген жағдайларда, Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес білім беру ақысын төлеу мақсатында бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан төленетін нысаналы жинақ төлемдерінің сомасын (олар болған кезде) пайда алушы:

13-1. Бастапқы білім беру капиталы бар пайда алушыға білім беру гранты берілген немесе оның білім туралы тиісті құжатпен расталатын техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білімі болған жағдайда пайда алушы, сақтанушы, сақтанушы қайтыс болған жағдайда – пайда алушы не Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда оның заңды өкілі білім туралы құжаттың ұсынылуы шартымен инвестициялық кіріс, есепке жазылған мемлекет сыйлықақысы мен бастапқы білім беру капиталы ескерілген сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемін алуға, сондай-ақ осы баптың 13-тармағы бірінші бөлігінің 2), 3) және 4) тармақшаларына және екінші бөлігінің 1) және 2) тармақшаларына сәйкес сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемдеріне билік етуге құқылы.

14. Сақтандыру төлемінің мөлшері оқудың бүкіл кезеңіндегі білім беру қызметтеріне ақы төлеу сомасынан асып кеткен жағдайда, асып кеткен сома мөлшеріндегі сақтандыру төлемі сақтандыру шартының қолданылу мерзімі өткеннен кейін Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда сақтанушыға, пайда алушыға не оның заңды өкіліне төленуге жатады.

15. Пайда алушы қайтыс болған, сот оны әрекетке қабілетсіз, хабарсыз кеткен деп таныған не қайтыс болды деп жариялаған немесе пайда алушы денсаулық жағдайының салдарынан оқуын жалғастыруға қабілетсіз болған жағдайда, сақтанушы, сақтанушы қайтыс болған жағдайда – оның мұрагерлері:

1) сақтандыру шартында көрсетілген пайда алушыны Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын басқа адаммен ауыстыруға;

2) инвестициялық кіріс, есепке жазылған мемлекет сыйлықақысы және бастапқы білім беру капиталы (бар болса) ескерілген сақтандыру шарты бойынша сатып алу сомасын алуға құқылы.

16. Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі шеңберінде сақтанушы сақтандыру шарты бойынша инвестициялық кіріс, есепке жазылған мемлекет сыйлықақысы және бастапқы білім беру капиталы (бар болса) ескерілген сатып алу сомасын бір қатысушы-сақтандыру ұйымынан басқа қатысушы-сақтандыру ұйымына не қатысушы-сақтандыру ұйымынан қатысушы банкке, бірақ сақтандыру шарты жасалған күннен бастап екі жыл өткеннен кейін аударуды жүзеге асыруға құқылы.

17. Сақтандыру төлемдерінің есептемесі мен оларды жүзеге асыру тәртібі қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалады.

Ескерту. 2-тарау 11-1-баппен толықтырылды– ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.11.2023 № 40-VIII (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі); 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-тарау. МЕМЛЕКЕТ СЫЙЛЫҚАҚЫСЫН ЕСЕПКЕ ЖАЗУ, ТӨЛЕУ ЖӘНЕ ҚАЙТАРУ

12-бап. Мемлекет сыйлықақысы

1. Мемлекет сыйлықақысы тіркелген салым шарты бойынша жиырма жылдан аспайтын мерзімге есепке жазылады.

2. Мемлекет сыйлықақысын есепке жазу жинақтаудың ең қысқа мерзімі бір жыл болған кезде жыл сайын 1 қаңтардағы жағдай бойынша салым сомасының нақты жинақталған қалдығына жүзеге асырылады. Мемлекет сыйлықақысы шарттың қолданылу мерзіміне есепке жазылады.

3. Мемлекет сыйлықақысы салымның негізгі сомасына қосылады (капиталдандырылады).

4. Мемлекет сыйлықақысының есепке жазылуы:

1) осы баптың 1-тармағында белгіленген есепке жазу мерзімі өткен жағдайда;

2) салым шартының қолданылу мерзімі өткен жағдайда;

3) салымшы қаза болған, соттың оны әрекетке қабілетсіз, хабарсыз кеткен деп тану туралы шешімі заңды күшіне енген, не оны қайтыс болды деп жариялаған күннен бастап тоқтатылады.

5. Мемлекет сыйлықақысы мемлекет сыйлықақысын есептеу әдістемесіне сәйкес есептеледі.

Ескерту. 12-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

13-бап. Мемлекет сыйлықақысының мөлшері

1. Мемлекет сыйлықақысы білім беру жинақтау салымының сомасына жылдық бес пайыз, бірақ республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің бір жүз еселенген мөлшерінен аспайтын мөлшерде есепке жазылады.

2. Мемлекет сыйлықақысы мынадай басым санатқа жатқызылған салымшылардың пайдасына ашылған білім беру жинақтау салымдары бойынша жылдық жеті пайыз, бірақ республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің бір жүз еселенген мөлшерінен аспайтын мөлшерде:

1) жетім балаларға және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған, оның ішінде кәмелетке толған балаларға, бірақ әрі кеткенде жиырма үш жасқа толғанға дейін;

2) мүгедектігі бар адамдарға;

3) бiрге тұратын төрт және одан көп кәмелетке толмаған балалары, оның iшiнде жалпы орта, техникалық және кәсiптiк, жалпы орта бiлiмнен кейiнгi, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі (магистратура) бiлiм беру ұйымдарында жалпы немесе кәсіптік білім беру бағдарламалары бойынша күндiзгi оқу нысанында білім алатын балалары бар көп балалы отбасылардан шыққан балаларға олар кәмелетке толғаннан кейiн оқу орнын бiтiретiн уақытқа дейiн, бiрақ әрi кеткенде жиырма үш жасқа толғанға дейiн;

4) жан басына шаққандағы орташа табысы азық-түлік себетінің құнынан төмен отбасылардан шыққан балаларға есепке жазылады.

3. Осы баптың 2-тармағының 1) тармақшасында аталған салымшылардың жылдық жеті пайыз мөлшерінде мемлекет сыйлықақысын алу құқығын оператор балалардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органнан есепке жазылған жылдан кейінгі жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша қажетті мәліметтерді алу арқылы жыл сайын растайды.

Осы баптың 2-тармағының 2) тармақшасында аталған салымшылардың жылдық жеті пайыз мөлшерінде мемлекет сыйлықақысын алу құқығын оператор халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті органнан есепке жазылған жылдан кейінгі жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша қажетті мәліметтерді алу арқылы жыл сайын растайды.

Осы баптың 2-тармағының 3) және 4) тармақшаларында аталған салымшылардың жылдық жеті пайыз мөлшерінде мемлекет сыйлықақысын алу құқығын оператор халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті органнан расталған тоқсаннан кейінгі тоқсанның 1-күніндегі жағдай бойынша қажетті мәліметтерді алу арқылы тоқсан сайын растайды.

Жылдық жеті пайыз мөлшерінде мемлекет сыйлықақысы тиісті жылда салымшының басым санатқа жатқызылуы расталатын айларға есепке жазылады.

4. Ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті орган және мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган жыл сайын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мемлекеттің сыйлықақысын инфляция деңгейінен төмен емес мөлшерде ұлғайту туралы ұсыныстар енгізеді.

Ескерту. 13-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.07.2017 № 88-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-бап. Мемлекет сыйлықақысын бюджетке қайтару

1. Есепке жазылған мемлекет сыйлықақысы:

1) осы Заңның 11 және 11-1-баптарында көзделген жағдайларды қоспағанда, нысаналы мақсаты сақталмай, салым шарты салымшының бастамасы бойынша бұзылған немесе мерзімінің өтуіне байланысты салым шарты бойынша міндеттемелер тоқтатылған;

2) егер күнтізбелік үш жыл ішінде салымшы оқудан шығарылған қатысушы білім беру ұйымына қайта қабылданбаса не басқа қатысушы білім беру ұйымына оқуға түспесе, салымшы қатысушы білім беру ұйымынан шығарылған күннен бастап осы үш жыл өткен;

3) жинақтау мерзімі осы Заңда белгіленген мерзімнен аз болған кезде мемлекет сыйлықақысын төлеу фактісі анықталған;

4) салымшы Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтқан;

5) мемлекет сыйлықақысының артық есепке жазылу фактісі анықталған жағдайларда бюджетке қайтарылуға тиіс.

2. Мемлекет сыйлықақысын бюджетке қайтаруды қатысушы банк оператор арқылы, оның бюджетке қайтарылуға жататын мемлекет сыйлықақысы сомасының мөлшері туралы анықтама-үзінді көшірмесі бойынша, оператордан анықтама-үзінді көшірмені қатысушы банк алған күннен бастап банктік үш күн ішінде:

1) осы баптың 1-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша есепке жазылған мемлекет сыйлықақысының сомасы толық көлемде;

2) осы баптың 1-тармағының 4) тармақшасында көзделген негіз бойынша мемлекет сыйлықақысын есептеу әдістемесіне сәйкес білім беру қызметтеріне жұмсалмаған сома бөлігінде;

3) осы баптың 1-тармағының 5) тармақшасында көзделген негіз бойынша, мемлекет сыйлықақысының артық есепке жазылған сомасын қайтаруды жүзеге асырады.

3. Салымшы қатысушы білім беру ұйымынан шығарылған кезде, білім беру қызметтеріне жұмсалмаған соманы қатысушы білім беру ұйымы оқудан шығару туралы бұйрық шыққан күннен бастап үш жұмыс күні ішінде салымшының білім беру жинақтау салымына аударуға тиіс.

Ескерту. 14-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 05.07.2017 № 88-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-1-бап. Сақтандыру шарты бойынша мемлекет сыйлықақысын есепке жазу, төлеу және қайтару

1. Мемлекет сыйлықақысы тіркелген сақтандыру шарты бойынша жиырма жылдан аспайтын мерзімге есепке жазылады.

2. Сақтандыру шарты бойынша мемлекет сыйлықақысын есепке жазу жыл сайын сақтандыру шарты бойынша 1 қаңтардағы жағдай бойынша есептеу сомасына жүзеге асырылады. Мемлекет сыйлықақысы сақтандыру шартының қолданылу кезеңі ішінде есепке жазылады.

3. Сақтандыру шарты бойынша мемлекет сыйлықақысы сақтандыру шарты бойынша есептеу сомасына қосылады және мемлекет сыйлықақысын есептеу әдістемесіне сәйкес есептеледі.

4. Сақтандыру шарты бойынша мемлекет сыйлықақысы салым шарты үшін осы Заңның 13-бабында көзделген мөлшерде есепке жазылады.

5. Сақтандыру шарты бойынша мемлекет сыйлықақысын есепке жазу:

1) осы баптың 1-тармағында белгіленген есепке жазу мерзімі өткен жағдайда;

2) сақтандыру шартының қолданылу мерзімі өткен жағдайда;

3) пайда алушы қайтыс болған, соттың оны әрекетке қабілетсіз, хабарсыз кетті деп тану туралы шешімі заңды күшіне енген не ол қайтыс болды деп жарияланған күннен бастап тоқтатылады.

6. Есепке жазылған мемлекет сыйлықақысы:

1) инвестициялық кіріс және есепке жазылған мемлекет сыйлықақысы ескерілген сатып алу сомасын басқа қатысушы-сақтандыру ұйымына аударуға байланысты шарт бұзылған жағдайды қоспағанда, сақтандыру шарты сақтанушының бастамасы бойынша бұзылған немесе мерзімінің өтуіне байланысты сақтандыру шарты бойынша міндеттемелер нысаналы мақсаты сақталмай тоқтатылған;

2) пайда алушы қатысушы білім беру ұйымынан шығарылған күннен бастап күнтізбелік үш жыл өткен, егер осы үш жыл ішінде пайда алушы оқудан шығарылған қатысушы білім беру ұйымына қайта қабылданбаған не басқа қатысушы білім беру ұйымына оқуға түспеген;

3) пайда алушы Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтқан;

4) мемлекет сыйлықақысының артық есепке жазылу фактісі анықталған жағдайларда бюджетке қайтарылуға жатады.

7. Қатысушы-сақтандыру ұйымы мемлекет сыйлықақысын бюджетке қайтаруды оператор арқылы, оның бюджетке қайтарылуға жататын мемлекет сыйлықақысы сомасының мөлшері туралы анықтама-үзінді көшірме бойынша, оператордан анықтама-үзінді көшірме алынған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде:

1) осы баптың 6-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша толық көлемде;

2) осы баптың 6-тармағының 3) тармақшасында көзделген негіз бойынша мемлекет сыйлықақысын есептеу әдістемесіне сәйкес білім беру қызметтеріне пайдаланылмаған сома бөлігінде;

3) осы баптың 6-тармағының 4) тармақшасында көзделген негіз бойынша, артық есепке жазылған мемлекет сыйлықақысы сомасы бөлігінде жүзеге асырады.

Ескерту. 3-тарау 14-1-баппен толықтырылды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-1-тарау. Бастапқы білім беру капиталын есепке жазу, пайдалану және қайтару

Ескерту. 3-1-тараумен толықтырылды – ҚР 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

14-2-бап. Бастапқы білім беру капиталы

1. Бастапқы білім беру капиталы тіркелген салым шарты немесе сақтандыру шарты бойынша есепке жазылады.

2. Ағымдағы күнтізбелік жылы бес жасқа толған салымшыға салым шарты бойынша немесе пайда алушыға сақтандыру шарты бойынша бастапқы білім беру капиталын есепке жазу жүзеге асырылады.

3. Салымшы немесе сақтанушы ең төмен жарнаны бастапқы білім беру капиталы есепке жазылған күннен бастап және салымшы немесе пайда алушы қатысушы білім беру ұйымына немесе шетелдік білім беру ұйымына қабылданғанға дейін не салымшы немесе пайда алушы он сегіз жасқа толғанға дейін жыл сайын енгізіп отырады.

Жыл сайынғы ең төмен жарнаның мөлшерін айқындау және бастапқы білім беру капиталын есепке жазу тәртібі бастапқы білім беру капиталын есепке жазу, пайдалану, қайтару қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

14-3-бап. Бастапқы білім беру капиталын пайдалану және қайтару

Есепке жазылған бастапқы білім беру капиталы мынадай:

1) осы тармақтың екінші бөлігінде көзделген жағдайларды қоспағанда, салымшының немесе сақтанушының Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған мөлшерде және мерзімдерде жыл сайынғы ең төмен жарнаны енгізбеу фактісі анықталған;

2) салымшы немесе пайда алушы Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтқан;

3) осы Заңның 11-бабында көзделген жағдайларды қоспағанда, нысаналы мақсаты сақталмай, салым шарты салымшының бастамасы бойынша бұзылған немесе мерзімінің өтуіне байланысты салым шарты бойынша міндеттемелер тоқтатылған;

4) осы Заңның 11-1-бабында көзделген жағдайларды қоспағанда, нысаналы мақсаты сақталмай, сақтандыру шарты сақтанушының, сақтанушы қайтыс болған жағдайда – пайда алушының бастамасы бойынша бұзылған немесе мерзімінің өтуіне байланысты сақтандыру шарты бойынша міндеттемелер тоқтатылған жағдайларда қайтарылуға жатады.

Салымшы не Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда оның заңды өкілі немесе сақтанушы төтенше жағдайдың қолданылуы, төтенше жағдайдың жариялануы, шектеу іс-шараларының, оның ішінде карантиннің енгізілуі кезеңінде қызметтің шектелуіне байланысты кірісінен айырылған не ол қайтыс болған жағдайда жыл сайынғы ең төмен жарнаны Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мерзімде енгізбеген жағдайда, бастапқы білім беру капиталы қайтарылмайды.

2. Қатысушы банк немесе қатысушы-сақтандыру ұйымы бастапқы білім беру капиталын операторға қайтаруды бастапқы білім беру капиталын есепке жазу, пайдалану, қайтару қағидаларына сәйкес жүзеге асырады.

3. Қайтарылған бастапқы білім беру капиталын пайдалануды оператор бастапқы білім беру капиталын есепке жазу, пайдалану, қайтару қағидаларына сәйкес жүзеге асырады.

4-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК БІЛІМ БЕРУ ЖИНАҚТАУ ЖҮЙЕСIНЕ ҚАТЫСУШЫЛАРДЫҢ ӨЗАРА ІС-ҚИМЫЛЫ

15-бап. Ынтымақтастық туралы келісім

1. Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесiне қатысу үшін қатысушы банк ынтымақтастық туралы үлгілік келісім негізінде оператормен ынтымақтастық туралы келісім жасасады.

2. Қатысушы банктерге мынадай талаптар қойылады:

1) қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның жеке тұлғалардың депозиттерін қабылдауға, банк шоттарын ашуға және жүргізуге, кассалық операцияларды жүргізуге арналған лицензияларының болуы;

2) депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесіне қатысу;

3) алып тасталды - ҚР 05.07.2017 № 88-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

4) ынтымақтастық туралы келісім жасасу (қайта жасасу) кезінде қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті орган қолданған күші бар қадағалап ден қою шараларының және (немесе) Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық кодексінің 213-бабының алтыншы, сегізінші бөліктерінде, 227-бабында көзделген әкімшілік құқық бұзушылық үшін әкімшілік жазалардың болмауы.

Осы тармақтың бірінші бөлігі 1) тармақшасының кассалық операцияларды жүргізуге арналған лицензияларының болуы туралы талабы және 2) тармақшасының талабы Ұлттық пошта операторына қолданылмайды.

3. Оператор білім беру қызметтеріне ақы төлеу білім беру жинақтау салымының қаражаты есебінен жүзеге асырылатын қатысушы білім беру ұйымымен ынтымақтастық туралы үлгілік келісім негізінде ынтымақтастық туралы келісім жасасады.

4. Ынтымақтастық туралы келісімде нысанасы, тараптардың құқықтары мен міндеттері, олардың өзара іс-қимылының шарттары, тәртібі және жауапкершілігі қамтылуға тиіс.

Ескерту. 15-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 05.07.2017 № 88-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 168-VІ (01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 16.11.2023 № 40-VIII (01.01.2024 бастап қолданысқа енгізіледі); 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-бап. Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесiне қатысушылардың салым шартын жасасу және оның қолданылуы кезіндегі өзара іс-қимылы

1. Салым шартын жасасу кезінде қатысушы банк салымшының осы Заңда белгіленген талаптарға сай келетіндігін, сондай-ақ салымшының атына ашылған қолданыстағы салым шартының және салымшы мен пайда алушы сол бір адам болып табылатын пайда алушының пайдасына жасалған сақтандыру шартының жоқтығын тексереді.

2. Әрбір салым шарты бойынша қатысушы банк ынтымақтастық туралы келісімде белгіленген мерзімдерде және тәртіппен операторға салымшы, шоттың жай-күйі, салымшы ақшасының қозғалысы, мемлекет сыйлықақысының, бастапқы білім беру капиталының (бар болса) есепке жазылуы және сомасы туралы мәліметтерді, сондай-ақ өзге де қажетті мәліметтерді ұсынады.

3. Оператор салымшылардың Қазақстан Республикасы азаматтығына жататындығын растау туралы мәліметтерді сұратады, ал құжаттандыру және паспорттар мен жеке куәліктерді беру жөніндегі уәкілетті орган жыл сайын 1 қаңтарға қарай оларды ұсынады.

Ескерту. 16-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

17-бап. Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесіне қатысушылардың мемлекет сыйлықақысын есептеу және есепке жазу кезіндегі өзара іс-қимылы

1. Оператор жыл сайын ағымдағы жылғы 1 сәуірге дейінгі мерзімде қатысушы банктердің салым шарттары бойынша ұсынған мәліметтерінің негізінде ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті органға алдағы қаржы жылына арналған мемлекет сыйлықақыларын есепке жазудың болжамды есептемесін ұсынады.

2. Есепті жылдың қорытындысы бойынша оператор халықты әлеуметтік қорғау, балалардың құқықтарын қорғау және құжаттандыру және паспорттар мен жеке куәліктерді беру саласындағы уәкілетті органдардан қажетті мәліметтерді алғаннан кейін, есепті жылдан кейінгі жылдың 15 қаңтарына дейін ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті органға мемлекет сыйлықақыларының түпкілікті есептемесін ұсынады.

3. Ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті орган оператордан мемлекет сыйлықақылары сомасының түпкілікті есептемесін алғаннан кейін есепті жылдан кейінгі жылдың 15 ақпанына дейін оператордың шотына мемлекет сыйлықақыларының жалпы сомасын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен аударады.

4. Оператор ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті органнан мемлекет сыйлықақыларының жалпы сомасын алған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде әрбір жасасылған салым шарты бойынша мемлекет сыйлықақысының мөлшері туралы мәліметтерді ұсына отырып, қатысушы банкке мемлекет сыйлықақыларын есепке жатқызуды жүргізеді.

5. Қатысушы банк оператордан мемлекет сыйлықақыларының жалпы сомасын алған күннен бастап екі жұмыс күні ішінде салымшылардың шоттарына мемлекет сыйлықақыларын есепке жатқызады.

6. Қаржы жылы аяқталғаннан кейін алдыңғы есепті жылдар бойынша мемлекет сыйлықақысын толық есепке жазу қажеттілігіне әкеп соғатын фактілер анықталған жағдайда оператор толық есепке жазылған сомаларды осы баптың 2-тармағында көзделген тәртіппен есепті жыл бойынша мемлекет сыйлықақыларының түпкілікті есептемесіне енгізеді.

Ескерту. 17-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 05.07.2017 № 88-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

18-бап. Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесiне қатысушылардың білім беру қызметтеріне ақы төлеу кезіндегі өзара іс-қимылы

1. Білім беру жинақтау салымы арқылы білім беру қызметтеріне ақы төлеу салымшының өтініші бойынша жүзеге асырылады.

2. Оқуға қабылданған, ауысқан, академиялық демалыс ресімделген, академиялық демалыстан оралған, оқуға қайта қабылданған, қатысушы білім беру ұйымынан шығарылған, оның ішінде оқуды бітіруге байланысты шығарылған кезде, салымшы қатысушы банкке растайтын құжаттардың көшірмелерін ұсынады.

3. Қатысушы білім беру ұйымы:

1) салымшының оқуға қабылдануы, ауысуы, академиялық демалысты ресімдеуі, академиялық демалыстан оралуы, оқуға қайта қабылдануы, қатысушы білім беру ұйымынан шығарылуы, оның ішінде оқуды бітіруге байланысты шығарылуы туралы тиісті құжаттардың көшірмелерін жіберу арқылы операторды хабардар етеді;

2) салымшының немесе қатысушы банктің талап етуі бойынша қажет болып тұрған академиялық кезеңдегі оқу құны немесе анықтама берілетін күнгі оқудың толық құны туралы анықтама береді;

3) алып тасталды – ҚР 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

4) салымшы басқа қатысушы білім беру ұйымына ауысқан кезде, қабылдайтын қатысушы білім беру ұйымының шотына білім беру қызметтеріне төленген ақының қалдығын аударады, бұл жөнінде оператор мен қатысушы білім беру ұйымы арасындағы ынтымақтастық туралы келісімде көзделген тәртіппен операторды хабардар етеді.

Қатысушы білім беру ұйымы салымшының оқуы үшін алған сома мен оқудан шығару туралы бұйрық шыққан күнге нақты алынған білім беру қызметтері құнының сомасы арасындағы айырма білім беру қызметтеріне төленген ақы қалдығы болып табылады.

Ескерту. 18-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

18-1-бап. Сақтандыру шарты бойынша мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесiне қатысушылардың өзара іс-қимылы

1. Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесiне қатысу үшін қатысушы-сақтандыру ұйымы ынтымақтастық туралы үлгілік келісім негізінде оператормен ынтымақтастық туралы келісім жасасады.

2. Қатысушы-сақтандыру ұйымдарына мынадай талаптар қойылады:

1) қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі шеңберінде өмірді сақтандыру сыныбы бойынша сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына лицензиясының болуы;

2) сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру жүйесіне қатысу.

3. Сақтандыру шартын жасасу кезінде қатысушы-сақтандыру ұйымы пайда алушының осы Заңда белгіленген талаптарға сәйкес келуін, сондай-ақ пайда алушының пайдасына жасалған қолданыстағы сақтандыру шартының және ол бойынша пайда алушы мен салымшы сол бір тұлға болып табылатын салым шартының жоқтығын тексереді.

4. Әрбір сақтандыру шарты бойынша қатысушы-сақтандыру ұйымы ынтымақтастық туралы келісімде белгіленген мерзімдерде және тәртіппен операторға пайда алушы туралы, сақтандыру шарты бойынша есептеу сомасының мөлшерлері, сатып алу сомасы, инвестициялық кіріс ескеріле отырып есептелген мемлекет сыйлықақысының, бастапқы білім беру капиталының (бар болса) есепке жазылуы мен сомасы туралы мәліметтерді ұсынады.

5. Оператор пайда алушылардың Қазақстан Республикасы азаматтығына жататынын растау туралы мәліметтерді сұратады, ал құжаттандыру және паспорттар мен жеке куәліктерді беру жөніндегі уәкілетті орган оларды жыл сайын 1 қаңтарға қарай ұсынады.

6. Оператор сақтандыру шарттары бойынша қатысушы-сақтандыру ұйымдары ұсынған мәліметтер негізінде осы Заңның 17-бабының 2, 3, 4 және 6-тармақтарында көзделген тәртіппен және мерзімдерде мемлекет сыйлықақысын есептеуді, есепке жазуды және толық есепке жазуды жүзеге асырады.

7. Қатысушы-сақтандыру ұйымы пайда алушылардың пайдасына жасалған сақтандыру шарттарына мемлекет сыйлықақысын оператордан мемлекет сыйлықақысының жалпы сомасы алынған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде есепке жазады.

8. Сақтандыру шарты арқылы білім беру қызметтеріне ақы төлеу сақтанушының немесе пайда алушының өтініші бойынша жүзеге асырылады.

9. Оқуға қабылданған, ауысқан, академиялық демалыс ресімделген, академиялық демалыстан оралған, оқуға қайта қабылданған, қатысушы білім беру ұйымынан шығарылған, оның ішінде оқуды бітіруге байланысты шығарылған кезде пайда алушы немесе сақтанушы қатысушы-сақтандыру ұйымына растау құжаттарының көшірмелерін ұсынады.

10. Қатысушы білім беру ұйымы:

1) пайда алушының оқуға қабылдануы, ауысуы, академиялық демалысты ресімдеуі, академиялық демалыстан оралуы, оқуға қайта қабылдануы, қатысушы білім беру ұйымынан шығарылуы, оның ішінде оқуды бітіруге байланысты шығарылуы туралы операторды тиісті құжаттардың көшірмелерін жіберу арқылы хабардар етеді;

2) сақтанушының, пайда алушының немесе қатысушы-сақтандыру ұйымының сұрау салуы бойынша талап етілетін академиялық кезеңге оқу құны немесе анықтама берілетін күнге толық оқу құны туралы анықтама береді;

4) пайда алушы басқа қатысушы білім беру ұйымына ауысқан кезде, қабылдайтын қатысушы білім беру ұйымының шотына білім беру қызметтеріне төленген ақының қалдығын аударады, бұл туралы оператор мен қатысушы білім беру ұйымы арасындағы ынтымақтастық туралы келісімде көзделген тәртіппен операторды хабардар етеді.

11. Қатысушы білім беру ұйымы пайда алушының оқуы үшін алған сома мен оқудан шығару туралы бұйрық шыққан күнге нақты алынған білім беру қызметтері құнының сомасы арасындағы айырма білім беру қызметтеріне төленген ақының қалдығы болып табылады.

12. Пайда алушы қатысушы білім беру ұйымынан оқудан шығарылған кезде білім беру қызметтеріне пайдаланылмаған соманы қатысушы білім беру ұйымы оқудан шығару туралы бұйрық шыққан күннен бастап бес жұмыс күні ішінде қатысушы-сақтандыру ұйымының банктік шотына аударуға тиіс.

Ескерту. 4-тарау 18-1-баппен толықтырылды – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

19-бап. Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесiн мемлекеттік қолдау

1. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес білім беру жинақтау салымы жеке тұлғалардың депозиттеріне міндетті кепілдік беру объектісі болып табылады.

1-1. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі шеңберінде өмірді сақтандыру сақтандырудың кепілдік берілген түрлеріне жатады.

2. Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесi шеңберінде салымшы білім беру кредитін жеңілдетілген шарттармен алуға өтініш білдіруге құқылы. Білім беру кредиті қарыз алушыға жинақталған сома оқу ақысын толық көлемде төлеу үшін қажетті соманың кем дегенде елу пайызы мөлшерін құраған кезде қатысушы білім беру ұйымында оқу құнының ұлғаю сомасына оны түзету мүмкіндігімен қалған сомаға кредитордың кредиттік желі ашуы арқылы мемлекет уәкілеттік берген ұйымның жүз пайыз кепілдігімен беріледі.

3. Қатысушы білім беру ұйымы Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесіне қатысатын салымшыға немесе пайда алушыға тараптардың келісімінде айқындалатын мөлшерде оқуға ақы төлеу үшін жеңілдік беруге құқылы.

Ескерту. 19-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 12.07.2022 № 138-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 10.01.2025 № 153-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

20-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

Осы Заң алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті

Н. Назарбаев

Unofficial translation

This Law regulates social relations in the field of functioning of state educational accumulative system, as well as the conditions, forms and content of its state incentives.

Chapter 1. GENERAL PROVISIONS

Article 1: Basic concepts used in this Law

The following basic concepts are used herein:

1) initial educational endowment – a one-time payment at the expense of budget funds, credited to the depositor's educational accumulation deposit or to the settlement amount under the educational endowment insurance contract;

1-1) educational endowment insurance – an endowment life insurance intended to accumulate funds to pay for educational services, providing for insurance payment as a result of the occurrence of an insured event, including after the expiry of the period established in the educational endowment insurance contract, whichever occurs first;

2) unified register of educational endowment insurance contracts – a single database of registration of educational endowment insurance contracts, under which the operator accrues the initial educational endowment, state premium;

3) an educational endowment insurance agreement (hereinafter the insurance agreement) is an endowment life insurance agreement whereby one party (the policyholder) undertakes to pay the insurance award and the other party (the participating insurer) undertakes to make an insurance payment, calculated, among other things, based on the accrued investment income, as a result of an insured event;

4) educational accumulation deposit – money on the depositor's account with the participating bank, including contributions of the depositor or contributors, including at the expense of payments of target savings from the unified accumulative pension fund for the purpose of paying for education in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan, starting educational endowment, state premium and capitalized remunerations of the participating bank;

5) educational savings deposit agreement (hereinafter deposit agreement) - a bank deposit agreement for accumulating funds to pay for educational services entered into by the depositor with a member bank;

6) a unified register of educational accumulation deposit contracts - a single database of deposit contracts under which the operator accrues the initial educational endowment, state premium;

7) educational services – activities on provision the learner with services aimed at implementation of educational needs of a person and mastering educational programs;

8) authorized body in the field of education – central executive body of the Republic of Kazakhstan which carries out management and intersectoral coordination in the field of preschool, secondary, technical and vocational, post-secondary and additional education;

9) authorized body in the field of science and higher education – central executive body of the Republic of Kazakhstan which carries out management and intersectoral coordination in the field of higher and post-graduate education;

10) a contributor - a resident or non-resident of the Republic of Kazakhstan, who contributes to an educational savings deposit for the benefit of the contributor;

11) a lender - a second-tier bank of the Republic of Kazakhstan licensed to engage in banking lending operations that has entered into an agreement to provide educational loans under the guarantee of a state-authorised organisation;

12) a credit line - granting the borrower a legally enforceable obligation on the part of the lender to disburse money within an agreed limit over a period of time specified in the educational loan agreement;

13) a borrower - a depositor who has entered into an education loan agreement with the lender for the amount of educational services that is insufficient to pay for the educational services;

14) participating bank - a second-tier bank of the Republic of Kazakhstan, a National postal operator that meets the requirements established by this Law and has entered into an agreement on cooperation in the field of the State educational savings system with an operator in the field of the State educational savings system;

14-1) an organization of education – participant – a legal entity established and operating within the territory of the Republic of Kazakhstan, implementing educational programs of technical and vocational, post-secondary, higher, and postgraduate education, and having entered into a cooperation agreement in the field of the State educational accumulative system with the operator of the State educational accumulative system;

15) participating insurance organisation - a legal entity engaged in the conclusion and performance of insurance contracts under a relevant licence of the competent authority for the regulation, control and supervision of the financial market and financial organisations that has entered into a cooperation agreement in the field of the State Educational Savings System with the operator in the field of the State Educational Savings System;

16) state award - funds paid annually on a fixed date from the budget for the actual accrued balance of the educational savings deposit and for the estimated amount under the insurance contract;

17) State educational accumulative system – a system of monetary savings to pay for educational services, governed by the laws of the Republic of Kazakhstan and based on the attraction by member banks of deposits from the population, by member insurance organizations of insurance awards (insurance premiums) and accrual of starting educational endowment, as well as accrual of remuneration, investment income and state premiums on them respectively;

18) operator in the field of the State educational accumulative system (hereinafter referred to as the operator) – an organization determined by a joint decision of the authorized body in the field of science and higher education and the authorized body in the field of education, which coordinates the activities of the participants of the State educational accumulative system and ensures its functioning within the limits stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

19) cooperation agreement in the field of the State educational accumulative system (hereinafter referred to as a Cooperation Agreement) – an agreement between an operator and a participating bank, an operator and a participating insurance organization, or an operator and a participating organization of education, establishing the terms and procedure for their interaction within the framework of the implementation of the State educational accumulative system;

20) beneficiary - a person who is the beneficiary of the insurance benefit under an insurance contract;

21) calculated amount under the insurance contract – the amount accepted for calculation of the state premium, determined on the basis of the formed insurance reserve under the insurance contract, taking into account insurance premiums (insurance premiums), starting educational endowment, investment income, accrued state premiums of previous periods;

22) insurance payment under the insurance contract (hereinafter - insurance payment) - an amount of money stipulated by the insurance contract, including, inter alia, insurance premium (insurance premiums), starting educational endowment, investment income, state premium, and paid by the insurance organization - participant to pay for the educational services of the beneficiary in whose favor the insurance contract is concluded, as a result of the occurrence of an insured event or upon the occurrence of the term specified in the insurance contract;

23) a policyholder - a person who is a parent or other close relative or legal representative of the beneficiary and who has concluded an insurance contract with a participating insurance organization (in accordance with this Law, a policyholder is an insured person);

24) a depositor - a national of the Republic of Kazakhstan, who is a party to the savings agreement;

25) redemption amount is the sum of money that the policyholder is entitled to receive upon premature termination of the insurance contract, fixed pursuant to the procedure specified by the authority responsible for regulating, monitoring and supervising the financial market and financial institutions.

Footnote. Article 1 - as reworded by Law of the Republic of Kazakhstan № 138-VII of 12.07.2022 (shall be enacted upon expiration of sixty calendar days after its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 16.11.2023 № 40-VIII (shall be enforced from 01.01.2024); dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Article 2. The legislation of the Republic of Kazakhstan on state educational accumulative system

1. The legislation of the Republic of Kazakhstan on state educational accumulative system shall be based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan and shall consist of this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. If an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan establishes different rules than those contained in this Law, the rules of an indicated treaty shall be applied.

Article 3. Main objective, tasks and principles of state regulation in the field of the State educational accumulative system

1. The main objective of state regulation of the State educational accumulative system shall be the creation of conditions to ensure accessibility of technical and vocational, post-secondary, higher and postgraduate education.

2. Main tasks of state regulation of the State educational accumulative system shall be:

1) development in society of a culture of monetary savings to pay for educational services;

2) formation in society of awareness of the choice of a future profession or specialty.

3. Main principles of state regulation of the State educational accumulative system shall be:

1) legality;

2) transparency;

3) the intended purpose of an educational accumulation deposit and educational endowment insurance;

4) voluntary joining of citizens, participating banks and insurance organizations - participants to participate in the State educational accumulative system;

5) state encouragement of population to participate in the State educational accumulative system.

Footnote. Article 3 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Article 4. Competence of the authorized body in the field of science and higher education

The authorized body in the field of science and higher education shall:

1) on the basis of and in pursuance of the main directions of internal and foreign policy of the state, determined by the President of the Republic of Kazakhstan, and the main directions of socio-economic policy of the state, its defense capability, security, ensuring public order, developed by the Government of the Republic of Kazakhstan, forms and implements the state policy in the sphere of the State educational accumulative system in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

2) annually, jointly with the authorized body in the field of education, develop long-term forecasts of the average cost of education by types of organizations of education;

3) develop and approve jointly with the authorized body in the field of education the methodology of calculation of the state premium;

4) develop and approve jointly with the authorized body in the field of education the standard deposit and insurance contracts in coordination with the authorized body for regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations;

5) develop and approve jointly with the authorized body in the field of education the standard cooperation agreements between the operator and a member bank, the operator and an insurance organization – participant, the operator and an organization of education – participant;

6) develop and approve the rules for accrual, use, return of the starting educational endowment in coordination with the authorized body in the field of education;

7) develop and approve regulatory legal acts in the sphere of the State educational accumulative system in accordance with the purpose and objectives of this Law and the legislation of the Republic of Kazakhstan;

8) exercise other powers, provided by this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 4 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Article 5: Legal foundation for the operation of the State Educational Savings System

1. The State educational accumulative system shall apply to receiving education under educational programs of technical and vocational, post-secondary, higher and postgraduate education in the Republic of Kazakhstan, except as provided by paragraph 7 of Article 11 and paragraph 11 of Article 11-1 of this Law.

2. Participants of the State educational accumulative system are depositor, beneficiary, participating bank, insurance organization - participant, depositor, insurer, operator, organization of education - participant, authorized body in the field of science and higher education and authorized body in the field of education.

Footnote. Article 5 - as reworded by Law of the Republic of Kazakhstan № 138-VII of 12.07.2022 (shall come into force upon expiration of sixty calendar days after its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.04.2023 № 223–VII (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication); dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Article 6. Functions of the operator

The operator shall:

1) enter into a cooperation agreement with a participating bank, a participating insurance company;

2) enter into a cooperation agreement with the organization of education - participant;

3) request from the participating bank, insurance organization - participant, organization of education - participant, depositor, insured and (or) beneficiary the necessary information regarding the conclusion, validity of the deposit agreement, insurance agreement, accrual of the state premium and starting educational endowment, cost and payment for educational services, status of the student;

4) register and maintain records of deposit agreements and insurance contracts entered into;

4-1) check whether the depositor or the beneficiary has, accordingly, a deposit agreement or an insurance contract registered with the operator, as well as an insurance contract or a deposit agreement whereby the beneficiary and the depositor are one and the same person;

5) eliminate the depositary contract from the unified register of contracts on educational storage bonuses and stop charging bonuses of the state on it after receiving from a bank-participant of confirming documents on transfer of the depositor in a foreign organization of education and the transfer of the accumulated funds of the investor the international organization of education;

5-1) delete the insurance contract from the Unified Register of Educational Endowment Insurance Contracts and terminate the payment of state awards thereunder upon receipt of supporting documents from the participating insurer confirming the enrolment of the beneficiary in the foreign educational organisation and the payment of insurance benefits under the insurance contract of the foreign educational organisation;

6) twice a year publish in the media data on the fulfilment by the participating bank, the participating insurance organisation of the requirements for participation in the State Educational Savings System imposed hereby;

7) calculate the amount of the state premium, starting educational endowment to be credited to the educational accumulation deposit or insurance contract and submit it to the participating bank or participating insurance organization, respectively;

8) monitor compliance by the participating bank and participating insurance organization with the deadlines for crediting the amounts of state premiums and starting educational endowment to educational accumulation deposits and insurance contracts;

9) recalculate the accrual of the state award in the instances envisaged in Articles 14 and 14-1 hereof;

10) issue a statement-letter on the amount of the state premium, starting educational endowment to be returned to the budget to the depositor, participating bank, policyholder, beneficiary, insurance organization-participant or organization of education-participant;

11) ensure completeness and timeliness of return of the amount of starting educational endowment, state premium to the budget by the participating bank, insurance organization-participant or organization of education-participant;

12) take measures to bring to responsibility the depositor, insurer, participating bank, participating bank insurance organization, organization of education - participant in case of revealing violations of requirements imposed on them by this Law and (or) cooperation agreement in accordance with the procedure established by the laws of the Republic of Kazakhstan;

13) terminate cooperation agreement with participating bank unilaterally in case of non-fulfillment by the participating bank of requirements imposed by paragraph 2 of Article 15 of this Law, as well as demand transfer of depositors' money, credited amount of the state premium under the deposit agreement, starting educational endowment (if any) to another participating bank at the choice of the depositor;

13-1) terminate the cooperation agreement with the insurance organization-participant unilaterally in case of non-fulfillment by the insurance organization-participant of the requirements set forth in paragraph 2 of Article 18-1 of this Law, as well as requires the transfer of the redemption amount and the credited amount of the state premium under the insurance contract, start-up educational capital (if any) to another insurance organization-participant at the option of the policyholder;

14) notify the participating bank or insurer of the need to dissolve the deposit agreement with the depositor or the insurance agreement with the insured if it is discovered that the depositor or the beneficiary has lost his/her citizenship of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 6 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 138-VII of 12.07.2022 (shall be put into effect sixty calendar days after the date of its first official publication); dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Chapter 2. A deposit agreement and an insurance contract

Footnote. The title of chapter 2 - as reworded by Law of the Republic of Kazakhstan № 138-VII of 12.07.2022 (shall become effective upon expiration of sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 7. Depositary contract

1. The deposit agreement shall be concluded in writing between the participating bank and the depositor in accordance with the requirements of this Law, other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan and on the basis of a standard deposit agreement.

2. The term of the deposit agreement shall be determined by agreement of the parties.

3. Upon expiration of depositary contract:

1) shall be prolonged automatically for the term of the contract, unless one of the parties expresses the intention to terminate it;

2) shall be extended for another term by agreement of the parties;

3) may be concluded with any other bank-participant at the choice of a depositor with the transfer of the rest money.

Footnote. Article 7 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Article 8. Conditions of depositary contract

1. Depositary contract shall contain the following information:

1) subject of a contract;

2) the amount of the initial contribution set by the participating bank;

3) the period of validity of the contract;

4) the size and payment procedure of award of bank-participant;

5) the amount of the state reward, provided for by this Law;

5-1) amount of the starting educational endowment (if any), set by the legislation of the Republic of Kazakhstan and the conditions for its return;

6) the rights and obligations of the parties;

7) written consent of a depositor on the disclosure of bank secrets to operator;

8) responsibilities of the parties;

9) conditions for termination of the contract;

10) other provisions in accordance with the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

2. Educational storage deposit shall be opened in tenge.

3. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

4. Bank- participant at the conclusion of the depositary contract shall calculate the recommended frequency of payment and the amount of additional contributions on education storage contributions.

5. On the account of a depositor, contributions from third parties in accordance with the banking legislation of the Republic of Kazakhstan may be made.

Footnote. Article 8 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2025 № 153-VIII (effective sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 9. Registration of depositary contract

1. Depositary contracts shall be subject to registration in the unified register of contracts on educational storage deposit for record of educational storage deposits on that are calculated state awards in accordance with Article 12 of this Law.

2. The operator shall register the submitted contracts of deposit by entering the information in the unified register of contracts on education storage contribution and assignment of registration number by a bank-participant.

3. Deposit agreements submitted by a participating bank complying with the requirements hereof shall be subject to registration. The deposit agreement shall not be subject to registration if the depositor has a deposit agreement registered with the operator or an insurance agreement registered with the operator, whereby the depositor is the beneficiary.

Footnote. Article 9 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 138-VII of 12.07.2022 (shall be enacted upon expiration of sixty calendar days after the date of its first official publication).

Article 10. Reward of bank-participant

1. Bank- participant shall pay the depositor award on the amount of deposit with monthly capitalization in the amount determined by the depositary contract.

2. Reward of bank-participant shall be calculated within depositary contract duration and shall join to the basic amount of educational storage deposit (shall be capitalized).

3. The minimum effective remuneration rate of the participating bank shall not be:

1) below the level of the base rate established by the National Bank of the Republic of Kazakhstan, reduced by two hundred basis points on the date of conclusion or extension of the deposit agreement, for a deposit agreement concluded for a period of up to one year inclusive;

2) below the base rate established by the National Bank of the Republic of Kazakhstan, reduced by three hundred basis points on the date of conclusion or extension of the deposit agreement, for a deposit agreement concluded for a period of more than one year.

Footnote. Article 10 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Article 11. Disposal of educational storage deposit

1. Within the framework of the State educational accumulative system, the depositor, or their legal representative in the manner and cases established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan, shall have the right to transfer the funds of the educational accumulation deposit from one participating bank to another participating bank, or from a participating bank to a participating insurance organization, in full, no more than once per calendar year.

2. In the case of awarding an educational grant to a depositor who does not have starting educational endowment, or if the depositor has technical and vocational, post-secondary, higher and (or) postgraduate education, confirmed by the relevant education document, the depositor or in the order and cases established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan, his legal representative shall have the right to:

1) continue accumulation of funds on educational storage deposit;

2) transfer funds from an educational accumulation deposit to an educational accumulation deposit or an insurance contract in favor of a third party who is a citizen of the Republic of Kazakhstan;

3) direct funds from the educational accumulation deposit to pay for educational services for the purpose of obtaining other technical and vocational, post-secondary, higher and (or) postgraduate education;

4) get the funds of educational storage deposit with the capitalized reward of bank-participant and accrued state reward;

5) use funds of the educational accumulation deposit for improvement of housing conditions according to the legislation of the Republic of Kazakhstan.

In this case, the funds of the educational savings deposit, formed through payments of target savings from the unified pension savings fund for the purpose of paying for education in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan (if any), the depositor shall have the right to:

1) transfer to his(her) own bank account opened in second-tier banks with the National postal operator, which opens and maintains bank accounts for crediting payments of targeted savings from the unified accumulative pension fund in order to improve housing conditions and (or) pay for education, for further transfer in US dollars at the exchange rate at the time of transfer to the depositor’s target savings account opened in the unified pension savings fund in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On the Rights of the Child in the Republic of Kazakhstan”;

2) transfer in national currency to his(her) own bank account opened in second-tier banks, with the National postal operator, which opens and maintains bank accounts for crediting payments of targeted savings from the unified accumulative pension fund in order to improve housing conditions and (or) pay for education, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On the Rights of the Child in the Republic of Kazakhstan”;

3) send for payment of educational services for the purpose of obtaining other technical and vocational, post-secondary, higher and (or) postgraduate education;

4) continue accumulating funds on the educational savings deposit.

2-1. Depositor, who has a starting educational endowment, in case of awarding him an educational grant or if he has technical and vocational, post-secondary, higher and (or) postgraduate education, confirmed by an appropriate document on education, or in the order and cases established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan, his legal representative shall have the right to receive funds of educational accumulation deposit taking into account capitalized remuneration of the participating bank, accrued state premium and starting educational endowment subject to the presentation of an educational document, and to dispose of the educational accumulation deposit in accordance with subparagraphs 1), 2), 3) and 5) of part one and subparagraphs 1), 2), 3) and 4) of part two of paragraph 2 of this Article.

3. At admission of the depositor to the organization of education - participant on a contractual basis educational services on the application of the depositor or in the order and cases established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan, his legal representative shall be paid to the organization of education - participant in shares (for each academic period or academic year) or in full lump sum (for the entire term of study).

4. In case of death, recognition by the court as legally incapable, missing or declare dead or inability of the depositor to continue education due to health educational storage deposit shall be:

1) is directed by the depositor or in the order and cases established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan, his legal representative or his heirs to an educational accumulation deposit or insurance contract in favor of a third party who is a citizen of the Republic of Kazakhstan;

2) is paid to the depositor or, in the order and cases established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan, to his legal representative or his heirs under the terms of termination of the deposit agreement with retention of the state premium, starting educational endowment (if any).

5. Upon remainder of funds on educational storage contribution after payment of educational services for the entire training period, the depositor or his legal representative shall be entitled to withdraw this amount together with accrued state reward in accordance with the procedure provided for and cases provided for by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan.

6. The depositor or in the procedure and cases established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan, his/her legal representative shall have the right to transfer the amount of accumulation deposit with accrued state premium and starting educational endowment (if any) to the deposit of a third person, who is a citizen of the Republic of Kazakhstan, registered in the unified register of agreements on educational savings deposit, in the manner prescribed by the rules of accrual, use, return of starting educational endowment.

7. In the event that a depositor is enrolled in a foreign organization of education on a contractual basis on the depositor's application or in the order and cases established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan, his/her legal representative, payment for education from the depositor's accumulated funds shall be made by the participating bank in shares (for each academic period or academic year) or in full in a lump sum (for the entire period of education), taking into account the capitalized remuneration of the participating bank, accrued state premium and the starting educational endowment (if any) upon presentation of supporting documents on the enrollment of the depositor to a foreign organization of education. In this case, from the moment the funds are transferred to the foreign organization of education, the accrual of the state premium shall cease.

In the event that a depositor is enrolled in a foreign organization of education on a grant, the depositor or, in the manner and cases established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan, his legal representative shall have the right to receive funds from the educational accumulation deposit, taking into account the capitalized remuneration of the participating bank, accrued state premium and the starting educational endowment (if any) subject to presentation a document on education of the foreign organization of education, recognized in the Republic of Kazakhstan in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, as well as to dispose the educational accumulation deposit in accordance with subparagraph 1), 2), 3) and 5) of part one and subparagraphs 1), 2), 3) and 4) of part two of paragraph 2 of this Article.

8. The establishment of a temporary restriction on disposal of property, restrictions on transactions and other operations with property, seizure or foreclosure on money held in bank accounts under a depositary contract shall not be allowed.

Footnote. Article 11 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2017 № 88-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 16.11.2023 № 40-VIII (shall be enforced from 01.01.2024); dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Article 11-1. Insurance contract and disposal of the insurance contract

1. The insurance contract shall be concluded in writing between the insurance organization-participant and the insured in favor of the beneficiary, who is a citizen of the Republic of Kazakhstan, in accordance with the requirements of this Law, other regulatory legal acts and on the basis of the model insurance contract.

2. The insurance contract shall be concluded for at least three years.

3. The insurance contract must contain the following information:

1) the subject matter of the insurance contract;

2) details of the policyholder;

3) details of the beneficiary under the insurance contract;

4) indication of the insured event;

5) the amount of the sum insured;

6) the amount of the insurance award (awards), the procedure and terms for paying the award(s);

7) the terms and conditions of payment and the amount of the deductible;

8) the term of validity of the insurance contract;

9) period of validity of the insurance cover;

10) the amount of the state award established hereby;

10-1) amount of starting educational endowment (if any), established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, and conditions of its return;

11) the rights and obligations of the parties;

12) the written consent of the policyholder, beneficiary (legal representative) to disclose the insurance secret to the operator;

13) the liability of the Parties;

14) the cases and procedure for amending the terms and conditions of the insurance contract;

15) terms and conditions of termination of the insurance contract;

16) other provisions under the laws of the Republic of Kazakhstan.

4. The insurance contracts shall be registered in the unified register of education endowment insurance contracts to keep track of the insurance contracts for which the award is charged by the state pursuant to Article 14-1 hereof.

5. The operator shall register the insurance contracts provided by the participating insurance undertaking through entering data into the unified register of education endowment insurance contracts and assigning a registration number. The insurance contract shall not be registered when there is an insurance contract registered with the operator for the benefit of the beneficiary or a deposit contract registered with the operator whereby the depositor and the beneficiary are one and the same person.

6. The sum insured shall be fixed in the insurance contract by agreement between the parties.

7. Tenge shall be the currency of the insurance contract.

8. The insurance premium under the insurance contract shall be paid in a lump sum or in installments in the form of insurance premiums in the amount, procedure, and terms established by the insurance contract, or through payments of target savings of the beneficiary from the unified accumulative pension fund to pay for education in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

9. The insured events shall comprise:

1) the insured's survival until the date fixed in the insurance contract;

2) the insured's first or second group disability during the period of insurance cover;

3) death of the insured person during the period of insurance cover, excluding cases provided for in the insurance contract.

10. At receipt of the beneficiary in the organization of education - participant on a contractual basis insurance payment shall be made to the organization of education - participant, except for the case of receipt of the beneficiary in a foreign organization of education.

11. In the event that the beneficiary is admitted to a foreign educational institution on a contractual basis, the insurance payment shall be made by participating insurance organizations upon application by the policyholder, the beneficiary, or their legal representative, in the manner and cases established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan. The payment may be made in installments (for each academic period or academic year) or in full as a lump-sum payment (for the entire period of study), taking into account the investment income, the accrued state premiums, and the starting educational endowment (if any), upon submission of documents confirming the beneficiary’s enrollment in a foreign organization of education.

To make an insurance payment upon admission of the beneficiary to a foreign organization of education, the insurance organization-participant opens a bank account in the "escrow account" mode in the name of the beneficiary with a restriction on the right of this person to make expenditure transactions on the bank account exclusively for the purpose of paying for educational services in a foreign organization of education and transfers the amount of the insurance payment to this account.

From the moment the insurance organization - participant transfers the insurance payment to the bank account in the "escrow account" mode, the accrual of the state premium shall cease.

In case of enrollment of the beneficiary in a foreign organization of education on a grant, the policyholder or the beneficiary or his legal representative in the order and cases established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan, shall have the right to receive an insurance payment under the insurance contract taking into account investment income, accrued state bonuses and start-up educational capital (if any), subject to the submission of a document on education from a foreign organization of education recognized in the Republic of Kazakhstan in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, and also to manage insurance payments under the insurance contract in accordance with subparagraphs 2), 3) and 4) of part one and subparagraph 1) and 2) of part two of paragraph 13 of this Article.

12. At enrollment of the beneficiary in the organization of education - participant on a contractual basis insurance payment at the request of the insured or the beneficiary or his legal representative in the order and cases established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan shall be made by transferring money to the organization of education - participant by periodic payments (in each academic period or academic year) or in full in a lump sum (for the entire term of training).

13. In case of awarding an educational grant to the beneficiary who has no starting educational capital, or if the beneficiary has technical and vocational, post-secondary, higher and (or) postgraduate education, confirmed by the relevant education document, the policyholder, in case of death of the policyholder - the beneficiary or his legal representative, in the manner and cases established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan, shall have the right to:

1) receive the insurance benefit under the insurance contract, subject to the investment income and accrued award of the state;

2) extend the term of the insurance contract and (or) direct the insurance payment under the insurance contract to pay for educational services for the purpose of obtaining other technical and vocational, post-secondary, higher and (or) postgraduate education;

3) transfer the insurance payment under the insurance contract taking into account the investment income and the state premium to pay for the insurance contract or to an educational accumulation deposit in favor of a third party who is a citizen of the Republic of Kazakhstan.

4) transfer the insurance payment under the insurance contract taking into account the investment income and the accrued state premium for improving housing conditions in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

In cases stipulated by subparagraphs 1), 3) and 4) of part one of this paragraph, the amount of payments of target savings from the unified accumulative pension fund to pay for education in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan (if any), the beneficiary shall have the right to:

13-1. The beneficiary who has a starting educational endowment, in case of awarding an educational grant or having technical and vocational, post-secondary, higher and (or) postgraduate education confirmed by the relevant education document, the policyholder, in case of death of the policyholder - the beneficiary or his legal representative in the order and cases established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan, shall have the right to receive insurance payment under the insurance contract taking into account investment income, accrued state premium and starting educational endowment subject to presentation of a document of education, as well as to dispose the insurance payments under the insurance contract in accordance with subparagraphs 2), 3) and 4) of part one and subparagraph 1) and 2) of part two of paragraph 13 of this Article.

14. If the amount of the insurance benefit exceeds the amount of the payment for the entire period of education upon expiry of the insurance contract, the insurance benefit in the amount of the excess shall be payable to the policyholder, beneficiary or his/her legal representative under the procedure and in the cases prescribed by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan.

15. If the beneficiary dies, is adjudged by a court to be incapable, missing or declared dead, or if the beneficiary is unable to continue studying due to a health condition, the policyholder, in the event of the death of the policyholder, his or her heirs, shall be entitled to:

1) replace the beneficiary named in the insurance contract with another person who is a national of the Republic of Kazakhstan;

2) to receive the surrender value under the insurance contract, taking into account the investment income, the accrued state premium, and the starting educational endowment (if any).

16. Within the framework of the state educational accumulative system, the policyholder shall have the right to transfer the redemption amount including investment income, accrued state premium and starting educational endowment (if any) under the insurance contract from one participating insurance organization to another participating insurance organization or from a participating insurance organization to a participating bank, but not earlier than two years from the date of conclusion of the insurance contract.

17. The calculation and procedure for making insurance payments shall be established by a legal act of the authority responsible for the regulation, control and supervision of the financial market and financial organisations.

Footnote. Chapter 2 as supplemented by Article 11-1 under Law of the Republic of Kazakhstan № 138-VII of 12.07.2022 (shall take effect upon expiration of sixty calendar days after the date of its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).; dated 16.11.2023 № 40-VIII (shall be enforced from 01.01.2024); dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Chapter 3. Crediting, payment and repayment of the state award

Article 12. State award

1. The state award shall be charged for a registered depositary contract for a term, not exceeding twenty years.

2. Charge state reward shall be carried out annually on actually accumulated balance amount of contribution as of 1 January, with a minimum savings of one year. The state award shall be charged on the contractual time.

3. The state award shall be attached to the basic amount of contribution (capitalized).

4. Bonus state reward shall be terminated:

1) in case of expiration of the term of accruals provided for by paragraph 1 of this article;

2) in case of expiration of depositary contract;

3) from the date of death, the entry into legal force of a court decision on recognition of the depositor as incapable, missing or declare to be dead.

5. the state premium shall be calculated in accordance with the methods of calculation of the state premium.

Footnote. Article 12 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Article 13. The amount of state reward

1. The state award shall be charged at the rate of five percent per annum on the amount of educational storage deposit, but not more than a hundred-fold size of the monthly settlement indicator established for corresponding fiscal year by the law on republican budget.

2. The state award shall be charged at the rate of seven percent per annum, but not more than a hundred-fold size of the monthly settlement indicator established for corresponding fiscal year by the law on republican budget on educational storage deposits, opened in favor of depositors, related to priority categories:

1) children-orphans and children left without parental care, including those of legal age, but not longer than until reaching twenty-three old age;

2) persons with disabilities;

3) children from large families with four or more minor children living together, including children studying full-time in general education or vocational programs in organizations of general secondary, technical and vocational, post-secondary, higher and postgraduate (master's) education, after they reach adulthood until the time of graduation, but not more than until the age of twenty-three;

4) children from families with per capita incomes below the food basket.

3. The right for getting state reward in the amount of seven percent per annum depositors specified in Subparagraph 1) of Paragraph 2 of this Article shall be confirmed by the operator annually by obtaining the necessary information from the authorized agency for protection of children's rights as of 1 January of the year following the year of accrual.

The right for getting state reward in the amount of seven percent per annum depositors specified in Subparagraph 2) of Paragraph 2 of this Article shall be confirmed by the operator annually by obtaining the necessary information from the authorized agency for social protection of population as of 1 January of the year following the year of accrual

The right for getting state reward in the amount of seven percent per annum depositors provided for in subparagraphs 3) and 4) of paragraph 2 of this article, shall be confirmed by the operator on a quarterly basis by obtaining the necessary information from the authorized body in the field of social protection of population as of the 1st day of the quarter following the confirmed quarter.

The state award in the amount of seven percent per annum shall be accrued in the corresponding year for the months during that has been confirmed the assignment of the investor to priority category.

4. The authorized body in the field of science and higher education and the authorized body for state planning shall submit proposals to increase the state bonus in an amount not lower than the inflation rate annually in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 13, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 13.06.2013 № 102-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 05.07.2017 № 88-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 129-VII of 27.06.2022 (shall be brought into force ten calendar days after the date of its first official publication); dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 20.04.2023 № 226-VII (shall be enforced from 01.07.2023); dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Article 14. Repayment of the state award to the budget

1. Accrued state award shall be returned to the budget in cases:

1) termination of a deposit agreement at the initiative of the depositor or termination of obligations under the deposit agreement due to the expiration of the term without compliance with the intended purpose, with the exception of cases provided for in Articles 11and 11-1 of this Law;

2) expiration of three calendar years from the date of expulsion of the contributor from the organization of education-participant, if during these three years the contributor was not reinstated in the expelled organization of education-participant or did not enroll in another organization of education-participant;

3) detection of the fact of payment of the state award in the period of accumulation is less than the term provided by this Law;

4) the loss by the depositor of citizenship of the Republic of Kazakhstan;

5) discovery of fact for excessively accrued state award.

2. Repayment of the state award to the budget shall be carried out by bank-participant through the operator's help on his certificate-statement on the amount of the award of the state, subject to repayment to the budget, within three banking days from the date of receipt by the bank-participant certificates-extracts from the operator:

1) on the grounds provided for by subparagraphs 1), 2) and 3) of paragraph 1 of this Article, the amount of accrued state awards in full amount;

2) on the grounds, provided for in subparagraph 4) of paragraph 1 of this Article, in the part of the amount not used for educational services, in accordance with the calculation method of the state bonus;

3) on the basis provided by Subparagraph 5) of Paragraph 1 of this Article, the amount of excessively accrued state award.

3. In case of expulsion of the depositor from the organization of education-participant, the amount not used for educational services shall be transferred by the organization of education-participant to the educational accumulation deposit of the depositor within three working days from the date of issuance of the order on expulsion.

Footnote. Article 14 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2017 № 88-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 138-VII of 12.07.2022 (shall be put into force sixty calendar days after the date of its first official publication); dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Article 14-1. Accrual, payment and refund of State Award under the insurance contract

1. The state award shall accrue on a registered insurance contract for a period not exceeding twenty years.

2. The state award under the insurance contract shall be accrued annually on the estimated amount under the insurance contract as of January 1. The state award shall be accrued over the period of effect of the insurance contract.

3. The state premium under the insurance contract shall be added to the calculated amount under the insurance contract and shall be calculated in accordance with the method of calculating the state premium.

4. The award of the state under the insurance contract shall be calculated in the amount stipulated in Article 13 hereof for the deposit agreement.

5. The state's award charge under the insurance contract shall cease to accrue:

1) in case of the expiry of the accrual period specified in paragraph 1 hereof;

2) in the event of expiry of the insurance contract;

3) from the date of death, entry into force of a court ruling declaring the beneficiary legally incompetent, missing or deceased.

6. The accrued state award shall be refunded to the budget in cases of:

1) dissolution of the insurance contract at the initiative of the policyholder, excluding when the contract is dissolved due to the transfer of the redemption amount including investment income and accrued award from the state to another participating insurance company, or termination of obligations under the insurance contract due to expiry of the term without compliance with the intended purpose;

2) expiration of three calendar years from the date of expulsion of the beneficiary from the organization of education - participant, if during these three years the beneficiary was not reinstated in the expelled organization of education - participant or did not enroll in another organization of education - participant;

3) loss of citizenship of the Republic of Kazakhstan by the beneficiary;

4) the discovery of an overpayment of a state award.

7. The state premium shall be refunded to the budget by the participating insurance undertaking via the operator based on its statement of the amount of the state premium to be refunded to the budget, within five working days of receiving the statement from the operator:

1) on the grounds set out in sub-paragraphs 1) and 2) of paragraph 6 of this Article, in full;

2) on the grounds provided for in subparagraph 3) of paragraph 6 of this Article, in the part of the amount not used for educational services, in accordance with the methodology for calculating the state prize;

3) on the ground referred to in sub-paragraph 4) of paragraph 6 of this Article, in respect of the amount of the state award that has been overcharged.

Footnote. Chapter 3 as supplemented by Article 14-1 as per Law of the Republic of Kazakhstan № 138-VII of 12.07.2022 (shall enter into force sixty calendar days after the date of its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Chapter 3-1. Accrual, use and return of the starting educational endowment

Footnote. The Law is supplemented with Chapter 3-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Article 14-2. Starting educational endowment

1. Starting educational endowment shall be accrued under a registered deposit contract or insurance contract.

2. Starting educational endowment shall be accrued to a depositor under a deposit agreement or a beneficiary under an insurance agreement who is five years old in the current calendar year.

3. The depositor or policyholder shall make an annual minimum contribution from the day of accrual of the educational start-up capital and until the depositor or beneficiary is enrolled in a member organization of education or foreign organization of education or until the depositor or beneficiary reaches the age of eighteen.

Determination of the amount of the annual minimum contribution and the procedure for accrual of starting educational endowment shall be carried out in accordance with the rules of accrual, use, return of starting educational endowment.

Article 14-3. Use and return of the starting educational endowment

1. The accrued starting educational endowment shall be subject to return in the events of:

1) establishing the fact of failure by the depositor or policyholder to make the annual minimum contribution in the amount and within the timeframes determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan, with the exception of the cases provided for in part two of this paragraph;

2) loss of citizenship of the Republic of Kazakhstan by the depositor or beneficiary;

3) termination of the deposit contract at the initiative of the depositor or termination of obligations under the deposit contract due to the expiration of the term without compliance with the intended purpose, except in cases, provided for in Article 11 of this Law;

4) termination at the initiative of the policyholder, in the event of the death of the policyholder - the beneficiary of the insurance contract or termination of obligations under the insurance contract due to the expiration of the term without compliance with the intended purpose, with the exception of cases provided for in Article 11-1 of this Law.

The starting educational endowment shall not be returned in case of failure to make the annual minimum contribution within the term established by the legislation of the Republic of Kazakhstan by the depositor or in the procedure and cases established by the civil legislation of the Republic of Kazakhstan, by his legal representative or policyholder in case of loss of his income due to restrictions of activity for the period of state of emergency, declaration of emergency, introduction of restrictive measures, including quarantine, or his death.

2. The starting educational endowment shall be returned by the participating bank or insurance organization - participant to the operator in accordance with the rules of accrual, use and return of starting educational endowment.

3. The use of the returned starting educational endowment shall be carried out by the operator in accordance with the rules of accrual, use, return of starting educational endowment.

Chapter 4. Interaction of participants of educational accumulative system

Article 15. Cooperation agreement

1. To participate in the State educational accumulative system, participating bank shall conclude a cooperation agreement with the operator on the basis of the model cooperation agreement.

2. The following requirements shall be presented to banks-participants:

1) availability of licenses of the authorized body for regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations on acceptance of deposits, opening and maintaining bank accounts of individuals, conducting cash transactions;

2) participation in the system of obligatory insurance of deposits;

3) Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2017 № 88-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

4) absence of effective supervisory response measures, applied by the authorized body for regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations, and (or) administrative penalties for administrative offences provided for by parts six, eight of Article 213, Article 227 of the Code of the Republic of Kazakhstan on Administrative Offences, at the time of conclusion (renegotiation) of the cooperation agreement.

The requirements of subparagraph 1) on the availability of a license to conduct cash transactions and subparagraph 2) of part one of this paragraph shall not apply to the National postal operator.

3. The operator shall conclude the cooperation agreement with the organization of education - participant, payment for educational services of which is carried out at the expense of educational accumulation deposit funds, on the basis of the model cooperation agreement.

4. The cooperation agreement shall contain the subject, the rights and obligations of the parties, terms, procedure of their interaction and responsibility.

Footnote. Article 15 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09. № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 05.07.2017 № 88-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication), dated 02.07.2018 № 168-VI (shall be enforced from 01.01.2019); dated 03.07.2019 № 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 16.11.2023 № 40-VIII (shall be enforced from 01.01.2024); dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Article 16. Interaction of participants of state educational accumulative system upon conclusion and validity of depositary contract

1. When concluding the deposit agreement, the participating bank shall verify the compliance of the depositor with the requirements established by this Law, as well as the absence of the valid deposit contract opened in the name of the depositor and the insurance contract concluded in favor of the beneficiary, under which the depositor and the beneficiary are one and the same person.

2. For each deposit contract, the participating bank, within the timeframe and in the manner established by the cooperation agreement, shall provide the operator with information about the depositor, the account status, the movement of the depositor’s money, the accrual and amount of the state bonus, the initial educational capital (if any), as well as other necessary information.

3. The operator shall request, and authorized body of documentation and issuance of passports and identification documents shall present information about the confirmation of depositors to citizenship of the Republic of Kazakhstan by 1 January annually.

Footnote. Article 16 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Article 17. Interaction of participants of state storage system upon calculation and accrual of state awards

1. The Operator shall annually, by April 1 of the current year, on the basis of information submitted by participating banks under deposit agreements, submit to the authorized body in the sphere of science and higher education forecast calculations of state premiums accrual for the forthcoming fiscal year.

2. Based on the results of the reporting year, the operator, after receiving the necessary information from the authorized bodies in the field of social protection of the population, protection of children's rights and for the documentation and issuance of passports and identity cards, shall submit to the authorized body in the field of science and higher education, by January 15 of the year following the reporting year, the final calculation of the state premiums.

3. The authorized body in the field of science and higher education after receiving from the operator the final calculation of the amount of state premiums until February 15 of the year following the reporting year, transfers to the account of the operator the total amount of state premiums in the order established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

4. Within five working days from the date of receipt from the authorized body in the field of science and higher education of the total amount of the state premiums, the operator shall credit the state premium to the participating bank with the submission of information on the amount of the state premium for each concluded deposit contract.

5. A bank-participant shall enlist state awards on accounts of depositors within two working days from the day of receiving from the operator of total amount of state awards.

6. At the end of the financial year, in the event of revealing facts that necessitate additional accrual of the state award for previous reporting years, the operator shall include additional accrued amounts in the final calculation of the state awards for the reporting year in the manner prescribed by Paragraph 2 of this Article.

Footnote. Article 17 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2017 № 88-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Article 18. Interaction of participants of state educational accumulative system upon payment of educational services

1. Payment of educational services by means of educational storage deposit shall be carried out on request of the depositor.

2. Upon enrollment, transfer, academic leave, return from academic leave, reinstatement, expulsion from the participating organization of education, including in connection with graduation, the depositor shall submit copies of supporting documents to the participating bank.

3. The organization of education – participant shall:

1) notify the operator of the enrollment, transfer, registration of academic leave, return from academic leave, reinstatement, expulsion from the organization of education - participant, including in connection with graduation, of the contributor by sending copies of the relevant documents;

2) issue a certificate of tuition fees for the required academic period or the total cost at the date of issuing the certificate at the request of a depositor or a bank-participant;

3) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2025 № 153-VIII (effective sixty calendar days after the date of its first official publication);

4) when transferring a depositor to another organization of education - participant, transfer the remainder of the payment for educational services made to the account of the receiving organization of education - participant, notifying the operator of this in the manner prescribed by the cooperation agreement between the operator and the organization of education - participant.

The balance of the payment made for educational services shall be the difference between the amount received by the organization of education-participant for the education of the depositor and the amount of the cost of actually received educational services on the date of issuance of the order of expulsion.

Footnote. Article 18 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Article 18-1. Interaction of participants in the state educational savings system under the insurance contract

1. To participate in the State educational accumulative system, the insurance organization - participant concludes a cooperation agreement with the operator on the basis of the model cooperation agreement.

2. Participating insurance organisations shall be subject to the following requirements:

1) a licence from the authority responsible for regulating, monitoring and supervising the financial market and financial institutions to offer life insurance under the State Education Savings System;

2) participation in the insurance benefits guarantee scheme.

3. Upon entering into the insurance contract, the participating insurance undertaking shall verify that the beneficiary meets the requirements laid down herein and that there is no valid insurance contract concluded in favour of the beneficiary and a deposit contract whereby the beneficiary and the depositor are one and the same person.

4. For each insurance contract, the insurance organization-participant shall, within the terms and according to the procedure established by the cooperation agreement, submit to the operator information on the beneficiary, the amount of the settlement amount under the insurance contract, the redemption amount calculated taking into account the investment income, the accrual and amount of the state premium, the starting educational endowment (if any).

5. The operator shall request, and the responsible authority for documentation and issuance of passports and identity documents shall submit annually by 1 January, details of confirmation of the beneficiaries' citizenship of the Republic of Kazakhstan.

6. Based on the data submitted by the participating insurance undertakings under the insurance contracts, the operator shall calculate, assess and additionally charge state award in the way and within the time limits stipulated in paragraphs 2, 3, 4 and 6 of Article 17 hereof.

7. The participating insurance undertaking shall charge state awards on insurance contracts entered into for the benefit of beneficiaries within five working days of receiving the total amount of state awards from the operator.

8. Payment for educational services by means of an insurance contract shall be made on the application of the policyholder or beneficiary. Upon submission of a copy of the education services contract, the participating insurance undertaking shall transfer the insurance benefit to the bank account of the educational organisation within five working days.

9. Upon enrollment, transfer, academic leave, return from academic leave, reinstatement, expulsion from the organization of education-participant, including in connection with graduation, the beneficiary or policyholder shall submit to the insurance organization-participant copies of supporting documents.

10. The organization of education – participant shall:

1) notify the operator of enrollment, transfer, academic leave, return from academic leave, reinstatement, expulsion from the organization of education - participant, including in connection with graduation, the beneficiary by sending copies of relevant documents;

2) at the request of the policyholder, beneficiary or participating insurer, provide a statement of tuition fees for the demanded academic period or the full cost of tuition as at the date the statement is issued;

3) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication);

4) in case of transfer of the beneficiary to another organization of education-participant transfers to the account of the receiving organization of education-participant the balance of the made payment for educational services, about which notifies the operator in the order provided by the agreement on cooperation between the operator and the organization of education-participant.

11. The balance of the made payment for educational services shall be the difference between the amount received by the educational organization - participant for the education of the beneficiary and the amount of the cost of actually received educational services as of the date of issuance of the order of expulsion.

12. In case of expulsion of the beneficiary from the educational organization-participant, the amount not used for educational services shall be transferred by the educational organization-participant to the bank account of the insurance organization-participant within five working days from the date of issuance of the order on expulsion.

Footnote. Chapter 4 as supplemented by Article 18-1 under Law of the Republic of Kazakhstan № 138-VII of 12.07.2022 (shall become effective upon expiration of sixty calendar days after its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Chapter 5. Final provisions

Article 19. State support of state educational accumulative system

1. Educational storage deposit shall be subject of obligatory insurance of deposits of individuals in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

1-1. Life insurance under the state educational savings system pursuant to the laws of the Republic of Kazakhstan shall relate to guaranteed types of insurance.

2. Within the framework of the State educational accumulative system, the depositor has the right to apply for an educational loan on favorable terms. The educational credit is granted to the borrower under a hundred percent guarantee of the authorized state organization at the amount of the accumulated amount of not less than fifty percent of the amount necessary to pay for education in full, by opening a credit line by the creditor for the remaining amount with the possibility of its adjustment for the amount of increase in the cost of education in the organization of education-participant.

3. Educational organization - participant shall have the right to provide the depositor or beneficiary, participating in the State educational accumulative system, a discount for payment of tuition in the amount determined by agreement of the parties.

Footnote. Article 19 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 138-VII of 12.07.2022 (shall come into force upon expiration of sixty calendar days after its first official publication); dated 10.01.2025 № 153-VIII (shall be enforced sixty calendar days after its first official publication).

Article 20. The order of the entry into force of this Law

This Law enters into force upon expiry of ten calendar days after its first official publication.

The President
of the Republic of Kazakhstan	N. NAZARBAYEV

Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі туралы