"Елді мекеннің техникалық сумен жабдықтау жүйелері беретін техникалық судың қауіпсіздігі туралы" техникалық регламентті бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м.а. 2025 жылғы 29 шiлдедегi № 494 бұйрығы

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 4-т. қараңыз.

Қазақстан Республикасының Су кодексінің 25-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған "Елді мекеннің техникалық сумен жабдықтау жүйелері беретін техникалық судың қауіпсіздігі туралы" техникалық регламент бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Санитариялық-эпидемиологиялық бақылау комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың электрондық көшірмесін Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғаш ресми жарияланған күннен бастап он екі ай өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушы

Т. Мұратов

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасы

Су ресурстары және ирригация

министрлігі

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикаcы

Сауда және интеграция

министрлігі

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикаcы

Ұлттық экономика министрлігі

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2025 жылғы 29 шiлдедегi № 494 бұйрығы бұйрығына қосымша

"Елді мекеннің техникалық сумен жабдықтау жүйелері беретін техникалық судың қауіпсіздігі туралы" техникалық регламент

1-тарау. Қолдану саласы

1. Осы "Елді мекеннің техникалық сумен жабдықтау жүйелері беретін техникалық судың қауіпсіздігі туралы" техникалық регламент (бұдан әрі – техникалық регламент) Қазақстан Республикасының Су кодексінің 25-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасының аумағында қолдану және пайдалану үшін халыққа техникалық су ретінде қайта пайдалану үшін әкімшілік, тұрғын үй ғимараттары мен коммуналдық объектілердің тіршілік және өндірістік қызметі барысында алынатын және (немесе) түзілетін техникалық суға қойылатын міндетті талаптарды белгілейді.

2. Осы техникалық регламент адамның өмірі мен денсаулығын, қоршаған ортаны, жануарлар мен өсімдіктердің өмірі мен денсаулығын қорғау мақсатында әзірленді.

3. Осы техникалық регламент әкімшілік, тұрғын үй және коммуналдық-тұрмыстық мақсаттағы объектілердің тіршілік және өндірістік қызметі барысында түзілетін техникалық суға қолданылады және тек орталықтандырылған техникалық сумен жабдықтау жүйесі болған жағдайда ғана міндетті болып табылады.

4. Осы техникалық регламенттің техникалық реттеу объектілері:

1) техникалық су;

2) техникалық судың қауіпсіздігін қамтамасыз етумен байланысты құрылыстар мен материалдар болып табылады.

5. Осы техникалық регламент:

1) ауыз суға;

2) бөтелкедегі суға;

3) өнеркәсіптік объектілердің техникалық суына қолданылмайды.

6. Бұл ретте, осы техникалық регламентте көрсетілген техникалық су Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарт шеңберінде айналымда болатын өнім болып табылмайды.

2-тарау. Терминдер мен анықтамалар

7. Осы техникалық регламентте мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

1) орталықтандырылған техникалық сумен жабдықтау жүйесі – техникалық суды алу, оны дайындау және тұтыну орындарына дейін жеткізуге арналған құрылыстар, құрылғылар, жабдықтар мен құбырлардың жиынтығы;

2) су тұтынушы – су беру бойынша су шаруашылығы ұйымдарының немесе су пайдаланушылардың көрсетілетін қызметтерін пайдаланатын не ортақ су пайдалану тәртібімен су объектілерінен су тұтынатын жеке немесе заңды тұлға;

3) техникалық су – техникалық сумен жабдықтау үшін пайдаланылатын, орталықтандырылған техникалық сумен жабдықтау жүйелері арқылы берілетін, адамның тұрмыстық қажеттіліктерін қанағаттандыруға арналған және ішуге арналмаған су.

3-тарау. Техникалық сумен жабдықтаудың және сулардың жай-күйіне әсер ететін техникалық құрылғылардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар

8. Техникалық сумен жабдықтауға арналған құрылғылар, жабдық, құбырлар мен резервуарлар техникалық сумен жабдықтауға жарамды материалдардан дайындалуға тиіс. Ішкі беттері тазалауды жеңілдету және бактериялардың өсуін болдырмау үшін тегіс болуға және мүмкіндігінше кеуексіз болуға тиіс.

9. Техникалық сумен жабдықтау жүйесінде қолданылатын технологиялық жабдық Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 17 тамыздағы № 405 бұйрығымен бекітілген "Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24045 болып тіркелген) сәйкес жарылыс қауіпсіздігі және өрт қауіпсіздігі талаптарына сай болуға тиіс.

10. Техникалық сумен жабдықтау желілерін пайдаланатын ұйымдар олардың жарамды күйде болуын қамтамасыз етуге міндетті. Техникалық сумен жабдықтау жүйелерін тазалау және жуу жылына бір реттен сиретпей жүргізілуге тиіс. Техникалық су құбырларындағы ақаулар (ағып кетулер, жарылулар) анықталған сәттен бастап 24 сағат ішінде жойылуға тиіс.

4-тарау. Техникалық су қауіпсіздігіне қойылатын талаптар

11. Техникалық судың қауіпсіздігі оның қауіпсіздік талаптарына сәйкестігін қамтамасыз ететін техникалық су дайындау технологияларын қолдану және өндірістік бақылау бағдарламаларын әзірлеу және орындау арқылы қамтамасыз етіледі.

12. Техникалық су осы техникалық регламентке қосымшаға сәйкес микробиологиялық, химиялық, радиациялық, токсикологиялық және физикалық-химиялық көрсеткіштер бойынша қауіпсіздік талаптарына сәйкес болуға тиіс.

Техникалық судың қауіпсіздік талаптарына сәйкестігін бақылауды техникалық суды жеткізуші тұлғалардың өндірістік зертханалары немесе техникалық суды зерттеуді (сынауларды) орындауға белгіленген тәртіппен аккредиттелген өзге де зертханалар "Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы" Қазақстан Республикасы Заңына сәйкес тоқсанына бір реттен сиретпей жүзеге асырады.

13. Орталықтандырылған техникалық сумен жабдықтау жүйелерінің жұмыс істеуінің бұзылуы, техникалық суды берудің белгіленген режимінің бұзылуы, авариялық жағдайлар, тұтынушылық қасиеттерінің нашарлауы және (немесе) берілетін техникалық судың қауіпсіздік талаптарына сәйкес келмеуі жағдайларында техникалық суды беретін шаруашылық субъектісі су тұтынушыларын техникалық сумен қамтамасыз ету және халық денсаулығына төнетін ықтимал қауіп-қатерді жою үшін қажетті жағдайды жою жөнінде, оның ішінде эпидемиологиялық жағдай тұрақтанғанға дейін су алуды тоқтату, техникалық суды резервтік көздер мен техникалық сумен жабдықтау жүйелері арқылы қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдайды.

5-тарау. Таңбалауға және құжаттамаға қойылатын талаптар

14. Орталықтандырылған техникалық сумен жабдықтау жүйесі құбырларды түспен таңбалау, тақтайшалар, жазбалар қолдану арқылы және техникалық суды беру жүйесінің барлық элементіне міндетті түрде белгі қою арқылы ішуге жарамсыз ретінде нақты белгіленуге тиіс.

15. Техникалық суды дайындау және беру процестеріне арналған техникалық құжаттаманы (ұйым стандарты, техникалық шарттар) оны пайдаланатын ұйымдар әзірлейді. Техникалық құжаттамада мыналар сипатталуға тиіс: суды тазарту рәсімі, реагенттерді мөлшерлеу, жұмыс режимдерін сақтау, бақылау нүктелері және өндірістік бақылау бағдарламасы.

16. Техникалық суға қатысты барлық таңбалау мен құжаттама "Қазақстан Республикасындағы тiл туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мемлекеттік және орыс тілдерінде ресімделуге тиіс.

6-тарау. Жауапкершілік

17. Техникалық сумен байланысты қызметті жүзеге асыратын субъектілер осы техникалық регламенттің талаптарын сақтауға Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексінде және Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде белгіленген тәртіппен жауапты болады.

"Елді мекеннің техникалық сумен жабдықтау жүйелері беретін техникалық судың қауіпсіздігі туралы" техникалық регламентке қосымша

Көрсеткіштің атауы	Норма
рН сутегі көрсеткіші, рН бірліктері	6,0-ден 9,0-ге дейін қоса алғанда
Жалпы минералдану (құрғақ қалдық), г /дм3, артық емес	4,5
Жалпы кермектік, мг-экв./ дм3, артық емес	7,0
Хлоридтер (Сl), мг/дм3, артық емес	1400
Сульфаттар (S04) мг/дм3, артық емес	950
Темір (Fe, жиынтық), мг/дм3, артық емес	4,0
Лайлану (каолин бойынша), мг/дм3, артық емес	15,0
Қалдық хлор, мг/дм3, артық емес	0,8-ден 1,5-ке дейін қоса алғанда
Жалпы микробтық саны, 1 см3-дегі колония түзетін бактериялардың саны, артық емес	50
Жалпы колиформды бактериялар, 100 см3 -дегі бактериялардың саны	Рұқсат етілмейді
Термотолерантты колиформды бактериялар, 100 см3-дегі бактериялардың саны	Рұқсат етілмейді
Жалпы a-радиоактивтілік, Бк/дм3, артық емес	0,1
Жалпы b-радиоактивтілік, Бк/дм3, артық емес	1,0

Ескертпе. Техникалық судың оны пайдалануға кедергі келтірмейтін және қауіпті ластанудың белгісі болып табылмайтын көрсеткіштері болуға тиіс:

мөлдірлік пен лайлылық: технологиялық талаптармен рұқсат етілген жағдайларды қоспағанда, су шамадан тыс лайланбауға немесе қалқымалы заттар болмауға тиіс. Мысалы, көзбен шолып қарау кезінде жабдықты бітеп тастауға қабілетті тұнбаның немесе суспензияның айтарлықтай түсуіне жол берілмейді (егер нақты процесс үшін өзгеше көзделмесе);

түсі мен иісі: техникалық судың айқын шірік немесе химиялық иісі, сондай-ақ ластанудың болуын көрсететін ерекше түсі болмауға тиіс (мысалы, тоттан немесе органикалық заттардан қарқынды сары, қоңыр түс).

Егер олар минералды құрамға байланысты болса және уытты қоспалармен байланысты болмаса, елеусіз бояуға немесе әлсіз иіске жол беріледі. Су бетінде пленкалардың және бөгде қосындылардың болмауы бақылануы тиіс.

Температура: техникалық судың температуралық режимі қолдану мақсатына қарай реттеледі. Жылыту және ыстық су жүйелері үшін температура жоғары болуы мүмкін (бірақ судың ыдырауына немесе өзгеруіне әкелмеуі керек). Салқындату жүйелерінде немесе технологиялық процестерде қолданылатын су үшін температура белгілі бір процестің технологиялық регламентіне сәйкес сақталады. Кез келген жағдайда, егер өзгеше көзделмесе (мысалы, қауіпсіздік талаптарына сәйкес келетін қоспалары бар қатпайтын жылу тасымалдағыштарды пайдалану), техникалық суды теріс температурада сақтауға (ыдыстың немесе жабдықтың қатып қалуын және бүлінуін болдырмау үшін) жол берілмейді.

Об утверждении технического регламента "О безопасности технической воды, подаваемой системами технического водоснабжения населенного пункта"

Приказ и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 29 июля 2025 года № 494

В соответствии с подпунктом 2) пункта 3 статьи 25 Водного кодекса Республики Казахстан ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемый технический регламент "О безопасности технической воды, подаваемой системами технического водоснабжения населенного пункта".

2. Комитету санитарно-эпидемиологического контроля Министерства здравоохранения Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) направление электронной копии настоящего приказа в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" Министерства юстиции Республики Казахстан для включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет - ресурсе Министерства здравоохранения Республики Казахстан после его официального опубликования.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице - министра здравоохранения Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении двенадцати месяцев со дня первого официального опубликования.

Исполняющий обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан

Т. Муратов

"СОГЛАСОВАНО"
Министерство водных
ресурсов и ирригации
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАНО"
Министерство торговли и
интеграции Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАНО"
Министерство национальной
экономики Республики Казахстан

Приложение к приказу Министра здравоохранения Республики Казахстан от 29 июля 2025 года № 494

Технический регламент "О безопасности технической воды, подаваемой системами технического водоснабжения населенного пункта"

Глава 1. Область применения

1. Настоящий технический регламент "О безопасности технической воды, подаваемой системами технического водоснабжения населенного пункта" (далее – технический регламент) разработан в соответствии с подпунктом 2) пунктом 3 статьи 25 Водного кодекса Республики Казахстан и устанавливает обязательные для применения и исполнения на территории Республики Казахстан требования к технической воде, добываемой и (или) образуемой в ходе жизненной и производственной деятельности административных, жилых зданий и коммунальных объектов для повторного использования в качестве технической воды для населения.

2. Настоящий технический регламент разработан в целях защиты жизни и здоровья человека, окружающей среды, жизни и здоровья животных и растений.

3. Настоящий технический регламент распространяется на техническую воду, образуемой в ходе жизненной и производственной деятельности административных, жилых зданий и коммунально-бытовых объектов и является обязательным только в случае наличия централизованной системы технического водоснабжения.

4. Объектами технического регулирования настоящего технического регламента являются:

1) техническая вода;

2) сооружения и материалы, связанные с обеспечением безопасности технической воды.

5. Настоящий технический регламент не распространяется на:

1) питьевую воду;

2) бутилированную воду;

3) техническую воду промышленных объектов.

6. При этом, техническая вода, указанная в настоящем техническом регламенте не является продукцией, обращаемой в рамках Договора о Евразийском экономическом союзе.

Глава 2. Термины и определения

7. В настоящем техническом регламенте применяются следующие термины и определения:

1) централизованная система технического водоснабжения – комплекс сооружений, устройств, оборудования и трубопроводов, предназначенных для забора, подготовки, подачи к местам потребления технической воды;

2) водопотребитель - физическое или юридическое лицо, пользующееся услугами водохозяйственных организаций по подаче воды или водопользователей либо потребляющее воду из водных объектов в порядке общего водопользования;

3) техническая вода – вода, которая используется для технического водоснабжения, подаваемая через системы централизованного технического водоснабжения, предназначенная для удовлетворения бытовых нужд человека и не предназначенная для питья.

Глава 3. Требования к безопасности технического водоснабжения и технических устройств, влияющих на состояние вод

8. Устройства, оборудование, трубы и резервуары для технического водоснабжения должны быть изготовлены из материалов, пригодных для технического водоснабжения. Для облегчения чистки и во избежание бактериального роста внутренние поверхности должны быть гладкими и по возможности не иметь пор.

9. Технологическое оборудование, применяемое в системе технического водоснабжения, должно отвечать требованиям взрывобезопасности и пожарной безопасности в соответствии с приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 17 августа 2021 года № 405 "Об утверждении технического регламента "Общие требования к пожарной безопасности"" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 24045).

10. Организации, эксплуатирующие сети технического водоснабжения, обязаны поддерживать их в исправном состоянии. Не реже одного раза в год должна проводиться очистка и промывка систем технического водоснабжения. В течение 24 часов с момента обнаружения повреждений (протечки, разрывы) трубопроводов технической воды они должны устраняться.

Глава 4. Требования к безопасности технической воды

11. Безопасность технической воды обеспечивается посредством применения технологий подготовки технической воды, обеспечивающих ее соответствие требованиям безопасности и посредством разработки и выполнения программ производственного контроля.

12. Техническая вода должна соответствовать требованиям безопасности по микробиологическим, химическим, радиационным, токсикологическим и физико-химическим показателям, согласно приложению к настоящему техническому регламенту.

Контроль за соответствием технической воды требованиям безопасности осуществляется не реже одного раза в квартал производственными лабораториями лиц, подающих техническую воду, либо другими лабораториями, аккредитованными в установленном порядке на право выполнения исследований (испытаний) технической воды в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об аккредитации в области оценки соответствия".

13. В случаях нарушений функционирования централизованных систем технического водоснабжения, нарушений установленного режима подачи технической воды, аварийных ситуаций, ухудшений потребительских свойств и (или) несоответствий подаваемой технической воды требованиям безопасности хозяйствующим субъектом подающим техническую воду принимаются меры по устранению ситуаций, необходимые для обеспечения водопотребителей технической водой и устранения потенциальной угрозы здоровью населения, в том числе по остановке водозабора, обеспечению водопотребителей технической водой из резервных источников и систем технического водоснабжения до стабилизации эпидемиологической ситуации.

Глава 5. Требования к маркировке и документации

14. Централизованная система технического водоснабжения должна быть четко идентифицирована как не питьевая с применением цветовой маркировки труб, табличек, надписей и обязательным нанесением на всех элементах системы подачи технической воды.

15. Техническая документация (стандарт организации, технические условия) на процессы водоподготовки и подачи технической воды разрабатывается эксплуатирующими организациями. Техническая документация должна описывать: процедуру очистки воды, дозирование реагентов, поддержание режимов, точки контроля и программу производственного контроля.

16. Вся маркировка и документация, сопровождающая техническую воду, должна быть оформлена на государственном и русском языках, согласно Закону Республики Казахстан "О языках".

Глава 6. Ответственность

17. Субъекты, осуществляющие деятельность, связанную с технической водой, несут ответственность за соблюдение требований настоящего регламента в порядке, установленном Предпринимательским кодексом Республики Казахстан и Кодексом об административных правонарушениях Республики Казахстан.

Приложение к техническому регламенту "О безопасности технической воды, подаваемой системами технического водоснабжения населенного пункта"

Наименование показателя	Норма
Водородный показатель pH, единиц pH	От 6,0 до 9,0 включительно
Общая минерализация (сухой остаток), г /дм3, не более	4,5
Жесткость общая, мг-экв./дм3, не более	7,0
Хлориды (Сl), мг/дм3, не более	1400
Сульфаты (S04) мг/дм3, не более	950
Железо (Fe, суммарно), мг/дм3, не более	4,0
Мутность (по каолину), мг/дм3, не более	15,0
Хлор остаточный, мг/дм3, не более	От 0,8 до 1,5 включительно
Общее микробное число, число образующих колонии бактерий в 1 см3, не более	50
Общие колиформные бактерии, число бактерий в 100 см3	Не допускается
Термотолерантные колиформные бактерии, число бактерий в 100 см3	Не допускается
Общая a -радиоактивность, Бк/дм3, не более	0,1
Общая b -радиоактивность, Бк/дм3, не более	1,0

Примечание. Техническая вода должна иметь показатели, не создающие препятствий для ее использования и не являющиеся признаком опасного загрязнения:

прозрачность и мутность: Вода не должна иметь чрезмерную мутность или наличие взвешенных веществ, кроме случаев, допускаемых технологическими требованиями. Например, при визуальном осмотре не допускается заметное выпадение осадка или взвесь, способная забивать оборудование (если не оговорено иное для конкретного процесса);

цвет и запах: Техническая вода не должна обладать резко выраженным гнилостным или химическим запахом, а также необычным цветом, свидетельствующим о присутствии загрязнений (например, интенсивно-желтый, бурый цвет от ржавчины или органики).

Допускается незначительная окрашенность или слабый запах, если они обусловлены минеральным составом и не связаны с токсичными примесями. Отсутствие пленок на поверхности воды и посторонних включений должно контролироваться.

Температура: Температурный режим технической воды регулируется исходя из цели применения. Для систем отопления и горячего водоснабжения температура может быть высокой (но не должна приводить к разложению или изменению состава воды). Для воды, используемой в охлаждающих системах или технологических процессах, температура поддерживается согласно технологическому регламенту конкретного процесса. В любом случае, хранение технической воды при отрицательных температурах не допускается (чтобы избежать замерзания и повреждения тары или оборудования), если только иное не предусмотрено (например, использование незамерзающих теплоносителей с добавками, соответствующими требованиям безопасности).