ИПС "Әділет"

Маслихат города Шымкент РЕШИЛ:

1. Внести в решение маслихата города Шымкент от 27 июня 2019 года № 51/430-6с "Об утверждении правил погребения и организации дела по уходу за могилами по городу Шымкент" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 53) следующие изменения:

заголовок указанного решения изложить в новой редакции:

"Об утверждении Правил погребения и организации дела по уходу за могилами в городе Шымкент";

преамбулу изложить в новой редакции:

"В соответствии с пунктом 2-8 статьи 6 и подпунктом 1-16) пункта 1 статьи 27 Закона Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан", маслихат города Шымкент РЕШИЛ:";

пункт 1 изложить в новой редакции:

"1. Утвердить Правила погребения и организации дела по уходу за могилами в городе Шымкент согласно приложению к настоящему решению.";

Правила погребения и организации дела по уходу за могилами по городу Шымкент, утвержденные указанным решением, изложить в новой редакции согласно приложению к настоящему решению.

2. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель маслихата города Шымкент

Б. Нарымбетов

	Приложение к решению маслихата города Шымкент от 17 сентября 2025 года № 29/266-VIII
	Утверждено решением маслихата города Шымкент от 27 июня 2019 года № 51/430-6с

Правила погребения и организации дела по уходу за могилами в городе Шымкент

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила погребения и организации дела по уходу за могилами в городе Шымкент (далее – Правила) разработаны в соответствии с пунктом 2-8 статьи 6 и подпунктом 1-16) пункта 1 статьи 27 Закона Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан" и определяют порядок погребения и организации дела по уходу за могилами в городе Шымкент.

Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию и эксплуатации кладбищ, организации захоронения и перезахоронения умерших или их останков, а также объектам похоронного назначения определяются Санитарными правилами "Санитарно-эпидемиологические требования к кладбищам и объектам похоронного назначения", утвержденными приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 19 августа 2021 года № ҚР ДСМ-81 "Об утверждении Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к кладбищам и объектам похоронного назначения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 24066).

Определение принципов проектирования и рекомендации к содержанию кладбищ, к порядку организации похоронного дела, похоронного обряда (обряда захоронения останков или праха человека), а также содержания мест захоронения и работы специализированных служб по вопросам похоронного дела в Республике Казахстан определяются "Сводом правил Республики Казахстан "Проектирование и содержание кладбищ" (СП РК 3.02-141-2014).

2. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:

1) отдел регистрации актов гражданского состояния (далее – регистрирующий орган) – Государственная корпорация "Правительство для граждан", осуществляющая государственную регистрацию актов гражданского состояния и другие виды государственных услуг, связанных с государственной регистрацией актов гражданского состояния;

2) погребение (похороны) – обрядовые действия по захоронению тела (останков) умершего в землю (могилу, склеп) или преданию огню (кремации) с захоронением урны с прахом (пеплом) в могилу, склеп в соответствии с волеизъявлением покойного, вероисповеданием, обычаями и традициями, не противоречащими санитарным, природоохранным, градостроительным и иным правилам и нормам;

3) могила – место захоронения умершего или его останков;

4) кладбище – территория, специально выделенная для захоронения умерших или их останков;

5) администрация кладбища – коммунальное государственное учреждение, созданное акиматом города Шымкент, находящееся в ведении аппарата акима района в городе Шымкент, осуществляющее организационно-распорядительные и административно-хозяйственные функции по содержанию и эксплуатации кладбища.

Глава 2. Порядок погребения и организации дела по уходу за могилами

3. Местным исполнительным органом города Шымкент (далее – акимат города Шымкент) из земель общего пользования выделяются земли под кладбища. Из земель, занятых и предназначенных под кладбища, на каждого умершего жителя города Шымкент или лица без определенного места жительства, умершего на территории города Шымкент, для захоронения бесплатно выделяется земельный участок не менее шести квадратных метров.

Территория кладбища состоит из участков, которые разделяются на ряды могил и обустраиваются проездами для автомобильного транспорта и проходами к участкам могил.

Акимат города Шымкент:

организует свод данных (сведений) учета и регистрацию земельных участков, предназначенных под кладбища;

размещает актуальную информацию по занятым и свободным участкам кладбища на официальном интернет-ресурсе местного исполнительного органа и в публичной кадастровой карте, утвержденной приказом исполняющего обязанности Министра цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан от 12 июля 2023 года № 252/НҚ "Об утверждении правил ведения публичной кадастровой карты" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 33106).

Контроль за проведением работ по погребению, содержанию и обслуживанию кладбищ осуществляет аппарат акима района в городе Шымкент, на территории которого расположено кладбище.

Ведение учета и регистрация земельных участков, предназначенных под могилы, осуществляется администрацией кладбища на основании журналов учета.

4. Захоронение производится на территории кладбища после предъявления администрации кладбища свидетельства о смерти, выданного регистрирующим органом, осуществляющим регистрацию смерти и (или) медицинского свидетельства о смерти по форме № 045/у, утвержденной приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 октября 2020 года № ҚР ДСМ-175/2020 "Об утверждении форм учетной документации в области здравоохранения, а также инструкций по их заполнению" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21579) либо уведомления о смерти, полученного посредством веб-портала "электронного правительства".

5. Захоронение регистрируется в журнале учета, который ведется администрацией кладбища.

6. Журнал учета содержит следующие сведения:

год, месяц, число погребения;

номер могилы;

фамилия, имя, отчество (при его наличии) умершего;

дата рождения и смерти;

причина смерти;

номер, дата и кем выдано свидетельство или уведомление о смерти, полученное посредством веб-портала "электронного правительства";

фамилия, имя, отчество (при его наличии), индивидуальный идентификационный номер (при его наличии), дата выдачи и номер документа, удостоверяющего личность, адрес близких родственников покойного, в случае отсутствия родственников адрес лица, производящего захоронение либо наименование, бизнес-идентификационный номер, адрес организации, производящей захоронение.

7. По письменному заявлению близких родственников, а также супруга (супруги) в аппарат акима района в городе Шымкент, на территории которого расположено кладбище, при предоставлении документов, подтверждающих близкое родство с (ранее) умершим, погребение умершего или его останков рядом с ранее умершим близким родственником обеспечивается при наличии на указанном месте погребения свободного участка земли или могилы ранее умершего близкого родственника.

8. Захоронение найденных тел умерших или их останков, утопленников, скоропостижно умерших вне дома, находящихся в морге после судебно-медицинского исследования, при отсутствии родственников или лиц и учреждений, которые могут взять на себя организацию похорон, возлагается на администрацию кладбища, находящуюся в ведении аппарата акима района в городе Шымкент, на территории которого найдено тело или его останки, после регистрации факта смерти.

9. Захоронение безродных производится за счҰт бюджетных средств.

10. Перезахоронение останков на действующих и закрытых кладбищах не допускается, кроме случаев:

преждевременной ликвидации кладбища или его участка;

при транспортировке останков из отдельных могил для перезахоронения по Республике Казахстан или за ее пределами.

Перезахоронение останков допускается только при отсутствии особо опасных инфекционных заболеваний (сибирская язва, конго-крымская геморрагическая лихорадка) у умерших людей в течение двух первых недель с момента погребения, в последующем не ранее трех лет, в песчаных грунтах не ранее одного года по согласованию с государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

11. Проектирование и устройство могил:

расстояние между участками могил составляет по длинным сторонам не менее 1 метра, а коротким – не менее 0,5 метров;

глубина могилы устанавливается в зависимости от характера грунта и уровня подпочвенных вод и составляет не менее чем 1,5 метра от поверхности земли до крышки гроба (при наличии). Во всех случаях отметка для могилы составляет на 0,5 метра выше уровня грунтовых вод;

для умерших от особо опасных инфекций глубина могилы устанавливается на уровне 2-х метров, при этом на дно размещается хлорная известь слоем не менее 10 сантиметров;

каждая могила имеет насыпь высотой 0,5 метра (далее – надмогильный холмик) от поверхности земли. Надмогильный холмик выступает за края могилы для защиты ее от атмосферных вод.

12. Благоустройство мест захоронения и их содержание:

В границах участка, отведенного под захоронение, допускается:

устанавливать надмогильные памятники и сооружения из естественного камня или бетона, цветники и скамейки;

производить посадку цветов на могиле, зеленой изгороди из декоративного кустарника с последующей ее подстрижкой.

Дальнейшее содержание могил в надлежащем порядке обеспечивается близкими родственниками.

Не допускается размещение памятников и сооружений, столиков, скамеек и сооружений за пределами участка захоронения.

Территория кладбища (проезды, дорожки, клумбы, газоны, канализационная, электрическая и водопроводная сеть и сооружения) содержится администрацией кладбища, находящейся в ведении аппарата акима района в городе Шымкент, на территории которого расположено кладбище, в надлежащем порядке в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

13. Администрация кладбища обеспечивает:

1) предоставление гражданам полной информации о порядке оказания ритуальных услуг, в том числе с размещением информации на стендах на территории кладбища;

2) своевременную подготовку могил для захоронения умерших или их останков;

3) соблюдение установленной нормы отвода каждого земельного участка для захоронения и правил подготовки могил;

4) содержание в исправном состоянии зданий, инженерного оборудования, территории кладбища, ограждения, освещения;

5) проведение работ по содержанию кладбищ, включая систематическую уборку дорожек общего пользования и участков хозяйственного назначения, обслуживание сетей водоснабжения, уход за зеленными насаждениями на всей территории кладбища, текущий ремонт дорог и своевременный вывоз мусора;

6) предоставление гражданам напрокат инвентаря для ухода за местом захоронения;

7) предоставление равного доступа всем субъектам ритуальных услуг.

Шымкент қаласының мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:

1. "Шымкент қаласы бойынша жерлеудің және зираттарды күтіп ұстау ісін ұйымдастырудың қағидаларын бекіту туралы" 2019 жылғы 27 маусымдағы № 51/430-6с Шымкент қаласы мәслихатының шешіміне (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 53 болып тіркелген) мынадай өзгерістер енгізілсін:

көрсетілген шешімнің тақырыбы жаңа редакцияда жазылсын:

"Шымкент қаласында жерлеу және қабірлерді қарап-күту жөніндегі істі ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы";

кіріспе жаңа редакцияда жазылсын:

"Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабы 2-8-тармағына және 27-бабы 1-тармағының 1-16) тармақшасына сәйкес Шымкент қаласының мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:";

1-тармақ жаңа редакцияда жазылсын:

"1. Шымкент қаласында жерлеу және қабірлерді қарап-күту жөніндегі істі ұйымдастыру қағидалары осы шешімнің қосымшасына сәйкес бекітілсін.";

көрсетілген шешіммен бекітілген Шымкент қаласы бойынша жерлеудің және зираттарды күтіп ұстау ісін ұйымдастырудың қағидалары осы шешімнің қосымшасына сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

2. Осы шешім алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Шымкент қаласы мәслихатының төрағасы

Б. Нарымбетов

	Шымкент қаласы мәслихатының 2025 жылғы 17 қыркүйектегі № 29/266-VIII шешіміне қосымша
	Шымкент қаласы мәслихатының 2019 жылғы 27 маусымдағы № 51/430-6с шешімімен бекітілген

Шымкент қаласында жерлеу және қабірлерді қарап-күту жөніндегі істі ұйымдастыру қағидалары

1 – тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Шымкент қаласында жерлеу және қабірлерді қарап-күту жөніндегі істі ұйымдастыру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабы 2-8-тармағына және 27-бабы 1-тармағының 1-16) тармақшасына сәйкес әзірленді және Шымкент қаласы аумағында жерлеу және қабірлерді қарап-күту жөніндегі істі ұйымдастыру тәртібін айқындайды.

Зират қорымдарын күтіп ұстауға және пайдалануға, қайтыс болған адамдарды немесе олардың сүйектерін жерлеуді және қайта жерлеуді ұйымдастыруға, сондай-ақ жерлеу мақсатындағы объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар "Зираттарға және жерлеу мақсатындағы объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 19 тамыздағы № ҚР ДСМ-81 бұйрығымен бекітілген "Зираттарға және жерлеу мақсатындағы объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24066 болып тіркелген) айқындалады.

Зират қорымдарын жобалау қағидаттарын айқындау және оларды күтіп ұстауға, жерлеу ісін, жерлеу салт-жорасын (адамның сүйектерін немесе күлін жерлеу рәсімін) ұйымдастыру тәртібіне, сондай-ақ жерлеу орындарын күтіп ұстауға және Қазақстан Республикасындағы жерлеу ісі мәселелері жөніндегі мамандандырылған қызметтердің жұмысына ұсынымдар "Қазақстан Республикасының Зираттарды жобалау және күтіп ұстау" қағидалар жинағымен" (ҚР ҚЖ 3.02-141-2014) айқындалады.

2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) азаматтық хал актілерін тіркеу бөлімі (бұдан әрі – тіркеуші орган) – азаматтық хал актілерін мемлекеттік тіркеуді және азаматтық хал актілерін мемлекеттік тіркеуге байланысты мемлекеттік көрсетілетін қызметтердің басқа да түрлерін жүзеге асыратын "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы;

2) жерлеу – санитариялық, табиғатты қорғау, қала құрылысы және өзге де қағидалар мен нормаларға қайшы келмейтін, марқұмның тілегіне, діни сеніміне, әдет-ғұрпына және дәстүрлеріне сәйкес қайтыс болған адамның денесін (сүйегін) жерге (қабірге, лақатқа) жерлеу немесе күлі бар урнаны қабірге, сағанаға жерлеу мен отқа жағу (кремациялау) жөніндегі салт-жора әрекеттері;

3) қабір – қайтыс болған адамды немесе оның сүйегін жерлеу орны;

4) зират қорымы – қайтыс болған адамдарды немесе олардың қалдықтарын жерлеу үшін арнайы бөлінген аумақ;

5) зират қорымының әкімшілігі – Шымкент қаласының әкімдігі құрған, Шымкент қаласындағы аудан әкімі аппаратының қарамағындағы зират қорымын ұстау және пайдалану жөніндегі ұйымдастырушылық-өкімдік және әкімшілік-шаруашылық функцияларды жүзеге асыратын коммуналдық мемлекеттік мекеме.

2 – тарау. Жерлеу және зираттарды қарап-күту ісін ұйымдастырудың тәртібі

3. Шымкент қаласының жергілікті атқарушы органымен (әрі қарай – Шымкент қаласының әкімдігі) ортақ пайдаланудағы жерден зират қорымдарына жерлер бөлінеді. Зират қорымдары орналасқан және оларға арналған жерлерден Шымкент қаласының қайтыс болған әрбір тұрғынын немесе Шымкент қаласында қайтыс болған тұрғылықты жері белгісіз адамды жерлеу үшін кемінде алты шаршы метр жер учаскесі тегін бөлінеді.

Зират қорымының аумағы қабірлерге арналған қатарларға бөлінетін учаскелерден тұрады және оған автомобиль көлігіне арналған жүру жолдары мен қабірлер учаскелеріне өтетін жолдар салынады.

Шымкент қаласының әкімдігі:

зират қорымдарына арналған жер учаскелерін есепке алу деректерін (мәліметтерін) жинақтауды және тіркеуді ұйымдастырады;

жергілікті атқарушы органның ресми интернет-ресурсында және "Жария кадастрлық картаны жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің міндетін атқарушының 2023 жылғы 12 шілдедегі № 252/НҚ бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 33106 болып тіркелген) жария кадастрлық картада зират қорымының бос емес және бос учаскелері бойынша өзекті ақпаратты орналастырады.

Жерлеу, зират қорымдарын күтіп ұстау және оларға қызмет көрсету жөніндегі жұмыстардың жүргізілуіне бақылауды аумағында зират қорымы орналасқан Шымкент қаласындағы ауданның әкімі аппараты жүзеге асырады.

Қабірлерге арналған жер учаскелерін есепке алуды және тіркеуді зират қорымының әкімшілігі есепке алу журналдарының негізінде жүргізеді.

4. Жерлеу, зират қорымының әкімшілігіне қайтыс болуды тіркеуді жүзеге асыратын тіркеуші орган берген қайтыс болу туралы куәлікті және (немесе) "Денсаулық сақтау саласындағы есепке алу құжаттамасының нысандарын, сондай-ақ оларды толтыру жөніндегі нұсқаулықтарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 30 қазандағы № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21579 болып тіркелген) бекітілген № 045/у нысаны бойынша қайтыс болу туралы медициналық куәлікті не "электрондық үкімет" веб-порталы арқылы алынған қайтыс болу туралы хабарламаны ұсынғаннан кейін, зират қорымының аумағында жүргізіледі.

5. Жерлеу зират қорымының әкімшілігі жүргізетін есепке алу журналында тіркеледі.

6. Есепке алу журналында мынадай мәліметтер қамтылады:

жерлеу жылы, айы, күні;

қабірдің нөмірі;

қайтыс болған адамның тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда);

туған және қайтыс болған күні;

өлімнің себебі;

"электрондық үкімет" веб-порталы арқылы алынған қайтыс болу туралы куәліктің немесе хабарламаның нөмірі, күні және кімнің бергені;

марқұмның жақын туыстарының тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда), жеке сәйкестендіру нөмірі (бар болған жағдайда), жеке басын куәландыратын құжаттың берілген күні мен нөмірі, мекенжайы, туыстары болмаған жағдайда, жерлеуді жүргізген адамның мекенжайы не жерлеуді жүргізген ұйымның атауы, бизнес-сәйкестендіру нөмірі, мекенжайы.

7. Жақын туыстарының, сондай-ақ жұбайының (зайыбының), аумағында зират қорымы орналасқан Шымкент қаласындағы ауданның әкімі аппаратына жазбаша өтініші бойынша қайтыс болған адаммен жақын туыстығын растайтын құжаттарды ұсынған кезде қайтыс болған адамды немесе оның сүйегін бұрын қайтыс болған жақын туысының жанында жерлеу, көрсетілген жерлеу орнында бос жер учаскесі немесе бұрын қайтыс болған жақын туысының қабірі болған кезде, қамтамасыз етіледі.

8. Сот-медициналық зерттеуден кейін мәйітханада жүрген қайтыс болған адамдардың табылған мәйіттерін немесе олардың сүйектерін, суға кеткендерді, үйден тыс жерде кенеттен қайтыс болғандарды жерлеу, жерлеу рәсімін ұйымдастыруды өзіне алуы мүмкін туыстары немесе адамдар мен мекемелер болмаған кезде, қайтыс болу фактісі тіркелгеннен кейін аумағында мәйіт немесе оның сүйектері табылған Шымкент қаласындағы ауданның әкімі аппаратының қарамағындағы зират қорымының әкімшілігіне жүктеледі.

9. Туыссыз адамдарды жерлеу бюджет қаражаты есебінен жүргізіледі.

10. Мынадай:

зират қорымын немесе оның учаскесін мерзімінен бұрын жою;

сүйектерді Қазақстан Республикасының басқа жерлеріне немесе одан тыс жерлерге қайта жерлеу үшін жекелеген қабірлерден тасымалдау жағдайларын қоспағанда, жұмыс істеп тұрған және жабық зират қорымдарында сүйектерді қайта жерлеуге рұқсат етілмейді.

Қайтыс болған адамдарда аса қауіпті инфекциялық ауру (күйдіргі, конго-қырым геморрагиялық қызбасы) болмаған жағдайда жерленген сәтінен бастап алғашқы екі апта ішінде кейіннен үш жылдан ерте емес, құмдауыт жерлерде бір жылдан ерте емес халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның келісімі бойынша сүйектерді қайта жерлеуге жол беріледі.

11. Қабірлерді жобалау және салу:

қабірлердің учаскелері арасындағы қашықтық ұзын жақтары бойынша кемінде 1 метрді, ал қысқа жақтары бойынша кемінде 0,5 метрді құрайды;

қабірдің тереңдігі топырақтың сипатына және топырақ асты суларының деңгейіне байланысты белгіленеді және жер бетінен табыттың қақпағына (бар болған жағдайда) дейін кемінде 1,5 метрді құрайды. Барлық жағдайларда қабірге арналған белгі жер асты суларының деңгейінен 0,5 метрге жоғары болады;

аса қауіпті инфекциялардан қайтыс болғандар үшін қабірдің тереңдігі 2 метр деңгейінде белгіленеді, бұл ретте түбіне кемінде 10 сантиметр қабатпен хлорлы әк салынады;

әрбір қабірдің жер бетінен 0,5 метрге биік үймесі (бұдан әрі – қабір үсті төмпешігі) болады. Қабір үсті төмпешігі қабірді атмосфера суларынан қорғау үшін оның шеттерін жауып тұруы тиіс.

12. Жерлеу орындарын абаттандыру және оларды күтіп-ұстау:

Жерлеуге бөлінген учаскенің шекарасында:

табиғи тастан немесе бетоннан жасалған қабір үсті ескерткіштер мен құрылыстар, гүлзарлар мен орындықтар орнатуға;

қабір басында гүл, кейіннен қырқылып отырылатын сәндік бұтадан қоршау отырғызуға жол беріледі.

Қабірлерді одан әрі күтіп-ұстауды жақын туыстары тиісті тәртіппен қамтамасыз етеді.

Ескерткіштер мен құрылыстарды, үстелдерді, орындықтарды және құрылыстарды жерлеу учаскесінен тыс жерлерде орналастыруға жол берілмейді.

Зират қорымдарын (өтпе жолдар, соқпақтар, гүлбақтар, көгалдар, кәріздік, электрлік және су құбыры желілері және құрылыстар) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тиісті тәртіппен аумағында зират қорымы орналасқан Шымкент қаласындағы ауданның әкімі аппаратының қарамағындағы зират қорымының әкімшілігі күтіп ұстайды.

13. Зират қорымының әкімшілігі мыналарды:

1) азаматтарға жерлеу қызметтерін көрсету тәртібі туралы, оның ішінде зират қорымы аумағындағы стендтерде ақпарат орналастыра отырып, толық ақпарат беруді;

2) қайтыс болған адамдарды немесе олардың сүйектерін жерлеу үшін зираттарды уақтылы дайындауды;

3) жерлеу үшін әрбір жер учаскесін бөліп берудің белгіленген нормасын және зираттарды дайындау қағидаларын сақтауды;

4) ғимараттарды, инженерлік жабдықтарды, зират қорымының аумағын, қоршауды, жарықтандыруды жарамды күйде ұстауды;

5) жалпыға ортақ пайдаланылатын жолдарды және шаруашылық мақсаттағы басқа да учаскелерді жүйелі түрде жинауды, сумен жабдықтау желілеріне қызмет көрсетуді, зираттың бүкіл аумағындағы жасыл екпелерді қарап-күтуді, жолдарды ағымдағы жөндеуді және қоқысты уақтылы шығаруды қоса алғанда, зираттарды күтіп-ұстау жөніндегі жұмыстардың жүргізілуін;

6) азаматтарға жерлеу орнын қарап-күту үшін мүкәммалды жалға беруді;

7) жерлеу қызметтерінің өзге де субъектілеріне тең қолжетімділікті ұсынуды қамтамасыз етеді.