О внесении изменений и дополнений в приказ Министра обороны Республики Казахстан от 29 июля 2017 года № 398 "Об утверждении Правил военной подготовки по дополнительным образовательным программам"

Приказ Министра обороны Республики Казахстан от 17 ноября 2025 года № 1609. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 17 ноября 2025 года № 37427

Примечание ИЗПИ!
Вводится в действие с 01.01.2026

ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Внести в приказ Министра обороны Республики Казахстан от 29 июля 2017 года № 398 "Об утверждении Правил военной подготовки по дополнительным образовательным программам" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15646) следующие изменения:

заголовок приказа изложить в следующей редакции:

"Об утверждении Правил допризывной подготовки по образовательным программам дополнительного образования";

пункт 1 изложить в следующей редакции:

"1. Утвердить прилагаемые Правила допризывной подготовки по образовательным программам дополнительного образования";

Правила допризывной подготовки по образовательным программам дополнительного образования, утвержденные указанным приказом изложить в новой редакции, согласно приложению, к настоящему приказу.

2. Департаменту военного образования и науки Министерства обороны Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства обороны Республики Казахстан после дня его первого официального опубликования;

3) направление сведений в Юридический департамент Министерства обороны Республики Казахстан об исполнении подпунктов 1) и 2) настоящего пункта в течение десяти календарных дней со дня первого официального опубликования настоящего приказа.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя Министра обороны Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ довести до заинтересованных должностных лиц и структурных подразделений.

5. Настоящий приказ вводится в действие с 1 января 2026 года и подлежит официальному опубликованию.

Министр обороны Республики Казахстан

Д. Косанов

"СОГЛАСОВАНО"
Министерство просвещения
Республики Казахстан

	Приложение к приказу Министр обороны Республики Казахстан от 17 ноября 2025 года № 1609
	Утверждены приказом Министра обороны Республики Казахстан от 29 июля 2017 года № 398

Правила допризывной подготовки по образовательным программам дополнительного образования

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила допризывной подготовки по образовательным программам дополнительного образования (далее – Правила) определяют порядок организации и прохождения допризывной подготовки (далее – ДП) по образовательным программам дополнительного образования.

2. В настоящих Правилах используются следующие понятия и сокращения:

1) обучающий дополнительного образования по ДП (далее – обучающий ДП) – это педагог начальной военной подготовки, работник внешкольной организации дополнительного образования, представитель воинской части (учреждения), осуществляющие ДП, владеющие знаниями по основам военного дела и прошедшие воинскую службу;

2) жас айбын – лицо, обучающееся по образовательным программам дополнительного образования по ДП;

3) внешкольная организация дополнительного образования – это учебно-воспитательная организация, реализующая образовательные программы дополнительного образования детей, направленные на развитие детского и юношеского творчества, интересов в области спорта, культуры и искусства, ДП;

4) ДП по образовательным программам дополнительного образования – совокупность мероприятий процесса воспитания, обучения, осуществляемых в целях формирования у жас айбынов знаний, умений, навыков и качеств, необходимых для прохождения воинской службы.

Глава 2. Порядок организации допризывной подготовки по образовательным программам дополнительного образования

3. ДП осуществляется в организациях основного среднего и общего среднего, технического и профессионального образования в классах, группах жас айбынов, во внешкольных организациях дополнительного образования и при участии воинских частей (учреждений) (далее – организации ДП).

4. ДП организуется на добровольной основе и осуществляется местными исполнительными органами области, города республиканского значения, столицы путем размещения государственного образовательного заказа на дополнительное образование детей в организациях, реализующих образовательные программы дополнительного образования в соответствии с приказом Министра просвещения Республики Казахстан от 27 августа 2022 года № 381 "Об утверждении правил размещения государственного образовательного заказа на дошкольное воспитание и обучение, среднее образование, дополнительное образование детей и на подготовку кадров с техническим и профессиональным, после средним образованием с учетом потребностей рынка труда" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 29323).

5. Организации ДП имеют направленность ДП в соответствии с военно-учетными специальностями видов, родов войск (сухопутная, военно-морская, воздушно-десантная, артиллерийская и т.п.) в зависимости от близости к воинским частям (учреждениям) и органам управления Вооруженных Сил Республики Казахстан (далее – ВС РК), других войск и воинских формирований, а также решения руководителей организации ДП.

6. Общее руководство и контроль ДП осуществляют руководители организаций ДП. Обучающий ДП отвечает за строгое соблюдение установленных правил и мер безопасности при проведении занятий.

7. Занятия по ДП проводятся в специально оборудованных кабинетах (классах) и на учебных площадках (строевой плац, полоса препятствий, тир и другие).

8. Воинские части (учреждения) ВС РК, других войск и воинских формирований РК оказывают содействие организациям ДП при подготовке жас айбынов, предоставляя учебные площадки, а также проводят занятия под руководством военнослужащих.

9. Для реализации ДП жас айбынов в организациях ДП организуется и совершенствуется учебно-материальная база.

10. В состав рекомендуемой учебно-материальной базы входят:

1) учебные кабинеты и специализированные помещения (площадки):

кабинет ДП, оборудованный учебными пособиями, плакатами, схемами, макетами оружия и военной техники, дронами, трехмерными симуляторами с набором интерактивных занятий по военной подготовке, необходимыми для изучения основ военного дела, тактики, топографии, связи, радиационной, химической и биологической защиты, навыков оператора дрона и др.;

кабинет (площадка) строевой подготовки или строевой плац, оснащенный зеркалами для отработки строевых приемов, плакатами с правилами выполнения строевых команд;

спортивный зал/площадка, предназначенный для занятий физической подготовкой, отработки приемов самообороны, преодоления препятствий, включающий спортивное оборудование и инвентарь (гимнастические снаряды, перекладины, канаты, гантели, штанги, спортивные маты, мишени и др.);

полоса препятствий, предназначенная для отработки навыков преодоления различных препятствий, развития физической выносливости и психологической устойчивости;

тир (электронный/пневматический), предназначенный для обучения основам стрельбы из пневматического оружия и отработки навыков меткой стрельбы, оборудованный мишенями, защитным снаряжением, оружием, средствами контроля результатов стрельбы;

кабинет медицинской подготовки (при наличии), оснащенный учебными пособиями, манекенами для отработки приемов оказания первой медицинской помощи, медицинским инвентарем и расходными материалами;

кабинет информационных технологий (при наличии), оснащенный компьютерной техникой, трехмерными симуляторами с набором интерактивных занятий по военной подготовке, мультимедийным оборудованием и специализированным программным обеспечением для изучения основ информатики, военной связи и управления дронами.

2) вооружение и военная техника (макеты/учебные образцы):

макеты автоматов, пистолетов, гранат;

учебные образцы инженерных боеприпасов (мин, снарядов);

учебные образцы дронов различного назначения;

учебные средства радиационной-химической и биологической защиты (противогазы, общевойсковые защитные комплекты);

учебные образцы средств связи (радиостанции);

учебные образцы приборов наблюдения (бинокли, приборы ночного видения);

3) учебно-методические материалы:

учебники, учебные пособия, методические разработки, тесты, задания, вопросы по всем разделам ДП;

плакаты, схемы, таблицы, инструкции по безопасности;

видеоматериалы, презентации, интерактивные учебные программы, трехмерные симуляторы с набором интерактивных занятий по военной подготовке;

нормативные документы, уставы ВС РК;

4) дополнительное оборудование и инвентарь:

образцы военной формы одежды;

средства ориентирования на местности (карты, компасы);

шанцевый инструмент (инженерные лопаты);

медицинская аптечка;

средства пожаротушения;

брезентовые палатки и инвентарь к ним для размещения жас айбынов и обучающих ДП на период допризывных учебно-полевых занятий (далее - ДУПЗ).

11. Наглядная агитация организации ДП оборудуется согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

12. На обучение в организации ДП на добровольной основе принимаются обучающиеся организаций ДП в возрасте от 12 до 18 лет.

13. Классы и группы жас айбынов именуются взводами численностью 21-30 человек и делятся на отделения по 7-10 человек.

14. Приказом руководителя организации ДП назначаются командиры взводов и отделений из числа жас айбынов.

15. Общий вид формы одежды жас айбына для занятий ДП определяется согласно приложению 2 к настоящим Правилам.

Глава 3. Порядок прохождения допризывной подготовки по образовательным программам дополнительного образования

16. ДП включает в себя теоретические и практические занятия, а также мероприятия по военно-патриотическому воспитанию. Теоретические занятия проводятся в форме лекций, семинаров, бесед и консультаций. Практические занятия проводятся в форме тренировок, игр, ДУПЗ, соревнований и других мероприятий, направленных на формирование практических навыков.

17. ДП реализуется в соответствии с приказом Министра обороны Республики Казахстан от 29 августа 2025 № 1181 "Об утверждении образовательных программ дополнительного образования по допризывной подготовке", который включает:

образовательную программу дополнительного образования по допризывной подготовке для общеобразовательных школ всех типов;

образовательную программу дополнительного образования по допризывной подготовке для учреждений технического и профессионального образования (ТиПО);

образовательную программу дополнительного образования по допризывной подготовке для внешкольных организаций дополнительного образования;

образовательную программу дополнительного образования по допризывной подготовке для войсковых частей ВС РК, других войск и воинских формирований РК.

18. Расписание занятий по ДП утверждается руководителем организации ДП, в котором указывается количество, продолжительность, последовательность и дата занятий. Продолжительность занятий определяется соответствующей образовательной программой ДП. Расписание занятий составляется с учетом возрастных особенностей жас айбынов.

19. Форма проведения занятий определяется обучающим ДП в зависимости от содержания учебного материала и цели занятия. Обучающим ДП используются современные образовательные технологии и методы обучения, такие как интерактивные лекции, кейсы, тренинги, моделирование ситуаций.

20. Все теоретические занятия жас айбынов проводятся в специально оборудованных кабинетах (классах) в соответствии с требованиями безопасности, санитарно-гигиеническими нормами, определенными приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 5 августа 2021 года № РК ДСМ-76 "Об утверждении Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к объектам образования" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 23890).

21. Практические занятия жас айбынов по строевой подготовке проводятся на специально оборудованных площадках (строевых плацах), позволяющих выполнять элементы, определенные Строевым Уставом ВС РК, других войск и воинских формирований, утвержденном Указом Президента Республики Казахстан от 5 июля 2007 года № 364 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 33970).

22. Практические занятия жас айбынов по общефизической подготовке осуществляются на специально оборудованных площадках, в том числе с полосой препятствий, в спортивных залах, позволяющих проводить занятия на открытом воздухе и в закрытых помещениях в зависимости от текущих метеорологических условий.

Практические занятия жас айбынов по общефизической подготовке предусматривают военно-прикладную направленность, в том числе прохождение полосы препятствий, обучение боевым искусствам. Занятия по общефизической подготовке проводятся специалистами соответствующего профиля.

23. В организациях ДП ежегодно для жас айбынов организуется и проводится сдача нормативов физической подготовленности в соответствии с Правилами проведения президентских тестов физической подготовленности населения Республики Казахстан, утверждҰнными приказом и.о. Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 21 ноября 2014 года № 103 (зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан под № 9988). По результатам сдачи президентских тестов жас айбынам, выполнившим нормативы, выдаются сертификаты физической подготовленности (по степеням).

24. Занятия по основам военного дела, воинской службы, тактической подготовки, огневой, строевой подготовки, радиационной, химической и биологической защиты, по направлению профильной подготовки проводятся с использованием трехмерного симулятора с набором интерактивных занятий по военной подготовке.

25. Занятия по основам медицинских знаний и безопасности жизнедеятельности проводятся специалистом в области медицины или обучающим ДП при наличии соответствующего сертификата о прохождении медицинской подготовки.

26. Контроль успеваемости жас айбынов проводится в форме:

1) текущего (полугодового) контроля (опрос, проверка домашних заданий, наблюдение за успеваемостью на занятиях);

2) промежуточного (годового) контроля (контрольные работы, тесты, зачеты по отдельным разделам программы);

3) итоговой аттестации (по итогам обучения) (комплексный экзамен, выполнение выпускной квалификационной работы).

27. Формы и порядок проведения текущего контроля, промежуточной и итоговой аттестации определяются согласно приложению 3 к настоящим Правилам.

28. По результатам промежуточной и итоговой аттестации определяется рейтинг успеваемости жас айбынов в организациях ДП согласно приложению 4 к настоящим Правилам.

29. По окончании учебного года в организациях ДП проводятся ДУПЗ продолжительностью 5 календарных дней (30 учебных часов). ДУПЗ проводятся с целью практического обучения и совершенствования методических навыков жас айбынов, освоенных при изучении теоретического курса ДП.

30. ДУПЗ осуществляются при наличии согласия родителей (законных представителей) жас айбынов на базе военных учебных заведений, воинских частей ВС РК, других войск и воинских формирований, если имеется такая возможность. В случае отсутствия такой возможности ДУПЗ организуются на базе военно-патриотических общественных объединений, спортивных оздоровительных лагерей или при образовательных учреждениях.

31. В ходе ДУПЗ жас айбыны изучают:

1) размещение и быт военнослужащих;

2) организация караульной и внутренней служб;

3) элементы строевой, огневой, тактической, физической и военно-медицинской подготовок;

4) вопросы радиационной, химической и биологической защиты войск.

32. ДУПЗ включают в себя:

1) развертывание лагерного сбора (при наличии палаток и условий – палаточного городка);

2) прохождение тактической полосы препятствий;

3) выполнение нормативов военно-прикладной направленности, элементов рукопашного боя;

4) выполнение нормативов по строевой подготовке и передвижению отделений;

5) практические действия по выполнению обязанностей часового;

6) стрельбы из пневматического оружия или в лазерном тире;

7) сборку-разборку макета автомата Калашникова;

8) оказание первой доврачебной помощи и транспортировку условно раненого;

9) применение на практике средств индивидуальной радиационной, химической и биологической защиты;

10) практическое освоение основ гражданской и территориальной обороны и действий при чрезвычайных ситуациях и в условиях военного положения;

11) марш-бросок (при наличии условий);

12) смотровой и итоговый зачҰт по огневой, тактической, строевой, физической и военно-медицинской подготовке.

33. Во время ДУПЗ обеспечивается распорядок дня, с учетом проверки наличия личного состава, утренней физической зарядки, занятий и зачетов, подведения итогов, военно-патриотических мероприятий.

34. Организация ДП разрабатывают план воспитательной и военно-патриотической работы (далее – план ВиВПР) с учетом плана основных мероприятий по военно-патриотическому воспитанию жас сарбазов, направляемого структурным подразделением МО РК, курирующим вопросы военного образования. План ВиВПР утверждается руководителем организации ДП не позднее чем за 5 рабочих дней до начала ДП.

35. В план ВиВПР включаются следующие разделы:

1) военно-патриотическая работа;

2) информационно-воспитательная работа;

3) воспитание лидерских качеств;

4) идеологическая работа;

5) культурно-досуговая работа;

6) психологическая работа;

7) имиджевая работа и связь с общественностью.

36. Жас айбынам, освоившим образовательную программу дополнительного образования по ДП в полном объеме, руководителем организации ДП в торжественной обстановке выдается сертификат о прохождении ДП с указанием дисциплин, оценок и количества часов по пройденной программе.

37. Жас айбынам, освоившим образовательную программу дополнительного образования по ДП, предоставляются льготы в соответствии со статьями 38, 39 Закона Республики Казахстан "О воинской службе и статусе военнослужащих". Учет жас айбынов, освоивших образовательную программу дополнительного образования, осуществляется в информационной системе "Реестр организаций, осуществляющих допризывную подготовку граждан граждан".

38. Списки граждан, окончивших полный курс по ДП, направляются руководителями организаций ДП в местный орган военного управления по месту приписки граждан.

Приложение 1 к приказу Министра обороны Республики Казахстан "__" _____20____ года № _____

Минимальный перечень наглядной агитации

№ п/п	Наименование	Примечание
1	Изображения: государственного флага, герба, гимна, эмблемы ВС РК
2	Текст военной присяги
3	Права и обязанности военнослужащих
4	Информация о структуре Вооруженных Сил
5	Портрет Верховного Главнокомандующего Вооруженными Силами Республики Казахстан
6	Портреты Сагадата Нурмагамбетова, Бауыржана Момышулы, Шокана Уалиханова, Талгата Бигелдинова, Сабыра Рахымова
7	Портреты руководящего состава МО РК
8	Гарантии при исполнении гражданами Республики Казахстан обязанностей воинской службы
9	Мультимедийные средства отображения информации (интерактивные доски, мультимедийные проекторы, мультимедийные экраны и т.п.

Приложение 2 к приказу Министра обороны Республики Казахстан "__" _____ 20____ года № ____

Общий вид полевой формы одежды жас айбынов

Общий вид шевронов для полевой формы одежды жас айбынов

с левой стороны	с правой стороны

Общий вид повседневной формы одежды жас айбынов

Общий вид шевронов для повседневной формы одежды жас айбынов

с левой стороны	с правой стороны

Нагрудные нашивки для повседневной формы одежды жас айбынов

с правой стороны	с левой стороны

Примечание:

Во время проведения теоретических занятий по ДП жас айбыны носят форму одежды, которая соответствует полевой или повседневной форме (по решению руководителя организации ДП). На практических занятиях и ДУПЗ форма одежды - полевая. На торжественных и военно-патриотических мероприятиях форма одежды – повседневная, классическая обувь черного цвета.

Вид головного убора повседневной формы одежды (берет или кепка) определяется решением руководителя организации ДП.

Приложение 3 к приказу Министра обороны Республики Казахстан "__" _____20____ года № ___

Формы и порядок проведения текущего контроля, промежуточной и итоговой аттестации по ДП

1. Общие положения

1.1. Настоящий порядок определяет формы и порядок проведения текущего контроля, промежуточной и итоговой аттестации (далее – аттестация) по ДП в рамках дополнительных образовательных программ.

1.2. Аттестация проводится с целью оценки уровня освоения жас айбынами образовательной программы, выявления пробелов в знаниях и навыках, а также стимулирования их учебной деятельности.

2. Текущий контроль

2.1. Цель: определение степени усвоения учебного материала по конкретным темам и разделам учебных дисциплин (модулей) в процессе обучения.

2.2. Формы:

Устный опрос: проверка знаний в ходе проведения практических занятий, семинаров, лекций.

Письменные работы: тесты, рефераты, эссе.

Практические задания: выполнение заданий, направленных на отработку практических навыков (например, разборка/сборка АК, оказание первой помощи, одевание средств РХБЗ, ориентирование на местности).

Проверка выполнения домашних заданий.

Оценка работы на занятиях: учет активности, правильности ответов, выполнения заданий.

2.3. Порядок проведения:

Текущий контроль проводится обучающим ДП в течение всего периода обучения.

Результаты текущего контроля учитываются при выставлении оценок за промежуточную аттестацию.

3. Промежуточная аттестация

3.1. Цель: оценка степени усвоения учебного материала по завершении изучения учебной дисциплины (модуля).

3.2. Форма:

Зачет: проводится в форме устного или письменного опроса, выполнения практического задания.

3.3. Порядок проведения:

Форма проведения промежуточной аттестации определяется учебным планом и рабочей программой учебной дисциплины (модуля).

Результаты промежуточной аттестации оцениваются по балльной системе (в соответствии с критериями оценки) или "зачет", "незачет".

4. Итоговая аттестация

4.1. Цель: оценка степени освоения обучающимися программы ДП в целом, выявление соответствия полученных знаний, умений, навыков и качеств требованиям, установленным программой.

4.2. Форма:

Комплексный экзамен: включает в себя проверку теоретических знаний и практических навыков по всем основным разделам программы ДП.

4.3. Порядок проведения:

К итоговой аттестации допускаются обучающиеся, успешно прошедшие промежуточную аттестацию по всем учебным дисциплинам (модулям) программы ДП.

Состав итоговой аттестационной комиссии утверждается руководителем организации, реализующей программу. В состав комиссии включаются обучающие ДП, представители организации ДП, а также, по возможности, представители воинских частей (учреждений).

Экзаменационные билеты (вопросы) для комплексного экзамена разрабатываются обучающими ДП.

Результаты итоговой аттестации оцениваются по балльной системе (в соответствии с критериями оценки).

Обучающимся, успешно прошедшим итоговую аттестацию, выдается документ, подтверждающий прохождение ДП.

5. Пересдача

5.1. Обучающиеся, получившие неудовлетворительную оценку по итогам промежуточной или итоговой аттестации, проходят пересдачу.

5.2. Порядок и сроки пересдачи определяются организацией, реализующей программу ДП.

6. Документация

6.1. Результаты всех видов аттестации фиксируются в соответствующих документах (журналах учета успеваемости, экзаменационных ведомостях, протоколах итоговой аттестации и т.п.).

6.2. Документация по аттестации хранится в организации, реализующей программу ДП, в установленном порядке.

Примечание:

Настоящий порядок является типовым и может быть адаптирован к особенностям конкретной образовательной программы ДП и организации, реализующей ее. Необходимо четко регламентировать все этапы аттестации и довести информацию до сведения обучающихся в начале обучения.

Таблица 1 – Рейтинг жас айбынов

№ п/п

Фамилия Имя Отчество (при наличии) (ФИО)

Дата рождения

Индивидуальный идентификационный номер (ИИН)

Теоретическая подготовка (баллы)

Строевая подготовка (баллы)

Физическая подготовка (баллы)

Военно-прикладная подготовка (баллы)

Дисциплина и посещаемость (баллы)

Участие в военно-патриотических мероприятиях (баллы)

Дополнительная оценка организации (баллы)

Суммарный балл

Рейтинговое место

Примечания

1

2

3

…

…

…

Пояснения к форме:

ФИО: Указывается полностью фамилия, имя и отчество жас айбына.

Дата рождения: Указывается дата рождения жас айбына.

ИИН: Указывается индивидуальный идентификационный номер жас айбына (хранение и использование ИИН должно соответствовать требованиям законодательства РК о защите персональных данных).

Критерии оценки:

в каждом столбце указывается балл, полученный жас айбыном по соответствующему критерию.

Общий балл:

рассчитывается как сумма баллов по всем критериям.

Рейтинг:

определяется на основе общего балла. Жас айбыны, набравшие наибольшее количество баллов, занимают первое, второе и третье призовое место.

Примечания: В этом столбце может быть указана дополнительная информация, например, о выдающихся достижениях жас айбына.

Эта форма является типовой и может быть адаптирована к особенностям конкретной образовательной программы и организации, реализующей ее.

	Приложение 4 к приказу Министра обороны Республики Казахстан "__" ____ 20____ года № ____
	Форма

Индивидуальный рейтинг жас айбынов по ДП

Организация, реализующая программу ДП: ________________________
Образовательная программа: ____________________________________
Учебный год: _________________________________________________
Группа: ______________________________________________________
ФИО: ________________________________________________________
Критерии оценки:*
1) теоретическая подготовка: _____ (макс. 30 баллов);
2) строевая подготовка: _____ (макс. 10 баллов);
3) физическая подготовка: _____ (макс. 10 баллов);
4) военно-прикладная подготовка: _____ (макс. 20 баллов);
5) дисциплина и посещаемость: _____ (макс. 10 баллов);
6) участие в военно-патриотических мероприятиях: _____ (макс. 20 баллов);
7) дополнительные баллы: (жас айбыны, показывающие отличные знания,
занимающие активную лидерскую позицию, могут быть поощрены
дополнительными баллами) _____ (5 - 50 баллов).
8) итого: _____ (максимально 150 баллов)
Рейтинг жас айбына: _______.
* Критерии оценки могут быть изменены и/или дополнены.

Қосымша білім беру бағдарламалары бойынша әскери дайындық қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2017 жылғы 29 шілдедегі № 398 бұйрығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2025 жылғы 17 қарашадағы № 1609 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2025 жылғы 17 қарашада № 37427 болып тіркелді

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы бұйрық 01.01.2026 ж. бастап қолданысқа енгізіледі

БҰЙЫРАМЫН:

1. "Қосымша білім беру бағдарламалары бойынша әскери дайындық қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2017 жылғы 29 шілдедегі № 398 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15646 болып тіркелген) мынадай өзгерістер енгізілсін:

бұйрықтың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"Қосымша білімнің білім беру бағдарламалары бойынша әскерге шақыруға дейінгі даярлық қағидаларын бекіту туралы";

1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"1. Қоса беріліп отырған Қосымша білімнің білім беру бағдарламалары бойынша әскерге шақыруға дейінгі даярлық қағидалары бекітілсін.";

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Қосымша білімнің білім беру бағдарламалары бойынша әскерге шақыруға дейінгі даярлық қағидалары осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

2. Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Әскери білім және ғылым департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің интернет-ресурсына орналастыруды;

3) осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларының орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Заң департаментіне жіберуді қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

4. Осы бұйрық мүдделі лауазымды адамдарға және құрылымдық бөлімшелерге жеткізілсін.

5. Осы бұйрық 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрі

Д. Косанов

"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасының
Оқу-ағарту министрлігі

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрі 2025 жылғы 17 қарашадағы № 1609 бұйрығына қосымша Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2017 жылғы 29 шілдедегі № 398 бұйрығымен бекітілген

Қосымша білімнің білім беру бағдарламалары бойынша әскерге шақыруға дейінгі даярлық қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қосымша білімнің білім беру бағдарламалары бойынша әскерге шақыруға дейінгі даярлық қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) қосымша білімнің білім беру бағдарламалары бойынша әскерге шақыруға дейінгі даярлықты (бұдан әрі – ӘШДД) ұйымдастыру және одан өту тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар мен қысқартулар қолданылады:

1) ӘШДД бойынша қосымша білім оқытушысы (бұдан әрі – ӘШДД оқытушысы) – бастапқы әскери даярлық педагогі, қосымша білімнің мектептен тыс ұйымының қызметкері, әскери іс негіздері бойынша білімі бар және әскери қызметтен өткен, ӘШДД-ны жүзеге асыратын әскери бөлімнің (мекеменің) өкілі;

2) жас айбын – ӘШДД бойынша қосымша білімнің білім беру бағдарламалары бойынша білім алатын адам;

3) қосымша бiлiм беретiн мектептен тыс ұйым – балаларға балалар мен жасөспірімдер шығармашылығын, спорт, мәдениет және өнер саласындағы қызығушылықтарды дамытуға, әскерге шақыруға дейінгі даярлыққа бағытталған қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын iске асыратын оқу-тәрбие ұйымы;

4) қосымша білімнің білім беру бағдарламалары бойынша ӘШДД – жас айбындардың әскери қызмет өткеру үшін қажетті білімін, машықтарын, дағдылары мен қасиеттерін қалыптастыру мақсатында жүзеге асырылатын тәрбиелеу, оқыту процесі іс-шараларының жиынтығы.

2-тарау. Қосымша білімнің білім беру бағдарламалары бойынша әскерге шақыруға дейінгі даярлықты ұйымдастыру тәртібі

3. ӘШДД негізгі орта және жалпы орта, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында жас айбын сыныптарында, топтарында, қосымша білімнің мектептен тыс ұйымдарында және әскери бөлімдердің (мекемелердің) қатысуымен (бұдан әрі – ӘШДД ұйымдары) жүзеге асырылады.

4. ӘШДД ерікті негізде ұйымдастырылады және оны облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органдары "Еңбек нарығының қажеттіліктерін ескере отырып, мектепке дейінгі тәрбиелеу мен оқытуға, орта білімге, балаларға қосымша білім беруге және техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімі бар кадрларды даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2022 жылғы 27 тамыздағы № 381 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 29323 болып тіркелген) сәйкес қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын ұйымдарда балаларға қосымша білім беруге мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыру арқылы жүзеге асырады.

5. ӘШДД ұйымдарының Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің (бұдан әрі – ҚР ҚК), басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының әскери бөлімдеріне (мекемелеріне) және басқару органдарына жақын болуына, сондай-ақ ӘШДД ұйымы басшыларының шешіміне байланысты әскер түрлерінің (құрлық, әскери-теңіз, әуе-десанттық, артиллериялық және т.б.) әскери-есептік мамандықтарына сәйкес ӘШДД бағыты бар.

6. ӘШДД-ға жалпы басшылық жасауды және бақылауды ӘШДД ұйымдарының басшылары жүзеге асырады. ӘШДД оқытушысы сабақтар өткізу кезінде белгіленген қағидалар мен қауіпсіздік шараларының қатаң сақталуына жауапты болады.

7. ӘДД бойынша сабақтар арнайы жабдықталған кабинеттерде (сыныптарда) және оқу алаңдарында (саптық плац, кедергілер жолағы, тир және басқалар) өткізіледі.

8. ҚР ҚК, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының әскери бөлімдері (мекемелері) ӘШДД ұйымдарына оқу алаңдарын беріп, жас айбындарды даярлауда жәрдем көрсетеді, сондай-ақ әскери қызметшілердің жетекшілігімен сабақтар өткізеді.

9. Жас айбындарды ӘШДД-ны іске асыру үшін ӘШДД ұйымдарында оқу-материалдық база ұйымдастырылады және жетілдіріледі.

10. Ұсынылатын оқу-материалдық базаның құрамына мыналар кіреді:

1) оқу кабинеттері және мамандандырылған үй-жайлар (алаңдар):

әскери іс, тактика, топография, байланыс, радиациялық, химиялық және биологиялық қорғау негіздерін, дрон операторының дағдыларын және басқаларды зерделеу үшін қажетті оқу құралдарымен, плакаттармен, схемалармен, қару мен әскери техника макеттерімен, дрондармен, әскери даярлық бойынша интерактивті сабақ жинағы бар үш өлшемді симуляторлармен жабдықталған ӘШДД кабинеті;

саптық тәсілдерді пысықтау үшін айналармен, саптық командаларды орындау қағидалары жазылған плакаттармен жарақтандырылған саптық даярлық кабинеті (алаңы) немесе саптық плац;

спорттық жабдықты және құрал-жабдықты (гимнастикалық снаряд, белтемір, арқан, гантель, штанга, спорттық төсеніш, нысан және басқа) қамтитын, дене шынықтыру дайындығымен айналысу, өзін-өзі қорғау, кедергілерден өту тәсілдерін пысықтау үшін арналған спорт залы/алаңы;

әртүрлі кедергілерден өту дағдыларын пысықтау, дене төзімділігі мен психологиялық тұрақтылықты дамыту үшін арналған кедергілер жолағы;

пневматикалық қарудан ату негіздеріне үйрету және дәл ату дағдыларын пысықтау үшін арналған, нысандармен, қорғаныш керек-жарақпен, қарумен, оқ ату нәтижесін бақылау құралдарымен жабдықталған тир (электрондық/пневматикалық);

алғашқы медициналық көмек көрсету тәсілдерін пысықтау үшін оқу құралдарымен, манекендермен, медициналық құрал-жабдықпен және шығыс материалдарымен жарақтандырылған медициналық даярлық кабинеті (болған кезде);

информатика, әскери байланыс және дрондарды басқару негіздерін зерделеу үшін компьютерлік техникамен, әскери даярлық бойынша интерактивті сабақ жинағы бар үш өлшемді симуляторлармен, мультимедиялық жабдықпен және мамандандырылған бағдарламалық қамтылыммен жарақтандырылған ақпараттық технологиялар кабинеті (болған кезде).

2) қару-жарақ пен әскери техника (макеттер/оқу-жаттығу үлгілері):

автомат, пистолет, граната макеттері;

инженерлік оқ-дәрілердің (миналардың, снарядтардың) оқу-жаттығу үлгілері;

әртүрлі мақсаттағы дрондардың оқу-жаттығу үлгілері;

радиациялық-химиялық және биологиялық қорғау оқу-жаттығу құралдары (газтұмша, жалпыәскери қорғаныш жиынтық);

байланыс құралдарының оқу-жаттығу үлгілері (радиостанция);

қадағалау аспаптарының оқу-жаттығу үлгілері (дүрбі, түнде көру аспабы);

3) оқу-әдістемелік материалдар:

оқулықтар, оқу құралдары, әдістемелік әзірлемелер, тестілер, тапсырмалар, барлық ӘШДД бөлімі бойынша сұрақтар;

плакаттар, схемалар, кестелер, қауіпсіздік жөніндегі нұсқаулықтар;

бейнематериалдар, презентация, әскери даярлық бойынша интерактивті сабақ жинағы бар үш өлшемді симуляторлар;

нормативтік құжаттар, ҚР ҚК жарғылары;

4) қосымша жабдық пен құрал-жабдық:

әскери киім нысанының үлгілері;

жергілікті жерде бағдарлау құралдары (карта, құбылнама);

шанецтік құрал-сайман (инженерлік күрек);

медициналық дәріқобдиша;

өрт сөндіру құралдары;

әскерге шақыруға дейінгі далалық оқу-жаттығу сабақтары (бұдан әрі – ӘШДДОС) кезеңінде жас айбындар мен ӘШДД оқытушыларын орналастыру үшін кенеп шатырлар мен оларға құрал-жабдық.

11. ӘШДД ұйымының көрнекі үгіт-насихат құралдары осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес жабдықталады.

12. ӘШДД ұйымында оқуға ерікті негізде 12-ден 18 жасқа дейінгі ӘШДД ұйымының білім алушылары қабылданады.

13. Жас айбындардың сыныптары мен топтары саны 21-30 адамнан тұратын взвод деп аталады және 7-10 адамнан тұратын бөлімшеге бөлінеді.

14. ӘШДД ұйымы басшысының бұйрығымен жас айбындар қатарынан взвод және бөлімше командирлері тағайындалады.

15. Жас айбынның ӘШДД сабақтарына арналған киім нысанының жалпы түрі осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес айқындалады.

3-тарау. Қосымша білімнің білім беру бағдарламалары бойынша әскерге шақыруға дейінгі даярлықтан өту тәртібі

16. ӘШДД теориялық және практикалық сабақтарды, сондай-ақ әскери-патриоттық тәрбие іс-шараларын қамтиды. Теориялық сабақтар дәріс, семинар, әңгімелесу және консультация нысанында өткізіледі. Практикалық сабақтар жаттықтыру, ойын, ӘШДДОС, жарыс және практикалық дағдыларды қалыптастыруға бағытталған басқа да іс-шара нысанында өткізіледі.

17. ӘШДД "Әскерге шақыруға дейінгі даярлық бойынша қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2025 жылғы 29 тамыздағы № 1181 бұйрығына сәйкес іске асырылады, ол:

барлық үлгідегі жалпы білім беретін мектептер үшін әскерге шақыруға дейінгі даярлық бойынша қосымша білімнің білім беру бағдарламасын;

техникалық және кәсіптік білім беру (ТКБ) мекемелері үшін әскерге шақыруға дейінгі даярлық бойынша қосымша білімнің білім беру бағдарламасын;

қосымша білімнің мектептен тыс ұйымдары үшін әскерге шақыруға дейінгі даярлық бойынша қосымша білімнің білім беру бағдарламасын;

ҚР ҚК, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының әскери бөлімдері үшін әскерге шақыруға дейінгі даярлық бойынша қосымша білімнің білім беру бағдарламасын қамтиды.

18. ӘШДД бойынша сабақ кестесін ӘШДД ұйымының басшысы бекітеді, онда сабақ саны, ұзақтығы, реттілігі мен күні көрсетіледі. Сабақтың ұзақтығы ӘШДД-ның тиісті білім беру бағдарламасында айқындалады. Сабақ кестесі жас айбындардың жас ерекшеліктері ескеріліп жасалады.

19. Сабақ өткізу нысанын ӘШДД оқытушысы оқу материалының мазмұнына және сабақ мақсатына байланысты айқындайды. ӘШДД оқытушысы қазіргі заманғы білім беру технологияларын және интерактивті дәріс, кейс, тренинг, жағдайды модельдеу сияқты оқыту әдістерін пайдаланады.

20. Жас айбындардың барлық теориялық сабағы "Білім беру объектілеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 5 тамыздағы № ҚР ДСМ-76 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 23890 болып тіркелген) айқындалған қауіпсіздік талаптарына, санитариялық-гигиеналық нормаларға сәйкес арнайы жабдықталған кабинеттерде (сыныптарда) өткізіледі.

21. Жас айбындардың саптық даярлық бойынша практикалық сабағы Қазақстан Республикасы Президентінің 2007 жылғы 5 шілдедегі № 364 Жарлығымен бекітілген ҚР ҚК-нің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының саптық жарғысында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 33970 болып тіркелген) айқындалған элементтерді орындауға мүмкіндік беретін арнайы жабдықталған алаңдарда (саптық плацта) өткізіледі.

22. Жас айбындардың жалпы дене шынықтыру дайындығы бойынша практикалық сабағы ағымдағы метеорологиялық жағдайға байланысты далада сабақ өткізуге мүмкіндік беретін арнайы жабдықталған, оның ішінде кедергілер жолағы бар алаңдарда, спорт залдарында және жабық үй-жайларда өткізіледі.

Жас айбындардың жалпы дене шынықтыру дайындығы бойынша практикалық сабағы әскери-қолданбалы бағытты, оның ішінде кедергілер жолағынан өтуді, жауынгерлік өнерді үйретуді көздейді. Жалпы дене шынықтыру дайындығы сабағын тиісті бейіндегі мамандар өткізеді.

23. ӘШДД ұйымдарында жыл сайын жас айбындар үшін Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің міндетін атқарушының 2014 жылғы 21 қарашадағы № 103 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде № 9988 болып тіркелген) Қазақстан Республикасы халқының дене шынықтыру даярлығына президенттік тестілерін өткізу қағидаларына сәйкес дене шынықтыру дайындығы нормативтерін тапсыру ұйымдастырылады және жүргізіледі. Президенттік тестілерді тапсыру нәтижесі бойынша нормативтерді орындаған жас айбындарға дене шынықтыру дайындығы сертификаты (дәрежесі бойынша) беріледі.

24. Әскери іс, әскери қызмет, тактикалық даярлық, оқ ату, саптық даярлық, радиациялық, химиялық және биологиялық қорғау негіздері, бейіндік даярлық бағыты бойынша сабақ әскери даярлық бойынша интерактивті сабақ жинағы бар үш өлшемді симуляторды пайдаланып өткізіледі.

25. Медициналық білім мен тіршілік әрекеті қауіпсіздігі негіздері бойынша сабақты медицина саласындағы маман немесе медициналық даярлықтан өткені туралы тиісті сертификаты болған кезде ӘШДД оқытушысы өткізеді.

26. Жас айбындардың үлгерімін бақылау мынадай нысанда жүргізіледі:

1) ағымдағы (жартыжылдық) бақылау (сұрау, үй тапсырмаларын тексеру, сабақтағы үлгерімін қадағалау);

2) аралық (жылдық) бақылау (бақылау жұмысы, тестілер, бағдарламаның жеке бөлімдері бойынша сынақ);

3) қорытынды аттестаттау (оқу қорытындысы бойынша) (кешенді емтихан, бітіру біліктілік жұмысын орындау).

27. Ағымдағы бақылауды, аралық және қорытынды аттестаттауды өткізу нысандары мен тәртібі осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес айқындалады.

28. Аралық және қорытынды аттестаттау нәтижесі бойынша ӘШДД ұйымдарында жас айбындар үлгерімінің рейтингісі осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес айқындалады.

29. Оқу жылы аяқталғаннан кейін ӘШДД ұйымдарында ұзақтығы күнтізбелік 5 күн (30 оқу сағаты) болатын ӘШДДОС өткізіледі. ӘШДДОС іс жүзінде оқытып-үйрету және жас айбындардың ӘШДД теориялық курсын оқыған кезде меңгерген әдістемелік дағдыларын жетілдіру мақсатында өткізіледі.

30. ӘШДДОС, егер мұндай мүмкіндік болса, жас айбын ата-анасының (заңды өкілдердің) келісімі болған кезде әскери оқу орындары, ҚР ҚК-нің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының әскери бөлімдері базасында өткізіледі. Мұндай мүмкіндік болмаған жағдайда ӘШДДОС әскери-патриоттық қоғамдық бірлестіктер, спорт-сауықтыру лагерьлері базасында немесе білім беру ұйымдары жанынан ұйымдастырылады.

31. ӘШДДОС барысында жас айбындар:

1) әскери қызметшілердің орналасуын және тұрмысын;

2) қарауылдық және ішкі қызметтерді ұйымдастыруды;

3) саптық, оқ ату, тактикалық, дене шынықтыру және әскери-медициналық даярлық элементтерін;

4) әскерлерді радиациялық, химиялық және биологиялық қорғау мәселелерін зерделейді.

32. ӘШДДОС:

1) лагерьлік жиынды (шатырлар мен жағдай болғанда – шатырлы қалашықты) өрістетуді;

2) тактикалық кедергілер жолағынан өтуді;

3) әскери-қолданбалы бағыттағы нормативтерді, жекпе-жек ұрыс элементтерін орындауды;

4) саптық даярлық және бөлімшелердің қозғалуы бойынша нормативтерді орындауды;

5) сақшының міндеттерін орындау бойынша практикалық іс-қимылды;

6) пневматикалық қарудан немесе лазерлік тирде атуды;

7) Калашников автоматының макетін жинауды-бөлшектеуді;

8) алғашқы дәрігерге дейінгі көмек көрсетуді және шартты түрде жараланған адамды жеткізуді;

9) жеке радиациялық, химиялық және биологиялық қорғау құралдарын іс жүзінде қолдануды;

10) азаматтық және аумақтық қорғаныс негіздерін, төтенше жағдай кезінде және соғыс жағдайында іс-қимылды іс жүзінде меңгеруді;

11) қашықтыққа марш жасауды (жағдай болғанда);

12) оқ ату, тактикалық, саптық, дене шынықтыру және әскери-медициналық даярлық бойынша байқау және қорытынды сынақты қамтиды.

33. ӘШДДОС кезінде жеке құрамның болуын тексеруді, таңертеңгі дене шынықтыру жаттығуларын, сабақ пен сынақты, қорытынды шығаруды, әскери-патриоттық іс-шараларды ескеріп, күн тәртібі қамтамасыз етіледі.

34. ӘШДД ұйымы әскери білім беру мәселелеріне жееткшілік ететін ҚР ҚМ құрылымдық бөлімшесі жіберетін жас сарбаздарды әскери-патриоттық тәрбиелеу жөніндегі негізгі іс-шаралар жоспарын ескеріп, тәрбие және әскери-патриоттық жұмыс жоспарын (бұдан әрі – ТӘПЖ жоспары) әзірлейді. ТӘПЖ жоспарын ӘШДД басталғанға дейін 5 жұмыс күнінен кешіктірмей ӘШДД ұйымының басшысы бекітеді.

35. ТӘПЖ жоспарына мынадай бөлімдер енгізіледі:

1) әскери-патриоттық жұмыс;

2) ақпараттық-тәрбие жұмысы;

3) көшбасшылық қасиеттерді тәрбиелеу;

4) идеологиялық жұмыс;

5) мәдени-демалыс жұмысы;

6) психологиялық жұмыс;

7) имидждік жұмыс және қоғаммен байланыс.

36. ӘШДД бойынша қосымша білімнің білім беру бағдарламасын толық көлемде меңгерген жас айбындарға ӘШДД ұйымының басшысы салтанатты жағдайда өткен бағдарлама бойынша пәндер, баға мен сағат саны көрсетілген ӘШДД-дан өткені туралы сертификат береді.

37. ӘШДД бойынша қосымша білімнің білім беру бағдарламасын меңгерген жас айбындарға "Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 38, 39-баптарына сәйкес жеңілдіктер беріледі. Қосымша білімнің білім беру бағдарламасын меңгерген жас айбындарды есепке алу "Азаматтарды әскерге шақыруға дейінгі даярлықты жүзеге асыратын ұйымдардың тізілімі" ақпараттық жүйесінде жүзеге асырылады.

38. ӘШДД бойынша толық курсты аяқтаған азаматтардың тізімін ӘШДД ұйымдарының басшылары азаматтардың тіркелген орны бойынша жергілікті әскери басқару органына жібереді.

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2025 жылғы "___" ______ №_____ бұйрығына 1-қосымша

Көрнекі үгіт-насихат құралдарының ең аз тізбесі

Р/с №	Атауы	Ескертпе
1	Қазақстан Республикасы мемлекеттік туының, елтаңбасының, гимнінің, ҚР ҚК эмблемасының бейнесі
2	Әскери анттың мәтіні
3	Әскери қызметшілердің құқықтары мен міндеттері
4	Қарулы Күштердің құрылымы туралы ақпарат
5	Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері Жоғарғы Бас Қолбасшысының портреті
6	Сағадат Нұрмағамбетовтің, Бауыржан Момышұлының, Шоқан Уәлихановтың, Талғат Бигелдиновтің, Сабыр Рақымовтың портреті
7	ҚР ҚМ басшылық құрамының портреті
8	Қазақстан Республикасы азаматтарының әскери қызмет міндеттерін орындау кезіндегі кепілдіктері
9	Ақпаратты мультимедиялық көрсету құралдары (интерактивті тақта, мультимедиялық проектор, мультимедиялық экран және т.б.)

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2025 жылғы "___" ______ №_____ бұйрығына 2-қосымша

Жас айбынның далалық киім нысанының жалпы түрі

Жас айбынның далалық киім нысаны үшін шевронның жалпы түрі

сол жақтан	оң жақтан

Жас айбынның күнделікті киім нысанының жалпы түрі

Жас айбынның күнделікті киім нысаны үшін шевронның жалпы түрі

сол жақтан	оң жақтан

Жас айбынның күнделікті киім нысаны үшін кеудеге тағатын жапсырмалар

оң жақтан	сол жақтан

Ескертпе:

ӘШДД-дан теориялық сабақ өткізген уақытта жас айбындар далалық және күнделікті киім нысанына сәйкес келетін киім нысанын киеді (ӘШДД ұйымы басшысының шешімі бойынша). Практикалық сабақта және ӘШДДОС-да киім нысаны — далалық. Салтанатты және әскери-патриоттық іс-шараларда — күнделікті, қара түсті классикалық аяқ киім.

Күнделікті уиім нысаны бас киімінің түрі (берет немесе кепка) ӘШДД ұйымы басшысының шешімімен айқындалады.

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2025 жылғы "___" ______ №_____ бұйрығына 3-қосымша

ӘШДД бойынша ағымдағы бақылауды, аралық және қорытынды аттестаттауды өткізу нысаны мен тәртібі

1. Жалпы ережелер

1.1. Осы тәртіп қосымша білімнің білім беру бағдарламалары шеңберінде ӘШДД бойынша ағымдағы бақылауды, аралық және қорытынды аттестаттауды (бұдан әрі – аттестаттау) өткізу нысаны мен тәртібін айқындайды.

1.2. Аттестаттау мақсаты – жас айбындардың білім беру бағдарламасын меңгеру деңгейін бағалау, білім мен дағдылардағы олқылықтарды анықтау, сондай-ақ оларды оқу қызметіне ынталандыру болып табылады.

2. Ағымдағы бақылау

2.1. Мақсаты: оқу процесі барысында пәндердің (модульдердің) нақты тақырыптары мен бөлімдері бойынша оқу материалын меңгеру дәрежесін айқындау.

2.2. Нысаны:

Ауызша сұрау: практикалық сабақ, семинар, дәріс өткізу барысында білімін тексеру;

Жазбаша жұмыс: тест, реферат, эссе.

Практикалық тапсырмалар: практикалық дағдыларды пысықтауға бағытталған тапсырмаларды орындау (мысалы, Калашников автоматын бөлшектеу-жинау, алғашқы көмек көрсету, РХБҚ құралдарын кию, жергілікті жерде бағдарлану).

Үй тапсырмасының орындалуын тексеру.

Сабақтағы жұмысты бағалау: белсенділікті, жауаптардың дұрыстығын, тапсырмалардың орындалуын есепке алу.

2.3. Өткізу тәртібі:

Ағымдағы бақылауды ӘШДД оқытушысы оқу кезеңінің барлық мерзімі ішінде жүргізеді.

Ағымдағы бақылау нәтижелері аралық аттестаттауға баға қою кезінде ескеріледі.

3. Аралық аттестаттау

3.1. Мақсаты: оқу пәнін (модулін) зерделеу аяқталған соң оқу материалын меңгеру деңгейін бағалау.

3.2. Нысаны:

Сынақ: ауызша немесе жазбаша сұрау, практикалық тапсырманы орындау түрінде өткізіледі.

3.3. Өткізу тәртібі:

Аралық аттестаттауды өткізу нысаны оқу жоспарында және оқу пәнінің (модульдің) жұмыс бағдарламасында айқындалады.

Аралық аттестация нәтижелері балдық жүйе бойынша (бағалау өлшемшартына сәйкес) немесе "сынақ", "сынақтан өтпеді" деп бағаланады.

4. Қорытынды аттестаттау

4.1. Мақсаты: білім алушылардың жалпы ӘШДД бағдарламасын толық меңгеру деңгейін бағалау, алынған білімнің, іскерліктің, дағдылар мен қасиеттердің бағдарламада белгіленген талаптарға сәйкестігін анықтау.

4.2. Нысаны:

Кешенді емтихан: ӘШДД бағдарламасының барлық негізгі бөлімдері бойынша теориялық білім мен практикалық дағдыларды тексеруді қамтиды.

4.3. Өткізу тәртібі:

Қорытынды аттестаттауға ӘШДД бағдарламасының барлық оқу пәні (модулі) бойынша аралық аттестаттаудан сәтті өткен білім алушылар жіберіледі.

Қорытынды аттестаттау комиссиясының құрамын бағдарламаны іске асыратын ұйымның басшысы бекітеді. Комиссия құрамына ӘШДД оқытушылары, ӘШДД ұйымының өкілдері, сондай-ақ, мүмкін болса, әскери бөлімдердің (мекемелердің) өкілдері енгізіледі.

Кешенді емтиханға арналған емтихан билеттерін (сұрақтарды) ӘШДД оқытушылары әзірлейді.

Қорытынды аттестаттау нәтижелері балдық жүйе бойынша (бағалау өлшемшартына сәйкес) бағаланады.

Қорытынды аттестаттаудан сәтті өткен білім алушыларға ӘШДД-дан өткенін растайтын құжат беріледі.

5. Қайта тапсыру

5.1. Аралық немесе қорытынды аттестаттау нәтижелері бойынша қанағаттанарлықсыз баға алған білім алушылар қайта тапсырудан өтеді.

5.2. Қайта тапсыру тәртібі мен мерзімін ӘШДД бағдарламасын іске асыратын ұйым айқындайды.

6. Құжаттама

6.1. Аттестаттаудың барлық түрінің нәтижелері тиісті құжаттарда (үлгерім журналдарында, емтихан ведомостарында, қорытынды аттестаттау хаттамаларында және т.с.) тіркеледі.

6.2. Аттестатау бойынша құжаттама ӘШДД бағдарламасын іске асыратын ұйымда белгіленген тәртіппен сақталады.

Ескертпе:

Осы тәртіп үлгілік болып табылады және нақты ӘШДД білім беру бағдарламасының және оны іске асыратын ұйымның ерекшеліктеріне қарай бейімделуі мүмкін. Аттестаттаудың барлық кезеңдерін нақты регламенттеу және ақпаратты оқыту басталғанда білім алушылардың назарына жеткізу қажет.

1-кесте. Жас айбындардың рейтингісі

Р/с №

Тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) (ТАӘ)

Туған күні

Жеке сәйкестендіру нөмірі (ЖСН)

Теориялық даярлық (балл)

Саптық даярлық (балл)

Дене шынықтыру дайындығы (балл)

Әскери-қолданбалы даярлық (балл)

Тәртібі мен сабаққа қатысуы (балл)

Әскери-патриоттық іс-шараларға қатысуы (балл)

Ұйымның қосымша бағалауы (балл)

Жиынтық балы

Рейтингілік орны

Ескертпе

1

2

3

…

…

…

Нысанға түсіндірме:

Т.А.Ә.: жас айбынның тегі, аты және әкесінің аты толық көрсетіледі.

Туған күні: жас айбынның туған күні көрсетіледі.

ЖСН: жас айбынның жеке сәйкестендіру нөмірі көрсетіледі (ЖСН-нің сақталуы мен пайдаланылуы дербес деректерді қорғау туралы ҚР заңнамасының талаптарына сәйкес келуге тиіс).

Бағалау өлшемшарты:

әр бағанда жас айбынның тиісті өлшемшарт бойынша алған балы көрсетіледі.

Жалпы балл:

барлық өлшемшарт бойынша балл жиынтығы ретінде есептеледі.

Рейтинг:

жалпы балл негізінде айқындалады. Ең көп балл жинаған жас айбындар бірінші, екінші және үшінші жүлделі орындарды иеленеді.

Ескертпе: бұл бағанда қосымша ақпарат көрсетілуі мүмкін, мысалы, жас айбынның ерекше жетістіктері туралы.

Бұл нысан үлгілік болып табылады және нақты білім беру бағдарламасының және оны іске асыратын ұйымның ерекшеліктеріне қарай бейімделуі мүмкін.

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2025 жылғы "___" ______ №_____ бұйрығына 4-қосымша

Нысан

Жас айбындардың ӘШДД бойынша жеке рейтингісі

ӘШДД бағдарламасын іске асыратын ұйым: _________________________

Білім беру бағдарламасы: _____________________________________

Оқу жылы: __________________________________________________

Тобы: _______________________________________________________

Т.А.Ә. _______________________________________________________

*Бағалау өлшемшарттары: *

1) Теориялық даярлық: _____ (ең жоғары 30 балл);

2) Саптық даярлық: _____ (ең жоғары 10 балл);

3) Дене шынықтыру дайындығы: _____ (ең жоғары 10 балл);

4) Әскери-қолданбалы даярлық: _____ (ең жоғары 20 балл);

5) Тәртібі мен сабаққа қатысуы: _____ (ең жоғары 10 балл);

6) Әскери-патриоттық іс-шараларға қатысуы: _____ (ең жоғары 20 балл);

7) қосымша балл: (үздік білім көрсететін, белсенді көшбасшылық ұстаным танытқан жас айбындар қосымша балмен көтермеленуі мүмкін) _____ (5-тен 50 баллға дейін).

8) жиыны: _____ (ең жоғары 150 балл).

Жас айбынның рейтингісі: _______