О внесении изменений в совместный приказ исполняющего обязанности Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 20 августа 2021 года № 457 и Министра энергетики Республики Казахстан от 23 августа 2021 года № 274 "Об утверждении методики экономической оценки ущерба ресурсам недр"

Совместный приказ и.о. Министра промышленности и строительства Республики Казахстан от 28 июля 2025 года № 278, Министра энергетики Республики Казахстан от 15 августа 2025 года № 317-н/қ и Председателя Агентства Республики Казахстан по атомной энергии от 19 августа 2025 года № 24 - н/қ. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 17 сентября 2025 года № 36865

      ПРИКАЗЫВАЕМ:

      1. Внести в совместный приказ исполняющего обязанности Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 20 августа 2021 года № 457 и Министра энергетики Республики Казахстан от 23 августа 2021 года № 274 "Об утверждении методики экономической оценки ущерба ресурсам недр" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 24132) следующие изменения:

      в Методике экономической оценки ущерба ресурсам недр, утвержденной указанным совместным приказом:

      пункт 6 изложить в новой редакции:

      "6. Лица, применяющие настоящую Методику для определения фактического объема незаконно добытых (изъятых из недр) полезных ископаемых или иной количественной характеристики причиненного вреда в случае необходимости привлекают соответствующих специалистов, экспертов и организации в порядке и случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан.

      В целях возмещения ущерба, причиненного в результате незаконного пользования недрами, в том числе незаконного изъятия (добычи) полезных ископаемых, государственные органы и лица применяющие данную методику учитывают сведения из материалов соответствующих уголовных дел, об административных правонарушениях, возбужденных по тем же основаниям, из заключений по объемам и составу полезных ископаемых представленных соответствующими специалистами, экспертами и организациями в порядке и случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан.

      В случае недостаточных сведений необходимых для определения размера экономической оценки ущерба, причиненного в результате незаконного пользования недрами, в том числе незаконного изъятия (добычи) полезных ископаемых должностными лицами уполномоченного органа в области твердых полезных ископаемых, уполномоченного органа в области углеводородов и добычи урана, местных исполнительных органов областей, города республиканского значения и столицы запрашиваются дополнительные материалы.";

      пункт 7 изложить в новой редакции:

      "7. Для определения стоимости незаконно добытых полезных ископаемых используются источники информации в следующей очередности по мере наличия или отсутствия сведений:

      1) Перечень официально признанных источников информации о рыночных ценах, утвержденный приказом Заместителя Премьер-Министра - Министра финансов Республики Казахстан от 12 июля 2023 года № 757 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 33067) (далее – Приказ);

      2) источники информации о биржевых котировках;

      3) официальная статистическая информация, публикуемая уполномоченным органом в области государственной статистики;

      4) отчеты о выполнении обязательств лицензионно/контрактных условий и рабочей программы (в части объемов реализации полезных ископаемых в денежном выражении и в натуральных показателях), представленные недропользователями в государственные органы за предыдущий отчетный период;

      5) данные других организаций о рыночных ценах, находящиеся в открытом доступе.";

      пункт 9 изложить в новой редакции:

      "9. При использовании в качестве источников информации статистической информации государственных органов или официально признанных источников информации о рыночных ценах, согласно Приказу, рыночная цена полезного ископаемого учитывается по значению цены в календарном месяце, в котором выявлен ущерб.";

      пункт 14 изложить в новой редакции:

      "14. Размер ущерба в результате незаконного пользования недрами при добыче твердых полезных ископаемых определяется по следующей формуле:

      У=(ОдобСдоб)+(ОдобСдобРбст),

      где:

      У – размер ущерба ресурсам недр;

      Одоб – объем незаконно добытых твердых полезных ископаемых, тонна/кубические метры;

      Сдоб – стоимость незаконно добытых твердых полезных ископаемых;

      Рбст – размер базовой ставки, установленной Национальным Банком Республики Казахстан на первый рабочий день месяца, в котором определяется размер ущерба, %.";

      пункт 17 изложить в новой редакции:

      "17. Размер ущерба в результате незаконного пользования недрами при добыче общераспространенных полезных ископаемых (далее – ОПИ), определяется местным исполнительным органом области, города республиканского значения и столицы по следующей формуле:

      У=(ОдобСдоб)+(ОдобСдобРбст),

      где:

      У – размер ущерба ресурсам недр;

      Одоб – объем незаконно добытых полезных ископаемых, тонна/кубические метры;

      Сдоб – стоимость незаконно добытых ОПИ;

      Рбст – размер базовой ставки, установленной Национальным Банком Республики Казахстан на первый рабочий день месяца, в котором определяется размер ущерба, %.";

      пункт 19 изложить в новой редакции:

      "19. Размер ущерба в результате незаконного пользования недрами при добыче углеводородов определяется по следующей формуле:

      У=(ОдобСдоб)+(ОдобСдобРбст);

      где:

      У – размер ущерба ресурсам недр,

      Одоб – объем незаконно добытых углеводородов, тонна;

      Сдоб – стоимость незаконно добытых углеводородов;

      Рбст – размер базовой ставки, установленной Национальным Банком Республики Казахстан на первый рабочий день месяца, в котором определяется размер ущерба, %.".

      2. Департаменту недропользования Министерства промышленности и строительства Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего совместного приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего совместного приказа на интернет-ресурсе Министерства промышленности и строительства Республики Казахстан после его официального опубликования.

      3. Контроль за исполнением настоящего совместного приказа возложить на курирующего вице-министра промышленности и строительства Республики Казахстан.

      4. Настоящий совместный приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования.

      Председатель Агентства
Республики Казахстан
по атомной энергии
__________А. Саткалиев
      Министр энергетики
Республики Казахстан
__________ Е. Аккенженов
      исполняющий обязанности
Министра промышленности
и строительства
Республики Казахстан
__________ И. Шархан

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство экологии
и природных ресурсов
Республики Казахстан

"Жер қойнауы ресурстары залалын экономикалық бағалау әдістемесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің міндетін атқарушының 2021 жылғы 20 тамыздағы № 457 және Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2021 жылғы 23 тамыздағы № 274 бірлескен бұйрығына өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Өнеркәсіп және құрылыс министрінің м.а. 2025 жылғы 28 шілдедегі № 278, Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2025 жылғы 15 тамыздағы № 317-н/қ және Қазақстан Республикасы Атом энергиясы жөніндегі агенттігі төрағасының 2025 жылғы 19 тамыздағы № 24 - н/қ бірлескен бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2025 жылғы 17 қыркүйекте № 36865 болып тіркелді

      БҰЙЫРАМЫЗ:

      1. "Жер қойнауы ресурстары залалын экономикалық бағалау әдістемесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің міндетін атқарушының 2021 жылғы 20 тамыздағы № 457 және Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2021 жылғы 23 тамыздағы № 274 бірлескен бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24132 болып тіркелген) мынадай өзгерістер енгізілсін:

      көрсетілген бірлескен бұйрықпен бекітілген Жер қойнауы ресурстары залалын экономикалық бағалау әдістемесінде:

      6-тармақ жаңа редакцияда жазылсын:

      "6. Заңсыз өндірілген (жер қойнауынан алынған) пайдалы қазбалардың нақты көлемін немесе келтірілген зиянның өзге де сандық сипаттамасын айқындау үшін осы Әдістемені қолданатын адамдар қажет болған жағдайда Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен және жағдайларда тиісті мамандарды, сарапшылар мен ұйымдарды тартуға құқылы.

      Жер қойнауын заңсыз пайдалану, оның ішінде пайдалы қазбаларды заңсыз алу (өндіру) нәтижесінде келтірілген залалды өндіріп алу мақсатында мемлекеттік органдар мен осы әдістемені қолданатын адамдар сол негіздер бойынша қозғалған тиісті қылмыстық істердің және әкімшілік құқық бұзушылық туралы істердің материалдарынан, Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен тиісті мамандар, сарапшылар мен ұйымдар ұсынған пайдалы қазбалардың көлемі мен құрамы бойынша қорытындыдан мәліметтерді ескереді.

      Жер қойнауын заңсыз пайдалану, оның ішінде пайдалы қазбаларды заңсыз алу (өндіру) нәтижесінде келтірілген залалды экономикалық бағалау мөлшерін айқындау үшін қажетті мәліметтер жеткіліксіз болған жағдайда, пайдалы қатты қазбалар саласындағы уәкілетті органның, көмірсутектер және уран өндіру саласындағы уәкілетті органның, облыстардың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органдарының лауазымды адамдары қосымша материалдар сұратады.";

      7-тармақ жаңа редакцияда жазылсын:

      "7. Заңсыз өндірілген пайдалы қазбалардың құнын айқындау үшін мәліметтердің болуына немесе болмауына қарай мынадай кезектіліктегі ақпарат көздері пайдаланылады:

      1) Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Қаржы министрінің 2023 жылғы 12 шілдедегі № 757 бұйрығымен бекітілген Нарықтық бағалар туралы ресми танылған ақпарат көздерінің тізбесі (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 12 шiлдеде № 33067 болып тіркелген) (бұдан әрі – Бұйрық);

      2) биржалық баға белгіленімдері туралы ақпарат көздері;

      3) мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті орган жариялайтын ресми статистикалық ақпарат;

      4) жер қойнауын пайдаланушылар өткен есепті кезең үшін мемлекеттік органдарға ұсынған лицензиялық/келісімшарттық шарттар міндеттемелерінің және жұмыс бағдарламасының (пайдалы қазбаларды ақшалай мәндегі және заттай көрсеткіштердегі өткізу көлемі бөлігінде) орындалуы туралы есептер;

      5) ашық қолжетімділікке жататын нарықтық бағалар туралы басқа ұйымдардың деректері.";

      9-тармақ жаңа редакцияда жазылсын:

      "9. Мемлекеттік органдардың статистикалық ақпаратты немесе ресми танылған нарықтық бағалар туралы ақпарат көздерін ақпарат көзі ретінде пайдаланған кезде Бұйрыққа сәйкес пайдалы қазбаның нарықтық бағасы залал анықталған күнтізбелік айдағы бағаның мәні бойынша ескеріледі.";

      14-тармақ жаңа редакцияда жазылсын:

      "14. Пайдалы қатты қазбаларды өндіру кезінде жер қойнауын заңсыз пайдалану нәтижесінде келтірілген залалдың мөлшері мынадай формула бойынша айқындалады:

      З = (ӨкӨқ) + (ӨкӨқБмм),

      мұнда:

      З – жер қойнауы ресурстарына келтірілген залалдың мөлшері;

      Өк – заңсыз өндірілген пайдалы қатты қазбалардың көлемі, тонна/текше метр;

      Өқ – заңсыз өндірілген пайдалы қатты қазбалардың құны;

      Бмм– залал мөлшері айқындалатын айдың бірінші жұмыс күніне Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі белгілеген базалық мөлшерлеменің мөлшері,%.";

      17-тармақ жаңа редакцияда жазылсын:

      "17. Кең таралған пайдалы қазбаларды (бұдан әрі – КТПҚ) өндіру кезінде жер қойнауын заңсыз пайдалану нәтижесінде келтірілген залалдың мөлшері облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органымен мынадай формула бойынша айқындалады:

      З = (ӨкӨқ) + (ӨкӨқБмм),

      мұнда:

      З – жер қойнауы ресурстарына келтірілген залалдың мөлшері;

      Өк– заңсыз өндірілген пайдалы қазбалардың көлемі, тонна/текше метр;

      Өқ – заңсыз өндірілген КТПҚ құны;

      Бмм– залал мөлшері айқындалатын айдың бірінші жұмыс күніне Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі белгілеген базалық мөлшерлеменің мөлшері,%.";

      19-тармақ жаңа редакцияда жазылсын:

      "19. Көмірсутектерді өндіру кезінде жер қойнауын заңсыз пайдалану нәтижесінде келтірілген залал мөлшері мынадай формула бойынша айқындалады:

      З = (ӨкӨқ) + (ӨкӨқБмм),

      мұнда:

      З – жер қойнауы ресурстарына келтірілген залалдың мөлшері;

      Өк – заңсыз өндірілген көмірсутектердің көлемі, тонна;

      Өқ – заңсыз өндірілген көмірсутектердің құны;

      Бмм– залал мөлшері айқындалатын айдың бірінші жұмыс күніне Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі белгілеген базалық мөлшерлеменің мөлшері,%.".

      2. Қазақстан Республикасы Өнеркәсіп және құрылыс министрлігінің Жер қойнауын пайдалану департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бірлескен бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бірлескен бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін оны Қазақстан Республикасы Өнеркәсіп және құрылыс министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бірлескен бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Өнеркәсіп және құрылыс вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бірлескен бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Атом энергиясы жөніндегі
агенттігінің төрағасы
_______А. Саткалиев
      Қазақстан Республикасы
Энергетика министрі
________Е. Аккенженов
      Қазақстан Республикасы
      Өнеркәсіп және құрылыс министрінің
      міндетін атқарушы _________ И. Шархан

      "КЕЛІСІЛГЕН"

      Қазақстан Республикасы

      Экология және табиғи ресурстар

      министрлігі