ИПС "Әділет"

Примечание ИЗПИ!
Порядок введения в действие см. п. 5.

Правление Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить Перечень нормативных правовых актов Республики Казахстан по вопросам банковской и микрофинансовой деятельности, в которые вносятся изменения и дополнения, согласно приложению к настоящему постановлению (далее – Перечень).

2. Департаменту поведенческого надзора в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) совместно с Юридическим департаментом государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего постановления представление в Юридический департамент сведений об исполнении мероприятия, предусмотренного подпунктом 2) настоящего пункта.

4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на курирующего заместителя Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка.

5. Настоящее постановление подлежит официальному опубликованию и вводится в действие с 31 августа 2025 года, за исключением пункта 1 Перечня, пункта 12 Приложения 1 к Перечню и пункта 10 Приложения 2 к Перечню, которые вводятся в действие с 30 сентября 2025 года.

Председатель Агентства
Республики Казахстан
по регулированию и развитию
финансового рынка

М. Абылкасымова

"СОГЛАСОВАНО"
Министерство цифрового развития, инноваций
и аэрокосмической промышленности
Республики Казахстан

Приложение к постановлению
Правления Агентства
Республики Казахстан
по регулированию и развитию
финансового рынка
от 28 августа 2025 года № 46

Перечень нормативных правовых актов Республики Казахстан по вопросам банковской и микрофинансовой деятельности, в которые вносятся изменения и дополнения

1. Внести в постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 12 ноября 2019 года № 188 "Об утверждении Правил формирования системы управления рисками и внутреннего контроля для банков второго уровня, филиалов банков-нерезидентов Республики Казахстан" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 19632) следующие изменение и дополнение:

подпункт 7) пункта 123 изложить в следующей редакции:

"7) разработки мер минимизации рисков мошенничества, в том числе при предоставлении заемщику посредством Интернета в течение одного календарного дня нескольких потребительских займов, не обеспеченных залогом имущества, сумма которых в результате сложения превышает минимальный размер, определенный постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 23 декабря 2019 года № 248 "Об утверждении Правил заключения договора банковского займа, в том числе требований к содержанию, оформлению, обязательным условиям договора банковского займа, форм графика погашения займа и памятки для заемщика - физического лица" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 19774);";

подпункт 4) пункта 124 дополнить абзацем пятым следующего содержания:

"соблюдение требования, предусмотренного частью шестой пункта 5-2 статьи 34 Закона о банках, в том числе в случае, предусмотренном подпунктом 7) пункта 123 Правил, а также принятие иных мер в соответствии с Правилами;".

2. Внести в постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 ноября 2019 года № 232 "Об утверждении Порядка заключения договора о предоставлении микрокредита, в том числе требований к содержанию, оформлению договора и его первой страницы, содержащей информацию о полной стоимости микрокредита (сумме переплаты по микрокредиту, предмете микрокредита), обязательным условиям договора о предоставлении микрокредита, а также формы графика погашения микрокредита" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 19697) следующие изменения:

преамбулу изложить в следующей редакции:

"В соответствии с пунктом 3 статьи 4 Закона Республики Казахстан "О микрофинансовой деятельности" Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:";

Порядок заключения договора о предоставлении микрокредита, утвержденный указанным постановлением, изложить в редакции согласно приложению 1 к настоящему Перечню;

в Требованиях к содержанию, оформлению договора и его первой страницы, содержащей информацию о полной стоимости микрокредита (сумме переплаты по микрокредиту, предмете микрокредита), обязательным условиям договора о предоставлении микрокредита, утвержденных указанным постановлением:

абзац второй пункта 13 исключить.

3. Внести в постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 23 декабря 2019 года № 248 "Об утверждении Правил заключения договора банковского займа, в том числе требований к содержанию, оформлению, обязательным условиям договора банковского займа, форм графика погашения займа и памятки для заемщика – физического лица" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 19774) следующие изменения и дополнения:

заголовок изложить в следующей редакции:

"Об утверждении Порядка заключения договора банковского займа, в том числе требований к содержанию, оформлению, обязательным условиям договора банковского займа, форм графика погашения займа и памятки для заемщика - физического лица";

преамбулу изложить в следующей редакции:

"В соответствии с пунктом 2 статьи 34 Закона Республики Казахстан "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан" Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:";

подпункт 1) пункта 1 изложить в следующей редакции:

"1) Порядок заключения договора банковского займа согласно приложению 1 к настоящему постановлению;";

Порядок заключения договора банковского займа, утвержденный указанным постановлением, изложить в редакции согласно приложению 2 к настоящему Перечню;

в Требованиях к содержанию, оформлению, обязательным условиям договора банковского займа, утвержденных указанным постановлением:

пункт 1 изложить в следующей редакции:

"1. Настоящие Требования к содержанию, оформлению, обязательным условиям договора банковского займа (далее – Требования) разработаны в соответствии с пунктом 2 статьи 34 Закона Республики Казахстан "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан" и определяют требования к содержанию, оформлению, обязательным условиям договора банковского займа (далее – договор), заключаемого банками второго уровня (далее - банк).".

дополнить пунктами 1-1 и 1-2 следующего содержания:

"1-1. Для целей Требований используются следующие понятия:

1) кредитная линия - обязательство банка кредитовать заемщика на условиях, позволяющих заемщику самому определять время получения банковского займа, но в пределах суммы и времени, определенных правилами о внутренней кредитной политике банка для такой формы кредитования и соглашением о предоставлении (открытии) кредитной линии;

2) соглашение о предоставлении (открытии) кредитной линии - договор, заключенный на условиях, позволяющих заемщику самому определять в договоре (договорах) или заявлении (заявлениях), являющемся (являющихся) неотъемлемой (неотъемлемыми) частью (частями) соглашения о предоставлении (открытии) кредитной линии, или путем использования платежной карточки, сумму и время получения займа.

1-2. Договор содержит условия, установленные законодательством Республики Казахстан для договоров соответствующего вида, условия, определенные по соглашению сторон, а также обязательные условия согласно следующему перечню:

1) общие условия договора;

2) права заемщика;

3) права банка;

4) обязанности банка;

5) ограничения для банка;

6) ответственность сторон за нарушение обязательств;

7) порядок внесения изменений в условия договора;

8) условие, предусматривающее, что при уступке банком права (требования) по договору третьему лицу требования и ограничения, предъявляемые законодательством Республики Казахстан к взаимоотношениям кредитора с заемщиком в рамках договора, распространяются на правоотношения заемщика с третьим лицом, которому уступлено право (требование).";

часть вторую подпункта 8) пункта 3 изложить в следующей редакции:

"Договор, заключенный с физическим лицом, содержит право заемщика письменно обратиться к банковскому омбудсману в соответствии с Законом о банках для урегулирования разногласий, возникших из заключенного договора.";

абзац первый части первой подпункта 5) пункта 5 изложить в следующей редакции:

"5) при наличии просрочки исполнения обязательства, но не позднее десяти календарных дней с даты ее наступления уведомить заемщика способом и в сроки, предусмотренные в договоре:".

4. Внести в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 16 августа 2024 года № 53 "Об утверждении Правил избрания, досрочного прекращения и осуществления деятельности банковского омбудсмана" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 34955) следующее дополнение:

в приложении к Правилам избрания, досрочного прекращения и осуществления деятельности банковского омбудсмана, утвержденном указанным постановлением:

форму Сведений о кандидате на должность банковского омбудсмана дополнить пунктом 4-1 следующего содержания:

"4-1. Сведения о владении кандидата государственным языком подтверждается справкой диагностического тестирования по системе оценки уровня владения казахским языком КАЗТЕСТ Национального центра тестирования Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан на уровне не ниже уровня В2 либо официальным сертификатом Qazaq Resmi Test о сдаче экзамена по казахскому языку с уровнем B2 в системе онлайн тестирования Qazaq Resmi Test.".

5. Внести в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 16 августа 2024 года № 54 "Об утверждении Правил избрания, досрочного прекращения и осуществления деятельности микрофинансового омбудсмана" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 34943) следующее дополнение:

в приложении к Правилам избрания, досрочного прекращения и осуществления деятельности микрофинансового омбудсмана, утвержденным указанным постановлением:

форму Сведений о кандидате на должность микрофинансового омбудсмана дополнить пунктом 4-1 следующего содержания:

	Приложение 1 к Перечню нормативных правовых актов Республики Казахстан по вопросам банковской и микрофинансовой деятельности, в которые вносятся изменения и дополнения
	Приложение 1 к постановлению Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 ноября 2019 года № 232

Порядок заключения договора о предоставлении микрокредита

1. Настоящий Порядок заключения договора о предоставлении микрокредита (далее – Порядок) разработан в соответствии с пунктом 3 статьи 4 Закона Республики Казахстан "О микрофинансовой деятельности" (далее – Закон) и определяет порядок заключения договора о предоставлении микрокредита.

2. В Порядке используются следующие понятия:

1) кредитная линия - обязательство организации кредитовать заемщика на условиях, позволяющих заемщику самому определять время получения микрокредита, но в пределах суммы и времени, определенных правилами предоставления микрокредитов и соглашением о предоставлении (открытии) кредитной линии;

2) соглашение о предоставлении (открытии) кредитной линии – договор о предоставлении микрокредита, заключенный на условиях, позволяющих заемщику самому определять в договоре (договорах), являющемся (являющихся) неотъемлемой (неотъемлемыми) частью (частями) соглашения о предоставлении (открытии) кредитной линии, сумму и время получения микрокредита, но в пределах суммы и времени, определенных правилами предоставления микрокредитов и соглашением о предоставлении (открытии) кредитной линии;

3) организация – организация, осуществляющая микрофинансовую деятельность (микрофинансовая организация, кредитное товарищество, ломбард, осуществляющие деятельность по предоставлению микрокредитов);

4) сумма переплаты по микрокредиту – сумма всех платежей заемщика по договору, включая сумму вознаграждения, неустойки (штрафа, пени), за исключением предмета микрокредита.

3. Договор о предоставлении микрокредита, в соответствии с которым организация предоставляет заемщику микрокредит заключается с учетом требований гражданского законодательства Республики Казахстан к письменной форме сделки.

4. До заключения договора о предоставлении микрокредита с физическим лицом организация информирует физическое лицо, вне зависимости от способа его обращения за получением микрокредита, о размере ставки вознаграждения в процентах годовых, размере годовой эффективной ставки вознаграждения (реальной стоимости микрокредита), сумме переплаты по микрокредиту, а также осуществляет мероприятия, предусмотренные подпунктами 3), 4) и 5) пункта 2 статьи 7 Закона, с обязательным фиксированием перечня осуществленных организацией мероприятий, который приобщается к кредитному досье заемщика по данному договору.

5. До принятия решения о предоставлении микрокредита физическому лицу, организация осуществляет проверку информации, содержащейся в кредитном отчете либо информационной системе уполномоченного государственного органа (далее – ИС), на предмет наличия следующих сведений:

1) об установлении физическим лицом добровольного отказа от получения микрокредитов;

2) о призыве физического лица на срочную воинскую службу;

3) о ранее полученных физическим лицом банковских займов и (или) микрокредитов;

4) о зарегистрированном браке (супружестве) физического лица.

6. В случае наличия в кредитном отчете физического лица информации, указанной в подпункте 1) пункта 5 Порядка, организация отказывает в предоставлении микрокредита за исключением следующих случаев:

выдачи микрокредита ломбардом;

передачи суммы потребительского микрокредита на банковский счет продавца (поставщика) товаров, работ и услуг на цели приобретения товаров, работ и услуг получение которых подтверждается заемщиком (покупателем);

передачи суммы потребительского микрокредита на цели погашения задолженности по микрокредиту заемщика, полученному в той же организации.

В случае наличия в кредитном отчете физического лица информации, указанной в подпункте 2) пункта 5 Порядка, организация отказывает в предоставлении микрокредита.

7. Организация отказывает физическому лицу в заключении договора о предоставлении потребительского микрокредита, не обеспеченного залогом имущества, посредством Интернета, и информирует его о необходимости обращения в организацию или филиал организации с указанием их адресов при наличии в совокупности следующих случаев:

1) в кредитном отчете физического лица отсутствует информация о ранее полученных им банковских займов и (или) микрокредитов;

2) сумма, указанная в заявлении на заключение договора о предоставлении потребительского микрокредита, превышает семидесятипятикратный размер месячного расчетного показателя, установленный на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете.

Требование, предусмотренное частью первой настоящего пункта, не распространяется на случаи заключения договора о предоставлении потребительского микрокредита, не обеспеченного залогом имущества, если микрокредит выдается на цели приобретения товаров, работ и услуг, получение которых подтверждается заемщиком (покупателем), и сумма потребительского микрокредита переводится на банковский счет продавца (поставщика) товаров, работ и услуг на цели приобретения товаров, работ и услуг.

8. В случае наличия в ИС информации о зарегистрированном браке (супружестве) физического лица, организация в порядке, определенном постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 16 августа 2024 года № 55 "Об утверждении Правил получения согласия супруга (супруги) на предоставление потребительского банковского займа или микрокредита, не обеспеченного залогом имущества, подлежащим регистрации, физическому лицу, минимального размера потребительского банковского займа или микрокредита, по которому необходимо согласие супруга (супруги) на предоставление потребительского банковского займа или микрокредита физическому лицу" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 34946), получает согласие супруга (супруги) на предоставление потребительского микрокредита физическому лицу.

9. До заключения с физическим лицом договора о предоставлении потребительского микрокредита, не обеспеченного залогом имущества, организация осуществляет мероприятия по противодействию мошенничеству, предусмотренные постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 ноября 2019 года № 217 "Об утверждении Правил предоставления микрокредитов электронным способом" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 19714) (далее – Постановление № 217).

10. Организация заключает договор о предоставлении потребительского микрокредита, не обеспеченного залогом имущества, с физическим лицом, не достигшим двадцати одного года, либо старше пятидесяти пяти лет, только после предоставления данным физическим лицом согласия на его заключение, оформленного в соответствии с требованиями, предусмотренными пунктом 11 Порядка.

Требование, предусмотренное частью первой настоящего пункта, также распространяется на случаи выдачи потребительского микрокредита, не обеспеченного залогом имущества, в том числе в рамках соглашения о предоставлении (открытии) кредитной линии.

Требование, предусмотренное частями первой и второй настоящего пункта, не распространяется на случаи передачи суммы потребительского микрокредита, не обеспеченного залогом имущества, на банковский счет продавца (поставщика) товаров, работ и услуг на цели приобретения товаров, работ и услуг, получение которых подтверждается заемщиком (покупателем), и (или) на цели погашения задолженности по микрокредиту заемщика-физического лица, полученному в той же организации.

11. Согласие на заключение договора о предоставлении потребительского микрокредита, не обеспеченного залогом имущества, либо на получение потребительского микрокредита, не обеспеченного залогом имущества, (далее – Согласие) оформляется в произвольной форме и содержит следующие обязательные условия:

1) дату оформления Согласия;

2) сведения о физическом лице: фамилию, имя, отчество (если оно указано в документе, удостоверяющем личность) и индивидуальный идентификационный номер;

3) сведения о потребительском микрокредите, не обеспеченном залогом имущества: сумма, срок, размер ставки вознаграждения (в годовых процентах либо в фиксированной сумме), размер ставки вознаграждения в достоверном, годовом, эффективном, сопоставимом исчислении.

Согласие, оформляемое на бумажном носителе, подписывается физическим лицом при его личном присутствии в организации.

В случае заключения договора о предоставлении потребительского микрокредита, не обеспеченного залогом имущества, посредством Интернета, Согласие оформляется в кредитном бюро, на веб-портале "электронного правительства" либо посредством объектов информатизации организации, интегрированных с сервисами, размещенными на шлюзе "электронного правительства" и удостоверяется электронной цифровой подписью, представленной аккредитованным удостоверяющим центром Республики Казахстан.

Оформление Согласия производится также через объекты информатизации, интегрированные с сервисами, размещенными на шлюзе "электронного правительства" юридического лица, оказывающего услуги организации на основании соответствующего договора.

Непредоставление (не оформление) физическим лицом Согласия в течение срока действия решения организации о предоставлении потребительского микрокредита, не обеспеченного залогом имущества, является отказом физического лица в получении им такого микрокредита.

Срок действия решения организации о предоставлении потребительского микрокредита, не обеспеченного залогом имущества, устанавливается в соответствии с внутренними документами организации.

Организация обеспечивает хранение Согласия до полного исполнения заемщиком-физическим лицом обязательств по договору о предоставлении микрокредита, в том числе в рамках соглашения о предоставлении (открытии) кредитной линии.

12. Передача денег заемщику-физическому лицу по потребительскому микрокредиту, не обеспеченному залогом имущества, на основании договора о предоставлении микрокредита, заключенного посредством Интернета, размер которого составляет семидесятипятикратный и более месячный расчетный показатель, установленный на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете, осуществляется организацией в соответствии с требованиями Постановления № 217.

	Приложение 2 к Перечню нормативных правовых актов Республики Казахстан по вопросам банковской и микрофинансовой деятельности, в которые вносятся изменения и дополнения
	Приложение 1 к постановлению Правления Национального Банка Республики Казахстан от 23 декабря 2019 года № 248

Порядок заключения договора банковского займа

1. Настоящий Порядок заключения договора банковского займа (далее – Порядок) разработан в соответствии с пунктом 2 статьи 34 Закона Республики Казахстан "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан" (далее – Закон о банках) и определяет порядок заключения договора банковского займа (далее – договор) банками второго уровня, в том числе исламским банком при проведении банковской операции, предусмотренной подпунктом 3) пункта 1 статьи 52-5 Закона о банках, акционерным обществом "Банк Развития Казахстана", филиалами банка-нерезидента Республики Казахстан, филиалами исламского банка-нерезидента Республики Казахстан, организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, имеющим лицензию на осуществление банковских заемных операций (далее – банк).

2. Для целей Порядка используются следующие понятия:

2) соглашение о предоставлении (открытии) кредитной линии – договор банковского займа, заключенный на условиях, позволяющих заемщику самому определять в договоре (договорах) или заявлении (заявлениях), являющемся (являющихся) неотъемлемой (неотъемлемыми) частью (частями) соглашения о предоставлении (открытии) кредитной линии, или путем использования платежной карточки, сумму и время получения займа.

3. Банк до заключения договора осуществляет мероприятия, предусмотренные постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 июля 2017 года № 136 "Об утверждении Правил предоставления банковских услуг, раскрытия информации и рассмотрения банками, организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, обращений клиентов, возникающих в процессе предоставления банковских услуг" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15541).

Перечень необходимых документов для заключения договора устанавливается внутренними документами банка.

4. До принятия решения о предоставлении банковского займа физическому лицу банк осуществляет проверку информации, содержащейся в кредитном отчете либо информационной системе уполномоченного государственного органа (далее – ИС), на предмет наличия следующих сведений:

1) об установлении физическим лицом добровольного отказа от получения банковского займа;

2) о призыве физического лица на срочную воинскую службу;

3) о ранее полученных физическим лицом банковских займов и (или) микрокредитов;

4) о зарегистрированном браке (супружества) физического лица.

5. В случае наличия в кредитном отчете физического лица информации, указанной в подпункте 1) пункта 4 Порядка, банк отказывает в предоставлении банковского займа за исключением следующих случаев передачи суммы потребительского банковского займа:

на банковский счет продавца (поставщика) товаров, работ и услуг на цели приобретения товаров, работ и услуг получение которых подтверждается заемщиком (покупателем);

на цели погашения задолженности по банковскому займу заемщика, полученному в том же банке;

в рамках установленного кредитного лимита по платежной карте в размере, не превышающем стопятидесятикратного размера месячного расчетного показателя, установленного на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете.

В случае наличия в кредитном отчете физического лица информации, указанной в подпункте 2) пункта 4 Порядка, банк отказывает в предоставлении банковского займа.

6. Банк отказывает физическому лицу в заключении договора потребительского банковского займа, не обеспеченного залогом имущества, без его личного присутствия в банке, в том числе в филиалах при наличии в совокупности следующих случаев:

2) сумма, указанная в заявлении на заключение договора потребительского банковского займа, превышает стопятидесяткратный размер месячного расчетного показателя, установленный на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете.

Требование, предусмотренное частью первой настоящего пункта, не распространяется на случаи заключения договора потребительского банковского займа, не обеспеченного залогом имущества, если заем выдается на цели приобретения товаров, работ и услуг, получение которых подтверждается заемщиком (покупателем), и сумма займа переводится на банковский счет продавца (поставщика) товаров, работ и услуг.

7. В случае наличия в ИС информации о зарегистрированном браке (супружестве) физического лица, банк в порядке, определенном постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 16 августа 2024 года № 55 "Об утверждении Правил получения согласия супруга (супруги) на предоставление потребительского банковского займа или микрокредита, не обеспеченного залогом имущества, подлежащим регистрации, физическому лицу, минимального размера потребительского банковского займа или микрокредита, по которому необходимо согласие супруга (супруги) на предоставление потребительского банковского займа или микрокредита физическому лицу" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 34946), получает согласие супруга (супруги) на предоставление потребительского банковского займа физическому лицу.

8. До заключения с физическим лицом договора потребительского банковского займа, не обеспеченного залогом имущества, банк реализует мероприятия по противодействию мошенничеству, предусмотренные постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 12 ноября 2019 года № 188 "Об утверждении Правил формирования системы управления рисками и внутреннего контроля для банков второго уровня, филиалов банков-нерезидентов Республики Казахстан" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 19632) (далее – Постановление № 188).

9. Банк заключает договор потребительского банковского займа, не обеспеченного залогом имущества, с физическим лицом, не достигшим двадцати одного года либо старше пятидесяти пяти лет, только после предоставления данным физическим лицом согласия на его заключение, оформленного в соответствии с пунктом 11 Порядка.

Требование, предусмотренное частью первой настоящего пункта, также распространяется на случаи выдачи потребительского банковского займа, не обеспеченного залогом имущества, в рамках соглашения о предоставлении (открытии) кредитной линии.

Требование, предусмотренное частями первой и второй настоящего пункта, не распространяется на случаи передачи суммы потребительского банковского займа, не обеспеченного залогом имущества:

на банковский счет продавца (поставщика) товаров, работ и услуг на цели приобретения товаров, работ и услуг, получение которых подтверждается заемщиком (покупателем);

на банковский счет банка на цели погашения задолженности по банковскому займу заемщика, полученному в том же банке, организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций;

10. Банк передает деньги заемщику-физическому лицу по потребительскому банковскому займу, не обеспеченному залогом имущества, на основании договора банковского займа, заключенного посредством Интернета, размер которого составляет двухсотпятидесятипятикратный и более месячный расчетный показатель, установленный на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете, с соблюдением следующих требований:

1) не ранее, чем через двадцать четыре часа с момента подписания договора либо увеличения суммы банковского займа;

2) после предоставления заемщиком-физическим лицом по истечении срока, указанного в подпункте 1) части первой настоящего пункта, согласия на получение потребительского банковского займа, оформленного в соответствии с пунктом 11 Порядка.

В рамках системы управления рисками, при наличии высокого риска мошенничества, банк обеспечивает передачу денег заемщику-физическому лицу по потребительскому банковскому займу, не обеспеченному залогом имущества, на основании договора банковского займа, заключенного посредством Интернета, размер которого составляет более стопятидесятикратный, но не свыше двухсотпятидесятипятикратного месячного расчетного показателя, установленного на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете, не ранее, чем через восемь часов с момента подписания договора либо увеличения суммы банковского займа и при соблюдении требования подпункта 2) части первой настоящего пункта.

В случае предоставления банком заемщику-физическому лицу в течение одного календарного дня нескольких потребительских займов, не обеспеченных залогом имущества, на основании договоров банковского займа, заключенных посредством Интернета, сумма которых в результате сложения превышает размер, установленный частью первой настоящего пункта, банк соблюдает требование, предусмотренное подпунктом 1) части первой настоящего пункта, а также применяет иные меры в соответствии с процедурами, предусмотренными Постановлением № 188.

Требования, предусмотренные частями первой и третьей настоящего пункта, также распространяются на случаи выдачи посредством Интернета потребительского банковского займа, не обеспеченного залогом имущества, в рамках соглашения о предоставлении (открытии) кредитной линии, заключенного посредством Интернета.

Требование, предусмотренное частью первой настоящего пункта, не распространяется на случаи передачи суммы потребительского банковского займа:

на банковский счет банка на цели погашения задолженности по банковскому займу заемщика, полученному в том же банке;

11. Согласие на заключение договора потребительского банковского займа, не обеспеченного залогом имущества, либо на получение потребительского банковского займа, не обеспеченного залогом имущества, (далее – Согласие) оформляется в произвольной форме и содержит следующие обязательные условия:

1) дату оформления Согласия;

3) сведения о потребительском банковском займе, не обеспеченном залогом имущества: сумма, срок, размер ставки вознаграждения (в годовых процентах либо в фиксированной сумме), размер ставки вознаграждения в достоверном, годовом, эффективном, сопоставимом исчислении.

Согласие, оформляемое на бумажном носителе, подписывается физическим лицом при его личном присутствии в банке, в том числе в его филиалах.

В случае заключения договора потребительского банковского займа, не обеспеченного залогом имущества, посредством Интернета, Согласие оформляется в кредитном бюро, на веб-портале "электронного правительства" либо посредством объектов информатизации банка, интегрированных с сервисами, размещенными на шлюзе "электронного правительства" и удостоверяется электронной цифровой подписью, представленной аккредитованным удостоверяющим центром Республики Казахстан.

Оформление Согласия производится также через объекты информатизации, интегрированные с сервисами, размещенными на шлюзе "электронного правительства" юридического лица, оказывающего услуги банку на основании соответствующего договора.

Непредоставление (не оформление) физическим лицом Согласия в течение срока действия решения банка о предоставлении потребительского банковского займа, не обеспеченного залогом имущества, является отказом физического лица в получении им такого банковского займа.

Срок действия решения банка о предоставлении потребительского банковского займа, не обеспеченного залогом имущества, устанавливается в соответствии с внутренними документами банка.

Банк обеспечивает хранение Согласия до полного исполнения физическим лицом обязательств по договору банковского займа, в том числе в рамках соглашения о предоставлении (открытии) кредитной линии.

12. В случае заключения договора с физическим лицом банк в соответствии с частью второй пункта 2 статьи 39 Закона о банках, предоставляет заемщику - физическому лицу для выбора метода погашения займа проекты графиков погашения займа, рассчитанных различными методами. В обязательном порядке банком представляются заемщику проекты графиков погашения займа, рассчитанных в соответствии с постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 января 2016 года № 8 "Об утверждении Методик расчета регулярных платежей по займам, выдаваемым банками, организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, и микрокредитам, выдаваемым организациями, осуществляющими микрофинансовую деятельность, физическим лицам и предусматривающим наличие графика погашения, а также временных баз для расчета вознаграждения по таким займам, (микрокредитам)" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 13305), следующими методами погашения:

методом дифференцированных платежей, при котором погашение задолженности по банковскому займу осуществляется уменьшающимися платежами, включающими равные суммы платежей по основному долгу и начисленное за период на остаток основного долга вознаграждение;

методом аннуитетных платежей, при котором погашение задолженности по банковскому займу осуществляется равными платежами на протяжении всего срока банковского займа, включающими увеличивающиеся платежи по основному долгу и уменьшающиеся платежи по вознаграждению, начисленному за период на остаток основного долга. Размеры первого и последнего платежей могут отличаться от других.

Банк предлагает заемщику дополнительные методы погашения займа, рассчитанные в соответствии с внутренними правилами, в случае наличия такого условия во внутренних правилах банка.

Порядок, предусмотренный частями первой и второй настоящего пункта, не распространяются на договор, срок займа по условиям которого составляет не более одного месяца, либо договор, по условиям которого выдан кредит овердрафт, а также на соглашение о предоставлении (открытии) кредитной линии.

13. При заключении договора с физическим лицом, получающим заем, не связанный с осуществлением предпринимательской деятельности, банк предоставляет заемщику памятку для заемщика - физического лица по договору по форме согласно приложению 4 к постановлению.

Порядок, предусмотренный частью первой настоящего пункта, не распространяется на договор, срок займа по условиям которого составляет не более одного месяца, либо договор, по условиям которого выдан кредит овердрафт, а также на соглашение о предоставлении (открытии) кредитной линии.

14. Договор заключается с учетом требований гражданского законодательства Республики Казахстан.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Қолданысқа енгізілу тәртібін 5-тармақтан қараңыз.

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Осы қаулыға қосымшаға сәйкес өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін банк және микроқаржылық қызмет мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің тізбесі (бұдан әрі – Тізбе) бекітілсін.

2. Іс-қимылды қадағалау департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы тармақтың 2) тармақшасында көзделген іс-шараның орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Төрағасының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

5. Осы қаулы ресми жариялануға жатады және 2025 жылғы 30 қыркүйектен бастап қолданысқа енгізілетін Тізбенің 1-тармағын, Тізбеге 1-қосымшаның 12-тармағын және Тізбеге 2-қосымшаның 10-тармағын қоспағанда, 2025 жылғы 31 тамыздан бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Қаржы нарығын реттеу және дамыту
Агенттігінің Төрағасы

М. Абылкасымова

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Цифрлық даму, инновациялар

және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі

Қазақстан Республикасының
Қаржы нарығын реттеу және
дамыту Агенттігінің
Басқармасының
2025 жылғы 28 тамыздағы
№ 46 Қаулыға қосымша

Өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін банк және микроқаржылық қызмет мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің тізбесі

1. "Екінші деңгейдегі банктерге, Қазақстан Республикасының бейрезидент-банктерінің филиалдарына арналған тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 12 қарашадағы № 188 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде тіркелген № 19632 болып тіркелген) мынадай өзгеріс және толықтыру енгізілсін:

123-тармақтың 7) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"7) алаяқтық тәуекелдерін барынша азайту шараларын әзірлеу, оның ішінде қарыз алушыға Интернет арқылы күнтізбелік бір күн ішінде мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген, сомасы қосу нәтижесінде "Банктік қарыз шартын жасасу қағидаларын, оның ішінде банктік қарыз шартының мазмұнына, ресімделуіне, міндетті талаптарына қойылатын талаптарды, қарызды өтеу кестесінің және қарыз алушы – жеке тұлғаға арналған жадынаманың нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 23 желтоқсандағы № 248 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19774 болып тіркелген) айқындалған ең төменгі мөлшерден асатын бірнеше тұтынушылық қарыздар беру кезінде;";

124-тармақтың 4) тармақшасы мынадай мазмұндағы бесінші абзацпен толықтырылсын:

"Банктер туралы заңның 34-бабы 5-2-тармағының алтыншы бөлігінде көзделген талаптарды сақтау, оның ішінде Қағидалардың 123-тармағының 7) тармақшасында көзделген жағдайда, сондай-ақ Қағидаларға сәйкес өзге де шаралар қабылдау;".

2. "Микрокредит беру туралы шартты жасасу тәртібін, оның ішінде шарттың мазмұнына, ресімделуіне және микрокредиттің толық құны (микрокредит бойынша артық төленетін сома, микрокредит мәні) туралы ақпаратты қамтитын оның бірінші бетіне, микрокредит беру туралы шарттың міндетті шарттарына қойылатын талаптарды, сондай-ақ микрокредитті өтеу кестесінің нысанын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 29 қарашадағы № 232 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде тіркелген № 19697 болып тіркелген) мынадай өзгерістер енгізілсін:

кіріспесі мынадай редакцияда жазылсын:

"Микроқаржылық қызмет туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 4-бабының 3-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:";

көрсетілген қаулымен бекітілген Микрокредит беру туралы шартты жасасу тәртібі осы Тізбеге 1-қосымшаға сәйкес редакцияда жазылсын;

көрсетілген қаулымен бекітілген Шарттың мазмұнына, ресімделуіне және микрокредиттің толық құны (микрокредит бойынша артық төленетін сома, микрокредит мәні) туралы ақпаратты қамтитын оның бірінші бетіне, микрокредит беру туралы шарттың міндетті шарттарына қойылатын талаптарда:

13-тармақтың екінші абзацы алып тасталсын.

3. "Банктік қарыз шартын жасасу қағидаларын, оның ішінде банктік қарыз шартының мазмұнына, ресімделуіне, міндетті талаптарына қойылатын талаптарды, қарызды өтеу кестесінің және қарыз алушы – жеке тұлғаға арналған жадынаманың нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 23 желтоқсандағы № 248 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде тіркелген № 19774 болып тіркелген) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"Банктік қарыз шартын жасасу тәртібін, оның ішінде банктік қарыз шартының мазмұнына, ресімделуіне, міндетті талаптарына қойылатын талаптарды, қарызды өтеу кестесінің және қарыз алушы – жеке тұлғаға арналған жадынаманың нысандарын бекіту туралы";

кіріспесі мынадай редакцияда жазылсын:

"Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 34-бабының 2-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:";

1-тармақтың 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"1) осы қаулыға 1-қосымшаға сәйкес Банктік қарыз шартын жасасу тәртібі;";

көрсетілген қаулымен бекітілген Банктік қарыз шартын жасасу тәртібі осы Тізбеге 2- қосымшаға сәйкес редакцияда жазылсын;

көрсетілген қаулымен бекітілген Банктік қарыз шартының мазмұнына, ресімделуіне, міндетті талаптарына қойылатын талаптарда:

1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"1. Осы Банктік қарыз шартының мазмұнына, ресімделуіне, міндетті талаптарына қойылатын талаптар (бұдан әрі – Талаптар) "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 34-бабының 2-тармағына сәйкес әзірленді және екінші деңгейдегі банктер (бұдан әрі-банк) жасайтын банктік қарыз шартының (бұдан әрі - шарт) мазмұнына, ресімделуіне, міндетті шарттарына қойылатын талаптарды айқындайды.";

мынадай мазмұндағы 1-1 және 1-2-тармақтармен толықтырылсын:

"1-1. Талаптардың мақсаттары үшін мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) кредиттік желі – бұл банктің қарыз алушыға банктік қарыз алу уақытын өзі белгілеуге мүмкіндік беретін талаптармен, бірақ кредиттеудің мұндай нысаны үшін банктің ішкі кредиттік саясаты туралы қағидаларда және кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімде айқындалған сома және уақыт шегінде қарыз алушыны кредиттеу міндеттемесі;

2) кредиттік желі беру (ашу) туралы келісім – кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімнің ажырамас бөлігі (бөліктері) болып табылатын шартта (шарттарда) немесе өтініште (өтініштерде) немесе төлем карточкасын пайдалану арқылы қарыз алушының қарыз сомасын және алу уақытын өзі айқындауға мүмкіндік беретін талаптармен жасалған шарт.

1-2. Шарт шарттардың тиісті түрі үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды, тараптардың келісуі бойынша айқындалған талаптарды, сондай-ақ мынадай тізбеге сәйкес міндетті талаптарды қамтиды:

1) шарттың жалпы талаптары;

2) қарыз алушының құқықтары;

3) банктің құқықтары;

4) банктің міндеттері;

5) банкке арналған шектеулер;

6) тараптардың міндеттемелерді бұзғаны үшін жауапкершілігі;

7) шарттың талаптарына өзгерістер енгізу тәртібі;

8) банк шарт бойынша құқықты (талап етуді) үшінші тұлғаға берген кезде Қазақстан Республикасының заңнамасымен шарт шеңберінде кредитордың қарыз алушымен өзара қарым-қатынастарына қатысты қойылатын талаптар мен шектеулер қарыз алушының құқық (талап ету) берілген үшінші тұлғамен құқықтық қатынастарына қолданылатыны көзделетін талап.";

3-тармақтың 8) тармақшасының екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"Жеке тұлғамен жасалған шарт қарыз алушының жасалған шарттан туындаған келіспеушіліктерді реттеу үшін Банктер туралы заңға сәйкес банк омбудсманына жазбаша жүгіну құқығын қамтиды.";

5-тармақтың 5) тармақшасының бірінші бөлігінің бірінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

"5) міндеттемені орындау мерзімін өткізу болған кезде, бірақ ол басталған күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірмей қарыз алушыны шартта көзделген тәсілмен және мерзімдерде хабардар ету:".

4. "Банк омбудсманын сайлау, оның қызметін мерзімінен бұрын тоқтату және жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2024 жылғы 16 тамыздағы № 53 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34955 болып тіркелген) мынадай толықтыру енгізілсін:

көрсетілген қаулымен бекітілген Банк омбудсманын сайлау, оның қызметін мерзімінен бұрын тоқтату және жүзеге асыру қағидаларына қосымшада:

Банк омбудсманының лауазымына кандидат туралы мәліметтер нысаны мынадай мазмұндағы 4-1-тармақпен толықтырылсын:

"4-1. Кандидаттың мемлекеттік тілді меңгеруі туралы мәліметтер Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің Ұлттық тестілеу орталығының В2 деңгейінен төмен емес деңгейде ҚАЗТЕСТ қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалау жүйесі бойынша диагностикалық тестілеу анықтамасымен не Qazaq Resmi Test онлайн тестілеу жүйесінде В2 деңгейінде қазақ тілінен емтихан тапсырғаны туралы Qazaq Resmi Test ресми сертификатымен расталады.".

5. "Микроқаржы омбудсманын сайлау, оның қызметін мерзімінен бұрын тоқтату және жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2024 жылғы 16 тамыздағы № 54 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34943 болып тіркелген) мынадай толықтыру енгізілсін:

көрсетілген қаулымен бекітілген Микроқаржы омбудсманын сайлау, оның қызметін мерзімінен бұрын тоқтату және жүзеге асыру қағидаларына қосымшада:

Микроқаржы омбудсманының лауазымына кандидат туралы мәліметтер нысаны мынадай мазмұндағы 4-1-тармақпен толықтырылсын:

Өзгерістер мен толықтырулар
енгізілетін Қазақстан
Республикасының банк және
микроқаржылық қызмет
мәселелері бойынша
нормативтік құқықтық
актілерінің тізбесіне
1-қосымша
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының
2019 жылғы 29 қарашадағы
№ 232 қаулысына
1-қосымша

Микрокредит беру туралы шартты жасасу тәртібі

1. Осы Микрокредит беру туралы шартты жасасу тәртібі (бұдан әрі – Тәртіп) "Микроқаржылық қызмет туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 4-бабының 3-тармағына сәйкес әзірленді және микрокредит беру туралы шартты жасасу тәртібін айқындайды.

2. Тәртіпте мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) кредиттік желі – бұл ұйымның қарыз алушыға микрокредит алу уақытын өзі белгілеуге мүмкіндік беретін талаптармен, бірақ микрокредиттер беру қағидаларында және кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімде айқындалған сома және уақыт шегінде қарыз алушыны кредиттеу міндеттемесі;

2) кредиттік желі беру (ашу) туралы келісім – кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімнің ажырамас бөлігі (бөліктері) болып табылатын шартта (шарттарда) қарыз алушының қарыз сомасын және алу уақытын өзі айқындауға мүмкіндік беретін талаптармен, бірақ микрокредиттер беру қағидаларында және кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімде айқындалған сома және уақыт шегінде жасалған, микрокредит беру туралы шарт;

3) ұйым – микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйым (микрокредиттер беру жөніндегі қызметті жүзеге асыратын микроқаржы ұйымы, кредиттік серіктестік, ломбард);

4) микрокредит бойынша артық төлем сомасы – микрокредит нысанасын қоспағанда, сыйақы, айыпақы (айыппұл, өсімпұл) сомасын қоса алғанда, қарыз алушының шарт бойынша барлық төлемдерінің сомасы.

3. Ұйым қарыз алушыға микрокредит беретін микрокредит беру туралы шарт мәміленің жазбаша нысанына Қазақстан Республикасы азаматтық заңнамасының талаптарын ескере отырып жасалады.

4. Жеке тұлғамен микрокредит беру туралы шарт жасасқанға дейін ұйым микрокредит алуға өтініш жасау тәсіліне қарамастан жеке тұлғаны жылдық пайызбен сыйақы мөлшерлемесінің мөлшері, жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесінің мөлшері (микрокредиттің нақты құны), микрокредит бойынша артық төлем сомасы туралы хабардар етеді, сондай-ақ осы шарт бойынша қарыз алушының кредиттік досьесіне қоса тіркелетін, ұйым жүзеге асырған іс-шаралардың тізбесін міндетті түрде тіркей отырып, Заңның 7-бабы 2-тармағының 3), 4) және 5) тармақшаларында көзделген іс-шараларды жүзеге асырады.

5. Жеке тұлғаға микрокредит беру туралы шешім қабылданғанға дейін ұйым кредиттік есепте не уәкілетті мемлекеттік органның ақпараттық жүйесінде (бұдан әрі – АЖ) қамтылған ақпаратты мынадай:

1) жеке тұлғаның микрокредиттер алудан ерікті түрде бас тартуды белгілеуі туралы;

2) жеке тұлғаны мерзімді әскери қызметке шақыру туралы;

3) жеке тұлға бұрын алған банктік қарыздар және (немесе) микрокредиттер туралы;

4) жеке тұлғаның тіркелген некесі (ерлі-зайыптылығы) туралы мәліметтердің бар-жоғы тұрғысынан тексереді.

6. Жеке тұлғаның кредиттік есебінде Тәртіптің 5-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат болған жағдайда, ұйым мынадай жағдайларды қоспағанда, микрокредит беруден бас тартады:

ломбардтың микрокредит беруі;

тұтынушылық микрокредит сомасын тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді қарыз алушы (сатып алушы) олардың алынғанын растайтын сатып алу мақсаттарына тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатушының (жеткізушінің) банктік шотына беруі;

тұтынушылық микрокредит сомасын қарыз алушының сол ұйымнан алынған микрокредиті бойынша берешекті өтеу мақсаттарына беру.

Жеке тұлғаның кредиттік есебінде Тәртіптің 5-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген ақпарат болған жағдайда, ұйым микрокредит беруден бас тартады.

7. Ұйым жиынтығында:

1) жеке тұлғаның кредиттік есебінде ол бұрын алған банктік қарыздар және (немесе) микрокредиттер туралы ақпарат болмаған;

2) тұтынушылық микрокредит беру туралы шарт жасауға арналған өтініште көрсетілген сома республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің жетпіс бес еселенген мөлшерінен асқан жағдайларда, жеке тұлғаға мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық микрокредитті Интернет арқылы беру туралы шарт жасаудан бас тартады және олардың мекенжайларын көрсете отырып, ұйымның филиалына жүгіну қажеттігі туралы хабарлайды.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген талап, егер микрокредит оларды алғанын қарыз алушы (сатып алушы) растайтын тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алу мақсаттарына берілсе, және тұтыну микрокредитінің сомасы тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу мақсаттарына тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатушының (жеткізушінің) банктік шотына аударылса, микрокредитті беру туралы шарт жасау жағдайларына қолданылмайды.

8. АЖ-да жеке тұлғаның тіркелген некесі (ерлі-зайыптылығы) туралы ақпарат болған жағдайда, ұйым, "Жеке тұлғаға тіркелуге тиіс, мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық банктік қарыз немесе микрокредит беруге жұбайының (зайыбының) келісімін алу қағидаларын, жеке тұлғаға тұтынушылық банктік қарыз немесе микрокредит беруге жұбайының (зайыбының) келісімі қажет болатын тұтынушылық банктік қарыздың немесе микрокредиттің ең төменгі мөлшерін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2024 жылғы 16 тамыздағы № 55 қаулысында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34946 болып тіркелген) айқындалған тәртіппен жеке тұлғаға тұтынушылық микрокредит беруге жұбайының (зайыбының) келісімін алады.

9. Жеке тұлғамен кепілмен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық микрокредит беру туралы шарт жасасқанға дейін ұйым "Электрондық тәсілмен микрокредиттер беру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 28 қарашадағы № 217 қаулысында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19714 болып тіркелген ) (бұдан әрі - № 217 қаулы) көзделген алаяқтыққа қарсы іс-шараларды жүзеге асырады.

10. Ұйым жиырма бір жасқа толмаған не елу бес жастан асқан жеке тұлғамен кепілмен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық микрокредит беру туралы шартты осы жеке тұлға оны жасауға Тәртіптің 11-тармағында көзделген талаптарға сәйкес ресімделетін келісімді ұсынғаннан кейін ғана жасайды.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген талап, сондай-ақ мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық микрокредит беру жағдайларына, оның ішінде кредиттік желі беру (ашу) туралы келісім шеңберінде қолданылады.

Осы тармақтың бірінші және екінші бөліктерінде көзделген талап мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық микрокредит сомасын тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатушының (жеткізушінің) банк шотына оларды алғанын қарыз алушы (сатып алушы) растайтын тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алу мақсаттарына және (немесе) қарыз алушы-жеке тұлғаның сол ұйымда алынған микрокредиті бойынша берешекті өтеу мақсаттарына беру жағдайларына қолданылмайды.

11. Мүлік кепілмен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық микрокредит беру, не мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық микрокредит алу туралы шарт жасасуға келісім (бұдан әрі – Келісім) еркін нысанда ресімделеді және мынадай міндетті шарттарды қамтиды:

1) Келісімді ресімдеу күні;

2) жеке тұлға туралы мәліметтер: тегі, аты, әкесінің аты (егер ол жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілсе) және жеке сәйкестендіру нөмірі;

3) мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық микрокредит туралы мәліметтер: сыйақы мөлшерлемесінің сомасы, мерзімі, мөлшері (жылдық пайызбен не тіркелген сомамен), сенімді, жылдық, тиімді, салыстырмалы есептеудегі сыйақы мөлшерлемесінің мөлшері.

Қағаз тасымалдағышта ресімделетін Келісімге жеке тұлға ұйымда жеке өзі қатысуы кезінде қол қояды.

Мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық микрокредит беру туралы шарт Интернет арқылы жасалған жағдайда Келісім кредиттік бюрода, "электрондық үкіметтің" веб-порталында не "электрондық үкіметтің" шлюзінде орналасқан сервистермен ықпалдастырылған ұйымның ақпараттандыру объектілері арқылы ресімделеді және Қазақстан Республикасының аккредиттелген куәландырушы орталығы ұсынған электрондық цифрлық қолтаңбамен куәландырылады.

Келісімді ресімдеу тиісті шарт негізінде ұйымға қызмет көрсететін заңды тұлғаның "электрондық үкімет" шлюзінде орналасқан сервистермен интеграцияланған ақпараттандыру объектілері арқылы да жүргізіледі.

Мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық микрокредит беру туралы шарт Интернет арқылы жасалған жағдайда Келісім кредиттік бюрода, "электрондық үкіметтің" веб-порталында не жеке тұлғаны биометриялық идентификаттауды қамтамасыз ете отырып, "электрондық үкіметтің" шлюзінде орналасқан сервистермен ықпалдастырылған ұйымды ақпараттандыру объектілері арқылы ресімделеді және Қазақстан Республикасының аккредиттелген куәландырушы орталығы ұсынған электрондық цифрлық қолтаңбамен куәландырылады.

Жеке тұлғаның ұйымның мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық микрокредит беру туралы шешімінің қолданыс мерзімі ішінде келісім ұсынбауы (ресімдемеуі) жеке тұлғаның осындай микрокредит алудан бас тартуы болып табылады.

Ұйымның мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық микрокредит беру туралы шешімінің қолданыс мерзімі ұйымның ішкі құжаттарына сәйкес белгіленеді.

Ұйым қарыз алушы-жеке тұлға микрокредит беру туралы шарт бойынша, оның ішінде кредиттік желі беру (ашу) туралы келісім шеңберінде міндеттемелерді толық орындағанға дейін Келісімнің сақталуын қамтамасыз етеді.

12. Сомасы республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген жетпіс бес еселенген және одан да көп айлық есептік көрсеткішті құрайтын, Интернет арқылы жасалған микрокредит беру туралы шарт негізінде қарыз алушы-жеке тұлғаға мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық микрокредит бойынша ақша беруді ұйым № 217 қаулының талаптарына сәйкес жүзеге асырады.

Өзгерістер мен толықтырулар
енгізілетін Қазақстан
Республикасының банк және
микроқаржылық қызмет
мәселелері бойынша
нормативтік құқықтық
актілерінің тізбесіне
2-қосымша
Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
2019 жылғы 23 желтоқсандағы
№ 248 қаулысына

1-қосымша

Банктік қарыз шартын жасау тәртібі

1. Осы Банктік қарыз шартын жасау тәртібі (бұдан әрі – Тәртіп) "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңы (бұдан әрі – Банктер туралы заң) 34-бабының 2-тармағына сәйкес әзірленді және екінші деңгейдегі банктердің, оның ішінде ислам банкінің Банктер туралы заңның 52-5-бабы 1-тармағының 3) тармақшасында көзделген банк операциясын жүргізу кезінде, "Қазақстанның Даму Банкі" акционерлік қоғамының, Қазақстан Республикасының бейрезидент-банкі филиалдарының, Қазақстан Республикасының бейрезидент-ислам банкі филиалдарының, банктік қарыз операцияларын жүзеге асыруға лицензиясы бар, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың (бұдан әрі – банк) банктік қарыз шартын (бұдан әрі – шарт) жасау тәртібін айқындайды.

2. Тәртіптің мақсаттары үшін мынадай ұғымдар пайдаланылады:

3. Банк шарт жасағанға дейін "Банктік қызметтерді көрсету және банктердің, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың банктік қызметтерді көрсету үдерісінде туындайтын клиенттердің өтініштерін қарау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 28 шілдедегі № 136 қаулысында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15541 болып тіркелген) көзделген іс-шараларды жүзеге асырады.

Шарт жасау үшін қажетті құжаттардың тізбесі банктің ішкі құжаттарымен белгіленеді.

4. Жеке тұлғаға банктік қарыз беру туралы шешім қабылдағанға дейін банк кредиттік есептегі не уәкілетті мемлекеттік органның ақпараттық жүйесіндегі (бұдан әрі – АЖ) ақпаратты мынадай:

1) жеке тұлғаның микрокредиттер алудан ерікті түрде бас тартуды белгілеуі туралы;

2) жеке тұлғаны мерзімді әскери қызметке шақыру туралы;

3) жеке тұлға бұрын алған банктік қарыздар және (немесе) микрокредиттер туралы;

4) жеке тұлғаның тіркелген некесі (ерлі-зайыптылығы) болуы туралы мәліметтердің бар-жоғы тұрғысынан тексереді.

5. Жеке тұлғаның кредиттік есебінде Тәртіптің 4-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат болған жағдайда, банк тұтынушылық банктік қарыз сомасын:

қарыз алушы (сатып алушы) алғанын растайтын тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу мақсатына тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатушының (өнім берушінің) банктік шотына;

қарыз алушының сол банктен алынған банктік қарызы бойынша берешекті өтеу мақсатына;

республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің бір жүз елу еселенген мөлшерінен аспайтын мөлшерде төлем картасы бойынша белгіленген кредиттік лимит шеңберінде беру жағдайларын қоспағанда, банктік қарыз беруден бас тартады.

Жеке тұлғаның кредиттік есебінде Тәртіптің 4-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген ақпарат болған жағдайда, банк банктік қарыз беруден бас тартады.

6. Банк жеке тұлғаға оның банкте, оның ішінде филиалдарда жеке қатысуынсыз, жиынтығында мынадай:

1) жеке тұлғаның кредиттік есебінде оның бұрын алған банктік қарыздары және (немесе) микрокредиттері туралы ақпарат болмаған;

2) тұтынушылық банктік қарыз шартын жасау туралы өтініште көрсетілген сома республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің бір жүз елу еселенген мөлшерінен асатын жағдайлар болған кезде, мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық банктік қарыз шартын жасаудан бас тартады.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген талап, егер қарыз оларды алғанын қарыз алушы (сатып алушы) растайтын тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу мақсатына берілетін, және қарыз сомалары тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатушының (өнім берушінің) банктік шотына аударылатын болса, мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық банктік қарыз шартын жасау жағдайларына қолданылмайды.

7. АЖ-да клиенттің тіркелген некесі (ерлі-зайыптылық) туралы ақпарат болған жағдайда, банк "Жеке тұлғаға тіркелуге тиіс, мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық банктік қарыз немесе микрокредит беруге жұбайының (зайыбының) келісімін алу қағидаларын, жеке тұлғаға тұтынушылық банктік қарыз немесе микрокредит беруге жұбайының (зайыбының) келісімі қажет болатын тұтынушылық банктік қарыздың немесе микрокредиттің ең төменгі мөлшерін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің 2024 жылғы 16 тамыздағы № 55 қаулысында (Нормативтік құқықтық актілерді Мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34946 болып тіркелген) айқындалған тәртіппен жеке тұлғаға тұтынушылық банктік қарыз беруге жұбайының (зайыбының) келісімін алады.

8. Жеке тұлғамен мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық банктік қарыз шарты жасалғанға дейін банк "Екінші деңгейдегі банктерге, Қазақстан Республикасының бейрезидент-банктерінің филиалдарына арналған тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 12 қарашадағы №188 қаулысында (Нормативтік құқықтық актілерді Мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19632 болып тіркелген) (бұдан әрі – № 188 қаулы) көзделген алаяқтыққа қарсы іс-шараларды іске асырады.

9. Банк жиырма бір жасқа толмаған не елу бес жастан асқан жеке тұлғамен мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық банктік қарыз шартын осы жеке тұлға оны жасауға келісімді ұсынғаннан кейін ғана жасайды, ол Тәртіптің 11-тармағына сәйкес ресімделеді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген талап кредиттік желі беру (ашу) туралы келісім шеңберінде мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық банктік қарыз беру жағдайларына да қолданылады.

Осы тармақтың бірінші және екінші бөліктерінде көзделген талап мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық банктік қарыз сомасын беру:

тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу мақсатындағы тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатушының (жеткізушінің) банктік шотына, оларды алғанын қарыз алушы (сатып алушы) растаған жағдайларына;

қарыз алушының сол банктен, банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымнан алынған банктік қарызы бойынша берешекті өтеу мақсатында банктің банктік шотына;

10. Банк мөлшері республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген екі жүз елу еселенген және одан да көп айлық есептік көрсеткішті құрайтын, Интернет арқылы жасалған банктік қарыз шарты негізінде мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық банктік қарыз бойынша қарыз алушы-жеке тұлғаға ақшаны мынадай талаптарды сақтай отырып:

1) шартқа қол қойылған не банктік қарыз сомасы ұлғайған сәттен бастап жиырма төрт сағаттан ерте емес;

2) қарыз алушы-жеке тұлға осы тармақтың бірінші бөлігінің 1) тармақшасында көрсетілген мерзім өткеннен кейін Тәртіптің 11-тармағына сәйкес ресімделген тұтынушылық банктік қарызды алуға келісім бергеннен кейін береді.

Тәуекелдерді басқару жүйесі шеңберінде, алаяқтық тәуекелі жоғары болған кезде, банк қарыз алушы-жеке тұлғаға мөлшері республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген бір жүз елу еселенген, бірақ екі жүз елу еселенген айлық есептік көрсеткіштен аспайтын, Интернет арқылы жасалған банктік қарыз шарты негізінде мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық банктік қарыз бойынша ақша беруді шартқа қол қойылған не банктік қарыз сомасы ұлғайған сәттен бастап сегіз сағаттан ерте емес және осы тармақтың бірінші бөлігінің 2) тармақшасының талаптары сақталған кезде қамтамасыз етеді.

Банк қарыз алушы-жеке тұлғаға бір күнтізбелік күн ішінде мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген, Интернет арқылы жасалған банктік қарыз шарты негізінде сомасы қосу нәтижесінде осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген мөлшерден асатын бірнеше тұтынушылық қарыз берілген жағдайда, банк осы тармақтың бірінші бөлігінің 1) тармақшасында көзделген талапты сақтайды, сондай-ақ № 188 қаулымен көзделген рәсімдерге сәйкес өзге де шаралар қолданады.

Осы тармақтың бірінші және үшінші бөліктерінде көзделген талаптар сондай-ақ Интернет арқылы жасалған кредиттік желі беру (ашу) туралы келісім шеңберінде мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген, Интернет арқылы тұтынушылық банктік қарыз беру жағдайларына қолданылады.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген талап тұтынушылық банктік қарыз сомасын беру:

тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу мақсатындағы тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатушының (жеткізушінің) банктік шотына алғанын қарыз алушы (сатып алушы) растаған жағдайларына;

сол банктен алынған қарыз алушының банктік қарызы бойынша берешекті өтеу мақсатындағы банктің банктік шотына;

11. Мүлік кепілмен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық банктік қарыз шартын жасауға немесе мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық банктік қарыз алуға келісім (бұдан әрі – Келісім) еркін нысанда ресімделеді және мынадай міндетті талаптарды қамтиды:

1) Келісімнің ресімделген күні;

3) мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық банктік қарыз туралы мәліметтер: сомасы, мерзімі, сыйақы мөлшерлемесінің көлемі (жылдық пайызбен не белгіленген сомада), дұрыс, жылдық, тиімді, салыстырмалы есептеу арқылы сыйақы мөлшерлемесінің көлемі.

Қағаз тасымалдағышта ресімделетін келісімге жеке тұлға, оның банкте, оның ішінде оның филиалдарында жеке қатысуы кезінде қол қояды.

Мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық банктік қарыз шарты Интернет арқылы жасалған жағдайда Келісім кредиттік бюрода, "электрондық үкіметтің" веб-порталында не "электрондық үкіметтің" шлюзінде орналасқан сервистермен ықпалдастырылған банктің ақпараттандыру объектілері арқылы ресімделеді және Қазақстан Республикасының аккредиттелген куәландырушы орталығы ұсынған электрондық цифрлық қолтаңбамен куәландырылады.

Келісімді ресімдеу тиісті шарт негізінде банкке қызмет көрсететін заңды тұлғаның "электрондық үкімет" шлюзінде орналасқан сервистермен интеграцияланған ақпараттандыру объектілері арқылы да жүргізіледі.

Жеке тұлғаның банктің мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық банктік қарыз беру туралы шешімінің қолданыс мерзімі ішінде Келісім ұсынбауы (ресімдемеуі) жеке тұлғаның осындай банктік қарыз алудан бас тартуы болып табылады.

Банктің мүлік кепілімен қамтамасыз етілмеген тұтынушылық банктік қарыз беру туралы шешімінің қолданыс мерзімі банктің ішкі құжаттарына сәйкес белгіленеді.

Банк Келісімнің жеке тұлға банктік қарыз шарты бойынша, оның ішінде кредиттік желі беру (ашу) туралы келісім шеңберінде міндеттемелерді толығымен орындағанға дейін сақталуын қамтамасыз етеді.

12. Жеке тұлғамен шарт жасаған жағдайда банк Банктер туралы заңның 39-бабының 2-тармағының екінші бөлігіне сәйкес қарызды өтеу әдісін таңдау үшін түрлі әдістермен есептелген қарызды өтеу кестелерінің жобаларын қарыз алушы-жеке тұлғаға береді. Қарыз алушыға банк "Жеке тұлғаларға банктер, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар және микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымдар беретін және өтеу кестесінің болуы көзделетін қарыздар мен микрокредиттер бойынша тұрақты төлемдерді есептеу әдістемелерін, сондай-ақ осындай қарыздар (микрокредиттер) бойынша сыйақыны есептеу үшін уақытша базаларды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 28 қаңтардағы № 8 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерінің мемлекеттік тізілімінде № 13305 болып тіркелген) сәйкес есептелген қарызды өтеу кестелерінің жобаларын мынадай өтеу әдістерімен міндетті түрде ұсынуға тиіс: сараланған төлем әдісі, бұл ретте банктік қарыз бойынша берешектерді өтеу негізгі борыш бойынша төлемдердің тең сомаларын және негізгі борыштың қалдығы кезеңіне есептелген сыйақыны қамтитын азайтылып отыратын төлемдермен жүзеге асырылады;

аннуитеттік төлем әдісі, бұл ретте банктік қарыз бойынша берешектерді өтеу негізгі борыш бойынша ұлғайтылып отыратын төлемдерді және негізгі борыштың қалдығы кезеңіне есептелген сыйақы бойынша азайтылып отыратын төлемдерді қамтитын банктік қарыздың бүкіл мерзімі ішінде тең төлемдермен жүзеге асырылады. Бірінші және соңғы төлем мөлшерлері басқаларынан ерекшеленуі мүмкін.

Банк банктің ішкі қағидаларында осындай талап болған жағдайда, қарыз алушыға өздерінің ішкі қағидаларына сәйкес есептелген қарызды өтеудің қосымша әдістерін ұсынуға құқылы.

Осы тармақтың бірінші және екінші бөліктерінде көзделген тәртіп талаптары бойынша қарыз мерзімі бір айдан аспайтын шартқа, не оның талаптары бойынша овердрафт кредиті берілген шартқа, сондай-ақ кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімге қолданылмайды.

13. Кәсіпкерлік қызметпен байланысты емес қарыз алатын жеке тұлғамен шарт жасаған кезде банк қарыз алушыға қаулыға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша шарт бойынша қарыз алушы-жеке тұлғаға арналған жадынама береді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген талап талаптары бойынша қарыздың мерзімі бір айдан аспайтын шартқа, не оның талаптары бойынша овердрафт кредиті берілген шартқа, сондай-ақ кредиттік желі беру (ашу) туралы келісімге қолданылмайды.

14. Шарт Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасының талаптарын ескере отырып жасалады.