Об утверждении стандарта организации оказания аллергологической и иммунологической помощи населению в Республике Казахстан

Приказ и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 мая 2025 года № 49. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 2 июня 2025 года № 36194

В соответствии с подпунктом 32) статьи 7, статьей 138 Кодекса Республики Казахстан "О здоровье народа и системе здравоохранения" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить стандарт организации оказания аллергологической и иммунологической помощи населению в Республике Казахстан согласно приложению к настоящему приказу.

2. Признать утратившими силу:

1) приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 26 июня 2017 года № 446 "Об утверждении Стандарта организации оказания аллергологической и иммунологической помощи в Республике Казахстан" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15397);

2) приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 7 декабря 2018 года № ҚР ДСМ-37 "О внесении изменений и дополнений в приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 26 июня 2017 года № 446 "Об утверждении Стандарта организации оказания аллергологической и иммунологической помощи в Республике Казахстан" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 17915).

3. Департаменту организации медицинской помощи Министерства здравоохранения Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства здравоохранения Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства здравоохранения Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра здравоохранения Республики Казахстан.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

исполняющий обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан

А. Амангельдиев

Приложение к приказу исполняющий обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 мая 2025 года № 49

Стандарт организации оказания аллергологической и иммунологической помощи населению в Республике Казахстан

Глава 1. Общие положения

1. Cтандарт организации оказания аллергологической и иммунологической помощи населению в Республике Казахстан (далее – Стандарт) разработан в соответствии с подпунктом 32) статьи 7, статьей 138 Кодекса Республики Казахстан "О здоровье народа и системе здравоохранения" (далее – Кодекс) и устанавливает требования к процессам организации оказания аллергологической и иммунологической помощи населению в Республике Казахстан.

2. Термины и определения, используемые в настоящем Стандарте:

1) профильный специалист – медицинский работник с высшим медицинским образованием, имеющий сертификат в области здравоохранения;

2) лекарственный формуляр организации здравоохранения – перечень лекарственных средств для оказания медицинской помощи в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи и (или) в системе обязательного социального медицинского страхования, сформированный на основе Казахстанского национального лекарственного формуляра и утвержденный руководителем организации здравоохранения в порядке, определяемом уполномоченным органом;

3) динамическое наблюдение – систематическое наблюдение за состоянием здоровья пациента, а также оказание необходимой медицинской помощи по результатам данного наблюдения;

4) клинический протокол (далее – КП) – научно доказанные рекомендации по профилактике, диагностике, лечению, медицинской реабилитации и паллиативной медицинской помощи при определенном заболевании или состоянии пациента;

5) консилиум – исследование лица в целях установления диагноза, определения тактики лечения и прогноза заболевания с участием не менее трех врачей;

6) медицинская организация – организация здравоохранения, основной деятельностью которой является оказание медицинской помощи;

7) пациент – физическое лицо, являющееся (являвшееся) потребителем медицинских услуг независимо от наличия или отсутствия у него заболевания или состояния, требующего оказания медицинской помощи;

8) профилактика – комплекс медицинских и немедицинских мероприятий, направленных на предупреждение возникновения заболеваний, прогрессирования на ранних стадиях болезней и контролирование уже развившихся осложнений, повреждений органов и тканей;

9) гарантированный объем бесплатной медицинской помощи (далее – ГОБМП) – объем медицинской помощи, предоставляемой за счет бюджетных средств;

10) информированное согласие – процедура письменного добровольного подтверждения лицом своего согласия на получение медицинской помощи и (или) участие в конкретном исследовании после получения информации обо всех значимых для принятия им решения аспектах медицинской помощи и (или) исследования. Информированное письменное согласие оформляется по форме, утвержденной уполномоченным органом.

3. Медицинская помощь пациентам с аллергическими заболеваниями и врожденными дефектами иммунной системы (далее – ВДИС) оказывается профильным специалистом по специальности "Аллергология и иммунология" (взрослая, детская) (далее – врач аллерголог-иммунолог).

4. Медицинские организации, оказывающие медицинскую помощь пациентам с аллергическими заболеваниями и ВДИС, независимо от формы собственности и ведомственной принадлежности осуществляют свою деятельность на основании государственной лицензии на медицинскую деятельность по подвиду "Аллергология и иммунология" в соответствии с Законом Республики Казахстан "О разрешениях и уведомлениях".

5. Оказание медицинской помощи пациентам с аллергическими и иммунологическими заболеваниями на всех уровнях оказания медицинской помощи проводится в соответствии с рекомендациями КП, а при их отсутствии системный подход на основе международных рекомендаций, основанных на принципах доказательности.

6. Аллергологическая и иммунологическая помощь предоставляется населению в следующих объемах в соответствии со статьей 195 Кодекса:

1) минимальный, представляющий собой гарантированный объем бесплатной медицинской помощи, предоставляемый в соответствии со статьей 196 Кодекса;

2) базовый, представляющий собой медицинскую помощь в системе обязательного социального медицинского страхования, предоставляемую в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об обязательном социальном медицинском страховании";

3) дополнительный объем медицинской помощи:

в рамках добровольного и (или) вмененного медицинского страхования, оказываемую за счет взносов физических и юридических лиц;

предоставляемую за счет оказания платных услуг и иных источников, не запрещенных законодательством Республики Казахстан.

7. Лекарственное обеспечение пациентов с аллергическими заболеваниями в рамках ГОБМП и (или) в системе обязательного социального медицинского страхования осуществляется в соответствии с лекарственным формуляром организаций здравоохранения, утвержденным руководителем медицинской организации на основе Казахстанского национального лекарственного формуляра, утвержденного с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 18 мая 2021 года № ҚР ДСМ-41 "Об утверждении Казахстанского национального лекарственного формуляра" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 22782).

8. Динамическое наблюдение за пациентами, подлежащими динамическому наблюдению с аллергическими и иммунологическими заболеваниями осуществляется в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № ҚР ДСМ-149/2020 "Об утверждении правил организации оказания медицинской помощи лицам с хроническими заболеваниями, периодичности и сроков наблюдения, обязательного минимума и кратности диагностических исследований" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21513).

9. Медицинские организации всех уровней, оказывающие аллергологическую и иммунологическую помощь населению, обеспечивают ведение медицинской документации и представление отчетов в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 10 декабря 2020 года № ҚР ДСМ-244/2020 "Об утверждении правил ведения первичной медицинской документации и представление отчетов" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21761) согласно утвержденным учетным и отчетным формам в соответствии с приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 октября 2020 года № ҚР ДСМ-175/2020 "Об утверждении форм учетной документации в области здравоохранения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21579) и приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 22 декабря 2020 года № ҚР ДСМ-313/2020 "Об утверждении форм отчетной документации в области здравоохранения" (далее – приказ № ҚР ДСМ-313/2020) (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21879).

Глава 2. Структура организаций здравоохранения, оказывающих аллергологическую и иммунологическую помощь

10. Аллергологическая и иммунологическая помощь пациентам осуществляется медицинскими организациями, в структуре которых организованы:

кабинет врача аллерголога-иммунолога (далее – Кабинет) при районной, городской поликлиниках, консультативно–диагностических центрах на городском и областном уровнях оказания медицинской помощи;

аллергологические койки в структуре терапевтических или педиатрических отделений или аллергологическое/иммунологическое отделение при многопрофильных городских/областных больницах (взрослых/детских), научных центрах;

центр аллергологии и иммунологии в структуре многопрофильных больниц (взрослые/детские) на городском или областном уровнях оказания медицинской помощи, научных центров и имеет следующие структурные подразделения:

отделение аллергологии и иммунологии для лечения сложных пациентов с аллергическими заболеваниями и ВДИС;

кабинет аллерголога-иммунолога для амбулаторного приема и оказания консультативно-диагностической помощи пациентам с аллергическими заболеваниями и ВДИС.

Глава 3. Основные задачи и направления деятельности организаций здравоохранения, оказывающих аллергологическую и иммунологическую помощь

11. Основными задачами медицинских организаций, оказывающих аллергологическую и иммунологическую помощь населению, являются:

1) оказание своевременной и качественной специализированной медицинской помощи;

2) организация и проведение мероприятий, направленных на профилактику и раннюю диагностику заболеваний, укрепление здоровья населения, повышение эффективности и качества их жизни;

3) применение и внедрение современных методов профилактики, диагностики и лечения, обладающих наибольшей доказанной эффективностью и безопасностью;

4) проведение мероприятий по профилактике утяжеления и развития осложнений у пациентов с аллергическими заболеваниями и ВДИС совместно с медицинскими организациями, оказывающими первичную медико-санитарную помощь (далее – ПМСП), центрами формирования здорового образа жизни и иными неправительственными и некоммерческими организациями;

5) взаимодействие с организациями здравоохранения и соблюдение преемственности в вопросах организации и оказания медицинской помощи пациентам с аллергическими заболеваниями и ВДИС на различных уровнях оказания медицинской помощи;

6) проведение анализа статистической информации по аллергологической и иммунологической службе с использованием данных в работе по улучшению и совершенствованию медицинской помощи населению;

7) проведение экспертизы качества оказанных медицинских услуг;

8) организация непрерывного обучения с целью повышения профессионального потенциала медицинского персонала, участвующего в лечебно-диагностическом процессе.

Глава 4. Порядок оказания медицинской помощи в разрезе уровней, видов, форм и условий ее оказания

12. Медицинская помощь пациентам с аллергическими заболеваниями и ВДИС предоставляется в следующих формах:

1) экстренная – оказываемая при внезапных острых заболеваниях и состояниях, обострении хронических заболеваний, требующих безотлагательного медицинского вмешательства для предотвращения существенного вреда здоровью и (или) устранения угрозы жизни;

2) неотложная – оказываемая при внезапных острых заболеваниях и состояниях, обострении хронических заболеваний, не представляющих явную угрозу жизни пациента;

3) плановая – оказываемая при заболеваниях и состояниях, не сопровождающихся угрозой жизни пациента, отсрочка оказания которой на определенное время не повлечет за собой ухудшение состояния пациента, а также при проведении профилактических мероприятий.

13. Экстренная и неотложная медицинская помощь оказывается на всех уровнях оказания медицинской помощи в амбулаторных, стационарных и стационарозамещающих условиях.

14. Скорая медицинская помощь пациентам с аллергическими заболеваниями и ВДИС оказывается в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 ноября 2020 года № ҚР ДСМ-225/2020 "Об утверждении правил оказания скорой медицинской помощи, в том числе с привлечением медицинской авиации" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21713).

15. ПМСП пациентам с аллергическими заболеваниями и ВДИС оказывается специалистами ПМСП: врачами общей практики (семейными врачами), участковыми терапевтами, педиатрами, фельдшерами, медицинскими сестрами расширенной практики (общей практики), участковыми медицинскими сестрами, социальным работником и психологом в области здравоохранения.

16. ПМСП осуществляется в соответствии с приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 марта 2023 года № 49 "Об утверждении Стандарта организации оказания первичной медико-санитарной помощи в Республике Казахстан" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 32160) и приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 24 августа 2021 года № ҚР ДСМ–90 "Об утверждении Правил оказания первичной медико-санитарной помощи" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 24094).

17. Врачом ПМСП осуществляется диагностика и лечение легких аллергических заболеваний с неосложненным течением и ВДИС.

18. Специализированная медицинская помощь пациентам с аллергическими заболеваниями и ВДИС оказывается врачом аллергологом-иммунологом в амбулаторных, стационарных и стационарозамещающих условиях и включает в себя профилактику, диагностику, лечение заболеваний и состояний, требующих использования специальных методов и сложных медицинских технологий, а также проведение медицинской реабилитации

19. Медицинская помощь пациентам с аллергическими заболеваниями и ВДИС также осуществляется дистанционно в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 1 февраля 2021 года № ҚР ДСМ-12 "Об утверждении правил организации, предоставления и оплаты дистанционных медицинских услуг" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 22151).

20. Специализированная медицинская помощь пациентам с аллергическими заболеваниями и ВДИС осуществляется в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 27 апреля 2022 года № ҚР ДСМ-37 "Об утверждении правил оказания специализированной медицинской помощи в амбулаторных условиях" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 27833).

21. Врач аллерголог-иммунолог проводит диагностику и лечение пациентов с аллергическими и иммунологическими заболеваниями, в том числе:

1) исследование параметров иммунного статуса пациентов с наличием или подозрением на наличие иммунопатологического состояния, в том числе как побочного действия лекарственных средств;

2) диагностику и лечение пациентов в соответствии с выявленной нозологией в соответствии с КП;

3) мероприятия по профилактике утяжеления аллергологического заболевания и развития осложнений у пациентов с ВДИС;

4) динамическое наблюдение за пациентами с аллергическими заболеваниями и ВДИС (бронхиальная астма, атопический дерматит, ВДИС и другие);

5) контроль иммунобиологической терапии у пациентов с тяжелыми аллергическими заболеваниями и ВДИС;

6) назначение аллерген-специфической иммунотерапии согласно КП;

7) обучение пациентов с аллергическими заболеваниями в "Астма-школе" и "Школе аллергии";

8) внедрение в практику новых методов профилактики, диагностики и лечения пациентов с аллергическими заболеваниями и ВДИС;

9) экспертизу временной нетрудоспособности пациентов в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 18 ноября 2020 года № ҚР ДСМ-198/2020 "Об утверждении правил проведения экспертизы временной нетрудоспособности, а также выдачи листа или справки о временной нетрудоспособности" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21660);

10) своевременное направление пациентов с признаками стойкой утраты трудоспособности для освидетельствования на медико-социальную экспертизу согласно приказу Заместителя Премьер-Министра - Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 29 июня 2023 года № 260 "Об утверждении Правил проведения медико-социальной экспертизы" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 32922);

11) консультацию беременной с аллергическими заболеваниями и ВДИС с выдачей подробных рекомендаций и, при необходимости, направляет беременную на дообследование для уточнения диагноза и лечение в амбулаторных и стационарных условиях;

12) оказание консультативной помощи врачей различного профиля по вопросам аллергических заболеваний и ВДИС;

13) правильное ведение медицинской документации и предоставление отчетов согласно приказам № ҚР ДСМ-175/2020 и № ҚР ДСМ-313/2020.

22. Врач аллерголог-иммунолог при необходимости принимает участие в составе врачебно-консультативной комиссии по рассмотрению и подтверждению показаний к прерыванию беременности согласно перечню медицинских и социальных показаний, противопоказаний к проведению искусственного прерывания беременности, утвержденному приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 9 октября 2020 года № ҚР ДСМ - 122/2020 "Об утверждении Правил проведения искусственного прерывания беременности и перечня медицинских и социальных показаний, а также противопоказаний для проведения искусственного прерывания беременности" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 21412).

23. Для определения сенсибилизации к различным видам аллергенов, задействованных в патогенезе аллергических заболеваний проводится специфическая аллергодиагностика в соответствии с клиническим протоколом "Лекарственная гиперчувствительность (лекарственная аллергия) с различными клиническими проявлениями".

24. Специализированная аллергологическая-иммунологическая помощь на третичном уровне оказывается научными организациями в области здравоохранения, обладающими возможностями новейшей диагностики и лечения пациентов с аллергическими заболеваниями и ВДИС.

25. Норматив времени оказания приема/консультации врача аллерголога-иммунолога составляет 40 минут на одного пациента, в зависимости от состояния пациента.

26. Аллергологическая и иммунологическая помощь в стационарозамещающих условиях предоставляется населению в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 7 июня 2023 года № 106 "Об утверждении стандарта оказания медицинской помощи в стационарозамещающих условиях в Республике Казахстан" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 32740) (далее – № 106 приказ).

27. Медицинская помощь пациентам с аллергическими заболеваниями и ВДИС в стационарозамещающих условиях оказывается в поликлинике по месту прикрепления пациента (дневной стационар) или на дому (стационар на дому) по направлению специалиста ПМСП.

28. Показаниями для оказания медицинской помощи в стационарозамещающих условиях на первичном уровне являются:

1) острое заболевание или обострение хронических аллергических заболеваний и ВДИС, не требующие круглосуточного медицинского наблюдения;

2) активное плановое оздоровление группы пациентов с хроническими аллергическими заболеваниями и ВДИС, подлежащими динамическому наблюдению;

3) продолжение лечения пациентов с аллергическими заболеваниями и ВДИС в стационарозамещающих условиях после выписки из круглосуточного стационара при наличии показаний;

4) проведение курсов медицинской реабилитации.

29. Показаниями для оказания медицинской помощи в стационаре на дому являются:

1) ВДИС у детей, сопряженные с высоким риском инфекционных осложнений и требующие изоляции в период сезонных вирусных заболеваний, для получения регулярной заместительной биологической терапии.

2) острые аллергические заболевания легкой и среднетяжелой степени, не требующие круглосуточного медицинского наблюдения;

3) состояние пациента при острых и хронических аллергических заболеваний и ВДИС, не позволяющее самостоятельно посетить медицинскую организацию, не требующих круглосуточного медицинского наблюдения.

30. Показаниями для оказания медицинской помощи пациентам с аллергическими заболеваниями и ВДИС в стационарозамещающих условиях на вторичном уровне являются:

1) проведение диагностических исследований, требующих специальной предварительной подготовки, и (или) не доступных на первичном уровне;

2) проведение специфической гипосенсибилизирующей терапии согласно КП;

3) лечение пациента при ранней выписке из круглосуточного стационара при наличии показаний для лечения в стационарозамещающих условиях согласно приказа № 106.

31. Показаниями для оказания медицинской помощи пациентам с аллергическими заболеваниями и ВДИС в стационарозамещающих условиях на третичном уровне являются:

1) проведение манипуляций со специальной предоперационной подготовкой и реанимационной поддержкой, недоступных на вторичном уровне;

2) проведение диагностических исследований, в том числе высокотехнологичных медицинских услуг, требующих специальной предварительной подготовки и (или) не доступных на вторичном уровне.

32. Пациенты, находящиеся на лечении в стационарозамещающих условиях, подлежат ежедневному осмотру врача.

33. При улучшении состояния и необходимости продолжения терапии, не требующей наблюдения в стационарозамещающих условиях, пациент направляется на дальнейшее лечение в амбулаторных условиях к специалистам ПМСП по месту прикрепления.

34. При ухудшении состояния пациента в стационарозамещающих условиях, оказывается неотложная медицинская помощь и, при наличии медицинских показаний, пациент направляется в круглосуточный стационар.

35. При выписке из дневного стационара пациенту с аллергическими заболеваниями и ВДИС выдается выписка с указанием заключительного клинического диагноза, проведенного объема диагностических исследований, лечебных мероприятий, рекомендации по дальнейшему наблюдению и лечению.

36. Стационарная помощь пациентам с аллергическими заболеваниями и ВДИС осуществляется в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 24 марта 2022 года № ҚР ДСМ-27 "Об утверждении Стандарта оказания медицинской помощи в стационарных условиях в Республике Казахстан" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 27218).

37. Специализированная медицинская помощь пациентам с аллергическими заболеваниями и ВДИС в стационарных условиях оказывается в экстренной, неотложной и плановой формах оказания медицинской помощи.

38. Госпитализации в стационар подлежат пациенты со среднетяжелым и тяжелым течением заболевания, при наличии осложнений, вне зависимости от тяжести заболевания или сопутствующих заболеваний в стадиях субкомпенсации или декомпенсации.

39. Госпитализация беременной для лечения тяжелого аллергического заболевания или развитии осложнения при ВДИС в сроке до 36 недель 6 дней беременности при отсутствии или незначительной выраженности акушерских осложнений осуществляется в специализированное отделение аллергологии-иммунологии или соматические койки\отделение многопрофильного стационара с ведением пациентки аллергологом-иммунологом, с 37 недель беременности в медицинских организациях, оказывающие акушерско-гинекологическую помощь в стационарных условиях.

40. При наличии у беременной тяжелых аллергических-иммунологических заболеваний врач аллерголог-иммунолог совместно с акушерами-гинекологами принимает участие в консилиуме в целях комиссионного принятия решения о методе и уровне родоразрешения.

41. Организация медицинской помощи детям с аллергическими заболеваниями и ВДИС, осуществляется в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 15 марта 2022 года № ҚР ДСМ - 25 "Об утверждении стандарта организации оказания педиатрической помощи в Республике Казахстан" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 27182).

42. Медицинская помощь предоставляется после получения информированного письменного добровольного согласия пациента либо его законного представителя.

43. При невозможности получения информированного согласия пациента решение об оказании медицинской помощи без согласия принимает консилиум, а при невозможности собрать консилиум, непосредственно медицинский работник с последующим уведомлением должностных лиц медицинской организации в соответствии со статьей 137 Кодекса.

44. При отсутствии непосредственной опасности для жизни пациента или для окружающих пациентом и (или) его законным представителем заполняется письменное заявление об отказе от лечения.

45. Аллергологические и иммунологические койки в среднем* по республике составляют 0,2 койки на 10 000 детского населения и 0,1 койки на 10 000 взрослого населения (*на уровне региона расчет коек предусмотреть исходя из структуры и численности населения).

Глава 5. Рекомендуемые штаты работников и рекомендуемое оснащение медицинскими изделиями организаций здравоохранения, оказывающих медицинскую помощь пациентам с аллергологическими заболеваниями и ВДИС

46. Рекомендуемые штатные нормативы для оказания аллергологической и иммунологической помощи в амбулаторных (кабинет аллерголога-иммунолога) и стационарных условиях (аллергологическое/иммунологическое отделение) приведены в приложении 1 к настоящему Стандарту.

47. Рекомендуемое оснащение медицинскими изделиями кабинета аллерголога-иммунолога и аллергологического/иммунологического отделения осуществляется согласно приложению 2 к настоящему Стандарту.

Приложение 1 к стандарту организации оказания аллергологической и иммунологической помощи населению в Республике Казахстан

Рекомендуемые штатные нормативы для оказания аллергологической и иммунологической помощи

1. Рекомендуемые штатные нормативы с учетом нагрузки на 1 должность врача аллерголога-иммунолога на 1 круглосуточный пост медицинской сестры в стационарных условиях в разрезе уровней оказания медицинской помощи, исходя из количества коек в таблице 1.

Таблица 1. Рекомендуемые штатные нормативы для медицинских организаций,
оказывающих медицинскую помощь в стационарных условиях

Районные больницы		Городские больницы (за исключением городов республиканского значения и столицы)		Областные больницы и городские больницы в городах республиканского значения, столицы		Национальные центры
взрослое	детское	взрослое	детское	взрослое	детское	взрослое	Детское
Штат устанавливаются согласно планово-нормативному числу коек на 10 000 человек населения и объему оказываемых медицинских услуг		12	12	12	12	10	10

2. Рекомендуемые штатные нормативы для медицинских организаций, оказывающих медицинскую помощь в амбулаторных условиях на количество населения в таблице 2.

Таблица 2. Рекомендуемые штатные нормативы для медицинских организаций, оказывающих аллергологическую и иммунологическую помощь в амбулаторных условиях

Должность	Количество штатных единиц	Население на 1 должность
Врач аллерголог-иммунолог	1	100 000 взрослого и детского населения
1 должность среднего медицинского работника (медицинская (ий) сестра/брат и/или фельдшер) на 1 го врача аллерголога-иммунолога

Приложение 2 к стандарту организации оказания аллергологической и иммунологической помощи населению в Республике Казахстан

Оснащение кабинета врача аллерголога-иммунолога

№ п/п	Наименование медицинских изделий	Количество в зависимости от уровня оказания медицинской помощи
		I	II	III
1	Пикфлоуметр	-	1	1
2	Ларингоскоп с набором клинков	-	1	1
3	Дефибриллятор	-	1	1
4	Пульсоксиметр	1	1	1
5	Мешок дыхательный для ручной искусственной вентиляции легких	1	1	1
6	Портативный спирометр	-	1	1
7	Стол для приготовления разведений аллергенов и проведения аллерген-специфической иммунотерапии, оснащенный вытяжным оборудованием	1*	1	1
8	Стол для проведения кожных диагностических тестов	1*	1	1
9	Аллергены для диагностики и лечения, разводящая жидкость для аллергенов, тест-контрольная жидкость, раствор гистамина	1*	1	1
10	Рециркулятор воздуха бактерицидный	1	1	1
11	Кушетка	1	1	1
12	Ростомер, весы, сантиметровая лента	1	1	1
13	Набор врачебного приема (фонендоскоп, тонометр, шпатель медицинский, термометр)	1	1	1
14	Комплекс оргтехники	1	1	1
15	Небулайзер компрессорный (для оказания неотложной помощи)	1	1	1
16	Негатоскоп	1	1	1
17	Холодильник	1	1	1
18	Концентратор кислорода*		1	1
19	Аппарат для определения концентрации выдыхаемого оксида азота*			1

Оснащение аллергологического/иммунологического отделения*

№п/п	Наименование медицинских изделий	Количество в зависимости от уровня оказания медицинской помощи
		I	II	III
1	Ингалятор аэрозольный компрессорный (небулайзер) портативный	-	2	1 на 3-х пациентов
2	Аппарат для искусственной вентиляции легких транспортный		1*	1
3	Монитор пациента	-	1	2
4	Ларингоскоп с волоконным световодом	-	1	1
5	Инфузионный насос	-	1	5
6	Электрокардиограф многоканальный	-	1	1
7	Дефибриллятор бифазный с функцией синхронизации	-	1	1
8	Спирограф	-	1	1
9	Микроскоп бинокулярный	-	1*	1
10	Аппарат высокопоточной кислородотерапии	-	1 на 5 коек	1 на 5 коек
11	Анализатор оксида азота в выдыхаемом воздухе	-	-	1*
12	Матрас противопролежневый	-	1	2
13	Пикрофлоуметр	-	3	5
14	Пульсоксиметр	-	1 на 5 пациентов	1 на 5 пациентов
15	Медицинский аспиратор (отсос-дренаж)	-	1	2
16	Рециркулятор воздуха бактерицидный/экранированный бактерицидный облучатель	-	в каждой палате	в каждой палате
17	Фонендоскоп и тонометр	-	5	5
18	Концентратор кислорода (в случае отсутствия подачи кислорода и для передвижения пациентов)	-	1	1
19	Обеспечение лаборатории: оборудование для определения специфических иммуноглобулинов Е; проточный цитофлуориметр	-	-	1

Примечание:
*Оснащение медицинскими изделиями осуществляется согласно заявкам организаций здравоохранения, в соответствии с текущей потребностью.

Қазақстан Республикасында халыққа аллергологиялық және иммунологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м.а. 2025 жылғы 30 мамырдағы № 49 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2025 жылы 2 маусымда № 36194 болып тіркелді

"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі 7-бабының 32) тармақшасына, 138-бабына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасында халыққа аллергологиялық және иммунологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарты бекітілсін.

2. Мыналардың:

1) "Қазақстан Республикасында аллергологиялық және иммунологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2017 жылғы 26 маусымдағы № 446 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15397 болып тіркелген);

2) "Қазақстан Республикасында аллергологиялық және иммунологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы "Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2017 жылғы 26 маусымдағы № 446 бұйрығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2018 жылғы 7 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-37 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17915 болып тіркелген) күші жойылды деп танылсын.

3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Медициналық көмекті ұйымдастыру департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министріне жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушы

А. Амангельдиев

Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушы 2025 жылғы 30 мамырдағы № 49 бұйрығына қосымша

Қазақстан Республикасында халыққа аллергологиялық және иммунологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Қазақстан Республикасында халыққа аллергологиялық және иммунологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарты (бұдан әрі – Стандарт) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі (бұдан әрі – Кодекс) 7-бабының 32) тармақшасына, 138-бабына сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасында халыққа аллергологиялық және иммунологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру процестеріне қойылатын талаптарды белгілейді.

2. Осы Стандартта пайдаланылатын анықтамалар:

1) бейінді маман – жоғары медициналық білімі, денсаулық сақтау саласында сертификаты бар медицина қызметкері;

2) денсаулық сақтау ұйымының дәрілік формуляры – Қазақстандық ұлттық дәрілік формуляр негізінде қалыптастырылған және денсаулық сақтау ұйымының басшысы уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен бекіткен, тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде медициналық көмек көрсетуге арналған дәрілік заттардың тізбесі;

3) динамикалық байқау – пациенттің денсаулық жағдайын жүйелі түрде байқау, сондай-ақ осы байқау нәтижелері бойынша қажетті медициналық көмек көрсету;

4) клиникалық хаттама (бұдан әрі – КХ) – пациенттің белгілі бір ауруы немесе жай-күйі кезіндегі профилактика, диагностика, емдеу, медициналық оңалту және паллиативтік медициналық көмек бойынша ғылыми дәлелденген ұсынымдар;

5) консилиум – кемінде үш дәрігердің қатысуымен диагноз қою, емдеу тактикасын айқындау және ауруды болжау мақсатында адамды зерттеу;

6) медициналық ұйым – негізгі қызметі медициналық көмек көрсету болып табылатын денсаулық сақтау ұйымы;

7) пациент – медициналық көмек көрсетуді қажет ететін ауруының немесе жай-күйінің болуына немесе болмауына қарамастан, медициналық көрсетілетін қызметтердің тұтынушысы болып табылатын (болып табылған) жеке тұлға;

8) профилактика – аурулардың пайда болуының, аурулардың ерте сатыларда өршуінің алдын алуға және өршіп кеткен асқынуларды, ағзалар мен тіндердің зақымдануын бақылауға бағытталған медициналық және медициналық емес іс-шаралар кешені;

9) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі (бұдан әрі – ТМККК) – бюджет қаражаты есебінен берілетін медициналық көмектің көлемі;

10) хабардар етілген келісім – адамның медициналық көмек алуға және (немесе) оның шешім қабылдауы үшін маңызы бар медициналық көмектің және (немесе) зерттеудің барлық аспектісі туралы ақпаратты алғаннан кейін нақты зерттеуге қатысуға өз келісімін жазбаша ерікті түрде растау рәсімі. Хабардар етілген жазбаша келісім уәкілетті орган бекіткен нысан бойынша ресімделеді.

3. Аллергиялық аурулары және иммундық жүйенің туа біткен ақаулары бар (бұдан әрі – ИЖТА) пациенттерге медициналық көмекті "Аллергология және иммунология" (ересектер, балалар) (бұдан әрі – аллерголог-иммунолог дәрігер) мамандығы бойынша бейінді маман көрсетеді.

4. Аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерге медициналық көмек көрсететін медициналық ұйымдар меншік нысанына, ведомстволық тиесілігіне қарамастан, өз қызметін "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес, "Аллергология және иммунология" кіші түрі бойынша медициналық қызметке мемлекеттік лицензия негізінде жүзеге асырады.

5. Аллергиялық және иммунологиялық аурулары бар пациенттерге медициналық көмектің барлық деңгейлерінде медициналық көмек көрсету КХ ұсынымдарына сәйкес, ал олар болмаған жағдайда дәлелділік қағидаттарына негізделген халықаралық ұсынымдарға негізделген жүйелі тәсілге сәйкес жүзеге асырылады.

6. Халыққа аллергологиялық және иммунологиялық көмек Кодекстің 195-бабына сәйкес мынадай көлемде көрсетіледі:

1) Кодекстің 196-бабына сәйкес ұсынылатын тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемін білдіретін ең төмен көлем;

2) "Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес ұсынылатын міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі медициналық көмекті білдіретін базалық көлем;

3) медициналық көмектің:

жеке және заңды тұлғалардың жарналары есебінен көрсетілетін ерікті және (немесе) жүктелген медициналық сақтандыру шеңберінде;

ақылы қызметтер көрсету және Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен ұсынылатын медициналық көмекті қамтитын қосымша көлемі.

7. Аллергиялық аурулары бар пациенттерді тегін дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету ТМККК шеңберінде және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде "Қазақстандық ұлттық дәрілік формулярын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 18 мамырдағы № ҚР ДСМ-41 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22782 болып тіркелген) бекітілген Қазақстандық ұлттық дәрілік формуляр негізінде медициналық ұйымның басшысы бекіткен денсаулық сақтау ұйымдарының дәрілік формулярына сәйкес жүзеге асырылады.

8. Аллергиялық және иммунологиялық аурулары бар динамикалық байқауға жататын пациенттерді динамикалық байқау "Созылмалы аурулары бар адамдарға медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру, байқаудың мерзімділігі мен мерзімдерін, диагностикалық зерттеулердің міндетті минимумы мен еселігі қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 23 қазандағы № ҚР ДСМ-149/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21513 болып тіркелген) сәйкес жүзеге асырылады.

9. Халыққа аллергологиялық және иммунологиялық көмек көрсететін барлық деңгейдегі медициналық ұйымдар "Бастапқы медициналық құжаттаманы жүргізу және есептерді ұсыну қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 10 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-244/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21761 болып тіркелген), "Денсаулық сақтау саласындағы есепке алу құжаттамасының нысандарын, сондай-ақ оларды толтыру жөніндегі нұсқаулықтарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 30 қазандағы № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21579 болып тіркелген) және "Денсаулық сақтау саласындағы есептік құжаттама нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 22 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-313/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21879 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-313/2020 бұйрық) сәйкес бекітілген есепке алу және есептік нысандарға сәйкес медициналық құжаттаманы жүргізуді және есептерді ұсынуды қамтамасыз етеді.

2-тарау. Аллергологиялық және иммунологиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының құрылымы

10. Пациенттерге аллергологиялық және иммунологиялық көмекті медициналық ұйымдар жүзеге асырады, оның құрылымында мыналар ұйымдастырылған:

медициналық көмек көрсетудің қалалық және облыстық деңгейлеріндегі аудандық, қалалық емханалар, консультациялық-диагностикалық орталықтар жанындағы аллерголог-иммунолог дәрігерінің кабинеті (бұдан әрі – Кабинет);

көп бейінді қалалық/облыстық ауруханалар (ересектер/балалар), ғылыми орталықтар жанындағы терапиялық немесе педиатриялық бөлімшелер немесе аллергологиялық/иммунологиялық бөлімшелер құрылымындағы аллергология-лық төсектер;

медициналық көмек көрсетудің қалалық немесе облыстық деңгейлеріндегі көп бейінді ауруханалардың (ересектер/балалар) құрылымындағы аллергология және иммунология орталығы, ғылыми орталықтар және мынадай құрылымдық бөлімшелері бар:

аллергиялық аурулары және ИЖТА бар күрделі пациенттерді емдеуге арналған аллергология және иммунология бөлімшесі;

аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерге амбулаториялық қабылдау және консультациялық-диагностикалық көмек көрсету үшін аллерголог-иммунолог кабинеті.

3-тарау. Аллергологиялық және иммунологиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының негізгі міндеттері мен қызмет бағыттары

11. Халыққа аллергологиялық және иммунологиялық көмек көрсететін медициналық ұйымдардың негізгі міндеттері мыналар болып табылады:

1) уақтылы және сапалы мамандандырылған медициналық көмек көрсету;

2) аурулардың профилактикасы мен ерте диагностикасына, халықтың денсаулығын нығайтуға, олардың өмір сүру тиімділігі мен сапасын арттыруға бағытталған іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу;

3) барынша дәлелденген тиімділігі мен қауіпсіздігіне ие профилактиканың, диагностиканың және емдеудің заманауи әдістерін қолдану және енгізу;

4) медициналық-санитариялық алғашқы көмекті (бұдан әрі – МСАК) көрсететін медициналық ұйымдармен, саламатты өмір салтын қалыптастыру орталықтарымен және өзге де үкіметтік емес және коммерциялық емес ұйымдармен бірлесіп, аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерде асқынулардың ауырлауы мен дамуының профилактикасы бойынша іс-шаралар жүргізу;

5) денсаулық сақтау ұйымдарымен өзара іс-қимыл жасау және медициналық көмек көрсетудің әртүрлі деңгейлерінде аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерге медициналық көмек көрсету және ұйымдастыру мәселелерінде сабақтастықты сақтау;

6) халыққа медициналық көмекті жақсарту және жетілдіру бойынша жұмыста деректерді пайдалана отырып, аллергологиялық және иммунологиялық қызмет бойынша статистикалық ақпаратқа талдау жүргізу;

7) көрсетілген медициналық қызметтердің сапасына сараптама жүргізу;

8) емдеу-диагностикалық процеске қатысатын медициналық персоналдың кәсіби әлеуетін арттыру мақсатында үздіксіз оқытуды ұйымдастыру.

4-тарау. Медициналық көмек көрсетудің деңгейлері, түрлері, нысандары және оны көрсету шарттары бөлінісінде тәртібі

12. Аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерге медициналық көмек мынадай нысандарда беріледі:

1) шұғыл – денсаулыққа елеулі зиянды болғызбау және (немесе) өмірге төнген қатерді жою үшін кезек күттірмейтін медициналық араласуды қажет ететін кенеттен болған жіті аурулар мен жай-күйлер, созылмалы аурулардың асқынуы кезінде;

2) кезек күттірмейтін – пациенттің өміріне анық қатер төндірмейтін, кенеттен болған жіті аурулар мен жай-күйлер, созылмалы аурулардың асқынуы кезінде;

3) жоспарлы – көмек көрсетуді белгілі бір уақытқа кейінге қалдыру пациент жай-күйінің нашарлауына алып келмейтін, пациенттің өміріне қатер төндірмейтін аурулар мен жай-күйлер кезінде, сондай-ақ профилактикалық іс-шараларды жүргізу кезінде.

13. Шұғыл және кезек күттірмейтін медициналық көмек амбулаториялық, стационарлық және стационарды алмастыратын жағдайларда медициналық көмектің барлық деңгейлерінде көрсетіледі.

14. Аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерге жедел медициналық көмек "Жедел медициналық жәрдем, оның ішінде медициналық авиацияны тарта отырып көрсету қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 30 қарашадағы № ҚР ДСМ-225/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21713 болып тіркелген) сәйкес көрсетіледі.

15. МСАК-ті аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерге МСАК мамандары: жалпы практика дәрігерлері (отбасылық дәрігерлер), учаскелік терапевтер, педиатрлар, фельдшерлер, кеңейтілген практика (жалпы практика) мейіргерлері, учаскелік мейіргерлер, әлеуметтік қызметкер және денсаулық сақтау саласындағы психолог көрсетеді.

16. МСАК "Қазақстан Республикасында медициналық-санитариялық алғашқы көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2023 жылғы 30 наурыздағы № 49 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 32160 болып тіркелген) және "Медициналық-санитариялық алғашқы көмек көрсету қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 24 тамыздағы № ҚР ДСМ-90 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24094 болып тіркелген) сәйкес жүзеге асырылады.

17. МСАК дәрігері асқынбаған ағымы бар ИЖТА мен жеңіл аллергиялық ауруларды диагностикалау мен емдеуді жүзеге асырады.

18. Аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерге мамандандырылған медициналық көмекті амбулаториялық, стационарлық және стационарды алмастыратын жағдайларда аллерголог-иммунолог дәрігер көрсетеді және арнайы әдістер мен күрделі медициналық технологияларды қолдануды қажет ететін аурулар мен жай-күйлердің профилактикасын, диагностикалауды, емдеуді, сондай-ақ медициналық оңалтуды жүргізуді қамтиды.

19. Аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерге медициналық көмек "Қашықтықтан медициналық қызметтерді ұйымдастыру, ұсыну және ақы төлеу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 1 ақпандағы № ҚР ДСМ-12 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22151 болып тіркелген) сәйкес қашықтықтан жүзеге асырылады.

20. Аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерге мамандандырылған медициналық көмек "Амбулаториялық жағдайлардағы мамандандырылған медициналық көмек көрсету қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2022 жылғы 27 сәуірдегі № ҚР ДСМ-37 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 27833 болып тіркелген) сәйкес жүзеге асырылады.

21. Аллерголог-иммунолог дәрігер аллергиялық және иммунологиялық аурулары бар пациенттерге диагностика мен емдеуді жүргізеді, соның ішінде:

1) иммунопатологиялық жай-күйі бар болуы немесе бар болуына күдіктенген пациенттердің иммундық мәртебесінің параметрлерін, соның ішінде дәрілік заттардың жанама әсері ретінде зерттеу;

2) КХ сәйкес анықталған нозологияға сәйкес пациенттерді диагностикалау және емдеу;

3) ИЖТА бар пациенттерде аллергологиялық аурудың ауырлауының және асқынулардың дамуының профилактикасы бойынша іс-шаралар;

4) аллергиялық аурулары және ИЖТА бар (бронх демікпесі, атопиялық дерматит, ИЖТА және тағы басқалар) пациенттерді динамикалық байқау;

5) ауыр аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерде иммунобиологиялық терапияны бақылау;

6) КХ-ға сәйкес аллергенге тән иммундық терапияны тағайындау;

7) аллергиялық аурулары бар пациенттерді "Астма-мектебінде" және "Аллергия мектебінде" оқыту;

8) аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттердің профилактикасының, диагностикалау және емдеудің жаңа әдістерін практикаға енгізу;

9) "Еңбекке уақытша жарамсыздыққа сараптама жүргізу, сондай-ақ еңбекке уақытша жарамсыздық парағын немесе анықтамасын беру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 18 қарашадағы № ҚР ДСМ-198/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21660 болып тіркелген) сәйкес пациенттердің еңбекке уақытша жарамсыздығына сараптама жүргізу;

10) "Медициналық-әлеуметтік сараптама жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасарын - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 29 маусымдағы № 260 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 32922 болып тіркелген) сәйкес медициналық-әлеуметтік сараптамаға куәландыру үшін еңбекке қабілеттілігінен айырылу белгілері бар пациенттерді уақтылы жіберу;

11) толыққанды ұсынымдар бере отырып, аллергиялық аурулары және ИЖТА бар жүкті әйелге консультация беру және қажет болған жағдайда жүкті әйелдің диагнозын нақтылау, амбулаториялық және стационарлық жағдайларда емдеу үшін толық зерттеп-қарауға жіберу;

12) аллергиялық аурулар және ИЖТА мәселелері бойынша әртүрлі бейіндегі дәрігерлерге консультациялық көмек көрсету;

13) № ҚР ДСМ-175/2020 және № ҚР ДСМ-313/2020 бұйрықтарына сәйкес медициналық құжаттаманы дұрыс жүргізу және есептерді ұсыну.

22. Аллерголог-иммунолог дәрігер қажет болған жағдайда "Жүктілікті жасанды үзуді жасаудың тәртібін, медициналық және әлеуметтік көрсетілімдерінің, сондай-ақ жүктілікті жасанды үзуді жасауға қарсы көрсетілімдерінің тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 9 қазандағы № ҚР ДСМ- 122/2020 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21412 болып тіркелген) бекітілген медициналық және әлеуметтік көрсетілімдер, жүктілікті жасанды үзуге қарсы көрсетілімдер тізбесіне сәйкес жүктілікті үзуге көрсетілімдерді қарау және растау жөніндегі дәрігерлік-консультациялық комиссияның құрамына қатысады.

23. Аллергиялық аурулардың патогенезіне қатысатын аллергендердің әртүрлі түрлеріне сенсибилизацияны анықтау үшін "Әртүрлі клиникалық көріністері бар дәрілік жоғары сезімталдық (дәрілік аллергия)" клиникалық хаттамасына сәйкес арнайы аллергиялық диагностика жүргізіледі.

24. Үшінші деңгейдегі мамандандырылған аллергологиялық-иммунологиялық көмекті аллергиялық аурулармен және ИЖТА-мен ауыратын пациенттерді заманауи диагностика және емдеу мүмкіндіктері бар денсаулық сақтау саласындағы ғылыми ұйымдар көрсетеді.

25. Аллерголог-иммунолог дәрігердің қабылдау/консультация беру уақытының нормативі пациенттің жай-күйіне байланысты бір пациентке 40 минутты құрайды.

26. Стационарды алмастыратын жағдайларда халыққа аллергологиялық және иммунологиялық көмек "Қазақстан Республикасында стационарды алмастыратын жағдайларда медициналық көмек көрсету стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2023 жылғы 7 маусымдағы № 106 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 32740 болып тіркелген) (бұдан әрі – № 106 бұйрық) сәйкес көрсетіледі.

27. Аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерге стационарды алмастыратын жағдайларда медициналық көмек пациенттің бекітілген жері бойынша емханада (күндізгі стационар) немесе МСАК маманының жолдамасы бойынша үйде (үйдегі стационар) көрсетіледі.

28. Бірінші деңгейде стационарды алмастыратын жағдайларда медициналық көмек көрсету үшін көрсетілімдер мыналар болып табылады:

1) тәулік бойы медициналық байқауды қажет етпейтін жіті ауру немесе созылмалы аллергиялық аурулардың және ИЖТА-ның өршуі;

2) динамикалық байқауға жататын созылмалы аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттер тобын белсенді жоспарлы сауықтыру;

3) көрсетілімдер болған кезде тәулік бойы стационардан шығарылғаннан кейін стационарды алмастыратын жағдайларда аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерді емдеуді жалғастыру;

4) медициналық оңалту курстарын өткізу.

29. Үйде стационарда медициналық көмек көрсету үшін көрсетілімдер мыналар болып табылады:

1) инфекциялық асқынулардың жоғары қаупімен ұштасқан және маусымдық вирустық аурулар кезеңінде оқшаулауды қажет ететін балалардағы ИЖТА тұрақты алмастыратын биологиялық терапияны алу үшін.

2) тәулік бойы медициналық байқауды қажет етпейтін жеңіл және орташа ауыр дәрежедегі жіті аллергиялық аурулар;

3) тәулік бойы медициналық байқауды қажет етпейтін медициналық ұйымға өз бетінше баруға мүмкіндік бермейтін жіті және созылмалы аллергиялық аурулар және ИЖТА кезіндегі пациенттің жай-күйі.

30. Екінші деңгейде стационарды алмастыратын жағдайларда аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерге медициналық көмек көрсету үшін көрсетілімдер мыналар болып табылады:

1) арнайы алдын ала дайындықты қажет ететін және (немесе) бірінші деңгейде қолжетімсіз диагностикалық зерттеулер жүргізу;

2) КХ сәйкес арнайы гипосенсибилизациялау терапиясын жүргізу;

3) № 106 бұйрыққа сәйкес стационарды алмастыратын жағдайларда емдеуге арналған көрсетілімдер болған кезде пациенті тәулік бойы стационардан ерте шығару кезінде емдеу.

31. Үшінші деңгейдегі стационарды алмастыратын жағдайларда аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерге медициналық көмек көрсету үшін көрсетілімдер мыналар болып табылады:

1) операция алдындағы арнайы дайындықпен және екінші деңгейде қолжетімсіз реанимациялық қолдаумен манипуляциялар жүргізу;

2) арнайы алдын ала дайындықты қажет ететін және (немесе) екінші деңгейде қолжетімсіз диагностикалық зерттеулер, оның ішінде жоғары технологиялық медициналық қызметтер жүргізу.

32. Стационарды алмастыратын жағдайларда емделіп жатқан пациенттер дәрігердің күнделікті қарап-тексеруге жатады.

33. Жай-күйі жақсарған кезде және стационарды алмастыратын жағдайларда байқауды қажет етпейтін, терапияны жалғастыру қажет болғанда пациент бекітілген жері бойынша МСАК мамандарына амбулаториялық жағдайда одан әрі емдеуге жіберіледі.

34. Стационарды алмастыратын жағдайларда пациенттің жағдайы нашарлаған кезде кезек күттірмейтін медициналық көмек көрсетіледі және медициналық көрсетілімдер болған кезде пациент тәулік бойы стационарға жіберіледі.

35. Аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациентке күндізгі стационардан шығару кезінде қорытынды клиникалық диагнозы, жүргізілген диагностикалық зерттеулердің, емдеу іс-шараларының көлемі, одан әрі байқау және емдеу жөніндегі ұсынымдар көрсетілген үзіндіден көшірме беріледі.

36. Аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерге стационарлық көмек "Қазақстан Республикасында стационарлық жағдайларда медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2022 жылғы 24 наурыздағы № ҚР ДСМ-27 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 27218 болып тіркелген) сәйкес жүзеге асырылады.

37. Аллергиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерге мамандандырылған медициналық көмек стационарлық жағдайларда шұғыл, кезек күттірмейтін және жоспарлы медициналық көмек көрсету нысандарында көрсетіледі.

38. Аурудың ауырлығына немесе қосалқы өтемақы немесе декомпенсация сатыларындағы қосарласқан ауруларға қарамастан, асқынулар болған кезде аурудың орташа ауыр және ауыр ағымы бар пациенттер стационарға емдеуге жатқызылады.

39. Ауыр аллергиялық ауруды емдеу үшін жүкті әйелді емдеуге жатқызу немесе жүктіліктің 36 аптасы 6 күніне дейінгі мерзімде акушерлік асқынулар болмаған немесе шамалы ауырлығы болған кезде ИЖТА кезінде асқынудың дамуы стационарлық жағдайларда аллергология-иммунология мамандандырылған бөлімшесіне немесе соматикалық төсектерге\пациенті аллерголог-иммунологпен қадағалап жүргізе отырып, көп бейінді стационар бөлімшесіне, жүктіліктің 37 аптасынан бастап асқынулар акушерлік-гинекологиялық көмек көрсететін медициналық ұйымдарда жүзеге асырылады.

40. Жүкті әйелде ауыр аллергиялық-иммунологиялық аурулар болған кезде аллерголог-иммунолог дәрігер акушер-гинекологтармен бірге босану әдісі мен деңгейі туралы комиссиялық шешім қабылдау мақсатында консилиумға қатысады.

41. Аллергиялық аурулары және ИЖТА бар балаларға медициналық көмекті ұйымдастыру "Қазақстан Республикасында педиатриялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2022 жылғы 15 наурыздағы № ҚР ДСМ-25 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 27182 болып тіркелген) сәйкес жүзеге асырылады.

42. Медициналық көмек пациенттің не оның заңды өкілінің хабардар етілген жазбаша ерікті келісімін алғаннан кейін көрсетіледі.

43. Пациенттің хабардар етілген келісімін алу мүмкін болмаған кезде консилиум медициналық көмек көрсету туралы шешімді келісімінсіз қабылдайды, ал консилиумды жинау мүмкін болмаған кезде Кодекстің 137-бабына сәйкес медициналық ұйымның лауазымды адамдарын кейіннен хабардар ете отырып, тікелей медицина қызметкері қабылдайды.

44. Пациенттің өміріне немесе айналасындағыларға тікелей қауіп болмаған кезде пациенттің және (немесе) оның заңды өкілінің емдеуден бас тарту туралы жазбаша өтініші толтырылады.

45. Аллергологиялық және иммунологиялық төсектер республика бойынша орта есеппен 10 000 балаға шаққанда 0,2 төсекті және 10 000 ересек халыққа шаққанда 0,1 төсекті құрайды (*өңір деңгейінде халықтың құрылымы мен санына қарай төсектерді есептеу көзделеді).

5-тарау. Аллергологиялық аурулары және ИЖТА бар пациенттерге медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдары жұмыскерлерінің ұсынылатын штаты және медициналық бұйымдардың ұсынылатын жарақтандыруы

46. Амбулаториялық (аллерголог-иммунологтың кабинеті) және стационарлық жағдайларда (аллергологиялық/иммунологиялық бөлімше) аллергологиялық және иммунологиялық көмек көрсету үшін ұсынылатын штаттық нормативтер осы Стандартқа 1-қосымшада келтірілген.

47. Аллерголог-иммунологтың кабинетін және (аллергологиялық/ иммунологиялық бөлімшені жарақтандыруға ұсынылатын медициналық бұйымдар осы Стандартқа 2-қосымшаға сәйкес жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасында халыққа аллергологиялық және иммунологиялық көмекті ұйымдастыру стандартына 1-қосымша

Аллергологиялық және иммунологиялық көмек көрсету үшін ұсынылатын штаттық нормативтер

1.1-кестедегі төсектер санына қарай медициналық көмек көрсету деңгейлері бөлінісінде стационарлық жағдайларда 1 тәулік бойғы мейіргер постына аллерголог-иммунолог дәрігердің 1 лауазымына жүктемені ескере отырып ұсынылатын штаттық нормативтер.

1-кесте. Стационарлық жағдайда медициналық көмек көрсететін медициналық ұйымдар үшін ұсынылатын штаттық нормативтер

Аудандық ауруханалар		Қалалық ауруханалар (Республикалық маңызы бар қалалар мен астананы қоспағанда)		Республикалық маңызы бар қалалардың, астананың қалалық ауруханалары мен облыстық ауруханалары		Ұлттық орталықтар
ересектер	балалар	ересектер	балалар	ересектер	балалар	ересектер	балалар
Штат 10 000 адамға шаққанда төсектердің жоспарлы нормативтік санына және көрсетілетін медициналық қызметтер көлеміне сәйкес белгіленеді		12	12	12	12	10	10

2. 2-кестедегі халық санына амбулаториялық жағдайда медициналық көмек көрсететін медициналық ұйымдар үшін ұсынылатын штаттық нормативтер.

2-кесте. Амбулаториялық жағдайда аллергологиялық және иммунологиялық көмек көрсететін медициналық ұйымдар үшін ұсынылатын штаттық нормативтер

Лауазымның атауы	Штат бірліктерінің саны	1 лауазымға шаққандағы халық саны
Аллерголог-иммунолог дәрігер	1	100 000 ересек және балаларға
1 аллерголог-иммунолог дәрігерге 1 орта медицина қызметкері (мейіргер және/немесе фельдшер) лауазымы

Қазақстан Республикасында халыққа аллергологиялық және иммунологиялық көмекті ұйымдастыру стандартына 2-қосымша

Аллерголог-иммунолог дәрігер кабинетінің жарақтандырылуы

р/с №	Медициналық өнімнің атауы	Медициналық көмек көрсету деңгейіне байланысты саны
		I	II	III
1	Пикфлоуметр	-	1	1
2	Пышақтар жинағы бар ларингоскоп	-	1	1
3	Дефибриллятор	-	1	1
4	Пульсоксиметр	1	1	1
5	Өкпенің қолмен жасанды желдетуіне арналған тыныс алу қапшығы	1	1	1
6	Портативті спирометр	-	1	1
7	Аллергенді сұйылтуды дайындауға және аллергенге спецификалық иммунотерапияны жүргізуге арналған, сору жабдығымен жабдықталған үстел	1*	1	1
8	Тері диагностикалық сынақтарына арналған үстел	1*	1	1
9	Диагностикаға және емдеуге арналған аллергендер, аллергендерге арналған сұйылту сұйықтығы, сынақты бақылау сұйықтығы, гистамин ерітіндісі	1*	1	1
10	Бактерицидті ауа рециркуляторы	1	1	1
11	Кушетка	1	1	1
12	Бой өлшегіш, таразы, өлшегіш лента	1	1	1
13	Медициналық жинақ (фонендоскоп, тонометр, медициналық шпатель, термометр)	1	1	1
14	Оргтехника кешені	1	1	1
15	Компрессорлық небулайзер (жедел жәрдем үшін)	1	1	1
16	Негатоскоп	1	1	1
17	Тоңазытқыш	1	1	1
18	Оттегі концентраторы*		1	1
19	Деммен шығарылған азот оксидінің концентрациясын анықтауға арналған құрылғы*			1

Аллергология/иммунология бөлімшесінің жарақтандырылуы *

р/с №	Медициналық өнімнің атауы	Медициналық көмек көрсету деңгейіне байланысты саны
		I	II	III
1	Портативті аэрозольді компрессорлы ингалятор (небулайзер)	-	2	3 пациентке 1
2	Өкпені жасанды желдеткіш аппараты тасымалданатын		1*	1
3	Пациент мониторы	-	1	2
4	Талшықты-оптикалық ларингоскоп	-	1	1
5	Инфузионды насос	-	1	5
6	Көп арналы электрокардиограф	-	1	1
7	Синхрондау функциясы бар екі фазалы дефибриллятор	-	1	1
8	Спирограф	-	1	1
9	Микроскоп бинокулярлы	-	1*	1
10	Жоғары ағынды оттегімен емдеу құрылғысы	-	5 төсекке 1	5 төсекке 1
11	Тыныс шығарған ауадағы азот оксиді анализаторы	-	-	1*
12	Жауыр жараға қарсы матрас	-	1	2
13	Пикрофлоуметр	-	3	5
14	Пульсоксиметр	-	5 пациентке 1	5 пациентке 1
15	Медициналық аспиратор (сору-дренаж)	-	1	2
16	Бактерицидтік ауа рециркуляторы/ қорғалған бактерицидтік сәулелендіргіш	-	әр палатада	әр палатада
17	Фонендоскоп және тонометр	-	5	5
18	Оттегі концентраторы (оттегі жеткіліксіз болған жағдайда және пациенттің қозғалысы үшін)	-	1	1
19	Зертханалық қамтамасыз ету: Спецификалық Е иммуноглобулинді анықтауға арналған жабдық; ағын цитометрі	-	-	1

Ескертпе:

*Медициналық бұйымдармен жарақтандыру, ағымдағы қажеттіліктерге сәйкес, денсаулық сақтау ұйымдарының өтінімдері бойынша жүзеге асырылады.