О подписании Договора о вечном добрососедстве, дружбе и сотрудничестве между Республикой Казахстан, Кыргызской Республикой, Республикой Таджикистан, Туркменистаном, Республикой Узбекистан и Китайской Народной Республикой

Указ Президента Республики Казахстан от 17 июня 2025 года № 915

      В соответствии с подпунктом 1) статьи 8 Закона Республики Казахстан "О международных договорах Республики Казахстан" ПОСТАНОВЛЯЮ:

      1. Одобрить прилагаемый проект Договора о вечном добрососедстве, дружбе и сотрудничестве между Республикой Казахстан, Кыргызской Республикой, Республикой Таджикистан, Туркменистаном, Республикой Узбекистан и Китайской Народной Республикой.

      2. Подписать от имени Республики Казахстан Договор о вечном добрососедстве, дружбе и сотрудничестве между Республикой Казахстан, Кыргызской Республикой, Республикой Таджикистан, Туркменистаном, Республикой Узбекистан и Китайской Народной Республикой.

      3. Настоящий Указ вводится в действие со дня его подписания.

      Президент
Республики Казахстан
К. Токаев

  ОДОБРЕН
Указом Президента
Республики Казахстан
от 17 июня 2025 года № 915
  Проект

ДОГОВОР
о вечном добрососедстве, дружбе и сотрудничестве между Республикой Казахстан, Кыргызской Республикой, Республикой Таджикистан, Туркменистаном, Республикой Узбекистан и Китайской Народной Республикой

      Республика Казахстан, Китайская Народная Республика, Кыргызская Республика, Республика Таджикистан, Туркменистан, Республика Узбекистан, именуемые далее Сторонами,

      считая, что всестороннее укрепление добрососедства, дружбы и взаимовыгодного сотрудничества отвечает коренным интересам народов Сторон,

      отмечая, что обеспечение мира, стабильности и развития в регионе и укрепление всестороннего взаимодействия отвечают общим стремлениям и коренным интересам народов всех стран, имеют важное значение для Азии и во всем мире,

      подтверждая приверженность целям Устава Организации Объединенных Наций и другим общепризнанным принципам и нормам международного права,

      основываясь на положениях законодательства каждой из Сторон,

      вновь подтверждая решительную поддержку независимости, государственному суверенитету, территориальной целостности и принципам суверенного равенства и нерушимости границ Сторон,

      стремясь обеспечивать устойчивое развитие отношений между Сторонами и повышение уровня сотрудничества государств в различных областях,

      желая укреплять и передавать из поколения в поколение дружбу народов своих государств,

      подтверждая стремление в совместном создании более тесного сообщества единой судьбы Центральной Азии и Китая,

      договорились о нижеследующем:

Статья 1

      Стороны в соответствии с общепризнанными принципами и нормами международного права всесторонне развивают долгосрочные и прочные отношения стратегического партнерства, основанные на принципах взаимного уважения суверенитета и территориальной целостности, взаимного ненападения, невмешательства во внутренние дела, равенства, взаимной выгоды и мирного сосуществования.

      Стороны также подтверждают взаимное неприменение силы или угрозы силой, мирное урегулирование споров.

Статья 2

      Стороны всесторонне укрепляют взаимное доверие и стратегическое взаимодействие, поддерживают друг друга в выборе путей и моделей развития, соответствующих их национальным реалиям, поддерживают Позиции друг друга по ключевым вопросам, затрагивающим их коренные интересы, поддерживают осуществляемые стратегии экономического развития.

Статья 3

      Стороны, уважая принципы государственного суверенитета и территориальной целостности, принимают меры по недопущению на своей территории любой деятельности, противоречащей этим принципам.

      Стороны не участвуют в союзах или блоках, направленных против других Сторон, не поддерживают какие-либо действия, враждебные другим Сторонам.

Статья 4

      Стороны придают большое значение проведению политических консультаций, используют механизм встреч на всех уровнях, в том числе визиты на высших и высоком уровнях, для регулярного обмена и координации позиций по отношениям между странами Центральной Азии и Китаем, глобальным и региональным вопросам, представляющим взаимный интерес.

Статья 5

      Стороны готовы на принципах равноправия и взаимной выгоды развивать сотрудничество в таких сферах, как торговля, экономика, инвестиции, инфраструктурная взаимосвязанность, инженерия, энергетика, включая гидроэнергетику, возобновляемые источники энергии, транспорт, полезные ископаемые, сельское хозяйство, защита экологической среды, перерабатывающая промышленность, наука и техника, и других направлениях, представляющих взаимный интерес.

Статья 6

      Стороны принимают необходимые меры по развитию обменов и сотрудничества в области культуры, образования, здравоохранения и медицинских услуг, туризма, спорта, средств массовой информации, а также в других областях, представляющих взаимный интерес.

Статья 7

      Стороны в соответствии со своим законодательством и международными обязательствами развивают сотрудничество в двусторонних и многосторонних форматах по совместной борьбе против терроризма, сепаратизма, экстремизма и транснациональной организованной преступности, незаконной миграции, незаконного оборота оружия и наркотических средств, психотропных веществ и их прекурсоров.

Статья 8

      Стороны в соответствии со своим законодательством и международными обязательствами укрепляют взаимное доверие в области обороны, оборонной промышленности и безопасности, а также расширяют двустороннее и многостороннее сотрудничество по иным вопросам в этих областях.

Статья 9

      Стороны укрепляют контакты и взаимодействие в рамках Организации Объединенных Наций и других многосторонних организаций и механизмов, участницами которых они являются, прилагают усилия для обеспечения глобального и регионального мира, стабильности и устойчивого развития.

Статья 10

      Споры и разногласия, которые могут возникнуть при толковании и реализации настоящего Договора, Стороны будут разрешать путем дружественных переговоров и консультаций.

Статья 11

      Настоящий Договор не затрагивает права и обязательства Сторон, вытекающие из других двусторонних и многосторонних международных договоров, участницами которых они являются, и не направлен против какого-либо третьего государства.

Статья 12

      В целях реализации положений настоящего Договора Стороны в случае необходимости заключают отдельные международные договоры в конкретных областях сотрудничества, представляющих взаимный интерес.

Статья 13

      По согласию Сторон в настоящий Договор могут быть внесены изменения и дополнения, которые оформляются отдельными протоколами, являющимися его неотъемлемой частью.

Статья 14

      Депозитарием настоящего Договора является Министерство иностранных дел Китайской Народной Республики.

      Депозитарий направит заверенную копию настоящего Договора всем подписавшим Сторонам в течение 15 (пятнадцати) дней с даты его подписания.

Статья 15

      Настоящий Договор заключается на неопределенный срок и вступает в силу с даты получения депозитарием по дипломатическим каналам последнего письменного уведомления о выполнении Сторонами внутригосударственных процедур, необходимых для вступления в силу настоящего Договора.

      Депозитарий уведомляет Стороны о дате вступления в силу настоящего Договора.

      Каждая из Сторон вправе выйти из настоящего Договора, письменно уведомив об этом депозитария по дипломатическим каналам.

      В отношении такой Стороны настоящий Договор прекращает действие по истечении 12 (двенадцати) месяцев с даты получения депозитарием такого уведомления. Депозитарий уведомляет другие Стороны о таком решении.

      Депозитарий информирует другие Стороны о прекращении действия настоящего Договора в отношении такой Стороны.


      Совершено в городе Астане " " июня 2025 года в одном экземпляре на китайском и русском языках, причем оба текста имеют одинаковую силу.

      За Республику Казахстан К. Токаев
      За Китайскую Народную Республику Си Цзиньпин
      За Кыргызскую Республику С. Жапаров
      За Республику Таджикистан Э. Рахмон
      За Туркменистан С. Бердымухамедов
      За Республику Узбекистан Ш.Мирзиеев

Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Тәжікстан Республикасы, Түрікменстан, Өзбекстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы мәңгілік тату көршілік, достық және ынтымақтастық туралы шартқа қол қою туралы

Қазақстан Республикасы Президентінің 2025 жылғы 17 маусымдағы № 915 Жарлығы.

      "Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 8-бабының 1) тармақшасына сәйкес ҚАУЛЫ ЕТЕМІН:

      1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Тәжікстан Республикасы, Түрікменстан, Өзбекстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы мәңгілік тату көршілік, достық және ынтымақтастық туралы шарттың жобасы мақұлдансын.

      2. Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Тәжікстан Республикасы, Түрікменстан, Өзбекстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы мәңгілік тату көршілік, достық және ынтымақтастық туралы шартқа Қазақстан Республикасының атынан қол қойылсын.

      3. Осы Жарлық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Президенті
Қ.Тоқаев

  Қазақстан Республикасы
Президентінің
2025 жылғы 17 маусымдағы
№ 915 Жарлығымен
МАҚҰЛДАНҒАН
Жоба

Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Тәжікстан Республикасы, Түрікменстан, Өзбекстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы мәңгілік тату көршілік, достық және ынтымақтастық туралы ШАРТ

      Бұдан әрі "Тараптар" деп аталатын Қазақстан Республикасы, Қытай Халық Республикасы, Қырғыз Республикасы, Тәжікстан Республикасы, Түрікменстан, Өзбекстан Республикасы

      тату көршілікті, достық пен өзара тиімді ынтымақтастықты жан-жақты нығайту Тараптар халықтарының түпкі мүдделеріне сай келеді деп есептей отырып,

      өңірдегі бейбітшілікті, тұрақтылық пен дамуды қамтамасыз ету және жан-жақты өзара іс-қимылды нығайту барлық елдер халықтарының ортақ ұмтылыстары мен түпкі мүдделеріне сай келетінін, Азия үшін және бүкіл әлемде маңызды мәнге ие екенін атап өте отырып,

      Біріккен Ұлттар Ұйымы Жарғысының мақсаттарына және халықаралық құқықтың жалпыға бірдей танылған басқа да қағидаттары мен нормаларына бейілділігін растай отырып,

      Тараптардың әрқайсысы заңнамасының ережелерін негізге ала отырып,

      тәуелсіздікті, мемлекеттік егемендікті, аумақтық тұтастықты және егемендік теңдік пен Тараптар шекараларының мызғымастығы қағидаттарын табанды түрде қолдайтынын тағы да растай отырып,

      Тараптар арасындағы қатынастардың орнықты дамуын қамтамасыз етуге және мемлекеттердің әртүрлі салалардағы ынтымақтастығының деңгейін арттыруға ұмтыла отырып,

      өз мемлекеттері халықтарының достығын нығайтуға және ұрпақтан ұрпаққа жеткізуге ниет білдіре отырып,

      Орталық Азия мен Қытайдың ортақ тағдырының неғұрлым тығыз қоғамдастығын бірлесіп құруға ұмтылысын растай отырып,

      төмендегілер туралы уағдаласты:

1-бап

      Тараптар халықаралық құқықтың жалпыға бірдей танылған қағидаттары мен нормаларына сәйкес егемендікті және аумақтық тұтастықты өзара құрметтеу, өзара шабуыл жасамау, ішкі істерге араласпау, теңдік, өзара пайда және бейбіт қатар тіршілік ету қағидаттарына негізделген стратегиялық әріптестіктің ұзақ мерзімді және берік қатынастарын жан-жақты дамытады.

      Тараптар сондай-ақ өзара күш қолданбауды немесе күш қолдану қатерін төндірмеуді, дауларды бейбіт жолмен реттеуді растайды.

2-бап

      Тараптар өзара сенім мен стратегиялық өзара іс-қимылды жан-жақты нығайтады, өздерінің ұлттық болмысына сәйкес келетін даму жолдары мен модельдерін таңдауда бірін-бірі қолдайды, өздерінің түпкі мүдделерін қозғайтын түйінді мәселелер бойынша бір-бірінің ұстанымын, жүзеге асырылатын экономикалық даму стратегияларын қолдайды.

3-бап

      Тараптар мемлекеттік егемендік пен аумақтық тұтастық қағидаттарын құрметтей отырып, өз аумағында осы қағидаттарға қайшы келетін кез келген әрекетке жол бермеу жөнінде шаралар қабылдайды.

      Тараптар басқа Тараптарға қарсы бағытталған одақтарға немесе блоктарға қатыспайды, басқа Тараптарға жауласқан қандай да бір іс-қимылды қолдамайды.

4-бап

      Тараптар саяси консультациялар өткізуге үлкен мән береді, барлық деңгейдегі кездесулер тетігін, оның ішінде Орталық Азия елдері мен Қытай арасындағы қатынастар, өзара мүддені білдіретін жаһандық және өңірлік мәселелер бойынша ұстанымдармен тұрақты алмасу және оларды үйлестіру үшін аса жоғары және жоғары деңгейдегі сапарларды пайдаланады.

5-бап

      Тараптар сауда, экономика, инвестициялар, инфрақұрылымдық өзара байланыстылық, инженерия, гидроэнергетиканы қоса алғанда, энергетика, жаңартылатын энергия көздері, көлік, пайдалы қазбалар, ауыл шаруашылығы, экологиялық ортаны қорғау, қайта өңдеу өнеркәсібі, ғылым мен техника сияқты салалардағы және өзара мүддені білдіретін басқа да бағыттардағы ынтымақтастықты тең құқықтылық және өзара пайда қағидаттарында дамытуға дайын.

6-бап

      Тараптар мәдениет, білім беру, денсаулық сақтау және медициналық көрсетілетін қызметтер, туризм, спорт, бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы, сондай-ақ өзара мүддені білдіретін басқа да салалардағы алмасулар мен ынтымақтастықты дамыту жөнінде қажетті шаралар қабылдайды.

7-бап

      Тараптар өздерінің заңнамасына және халықаралық міндеттемелеріне сәйкес терроризмге, сепаратизмге, экстремизмге және трансұлттық ұйымдасқан қылмысқа, заңсыз көші-қонға, қару мен есірткінің, психотроптық заттар мен олардың прекурсорларының заңсыз айналымына қарсы бірлескен күрес жөніндегі екіжақты және көпжақты форматтағы ынтымақтастықты дамытады.

8-бап

      Тараптар өздерінің заңнамасына және халықаралық міндеттемелеріне сәйкес қорғаныс, қорғаныс өнеркәсібі және қауіпсіздік саласындағы өзара сенімді нығайтады, сондай-ақ осы салалардағы өзге де мәселелер бойынша екіжақты және көпжақты ынтымақтастықты кеңейтеді.

9-бап

      Тараптар Біріккен Ұлттар Ұйымы және өздері қатысушылары болып табылатын басқа да көпжақты ұйымдар мен тетіктер шеңберіндегі байланыстар мен өзара іс-қимылды нығайтады, жаһандық және өңірлік бейбітшілікті, тұрақтылық пен орнықты дамуды қамтамасыз ету үшін күш-жігер жұмсайды.

10-бап

      Осы Шартты түсіндіру және іске асыру кезінде туындауы мүмкін даулар мен келіспеушіліктерді Тараптар достық келіссөздер мен консультациялар арқылы шешетін болады.

11-бап

      Осы Шарт Тараптар өздері қатысушылары болып табылатын басқа да екіжақты және көпжақты халықаралық шарттардан туындайтын олардың құқықтары мен міндеттемелерін қозғамайды және қандай да бір үшінші мемлекетке қарсы бағытталмаған.

12-бап

      Осы Шарттың ережелерін іске асыру мақсатында Тараптар, қажет болған жағдайда, өзара мүддені білдіретін ынтымақтастықтың нақты салаларында бөлек халықаралық шарттар жасасады.

13-бап

      Тараптардың келісімі бойынша осы Шартқа оның ажырамас бөлігі болып табылатын жеке хаттамалармен ресімделетін өзгерістер мен толықтырулар енгізілуі мүмкін.

14-бап

      Осы Шарттың депозитарийі Қытай Халық Республикасының Сыртқы істер министрлігі болып табылады.

      Депозитарий осы Шарттың куәландырылған көшірмесін оған қол қойылған күннен бастап он бес (15) күн ішінде барлық қол қойған Тараптарға жібереді.

15-бап

      Осы Шарт белгіленбеген мерзімге жасалады және осы Шарттың күшіне енуі үшін қажетті мемлекетішілік рәсімдерді Тараптардың орындағаны туралы соңғы жазбаша хабарламаны депозитарий дипломатиялық арналар арқылы алған күннен бастап күшіне енеді.

      Депозитарий Тараптарды осы Шарттың күшіне ену күні туралы хабардар етеді.

      Тараптардың әрқайсысы осы Шарттан шығатыны туралы депозитарийді дипломатиялық арналар арқылы жазбаша хабардар ете отырып, осы Шарттан шығуға құқылы.

      Мұндай Тарапқа қатысты осы Шарт депозитарий осындай хабарламаны алған күннен бастап 12 (он екі) ай өткен соң қолданысын тоқтатады. Депозитарий мұндай шешім туралы басқа Тараптарды хабардар етеді.

      Депозитарий мұндай Тарапқа қатысты осы Шарттың қолданысы тоқтатылғаны туралы басқа Тараптарды хабардар етеді.

      2025 жылғы "___" маусымда Астана қаласында қытай және орыс тілдерінде бір данада жасалды әрі екі мәтіннің де күші бірдей.

      Қазақстан Республикасы үшін Қ.Тоқаев
      Қытай Халық Республикасы үшін Си Цзиньпин
      Қырғыз Республикасы үшін С.Жапаров
      Тәжікстан Республикасы үшін Э.Рахмон
      Түрікменстан үшін С.Бердымухамедов
      Өзбекстан Республикасы үшін Ш.Мирзиеев