Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне құқық қорғау қызметін жетілдіру, құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік органдардың, азаматтық қорғау органдарының қызметкерлерін және әскери қызметшілерді тұрғын үймен қамтамасыз ету және әлеуметтік қорғау, сондай-ақ ішкі істер органдарының қызметі саласында артық заңнамалық регламенттеуді болғызбау мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2025 жылғы 30 маусымдағы № 203-VIII ҚРЗ

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз.

      1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

      1. "Қазақстан Республикасының азаматтығы туралы" 1991 жылғы 20 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 2-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      2) мынадай мазмұндағы 2-1-баппен толықтырылсын:

      "2-1-бап. Осы Заңның негізгі мақсаттары, міндеттері мен қағидаттары

      1. Қазақстан Республикасының азаматтығын алу және тоқтату мәселелері бойынша қатынастарды реттеу, сондай-ақ адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын сақтау осы Заңның негізгі мақсаттары болып табылады.

      2. Осы Заңның негізгі міндеттері мыналар болып табылады:

      1) Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау, оны қалпына келтіру негіздерін, шарттары мен тәртібін айқындау;

      2) Қазақстан Республикасының азаматтығынан шығуды, оны жоғалтуды, одан айыруды тіркеуді жүзеге асыру;

      3) Қазақстан Республикасының азаматтығына жататынын (жатпайтынын) айқындау;

      4) азаматтығы жоқ адамдардың құқықтық мәртебесін реттеу.

      3. Осы Заңның негізгі қағидаттары:

      1) әрбір адамның азаматтыққа құқығы бар;

      2) Қазақстан Республикасының азаматтығы оны алу негіздеріне қарамастан, Қазақстан Республикасының барлық азаматы үшін бірыңғай және тең болып табылады;

      3) азаматтық адамның еркіне қарсы берілмейді;

      4) азаматтық мәселелер бойынша балаларға қатысты шешімдер қабылдау кезінде баланың неғұрлым жақсы мүддесі ескеріледі;

      5) азаматтықтың болмауына жол бермеу және оны азайту.";

      3) 30-бапта:

      бірінші бөлікте:

      3) тармақша "тұрақты тұратын" деген сөздерден кейін "және уақытша болатын" деген сөздермен толықтырылсын;

      3-1) тармақшадағы "Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұрып жатқан адамдардың Қазақстан Республикасының азаматтығынан айырылуын" деген сөздер "Қазақстан Республикасының азаматтығынан айыруды" деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы 6), 7) және 8) тармақшалармен толықтырылсын:

      "6) құзыреті шегінде Қазақстан Республикасының азаматтығы саласындағы мемлекеттік саясатты іске асырады;

      7) осы Заңның мақсаттары мен міндеттеріне және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес азаматтық мәселелер бойынша нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді және бекітеді;

      8) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасының Президенті мен Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.";

      екінші бөлік алып тасталсын;

      4) 31-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      31-бап. Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің, Қазақстан Республикасының шет елдердегi мекемелерінің өкілеттіктері

      Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлiгi:

      осы Заңның мақсаттары мен міндеттеріне және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес азаматтық мәселелер бойынша нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді және бекітеді;

      осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасының Президенті мен Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Қазақстан Республикасының шет елдердегi мекемелерi:

      Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерде тұрақты тұратын адамдардан Қазақстан Республикасының азаматтығы мәселелері бойынша өтініштер қабылдайды және қажетті құжаттармен бірге оларды Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі арқылы Қазақстан Республикасы Президентінің қарауына жібереді;

      Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерде тұратын адамдардың Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтуын тіркейді;

      Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерде тұратын адамдардың Қазақстан Республикасының азаматтығына жататынын (жатпайтынын) айқындайды.".

      2. "Шетелдiктердiң құқықтық жағдайы туралы" 1995 жылғы 19 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 1-баптың төртінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

      "Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      2) 3-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "3-бап. Осы Заңның негізгі мақсаты, міндеті мен қағидаттары

      1. Қазақстан Республикасында шетелдіктердің құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау осы Заңның негізгі мақсаты болып табылады.

      2. Қазақстан Республикасында шетелдіктердің құқықтық мәртебесін айқындау осы Заңның негізгі міндеті болып табылады.     

      3. Осы Заңның негізгі қағидаттары:

      1) егер Қазақстан Республикасының Конституциясында, Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасында шетелдіктер Қазақстан Республикасының азаматтары үшін белгіленген құқықтар мен бостандықтарды пайдаланады, сондай-ақ міндеттерді атқарады;

      2) Қазақстан Республикасында шетелдіктер өздерінің шығу тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына, жынысына, нәсіліне, ұлтына, тіліне, дінге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жеріне қарамастан немесе кез келген өзге де мән-жайлар бойынша заң мен сот алдында тең болады;

      3) шетелдіктердің өз құқықтары мен бостандықтарын жүзеге асыруы басқа адамдардың құқықтары мен бостандықтарын бұзбауға, конституциялық құрылысқа қол сұқпауға, қоғамдық тәртіпке, имандылыққа және халықтың денсаулығына нұқсан келтірмеуге тиіс.".

      3. "Тұрғын үй қатынастары туралы" 1997 жылғы 16 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 1-баптың 1-тармағының 6) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

      "6) құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкерін (курсантты және (немесе) тыңдаушыны қоспағанда) және әскери қызметшіні (мерзімді әскери қызметтегі әскери қызметшіні, резервтегі әскери қызметті өткеріп жүрген әскери қызметшіні, курсант пен кадетті, әскери жиындарға шақырылған әскери міндетті адамды қоспағанда) тұрғын үймен қамтамасыз ету ерекшеліктеріне байланысты қатынастарды реттейді.";

      2) 2-бапта:

      44-3) тармақша мынадай мазмұндағы екінші, үшінші, төртінші және бесінші бөліктермен толықтырылсын:

      "Тұрғын үй төлемдері ағымдағы және біржолғы тұрғын үй төлемдері, тұрғынжайды өтеусіз жекешелендіру құқығының орнына берілетін ақшалай өтемақы (бұдан әрі – ақшалай өтемақы) болып бөлінеді.

      Ағымдағы тұрғын үй төлемдері деп осы Заңның 101-4-бабының 1-тармағына сәйкес ай сайынғы негізде жүзеге асырылатын төлемдер түсініледі.

      Біржолғы тұрғын үй төлемдері деп осы Заңның 101-1-бабының 4-тармағында, 101-9-бабының 2 және 4-тармақтарында және 101-12-бабының 1-тармағында көзделген біржолғы сипаттағы төлемдер, сондай-ақ 2025 жылғы 1 шілдеге дейін тұрғын үй төлемдерін алушыларға төленген біржолғы сипаттағы тұрғын үй төлемдері түсініледі.

      Ақшалай өтемақы деп осы Заңның 101-13-бабында көзделген біржолғы сипаттағы төлем түсініледі;";

      44-4) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

      "44-4) тұрғын үй төлемдерін алушы – тұрғын үй төлемдері тағайындалған, тұрғын үй төлемдерін алуға жататын лауазымдағы арнаулы мемлекеттік органның қызметкері және әскери қызметші (мерзімді әскери қызметтегі әскери қызметшіні, резервтегі әскери қызметті өткеріп жүрген әскери қызметшіні, курсантты, тыңдаушыны, кадетті, әскери жиындарға шақырылған әскери міндетті адамды қоспағанда), сондай-ақ құқық қорғау органының, азаматтық қорғау органының қызметкері (курсантты қоспағанда), сондай-ақ қызмет өткеру кезінде қаза тапқан (қайтыс болған) аталған қызметкерлердің және әскери қызметшінің отбасы мүшелері;";

      3) 3-баптың 2-1-тармағы алып тасталсын;

      4) 13-бапта:

      1-тармақтың үшінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

      "Құқық қорғау органы, арнаулы мемлекеттік орган, азаматтық қорғау органы қызметкерінің (курсантты және (немесе) тыңдаушыны қоспағанда) және әскери қызметшінің (мерзімді әскери қызметтегі әскери қызметшіні, резервтегі әскери қызметті өткеріп жүрген әскери қызметшіні, курсант пен кадетті, әскери жиындарға шақырылған әскери міндетті адамды қоспағанда), оның ішінде қызметтен шығарылған адамның отбасы мүшелерінің тобы осы Заңның 101-10-бабына сәйкес айқындалады.";

      4-тармақтағы "2 немесе 2-1-тармағында" деген сөздер "2, 2-1 немесе 2-2-тармақтарында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      5-тармақтағы "3 және 4-тармақтарында көзделген негіздер" деген сөздер "3, 4 немесе 4-1-тармақтарында көзделген негіз" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7-тармақтың екінші бөлігіндегі "(курсанттарға, аспиранттарға)" деген сөздер "(курсанттарға, кадеттерге, тыңдаушыларға, аспиранттарға)" деген сөздермен ауыстырылсын;

      8-тармақта:

      7) тармақшада:

      үшінші абзацтағы "арнаулы мемлекеттік органдардың", "арнаулы мемлекеттік органдардағы" деген сөздер тиісінше "құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік органдардың, азаматтық қорғау органдарының", "құқық қорғау органдарындағы, арнаулы мемлекеттік органдардағы, азаматтық қорғау органдарындағы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      екінші бөліктегі "арнаулы мемлекеттік органдардағы" деген сөздер "құқық қорғау органдарындағы, арнаулы мемлекеттік органдардағы, азаматтық қорғау органдарындағы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7-1) тармақшадағы "арнаулы мемлекеттік орган, ішкі істер органы" деген сөздер "құқық қорғау органы, арнаулы мемлекеттік орган" деген сөздермен ауыстырылсын;

      9) тармақшадағы "адамдар;" деген сөз "адамдар құқылы." деген сөздермен ауыстырылып, 10) тармақша алып тасталсын;

      10-тармақтың 4) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

      "4) біржолғы тұрғын үй төлемдерін, ақшалай өтемақы алса немесе тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды меншікке алу міндеттемелерін орындаса, олар мемлекеттік тұрғын үй қорынан берілген тұрғынжайды жекешелендіре алмайды.";

      5) 67-баптың 1-тармағында:

      мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Тұрғынжайға мұқтаждар есебінде тұрған адамдардың тізімдерін және мемлекеттік мекемелердің тұрғын үй қорынан тұрғынжай алған адамдардың тізімдерін өздерінің интернет-ресурстарында жариялау талаптары Қазақстан Республикасының Қарулы Күштеріне, басқа да әскерлер мен әскери құралымдарға, құқық қорғау органдарына, арнаулы мемлекеттік органдарға, азаматтық қорғау органдарына қолданылмайды.";

      екінші бөліктегі "арнаулы мемлекеттік органдар мен құқық қорғау органдарының" деген сөздер "құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік органдардың, азаматтық қорғау органдарының" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) 77-баптың 4-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "4. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың, сондай-ақ құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік органдардың, азаматтық қорғау органдарының мемлекеттік мекемелерінің тұрғын үй қорынан қызметтік тұрғынжай Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың, сондай-ақ құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік органдардың, азаматтық қорғау органдарының тұрғын үй комиссиясының шешімі негізінде не ақпараттық жүйе болған кезде сол арқылы автоматты режимде беріледі.

      Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың, сондай-ақ құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік органдардың, азаматтық қорғау органдарының тұрғын үй комиссиялары қызметінің және ақпараттық жүйесінің жұмыс тәртібін уәкілетті мемлекеттік органның басшысы айқындайды.";

      7) 101-бапта:

      4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "4. Еңбек сiңiрген жылдары күнтiзбелік есептеумен он және одан көп жыл болған құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік органдардың, азаматтық қорғау органдарының қызметкерлері немесе әскери қызметшілер, сондай-ақ құқық қорғау органдарындағы, арнаулы мемлекеттік органдардағы, азаматтық қорғау органдарындағы қызметтен немесе әскери қызметтен қызметте болудың шекті жасына толуы, денсаулық жағдайы бойынша немесе штаттардың қысқартылуына байланысты шығарылған адамдар қызметтік тұрғынжайларға теңестірілген, өздері тұрып жатқан тұрғынжайларды қалдық құны бойынша жекешелендіруге құқылы.

      Еңбек сiңiрген жылдары күнтiзбелік есептеумен жиырма және одан көп жыл болған құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік органдардың, азаматтық қорғау органдарының қызметкерлері немесе әскери қызметшілер, сондай-ақ құқық қорғау органдарындағы, арнаулы мемлекеттік органдардағы, азаматтық қорғау органдарындағы қызметтен немесе әскери қызметтен қызметте болудың шекті жасына толуы, денсаулық жағдайы бойынша немесе штаттардың қысқартылуына байланысты шығарылған адамдар қызметтік тұрғынжайларға теңестірілген, өздері тұрып жатқан тұрғынжайларды өтеусіз жекешелендіруге құқылы.

      Құқық қорғау органдарындағы, арнаулы мемлекеттік органдардағы, азаматтық қорғау органдарындағы қызметтен немесе әскери қызметтен шығарылған, осы тармақтың бірінші және екінші бөліктерінде аталған, қызметтік тұрғынжайға теңестірілген тұрғынжай берілген адам қаза тапқан (қайтыс болған) жағдайда, жекешелендіру құқығы қаза тапқан (қайтыс болған) адамның отбасы мүшелеріне өтеді.";

      мынадай мазмұндағы 4-1-тармақпен толықтырылсын:

      "4-1. Құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкері немесе әскери қызметші қызмет өткеру кезінде қаза болған (қайтыс болған) жағдайда, аталған қаза болған (қайтыс болған) адамның отбасы мүшелерінің осы Заңда белгіленген тәртіппен қызметтік тұрғынжайға теңестірілген тұрғынжайды алуға және оны өтеусіз жекешелендіруге құқығы бар.";

      6-тармақта:

      бірінші бөліктегі "3-тармағында" деген сөздер "3, 4 немесе 4-1-тармақтарында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      екінші бөлік алып тасталсын;

      8) 13-1-тараудың тақырыбы мен 101-1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "13-1-тарау. Құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкерін (курсантты және (немесе) тыңдаушыны қоспағанда) және әскери қызметшіні (мерзімді әскери қызметтегі әскери қызметшіні, резервтегі әскери қызметті өткеріп жүрген әскери қызметшіні, курсант пен кадетті, әскери жиындарға шақырылған әскери міндетті адамды қоспағанда) тұрғын үймен қамтамасыз ету ерекшеліктері

      101-1-бап. Құқық қорғау органы, арнаулы мемлекеттік орган, азаматтық қорғау органы қызметкерінің (курсантты және (немесе) тыңдаушыны қоспағанда) және әскери қызметшінің (мерзімді әскери қызметтегі әскери қызметшіні, резервтегі әскери қызметті өткеріп жүрген әскери қызметшіні, курсант пен кадетті, әскери жиындарға шақырылған әскери міндетті адамды қоспағанда) тұрғынжайға құқығын іске асыруы

      1. Құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкерін (курсантты және (немесе) тыңдаушыны қоспағанда) және әскери қызметшіні (мерзімді әскери қызметтегі әскери қызметшіні, резервтегі әскери қызметті өткеріп жүрген әскери қызметшіні, курсант пен кадетті, әскери жиындарға шақырылған әскери міндетті адамды қоспағанда) тұрғын үймен қамтамасыз ету осы тарауда белгіленген тәртіппен олар тұрғынжайға мұқтаж деп танылған күннен бастап жүзеге асырылады.

      Егер осы тармақтың үшінші және төртінші бөліктерінде өзгеше көзделмесе, осы тармақтың бірінші бөлігінде аталған құқық қорғау органы мен азаматтық қорғау органының қызметкерін тұрғын үймен қамтамасыз ету қызметтік тұрғынжай беру арқылы жүзеге асырылады, ал тұрғын үй төлемдерін алуға жататын лауазымдағы арнаулы мемлекеттік органның қызметкеріне, әскери қызметшіге, сондай-ақ құқық қорғау органы мен азаматтық қорғау органының қызметкеріне олардың таңдауы бойынша қызметтік тұрғынжай беріледі немесе олардың жеке арнайы шотына тұрғын үй төлемдері аударылады.

      Осы баптың 7 және 9-тармақтарында көзделген жағдайларда тұрғынжаймен қамтамасыз ету қызметтік тұрғынжай беру және ағымдағы тұрғын үй төлемдерін аудару арқылы жүзеге асырылады.

      Құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкері немесе әскери қызметші не оның зайыбы (жұбайы) біржолғы тұрғын үй төлемдерін немесе ақшалай өтемақыны алған, тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды жекешелендіру құқығын іске асырған не тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша міндеттемені орындаған жағдайларда, сондай-ақ оларда тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайға меншік құқығы туындаған жағдайда, тұрғын үймен қамтамасыз ету тұрғынжайға мұқтаж деп танылған кезде қызметтік тұрғынжай беру арқылы жүзеге асырылады, ал қызметтік тұрғынжай болмаған жағдайда жеке арнайы шотына ағымдағы тұрғын үй төлемдері осы Заңның 101-4-бабы 1-тармағының үшінші бөлігіне сәйкес белгіленген ағымдағы тұрғын үй төлемдерінің елу пайызы мөлшерінде аударылады, олар қызметтік тұрғынжаймен қамтамасыз етілгенге дейін тұрғынжайды жалға алу ақысын төлеу үшін ғана пайдаланылады.

      Осы тармақтың төртінші бөлігінде аталған құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкері немесе әскери қызметші қызмет өткеретін орнынан берілген қызметтік тұрғынжайдан бас тартқан жағдайда тұрғынжайға мұқтаждар есебінде тұрған адамдардың тізімдерінен алына отырып, ағымдағы тұрғын үй төлемдері тағайындалмайды.

      2. Құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкерін және әскери қызметшіні тұрғын үймен қамтамасыз ету қағидаларын Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді.

      Құқық қорғау органдары мен азаматтық қорғау органдарының тұрғын үй төлемдерін алуға жататын лауазымдар тізбесін Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді.

      Әрекеттегі резервтің қызметкері мен әскери қызметшісіне, штаттағы жасырын қызметкерге тұрғын үй төлемдерін жүзеге асыру қағидаларын арнаулы мемлекеттік органдардың, құқық қорғау органдарының (прокуратура мен азаматтық қорғау органдарын қоспағанда) бірінші басшылары және Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрі бекітеді.

      3. Құқық қорғау органы, арнаулы мемлекеттік орган, азаматтық қорғау органы қызметкерінің және әскери қызметшінің өзі тұрып жатқан қызметтік тұрғынжайды осы Заңда белгіленген тәртіппен жекешелендіруге құқығы бар.

      4. Әскери-дәрігерлік комиссия есептен (әскери есептен) шығара отырып, қызметке (әскери қызметке) жарамсыз деп таныған құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкері және әскери қызметші қызмет өткеру кезеңінде алған мертігуі (жарақаттануы, жаралануы, контузиясы) немесе ауруы себебімен қызметтен шығарылған кезде аталған қызметкер мен әскери қызметшіге біржолғы тұрғын үй төлемдері аударылады.

      Біржолғы тұрғын үй төлемдерінің мөлшері бұрын жүзеге асырылған ағымдағы тұрғын үй төлемдері шегеріле отырып, тұрғын үй төлемдерін алушының өзін қоса алғанда, қызметтен шығарылған кездегі отбасының әрбір мүшесіне он сегіз шаршы метр есебімен алынған тұрғынжай алаңын мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті органның интернет-ресурсында жарияланатын оның ағымдағы жылғы қаңтардағы деректеріне сәйкес құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкері және әскери қызметші қызмет өткерген Қазақстан Республикасының тиісті өңіріндегі жаңа тұрғынжайды сатудың бір шаршы метрінің бағасына көбейту арқылы айқындалады.

      Осы тармақта көзделген біржолғы тұрғын үй төлемдері, егер:

      1) мертігуі (жаралануы, жарақаттануы, контузиясы) немесе ауруы құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкері және әскери қызметші құқыққа қайшы әрекеттер жасаған кезде немесе психикалық белсенді заттарды (немесе сол тектестерді) тұтыну және масаң күйі немесе өзіне қандай да бір дене зақымын (дене мүшесіне зақым келтіру) немесе өз денсаулығына өзге де зиян келтіру салдарынан болғаны Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен дәлелденсе;

      2) тұрғынжайды купондық тетік арқылы жекешелендіруді жүзеге асыруды қоспағанда, құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкері және әскери қызметші не оның зайыбы (жұбайы) тұрғынжайды жекешелендіру құқығын іске асырса;

      3) құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкерімен және әскери қызметшімен не оның зайыбымен (жұбайымен) жасалған, тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша міндеттеме орындалса;

      4) тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша міндеттеме орындалмаған, сондай-ақ тұрғынжай мұрагерлік бойынша алынған жағдайларды қоспағанда, құқық қорғау органы, арнаулы мемлекеттік орган, азаматтық қорғау органы қызметкерінің және әскери қызметшінің не оның зайыбының (жұбайының) осы елді мекенде меншік құқығында тұрғынжайы болса;

      5) құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкері және әскери қызметші не оның зайыбы (жұбайы) біржолғы тұрғын үй төлемдерін немесе ақшалай өтемақы алса, төленбейді.

      5. Тұрғын үй төлемдерін алушыға осы баптың 4-тармағында көзделген біржолғы тұрғын үй төлемдері, егер оның тұрғынжайға құқығы олар некеге тұрғанға (ерлі-зайыпты болғанға) дейін іске асырылса, оның зайыбы (жұбайы), сондай-ақ оның баласы (балалары) есепке алынбай жүзеге асырылады.

      Егер құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкері немесе әскери қызметші тұрғын үй төлемдерін алушы болып табылса, осы баптың 4-тармағында көзделген біржолғы тұрғын үй төлемдерін тағайындау жүзеге асырылады.

      Тұрғын үй төлемдерін алушыны жеке құрам тізімдерінен алып тастау, құқық қорғау органдарынан немесе азаматтық қорғау органдарынан шығару оған төленбеген біржолғы тұрғын үй төлемдерін берілген баянатына сәйкес тағайындауға және жүзеге асыруға кедергі болмайды.

      Жеке құрам тізімдерінен алып тасталған не құқық қорғау органдарынан немесе азаматтық қорғау органдарынан шығарылған Қазақстан Республикасының азаматы өзіне осы баптың 4-тармағында көзделген біржолғы тұрғын үй төлемдерін тағайындау үшін қызмет өткерген мемлекеттік мекемеге тізімдерден алып тасталған не қызметтен шығарылған күнінен бастап үш ай ішінде жүгінуге құқылы. Көрсетілген мерзімнен кейін жүгінген жағдайда мемлекеттік мекеме біржолғы тұрғын үй төлемдерін тағайындаудан бас тарту туралы шешім шығарады.

      6. Осы баптың 4-тармағында көзделген біржолғы тұрғын үй төлемдерінің сомасы тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша негізгі борыш сомасынан асатын жағдайларда, көрсетілген төлемдер қызметтен шығарылған (жеке құрам тізімдерінен алып тасталған) күнге сыйақы ескеріле отырып, негізгі борыш сомасынан аспайтын мөлшерде жүзеге асырылады.

      7. Жекешелендіруге жатпайтын қызметтік тұрғынжаймен қамтамасыз етілген құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкеріне және әскери қызметшіге ағымдағы тұрғын үй төлемдері осы Заңның 101-4-бабы 1-тармағының үшінші бөлігіне сәйкес айқындалған олардың мөлшерінің елу пайызы мөлшерінде жүргізіледі.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген ағымдағы тұрғын үй төлемдері, егер құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкері және әскери қызметші не оның зайыбы (жұбайы):

      1) біржолғы тұрғын үй төлемдерін немесе ақшалай өтемақы алса;

      2) тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша міндеттемелерді орындаса;

      3) тұрғынжайды купондық тетік арқылы жекешелендіруді жүзеге асыруды қоспағанда, тұрғынжайды жекешелендіру құқығын іске асырса, төленбейді.

      8. Қызметтік тұрғынжайларды ұстау және орталықтандырылған жылыту бюджет қаражаты есебінен қамтамасыз етілетін, сондай-ақ қызметтік тұрғынжайы жекешелендіруге жатпайтын жабық және оқшауланған әскери қалашықтардың, өзге де жабық объектілердің тізбесін (мұндай қызметтік тұрғынжайлар болған кезде) мемлекеттік органдардың бірінші басшылары бекітеді.

      9. Осы Заңның 101-4-бабының 5-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерге қызмет өткеру үшін жіберілген құқық қорғау органы, арнаулы мемлекеттік орган, азаматтық қорғау органы қызметкерінің және (немесе) әскери қызметшінің Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерде болатын бүкіл уақытында тұрып жатқан қызметтік тұрғынжайы сақталады және (немесе) тағайындалған тұрғын үй төлемдері тоқтатыла тұрмайды.

      10. Тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды меншікке алу құқығы немесе тұрғынжайға меншік құқығының туындауы бір рет жүзеге асырылады.";

      9) 101-2-бап алып тасталсын;

      10) 101-3, 101-4, 101-5 және 101-6-баптар мынадай редакцияда жазылсын:

      "101-3-бап. Құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкерін (курсантты және (немесе) тыңдаушыны қоспағанда) және әскери қызметшіні (мерзімді әскери қызметтегі әскери қызметшіні, резервтегі әскери қызметті өткеріп жүрген әскери қызметшіні, курсант пен кадетті, әскери жиындарға шақырылған әскери міндетті адамды қоспағанда) тұрғынжайға мұқтаж деп тану

      1. Құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкері және әскери қызметші, егер олардың:

      1) осы елді мекенде меншік құқығында тұрғынжайы болмаса, тұрғынжайға мұқтаж деп танылады. Бұл ретте тұрғынжайда елу пайыздан кем үлестің болуы есепке алынбайды.

      Осы тармақшаның бірінші бөлігінің талабы тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша орындалмаған міндеттемесі бар құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкеріне және әскери қызметшіге қолданылмайды;

      2) Қазақстан Республикасының аумағында мемлекеттік тұрғын үй қорынан алған тұрақты пайдалануында тұрғынжайы болмаса, тұрғынжайға мұқтаж деп танылады.

      Осы тармақтың тұрғынжайға мұқтаж деп тану бөлігіндегі күші құқық қорғау органы, арнаулы мемлекеттік орган, азаматтық қорғау органы қызметкерінің және әскери қызметшінің отбасы мүшелеріне қолданылады.

      Құқық қорғау органы, арнаулы мемлекеттік орган, азаматтық қорғау органы қызметкері және әскери қызметші жұбайының (зайыбының) некеге тұрғанға (ерлі-зайыпты болғанға) дейін осы елді мекенде өзіне меншік құқығында тиесілі тұрғынжайы бар болған не соңғы бес жыл мерзім ішінде иеліктен шығарылған тұрғынжайы болған жағдайда, аталған қызметкер немесе әскери қызметші жұбайы (зайыбы) есепке алынбай тұрғынжайға мұқтаж деп танылады.

      2. Егер ерлі-зайыптылар құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкерлері және (немесе) әскери қызметшілер болып табылса, тұрғын үй төлемдері ерлі-зайыптылардың таңдауы бойынша олардың біреуіне жүргізіледі. Олардың біреуінің жеке арнайы және (немесе) жинақ шоттары оның өтініші бойынша "Төлемдер және төлем жүйелері туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген тәртіппен жабылады.

      Ерлі-зайыптының біреуінің жеке арнайы және (немесе) жинақ шоттарындағы тұрғын үй төлемдерінің сомасы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тұрғын үй төлемдерін алушы ерлі-зайыптының екіншісінің жеке арнайы және (немесе) жинақ шоттарына аударылады.

      3. Құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкерін және әскери қызметшіні, егер олар не олардың зайыбы (жұбайы) немесе отбасы мүшелері осы елді мекенде:

      1) біржолғы тұрғын үй төлемдерін немесе ақшалай өтемақы алса;

      2) тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша міндеттемелерді орындаса, сондай-ақ тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы оның туындауы құқығын пайдаланса, оның ішінде қызмет өткеретін жерінде осы Заңның 101-6-бабы 1-тармағының 3) тармақшасында көзделген құқықты пайдаланған болса;

      3) тұрғынжайды купондық тетік арқылы жекешелендіруді жүзеге асыруды қоспағанда, тұрғынжайды жекешелендіру құқығын іске асырса;

      4) зайыбының (жұбайының) некеге тұрғанға (ерлі-зайыпты болғанға) дейін тұрғынжайы болған жағдайды қоспағанда, соңғы бес жыл ішінде тұрғынжайды иеліктен шығаруды жүргізсе, тұрғынжайға мұқтаж деп танудан бас тартылады.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінің 3) және 4) тармақшаларында көзделген жағдайларда тұрғынжайда елу пайыздан кем үлестің иеліктен шығарылуы есепке алынбайды;

      5) меншік құқығында, оның ішінде меншікті қаражаты есебінен және (немесе) ипотекалық тұрғын үй қарызын пайдалана отырып алған не неке шартының, сондай-ақ сыйға тарту шартының талаптарымен немесе мұрагерлік бойынша пайда болған тұрғынжайы бар болса, тұрғынжайға мұқтаж деп танудан бас тартылады.

      Құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкерінде және әскери қызметшіде мұрагерлік бойынша алынған тұрғынжайды қоспағанда, ағымдағы тұрғын үй төлемдерін алу кезеңінде Қазақстан Республикасының аумағында меншік құқығындағы өзге де тұрғынжай пайда болған жағдайда да оларды тұрғынжайға мұқтаж деп танудан бас тартылады.

      4. Осы баптың күші курсантқа, кадетке және (немесе) тыңдаушыға, мерзімді әскери қызметтегі әскери қызметшіге, резервтегі әскери қызметті өткеріп жүрген әскери қызметшіге, әскери жиындарға шақырылған әскери міндетті адамға қолданылмайды.

      101-4-бап. Ағымдағы тұрғын үй төлемдерін тағайындау, тоқтата тұру, қайта бастау, қайта есептеу және тоқтату

      1. Ағымдағы тұрғын үй төлемдерін мемлекеттік мекеме олар тағайындалған күннен бастап бір ай мерзімде жүргізеді.

      Ағымдағы тұрғын үй төлемдері осы Заңның 101-1-бабы 2-тармағының үшінші бөлігінде көзделген ерекше тәртіппен жүзеге асырылатын тұрғын үй төлемдерін қоспағанда, тұрғын үй төлемдерін алушының таңдауы бойынша екінші деңгейдегі банктердің бірінде ашылған оның жеке арнайы шотына оларды аудару арқылы жүргізіледі.

      Ағымдағы тұрғын үй төлемдерінің мөлшері мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті органның интернет-ресурсында жарияланатын оның ағымдағы жылғы қаңтардағы деректеріне сәйкес Қазақстан Республикасының тиісті өңіріндегі жайластырылған тұрғынжайдың бір шаршы метрін жалға алу құнын тұрғынжай алаңына көбейту арқылы айқындалады. Тұрғынжай алаңы тұрғын үй төлемдерін алушының өзін қоса алғанда, отбасының әрбір мүшесіне он сегіз шаршы метр алаң есебімен айқындалады. Тұрғынжайдың шекті алаңы Құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкерін және әскери қызметшіні тұрғын үймен қамтамасыз ету қағидаларында белгіленеді.

      2. Тұрғын үй төлемдерін алушыға ағымдағы тұрғын үй төлемдері:

      1) бір мемлекеттік мекемеден екіншісіне, қызмет бабында бір елді мекеннен екіншісіне;

      2) кадет, курсант, тыңдаушы лауазымына;

      3) ағымдағы тұрғын үй төлемдерін алуға жатпайтын лауазымға ауыстырылған (ауысқан, қабылданған) не іссапарға жіберілген немесе тұрғын үй төлемдерін алуға жататын лауазымнан босатылған күннен бастап тоқтатыла тұрады ("Құқық қорғау қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес құқық қорғау органының, азаматтық қорғау органының қарамағындағы тұрғын үй төлемдерін алушыны қоспағанда).

      Құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкері және (немесе) әскери қызметші жүктілігі мен босануына байланысты, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға байланысты, бала үш жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты жалақысы сақталмайтын, оның ішінде тиісті мемлекеттік мекеменің кадрына қабылдауға байланысты демалыста болған жағдайларда, тағайындалған тұрғын үй төлемдері тоқтатыла тұрмайды.

      3. Ағымдағы тұрғын үй төлемдері:

      1) осы баптың 2-тармағы бірінші бөлігінің 1) тармақшасында көрсетілген жағдайда – адам қызметін одан әрі өткеру үшін келген мемлекеттік мекеме тұрғын үйге мұқтаж деп таныған жағдайда, ағымдағы тұрғын үй төлемдері тоқтатыла тұрған күннен бастап;

      2) осы баптың 2-тармағы бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көрсетілген жағдайда – шет мемлекеттердің әскери, арнаулы оқу орнын немесе білім беру ұйымын бітірген күннен бастап;

      3) осы баптың 2-тармағы бірінші бөлігінің 3) тармақшасында көрсетілген жағдайда тұрғын үй төлемдерін алуға жататын лауазымға тағайындалған күннен бастап қайта басталады.

      Лауазымға тағайындау немесе арнаулы мемлекеттік органның не әскери бөлімнің (мекеменің) жеке құрамының тізіміне енгізу туралы бұйрық шығарылған күннен бастап күнтізбелік тоқсан күн өткен соң ағымдағы тұрғын үй төлемдерін қайта бастау туралы баянат берілген жағдайда, ағымдағы тұрғын үй төлемдері баянат тіркелген күннен бастап қайта басталады.

      4. Ағымдағы тұрғын үй төлемдері:

      1) бала кезінен мүгедектігі бар адамды (мүгедектігі бар адамдарды) қоспағанда, отбасының құрамы өзгерген, оның ішінде бала (балалар) кәмелеттік жасқа толған;

      2) бір мемлекеттік мекемеден екіншісіне, қызмет бабында бір елді мекеннен екіншісіне ауыстырылған;

      3) жекешелендіруге жатпайтын қызметтік тұрғынжайды қайтарған;

      4) мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті органның интернет-ресурсында жарияланатын оның ағымдағы жылғы қаңтардағы деректеріне сәйкес айқындалатын, Қазақстан Республикасының тиісті өңіріндегі жайластырылған тұрғынжайдың жалға алу ақысының бір шаршы метрінің құны өзгерген;

      5) тұрғын үй төлемдерін алушының баласы (балалары) Қазақстан Республикасының аумағында тұрғынжайды сыйға немесе мұраға алған кезде қайта есептеуге жатады.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінің 1) және 2) тармақшалары бойынша ағымдағы тұрғын үй төлемдерін қайта есептеу оқиғаның нақты басталған күнінен бастап, бірақ күнтізбелік тоқсан күннен кешіктірілмей жүзеге асырылады. Көрсетілген мерзімді өткізіп алған жағдайда ағымдағы тұрғын үй төлемдерін қайта есептеу ағымдағы тұрғын үй төлемдерінің мөлшерін қайта есептеу үшін берілген баянат тіркелген күннен бастап жүзеге асырылады.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінің 3) тармақшасы бойынша ағымдағы тұрғын үй төлемдерін қайта есептеу тұрғынжайды тапсырған күннен бастап жүзеге асырылады.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінің 5) тармақшасы бойынша ағымдағы тұрғын үй төлемдерін қайта есептеу жылжымайтын мүлікке құқықтар мемлекеттік тіркелген күннен бастап тұрғынжайды сыйға немесе мұраға алған баланы (балаларды) есепке алмай жүзеге асырылады.

      5. Ағымдағы тұрғын үй төлемдері:

      1) тұрғын үй төлемдерін алушы арнаулы мемлекеттік орган қызметкерлерінің және әскери қызметшілердің жеке құрам тізімдерінен алып тасталған, құқық қорғау органдарынан, азаматтық қорғау органдарынан шығарылған;

      2) тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша міндеттемелер орындалған;

      3) тұрғын үй төлемдерін алушы тағайындалған ағымдағы тұрғын үй төлемдерін алудан бас тартқан жағдайларда тоқтатылады.

      Бұл ретте тұрғын үй төлемдерін алушы тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша міндеттемені орындамаған жағдайда ол ағымдағы тұрғын үй төлемдерінен бас тартуға құқылы емес;

      4) тұрғын үй төлемдерін алушыда не оның жұбайында (зайыбында) Қазақстан Республикасының аумағында меншік құқығында, оның ішінде ипотекалық тұрғын үй қарызын пайдалана отырып, сондай-ақ неке шартының талаптарында өзге де тұрғынжай пайда болған жағдайларда тоқтатылады. Бұл ретте тұрғынжайды мұрагерлік бойынша алу есепке алынбайды.

      Осы тармақшаның бірінші бөлігінде көзделген жағдайда тұрғын үй төлемдерін алушының тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды меншікке алу құқығы іске асырылды деп есептеледі;

      5) осы Заңның 101-1-бабының 7-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, тұрғын үй төлемдерін алушы не оның жұбайы (зайыбы) мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғынжай алған жағдайларда тоқтатылады.

      101-5-бап. Тұрғын үй төлемдерін пайдалану мақсаттары

      1. Тұрғын үй төлемдерін алушы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тіркелген тиісті шарттар негізінде жеке арнайы шотындағы ақшаны:

      1) тұрғынжайды меншікке, оның ішінде ипотекалық тұрғын үй қарызын пайдалана отырып алу, сондай-ақ осындай қарызды өтеу;

      2) "Қазақстан Республикасындағы тұрғын үй құрылысы жинақ ақшасы туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес тұрғынжайды меншікке алудан басқаға талап етуге болмайтын тұрғын үй құрылысы жинақтары түріндегі жинақтарды толықтыру;

      3) тұрғынжайды жалға алу ақысын төлеу мақсатында пайдаланады.

      Ипотекалық тұрғын үй қарызы болған кезде осы елді мекенде ағымдағы тұрғын үй төлемдері тұрғынжайды жалға алуға жүргізілмейді. Бұл ретте тұрғынжайды жалға алу ақысын төлеу үшін тұрғын үй төлемдерін алушы ағымдағы тұрғын үй төлемдерін олар тағайындалған күннен бастап сегіз жылға дейін қоса алғанда пайдаланады.

      Ағымдағы тұрғын үй төлемдері 2025 жылғы 1 шілдеге дейін тағайындалған тұрғын үй төлемдерін алушылар үшін тұрғынжайды жалға алу ақысын төлеу үшін белгіленген мерзім 2025 жылғы 1 шілдеден бастап есептеледі.

      Жалға беруші мен тұрғын үй төлемдерін алушы арасында жасалған тұрғынжайды жалға алу шарты жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуге жатады.

      2. Тұрғын үй төлемдерін алушының тұрғын үй төлемдерін жақын туыстарынан, сондай-ақ тұрғын үй төлемдерін алушының жұбайының (зайыбының) жақын туыстарынан тұрғынжайды меншікке алуға немесе жалға алу ақысын төлеуге пайдалануына жол берілмейді.

      101-6-бап. Тұрғын үй төлемдерін алушының құқықтары мен міндеттері

      1. Тұрғын үй төлемдерін алушы:

      1) қызмет өткеріп жүрген мемлекеттік мекемеден өзінің жеке арнайы шотына аударылған ақша туралы мәліметтерді жыл сайын талап етуге;

      2) пайдаланылмаған тұрғын үй төлемдерінің сомасын жеке арнайы шотында жинақтауға;

      3) тұрғын үй төлемдерін қызмет өткеріп жүрген жеріне қарамастан, Қазақстан Республикасының кез келген өңірінде мақсаты бойынша пайдалануға құқылы.

      2. Тұрғын үй төлемдерін алушы:

      1) тұрғын үй төлемдерін осы Заңның 101-5-бабында көзделген мақсаттарға жұмсауға;

      2) тұрғын үй төлемдерін осы Заңның 101-5-бабы 1-тармағы бірінші бөлігінің 1) және 3) тармақшаларында көзделген мақсаттарда пайдалану фактісі бойынша оқиға басталған күннен бастап бір айдан кешіктірмей тиісті растайтын шарттарды қоса бере отырып, қызмет өткеріп жүрген мемлекеттік мекемені бұл туралы баянат арқылы хабардар етуге;

      3) отбасы құрамы өзгерген кезде бұл туралы қызмет өткеретін мемлекеттік мекемені азаматтық хал актілерін мемлекеттік тіркеу туралы куәлік, анықтама берілген не сот актісі заңды күшіне енген күннен бастап бір айдан аспайтын мерзімде баянат арқылы хабардар етуге;

      4) тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша міндеттемелерді, оның ішінде ипотекалық тұрғын үй қарызын пайдалана отырып орындаған кезде, сондай-ақ тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы меншік құқығы туындаған кезде осы міндеттемелер орындалған күннен бастап бір айдан аспайтын мерзімде қызмет өткеріп жүрген мемлекеттік мекемені бұл туралы хабардар етуге;

      5) қызмет өткеретін жерінде тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша міндеттемесі болған кезде өзінің жеке арнайы және жинақ шоттарындағы артық тұрғын үй төлемдерін қабылданған міндеттемелерді мерзімінен бұрын өтеуге жыл сайын жіберуге;

      6) тұрғын үй төлемдерін алушының отбасы мүшелерінде тұрғынжайға меншік құқығы туындаған жағдайда, бұл туралы қызмет өткеріп жүрген мемлекеттік мекемені тұрғынжайға меншік құқығы тіркелген күннен бастап бір айдан аспайтын мерзімде баянат арқылы хабардар етуге;

      7) қызмет өткеріп жүрген мемлекеттік мекеменің талабы бойынша ағымдағы тұрғын үй төлемдері аударылатын өзінің жеке арнайы және жинақ шоттарындағы ақша қозғалысы туралы үзінді көшірмені ұсынуға;

      8) осы Заңның 101-5-бабында көзделген мақсаттарға пайдаланылмаған тұрғын үй төлемдерінің сомасын өзі қызмет өткеріп жүрген мемлекеттік мекеменің шотына қайтаруға міндетті.";

      11) 101-7-бап алып тасталсын;

      12) 101-8-баптың бірінші бөлігіндегі "101-5-бабының 6)" деген сөздер "101-5-бабы 1-тармағы бірінші бөлігінің 2)" деген сөздермен ауыстырылсын;

      13) 101-9-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "101-9-бап. Қайтыс болған (қаза тапқан), хабарсыз кетті деп танылған немесе қайтыс болды деп жарияланған құқық қорғау органы, арнаулы мемлекеттік орган, азаматтық қорғау органы қызметкерінің және әскери қызметшінің отбасы мүшелерінің, мұрагерлерінің құқықтары

      1. Тұрғын үй төлемдерін алушы қайтыс болған (қаза тапқан), оны заңда белгіленген тәртіппен хабарсыз кетті деп таныған немесе қызмет өткеру кезінде қайтыс болды деп жариялаған жағдайларда оның отбасы мүшелерінің, ал олар болмаған жағдайда мұрагерлерінің жеке арнайы шотындағы тұрғын үй төлемдерін осы Заңның 101-5-бабында көзделген мақсаттарға пайдалануға құқығы бар.

      2. Қызмет өткеру кезінде қаза тапқан (қайтыс болған) тұрғын үй төлемдерін алушының отбасы мүшелеріне біржолғы тұрғын үй төлемдері жүргізіледі.

      Біржолғы тұрғын үй төлемдерінің мөлшері бұрын жүзеге асырылған тұрғын үй төлемдерінің сомасы шегеріле отырып, өзін қоса алғанда, ол қаза тапқан (қайтыс болған) кездегі отбасының құрамына сәйкес келетін әрбір отбасы мүшесіне он сегіз шаршы метр есебімен алынған тұрғынжай алаңын мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті органның интернет-ресурсында жарияланатын оның ағымдағы жылғы қаңтардағы деректеріне сәйкес қаза тапқан (қайтыс болған) қызметкер қызметін өткерген Қазақстан Республикасының тиісті өңірінде жаңа тұрғынжайды сатудың бір шаршы метрінің бағасына көбейту арқылы айқындалады.

      3. Біржолғы тұрғын үй төлемдері, егер тұрғын үй төлемдерін алушының қаза табуы (қайтыс болуы):

      1) өз-өзiне қол жұмсауға дейін жеткізген жағдайларды қоспағанда, өз-өзiне қол жұмсауы салдарынан;

      2) қылмыстық құқық бұзушылық жасаған кезде;

      3) психикалық белсенді заттарды (сол тектестерді) медициналық емес мақсатта тұтыну және масаң күйі салдарынан;

      4) біржолғы тұрғын үй төлемдерін алу немесе қызметтен жалтару мақсатында өзiне қасақана қандай да бір дене зақымын (өзінің дене мүшесiн зақымдау) немесе денсаулығына өзге де зиян келтiру салдарынан;

      5) қызмет өткеру туралы келісімшарттың талаптарын бұзған тұрғын үй төлемдерін алушының әрекеттері салдарынан болғаны Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен дәлелденсе, төленбейді.

      4. Осы Заңның 101-1-бабының 4-тармағында немесе 101-12-бабының 1-тармағында көзделген біржолғы тұрғын үй төлемдерін алмаған құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкері және (немесе) әскери қызметші қаза тапқан (қайтыс болған) жағдайда, оларды алу құқығы олардың отбасы мүшелеріне өтеді.

      5. Қызмет өткеру кезінде қаза тапқан (қайтыс болған) құқық қорғау органы, арнаулы мемлекеттік орган, азаматтық қорғау органы қызметкерінің және әскери қызметшінің отбасы мүшелері басқа тұрғынжай өтеусіз негізде берілмей, тұрып жатқан тұрғынжайдан шығарыла алмайды.";

      14) 101-10-бапта:

      тақырып пен бірінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "101-10-бап. Құқық қорғау органы, арнаулы мемлекеттік орган, азаматтық қорғау органы қызметкерінің және әскери қызметшінің отбасы мүшелері

      Құқық қорғау органы, арнаулы мемлекеттік орган, азаматтық қорғау органы қызметкерінің және әскери қызметшінің отбасы мүшелеріне:";

      мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Бала (балалар) тұрғын үй төлемдерін алушының отбасы мүшесі (мүшелері) ретінде бір рет және олардың таңдауы бойынша ата-аналарының біреуінде ғана есепке алынады.";

      15) 101-11-бап алып тасталсын;

      16) мынадай мазмұндағы 101-12, 101-13, 101-14 және 101-15-баптармен толықтырылсын:

      "101-12-бап. Арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлеріне және әскери қызметшілерге мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғынжаймен қамтамасыз етілмеген кезеңдер үшін біржолғы тұрғын үй төлемдері

      1. Отбасының басқа елді мекенге көшу қажеттілігіне байланысты арнаулы мемлекеттік органның қызметкері немесе әскери қызметші жұбайының (зайыбының) қызмет (әскери қызмет) орны өзгерген кезде отбасы жағдайы бойынша қызметтен шығуды қоспағанда, арнаулы мемлекеттік органның қызметкері немесе әскери қызметші қызметте болудың шекті жасына жету бойынша, денсаулық жағдайы бойынша, штаттардың қысқаруына байланысты немесе отбасы жағдайы бойынша қызметтен шығарылған кезде мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғынжаймен қамтамасыз етілмеген кезеңдер үшін біржолғы тұрғын үй төлемдерін алады.

      Арнаулы мемлекеттік органның қызметкеріне, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің әскери қызметшісіне осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген негіздер бойынша қызметтен шығарылған кезде біржолғы тұрғын үй төлемдері арнаулы мемлекеттік органдарға қызметке (үздіксіз қызметке) кірген соңғы күнінен бастап – 2013 жылғы 1 қаңтарға дейін, ал Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінен, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардан арнаулы мемлекеттік органдарға (үздіксіз қызметке) ауысқан жағдайда көрсетілген күннен кейін 2018 жылғы 1 қаңтарға дейін тағайындалады.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген негіздер бойынша қызметтен шығарылған кезде әскери қызметшіге (Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің әскери қызметшісін қоспағанда) біржолғы тұрғын үй төлемдері әскери қызметке (үздіксіз қызметке) кірген соңғы күнінен бастап 2018 жылғы 1 қаңтарға дейін тағайындалады.

      Бұл ретте осы тармақта көзделген біржолғы тұрғын үй төлемдері:

      1) ағымдағы тұрғын үй төлемдері бұрын жүзеге асырылған;

      2) қызмет өткеретін әрбір жерінде соңғы бес жыл ішінде иеліктен шығару ескеріле отырып, Қазақстан Республикасының аумағында мемлекеттік тұрғын үй қорынан бұрын берілген немесе меншік құқығындағы тұрғынжайда тұрған кезеңдер шегеріле отырып жүзеге асырылады. Бұл ретте тұрғынжайда елу пайыздан кем үлестің болуы есепке алынбайды.

      Жекешелендіруге жатпайтын қызметтік тұрғынжайда 2018 жылғы 1 қаңтарға дейін тұрған арнаулы мемлекеттік органның қызметкеріне немесе әскери қызметшіге осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген негіздер бойынша қызметтен шығарылған кезде біржолғы тұрғын үй төлемдері көрсетілген тұрғынжайда тұрған кезеңдері үшін, бұрын жүзеге асырылған ағымдағы тұрғын үй төлемдерінің кезеңдері шегеріле отырып, ағымдағы тұрғын үй төлемдері мөлшерінің елу пайызы мөлшерінде жүзеге асырылады.

      Осы тармақта көзделген біржолғы тұрғын үй төлемдерінің мөлшері отбасы құрамының өзгеруі және тұрғынжаймен қамтамасыз етілмеу кезеңдері ескеріле отырып, мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті органның интернет-ресурсында жарияланатын оның ағымдағы жылғы қаңтардағы деректеріне сәйкес арнаулы мемлекеттік органның қызметкері немесе әскери қызметші қызмет өткеріп жүрген Қазақстан Республикасының тиісті өңіріндегі жайластырылған тұрғынжайды жалға алу ақысының бір шаршы метрі құнының мөлшерін тұрғын үй төлемдерін алушының өзін қоса алғанда, отбасының әрбір мүшесіне он сегіз шаршы метр есебімен алынған тұрғынжай алаңына көбейту арқылы айқындалады.

      Осы тармақтың күші арнаулы мемлекеттік органның қызметкеріне және әскери қызметшіге, егер олар не олардың жұбайы (зайыбы):

      1) тұрғынжайды купондық тетік арқылы жекешелендіруді жүзеге асыруды қоспағанда, тұрғынжайды жекешелендіру құқығын іске асырса;

      2) біржолғы тұрғын үй төлемдерін немесе ақшалай өтемақы алса;

      3) тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша міндеттемелерді орындаса;

      4) тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша міндеттеме орындалмаған, сондай-ақ тұрғынжайды мұрагерлік бойынша алған жағдайды қоспағанда, осы елді мекенде меншік құқығында тұрғынжайы бар болса, қолданылмайды.

      2. Тұрғын үй төлемдерін алушыға осы баптың 1-тармағында көзделген біржолғы тұрғын үй төлемдері, егер оның тұрғынжайға құқығы олар некеге тұрғанға (ерлі-зайыпты болғанға) дейін іске асырылса, оның зайыбы (жұбайы), сондай-ақ оның баласы (балалары) есепке алынбай жүзеге асырылады.

      Егер арнаулы мемлекеттік органның қызметкері және әскери қызметші тұрғын үй төлемдерін алушылар болып табылса, осы баптың 1-тармағында көзделген біржолғы тұрғын үй төлемдерін тағайындау жүзеге асырылады.

      Тұрғын үй төлемдерін алушыны жеке құрам тізімдерінен алып тастау берілген баянатына сәйкес оған төленбеген біржолғы тұрғын үй төлемдерін тағайындауға және жүзеге асыруға кедергі болмайды.

      Жеке құрам тізімдерінен алып тасталған Қазақстан Республикасының азаматы осы баптың 1-тармағының бірінші және бесінші бөліктерінде көзделген біржолғы тұрғын үй төлемдерін тағайындау үшін тізімдерден алып тасталған күннен бастап тоқсан күн ішінде қызмет өткерген мемлекеттік мекемеге жүгінуге құқылы. Көрсетілген мерзім өткеннен кейін жүгінген жағдайда мемлекеттік мекеме біржолғы тұрғын үй төлемдерін тағайындаудан бас тарту туралы шешім шығарады.

      3. Осы баптың 1-тармағының бірінші және бесінші бөліктерінде көзделген біржолғы тұрғын үй төлемдерінің сомасы тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша негізгі борыш сомасынан асатын жағдайларда көрсетілген төлемдер қызметтен шығарылған (жеке құрам тізімдерінен алып тасталған) күнге сыйақы ескеріле отырып, негізгі борыш сомасынан аспайтын мөлшерде жүзеге асырылады.

      4. 2025 жылғы 1 шілдеге дейін тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша міндеттемелері бар әскери қызметшілер (Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің әскери қызметшілерін қоспағанда) қатарынан тұрғын үй төлемдерін алушыларға біржолғы тұрғын үй төлемдерінің мөлшері осы баптың 3-тармағы ескерілмей айқындалады.

      101-13-бап. Әскери қызметшілерге ақшалай өтемақы

      2013 жылғы 1 қаңтарға күнтізбелік есептеуде он және одан да көп жыл әскери қызметте болған, күнтізбелік есептеумен жиырма және одан да көп жыл әскери қызмет мерзімі бар және жекешелендіруге жатпайтын қызметтік тұрғынжайда тұратын әскери қызметшінің Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен ақшалай өтемақыны жүзеге асыру қағидаларына сәйкес ақшалай өтемақы алуға құқығы бар.

      Осы бапта көзделген ақшалай өтемақы, егер әскери қызметшінің не оның жұбайының (зайыбының):

      1) тұрғынжайда елу пайыздан аз үлесінің болуын не тұрғынжайды мұрагерлік бойынша алуын қоспағанда, Қазақстан Республикасының аумағында меншік құқығында тұрғынжайы болса;

      2) тұрғынжайды купондық тетік арқылы жекешелендіруді жүзеге асыруды қоспағанда, тұрғынжайды жекешелендіру құқығын іске асырса;

      3) біржолғы тұрғын үй төлемдерін немесе ақшалай өтемақы алса;

      4) соңғы бес жыл ішінде Қазақстан Республикасының аумағында меншік (пайда болу) құқығында өзіне тиесілі тұрғынжайды иеліктен шығаруды жүргізсе, төленбейді.

      Бұл ретте әскери қызметшіге осы баптың бірінші бөлігінде көзделген ақшалай өтемақы, егер оның тұрғынжайға құқығы олар некеге тұрғанға (ерлі-зайыпты болғанға) дейін іске асырылса, оның зайыбы (жұбайы), сондай-ақ оның баласы (балалары) есепке алынбай төленеді.

      Ақшалай өтемақы мөлшері бұрын жүзеге асырылған ағымдағы тұрғын үй төлемдерінің сомасы шегеріле отырып, мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті органның интернет-ресурсында жарияланатын оның ағымдағы жылдың қаңтар айындағы деректеріне сәйкес Қазақстан Республикасы бойынша орта есеппен жаңа тұрғынжайды сатудың бір шаршы метрінің құнын әскери қызметшінің өзін қоса алғанда, отбасының әрбір мүшесіне он сегіз шаршы метр алаң есебімен тұрғынжай алаңына көбейту арқылы айқындалады.

      Ақшалай өтемақы төленген адамдар ақшалай өтемақы төленген күннен бастап үш айдан кешіктірмей, қызметтік тұрғынжайды белгіленген тәртіппен тапсырады.

      101-14-бап. Жеке арнайы шот

      1. Тұрғын үй төлемдерін алушы екінші деңгейдегі банкте бір ғана жеке арнайы шот ашады және оны пайдаланады.

      2. Тұрғын үй төлемдері тоқтатылған жағдайда мемлекеттік мекеме тұрғын үй төлемдері тоқтатылған күннен бастап үш айдан кешіктірмей мемлекеттік мекеменің банктік шотының деректемелерін көрсете отырып, екінші деңгейдегі банкке ағымдағы тұрғын үй төлемдерін тоқтату туралы хабарлама хат жолдайды.

      Тұрғын үй төлемдерін алушы тұрғын үй төлемдері тоқтатылған кезде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жеке арнайы шотын жабуды және тұрғын үй төлемдерінің қалған сомасын мемлекеттік мекеменің хабарлама хатында көрсетілген деректемелерге сәйкес мемлекеттік мекеменің банктік шотына аударуды өтініп екінші деңгейдегі банкке жүгінуге міндетті.

      Тұрғын үй төлемдері тоқтатылған және жинақ шоты болған кезде тұрғын үй төлемдерін алушы тұрғын үй құрылысы жинақ ақшасы түріндегі жинақтарды толықтыру мақсатында түскен тұрғын үй төлемдерінің сомаларын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мемлекеттік мекеменің хабарлама хатында көрсетілген деректемелерге сәйкес кейіннен мемлекеттік мекеменің банктік шотына аудару үшін оларды жеке арнайы шотына аудару үшін екінші деңгейдегі банкке жүгінуге міндетті.

      3. Қызметтен шығарылған құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкері және әскери қызметші жеке арнайы және жинақ шоттарындағы тұрғын үй төлемдерін осы Заңның 101-5-бабы 1-тармағы бірінші бөлігінің 1) және 2) тармақшаларында көрсетілген мақсаттарға ғана пайдаланады.

      101-15-бап. Кейбір тұрғын үй төлемдерін алушылар құқықтарының ерекшеліктері

      1. Тұрғын үй төлемдерін алушы:

      1) тұрғынжайды меншікке алу, оның ішінде төлемдерді бөліп төлеу немесе ипотекалық тұрғын үй қарызын пайдалану арқылы алу;

      2) кейіннен сатып алынатын тұрғынжайды жалға алу ақысын төлеу;

      3) тұрғын үй құрылысына үлестік қатысу кезінде жарналарды төлеу;

      4) тұрғын үй және тұрғын үй-құрылыс кооперативіне қатысу кезінде жарналарды төлеу;

      5) тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша міндеттемелер орындалғанға дейін "Қазақстан Республикасындағы тұрғын үй құрылысы жинақ ақшасы туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес тұрғын үй жағдайларын жақсарту мақсатында 2025 жылғы 1 шілдеге дейін жасалған шарттар бойынша өзіне қабылдаған міндеттемелерін орындағанға дейін ағымдағы тұрғын үй төлемдерін алу құқығын сақтайды.

      Бұл ретте осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген ағымдағы тұрғын үй төлемдері осы Заңның 101-4-бабының 5-тармағында көзделген жағдайларда тоқтатылады.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінің күші қызметтен шығарылған адамдарға қолданылмайды.

      2. Құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның қызметкері немесе әскери қызметші не оның жұбайы (зайыбы) біржолғы тұрғын үй төлемдерін, ақшалай өтемақыны алған, тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайды жекешелендіру құқығын іске асырған немесе тұрғынжайды меншікке алуға арналған шарт бойынша міндеттемені орындаған жағдайларда, сондай-ақ оларда тұрғын үй төлемдерін пайдалану арқылы тұрғынжайға меншік құқықтары пайда болған жағдайда, тұрғынжайды жалға алу ақысын төлеуге арналған ағымдағы тұрғын үй төлемдері 2025 жылғы 1 шілдеге дейін тағайындалған кезде ағымдағы тұрғын үй төлемдерінің мөлшері осы Заңның 101-1-бабы 1-тармағы төртінші бөлігінің талаптары ескеріле отырып қайта қаралуға жатады.";

      17) 107-баптың 8) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

      "8) осы Заңның 111-бабында (101-бабының 3, 4 немесе 4-1-тармақтарында, 109-бабының 2, 2-1 немесе 2-2-тармақтарында көзделген жағдайларды қоспағанда) және 114-бабында көзделген негіздер туындаса;";

      18) 109-бапта:

      2-1-тармақта:

      бірінші және екінші бөліктер мынадай редакцияда жазылсын:

      "2-1. Еңбек сiңiрген жылдары күнтiзбелік есептеумен он және одан көп жыл болған әскери қызметшілер немесе құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік органдардың, азаматтық қорғау органдарының қызметкерлері, сондай-ақ әскери қызметтен, құқық қорғау органдарындағы қызметтен немесе арнаулы мемлекеттік органдардағы, азаматтық қорғау органдардағы қызметтен қызметте болудың шекті жасына толуы, денсаулық жағдайы бойынша немесе штаттардың қысқартылуына байланысты шығарылған адамдар жекешелендіруге жататын, тұрып жатқан қызметтік тұрғынжайларды қалдық құны бойынша жекешелендіруге құқылы.

      Еңбек сiңiрген жылдары күнтiзбелік есептеумен жиырма және одан көп жыл болған әскери қызметшілер, құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік органдардың, азаматтық қорғау органдарының қызметкерлері, сондай-ақ әскери қызметтен, құқық қорғау органдарындағы, арнаулы мемлекеттік органдардағы, азаматтық қорғау органдардағы қызметтен қызметте болудың шекті жасына толуы, денсаулық жағдайы бойынша немесе штаттардың қысқартылуына байланысты шығарылған адамдар жекешелендіруге жататын, тұрып жатқан қызметтік тұрғынжайларды өтеусіз жекешелендіруге құқылы.";

      үшінші бөліктегі "арнаулы мемлекеттік органдардағы" деген сөздер "құқық қорғау органдарындағы, арнаулы мемлекеттік органдардағы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы 2-2-тармақпен толықтырылсын:

      "2-2. Әскери қызметші немесе құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік органдардың, азаматтық қорғау органдарының қызметкері қызмет өткеру кезінде қаза тапқан (қайтыс болған) жағдайда, оның отбасы мүшелерінің осы Заңда белгіленген тәртіппен қызметтік тұрғынжай алуға және оны өтеусіз жекешелендіруге құқығы бар.";

      4-тармақтағы "2 немесе 2-1-тармақтарында" деген сөздер "2, 2-1 немесе 2-2-тармақтарында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      19) 111-баптың 1-1-тармағындағы "арнаулы мемлекеттік органдардағы" деген сөздер "құқық қорғау органдарындағы, арнаулы мемлекеттік органдардағы, азаматтық қорғау органдарындағы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      20) 112-баптың бірінші бөлігіндегі "(курсанттар, аспиранттар)" деген сөздер "(курсанттар, кадеттер, аспиранттар, тыңдаушылар)" деген сөздермен ауыстырылсын;

      21) мынадай мазмұндағы 122-баппен толықтырылсын:

      "122-бап. Прокуратура органдарының, экономикалық тергеп-тексеру қызметінің және азаматтық қорғау органдарының қызметкерлерін тұрғын үймен қамтамасыз ету ерекшеліктері

      Осы Заңның 13-1-тарауының тұрғын үймен қамтамасыз ету ерекшеліктері бөлігіндегі күші 2025 жылғы 1 шілдеден бастап прокуратура органдарының, экономикалық тергеу қызметінің және азаматтық қорғау органдарының қызметкерлеріне қолданылады.".

      4. "Есірткі, психотроптық заттар, сол тектестер мен прекурсорлар және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы іс-қимыл шаралары туралы" 1998 жылғы 10 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) кіріспедегі "наркологиялық жәрдем көрсету мен азаматтардың денсаулығын, қоғамдық және мемлекет қауiпсiздiгiн қорғау мақсатында" деген сөздер алып тасталсын;

      2) 3-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      3) 4-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "4-бап. Осы Заңның негізгі мақсаттары, міндеттері мен қағидаттары

      1. Азаматтардың денсаулығын сақтау, есірткі, психотроптық заттар, сол тектестер, прекурсорлар айналымы саласындағы қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы іс-қимылды ұйымдастыру осы Заңның негізгі мақсаттары болып табылады.

      2. Осы Заңның мақсаттарына қол жеткізу мынадай негізгі міндеттерді шешу арқылы іске асырылады:

      1) есiрткi, психотроптық заттар, сол тектестер мен прекурсорлар айналымын мемлекеттiк бақылау;

      2) есiрткi, психотроптық заттар, сол тектестер мен прекурсорлар айналымын және олардың заңсыз айналымы мен терiс пайдаланылуына қарсы iс-қимылды мемлекеттiк реттеу;

      3) есiрткi, психотроптық заттар мен прекурсорлар айналымы саласындағы қызметтi лицензиялау;

      4) мемлекеттiк және өзге де органдардың қызметiн ведомствоаралық және ведомствоiшiлiк үйлестiру;

      5) есiрткi, психотроптық заттардың, сол тектестердің, прекурсорлардың заңсыз айналымының және олардың теріс пайдаланылуының жолын кесуге бағытталған жұмысты ұйымдастыру мен жүргiзу мiндеттерiн кешендi түрде шешу;

      6) есірткі, психотроптық заттарды, сол тектестерді медициналық емес мақсатта тұтыну және сонымен байланысты құқық бұзушылықтар профилактикасын қамтамасыз ету;

      7) есірткі, психотроптық заттарды, сол тектестерді медициналық емес мақсатта тұтыну және сонымен байланысты құқық бұзушылықтар профилактикасы үшін әлеуметтiк базаны кеңейту, оның iшiнде қоғамдық, дiни, халықаралық және басқа да ұйымдар мен азаматтарды ерiктi негiзде тарту арқылы кеңейту;

      8) есiрткi, психотроптық заттар, сол тектестер мен прекурсорлар айналымын мемлекеттік бақылау, олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы iс-қимыл саласындағы халықаралық ынтымақтастықты нығайту.

      3. Осы Заң мынадай негізгі қағидаттарға негізделеді:

      1) адамның және азаматтың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғауды, өмір мен денсаулықты қорғау басымдығын қамтамасыз ету;

      2) заңдылықты сақтау;

      3) Қазақстан Республикасының есірткі, психотроптық заттар, сол тектестер, прекурсорлар және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдалануға қарсы іс-қимыл шаралары туралы заңнамасын бұзғаны үшін жазаның бұлтартпастығы;

      4) есірткі, психотроптық заттар, сол тектестер мен прекурсорлар айналымы саласында насихатқа тыйым салу және жарнаманы шектеу.";

      4) 5-баптың 3-тармағында:

      6), 19) және 22) тармақшалар алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 23-1) тармақшамен толықтырылсын:

      "23-1) осы Заңның мақсаттары мен міндеттеріне және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес есірткі, психотроптық заттар, сол тектестер мен прекурсорлар айналымы саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді және бекітеді;";

      5) 22-бап мынадай мазмұндағы 5, 6 және 7-тармақтармен толықтырылсын:

      "5. Есірткі және психотроптық заттарды өндірумен немесе дайындаумен байланысты емес өнеркәсіптік мақсаттарда өсіруге рұқсат етілген сора (каннабис) өсімдігінің сұрыптарын Қазақстан Республикасының Үкіметі агроөнеркәсіптік кешенді дамыту саласындағы уәкілетті органның есірткі, психотроптық заттар, сол тектестер мен прекурсорлар айналымы саласындағы уәкілетті мемлекеттік органмен, денсаулық сақтау және өнеркәсіпті мемлекеттік ынталандыру саласындағы уәкілетті органдармен келісілген ұсынысы бойынша айқындайды.

      6. Есірткі және психотроптық заттарды өндірумен немесе дайындаумен байланысты емес өнеркәсіптік мақсаттарда өсіруге рұқсат етілген сора (каннабис) өсімдігіндегі тетрагидроканнабинолды өсіру шарттарына және оның жол берілетін құрамын айқындауға қойылатын талаптарды Қазақстан Республикасының Үкіметі агроөнеркәсіптік кешенді дамыту саласындағы уәкілетті органның есірткі, психотроптық заттар, сол тектестер мен прекурсорлар айналымы саласындағы уәкілетті мемлекеттік органмен, денсаулық сақтау және өнеркәсіпті мемлекеттік ынталандыру саласындағы уәкілетті органдармен келісілген ұсынысы бойынша белгілейді.

      7. Есірткі және психотроптық заттарды өндірумен немесе дайындаумен байланысты емес өнеркәсіптік мақсаттарда өсіруге рұқсат етілген сора (каннабис) өсімдігінің сұрыптарын өнеркәсіптік қайта өңдеу тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі өнеркәсіпті мемлекеттік ынталандыру саласындағы уәкілетті органның агроөнеркәсіптік кешенді дамыту және денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органдармен келісілген ұсынысы бойынша айқындайды.".

      5. "Жекелеген қару түрлерінің айналымына мемлекеттік бақылау жасау туралы" 1998 жылғы 30 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) кіріспенің бірінші бөлігіндегі "және азаматтардың өмірі мен денсаулығын, меншікті қорғауға, қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге, қоршаған орта объектілерін, ресурстарды күзетуге, қылмысқа және қарудың заңсыз таратылуына қарсы күресте халықаралық ықпалдастықты дамытуға бағытталған" деген сөздер алып тасталсын;

      2) 2-баптың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

      "Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      3) мынадай мазмұндағы 2-1-баппен толықтырылсын:

      "2-1-бап. Осы Заңның негізгі мақсаттары, міндеттері мен қағидаттары

      1. Қазақстан Республикасының аумағында азаматтық, қызметтік, жауынгерлік қол атыс қаруы мен суық қарудың айналымына мемлекеттік бақылауды белгілеу, азаматтардың өмірі мен денсаулығын, меншікті қорғауды, қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету, қоршаған орта объектілерін, табиғи ресурстарды күзету, қылмыстылыққа және қарудың заңсыз таралуына қарсы күресте халықаралық ынтымақтастықты дамыту осы Заңның негізгі мақсаттары болып табылады.

      2. Қазақстан Республикасының аумағында қару айналымына мемлекеттік бақылауды ұйымдастыру мен жүзеге асыру осы Заңның негізгі міндеттері болып табылады.

      3. Осы Заң мынадай негізгі қағидаттарға негізделеді:

      1) заңдылық;

      2) азаматтар құқықтарының, бостандықтары мен заңды мүдделерінің кепілдігін қамтамасыз ету.";

      4) 29-баптың 1-тармағында:

      7) және 8) тармақшалар "әзiрлейдi" деген сөзден кейін "және бекітеді" деген сөздермен толықтырылсын;

      8-2) және 8-6) тармақшалар алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 8-7) тармақшамен толықтырылсын:

      "8-7) осы Заңның мақсаттары мен міндеттеріне және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес азаматтық, қызметтік қару мен оның патрондарының айналымы саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді және бекітеді;".

      6. "Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттары туралы" 1999 жылғы 30 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) мынадай мазмұндағы 1-1-баппен толықтырылсын:

      "1-1-бап. Осы Заңның негізгі мақсаттары, міндеттері мен қағидаттары

      1. Қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде және арнаулы үй-жайларда ұсталатын адамдар құқықтарының, бостандықтары мен заңды мүдделерінің қорғалуын қамтамасыз ету және мұндай адамдардың соларда ұсталуының заңдылығын қамтамасыз ету осы Заңның негізгі мақсаттары болып табылады.

      Адамдарды арнаулы мекемелерде және арнаулы үй-жайларда ұстау қылмыстық жазаларды, қылмыстық-процестік мәжбүрлеу шараларын, әкімшілік жазаны орындау, әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша іс жүргізуді қамтамасыз ету және азаматтардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін, қоғам мен мемлекет мүдделерін қорғау мақсатында жүзеге асырылады және арнаулы мекемелерде ұсталатын адамдарға тән азабын немесе рухани азап шектіру мақсатындағы әрекеттермен ұштаспауға тиіс.

      2. Адамдарды арнаулы мекемелерде және арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттарын айқындау, олардың құқықтарының, бостандықтары мен заңды мүдделерінің сақталуын қамтамасыз ету осы Заңның негізгі міндеттері болып табылады.

      3. Осы Заң мынадай негізгі қағидаттарға негізделеді:

      1) заңдылық;

      2) азаматтардың заң мен сот алдындағы теңдігі;

      3) ізгілік;

      4) жеке адамның абыройы мен қадір-қасиетін құрметтеу.";

      2) 2-бапта:

      8) тармақша "мүмкін болмаған кезде" деген сөздерден кейін ", сондай-ақ осы Заңның 46-6-бабының 5-тармағында көзделген жағдайларда әкімшілік қамауға алынған адамдарды" деген сөздермен толықтырылсын;

      10) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

      "10) күзетпен ұстау – сот санкциясымен адамдарды уақытша ұстау изоляторында, тергеу изоляторында немесе гауптвахтада Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген уақытша оқшаулау;";

      3) мынадай мазмұндағы 2-1-баппен толықтырылсын:

      "2-1-бап. Қазақстан Республикасының адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттары туралы заңнамасы

      1. Қазақстан Республикасының адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттары туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

      2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      4) 3 және 4-баптар алып тасталсын;

      5) 5-баптың 3) тармақшасы "арнаулы қабылдау орындарына" деген сөздерден кейін "және қабылдау-бөлу орындарына" деген сөздермен толықтырылсын;

      6) 7-бап алып тасталсын;

      7) 8-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "8-бап. Арнаулы мекемелердің және арнаулы үй-жайлардың құқықтық мәртебесі

      1. Тергеу изоляторлары заңды тұлға құқықтарына ие болады.

      Олар Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен құрылады, қайта ұйымдастырылады және таратылады.

      2. Уақытша ұстау изоляторлары өздерінің ведомстволық тиесілігіне қарай тиісінше Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің және Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Төрағасының шешімімен құрылады, қайта ұйымдастырылады және таратылады.

      3. Қабылдау-бөлу орындары және арнаулы қабылдау орындары Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің шешімімен құрылады, қайта ұйымдастырылады және таратылады.

      Төтенше жағдай енгізілген кезде санитариялық талаптарға сай келетін және одан өз еркімен кетіп қалу мүмкіндігін болғызбайтын, белгілі бір тұрғылықты жері және (немесе) жеке басын куәландыратын құжаттары жоқ немесе әкімшілік қамаққа алынған адамдарды ұстау үшін ыңғайластырылған өзге де үй-жайлар жергілікті жер комендантының шешімімен қабылдау-бөлу орындары және арнаулы қабылдау орындары ретінде пайдаланылуы мүмкін.

      4. Арнаулы үй-жайлар Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің шешімімен полиция органдарының кезекші бөлімдері жанынан құрылады.

      5. Арнаулы мекемелер мен арнаулы үй-жайларды қаржыландыру бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.";

      8) 9, 9-1 және 9-2-баптар алып тасталсын;

      9) 20-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "2. Қазақстан Республикасының Президентіне, Қазақстан Республикасының Үкіметіне, Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкілге және оның өкілдеріне, прокурорға, сотқа, сондай-ақ арнаулы мекемелер мен үй-жайлар, гауптвахталар қарамағында болатын орталық мемлекеттік органдарға (олардың ведомстволары мен органдарына) жолданған ұсыныстар, өтініштер мен шағымдар цензурадан өткізілмейді және адресатқа желімдеп жабылған түрінде дереу жіберіледі.";

      10) 46-4-баптың 4-тармағындағы "Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары туралы" деген сөздер "Құқық қорғау қызметі туралы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      11) 3-2-тараудың тақырыбы "арнаулы қабылдау орындарында," деген сөздерден кейін "қабылдау-бөлу орындарында," деген сөздермен толықтырылсын;

      12) 46-6-бапта:

      тақырып "арнаулы қабылдау орындарына," деген сөздерден кейін "қабылдау-бөлу орындарына," деген сөздермен толықтырылсын;

      1-тармақта:

      бірінші абзац "арнаулы қабылдау орнына," деген сөздерден кейін "қабылдау-бөлу орнына," деген сөздермен толықтырылсын;

      1) тармақша "мөрімен бекемделген" деген сөздерден кейін "не электрондық цифрлық қолтаңба арқылы куәландырылған" деген сөздермен толықтырылсын;

      2) тармақша "арнаулы қабылдау орнында," деген сөздерден кейін "қабылдау-бөлу орнында," деген сөздермен толықтырылсын;

      2-тармақ "Арнаулы қабылдау орнына," деген сөздерден кейін "қабылдау-бөлу орнына," деген сөздермен толықтырылсын;

      3-тармақ "арнаулы қабылдау орнына,", "арнаулы қабылдау орнының," деген сөздерден кейін тиісінше "қабылдау-бөлу орнына,", "қабылдау-бөлу орнының," деген сөздермен толықтырылсын;

      4-тармақ "өтініштері" деген сөзден кейін "мен ұсыныстары" деген сөздермен толықтырылсын;

      5-тармақта:

      бірінші бөлік "адамдарды" деген сөзден кейін "қабылдау-бөлу орнында немесе" деген сөздермен толықтырылсын;

      мынадай мазмұндағы үшінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Қабылдау-бөлу орнында әкімшілік қамауға алынған адамдар және белгілі бір тұрғылықты жері және (немесе) жеке басын куәландыратын құжаттары жоқ адамдар бөлек ұсталады.";

      13) 46-7-бапта:

      1-тармақ "арнаулы қабылдау орнындағы," деген сөздерден кейін "қабылдау-бөлу орнындағы," деген сөздермен толықтырылсын;

      2-тармақта:

      бірінші бөлік "Арнаулы қабылдау орындарында," деген сөздерден кейін "қабылдау-бөлу орындарында," деген сөздермен толықтырылсын;

      екінші бөліктегі "Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары туралы" деген сөздер "Құқық қорғау қызметі туралы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3-тармақ "Арнаулы қабылдау орындарында," деген сөздерден кейін "қабылдау-бөлу орындарында," деген сөздермен толықтырылсын;

      4-тармақ "Арнаулы қабылдау орындарына," деген сөздерден кейін "қабылдау-бөлу орындарына," деген сөздермен толықтырылсын;

      14) 46-8-бапта:

      тақырып "Арнаулы қабылдау орындарында," деген сөздерден кейін "қабылдау-бөлу орындарында," деген сөздермен толықтырылсын;

      1-тармақта:

      бірінші абзац "Арнаулы қабылдау орындарында," деген сөздерден кейін "қабылдау-бөлу орындарында," деген сөздермен толықтырылсын;

      1), 2) және 7) тармақшалар "арнаулы қабылдау орнында," деген сөздерден кейін "қабылдау-бөлу орнында," деген сөздермен толықтырылсын;

      8) тармақша "арнаулы қабылдау орнының," деген сөздерден кейін "қабылдау-бөлу орнының," деген сөздермен толықтырылсын;

      2-тармақ "Арнаулы қабылдау орындарына,", "арнаулы қабылдау орнындағы," деген сөздерден кейін тиісінше "Қабылдау-бөлу орындарына,", "қабылдау-бөлу орнындағы," деген сөздермен толықтырылсын;

      15) 46-9-бапта:

      тақырып пен 1-тармақ "арнаулы қабылдау орнынан," деген сөздерден кейін "қабылдау-бөлу орнынан," деген сөздермен толықтырылсын;

      3-тармақтағы "есірткі заттарын" деген сөздер "есiрткi, психотроптық заттарды, сол тектестерді" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4-тармақ "арнаулы қабылдау орнында," деген сөздерден кейін "қабылдау-бөлу орнында," деген сөздермен толықтырылсын;

      16) 51-баптың 1-тармағының 2) тармақшасындағы "құқықтары мен заңды мүдделерінің бұзылуы мәселелері бойынша өтініштер мен шағымдар" деген сөздер "құқықтарының, бостандықтары мен заңды мүдделерінің бұзылуы мәселелері бойынша өтініштер" деген сөздермен ауыстырылсын.

      7. "Қылмыстық процеске қатысушы адамдарды мемлекеттік қорғау туралы" 2000 жылғы 5 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 1-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      2) 1-1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-1-бап. Осы Заңның негiзгi мақсаты, мiндеттерi мен қағидаттары

      1. Мемлекеттік қорғауға жататын адамдарға қатысты мемлекеттік қорғау шараларын іске асыру осы Заңның негізгі мақсаты болып табылады.

      2. Осы Заңның негізгі міндеттері мыналар болып табылады:

      1) мемлекет өз азаматтарының қылмыстық процеске қатысуына байланысты олардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі міндеттемелерін орындау;

      2) қорғалатын адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласында мемлекеттік билік органдары жүйесінің жұмыс істеу тиімділігін қамтамасыз ету;

      3) қорғалатын адамдарға қатысты қолданылатын қауіпсіздік шараларын айқындау.

      3. Осы Заңның негізгі қағидаттары мыналар болып табылады:

      1) заңдылық;

      2) адамның және азаматтың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін құрметтеу;

      3) қорғалатын адамның жеке басының құқықтары мен заңды мүдделерінің басымдығы;

      4) қорғалатын адамдар мен мемлекеттік қорғауды қамтамасыз ететін органдардың өзара жауапкершілігі.".

      8. "Күзет қызметі туралы" 2000 жылғы 19 қазандағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) кіріспе алып тасталсын;

      2) 2-бап мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      3) 3-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "3-бап. Осы Заңның негiзгi мақсаты, мiндеттерi мен қағидаттары

      1. Қазақстан Республикасының аумағындағы күзет қызметінің құқықтық негіздерін, күзет қызметін жүзеге асыратын субъектілердің мәртебесі мен өкілеттіктерін айқындау осы Заңның негізгі мақсаты болып табылады.

      2. Осы Заңның негізгі міндеттері мыналар болып табылады:

      1) жеке тұлғалардың өмірі мен денсаулығын қылмыстық және өзге де құқыққа қарсы қол сұғушылықтардан қорғау;

      2) жеке және заңды тұлғалардың мүлкін құқыққа қарсы қол сұғушылықтардан қорғау.

      3. Осы Заңның негізгі қағидаттары мыналар болып табылады:

      1) заңдылық;

      2) адамның және азаматтың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін құрметтеу және сақтау;

      3) жеке адамның, қоғам мен мемлекеттің өмірлік маңызы бар мүдделерін ескеру;

      4) күзет қызметін жүзеге асыру кезінде үшінші тұлғалар құқықтарының, бостандықтары мен заңды мүдделерінің бұзылуына жол бермеу.";

      4) 4-бап алып тасталсын;

      5) 16-баптың 4-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "4. Күзет қызметтерін көрсету туралы шартта көрсетілетін күзет қызметтерінің түрлері, сондай-ақ орындаушының күзет қызметтерін көрсетуге арналған лицензиясының нөмірі мен берілген күні туралы мәліметтер қамтылуға тиіс.".

      9. "Төтенше жағдай туралы" 2003 жылғы 8 ақпандағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      3-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "3-бап. Осы Заңның негізгі мақсаты, міндеті мен қағидаттары

      1. Төтенше жағдай енгізуге негіз болған мән-жайларды жою осы Заңның негізгі мақсаты болып табылады.

      2. Төтенше жағдай енгізу аймағында барлық қызмет салаларының жұмыс істеуін қалпына келтіру осы Заңның негізгі міндеті болып табылады.

      3. Осы Заңның негізгі қағидаттары мыналар болып табылады:

      1) азаматтардың қауіпсіздігін, олардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін, төтенше жағдайдың туындауы салдарынан қауіп төнген адамдардың өмірі мен денсаулығын, құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету, Қазақстан Республикасының конституциялық құрылысы мен егемендігінің негіздерін сақтау;

      2) заңдылықты сақтау.".

      10. "Сәйкестендіру нөмірлерінің ұлттық тізілімдері туралы" 2007 жылғы 12 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 2-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      2) 6-баптың 2), 2-1), 2-2), 3) және 5) тармақшалары алып тасталсын;

      3) 8-баптың 1-тармағы алып тасталсын.

      11. "Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы" 2007 жылғы 26 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына:

      5-бап мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Егер "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 101-1 және 101-3-баптарына сәйкес тұрғын үй төлемдерін алушы жалдаушы ретінде болса, тұрғынжайды жалдау шарты жылжымайтын мүлікті пайдалану мерзіміне қарамастан мемлекеттік тіркеуге жатады.".

      12. "Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы туралы" 2009 жылғы 4 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 2-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      2) 20-баптың 1-тармағының бірінші бөлігіндегі ", ішкі істер органы жергілікті полиция қызметінің бастықтары, олардың" деген сөздер "бастықтары не олардың" деген сөздермен ауыстырылсын.

      13. "Құқық бұзушылық профилактикасы туралы" 2010 жылғы 29 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 2-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      2) 21-бап мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарын, қызметтік (лауазымдық, еңбек) міндеттерін орындау үшін, медициналық мақсаттарда, азаматтық қорғау үшін, ауа райы жағдайларында, сондай-ақ спорттық, спорттық-бұқаралық және мәдени-бұқаралық іс-шараларға тікелей қатысатын адамдарға қажет болатын жағдайларды қоспағанда, қоғамдық орындарда бет-әлпетті тануға кедергі келтіретін киім-кешекті киіп жүруге тыйым салынады.".

      14. "Құқық қорғау қызметі туралы" 2011 жылғы 6 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 6-баптың 2-тармағының 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

      "2) әскери-дәрігерлік комиссияның қорытындысына сәйкес денсаулық жағдайы, дене бітімі немесе психикалық даму жағдайы бойынша құқық қорғау қызметін өткеруге жарамсыз деп танылған;";

      2) 7-1-баптың 10-тармағында:

      екінші бөліктегі "бос лауазым бойынша көзделетін міндеттерді уақытша атқарады, онымен" деген сөздер "бос немесе уақытша бос лауазым бойынша көзделетін міндеттерді уақытша атқарады. Онымен" деген сөздермен ауыстырылсын;

      төртінші бөліктегі "бос лауазым бойынша міндеттерді жүзеге асыру кезеңі" деген сөздер "бос немесе уақытша бос лауазым бойынша міндеттерді жүзеге асыру кезеңі сынақ мерзіміне, сондай-ақ" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) 12-бапта:

      1-тармақтың бірінші бөлігіндегі "тиісті лауазымға тағайындаумен қатар" деген сөздер алып тасталсын;

      3-тармақтағы "құқық қорғау қызметі лауазымына тағайындау" деген сөздер "құқық қорғау органдарына қызметке қабылдау" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) 30-баптың 4-1-тармағындағы "басқа жерге" деген сөздер "басқа елді мекенге" деген сөздермен ауыстырылсын;

      5) 31-бапта:

      2-тармақтың бірінші бөлігінде:

      "Қызметке" деген сөз "Осы баптың 3-тармағында аталған қызметкерлерді қоспағанда, қызметке" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "басқа жерге" деген сөздер "басқа елді мекенге" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "3. Мүгедектігі бар балалары, оның ішінде асырап алған балалары (қорғаншы болып табылатын) немесе асырауында онымен тұрақты бірге тұратын және бірінші немесе екінші топтағы мүгедектігі бар отбасы мүшелері не Қазақстан Республикасының әлеуметтік қорғау туралы заңнамасында белгіленген жасына байланысты зейнеткер ата-анасы бар лауазымды адамдардың басқа елді мекенге көшумен байланысты ротациясына осы лауазымды адамдардың жазбаша келісімімен ғана жол беріледі. Көрсетілген мән-жайлар құжат түрінде расталуға тиіс.

      Басқа елді мекенге көшумен байланысты ротациядан бас тартқан жағдайда, осы санаттағы қызметкерлерге нақ сол елді мекеннен бұрын атқарған лауазымынан төмен емес лауазым ұсынылады не құқық қорғау органы басшысының шешімі бойынша лауазымда болу мерзімі үш жылға дейін ұзартылады.

      Лауазымда болудың ең ұзақ мерзімі өткен соң қызметкерге нақ сол елді мекеннен қызметінің нәтижелері, кәсіби қасиеттері, құқық қорғау қызметінің өтілі ескеріле отырып, лауазым ұсынылады.

      Ұсынылған лауазымнан бас тартқан жағдайда қызметкер атқаратын лауазымынан босатылады және оның одан әрі қызмет өткеруі мәселесін шешу үшін құқық қорғау органының қарамағына қабылданады.";

      6) 45-баптың 2-тармағы мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Мемлекеттік органдарға және халықаралық ұйымдарға іссапарға жіберу кезеңінде қызметкерлер мен олардың отбасы мүшелерінде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құқықтар, кепілдіктер, жеңілдіктер, өтемақылар, зейнетақымен қамсыздандыру және әлеуметтік қорғалу сақталады.";

      7) 46-1-баптың 2-тармағы 7) тармақшасындағы "лауазымнан босату қызметкерді құқық қорғау органының қарамағына қабылдау негіздері болып табылады." деген сөздер "лауазымнан босату;" деген сөздермен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 8) тармақшамен толықтырылсын:

      "8) осы Заңның 31-бабының 3-тармағында көзделген жағдайда ұсынылған лауазымнан бас тарту қызметкерді құқық қорғау органының қарамағына қабылдау негіздері болып табылады.";

      8) 47-бапта:

      3-тармақтың екінші бөлігі "тағайындалса" деген сөзден кейін ", жоспардан тыс аттестаттаудан өтетін қызметкерлерді қоспағанда," сөздермен толықтырылсын;

      4-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

      "4. Жоспардан тыс аттестаттауға жататын қызметкерлерді қоспағанда, құқық қорғау органының басшысы және оның орынбасарлары, сондай-ақ құқық қорғау органдарындағы немесе арнаулы мемлекеттік органдардағы қызмет өтілі не әскери қызметтегі өтілі кемінде жиырма жыл болатын қызметкерлер аттестаттауға жатпайды.";

      5-тармақта:

      2) тармақшадағы "кәсiптiк" деген сөз "прокуратура органдарының қызметкерлерін қоспағанда, кәсіптік" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) тармақ "заңнамасын" деген сөзден кейін ", қазақ тілін" деген сөздермен толықтырылсын;

      9) 57-баптың 10-тармағы мынадай мазмұндағы төртінші, бесінші және алтыншы бөліктермен толықтырылсын:

      "Адамды қылмыстық жауаптылыққа заңсыз тартуға алып келген теріс қылық жасағаны үшін тәртіптік жаза ақтау үкімі заңды күшіне енген немесе қылмыстық іс Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігінің 1), 2), 5), 6), 7) және 8) тармақтарында көзделген негіздер бойынша тоқтатылған күннен бастап үш айдан кешіктірілмей қолданылады.

      Сот ақтау үкімінің не ақтау негіздері бойынша істі тоқтату туралы қаулының күшін жойған жағдайда, құқық қорғау органының қызметкеріне осы іске байланысты әрекеттері үшін бұрын қолданылған тәртіптік жаза қайта қарауға жатады. Егер қызметкердің әрекеті Қазақстан Республикасы заңнамасының нормаларына сай келетіні анықталса, тәртіптік жазаның күші жойылады.

      Бұл ретте қызметкерге осындай жазаның салдарынан алынбаған сыйақылардың, үстемеақылардың және басқа да жеңілдіктердің өтелу құқығы беріледі. Кезекті атақ немесе сыныптық шен беру мәселесі тәртіптік жаза есепке алынбай, оны берудің тиісті күні ескеріле отырып шешіледі.";

      10) 60-баптың 1-тармағының бірінші абзацындағы "Қазақстан Республикасының Үкіметі" деген сөздер "бюджеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті органмен келісу бойынша құқық қорғау органының басшысы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      11) 63-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "63-бап. Қызметкерлерді әлеуметтік қорғау

      1. Қызметкерлер, олардың отбасы мүшелері мен мүлкі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттің қорғауында болады.

      2. Осы Заңда белгіленген құқық қорғау органдарында қызмет өткерудің ерекше сипаты мен қызметкерлердің жауапкершілігі қосымша әлеуметтік құқықтармен және жеңілдіктермен өтеледі.

      3. Құқық қорғау органының қызметкерін қызмет бабында бір елді мекеннен екінші елді мекенге елу километрден астам қашықтыққа көшумен байланысты ауыстыру және жылжыту кезінде қызметкердің өзіне екі айлық ақшалай қаражат және онымен бірге көшіп келген әрбір отбасы мүшесіне жарты айлық ақшалай қаражат мөлшерінде көтерме жәрдемақы төленеді.

      Құқық қорғау органының қызметкерін қызмет бабында ауыстыру және жылжыту кезінде оған бюджет қаражаты есебінен он тоннаға дейін өз мүлкін тасымалдағаны үшін, сондай-ақ онымен бірге көшіп келген отбасы мүшелерін қоса алғанда, теміржол, су, автомобиль көлігінде жол жүргені үшін шығындар өтеледі.

      Қызмет бабында ауыстыру және жылжыту кезінде көтерме жәрдемақыға, көлікте жол жүру және өз мүлкін тасымалдау шығындарының өтелуіне құқығы бар құқық қорғау органдары қызметкерлері лауазымдарының тізбесін құқық қорғау органының басшысы айқындайды.

      Ескертпе. Осы бапта құқық қорғау органы қызметкерлерінің отбасы мүшелері деп: жұбайы (зайыбы), ерлі-зайыптылардың ортақ немесе біреуінің кәмелетке толмаған (асырап алған, асырауындағы немесе қорғаншылығындағы) балалары; жұбайының (зайыбының) білім беру ұйымдарында күндізгі оқу нысаны бойынша оқитын жиырма үш жасқа дейінгі балалары; мүгедектігі бар (асырап алынған, асырауындағы немесе қамқорлығындағы) балалар және жұбайының (зайыбының) он сегіз жасқа дейін мүгедектік белгіленген мүгедектігі бар балалары; қызметкердің асырауындағы ата-аналары мен жұбайының (зайыбының) ата-аналары түсініледі.

      Асырауындағы адамдар деп құқық қорғау органы қызметкерінің табысы есебінен өмір сүретін және дербес табыс көзі жоқ отбасы мүшелері танылады.";

      12) 66-баптың 9-тармағы мынадай мазмұндағы үшінші және төртінші бөліктермен толықтырылсын:

      "Қызметтік міндеттерін атқару кезінде алған мертігуі (жаралануы, жарақаттануы, контузиясы) салдарынан қаза тапқан (қайтыс болған) қызметкердің жұбайына (зайыбына) төленетін ай сайынғы ақшалай төлем ол қайтадан некеге тұрған жағдайда тоқтатылады.

      Ай сайынғы ақшалай төлем оны алуға құқығы бар адам өтініш берген күннен бастап жүзеге асырылады.";

      13) 68-баптың тақырыбы, 2 және 3-тармақтары мынадай редакцияда жазылсын:

      "68-бап. Құқық қорғау органдарының қызметкерлерін тұрғын үймен қамтамасыз ету";

      "2. Қызметкерлердің, сондай-ақ құқық қорғау органдарындағы қызметтен шығарылған адамдардың "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген тәртіппен тұрып жатқан қызметтік тұрғынжайын жекешелендіруге құқығы бар.

      3. Қызметкерлер (курсанттарды қоспағанда) және олардың отбасы мүшелері "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген тәртіппен қызмет өткеру кезеңінде бюджет қаражаты есебінен тұрғынжаймен қамтамасыз етіледі.";

      14) 82-баптың 2-тармағы мынадай мазмұндағы төртінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Қызметкерлердің қызмет өткеру мерзімін ұзарту құқық қорғау органдарындағы қызметтің бүкіл кезеңінде екі реттен асырмай жүзеге асырылады.";

      15) 84-бап мынадай мазмұндағы оныншы бөлікпен толықтырылсын:

      "Осы Заңның 66-бабы 9-тармағының күші қаза тапқан (қайтыс болған) қызметкерлердің 2022 жылғы 1 қаңтарда жесір әйелдері (тұл ерлері) мен балалары болып табылған адамдарға да қолданылады.".

      15. "Халықтың көші-қоны туралы" 2011 жылғы 22 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 2-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      2) 4-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "4-бап. Осы Заңның негізгі мақсаттары, міндеттері мен қағидаттары

      1. Осы Заңның негізгі мақсаттары мыналар болып табылады:

      1) көшіп-қонушылардың Қазақстан Республикасындағы жағдайын реттеу, сондай-ақ олардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғау;

      2) көші-қон процестерін реттеу және заңсыз көші-қонға қарсы күрес;

      3) көшіп-қонушылардың қазақстандық қоғамға интеграциялануы үшін жағдайлар жасау;

      4) көшіп-қонушылардың еңбек құқықтарын қорғау және еңбекпен қанауға қарсы күрес.

      2. Осы Заңның негізгі міндеттері мыналар болып табылады:

      1) өңірлердің демографиялық және әлеуметтік-экономикалық даму мүдделерін ескере отырып, қандастардың ұтымды түрде қоныстандырылуын ұйымдастыру;

      2) Қазақстан Республикасында еңбек қызметін жүзеге асыру үшін жоғары білікті шетелдік жұмыс күшін тарту;

      3) шетелдік жұмыс күшін тартуды квоталау арқылы ішкі еңбек нарығын қорғау;

      4) Қазақстанның халықаралық еңбек нарығына интеграциялануын қамтамасыз ету;

      5) халықтың жаппай көші-қонына алып келуі мүмкін жанжалдардың алдын алу және оларды болғызбау мақсатында Қазақстан Республикасының басқа мемлекеттермен ынтымақтастығын дамыту;

      6) ішкі көші-қон ағындарын оңтайландыру, көшіп-қонушылардың ел аумағы бойынша ұтымды түрде қоныстандырылуын қамтамасыз ету;

      7) шетелде тұратын бұрынғы отандастармен және этностық қазақтармен, оның ішінде мәдени ынтымақтастық және ақпараттық қамтамасыз ету саласындағы өзара қарым-қатынастарды қолдау және дамыту;

      8) этностық қазақтардың тарихи отанына қоныс аударуына жәрдемдесу;

      9) көші-қон процестерін реттеу, заңсыз көшіп келудің алдын алу және жолын кесу саласындағы халықаралық ынтымақтастық.

      3. Осы Заңның негізгі қағидаттары мыналар болып табылады:

      1) Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының заңдарына және Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға сәйкес көшіп-қонушылардың құқықтары мен бостандықтарын тану және оларға кепілдік беру;

      2) ұлттық мүдделерді қорғау және ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету;

      3) жеке адамның, қоғам мен мемлекеттің мүдделерін ұштастыру;

      4) пайдаланылатын ақпараттың жаңартылуы және бірнеше рет қайталануы негізінде көші-қон процестерін реттеудің ашықтығы;

      5) мемлекеттің көшіп келудің әрқилы түрлерін реттеуге сараланған тәсілі.";

      3) 9-бапта:

      2) тармақша алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 16-2) тармақшамен толықтырылсын:

      "16-2) осы Заңның мақсаттары мен міндеттеріне және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес халықтың көші-қоны саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді және бекітеді;";

      4) 28 және 41-баптар мынадай редакцияда жазылсын:

      "28-бап. Отбасын біріктіру мақсатында Қазақстан Республикасына келуге виза алудың тәртібі

      1. Отбасын біріктіру мақсатында Қазақстан Республикасына келуге виза беру Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі мен Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі айқындаған тәртіппен жүзеге асырылады.

      2. Отбасын біріктіру мақсатында Қазақстан Республикасында тұруға құқығы бар көшіп келушілерге, уақытша тұруға арналған рұқсаттардың берілуі солардың болуына байланысты болатын мән-жайлардың (кәмелетке толуы, біріктіруді сұраған адамның қайтыс болуы, біріктіру жүргізуге негіз болған некенің бұзылуы немесе күшінің жойылуы) қолданылуы тоқтатылған жағдайларда, республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен күнкөріс деңгейінің шамасынан кем емес мөлшерде отбасының әрбір мүшесін айына асырап-бағуға бұл үшін қажетті қаржылай қаражатының бар екендігі расталған жағдайда, ішкі істер органдары рұқсатты олардың өтініштері негізінде алты айға дейінгі кезеңге ұзартады.";

      "41-бап. Маусымдық шетелдік жұмыскерлерді тарту, олардың келу және болу шарттары

      1. Маусымдық шетелдік жұмыскерлер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға сәйкес немесе жұмыс берушілерге жергілікті атқарушы органдар квота шегінде шетелдік жұмыс күшін тартуға беретін рұқсаттар негізінде халықтың көші-қоны мәселелері жөніндегі уәкілетті орган айқындайтын шарттарда және тәртіппен экономиканың жекелеген салаларына жұмысқа тартылады.

      2. Маусымдық шетелдік жұмыскерлерді тартатын жұмыс берушілер оларға Қазақстан Республикасының тұрғын үй қатынастары туралы заңнамасына сәйкес санитариялық-эпидемиологиялық, техникалық және басқа да міндетті талаптарға сай келетін уақытша тұрғын үй беруге міндетті.

      3. Маусымдық шетелдік жұмыскерлерге келуге арналған визаларды шетелдік жұмыс күшін тартуға арналған рұқсаттардың негізінде Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелері береді.

      4. Қазақстан Республикасымен визасыз келу және болу тәртібі туралы келісім жасасқан мемлекеттерден келген маусымдық шетелдік жұмыскерлерге уақытша тұруға арналған рұқсатты ішкі істер органдары береді.

      5. Маусымдық шетелдік жұмыскерлер:

      1) кәмелеттік жаста болуға;

      2) еңбек қызметіне кедергі келтіретін аурулардың жоқ екенін растайтын медициналық анықтаманы ұсынуға;

      3) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген ең төмен талаптар сақтала отырып, тараптардың келісімінде айқындалған шарттарда медициналық-санитариялық алғашқы көмекті және шұғыл нысанда стационарлық жағдайлардағы мамандандырылған медициналық көмекті жабатын медициналық сақтандыруы болуға міндетті.";

      5) 42-бап алып тасталсын.

      16. "Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдары туралы" 2012 жылғы 13 ақпандағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 77-баптың 12-тармағы мынадай мазмұндағы үшінші және төртінші бөліктермен толықтырылсын:

      "Қызметтегі міндеттерін атқару кезінде алған мертігуі (жаралануы, жарақаттануы, контузиясы) салдарынан қаза тапқан (қайтыс болған) курсанттың, тыңдаушының жұбайына (зайыбына) төленетін ай сайынғы ақшалай төлем ол қайтадан некеге тұрған жағдайда тоқтатылады.

      Ай сайынғы ақшалай төлем оны алуға құқығы бар адам өтініш берген күннен бастап жүзеге асырылады.";

      2) 78-баптың 11-тармағы мынадай мазмұндағы үшінші және төртінші бөліктермен толықтырылсын:

      "Қызметтегі міндеттерін атқару кезінде алған мертігуі (жаралануы, жарақаттануы, контузиясы) салдарынан қаза тапқан (қайтыс болған) қызметкердің жұбайына (зайыбына) төленетін ай сайынғы ақшалай төлем ол қайтадан некеге тұрған жағдайда тоқтатылады.

      Ай сайынғы ақшалай төлем оны алуға құқығы бар адам өтініш берген күннен бастап жүзеге асырылады.";

      3) 84-баптың 3-тармағы алып тасталсын;

      4) 85-бап мынадай мазмұндағы 7-тармақпен толықтырылсын:

      "7. Осы Заңның 77-бабы 12-тармағының, 78-бабы 11-тармағының күші қаза тапқан (қайтыс болған) курсанттардың, тыңдаушылар мен қызметкерлердің 2022 жылғы 1 қаңтарда жесір әйелдері (тұл ерлері) мен балалары болып табылған адамдарға да қолданылады.".

      17. "Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы" 2012 жылғы 16 ақпандағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 1-бап мынадай мазмұндағы 26-2) тармақшамен толықтырылсын:

      "26-2) далалық төлемдер – әскери қызметшілерге (мерзімді әскери қызметтің әскери қызметшілерін, әскери оқу орындарының курсанттары мен кадеттерін, әскери жиындарға шақырылған әскери міндеттілерді, резервтегі әскери қызметті өткеріп жүрген әскери қызметшілерді қоспағанда) бір тәуліктен астам далалық шығу, теңізге шығу, оқу-жаттығуларға немесе кемелердің жорықтарына қатысу кезеңінде бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылатын төлемдер;";

      2) 44-бап мынадай мазмұндағы 9-тармақпен толықтырылсын:

      "9. Далалық төлемдер уәкілетті мемлекеттік органның бірінші басшысы айқындаған тәртіппен, тұрақты тұрғылықты жерінен тыс орналасқан жеріне қарамастан, далалық шығуда (арнаулы далалық жұмыстарды қоспағанда), теңізге шығуда болғаны үшін, оқу-жаттығуларға немесе кемелердің жорықтарына қатысқаны үшін іссапар шығыстары төленбестен, тәулігіне 1,2 еселенген айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде жүзеге асырылады.";

      3) 45-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "45-бап. Әскери қызметшілерді және олардың отбасы мүшелерін тұрғынжаймен қамтамасыз ету

      Әскери қызметшілер (мерзімді әскери қызметтегі әскери қызметшілерді, резервтегі әскери адамдарды, курсанттар мен кадеттерді, әскери жиындарға шақырылған әскери міндеттілерді қоспағанда) және олардың отбасы мүшелері әскери қызмет өткеру кезеңінде "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген тәртіппен бюджет қаражаты есебінен тұрғынжаймен қамтамасыз етіледі.";

      4) 52-баптың 4-тармағы мынадай мазмұндағы үшінші және төртінші бөліктермен толықтырылсын:

      "Әскери қызмет міндеттерін атқару кезінде алған мертігуі (жаралануы, жарақаттануы, контузиясы) салдарынан қаза тапқан (қайтыс болған), келісімшарт бойынша әскери қызмет өткерген әскери қызметшінің, мерзімді қызметтің әскери қызметшісінің, курсанттың, кадеттің, әскери жиындарға шақырылған әскери міндетті адамның, жауынгерлік даярлық бойынша сабақтарда немесе жиындарда және дағдарыстық ахуал кезіндегі жиындарда болған резервтегі әскери адамның жұбайына (зайыбына) төленетін ай сайынғы ақшалай төлем ол қайтадан некеге тұрған жағдайда тоқтатылады.

      Ай сайынғы ақшалай төлем оны алуға құқығы бар адам өтініш берген күннен бастап жүзеге асырылады.";

      5) 55-бапта:

      5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "5. Тұрғын үй төлемдері тұрғынжайға мұқтаж, келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерге (курсанттар мен кадеттерді, әскери жиындарға шақырылған әскери міндеттілерді, жауынгерлік даярлық бойынша сабақтарда немесе жиындарда және дағдарыстық ахуал кезіндегі жиындарда болған резервтегі әскери адамдарды қоспағанда) олардың баянаты бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен, құқық қорғау органының, арнаулы мемлекеттік органның, азаматтық қорғау органының қызметкерін және әскери қызметшіні тұрғын үймен қамтамасыз ету қағидаларына сәйкес жүргізіледі.";

      мынадай мазмұндағы 9-1-тармақпен толықтырылсын:

      "9-1. Осы Заңның 52-бабы 4-тармағының күші қаза тапқан (қайтыс болған), келісімшарт бойынша әскери қызмет өткерген әскери қызметшілердің, мерзімді қызметтің әскери қызметшілерінің, курсанттардың, кадеттердің, әскери жиындарға шақырылған әскери міндеттілердің, жауынгерлік даярлық бойынша сабақтарда немесе жиындарда және дағдарыстық ахуал кезіндегі жиындарда болған резервтегі әскери адамдардың 2022 жылғы 1 қаңтарда жесір әйелдері (тұл ерлері) мен балалары болып табылған адамдарға да қолданылады.".

      18. "Жеке басты куәландыратын құжаттар туралы" 2013 жылғы 29 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 2-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      2) 4-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "4-бап. Осы Заңның негізгі мақсаттары, міндеттері мен қағидаттары

      1. Осы Заңның негізгі мақсаттары мыналар болып табылады:

      1) жеке басты куәландыратын құжаттар саласындағы қатынастарды реттеу;

      2) тұратын жеріне қарамастан, Қазақстан Республикасы азаматтарының, Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын немесе уақытша болатын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың жеке басын сәйкестендіруді қамтамасыз ету;

      3) халықты құжаттандыру жүйесін жетілдіру.

      2. Осы Заңның негізгі міндеттері мыналар болып табылады:

      1) Қазақстан Республикасының халқын құжаттандыру саласындағы процестерді реттеу;

      2) Қазақстан Республикасы азаматтарының, Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын немесе уақытша болатын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың халықты құжаттандыру саласындағы құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету;

      3) мемлекеттік органдардың халықты құжаттандыру саласындағы іс-шараларды жүзеге асыруы.

      3. Осы Заңның негізгі қағидаттары мыналар болып табылады:

      1) заңдылық;

      2) міндеттілік;

      3) адамның және азаматтың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін сақтау;

      4) баршаның заң мен сот алдындағы теңдігі;

      5) шығу тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына, жынысына, нәсіліне, ұлтына, тіліне, дінге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жеріне байланысты немесе кез келген өзге де мән-жайлар бойынша кемсітушілікке жол бермеу;

      6) адамның және азаматтың құқықтары мен міндеттерінің біртұтастығы;

      7) қолжетімділік.";

      3) 26-бапта:

      1) және 2) тармақшалар алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 2-1) және 2-2) тармақшалармен толықтырылсын:

      "2-1) өз құзыреті шегінде жеке басты куәландыратын құжаттар саласындағы мемлекеттік саясатты іске асырады;

      2-2) осы Заңның мақсаттары мен міндеттеріне және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, жеке басты куәландыратын құжаттар саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді және бекітеді;";

      3) тармақшадағы "Қазақстан Республикасының" деген сөздер "осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де" деген сөздермен ауыстырылсын.

      19. "Жол жүрісі туралы" 2014 жылғы 17 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) кіріспе алып тасталсын;

      2) 3-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "3-бап. Осы Заңның негізгі мақсаты, міндеттері мен қағидаттары

      1. Қазақстан Республикасында жол жүрісінің жұмыс істеуінің және оның қауіпсіздігін қамтамасыз етудің құқықтық негіздері мен жалпы шарттарын белгілеу осы Заңның негізгі мақсаты болып табылады.

      2. Осы Заңның негізгі міндеттері мыналар болып табылады:

      1) жол жүрісі саласындағы мемлекеттік басқару;

      2) жол жүрісі саласындағы қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік органдардың құзыретін айқындау;

      3) жол жүрісі саласындағы мемлекеттік бақылау;

      4) жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз етуге және жол-көлік оқиғаларының салдарын жоюға бағытталған қызметті басқару;

      5) жолдардың қауіпсіздігін және өткізу қабілетін қамтамасыз етуге бағытталған қызметті басқару;

      6) көлік құралдарының қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған қызметті басқару;

      7) көлік құралдарының жол жүрісіне қатысуына және адамдардың көлік құралдарын басқаруына рұқсат беруді жүзеге асыру.

      3. Осы Заңның негізгі қағидаттары мыналар болып табылады:

      1) жол жүрісіне қатысушылардың өмірі мен денсаулығының шаруашылық қызметтің экономикалық нәтижелерінен басымдығы;

      2) жол жүрісі қауіпсіздігінің қамтамасыз етілуі үшін мемлекет жауапкершілігінің жол жүрісіне қатысушылардың жауапкершілігінен басымдығы;

      3) жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету кезінде жол жүрісіне қатысушылардың, қоғам мен мемлекеттің заңды мүдделерінің сақталуы;

      4) жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз етуге жүйелі көзқарас.";

      3) 10-бапта:

      2), 7), 9), 11) және 12) тармақшалар алып тасталсын;

      13) тармақшадағы "әзірлейді" деген сөз "денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша әзірлейді және бекітеді" деген сөздермен ауыстырылсын;

      14-1), 16) және 17) тармақшалар алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 24-3) тармақшамен толықтырылсын:

      "24-3) осы Заңның мақсаты мен міндеттеріне және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жол жүрісі және оның қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді және бекітеді;";

      4) 14-баптың 1-тармағында:

      2) және 3) тармақшалардағы ", шетелдіктердің, азаматтығы жоқ адамдардың, шетел компанияларының филиалдары мен өкілдіктерінің, шетелдік қатысуы бар заңды тұлғалардың" деген сөздер алып тасталсын;

      4) тармақшадағы ", шетелдіктермен, азаматтығы жоқ адамдармен, шетел компанияларының филиалдарымен және өкілдіктерімен, шетелдік қатысуы бар заңды тұлғалармен" деген сөздер алып тасталсын;

      5) тармақшада:

      ", шетелдіктердің, азаматтығы жоқ адамдардың, шетел компанияларының филиалдары мен өкілдіктерінің, шетелдік қатысуы бар заңды тұлғалардың" деген сөздер алып тасталсын;

      "өткізуді ұйымдастырады" деген сөздер "өткізуге жәрдемдеседі" деген сөздермен ауыстырылсын;

      5) 22-бапта:

      1) және 2) тармақшалардағы "уәкілетті орган ведомствосының", "уәкілетті орган ведомствосы" деген сөздер тиісінше "Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі құрылымдық бөлімшесінің", "Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі құрылымдық бөлімшесі" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) тармақшадағы "уәкілетті орган ведомствосының мемлекеттік бақылау жөніндегі мамандары" деген сөздер "Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі құрылымдық бөлімшесінің мемлекеттік бақылау жөніндегі қызметкерлері" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) және 5) тармақшалардағы "уәкілетті органның" деген сөздер "Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) тармақшадағы "уәкілетті органның аумақтық бөлімшелерінің мемлекеттік бақылау жөніндегі мамандары" деген сөздер "Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі аумақтық бөлімшелерінің мемлекеттік бақылау жөніндегі қызметкерлері" деген сөздермен ауыстырылсын.

      20. "Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары туралы" 2014 жылғы 23 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары және олардың негізгі мақсаттары

      1. Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары (бұдан әрі – ішкі істер органдары) құқық қорғау органы болып табылады.

      2. Адамның және азаматтың өмірін, денсаулығын, құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін, қоғам мен мемлекет мүдделерін құқыққа қарсы қолсұғушылықтардан қорғау, қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету ішкі істер органдарының негізгі мақсаттары болып табылады.

      3. Ішкі істер органдары өз өкілеттіктерін жүзеге асырған кезде олардың қызметіне араласуға тыйым салынады.";

      2) 2-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      3) 5-баптың 8-4) және 9) тармақшалары алып тасталсын;

      4) 7-бапта:

      2-тармақтың үшінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

      "Әкімшілік полиция учаскелік полиция инспекторларының бөлімшелерінен, кәмелетке толмағандар істері жөніндегі, әйелдерді зорлық-зомбылықтан қорғау жөніндегі бөлімшелерден, патрульдік полициядан, табиғатты қорғау полициясынан және құқық бұзушылықтар профилактикасы, қоғамдық тәртіпті сақтау, жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы қызметті жүзеге асыратын өзге де бөлімшелерден, азаматтық және қызметтік қару айналымы саласындағы бақылау бөлімшелерінен, көші-қон полициясынан, айдауылдау қызметінен, арнаулы мекемелерден және қоғамдық тәртіпті сақтауды жүзеге асыратын өзге де бөлімшелерден тұрады.";

      3-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

      "Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, көліктегі полиция департаменттері, қалалардың, аудандардың, қалалардағы аудандардың, көліктегі полиция органдары аумақтық полиция органдары болып табылады.";

      5) 8-баптың 2-тармағының бірінші бөлігіндегі "ішкі істер департаменттерінің" деген сөздер "полиция департаменттерінің" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) 9-1-бап алып тасталсын;

      7) 11-бапта:

      1), 10), 14), 15), 16), 18), 19), 20), 21), 22), 24), 25), 26) және 26-1) тармақшалар алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 26-2) тармақшамен толықтырылсын:

      "26-2) ішкі істер органдарының мақсаттары мен міндеттеріне және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, ішкі істер органдары қызметінің мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді және бекітеді;";

      8) 13-баптың 3-тармағындағы "Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға" деген сөздер "Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына" деген сөздермен ауыстырылсын;

      9) 19-баптың 2-тармағы алып тасталсын;

      10) 22-баптың 1-тармағындағы "Қазақстан Республикасы Заңының 13-1-тарауына" деген сөздер "Қазақстан Республикасының Заңына" деген сөздермен ауыстырылсын.

      21. "Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы туралы" 2015 жылғы 10 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 2-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      2) 3-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "3-бап. Осы Заңның негізгі мақсаты және Ұлттық ұлан қызметінің негізгі қағидаттары

      1. Ұлттық ұланның қызметін ұйымдастырудың құқықтық негіздерін және тәртібін, оның жалпы құрылымын, Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің өкілеттіктері мен құқықтық ережелерін айқындау осы Заңның негізгі мақсаты болып табылады.

      2. Ұлттық ұланның қызметі Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қызмет қағидаттары және құқық қорғау қызметінің арнаулы қағидаттары негізінде жүзеге асырылады:

      1) адамның және азаматтың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін, қоғам мен мемлекет мүдделерін қылмыстық және өзге де құқыққа қарсы қолсұғушылықтардан қорғаудың мiндеттiлiгi;

      2) азаматтық қоғам институттарымен ынтымақтастық;

      3) Ұлттық ұлан қатарында қызметтi ұйымдастырудағы тәсілдердің бiртұтастығы;

      4) дара басшылық пен дәреже сатысы (бағыныстылық);

      5) саяси партиялар мен өзге де қоғамдық бiрлестiктердiң қызметiнен тәуелсiз болу.";

      3) 12-бапта:

      2) тармақша алып тасталсын;

      11) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

      "11) осы Заңның мақсатына, Ұлттық ұланның міндеттеріне және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, Ұлттық ұлан қызметінің мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілерді бекітеді;";

      4) 27-бапта:

      тақырып "және тұрғын үйге құқықтары" деген сөздермен толықтырылсын;

      мынадай мазмұндағы 4-тармақпен толықтырылсын:

      "4. Әскери қызметшілер мен олардың отбасы мүшелерін тұрғынжаймен қамтамасыз ету "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген тәртіппен жүргізіледі.";

      5) 28-бап алып тасталсын;

      6) 30-баптың 1 және 5-тармақтары алып тасталсын.

      22. "Дактилоскопиялық және геномдық тіркеу туралы" 2016 жылғы 30 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 1-бап мынадай мазмұндағы 12-1) тармақшамен толықтырлсын:

      "12-1) жеке басты верификациялау – жеке тұлғаның қол саусақтарының және (немесе) алақандарының папиллярлық бедерлерінің оның дактилоскопиялық ақпаратымен сәйкес келуін тексеру арқылы жеке басты растау;";

      2) 3-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      3) 4-баптың 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

      "3) еріктілік және міндеттілік;";

      4) мынадай мазмұндағы 5-1-баппен толықтырылсын:

      "5-1-бап. Дактилоскопиялық және геномдық тіркеудің негізгі міндеттері

      Дактилоскопиялық және геномдық тіркеудің негізгі міндеттері мыналар болып табылады:

      1) дактилоскопиялық және геномдық тіркеу саласында ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету;

      2) дактилоскопиялық ақпарат негізінде көші-қон процестерін реттеуді қамтамасыз ету, заңсыз көші-қонға қарсы күрес;

      3) халықты құжаттандыру кезінде дактилоскопиялық тіркелуге жататын адамдардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету;

      4) дактилоскопиялық және геномдық ақпаратты жинауға, өңдеуге, қорғауға, биологиялық материалды іріктеуге және пайдалануға қойылатын негізгі талаптарды белгілеу;

      5) дактилоскопиялық және геномдық тіркеу саласындағы мемлекеттік реттеу;

      6) қылмыстық құқық бұзушылықтарды ашуды және тергеп-тексеруді қамтамасыз ету;

      7) дактилоскопиялық және геномдық тіркеу қызметін ғылыми тұрғыдан қамтамасыз ету.";

      5) 7-баптың 1-тармағы 2) тармақшасындағы "шағым жасауға құқығы бар." деген сөздер "шағым жасауға;" деген сөздермен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 3) тармақшамен толықтырылсын:

      "3) дактилоскопиялық және геномдық ақпаратты жинау, сақтау және пайдалану кезінде оның қорғалуына құқығы бар.";

      6) 9-баптың 3-тармағындағы "жедел-іздестіру, барлау, қарсы барлау қызметін жүзеге асыратын мемлекеттік органдармен бірлескен нормативтік құқықтық актілердің негізінде" деген сөздер "дактилоскопиялық және геномдық тіркеу жүргізу қағидаларында айқындалатын тәртіппен" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) 1-тарау мынадай мазмұндағы 9-1-баппен толықтырылсын:

      "9-1-бап. Дактилоскопиялық және геномдық тіркеу түрлері

      Осы Заңға сәйкес ерікті немесе міндетті дактилоскопиялық және геномдық тіркеу жүргізіледі.";

      8) 10-бапта:

      2-тармақтың 6) тармақшасындағы "Қазақстан" деген сөз "Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелеріне бармай, электрондық форматта берілетін визаларды қоспағанда, Қазақстан" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3-тармақтағы "Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары айқындайтын тәртіппен верификациялау" деген сөздер "дактилоскопиялық және геномдық тіркеу жүргізу қағидаларында айқындалатын тәртіппен жеке басты верификациялау" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4-тармақтың екінші сөйлемі алып тасталсын;

      5-тармақ алып тасталсын;

      9) мынадай мазмұндағы 10-1-баппен толықтырылсын:

      "10-1-бап. Дактилоскопиялық тіркеуге жатпайтын адамдар

      1. Он екі жасқа толмаған балалар:

      1) дактилоскопиялық тіркеуден;

      2) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын кесіп өткен кезде дактилоскопиялық ақпарат бойынша жеке басты растау рәсімдерінен өтуден босатылады.

      2. Қазақстан Республикасының визаларын ресімдеу кезінде дактилоскопиялық тіркеуден өтуден өзаралық қағидат негізге алына отырып, мыналар босатылады:

      1) шет мемлекеттердің, үкіметтердің, халықаралық ұйымдардың дипломаттық мәртебеге теңестірілген басшылары және олардың отбасы мүшелері;

      2) шет мемлекеттер парламенттерінің, үкіметтерінің, халықаралық ұйымдардың дипломаттық мәртебеге теңестірілген мүшелері және олардың отбасы мүшелері – дипломаттық паспорттардың иелері, сондай-ақ ресми шетелдік делегациялардың мүшелері және оларды ертіп жүретін адамдар – дипломаттық паспорттардың иелері;

      3) Қазақстан Республикасының құрметті консулдары және олардың отбасы мүшелері;

      4) дипломаттық паспорттардың, сондай-ақ халықаралық ұйымдар паспорттарының Қазақстан Республикасына қызметтік істер бойынша жіберілетін дипломаттық агенттерге теңестірілген мәртебесі бар иелері;

      5) дипломатиялық поштаны тасымалдайтын дипломаттық курьерлер – курьерлік парағы болған кезде дипломаттық паспорттардың иелері;

      6) Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің, Қазақстан Республикасы Парламентінің, Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының, Қазақстан Республикасы Үкіметі Аппаратының, арнаулы мемлекеттік органдардың, Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің, сыртқы саяси қызмет саласындағы уәкілетті мемлекеттік органның шақыруы бойынша Қазақстан Республикасына келетін шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар.

      3. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын кесіп өту кезінде мыналар дактилоскопиялық ақпарат бойынша жеке басты растау рәсімінен босатылады:

      1) дипломаттық паспорттардың иелері;

      2) дипломатиялық және қызметтік визалардың иегерлері;

      3) арнаулы мемлекеттік органдардың, Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің, сыртқы саяси қызмет саласындағы уәкілетті мемлекеттік органның жазбаша жолданымы бойынша шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар;

      4) дактилоскопиялық тіркеуден өткен Қазақстан Республикасының азаматтары.

      4. Дактилоскопиялауға мүмкіндігі жоқ адамдар жеке басты куәландыратын құжаттарды ресімдеу кезінде дәрігерлік-консультативтік комиссияның қорытындысы негізінде міндетті дактилоскопиялық тіркеуден өтуден босатылады. Дактилоскопиялық тіркеуден өтуден босатуға негіз болатын аурулардың тізбесін денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігімен келісу бойынша бекітеді.

      Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерге шығарып жіберуге жататын не Қазақстан Республикасы ратификациялаған реадмиссия туралы халықаралық шарттардың күші қолданылатын, екі қолының барлық саусағы жоқ немесе екі қолының барлық саусағының тырнақ фалангаларында папиллярлық бедерлер жоқ шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар қолдарының алақандары бойынша дактилоскопиялық тіркелуге жатады.

      Егер адамның екі қолының барлық саусағы немесе қолбасы болмаса, ол:

      1) егер осы Заңда өзгеше көзделмесе, дактилоскопиялық тіркеуден өтуден;

      2) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын кесіп өту кезінде дактилоскопиялық ақпарат бойынша жеке басын растау рәсімінен босатылады.";

      10) 12-бапта:

      "визаларын ресімдеу, Қазақстан Республикасында тұрақты немесе уақытша тұруға рұқсат беру" деген сөздер "визаларын, Қазақстан Республикасында уақытша немесе тұрақты тұруға рұқсатты ресімдеу" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін тәртіппен" деген сөздер "дактилоскопиялық және геномдық тіркеу жүргізу қағидаларында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      11) 16-баптың екінші бөлігі алып тасталсын;

      12) 17-баптың 3-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "3. Дактилоскопиялық ақпаратты жою дактилоскопиялық және геномдық тіркеу жүргізу қағидаларында айқындалатын тәртіппен ішкі істер органдары уәкілетті бөлімшелерінің, көлік саласындағы уәкілетті мемлекеттік органның басшылары бекітетін актілер бойынша жүргізіледі.";

      13) 20 және 23-баптар мынадай редакцияда жазылсын:

      "20-бап. Биологиялық материалды іріктеу кезінде алынатын және геномдық ақпараты бар материалдық жеткізгіштерде қамтылатын мәліметтер

      Биологиялық материалды іріктеу кезінде алынатын, сондай-ақ геномдық ақпараты бар материалдық жеткізгіштерде қамтылатын мәліметтер дактилоскопиялық және геномдық тіркеу жүргізу қағидаларында айқындалады.";

      "23-бап. Биологиялық материал мен геномдық ақпаратты жою

      1. Хабарсыз кеткен азаматтардың биологиялық туыстарының, анықталмаған адамдардың, танылмаған мәйіттердің сотқа дейінгі тергеп-тексеру барысында алынған және қылмыстық іс бойынша заттай дәлелдеме деп танылған биологиялық материалы геномдық ақпарат алынғаннан кейін анықтау, тергеу органдарына қайтарылады.

      2. Геномдық тіркеу жүргізу нәтижесінде алынған геномдық ақпаратты сақтауды жүзеге асыратын ішкі істер органдары оны осы Заңда көзделген сақтау мерзімдері өткеннен кейін жояды.

      3. Сотталғаннан кейін геномдық тіркеуге ұшыраған ақталған адамның геномдық ақпараты соттың ақтау үкімі заңды күшіне енгеннен кейін бір жылдан ерте жойылмайды.

      4. Сотталған адамдарға геномдық тіркеу жүргізу кезінде алынған биологиялық материалды осы Заңның 22-бабының 2-тармағында белгіленген сақталу мерзімдері өткеннен кейін, сондай-ақ геномдық тіркеу кезінде алынған геномдық ақпаратты жоюды ішкі істер органдарының уәкілетті бөлімшесі дактилоскопиялық және геномдық тіркеу жүргізу қағидаларында айқындалатын тәртіппен оның басшысы бекітетін актілер бойынша жүзеге асырады.";

      14) 24 және 30-баптар алып тасталсын;

      15) 33-бапта:

      тақырып "органның" деген сөзден кейін "және Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелерінің" деген сөздермен толықтырылсын;

      мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Шетелде Қазақстан Республикасының визаларын алу кезінде шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың дактилоскопиялық ақпаратын жинау және беру Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелері мен заңды тұлғалар арасында қызметтер көрсету туралы шарт жасасу арқылы деректердің құпиялылығы қатаң сақталған жағдайда жүзеге асырылуы мүмкін.".

      23. "Мемлекеттік фельдъегерлік байланыс туралы" 2021 жылғы 29 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 2-баптың 2-тармағындағы "уәкілетті орган" деген сөздер "Қазақстан Республикасының Үкіметі" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2) мынадай мазмұндағы 2-1-баппен толықтырылсын:

      "2-1-бап. Осы Заңның негізгі мақсаттары

      Осы Заңның негізгі мақсаттары мыналар болып табылады:

      1) мемлекеттік фельдъегерлік байланыс саласындағы құқықтық, ұйымдастырушылық қатынастарды және қызметті реттеуді қамтамасыз ету;

      2) мемлекеттік фельдъегерлік қызметтің құқықтық негіздерін құру және қызметкерлері мен жұмыскерлерінің өкілеттіктерін белгілеу.";

      3) 3-баптың 1-тармағының 1) тармақшасындағы "Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті – Елбасының,", ", Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті – Елбасы Кеңсесі" деген сөздер алып тасталсын;

      4) 4-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "4-бап. Қазақстан Республикасының мемлекеттік фельдъегерлік байланыс туралы заңнамасы

      1. Қазақстан Республикасының мемлекеттік фельдъегерлік байланыс туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

      2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      5) 6-баптың тақырыбындағы "қызметтің басшылығы" деген сөздер "қызмет басшылығының өкілеттіктері" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) 9-баптың 1-тармағының 9) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

      "9) Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін, мемлекеттік фельдъегерлік қызмет арқылы жөнелтілетін хат-хабарды және оған ілеспе құжаттарды ресімдеу жөніндегі нұсқаулықты әзірлеуге міндетті.";

      7) 12-баптағы "Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында" деген сөздер "Қазақстан Республикасының заңнамасында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      8) 13-баптың 7-тармағы 2) тармақшасының екінші бөлігіндегі "уәкілетті орган" деген сөздер "Қазақстан Республикасының Үкіметі" деген сөздермен ауыстырылсын;

      9) 16-баптың 2-тармағының үшінші бөлігіндегі "уәкілетті орган" деген сөздер "Қазақстан Республикасының Үкіметі" деген сөздермен ауыстырылсын.

      2-бап. Осы Заң 2025 жылғы 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 3-тармағын, 11-тармағын, 14-тармағының 13) тармақшасын, 17-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларын, 5) тармақшасының екінші және үшінші абзацтарын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Президенті
Қ. ТОҚАЕВ

О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам совершенствования правоохранительной службы, жилищного обеспечения и социальной защиты сотрудников правоохранительных, специальных государственных органов, органов гражданской защиты и военнослужащих, а также исключения излишней законодательной регламентации в сфере деятельности органов внутренних дел

Закон Республики Казахстан от 30 июня 2025 года № 203-VIII ЗРК

      Примечание ИЗПИ!
      Порядок введения в действие настоящего Закона см. ст. 2.

Статья 1. Внести изменения и дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:

      1. В Закон Республики Казахстан от 20 декабря 1991 года "О гражданстве Республики Казахстан":

      1) пункт 2 статьи 2 изложить в следующей редакции:

      "2. Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      2) дополнить статьей 2-1 следующего содержания:

      "Статья 2-1. Основные цели, задачи и принципы настоящего Закона

      1. Основными целями настоящего Закона являются регулирование отношений по вопросам приобретения и прекращения гражданства Республики Казахстан, также соблюдение прав и свобод человека и гражданина.

      2. Основными задачами настоящего Закона являются:

      1) определение оснований, условий и порядка приема, восстановления гражданства Республики Казахстан;

      2) осуществление регистрации выхода из гражданства Республики Казахстан, его утраты, лишения;

      3) определение принадлежности (непринадлежности) к гражданству Республики Казахстан;

      4) регулирование правового статуса лиц без гражданства.

      3. Основные принципы настоящего Закона:

      1) каждое лицо имеет право на гражданство;

      2) гражданство Республики Казахстан является единым и равным для всех граждан Республики Казахстан независимо от оснований его приобретения;

      3) гражданство не может быть предоставлено против воли человека;

      4) при принятии решений в отношении детей по вопросам гражданства учитываются наилучшие интересы ребенка;

      5) предотвращение и сокращение безгражданства.";

      3) в статье 30:

      в части первой:

      подпункт 3) после слов "постоянно проживающими" дополнить словами "и временно пребывающими";

      в подпункте 3-1) слова "лиц, постоянно проживающих на территории Республики Казахстан" исключить;

      дополнить подпунктами 6), 7) и 8) следующего содержания:

      "6) реализуют в пределах компетенции государственную политику в области гражданства Республики Казахстан;

      7) разрабатывают и утверждают нормативные правовые акты по вопросам гражданства в соответствии с целями и задачами настоящего Закона и законодательством Республики Казахстан;

      8) осуществляют иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.";

      часть вторую исключить;

      4) статью 31 изложить в следующей редакции:

      "Статья 31. Полномочия Министерства иностранных дел Республики Казахстан, загранучреждений Республики Казахстан

      Министерство иностранных дел Республики Казахстан:

      разрабатывает и утверждает нормативные правовые акты по вопросам гражданства в соответствии с целями и задачами настоящего Закона и законодательством Республики Казахстан;

      осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

      Загранучреждения Республики Казахстан:

      принимают от лиц, постоянно проживающих за пределами Республики Казахстан, заявления по вопросам гражданства Республики Казахстан и вместе с необходимыми документами направляют их на рассмотрение Президента Республики Казахстан через Министерство иностранных дел Республики Казахстан;

      регистрируют утрату гражданства Республики Казахстан лицами, проживающими вне пределов Республики Казахстан;

      определяют принадлежность (непринадлежность) к гражданству Республики Казахстан лиц, проживающих вне пределов Республики Казахстан.".

      2. В Закон Республики Казахстан от 19 июня 1995 года "О правовом положении иностранцев":

      1) часть четвертую статьи 1 изложить в следующей редакции:

      "Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      2) статью 3 изложить в следующей редакции:

      "Статья 3. Основные цель, задача и принципы настоящего Закона

      1. Основной целью настоящего Закона является защита прав и законных интересов иностранцев в Республике Казахстан.

      2. Основной задачей настоящего Закона является определение правового статуса иностранцев в Республике Казахстан.

      3. Основные принципы настоящего Закона:

      1) иностранцы в Республике Казахстан пользуются правами и свободами, а также несут обязанности, установленные для граждан Республики Казахстан, если иное не предусмотрено Конституцией Республики Казахстан, законами Республики Казахстан и международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан;

      2) иностранцы в Республике Казахстан равны перед законом и судом независимо от их происхождения, социального, должностного и имущественного положения, пола, расы, национальности, языка, отношения к религии, убеждений, места жительства или по любым иным обстоятельствам;

      3) осуществление иностранцами своих прав и свобод не должно нарушать прав и свобод других лиц, посягать на конституционный строй, общественный порядок, нравственность и здоровье населения.".

      3. В Закон Республики Казахстан от 16 апреля 1997 года "О жилищных отношениях":

      1) подпункт 6) пункта 1 статьи 1 изложить в следующей редакции:

      "6) особенностями жилищного обеспечения сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты (за исключением курсанта и (или) слушателя) и военнослужащего (за исключением военнослужащего срочной воинской службы, военнослужащего, проходящего воинскую службу в резерве, курсанта и кадета, военнообязанного, призванного на воинские сборы).";

      2) в статье 2:

      подпункт 44-3) дополнить частями второй, третьей, четвертой и пятой следующего содержания:

      "Жилищные выплаты подразделяются на текущие и единовременные жилищные выплаты, денежную компенсацию взамен права безвозмездной приватизации жилища (далее – денежная компенсация).

      Под текущими жилищными выплатами понимаются выплаты, осуществляемые на ежемесячной основе в соответствии с пунктом 1 статьи 101-4 настоящего Закона.

      Под единовременными жилищными выплатами понимаются выплаты единовременного характера, предусмотренные пунктом 4 статьи 101-1, пунктами 2 и 4 статьи 101-9 и пунктом 1 статьи 101-12 настоящего Закона, а также жилищные выплаты единовременного характера, выплаченные получателям жилищных выплат до 1 июля 2025 года.

      Под денежной компенсацией понимается выплата единовременного характера, предусмотренная статьей 101-13 настоящего Закона;";

      подпункт 44-4) изложить в следующей редакции:

      "44-4) получатель жилищных выплат – сотрудник специального государственного органа и военнослужащий (за исключением военнослужащего срочной воинской службы, военнослужащего, проходящего воинскую службу в резерве, курсанта, слушателя, кадета, военнообязанного, призванного на воинские сборы), а также сотрудник правоохранительного органа, органа гражданской защиты (за исключением курсанта), находящиеся на должности, подпадающей под получение жилищных выплат, которым назначены жилищные выплаты, а также члены семьи указанных сотрудников и военнослужащего, погибших (умерших) при прохождении службы;";

      3) пункт 2-1 статьи 3 исключить;

      4) в статье 13:

      часть третью пункта 1 изложить в следующей редакции:

      "Круг членов семьи сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты (за исключением курсанта и (или) слушателя) и военнослужащего (за исключением военнослужащего срочной воинской службы, военнослужащего, проходящего воинскую службу в резерве, курсанта и кадета, военнообязанного, призванного на воинские сборы), в том числе уволенного со службы, определяется в соответствии со статьей 101-10 настоящего Закона.";

      в пункте 4 слова "пунктом 2 или 2-1" заменить словами "пунктами 2, 2-1 или 2-2";

      в пункте 5 слова "основаниям, предусмотренным пунктами 3 и 4" заменить словами "основанию, предусмотренному пунктами 3, 4 или 4-1";

      в части второй пункта 7 слова "(курсантам, аспирантам)" заменить словами "(курсантам, кадетам, слушателям, аспирантам)";

      в пункте 8:

      в подпункте 7):

      в абзаце первом слова "специальных государственных органов", "специальных государственных органах" заменить соответственно словами "правоохранительных, специальных государственных органов, органов гражданской защиты", "правоохранительных, специальных государственных органах, органах гражданской защиты";

      в части второй слова "специальных государственных органах" заменить словами "правоохранительных, специальных государственных органах, органах гражданской защиты";

      в подпункте 7-1) слова "специального государственного органа, органа внутренних дел," заменить словами "правоохранительного, специального государственного органа,";

      подпункт 10) исключить;

      подпункт 4) пункта 10 изложить в следующей редакции:

      "4) получили единовременные жилищные выплаты, денежную компенсацию или исполнили обязательства на приобретение жилища в собственность путем использования жилищных выплат.";

      5) в пункте 1 статьи 67:

      дополнить частью второй следующего содержания:

      "Требования о публикации на своих интернет-ресурсах списков лиц, состоящих на учете нуждающихся в жилище, и списков лиц, получивших жилище из жилищного фонда государственных учреждений, не распространяются на Вооруженные Силы Республики Казахстан, другие войска и воинские формирования, правоохранительные, специальные государственные органы, органы гражданской защиты.";

      в части второй слова "специальных государственных и правоохранительных органов" заменить словами "правоохранительных, специальных государственных органов, органов гражданской защиты";

      6) пункт 4 статьи 77 изложить в следующей редакции:

      "4. Служебное жилище из жилищного фонда государственных учреждений Вооруженных Сил Республики Казахстан, других войск и воинских формирований, а также правоохранительных, специальных государственных органов, органов гражданской защиты предоставляется на основании решения жилищной комиссии Вооруженных Сил Республики Казахстан, других войск и воинских формирований, а также правоохранительных, специальных государственных органов, органов гражданской защиты либо в автоматическом режиме посредством информационной системы при ее наличии.

      Порядок деятельности жилищных комиссий и работы информационной системы Вооруженных Сил Республики Казахстан, других войск и воинских формирований, а также правоохранительных, специальных государственных органов, органов гражданской защиты определяется руководителем уполномоченного государственного органа.";

      7) в статье 101:

      пункт 4 изложить в следующей редакции:

      "4. Сотрудники правоохранительных, специальных государственных органов, органов гражданской защиты или военнослужащие, имеющие выслугу десять лет и более в календарном исчислении, а также лица, уволенные со службы в правоохранительных, специальных государственных органах, органах гражданской защиты или с воинской службы по достижении предельного возраста состояния на службе, по состоянию здоровья или в связи с сокращением штатов, вправе приватизировать по остаточной стоимости занимаемые ими жилища, приравненные к служебным.

      Сотрудники правоохранительных, специальных государственных органов, органов гражданской защиты или военнослужащие, а также лица, уволенные со службы в правоохранительных, специальных государственных органах, органах гражданской защиты или с воинской службы по достижении предельного возраста состояния на службе, по состоянию здоровья или в связи с сокращением штатов, имеющие выслугу двадцать лет и более в календарном исчислении, вправе приватизировать занимаемые ими жилища, приравненные к служебным, безвозмездно.

      В случае гибели (смерти) лица, уволенного со службы в правоохранительных, специальных государственных органах, органах гражданской защиты или с воинской службы, указанного в частях первой и второй настоящего пункта, которому было предоставлено жилище, приравненное к служебному, право приватизации переходит к членам семьи погибшего (умершего).";

      дополнить пунктом 4-1 следующего содержания:

      "4-1. В случае гибели (смерти) сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты или военнослужащего при прохождении службы члены семьи указанного погибшего (умершего) имеют право на получение жилища, приравненного к служебному, и его безвозмездную приватизацию в порядке, установленном настоящим Законом.";

      в пункте 6:

      в части первой слова "пунктом 3" заменить словами "пунктами 3, 4 или 4-1";

      часть вторую исключить;

      8) заголовок главы 13-1 и статью 101-1 изложить в следующей редакции:

      "Глава 13-1. Особенности жилищного обеспечения сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты (за исключением курсанта и (или) слушателя) и военнослужащего (за исключением военнослужащего срочной воинской службы, военнослужащего, проходящего воинскую службу в резерве, курсанта и кадета, военнообязанного, призванного на воинские сборы)

      Статья 101-1. Реализация права на жилище сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты (за исключением курсанта и (или) слушателя) и военнослужащего (за исключением военнослужащего срочной воинской службы, военнослужащего, проходящего воинскую службу в резерве, курсанта и кадета, военнообязанного, призванного на воинские сборы)

      1. Жилищное обеспечение сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты (за исключением курсанта и (или) слушателя) и военнослужащего (за исключением военнослужащего срочной воинской службы, военнослужащего, проходящего воинскую службу в резерве, курсанта и кадета, военнообязанного, призванного на воинские сборы) осуществляется со дня признания их нуждающимися в жилище в установленном настоящей главой порядке.

      Жилищное обеспечение сотрудника правоохранительного органа и органа гражданской защиты, указанного в части первой настоящего пункта, осуществляется путем предоставления служебного жилища, а сотруднику специального государственного органа, военнослужащему, а также сотруднику правоохранительного органа и органа гражданской защиты, находящимся на должности, подпадающей под получение жилищных выплат, по их выбору предоставляется служебное жилище или на их личный специальный счет перечисляются жилищные выплаты, если иное не предусмотрено частями третьей и четвертой настоящего пункта.

      В случаях, предусмотренных пунктами 7 и 9 настоящей статьи, жилищное обеспечение осуществляется путем предоставления служебного жилища и перечисления текущих жилищных выплат.

      В случаях, когда сотрудник правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты или военнослужащий либо его (ее) супруга (супруг) получил (получила) единовременные жилищные выплаты или денежную компенсацию, реализовал (реализовала) право на приватизацию жилища либо исполнил (исполнила) обязательство по договору на приобретение жилища в собственность путем использования жилищных выплат, а также в случае возникновения у них права собственности на жилище путем использования жилищных выплат жилищное обеспечение осуществляется путем предоставления служебного жилища при условии признания нуждающимся в жилище, а в случае отсутствия служебного жилища на личный специальный счет перечисляются текущие жилищные выплаты в размере пятидесяти процентов от текущих жилищных выплат, установленных в соответствии с частью третьей пункта 1 статьи 101-4 настоящего Закона, которые используются только для оплаты аренды жилища до обеспечения служебным жилищем.

      В случае отказа сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты или военнослужащего, указанного в части четвертой настоящего пункта, от предоставленного по месту службы служебного жилища текущие жилищные выплаты не назначаются с исключением из списков лиц, состоящих на учете нуждающихся в жилище.

      2. Правила жилищного обеспечения сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащего утверждаются Правительством Республики Казахстан.

      Перечень должностей правоохранительных органов и органов гражданской защиты, подпадающих под получение жилищных выплат, утверждается Правительством Республики Казахстан.

      Правила осуществления жилищных выплат сотруднику и военнослужащему действующего резерва, штатному негласному сотруднику утверждаются первыми руководителями специальных государственных органов, правоохранительных органов (за исключением органов прокуратуры и гражданской защиты) и Министром обороны Республики Казахстан.

      3. Сотрудник правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащий имеют право приватизировать занимаемое ими служебное жилище в порядке, установленном настоящим Законом.

      4. Сотруднику правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащему при увольнении со службы по причине увечья (ранения, травмы, контузии) или заболевания, полученного в период прохождения службы, по которому военно-врачебной комиссией указанные сотрудник и военнослужащий признаны не годными к службе (воинской службе) с исключением с учета (воинского учета), перечисляются единовременные жилищные выплаты.

      Размер единовременных жилищных выплат определяется путем умножения площади жилища из расчета восемнадцать квадратных метров на каждого члена семьи на момент увольнения, включая самого получателя жилищных выплат, на цену одного квадратного метра продажи нового жилища в соответствующем регионе Республики Казахстан, в котором сотрудник правоохранительного органа, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащий проходили службу, согласно данным уполномоченного органа в области государственной статистики за январь текущего года, публикуемым на его интернет-ресурсе, за минусом ранее осуществленных текущих жилищных выплат.

      Единовременные жилищные выплаты, предусмотренные настоящим пунктом, не выплачиваются в случаях, если:

      1) в установленном законодательством Республики Казахстан порядке доказано, что увечье (ранение, травма, контузия) или заболевание наступило при совершении сотрудником правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащим противоправных действий или в результате употребления психоактивных веществ (их аналогов) и состояния опьянения или причинения себе какого-либо телесного повреждения (членовредительства) или иного вреда своему здоровью;

      2) сотрудник правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащий либо его (ее) супруга (супруг) реализовали право на приватизацию жилища, за исключением осуществления приватизации жилища через купонный механизм;

      3) исполнено обязательство по договору, заключенному с сотрудником правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащим либо его (ее) супругой (супругом) на приобретение жилища в собственность путем использования жилищных выплат;

      4) сотрудник правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащий либо его (ее) супруга (супруг) имеют жилище на праве собственности в данном населенном пункте, за исключением случаев, когда обязательство по договору на приобретение жилища в собственность путем использования жилищных выплат не исполнено, а также получения жилища по наследству;

      5) сотрудник правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащий либо его (ее) супруга (супруг) получили единовременные жилищные выплаты или денежную компенсацию.

      5. Получателю жилищных выплат единовременные жилищные выплаты, предусмотренные пунктом 4 настоящей статьи, осуществляются без учета его (ее) супруги (супруга), а также его (ее) ребенка (детей) в случае, если его (ее) право на жилище реализовано до вступления их в брак (супружество).

      Назначение единовременных жилищных выплат, предусмотренных пунктом 4 настоящей статьи, осуществляется в случае, если сотрудник правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты или военнослужащий является получателем жилищных выплат.

      Исключение получателя жилищных выплат из списков личного состава, увольнение из правоохранительных органов или органов гражданской защиты не препятствуют назначению и осуществлению ему не выплаченных единовременных жилищных выплат согласно поданному рапорту.

      Гражданин Республики Казахстан, исключенный из списков личного состава либо уволенный из правоохранительных органов или органов гражданской защиты, вправе обратиться в государственное учреждение, в котором проходил службу, на назначение ему единовременных жилищных выплат, предусмотренных пунктом 4 настоящей статьи, в течение трех месяцев со дня исключения либо увольнения. В случае обращения после указанного срока государственным учреждением выносится решение об отказе в назначении единовременных жилищных выплат.

      6. В случаях, когда сумма единовременных жилищных выплат, предусмотренных пунктом 4 настоящей статьи, превышает сумму основного долга по договору на приобретение жилища в собственность путем использования жилищных выплат, указанные выплаты осуществляются в размере не более суммы основного долга с учетом вознаграждения на дату увольнения (исключения из списков личного состава).

      7. Сотруднику правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащему, обеспеченным служебным жилищем, не подлежащим приватизации, текущие жилищные выплаты производятся в размере пятидесяти процентов от их размера, определенного в соответствии с частью третьей пункта 1 статьи 101-4 настоящего Закона.

      Текущие жилищные выплаты, предусмотренные частью первой настоящего пункта, не выплачиваются в случаях, если сотрудник правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащий либо его (ее) супруга (супруг):

      1) получили единовременные жилищные выплаты или денежную компенсацию;

      2) исполнили обязательства по договору на приобретение жилища в собственность путем использования жилищных выплат;

      3) реализовали право на приватизацию жилища, за исключением осуществления приватизации жилища через купонный механизм.

      8. Перечень закрытых и обособленных военных городков, иных закрытых объектов, содержание служебных жилищ и централизованное отопление в которых обеспечиваются за счет бюджетных средств, а также в которых служебное жилище не подлежит приватизации, утверждается первыми руководителями государственных органов (при наличии таких служебных жилищ).

      9. За сотрудником правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и (или) военнослужащим, направленными для прохождения службы за пределы Республики Казахстан, занимаемое служебное жилище сохраняется и (или) назначенные жилищные выплаты не приостанавливаются на все время пребывания за пределами Республики Казахстан, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 5 статьи 101-4 настоящего Закона.

      10. Право на приобретение жилища в собственность или возникновение права собственности на жилище путем использования жилищных выплат осуществляется один раз.";

      9) статью 101-2 исключить;

      10) статьи 101-3, 101-4, 101-5 и 101-6 изложить в следующей редакции:

      "Статья 101-3. Признание сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты (за исключением курсанта и (или) слушателя) и военнослужащего (за исключением военнослужащего срочной воинской службы, военнослужащего, проходящего воинскую службу в резерве, курсанта и кадета, военнообязанного, призванного на воинские сборы) нуждающимися в жилище

      1. Сотрудник правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащий признаются нуждающимися в жилище в случаях, если они:

      1) не имеют жилища на праве собственности в данном населенном пункте. При этом наличие доли менее пятидесяти процентов в жилище не учитывается.

      Требование части первой настоящего подпункта не распространяется на сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащего, имеющих неисполненное обязательство по договору на приобретение жилища в собственность путем использования жилищных выплат;

      2) не имеют в постоянном пользовании жилища, полученного из государственного жилищного фонда, на территории Республики Казахстан.

      Действие настоящего пункта в части признания нуждающимися в жилище распространяется на членов семьи сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащего.

      В случае, если супруга (супруг) сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащего имеет либо имела (имел) жилище, принадлежавшее ей (ему) на праве собственности в данном населенном пункте до вступления в брак (супружество), со сроком отчуждения в течение последних пяти лет, указанный сотрудник или военнослужащий признается нуждающимся в жилище без учета супруги (супруга).

      2. Если супруги являются сотрудниками правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и (или) военнослужащими, жилищные выплаты производятся одному из супругов по их выбору. Личный специальный и (или) сберегательные счета одного из них по его (ее) заявлению закрываются в порядке, предусмотренном Законом Республики Казахстан "О платежах и платежных системах".

      Сумма жилищных выплат, находящаяся на личном специальном и (или) сберегательных счетах одного из супругов, переводится на личный специальный и (или) сберегательные счета другого супруга – получателя жилищных выплат в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      3. Сотруднику правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащему отказывается в признании нуждающимися в жилище, если они либо их супруги или члены семьи в данном населенном пункте:

      1) получили единовременные жилищные выплаты или денежную компенсацию;

      2) исполнили обязательства по договору на приобретение жилища в собственность, а также использовали право его возникновения путем использования жилищных выплат, в том числе воспользовались по месту прохождения службы правом, предусмотренным подпунктом 3) пункта 1 статьи 101-6 настоящего Закона;

      3) реализовали право на приватизацию жилища, за исключением осуществления приватизации жилища через купонный механизм;

      4) в течение последних пяти лет произвели отчуждение жилища, за исключением случая, когда его (ее) супруга (супруг) имела (имел) жилище до вступления в брак (супружество).

      В случаях, предусмотренных подпунктами 3) и 4) части первой настоящего пункта, отчуждение доли менее пятидесяти процентов в жилище не учитывается;

      5) имеют жилище на праве собственности, в том числе приобретенное за счет собственных средств и (или) с использованием ипотечного жилищного займа либо возникшее на условиях брачного договора, а также договора дарения или по наследству.

      Сотруднику правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащему также отказывается в признании нуждающимися в жилище в случае возникновения у них на праве собственности иного жилища на территории Республики Казахстан в период получения текущих жилищных выплат, за исключением жилища, полученного по наследству.

      4. Действие настоящей статьи не распространяется на курсанта, кадета и (или) слушателя, военнослужащего срочной воинской службы, военнослужащего, проходящего воинскую службу в резерве, военнообязанного, призванного на воинские сборы.

      Статья 101-4. Назначение, приостановление, возобновление, перерасчет и прекращение текущих жилищных выплат

      1. Текущие жилищные выплаты производятся государственным учреждением в месячный срок со дня их назначения.

      Текущие жилищные выплаты производятся путем их перевода на личный специальный счет получателя жилищных выплат, открытый в одном из банков второго уровня по его выбору, за исключением жилищных выплат, осуществляемых в особом порядке, предусмотренном частью третьей пункта 2 статьи 101-1 настоящего Закона.

      Размер текущих жилищных выплат определяется путем умножения стоимости аренды одного квадратного метра благоустроенного жилища в соответствующем регионе Республики Казахстан согласно данным уполномоченного органа в области государственной статистики за январь текущего года, публикуемым на его интернет-ресурсе, на площадь жилища. Площадь жилища определяется из расчета восемнадцать квадратных метров площади на каждого члена семьи, включая самого получателя жилищных выплат. Предельная площадь жилища устанавливается правилами жилищного обеспечения сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащего.

      2. Текущие жилищные выплаты получателю жилищных выплат приостанавливаются со дня его перемещения (перевода, зачисления) либо откомандирования или освобождения от должности, подпадающей под получение жилищных выплат (за исключением получателя жилищных выплат, находящегося в распоряжении правоохранительного органа, органа гражданской защиты в соответствии с Законом Республики Казахстан "О правоохранительной службе"):

      1) из одного государственного учреждения в другое, по службе из одного населенного пункта в другой;

      2) на должность кадета, курсанта, слушателя;

      3) на должность, не подпадающую под получение текущих жилищных выплат.

      В случаях нахождения сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и (или) военнослужащего в отпуске по беременности и родам, в связи с усыновлением (удочерением) новорожденного ребенка (детей), без сохранения заработной платы по уходу за ребенком до достижения им возраста трех лет, в том числе с зачислением в кадры соответствующего государственного учреждения, назначенные текущие жилищные выплаты не приостанавливаются.

      3. Текущие жилищные выплаты возобновляются в случае:

      1) указанном в подпункте 1) части первой пункта 2 настоящей статьи, – со дня приостановления текущих жилищных выплат при условии признания нуждающимся в жилище государственным учреждением, куда лицо прибыло для дальнейшего прохождения службы;

      2) указанном в подпункте 2) части первой пункта 2 настоящей статьи, – со дня окончания военного, специального учебного заведения или организации образования иностранных государств;

      3) указанном в подпункте 3) части первой пункта 2 настоящей статьи, – со дня назначения на должность, подпадающую под получение жилищных выплат.

      В случае подачи рапорта о возобновлении текущих жилищных выплат по истечении девяноста календарных дней со дня издания приказа о назначении на должность или зачислении в список личного состава специального государственного органа либо воинской части (учреждения) текущие жилищные выплаты возобновляются со дня регистрации рапорта.

      4. Текущие жилищные выплаты подлежат перерасчету при:

      1) изменении состава семьи, в том числе достижении ребенком (детьми) совершеннолетия, за исключением лица с инвалидностью (лиц с инвалидностью) с детства;

      2) перемещении из одного государственного учреждения в другое, по службе из одного населенного пункта в другое;

      3) возврате служебного жилища, не подлежащего приватизации;

      4) изменении стоимости одного квадратного метра арендной платы благоустроенного жилища в соответствующем регионе Республики Казахстан, определяемой согласно данным уполномоченного органа в области государственной статистики за январь текущего года, публикуемым на его интернет-ресурсе;

      5) получении жилища в дар или в наследство ребенком (детьми) получателя жилищных выплат на территории Республики Казахстан.

      Перерасчет текущих жилищных выплат по подпунктам 1) и 2) части первой настоящего пункта осуществляется со дня фактического наступления события, но не позднее девяноста календарных дней. В случае пропуска указанного срока перерасчет текущих жилищных выплат осуществляется со дня регистрации рапорта, поданного для перерасчета размера текущих жилищных выплат.

      Перерасчет текущих жилищных выплат по подпункту 3) части первой настоящего пункта осуществляется со дня сдачи жилища.

      Перерасчет текущих жилищных выплат по подпункту 5) части первой настоящего пункта осуществляется без учета ребенка (детей), получившего (получивших) жилище в дар или в наследство, со дня государственной регистрации прав на недвижимое имущество.

      5. Текущие жилищные выплаты прекращаются в случаях:

      1) исключения из списков личного состава сотрудников специального государственного органа и военнослужащих, увольнения из правоохранительных органов, органов гражданской защиты получателя жилищных выплат;

      2) исполнения обязательств по договору на приобретение жилища в собственность путем использования жилищных выплат;

      3) отказа получателя жилищных выплат от получения назначенных текущих жилищных выплат.

      При этом получатель жилищных выплат не вправе отказаться от текущих жилищных выплат в случае, когда обязательство по договору на приобретение жилища в собственность путем использования жилищных выплат им не исполнено;

      4) возникновения у получателя жилищных выплат либо его супруги (супруга) иного жилища на праве собственности на территории Республики Казахстан, в том числе с использованием ипотечного жилищного займа, а также на условиях брачного договора. При этом получение жилища по наследству не учитывается.

      В случае, предусмотренном частью первой настоящего подпункта, право на приобретение жилища получателем жилищных выплат в собственность путем использования жилищных выплат считается реализованным;

      5) получения получателем жилищных выплат либо его супругой (супругом) жилища из государственного жилищного фонда, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 7 статьи 101-1 настоящего Закона.

      Статья 101-5. Цели использования жилищных выплат

      1. Получатель жилищных выплат использует имеющиеся на личном специальном счете деньги на основе соответствующих договоров, зарегистрированных в установленном законодательством Республики Казахстан порядке, в целях:

      1) приобретения в собственность жилища, в том числе с использованием ипотечного жилищного займа, а также его погашения;

      2) пополнения накоплений в виде жилищных строительных сбережений, которые не могут быть истребованы иначе как на приобретение в собственность жилища в соответствии с Законом Республики Казахстан "О жилищных строительных сбережениях в Республике Казахстан";

      3) оплаты аренды жилища.

      При наличии имеющегося ипотечного жилищного займа текущие жилищные выплаты на аренду жилища в данном населенном пункте не производятся. При этом для оплаты аренды жилища получатель жилищных выплат использует текущие жилищные выплаты до восьми лет включительно со дня их назначения.

      Для получателей жилищных выплат, которым текущие жилищные выплаты назначены до 1 июля 2025 года, установленный срок для оплаты аренды жилища исчисляется с 1 июля 2025 года.

      Договор найма жилища, заключенный между арендодателем и получателем жилищных выплат, подлежит государственной регистрации прав на недвижимое имущество.

      2. Не допускается получателем жилищных выплат использование жилищных выплат на приобретение в собственность или оплату аренды жилища у близких родственников, а также близких родственников супруга (супруги) получателя жилищных выплат.

      Статья 101-6. Права и обязанности получателя жилищных выплат

      1. Получатель жилищных выплат вправе:

      1) ежегодно требовать в государственном учреждении, в котором проходит службу, сведения о деньгах, перечисленных на его личный специальный счет;

      2) накапливать на личном специальном счете суммы неиспользованных жилищных выплат;

      3) использовать жилищные выплаты по их назначению в любом регионе Республики Казахстан независимо от того, где проходит службу.

      2. Получатель жилищных выплат обязан:

      1) направить жилищные выплаты на цели, предусмотренные статьей 101-5 настоящего Закона;

      2) по факту использования жилищных выплат в целях, предусмотренных подпунктами 1) и 3) части первой пункта 1 статьи 101-5 настоящего Закона, не позднее одного месяца со дня наступления события уведомить рапортом об этом государственное учреждение, в котором проходит службу, с приложением соответствующих подтверждающих договоров;

      3) при изменении состава семьи уведомить об этом рапортом государственное учреждение, в котором проходит службу, в срок не более одного месяца со дня выдачи свидетельства, справки о государственной регистрации актов гражданского состояния либо вступления в законную силу судебного акта;

      4) при исполнении обязательств по договору на приобретение жилища в собственность, в том числе с использованием ипотечного жилищного займа, а также возникновении права собственности путем использования жилищных выплат уведомить об этом государственное учреждение, в котором проходит службу, в срок не более одного месяца со дня исполнения данных обязательств;

      5) при наличии обязательства по договору на приобретение жилища в собственность путем использования жилищных выплат по месту прохождения службы излишние жилищные выплаты, находящиеся на его личном специальном и сберегательных счетах, ежегодно направлять на досрочное погашение принятых обязательств;

      6) в случае возникновения права собственности на жилище у членов семьи получателя жилищных выплат уведомить об этом рапортом государственное учреждение, в котором проходит службу, в срок не более одного месяца со дня регистрации права собственности на жилище;

      7) по требованию государственного учреждения, в котором проходит службу, представить выписку о движении денег, находящихся на его личном специальном и сберегательных счетах, на которые перечисляются текущие жилищные выплаты;

      8) возвратить сумму жилищных выплат, использованную не на цели, предусмотренные статьей 101-5 настоящего Закона, на счет государственного учреждения, в котором он проходит службу.";

      11) статью 101-7 исключить;

      12) в части первой статьи 101-8 слова "6) статьи 101-5" заменить словами "2) части первой пункта 1 статьи 101-5";

      13) статью 101-9 изложить в следующей редакции:

      "Статья 101-9. Права членов семьи, наследников сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащего, умерших (погибших), признанных безвестно отсутствующими или объявленных умершими

      1. В случаях смерти (гибели) получателя жилищных выплат, признания его в установленном законом порядке безвестно отсутствующим или объявления умершим при прохождении службы члены его семьи, а в случае их отсутствия наследники имеют право использования жилищных выплат, находящихся на личном специальном счете, на цели, предусмотренные статьей 101-5 настоящего Закона.

      2. Членам семьи получателя жилищных выплат, погибшего (умершего) при прохождении службы, производятся единовременные жилищные выплаты.

      Размер единовременных жилищных выплат определяется путем умножения площади жилища из расчета восемнадцать квадратных метров на каждого члена семьи, соответствующей на момент его гибели (смерти) составу семьи, включая его самого, на цену одного квадратного метра продажи нового жилища в соответствующем регионе Республики Казахстан, в котором погибший (умерший) проходил службу, согласно данным уполномоченного органа в области государственной статистики за январь текущего года, публикуемым на его интернет-ресурсе, за минусом суммы ранее осуществленных текущих жилищных выплат.

      3. Единовременные жилищные выплаты не выплачиваются, если в установленном законодательством Республики Казахстан порядке доказано, что гибель (смерть) получателя жилищных выплат наступила:

      1) в результате самоубийства, за исключением случаев доведения до самоубийства;

      2) при совершении уголовного правонарушения;

      3) в результате немедицинского употребления психоактивных веществ (их аналогов) и состояния опьянения;

      4) в результате умышленного причинения себе какого-либо телесного повреждения (членовредительства) или иного вреда здоровью в целях получения единовременных жилищных выплат или уклонения от службы;

      5) в результате действий получателя жилищных выплат, нарушившего условия контракта о прохождении службы.

      4. В случае гибели (смерти) сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и (или) военнослужащего, не получивших единовременные жилищные выплаты, предусмотренные пунктом 4 статьи 101-1 или пунктом 1 статьи 101-12 настоящего Закона, право на их получение переходит к членам их семей.

      5. Члены семьи сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащего, погибших (умерших) при прохождении службы, не могут быть выселены из занимаемого жилища без предоставления другого жилища на безвозмездной основе.";

      14) в статье 101-10:

      заголовок и абзац первый изложить в следующей редакции:

      "Статья 101-10. Члены семьи сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащего

      К членам семьи сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащего относятся:";

      дополнить частью второй следующего содержания:

      "Ребенок (дети) как член (члены) семьи получателя жилищных выплат учитывается (учитываются) один раз и только у одного из родителей по их выбору.";

      15) статью 101-11 исключить;

      16) дополнить статьями 101-12, 101-13, 101-14 и 101-15 следующего содержания:

      "Статья 101-12. Единовременные жилищные выплаты за периоды необеспеченности жилищем из государственного жилищного фонда сотрудникам специальных государственных органов и военнослужащим

      1. Сотрудник специального государственного органа или военнослужащий получает единовременные жилищные выплаты за периоды необеспеченности жилищем из государственного жилищного фонда при увольнении со службы по достижении предельного возраста состояния на службе, по состоянию здоровья, в связи с сокращением штатов или по семейным обстоятельствам, за исключением увольнения по семейным обстоятельствам при изменении места службы (воинской службы) супруга (супруги) сотрудника специального государственного органа или военнослужащего, связанной с необходимостью переезда семьи в другой населенный пункт.

      Сотруднику специального государственного органа, военнослужащему Службы государственной охраны Республики Казахстан при увольнении по основаниям, указанным в части первой настоящего пункта, единовременные жилищные выплаты назначаются со дня последней даты поступления на службу в специальные государственные органы (непрерывной службы) до 1 января 2013 года, а в случае перевода в специальные государственные органы (непрерывную службу) из Вооруженных Сил Республики Казахстан, других войск и воинских формирований после указанной даты – до 1 января 2018 года.

      Военнослужащему (за исключением военнослужащего Службы государственной охраны Республики Казахстан) при увольнении по основаниям, указанным в части первой настоящего пункта, единовременные жилищные выплаты назначаются со дня последней даты поступления на воинскую службу (непрерывную службу) до 1 января 2018 года.

      При этом единовременные жилищные выплаты, предусмотренные настоящим пунктом, осуществляются за минусом периодов:

      1) ранее осуществленных текущих жилищных выплат;

      2) проживания в жилище, ранее предоставленном из государственного жилищного фонда на территории Республики Казахстан или на праве собственности, с учетом отчуждения в течение последних пяти лет по каждому месту прохождения службы. При этом наличие доли менее пятидесяти процентов в жилище не учитывается.

      Сотруднику специального государственного органа или военнослужащему, проживавшему до 1 января 2018 года в служебном жилище, не подлежащем приватизации, при увольнении по основаниям, указанным в части первой настоящего пункта, единовременные жилищные выплаты осуществляются за периоды проживания в указанном жилище в размере пятидесяти процентов от размера текущих жилищных выплат за минусом периодов ранее осуществленных текущих жилищных выплат.

      Размер единовременных жилищных выплат, предусмотренных настоящим пунктом, определяется путем умножения размера стоимости одного квадратного метра арендной платы благоустроенного жилища в соответствующем регионе Республики Казахстан, в котором сотрудник специального государственного органа или военнослужащий проходит службу, согласно данным уполномоченного органа в области государственной статистики за январь текущего года, публикуемым на его интернет-ресурсе, на площадь жилища из расчета восемнадцать квадратных метров на каждого члена семьи, включая самого получателя жилищных выплат, с учетом изменения состава семьи и периодов необеспеченности жилищем.

      Действие настоящего пункта не распространяется на сотрудника специального государственного органа и военнослужащего в случаях, если они либо их супруги:

      1) реализовали право на приватизацию жилища, за исключением осуществления приватизации жилища через купонный механизм;

      2) получили единовременные жилищные выплаты или денежную компенсацию;

      3) исполнили обязательства по договору на приобретение жилища в собственность путем использования жилищных выплат;

      4) имеют жилище на праве собственности в данном населенном пункте, за исключением случая, когда обязательство по договору на приобретение жилища в собственность путем использования жилищных выплат не исполнено, а также получения жилища по наследству.

      2. Получателю жилищных выплат единовременные жилищные выплаты, предусмотренные пунктом 1 настоящей статьи, осуществляются без учета его (ее) супруги (супруга), а также его (ее) ребенка (детей) в случае, если его (ее) право на жилище реализовано до вступления их в брак (супружество).

      Назначение единовременных жилищных выплат, предусмотренных пунктом 1 настоящей статьи, осуществляется в случае, если сотрудник специального государственного органа и военнослужащий являются получателями жилищных выплат.

      Исключение получателя жилищных выплат из списков личного состава не препятствует назначению и осуществлению ему не выплаченных единовременных жилищных выплат согласно поданному рапорту.

      Гражданин Республики Казахстан, исключенный из списков личного состава, вправе обратиться в государственное учреждение, в котором проходил службу, на назначение ему единовременных жилищных выплат, предусмотренных частями первой и пятой пункта 1 настоящей статьи, в течение девяноста дней со дня исключения. В случае обращения после указанного срока государственным учреждением выносится решение об отказе в назначении единовременных жилищных выплат.

      3. В случаях, когда сумма единовременных жилищных выплат, предусмотренных частями первой и пятой пункта 1 настоящей статьи, превышает сумму основного долга по договору на приобретение жилища в собственность путем использования жилищных выплат, указанные выплаты осуществляются в размере не более суммы основного долга с учетом вознаграждения на дату увольнения (исключения из списков личного состава).

      4. Получателям жилищных выплат из числа военнослужащих (за исключением военнослужащих Службы государственной охраны Республики Казахстан), которые имеют обязательства по договору на приобретение жилища в собственность до 1 июля 2025 года, размер единовременных жилищных выплат определяется без учета пункта 3 настоящей статьи.

      Статья 101-13. Денежная компенсация военнослужащим

      Военнослужащий, состоявший на воинской службе десять и более лет в календарном исчислении на 1 января 2013 года, имеющий срок воинской службы двадцать лет и более в календарном исчислении и проживающий в служебном жилище, не подлежащем приватизации, имеет право на получение денежной компенсации в соответствии с правилами осуществления денежной компенсации, утвержденными Правительством Республики Казахстан.

      Денежная компенсация, предусмотренная настоящей статьей, не выплачивается в случаях, если военнослужащий либо его (ее) супруга (супруг):

      1) имеют жилище на праве собственности на территории Республики Казахстан, за исключением наличия доли менее пятидесяти процентов в жилище либо получения жилища по наследству;

      2) реализовали право на приватизацию жилища, за исключением осуществления приватизации жилища через купонный механизм;

      3) получили единовременные жилищные выплаты или денежную компенсацию;

      4) произвели отчуждение жилища, принадлежавшего ему (ей) на праве собственности (возникновения) на территории Республики Казахстан, в течение последних пяти лет.

      При этом военнослужащему денежная компенсация, предусмотренная частью первой настоящей статьи, выплачивается без учета его (ее) супруги (супруга), а также его (ее) ребенка (детей) в случае, если его (ее) право на жилище реализовано до вступления их в брак (супружество).

      Размер денежной компенсации определяется путем умножения стоимости одного квадратного метра продажи нового жилища в среднем по Республике Казахстан согласно данным уполномоченного органа в области государственной статистики за январь текущего года, публикуемым на его интернет-ресурсе, на площадь жилища из расчета восемнадцать квадратных метров площади на каждого члена семьи, включая самого военнослужащего, за минусом суммы ранее осуществленных текущих жилищных выплат.

      Лица, которым была выплачена денежная компенсация, сдают служебное жилище в установленном порядке не позднее трех месяцев со дня выплаты денежной компенсации.

      Статья 101-14. Личный специальный счет

      1. Получатель жилищных выплат открывает и использует в банке второго уровня только один личный специальный счет.

      2. В случае прекращения жилищных выплат государственное учреждение не позднее трех месяцев со дня прекращения жилищных выплат направляет в банк второго уровня письмо-уведомление о прекращении текущих жилищных выплат с указанием реквизитов банковского счета государственного учреждения.

      Получатель жилищных выплат при прекращении жилищных выплат обязан обратиться в банк второго уровня за закрытием личного специального счета и переводом остатка сумм жилищных выплат на банковский счет государственного учреждения в соответствии с реквизитами, указанными в письме-уведомлении государственного учреждения, в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      При прекращении жилищных выплат и наличии сберегательного счета получатель жилищных выплат обязан обратиться в банк второго уровня для перевода сумм жилищных выплат, поступивших в целях пополнения накоплений в виде жилищных строительных сбережений на личный специальный счет для последующего их перевода на банковский счет государственного учреждения, в соответствии с реквизитами, указанными в письме-уведомлении государственного учреждения, в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      3. Сотрудник правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащий, уволенные со службы, используют жилищные выплаты, находящиеся на личном специальном и сберегательных счетах, только на цели, указанные в подпунктах 1) и 2) части первой пункта 1 статьи 101-5 настоящего Закона.

      Статья 101-15. Особенности прав некоторых получателей жилищных выплат

      1. Получатель жилищных выплат сохраняет за собой право на получение текущих жилищных выплат до исполнения принятых на себя обязательств по договорам, заключенным до 1 июля 2025 года в целях:

      1) приобретения в собственность жилища, в том числе с рассрочкой платежей или использованием ипотечного жилищного займа;

      2) оплаты аренды жилища с последующим выкупом;

      3) уплаты взносов при долевом участии в жилищном строительстве;

      4) уплаты взносов при участии в жилищном и жилищно-строительном кооперативе;

      5) улучшения жилищных условий в соответствии с Законом Республики Казахстан "О жилищных строительных сбережениях в Республики Казахстан", до исполнения обязательств по договору на приобретение жилища в собственность путем использования жилищных выплат.

      При этом текущие жилищные выплаты, предусмотренные частью первой настоящего пункта, прекращаются в случаях, предусмотренных пунктом 5 статьи 101-4 настоящего Закона.

      Действие части первой настоящего пункта не распространяется на лиц, уволенных со службы.

      2. В случаях, когда сотрудник правоохранительного, специального государственного органа или военнослужащий либо его (ее) супруга (супруг) получил (получила) единовременные жилищные выплаты, денежную компенсацию, реализовал (реализовала) право на приватизацию жилища или исполнил (исполнила) обязательство по договору на приобретение жилища в собственность путем использования жилищных выплат, а также в случае возникновения у них права собственности на жилище путем использования жилищных выплат при назначении до 1 июля 2025 года текущих жилищных выплат на оплату аренды жилища размер текущих жилищных выплат подлежит пересмотру с учетом требований части четвертой пункта 1 статьи 101-1 настоящего Закона.";

      17) подпункт 8) статьи 107 изложить в следующей редакции:

      "8) возникли основания, предусмотренные статьями 111 (за исключением случаев, предусмотренных пунктами 3, 4 или 4-1 статьи 101, пунктами 2, 2-1 или 2-2 статьи 109) и 114 настоящего Закона;";

      18) в статье 109:

      в пункте 2-1:

      части первую и вторую изложить в следующей редакции:

      "2-1. Военнослужащие или сотрудники правоохранительных, специальных государственных органов, органов гражданской защиты, имеющие выслугу десять лет и более в календарном исчислении, а также лица, уволенные с воинской, правоохранительной службы или со службы в специальных государственных органах, органах гражданской защиты по достижении предельного возраста состояния на службе, по состоянию здоровья или в связи с сокращением штатов, вправе приватизировать по остаточной стоимости занимаемые служебные жилища, подлежащие приватизации.

      Военнослужащие или сотрудники правоохранительных, специальных государственных органов, органов гражданской защиты, а также лица, уволенные с воинской, правоохранительной службы или со службы в специальных государственных органах, органах гражданской защиты по достижении предельного возраста состояния на службе, по состоянию здоровья или в связи с сокращением штатов, имеющие выслугу двадцать лет и более в календарном исчислении, вправе приватизировать занимаемые служебные жилища, подлежащие приватизации, безвозмездно.";

      в части третьей слова "специальных государственных органах" заменить словами "правоохранительных, специальных государственных органах";

      дополнить пунктом 2-2 следующего содержания:

      "2-2. В случае гибели (смерти) военнослужащего или сотрудника правоохранительных, специальных государственных органов, органов гражданской защиты при прохождении службы члены его семьи имеют право на получение служебного жилища и его безвозмездную приватизацию в порядке, установленном настоящим Законом.";

      в пункте 4 слова "2 или 2-1" заменить словами "2, 2-1 или 2-2";

      19) в пункте 1-1 статьи 111 слова "специальных государственных органах" заменить словами "правоохранительных, специальных государственных органах, органах гражданской защиты";

      20) в части первой статьи 112 слова "(курсантов, аспирантов)" заменить словами "(курсантов, кадетов, аспирантов, слушателей)";

      21) дополнить статьей 122 следующего содержания:

      "Статья 122. Особенности жилищного обеспечения сотрудников органов прокуратуры, службы экономических расследований и органов гражданской защиты

      Действие главы 13-1 настоящего Закона в части особенностей жилищного обеспечения распространяется на сотрудников органов прокуратуры, службы экономических расследований и органов гражданской защиты с 1 июля 2025 года.".

      4. В Закон Республики Казахстан от 10 июля 1998 года "О наркотических средствах, психотропных веществах, их аналогах и прекурсорах и мерах противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими":

      1) в преамбуле слова "в целях оказания наркологической помощи и охраны здоровья граждан, общественной и государственной безопасности" исключить;

      2) пункт 2 статьи 3 изложить в следующей редакции:

      "2. Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      3) статью 4 изложить в следующей редакции:

      "Статья 4. Основные цели, задачи и принципы настоящего Закона

      1. Основными целями настоящего Закона являются охрана здоровья граждан, обеспечение общественной безопасности в сфере оборота наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов, прекурсоров и организация противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими.

      2. Достижение целей настоящего Закона реализуется посредством решения следующих основных задач:

      1) государственного контроля за оборотом наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов и прекурсоров;

      2) государственного регулирования оборота наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов, прекурсоров и противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими;

      3) лицензирования деятельности в сфере оборота наркотических средств, психотропных веществ и прекурсоров;

      4) межведомственной и внутриведомственной координации деятельности государственных и иных органов;

      5) комплексного решения задач организации и ведения работы, направленной на пресечение незаконного оборота наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов, прекурсоров и злоупотребления ими;

      6) обеспечения профилактики немедицинского употребления наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов и связанных с ним правонарушений;

      7) расширения социальной базы для профилактики немедицинского употребления наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов и связанных с ним правонарушений, в том числе путем привлечения на добровольных началах общественных, религиозных, международных и других организаций и граждан;

      8) укрепления международного сотрудничества в сфере государственного контроля за оборотом наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов и прекурсоров, противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими.

      3. Настоящий Закон основывается на следующих основных принципах:

      1) обеспечения защиты прав, свобод и законных интересов человека и гражданина, приоритета защиты жизни и здоровья;

      2) соблюдения законности;

      3) неотвратимости наказания за нарушения законодательства Республики Казахстан о наркотических средствах, психотропных веществах и их аналогах, прекурсорах и мерах противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими;

      4) запрещения пропаганды и ограничения рекламы в сфере оборота наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов и прекурсоров.";

      4) в пункте 3 статьи 5:

      подпункты 6), 19) и 22) исключить;

      дополнить подпунктом 23-1) следующего содержания:

      "23-1) разрабатывает и утверждает нормативные правовые акты в сфере оборота наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов и прекурсоров в соответствии с целями и задачами настоящего Закона и законодательством Республики Казахстан;";

      5) статью 22 дополнить пунктами 5, 6 и 7 следующего содержания:

      "5. Сорта растения конопли (каннабиса), разрешенные к культивированию в промышленных целях, не связанных с производством или изготовлением наркотических средств и психотропных веществ, определяются Правительством Республики Казахстан по предложению уполномоченного органа в области развития агропромышленного комплекса, согласованному с уполномоченным государственным органом в сфере оборота наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов и прекурсоров, уполномоченными органами в области здравоохранения и государственного стимулирования промышленности.

      6. Требования к условиям культивирования и определению допустимого содержания тетрагидроканнабинола в растении конопли (каннабиса), разрешенном к культивированию в промышленных целях, не связанных с производством или изготовлением наркотических средств и психотропных веществ, устанавливаются Правительством Республики Казахстан по предложению уполномоченного органа в области развития агропромышленного комплекса, согласованному с уполномоченным государственным органом в сфере оборота наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов и прекурсоров, уполномоченными органами в области здравоохранения и государственного стимулирования промышленности.

      7. Порядок промышленной переработки сортов растения конопли (каннабиса), разрешенных к культивированию в промышленных целях, не связанных с производством или изготовлением наркотических средств и психотропных веществ, определяется Правительством Республики Казахстан по предложению уполномоченного органа в области государственного стимулирования промышленности, согласованному с уполномоченными органами в области развития агропромышленного комплекса и здравоохранения.".

      5. В Закон Республики Казахстан от 30 декабря 1998 года "О государственном контроле за оборотом отдельных видов оружия":

      1) в части первой преамбулы слова ", и направлен на защиту жизни и здоровья граждан, собственности, обеспечение общественной безопасности, охрану объектов окружающей среды, ресурсов, развитие международного сотрудничества в борьбе с преступностью и незаконным распространением оружия" исключить;

      2) часть вторую статьи 2 изложить в следующей редакции:

      "Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      3) дополнить статьей 2-1 следующего содержания:

      "Статья 2-1. Основные цели, задачи и принципы настоящего Закона

      1. Основными целями настоящего Закона являются установление государственного контроля за оборотом гражданского, служебного, боевого ручного стрелкового и холодного оружия на территории Республики Казахстан, обеспечение защиты жизни и здоровья граждан, собственности, общественной безопасности, охрана объектов окружающей среды, природных ресурсов, развитие международного сотрудничества в борьбе с преступностью и незаконным распространением оружия.

      2. Основными задачами настоящего Закона являются организация и осуществление государственного контроля за оборотом оружия на территории Республики Казахстан.

      3. Настоящий Закон основывается на следующих основных принципах:

      1) законности;

      2) обеспечения гарантии прав, свобод и законных интересов граждан.";

      4) в пункте 1 статьи 29:

      подпункты 7) и 8) после слова "разрабатывает" дополнить словами "и утверждает";

      подпункты 8-2) и 8-6) исключить;

      дополнить подпунктом 8-7) следующего содержания:

      "8-7) разрабатывает и утверждает нормативные правовые акты в сфере оборота гражданского, служебного оружия и патронов к нему в соответствии с целями и задачами настоящего Закона и законодательством Республики Казахстан;".

      6. В Закон Республики Казахстан от 30 марта 1999 года "О порядке и условиях содержания лиц в специальных учреждениях, специальных помещениях, обеспечивающих временную изоляцию от общества":

      1) дополнить статьей 1-1 следующего содержания:

      "Статья 1-1. Основные цели, задачи и принципы настоящего Закона

      1. Основными целями настоящего Закона являются обеспечение защиты прав, свобод и законных интересов лиц, содержащихся в специальных учреждениях и специальных помещениях, обеспечивающих временную изоляцию от общества, и обеспечение законности содержания в них таких лиц.

      Содержание лиц в специальных учреждениях и специальных помещениях осуществляется в целях исполнения уголовных наказаний, мер уголовно-процессуального принуждения, административного взыскания, обеспечения производства по делу об административном правонарушении и защиты прав, свобод и законных интересов граждан, интересов общества и государства и не должно сопровождаться действиями, имеющими целью причинение физических или нравственных страданий лицам, содержащимся в специальных учреждениях.

      2. Основными задачами настоящего Закона являются определение порядка и условий содержания лиц в специальных учреждениях и специальных помещениях, обеспечение соблюдения их прав, свобод и законных интересов.

      3. Настоящий Закон основывается на следующих основных принципах:

      1) законности;

      2) равенства граждан перед законом и судом;

      3) гуманизма;

      4) уважения чести и достоинства личности.";

      2) в статье 2:

      подпункт 8) дополнить словами ", а также лиц, подвергнутых административному аресту в случаях, предусмотренных пунктом 5 статьи 46-6 настоящего Закона";

      подпункт 10) изложить в следующей редакции:

      "10) содержание под стражей – установленная законами Республики Казахстан временная изоляция лиц с санкции суда в изоляторе временного содержания, следственном изоляторе или на гауптвахте;";

      3) дополнить статьей 2-1 следующего содержания:

      "Статья 2-1. Законодательство Республики Казахстан о порядке и условиях содержания лиц в специальных учреждениях, специальных помещениях, обеспечивающих временную изоляцию от общества

      1. Законодательство Республики Казахстан о порядке и условиях содержания лиц в специальных учреждениях, специальных помещениях, обеспечивающих временную изоляцию от общества, основывается на Конституции Республики Казахстан, состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

      2. Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      4) статьи 3 и 4 исключить;

      5) подпункт 3) статьи 5 после слов "специальные приемники" дополнить словами "и приемники-распределители";

      6) статью 7 исключить;

      7) статью 8 изложить в следующей редакции:

      "Статья 8. Правовой статус специальных учреждений и специальных помещений

      1. Следственные изоляторы обладают правами юридического лица.

      Они создаются, реорганизуются и ликвидируются решением Правительства Республики Казахстан.

      2. Изоляторы временного содержания создаются, реорганизуются и ликвидируются в зависимости от их ведомственной принадлежности соответственно решением Министра внутренних дел Республики Казахстан и Председателя Комитета национальной безопасности Республики Казахстан.

      3. Приемники-распределители и специальные приемники создаются, реорганизуются и ликвидируются решением Министра внутренних дел Республики Казахстан.

      При введении чрезвычайного положения в качестве приемников-распределителей и специальных приемников по решению коменданта местности могут использоваться иные помещения, отвечающие санитарным требованиям и исключающие возможность их самовольного оставления, приспособленные для содержания лиц, не имеющих определенного места жительства и (или) документов, удостоверяющих личность, или подвергнутых административному аресту.

      4. Специальные помещения создаются при дежурных частях органов полиции решением Министра внутренних дел Республики Казахстан.

      5. Финансирование специальных учреждений и специальных помещений осуществляется за счет бюджетных средств.";

      8) статьи 9, 9-1 и 9-2 исключить;

      9) пункт 2 статьи 20 изложить в следующей редакции:

      "2. Предложения, заявления и жалобы, адресованные Президенту Республики Казахстан, в Правительство Республики Казахстан, Уполномоченному по правам человека в Республике Казахстан и его представителям, прокурору, в суд, а также центральные государственные органы (их ведомства и органы), в ведении которых находятся специальные учреждения и помещения, гауптвахты, не подлежат цензуре и немедленно направляются адресату в запечатанном виде.";

      10) в пункте 4 статьи 46-4 слова "Об органах внутренних дел Республики Казахстан" заменить словами "О правоохранительной службе";

      11) заголовок главы 3-2 после слов "специальных приемниках," дополнить словом "приемниках-распределителях,";

      12) в статье 46-6:

      заголовок после слов "специальные приемники," дополнить словом "приемники-распределители,";

      в пункте 1:

      абзац первый после слов "специальный приемник," дополнить словом "приемник-распределитель,";

      подпункт 1) дополнить словами "либо удостоверенного посредством электронной цифровой подписи";

      подпункт 2) после слов "специальном приемнике," дополнить словом "приемнике-распределителе,";

      пункт 2 после слов "специальный приемник," дополнить словом "приемник-распределитель,";

      пункт 3 после слов "специальный приемник,", "специального приемника," дополнить соответственно словами "приемник-распределитель,", "приемника-распределителя,";

      пункт 4 после слова "Обращения" дополнить словами "и предложения";

      в пункте 5:

      часть первую после слов "аресту, в" дополнить словами "приемнике-распределителе или";

      дополнить частью третьей следующего содержания:

      "В приемнике-распределителе лица, подвергнутые административному аресту, и лица, не имеющие определенного места жительства и (или) документов, удостоверяющих личность, содержатся раздельно.";

      13) в статье 46-7:

      пункт 1 после слов "специальном приемнике," дополнить словом "приемнике-распределителе,";

      в пункте 2:

      часть первую после слов "специальных приемниках," дополнить словом "приемниках-распределителях,";

      в части второй слова "Об органах внутренних дел Республики Казахстан" заменить словами "О правоохранительной службе";

      пункт 3 после слов "специальных приемниках," дополнить словом "приемниках-распределителях,";

      пункт 4 после слов "специальные приемники," дополнить словом "приемники-распределители,";

      14) в статье 46-8:

      заголовок после слов "специальных приемниках," дополнить словом "приемниках-распределителях,";

      в пункте 1:

      абзац первый после слов "специальных приемниках," дополнить словом "приемниках-распределителях,";

      подпункты 1), 2) и 7) после слов "специальном приемнике," дополнить словом "приемнике-распределителе,";

      подпункт 8) после слов "специального приемника," дополнить словом "приемника-распределителя,";

      пункт 2 после слов "специальные приемники,", "специальном приемнике," дополнить соответственно словами "приемники-распределители,", "приемнике-распределителе,";

      15) в статье 46-9:

      заголовок и пункт 1 после слов "специального приемника," дополнить словом "приемника-распределителя,";

      пункт 3 после слов "наркотических средств" дополнить словами ", психотропных веществ, их аналогов";

      пункт 4 после слов "специальном приемнике," дополнить словом "приемнике-распределителе,";

      16) в подпункте 2) пункта 1 статьи 51 слова "и жалобы по вопросам нарушения их прав" заменить словами "по вопросам нарушения их прав, свобод".

      7. В Закон Республики Казахстан от 5 июля 2000 года "О государственной защите лиц, участвующих в уголовном процессе":

      1) пункт 2 статьи 1 изложить в следующей редакции:

      "2. Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      2) статью 1-1 изложить в следующей редакции:

      "Статья 1-1. Основные цель, задачи и принципы настоящего Закона

      1. Основной целью настоящего Закона является реализация мер государственной защиты в отношении лиц, подлежащих государственной защите.

      2. Основными задачами настоящего Закона являются:

      1) выполнение обязательств государства по обеспечению безопасности его граждан в связи с участием их в уголовном процессе;

      2) обеспечение эффективности функционирования системы органов государственной власти в сфере обеспечения безопасности защищаемых лиц;

      3) определение мер безопасности, применяемых в отношении защищаемых лиц.

      3. Основными принципами настоящего Закона являются:

      1) законность;

      2) уважение прав, свобод и законных интересов человека и гражданина;

      3) приоритет прав и законных интересов личности защищаемого лица;

      4) взаимная ответственность защищаемых лиц и органов, обеспечивающих государственную защиту.".

      8. В Закон Республики Казахстан от 19 октября 2000 года "Об охранной деятельности":

      1) преамбулу исключить;

      2) статью 2 дополнить частью второй следующего содержания:

      "Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      3) статью 3 изложить в следующей редакции:

      "Статья 3. Основные цель, задачи и принципы настоящего Закона

      1. Основной целью настоящего Закона является определение правовых основ охранной деятельности на территории Республики Казахстан, статуса и полномочий субъектов, осуществляющих охранную деятельность.

      2. Основными задачами настоящего Закона являются:

      1) защита жизни и здоровья физических лиц от преступных и иных противоправных посягательств;

      2) защита имущества физических и юридических лиц от противоправных посягательств.

      3. Основными принципами настоящего Закона являются:

      1) законность;

      2) уважение и соблюдение прав, свобод и законных интересов человека и гражданина;

      3) учет жизненно важных интересов личности, общества и государства;

      4) недопущение нарушения прав, свобод и законных интересов третьих лиц при осуществлении охранной деятельности.";

      4) статью 4 исключить;

      5) пункт 4 статьи 16 изложить в следующей редакции:

      "4. Договор об оказании охранных услуг должен содержать сведения о видах оказываемых охранных услуг, а также номере и дате выдачи лицензии исполнителя на оказание охранных услуг.".

      9. В Закон Республики Казахстан от 8 февраля 2003 года "О чрезвычайном положении":

      статью 3 изложить в следующей редакции:

      "Статья 3. Основные цель, задача и принципы настоящего Закона

      1. Основной целью настоящего Закона является устранение обстоятельств, послуживших основанием для введения чрезвычайного положения.

      2. Основной задачей настоящего Закона является восстановление функционирования всех сфер деятельности в зоне введения чрезвычайного положения.

      3. Основными принципами настоящего Закона являются:

      1) обеспечение безопасности граждан, защиты их прав, свобод и законных интересов, жизни и здоровья, прав и законных интересов лиц, подвергающихся опасности в результате возникновения чрезвычайного положения, сохранение основ конституционного строя и суверенитета Республики Казахстан;

      2) соблюдение законности.".

      10. В Закон Республики Казахстан от 12 января 2007 года "О национальных реестрах идентификационных номеров":

      1) пункт 2 статьи 2 изложить в следующей редакции:

      "2. Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      2) подпункты 2), 2-1), 2-2), 3) и 5) статьи 6 исключить;

      3) пункт 1 статьи 8 исключить.

      11. В Закон Республики Казахстан от 26 июля 2007 года "О государственной регистрации прав на недвижимое имущество":

      статью 5 дополнить частью второй следующего содержания:

      "В случае, если нанимателем выступает получатель жилищных выплат в соответствии со статьями 101-1 и 101-3 Закона Республики Казахстан "О жилищных отношениях", договор найма жилища подлежит государственной регистрации вне зависимости от срока пользования недвижимым имуществом.".

      12. В Закон Республики Казахстан от 4 декабря 2009 года "О профилактике бытового насилия":

      1) пункт 2 статьи 2 изложить в следующей редакции:

      "2. Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      2) в части первой пункта 1 статьи 20 слова ", местной полицейской службы органа внутренних дел," заменить словом "либо".

      13. В Закон Республики Казахстан от 29 апреля 2010 года "О профилактике правонарушений":

      1) пункт 2 статьи 2 изложить в следующей редакции:

      "2. Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      2) статью 21 дополнить частью второй следующего содержания:

      "Запрещается ношение в общественных местах предметов одежды, препятствующих распознаванию лица, за исключением случаев, когда это необходимо для исполнения требований законов Республики Казахстан, служебных (должностных, трудовых) обязанностей, в медицинских целях, гражданской защиты, при погодных условиях, а также для лиц, принимающих непосредственное участие в спортивных, спортивно-массовых и культурно-массовых мероприятиях.".

      14. В Закон Республики Казахстан от 6 января 2011 года "О правоохранительной службе":

      1) подпункт 2) пункта 2 статьи 6 изложить в следующей редакции:

      "2) в соответствии с заключением военно-врачебной комиссии по состоянию здоровья, состоянию физического или психического развития признанное негодным к прохождению правоохранительной службы;";

      2) в пункте 10 статьи 7-1:

      в части второй слова "должностью, трудовые" заменить словами "или временно вакантной должностью. Трудовые";

      в части четвертой слова "должности засчитывается" заменить словами "или временно вакантной должности засчитывается в испытательный срок, а также";

      3) в статье 12:

      в части первой пункта 1 слова "с назначением на соответствующую должность" исключить;

      в пункте 3 слова "назначении на должность правоохранительной службы" заменить словами "принятии на службу в правоохранительные органы";

      4) в пункте 4-1 статьи 30 слова "другую местность" заменить словами "другой населенный пункт";

      5) в статье 31:

      в части первой пункта 2:

      слова "другую местность" заменить словами "другой населенный пункт";

      дополнить словами ", за исключением сотрудников, указанных в пункте 3 настоящей статьи";

      пункт 3 изложить в следующей редакции:

      "3. Ротация, связанная с переездом в другой населенный пункт, должностных лиц, имеющих (являющихся опекунами) детей с инвалидностью, в том числе усыновленных (удочеренных), или на иждивении которых находятся члены семьи, постоянно проживающие с ними и имеющие инвалидность первой или второй группы, либо родитель – пенсионер по возрасту, установленному законодательством Республики Казахстан о социальной защите, допускается только с письменного согласия данных должностных лиц. Указанные обстоятельства должны быть документально подтверждены.

      В случае отказа от ротации, связанной с переездом в другой населенный пункт, сотрудникам данной категории предлагается должность не ниже ранее занимаемой в этом же населенном пункте либо по решению руководителя правоохранительного органа срок пребывания в должности продлевается до трех лет.

      По истечении максимального срока пребывания в должности сотруднику предлагается должность в этом же населенном пункте с учетом результатов его деятельности, профессиональных качеств, стажа правоохранительной службы.

      В случае отказа от предложенной должности сотрудник освобождается от занимаемой должности и зачисляется в распоряжение правоохранительного органа для решения вопроса о его дальнейшем прохождении службы.";

      6) пункт 2 статьи 45 дополнить частью второй следующего содержания:

      "На период прикомандирования в государственные органы и международные организации за сотрудниками и членами их семей сохраняются права, гарантии, льготы, компенсации, пенсионное обеспечение и социальная защита, установленные законодательством Республики Казахстан.";

      7) пункт 2 статьи 46-1 дополнить подпунктом 8) следующего содержания:

      "8) отказ от предложенной должности в случае, предусмотренном пунктом 3 статьи 31 настоящего Закона.";

      8) в статье 47:

      часть вторую пункта 3 дополнить словами ", за исключением сотрудников, проходящих внеплановую аттестацию";

      часть первую пункта 4 изложить в следующей редакции:

      "4. Не подлежат аттестации руководитель правоохранительного органа и его заместители, а также сотрудники, имеющие стаж службы в правоохранительных или специальных государственных органах либо воинской службы не менее двадцати лет, за исключением сотрудников, подлежащих внеплановой аттестации.";

      в пункте 5:

      подпункт 2) дополнить словами ", за исключением сотрудников органов прокуратуры";

      подпункт 3) после слов "Республики Казахстан" дополнить словами ", казахского языка";

      9) пункт 10 статьи 57 дополнить частями четвертой, пятой и шестой следующего содержания:

      "Дисциплинарное взыскание за совершение проступка, повлекшего незаконное привлечение лица к уголовной ответственности, налагается не позднее трех месяцев со дня вступления в законную силу оправдательного приговора или прекращения уголовного дела по основаниям, предусмотренным пунктами 1), 2), 5), 6), 7) и 8) части первой статьи 35 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан.

      В случае отмены судом оправдательного приговора либо постановления о прекращении дела по реабилитирующим основаниям дисциплинарное взыскание, ранее наложенное на сотрудника правоохранительного органа за действия, связанные с данным делом, подлежит пересмотру. Если будет установлено, что действия сотрудника соответствовали нормам законодательства Республики Казахстан, дисциплинарное взыскание отменяется.

      При этом сотруднику предоставляется право на компенсацию премии, надбавок и других льгот, не полученных в результате такого взыскания. Вопрос присвоения очередного звания либо классного чина решается с учетом положенной даты его присвоения без учета дисциплинарного взыскания.";

      10) в абзаце первом пункта 1 статьи 60 слова "Правительством Республики Казахстан" заменить словами "руководителем правоохранительного органа по согласованию с центральным уполномоченным органом по бюджетному планированию";

      11) статью 63 изложить в следующей редакции:

      "Статья 63. Социальная защита сотрудников

      1. Сотрудники, члены их семей и имущество находятся под защитой государства в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      2. Особый характер несения службы в правоохранительных органах и ответственность сотрудников, установленные настоящим Законом, компенсируются дополнительными социальными правами и льготами.

      3. При перемещении и выдвижении по службе сотрудника правоохранительного органа, связанных с переездом из одного населенного пункта в другой на удаление более пятидесяти километров, ему выплачивается подъемное пособие в размере двухмесячного денежного содержания на самого сотрудника и половины месячного денежного содержания на каждого члена семьи, переехавшего вместе с ним.

      При перемещении и выдвижении по службе сотрудника правоохранительного органа ему возмещаются за счет бюджетных средств затраты за перевозку до десяти тонн собственного имущества, а также за проезд на железнодорожном, водном, автомобильном транспорте, включая членов семьи, переехавших вместе с ним.

      Перечень должностей сотрудников правоохранительных органов, имеющих право при перемещениях и выдвижениях по службе на подъемное пособие, возмещение затрат за проезд на транспорте и за перевозку собственного имущества, определяется руководителем правоохранительного органа.

      Примечание. В настоящей статье под членами семьи сотрудников правоохранительного органа понимаются: супруга (супруг), совместные или одного из супругов несовершеннолетние дети (усыновленные, удочеренные, находящиеся на иждивении или под опекой); дети супруга (супруги), обучающиеся в организациях образования по очной форме обучения, в возрасте до двадцати трех лет; дети с инвалидностью (усыновленные, удочеренные, находящиеся на иждивении или под опекой) и дети с инвалидностью супруга (супруги), которым установлена инвалидность до восемнадцати лет; родители и родители супруга (супруги), находящиеся на иждивении сотрудника.

      Под лицами, находящимися на иждивении, признаются члены семьи сотрудника правоохранительного органа, проживающие за счет его дохода и не имеющие самостоятельного источника дохода.";

      12) пункт 9 статьи 66 дополнить частями третьей и четвертой следующего содержания:

      "В случае заключения повторного брака супруге (супругу) погибшего (умершего) сотрудника в результате увечья (травмы, ранения, контузии), полученного при исполнении служебных обязанностей, ежемесячная денежная выплата прекращается.

      Ежемесячная денежная выплата осуществляется со дня подачи заявления лицом, имеющим право на ее получение.";

      13) заголовок, пункты 2 и 3 статьи 68 изложить в следующей редакции:

      "Статья 68. Жилищное обеспечение сотрудников правоохранительных органов";

      "2. Сотрудники, а также лица, уволенные со службы в правоохранительных органах, имеют право на приватизацию занимаемого служебного жилища в порядке, предусмотренном Законом Республики Казахстан "О жилищных отношениях".

      3. Сотрудники (за исключением курсантов) и члены их семей обеспечиваются жилищем на период прохождения службы за счет бюджетных средств в порядке, предусмотренном Законом Республики Казахстан "О жилищных отношениях".";

      14) пункт 2 статьи 82 дополнить частью четвертой следующего содержания:

      "Продление срока службы сотрудникам осуществляется не более двух раз за весь период службы в правоохранительных органах.";

      15) статью 84 дополнить частью десятой следующего содержания:

      "Действие пункта 9 статьи 66 настоящего Закона распространяется в том числе на лиц, которые на 1 января 2022 года являлись вдовами (вдовцами) и детьми погибших (умерших) сотрудников.".

      15. В Закон Республики Казахстан от 22 июля 2011 года "О миграции населения":

      1) пункт 2 статьи 2 изложить в следующей редакции:

      "2. Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      2) статью 4 изложить в следующей редакции:

      "Статья 4. Основные цели, задачи и принципы настоящего Закона

      1. Основными целями настоящего Закона являются:

      1) урегулирование положения мигрантов в Республике Казахстан, а также защита их прав, свобод и законных интересов;

      2) регулирование миграционных процессов и борьба с незаконной миграцией;

      3) создание условий для интеграции мигрантов в казахстанское общество;

      4) защита трудовых прав мигрантов и борьба с эксплуатацией труда.

      2. Основными задачами настоящего Закона являются:

      1) организация рационального расселения кандасов с учетом интересов демографического и социально-экономического развития регионов;

      2) привлечение высококвалифицированной иностранной рабочей силы для осуществления трудовой деятельности в Республике Казахстан;

      3) защита внутреннего рынка труда путем квотирования привлечения иностранной рабочей силы;

      4) обеспечение интеграции Казахстана в международный рынок труда;

      5) развитие сотрудничества Республики Казахстан с другими государствами в целях предупреждения и предотвращения конфликтов, которые могут привести к массовой миграции населения;

      6) оптимизация потоков внутренней миграции, обеспечение рационального расселения мигрантов по территории страны;

      7) поддержка и развитие взаимоотношений с бывшими соотечественниками и этническими казахами, проживающими за рубежом, в том числе в области культурного сотрудничества и информационного обеспечения;

      8) содействие переселению на историческую родину этнических казахов;

      9) международное сотрудничество в сфере регулирования миграционных процессов, предупреждения и пресечения незаконной иммиграции.

      3. Основными принципами настоящего Закона являются:

      1) признание и гарантирование прав и свобод мигрантов в соответствии с Конституцией Республики Казахстан, законами Республики Казахстан и международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан;

      2) защита национальных интересов и обеспечение национальной безопасности;

      3) сочетание интересов личности, общества и государства;

      4) прозрачность регулирования миграционных процессов на основе обновления и многократности используемой информации;

      5) дифференцированный подход государства к регулированию различных видов иммиграции.";

      3) в статье 9:

      подпункт 2) исключить;

      дополнить подпунктом 16-2) следующего содержания:

      "16-2) разрабатывают и утверждают нормативные правовые акты в области миграции населения в соответствии с целями и задачами настоящего Закона и законодательством Республики Казахстан;";

      4) статьи 28 и 41 изложить в следующей редакции:

      "Статья 28. Порядок получения визы на въезд в Республику Казахстан с целью воссоединения семьи

      1. Выдача визы на въезд в Республику Казахстан с целью воссоединения семьи осуществляется в порядке, определенном Министерством иностранных дел Республики Казахстан и Министерством внутренних дел Республики Казахстан.

      2. Иммигрантам, имеющим право на проживание в Республике Казахстан с целью воссоединения семьи, в случаях прекращения действия обстоятельств, с наличием которых связана выдача разрешений на временное проживание (достижение совершеннолетия, смерть лица, запросившего воссоединение, расторжение или аннулирование брака, на основании которого произошло воссоединение), разрешения продлеваются органами внутренних дел на основании их заявлений на период до шести месяцев при условии подтверждения наличия необходимых для этого финансовых средств на содержание каждого члена семьи в месяц в размере не менее величины прожиточного минимума, установленной на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете.";

      "Статья 41. Условия привлечения, въезда и пребывания сезонных иностранных работников

      1. Сезонные иностранные работники привлекаются на работу в отдельные отрасли экономики в соответствии с международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан, или на основании выдаваемых работодателям местными исполнительными органами разрешений на привлечение иностранной рабочей силы в пределах квоты на условиях и в порядке, определяемых уполномоченным органом по вопросам миграции населения.

      2. Работодатели, привлекающие сезонных иностранных работников, обязаны предоставить им временное жилье, отвечающее санитарно-эпидемиологическим, техническим и другим обязательным требованиям в соответствии с законодательством Республики Казахстан о жилищных отношениях.

      3. Визы на въезд сезонным иностранным работникам выдаются загранучреждениями Республики Казахстан на основании разрешений на привлечение иностранной рабочей силы.

      4. Разрешения на временное проживание сезонных иностранных работников, прибывших из государств, заключивших с Республикой Казахстан соглашения о безвизовом порядке въезда и пребывания, выдаются органами внутренних дел.

      5. Сезонные иностранные работники обязаны:

      1) быть совершеннолетними;

      2) предъявить медицинскую справку, подтверждающую отсутствие заболеваний, препятствующих трудовой деятельности;

      3) иметь медицинскую страховку, покрывающую первичную медико-санитарную помощь и специализированную медицинскую помощь в стационарных условиях в экстренной форме на условиях, определенных соглашением сторон, с соблюдением минимальных требований, установленных законами Республики Казахстан.";

      5) статью 42 исключить.

      16. В Закон Республики Казахстан от 13 февраля 2012 года "О специальных государственных органах Республики Казахстан":

      1) пункт 12 статьи 77 дополнить частями третьей и четвертой следующего содержания:

      "В случае заключения повторного брака супруге (супругу) погибшего (умершего) курсанта, слушателя в результате увечья (ранения, травмы, контузии), полученного при исполнении обязанностей службы, ежемесячная денежная выплата прекращается.

      Ежемесячная денежная выплата осуществляется со дня подачи заявления лицом, имеющим право на ее получение.";

      2) пункт 11 статьи 78 дополнить частями третьей и четвертой следующего содержания:

      "В случае заключения повторного брака супруге (супругу) погибшего (умершего) сотрудника в результате увечья (ранения, травмы, контузии), полученного при исполнении обязанностей службы, ежемесячная денежная выплата прекращается.

      Ежемесячная денежная выплата осуществляется со дня подачи заявления лицом, имеющим право на ее получение.";

      3) пункт 3 статьи 84 исключить;

      4) статью 85 дополнить пунктом 7 следующего содержания:

      "7. Действие пункта 12 статьи 77, пункта 11 статьи 78 настоящего Закона распространяется в том числе на лиц, которые на 1 января 2022 года являлись вдовами (вдовцами) и детьми погибших (умерших) курсантов, слушателей и сотрудников.".

      17. В Закон Республики Казахстан от 16 февраля 2012 года "О воинской службе и статусе военнослужащих":

      1) статью 1 дополнить подпунктом 26-2) следующего содержания:

      "26-2) полевые выплаты – выплаты, осуществляемые за счет бюджетных средств военнослужащим (за исключением военнослужащих срочной воинской службы, курсантов и кадетов военных учебных заведений, военнообязанных, призванных на воинские сборы, военнослужащих, проходящих воинскую службу в резерве) за период полевых выходов, выходов в море, участия в учениях или походах кораблей свыше одних суток;";

      2) статью 44 дополнить пунктом 9 следующего содержания:

      "9. Полевые выплаты осуществляются в размере 1,2-кратного месячного расчетного показателя за сутки без оплаты командировочных расходов за нахождение на полевых выходах (за исключением специальных полевых работ) независимо от места дислокации вне постоянного места жительства, выходах в море, участие в учениях или походах кораблей в порядке, определенном первым руководителем уполномоченного государственного органа.";

      3) статью 45 изложить в следующей редакции:

      "Статья 45. Обеспечение жилищем военнослужащих и членов их семей

      Военнослужащие (за исключением военнослужащих срочной воинской службы, военных резервистов, курсантов и кадетов, военнообязанных, призванных на воинские сборы) и члены их семей обеспечиваются жилищем на период прохождения воинской службы за счет бюджетных средств в порядке, предусмотренном Законом Республики Казахстан "О жилищных отношениях".";

      4) пункт 4 статьи 52 дополнить частями третьей и четвертой следующего содержания:

      "В случае заключения повторного брака супруге (супругу) погибшего (умершего) военнослужащего, проходившего воинскую службу по контракту, военнослужащего срочной службы, курсанта, кадета, военнообязанного, призванного на воинские сборы, военного резервиста, находившегося на занятиях или сборах по боевой подготовке и сборах при кризисных ситуациях, в результате увечья (ранения, травмы, контузии), полученного при исполнении обязанностей воинской службы, ежемесячная денежная выплата прекращается.

      Ежемесячная денежная выплата осуществляется со дня подачи заявления лицом, имеющим право на ее получение.";

      5) в статье 55:

      пункт 5 изложить в следующей редакции:

      "5. Жилищные выплаты производятся военнослужащим, проходящим воинскую службу по контракту (за исключением курсантов и кадетов, военнообязанных, призванных на воинские сборы, военных резервистов, находившихся на занятиях или сборах по боевой подготовке и сборах при кризисных ситуациях), нуждающимся в жилище, по их рапорту в соответствии с правилами жилищного обеспечения сотрудника правоохранительного, специального государственного органа, органа гражданской защиты и военнослужащего, утвержденными Правительством Республики Казахстан.";

      дополнить пунктом 9-1 следующего содержания:

      "9-1. Действие пункта 4 статьи 52 настоящего Закона распространяется в том числе на лиц, которые на 1 января 2022 года являлись вдовами (вдовцами) и детьми погибших (умерших) военнослужащих, проходивших воинскую службу по контракту, военнослужащих срочной службы, курсантов, кадетов, военнообязанных, призванных на воинские сборы, военных резервистов, находившихся на занятиях или сборах по боевой подготовке и сборах при кризисных ситуациях.".

      18. В Закон Республики Казахстан от 29 января 2013 года "О документах, удостоверяющих личность":

      1) пункт 2 статьи 2 изложить в следующей редакции:

      "2. Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      2) статью 4 изложить в следующей редакции:

      "Статья 4. Основные цели, задачи и принципы настоящего Закона

      1. Основными целями настоящего Закона являются:

      1) регулирование отношений в сфере документов, удостоверяющих личность;

      2) обеспечение идентификации личности граждан Республики Казахстан независимо от места проживания, иностранцев и лиц без гражданства, постоянно проживающих или временно пребывающих в Республике Казахстан;

      3) совершенствование системы документирования населения.

      2. Основными задачами настоящего Закона являются:

      1) регулирование процессов в сфере документирования населения Республики Казахстан;

      2) обеспечение защиты прав, свобод и законных интересов граждан Республики Казахстан, иностранцев и лиц без гражданства, постоянно проживающих или временно пребывающих в Республике Казахстан, в сфере документирования населения;

      3) осуществление государственными органами мероприятий в сфере документирования населения.

      3. Основными принципами настоящего Закона являются:

      1) законность;

      2) обязательность;

      3) соблюдение прав, свобод и законных интересов человека и гражданина;

      4) равенство всех перед законом и судом;

      5) недопустимость дискриминации по мотивам происхождения, социального, должностного и имущественного положения, пола, расы, национальности, языка, отношения к религии, убеждений, места жительства или по любым иным обстоятельствам;

      6) единство прав и обязанностей человека и гражданина;

      7) доступность.";

      3) в статье 26:

      подпункты 1) и 2) исключить;

      дополнить подпунктами 2-1) и 2-2) следующего содержания:

      "2-1) реализуют в пределах своей компетенции государственную политику в сфере документов, удостоверяющих личность;

      2-2) разрабатывают и утверждают нормативные правовые акты в сфере документов, удостоверяющих личность, в соответствии с целями и задачами настоящего Закона и законодательством Республики Казахстан;";

      подпункт 3) после слова "предусмотренные" дополнить словами "настоящим Законом, иными".

      19. В Закон Республики Казахстан от 17 апреля 2014 года "О дорожном движении":

      1) преамбулу исключить;

      2) статью 3 изложить в следующей редакции:

      "Статья 3. Основные цель, задачи и принципы настоящего Закона

      1. Основной целью настоящего Закона является установление правовых основ и общих условий функционирования и обеспечения безопасности дорожного движения в Республике Казахстан.

      2. Основными задачами настоящего Закона являются:

      1) государственное управление в сфере дорожного движения;

      2) определение компетенции государственных органов, осуществляющих деятельность в сфере дорожного движения;

      3) государственный контроль в сфере дорожного движения;

      4) управление деятельностью, направленной на обеспечение безопасности дорожного движения и устранение последствий дорожно-транспортных происшествий;

      5) управление деятельностью, направленной на обеспечение безопасности дорог и их пропускной способности;

      6) управление деятельностью, направленной на обеспечение безопасности транспортных средств;

      7) осуществление допуска транспортных средств к участию в дорожном движении и лиц к управлению транспортными средствами.

      3. Основными принципами настоящего Закона являются:

      1) приоритет жизни и здоровья участников дорожного движения над экономическими результатами хозяйственной деятельности;

      2) приоритет ответственности государства за обеспечение безопасности дорожного движения над ответственностью участников дорожного движения;

      3) соблюдение законных интересов участников дорожного движения, общества и государства при обеспечении безопасности дорожного движения;

      4) системный подход к обеспечению безопасности дорожного движения.";

      3) в статье 10:

      подпункты 2), 7), 9), 11) и 12) исключить;

      подпункт 13) после слова "разрабатывает" дополнить словами "и утверждает по согласованию с уполномоченным органом в области здравоохранения";

      подпункты 14-1), 16) и 17) исключить;

      дополнить подпунктом 24-3) следующего содержания:

      "24-3) разрабатывает и утверждает нормативные правовые акты в сфере дорожного движения и обеспечения его безопасности в соответствии с целью и задачами настоящего Закона и законодательством Республики Казахстан;";

      4) в пункте 1 статьи 14:

      в подпунктах 2) и 3) слова ", иностранцев, лиц без гражданства, филиалов и представительств иностранных компаний, юридических лиц с иностранным участием" исключить;

      в подпункте 4) слова ", иностранцами, лицами без гражданства, филиалами и представительствами иностранных компаний, юридическими лицами с иностранным участием" исключить;

      в подпункте 5):

      слова "организует проведение" заменить словами "оказывает содействие в проведении";

      слова ", иностранцев, лиц без гражданства, филиалов и представительств иностранных компаний, юридических лиц с иностранным участием" исключить;

      5) в статье 22:

      в подпунктах 1) и 2) слова "ведомства уполномоченного органа" заменить словами "структурного подразделения по обеспечению безопасности дорожного движения Министерства внутренних дел Республики Казахстан";

      в подпункте 3) слова "специалисты по государственному контролю ведомства уполномоченного органа" заменить словами "сотрудники по государственному контролю структурного подразделения по обеспечению безопасности дорожного движения Министерства внутренних дел Республики Казахстан";

      в подпунктах 4) и 5) слова "уполномоченного органа" заменить словами "Министерства внутренних дел Республики Казахстан";

      в подпункте 6) слова "специалисты по государственному контролю территориальных подразделений уполномоченного органа" заменить словами "сотрудники по государственному контролю территориальных подразделений Министерства внутренних дел Республики Казахстан".

      20. В Закон Республики Казахстан от 23 апреля 2014 года "Об органах внутренних дел Республики Казахстан":

      1) статью 1 изложить в следующей редакции:

      "Статья 1. Органы внутренних дел Республики Казахстан и их основные цели

      1. Органы внутренних дел Республики Казахстан (далее – органы внутренних дел) являются правоохранительным органом.

      2. Основными целями органов внутренних дел являются защита жизни, здоровья, прав, свобод и законных интересов человека и гражданина, интересов общества и государства от противоправных посягательств, охрана общественного порядка и обеспечение общественной безопасности.

      3. Запрещается вмешательство в деятельность органов внутренних дел при осуществлении ими своих полномочий.";

      2) пункт 2 статьи 2 изложить в следующей редакции:

      "2. Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      3) подпункты 8-4) и 9) статьи 5 исключить;

      4) в статье 7:

      часть третью пункта 2 изложить в следующей редакции:

      "Административная полиция состоит из подразделений участковых инспекторов полиции, по делам несовершеннолетних, по защите женщин от насилия, патрульной полиции, природоохранной полиции и иных подразделений, осуществляющих деятельность в сфере профилактики правонарушений, охраны общественного порядка, обеспечения безопасности дорожного движения, подразделений по контролю в сфере оборота гражданского и служебного оружия, миграционной полиции, конвойной службы, специальных учреждений и иных подразделений, осуществляющих охрану общественного порядка.";

      часть вторую пункта 3 изложить в следующей редакции:

      "Территориальными органами полиции являются департаменты полиции областей, городов республиканского значения, столицы, на транспорте, органы полиции городов, районов, районов в городах, на транспорте.";

      5) в части первой пункта 2 статьи 8 слова "Департаменты внутренних дел" заменить словами "Департаменты полиции";

      6) статью 9-1 исключить;

      7) в статье 11:

      подпункты 1), 10), 14), 15), 16), 18), 19), 20), 21), 22), 24), 25), 26) и 26-1) исключить;

      дополнить подпунктом 26-2) следующего содержания:

      "26-2) разрабатывает и утверждает нормативные правовые акты по вопросам деятельности органов внутренних дел в соответствии с целями и задачами органов внутренних дел и законодательством Республики Казахстан;";

      8) в пункте 3 статьи 13 слова ", ратифицированными Республикой" заменить словом "Республики";

      9) пункт 2 статьи 19 исключить;

      10) в пункте 1 статьи 22 слова "главой 13-1 Закона" заменить словом "Законом".

      21. В Закон Республики Казахстан от 10 января 2015 года "О Национальной гвардии Республики Казахстан":

      1) пункт 2 статьи 2 изложить в следующей редакции:

      "2. Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      2) статью 3 изложить в следующей редакции:

      "Статья 3. Основная цель настоящего Закона и основные принципы деятельности Национальной гвардии

      1. Основной целью настоящего Закона является определение правовых основ организации и порядка деятельности Национальной гвардии, ее общей структуры, полномочий и правовых положений военнослужащих Национальной гвардии.

      2. Деятельность Национальной гвардии осуществляется на основе принципов государственной службы в Республике Казахстан и специальных принципов правоохранительной службы:

      1) обязательности защиты прав, свобод и законных интересов человека и гражданина, интересов общества и государства от преступных и иных противоправных посягательств;

      2) сотрудничества с институтами гражданского общества;

      3) единства подходов к организации службы в рядах Национальной гвардии;

      4) единоначалия и субординации (подчиненности);

      5) независимости от деятельности политических партий и иных общественных объединений.";

      3) в статье 12:

      подпункт 2) исключить;

      подпункт 11) изложить в следующей редакции:

      "11) утверждает нормативные правовые акты по вопросам деятельности Национальной гвардии в соответствии с целью настоящего Закона, задачами Национальной гвардии и законодательством Республики Казахстан;";

      4) в статье 27:

      заголовок после слова "гарантии" дополнить словами "и жилищные права";

      дополнить пунктом 4 следующего содержания:

      "4. Обеспечение жилищем военнослужащих и членов их семей производится в порядке, предусмотренном Законом Республики Казахстан "О жилищных отношениях".";

      5) статью 28 исключить;

      6) пункты 1 и 5 статьи 30 исключить.

      22. В Закон Республики Казахстан от 30 декабря 2016 года "О дактилоскопической и геномной регистрации":

      1) статью 1 дополнить подпунктом 12-1) следующего содержания:

      "12-1) верификация личности – подтверждение личности путем проверки на совпадение папиллярных узоров пальцев и (или) ладоней рук физического лица с его дактилоскопической информацией;";

      2) пункт 2 статьи 3 изложить в следующей редакции:

      "2. Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      3) подпункт 3) статьи 4 изложить в следующей редакции:

      "3) добровольности и обязательности;";

      4) дополнить статьей 5-1 следующего содержания:

      "Статья 5-1. Основные задачи дактилоскопической и геномной регистрации

      Основными задачами дактилоскопической и геномной регистрации являются:

      1) обеспечение национальной безопасности в сфере дактилоскопической и геномной регистрации;

      2) обеспечение регулирования миграционных процессов, борьба с незаконной миграцией на основе дактилоскопической информации;

      3) обеспечение защиты прав, свобод и законных интересов лиц, подлежащих дактилоскопической регистрации, при документировании населения;

      4) установление основных требований к сбору, обработке, защите дактилоскопической и геномной информации, отбору и использованию биологического материала;

      5) государственное регулирование в сфере дактилоскопической и геномной регистрации;

      6) обеспечение раскрытия и расследования уголовных правонарушений;

      7) научное обеспечение деятельности дактилоскопической и геномной регистрации.";

      5) пункт 1 статьи 7 дополнить подпунктом 3) следующего содержания:

      "3) защиту дактилоскопической и геномной информации при сборе, хранении и использовании.";

      6) в пункте 3 статьи 9 слова "на основании совместных нормативных правовых актов с государственными органами, осуществляющими оперативно-розыскную, разведывательную, контрразведывательную деятельность" заменить словами "в порядке, определяемом правилами проведения дактилоскопической и геномной регистрации";

      7) главу 1 дополнить статьей 9-1 следующего содержания:

      "Статья 9-1. Виды дактилоскопической и геномной регистрации

      В соответствии с настоящим Законом проводится добровольная или обязательная дактилоскопическая и геномная регистрация.";

      8) в статье 10:

      подпункт 6) пункта 2 дополнить словами ", за исключением виз, выдаваемых в электронном формате без посещения загранучреждений Республики Казахстан";

      в пункте 3 слова "в порядке, определяемом органами внутренних дел Республики Казахстан" заменить словами "личности в порядке, определяемом правилами проведения дактилоскопической и геномной регистрации";

      предложение второе пункта 4 исключить;

      пункт 5 исключить;

      9) дополнить статьей 10-1 следующего содержания:

      "Статья 10-1. Лица, не подлежащие дактилоскопической регистрации

      1. Дети младше двенадцати лет освобождаются от прохождения:

      1) дактилоскопической регистрации;

      2) процедуры подтверждения личности по дактилоскопической информации при пересечении Государственной границы Республики Казахстан.

      2. От прохождения дактилоскопической регистрации при оформлении виз Республики Казахстан, исходя из принципа взаимности, освобождаются:

      1) главы иностранных государств, правительств, международных организаций, приравненные к дипломатическому статусу, и члены их семей;

      2) члены парламентов, правительств иностранных государств, международных организаций, приравненные к дипломатическому статусу, и члены их семей – владельцы дипломатических паспортов, а также члены официальных иностранных делегаций и сопровождающие их лица – владельцы дипломатических паспортов;

      3) почетные консулы Республики Казахстан и члены их семей;

      4) владельцы дипломатических паспортов, а также паспортов международных организаций, имеющие статус, приравненный к дипломатическим агентам, направляющимся в Республику Казахстан по служебным делам;

      5) дипломатические курьеры, провозящие дипломатическую почту, – владельцы дипломатических паспортов при наличии курьерского листа;

      6) иностранцы и лица без гражданства, прибывающие в Республику Казахстан по приглашению Администрации Президента Республики Казахстан, Парламента Республики Казахстан, Верховного Суда Республики Казахстан, Аппарата Правительства Республики Казахстан, специальных государственных органов, Министерства обороны Республики Казахстан, уполномоченного государственного органа в области внешнеполитической деятельности.

      3. От процедуры подтверждения личности по дактилоскопической информации при пересечении Государственной границы Республики Казахстан освобождаются:

      1) владельцы дипломатических паспортов;

      2) обладатели дипломатических и служебных виз;

      3) иностранцы и лица без гражданства по письменному обращению специальных государственных органов, Министерства обороны Республики Казахстан, уполномоченного государственного органа в области внешнеполитической деятельности;

      4) граждане Республики Казахстан, прошедшие дактилоскопическую регистрацию.

      4. Лица, у которых исключается возможность дактилоскопирования, освобождаются от прохождения обязательной дактилоскопической регистрации при оформлении документов, удостоверяющих личность, на основании заключения врачебно-консультативной комиссии. Перечень заболеваний, являющихся основанием для освобождения от прохождения дактилоскопической регистрации, утверждается уполномоченным органом в области здравоохранения по согласованию с Министерством внутренних дел Республики Казахстан.

      Иностранцы и лица без гражданства, подлежащие выдворению за пределы Республики Казахстан либо подпадающие под действие международных договоров о реадмиссии, ратифицированных Республикой Казахстан, у которых отсутствуют все пальцы на обеих руках или папиллярные узоры на ногтевых фалангах всех пальцев обеих рук, подлежат дактилоскопической регистрации по ладоням рук.

      В случае, если у лица отсутствуют все пальцы или кисти на обеих руках, он освобождается от:

      1) прохождения дактилоскопической регистрации, если иное не предусмотрено настоящим Законом;

      2) процедуры подтверждения личности по дактилоскопической информации при пересечении Государственной границы Республики Казахстан.";

      10) в статье 12:

      слова "выдаче разрешения на постоянное или временное" заменить словами "разрешения на временное или постоянное";

      слова "в порядке, утверждаемом Правительством Республики Казахстан" заменить словами "правилами проведения дактилоскопической и геномной регистрации";

      11) часть вторую статьи 16 исключить;

      12) пункт 3 статьи 17 изложить в следующей редакции:

      "3. Уничтожение дактилоскопической информации проводится по актам, утверждаемым руководителями уполномоченных подразделений органов внутренних дел, уполномоченного государственного органа в области транспорта, в порядке, определяемом правилами проведения дактилоскопической и геномной регистрации.";

      13) статьи 20 и 23 изложить в следующей редакции:

      "Статья 20. Сведения, получаемые при отборе биологического материала и содержащиеся на материальных носителях с геномной информацией

      Сведения, получаемые при отборе биологического материала, а также содержащиеся на материальных носителях с геномной информацией, определяются в правилах проведения дактилоскопической и геномной регистрации.";

      "Статья 23. Уничтожение биологического материала и геномной информации

      1. Биологический материал биологических родственников без вести пропавших граждан, неустановленных лиц, неопознанных трупов, изъятый в ходе досудебного расследования и признанный вещественным доказательством по уголовному делу, после получения геномной информации возвращается органам дознания, следствия.

      2. Геномная информация, полученная в результате проведения геномной регистрации, уничтожается органами внутренних дел, осуществляющими ее хранение, по истечении сроков хранения, предусмотренных настоящим Законом.

      3. Геномная информация оправданного лица, подвергнутого геномной регистрации после его осуждения, уничтожается не ранее одного года после вступления оправдательного приговора суда в законную силу.

      4. Уничтожение биологического материала, полученного при проведении геномной регистрации осужденных лиц, по истечении сроков его хранения, установленных пунктом 2 статьи 22 настоящего Закона, а также геномной информации, полученной при геномной регистрации, осуществляется уполномоченным подразделением органов внутренних дел по актам, утверждаемым его руководителем в порядке, определяемом правилами проведения дактилоскопической и геномной регистрации.";

      14) статьи 24 и 30 исключить;

      15) в статье 33:

      заголовок после слова "деятельности" дополнить словами "и загранучреждений Республики Казахстан";

      дополнить частью второй следующего содержания:

      "Сбор и передача дактилоскопической информации иностранцев и лиц без гражданства при получении виз Республики Казахстан за рубежом могут осуществляться путем заключения договора об оказании услуг между загранучреждениями Республики Казахстан и юридическими лицами при условии строгого соблюдения конфиденциальности данных.".

      23. В Закон Республики Казахстан от 29 июня 2021 года "О государственной фельдъегерской связи":

      1) в пункте 2 статьи 2 слова "уполномоченным органом" заменить словами "Правительством Республики Казахстан";

      2) дополнить статьей 2-1 следующего содержания:

      "Статья 2-1. Основные цели настоящего Закона

      Основными целями настоящего Закона являются:

      1) обеспечение регулирования правовых, организационных отношений и деятельности в области государственной фельдъегерской связи;

      2) создание правовых основ и установление полномочий сотрудников и работников государственной фельдъегерской службы.";

      3) в подпункте 1) пункта 1 статьи 3 слова "Первого Президента Республики Казахстан – Елбасы,", "Канцелярии Первого Президента Республики Казахстан – Елбасы" исключить;

      4) статью 4 изложить в следующей редакции:

      "Статья 4. Законодательство Республики Казахстан о государственной фельдъегерской связи

      1. Законодательство Республики Казахстан о государственной фельдъегерской связи основывается на Конституции Республики Казахстан, состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

      2. Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      5) в заголовке статьи 6 слово "Руководство" заменить словами "Полномочия руководства";

      6) подпункт 9) пункта 1 статьи 9 изложить в следующей редакции:

      "9) разрабатывать инструкцию по оформлению корреспонденции и сопроводительных документов к ней, отправляемых через государственную фельдъегерскую службу, утверждаемую Правительством Республики Казахстан.";

      7) в статье 12 слова "Законом Республики Казахстан "О государственной службе Республики Казахстан" заменить словами "законодательством Республики Казахстан";

      8) в части второй подпункта 2) пункта 7 статьи 13 слова "уполномоченным органом" заменить словами "Правительством Республики Казахстан";

      9) в части третьей пункта 2 статьи 16 слова "уполномоченным органом" заменить словами "Правительством Республики Казахстан".

Статья 2. Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования, за исключением пункта 3, пункта 11, подпункта 13) пункта 14, подпунктов 1), 2) и 3), абзацев второго и третьего подпункта 5) пункта 17 статьи 1, которые вводятся в действие с 1 июля 2025 года.

      Президент
Республики Казахстан
К. ТОКАЕВ