Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне нысаналы капитал қорларының және эндаумент-қорлардың (нысаналы капиталдардың) қызметі, сондай-ақ Арал маңының қазақстандық бөлігінің экологиялық қолайсыз аумағы мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2025 жылғы 30 маусымдағы № 200-VIII ҚРЗ

      1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

      1. 2015 жылғы 29 қазандағы Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне:

      241-3-баптың 2-тармағының 14) тармақшасындағы "эндаумент-қорларға" деген сөз "нысаналы капитал қорларына" деген сөздермен ауыстырылсын.

      2. "Арал өңіріндегі экологиялық қасірет салдарынан зардап шеккен азаматтарды әлеуметтік қорғау туралы" 1992 жылғы 30 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 3-баптың 2-тармағында орыс тіліндегі мәтінге өзгеріс енгізілді, қазақ тіліндегі мәтін өзгермейді;

      2) 5-баптың 2-тармағында:

      орыс тіліндегі мәтінге өзгеріс енгізілді, қазақ тіліндегі мәтін өзгермейді;

      "Түркістан қаласының және" деген сөздер ", Түркістан қаласының, Кентау қаласының (оның ішінде Бүргем) және оған іргелес жатқан елді мекендер – Ащысай, Хантағы, Байылдыр, Қарнақ ауылдарының (оның ішінде Күшата және Шаштөбе елді мекендерінің)," деген сөздермен ауыстырылсын;

      "Кентау қаласының" деген сөздер "Сауран ауданының" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "Қарағанды облысының" деген сөздер "Ұлытау облысы" деген сөздермен ауыстырылсын.

      3. "Аудиторлық қызмет туралы" 1998 жылғы 20 қарашадағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      5-баптың 2-тармағының бірінші бөлігі мынадай мазмұндағы бесінші абзацпен толықтырылсын:

      "нысаналы капитал қорлары;".

      4. "Коммерциялық емес ұйымдар туралы" 2001 жылғы 16 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 3-бап мынадай мазмұндағы 4-тармақпен толықтырылсын:

      "4. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.";

      2) 39-баптың 1-тармағының 3) тармақшасы "тексерушi" деген сөзден кейін ", ішкі аудит қызметі" деген сөздермен толықтырылсын;

      3) 41-бап мынадай мазмұндағы 6-тармақпен толықтырылсын:

      "6. Нысаналы капитал қоры нысанында құрылған қор жыл сайын 31 наурызға дейін үкіметтік емес ұйымдармен өзара іс-қимыл саласындағы уәкілетті органға эндаумент-қордың (нысаналы капиталдың) инвестициялық кірісін пайдалану туралы есепті ұсынады.".

      5. "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" 2007 жылғы 28 ақпандағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1-баптың 7) тармақшасы "микроқаржы ұйымдарын қоспағанда)," деген сөздерден кейін "нысаналы капитал қорлары," деген сөздермен толықтырылсын.

      6. "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 1-бапта:

      21-4) тармақша алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 62) тармақшамен толықтырылсын:

      "62) эндаумент-қор (нысаналы капитал) – нысаналы капитал қорының эндаументтері (нысаналы салымдары) мен инвестициялық кірісі, сондай-ақ меншікті қаражаты есебінен қалыптастырылатын және (немесе) толықтырылатын және эндаумент-қордың (нысаналы капиталдың) қайырымдылық бағдарламасында көзделген қайырымдылық объектілерін қаржыландыру үшін пайдаланылатын нысаналы капитал қорының мүлкі.";

      2) 43-1-баптың 3-тармағының 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

      "1) эндаумент-қорды (нысаналы капиталды) қалыптастыруға және (немесе) толықтыруға, оның ішінде нысаналы капитал қорын құру арқылы қалыптастыруға және (немесе) толықтыруға;";

      3) 61-баптың 3-тармағы бірінші бөлігінің 5) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

      "5) қайырымдылық көмек, өтеусіз аударымдар мен қайырмалдықтар, гранттар, білім беру ұйымдары құрылтайшыларының (қатысушыларының) салымдары, эндаумент-қорлардың (нысаналы капиталдардың) инвестициялық кірістерінің қаражаты болып табылады.".

      7. "Қайырымдылық туралы" 2015 жылғы 16 қарашадағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 1-баптың 14) тармақшасы алып тасталсын;

      2) 12-баптың 1-тармағының 4) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

      "4) эндаумент-қордың (нысаналы капиталдың) активтерін басқарудан түсетін инвестициялық кіріс;";

      3) 18-баптың 2-тармағының 2) тармақшасындағы "нысаналы капиталдар (эндаументтер)" деген сөздер "эндаумент-қордың (нысаналы капиталдың) активтерін басқарудан түсетін инвестициялық кірістер" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) 19, 20 және 21-баптар алып тасталсын;

      5) 28-баптың 1) тармақшасы "өнер," деген сөзден кейін "қоршаған ортаны қорғау," деген сөздермен толықтырылсын.

      8. "Ғылым және технологиялық саясат туралы" 2024 жылғы 1 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 1-бапта:

      29) тармақша алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 49) тармақшамен толықтырылсын:

      "49) эндаумент-қор (нысаналы капитал) – нысаналы капитал қорының эндаументтері (нысаналы салымдары) мен инвестициялық кірісі, сондай-ақ меншікті қаражаты есебінен қалыптастырылатын және (немесе) толықтырылатын және эндаумент-қордың (нысаналы капиталдың) қайырымдылық бағдарламасында көзделген қайырымдылық объектілерін қаржыландыру үшін пайдаланылатын нысаналы капитал қорының мүлкі.";

      2) 11-баптың 3-тармағы мынадай мазмұндағы үшінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Мемлекет қатыспайтын заңды тұлға түрінде құрылған академияларға өз атауында "ұлттық" деген сөзді кез келген тілде толық немесе қысқартылған түрде пайдалануға тыйым салынады.";

      3) 31-баптың 3-тармағындағы "жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымының, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілерінің эндаумент-қорының" деген сөздер "эндаумент-қордың (нысаналы капиталдың)" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) 40-баптың 3-тармағының екінші бөлігіндегі "жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымының, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілерінің эндаумент-қорына" деген сөздер "эндаумент-қорға (нысаналы капиталға)" деген сөздермен ауыстырылсын;

      5) мынадай мазмұндағы 53-1-баппен толықтырылсын:

      "53-1-бап. Өтпелі ережелер

      1. Мемлекет қатыспайтын заңды тұлға түрінде құрылған, атауында "ұлттық" деген сөз бар академиялар бір жыл ішінде өз атауын осы Заңның талаптарына сәйкес келтіруге және құрылтай құжаттарына өзгерістер енгізуге міндетті.

      2. Осы баптың 1-тармағында белгіленген талаптар сақталмаған жағдайда, мемлекет қатыспайтын заңды тұлға түрінде құрылған академиялар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес уәкілетті органның жолданымы бойынша сот тәртібімен таратылуға тиіс.".

      2-бап. Осы Заң:

      1) 2025 жылғы 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 2-тармағын;

      2) алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізілетін 1-баптың 8-тармағының 2) және 5) тармақшаларын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Президенті
Қ. ТОҚАЕВ

О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам деятельности фондов целевого капитала и эндаумент-фондов (целевых капиталов), а также экологически неблагополучных территорий казахстанской части Приаралья

Закон Республики Казахстан от 30 июня 2025 года № 200-VIII ЗРК

Статья 1. Внести изменения и дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:

      1. В Предпринимательский кодекс Республики Казахстан от 29 октября 2015 года:

      в подпункте 14) пункта 2 статьи 241-3 слово "эндаумент-фондам" заменить словами "фондам целевого капитала".

      2. В Закон Республики Казахстан от 30 июня 1992 года "О социальной защите граждан, пострадавших вследствие экологического бедствия в Пpиаpалье":

      1) в пункте 2 статьи 3 слово "Челкарского" заменить словом "Шалкарского";

      2) в пункте 2 статьи 5:

      слово "Чардаринского" заменить словом "Шардаринского";

      слова "Туркестана и" заменить словами "Туркестана, города Кентау (в том числе Бургем) и прилегающих к нему населенных пунктов – сел Ачисай, Хантаги, Баялдыр, Карнак (в том числе населенных пунктов Кушата и Шаштобе),";

      слова "города Кентау" заменить словами "района Сауран";

      слова "Карагандинской области" заменить словами "области Ұлытау".

      3. В Закон Республики Казахстан от 20 ноября 1998 года "Об аудиторской деятельности":

      часть первую пункта 2 статьи 5 дополнить абзацем пятым следующего содержания:

      "фонды целевого капитала;".

      4. В Закон Республики Казахстан от 16 января 2001 года "О некоммерческих организациях":

      1) статью 3 дополнить пунктом 4 следующего содержания:

      "4. Международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, имеют приоритет перед настоящим Законом. Порядок и условия действия на территории Республики Казахстан международных договоров, участницей которых является Республика Казахстан, определяются законодательством Республики Казахстан.";

      2) подпункт 3) пункта 1 статьи 39 после слова "ревизор" дополнить словами ", служба внутреннего аудита";

      3) статью 41 дополнить пунктом 6 следующего содержания:

      "6. Фонд, созданный в форме фонда целевого капитала, ежегодно до 31 марта представляет в уполномоченный орган в сфере взаимодействия с неправительственными организациями отчет об использовании инвестиционного дохода эндаумент-фонда (целевого капитала).".

      5. В Закон Республики Казахстан от 28 февраля 2007 года "О бухгалтерском учете и финансовой отчетности":

      подпункт 7) статьи 1 после слов "О микрофинансовой деятельности")," дополнить словами "фонды целевого капитала,".

      6. В Закон Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании":

      1) в статье 1:

      подпункт 21-4) исключить;

      дополнить подпунктом 62) следующего содержания:

      "62) эндаумент-фонд (целевой капитал) – имущество фонда целевого капитала, которое формируется и (или) пополняется за счет эндаументов (целевых вкладов) и инвестиционного дохода, а также собственных средств фонда целевого капитала и используется для финансирования объектов благотворительности, предусмотренных благотворительной программой эндаумент-фонда (целевого капитала).";

      2) подпункт 1) пункта 3 статьи 43-1 изложить в следующей редакции:

      "1) формировать и (или) пополнять эндаумент-фонд (целевой капитал), в том числе посредством учреждения фонда целевого капитала;";

      3) подпункт 5) части первой пункта 3 статьи 61 изложить в следующей редакции:

      "5) благотворительная помощь, безвозмездные отчисления и пожертвования, гранты, вклады учредителей (участников) организаций образования, средства инвестиционных доходов эндаумент-фондов (целевых капиталов).".

      7. В Закон Республики Казахстан от 16 ноября 2015 года "О благотворительности":

      1) подпункт 14) статьи 1 исключить;

      2) подпункт 4) пункта 1 статьи 12 изложить в следующей редакции:

      "4) инвестиционного дохода от управления активами эндаумент-фонда (целевого капитала);";

      3) в подпункте 2) пункта 2 статьи 18 слова "целевых капиталов (эндаументов)" заменить словами "инвестиционных доходов от управления активами эндаумент-фонда (целевого капитала)";

      4) статьи 19, 20 и 21 исключить;

      5) подпункт 1) статьи 28 после слова "искусства," дополнить словами "охраны окружающей среды,".

      8. В Закон Республики Казахстан от 1 июля 2024 года "О науке и технологической политике":

      1) в статье 1:

      подпункт 29) исключить;

      дополнить подпунктом 49) следующего содержания:

      "49) эндаумент-фонд (целевой капитал) – имущество фонда целевого капитала, которое формируется и (или) пополняется за счет эндаументов (целевых вкладов) и инвестиционного дохода, а также собственных средств фонда целевого капитала и используется для финансирования объектов благотворительности, предусмотренных благотворительной программой эндаумент-фонда (целевого капитала).";

      2) пункт 3 статьи 11 дополнить частью третьей следующего содержания:

      "Академиям, созданным в виде юридического лица без участия государства, запрещается использовать в своем наименовании слово "национальный" в полном или сокращенном виде на любом языке.";

      3) в пункте 3 статьи 31 слова "организации высшего и (или) послевузовского образования, субъектов научной и (или) научно-технической деятельности" заменить словами "(целевого капитала)";

      4) в части второй пункта 3 статьи 40 слова "организации высшего и (или) послевузовского образования, субъектов научной и (или) научно-технической деятельности" заменить словами "(целевой капитал)";

      5) дополнить статьей 53-1 следующего содержания:

      "Статья 53-1. Переходные положения

      1. Академии, созданные в виде юридического лица без участия государства, имеющие в своем наименовании слово "национальный", обязаны привести свое наименование в соответствие с требованиями настоящего Закона и внести изменения в учредительные документы в течение одного года.

      2. В случае несоблюдения требования, установленного пунктом 1 настоящей статьи, академии, созданные в виде юридического лица без участия государства, подлежат ликвидации в судебном порядке по обращению уполномоченного органа в соответствии с законодательством Республики Казахстан.".

Статья 2. Настоящий Закон вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования, за исключением:

      1) пункта 2 статьи 1, который вводится в действие с 1 июля 2025 года;

      2) подпунктов 2) и 5) пункта 8 статьи 1, которые вводятся в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Президент
Республики Казахстан
К. ТОКАЕВ