Қазақстан Республикасында АИТВ инфекциясы кезінде медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м.а. 2025 жылғы 15 қазандағы № 107 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2025 жылғы 17 қазанда № 37158 болып тіркелді

"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі 7-бабының 32) тармақшасына, 138-бабына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасында АИТВ инфекциясы кезінде медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарты бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Медициналық көмекті ұйымдастыру департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрықты мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1 және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрінің м.а.

Т. Султангазиев

Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрінің м.а. 2025 жылғы 15 қазандағы № 107 бұйрығына қосымша

Қазақстан Республикасында АИТВ инфекциясы кезінде медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қазақстан Республикасында АИТВ инфекциясы кезінде медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарты (бұдан әрі – Стандарт) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі 7-бабының 32) тармақшасына, 138-бабына сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасында АИТВ-инфекциясы кезінде медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру процестеріне қойылатын талаптар мен қағидаларды белгілейді.

2. Осы Стандартта пайдаланылатын терминдер мен анықтамалар:

1) АИТВ инфекциясы – адамның иммун тапшылығы вирусы туындатқан, иммундық жүйенің ерекше зақымдануымен сипатталатын және жүре пайда болған иммун тапшылығы синдромы қалыптасқанға дейін оның баяу бұзылуына алып келетін созылмалы инфекциялық ауру;

2) "АИТВ инфекциясы жағдайларын электрондық бақылау" медициналық ақпараттық жүйесі (бұдан әрі – ЭБ МАЖ) – АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарға медициналық-профилактикалық қызметтер көрсетуді мониторингілеуге және бағалауға арналған медициналық ақпараттық жүйе;

3) бейінді маман – жоғары медициналық білімі, денсаулық сақтау саласында сертификаты бар медицина қызметкері;

4) денсаулық сақтау ұйымы - денсаулық сақтау саласындағы қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға;

5) динамикалық байқау – пациенттің денсаулық жағдайын жүйелі түрде байқау, сондай-ақ осы байқау нәтижелері бойынша қажетті медициналық көмек көрсету;

6) клиенттерді жеке есепке алу дерекқор базасы (бұдан әрі – КЖЕДБ) – халықтың негізгі топтарын (бұдан әрі – ХНТ) және АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарды профилактикалық бағдарламалармен қамтуды мониторингілеуге және бағалауға арналған бағдарлама;

7) клиникалық хаттама (бұдан әрі – КХ) – пациенттің белгілі бір ауруы немесе жай-күйі кезіндегі профилактика, диагностика, емдеу, медициналық оңалту және паллиативтік медициналық көмек бойынша ғылыми дәлелденген ұсынымдар;

8) қатынасуға дейінгі профилактика (бұдан әрі – ҚДП) – АИТВ инфекциясын жұқтыруды болғызбау үшін инфекция жұқтырмаған адамдарға қолданылатын ретровирусқа қарсы терапия;

9) қатынасудан кейінгі профилактика (бұдан әрі – ҚКП) – инфекция жұқтыру ықтималдығынан кейін АИТВ инфекциясын жұқтыру тәуекелін төмендету мақсатында қолданылатын ретровирусқа қарсы терапия;

10) қашықтықтан көрсетілетін медициналық қызметтер – аурулар мен жарақаттардың диагностикасы, оларды емдеу, медициналық оңалту және олардың профилактикасы, медицина қызметкерлерінің өзара, жеке тұлғалармен және (немесе) олардың заңды өкілдерімен қашықтықтан өзара іс-қимыл жасауын, көрсетілген адамдарды сәйкестендіруді, сондай-ақ олар жасайтын әрекеттерді құжаттауды қамтамасыз ететін цифрлық технологиялар арқылы зерттеулер мен бағалауды жүргізу мақсатында медициналық көрсетілетін қызметтерді ұсыну;

11) медициналық көмек – дәрілік қамтамасыз етуді қоса алғанда, халықтың денсаулығын сақтауға және қалпына келтіруге бағытталған медициналық көрсетілетін қызметтер кешені;

12) медициналық ұйым (бұдан әрі – МҰ) - негізгі қызметі медициналық көмек көрсету болып табылатын денсаулық сақтау ұйымы;

13) медициналық-әлеуметтік көмек – бұл тізбесін уәкілетті орган айқындайтын әлеуметтік мәні бар аурулармен ауыратын адамдарға көрсетілетін медициналық және әлеуметтік-психологиялық көмек;

14) медициналық-санитариялық алғашқы көмек (бұдан әрі – МСАК) – адам, отбасы және қоғам деңгейінде көрсетілетін, аурулар мен жай-күйлердің профилактикасын, диагностикасын, оларды емдеуді қамтитын, халықтың мұқтажына бағдарланған медициналық көмекке алғашқы қол жеткізу орны;

15) профилактика – аурулардың пайда болуының, аурулардың ерте сатыларда өршуінің алдын алуға және өршіп кеткен асқынуларды, ағзалар мен тіндердің зақымдануын бақылауға бағытталған медициналық және медициналық емес іс-шаралар кешені;

16) ретровирусқа қарсы терапия (бұдан әрі – РВТ) – ретровирусқа қарсы препараттарды (бұдан әрі – РВҚП) қабылдаудың қысқа және ұзақ курстарын қолдану жолымен АИТВ инфекциясын емдеу әдісі;

17) санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралар – халық арасында пайда болған инфекциялық, паразиттік аурулардың, уланулардың ошақтарын оқшаулау және жою мақсатында қабылданатын шаралар;

18) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі (бұдан әрі – ТМККК) – бюджет қаражаты есебінен берілетін медициналық көмектің көлемі;

19) хабардар етілген келісім – адамның медициналық көмек алуға және (немесе) оның шешім қабылдауы үшін маңызы бар медициналық көмектің және (немесе) зерттеудің барлық аспектісі туралы ақпаратты алғаннан кейін нақты зерттеуге қатысуға өз келісімін жазбаша ерікті түрде растау рәсімі;

20) ХНТ – өмір сүру салтының ерекшеліктеріне байланысты АИТВ инфекциясын жұқтырудың жоғары тәуекеліне ұшырайтын халық топтары;

21) ХНТ арасында АИТВ инфекциясының таралуын эпидемиологиялық бақылау – жұқтыру қаупі факторларын, АИТВ инфекциясының, вирустық гепатиттердің, мерездің таралуын зерделеуге арналған зерттеулер;

22) эпидемиологиялық тергеп-тексеру – бұл инфекция көзін, берілу жолдары мен факторларын анықтауға, жұқтыру қаупіне ұшыраған байланыста болған адамдарды айқындауға бағытталған іс-шаралар кешені.

3. АИТВ инфекциясы кезінде халыққа мамандандырылған кешенді медициналық көмекті АИТВ-инфекциясының профилактикасы саласындағы қызметті жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдары көрсетеді.

4. АИТВ инфекциясы кезінде медициналық көмек:

1) халық пен ХНТ үшін профилактикалық іс-шараларды жүргізуді;

2) АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарға мамандандырылған медициналық көмек көрсетуді қамтиды.

5. АИТВ инфекциясы кезінде мамандандырылған медициналық көмекті "Денсаулық сақтау саласындағы мамандықтар мен мамандандырулар номенклатурасын, денсаулық сақтау қызметкерлері лауазымдарының номенклатурасы мен біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 21 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-305/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21856 болып тіркелген) сәйкес "Инфекциялық аурулар (ересектер, балалар)", "Гигиена-эпидемиология", "Қоғамдық денсаулық", "Қоғамдық денсаулық сақтау", "Медициналық-профилактикалық іс" мамандықтары бойынша дәрігерлер көрсетеді.

6. АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарды, сондай-ақ ҚДП және ҚКП мұқтаж адамдарды ТМККК шеңберінде дәрілік заттармен қамтамасыз ету "Тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі, қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде ұсталатын адамдарға бюджет қаражаты есебінен медициналық көмектің қосымша көлемі шеңберінде және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде дәрілік заттармен және медициналық бұйымдармен қамтамасыз ету қағидаларын, сондай-ақ Тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі, қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторлары мен мекемелерінде ұсталатын адамдарға бюджет қаражаты есебінен медициналық көмектің қосымша көлемі шеңберінде және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарға қажеттілікті қалыптастыру қағидалары мен әдістемесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 20 тамыздағы № ҚР ДСМ-89 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24069 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-89 бұйрық) сәйкес жүзеге асырылады.

7. АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарды, ҚДП және ҚКП мұқтаж адамдарды амбулаториялық жағдайларда дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету "Қазақстан Республикасының белгілі бір аурулары (жай-күйлері) бар азаматтарының жекелеген санаттарын тегін және (немесе) жеңілдікті амбулаториялық қамтамасыз етуге арналған дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 5 тамыздағы № ҚР ДСМ-75 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 23885 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-75 бұйрық) бекітілген тізбе бойынша жүзеге асырылады.

8. Медициналық ұйымдар "Бастапқы медициналық құжаттаманы жүргізу және есептерді ұсыну қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 10 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-244/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21761 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-244/2020 бұйрық) сәйкес медициналық құжаттаманы жүргізуді және есептерді ұсынуды, "Денсаулық сақтау саласындағы есепке алу құжаттамасының нысандарын, сондай-ақ оларды толтыру жөніндегі нұсқаулықтарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 30 қазандағы № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21579 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрық) сәйкес есепке алу құжаттамасының бекітілген нысандарына және "Денсаулық сақтау саласындағы есептік құжаттама нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 22 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-313/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21879 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-313/2020 бұйрық) сәйкес есептік нысандарына сәйкес қамтамасыз етеді.

2- тарау.АИТВ инфекциясы кезінде мамандандырылған медициналық көмек көрсететін ұйымдардың құрылымы

9. АИТВ инфекциясының профилактикасы саласындағы қызметті жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдарына:

1) АИТВ инфекциясының профилактикасы жөніндегі орталық (бұдан әрі – өңірлік АИТВ орталығы) – облыс, республикалық маңызы бар қала және астанада құрылған дербес денсаулық сақтау ұйымы;

2) АИТВ инфекциясының профилактикасы саласындағы қызметті жүзеге асыратын республикалық мемлекеттік денсаулық сақтау ұйымы (бұдан әрі – РМДСҰ) – АИТВ инфекциясы кезінде профилактикалық, консультациялық-диагностикалық және емдік көмекті және өңірлік АИТВ орталықтары мен басқа да денсаулық сақтау ұйымдарының АИТВ инфекциясының профилактикасы, оны диагностикалау және емдеу мәселелері бойынша жұмыстарына ұйымдастыру-әдістемелік басшылықты және үйлестіруді жүзеге асыратын денсаулық сақтау саласындағы ғылыми ұйым жатады.

10. Өңірлік АИТВ орталығының құрылымына:

1) ұйымдастыру-әдістемелік бөлім;

2) профилактикалық жұмыс бөлімі;

3) эпидемиологиялық бөлім;

4) емдеу-профилактикалық бөлім;

5) клиникалық-диагностикалық зертхана;

6) информатика және компьютерлік қамтамасыз ету бөлімі;

7) достық кабинеті (бұдан әрі – ДК);

8) сенім пункті (стационарлық және/немесе жылжымалы/мобильді) (бұдан әрі – СП) кіреді.

11. РМДСҰ құрылымына:

1) ақпараттық-талдамалық мониторинг және стратегиялық даму бөлімі;

2) аурулардың профилактикасы және жұртшылықпен байланыс бөлімі;

3) эпидемиологиялық мониторинг бөлімі;

4) клиникалық мониторинг бөлімі;

5) клиникалық-диагностикалық зертхана;

6) дипломнан кейінгі білім беру бөлімі;

7) ғылыми менеджмент және халықаралық ынтымақтастық бөлімі кіреді.

3-тарау. АИТВ инфекциясының профилактикасы саласындағы қызметті жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдарының негізгі міндеттері мен қызметінің бағыттары

12. Өңірлік АИТВ орталықтарының негізгі міндеттері:

1) АИТВ инфекциясы мәселелері бойынша басқа ұйымдармен және қоғамдық бірлестіктермен ұйымдастыру-әдістемелік басшылық, ведомствоаралық өзара іс-қимыл;

2) АИТВ инфекциясының профилактикасы, оны диагностикалау және емдеу жөніндегі іс-шараларды ұйымдастыру;

3) ХНТ арасында АИТВ инфекциясының таралуына іріктеу биологиялық мінез-құлықтық зерттеулер (бұдан әрі – БҚЗ) әдісімен эпидемиологиялық бақылауды қоса алғанда, өңірде профилактикалық бағдарламалардың іске асырылу тиімділігіне мониторинг жүргізу және бағалау;

4) эпидемиологиялық қадағалау мен санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыру және жүргізу;

5) АИТВ және АИТВ-мен байланысты ауруларды зертханалық диагностикалауды ұйымдастыру және жүргізу;

6) АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарды динамикалық байқау кезінде РВТ тиімділігіне және зертханалық зерттеулердің жүргізілуіне мониторинг;

7) АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарды динамикалық байқауды қамтамасыз ету және дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету;

8) халықты ҚДП-мен және ҚКП-мен қамтамасыз ету;

9) АИТВ инфекциясы мәселелері бойынша медицина қызметкерлерін даярлау;

10) АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарды емдеудің барлық кезеңдерінде сабақтастықты сақтай отырып, мамандандырылған және жоғары технологиялық медициналық қызметтермен (бұдан әрі – ЖТМҚ) қамтамасыз етуді ұйымдастыру;

11) АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарды медициналық оңалтумен және паллиативтік көмекпен қамтамасыз етуді ұйымдастыру;

12) АИТВ инфекциясының профилактикасына, оны диагностикалауға және емдеуге инновациялық медициналық технологияларды енгізу болып табылады.

13. РМДСҰ-ның негізгі міндеттері:

1) АИТВ инфекциясы саласындағы негізгі стратегиялық даму бағыттары бойынша денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органға ұсыныстар енгізу, әдістемелік ұсынымдарды, хаттамаларды (стандарттарды), есепке алу-есеп нысандарын әзірлеу, сондай-ақ бағдарламаларды, стратегиялық жоспарларды, жол карталарын әзірлеуге қатысу;

2) эпидемиологиялық қадағалау, профилактикалық бағдарламаларды іске асыру, АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарға медициналық көмек көрсету, статистикалық есепке алу мен есептілікті жүргізу мәселелері бойынша өңірлік АИТВ орталықтарының жұмысын ұйымдастыру-әдістемелік басқару және үйлестіру;

3) АИТВ инфекциясы мәселелері бойынша ғылыми-техникалық ынтымақтастық, халықаралық және үкіметтік емес ұйымдармен өзара іс-қимыл;

4) АИТВ инфекциясын диагностикалау, скринингтік, сараптамалық, арбитраждық және басқа да зерттеулерді жүргізу мақсатында зертханалық зерттеулер жүргізу, сапа менеджменті жүйесін ұйымдастыру;

5) АИТВ инфекциясының профилактикасына, оны диагностикалауға және емдеуге инновациялық медициналық технологияларды енгізу;

6) білім беру және ғылыми-зерттеу қызметін жүзеге асыру болып табылады.

4-тарау. АИТВ инфекциясы кезінде медициналық көмек көрсету тәртібі

1-параграф. АИТВ инфекциясы кезінде халыққа медициналық көмек көрсету тәртібі

14. Халық пен ХНТ арасында профилактикалық іс-шаралар "АИТВ-инфекциясының профилактикасы жөніндегі іс-шараларды жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 19 қазандағы № ҚР ДСМ-137/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21467 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-137/2020 бұйрық) сәйкес еріктілік, құпиялылық қағидаттары сақтала отырып, жүзеге асырылады.

15. АИТВ инфекциясының бар-жоғына қан алу денсаулық сақтау ұйымдарында жеке басын куәландыратын құжат бойынша немесе цифрлық құжаттар сервисінен электрондық құжат бойынша жүргізіледі. Қан үлгісі зерттеулер жүргізу үшін өңірлік АИТВ орталықтарына, РМДСҰ-ға жіберіледі.

16. АИТВ инфекциясының бар-жоғына міндетті құпия медициналық зерттеп-қарау "АИТВ-инфекциясының бар-жоғына міндетті құпия медициналық зерттеп-қарау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 27 қарашадағы № ҚР ДСМ-211/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21692 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-211/2020 бұйрық) сәйкес жүргізіледі.

17. АИТВ инфекциясы мәселелері бойынша халықты ерікті түрде анонимдік және (немесе) құпия медициналық зерттеп-қарау және оларға консультация беру "АИТВ-инфекциясының профилактикасы саласында қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік денсаулық сақтау ұйымдарында тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде АИТВ-инфекциясы мәселелері бойынша ерікті түрде анонимдік және (немесе) құпия медициналық зерттеп-қаралу және консультация алу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 25 қарашадағы № ҚР ДСМ-204/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21682 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-204/2020 бұйрық) сәйкес жүзеге асырылады.

18. АИТВ инфекциясына медициналық зерттеп-қарау тестілеуге дейінгі консультация кезінде пациенттің немесе оның заңды өкілінің тестілеуге хабардар етілген келісімін алғаннан кейін жүргізіледі.

19. Медициналық зерттеп-қарау кезінде АИТВ инфекциясы фактісін анықтаған денсаулық сақтау ұйымдары зерттеп-қаралушыны алынған нәтиже туралы жазбаша хабардар етеді, өз денсаулығын және айналасындағылардың денсаулығын сақтауға бағытталған сақтық шараларын сақтау қажеттігі туралы хабардар етеді, сондай-ақ № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрықпен бекітілген № 095/е нысан бойынша АИТВ инфекциясын жұқтырған адаммен құпия әңгімелесу парағына пациент қол қоюмен, Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 118-бабына сәйкес емделуден жалтарғаны және басқа адамдарды жұқтырғаны үшін әкімшілік және қылмыстық жауаптылық туралы ескертеді.

20. Өңірлік АИТВ орталықтары:

1) № ҚР ДСМ-211/2020 және № ҚР ДСМ-204/2020 бұйрықтарына сәйкес медициналық ұйымдардың жолдамасы бойынша және жеке жүгінген кезде халыққа АИТВ инфекциясына диагностика жүргізуді;

2) өңірде АИТВ инфекциясымен сырқаттанушылыққа және оның таралуына эпидемиологиялық мониторингті;

3) денсаулық сақтау ұйымдарына, қоғамдық бірлестіктерге және әртүрлі ведомстволарға АИТВ инфекциясының профилактикасы мәселелері бойынша медицина қызметкерлерін даярлауды қоса алғанда, әдістемелік көмек көрсетуді;

4) № ҚР ДСМ-137/2020 бұйрыққа сәйкес АИТВ инфекциясы мәселелері бойынша халықтың әртүрлі топтары мен ХНТ үшін мақсатты профилактикалық іс-шараларды жүзеге асырады.

2-параграф. АИТВ инфекциясы кезінде халықтың негізгі топтарына медициналық көмек көрсету тәртібі

21. Өңірлік АИТВ орталықтары:

1) № ҚР ДСМ-137/2020 бұйрыққа сәйкес ХНТ арасында БҚЗ әдісімен АИТВ инфекциясының таралуына эпидемиологиялық бақылауды ұйымдастыру және жүргізуді;

2) медициналық және үкіметтік емес ұйымдарда орналасқан стационарлық сенім пункттерінде және мобильді сенім пункттерінде аутрич жұмыскерлер мен әлеуметтік жұмыскерлерді тарта отырып, ХНТ-ға профилактикалық қызметтерді ұсынуды;

3) медициналық және үкіметтік емес ұйымдарда орналасқан ДК-де аутрич жұмыскерлер мен әлеуметтік жұмыскерлерді тарта отырып, ХНТ-ға консультациялық-диагностикалық көмекті (бұдан әрі – КДК) ұсынуды;

4) медициналық ақпараттық жүйелермен (БҚЗ және КЖЕДБ) жұмыс істеуді жүзеге асырады.

22. СП пунктінде:

1) ХНТ-ны АИТВ инфекциясына экспресс-тестілеу әдісімен зерттеп-қарау, экспресс-тестілеу нәтижесі оң болған жағдайда немесе АИТВ-ға экспресс-тесттер болмаған кезде кейіннен басқа зерттеу әдістерімен зерттеп-қарауды;

2) № ҚР ДСМ-137/2020 бұйрыққа сәйкес шығыс материалдарын беруді;

3) жыныстық жолмен берілетін инфекциялар (бұдан әрі – ЖЖБИ), вирустық гепатиттер, АИТВ инфекциясының ҚДП және ҚКП диагностикасы мен емдеуге мұқтаж адамдарды ДК-ге жіберуді жүзеге асырады.

23. ДК-де ТМККК шеңберінде:

1) ХНТ-ны АИТВ инфекциясына экспресс-тестілеу әдісімен зерттеп-қарау, экспресс-тестілеу нәтижесі оң болған жағдайда немесе АИТВ-ға экспресс-тесттер болмаған кезде пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен № ҚР ДСМ-137/2020 бұйрыққа сәйкес бірегей сәйкестендіру кодын беру мүмкіндігімен кейіннен басқа зерттеу әдістерімен зерттеп-қарау;

2) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен № ҚР ДСМ-137/2020 бұйрыққа сәйкес бірегей сәйкестендіру кодын беру мүмкіндігімен, тиісті КХ ұсынымдарына сәйкес көрсетілімдер бойынша ХНТ-ны В және С вирустық гепатиттеріне (бұдан әрі – ВВГ, СВГ) зерттеп-қарауды;

3) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен № ҚР ДСМ-137/2020 бұйрыққа сәйкес бірегей сәйкестендіру кодын беру мүмкіндігімен, тиісті КХ ұсынымдарына сәйкес ҚДП өткізу;

4) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен № ҚР ДСМ-137/2020 бұйрыққа сәйкес бірегей сәйкестендіру кодын беру мүмкіндігімен, тиісті КХ ұсынымдарына сәйкес ҚКП өткізу;

5) пациенттің немесе оның заңды өкілінің КХ-ға сәйкес хабардар етілген келісімінен кейін, оның ішінде қашықтықтан көрсетілетін медициналық қызметтерді пайдалана отырып, ҚДП, ҚКП-ға адамдарды есепке алу және динамикалық байқау;

6) мынадай жағдайларда: клиенттің қайтыс болуы, басқа облысқа немесе елге кету, ҚДП, ҚКП үшін препараттарды жазып берудің жоспарланған күнінен бастап 3 ай ішінде динамикалық байқауға келмеу, АИТВ жұқтыру қаупінің төмендетуге әкелетін өмірлік жағдайдың өзгеруі, РВҚП төзбейтін уыттылық, тағайындалған дозалау режимін немесе кейіннен, АИТВ жұқтыруын байқау үшін жоспарлы баруды тұрақты түрде сақтамауы ҚДП, ҚКП-ға адамдарды динамикалық байқаудан шығару;

7) № ҚР ДСМ-244/2020 бұйрыққа сәйкес медициналық құжаттаманы ресімдеуді және № ҚР ДСМ-175/2020, № ҚР ДСМ-313/2020 бұйрықтарымен бекітілген нысандар бойынша есептерді ұсынуды;

8) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен: ПТР әдісімен ВВГ, СВГ зерттеп-қарау нәтижесі оң болған кезде ХНТ арасынан пациенттерге инфекционист дәрігердің;

тиісті КХ ұсынымдарына сәйкес АИТВ инфекциясына зерттеп-қарауды одан әрі бақылау арқылы ҚКП-ға мұқтаж клиенттерге эпидемиолог дәрігердің;

көрсетілімдер бойынша (ХНТ жүгіну, ҚДП үзу, ҚКП-ға мұқтаж адамдар) психологтың/психотерапевттің;

көрсетілімдер бойынша ҚДП алатын клиенттерге (түзетуге келмейтін препараттарға төзбеушілік) инфекционист дәрігердің;

көрсетілімдер бойынша акушер-гинеколог дәрігердің консультациясын қамтамасыз етуді;

9) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен тиісті клиникалық хаттамалардың ұсынымдарына сәйкес көрсетілімдер бойынша КГН өкілдерін мерез, хламидиоз, трихомониаз, гонорея, жыныс мүшелерінің герпестік инфекциясы, микоплазма, уреаплазма, аралық перинея, вульва және қынаптың қабыну ауруларын диагностикалау және емдеу үшін зерттеп-қараудан өткізуді;

10) "Рецепттерді жазып беру, есепке алу және сақтау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 2 қазандағы № ҚР ДСМ-112/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21493 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-112/2020 бұйрық) сәйкес АИТВ инфекциясы кезінде ЖЖБИ, ҚДП, ҚКП емдеуге арналған препараттарға дерматовенеролог немесе акушер-гинеколог дәрігердің рецепттерді жазып беруді;

11) СВГ, ВВГ сапалы ПТР тест нәтижесі оң пациентті № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрықпен бекітілген 052/е-нысан бойынша пациенттің амбулаториялық картасының (белгіленген диагноз, зерттеп-қарау нәтижелері, қағаз тасығыштағы емдеу жөніндегі ұсынымдар) үзінді көшірмесімен бекітілген жеріндегі медициналық ұйымның учаскелік дәрігеріне жолдама беруді;

12) жиынтық есеп үшін есеп-қисапты өңірлік АИТВ орталығының жауапты маманына енгізу үшін ұсынумен ҚДП және ҚКП-ға арналған РВҚП-ға қажеттілікті қалыптастыруды жүзеге асырады.

24. Дерматовенеролог дәрігердің 1,0 ставкасына пациенттер санын есептеуді МҰ жүзеге асырады, бірақ 15 пациенттен аспауы тиіс. КДК орташа есеппен 1 пациентке - кемінде 20 минут. 1 жұмыс күніне 18 пациенттен (8 сағат), жұмыс аптасының 38 сағат жұмыс уақытында 90 пациенттен болуы керек, ХНТ-мен ағарту жұмыстарын жүргізуге аптасына 2 сағат.

25. Дерматовенеролог дәрігер болмаған кезде емдеуші дәрігердің жекелеген функциялары кеңейтілген практиканың орта медицина қызметкеріне:

1) АИТВ инфекциясы, ВВГ, СВГ, ЖЖБИ, ҚДП, ҚКП мәселелері бойынша консультация беру;

2) мейіргерлік диагноз қою;

3) дәрігердің тағайындауы бойынша зертханалық зерттеулер үшін биологиялық материалдар алу;

4) мейіргерлік араласуларды орындау;

5) диагностикалық зерттеулердің нәтижелерін бағалау;

6) дәрігердің тағайындауы бойынша рецепттерді жазып беру;

7) есепке алу-есептік медициналық құжаттаманы жүргізу жүктеледі.

3-параграф. АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарға амбулаториялық, стационарлық және стационарды алмастыратын жағдайларда медициналық көмек көрсету тәртібі

26. МСАК көрсететін медициналық ұйымдар АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдар үшін мынадай іс-шараларды жүзеге асырады:

1) аралас, қосарласқан және фондық аурулар кезінде "Қазақстан Республикасында медициналық-санитариялық алғашқы көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2023 жылғы 30 наурыздағы № 49 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 32160 болып тіркелген) сәйкес МСАК көрсету;

2) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен АИТВ-инфекциясын жұқтырған фертильді жастағы әйелдер контрацепциясы;

3) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен өңірлік АИТВ орталықтарының мамандарымен бірлесіп, АИТВ инфекциясын жұқтырған жүкті әйелдерді және олардан туған балаларды динамикалық байқау;

4) АИТВ инфекциясын жұқтырған жүкті және бала емізетін әйелдерді отбасын жоспарлау, жүктілікті сақтау немесе үзу, емшек сүтімен немесе жасанды тамақтандыруды қолдау мәселелері туралы хабардар ету;

5) емшек сүтімен тамақтандырудан бас тартқан жағдайда босанған әйелдің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен лактацияны дәрі-дәрмекпен басу;

6) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен жүкті әйелдердің, босанатын әйелдердің, бала емізетін аналардың және АИТВ-инфекциясын жұқтырған әйелдерден туған балалардың РВҚП қабылдауын бақылау;

7) АИТВ инфекциясын жұқтырған аналардан туған балаларды № ҚР ДСМ-89 бұйрығына сәйкес және № ҚР ДСМ-75 бұйрығымен бекітілген тізбеге сәйкес бейімделген сүт қоспаларымен қамтамасыз ету;

8) "Қазақстан Республикасында педиатриялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2022 жылғы 15 наурыздағы № ҚР ДСМ-25 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 27182 болып тіркелген) сәйкес АИТВ инфекциясын жұқтырған аналардан туған балаларға оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен патронаждық бару;

9) өз бетінше жүгінген кезде АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдар арасында туберкулезді ерте анықтау мақсатында жыл сайын флюорографиялық скрининг жүргізу;

10) "Туберкулез профилактикасы жөніндегі іс-шараларды жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 30 қарашадағы № ҚР ДСМ-214/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21695 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-214/2020 бұйрық) сәйкес пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен латентті туберкулез инфекциясын профилактикалық емдеу;

11) "Созылмалы аурулары бар адамдарға медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру, байқаудың мерзімділігі мен мерзімдерін, диагностикалық зерттеулердің міндетті минимумы мен еселігі қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 23 қазандағы № ҚР ДСМ-149/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21513 болып тіркелген) сәйкес көрсетілімдер бойынша аралас, қосарласқан және фондық аурулар бейіні бойынша, оның ішінде динамикалық байқау шеңберінде бейінді мамандардың қабылдауы және консультациясы;

12) қосарласқан жіті ауру және/немесе созылмалы ауруды динамикалық байқау шеңберінде клиникалық-диагностикалық зерттеулер жүргізу;

13) МӘМС және/немесе ТМККК бойынша КХ-ға сәйкес келетін ұсынымдарға сәйкес медициналық көмек көрсету шеңберінде қосарласқан ауруды емдеу;

14) № ҚР ДСМ-112/2020 бұйрыққа сәйкес дәрілік препараттарға рецепттерді жазып беру;

15) № ҚР ДСМ-75 бұйрықпен бекітілген тізбе бойынша қосарласқан ауруларды емдеу үшін тегін дәрілік препараттармен қамтамасыз ету;

16) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен, өңірлік АИТВ орталығының инфекционист дәрігерінің тағайындауымен, № ҚР ДСМ-89 бұйрыққа сәйкес, № ҚР ДСМ-75 бұйрықпен бекітілген тізбе бойынша АИТВ инфекциясын емдеу үшін тегін дәрілік препараттармен қамтамасыз ету;

17) "Медициналық-әлеуметтік сараптама жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 29 маусымдағы № 260 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 32922 болып тіркелген) сәйкес АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарды медициналық-әлеуметтік сараптамаға жіберу;

18) "Медициналық оңалту көрсетудің қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 7 қазандағы № ҚР ДСМ-116/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21381 болып тіркелген) сәйкес медициналық оңалтуды және "Паллиативтік медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 27 қарашадағы № ҚР ДСМ-209/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21687 болып тіркелген) сәйкес паллиативтік көмекті ұйымдастыру және жүргізу;

19) "Халыққа профилактикалық екпелерді ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2023 жылғы 21 қыркүйектегі № 150 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 33463 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-150 бұйрық) сәйкес пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен профилактикалық екпелерді жүргізу;

20) "Скринингтік зерттеулерден өтуге жататын нысаналы топтарды, сондай-ақ осы зерттеулерді жүргізу қағидаларын, көлемі мен мерзімділігін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 30 қазандағы № ҚР ДСМ-174/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21381 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-174/2020 бұйрық) сәйкес пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен скринингтік зерттеулерді ұйымдастыру және жүргізу.

27. Өңірлік АИТВ орталықтары:

1) АИТВ инфекциясының анықталған жағдайлары, оның ішінде шетел азаматтарында анықталған жағдайлар бойынша оның барысында "Халық арасында АИТВ инфекциясын жұқтыру жағдайларын тергеп-тексеру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 3 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-231/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21725 болып тіркелген) сәйкес құпиялылықты сақтай отырып және эпидемиологиялық зерттеп-қарау картасын толтырып, инфекция жұқтырған адамға сауалнама және АИТВ инфекциясына оң нәтижесімен жазбаша таныстыру жүргізілетін эпидемиологиялық тергеп-тексеруді;

2) пациеттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен серіктестерін индекстік тестілеуді;

3) тиісті КХ ұсынымдарына сәйкес ТМККК шеңберінде бөлінген бюджет қаражатының лимиті шегінде оның ішінде қашықтықтан медициналық қызметтерді пайдалана отырып, медициналық көмекті ұйымдастыруды;

4) тиісті КХ ұсынымдарына сәйкес ТМККК шеңберінде бөлінген бюджет қаражатының лимиті шегінде РВТ тиімділігіне зертханалық мониторинг және басқа да зерттеулер жүргізуді;

5) осы Стандартқа 1-қосымшаға сәйкес АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарға ұсынылатын консультациялық-диагностикалық көрсетілетін қызметтер тізбесін орындауды қамтамасыз етуді;

6) динамикалық байқаудан шығару мына жағдайларда жүзеге асырылады:

пациенттің қайтыс болуы;

өңірлік АИТВ орталыққа бекітілу орнын ауыстыру;

емдеуден және басқа да медициналық араласулардан ақпараттандырылған бас тартуды беру;

ЭБ МАЖ-де тіркелген өңірлік АИТВ орталық маманының белсенді шақыруымен пациенттің жоспарлы қабылдауға 2 жылдан астам уақыт ішінде келмеуі;

7) соңғы тұрғылықты мекенжайына бару, МСАК көрсететін медициналық ұйымдарға жүгіну және құпиялылықты сақтай отырып, ішкі істер органдарына бір рет сұрау салу арқылы бақылаудан айырылған пациенттерді іздестіруді (жылына бір рет);

8)ТМККК шеңберінде РВҚП және АИТВ-мен байланысты ауруларды профилактикалық емдеуге арналған препараттармен қамтамасыз етуді;

9) вирустық супрессияға қол жеткізбеген пациенттерге 1 айдан асырмай, тұрақты пациенттерге 3 айға, пациент Қазақстан Республикасынан тыс жерлерге немесе тұрақты тұратын жерінен кету туралы өтінішпен жазбаша өтініш жасаған кезде 3 айдан асырмай РВҚП беру;

10) пациент емдеуді 30 күнге және одан да көп уақытқа үзген кезде жүргізілетін РВТ-ны тоқтату;

11) № ҚР ДСМ-112/2020 бұйрыққа сәйкес РВҚП-ға және АИТВ-мен байланысты ауруларды профилактикалық емдеуге арналған препараттарға рецепт жазып беру;

12) тиісті КХ ұсынымдарына сәйкес ТМККК шеңберінде бөлінген бюджет қаражатының лимиті шегінде АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарды емдеу үшін РВҚП-ға қажеттілікті қалыптастыруды;

13) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен тиісті КХ ұсынымдарына сәйкес АИТВ-мен байланысты ауруларды профилактикалық емдеуді іріктеу және тағайындауды;

14) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен № ҚР ДСМ-214/2020 бұйрыққа сәйкес латентті туберкулез инфекциясын профилактикалық емдеуді;

15) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен № ҚР ДСМ-150 бұйрыққа сәйкес профилактикалық екпелер жүргізу үшін МСАК көрсететін медициналық ұйымдарына қайта жіберуді;

16) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен РВТ-ға бейімділікті арттыру мақсатында медициналық-әлеуметтік көмек қолдауды;

17) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен тиісті КХ ұсынымдарына сәйкес ВВГ және СВГ (қосарласқан ауыр аурулары бар жағдайларды қоспағанда) диагностикалауды, емдеуді және вирусқа қарсы емдеу мониторингін жүргізуді;

18) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен фертильді жастағы әйелдерді контрацепцияға МСАК көрсететін медициналық ұйымдарға қайта жіберуді;

19) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен КХ-ға сәйкес АИТВ инфекциясын жұқтырған жүкті әйелдерді және олардан туған балаларды МСАК көрсететін медициналық ұйымдардың мамандарымен бірлесіп динамикалық байқау;

20) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарды аралас және қосарласқан ауруларды диагностикалау және емдеу үшін МСАК көрсететін медициналық ұйымдарға қайта жіберу және туберкулезді ерте анықтау мақсатында жыл сайын флюорографиялық скрининг жүргізу, ҚР ДСМ-174/2020 бұйрығының тізбесіне сәйкес скринингтік зерттеулер медициналық оңалту және паллиативтік көмек қызметтерін алуды;

21) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен құжаттарды дайындау және пациентті медициналық-әлеуметтік сараптамаға жіберу үшін МСАК көрсететін медициналық ұйымдардың дәрігерлеріне амбулаториялық картадан үзінді көшірме беруді;

22) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен АИТВ-мен байланысты аурулардың профилактикасын, диагностикалауды және емдеуді қамтамасыз етуде МСАК көрсететін медициналық ұйымдардың мамандарымен өзара іс-қимылды;

23) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен көрсетілімдер бойынша медициналық-әлеуметтік көмек көрсету кезінде әлеуметтік жұмыскерлерді, психологтарды және МСАК көрсететін медициналық және үкіметтік емес ұйымдардың басқа да мамандарын тартуды;

24) ҚР ДСМ медициналық ақпараттық жүйелерінде жұмысты;

25) МАЖ ЭЖ АИТВ инфекциясын жұқтырған пациенттердің деректерін енгізу және мониторингті;

26) № ҚР ДСМ-175/2020 және № ҚР ДСМ-313/2020 бұйрықтарға сәйкес есепке алу және есептілік құжаттамасының нысандарын, оның ішінде медициналық ақпараттық жүйелерді пайдалана отырып толтыруды жүзеге асырады.

28. Инфекционист дәрігердің пациентті алғашқы қабылдау ұзақтығы 40 минуттан аспайды, динамикалық байқауда тұратын пациентті қабылдау ұзақтығы 30 минуттан аспайды.

29. Инфекционист дәрігер болмаған кезде емдеуші дәрігердің жекелеген функциялары кеңейтілген практиканың орта медицина қызметкеріне жүктеледі:

1) репродуктивті денсаулық, емшек сүтімен тамақтандыру, балаларға күтім жасау, скринингтік зерттеулер және индекстік тестілеу мәселелері бойынша консультация;

2) мейіргердің диагноз қоюы;

3) дәрігердің тағайындауы бойынша зертханалық зерттеулер үшін биологиялық материалдар алу;

4) мейіргерлік араласуларды орындау;

5) диагностикалық зерттеулердің нәтижелерін бағалау;

6) дәрігердің тағайындауы бойынша рецепттерді жазып беру;

7) есепке алу-есептік медициналық құжаттаманы жүргізу.

30. АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарға медициналық көмек көрсететін ұйымдар қосымша консультациялық-диагностикалық қызметтер көрсету мақсатында "Тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде медициналық көмек көрсету бойынша денсаулық сақтау субъектілерінен көрсетілетін қызметтерді сатып алу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 8 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-242/2020 бұйрығында (Нормативтік құқықтық актілер тізілімінде № 21744 болып тіркелген) айқындалған тәртіппен бірлесіп орындаушыларды тартуы мүмкін.

31. Босандыру көмегін көрсететін медициналық ұйымдар:

1) АИТВ-ға экспресс-тест нәтижесі оң болған, босанатын әйелді босану кезінде КХ ұсынымдарына сәйкес зерттеп-қарау және қадағалап-қарауды;

2) АИТВ инфекциясына экспресс-тест нәтижесі оң болған жағдайда биологиялық материал алуды, одан әрі өңірлік АИТВ орталығына хабарлай отырып, материал жиналған сәттен бастап 12 сағат ішінде өңірлік АИТВ орталығының зертханасына жеткізуді;

3) жүкті, босанған немесе бала емізетін аналарды дұрыс тамақтану, отбасын жоспарлау, жүктілікті сақтау немесе үзу, емшек сүтімен немесе жасанды тамақтандыруды қолдау мәселелері бойынша хабардар етуді;

4) тиісті КХ ұсынымдарына сәйкес босанатын әйелдердің босануын қадағалап-қарауды;

5) емшек сүтімен тамақтандырудан бас тартқан жағдайда босанатын әйелдің немесе оның заңды өкілінің жазбаша хабардар етілген келісімінен кейін лактацияны дәрі-дәрмекпен басуды;

6) АИТВ инфекциясын жұқтырған әйелдерден туған балаларды белгіленген тамақтандыру нормаларына сәйкес бейімделген сүт қоспаларымен қамтамасыз етуді;

7) өңірлік АИТВ орталықтарының мамандарымен бірлесіп, АИТВ инфекциясын жұқтырған әйелдерден туған балаларды күту, санитариялық қауіпсіздік нормалары мен баланың энергетикалық қажеттілігін ескере отырып, балалардың қосымша тағамын уақтылы енгізу және оларды практикалық дайындау, профилактикалық емдеу үшін РВҚП қабылдау және аналар мен олардың отбасы мүшелерінде ата-аналардың дағдыларын қалыптастыру мәселелері бойынша консультацияны;

8) жүкті әйелдің, босанатын әйелдің, бала емізетін ананың және оның жаңа туған баласының РВҚП қабылдауын бақылауды;

9) АИТВ инфекциясын жұқтырған әйелден туған баланың АИТВ инфекциясына зерттеп-қарауды жүргізу үшін қан үлгісін/капилляр қанының құрғақ тамшысын туған сәттен бастап алғашқы 48 сағат ішінде алуды, одан әрі биологиялық материалды алған сәттен бастап 12 сағаттан кешіктірмей өңірлік АИТВ орталыққа материалды жеткізуді жүзеге асырады.

32. Стационарды алмастыратын жағдайларда медициналық көмек "Қазақстан Республикасында стационарды алмастыратын жағдайларда медициналық көмек көрсету стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2023 жылғы 7 маусымдағы № 106 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 32740 болып тіркелген) сәйкес жүзеге асырылады.

33. Стационарлық емдеу үшін пациентте көрсетілімдер болған кезде медициналық көмек "Қазақстан Республикасында стационарлық жағдайларда медициналық көмек көрсету стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2022 жылғы 24 наурыздағы № ҚР ДСМ-27 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 27218 болып тіркелген) сәйкес жүзеге асырылады.

34. Мамандандырылған медициналық көмек "Мамандандырылған, оның ішінде жоғары технологиялық медициналық көмек көрсету қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 8 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-238/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21746 болып тіркелген) сәйкес көрсетіледі.

35. Жедел медициналық жәрдем "Жедел медициналық жәрдем, оның ішінде медициналық авиацияны тарта отырып көрсету қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 30 қарашадағы № ҚР ДСМ-225/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21713 болып тіркелген) сәйкес жүзеге асырылады.

36. Медициналық ұйымдардың сұранысы бойынша өңірлік АИТВ орталықтарының және РМДСҰ мамандары АИТВ инфекциясын анықтау және АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарды емдеу жағдайлары бойынша консультация береді.

37. Динамикалық байқау, РВҚП беру пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен, өңірлік АИТВ орталығы мамандарының консультациялық қолдауымен МСАК көрсететін медициналық ұйымдарында жүргізіледі.

38. АИТВ-инфекциясын жұқтырған адамдарға стационарлық медициналық көмек көрсету шеңберінде медициналық ұйымдар:

1) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен өңірлік АИТВ орталықтары мамандарының консультациясын;

2) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен көрсетілімдер бойынша зертханалық зерттеулерге арналған биологиялық материал алуды;

3) пациенттің немесе оның заңды өкілінің хабардар етілген келісімімен АИТВ-инфекциясын жұқтырған адамдардың РВҚП қабылдауын бақылауды;

4) өңірлік АИТВ орталықтарының мамандарының ұсынымдарын орындауды ұйымдастыруды қамтамасыз етеді.

39. РМДСҰ:

1) АИТВ-инфекциясының профилактикасы, эпидемиологиясы, диагностикасы және емдеу мәселелері бойынша өңірлік АИТВ орталықтары мен медициналық ұйымдарға консультациялық, ұйымдастырушылық-әдістемелік көмек көрсетуді;

2) эпидемиологиялық тергеп-тексеру сапасына мониторинг жүргізе отырып, өңірлік АИТВ орталықтарынан қанның бастапқы оң үлгілерін верификациялау бойынша зертханалық зерттеулерді;

3) медициналық ұйымдардың жолдамасы бойынша АИТВ-инфекциясын диагностикалауды;

4) № ҚР ДСМ-211/2020 бұйрыққа сәйкес АИТВ-инфекциясын жұқтырған әйелдерден туған балаларда АИТВ-ны ерте диагностикалауды;

5) өңірлік АИТВ орталықтарының жолдамасымен КХ ұсынымдарына сәйкес РВҚП-ға АИТВ дәріге көнбейтінін анықтауға зерттеуді;

6) өңірлік АИТВ орталықтары динамикалық байқауда тұратын адамдар, ДК-ге жүгінген адамдар және АИТВ-инфекциясына зерттеп-қаралған адамдар үшін көрсетілетін қызметтердің жоспарланатын көлемін, ретровирусқа қарсы препараттармен дәрілік қамтамасыз етудің болжамды көлемін келісуді;

7) халықаралық ұсынымдарды ескере отырып, КХ-ны тұрақты, жоспарлы түрде қайта қарауды жүзеге асырады.

5-тарау. АИТВ инфекциясының профилактикасы саласындағы қызметті жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдарының ұсынылатын штат нормативтері және олардың жарақтандырылуы

40. АИТВ инфекциясының профилактикасы саласындағы қызметті жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдарының ұсынылатын штат нормативтері осы Стандартқа 2-қосымшаға сәйкес жүзеге асырылады.

41. Әкімшілік-шаруашылық, инженерлік-шаруашылық және өзге де персоналдың штат саны "Денсаулық сақтау ұйымдары және (немесе) олардың құрылымдық бөлімшелері үшін үлгілік штаттар мен штаттық нормативтерін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2025 жылғы 30 маусымдағы № 419 бұйрығына сәйкес белгіленеді (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 211921 болып тіркелген).

42. АИТВ инфекциясының профилактикасы саласындағы қызметті жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдарын медициналық бұйымдармен жарақтандырудың ұсынылатын тізбесі осы Стандартқа 3-қосымшаға сәйкес жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасында АИТВ инфекциясы кезінде медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартына 1-қосымша

АИТВ инфекциясын жұқтырған адамдарға консультациялық-диагностикалық көрсетілетін қызметтердің ұсынылатын тізбесі

Көрсетілетін қызмет атауы	Орындау еселігі
Қарап-тексеру (қабылдау/консультация)
Орта медицина қызметкері	СД4 ≤350 және/немесе ВЖ≥50 лейкоциттердің абсолютті саны деңгейімен пациенттерге 3 айда 1 рет; СД4 ≥350 және/немесе ВЖ≤50 лейкоциттердің абсолютті санының бір еселік деңгейімен пациенттерге 6 айда 1 рет; СД4≥350 және ВЖ≤50 лейкоциттердің абсолютті саны деңгейімен бірізді екі еселенген нәтижесімен пациенттерге жылына 1 рет.
Инфекционист дәрігер (емдеуші дәрігер)	СД4 ≤350 және/немесе ВЖ≥50 лейкоциттердің абсолютті саны деңгейімен пациенттерге 3 айда 1 рет; СД4 ≥350 және/немесе ВЖ≤50 лейкоциттердің абсолютті санының бір еселік деңгейімен пациенттерге 6 айда 1 рет; СД4 ≥350 және ВЖ≤50 лейкоциттердің абсолютті саны деңгейінің бірізді екі еселенген нәтижесімен пациенттерге жылына 1 рет.
Бейінді мамандардың (дерматовенеролог, акушер-гинеколог, фтизиатр, басқалар) қарап-тексеруі	Есепке қою кезінде, бұдан әрі көрсетілімдер бойынша; көрсетілімдер бойынша басқа мамандар.
Зертханалық-диагностикалық зерттеулер
Тромбоциттермен жалпы қан талдауы	СД4 ≤350 және/немесе ВЖ≥50 лейкоциттердің абсолютті саны деңгейімен пациенттерге 3 айда 1 рет; СД4 ≥350 және/немесе ВЖ≤50 лейкоциттердің абсолютті санының бір еселік деңгейімен пациенттерге 6 айда 1 рет; СД4 ≥350 және ВЖ≤50 лейкоциттердің абсолютті санының деңгейінің бірізді екі еселенген нәтижесімен пациенттерге жылына 1 рет.
Жалпы несеп талдауы	СД4 ≤350 және/немесе ВЖ≥50 лейкоциттердің абсолютті саны деңгейімен пациенттерге 3 айда 1 рет; СД4 ≥350 және/немесе ВЖ≤50 лейкоциттердің абсолютті санының бір еселік деңгейімен пациенттерге 6 айда 1 рет; СД4 ≥350 және ВЖ≤50 лейкоциттердің абсолютті санының деңгейінің бірізді екі еселенген нәтижесімен пациенттерге жылына 1 рет.
Биохимиялық қан талдауы: аланинаминотрансфераза, аспартатаминотрансфераза, фракциялар бойынша билирубин, креатинин, несепнәр, холестерин, триглицеридтер, липаза, амилаза, сілтілік фосфатаза, лактатдегидрогеназа, глюкоза, несепнәр, ақуыз	СД4 ≤350 және/немесе ВЖ≥50 лейкоциттердің абсолютті саны деңгейімен пациенттерге 3 айда 1 рет; СД4 ≥350 және/немесе ВЖ≤50 лейкоциттердің абсолютті санының бір еселік деңгейімен пациенттерге 6 айда 1 рет; СД4 ≥350 және ВЖ≤50 лейкоциттердің абсолютті саны деңгейінің бірізді екі еселенген нәтижесімен пациенттерге жылына 1 рет.
Серологиялық қан талдауы: В және С гепатитіне иммуноферментті/иммунохемилюминисцентті/иммунохроматографиялық/ электрохемилюминисцентті талдау	Жаңадан анықталған пациенттерге және бұрын ВВГ және СВГ нәтижелері теріс пациенттерге жылына 1 рет.
ИФТ әдісімен қан сарысуында Treponema pallidum-ға жиынтық антиденелерді анықтау	жылына 1 рет
Полимеразды-тізбекті реакция: қан плазмасында АИТВ РНҚ-ны сандық айқындау (вирустық жүктемені айқындау)	ВЖ>50 деңгейімен пациенттерге 3 айда 1 рет; ВЖ≤50 деңгейі бір еселік деңгейімен пациенттерге 6 айда 1 рет; ВЖ≤50 деңгейінің бірізділікпен екі еселік нәтижесімен пациенттерге жылына 1 рет.
Генотиптеу әдісімен ретровирусқа қарсы препараттарға АИТВ-ның дәріге көнбеуін айқындау	РВТ басталғанға дейін қайта анықталған пациенттерге және бірізділікпен екі еселік нәтижесімен ВЖ >500 және бейімділігі ≥95% пациенттер.
HLA-B*5701 аллельді тасымалдауға тестілеу	Құрамында Абакавиры бар РВТ схемаларын тағайындау алдында.
В вирусты гепатитіне (HBV-ДНҚ) сапалық талдау;	HbsAg-ға ИФТ/ИХЛТ/ИХТ/ЭХЛТ оң нәтиже болғанда.
С вирустық гепатитіне ПТР (HCV-RNA) сапалық талдау	anti-HCV ИФТ/ИХЛТ/ИХТ/ЭХЛТ оң нәтиже болғанда.
Иммундық фенотиптеу: СД4 лимфоциттер санын анықтау (абсолютті және пайыздық).	СД4 ≤350 лейкоциттердің абсолютті саны деңгейімен пациенттерге 3 айда 1 рет; СД4 ≥350 лейкоциттердің абсолютті санының бір реттік деңгейімен пациенттерге 6 айда 1 рет; СД4 ≥350 лейкоциттердің абсолютті саны деңгейінің бірізді екі еселік нәтижесімен пациенттерге жылына 1 рет.
Аспаптық зерттеу әдістері
Іш қуысы ағзаларын ультрадыбыстық зерттеу	көрсетілімдер бойынша.
Кеуде ағзаларының флюорографиясы	Жылына 1 рет.
Электрокардиограмма	Көрсетілімдер бойынша.

Қысқартулар:

1) АИТВ – адамның иммун тапшылығы вирусы; 2) ВГВ – В вирусты гепатиті;

3) ВЖ – вирустық жүктеме;

4) ДНҚ – дезоксирибонуклеин қышқылы;

5) ИФТ – иммуноферменттік талдау;

6) ИХТ – иммунохроматографиялық талдау;

7) ИХЛТ – иммунохемилюминесцентті талдау;

8) РВТ – ретровирусқа қарсы терапия;

9) РНҚ – рибонуклеин қышқылы;

10) СВГ – С вирустық гепатиті;

11) CД4 – иммуноглобулин үлкен тұқымдасының мономерлі трансмембраналық гликопротеині;

12) ЭХЛТ – электрохемилюминесцентті талдау;

13) HLA – Human Leukocyte Antigens – гендер кешені;

14) HBV-ДНК – В вирусты гепатитінің ДНҚ;

15) HCV-RNA – С вирусты гепатитінің РНҚ;

16) HbsAg – В вирусты гепатитінің беткейлік антигенге қарсы антиденелер;

17) anti-HCV – С вирусты гепатитіне жиынтық антидене.

Қазақстан Республикасында АИТВ инфекциясы кезінде медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартына 2-қосымша

АИТВ инфекциясының профилактикасы саласындағы қызметті жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдарының ұсынылатын штат нормативтері

Лауазымдардың атауы	Лауазым саны (штат бірліктері)
Емдеу-профилактикалық бөлім
Емдеу-профилактикалық бөлімнің меңгерушісі – инфекционист дәрігер	1 лауазым
Аға мейіргер	1 лауазым
Инфекционист дәрігер	динамикалық байқаудағы пациенттер саны 360-қа дейін болғанда 1 лауазым
Балалар инфекционист дәрігері/ педиатр	Бір күнде кемінде 15 пациент қабылдаған жағдайда 1 лауазым
Дерматовенеролог дәрігер	Бір күнде кемінде 15 пациент қабылдаған жағдайда 1 лауазым
Акушер-гинеколог дәрігер	Бір күнде кемінде 15 пациент қабылдаған жағдайда 1 лауазым
Психотерапевт дәрігер (немесе психолог)	Кемінде 1 лауазым
Фтизиатр дәрігер	Бір күнде кемінде 15 пациент қабылдаған жағдайда 1 лауазым
Терапевт дәрігер/жалпы практика дәрігері	Бір күнде кемінде 15 пациент қабылдаған жағдайда 1 лауазым
Нарколог дәрігер	Бір күнде кемінде 15 пациент қабылдаған жағдайда 1 лауазым
Клиникалық фармаколог/фармацевт	Бір күнде кемінде 15 пациент қабылдаған жағдайда 1 лауазым
Провизор	1 лауазым
Мейіргер	1 бейінді маман лауазымына 1 лауазым
Қан алу кабинетінің/емшара кабинетінің мейіргері	1 қан алу кабинетіне/емшара жасау кабинетіне кемінде 1 лауазым
Психикалық-әлеуметтік консультация беру кабинетінің маманы	Бір күнде кемінде 15 пациент қабылдаған жағдайда 1 лауазым
Патронаждық мейіргер	1 учаскеге 2 мейіргер лауазымы
Санитар	1 лауазым: еденнің 250 шаршы метріне
Әлеуметтік жұмыскер	Бір күнде кемінде 15 пациент қабылдаған жағдайда 1 лауазым
Диагностикалық зертхана
Зертхана меңгерушісі/басшысы	1 лауазым
Аға зертханашы	1 лауазым
Сапа жөніндегі менеджер	1 лауазым
Серология бөлімі	Бригада: 1 дәрігер/зертхана маманы, 2 зертханашы, 1 тіркеуші, Жүктеме: бір жұмыс күні ішінде 270 сериялық немесе 120 сериялық зерттеу және 60 бірлік зерттеу.
Зертханашы дәрігер/зертхана маманы	Бір күнгі жүктеме есебінен
Зертханашы	Бір күнгі жүктеме есебінен
Тіркеуші	Бір күнгіе жүктеме есебінен
Санитар	1 лауазым
Клиникалық-биохимиялық зерттеулер бөлімшесі
Зертханашы дәрігер/зертхана маманы	1 лауазым
Зертханашы	1 лауазым
Санитар	1 лауазым
Иммунологиялық зерттеулер бөлімшесі
Зертханашы дәрігер/зертхана маманы	1 лауазым
Зертханашы	1 лауазым
Полимеразды тізбекті реакция бөлімшесі
Зертханашы дәрігер/зертхана маманы	1 лауазым
Зертханашы	2 лауазым
Тіркеуші	1 лауазым
Санитар	1 лауазым
АИТВ-ның генотиптеу және дәрі-дәрмекке төзімділігін анықтау бөлімшесі (РМДСҰ)
Зертханашы дәрігер/зертхана маманы	2 лауазым
Зертханашы	2 лауазым
Тіркеуші	1 лауазым
Санитар	1 лауазым
АИТВ инфекциясын верификациялау бөлімшесі (РМДСҰ)
Дәрігер-зертханашы/зертхана маманы	2 лауазым
Зертханашы	2 лауазым
Тіркеуші	1 лауазым
Санитар	1 лауазым
Информатика және компьютерлік қамтамасыз ету бөлімі
Бөлім меңгерушісі (инженер бағдарламашы)	1 лауазым
Инженер бағдарламашы	1 лауазым
Оператор	1 лауазым
Эпидемиологиялық бөлім*
Бөлім меңгерушісі – эпидемиолог дәрігер/ маман	1 лауазым
Эпидемиолог дәрігер/маман	100 мың халыққа шаққанда 1 лауазым
Эпидемиологтың көмекшісі	1 эпидемиолог дәрігер лауазымына 1 лауазым
Ұйымдастыру-әдістемелік бөлім
Бөлім меңгерушісі	1 лауазым
Эпидемиолог дәрігер/маман	1 лауазым
Дәрігер-әдіскер / маман	1 лауазым
Статист дәрігер	2 лауазым (РМДСҰ)
Статист дәрігер	1 лауазым (өңірлік АИТВ орталығы)
Сапа жөніндегі менеджер	1 лауазым
Эпидемиолог көмекшісі	1 эпидемиолог дәрігер лауазымына 1 лауазым
Профилактикалық жұмыс бөлімі*
Бөлім меңгерушісі – эпидемиолог дәрігер /маман	1 лауазым
Эпидемиолог дәрігер/ маман	халық саны 200 мыңнан асатын 1 әкімшілік бірлікке (аудан) 1 лауазым
Эпидемиолог көмекшісі	1 эпидемиолог дәрігер лауазымына1 лауазым
Әлеуметтік жұмыскер	2 әкімшілік бірлікке (аудан) 1 лауазым
Педагог	1 лауазым
Баспасөз хатшысы/ журналист/жұртшылықпен байланыс маманы	1 лауазым
СП
Мейіргер	1 сенім пунктіне 1 лауазым
Санитар	егер сенім пункті бөлек тұрған ғимаратта орналасса 1 лауазым
ЖСП
Жүргізуші	1 сенім пунктіне 1 лауазым
Мейіргер	1 сенім пунктіне 1 лауазым
Дәрігер	1 сенім пунктіне 0,5 лауазым
ДК
Дерматовенеролог-дәрігер	Бір айда 360 клиент жүгінген кезде 1 лауазым
Мейіргер	1 дәрігер лауазымына 1 лауазым
Акушер-гинеколог дәрігер	бір күнде кемінде 15 пациент қабылдаған жағдайда 1 лауазым
Психотерапевт дәрігер (немесе психолог)	бір күнде кемінде 15 пациент қабылдаған жағдайда 1 лауазым
Санитар	1 лауазым
Әлеуметтік жұмыскер	бір күнде кемінде 15 пациент қабылдаған жағдайда 1 лауазым

*өңірлік АИТВ орталығы өңірде АИТВ инфекциясының таралу деңгейіне және медицина персоналына жүктемеге байланысты штат саны туралы өз бетінше шешім қабылдайды.

Қысқартулар:

1) АИТВ – адамның иммун тапшылығы вирусы;

2) ДК - достық кабинеті;

3) ЖСП- жылжымалы/мобильді сенім пункті;

4) РМДСҰ – Республикалық мемлекеттік денсаулық сақтау ұйымы;

5) СП - сенім пункті.

Қазақстан Республикасында АИТВ инфекциясы кезінде медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартына 3-қосымша

АИТВ инфекциясының профилактикасы саласындағы қызметті жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдарын медициналық бұйымдармен жарақтандырудың ұсынылатын тізбесі

Р/с №	Медициналық бұйымдардың атауы*		Саны, өлшем бірліктері (дана)
Инфекционист кабинеті
1	Медициналық шам (лампа)		1
2	Стационарлық бактерицидті сәулелендіргіш/рециркулятор		1
3	Медициналық термометр		1
4	Тонометр		1
5	Фонендоскоп		1
6	Пульсоксиметр		1
7	Кушетка		1
8	Бой өлшегіші бар таразы		1
Терапевт кабинеті
1	Стационарлық бактерицидті сәулелендіргіш/рециркулятор		1
2	Кушетка		1
3	Медициналық термометр		1
4	Тонометр		1
5	Фонендоскоп		1
6	Медициналық шпатель		1
7	Пульсоксиметр		1
Педиатр кабинеті
1	Стационарлық бактерицидті сәулелендіргіш/рециркулятор		1
2	Кушетка		1
3	Медициналық термометр		1
4	Тонометр		1
5	Фонендоскоп		1
6	Медициналық шпатель		1
7	Пульсоксиметр		1
8	Таразы (электронды) және бой өлшегіш		1
Гинеколог дәрігердің кабинеті
1	Гинекологиялық кресло		1
2	Стационарлық бактерицидті сәулелендіргіш/ рециркулятор		1
3	Медициналық шам (лампа)		1
Дерматовенерологтың кабинеті (Достық кабинеті)
1	Кушетка		1
2	Гинекологиялық кресло		1
3	Стационарлық бактерицидті сәулелендіргіш/ рециркулятор		1
Фтизиатрдың кабинеті
1	Кушетка		1
2	Стационарлық бактерицидті сәулелендіргіш/ рециркулятор		1
3	Медициналық термометр		1
4	Тонометр		1
5	Фонендоскоп		1
6	Пульсоксиметр		1
Психотерапевт/психолог/әлеуметтік жұмыскер/эпидемиологтың кабинеті
1	Әкімшілік жиынтық		1
2	Стационарлық бактерицидті сәулелендіргіш/ рециркулятор		1
Емшара кабинеті
1	Медициналық қарап-тексеретін (мобильді) шам		1
2	Автоматты сыртқы дефибриллятор		1
3	Стационарлық бактерицидті сәулелендіргіш/ рециркулятор		1
4	Шокқа қарсы дәрі қобдишасы		1
Биологиялық материал алу пункті
1	Гигрометр		1
2	Тонометр		1
3	Биологиялық материалды сақтауға арналған тоңазытқыш		1
4	Центрифуга		1
5	Кушетка		1
6	Термометр (гигрометрмен біріктірілген)		1
7	Биологиялық материалды тасымалдауға арналған контейнерлер (контейнер-термостат)		ТБ**
8	Тасымалдау кезінде температураны бақылауға арналған құрылғылар		ТБ
9	Стационарлық бактерицидті сәулелендіргіш/ рециркулятор		1
Сенім пункті
1	Әкімшілік жиынтық		1
2	Стационарлық бактерицидті сәулелендіргіш/ рециркулятор		1
3	Көмек көрсетуге арналған дәрі қобдишасы		1
4	Биологиялық материалды тасымалдауға арналған контейнерлер (термостат контейнері)		1
Жылжымалы/мобильді сенім пункті
1	Бактерицидті сәулелендіргіш		1
2	Көмек көрсетуге арналған дәрі қобдишасы		1
3	Тонометр		1
4	Биологиялық материалды тасымалдауға арналған контейнерлер (контейнер-термостат)		1
Клиникалық-диагностикалық зертхана		Өңірлік АИТВ орталықтары	РМДСҰ
1	Биохимиялық автоматты талдауыш	1	ТБ
2	Гематологиялық автоматты талдауыш	1	ТБ
3	Несеп талдауышы	ТБ	ТБ
4	ЭШЖ анықтауға арналған талдауыш	1	ТБ
5	Иммуноферментті талдауға арналған талдауыш жартылай автоматты жиынтық (фотометр, вошер, термостат /плашкалы термошейкер)	кемінде 1	1
6	Бір уақытта жүктелетін 7 планшетке дейін "ашық типті" иммуноферментті талдауға арналған талдауыш, кіріктірілген штрихкод есептегіші	ТБ	ТБ
7	Автоматты иммунохемилюминесцентті талдауыш	1	1
8	Иммундық мәртебені анықтауға арналған ағымды цитофлюориметр	1	ТБ
9	Жаңа алынған қандағы СД4 лейкоциттердің абсолютті санын анықтауға арналған портативті талдауыш	ТБ	ТБ
10	Ашық үлгідегі ПТР талдауышы (нақты -тайм)	1	1
11	Нуклеин қышқылын бөлу және амплификациялау жүйесін қоса алғанда, автоматты ПТР зерттеу станциясы	ТБ	ТБ
12	Түтік сілкігіш (вортекс)	1	1
13	Қағып алатын құтысы бар медициналық вакуумдық сорғыш	ТБ	ТБ
14	Пробиркаларға арналған термостат	ТБ	ТБ
15	14000 айн/мин жылдамдықтағы кіші пробиркаға арналған центрифуга.	ТБ	1
16	Көлденең электрофорезге арналған жабдықтар жинағы
17	Магнитті штатив	ТБ	ТБ
8	Аквадистиллятор	1	1
19	Бидистиллятор	ТБ	ТБ
20	Зертханалық таймер	3	1
21	Иммунды блотинг аппараты	-	1
22	Плашкалы афликатор	-	2
23	Генетикалық талдауыш (секвенатор)	-	1
24	Жылдамдығы 3000 айн/мин дейін плашкалы центрифуга	ТБ	1
25	Ауыстырылатын ұштары бар ауыспалы көлемді 8 арналы дозаторлар жинағы	1	1
26	Ауыстырылатын ұштары бар айнымалы көлемді 1 арналы дозаторлар жинағы	1	2
27	Ламинарлы шкаф (II класс)	1	2
28	ПТР қорабы	ТБ	ТБ
29	Бинокулярлы микроскоп	1	1
30	Жағындыларды бояуға және бекітуге арналған аспап	ТБ	ТБ
31	Термостат	1	ТБ
32	Медициналық тоңазытқыш (фармацевтикалық)	1	2
33	Мұздатқыш камерасы бар тоңазытқыш	1	2
34	Мұздатқыш камера (-25ºС дейін) (фармацевтикалық)	ТБ	2
35	Мұздатқыш камера (-40ºС дейін) (фармацевтикалық)	1	1
36	Бактерицидті сәулелендіргіш	Жұмыс үй-жайларының саны бойынша	Жұмыс үй-жайларының саны бойынша
37	Гигрометр	Жұмыс үй-жайларының саны бойынша	Жұмыс үй-жайларының саны бойынша
38	Техникалық термометр	ТБ	ТБ
39	Еденге қоятын таразы	ТБ	ТБ
40	Автоклав	ТБ	ТБ

* Медициналық мақсаттағы бұйымдармен жарақтандыру ағымдағы қажеттілікке байланысты денсаулық сақтау ұйымдарының өтінімдеріне сәйкес жүзеге асырылады.

Қысқартулар:

1) ПТР – полимеразды тізбекті реакция;

2) РМДСҰ – Республикалық мемлекеттік денсаулық сақтау ұйымы;

3) ТБ – талап бойынша;

4) ЭШЖ – эритроциттердің шөгу жылдамдығы;

5) CD4 – иммуноглобулиндердің үлкен тұқымдасының мономерлі трансмембраналық гликопротеині.

Об утверждении Стандарта организации оказания медицинской помощи при ВИЧ-инфекции в Республике Казахстан

Приказ и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 15 октября 2025 года № 107. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 17 октября 2025 года № 37158

В соответствии с подпунктом 32) статьи 7, статьей 138 Кодекса Республики Казахстан "О здоровье народа и системе здравоохранения" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить стандарт организации оказания медицинской помощи при ВИЧ-инфекции в Республике Казахстан согласно приложению к настоящему приказу.

2. Департаменту организации медицинской помощи Министерства здравоохранения Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства здравоохранения Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа представление в Юридический департамент Министерства здравоохранения Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1 и 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра здравоохранения Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан

Т. Султангазиев

Приложение к приказу и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 15 октября 2025 года № 107

Стандарт организации оказания медицинской помощи при ВИЧ-инфекции в Республике Казахстан

Глава 1. Общие положения

1. Настоящий стандарт организации оказания медицинской помощи при ВИЧ-инфекции в Республике Казахстан (далее – Стандарт) разработан в соответствии с подпунктом 32) статьи 7, статьей 138 Кодекса Республики Казахстан "О здоровье народа и системе здравоохранения" и устанавливает требования и правила к процессам организации оказания медицинской помощи при ВИЧ-инфекции в Республике Казахстан.

2. Термины и определения, используемые в настоящем Стандарте:

1) ВИЧ-инфекция – хроническое инфекционное заболевание, вызванное вирусом иммунодефицита человека, характеризующееся специфическим поражением иммунной системы и приводящее к медленному ее разрушению до формирования синдрома приобретенного иммунодефицита;

2) медицинская информационная система "Электронное слежение за случаями ВИЧ-инфекции" (далее – МИС ЭС) – медицинская информационная система, предназначенная для мониторинга и оценки оказания медико-профилактических услуг лицам, зараженным ВИЧ-инфекцией;

3) профильный специалист – медицинский работник с высшим медицинским образованием, имеющий сертификат в области здравоохранения;

4) организация здравоохранения – юридическое лицо, осуществляющее деятельность в области здравоохранения;

5) динамическое наблюдение – систематическое наблюдение за состоянием здоровья пациента, а также оказание необходимой медицинской помощи по результатам данного наблюдения;

6) база данных индивидуального учета клиентов (далее – БДИУК) – программа, предназначенная для мониторинга и оценки охвата ключевых групп населения (далее – КГН) и лиц, зараженных ВИЧ-инфекцией профилактическими программами;

7) клинический протокол (далее – КП) – научно доказанные рекомендации по профилактике, диагностике, лечению, медицинской реабилитации и паллиативной медицинской помощи при определенном заболевании или состоянии пациента;

8) доконтактная профилактика (далее – ДКП) – антиретровирусная терапия, применяемая к неинфицированным людям для предотвращения заражения ВИЧ-инфекцией;

9) постконтактная профилактика (далее – ПКП) – антиретровирусная терапия, применяемая с целью снижения риска заражения ВИЧ-инфекцией после возможного инфицирования;

10) дистанционные медицинские услуги – предоставление медицинских услуг в целях диагностики, лечения, медицинской реабилитации и профилактики заболеваний и травм, проведения исследований и оценок посредством цифровых технологий, обеспечивающее дистанционное взаимодействие медицинских работников между собой, с физическими лицами и (или) их законными представителями, идентификацию указанных лиц, а также документирование совершаемых ими действий;

11) медицинская помощь – комплекс медицинских услуг, направленных на сохранение и восстановление здоровья населения, включая лекарственное обеспечение;

12) медицинская организация (далее – МО) – организация здравоохранения, основной деятельностью которой является оказание медицинской помощи;

13) медико-социальная помощь – это медицинская социально-психологическая помощь, оказываемая лицам с социально значимыми заболеваниями, перечень которых определяется уполномоченным органом;

14) первичная медико-санитарная помощь (далее – ПМСП) – место первого доступа к медицинской помощи, ориентированной на нужды населения, включающей профилактику, диагностику, лечение заболеваний и состояний, оказываемых на уровне человека, семьи и общества;

15) профилактика – комплекс медицинских и немедицинских мероприятий, направленных на предупреждение возникновения заболеваний, прогрессирования на ранних стадиях болезней и контролирование уже развившихся осложнений, повреждений органов и тканей;

16) антиретровирусная терапия (далее – АРТ) – метод лечения ВИЧ-инфекции путем применения коротких и длительных курсов приема антиретровирусных препаратов (далее – АРВП);

17) санитарно-противоэпидемические мероприятия – меры принимаемые в целях локализации и ликвидации возникших очагов инфекционных, паразитарных заболеваний, отравлений среди населения;

18) гарантированный объем бесплатной медицинской помощи (далее – ГОБМП) – объем медицинской помощи, предоставляемой за счет бюджетных средств;

19) информированное согласие – процедура письменного добровольного подтверждения лицом своего согласия на получение медицинской помощи и (или) участие в конкретном исследовании после получения информации обо всех значимых для принятия им решения аспектах медицинской помощи и (или) исследования;

20) КГН – группы населения, которые подвергаются повышенному риску заражения ВИЧ-инфекцией в силу особенностей образа жизни;

21) эпидемиологическое слежение за распространенностью ВИЧ-инфекции среди КГН – исследования для изучения факторов риска инфицирования, распространенности ВИЧ-инфекции, вирусных гепатитов, сифилиса;

22) эпидемиологическое расследование – это комплекс мероприятий, направленных на выявление источника инфекции, путей и факторов передачи, выявление контактных лиц, подвергшихся риску заражения.

3. Специализированная медицинская помощь населению при ВИЧ-инфекции, оказывается организациями здравоохранения, осуществляющими деятельность в сфере профилактики ВИЧ-инфекции.

4. Медицинская помощь при ВИЧ-инфекции включает:

1) проведение профилактических мероприятий для населения и КГН;

2) специализированную медицинскую помощь лицам, зараженным ВИЧ-инфекцией.

5. Специализированная медицинская помощь при ВИЧ-инфекции оказывается врачами по специальности "Инфекционные болезни (взрослые, детские)", "Гигиена-эпидемиология", "Общественное здоровье", "Общественное здравоохранение", "Медико-профилактическое дело" в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 21 декабря 2020 года № ҚР ДСМ-305/2020 "Об утверждении номенклатуры специальностей и специализаций в области здравоохранения, номенклатуры и квалификационных характеристик должностей работников здравоохранения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21856).

6. Обеспечение лекарственными средствами в рамках ГОБМП лиц, зараженных ВИЧ-инфекцией, лиц нуждающихся в ДКП и ПКП осуществляется согласно приказу Министра здравоохранения Республики Казахстан от 20 августа 2021 года № ҚР ДСМ-89 "Об утверждении правил обеспечения лекарственными средствами и медицинскими изделиями в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи, дополнительного объема медицинской помощи лицам, содержащимся в следственных изоляторах и учреждениях уголовно-исполнительной (пенитенциарной) системы, за счет бюджетных средств и (или) в системе обязательного социального медицинского страхования, а также правил и методики формирования потребности в лекарственных средствах и медицинских изделиях в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи, дополнительного объема медицинской помощи лицам, содержащимся в следственных изоляторах и учреждениях уголовно-исполнительной (пенитенциарной) системы, за счет бюджетных средств и (или) в системе обязательного социального медицинского страхования" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 24069) (далее – приказ № ҚР ДСМ-89).

7. В амбулаторных условиях лекарственное обеспечение лиц, зараженных ВИЧ-инфекцией, нуждающихся в ДКП и ПКП осуществляется по перечню, утвержденному приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 5 августа 2021 года № ҚР ДСМ-75 "Об утверждении Перечня лекарственных средств и медицинских изделий для бесплатного и (или) льготного амбулаторного обеспечения отдельных категорий граждан Республики Казахстан с определенными заболеваниями (состояниями)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 23885) (далее – приказ № ҚР ДСМ-75).

8. Медицинские организации обеспечивают ведение медицинской документации и предоставление отчетов в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 10 декабря 2020 года № ҚР ДСМ-244/2020 "Об утверждении правил ведения первичной медицинской документации и предоставление отчетов" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21761) (далее– приказ № ҚР ДСМ-244/2020), согласно утвержденным формам учетной документации в соответствии с приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 октября 2020 года № ҚР ДСМ-175/2020 "Об утверждении форм учетной документации в области здравоохранения, а также инструкций по их заполнению" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21579) (далее – приказ № ҚР ДСМ-175/2020) и отчетным формам в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 22 декабря 2020 года № ҚР ДСМ-313/2020 "Об утверждении форм отчетной документации в области здравоохранения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21879) (далее – приказ № ҚР ДСМ-313/2020).

Глава 2. Структура организаций, оказывающих специализированную медицинскую помощь при ВИЧ-инфекции

9. К организациям здравоохранения, осуществляющим деятельность в сфере профилактики ВИЧ-инфекции относятся:

1) центр по профилактике ВИЧ-инфекции (далее – региональный Центр ВИЧ) – самостоятельная организация здравоохранения, создаваемая на уровне области, города республиканского значения, столицы;

2) республиканская государственная организация здравоохранения, осуществляющая деятельность в сфере профилактики ВИЧ-инфекции (далее – РГОЗ) – научная организация в области здравоохранения, осуществляющая профилактическую, консультативно-диагностическую и лечебную помощь при ВИЧ-инфекции, организационно-методическое руководство и координацию работы региональных Центров ВИЧ и других организаций здравоохранения по вопросам профилактики, диагностики и лечения ВИЧ-инфекции.

10. В структуру регионального Центра ВИЧ входят:

1) организационно-методический отдел;

2) отдел профилактической работы;

3) эпидемиологический отдел;

4) лечебно-профилактический отдел;

5) клинико-диагностическая лаборатория;

6) отдел информатики и компьютерного обеспечения;

7) дружественный кабинет (далее – ДК);

8) пункт доверия (стационарный и/или передвижной/мобильный) (далее – ПД).

11. В структуру РГОЗ входят:

1) отдел информационно-аналитического мониторинга и стратегического развития;

2) отдел профилактики заболеваний и связи с общественностью;

3) отдел эпидемиологического мониторинга;

4) отдел клинического мониторинга;

5) клинико-диагностическая лаборатория;

6) отдел последипломного образования;

7) отдел научного менеджмента и международного сотрудничества.

Глава 3. Основные задачи и направления деятельности организаций здравоохранения, осуществляющих деятельность в сфере профилактики ВИЧ-инфекции

12. Основными задачами региональных Центров ВИЧ являются:

1) организационно-методическое руководство, межведомственное взаимодействие с другими организациями и общественными объединениями по вопросам ВИЧ-инфекции;

2) организация мероприятий по профилактике, диагностике и лечению ВИЧ-инфекции;

3) мониторинг и оценка эффективности реализации профилактических программ в регионе, включая эпидемиологическое слежение за распространенностью ВИЧ-инфекции среди КГН методом выборочных биоповеденческих исследований (далее – БПИ);

4) организация и проведение эпидемиологического надзора и санитарно-противоэпидемических мероприятий;

5) организация и проведение лабораторной диагностики ВИЧ и ВИЧ - ассоциированных заболеваний;

6) мониторинг за эффективностью АРТ и проведением лабораторных исследований при динамическом наблюдении лиц, зараженных ВИЧ-инфекцией;

7) обеспечение динамического наблюдения и лекарственного обеспечения лиц, зараженных ВИЧ-инфекцией;

8) обеспечение населения ДКП и ПКП;

9) подготовка медицинских работников по вопросам ВИЧ-инфекции;

10) организация обеспечения лиц, зараженных ВИЧ-инфекцией, специализированными и высокотехнологичными медицинскими услугами (далее – ВТМУ) с соблюдением преемственности на всех этапах лечения;

11) организация обеспечения лиц, зараженных ВИЧ-инфекцией, медицинской реабилитацией и паллиативной помощью;

12) внедрение инновационных медицинских технологий в профилактику, диагностику и лечение ВИЧ-инфекции.

13. Основными задачами РГОЗ являются:

1) внесение предложений в уполномоченный орган в области здравоохранения по основным стратегическим направлениям развития в области ВИЧ-инфекции, методических рекомендаций, протоколов (стандартов), учетно-отчетных форм, участие в разработке программ, стратегических планов, дорожных карт;

2) организационно-методическое руководство и координация работы региональных Центров ВИЧ по вопросам эпидемиологического надзора, реализации профилактических программ, оказания медицинской помощи лицам, зараженным ВИЧ-инфекцией, ведения статистического учета и отчетности;

3) научно-техническое сотрудничество по вопросам ВИЧ-инфекции, взаимодействие с международными и неправительственными организациями;

4) проведение лабораторных исследований с целью диагностики ВИЧ-инфекции, скрининговых, экспертных, арбитражных и других исследований, организация системы менеджмента качества;

5) внедрение инновационных медицинских технологий в профилактику, диагностику и лечение ВИЧ-инфекции;

6) осуществление образовательной и научно-исследовательской деятельности.

Глава 4. Порядок оказания медицинской помощи при ВИЧ-инфекции

Параграф 1. Порядок оказания медицинской помощи населению при ВИЧ-инфекции

14. Профилактические мероприятия среди населения и КГН осуществляются с соблюдением принципов добровольности, конфиденциальности в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 19 октября 2020 года № ҚР ДСМ-137/2020 "Об утверждении правил проведения мероприятий по профилактике ВИЧ-инфекции" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21467) (далее – приказ № ҚР ДСМ-137/2020).

15. Забор крови на наличие ВИЧ-инфекции проводится в организациях здравоохранения, по документу, удостоверяющему личность или по электронному документу из сервиса цифровых документов. Образец крови направляется в региональные Центры ВИЧ, РГОЗ для проведения исследований.

16. Обязательное конфиденциальное медицинское обследование на наличие ВИЧ-инфекции осуществляется согласно приказу Министра здравоохранения Республики Казахстан от 27 ноября 2020 года № ҚР ДСМ-211/2020 "Об утверждении правил обязательного конфиденциального медицинского обследования на наличие ВИЧ-инфекции" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21692) (далее – приказ № ҚР ДСМ-211/2020).

17. Добровольное анонимное и (или) конфиденциальное медицинское обследование и консультирование населения по вопросам ВИЧ-инфекции осуществляется согласно приказу Министра здравоохранения Республики Казахстан от 25 ноября 2020 года № ҚР ДСМ-204/2020 "Об утверждении правил добровольного анонимного и (или) конфиденциального медицинского обследования и консультирования по вопросам ВИЧ-инфекции в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи в государственных организациях здравоохранения, осуществляющих деятельность в сфере профилактики ВИЧ-инфекции" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21682) (далее – приказ № ҚР ДСМ-204/2020).

18. Медицинское обследование на ВИЧ-инфекцию проводится после получения информированного согласия пациента или его законного представителя на тестирование при дотестовом консультировании.

19. Организации здравоохранения, выявившие при медицинском обследовании факт ВИЧ-инфекции, письменно уведомляют обследуемого о полученном результате, информируют о необходимости соблюдения мер предосторожности, направленных на охрану собственного здоровья и здоровья окружающих, а также предупреждают об административной и уголовной ответственности за уклонение от лечения и заражение других лиц согласно статье 118 Уголовного Кодекса Республики Казахстан, с подписанием пациентом листа конфиденциального собеседования с лицом, инфицированным ВИЧ по форме № 095/у, утвержденной приказом № ҚР ДСМ-175/2020.

20. Региональные центры ВИЧ осуществляют:

1) диагностику ВИЧ-инфекции населения по направлению из медицинских организаций и при личном обращении, согласно приказам № ҚР ДСМ-211/2020 и № ҚР ДСМ-204/2020;

2) эпидемиологический мониторинг за заболеваемостью и распространенностью ВИЧ-инфекции в регионе;

3) методическую помощь организациям здравоохранения, общественным объединениям и различным ведомствам по вопросам профилактики, диагностики и лечения ВИЧ-инфекции, включая подготовку медицинских работников;

4) целевые профилактические мероприятия для различных групп населения и КГН по вопросам ВИЧ-инфекции, согласно приказу № ҚР ДСМ-137/2020.

Параграф 2. Порядок оказания медицинской помощи ключевым группам населения при ВИЧ-инфекции

21. Региональные центры ВИЧ осуществляют:

1) организацию и проведение эпидемиологического слежения за распространенностью ВИЧ-инфекции среди КГН методом БПИ согласно приказу № ҚР ДСМ-137/2020;

2) предоставление КГН профилактических услуг в стационарных пунктах доверия, расположенных в медицинских и неправительственных организациях, и мобильных пунктах доверия с привлечением аутрич работников и социальных работников;

3) предоставление КГН консультативно-диагностической помощи (далее – КДП) в ДК, расположенных в медицинских и неправительственных организациях с привлечением аутрич и социальных работников;

4) работу в медицинских информационных системах (БПИ и БДИУК).

22. В ПД осуществляется:

1) обследование на ВИЧ-инфекцию КГН методом экспресс-тестирования, с последующим обследованием другими методами исследования в случае положительного результата экспресс-тестирования или при отсутствии экспресс-тестов на ВИЧ;

2) выдача расходных материалов в соответствии с приказом № ҚР ДСМ-137/2020;

3) направление лиц, нуждающихся в диагностике и лечении инфекций, передающихся половым путем (далее – ИППП), вирусных гепатитов, ДКП и ПКП в ДК.

23. В ДК в рамках ГОБМП осуществляется:

1) обследование на ВИЧ-инфекцию КГН методом экспресс-тестирования, с последующим обследованием другими методами исследования в случае положительного результата экспресс-тестирования или при отсутствии экспресс-тестов на ВИЧ с возможностью присвоения уникального идентификационного кода, в соответствии с приказом № ҚР ДСМ-137/2020 при информированном согласии пациента или его законного представителя;

2) обследование КГН на вирусные гепатиты В и С (далее – ВГВ, ВГС) по показаниям согласно рекомендациям соответствующих КП, с возможностью присвоения уникального идентификационного кода, в соответствии с приказом № ҚР ДСМ-137/2020 при информированном согласии пациента или его законного представителя;

3) проведение ДКП согласно рекомендациям соответствующих КП, с возможностью присвоения уникального идентификационного кода, в соответствии с приказом № ҚР ДСМ-137/2020 при информированном согласии пациента или его законного представителя;

4) проведение ПКП согласно рекомендациям соответствующих КП, с возможностью присвоения уникального идентификационного кода, в соответствии с приказом № ҚР ДСМ-137/2020 при информированном согласии клиента или его законного представителя;

5) взятие на учет и динамическое наблюдение лиц на ДКП, ПКП при информированном согласии пациента или его законного представителя, согласно рекомендациям соответствующих КП, в том числе с использованием дистанционных медицинских услуг;

6) снятие с динамического наблюдения лиц на ДКП, ПКП в следующих случаях: смерть клиента, убытие в другую область или страну, неявка в течение 3 месяцев с даты предполагаемой выдачи препаратов для ДКП, ПКП, изменение жизненных ситуаций, приводящее к снижению риска заражения ВИЧ, непереносимая токсичность АРВП, хроническое несоблюдение предписанного режима дозирования или запланированных посещений для последующего наблюдения, заражение ВИЧ-инфекцией;

7) оформление медицинской документации согласно приказу № ҚР ДСМ-244/2020 и предоставление отчетов согласно формам, утвержденным приказами № ҚР ДСМ-175/2020 и № ҚР ДСМ-313/2020;

8) обеспечение консультирования при информированном согласии пациента или его законного представителя:

врачом-инфекционистом пациентов из числа КГН при положительном результате обследования на ВГВ, ВГС методом ПЦР;

врачом-эпидемиологом клиентов, нуждающихся в ПКП с дальнейшим контролем обследования на ВИЧ-инфекцию, согласно рекомендациям соответствующих КП;

психологом/психотерапевтом по показаниям (обращение КГН, прерывание ДКП, лиц, нуждающихся в ПКП);

врачом-инфекционистом клиентов, получающих ДКП по показаниям (непереносимость препаратов, не поддающаяся коррекции);

врачом акушером-гинекологом по показаниям;

9) проведение обследования КГН для диагностики, а также лечения сифилиса, хламидиоза, трихомониаза, гонореи, герпетической инфекции половых органов, микоплазмоза, уреаплазмоза, воспалительных заболеваний промежности, вульвы и влагалища по показаниям согласно рекомендациям соответствующих КП при информированном согласии пациента или его законного представителя;

10) выписка врачом дерматовенерологом или акушером-гинекологом рецептов на препараты для лечения ИППП, ДКП, ПКП согласно приказу Министра здравоохранения Республики Казахстан от 2 октября 2020 года № ҚР ДСМ-112/2020 "Об утверждении Правил выписывания, учета и хранения рецептов" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21493) (далее – приказ № ҚР ДСМ-112/2020);

11) направление пациента с положительным результатом теста ПЦР качественный на ВГС, ВГВ к участковому врачу медицинской организации по месту прикрепления с выпиской из амбулаторной карты пациента (установленный диагноз, результаты обследования, рекомендации по лечению на бумажном носителе по форме - 052/у), утвержденной приказом № ҚР ДСМ-175/2020;

12) формирование потребности в АРВП для ДКП и ПКП с предоставлением расчетов ответственному специалисту регионального центра ВИЧ для сводного учета.

24. Расчет количества пациентов на 1,0 ставку врача дерматовенеролога осуществляется МО, но не более 15 пациентов. КДП в среднем на 1 пациента – не менее 20 минут. Не более 18 пациентов за 1 рабочий день (8 часов), 90 пациентов за рабочую неделю на 38 часов рабочего времени, 2 часа в неделю на проведение просветительной работы с КГН.

25. При отсутствии врача дерматовенеролога отдельные функции лечащего врача возлагаются на среднего медицинского работника расширенной практики:

1) консультирование по вопросам ВИЧ-инфекции, ВГВ, ВГС, ИППП, ДКП, ПКП;

2) установление сестринского диагноза;

3) проведение забора биологических материалов для лабораторных исследований по назначению врача;

4) выполнение сестринских вмешательств;

5) оценка результатов диагностических исследований;

6) выписка рецептов по назначению врача;

7) ведение учетно-отчетной медицинской документации.

Параграф 3. Порядок оказания медицинской помощи лицам, зараженным ВИЧ-инфекцией в амбулаторных, стационарных и стационарозамещающих условиях

26. Медицинские организации оказывающие ПМСП осуществляют следующие мероприятия для лиц, зараженных ВИЧ-инфекцией:

1) оказание ПМСП при сочетанных, сопутствующих и фоновых заболеваниях в соответствии с приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 марта 2023 года № 49 "Об утверждении Стандарта организации оказания первичной медико-санитарной помощи в Республике Казахстан" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 32160);

2) контрацепцию женщин фертильного возраста, зараженных ВИЧ-инфекцией, при информированном согласии пациента или его законного представителя;

3) динамическое наблюдение за беременными женщинами, зараженных ВИЧ-инфекцией и детьми, рожденными от них, совместно со специалистами региональных центров ВИЧ при информированном согласии пациента или его законного представителя;

4) информирование беременных, кормящих женщин, зараженных ВИЧ-инфекцией, по вопросам планирования семьи, сохранения или прерывания беременности, по вопросам поддержки грудного или искусственного вскармливания;

5) медикаментозное подавление лактации с информированного согласия роженицы или его законного представителя при отказе от грудного вскармливания;

6) контроль приема АРВП беременными, роженицами, кормящими матерями и детьми, рожденными от женщин, зараженных ВИЧ при информированном согласии пациента или его законного представителя;

7) обеспечение адаптированными молочными смесями детей, рожденными от матерей, зараженных ВИЧ-инфекцией в соответствии с приказом № ҚР ДСМ-89 по перечню, утвержденному приказом № ҚР ДСМ-75;

8) патронажное посещение детей, рожденными от матерей, зараженных ВИЧ-инфекцией в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 15 марта 2022 года № ҚР ДСМ-25 "Об утверждении стандарта организации оказания педиатрической помощи в Республике Казахстан" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 27182) при информированном согласии законного представителя;

9) ежегодное проведение флюорографического скрининга с целью раннего выявления туберкулеза среди лиц, зараженных ВИЧ-инфекцией при самостоятельном обращении;

10) профилактическое лечение латентной туберкулезной инфекции в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 ноября 2020 года № ҚР ДСМ-214/2020 "Об утверждении правил проведения мероприятий по профилактике туберкулеза" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21695) (далее– приказ № ҚР ДСМ-214/2020) при информированном согласии пациента или его законного представителя;

11) прием и консультирование профильными специалистами по профилю сочетанных, сопутствующих и фоновых заболеваний по показаниям, в том числе в рамках динамического наблюдения согласно приказу Министра здравоохранения Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № ҚР ДСМ-149/2020 "Об утверждении правил организации оказания медицинской помощи лицам с хроническими заболеваниями, периодичности и сроков наблюдения, обязательного минимума и кратности диагностических исследований" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21513);

12) проведение клинико-диагностических исследований в рамках сопутствующего острого заболевания и/или динамического наблюдения за хроническим заболеванием;

13) лечение сопутствующего заболевания в рамках оказания медицинской помощи по ОСМС и/или ГОБМП согласно рекомендациям соответствующих КП;

14) выписку рецептов на лекарственные препараты согласно приказу № ҚР ДСМ-112/2020;

15) обеспечение бесплатными лекарственными препаратами для лечения сопутствующих заболеваний по перечню, утвержденному приказом № ҚР ДСМ-75;

16) обеспечение бесплатными лекарственными препаратами для лечения ВИЧ-инфекции по перечню, утвержденному приказом № ҚР ДСМ-75, согласно приказу № ҚР ДСМ-89 по назначению врача-инфекциониста регионального Центра ВИЧ при информированном согласии пациента или его законного представителя;

17) направление пациентов с ВИЧ-инфекцией на медико-социальную экспертизу в соответствии с приказом заместителя Премьер-Министра – Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 29 июня 2023 года № 260 "Об утверждении Правил проведения медико-социальной экспертизы" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 32922);

18) организацию и проведение медицинской реабилитации в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 7 октября 2020 года № ҚР ДСМ-116/2020 "Об утверждении Правил оказания медицинской реабилитации" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21381) и паллиативной помощи в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 27 ноября 2020 года № ҚР ДСМ-209/2020 "Об утверждении стандарта организации оказания паллиативной медицинской помощи" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21687);

19) проведение профилактических прививок в соответствии с приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 21 сентября 2023 года № 150 "Об утверждении Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению профилактических прививок населению" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 33463) (далее – приказ № ҚР ДСМ-150) при информированном согласии пациента или его законного представителя;

20) организацию и проведение скрининговых исследований в соответствии с приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 октября 2020 года № ҚР ДСМ-174/2020 "Об утверждении целевых групп лиц, подлежащих скрининговым исследованиям, а также правил, объема и периодичности проведения данных исследований (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21572) (далее – приказ № ҚР ДСМ-174/2020) при информированном согласии пациента или его законного представителя;

27. Региональные Центры ВИЧ осуществляют:

1) эпидемиологическое расследование по выявленным случаям ВИЧ-инфекции, в том числе у иностранных граждан, в ходе которого проводится опрос зараженного лица и письменное ознакомление с положительным результатом на ВИЧ-инфекцию с соблюдением конфиденциальности и заполнением карты эпидемиологического обследования согласно приказу Министра здравоохранения Республики Казахстан от 3 декабря 2020 года № ҚР ДСМ 231/2020 "Об утверждении правил расследования случаев заражения ВИЧ-инфекцией среди населения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21725);

2) индексное тестирование партнеров при информированном согласии пациента или его законного представителя;

3) организацию медицинской помощи в пределах лимита выделенных бюджетных средств в рамках ГОБМП согласно рекомендациям соответствующих КП, в том числе с использованием дистанционных медицинских услуг;

4) лабораторный мониторинг за эффективностью АРТ и другие исследования в пределах лимита выделенных бюджетных средств в рамках ГОБМП согласно рекомендациям соответствующих КП;

5) обеспечение выполнения рекомендуемого перечня консультативно-диагностических услуг лицам, зараженным ВИЧ-инфекцией, согласно приложению 1 к настоящему Стандарту;

6) снятие с динамического наблюдения осуществляется при:

смерти пациента;

смена места прикрепления к региональному центру ВИЧ;

даче информированного отказа на лечение и проведение других медицинских вмешательств;

неявке пациента на запланированный прием в течение срока более 2 лет, при активном приглашении специалиста регионального центра ВИЧ, зарегистрированном в МИС ЭС;

7) розыск пациентов, потерянных из-под наблюдения (один раз в год), путем визита по последнему адресу проживания, обращения в медицинские организации оказывающие ПМСП и однократного запроса в органы внутренних дел с соблюдением конфиденциальности;

8) обеспечение АРВП в рамках ГОБМП и препаратами для профилактического лечения ВИЧ-ассоциированных заболеваний;

9) выдачу АРВП пациентам, не достигшим вирусной супрессии не более чем на 1 месяц, стабильным пациентам на 3 месяца, при письменном обращении пациента с заявлением о выезде за пределы Республики Казахстан или места постоянного проживания более чем на 3 месяца;

10) остановку проводимой АРТ при прерывании пациентом лечения на 30 дней и более;

11) выписку рецептов на АРВП и препараты для профилактического лечения ВИЧ-ассоциированных заболеваний в соответствии с приказом № ҚР ДСМ-112/2020;

12) формирование потребности в АРВП для лечения лиц, зараженных ВИЧ-инфекцией в пределах лимита выделенных бюджетных средств в рамках ГОБМП согласно рекомендациям соответствующих КП;

13) отбор и назначение профилактического лечения ВИЧ -ассоциированных заболеваний согласно рекомендациям соответствующих КП при информированном согласии пациента или его законного представителя;

14) профилактическое лечение латентной туберкулезной инфекции в соответствии с приказом № ҚР ДСМ-214/2020 при информированном согласии пациента или его законного представителя;

15) перенаправление в медицинские организации оказывающие ПМСП для проведения профилактических прививок в соответствии с приказом № ҚР ДСМ-150 при информированном согласии пациента или его законного представителя;

16) медико-социальную поддержку с целью повышения приверженности к АРТ согласно рекомендациям соответствующих КП при информированном согласии пациента или его законного представителя;

17) диагностику, лечение и мониторинг противовирусного лечения ВГВ и ВГС (за исключением случаев с тяжелыми сопутствующими заболеваниями), согласно рекомендациям соответствующих КП при информированном согласии пациента или его законного представителя;

18) перенаправление в медицинские организации оказывающие ПМСП на контрацепцию женщин фертильного возраста при информированном согласии пациента или его законного представителя;

19) динамическое наблюдение за беременными женщинами, зараженными ВИЧ-инфекцией и детьми, рожденными от них, совместно со специалистами медицинской организации оказывающими ПМСП, согласно рекомендациям соответствующих КП при информированном согласии пациента или его законного представителя;

20) перенаправление лиц, зараженных ВИЧ-инфекцией в медицинские организации оказывающие ПМСП для диагностики и лечения сочетанных и сопутствующих заболеваний, ежегодного проведения флюорографического скрининга с целью раннего выявления туберкулеза, проведения скрининговых исследований согласно перечню приказа № ҚР ДСМ-174/2020, получения услуг медицинской реабилитации и паллиативной помощи при информированном согласии пациента или его законного представителя;

21) предоставление выписки из амбулаторной карты врачам медицинской организаций оказывающих ПМСП для подготовки документов и направления пациента на медико-социальную экспертизу при информированном согласии пациента или его законного представителя;

22) взаимодействие со специалистами медицинских организаций оказывающих ПМСП в обеспечении профилактики, диагностики и лечения ВИЧ-ассоциированных заболеваний при информированном согласии пациента или его законного представителя;

23) привлечение социальных работников, психологов и других специалистов медицинских организаций оказывающих ПМСП и неправительственных организаций при оказании медико-социальной помощи по показаниям при информированном согласии пациента или его законного представителя;

24) работу в медицинских информационных системах МЗ РК;

25) внесение и мониторинг данных пациентов, зараженных ВИЧ-инфекцией в МИС ЭС;

26) заполнение форм учетной и отчетной документации согласно приказам № ҚР ДСМ-175/2020 и № ҚР ДСМ-313/2020, в том числе с использованием медицинских информационных систем.

28. Продолжительность первичного приема пациента врачом-инфекционистом составляет не более 40 минут, пациента, состоящего на динамическом наблюдении – не более 30 минут.

29. При отсутствии врача – инфекциониста отдельные функции лечащего врача возлагаются на среднего медицинского работника расширенной практики:

1) консультирование по вопросам репродуктивного здоровья, грудного вскармливания, ухода за детьми, скрининговых исследований, индексного тестирования;

2) установление сестринского диагноза;

3) проведение забора биологических материалов для лабораторных исследований по назначению врача;

4) выполнение сестринских вмешательств;

5) оценка результатов диагностических исследований;

6) выписка рецептов по назначению врача;

7) ведение учетно-отчетной медицинской документации.

30. Организации, оказывающие медицинскую помощь лицам зараженным ВИЧ-инфекцией, с целью оказания дополнительных консультативно-диагностических услуг, могут привлекать соисполнителей в порядке, определенном приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 8 декабря 2020 года № ҚР ДСМ-242/2020 "Об утверждении правил закупа услуг у субъектов здравоохранения по оказанию медицинской помощи в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи и (или) в системе обязательного социального медицинского страхования" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21744).

31. Медицинские организации, оказывающие родовспомогательную помощь, осуществляют:

1) обследование и ведение роженицы с положительным результатом экспресс-теста на ВИЧ в родах, согласно рекомендациям соответствующих КП;

2) забор биологического материала при положительном результате экспресс-теста на ВИЧ-инфекцию, с дальнейшей доставкой в лабораторию регионального Центра ВИЧ в течение 12 часов с момента забора материала с информированием регионального Центра ВИЧ;

3) информирование беременных, родильниц или кормящих матерей по вопросам правильного питания, планирования семьи, сохранения или прерывания беременности, поддержки грудного или искусственного вскармливания;

4) ведение родов у рожениц согласно рекомендациям соответствующих КП;

5) медикаментозное подавление лактации при информированном согласии роженицы или законного представителя при отказе от грудного вскармливания;

6) обеспечение адаптированными молочными смесями детей, рожденными от женщин, зараженных ВИЧ-инфекцией в соответствии с установленными нормами питания;

7) совместно со специалистами региональных Центров ВИЧ консультирование по вопросам ухода за детьми, рожденными от женщин, зараженных ВИЧ-инфекцией, своевременного введения детского прикорма и их практического приготовления с учетом санитарных норм безопасности и энергетической потребности ребенка, приема АРВП для профилактического лечения и формированию родительских навыков у матерей и членов их семей;

8) контроль приема АРВП беременной, роженицей, кормящей матерью и ее новорожденным ребенком;

9) забор образца крови/сухой капли капиллярной крови ребенка, рожденного от женщины, зараженной ВИЧ-инфекцией в течение первых 48 часов с момента рождения для проведения обследования на ВИЧ-инфекцию, с дальнейшей доставкой материала в региональный Центр ВИЧ не позднее 12 часов с момента забора биологического материала.

32. Медицинская помощь в стационарозамещающих условиях осуществляется согласно приказу Министра здравоохранения Республики Казахстан от 7 июня 2023 года № 106 "Об утверждении стандарта оказания медицинской помощи в стационарозамещающих условиях в Республике Казахстан" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 32740).

33. При наличии у пациента показаний для стационарного лечения медицинская помощь осуществляется в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 24 марта 2022 года № ҚР ДСМ-27. "Об утверждении Стандарта оказания медицинской помощи в стационарных условиях в Республике Казахстан" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 27218).

34. Специализированная медицинская помощь оказывается в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 8 декабря 2020 года № ҚР ДСМ-238/2020 "Об утверждении правил оказания специализированной, в том числе высокотехнологичной медицинской помощи" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21746).

35. Скорая медицинская помощь осуществляется в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 ноября 2020 года № ҚР ДСМ-225/2020 "Об утверждении правил оказания скорой медицинской помощи, в том числе с привлечением медицинской авиации" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21713).

36. По запросу медицинских организаций специалисты региональных Центров ВИЧ и РГОЗ предоставляют консультацию по случаям выявления ВИЧ-инфекции и лечения лиц, зараженных ВИЧ-инфекцией.

37. Динамическое наблюдение, выдача АРВП проводится в медицинских организациях оказывающих ПМСП при информированном согласии пациента или его законного представителя, при консультативной поддержке специалистов регионального Центра ВИЧ.

38. При оказании стационарной медицинской помощи лицам, зараженным ВИЧ-инфекцией, медицинские организации обеспечивают:

1) консультации специалистов региональных Центров ВИЧ при информированном согласии пациента или его законного представителя;

2) забор биологического материала для лабораторных исследований по показаниям при информированном согласии пациента или его законного представителя;

3) контроль приема АРВП лицами, зараженными ВИЧ-инфекцией при информированном согласии пациента или его законного представителя;

4) организацию выполнения рекомендаций специалистов региональных Центров ВИЧ.

39. РГОЗ осуществляет:

1) консультативную, организационно-методическую помощь региональным Центрам ВИЧ и медицинским организациям по вопросам профилактики, эпидемиологии, диагностики и лечения ВИЧ-инфекции;

2) лабораторные исследования по верификации первично-положительных образцов крови из региональных Центров ВИЧ, с мониторингом качества эпидемиологического расследования;

3) диагностику ВИЧ-инфекции по направлению из медицинских организаций;

4) раннюю диагностику ВИЧ у детей, рожденных от женщин, зараженных ВИЧ-инфекцией согласно приказу № ҚР ДСМ-211/2020;

5) исследования на лекарственную устойчивость ВИЧ к АРВП в соответствии с рекомендациями КП по направлению региональных Центров ВИЧ;

6) согласование с региональными Центрами ВИЧ планируемого объема услуг для лиц, состоящих под динамическим наблюдением, лиц, обратившихся в ДК, и лиц, обследованных на ВИЧ-инфекцию, прогнозных объемов лекарственного обеспечения антиретровирусными препаратами;

7) регулярный плановый пересмотр КП с учетом международных рекомендаций.

Глава 5. Рекомендуемые штатные нормативы и оснащение организаций здравоохранения, осуществляющих деятельность в сфере профилактики ВИЧ-инфекции

40. Рекомендуемые штатные нормативы организаций здравоохранения, осуществляющих деятельность в сфере профилактики ВИЧ-инфекции устанавливаются согласно приложению 2 к настоящему Стандарту.

41. Штатная численность административно-хозяйственного, инженерно-хозяйственного и иного персонала устанавливается согласно приказу Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 июня 2025 года № 419 "Об утверждении типовых штатов и штатных нормативов для организаций здравоохранения и (или) их структурных подразделений" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 211921).

42. Рекомендуемый перечень оснащения медицинскими изделиями организаций здравоохранения, осуществляющих деятельность в сфере профилактики ВИЧ-инфекции осуществляется согласно приложению 3 к настоящему Стандарту.

Приложение 1 к Стандарту организации оказания медицинской помощи при ВИЧ-инфекции в Республике Казахстан

Рекомендуемый перечень консультативно-диагностических услуг лицам, зараженным ВИЧ-инфекцией

Наименование услуги	Кратность выполнения
Осмотр (прием/консультация)
Средний медицинский работник	1 раз в 3 месяца пациентов с уровнем абсолютного числа лейкоцитов СД4≤350 и/или ВН≥50; 1 раз в 6 месяцев пациентов с однократным уровнем абсолютного числа лейкоцитов СД4≥350 и/или ВН ≤50; 1 раз в год пациентов с последовательным двукратным результатом уровня абсолютного числа лейкоцитов СД4≥350 и ВН ≤50.
Врач-инфекционист (лечащий врач)	1 раз в 3 месяца пациентов с уровнем абсолютного числа лейкоцитов СД4≤350 и/или ВН ≥50; 1 раз в 6 месяцев пациентов с однократным уровнем абсолютного числа лейкоцитов СД4≥350 и/или ВН ≤50; 1 раз в год пациентов с последовательным двукратным результатом уровня абсолютного числа лейкоцитов СД4≥350 и ВН ≤50.
Осмотр профильных специалистов (дерматовенеролог, акушер-гинеколог, фтизиатр, другие)	При постановке на учет, в дальнейшем по показаниям; другие специалисты по показаниям.
Лабораторно-диагностические исследования
Общий анализ крови с тромбоцитами	1 раз в 3 месяца пациентам с уровнем абсолютного числа лейкоцитов СД4≤350 и/или ВН ≥50; 1 раз в 6 месяцев пациентам с однократным уровнем абсолютного числа лейкоцитов СД4≥350 и/или ВН ≤50; 1 раз в год пациентам с последовательным двукратным результатом уровня абсолютного числа лейкоцитов СД4≥350 и ВН ≤50.
Общий анализ мочи	1 раз в 3 месяца пациентам с уровнем абсолютного числа лейкоцитов СД4≤350 и/или ВН ≥50; 1 раз в 6 месяцев пациентам с однократным уровнем абсолютного числа лейкоцитов СД4≥350 и/или ВН ≤50; 1 раз в год пациентам с последовательным двукратным результатом уровня абсолютного числа лейкоцитов СД4≥350 и ВН≤50.
Биохимические анализы крови: аланинаминотрансфераза, аспартатаминотрансфераза, общий билирубин по фракциям, креатинин, мочевина, холестерин, триглицериды, липаза, амилаза, щелочная фосфатаза, лактатдегидрогеназа, глюкоза, мочевина, белок	1 раз в 3 месяца пациентам с уровнем абсолютного числа лейкоцитов СД4≤350 и/или ВН ≥50; 1 раз в 6 месяцев пациентам с однократным уровнем абсолютного числа лейкоцитов СД4≥350 и/или ВН ≤50; 1 раз в год пациентам с последовательным двукратным результатом уровня абсолютного числа лейкоцитов СД4≥350 и ВН ≤50.
Серологический анализ крови: иммуноферментный/иммунохемилюминисцентный/иммунохроматографический/ электрохемилюминисцентный анализ на ВГС и ВГВ	1 раз в год вновь выявленным пациентам и пациентам с предыдущими отрицательными результатами на ВГС и ВГВ.
Определение суммарных антител к Treponema pallidum в сыворотке крови ИФА-методом	1 раз в год.
Полимеразно-цепная реакция: количественное определение РНК ВИЧ в плазме крови (определение вирусной нагрузки)	1 раз в 3 месяца пациентам с уровнем ВН>50; 1 раз в 6 месяцев пациентам с однократным уровнем ВН≤50; 1 раз в год пациентам с последовательным двукратным результатом уровня ВН≤50.
Определение лекарственной устойчивости ВИЧ к антиретровирусным препаратам методом генотипирования	Вновь выявленным пациентам перед началом АРТ и пациентам при двукратном последовательном результате ВН>500 и приверженности≥95%.
Тестирование на носительство аллеля HLA-B*5701	Перед назначением схем АРТ, содержащих Абакавир.
Анализ на вирусный гепатит В (HBV-ДНК) качественный:	При положительном результате ИФА/ИХЛА/ИХА/ЭХЛА на HbsAg.
Анализ на вирусный гепатит С (HCV-RNA) качественный:	При положительном результате ИФА/ИХЛА/ИХА/ЭХЛА на anti-HCV; по окончании противовирусной терапии ВГС.
Иммунофенотипирование: определение числа лейкоцитов СД4 (абсолютное и процентное содержание)	1 раз в 3 месяца пациентам с уровнем абсолютного числа лейкоцитов СД4≤350, 1 раз в 6 месяцев пациентам с однократным уровнем абсолютного числа лейкоцитов СД4 ≥ 350; 1 раз в год пациентам с последовательным двукратным результатом уровня абсолютного числа лейкоцитов СД4≥350.
Инструментальные методы исследования
Ультразвуковое исследование органов брюшной полости	По показаниям.
Флюорография органов грудной клетки	1 раз в год.
Электрокардиография	По показаниям.

Сокращения:
1) ВИЧ – вирус иммунодефицита человека;
2) ВГВ – вирусный гепатит В;
3) ВН – вирусная нагрузка;
4) ДНК – дезоксирибонуклеиновая кислота;
5) ИФА – иммуноферментный анализ;
6) ИХА – иммунохроматографический анализ;
7) ИХЛА – иммунохемилюминесцентный анализ;
8) АРТ – антиретровирусная терапия;
9) РНК – рибонуклеиновая кислота;
10) ВГС – вирусный гепатит С;
11) ЭХЛА – электрохемилюминисцентный анализ;
12) CД4 — мономерный трансмембранный гликопротеин надсемейства иммуноглобулинов;
13) HLA – Human Leukocyte Antigens – комплекс генов;
14) HBV-ДНК – ДНК вируса гепатита В;
15) HCV-RNA – РНК вируса гепатита С;
16) HbsAg – антитела к поверхностному антигену вируса гепатита В;
17) anti-HCV – суммарные антитела к вирусу гепатита С.
1.

Приложение 2 к Стандарту организации оказания медицинской помощи при ВИЧ-инфекции в Республике Казахстан

Рекомендуемые штатные нормативы организаций здравоохранения, осуществляющих деятельность в сфере профилактики ВИЧ-инфекции

Наименование должностей	Количество должностей (штатные единицы)
Лечебно-профилактический отдел
Заведующий лечебно-профилактическим отделом – врач-инфекционист	1 должность
Старшая медсестра	1 должность
Врач-инфекционист	1 должность при числе пациентов на динамическом наблюдении до 360
Врач-инфекционист детский/педиатр	1 должность при количестве обращений в день не менее 15 пациентов
Врач-дерматовенеролог	1 должность при количестве обращений в день не менее 15 пациентов
Врач-акушер-гинеколог	1 должность при количестве обращений в день не менее 15 пациентов
Врач-психотерапевт (или психолог)	Не менее 1 должности
Врач-фтизиатр	1 должность при количестве обращений в день не менее 15 пациентов
Врач-терапевт/врач общей практики	1 должность при количестве обращений в день не менее 15 пациентов
Врач-нарколог	1 должность при количестве обращений в день не менее 15 пациентов
Клинический фармаколог/фармацевт	1 должность при количестве обращений в день не менее 15 пациентов
Провизор/фармацевт	1 должность
Медсестра	1 должность на 1 должность узкого специалиста
Медсестра кабинета забора крови/процедурного кабинета	Не менее 1 должности на 1 кабинет забора крови/процедурного кабинета
Специалист кабинета психосоциального консультирования	1 должность при количестве обращений в день не менее 15 пациентов
Патронажная медицинская сестра	2 должности медсестры на 1 участок
Санитар	1 должность на: 250 квадратных метров половых поверхностей
Социальный работник	1 должность при количестве обращений в день не менее 15 пациентов
Диагностическая лаборатория
Заведующий/руководитель лабораторией	1 должность
Старший лаборант	1 должность
Менеджер по качеству	1 должность
Отделение серологии	Бригада: 1 врач/специалист лаборатории, 2 лаборанта, 1 регистратор; Нагрузка: 270 серийных исследований или 120 серийных и 60 единичных исследований за рабочий день.
Врач-лаборант/специалист лаборатории	Из расчета нагрузки в день
Лаборант	Из расчета нагрузки в день
Регистратор	Из расчета нагрузки в день
Санитар	1 должность
Отделение клинико-биохимических исследований
Врач-лаборант/специалист лаборатории	1 должность
Лаборант	1 должность
Санитар	1 должность
Отделение иммунологических исследований
Врач-лаборант/специалист лаборатории	1 должность
Лаборант	1 должность
Отделение полимеразной цепной реакции
Врач-лаборант/специалист лаборатории	1 должность
Лаборант	2 должности
Регистратор	1 должность
Санитар	1 должность
Отделение по генотипированию и определению лекарственной устойчивости ВИЧ (РГОЗ)
Врач-лаборант/специалист лаборатории	2 должности
Лаборант	2 должности
Регистратор	1 должность
Санитар	1 должность
Отделение верификации ВИЧ-инфекции (РГОЗ)
Врач-лаборант/специалист лаборатории	2 должности
Лаборант	2 должности
Регистратор	1 должность
Санитар	1 должность
Отдел информатики и компьютерного обеспечения
Заведующий отделом (инженер программист)	1 должность
Инженер программист	1 должность
Оператор	1 должность
Эпидемиологический отдел*
Заведующий отделом – врач- эпидемиолог /специалист	1 должность
Врач-эпидемиолог/ специалист	1 должность на 100 тысяч населения
Помощник эпидемиолога	1 должность на 1 должность врача эпидемиолога
Организационно-методический отдел
Заведующий отделом	1 должность
Врач-эпидемиолог/специалист	1 должность
Врач-методист/специалист	1 должность
Статистик	2 должности (РГОЗ)
Статистик	1 должность (региональные Центры ВИЧ)
Менеджер по качеству	1 должность
Помощник эпидемиолога	1 должность на 1 должность врача эпидемиолога
Отдел профилактической работы*
Заведующий отделом – врач- эпидемиолог/специалист	1 должность
Врач-эпидемиолог/специалист	1 должность на 1 административную единицу (район) при численности населения более 200 тыс.
Помощник эпидемиолога	1 должность на 1 должность врача эпидемиолога
Социальный работник	1 должность на 2 административные единицы (район)
Педагог	1 должность
Пресс-секретарь/ журналист/ специалист по связи с общественностью	1 должность
ПД
Медицинская сестра	1 должность на 1 пункт доверия
Санитар	1 должность, если пункт доверия находится в отдельно стоящем здании
ППД
Водитель	1 должность на 1 пункт доверия
Медицинская сестра	1 должность на 1 пункт доверия
Врач	0,5 должность на 1 пункт доверия
ДК
Врач-дерматовенеролог	1 должность при обращении 360 клиентов в месяц
Медицинская сестра	1 должность на 1 должность врача
Врач-акушер-гинеколог	1 должность при количестве обращений в день не менее 15 пациентов
Врач-психотерапевт (или психолог)	1 должность при количестве обращений в день не менее 15 пациентов
Санитарка	1 должность
Социальный работник	1 должность при количестве обращений в день не менее 15 пациентов

*региональный центр ВИЧ самостоятельно принимает решение о численности штатов в зависимости от уровня распространенности ВИЧ-инфекции в регионе и нагрузки на медицинский персонал.
Сокращения:
1) ВИЧ – вирус иммунодефицита человека;
2) ДК - Дружественный кабинет;
3) ППД - передвижной/мобильный пункт доверия;
4) РГОЗ - Республиканская государственная организация здравоохранения;
5) ПД - пункт доверия.

Приложение 3 к Стандарту организации оказания медицинской помощи при ВИЧ-инфекции в Республике Казахстан

Рекомендуемый перечень оснащения медицинскими изделиями организаций здравоохранения, осуществляющих деятельность в сфере профилактики ВИЧ-инфекции

пп/п	Наименование медицинских изделий*		Количество, единицы измерения (штук)
Кабинет инфекциониста
1	Светильник медицинский (лампа)		1
2	Облучатель бактерицидный стационарный / рециркулятор		1
3	Термометр медицинский		1
4	Тонометр		1
5	Фонендоскоп		1
6	Пульсоксиметр		1
7	Кушетка		1
8	Весы с ростомером		1
Кабинет терапевта
1	Облучатель бактерицидный стационарный/ рециркулятор		1
2	Кушетка		1
3	Термометр медицинский		1
4	Тонометр		1
5	Фонендоскоп		1
6	Шпатель медицинский		1
7	Пульсоксиметр		1
Кабинет педиатра
1	Облучатель бактерицидный стационарный/ рециркулятор		1
2	Кушетка		1
3	Термометр медицинский		1
4	Тонометр		1
5	Фонендоскоп		1
6	Шпатель медицинский		1
7	Пульсоксиметр		1
8	Весы (электронные) и ростомер		1
Кабинет врача-гинеколога
1	Кресло гинекологическое		1
2	Облучатель бактерицидный стационарный/ рециркулятор		1
3	Светильник медицинский (лампа)		1
Кабинет дерматовенеролога (Дружественный кабинет)
1	Кушетка		1
2	Кресло гинекологическое		1
3	Облучатель бактерицидный стационарный/ рециркулятор		1
Кабинет фтизиатра
1	Кушетка		1
2	Облучатель бактерицидный стационарный/ рециркулятор		1
3	Термометр медицинский		1
4	Тонометр		1
5	Фонендоскоп		1
6	Пульсоксиметр		1
Кабинет психотерапевта/психолога/социального работника/эпидемиолога
1	Набор административный		1
2	Облучатель бактерицидный стационарный/ рециркулятор		1
Процедурная
1	Светильник медицинский смотровой (мобильный)		1
2	Автоматический наружный дефибриллятор		1
3	Облучатель бактерицидный стационарный/ рециркулятор		1
4	Противошоковая аптечка		1
Пункт забора биологического материала
1	Гигрометр		1
2	Тонометр		1
3	Холодильник для хранения биологического материала		1
4	Центрифуга		1
5	Кушетка		1
6	Термометр (допускается совмещенный с гигрометром)		1
7	Контейнеры для транспортировки биологического материала (контейнер-термостат)		ПТ**
8	Устройства для контроля температуры при транспортировке		ПТ
9	Бактерицидный облучатель стационарный/ рециркулятор		1
Пункт доверия
1	Набор административный		1
2	Облучатель бактерицидный стационарный/ рециркулятор		1
3	Аптечка для оказания помощи		1
4	Контейнер для транспортировки биологического материала (контейнер-термостат)		1
Передвижной/мобильный пункт доверия
1	Облучатель бактерицидный		1
2	Аптечка для оказания помощи		1
3	Тонометр		1
4	Контейнер для транспортировки биологического материала (контейнер-термостат)		1
Клинико-диагностическая лаборатория		Региональных центров ВИЧ	РГОЗ
1	Анализатор биохимический автоматический	1	ПТ
2	Анализатор гематологический автоматический	1	ПТ
3	Анализатор мочи	ПТ	ПТ
4	Анализатор для определения СОЭ	1	ПТ
5	Анализатор для иммуноферментного анализа полуавтомат комплект (фотометр, вошер, термостат/термошейкер плашечный)	не менее 1	1
6	Анализатор для иммуноферментного анализа "открытого типа" до 7 одновременно загружаемых планшетов, встроенный считыватель штрихкодов	ПТ	ПТ
7	Иммунохемилюминесцентный анализатор автоматический	1	1
8	Цитофлюориметр проточный для определения иммунного статуса	1	ПТ
9	Портативный анализатор для определения абсолютного количества СД4 клеток в цельной крови	ПТ	ПТ
10	ПЦР анализатор открытого типа (реал-тайм)	1	1
11	Автоматическая станция для ПЦР исследований, включая систему выделения и амплификации нуклеиновых кислот	ПТ	ПТ
12	Встряхиватель пробирок (вортекс)	1	1
13	Вакуумный отсасыватель медицинский с колбой-ловушкой	ПТ	ПТ
14	Термостат для пробирок	ПТ	ПТ
15	Центрифуга для микропробирок со скоростью 14000 об/мин.	ПТ	1
16	Комплект оборудования для проведения горизонтального электрофореза	-	1
17	Магнитный штатив	ПТ	ПТ
18	Аквадистиллятор	1	1
19	Бидистиллятор	ПТ	ПТ
20	Таймер лабораторный	3	1
21	Аппарат для иммунноблотинга	-	1
22	Амплификатор плашечный	-	2
23	Генетический анализатор (секвенатор)	-	1
24	Центрифуга плашечная со скоростью до 3000 об/мин	ПТ	1
25	Комплект 8-канальных дозаторов с переменным объемом со сменными наконечниками	1	1
26	Комплект 1-канальных дозаторов с переменным объемом со сменными наконечниками	1	2
27	Ламинарный шкаф (II класса)	1	2
28	ПЦР - бокс	ПТ	ПТ
29	Микроскоп бинокулярный	1	1
30	Прибор для окраски и фиксации мазков	ПТ	ПТ
31	Термостат	1	ПТ
32	Холодильник медицинский (фармацевтический)	1	2
33	Холодильник с морозильной камерой	1	2
34	Морозильная камера (до -25ºС) (фармацевтическая)	ПТ	2
35	Морозильная камера (до-40ºС) (фармацевтическая)	1	1
36	Облучатель бактерицидный	По количеству рабочих помещений	По количеству рабочих помещений
37	Гигрометр	По количеству рабочих помещений	По количеству рабочих помещений
38	Термометр технический	ПТ	ПТ
39	Весы напольные	ПТ	ПТ
40	Автоклав	ПТ	ПТ

*Оснащение изделиями медицинского назначения осуществляется согласно заявкам организаций здравоохранения в соответствии с текущей потребностью.
Сокращения:
1) ПЦР – полимеразная цепная реакция;
2) РГОЗ – Республиканская государственная организация здравоохранения;
3) ПТ – по требованию;
4) СОЭ – скорость оседания эритроцитов;
5) CД4 – мономерный трансмембранный гликопротеин надсемейства иммуноглобулинов.