ИПС "Әділет"

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы бұйрық 01.01.2024 ж. бастап қолданысқа енгізіледі

"Сауда қызметін реттеу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 7-бабының 10-4) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігі жасасатын сақтандыру, қайта сақтандыру шарттары бойынша cақтандыру резервтерін қалыптастыруға, есептеу әдiстемесiне және олардың құрылымына қойылатын талаптар бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің Активтер және корпоративтік басқару департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрыққа қол қойылған күнінен бастап күнтізбелік бес күн ішінде Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне ресми жариялау және енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына оны қазақ және орыс тілдерінде электрондық нысанда жіберуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің аппарат басшысына жүктелсін.

4. Осы бұйрық 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Қазақстан Республикасының
Сауда және интеграция министрі

А. Шаққалиев

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Қаржы нарығын реттеу

және дамыту агенттігі

бұйрығымен бекітілген

Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігі жасасатын сақтандыру, қайта сақтандыру шарттары бойынша cақтандыру резервтерін қалыптастыруға, есептеу әдiстемесiне және олардың құрылымына қойылатын талаптар

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігі жасасатын сақтандыру, қайта сақтандыру шарттары бойынша cақтандыру резервтерін қалыптастыруға, есептеу әдiстемесiне және олардың құрылымына қойылатын талаптар (бұдан әрі – Талаптар) "Сауда қызметін реттеу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 7-бабы 10-4) тармақшасына сәйкес әзірленді және Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігі (бұдан әрі – ЭКА) жасасатын сақтандыру, қайта сақтандыру шарттары бойынша cақтандыру резервтерін қалыптастыруға, есептеу әдiстемесiне және олардың құрылымына қойылатын талаптарды белгілейді.

2. Осы Талаптарда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) актуарлық әдістер – сақтандыру резервтерін есептеген кезде актуарий қолданатын экономикалық-математикалық есептеу әдістері;

2) есептеу күні – сақтандыру резервтері есептелетін күн;

3) еңбек сіңірілмеген сақтандыру сыйлықақысы – сақтандыру сыйлықақысының сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша сақтандыруды қорғау қолданылатын кезеңнің есептеу күнгі жағдай бойныша қалған кезеңіне қатысты бөлігі;

4) мәлімделген, бірақ реттелмеген залал – сақтандыру төлемі жүзеге асырылмаған немесе толық көлемде жүзеге асырылмаған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша жазбаша нысанда немесе Қазақстан Республикасының міндетті сақтандыру түрлері туралы заңдарында көзделген тәртіппен сақтандыру оқиғасының және (немесе) сақтандыру жағдайының басталуы және (немесе) сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы) мәлімдеген сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы ЭКА-ға қойылатын талап;

5) сақтандыру залалын реттеу жөніндегі шығыстар – сақтандырушының мүліктік мүддесіне келтірілген залалдың (зиянның) көлемін бағалауға және оны азайтуға байланысты, сараптама, консультациялық және сақтандыру жағдайына байланысты туындаған, өзге қызметтерді төлеу үшін ЭКА-ға қажетті ақша сомасы;

6) сақтандыру оқиғасы – Қазақстан Республикасының міндетті сақтандыру түрлері туралы заңдарына және (немесе) сақтандыру (қайта сақтандыру) шартына сәйкес кейін сақтандыру жағдайы болып танылу ықтималдылығы бар оқиға;

7) сақтандыру резервтері – ЭКА-ның Талаптарға сәйкес актуарлық есеп айырысулар негізінде бағаланатын сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша міндеттемелері;

8) қайта сақтандырушының сақтандыру резервтеріндегі үлесі – есептеу күнгі жағдай бойынша қайта сақтандырушының сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша міндеттемелерінің бөлігі;

9) сақтандыру сыйлықақысы – сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша сақтандыру сыйлықақысы;

10) таза сақтандыру сыйлықақысы – қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген сақтандыру сыйлықақысы.

2-тарау. Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігі жасасатын сақтандыру, қайта сақтандыру шарттары бойынша cақтандыру резервтерін есептеу үшін қажетті ақпаратқа қойылатын талаптар

3. ЭКА сақтандыру резервтерін әрбір сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша және (немесе) әрбір сақтандыру сыныбы бойынша және (немесе) әрбір мәлімделген, бірақ реттелмеген залал бойынша Талаптардың 4-тармағында көзделген сақтандыру резервінің түріне қарай жеке-жеке қалыптастырады. Сақтандыру резервтерін есептеу кейінгі тәуекелдерді қайта сақтандыруға қарамастан, барлық жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша ЭКА қабылдайтын міндеттемелер көлемі ескеріле отырып жүргізіледі.

Актуарий сақтандыру резервтерін есептеуді ЭКА-ның есептілігінде қамтылған ақпарат негізінде жүзеге асырады.

3-тарау. Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігі жасасатын, сақтандыру, қайта сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру резервтерінің құрылымы

4. ЭКА қалыптастыруы үшін міндетті сақтандыру резервтері мыналарды қамтиды:

1) еңбек сіңірілмеген сыйлықақылар резерві (бұдан әрі – ЕСР) – есептеу күнінен кейінгі сақтандыру қорғаудың қолданысы кезеңіне қатысты, келесі есепті кезеңдерде туындауы мүмкін төлемдерді қамтамасыз ету жөніндегі міндеттемелерді орындауға арналған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша сақтандыру сыйлықақысының (жарналарының) бөлігі (еңбек сіңірілмеген сыйлықақы);

2) шығындар резервтері:

орын алған, бірақ мәлімделменген шығындар резерві (бұдан әрі – ОМШР) – орын алу фактісі туралы Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде немесе шартта белгіленген тәртіппен есепті немесе оның алдындағы кезеңдерде ЭКА-ға мәлімделмеген, есепті немесе оның алдындағы кезеңдерде болған сақтандыру жағдайларына байланысты туындаған залалдарды реттеу бойынша шығындарды қоса алғанда, ЭКА-ның сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру міндеттемелерін бағалау;

мәлімделген, бірақ реттелмеген шығындар резерві (бұдан әрі – МРШР) – ЭКА-ның есеп беру күніне залалдарды реттеуге шығыстарды қоса алғандағы сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру бойынша орындалмаған немесе толық орындалмаған міндеттемелерінің бағалауы болып табылады.

5. Сақтандыру шарты бойынша ЕСР, МРШР есептеу кезінде және сақтандыру сыныбы бойынша ОМШР есептеу кезінде теріс мәнді сақтандыру резервтерінің қорытынды мәндері нөл мәнін қабылдайды.

4-тарау. Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігі жасасатын, сақтандыру, қайта сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру резервтерінің есебі

6. ЕСР әрбір сақтандыру шарты бойынша жеке есептеледі.

7. ЕСР шамасын есептеу үшін пропорция әдісі қолданылады.

8. ЕСР пропорция әдісімен әрбір шарт бойынша есептелген, еңбек сіңірілмеген сыйлықақыларды жинақтау арқылы айқындалады.

Еңбек сіңірілмеген сыйлықақы пропорция әдісімен әрбір шарт бойынша сақтандыру қорғауы қолданыла бастаған күннен бастап сақтандыру қорғауының қолданылуы аяқталған күнге дейінгі сақтандыру қорғауының қолданылу мерзімі (күнмен) мен есепті күні сақтандыру қорғауының аяқталмаған қолданылу мерзімінің (күнмен) бөліндісін шарт бойынша сақтандыру сыйлықақысына көбейтіндісі ретінде анықталады:

, мұндағы:

СС - сақтандыру сыйлықақысы;

- сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша сақтандырып қорғаудың қолданылуы басталған күннен бастап сақтандырып қорғаудың қолданылуының соңына дейін сақтандырып қорғау қолданылатын күндер саны;

- сақтандырып қорғаудың қолданылуы басталған сәттен бастап есептеу күніне дейін (қоса алғанда) сақтандырып қорғаудың қолданылуы аяқталған күндер саны.

9. ОМШР әрбір сақтандыру сыныбы бойынша жеке есептеледі. ОМШР жалпы шамасы сақтандырудың барлық сыныптары бойынша есептелген ОМШР-ды қосу арқылы анықталады.

10. ОМШР келесі актуарлық әдістермен есептеледі:

1) осы Талаптарға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша инфляцияға түзетумен тізбекті баспалдақ әдісімен болған, бірақ мәлімделмеген залалдар резервінің есебіне сәйкес инфляцияға түзетумен және осы Талаптарға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша инфляцияға түзетусіз тізбекті баспалдақ әдісімен болған, бірақ мәлімделмеген залалдар резервінің есебіне сәйкес инфляцияға түзетусіз тізбекті баспалдақ әдісі.

Осы Талаптардың мақсаттары үшін тізбекті баспалдақ әдісі деп сақтандырушының есепті кезеңде немесе есепті кезеңнің алдындағы кезеңдерде болған сақтандыру жағдайлары бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі міндеттемелерін бөлу әдісі түсініледі.

Тізбекті баспалдақ әдісінде сақтандырушының міндеттемелерін бөлу төлемдер (төленген залалдар) немесе ЭКА залалдары негізінде құрылады.

Инфляцияға түзетілген тізбекті баспалдақ әдісінде төлемдер (төленген залалдар) немесе келтірілген залалдар инфляция көрсеткішіне ұлғаяды;

2) Борнхьюттер-Фергюсон әдісі (Bornhuetter-Ferguson) осы Талаптарға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Борнхьюттер-Фергюсон (Bornhuetter-Ferguson) әдісімен болған, бірақ мәлімделмеген шығындар резервін есептеуге сәйкес.

Борнхьюттер-Фергюсон әдісі міндеттемелерді бөлу төлемдер (төленген шығындар) немесе келтірілген шығындар негізінде құрылатын тізбекті баспалдақ әдісіне және болашақ залалдардың күтілетін мөлшерін анықтауға негізделген.

Болашақ залалдардың күтілетін шамасы мөлшері осы Талаптарға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша міндеттемелерді бөлу кезінде ЭКА есепке алатын залалдардың басталу кезеңдерінің алдындағы аяқталған қаржы жылдары бойынша есептелген полистер бойынша залалдылық коэффициенттерінің орташа мәнінен кем болмайтын, еңбекпен табылған сыйлықақы мен залалдылық коэффициентінің көбейтіндісіне тең.

11. Полистер бойынша залалдылық коэффициенті тиісті қаржы жылында күшіне енген сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша залалдарды реттеу жөніндегі шығыстарды қоса алғанда, келтірілген залалдар шамасының көрсетілген сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша еңбекпен табылған сақтандыру сыйлықақыларына қатынасы ретінде есептеледі.

Полистер бойынша залалдылық коэффициентін есептеу кезінде залалдарды реттеу бойынша шығыстарды қоса алғанда, келтірілген залалдар және еңбекпен табылған сақтандыру сыйлықақылары есепті күнге дейін аяқталған қаржы жылдары бойынша есепке алынады.

Сақтандыру резервтерін есептеу үшін пайдаланылатын полистер бойынша залалдылық коэффициентін есептеу кезінде актуарий қажет болған жағдайда, ірі болып табылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша залалды түзетуді жүргізеді.

12. Келтірілген шығындардың негізінде актуарий сақтандырушының міндеттемелерін бөлген жағдайда, актуарлық әдістермен ОМШР есептеген кезде осы Талаптарға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Инфляцияға түзетусіз тізбекті баспалдақ әдісімен болған, бірақ мәлімделмеген залалдар резервін есептеудің жинақталған шығындар кестесі осы Талаптарға 4-қосымшасына сәйкес келтірілген залалдар негізінде ЭКА міндеттемелерін бөлудің Келтірілген залалдар негізінде жинақталған шығындар кестесіне сәйкес мәлімделген, бірақ реттелмеген шығындарды және жинақталған шығындар үшбұрышын жасау үшін пайдаланылатын шығындар басталған әр кезеңнің соңында жинақталған төлемдер шамасын (төленген шығындарды) қосу арқылы құрылады.

Келтірілген шығындардың негізінде актуарий сақтандырушының міндеттемелерін бөлген жағдайда, актуарлық әдістермен ОМШР есептеген кезде осы Талаптарға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Инфляцияға түзетілген тізбекті баспалдақ әдісімен болған, бірақ мәлімделмеген залалдар резервін есептеудің өткен кезеңдердегі инфляцияға түзетілген, жинақталған залалдар кестесі осы Талаптарға 4-қосымшасына сәйкес келтірілген залалдар негізінде ЭКА міндеттемелерін бөлудің Келтірілген залалдар негізінде жинақталған шығындар кестесіне сәйкес мәлімделген, бірақ реттелмеген шығындарды және жинақталған шығындар үшбұрышын жасау үшін пайдаланылатын шығындар басталған әр кезеңнің соңында жинақталған төлемдер шамасын (төленген шығындарды) қосу арқылы құрылады.

Келтірілген шығындардың негізінде актуарий сақтандырушының міндеттемелерін бөлген жағдайда, актуарлық әдістермен ОМШР есептеген кезде осы Талаптарға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Борнхьюттер-Фергюсон (Bornhuetter-Ferguson) әдісімен орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар резервін есептеудің жинақталған шығындар кестесі осы Талаптарға 4-қосымшасына сәйкес келтірілген залалдар негізінде ЭКА міндеттемелерін бөлудің Келтірілген залалдар негізінде жинақталған шығындар кестесіне сәйкес мәлімделген, бірақ реттелмеген шығындарды және жинақталған шығындар үшбұрышын жасау үшін пайдаланылатын шығындар басталған әр кезеңнің соңында жинақталған төлемдер шамасын (төленген шығындарды) қосу арқылы құрылады.

13. ОМШР-ды осы Талаптардың 10-тармағында көзделген актуарлық әдістермен есептеу үшін деректер жеткіліксіз болған жағдайда, ОМШР есеп айырысу күнінің алдындағы соңғы 12 (он екі) айда күшіне енген сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары және сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарына қосымша келісімдер бойынша сақтандыру сыйлықақысы сомасының кемінде 5 (бес) пайызын құрайды.

14. Актуарий сақтандыру резервтерін қалыптастыру кезінде көзделмеген, жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қосымша тәуекелдердің есептеу күні туындауына байланысты ЭКА міндеттемелерінің сомасына сақтандыру резервтерінің мөлшерін ұлғайтады.

ОМШР қосымша резервтерін есептеу "Прага клубының" "Берн Одағының" және басқаларының статистикасы сияқты, экспорттық кредиттер мен инвестицияларды сақтандыру бойынша ұқсас агенттіктердің (ағылш. International Union of Credit and Investment Insurers IUCII) сақтандыру қызметінің көрсеткіштерін талдау негізінде мүмкін болады.

ОМШР қосымша резервтерін есептеу кезінде экспорттық кредиттерді сақтандыру бойынша шетелдік агенттіктерінің сақтандыру сыйлықақысының залалдылық деңгейі орташа болған кезде сақтандыру төлемдерін жабу үшін жеткілікті ықтималдығы жоғары деңгейге жету мақсатын көздейді.

15. Актуарий қосымша ОМШР сомасын міндеттемелердің мынадай мөлшеріне ұлғайтуға құқылы:

1) тәуекел объектілері қызметінің салаларындағы теріс беталыс туралы ақпарат болған кезде – сақтандыру сомасынан 5%-дан 20%-ға дейін;

2) сақтандыру объектісінің қаржылық жағдайының нашарлауы туралы ақпарат болған кезде – сақтандыру сомасынан 20%-дан 100%-ға дейін;

3) қаржылық жағдайдың уақтылы мониторингтік есептері болмаған кезде – сақтандыру сомасынан 5%-дан 20%-ға дейін;

4) сақтандыру жағдайының әлеуетін сипаттайтын өзге де нашарлататын жағдайлар/факторлар болған кезде – сақтандыру сомасынан 5%-дан 100%-ға дейін.

16. МРШР сақтанушының (сақтандырылушының, пайда алушының) сақтандыру оқиғасының және (немесе) сақтандыру жағдайының басталғаны туралы және (немесе) сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы өтінішін алған күннен бастап, қай күннің ертерек келетініне байланысты, сақтандыру төлемін жүзеге асырған не сақтандырушы сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тарту туралы шешім шығарған немесе қай күннің ертерек келетініне байланысты, сақтанушы сақтандыру төлемін алудан жазбаша бас тартқан күнге дейін әрбір мәлімделген, бірақ реттелмеген залал бойынша жеке-жеке қалыптастырылады.

17. МРШР мәлімделген залал мөлшерінде қалыптастырылады.

Сақтанушыда (сақтандырылушыда, пайда алушыда) және ЭКА-да шығын мөлшері туралы жеткілікті ақпарат болмаған жағдайда, МРШР сақтандыру төлемі үшін жеткілікті мөлшерде, бірақ алдыңғы қаржы жылындағы немесе алдыңғы 2 (екі) қаржы жылындағы сақтандыру жағдайларының ұқсас тобы бойынша жүргізілген, төленген наразылықтардың орташа мәнінен кем болмайтын мөлшерде, мәндердің қайсысы үлкен болып табылатынына байланысты қалыптастырылады.

Актуарий қажет болған жағдайда ірі болып табылатын, төленген наразылықтардың орташа (орташа нарықтық) мәнін есептеуде ескерілетін залалды түзетеді.

Залал мөлшері туралы жеткілікті ақпараттың болмауына байланысты қалыптастырылған орташа МРЗР мөлшері олардың мөлшеріне қарай әрбір қаржы жылының қорытындылары бойынша қайта есептеледі.

Залалдың мөлшерін растайтын құжаттар болған кезде немесе ЭКА көрсетілген құжаттарды алғаннан кейін МРШР мәлімделген және құжатпен расталған залал мөлшерінде қалыптастырылады.

МРШР-дың жалпы шамасы барлық мәлімделген, бірақ реттелмеген залалдар бойынша қалыптастырылған, МРШР-ды қорытындылау арқылы анықталады.

18. МРШР сомасы актуарий есептейтін, мәлімделген талаптар бойынша сақтандыру төлемдерінің мөлшерін қарауға және реттеуге тікелей байланысты болжамды шығыстар сомасына ұлғаяды.

19. МРШР есептік шамасы есеп айырысу күніне ЭКА-ның сақтандыру сыйлықақысын (кезекті сақтандыру жарнасын) төлеу бойынша сақтанушының (қайта сақтанушының) мерзімі өткен берешегінің сомасына азаяды.

20. Актуарий сақтандыру резервтерін қалыптастыру кезінде көзделмеген, жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қосымша тәуекелдердің есептеу күні туындауына байланысты ЭКА міндеттемелерінің сомасына сақтандыру резервтерінің мөлшерін ұлғайтады.

5-тарау. Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігі жасасатын, сақтандыру, қайта сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру резервтеріндегі қайта сақтандырушының үлесі

21. ЕСР-дағы қайта сақтандырушының үлесі әрбір сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша жеке есептеледі.

22. Пропорционалды қайта сақтандыру шарттары бойынша қайта сақтандырушының ЕСР-дағы үлесі әрбір сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша есепті күнге сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша коэффициент пен ЕСР көбейтіндісі ретінде айқындалады.

ЕСР-дағы қайта сақтандырушының үлесі = bRE ЕСР, мұндағы:

bRE коэффициенті қайта сақтандыру шарты бойынша сақтандыру сыйлықақысының сақтандыру шарты бойынша сақтандыру сыйлықақысына қатынасына тең.

Пропорционалды емес қайта сақтандыру шарттары бойынша ЕСР-дағы қайта сақтандырушының үлесі қайта сақтандыру шартының талаптарына сәйкес есептеледі.

23. Актуарий ОМШР-дағы қайта сақтандырушының үлесін осы Талаптардың 9, 10, 11, 12, 13, 14 және 15-тармақтарына сәйкес есептелген, қайта сақтандырушының үлесін есепке алмағанда, ОМШР және қайта сақтандырушының үлесін ескере отырып, ОМШР арасындағы айырма ретінде сақтандырудың әрбір класы бойынша жеке айқындайды.

24. Қайта сақтандырушының үлесін қоспағанда ОМШР есептеу үшін қайта сақтандырушының үлесін қосқанда ОМШР есептеу үшін пайдаланылатын шығындардың даму коэффициенттерін қолдана отырып, қайта сақтандырушының үлесін қосқанда ОМШР есептеу үшін таңдалған есептеу әдісі қолданылады.

ОМШР-ды осы Талаптардың 13-тармағына сәйкес есептеу кезінде ОМШР-дағы қайта сақтандырушының үлесі осы Талаптардың 13-тармағына сәйкес қайта сақтандырушының үлесін ескере отырып, ОМШР-ны есептеу кезінде пайдаланылған пайыз мөлшері мен қайта сақтандыруға берілген және есептеу күнінің алдындағы соңғы 12 (он екі) ай ішінде күшіне енген сақтандыру шарттары мен сақтандыру шарттарына қосымша келісімдер бойынша есептелген қайта сақтандыру сыйлықақысының көбейтіндісіне тең болады.

25. Қайта сақтандырушының МРШР-дағы үлесі қайта сақтандыру шартының талаптарына сәйкес қайта сақтандыру ұйымынан өтелуге жататын залалдар сомасы негізінде есептеледі.

26. Қайта сақтандыру шарттары (қосымша келісімдер) бойынша қайта сақтандырушының сақтандыру резервтеріндегі үлесі қайта сақтандырудың барлық шарттарын көрсете отырып (оның ішінде қайта сақтандырушы қабылдаған сақтандыру сыйлықақысының, қайта сақтандыру шарты бойынша міндеттемелер, жауапкершілік лимитінің, цедент комиссиясының, сақтандыру брокерінің және (немесе) Қазақстан Республикасының бейрезиденті сақтандыру брокерінің филиалы комиссиясының мөлшері), тәуекелдерді қайта сақтандыруға (акцептке) қабылдағаны туралы жазбаша нысанда растауы болған жағдайларды қоспағанда, 0 (нөлге) тең.

Қайта сақтандыру шартын алғанға дейін қайта сақтандырушының (қайта сақтандырушылардың) қайта сақтандыруға (акцептке) тәуекелдерді қабылдағанын растау ретінде "Сақтандыру қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 17-бабының 9-тармағына сәйкес сақтандыру брокері мен Қазақстан Республикасының бейрезиденті-сақтандыру брокері филиалының қызметін жүзеге асыру шарттары мен тәртібін айқындайтын уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінің талаптарына сәйкес келетін, қайта сақтандыру коверноты немесе қол қойылған парағы бар қайта сақтандыру слипі де қабылданады.

ЭКА-да осы тармақта көзделген қайта сақтандырушының (қайта сақтандырушылардың) растауы болған кезде, қайта сақтандырушының мынадай сақтандыру резервтеріндегі үлесі қажет болған жағдайда төмендегі шарттарға сәйкес келген кезде қалыптастырылады:

ЕСР-да қайта сақтандыру шарты жауапкершілік көлемінің 10 (он) пайызынан кемін және сақтандыру сыйлықақысының 50 (елу) пайызынан астамын беруді көздемейді;

қайта сақтандырушы сақтандыру резервтерінде есепті күнге Қазақстан Республикасының бейрезиденті-тыйым салынған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының тізіліміне кірмейді.

6-тарау. Капитал құрамындағы қосымша резервтер

27. Тұрақтандыру резерві болашақ сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға байланысты ЭКА міндеттемелерін бағалау болып табылады.

Тұрақтандыру резерві аяқталған қаржы жылының нәтижелері бойынша сақтандырудың әрбір класы бойынша жеке есептеледі.

28. Тұрақтандыру резерві қайта сақтандырушының

үлесін есепке алмағанда, есепті кезеңдегі залалдылық коэффициентінің орташа шаршылы ауытқуы қайта сақтандырушының (

) үлесін есепке алмағанда, есепті кезеңдегі залалдылық коэффициентінің орташа мәнінің 10 (он) пайызына асып кеткен жағдайда, сақтандыру класы бойынша есептеледі:

мұндағы:

- қайта сақтандырушының үлесін есепке алмағанда, есепті кезеңдегі залалдылық коэффициентінің орташа шаршылы ауытқуы;

- қайта сақтандырушының M қаржы жылдарындағы үлесін есепке алмағанда, есепті кезеңдегі залалдылық коэффициентінің орташа мәні;

M - қаржы жылдарының саны;

K(i) - қайта сақтандырушының і-ші қаржы жылындағы үлесін есепке алмағанда, есепті кезеңдегі залалдылық коэффициенті.

29. Егер қайта сақтандырушының M қаржы жылдарындағы үлесін есепке алмағанда, есепті кезеңдегі залалдылық коэффициентінің орташа мәні 70 (жетпіс) пайыздан кем болса, тұрақтандыру резерві есептелмейді.

Қайта сақтандырушының үлесін есепке алмағанда есепті кезеңдегі залалдылық коэффициентінің орташа мәні және сақтандыру класы бойынша қайта сақтандырушының үлесін есепке алмағанда есепті кезеңдегі залалдылық коэффициентінің орташа шаршылы ауытқуы алдыңғы 5 (бес) қаржы жылындағы деректер негізінде айқындалады.

30. Сақтандыру класы бойынша тұрақтандыру резерві қайта сақтандырушының үлесін есепке алмағанда, есепті кезеңдегі залалдылық коэффициентінің орташа мәніне азайтылған, есепті кезеңдегі қайта сақтандырушының үлесін есепке алмағанда, есепті кезеңдегі залал коэффициентіне көбейтілген есепті кезеңдегі еңбекпен табылған сақтандыру сыйлықақыларының таза сомасын шегергендегі есепті кезеңнің басындағы тұрақтандыру резервінің мөлшерінде айқындалады (

Есепті күнгі тұрақтандыру резерві =

мұндағы:

- алдыңғы есепті күнге тұрақтандыру резерві;

– есепті кезеңдегі таза еңбек сіңірілген сақтандыру сыйақыларының сомасы.

Таза еңбек сіңірілген сақтандыру сыйақыларының сомасы - есепті кезеңнің басында қайта сақтандырушының үлесі есепке алынбай еңбек сіңірілмеген сыйлықақының резерві шамасына көбейтілген және есепті кезеңнің соңына қайта сақтандырушының үлесі есепке алынбай еңбек сіңірілмеген сыйлықақының резерві шамасына азайтылған қайта сақтандырушының есепті кезеңдегі үлесі есепке алынбаған сақтандыру сыйлықақыларының сомасы;

K - есепті күнге қайта сақтандырушының үлесін есепке алмағанда, есепті кезеңдегі залалдылық коэффициенті;

- қайта сақтандырушының M қаржы жылдарындағы үлесін есепке алмағанда, есепті кезеңдегі залалдылық коэффициентінің орташа мәні.

Тұрақтандыру резервін есептеу үшін есепті кезең бір қаржы жылына тең.

31. Сақтандыру класы бойынша тұрақтандыру резерві есепті күнге сақтандыру класы бойынша қайта сақтандырушының үлесін есепке алмағанда сақтандыру резервтері сомасының 10 (он) пайызынан аспайды:

Есепті күнгі тұрақтандыру резерві

мұндағы:

ТЕЕС - есепті күндегі сақтандыру сыныбы бойынша қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген сақтандыру резервінің сомасы.

32. Егер ЭКА сақтандыру класы бойынша 2 (екі) жыл ішінде сақтандыру шарттарын жасаспаса, онда сақтандырудың осы класы бойынша тұрақтандыру резервінің шамасы 0 (нөлге) тең болып қабылданады.

33. Тұрақтандыру резервінің жалпы шамасы сақтандырудың барлық кластары бойынша тұрақтандыру резервінің шамаларын қосу арқылы айқындалады.

34. Ағымдағы қаржы жылының басында қалыптастырылған тұрақтандыру резерві ағымдағы қаржы жылы аяқталғанға дейін өзгермейді.

35. Күтілмеген тәуекелдер резерві (бұдан әрі - КТР) - сақтандыру төлемдерінің және сақтандыру шығындарын реттеу бойынша шығыстардың орнын толтыру үшін Сақтандыру резервтерін қалыптастыруға, есептеу әдiстемесiне және олардың құрылымына қойылатын талаптарға сәйкес есептелетін еңбек сіңірілмеген сыйлықақы резерві (бұдан әрі - ЕСР) жеткіліксіз болған кезде ықтимал болашақ тәуекелдер бойынша қалыптастырылатын резерв.

36. КТР әрбір сақтандыру сыныбы бойынша жеке есептеледі. КТР жалпы шамасы сақтандырудың барлық сыныптары бойынша есептелген КТР-ды қосу арқылы анықталады.

37. КТР келесі шарттар бір мезгілде сақталған жағдайда ай сайын есептеледі:

таза сақтандыру төлемдерінің, сақтандыру зияндарын реттеу бойынша шығыстардың және зияндар резервінің (қайта сақтандырушының үлесін есепке алмағанда) өзгеруі сомасының таза сақтандыру сыйлықақыларының және ЕСР (қайта сақтандырушының үлесін есепке алмағанда) өзгеруінің айырмасына қатынасы сақтандыру сыныбы бойынша 105 (бір жүз бес) пайыздан артық болса;

сақтандыру сыныбы бойынша қолданыстағы сақтандыру шарттары бойынша таза сақтандыру сыйлықақыларының көлемі есепті кезеңдегі қолданыстағы сақтандыру шарттары бойынша таза сақтандыру сыйлықақыларының жалпы көлемінен 5 (бес) пайыздан асатын болса.

КТР келесідей есептеледі:

мұндағы:

КТР– күтілмеген тәуекелдер резерві;

Т – таза сақтандыру төлемдері;

Ш – сақтандыру залалдарын реттеу бойынша шығындар;

– шығындар резервінің (қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген) өзгеруі;

ТҚ – қайта сақтандыруға берілген сақтандыру сыйлықақыларын шегергенде, алуға есептелген сақтандыру сыйлықақылары;

– қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген ЕСР өзгеруі;

ЕСР – есептеу күніне қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген ЕСР.

Т, Ш, ∆ШР, ТҚ, ∆ЕСР өлшемдері есепті күннің алдындағы соңғы 12 (он екі) айға есептеледі.

Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігі жасасатын
сақтандыру, қайта сақтандыру
шарттары бойынша cақтандыру
резервтерін қалыптастыруға,
есептеу әдiстемесiне және
олардың құрылымына
қойылатын талаптарға
1-қосымша

Нысан

Инфляцияға түзетусіз тізбекті баспалдақ әдісімен болған, бірақ мәлімделмеген залалдар резервін есептеу

Есепті кезең: "___" "_____________" 20___жылғы жағдай бойынша

Сақтандыру класы ____________ бойынша есепті күнге залалдар кестесі

Шығындар кестесі __________________ залалдар (төленген, келтірілген) негізінде қалыптастырылған

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Кезең бойынша шығындар (j)
Мерзімділік	1	2	…	n-2	n-1	n
1	Х (1,1)	Х (1,2)		Х (1, n-2)	Х (1, n-1)	Х (1, n)
2	Х (2,1)	Х (2,2)		Х (2, n-2)	Х (2, n-1)	х
3	Х (3,1)	Х (3,2)	…	Х (3, n-2)	х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1	Х (n-1,1)	Х (n-1,2)	х	х	х	х
n	Х (n, 1)	х	х	х	х	х

Ескерту:

Х (і,j) – і-ші кезеңде болған сақтандыру жағдайлары бойынша j-ші кезеңнің соңына төлемдер (төленген шығындар) немесе келтірілген шығындар;

n – төлемдер туралы деректер қаралатын кезеңдердің саны;

есепті күндегі шығындар кестесінде сақтандыру жағдайларының басталу кезеңдері бойынша топтастырылған, төлемдер (төленген шығындар ) немесе келтірілген шығындар көрсетіледі.

Жинақталған шығындар кестесі

_________________________ сақтандыру класы

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Жинақталған шығындар (j)
Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	1	2	…	n-2	n-1	n
1	S (1,1)=X (1,1)	S (1,2) =X (1,1) + X (1,2)	…	S (1, n-2) =X (1,1) + x (1,2)+... + X (1, n-2)	S(1,n-1) = Х (1,1) + Х (1,2)+… + Х (1,n-2) + Х (1,n-1)	S(1,n) =Х (1,1) + Х (1,2)+… + Х (1,n)
2	S(2,1)=Х (2,1)	S(2,2) =Х (2,1) + Х (2,2)	…	S(2, n-2) =Х (2,1) + Х (2,2)+… + Х (2,n-2)	S(2,n-1) =Х (2,1) + Х (2,2)+… + Х (2,n-2) + Х (2,n-1)	х
3	S(3,1)=Х (3,1)	S(3,2)=Х (3,1) + Х (3,2)	…	S(3,n-2) =Х (3,1) + Х(3,2)+… + Х (3,n-2)	х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1	S(n-1,1)=Х (n-1,1)	S(n-1,2)= Х (n-1,1) + Х (n-1,2)	х	х	х	х
n	S(n,1)= Х (n,1)	х	х	х	х	х

Ескертпе: Жинақталған залалдар кестесінде сақтандыру жағдайларының басталу кезеңдері бойынша топтастырылған, жиынтық төлем шамалары (төленген шығындар) немесе келтірілген шығындар көрсетіледі.

Шығындардың даму коэффициенттерінің кестесі g(j) _______________________
Шығындарды дамыту әдісі (орташа арифметикалық, n - кезеңдердегі орташа, орташа шама)

шығындар орын алу кезеңі (i)	Шығындар даму факторлары (j)
	1	2	…	n-2	n-1		n
1			…				х
2			…		х		х
3			…	х	х		х
…	…	…	…	х	х		х
n-1			х	х	х		х
n	x	х	х	х	х		х
шығындар даму коэффициенттері g(j)
g(j)	1	2	…		n-2	n-1	n
орташа арифметикалық							х
n-кезеңдердегі орташа							х
орташа шама							х

Ескертпу: Шығындардың даму коэффициенттері кестесінде мәлімделген шығындардың жиынтықты шегінің бір төлем жасау кезеңінен келесісіне тиісінше ұлғаюына қатысты шығындардың даму F(i,j) факторлары мынадай формула бойынша анықталады:

Шығындардың даму факторлары =

Шығындардың даму коэффициенттері g(j) залалдың басталу кезеңдері бойынша залалдың даму факторларының орташа мәні ретінде есептеледі.

Сақтандыру класы ______________________ бойынша болжамды жинақталған залалдар кестесі

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Залалдардың болжамды жинақталуы
	1	2	…	n-2	n-1	n
1	х	х	х	х	х	х
2	х	х	х	x	x	UL(2,n) = S(2,n-1) * g(n-1)
…	…	…	…	…	…	…
n-1	х	x	…	S(n-1,2) * g(2) * … * g(n-3)	S(n-1,2) * g(2) * … * g(n-2)	UL(n-1,n) = S(n-1,2) * g(2) * … * g(n-1)
n	х	S(n,1) * g(1)	…	S(n,1) * g(1) * g(2) * … * g(n-3)	S(n,1) * g(1) * g(2) * … * g(n-2)	UL(n,n) = S(n,1) * g(1) * g(2) * … * g(n-1)

Ескерту: Болжамды жинақталған шығындар кестесінде әрбір кезеңдегі төлемдердің немесе келтірілген залалдардың күтілетін шамасы айқындалады.

Төлемдердің немесе келтірілген шығындардың күтілетін шамасы Жинақталған шығындар кестесінен i және шығындар дың даму коэффициенттерінің кестесінен g(j) залалдарының басталу кезеңінде жинақталған төлемдердің немесе S(i,j-1) келтірілген залалдарының көбейтіндісі ретінде есептеледі.

сақтандыру класы _____________________ бойынша шығындар резервінің кестесі

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	шығындардың болжамды жинақталуы					Кезеңдер бойынша залалдар резерві
	1	2	…	n-2	n-1	n
1	х	х	х	х	х	х	x
2	х	х	х	x	x	UL(2,n) = S(2,n-1) * g(n-1)	UL(2,n)-S(2,n-1)
…	…	…	…	…	…	…	…
n-1	х	x	…	S(n-1,2) * g(2) * … * g(n-3)	S(n-1,2) * g(2) * … * g(n-2)	UL(n-1,n) = S(n-1,2) * g(2) * … * g(n-1)	UL(n-1,n)-S(n-1,2)
n	х	S(n,1) * g(1)	…	S(n,1) * g(1) * g(2) * … * g(n-3)	S(n,1) * g(1) * g(2) * … * g(n-2)	UL(n,n) = S(n,1) * g(1) * g(2) * … * g(n-1)	UL(n, n)-S(n,1)

сақтандыру класы ____________________ бойынша болған, бірақ мәлімделмеген залалдар резервінің кестесі

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Кезеңдер бойынша шығындар резерві	Мәлімделген, бірақ реттелмеген шығындар	Болған, бірақ мәлімделмеген залалдар
Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	1	2	3
1
2
3
…
n-1
n
Барлығы

Ескерту:

Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар кестесінде мыналар көрсетіледі:

"Кезеңдер бойынша шығындар резерві" бағанында - тиісті кезеңдердегі шығындар резервтерінің мәндері;

"Мәлімделген, бірақ реттелмеген шығындар" бағанында - тиісті кезеңдердегі мәлімделген шығындар сомасы;

"Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар" бағанында - тиісті кезеңдегі "Кезеңдер бойынша шығындар резерві" және "Мәлімделген, бірақ реттелмеген шығындар" бағандарының арасындағы айырмашылық. Теріс айырмашылық болған жағдайда "Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар" бағанында 0 (нөл) мәні қабылданады;

егер есеп төлемдерге негізделсе, онда ОМШР - бұл Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар резерві кестесінің 3-бағанында көрсетілген орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар сомасы, егер есеп келтірілген шығындарға негізделсе, онда ОМШР - бұл кезеңдер бойынша шығындар резервінің сомасы болады.

Нысан

Инфляцияға түзетілген тізбекті баспалдақ әдісімен болған, бірақ мәлімделмеген залалдар резервін есептеу

Есепті кезең: "___" ___________ 20___жылғы жағдай бойынша

Сақтандыру класы ____________________ бойынша есепті күнге залалдар кестесі

Шығындар кестесі ______________________ шығындар (төленген, келтірілген)

негізінде қалыптастырылған

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Кезең бойынша шығындар (j)
Кезеңділігі	1	2	…	n-2	n-1	n
1
2						х
3					х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1			х	х	х	х
n		х	х	х	х	х

Ескерту: есепті күндегі Шығындар кестесінде сақтандыру жағдайларының басталу кезеңдері бойынша топтастырылған төлемдер (төленген шығындар) немесе келтірілген шығындар көрсетіледі.

Өткен әрбір кезең үшін инфляция бойынша ақпарат кестесі

Кезеңдер	Өткен кезеңдегі инфляция (пайызбен)
1
2
3
…
n-1
n

Ескерту: Әрбір өткен кезеңдегі инфляция бойынша ақпарат кестесінде сақтандыру жағдайларының басталу кезеңдеріне ресми инфляциялық мәндердің жинақталған мәндері көрсетіледі.

Өткен кезеңдердегі инфляцияға түзетілген залалдар кестесі

сақтандыру класы_________________ бойынша

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Өткен кезеңдердегі инфляцияға түзетілген кезеңдер бойынша шығындар (j)
	1	2	…	n-2	n-1	n
1
2						х
3					х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1			х	х	х	х
n		х	х	х	х	х

Өткен кезеңдердегі инфляцияға түзетілген, жинақталған залалдар кестесі

_________________ сақтандыру класы

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Өткен кезеңдердегі инфляцияға түзетілген жинақталған шығындар (j)
	1	2	…	n-2	n-1	n
1
2						х
3					х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1			х	х	х	х
n		х	х	х	х	х

Шығындардың даму коэффициенттерінің кестесі g(j) ________________________________________ шығындарды дамыту әдісі (орташа арифметикалық, n - кезеңдердегі орташа, орташа шама)

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Шығындардың даму факторлары (j)
	1	2	…	n-2	n-1	n
1
2						х
3					х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1			х	х	х	х
n		х	х	х	х	х
Шығындардың даму коэффициенттері g(j)
g(j)	1	2	…	n-2	n-1	n
орташа арифметикалық						х
n-кезеңдердегі орташа						х
орташа шама						х

____________ бойынша өткен кезеңдердегі инфляцияға түзетілген, болжамды жинақталған залалдар кестесі сақтандыру класы

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Өткен кезеңдердегі инфляцияға түзетілген шығындардың болжамды жинақталуы
	1	2	…	n-2	n-1	n
1	х	х	…	х	х	х
2	х	х	…	х	х
3	х	х	…	х
…	…	…	…	…	…	…
n-1	х	х	…
n	х

_________________ бойынша өткен кезеңдердегі инфляцияға түзетілген залалдар резервінің кестесі сақтандыру класы

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Өткен кезеңдердегі инфляцияға түзетілген шығындардың болжамды жинақталуы						Кезеңдер бойынша залалдар резерві
	1	2	…	n-2	n-1	n
1	х	х	…	х	х	х	0
2	х	х	…	х	х
3	х	х	…	х
…	…	…	…	…	…	…	…
n-1	х	х	…
n	х
Өткен кезеңдердегі инфляцияға түзетілген залалдар резерві

____________________ бойынша болған, бірақ мәлімделмеген залалдар резервінің кестесі сақтандыру класы

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Кезеңдер бойынша залалдар резерві	Мәлімделген, бірақ реттелмеген залалдар	Болған, бірақ мәлімделмеген залалдар
Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	1	2	3
1
2
3
…
n-1
n
Барлығы

Ескерту: егер Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар кестесінде есеп төлемдерге негізделсе, онда ОМШР - бұл Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар резерві кестесінің 3-бағанында көрсетілген орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар сомасы, егер есеп келтірілген шығындарға негізделген болса, онда ОМШР - бұл орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар резерві кестесінің 1-бағанында көрсетілген кезеңдер бойынша шығындар резервінің сомасы;

"Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар" бағанында тиісті кезеңдегі "Кезеңдер бойынша шығындар резерві" және "Мәлімделген, бірақ реттелмеген шығындар" бағандарының арасындағы айырмашылық көрсетіледі. Теріс айырмашылық болған жағдайда "Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар" бағанында 0 (нөл) мәні қабылданады.

Нысан

Борнхьюттер-Фергюсон (Bornhuetter-Ferguson) әдісімен орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар резервін есептеу

Есепті кезең: "___" ____________ 20___жылғы жағдай бойынша

____________________ бойынша есепті күнге залалдар кестесі сақтандыру класы

шығындар кестесі ____________________ шығындар негізінде қалыптастырылған

(төленген, шығындалған)

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Кезең бойынша шығындар (j)
Кезеңділігі	1	2	…	n-2	n-1	n
1	Х (1,1)	Х (1,2)		Х (1, n-2)	Х (1, n-1)	Х (1, n)
2	Х (2,1)	Х (2,2)		Х (2, n-2)	Х (2, n-1)	х
3					х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1	Х (n-1,1)	Х (n-1,2)	х	х	х	х
n	Х (n, 1)	х	х	х	х	х

Ескерту:

Х (і,j) - і-кезеңде орын алған сақтандыру жағдайлары бойынша j-кезеңнің соңындағы төлемдер (төленген шығындар) немесе келтірілген шығындар;

n - шығындар туралы деректер қаралатын кезеңдердің саны;

есепті күндегі Шығындар кестесінде сақтандыру жағдайлары басталған кезеңдер бойынша топтастырылған төлемдер (төленген шығындар) немесе келтірілген шығындар көрсетіледі.

_________________________ бойынша жинақталған шығындар кестесі

сақтандыру класы

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Жинақталған шығындар (j)
Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	1	2	…	n-2	n-1	n
1	S (1,1)=X (1,1)	S(1,2) =(Х (1,1) + Х (1,2)	…	S(1,n-2) =(Х (1,1) + Х (1,2)+… + Х (1,n-2)	S(1,n-1) =( Х (1,1) + Х (1,2)+… + Х (1,n-2) + Х (1,n-1)	S(1,n) =Х (1,1) + Х (1,2)+… + Х (1,n)
2	S(2,1)=Х (2,1)	S(2,2) =Х (2,1) + Х (2,2)	…	S(2,n-2) =(Х (2,1) + Х (2,2)+… + Х (2,n-2)	S(2,n-1) =Х (2,1) + Х (2,2)+… + Х (2,n-2) + Х (2,n-1)	х
3	S(3,1)=Х (3,1)	S(3,2)= Х (3,1) + Х (3,2)	…	S(3,n-2) =(Х (3,1) + Х(3,2)+… + Х (3,n-2)	х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1	S(n-1,1)=Х (n-1,1)	S(n-1,2)= Х (n-1,1) + Х (n-1,2)	х	х	х	х
n	S(n,1)= Х (n,1)	х	х	х	х	х

Ескерту: Жинақталған шығындар кестесінде жиынтықты төлемдер (төленген шығындар) немесе сақтандыру жағдайлары басталған кезеңдер бойынша топтастырылған келтірілген шығындар көрсетіледі.

Шығындардың даму коэффициенттерінің кестесі g(j) _________________________

Шығындарды дамыту әдісі (орташа арифметикалық, n - кезеңдердегі орташа, орташа шама)

Шығындардың орын алу кезеңі (i)	Шығындардың даму факторлары (j)
	1	2	…	n-2	n-1	n
1			…			х
2			…		х	х
3			…	х	х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1			х	х	х	х
n	x	х	х	х	х	х
Шығындардың даму коэффициенттері g(j)
g(j)	1	2	…	n-2	n-1	n
орташа арифметикалық						х
n-кезеңдердегі орташа						х
орташа шама						х

Ескерту: Шығындардың даму коэффициенттері кестесінде бір ақы төлеу кезеңінен кейінгіге қарай мәлімденген шығындардың бірлескен шамасына сәйкес келетін шығындардың даму факторлары F(і,j) мына формула бойынша анықталады:

Шығындардың даму факторлары =

Коэффициенттер кестесі

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Шығындардың даму коэффициенттері g(j)	Шығындардың даму факторлары f (j)	Кешігу факторлары h(j)= 1 - 1/f (j)
1	1	1	1-1/ 1
2	g(n-1)	1*g(n-1)	1-1/( g(n-1))
3	g(n-2)	1g(n-1) g(n-2)	1-1/ (1g(n-1) g(n-2))
…	…	…	…
n-1	g(2)	1g(n-1) g(n-2)… g(2)	1-1/ (1g(n-1) g(n-2)… g(2))
n	g(1)	1g(n-1)g(n-2)… g(2)*g(1)	1-1/ (1g(n-1) g(n-2)… g(2)*g(1))

Ескертпе: Коэффициенттер кестесінде:

"Шығындардың даму коэффициенттері g(j)" бағанында - Шығындардың даму коэффициенттері кестесінде g(j) көрсетілген шығындардың даму коэффициенттерінің мәні;

"Шығындардың даму факторлары f (j)" бағанында - шығындардың даму коэффициенттерінің жинақталған мәні;

"Кешігу факторлары h(j)" бағанында -1 - 1/f (j) тең мәндер көрсетіледі, мұнда f (j) даму факторы болып табылады.

Полистер бойынша залалдылық коэффициентін есептеу кестесі

Қаржы жылы (y)	Келтірілген шығындар	Еңбекпен табылған сыйлықақылар	Полистер бойынша шығын коэффициенті
1	2	3	4
1	UL(1)	UP(1)	U(1)=UL(1)/UP(1)
2	UL(2)	UP(2)	U(2)=UL(2)/UP(2)
…	…	…	…
m-1	UL(m-1)	UP(m-1)	U(m-1)=UL(m-1)/UP(m-1)
m	UL(m)	UP(m)	U(m)=UL(m)/UP(m)

Ескертпе:

Шығындылық коэффициентін есептеу кестесінде:

"Келтірілген шығындар" бағанында сақтандыру жағдайларының басталу кезеңінің алдындағы қаржы жылы күшіне енген сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша шығындарды реттеу шығыстарын қоса алғанда, есепті күнгі жағдай бойынша келтірілген шығындардың мәндері көрсетіледі;

"Еңбек сіңірілген сыйлықақылар" бағанында сақтандыру жағдайларының басталу кезеңінің алдындағы қаржы жылы күшіне енген сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша еңбек сіңірілген сыйлықақы көрсетіледі;

U ≥ [U (1) + U (2) + … + U(m)]/m, мұндағы:

U(m) - тиісті қаржы жылында күшіне енген, сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша залалдарды реттеу жөніндегі шығындарды қоса алғанда, келтірілген залалдар шамасының көрсетілген шарттар бойынша есепті күні еңбекпен табылған сақтандыру сыйлықақыларына бөліндісі ретінде есептелетін, қаржы жағдайлары басталған кезеңнің алдындағы әрбір m-ші қаржы жылы үшін полистер бойынша залалдылық коэффициенттері;

m - қаржы жылдарының саны.

Орын алған, бірақ мәлімделмеген залалдар резервінің кестесі

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Еңбекпен табылған сыйлықақылар	шығындылық коэффициенті U	Күтілетін түпкілікті залалдар z(і)	Кешігу факторлары h(j)	Есепті күні болған, бірақ төленбеген залалдар R(і)	Есепті күнге мәлімделген, бірақ реттелмеген залалдар	Орын алған, бірақ мәлімделмеген залалдар
	1	2	3=1*2	4	5=3*4	6	7=5-6
1
2
3
…
n-1
n
Барлығы

Ескерту: осы Нысанның орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар резерві кестесінде:

"Еңбек сіңірілген сыйлықақылар" бағанында - сақтандыру ұйымының тиісті кезеңіндегі еңбек сіңірілген сыйлықақысы;

"U шығындылық коэффициенті" бағанында - осы Нысанның Полистер бойынша шығындылық коэффициентін есептеу кестесіне сәйкес полистер бойынша шығындылық коэффициенттерінің орташа мәнінен кем емес мөлшерін құрайтын шығындылық коэффициентінің мәні;

"Кешігу факторлары h(j)" бағанында - осы Нысанның Коэффициенттер кестесінде есептелген h(j) кешігу факторларының мәні;

егер Борнхьютер-Фергюсон әдісінің есептеуі төлемдерге негізделген болса, онда ОМШР - бұл орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар сомасы (осы Нысанның Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар резерві кестесінің 7-бағаны), егер есептеу келтірілген шығындарға негізделген болса, онда ОМШР - бұл орын алған, бірақ есепті күнге төленбеген шығындар (осы Нысанның Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар резерві кестесінің 5-бағаны);

"Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар" бағанында - тиісті кезеңдегі "R(і) орын алған, бірақ есепті күнге төленбеген шығындар" және "Мәлімделген, бірақ есепті күнге реттелмеген шығындар" бағандары арасындағы айырма көрсетіледі. "Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар" бағанында теріс айырма болған жағдайда, 0 (нөл) мәні қабылданады.

Қайта сақтандырушының үлесін шегере отырып, ОМШР есептегенде:

"Еңбек сіңірілген сыйлықақылар" бағанында тиісті кезеңіндегі қайта сақтандырушының үлесін шегере отырып, еңбек сіңірілген сыйлықақының мәні көрсетіледі;

"Кешігу факторлары h(j)" бағанында қайта сақтандырушының үлесін шегере отырып, осы Нысанның Коэффициенттер кестесінде есептелген h(j) кешігу факторларының мәні көрсетіледі.

Нысан

Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігінің міндеттемелерін келтірілген залалдар негізінде бөлу

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңдері бойынша топтастырылған жинақталған төлемдер шамасының (төленген шығындар) кестесі

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Кезеңдер бойынша жинақталған төленген шығындар (j)
Мерзімділік	1	2	…	n-2	n-1	n
1	Х (1,1)	Х (1,1) + Х (1,2)		Х (1,1) + … + Х (1, n-2)	Х (1,1) + … + Х (1, n-2) + Х (1, n-1)	Х (1,1) + … + Х (1, n-1) + Х (1, n)
2	Х (2,1)	Х (2,1) + Х (2,2)		Х (2,1) + … + Х (2, n-2)	Х (2,1) + … + Х (2, n-2) + Х (2, n-1)	х
3	Х (3,1)	Х (3,1) + Х (3,2)	…	Х (3,1) + … +Х (3, n-2)	х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1	Х (n-1,1)	Х (n-1,1) + Х (n-1,2)	х	х	х	х
n	Х (n,1)	х	х	х	х	х

Х (i,j) - i-ші кезеңде орын алған сақтандыру жағдайлары бойынша, j-ші кезеңнің соңындағы төлемдер (төленген шығындар).

Шығындардың әрбір пайда болу кезеңінің соңындағы жағдай бойынша топтастырылған мәлімделген реттелмеген шығындардың кестесі

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Кезеңдер бойынша мәлімделген реттелмеген шығындар (j)
Мерзімділік	1	2	…	n-2	n-1	n
1	Y (1,1)	Y (1,2)		Y (1, n-2)	Y (1, n-1)	Y (1, n)
2	Y (2,1)	Y (2,2)		Y (2, n-2)	Y (2, n-1)	x
3	Y (3,1)	Y (3,2)	…	Y (3, n-2)	x	x
…	…	…	…	x	x	x
n-1	Y (n-1,1)	Y (n-1,2)	x	x	x	x
n	Y (n,1)	x	x	x	x	x

Y (i,j) - i-ші кезеңде орын алған сақтандыру жағдайлары бойынша j-ші кезеңнің соңындағы мәлімделген шығындар.

Келтірілген залалдар негізінде жинақталған шығындар кестесі

есепті күнге __________________

Сақтандыру жағдайларының басталу кезеңі (i)	Келтірілген шығындар (j)
Мерзімділік	1	2	…	n-2	n-1	n
1	Х (1,1) + Y (1,1)	Х (1,1) + Х (1,2) + Y (1,2)		Х (1,1) + … + Х (1, n-2) + Y (1, n-2)	Х (1,1) + … + Х (1, n-2) + Х (1, n-1) + Y (1, n-1)	Х (1,1) + … + Х (1, n-1) + Х (1, n) + Y (1, n)
2	Х (2,1) + Y (2,1)	Х (2,1) + Х (2,2) + Y (2,2)		Х (2,1) + … + Х (2, n-2) + Y (2, n-2)	Х (2,1) + … + Х (2, n-2) + Х (2, n-1) + Y (2, n-1)	х
3	Х (3,1) + Y (3,1)	Х (3,1) + Х (3,2) + Y (3,2)	…	Х (3,1) + … +Х (3, n-2) + Y (3, n-2)	х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1	Х (n-1,1) + Y (n-1,1)	Х (n-1,1) + Х (n-1,2) + Y (n-1,2)	х	х	х	Х
n	Х (n,1) + Y (n,1)	х	х	х	Х	Х

Вводится в действие с 1 января 2024 года.

В соответствии с подпунктом 10-4) статьи 7 Закона Республики Казахстан "О регулировании торговой деятельности" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые требования к формированию, методике расчета страховых резервов по договорам страхования, перестрахования, заключаемым Экспортно-кредитным агентством Казахстана, их структуре.

2. Департаменту активов и корпоративного управления Министерства торговли и интеграции Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) в течение пяти календарных дней со дня подписания настоящего приказа направление его в электронной форме на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства торговли и интеграции Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на руководителя аппарата Министерства торговли и интеграции Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие с 1 января 2024 года и подлежит официальному опубликованию.

Министр торговли и интеграции
Республики Казахстан

А. Шаккалиев

"СОГЛАСОВАН"
Агентство по регулированию
и развитию финансового рынка
Республики Казахстан

Утверждены приказом

Требования к формированию, методике расчета страховых резервов по договорам страхования, перестрахования, заключаемым Экспортно-кредитным агентством Казахстана, их структуре

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Требования к формированию, методике расчета страховых резервов по договорам страхования, перестрахования, заключаемым Экспортно-кредитным агентством Казахстана, их структуре (далее – Требования) разработаны в соответствии с подпунктом 10-4) статьи 7 Закона Республики Казахстан "О регулировании торговой деятельности" (далее – Закон) и устанавливают требования к формированию, методике расчета страховых резервов по договорам страхования, перестрахования, заключаемым Экспортно-кредитным агентством Казахстана (далее – ЭКА), их структуре.

2. В настоящих Требованиях используются следующие понятия:

1) актуарные методы – экономико-математические методы расчетов, применяемые актуарием при расчете страховых резервов;

2) дата расчета – дата, на которую производится расчет страховых резервов;

3) незаработанная страховая премия – часть страховой премии, относящаяся к оставшемуся на дату расчета периоду действия страховой защиты по договору страхования (перестрахования);

4) заявленный, но неурегулированный убыток – требование к ЭКА о наступлении страхового события и (или) страхового случая и (или) об осуществлении страховой выплаты заявленное страхователем (застрахованным, выгодоприобретателем) в письменной форме, либо в порядке, предусмотренном законами Республики Казахстан об обязательных видах страхования и (или) договором страхования (перестрахования), по которому страховая выплата не осуществлялась или осуществлялась не в полном объеме;

5) расходы по урегулированию страховых убытков – сумма денег, необходимых ЭКА для оплаты экспертных, консультационных или иных услуг, связанных с оценкой размера и снижением ущерба (вреда), нанесенного имущественным интересам страхователя, возникших в связи со страховыми случаями;

6) страховое событие – событие, имеющее вероятность в последующем быть признанным страховым случаем согласно законам Республики Казахстан об обязательных видах страхования и (или) договору страхования (перестрахования);

7) страховые резервы – обязательства ЭКА по договорам страхования (перестрахования), оцениваемые на основе актуарных расчетов согласно Требованиям;

8) доля перестраховщика в страховых резервах – часть обязательств перестраховщика по договору страхования (перестрахования) на дату расчета;

9) страховая премия – страховая премия по договору страхования (перестрахования);

10) чистая страховая премия – страховая премия без учета доли перестраховщика.

Глава 2. Требования к информации, необходимой для расчета страховых резервов по договорам страхования, перестрахования, заключаемым Экспортно-кредитным агентством Казахстана

3. ЭКА формирует страховые резервы отдельно по каждому договору страхования (перестрахования) и (или) по каждому классу страхования, и (или) по каждому заявленному, но неурегулированному убытку, в зависимости от вида страхового резерва, предусмотренного пунктом 4 настоящих Требований. Расчет страховых резервов производится с учетом объема принимаемых ЭКА обязательств по всем заключенным договорам страхования (перестрахования), вне зависимости от последующего перестрахования рисков.

Актуарий осуществляет расчет страховых резервов на основе информации, содержащейся в отчетности ЭКА.

Глава 3. Структура страховых резервов по договорам страхования, перестрахования, заключаемым Экспортно-кредитным агентством Казахстана

4. Страховые резервы, обязательные для формирования ЭКА, включают в себя:

1) резерв незаработанных премий (далее – РНП) – часть страховой премии (взносов) по договору страхования (перестрахования), относящаяся к оставшемуся на дату расчета периоду действия страховой защиты (незаработанная премия), предназначенная для исполнения обязательств по обеспечению предстоящих выплат, в случае их возникновения в следующих отчетных периодах;

2) резервы убытков:

резерв произошедших, но неурегулированных убытков (далее – РПНУ) – оценка обязательств ЭКА по осуществлению страховых выплат, включая расходы по урегулированию убытков, возникших в связи со страховыми случаями, произошедшими в отчетном или предшествующих ему периодах, о факте наступления которых в установленном Гражданском кодексе Республики Казахстан или договором порядке не заявлено ЭКА в отчетном или предшествующих ему периодах;

резерв заявленных, но неурегулированных убытков (далее – РЗНУ) – оценка неисполненных или исполненных не полностью на отчетную дату обязательств ЭКА по осуществлению страховых выплат, включая расходы на урегулирование убытков.

5. Итоговые значения страховых резервов, по договору страхования при расчете РНП, РЗНУ и при расчете РПНУ по классу страхования, имеющие отрицательное значение, принимают значение ноль.

Глава 4. Расчет страховых резервов по договорам страхования, перестрахования, заключаемым Экспортно-кредитным агентством Казахстана

6. Расчет РНП производится отдельно по каждому договору страхования.

7. Для расчета величины РНП используется метод пропорции.

8. РНП методом пропорции определяется путем суммирования незаработанных премий, рассчитанных по каждому договору.

Незаработанная премия методом пропорции определяется по каждому договору как произведение страховой премии по договору на отношение не истекшего на отчетную дату срока действия страховой защиты (в днях) к сроку действия страховой защиты (в днях) со дня начала действия страховой защиты до конца действия страховой защиты:

, где:

СП - страховая премия;

- количество дней, в течение которых действует страховая защита со дня начала действия страховой защиты до конца действия страховой защиты по договору страхования (перестрахования);

- количество дней действия страховой защиты, истекших с момента начала действия страховой защиты до даты расчета (включительно).

9. Расчет РПНУ производится отдельно по каждому классу страхования. Общая величина РПНУ определяется путем суммирования РПНУ, рассчитанных по всем классам страхования.

10. Расчет РПНУ осуществляется следующими актуарными методами:

1) метод цепной лестницы без поправки на инфляцию в соответствии с Расчетом резерва произошедших, но незаявленных убытков методом цепной лестницы без поправки на инфляцию по форме согласно приложению 1 к настоящим Требованиям и с поправкой на инфляцию в соответствии с Расчетом резерва произошедших, но незаявленных убытков методом цепной лестницы с поправкой на инфляцию по форме согласно приложению 2 к настоящим Требованиям.

Для целей настоящих Требований под методом цепной лестницы понимается метод распределения обязательств страховщика по осуществлению страховых выплат по страховым случаям, произошедшим в отчетном периоде или в периодах, предшествующих отчетному периоду.

В методе цепной лестницы распределение обязательств страховщика строится на основе выплат (оплаченных убытков) или понесенных убытков ЭКА.

В методе цепной лестницы с поправкой на инфляцию выплаты (оплаченные убытки) или понесенные убытки увеличиваются на показатель инфляции;

2) метод Борнхьюттера-Фергюсона (Bornhuetter-Ferguson) в соответствии с Расчетом резерва произошедших, но незаявленных убытков методом Борнхьюттера-Фергюсона (Bornhuetter-Ferguson) по форме согласно приложению 3 к настоящим Требованиям.

Метод Борнхьюттера-Фергюсона основан на методе цепной лестницы, распределение обязательств по которому строится на основе выплат (оплаченных убытков) или понесенных убытков, и определении ожидаемой величины будущих убытков.

Ожидаемая величина будущих убытков равна произведению заработанной премии и коэффициента убыточности, размер которого составляет не менее среднего значения коэффициентов убыточности по полисам, рассчитанных по завершенным финансовым годам, предшествующим периодам наступления убытков, учитываемым ЭКА при распределении обязательств по форме согласно приложению 3 к настоящим Требованиям.

11. Коэффициент убыточности по полисам вычисляется как отношение величины понесенных убытков, включая расходы по урегулированию убытков, по договорам страхования (перестрахования), вступившим в силу в соответствующий финансовый год, к заработанным страховым премиям по указанным договорам страхования (перестрахования).

При расчете коэффициента убыточности по полисам понесенные убытки, включая расходы по урегулированию убытков, и заработанные страховые премии учитываются по завершенным финансовым годам до отчетной даты.

При расчете коэффициента убыточности по полисам, используемого для расчета страховых резервов, актуарий при необходимости производит корректировку убытка по договору страхования (перестрахования), являющегося крупным.

12. В случае распределения актуарием обязательств страховщика на основе понесенных убытков при расчете РПНУ актуарными методами Таблица накопленных убытков Расчета резерва произошедших, но незаявленных убытков методом цепной лестницы без поправки на инфляцию по форме согласно приложению 1 к настоящим Требованиям строится путем суммирования заявленных, но неурегулированных убытков и накопленных величин выплат (оплаченных убытков) на конец каждого периода наступления убытков, используемого для построения треугольника накопленных убытков, согласно Таблице накопленных убытков на основе понесенных убытков Распределения обязательств ЭКА на основе понесенных убытков согласно приложению 4 к настоящим Требованиям.

В случае распределения актуарием обязательств страховщика на основе понесенных убытков при расчете РПНУ актуарными методами Таблица накопленных убытков с поправкой на инфляцию за прошедшие периоды Расчета резерва произошедших, но незаявленных убытков методом цепной лестницы с поправкой на инфляцию по форме согласно приложению 2 к настоящим Требованиям строится путем суммирования заявленных, но неурегулированных убытков и накопленных величин выплат (оплаченных убытков) на конец каждого периода наступления убытков, используемого для построения треугольника накопленных убытков, согласно Таблице накопленных убытков на основе понесенных убытков Распределения обязательств ЭКА на основе понесенных убытков согласно приложению 4 к настоящим Требованиям.

В случае распределения актуарием обязательств страховщика на основе понесенных убытков при расчете РПНУ актуарными методами Таблица накопленных убытков Расчета резерва произошедших, но не заявленных убытков методом Борнхьюттера-Фергюсона (Bornhuetter-Ferguson) по форме согласно приложению 3 к настоящим Требованиям строится путем суммирования заявленных, но неурегулированных убытков и накопленных величин выплат (оплаченных убытков) на конец каждого периода наступления убытков, используемого для построения треугольника накопленных убытков, согласно Таблице накопленных убытков на основе понесенных убытков Распределения обязательств ЭКА на основе понесенных убытков согласно приложению 4 к настоящим Требованиям.

13. В случае недостаточности данных для расчета РПНУ актуарными методами, предусмотренными в пункте 10 настоящих Требований, РПНУ составляет не менее 5 (пяти) процентов от суммы страховой премии по договорам страхования (перестрахования) и дополнительным соглашениям к договорам страхования (перестрахования), вступившим в силу за последние 12 (двенадцать) месяцев, предшествующих дате расчета.

14. Актуарий увеличивает размер страховых резервов на сумму обязательств ЭКА, связанных с возникновением на дату расчета дополнительных рисков по заключенным договорам страхования (перестрахования), не предусмотренных при формировании страховых резервов.

РасчҰт дополнительных резервов РПНУ возможен на основе анализа показателей страховой деятельности аналогичных агентств по страхованию экспортных кредитов и инвестиций, таких как статистика "Пражского клуба" "Бернского союза" (англ. International Union of Credit and Investment Insurers IUCII) и прочие.

При расчете дополнительных резервов РПНУ преследуется цель достигнуть такого уровня, который будет с высокой вероятностью достаточным для покрытия страховых выплат при среднем уровне убыточности страховой премии зарубежных агентств по страхованию экспортных кредитов.

15. Актуарий вправе увеличить сумму дополнительного РПНУ на следующий размер обязательств:

1) при наличии информации о негативных тенденция в отраслях деятельности объектов рисков – от 5% до 20% от страховой суммы;

2) при информации об ухудшении финансового состояния объекта страхования – от 20% до 100% от страховой суммы;

3) при отсутствии своевременных мониторинговых отчетов финансового состояния – от 5% до 20% от страховой суммы;

4) при наличии прочих ухудшающих условий/факторов, характеризующих потенциал страхового случая – от 5% до 100% от страховой суммы.

16. РЗНУ формируется отдельно по каждому заявленному, но неурегулированному убытку, с даты получения заявления страхователя (застрахованного, выгодоприобретателя) о наступлении страхового события и (или) страхового случая и (или) об осуществлении страховой выплаты, в зависимости от того, какая из дат наступит раньше, до даты осуществления страховой выплаты либо вынесения решения об отказе в осуществлении страховой выплаты страховщиком, либо письменного отказа страхователя в получении страховой выплаты, в зависимости от того, какая из дат наступит раньше.

17. РЗНУ формируется в размере заявленного убытка.

В случае отсутствия у страхователя (застрахованного, выгодоприобретателя) и у ЭКА достаточной информации о размере убытка РЗНУ формируется в размере, достаточном для страховой выплаты, но не менее среднего значения оплаченных претензий, произведенных по аналогичной группе страховых случаев за предыдущий финансовый год или предыдущие 2 (два) финансовых года, в зависимости от того, какое из значений является большим.

Актуарий при необходимости производит корректировку убытка, учитываемого в расчете среднего (среднерыночного) значения оплаченных претензий, являющегося крупным.

Размеры среднего РЗНУ, сформированные в связи с отсутствием достаточной информации о размере убытка, пересчитываются по итогам каждого финансового года исходя из их размеров.

При наличии документов, подтверждающих размер убытка, или после получения ЭКА указанных документов РЗНУ формируется в размере заявленного и подтвержденного документально убытка.

Общая величина РЗНУ определяется путем суммирования РЗНУ, сформированных по всем заявленным, но неурегулированным убыткам.

18. Сумма РЗНУ увеличивается на сумму предполагаемых расходов, непосредственно связанных с рассмотрением и урегулированием размера страховых выплат по заявленным требованиям, рассчитываемых актуарием.

19. Расчетная величина РЗНУ уменьшается на сумму просроченной задолженности страхователя (перестрахователя) по уплате страховой премии (очередного страхового взноса) ЭКА на дату расчета.

20. Актуарий увеличивает размер страховых резервов на сумму обязательств ЭКА, связанных с возникновением на дату расчета дополнительных рисков по заключенным договорам страхования (перестрахования), не предусмотренных при формировании страховых резервов.

Глава 5. Доля перестраховщика в страховых резервах по договорам страхования, перестрахования, заключаемым Экспортно-кредитным агентством Казахстана

21. Доля перестраховщика в РНП рассчитывается отдельно по каждому договору страхования (перестрахования).

22. По договорам пропорционального перестрахования доля перестраховщика в РНП определяется по каждому договору страхования (перестрахования) как произведение коэффициента и РНП по договору страхования (перестрахования) на отчетную дату.

Доля перестраховщика в РНП = bRE РНП, где:

коэффициент bRE равен отношению страховой премии по договору перестрахования к страховой премии по договору страхования.

Доля перестраховщика в РНП по договорам непропорционального перестрахования рассчитывается согласно условиям договора перестрахования.

23. Доля перестраховщика в РПНУ определяется актуарием отдельно по каждому классу страхования как разница между РПНУ с учетом доли перестраховщика и РПНУ без учета доли перестраховщика, рассчитанных в соответствии с пунктами 9, 10, 11, 12, 13, 14 и 15 настоящих Требований.

24. Для расчета РПНУ без учета доли перестраховщика применяется метод расчета, выбранный при расчете РПНУ с учетом доли перестраховщика с применением коэффициентов развития убытков, использованных при расчете РПНУ с учетом доли перестраховщика.

В случае расчета РПНУ в соответствии с пунктом 13 настоящих Требований, доля перестраховщика в РПНУ равна произведению размера процентов, используемого при расчете РПНУ с учетом доли перестраховщика в соответствии с пунктом 13 настоящих Требований, и перестраховочной премии по договорам страхования и дополнительным соглашениям к договорам страхования, переданным в перестрахование и вступившим в силу за последние 12 (двенадцать) месяцев, предшествующих дате расчета.

25. Доля перестраховщика в РЗНУ рассчитывается на основе суммы убытков, которые подлежат возмещению от перестраховочной организации, согласно условиям договора перестрахования.

26. По договорам перестрахования (дополнительным соглашениям) доля перестраховщика в страховых резервах равна 0 (нулю), за исключением случаев, когда у ЭКА имеется подтверждение перестраховщика (перестраховщиков) в письменной форме о принятии им (ими) рисков на перестрахование (акцепта) с указанием всех условий перестрахования (в том числе размеров принятой перестраховщиком страховой премии, обязательств по договору перестрахования, лимита ответственности, комиссии цедента, комиссии страхового брокера и (или) филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан).

В качестве подтверждения перестраховщика (перестраховщиков) о принятии им (ими) рисков на перестрахование (акцепта) до получения договора перестрахования принимается также перестраховочная ковернота либо перестраховочный слип с подписным листом, соответствующие требованиям нормативного правового акта уполномоченного органа, определяющего условия и порядок осуществления деятельности страхового брокера и филиала страхового брокера-нерезидента Республики Казахстан в соответствии с пунктом 9 статьи 17 Закона Республики Казахстан "О страховой деятельности".

При наличии у ЭКА подтверждения перестраховщика (перестраховщиков), предусмотренного настоящим пунктом, доля перестраховщика в следующих страховых резервах при необходимости формируется при соответствии следующим условиям:

в РНП договор перестрахования не предусматривает передачу менее 10 (десяти) процентов объема ответственности и более 50 (пятидесяти) процентов страховой премии;

в страховых резервах перестраховщик на отчетную дату не входит в реестр запрещенных страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан.

Глава 6. Дополнительные резервы в составе капитала

27. Стабилизационный резерв является оценкой обязательств ЭКА, связанной с осуществлением будущих страховых выплат.

Расчет стабилизационного резерва производится отдельно по каждому классу страхования по результатам завершенного финансового года.

28. Стабилизационный резерв рассчитывается по классу страхования в случае превышения среднеквадратического отклонения коэффициента убыточности за отчетный период без учета доли перестраховщика (

) 10 (десяти) процентов от среднего значения коэффициента убыточности за отчетный период без учета доли перестраховщика

где:

- среднеквадратическое отклонение коэффициента убыточности за отчетный период без учета доли перестраховщика;

- среднее значение коэффициента убыточности за отчетный период без учета доли перестраховщика за M финансовых лет;

M - число финансовых лет;

- коэффициент убыточности за отчетный период без учета доли перестраховщика за i-й финансовый год.

29. Если среднее значение коэффициента убыточности за отчетный период без учета доли перестраховщика за M финансовых лет составляет менее 70 (семидесяти) процентов, стабилизационный резерв не рассчитывается.

Среднее значение коэффициента убыточности за отчетный период без учета доли перестраховщика и среднеквадратическое отклонение коэффициента убыточности за отчетный период без учета доли перестраховщика по классу страхования определяются на основании данных за предшествующие 5 (пять) финансовых лет.

30. Стабилизационный резерв по классу страхования определяется в размере стабилизационного резерва на начало отчетного периода за минусом суммы чистых заработанных страховых премий за отчетный период, умноженной на коэффициент убыточности за отчетный период, без учета доли перестраховщика на отчетную дату, уменьшенный на среднее значение коэффициента убыточности за отчетный период без учета доли перестраховщика ():

Стабилизационный резерв на отчетную дату =

где:

- стабилизационный резерв на предыдущую отчетную дату;

ЧЗП – сумма чистых заработанных страховых премий за отчетный период.

Сумма чистых заработанных страховых премий – сумма страховых премий без учета доли перестраховщика за отчетный период, увеличенная на величину резерва незаработанной премии без учета доли перестраховщика на начало отчетного периода и уменьшенная на величину резерва незаработанной премии без учета доли перестраховщика на конец отчетного периода;

K - коэффициент убыточности за отчетный период без учета доли перестраховщика на отчетную дату;

- среднее значение коэффициента убыточности за отчетный период без учета доли перестраховщика за M финансовых лет.

Для расчета стабилизационного резерва отчетный период равен одному финансовому году.

31. Стабилизационный резерв по классу страхования не превышает 10 (десяти) процентов от суммы страховых резервов без учета доли перестраховщика по классу страхования на отчетную дату:

Стабилизационный резерв на отчетную дату

где:

ЧСР - сумма страховых резервов без учета доли перестраховщика по классу страхования на отчетную дату.

32. Если ЭКА в течение 2 (двух) лет по классу страхования не заключает договоры страхования, то величина стабилизационного резерва по данному классу страхования принимается равным 0 (нулю).

33. Общая величина стабилизационного резерва определяется путем суммирования величин стабилизационного резерва по всем классам страхования.

34. Стабилизационный резерв, сформированный в начале текущего финансового года, не изменяется до завершения текущего финансового года.

35. Резерв непредвиденных рисков (далее – РНР) – резерв по возможным будущим рискам для покрытия страховых выплат и расходов по урегулированию страховых убытков, формируемый при недостаточности резерва незаработанной премии.

36. Расчет РНР производится отдельно по каждому классу страхования. Общая величина РНР определяется путем суммирования РНР, рассчитанных по всем классам страхования.

37. РНР рассчитывается ежемесячно в случае одновременного соблюдения следующих условий:

отношение суммы чистых страховых выплат, расходов по урегулированию страховых убытков и изменения резерва убытков (без учета доли перестраховщика) к разнице между чистыми страховыми премиями и изменениями РНП (без учета доли перестраховщика) превышает 105 (сто пять) процентов по классу страхования;

объем чистых страховых премий по действующим договорам страхования по классу страхования составляет не менее 5 (пяти) процентов от общего объема чистых страховых премий по действующим договорам страхования на отчетную дату.

РНР рассчитывается следующим образом:

где:

РНР – резерв непредвиденных рисков;

В – чистые страховые выплаты;

Р – расходы по урегулированию страховых убытков;

– изменение резервов убытков (без учета доли перестраховщика);

ЧП – страховые премии к получению, за вычетом страховых премий, переданных на перестрахование;

– изменение РНП без учета доли перестраховщика;

РНП – РНП без учета доли перестраховщика на дату расчета.

Параметры В, Р, РУ, ЧП, РНП рассчитываются за последние 12 (двенадцать) месяцев, предшествующих отчетной дате.

Приложение 1
к Требованиям к формированию,
методике расчета
страховых резервов
по договорам страхования,
перестрахования, заключаемым
Экспортно-кредитным
агентством Казахстана,
их структуре

Форма

Расчет резерва произошедших, но незаявленных убытков методом цепной лестницы без поправки на инфляцию

Отчетный период: по состоянию на "___" "________________" 20__ года

Таблица убытков на отчетную дату

________________________ класс страхования

Таблица убытков сформирована на основе __________________________ убытков (оплаченных, понесенных)

Период наступления страховых случаев (i)	Убытки по периодам (j)
Периодичность	1	2	…	n-2	n-1	n
1	Х (1,1)	Х (1,2)		Х (1, n-2)	Х (1, n-1)	Х (1, n)
2	Х (2,1)	Х (2,2)		Х (2, n-2)	Х (2, n-1)	х
3	Х (3,1)	Х (3,2)	…	Х (3, n-2)	х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1	Х (n-1,1)	Х (n-1,2)	х	х	х	х
n	Х (n,1)	х	х	х	х	х

Примечание:

Х (i,j) – выплаты (оплаченные убытки) или понесенные убытки, на конец j-го периода, по страховым случаям, произошедшим в i-м периоде;

n – число периодов, за которые рассматриваются данные о выплатах;

в Таблице убытков на отчетную дату отражаются выплаты (оплаченные убытки) или понесенные убытки, сгруппированные по периодам наступления страховых случаев.

Таблица накопленных убытков

________________________ класс страхования

Период наступления страховых случаев (i)	Накопленные убытки (j)
Период наступления страховых случаев (i)	1	2	…	n-2	n-1	n
1	S(1,1)=Х (1,1)	S(1,2) =Х (1,1) + Х (1,2)	…	S(1,n-2) =Х (1,1) + Х (1,2)+… + Х (1,n-2)	S(1,n-1) = Х (1,1) + Х (1,2)+… + Х (1,n-2) + Х (1,n-1)	S(1,n) =Х (1,1) + Х (1,2)+… + Х (1,n)
2	S(2,1)=Х (2,1)	S(2,2) =Х (2,1) + Х (2,2)	…	S(2, n-2) =Х (2,1) + Х (2,2)+… + Х (2,n-2)	S(2,n-1) =Х (2,1) + Х (2,2)+… + Х (2,n-2) + Х (2,n-1)	х
3	S(3,1)=Х (3,1)	S(3,2)=Х (3,1) + Х (3,2)	…	S(3,n-2) =Х (3,1) + Х(3,2)+… + Х (3,n-2)	х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1	S(n-1,1)=Х (n-1,1)	S(n-1,2)= Х (n-1,1) + Х (n-1,2)	х	х	х	х
n	S(n,1)= Х (n,1)	х	х	х	х	х

Примечание: в Таблице накопленных убытков указываются совокупные величины выплат (оплаченных убытков) или понесенных убытков, сгруппированных по периодам наступления страховых случаев.

Таблица коэффициентов развития убытков g(j) _________________________________ Метод развития убытков (среднее арифметическое, среднее за n- периодов, средняя величина)

Период наступления убытков (i)	Факторы развития убытков (j)
	1	2	…	n-2	n-1		n
1			…				х
2			…		х		х
3			…	х	х		х
…	…	…	…	х	х		х
n-1			х	х	х		х
n	x	х	х	х	х		х
Коэффициенты развития убытков g(j)
g(j)	1	2	…		n-2	n-1	n
среднее арифметическое							х
среднее за n- периодов							х
средняя величина							х

Примечание: в Таблице коэффициентов развития убытков определяются факторы развития убытков F(i,j), соответствующие относительному увеличению совокупной величины убытков от одного периода оплаты к последующему, по следующей формуле:

Фактор развития убытков =

Коэффициенты развития убытков g(j) рассчитываются как усредненное значение факторов развития убытков по периодам наступления убытков.

Таблица прогнозируемых накопленных убытков

__________________ класс страхования

Период наступления страховых случаев (i)	Прогнозируемое накопление убытков
	1	2	…	n-2	n-1	n
1	х	х	х	х	х	х
2	х	х	х	x	x	UL(2,n) = S(2,n-1) * g(n-1)
…	…	…	…	…	…	…
n-1	х	x	…	S(n-1,2) * g(2) * … * g(n-3)	S(n-1,2) * g(2) * … * g(n-2)	UL(n-1,n) = S(n-1,2) * g(2) * … * g(n-1)
n	х	S(n,1) * g(1)	…	S(n,1) * g(1) * g(2) * … * g(n-3)	S(n,1) * g(1) * g(2) * … * g(n-2)	UL(n,n) = S(n,1) * g(1) * g(2) * … * g(n-1)

Примечание: в Таблице прогнозируемых накопленных убытков определяется ожидаемая величина выплат или понесенных убытков в каждом периоде.

Ожидаемая величина выплат или понесенных убытков рассчитывается как произведение накопленных выплат или понесенных убытков S(i,j-1) в периоде наступления убытков i из Таблицы накопленных убытков, и Таблицы коэффициентов развития убытков g(j).

Таблица резерва убытков

_________________________класс страхования

Период наступления страховых случаев (i)	Прогнозируемое накопление убытков					Резерв убытков по периодам
	1	2	…	n-2	n-1	n
1	х	х	х	х	х	х	x
2	х	х	х	x	x	UL(2,n) = S(2,n-1) * g(n-1)	UL(2,n)-S(2,n-1)
…	…	…	…	…	…	…	…
n-1	х	x	…	S(n-1,2) * g(2) * … * g(n-3)	S(n-1,2) * g(2) * … * g(n-2)	UL(n-1,n) = S(n-1,2) * g(2) * … * g(n-1)	UL(n-1,n)-S(n-1,2)
n	х	S(n,1) * g(1)	…	S(n,1) * g(1) * g(2) * … * g(n-3)	S(n,1) * g(1) * g(2) * … * g(n-2)	UL(n,n) = S(n,1) * g(1) * g(2) * … * g(n-1)	UL(n, n)-S(n,1)

Таблица резерва произошедших, но незаявленных убытков

___________ класс страхования

Период наступления страховых случаев (i)	Резерв убытков по периодам	Заявленные, но не урегулированные убытки	Произошедшие, но незаявленные убытки
Период наступления страховых случаев (i)	1	2	3
1
2
3
…
n-1
n
Итого

Примечание:

в Таблице резерва произошедших, но незаявленных убытков указываются:

в столбце "Резерв убытков по периодам" - значения резервов убытков в соответствующих периодах;

в столбце "Заявленные, но не урегулированные убытки" - сумма заявленных убытков в соответствующих периодах;

в столбце "Произошедшие, но незаявленные убытки" - разница между столбцами "Резерв убытков по периодам" и "Заявленные, но не урегулированные убытки" в соответствующем периоде. В случае отрицательной разницы в столбце "Произошедшие, но незаявленные убытки" принимается значение 0 (ноль);

если расчет основан на выплатах, то РПНУ – это сумма произошедших, но незаявленных убытков, указанных в столбце 3 Таблицы резерва произошедших, но незаявленных убытков, если расчет основан на понесенных убытках, то РПНУ – это сумма резерва убытков по периодам.

	Приложение 2 к Требованиям к формированию, методике расчета страховых резервов по договорам страхования, перестрахования, заключаемым Экспортно- кредитным агентством Казахстана, их структуре
	Форма

Расчет резерва произошедших, но незаявленных убытков методом цепной лестницы с поправкой на инфляцию

Отчетный период: по состоянию на "___" ___________20__ года

Таблица убытков на отчетную дату

______________________ класс страхования

Таблица убытков сформирована на основе __________________________ убытков (оплаченных, понесенных)

Период наступления страховых случаев (i)	Убытки по периодам (j)
Периодичность	1	2	…	n-2	n-1	n
1
2						х
3					х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1			х	х	х	х
n		х	х	х	х	х

Примечание: в Таблице убытков на отчетную дату отражаются выплаты (оплаченные убытки) или понесенные убытки, сгруппированные по периодам наступления страховых случаев.

Таблица информации по инфляции за каждый прошедший период

Периоды	Инфляция за прошедший период (в процентах)
1
2
3
…
n-1
n

Примечание: в Таблице информации по инфляции за каждый прошедший период указываются накопленные значения официальных значений инфляции за период наступления страховых случаев.

Таблица убытков с поправкой на инфляцию за прошедшие периоды

по ________________класс страхования

Период наступления страховых случаев (i)	Убытки по периодам с поправкой на инфляцию за прошедшие периоды (j)
	1	2	…	n-2	n-1	n
1
2						х
3					х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1			х	х	х	х
n		х	х	х	х	х

Таблица накопленных убытков с поправкой на инфляцию за прошедшие периоды

_________________класс страхования

Период наступления страховых случаев (i)	Накопленные убытки с поправкой на инфляцию за прошедшие периоды (j)
	1	2	…	n-2	n-1	n
1
2						х
3					х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1			х	х	х	х
n		х	х	х	х	х

Таблица коэффициентов развития убытков g(j) ________________________________________ метод развития убытков (среднее арифметическое, среднее за n- периодов, средняя величина)

Период наступления страховых случаев (i)	Факторы развития убытков (j)
	1	2	…	n-2	n-1	n
1
2						х
3					х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1			х	х	х	х
n		х	х	х	х	х
Коэффициенты развития убытков g(j)
g(j)	1	2	…	n-2	n-1	n
среднее арифметическое						х
среднее за n- периодов						х
средняя величина						х

Таблица прогнозируемых накопленных убытков с поправкой на инфляцию за прошедшие периоды

_____________________класс страхования

Период наступления страховых случаев (i)	Прогнозируемое накопление убытков с поправкой на инфляцию за прошедшие периоды
	1	2	…	n-2	n-1	n
1	х	х	…	х	х	х
2	х	х	…	х	х
3	х	х	…	х
…	…	…	…	…	…	…
n-1	х	х	…
n	х

Таблица резерва убытков с поправкой на инфляцию за прошедшие периоды

_______________ класс страхования

Период наступления страховых случаев (i)	Прогнозируемое накопление убытков с поправкой на инфляцию за прошедшие периоды						Резерв убытков по периодам
	1	2	…	n-2	n-1	n
1	х	х	…	х	х	х	0
2	х	х	…	х	х
3	х	х	…	х
…	…	…	…	…	…	…	…
n-1	х	х	…
n	х
Резерв убытков с поправкой на инфляцию за прошедшие периоды

Таблица резерва произошедших, но незаявленных убытков

__________________класс страхования

Период наступления страховых случаев (i)	Резерв убытков по периодам	Заявленные, но не урегулированные убытки	Произошедшие, но незаявленные убытки
Период наступления страховых случаев (i)	1	2	3
1
2
3
…
n-1
n
Итого

Примечание: если в Таблице резерва произошедших, но незаявленных убытков расчет основан на выплатах, то РПНУ – это сумма произошедших, но незаявленных убытков, указанных в столбце 3 Таблицы резерва произошедших, но незаявленных убытков, если расчет основан на понесенных убытках, то РПНУ – это сумма резерва убытков по периодам, указанных в столбце 1 Таблицы резерва произошедших, но незаявленных убытков;

в столбце "Произошедшие, но незаявленные убытки" указывается разница между столбцами "Резерв убытков по периодам" и "Заявленные, но не урегулированные убытки" в соответствующем периоде. В случае отрицательной разницы в столбце "Произошедшие, но незаявленные убытки" принимается значение 0 (ноль).

Приложение 3
к Требованиям к формированию,
методике расчета страховых
резервов по договорам
страхования, перестрахования,
заключаемым Экспортно-
кредитным агентством
Казахстана, их структуре

Форма

Расчет резерва произошедших, но незаявленных убытков методом Борнхьюттера-Фергюсона (Bornhuetter-Ferguson)

Отчетный период: по состоянию на "___" __________ 20 __ года

Таблица убытков на отчетную дату

_______________________класс страхования

Таблица убытков сформирована на основе __________________________ убытков
(оплаченных, понесенных)

Период наступления страховых случаев (і)	Убытки по периодам (j)
Периодичность	1	2	…	n-2	n-1	n
1	Х (1,1)	Х (1,2)		Х (1, n-2)	Х (1, n-1)	Х (1, n)
2	Х (2,1)	Х (2,2)		Х (2, n-2)	Х (2, n-1)	х
3					х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1	Х (n-1,1)	Х (n-1,2)	х	х	х	х
n	Х (n,1)	х	х	х	х	х

Примечание:

Х (і,j) - выплаты (оплаченные убытки) или понесенные убытки, на конец j-го периода, по страховым случаям, произошедшим в і-м периоде;

n - число периодов, за которые рассматриваются данные об убытках;

Таблица накопленных убытков

_______________________ класс страхования

Период наступления страховых случаев (і)	Накопленные убытки (j)
Период наступления страховых случаев (і)	1	2	…	n-2	n-1	n
1	S(1,1)=Х (1,1)	S(1,2) =(Х (1,1) + Х (1,2)	…	S(1,n-2) =(Х (1,1) + Х (1,2)+… + Х (1,n-2)	S(1,n-1) =( Х (1,1) + Х (1,2)+… + Х (1,n-2) + Х (1,n-1)	S(1,n) =Х (1,1) + Х (1,2)+… + Х (1,n)
2	S(2,1)=Х (2,1)	S(2,2) =Х (2,1) + Х (2,2)	…	S(2,n-2) =(Х (2,1) + Х (2,2)+… + Х (2,n-2)	S(2,n-1) =Х (2,1) + Х (2,2)+… + Х (2,n-2) + Х (2,n-1)	х
3	S(3,1)=Х (3,1)	S(3,2)= Х (3,1) + Х (3,2)	…	S(3,n-2) =(Х (3,1) + Х(3,2)+… + Х (3,n-2)	х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1	S(n-1,1)=Х (n-1,1)	S(n-1,2)= Х (n-1,1) + Х (n-1,2)	х	х	х	х
n	S(n,1)= Х (n,1)	х	х	х	х	х

Примечание: в Таблице накопленных убытков указываются совокупные выплаты (оплаченные убытки) или понесенные убытки, сгруппированных по периодам наступления страховых случаев.

Таблица коэффициентов развития убытков g(j) _______________________________________

метод развития убытков (среднее арифметическое, среднее за n- периодов, средняя величина)

Период наступления убытков (і)	Факторы развития убытков (j)
	1	2	…	n-2	n-1	n
1			…			х
2			…		х	х
3			…	х	х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1			х	х	х	х
n	x	х	х	х	х	х
Коэффициенты развития убытков g(j)
g(j)	1	2	…	n-2	n-1	n
среднее арифметическое						х
среднее за n- периодов						х
средняя величина						х

Примечание: в Таблице коэффициентов развития убытков определяются факторы развития убытков F(і,j), соответствующие относительному увеличению совокупной величины заявленных убытков от одного периода оплаты к последующему, по следующей формуле:

Фактор развития убытков =

Таблица коэффициентов

Период наступления страховых случаев (і)	Коэффициенты развития убытков g(j)	Факторы развития убытков f (j)	Факторы запаздывания h(j)= 1 - 1/f (j)
1	1	1	1-1/ 1
2	g(n-1)	1*g(n-1)	1-1/( g(n-1))
3	g(n-2)	1g(n-1) g(n-2)	1-1/ (1g(n-1) g(n-2))
…	…	…	…
n-1	g(2)	1g(n-1) g(n-2)… g(2)	1-1/ (1g(n-1) g(n-2)… g(2))
n	g(1)	1g(n-1)g(n-2)… g(2)*g(1)	1-1/ (1g(n-1) g(n-2)… g(2)*g(1))

Примечание: в Таблице коэффициентов указываются:

в столбце "Коэффициенты развития убытков g(j)" - значения коэффициентов развития убытков, указанных в Таблице коэффициентов развития убытков g(j);

в столбце "Факторы развития убытков f (j)" - накопленные значения коэффициентов развития убытков;

в столбце "Факторы запаздывания h(j)" - значения равные 1 - 1/f (j), где f (j) является фактором развития.

Таблица расчета коэффициента убыточности по полисам

Финансовый год (y)	Понесенные убытки	Заработанные премии	Коэффициент убыточности по полисам
1	2	3	4
1	UL(1)	UP(1)	U(1)=UL(1)/UP(1)
2	UL(2)	UP(2)	U(2)=UL(2)/UP(2)
…	…	…	…
m-1	UL(m-1)	UP(m-1)	U(m-1)=UL(m-1)/UP(m-1)
m	UL(m)	UP(m)	U(m)=UL(m)/UP(m)

Примечание:

в Таблице расчета коэффициента убыточности:

в столбце "Понесенные убытки" указываются значения понесенных по состоянию на отчетную дату убытков, включая расходы по урегулированию убытков, по договорам страхования (перестрахования), вступившим в силу в финансовый год, предшествующий периоду наступления страховых случаев;

в столбце "Заработанные премии" указывается заработанная премия по договорам страхования (перестрахования), вступившим в силу в финансовый год, предшествующий периоду наступления страховых случаев;

коэффициент убыточности U определяется по следующей формуле:

U ≥ [U (1) + U (2) + … + U(m)]/m, где:

U(m) - коэффициенты убыточности по полисам для каждого m-го финансового года, предшествующего периоду наступления страховых случаев, вычисляемые как отношение величины понесенных убытков, включая расходы по урегулированию убытков, по договорам страхования (перестрахования), вступившим в силу в соответствующий финансовый год, к заработанным на отчетную дату страховым премиям по указанным договорам;

m - количество финансовых лет.

Таблица резерва произошедших, но незаявленных убытков

Период наступления страховых случаев (і)	Заработанные премии	Коэффициент убыточности U	Ожидаемые окончательные убытки z(і)	Факторы запаздывания h(j)	Произошедшие, но не оплаченные на отчетную дату убытки R(і)	Заявленные, но не урегулированные на отчетную дату убытки	Произошедшие, но незаявленные убытки
	1	2	3=1*2	4	5=3*4	6	7=5-6
1
2
3
…
n-1
n
Итого

Примечание: в Таблице резерва произошедших, но незаявленных убытков настоящей Формы:

в столбце "Заработанные премии" - заработанная премия Экспортно-кредитного агентства Казахстана в соответствующем периоде;

в столбце "Коэффициент убыточности U" - значение коэффициента убыточности, размер которого составляет не менее среднего значения коэффициентов убыточности по полисам в соответствии c Таблицей расчета коэффициента убыточности по полисам настоящей Формы;

в столбце "Факторы запаздывания h(j)" - значения факторов запаздывания h(j), рассчитанные в Таблице коэффициентов настоящей Формы;

если расчет метода Борнхьюттера-Фергюсона основан на выплатах, то РПНУ – это сумма произошедших, но незаявленных убытков (столбец 7 Таблицы резерва произошедших, но незаявленных убытков настоящей Формы), если расчет основан на понесенных убытках, то РПНУ - это сумма произошедших, но не оплаченных на отчетную дату убытков (столбец 5 Таблицы резерва произошедших, но незаявленных убытков настоящей Формы);

в столбце "Произошедшие, но незаявленные убытки" – разница между столбцами "Произошедшие, но не оплаченные на отчетную дату убытки R(і)" и "Заявленные, но не урегулированные на отчетную дату убытки" в соответствующем периоде. В случае отрицательной разницы в столбце "Произошедшие, но незаявленные убытки" принимается значение 0 (ноль).

При расчете РПНУ за минусом доли перестраховщика:

в столбце "Заработанные премии" указываются значения заработанной премии за минусом доли перестраховщика в соответствующем периоде;

в столбце "Факторы запаздывания h(j)" указываются значения факторов запаздывания h(j) с учетом доли перестраховщика, рассчитанные в Таблице коэффициентов настоящей Формы.

Приложение 4
к Требованиям к формированию,
методике расчета страховых
резервов по договорам
страхования, перестрахования,
заключаемым Экспортно-
кредитным агентством
Казахстана, их структуре

Форма

Распределение обязательств Экспортно-кредитного агентства Казахстана на основе понесенных убытков

Таблица накопленных величин выплат (оплаченных убытков), сгруппированных по периодам наступления страховых случаев

Период наступления страховых случаев (i)	Накопленные оплаченные убытки по периодам (j)
Периодичность	1	2	…	n-2	n-1	n
1	Х (1,1)	Х (1,1) + Х (1,2)		Х (1,1) + … + Х (1, n-2)	Х (1,1) + … + Х (1, n-2) + Х (1, n-1)	Х (1,1) + … + Х (1, n-1) + Х (1, n)
2	Х (2,1)	Х (2,1) + Х (2,2)		Х (2,1) + … + Х (2, n-2)	Х (2,1) + … + Х (2, n-2) + Х (2, n-1)	х
3	Х (3,1)	Х (3,1) + Х (3,2)	…	Х (3,1) + … +Х (3, n-2)	х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1	Х (n-1,1)	Х (n-1,1) + Х (n-1,2)	х	х	х	х
n	Х (n,1)	х	х	х	х	х

Х (i,j) – выплаты (оплаченные убытки) на конец j-го периода, по страховым случаям, произошедшим в i-м периоде.

Таблица заявленного неурегулированного убытка, сгруппированного по состоянию на конец каждого периода наступления убытков

Период наступления страховых случаев (i)	Заявленные неурегулированные убытки по периодам (j)
Периодичность	1	2	…	n-2	n-1	n
1	Y (1,1)	Y (1,2)		Y (1, n-2)	Y (1, n-1)	Y (1, n)
2	Y (2,1)	Y (2,2)		Y (2, n-2)	Y (2, n-1)	x
3	Y (3,1)	Y (3,2)	…	Y (3, n-2)	x	x
…	…	…	…	x	x	x
n-1	Y (n-1,1)	Y (n-1,2)	x	x	x	x
n	Y (n,1)	x	x	x	x	x

Y (i,j) – заявленные убытки на конец j-го периода, по страховым случаям, произошедшим в i-м периоде.

Таблица накопленных убытков на основе понесенных убытков

__________________ на отчетную дату

Период наступления страховых случаев (i)	Понесенные убытки (j)
Периодичность	1	2	…	n-2	n-1	n
1	Х (1,1) + Y (1,1)	Х (1,1) + Х (1,2) + Y (1,2)		Х (1,1) + … + Х (1, n-2) + Y (1, n-2)	Х (1,1) + … + Х (1, n-2) + Х (1, n-1) + Y (1, n-1)	Х (1,1) + … + Х (1, n-1) + Х (1, n) + Y (1, n)
2	Х (2,1) + Y (2,1)	Х (2,1) + Х (2,2) + Y (2,2)		Х (2,1) + … + Х (2, n-2) + Y (2, n-2)	Х (2,1) + … + Х (2, n-2) + Х (2, n-1) + Y (2, n-1)	х
3	Х (3,1) + Y (3,1)	Х (3,1) + Х (3,2) + Y (3,2)	…	Х (3,1) + … +Х (3, n-2) + Y (3, n-2)	х	х
…	…	…	…	х	х	х
n-1	Х (n-1,1) + Y (n-1,1)	Х (n-1,1) + Х (n-1,2) + Y (n-1,2)	х	х	х	х
n	Х (n,1) + Y (n,1)	х	х	х	х	х

1-тарау. Жалпы ережелер

3-тарау. Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігі жасасатын, сақтандыру, қайта сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру резервтерінің құрылымы

4-тарау. Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігі жасасатын, сақтандыру, қайта сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру резервтерінің есебі

6-тарау. Капитал құрамындағы қосымша резервтер

Инфляцияға түзетусіз тізбекті баспалдақ әдісімен болған, бірақ мәлімделмеген залалдар резервін есептеу

Жинақталған шығындар кестесі

Шығындардың даму коэффициенттерінің кестесі g(j) _______________________Шығындарды дамыту әдісі (орташа арифметикалық, n - кезеңдердегі орташа, орташа шама)

Сақтандыру класы ______________________ бойынша болжамды жинақталған залалдар кестесі

сақтандыру класы _____________________ бойынша шығындар резервінің кестесі

сақтандыру класы ____________________ бойынша болған, бірақ мәлімделмеген залалдар резервінің кестесі

Инфляцияға түзетілген тізбекті баспалдақ әдісімен болған, бірақ мәлімделмеген залалдар резервін есептеу

Өткен әрбір кезең үшін инфляция бойынша ақпарат кестесі

Өткен кезеңдердегі инфляцияға түзетілген залалдар кестесі

Өткен кезеңдердегі инфляцияға түзетілген, жинақталған залалдар кестесі

Шығындардың даму коэффициенттерінің кестесі g(j) ________________________________________ шығындарды дамыту әдісі (орташа арифметикалық, n - кезеңдердегі орташа, орташа шама)

_________________ бойынша өткен кезеңдердегі инфляцияға түзетілген залалдар резервінің кестесі сақтандыру класы

____________________ бойынша болған, бірақ мәлімделмеген залалдар резервінің кестесі сақтандыру класы

Борнхьюттер-Фергюсон (Bornhuetter-Ferguson) әдісімен орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар резервін есептеу

Орын алған, бірақ мәлімделмеген залалдар резервінің кестесі

Қазақстанның Экспорттық-кредиттік агенттігінің міндеттемелерін келтірілген залалдар негізінде бөлу

Глава 1. Общие положения

Глава 3. Структура страховых резервов по договорам страхования, перестрахования, заключаемым Экспортно-кредитным агентством Казахстана

Глава 4. Расчет страховых резервов по договорам страхования, перестрахования, заключаемым Экспортно-кредитным агентством Казахстана

Глава 5. Доля перестраховщика в страховых резервах по договорам страхования, перестрахования, заключаемым Экспортно-кредитным агентством Казахстана

Глава 6. Дополнительные резервы в составе капитала

Расчет резерва произошедших, но незаявленных убытков методом цепной лестницы без поправки на инфляцию

Таблица коэффициентов развития убытков g(j) _________________________________ Метод развития убытков (среднее арифметическое, среднее за n- периодов, средняя величина)

Таблица прогнозируемых накопленных убытков

Таблица резерва убытков

Таблица резерва произошедших, но незаявленных убытков

Расчет резерва произошедших, но незаявленных убытков методом цепной лестницы с поправкой на инфляцию

Таблица убытков на отчетную дату

Таблица информации по инфляции за каждый прошедший период

Таблица убытков с поправкой на инфляцию за прошедшие периоды

Таблица накопленных убытков с поправкой на инфляцию за прошедшие периоды

Таблица коэффициентов развития убытков g(j) ________________________________________ метод развития убытков (среднее арифметическое, среднее за n- периодов, средняя величина)

Таблица прогнозируемых накопленных убытков с поправкой на инфляцию за прошедшие периоды

Таблица резерва убытков с поправкой на инфляцию за прошедшие периоды

Таблица резерва произошедших, но незаявленных убытков

Расчет резерва произошедших, но незаявленных убытков методом Борнхьюттера-Фергюсона (Bornhuetter-Ferguson)

Таблица убытков на отчетную дату

Таблица накопленных убытков

Таблица коэффициентов

Таблица расчета коэффициента убыточности по полисам

Таблица резерва произошедших, но незаявленных убытков

Распределение обязательств Экспортно-кредитного агентства Казахстана на основе понесенных убытков

Таблица накопленных убытков на основе понесенных убытков

Шығындардың даму коэффициенттерінің кестесі g(j) _______________________
Шығындарды дамыту әдісі (орташа арифметикалық, n - кезеңдердегі орташа, орташа шама)