"Стандарттаушы", "Метролог" кәсіби стандарттарын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрінің м.а. 2025 жылғы 23 шiлдедегi № 214-НҚ бұйрығы

      "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасының Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Мыналар:

      1) осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес "Стандарттаушы" кәсіптік стандарты;

      2) осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес "Метролог" кәсіптік стандарты бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің Техникалық реттеу және метрология комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың көшірмесін ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Сауда және интеграция вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

      Министрдің міндетін атқарушы А. Бижанова

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Еңбек және халықты

      әлеуметтік қорғау министрлігі

  ""Стандарттаушы" кәсіптік
стандартын бекіту туралы"
Қазақстан Республикасы Сауда
және интеграция министрінің
міндетін атқарушысының
2025 жылғы 23 шілдедегі
№ 214-НҚ бұйрығына
№ 1-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Стандарттаушы" 1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу саласы: "Стандарттаушы" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес әзірленді және стандарттау саласындағы қызметкерлер кәсіби қызметін жүзеге асыру, оның ішінде белгілі бір еңбек функцияларын орындауға қажетті біліктілік деңгейлерін айқындауға, сондай-ақ жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының білім беру бағдарламаларын әзірлеу кезінде қолдануға арналған.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      4) құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      5) кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      6) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      7) кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      8) стандарттау жөніндегі құжаттарды жаңартып отыру – стандарттау жөніндегі құжаттарды оларға белгіленген тәртіппен қабылданған өзгерістерді, олардың қолданылу мерзімдері, қайта қарау туралы, шектеу немесе күшін жою туралы ақпаратты енгізу жолымен жаңартып отыратын күйде ұстау процесі;

      9) үйлестіру – ғылым мен техникадағы жаңа жетістіктер көрініс табатын және стандарттау объектілерінің сапасы мен бәсекеге қабілеттігі деңгейіне қойылатын қазіргі заманғы талаптарды айқындайтын халықаралық және өңірлік стандарттарды ұлттық мүддеге орай енгізу және пайдалану үшін жағдайлар жасау жөніндегі қызмет;

      10) стандарттау жөніндегі құжат – стандарттау саласындағы қызметтiң алуан түрiне немесе оның нәтижелерiне қатысты нормаларды, қағидаларды, сипаттамаларды, қағидаттарды белгiлейтiн құжат;

      11) мемлекетаралық стандарт – стандарттау жөніндегі өңірлік ұйым – Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының Стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі мемлекетаралық кеңесі қабылдаған өңірлік стандарт;

      12) стандарттау жөніндегі мемлекетаралық техникалық комитет – бекітілген стандарттау объектілері немесе қызмет бағыттары бойынша мемлекетаралық стандарттау саласындағы қызметті жүзеге асыру үшін Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының Стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі мемлекетаралық кеңесі шеңберінде құрылатын техникалық комитет;

      13) Стандарттау жөніндегі халықаралық ұйым – мүше болуға кез келген ел үшін ашық стандарттау жөніндегі ұйым;

      14) халықаралық стандарт – стандарттау жөніндегі халықаралық ұйым қабылдаған, пайдаланушылардың қалың тобына қолжетімді стандарттау жөніндегі құжат;

      15) стандарттау жөніндегі ұлттық орган – Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес стандарттау жөніндегі жұмыстарды үйлестіруді жүзеге асыратын мемлекеттік заңды тұлға;

      16) ұлттық стандарт – уәкілетті орган бекіткен, пайдаланушылардың қалың тобына қолжетімді стандарттау жөніндегі құжат;

      17) нормативтiк құқықтық акт – республикалық референдумда қабылданған не уәкiлеттi орган қабылдаған, құқық нормаларын белгiлейтiн, өзгертетiн, толықтыратын, олардың қолданысын тоқтататын немесе тоқтата тұратын, белгiленген нысандағы, қағаз жеткізгіштегі жазбаша ресми құжат және сонымен бірдей электрондық құжат;

      18) нормативтік техникалық құжат – техникалық және технологиялық нормаларды қамтитын нормативтік құжат;

      20) стандарттау объектісі – стандарттауға жататын немесе стандартталған өнім, процесс немесе көрсетілетін қызмет;

      21) негізге алынатын ұлттық стандарт – ұлттық стандарттау жүйесінің жалпы ұйымдастырушылық-әдістемелік ережелерін белгілейтін және қолданылу саласы кең немесе белгілі бір стандарттау саласы үшін жалпы ережелерді қамтитын стандарттау жөніндегі құжат;

      22) стандарттау жөніндегі өңiрлiк ұйым – қызметiне қатысуға бiр географиялық немесе экономикалық өңір үшін ашық стандарттау жөнiндегi ұйым;

      23) өңірлік стандарт – стандарттау жөніндегі өңірлік ұйым қабылдаған стандарттау жөніндегі құжат;

      24) шет мемлекет стандарты – шет мемлекеттің стандарттау жөніндегі ұлттық органы не шет мемлекеттің ұйымы қабылдаған стандарттау жөніндегі құжат;

      25) ұйым стандарты – ұйым өз мақсаттарын іске асыру үшін дербес қабылдаған стандарттау жөніндегі құжат;

      26) стандарттау – нақты қойылып отырған және әлеуетті міндеттерге қатысты жалпыға бірдей, көп рет пайдалану үшін ережелер белгілеу арқылы стандарттау объектілерінің қауіпсіздігі мен сапасын қамтамасыз етуге және стандарттау объектілеріне қойылатын талаптарды ретке келтірудің оңтайлы дәрежесіне қол жеткізуге бағытталған қызмет;

      27) стандарттау жөніндегі техникалық комитет – стандарттау саласындағы қызметті жүзеге асыру және бекітіп берілген стандарттау объектілері немесе қызмет бағыттары бойынша ұлттық, мемлекетаралық немесе халықаралық стандарттау жүйесін құруға қатысу үшін экономика салаларында ерікті негізде құрылатын консультативтік-кеңесші орган;

      28) техникалық регламент – техникалық реттеу объектілеріне (өнімдерге, оның ішінде ғимараттарға, құрылыстар мен құрылысжайларға, процестерге) қолдануға және орындауға міндетті талаптарды белгілейтін құжат (нормативтік құқықтық акт);

      29) стандарттау жөніндегі техникалық сарапшы – стандарттау саласындағы қызметке қатысатын, стандарттау объектісіне қатысты арнаулы білімі бар және "Стандарттау туралы" Қазақстан Республикасы Заңында белгіленген сипаттамаларға сай келетін жеке тұлға.

      *Терминдер мен анықтамалар Қазақстан Республикасының техникалық реттеу және стандарттау саласындағы заңнамасына сәйкес қолданылуы мүмкін.

      1. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқарған сөздер қолданылады:

      НҚ – нормативтік құжаттама;

      НҚА - Нормативтік құқықтық акт;

      СБШ-Салалық біліктілік шеңбері;

      СҰО - Стандарттау жөніндегі ұлттық орган;

      ТК - Стандарттау жөніндегі техникалық комитет;

      ТР - Техникалық регламент;

      ҰБШ – Ұлттық біліктілік шеңбері.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      2. Кәсіптік стандарттың атауы: "Стандарттаушы".

      3. Кәсіптік стандарттың коды:

      4. ЭҚЖЖ сәйкес секцияны, бөлімді, топты, сыныпты және кіші сыныпты көрсету:

      71.12.8 – Техникалық реттеу, стандарттау, метрология және сәйкестікті бағалау саласындағы қызмет.

      "Стандарттаушы" кәсіптік стандартының қысқаша сипаттамасы: міндеттердің кең ауқымын шешу үшін кәсіптік қызметтер көрсету кезінде (Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес кәсіпорындардың техникалық комитеттері мен құрылымдық бөлімшелері шеңберінде стандарттар мен ұсынымдарды әзірлеу, сараптау, енгізу) стандарттау саласындағы мамандардың біліктілік талаптары мен құзыреттерін айқындайды. Стандарттау жөніндегі техник, стандарттау жөніндегі маманның білімін, дағдыларын, іскерліктерін, еңбек функциялары мен міндеттерін сипаттайды.

      Мамандардың біліктілік деңгейінің өсуімен әрбір келесі деңгей алдыңғы деңгейдің функцияларын орындауды және оларды жаңа құзыреттерге сәйкес кеңейтуді білдіреді.

      5. Кәсіп карточкаларының тізбесі:

      1) 2149-4-005 Стандарттау жөніндегі маман – СБШ 5-6 деңгейі;

      2) 3129-4-002 стандарттау жөніндегі техник – СБШ 4 деңгейі.

3-тарау. Кәсіп карточкалары

8. Кәсіп карточкасы: "Стандарттау жөніндегі маман"

Топ коды:

2149-4-005

Қызмет атауының коды:

2149-4

Кәсіптің атауы:

Стандарттау жөніндегі маман

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

СБШ 5-6-шы деңгейі

СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:


БТБА, БА және т.б. үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы.
Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
___________ параграф

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орны (бакалавриат)

Мамандығы:
Стандарттау, метрология және сертификаттау (салалар бойынша), Стандарттау және сертификаттау (салалар бойынша)

Біліктілік:
Стандарттау, метрология және сертификаттау бакалавры (салалар бойынша), стандарттау және сертификаттау бакалавры (салалар бойынша)

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

I санатты стандарттау жөніндегі маман: кадрлар даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және II санатты стандарттау жөніндегі маман лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 2 жыл.
II санатты стандарттау жөніндегі маман: кадрлар даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және санаты жоқ стандарттау жөніндегі маман лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 3 жыл.
Стандарттау жөніндегі маман: кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі, тиісті мамандық (біліктілік) бойынша жұмыс өтіліне немесе техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, кәсіптік орта) білімі және I санатты техник лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 3 жыл.

Формалды емес және инфармалды біліммен байланыс:

"Стандарттау туралы" ҚР Заңына сәйкес "стандарттау жөніндегі техникалық сарапшы" біліктілігін алу мүмкіндігі

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Стандарттау жөніндегі сарапшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Стандарттау саласында кәсіптік қызметтер көрсету.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1.Салалық мамандандыруға сәйкес стандарттау жөніндегі құжаттарды әзірлеуге және өзектендіруге қатысу.
2.Салалық мамандануға сәйкес стандарттау жөніндегі ұлттық және (немесе) мемлекетаралық техникалық комитеттің және (немесе) халықаралық техникалық комитеттің жұмысына қатысу.
3.Салалық мамандандыруға сәйкес стандарттау жөніндегі құжаттарды қолдану және мазмұны бойынша консультациялар және өзге де түсіндіру жұмыстарын жүргізу.

Қосымша еңбек функциясы:

1. Мазмұны стандарттаудың әртүрлі аспектілеріне қатысты мақалалар, есептер дайындау.
2. Қауіпсіздік техникасын сақтау

1-еңбек функциясы:
Салалық мамандандыруға сәйкес стандарттау жөніндегі құжаттарды әзірлеу және өзектендіру жөніндегі жұмыстарға қатысу

1-дағды:
Ұлттық стандарттау жоспарын және мемлекетаралық стандарттау жөніндегі жұмыстарды әзірлеу

Машық:
1.Әр түрлі көздерден алынған стандарттау объектілері туралы ақпаратты талдау және жүйелеу.
2.Стандарттарды әзірлеудің орындылығы туралы қорытынды жасау.
3.Халықаралық, өңірлік стандарттарды немесе шет мемлекеттердің стандарттарын немесе стандарттарды әзірлеу жүзеге асырылатын басқа да стандарттау жөніндегі құжаттарды айқындау.
4.Стандарттарды әзірлеуге ұсыныстар-өтінімдер және техникалық негіздеме дайындау.
5.Жоспарға енгізу қажеттілігін мүдделі ұйымдармен келісу.
6.Стандарттауды жоспарлау (ұлттық, мемлекетаралық, халықаралық) бойынша электрондық дерекқормен және электрондық жүйелердің интерфейсімен жұмыс істеу.
7.Стандарттау жөніндегі құжаттар қорын жинақтау және ұйым бөлімшелерін стандарттау жөніндегі құжаттармен қамтамасыз ету;
8.Ұйымның жергілікті нормативтік актілерінің талаптарына сәйкес, оның ішінде электрондық түрде стандарттау бойынша анықтамалық-ақпараттық ресурс (құжаттар қоры, тізілім) жүргізу;
9.Стандарттау объектісін анықтау;
10.Стандарттау әдісін анықтау.


Білім:
1.Қазақстан Республикасының стандарттау жүйесінің негізге алынатын ұлттық стандарттары және мемлекетаралық стандарттар.
2.Ұлттық стандарттау жоспарын қалыптастыру қағидалары.
3.Мемлекетаралық стандарттау жоспарына енгізу қағидалары.
4.Мемлекеттік және салалық даму бағдарламаларында, мемлекетаралық стандарттау бағдарламаларында, техникалық регламенттерге стандарттау жөніндегі құжаттарды өзектендіруде көзделген басым бағыттар.
5. ТР талаптарының орындалуын қамтамасыз ететін мемлекетаралық стандарттау және мемлекетаралық стандарттарды әзірлеу жөніндегі жұмыс бағдарламалары.
6. Стандарттар базалары және стандарттарды әзірлеуді жоспарлау (ұлттық, мемлекетаралық, халықаралық) бойынша электрондық жүйелер интерфейстерінің функционалы мен бағдарламалық қамтамасыз етілуін қамтамасыз ету.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

2-дағды:
Стандарттау жөніндегі құжаттарды әзірлеу

Машық:
1.Әзірлемеден экономикалық тиімділіктің техникалық негіздемесін немесе есебін дайындау.
2.Әзірлеуге техникалық тапсырма жасау, әзірлеу мерзімдері мен кезеңдерін анықтау.
3.Стандарттау объектісіне сипаттама беру.
4.Стандарт жобасының НҚА, ТР, стандарттау жөніндегі құжаттармен өзара байланысын анықтау.
5.Стандарттың жобасын әзірлеу немесе оған өзгерістер туралы түсіндірме жазба, хабарламалар дайындау.
6.Стандарт жобасын жіберу үшін мүдделі субъектілердің тізбесін айқындау.
7.Бейіндік ТК немесе СҰО алаңында стандарт жобасын техникалық талқылауды ұйымдастыру.
8.Стандарт жобасын немесе оған енгізілген өзгерістерді келісу қорытындылары бойынша пікірлер жинағын дайындау
9.Әзірлеу кезінде пайдалану үшін стандарттау жөніндегі құжаттардың тізбесін анықтау
10.Әзірлеуге қажетті ресурстарға қойылатын сандық және сапалық талаптарды негіздеу.
11.Стандарт жобасын немесе оған өзгерістерді ресімдеу
12.Жобаның түпкілікті редакциясын қалыптастыру.

Білім:
1.Қазақстан Республикасының техникалық реттеу және стандарттау саласындағы заңнамасы.
2.Қазақстан Республикасының стандарттау жүйесінің негізге алынатын ұлттық стандарттары.
3."Мемлекетаралық стандарттау жүйесі" кешеніне кіретін мемлекетаралық стандарттар.
4.Ұлттық және мемлекетаралық стандарттау қағидалары мен ұсынымдары.
5.Стандарттаудың тиісті саласындағы өнімдерге, процестерге, көрсетілетін қызметтерге арналған стандарттар.
6.Стандарттау саласындағы және онымен байланысты салалардағы негізгі ұғымдар, терминдер мен анықтамалар.
7.Ұлттық стандарттарды әзірлеу, келісу, өзгерістер енгізу, қайта қарау, қолдану тәртібі.
8.Стандарттардың құрылуына, баяндалуына, ресімделуіне және мазмұнына қойылатын талаптар.
9.Халықаралық стандарттарды әзірлеу, өзгерістер енгізу, қайта қарау тәртібі.
10.Өндірістің технологиялық және техникалық ерекшеліктері, әзірленетін стандарттың объектісі болып табылатын шикізат, материалдар, дайын өнім немесе көрсетілетін қызмет сапасының көрсеткіштері.
11.Стандарттау құжаттарына авторлық құқықты қорғаудың негізгі талаптары мен шарттары.
12.Өз қызмет саласына қатысты өнімді өндіру, еңбекті және қоршаған ортаны қорғау қағидаларын белгілейтін стандарттардың жалпы техникалық жүйелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді



3-дағды:
Стандарттау жөніндегі құжатты бекітуге енгізу

Машық:
1.Стандарт ісін қалыптастыру.
2.Сараптама нәтижелері бойынша (ұлттық стандарттар үшін) стандарт жобасын пысықтауды жүзеге асыру.
3.СҰО ғылыми-техникалық кеңесінің және уәкілетті органның стандарттау жөніндегі ғылыми-техникалық комиссиясының (ұлттық стандарттар үшін) қарауына стандарт шығаруға дайындықты жүзеге асыру.
4.Ғылыми-техникалық кеңестің және ғылыми-техникалық комиссияның (ұлттық стандарттар үшін) ескертулері бойынша стандартты пысықтауды жүзеге асыру.
5.Бекітілетін стандарттың қолданысқа енгізілген күні, қолданылу мерзімі және қайта қарау мерзімі бойынша ұсыныстар дайындау.
6.Стандарттау жөніндегі өзара байланысты құжаттарға өзгерістер енгізу, әзірленген стандарттың қолданысқа енгізілуіне байланысты оларды қайта қарау немесе жою қажеттілігін айқындау.
7.Стандарт ісін мемлекеттік тіркеуге тапсыруды жүзеге асыру (ұлттық стандарттар үшін).

Білім:
1.Қазақстан Республикасының техникалық реттеу және стандарттау саласындағы заңнамасы.
2.Ұлттық және мемлекетаралық стандарттау қағидалары мен ұсынымдары.
3.Стандарт ісін қалыптастыру, келісу және бекіту кезеңдерінің тәртібі.
4.Стандарттар істерін мұрағаттау, цифрландыру және каталогтау тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

2-еңбек функциясы:
Салалық мамандандыруға сәйкес стандарттау жөніндегі ұлттық және (немесе) мемлекетаралық техникалық комитеттің және (немесе) халықаралық техникалық комитеттің жұмысына қатысу
салалық мамандандыруға сәйкес

1-дағды:
Стандарттау жөніндегі ұлттық және (немесе) мемлекетаралық техникалық комитет және (немесе) стандарттау жөніндегі халықаралық техникалық комитет шеңберінде жұмыстар жүргізу

Машық:
11. ТК құру бойынша ұсыныстар қалыптастыру.
2. ТК-ға кіруге өтінімдер қалыптастыру.
3. ТК хатшылығын жүргізуді жүзеге асыру (болған жағдайда).
4. Стандарт жобаларын қарауға қатысу.
5. ТК хатшылығымен өзара әрекеттесу.
6.ТК-ға бекітілген ұлттық стандарттар мониторингінің нәтижелерін талқылауды ұйымдастыру.
7.ТК шеңберінде әзірленетін стандарттар жобаларын жария талқылауды ұйымдастыру.
8.Техникалық комитеттердің (ұлттық, мемлекетаралық, халықаралық) электрондық дерекқорымен және электрондық жүйелерінің интерфейсімен жұмыс істеу.


Білім:
1.Қазақстан Республикасының техникалық реттеу және стандарттау саласындағы заңнамасы.
2.Қазақстан Республикасының стандарттау жүйесінің негізге алынатын ұлттық стандарттары.
3.Стандарттау жөніндегі халықаралық ұйымдардың ұлттық ТК, мемлекетаралық ТК және ТК құру және жұмыс істеу тәртібі.
4.Стандарттау жөніндегі қолданыстағы ұлттық, мемлекетаралық және халықаралық техникалық комитеттер.
5.Бейіндік ТК мақсаттары, міндеттері, қызмет салалары және стандарттау объектілері.
6.Техникалық комитеттердің (ұлттық, мемлекетаралық, халықаралық) электрондық жүйелерінің интерфейстерінің функционалы мен бағдарламалық қамтамасыз етілуі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

2-дағды:
Бекітілген стандарттау объектілері бойынша стандарттау саласындағы мониторингке қатысу

Машық:
1. Бекітілген объектілер бойынша ұлттық стандарттардың ғылыми-техникалық деңгейін талдау.
2. Ұлттық стандарттардың қолданыстағы техникалық регламенттерге сәйкестігін талдау.
3. Саланың ұлттық стандарттармен қамтамасыз етілуін талдау.
4. Қолданыстағы стандарттар нормаларының ғылымның, техника мен технологиялардың даму деңгейіне, экономиканың, тұтынушылардың қажеттіліктеріне сәйкестігін анықтау
5. Ұлттық стандартта белгіленген көрсеткіштер мен есептік шамалардың техникалық регламенттерде белгіленген көрсеткіштердің рұқсат етілген нормаланған мәндеріне сәйкестігін бағалау.
6. Ұлттық стандартта техникалық регламенттердің талаптарын іске асырудың толықтығы мен дұрыстығын бағалау.
7. Ұлттық стандартта қолданылатын терминдер мен анықтамалардың, көрсеткіштер мен өлшенетін ТР шамаларының сәйкестігін тексеру.
8. Қолданыстағы ұлттық және мемлекетаралық стандарттардың қайталануын анықтау.
9. Мониторинг нәтижелері бойынша ұсыныстар дайындау.

Білім:
1.Негізге алынатын ұлттық стандарттар, бекітілген стандарттау объектілері бойынша стандарттар.
2.Ұқсас стандарттау объектілерін өндірудің озық отандық және шетелдік технологиялары
3.Техникалық регламенттерге стандарттар тізбесін қалыптастыру қағидалары
4.Тиісті объектілерге қолданылатын, ТР қолданылу салалары, талаптары.
5.ТР талаптары қолданылатын объектілердің, өнімдердің, көрсетілетін қызметтердің тізбелері.
6.Стандарттау жөніндегі құжаттарға мониторинг жүргізу және оның нәтижелерін ресімдеу тәртібі.
7.Қарастырылып отырған стандарттау объектілеріне қолданыстағы ұлттық, мемлекетаралық, өңірлік және халықаралық стандарттар, шет мемлекеттердің стандарттары.
8.Бекітілген стандарттау объектілері бойынша стандарттарды іздеуге және сатып алуға арналған ақпараттық ресурстар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

3-еңбек функциясы:
Салалық мамандандыруға сәйкес стандарттау жөніндегі құжаттарды қолдану және мазмұны бойынша консультациялар және өзге де түсіндіру жұмыстарын жүргізу

1- дағды:
Стандарттау мәселелері бойынша кеңес беру және түсіндіру жұмыстары

Машық:
1.Кеңес беру шеңберіндегі мәселелер бойынша мазмұнды және өзекті ақпарат беру.
2.Әңгімелесушіні мұқият тыңдау және кеңес беру міндетін дұрыс анықтау.
3.Өз білімінің өзектілігін сақтау.
4.Стандарттау әдіснамасы саласындағы, оның ішінде стандарттау саласында жарияланатын мерзімді басылымдарды қарау арқылы білім деңгейін өздігінен арттыру.

Білім:
1. Қазақстан Республикасының Техникалық реттеу және стандарттау саласындағы заңнамасы.
2. Техникалық реттеу мен стандарттаудың негізгі мақсаттары, міндеттері мен қағидаттары.
3. Стандарттау жөніндегі жұмыстарды жүргізу ерекшеліктері, қаралатын қызмет саласындағы стандарттау объектілеріне қойылатын талаптар.
4. Негізге алынатын ұлттық және мемлекетаралық стандарттар;
5. Өз қызмет саласына қатысты өнімді өндіру, еңбекті және қоршаған ортаны қорғау қағидаларын белгілейтін стандарттардың жалпы техникалық жүйелері.
6. Қарастырылып отырған объектілер мен стандарттау аспектілері бойынша қолданыстағы ұлттық, мемлекетаралық және халықаралық стандарттар.
7. Халықаралық, өңірлік және шет мемлекеттердің стандарттарын қолдану тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

4-еңбек функциясы: Конструкторлық құжаттаманы (КҚ) және(немесе) технологиялық құжаттаманы (ТҚ) әзірлеу жөніндегі жұмыстарға қатысу.

1-дағды:
1. Өнімге арналған стандарттардың (техникалық шарттардың) жобаларын қарау және келісу бойынша жұмыстар жүргізу.
2. Конструкторлық құжаттаманың бірыңғай жүйесінің және технологиялық құжаттаманың бірыңғай жүйесінің стандарттарын сақтау тұрғысынан КҚ және ТҚ нормалық бақылауды жүргізу.
3. Бөгде ұйымдардың техникалық құжаттамасына нормалық бақылау жүргізу.

Машық:
1. Стандарттау саласындағы белгіленген талаптарға сәйкес КҚ және ТҚ тексеру.
2. Өнімге арналған ұйым стандарттарының (техникалық шарттар) жобаларын әзірлеу.

Білім:
1. Әзірлеудің барлық кезеңдерінде орындалатын КҚ және ТҚ нормалық бақылауды жүргізу тәртібі.
2. Нормативтік техникалық құжаттарды әзірлеу және келісу тәртібі (нұсқаулықтар, сынау бағдарламалары мен әдістемелері, пайдалану және жөндеу құжаттары, құрастыру және жалпы түрлердің сызбалары, бөлшектердің сызбалары, схемалар және т.б.).

Қосымша 1-еңбек функциясы:
Мазмұны стандарттаудың әртүрлі аспектілеріне жататын мақалалар, есептер дайындау

1-дағды:
Стандарттау мәселелері бойынша жарияланымдар дайындау

Машық:
1.Қажетті құжаттаманың мазмұнын меңгеру, ТР, НТҚ, стандарттау жөніндегі құжаттарды пайдалану.
2.Ақпаратты жинау, талдау және жүйелеуді жүзеге асыру.
3.Белгіленген талаптарға сәйкес жазбаша жұмыстар мен құжаттарды рәсімдеу.

Білім:
1. Стандарттау саласында қарастырылатын мәселелер бойынша теориялық және практикалық аспектілер.
2. Стандарттау саласында қаралатын мәселелер бойынша халықаралық тәжірибе, ғылыми зерттеулер және жарияланымдар.
3. Ғылыми жұмыстар мен жарияланымдардың мазмұны мен ресімделуіне қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

Қосымша 2-еңбек функциясы:
Қауіпсіздік техникасын сақтау

1-дағды:
Жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру

Машық:
1.Тәжірибеде қауіпсіздік талаптарын қолдану.
2.Жұмыс орнының қауіпсіздігін бағалауды және ықтимал тәуекелдерді анықтауды жүргізу.
3.Еңбекті қорғау және қауіпсіз жұмыс әдістері мәселелері бойынша қызметкерлерге нұсқама беру және оқыту.

Білім:
1.Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау техникасының талаптары
2.Жұмыс процестерін қауіпсіз ұйымдастыру қағидалары.
3. Белгілі бір саладағы немесе белгілі бір объектідегі жұмыстың ерекшелігі.
4. Тәуекелдерді бағалау және төтенше жағдайлардың алдын алу әдістері.
5. Қызметкерлерге нұсқама беру және оқыту тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Теориялық және практикалық білімді қолдана отырып, кәсіптік мәселелерді шешудің әртүрлі нұсқаларын дербес әзірлеу және ұсыну. Объективтілік.
Қарым-қатынас құра білу,
ұжымда жұмыс істей білу.
Аналитикалық ойлау.
Талдау және синтездеу, сыни ойлау қабілеті.
Жауапкершілік.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Стандарттау туралы" Қазақстан Республикасының 2018 жылғы 5 қазандағы № 183-VІ Заңы.
2. Еуразиялық экономикалық одақтың техникалық регламенттерін әзірлеу, қабылдау, өзгерту және жою тәртібі (ЕЭК Кеңесінің 2012 жылғы 20 маусымдағы № 48 шешімі).
3. Еуразиялық экономикалық одақтың техникалық регламентінің мазмұны мен үлгілік құрылымы бойынша ұсынымдар (ЕЭК Кеңесінің 2015 жылғы 21 тамыздағы №50 шешімі).
4. Халықаралық және өңірлік (мемлекетаралық) стандарттардың, ал олар болмаған жағдайда қолдану нәтижесінде ерікті негізде Еуразиялық экономикалық одақтың техникалық регламенті талаптарының және халықаралық және өңірлік (мемлекетаралық) стандарттар тізбелерін, ал олар болмаған жағдайда - зерттеулердің (сынақтардың) және өлшеулердің қағидалары мен әдістерін, оның ішінде Еуразиялық экономикалық одақтың техникалық регламентінің талаптарын қолдану мен орындау және техникалық реттеу объектілерінің сәйкестігін бағалауды жүзеге асыру үшін қажетті үлгілерді іріктеу қағидаларын қамтитын ұлттық (мемлекеттік) стандарттардың тізбелерін әзірлеу және қабылдау тәртібі (ЕЭК Кеңесінің 2016 жылғы 18 қазандағы № 161 шешімі)
5. "Халықаралық, өңірлік стандарттарды (оның ішінде Қазақстан Республикасының аумағында мемлекетаралық стандарттарды келісу, қолданысқа енгізу және күшін жою) және шет мемлекеттердің стандарттарын, стандарттау жөніндегі халықаралық ұйымдардың техникалық-экономикалық ақпарат сыныптауыштарын, стандарттау жөніндегі өңірлік ұйымдардың техникалық-экономикалық ақпарат сыныптауыштарын, стандарттау жөніндегі қағидалары мен ұсынымдарын, шет мемлекеттердің техникалық-экономикалық ақпарат сыныптауыштарын, стандарттау жөніндегі қағидаларын, нормалары мен ұсынымдарын қолдану қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2018 жылғы 12 желтоқсандағы № 870 бұйрығы
6. "Ұлттық стандарттарды (әскери ұлттық стандарттарды қоспағанда), ұлттық техникалық-экономикалық ақпарат сыныптауыштарын және стандарттау жөніндегі ұсынымдарды әзірлеу, келісу, сараптама жасау, бекіту, тіркеу, есепке алу, өзгерту, қайта қарау, күшін жою және қолданысқа енгізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2018 жылғы 26 желтоқсандағы № 918 бұйрығы. 
7. "Ұлттық стандарттау жоспарын әзірлеу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2018 жылғы 7 желтоқсандағы № 862 бұйрығы.
8. "Стандарттау жөніндегі техникалық комитеттерді құру, жұмыс істеу және тарату қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2018 жылғы 26 желтоқсандағы № 919 бұйрығы.
9. ҚР СТ 1.1-2019 Қазақстан Республикасының Ұлттық стандарттау жүйесі. Стандарттау. Терминдер мен анықтамалар.
10. ҚР СТ 1.2-2021 Қазақстан Республикасының Ұлттық стандарттау жүйесі. Стандарттау жөніндегі құжаттарды әзірлеу тәртібі.
11. ҚР СТ 1.5-2019 "Ұлттық стандарттардың және стандарттау жөніндегі ұсынымдардың құрылуына, жазылуына, рәсімделуіне және мазмұнына қойылатын жалпы талаптар".
12. ҚР СТ 1.7-2020 "Қазақстан Республикасының ұлттық стандарттау жоспары. Әзірлеу, келісу, бекіту, өзгерістер және(немесе) толықтырулар енгізу тәртібі".
13. ҚР СТ 1.9-2019 "Қазақстан Республикасының ұлттық стандарттау жүйесі. Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық, өңірлік стандарттарды және шет мемлекеттердің стандарттарын қолдануға қойылатын жалпы талаптар";
14. ҚР СТ 1.10-2013 Қазақстан Республикасының мемлекеттік техникалық реттеу жүйесі. Өнімді каталогтау. Негізгі ережелер.
15. ҚР СТ 1.12-2015 "Қазақстан Республикасының мемлекеттік техникалық реттеу жүйесі. Мәтіндік құжаттар рәсімдеуге қойылатын талаптар".
16. ҚР СТ 1.15-2019 "Қазақстан Республикасының ұлттық стандарттау жүйесі. Стандарттау жөніндегі техникалық комитеттер. Құру және қызмет тәртібі".
17. ҚР СТ 1.22-2021 "Стандарттау жөніндегі құжат ісі. Қалыптастыру және нормативтік техникалық құжаттардың бірыңғай мемлекеттік қорына тапсыру тәртібі".
18. ҚР СТ 1.23-2021 "Қазақстан Республикасының ұлттық стандарттау жүйесі. Қазақстан Республикасында мемлекетаралық стандарттау жөніндегі жұмыстарды жүргізу тәртібі";
19. ҚР СТ 1.33-2019 Қазақстан Республикасының ұлттық стандарттау жүйесі. Стандарттау жөніндегі құжаттарға сараптама жүргізу тәртібі.
20. ҚР СТ 1.37-2013 "Қазақстан Республикасының мемлекеттік техникалық реттеу жүйесі. Нормативтік техникалық құжаттардың қорлары. Кәсіпорындар мен ұйымдарда ақпараттық және нормативтік қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды ұйымдастыру тәртібі".
21. ҚР СТ 1.48-2010 Қазақстан Республикасының мемлекеттік техникалық реттеу жүйесі. Стандарттарға өзгерістер енгізу тәртібі.
22. ҚР СТ 1.62-2019 Қазақстан Республикасының ұлттық стандарттау жүйесі. Стандарттау саласында мониторинг жүргізу тәртібі.
23. ГОСТ 1.2-2015 "Халықаралық стандарттау жүйесі. Мемлекетаралық стандарттар, мемлекетаралық стандарттау жөніндегі қағидалар және ұсынымдар. Әзірлеу, қабылдау, жаңарту және жою қағидалары"
24. ГОСТ 1.3-2014 "Мемлекетаралық стандарттау жүйесі. Мемлекетаралық стандарттар. Халықаралық және өңірлік стандарттар негізінде әзірлеу қағидалары".
25. ГОСТ 1.5-2001 "Мемлекетаралық стандарттау жүйесі. Мемлекетаралық стандарттар, мемлекетаралық стандарттау жөніндегі қағидалар және ұсынымдар. Құрылуына, жазылуына, ресімделуіне, мазмұнына және белгіленуіне қойылатын жалпы талаптар"
26. ГОСТ 1.4-2020 "Мемлекетаралық стандарттау жүйесі. Стандарттау жөніндегі мемлекетаралық техникалық комитеттер. Құру және қызмет қағидалары".
27. ГОСТ 2.105-95 "Конструкторлық құжаттаманың бірыңғай жүйесі. Мәтіндік құжаттарға қойылатын жалпы талаптар".
28. ГОСТ 3.1116-2011 "Технологиялық құжаттаманың бірыңғай жүйесі. Нормобақылау".
29. ГОСТ 21.002-2014 "Құрылысқа арналған жобалық құжаттама жүйесі. Жобалық және жұмыс құжаттамасын нормобақылау".
30. ГОСТ 2.111-2013 "Конструкторлық құжаттаманың бірыңғай жүйесі. Нормобақылау".
31. ГОСТ 3.1116-2011 "Технологиялық құжаттаманың бірыңғай жүйесі. Нормобақылау".

СБШ шеңберіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6-7

Метрология жөніндегі инженер (Инженер-метролог)

4

Техник-метролог

12. Кәсіп карточкасы: "Стандарттау жөніндегі техник"

Топ коды:

3129-4-002

Қызмет атауының коды:

3129-4

Кәсіптің атауы:

Стандарттау жөніндегі техник

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:


БТБА, БА және т.б. үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы.
Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
100-параграф. Стандарттау жөніндегі техник

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі: арнаулы орта, орта кәсіптік білім

Мамандығы:
Стандарттау, метрология және сертификаттау (салалар бойынша), Стандарттау және сертификаттау (салалар бойынша)

Біліктілік:
Стандарттау жөніндегі техник

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

II санатты стандарттау жөніндегі техник: техникалық және кәсіптік, тиісті мамандық (біліктілік) бойынша орта (арнаулы орта, кәсіптік орта) білімнен кейін және санаты жоқ техник лауазымында немесе кәсіптік орта білімі бар мамандар алмастыратын өзге де лауазымдарда жұмыс өтілі кемінде 2 жыл.
- санаты жоқ стандарттау жөніндегі техник: жұмыс өтіліне талаптар қоймай, тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, кәсіптік орта) білімі.

Формалды емес және инфармалды біліммен байланыс:

"Стандарттау туралы" ҚР Заңына сәйкес "стандарттау жөніндегі техникалық сарапшы" біліктілігін алу мүмкіндігі

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Техник-стандарттаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Стандарттау саласында кәсіптік көрсетілетін қызметтер көрсету

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Салалық мамандандыруға сәйкес стандарттау жөніндегі құжаттарды әзірлеуге қатысу.
2. Салалық мамандануға сәйкес ұлттық және (немесе) мемлекетаралық техникалық комитеттің және (немесе) стандарттау жөніндегі халықаралық техникалық комитеттің жұмысына қатысу.
3. Ұлттық, мемлекетаралық және халықаралық стандарттардың жобаларын қарауға және келісуге қатысу.
4. Стандарттау жөніндегі техникалық комитеттер алаңында ұлттық стандарттар жобаларын техникалық талқылауға қатысу.

Қосымша еңбек функциялары:

1 Мазмұны стандарттаудың әртүрлі аспектілеріне жататын мақалалар, есептер дайындау.
2. Қауіпсіздік техникасын сақтау

1-еңбек функциясы:
Салалық мамандандыруға сәйкес стандарттау жөніндегі құжаттарды әзірлеу және жаңарту жөніндегі жұмыстарға қатысу


Машық:
1. Әртүрлі көздерден алынған стандарттау объектілері туралы ақпаратты талдау және жүйелеу.
2. Стандарттарды әзірлеудің орындылығы туралы қорытынды жасау.
3. Халықаралық, өңірлік стандарттарды немесе шет мемлекеттердің стандарттарын немесе олардың негізінде стандарттарды әзірлеу жүзеге асырылатын басқа да стандарттау жөніндегі құжаттарды айқындау.
4. Ұсыныс-өтінімдерді, әзірлеудің техникалық негіздемесі бар түсіндірме жазбаны дайындау.
5. Әзірлеуге техникалық тапсырма жасау, әзірлеу мерзімдері мен кезеңдерін анықтау.
6. Стандарттау объектісіне сипаттама беру.
7. Стандарт жобасының НҚА, ТР, стандарттау жөніндегі құжаттармен өзара байланысын анықтау.
8. Стандарт жобасын әзірлеу немесе оған өзгерістер енгізу туралы хабарламалар дайындау.
9. Стандарттау саласындағы белгіленген талаптарға сәйкес стандарттау жөніндегі құжаттардың жобаларын әзірлей білу.

1-дағды:
Стандарттау жөніндегі құжаттарды әзірлеу және жаңғырту


Білім:
1.Қазақстан Республикасының стандарттау саласындағы заңнама.
2.Негізге алынатын ұлттық және мемлекетаралық стандарттар.
3.Мемлекеттік және салалық даму бағдарламаларында, мемлекетаралық стандарттау бағдарламаларында, техникалық регламенттерге стандарттау жөніндегі құжаттарды жаңартуда көзделген басым бағыттар.
4.ТР орындалуын қамтамасыз ететін мемлекетаралық стандарттау және мемлекетаралық стандарттарды әзірлеу жөніндегі жұмыс бағдарламалары.
5.Стандарттар базалары және стандарттарды әзірлеуді жоспарлау (ұлттық, мемлекетаралық, халықаралық) бойынша электрондық жүйелер интерфейстерінің функционалы мен бағдарламалық қамтамасыз етілуін қамтамасыз ету.
6.Ұлттық стандарттарды (әскери ұлттық стандарттарды қоспағанда), ұлттық техникалық-экономикалық ақпарат сыныптауыштарын және стандарттау жөніндегі ұсынымдарды әзірлеу, келісу, сараптама жасау, бекіту, тіркеу, есепке алу, өзгерту, қайта қарау, күшін жою және қолданысқа енгізу қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

2-дағды:
Стандарттау жөніндегі
құжаттарды бекітуге дайындау

Машық:
1. Стандарт ісін қалыптастыру.
2. Сараптама нәтижелері бойынша (ұлттық стандарттар үшін) стандарт жобасын пысықтауды жүзеге асыру.
3. СҰО ғылыми-техникалық кеңесінің қарауына стандарт шығаруға дайындықты жүзеге асыру.
4. Ғылыми-техникалық кеңестің ескертулері бойынша стандартты пысықтауды жүзеге асыру.
5. Бекітілетін стандарттың қолданысқа енгізілген күні, қолданылу мерзімі және қайта қарау мерзімі бойынша ұсыныстар дайындау.
6. Стандарттың ісін мемлекеттік тіркеуге тапсыруды жүзеге асыру (ұлттық стандарттар үшін).

Білім:
1. Қазақстан Республикасының Техникалық реттеу және стандарттау саласындағы заңнамасы.
2. Стандарт ісін қалыптастыру, келісу және бекіту кезеңдерінің тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

2-еңбек функциясы:
Салалық мамандандыруға сәйкес стандарттау жөніндегі ұлттық және (немесе) мемлекетаралық техникалық комитеттің және (немесе) халықаралық техникалық комитеттің жұмысына қатысу


Машық:
1.ТК құру бойынша ұсыныстар қалыптастыру.
2.ТК-ға кіруге өтінімдер қалыптастыру.
3.ТК құрамын қалыптастыру.
4.ТК хатшылығын жүргізуді жүзеге асыру (қажет болған жағдайда).
5.Стандарттар жобаларын қарауға қатысу.
6.ТК хатшылығымен өзара іс-қимыл.
7.ТК-ға бекітілген ұлттық стандарттардың мониторингін ұйымдастыру.
8.ТК шеңберінде әзірленетін стандарттар жобаларын жария талқылауды ұйымдастыру.
9.ТК шеңберінде ұлттық стандарттар жобаларына техникалық талқылау жүргізуді ұйымдастыру.

1-дағды:
Стандарттау жөніндегі ұлттық және (немесе) мемлекетаралық техникалық комитет және (немесе) стандарттау жөніндегі халықаралық техникалық комитет шеңберінде жұмыстар жүргізу


Білім:
1. Қазақстан Республикасының Техникалық реттеу және стандарттау саласындағы заңнамасы.
2. Негізге алынатын ұлттық стандарттар
3. Стандарттау жөніндегі халықаралық ұйымдардың ұлттық ТК, мемлекетаралық ТК және ТК құру және жұмыс істеу тәртібі.
4. Бейіндік ТК мақсаттары, міндеттері, қызмет салалары және стандарттау объектілері.
5. Техникалық комитеттердің (ұлттық, мемлекетаралық, халықаралық) электрондық жүйелерінің интерфейстерінің функционалы мен бағдарламалық қамтамасыз етілуі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

3-еңбек функциясы:
Ұлттық, мемлекетаралық және халықаралық стандарттардың жобаларын қарауға және келісуге қатысу.

1-дағды:
Ұлттық, мемлекетаралық және халықаралық стандарттардың жобаларын қарау және келісу бойынша жұмыстар жүргізу.

Машық:
1. Ұлттық, мемлекетаралық және халықаралық стандарттардың жобаларында белгіленген техникалық талаптардың Қазақстан Республикасының салалық Заңнамасына сәйкестігін талдау.
2. Стандарттау жөніндегі қолданыстағы құжаттармен ұлттық, мемлекетаралық және халықаралық стандарттар жобаларының талаптарына талдау жүргізу.
3. Ұлттық, мемлекетаралық және халықаралық стандарттар жобаларында келтірілген нормативтік сілтемелерге талдау жүргізу.

Білім:
1. Қазақстан Республикасының Техникалық реттеу және стандарттау саласындағы заңнамасы.
2. Халықаралық стандарт жобасы қарауға ұсынылған тіл шетел тілі.
3. Техникалық реттеу мен стандарттаудың негізгі мақсаттары, міндеттері мен қағидаттары.
4. Негізге алынатын ұлттық және мемлекетаралық стандарттар;
5. Қолданыстағы салалық заңнаманың талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

4-еңбек функциясы:
Стандарттау жөніндегі техникалық комитеттер алаңында ұлттық стандарттар жобаларын техникалық талқылауға қатысу

1-дағды:
ТК-да техникалық талқылауға түскен стандарттардың жобаларын қарау

Машық:
1. Стандартта белгіленген терминологияны, оның Қазақстанда қолданылуын талдау.
2. Стандартты енгізуге ҚР техникалық дайындығын анықтауға қатысу (сынақ базасының, зертханалардың және т.б. болуы).
3. Қолданыстағы стандарттармен техникалық талаптардың қайталануын тексеру.
4. Стандарттың техникалық бөлігінің (заңдар, НҚА, ЕАЭО ТР, КО ТР) заңнамаға сәйкестігін талдауға қатысу.
5. Ғылыми зерттеулердің бар-жоғын талдауға қатысу (алғаш рет әзірленіп жатқан стандарттар үшін).

Білім:
1.Стандарттау жөніндегі құжаттарды әзірлеу, ресімдеу, бекіту және енгізу тәртібі туралы заңнамалық және нормативтік құқықтық актілерді, стандарттау жөніндегі құжаттар, қағидалар, әдістемелік материалдар.
2.Негізге алынатын ұлттық стандарттар, бекітілген стандарттау объектілері бойынша стандарттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

Қосымша 1-еңбек функциясы:
Мазмұны стандарттаудың әртүрлі аспектілеріне қатысты мақалалар, есептер дайындау.

1-дағды:
Стандарттау мәселелері бойынша жарияланымдар дайындау

Машық:
1.Қажетті құжаттамамен танысу, ТР, НТҚ, стандарттау жөніндегі құжаттарды пайдалану.
2.Ақпаратты жинауды, талдауды және жүйелеуді жүзеге асыру.
3.Белгіленген талаптарға сәйкес жазбаша жұмыстар мен құжаттарды рәсімдеу.

Білім:
1.Стандарттау саласында қарастырылатын мәселелер бойынша теориялық және практикалық аспектілер.
2.Стандарттау саласында қаралатын мәселелер бойынша халықаралық тәжірибе, ғылыми зерттеулер және жарияланымдар.
3.Ғылыми жұмыстар мен жарияланымдардың мазмұны мен ресімделуіне қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

Қосымша 2-еңбек функциясы:
Қауіпсіздік техникасын сақтау

1-дағды:
Жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру

Машық:
1. Тәжірибеде қауіпсіздік талаптарын қолдану.
2. Жұмыс орнының қауіпсіздігін бағалауды және ықтимал тәуекелдерді анықтауды жүргізу.
3. Еңбекті қорғау және қауіпсіз жұмыс әдістері мәселелері бойынша қызметкерлерге нұсқама беру және оқыту.

Білім:
1. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау техникасының талаптары
2. Жұмыс процестерін қауіпсіз ұйымдастыру қағидалары.
3. Белгілі бір саладағы немесе белгілі бір объектідегі жұмыстың ерекшелігі.
4. Тәуекелдерді бағалау және төтенше жағдайлардың алдын алу әдістері.
5. Қызметкерлерге нұсқама беру және оқыту тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Теориялық және практикалық білімді қолдана отырып, кәсіптік мәселелерді шешудің әртүрлі нұсқаларын дербес әзірлеу және ұсыну.
Объективтілік.
Қарым-қатынас құра білу,
Ұжымда жұмыс істей білу.
Аналитикалық ойлау, талдау және синтездеу, сыни ойлау қабілеті.
Жауапкершілік.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Стандарттау туралы" Қазақстан Республикасының 2018 жылғы 5 қазандағы № 183-VІ Заңы.
2. Еуразиялық экономикалық одақтың техникалық регламенттерін әзірлеу, қабылдау, өзгерту және жою тәртібі (ЕЭК Кеңесінің 2012 жылғы 20 маусымдағы № 48 шешімі).
3. Еуразиялық экономикалық одақтың техникалық регламентінің мазмұны мен үлгілік құрылымы бойынша ұсынымдар (ЕЭК Кеңесінің 2015 жылғы 21 тамыздағы №50 шешімі).
4. Халықаралық және өңірлік (мемлекетаралық) стандарттардың, ал олар болмаған жағдайда қолдану нәтижесінде ерікті негізде Еуразиялық экономикалық одақтың техникалық регламенті талаптарының және халықаралық және өңірлік (мемлекетаралық) стандарттар тізбелерін, ал олар болмаған жағдайда - зерттеулердің (сынақтардың) және өлшеулердің қағидалары мен әдістерін, оның ішінде Еуразиялық экономикалық одақтың техникалық регламентінің талаптарын қолдану мен орындау және техникалық реттеу объектілерінің сәйкестігін бағалауды жүзеге асыру үшін қажетті үлгілерді іріктеу қағидаларын қамтитын ұлттық (мемлекеттік) стандарттардың тізбелерін әзірлеу және қабылдау тәртібі (ЕЭК Кеңесінің 2016 жылғы 18 қазандағы № 161 шешімі)
5. "Халықаралық, өңірлік стандарттарды (оның ішінде Қазақстан Республикасының аумағында мемлекетаралық стандарттарды келісу, қолданысқа енгізу және күшін жою) және шет мемлекеттердің стандарттарын, стандарттау жөніндегі халықаралық ұйымдардың техникалық-экономикалық ақпарат сыныптауыштарын, стандарттау жөніндегі өңірлік ұйымдардың техникалық-экономикалық ақпарат сыныптауыштарын, стандарттау жөніндегі қағидалары мен ұсынымдарын, шет мемлекеттердің техникалық-экономикалық ақпарат сыныптауыштарын, стандарттау жөніндегі қағидаларын, нормалары мен ұсынымдарын қолдану қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2018 жылғы 12 желтоқсандағы № 870 бұйрығы
6. "Ұлттық стандарттарды (әскери ұлттық стандарттарды қоспағанда), ұлттық техникалық-экономикалық ақпарат сыныптауыштарын және стандарттау жөніндегі ұсынымдарды әзірлеу, келісу, сараптама жасау, бекіту, тіркеу, есепке алу, өзгерту, қайта қарау, күшін жою және қолданысқа енгізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2018 жылғы 26 желтоқсандағы № 918 бұйрығы. 
7. "Ұлттық стандарттау жоспарын әзірлеу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2018 жылғы 7 желтоқсандағы № 862 бұйрығы.
8. "Стандарттау жөніндегі техникалық комитеттерді құру, жұмыс істеу және тарату қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2018 жылғы 26 желтоқсандағы № 919 бұйрығы.
9. ҚР СТ 1.1-2019 Қазақстан Республикасының ұлттық стандарттау жүйесі. Стандарттау. Терминдер мен анықтамалар.
10. ҚР СТ 1.2-2021 Қазақстан Республикасының ұлттық стандарттау жүйесі. Стандарттау жөніндегі құжаттарды әзірлеу тәртібі.
11. ҚР СТ 1.5-2019 "Ұлттық стандарттардың және стандарттау жөніндегі ұсынымдардың құрылуына, жазылуына, рәсімделуіне және мазмұнына қойылатын жалпы талаптар".
12. ҚР СТ 1.7-2020 "Қазақстан Республикасының ұлттық стандарттау жоспары. Әзірлеу, келісу, бекіту, өзгерістер және(немесе) толықтырулар енгізу тәртібі".
13. ҚР СТ 1.9-2019 "Қазақстан Республикасының ұлттық стандарттау жүйесі. Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық, өңірлік стандарттарды және шет мемлекеттердің стандарттарын қолдануға қойылатын жалпы талаптар";
14. ҚР СТ 1.10-2013 Қазақстан Республикасының мемлекеттік техникалық реттеу жүйесі. Өнімді каталогтау. Негізгі ережелер.
15. ҚР СТ 1.12-2015 "Қазақстан Республикасының мемлекеттік техникалық реттеу жүйесі. Мәтіндік құжаттар рәсімдеуге қойылатын талаптар".
16. ҚР СТ 1.15-2019 "Қазақстан Республикасының ұлттық стандарттау жүйесі. Стандарттау жөніндегі техникалық комитеттер. Құру және қызмет тәртібі".
17. ҚР СТ 1.22-2021 "Стандарттау жөніндегі құжат ісі. Қалыптастыру және нормативтік техникалық құжаттардың бірыңғай мемлекеттік қорына тапсыру тәртібі".
18. ҚР СТ 1.23-2021 "Қазақстан Республикасының ұлттық стандарттау жүйесі. Қазақстан Республикасында мемлекетаралық стандарттау жөніндегі жұмыстарды жүргізу тәртібі";
19. ҚР СТ 1.33-2019 Қазақстан Республикасының Ұлттық стандарттау жүйесі. Стандарттау жөніндегі құжаттарға сараптама жүргізу тәртібі.
20. ҚР СТ 1.37-2013 "Қазақстан Республикасының мемлекеттік техникалық реттеу жүйесі. Нормативтік техникалық құжаттардың қорлары. Кәсіпорындар мен ұйымдарда ақпараттық және нормативтік қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды ұйымдастыру тәртібі".
21. ҚР СТ 1.48-2010 Қазақстан Республикасының мемлекеттік техникалық реттеу жүйесі. Стандарттарға өзгерістер енгізу тәртібі.
22. ҚР СТ 1.62-2019 Қазақстан Республикасының ұлттық стандарттау жүйесі. Стандарттау саласында мониторинг жүргізу тәртібі.
23. ГОСТ 1.2-2015 "Халықаралық стандарттау жүйесі. Мемлекетаралық стандарттар, мемлекетаралық стандарттау жөніндегі қағидалар және ұсынымдар. Әзірлеу, қабылдау, жаңарту және жою қағидалары"
24. ГОСТ 1.3-2014 "Мемлекетаралық стандарттау жүйесі. Мемлекетаралық стандарттар. Халықаралық және өңірлік стандарттар негізінде әзірлеу қағидалары".
25. ГОСТ 1.5-2001 "Мемлекетаралық стандарттау жүйесі. Мемлекетаралық стандарттар, мемлекетаралық стандарттау жөніндегі қағидалар және ұсынымдар. Құрылуына, жазылуына, ресімделуіне, мазмұнына және белгіленуіне қойылатын жалпы талаптар"
26. ГОСТ 1.4-2020 "Мемлекетаралық стандарттау жүйесі. Стандарттау жөніндегі мемлекетаралық техникалық комитеттер. Құру және қызмет қағидалары".
27. ГОСТ 2.105-95 "Конструкторлық құжаттаманың бірыңғай жүйесі. Мәтіндік құжаттарға қойылатын жалпы талаптар".
28. ГОСТ 3.1116-2011 "Технологиялық құжаттаманың бірыңғай жүйесі. Нормобақылау".
29. ГОСТ 21.002-2014 "Құрылысқа арналған жобалық құжаттама жүйесі. Жобалық және жұмыс құжаттамасын нормобақылау".
30. ГОСТ 2.111-2013 "Конструкторлық құжаттаманың бірыңғай жүйесі. Нормобақылау".
31. ГОСТ 3.1116-2011 "Технологиялық құжаттаманың бірыңғай жүйесі. Нормобақылау".

СБШ шеңберіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Стандарттау жөніндегі маман

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      13. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің Техникалық реттеу және метрология комитеті

      Орындаушы:

      Қазбек Нұрбек Даниярұлы- ҚР СИМ ТРМК Стандарттау және тауардың шыққан елі басқармасының басшысы, 8 (7172) 74-92-24, n.kazbek@mti.gov.kz

      14. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      15. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес:

      16. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган:

      17. Сараптамалық кеңес:

      18. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: 2-нұсқа, 2025 ж.

      19. Болжалды қайта қарау күні: 31.10.2028 ж.

  ""Метролог" кәсіптік
стандартын бекіту туралы"
Қазақстан Республикасы
Сауда және интеграция
министрінің міндетін
атқарушысының
2025 жылғы 23 шілдедегі
№ 214-НҚ бұйрығына
№ 2 қосымша

Кәсіптік стандарт: "Метролог"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу саласы: "Метролог" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес әзірленді және метрология саласында қызметкерлердің кәсіптік қызмет түрін жүзеге асыруы, оның ішінде белгілі бір еңбек функцияларын орындауы үшін қажетті біліктілік деңгейлерін айқындауға, сондай-ақ жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының білім беру бағдарламаларын әзірлеу кезінде қолдануға арналған.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) білім - кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды - кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      4) құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      5) кәсіп - жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      6) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      7) кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      8) аккредиттеу - аккредиттеу жөніндегі орган өтініш берушінің белгілі бір салада сәйкестікті бағалау жұмыстарын орындау құзыретін ресми танитын рәсім;

      9) шама бiрлiгi – бірлікке тең сандық мән шартты түрде берiлген тіркелген мөлшердiң шамасы және өзімен біртекті шамаларды сандық жағынан білдіру үшін қолданылатын шама;

      10) өлшем бiрлiгi – өлшемнiң жай-күйi, бұл ретте осы өлшемнің нәтижелері қолдануға рұқсат етілген шама бірліктерінде көрсетіледі, ал өлшем дәлдігінің көрсеткіштері белгіленген шекаралардан шықпайды;

      11) өлшем – шамаға негізделіп жазылуы мүмкін шаманың бір немесе одан көп сандық мәндерін эксперименттік алу процесі;

      12) салыстырып тексеру/калибрлеу зертханасы – өлшем құралдарын салыстырып тексеруді/калибрлеуді жүзеге асыратын заңды тұлға немесе заңды тұлғаның атынан әрекет ететін оның құрылымдық бөлімшесі;

      13) өлшем құралдарын сынау – сынау объектiлерiне түрлi сынау әсерлерiн қолдана отырып өлшем құралдарының белгiленген нормаларға сәйкестiк дәрежесiн анықтау үшiн өткiзiлетiн операциялар жиынтығы;

      14) өлшем құралдарын калибрлеу – өлшем құралының метрологиялық сипаттамаларының шынайы мәндерiн айқындау мақсатында осы өлшем құралының көмегімен алынған шаманың мәнi мен анағұрлым жоғары дәлдіктегі шама бірлігі эталонының көмегiмен айқындалған тиісті шама мәні арасындағы арақатынасты белгiлейтiн операциялар жиынтығы;

      15) зертханааралық салғастыру – алдын ала белгіленген шарттарға сәйкес екі немесе одан да көп зертханалардың бір немесе бірнеше ұқсас үлгілердің өлшемдерін немесе сынақтарын ұйымдастыруы, орындауы және бағалауы;

      16) өлшемдердi орындау әдiстемесi – орындалуы өлшем жүргiзудiң осы әдiстемесiмен белгiленген дәлдiкпен өлшем нәтижелерiнiң алынуын қамтамасыз ететiн операциялар мен ережелер жиынтығы;

      17) салыстырып тексеру әдістемесі – өлшем құралдарының белгіленген метрологиялық сипаттамаларға қойылатын талаптарға сәйкестігін айқындауға және растауға мүмкіндік беретін операциялар жиынтығының сипаты;

      18) өлшемдердi орындау әдiстемесiн метрологиялық аттестаттау – өлшемдердi орындау әдiстемесiнiң оған қойылатын метрологиялық талаптарға сәйкестiгiн белгiлеу (растау);

      19) өлшем құралдарын метрологиялық аттестаттау – айналымға шығарылатын өлшем құралдарының нормаланғандардан өзгеше жағдайлар мен режимдерде қолданылатын, сериялық шығарылымның санаулы данада сәйкестігін не конструкциясына метрологиялық сипаттамаларға әсер ететін немесе олар үшін жеке метрологиялық сипаттамалар белгіленетін өзгерістер енгізілгенін белгілеу (растау).

      20) метрологиялық сараптама – метрологиялық талаптарды, өлшем бірлігімен байланысты қағидалар мен нормаларды қолдану дұрыстығын және толықтығын талдау және бағалау;

      21) өлшем белгісіздігі – өлшем нәтижесімен байланысты және өлшенетін шамаға негізделіп жазылуы мүмкін мәндердің шашырап кетуін сипаттайтын параметр;

      22) нормативтiк құқықтық акт – республикалық референдумда қабылданған не уәкiлеттi орган қабылдаған, құқық нормаларын белгiлейтiн, өзгертетiн, толықтыратын, олардың қолданысын тоқтататын немесе тоқтата тұратын, белгiленген нысандағы, қағаз жеткізгіштегі жазбаша ресми құжат және сонымен бірдей электрондық құжат;

      23) өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы стандарттау жөніндегі құжаттар – өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы халықаралық стандарттар мен ұсынымдар, мемлекетаралық стандарттар, ұлттық стандарттар.

      24)  өлшем құралдарын салыстырып тексеру – өлшем құралдарының міндетті метрологиялық талаптарға сәйкестiгiн растау мақсатында орындалатын операциялар жиынтығы;

      25) өлшемдерді метрологиялық бақылап тексеру – өлшем нәтижесінің қасиеті, оған сәйкес нәтиже салыстырып тексеру мен калибрлеудің құжатталған үздіксіз тізбегі арқылы шама бірлігінің мемлекеттік эталонымен сәйкестендірілуі мүмкін;

      26) өлшем бiрлiгiн қамтамасыз етудiң мемлекеттiк жүйесiнiң тiзiлiмi – өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету саласындағы объектiлердiң, жұмыстарға қатысушылар мен құжаттардың электрондық дерекқоры;

      27) өлшем құралы – өлшемге арналған және метрологиялық сипаттамалары бар техникалық құрал;

      28) метрологиялық сипаттама (өлшем құралдары) – өлшем нәтижесіне әсер ететін, өлшем құралы қасиеттерінің бірінің сипаттамасы;

      29) стандартты үлгі – өлшем дәлдігінің және метрологиялық бақылап тексерудің белгіленген көрсеткіштері бар, болжанатын мақсатына сәйкес сапалық қасиеттерді өлшеу кезінде немесе бағалау кезінде пайдалану үшін белгілі бір қасиеттерге қатысты жеткілікті біртекті және тұрақты материал (зат);

      30) техникалық реттеу – өнімге немесе өнім мен оған байланысты жобалау (іздестіруді қоса алғанда), өндіру, салу, монтаждау, баптау, пайдалану, сақтау, тасымалдау, өткізу және кәдеге жарату процестеріне қойылатын міндетті талаптарды белгілеу, қолдану және орындау саласындағы, сондай-ақ сәйкестікті бағалау саласындағы қатынастарды құқықтық реттеу;

      31) эталон (шама бiрлiгi немесе өлшем шкаласы) - уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлеген тәртiппен бекiтiлген, мөлшерiн осы шаманың басқа өлшем құралдарына беру мақсатында, шама бiрлiгiн (шама бiрлiгiнiң еселiк не үлестiк мәндерiн) жаңғыртуға және (немесе) сақтауға арналған өлшем құралы;

      1. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқарған сөздер қолданылады:

      ҚР МӨЖ – Қазақстан Республикасының мемлекеттік өлшем бірлігін қамтамасыз ету жүйесі;

      ЕЭК – Еуразиялық экономикалық комиссия;

      СЖ – сынақ жабдығы;

      МА – метрологиялық аттестаттау;

      ХӨСБ – Халықаралық өлшемдер мен салмақтар бюросы;

      ӨОӘ – өлшемдерді орындау әдістемесі;

      ЗАС – зертханааралық салыстыру;

      НҚ – нормативтік құжаттама;

      ҒЗЖ – ғылыми-зерттеу жұмысы;

      ҰКЖ – Ұлттық кәсіп жіктеуіші;

      ҰБШ – Ұлттық біліктілік шеңбері;

      ҰАО – Ұлттық аккредиттеу орталығы;

      ЭҚЖЖ – экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      КС – кәсіптік стандарт;

      ӨҚ – өлшем құралы;

      СМЖ – сапа менеджменті жүйесі;

      СҮ – стандартты үлгі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      1. Кәсіптік стандарттың атауы: "Метролог".

      2. Кәсіптік стандарттың коды:

      3. ЭҚЖЖ сәйкес секцияны, бөлімді, топты, сыныпты және кіші сыныпты көрсету:

      71.12.8 - Техникалық реттеу, стандарттау, метрология және сәйкестікті бағалау саласындағы қызмет.

      4. "Метролог" кәсіптік стандартының қысқаша сипаттамасы: өлшем бірлігін (метрология) қамтамасыз ету саласындағы мамандардың біліктілік талаптары мен құзыреттерін айқындайды, техник-метрологтың, метрология жөніндегі маманның, инженер-метрологтың, бас метрологтың білімін, дағдыларын, машықтарын, еңбек функциялары мен міндеттерін сипаттайды. Мамандардың біліктілік деңгейінің өсуімен әрбір келесі деңгей алдыңғы деңгейдің функцияларын орындауды және оларды жаңа құзыреттерге сәйкес кеңейтуді білдіреді.

      Экономиканың барлық салаларында өлшем бірлігін қамтамасыз ету өлшем құралдарының, сынақ жабдықтарының жай-күйін бақылауды, өлшем нәтижелерінің дұрыстығы мен қадағалануын қамтамасыз етуді, өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы стандарттау жөніндегі құжаттарды жетілдіруді, метрология саласындағы кадрларды даярлауды және қайта даярлауды қамтиды.

      5. Кәсіп карточкаларының тізбесі:

      1) Бас метролог – СБШ 7-деңгей;

      2) Метрология жөніндегі инженер (Инженер-метролог) – СБШ 6-7-деңгей;

      3) Метрология жөніндегі маман – СБШ 5-6-деңгей;

      4) Техник-метролог – СБШ 4-деңгей.

3-тарау. Кәсіп карточкалары

9. Кәсіп карточкасы: "Бас метролог (Зертхана бастығы, зертхана меңгерушісі)"

Топ коды:

1329-1-003

Қызмет атауының коды:

1329-1

Кәсіптің атауы:

Бас метролог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:


БТБА, БА және т.б. үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы.
Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
18-параграф. Бас метролог (Стандарттау, метрология және сертификаттау қызметінің бастығы)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары және/немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білім (специалитет, магистратура, докторантура)

Мамандығы:
Метрология (салалар бойынша), Стандарттау, метрология және сертификаттау (салалар бойынша),
Инновациялық технологияларды метрологиялық қамтамасыз ету" (салалар бойынша)

Біліктілік:
инженер-метролог, техника және технология магистрі (техника ғылымдарының магистрі),
PhD докторы
техника және технологиялар

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

I санатты инженер-метролог лауазымында өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында бакалаврда кемінде 5 жыл өтілі болған кезде ол бас метролог, зертхана бастығы, зертхана меңгерушісі лауазымына үміткер бола алады.
I санатты инженер-метролог лауазымында өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында магистрде кемінде 3 жыл өтілі болған кезде ол бас метролог, зертхана бастығы, зертхана меңгерушісі лауазымына үміткер бола алады.
І санатты инженер-метролог лауазымында өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында PhD докторында кемінде 1 жыл өтілі болған кезде ол бас метролог, зертхана бастығы, зертхана меңгерушісі лауазымына үміткер бола алады.

Формалды емес және инфармалды біліммен байланыс:

ӨҚ салыстырып тексерушілерді аттестаттаудан, қайта аттестаттаудан өткізу және олардың сертификаттарын кері қайтарып алу, сондай-ақ оларға қойылатын біліктілік талаптары қағидаларына,
ҚР СТ 2.45 "ҚР МӨЖ. Метрология саласындағы персоналдың біліктілігі" сәйкес "өлшем құралдарын салыстырып тексеруші" біліктілігін, сондай-ақ "мемлекеттік эталонның ғалым-сақтаушы" біліктілігін алу мүмкіндігі.

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

1329-1-008 Зертхана меңгерушісі (басқа салаларда)
1329-1-026 Зертхана бастығы (басқа салаларда)
2149-4-001 Метрология жөніндегі инженер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өлшем нәтижелерінің дәлдігін қамтамасыз ету мақсатында кәсіпорын мен ұйымның, салыстырып тексеру, калибрлеу, сынақ зертханаларының қызметін ұйымдастыру, басқару және үйлестіру.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өндірісті метрологиялық қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды ұйымдастыру.
2. Метрологиялық бақылау.
3. Нормативтік-құқықтық базамен жұмыс.
4. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында қызметкерлердің біліктілігін арттыру бойынша жұмыстарды ұйымдастыру.

Қосымша еңбек функциялары:

1.Зертханаларды аккредиттеуден өту бойынша жұмыстарды ұйымдастыру (қажет болған жағдайда)
2. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу бойынша жұмыстарды ұйымдастыру (ғылыми немесе ғылыми-техникалық қызмет субъектісі мәртебесі болған кезде).
3. Қауіпсіздік техникасын сақтау

1-еңбек функциясы:
Өндірісті метрологиялық қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды ұйымдастыру



1-дағды:
Өлшемдердің дәлдігін және заңнаманы сақтауды қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру

Машық:
1.НҚА-да қолданыстағы нормалардың, өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттардың, салалық рәсімдердің белгіленген талаптарын сақтау.
2.Кәсіпорынның салыстырып тексеру/калибрлеу зертханаларын аккредиттеуден өту бойынша жұмысты ұйымдастыру.
3.Зертханааралық салыстырмалы сынақтарға қатысу, ҚР МӨЖ тізіліміне ӨҚ, ӨОӘ, СҮ енгізу бойынша жұмысты ұйымдастыру.
4. ҚР МӨЖ тізілімін, ҚР техникалық реттеу, стандарттау, метрология және сәйкестігін бағалау саласындағы веб-сервистерді пайдалану дағдыларын меңгеру.
5. ӨҚ тексеру, калибрлеу, СЖ, СҮ, ӨОӘ аттестаттау жөніндегі жұмыстарды жүргізуді ұйымдастыру. Қажет болған жағдайда өлшем құралдарын салыстырып тексеру және/немесе калибрлеу (өлшем түрлері бойынша "өлшем құралдарын салыстырып тексеруші" біліктілігі болған кезде).
6.  ӨҚ салыстырып тексеру мен калибрлеудің күнтізбелік жоспарлары мен кестелерін бекіту.
7. ӨҚ салыстырып тексеру және калибрлеу кезінде өлшеулерді бақылау тексеру схемаларын келісу.
8. ӨҚ салыстырып тексеру/калибрлеу туралы хаттамаларға қол қою.
9. Калибрлеуаралық интервалдарын, ӨҚ және СЖ қызмет ету мерзімін белгілеу бойынша жұмыс жүргізу.
10. ӨҚ пайдалану және сақтау қағидаларын сақтау үшін үй-жайда қажетті жағдайларды ұйымдастыру.
11. ӨҚ техникалық қызмет көрсету бойынша жұмысты ұйымдастыру.
12.  Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында ҒЗЖ жүргізу кезінде алынған ғылыми деректер мен эксперименттердің нәтижелеріне талдау жүргізу.
13. ҒЗЖ нәтижелерін кәсіпорын/ ұйым жұмысының практикасына енгізу.

Білім:
1. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы халықаралық және өңірлік құжаттар.
2. "Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы", "Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы", "Техникалық реттеу туралы", "Стандарттау туралы", "Ғылым және технологиялық саясат туралы" ҚР заңдары.
3. Нормативтік құқықтық актілер, әдістемелік материалдар.
4. Кәсіпорынның бейіні, мамандануы және ұйымдық-технологиялық құрылымының ерекшеліктері, оның даму перспективалары.
5. Өндірісті метрологиялық бақылау және метрологиялық қамтамасыз ету жөніндегі жұмысты жоспарлау тәртібі мен әдістері.
6. Жабдықтың техникалық сипаттамалары, конструктивтілік ерекшеліктері мен жұмыс режимдері, оны пайдалану қағидалары.
7. Бөгде ұйымдарымен шарттар жасасу тәртібі.
8. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы ғылыми-технологиялық саясаттың негізгі қағидаттары мен тетіктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді.

2-дағды:
Метрологиялық қамтамасыз етуді, өлшеу, бақылау және сынау құралдары мен әдістерін жетілдіру

Машық:
1.Өндірістің тиімділігін арттыру бойынша жаңа өлшеу техникасын, ұйымдастырушылық-техникалық іс-шараларды енгізу бойынша жобалар мен жоспарлы тапсырмаларды әзірлеу.
2. СЖ калибрлеуаралық интервалдарын өзгерту бойынша жұмыс жүргізу (қажет болған жағдайда).
3. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы заңнамадағы өзгерістер туралы техникалық оқу жүргізу (кезеңдік).
4. Материалдық-техникалық базаны, ӨҚ паркін жаңарту қажеттілігіне бақылауды жүзеге асыру.
5. Көрсетілетін қызметке тапсырыс берушілердің талаптарына талдау жүргізу.
6. Инновациялық өндірістер мен сынақтар саласында зерттеу жұмыстарын жоспарлау, ұйымдастыру және жүргізу.
7. Жаңа өлшем құралдары мен әдістерін енгізудің экономикалық тиімділігін есептеуді жүзеге асыру.
8. Жаңа ӨҚ және СЖ әзірлеу бойынша жұмыстарды ұйымдастыру.

Білім:
1. Өндірісті метрологиялық қамтамасыз етуді жетілдіру саласындағы зерттеулер мен әзірлемелерді жүргізу әдістері.
2. Өндірісті және сынақтарды стандарттау, сертификаттау және метрологиялық қамтамасыз ету саласындағы озық отандық және шетелдік тәжірибе.
3. Өндірісті метрологиялық қамтамасыз ету жөніндегі жұмысты реттейтін ұйымның ережелері, бұйрықтары мен нұсқаулықтары.
4. Өндірісті, еңбекті және басқаруды ұйымдастыру негіздері.
5. Ішкі еңбек тәртібі, өндірістік санитария қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді.

3-дағды:
ӨҚ және СЖ жұмыс жағдайында ұстау бойынша жұмыстарды ұйымдастыру

Машық:
1. Өнімнің және технологиялық процестердің параметрлерін өлшеу және бақылау үшін қолданылатын ӨҚ, ӨОӘ және СҮ талаптарын анықтау.
2. ӨҚ және СЖ, сынақтар мен бақылауды, жұмыс эталондарын, СҮ жедел есепке алуды жүзеге асыру.
3. ӨҚ және СЖ метрологиялық қамтамасыз ету, ӨҚ және СЖ кепілдік қызмет көрсету бойынша жұмысты ұйымдастыру.
4. Пайдалану кезінде ӨҚ істен шығу себептеріне талдау жүргізу.

Білім:
1. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы нормативтік құқықтық актілер, стандарттау жөніндегі құжаттар.
2. Жұмыс қағидаттары, техникалық сипаттамалары, әзірленетін және пайдаланылатын техникалық құралдардың, материалдардың конструктивтік ерекшеліктері және олардың қасиеттері.
3. Зерттеу әдістері, жұмыстарды орындау қағидалары және шарттары.
4. СЖ, ӨҚ пайдалану құрылғылары және қағидалары, оларды метрологиялық қамтамасыз етуді ұйымдастыру.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

2-еңбек функциясы:
Метрологиялық бақылау

1-дағды:
Өндірістік процестерді бақылау

Машық:
1.Қолданылатын ӨҚ, ӨАӘ, СҮ паркіне мониторинг жүргізу.
2.Жұмыс ӨҚ және шама бірліктерінің эталондарына қажеттілікті анықтауға қатысу.
3. ӨҚ және өлшем әдістерін жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірлеу.


Білім:
1. Әдістер мен ӨҚ таңдау мәселелерін регламенттейтін нормативтік және әдістемелік құжаттар.
2. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы техникалық регламенттердің, стандарттау жөніндегі құжаттардың талаптары.
3. Жұмыс қағидаттары, техникалық сипаттамалары, әзірленетін және пайдаланылатын техникалық құралдардың, материалдардың конструктивтік ерекшеліктері және олардың қасиеттері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді.

3-еңбек функциясы:
Нормативтік-құқықтық базамен жұмыс

1-дағды:
Техникалық және конструкторлық құжаттаманы әзірлеу және метрологиялық сараптау

Машық:
1. Әдістемелік, нормативтік және техникалық құжаттарды әзірлеу.
2. Техникалық құжаттамаға метрологиялық сараптама және нормобақылау жүргізу.
3. Қолданыстағы заңнаманы НҚА жетілдіру бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу тұрғысынан талдау

Білім:
1. Техникалық және конструкторлық құжаттаманы әзірлеу және ресімдеу жөніндегі нұсқаулықтар мен басқа да басшылыққа алатын материалдар.
2. Техникалық және конструкторлық құжаттамаға метрологиялық талаптарды белгілеу қағидалары.
3. Жүйелерді интеграциялау мүмкіндіктері мен құралдар түсінігі. 4. Деректерді қорғау және жаңарту құралдар түсінігі. 5. Деректермен жұмысты автоматтандыру.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді.

4-еңбек функциясы:
Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында қызметкерлердің біліктілігін арттыру бойынша жұмыстарды ұйымдастыру

1-дағды:
Қажеттіліктерді талдау және оқытуды ұйымдастыру

Машық:
1. Кәсіпорын қызметкерлерінің біліктілігін арттыру қажеттілігіне талдау жүргізу.
2. Заңнаманың заманауи талаптары мен саланың ұйымдастырушылық өзгерістері негізінде өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы жаңартуларға жүйелі талдау жүргізу.
3. Оқыту ұйымдарының ұсыныстарына талдау жүргізу.
4. Қызметкерлердің біліктілігін арттыру жоспарларын жасау және оларды іске асыруға қатысу.

Білім:
1. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы кадрлардың біліктілігін арттыру жөніндегі Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық базасы.
2. Экономика, өндірісті ұйымдастыру, еңбек және басқару негіздері.
3. Еңбек заңнамасының негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қағидалары.
4. Сапаны басқарудың, қоршаған ортаны қорғаудың, еңбекті қорғаудың халықаралық жүйелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді.

Қосымша 1-еңбек функциясы:
Зертханаларды аккредиттеуден өту бойынша жұмыстарды ұйымдастыру (қажет болған жағдайда)

1-дағды:
Мәлімделген аккредиттеу саласына зертханаларды аккредиттеуден өту үшін іс-шаралар өткізу

Машық:
1.Істер номенклатурасын жасау және сүйемелдеу.
2.Менеджмент жүйесі мен ішкі рәсімдердің құжаттамасын әзірлеу және оларды жаңғыртуды жүзеге асыру.
3.Аккредиттеуге өтінім беру үшін қажетті құжаттарды ресімдеу.
4.Сәйкессіздіктерді жою жөніндегі іс-шаралар жоспарларын және сәйкессіздіктерді жою жөніндегі есептерді әзірлеу.

Білім:
1.Өлшем бірлігін қамтамасыз ету және сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу саласында Қазақстан Республикасының заңнамасы.
2.Аккредиттеу өлшемшарттары мен талаптары.
3.ГОСТ ISO/IEC 17025 "Сынау және калибрлеу зертханаларының құзыреттілігіне қойылатын жалпы талаптар" сәйкес өлшеу зертханаларының құзыреттілігіне қойылатын талаптар.
4. Аккредиттеу мен жоспарлы бағалауға қатысты ҰАО саясаты мен рәсімдері.

Қосымша 2-еңбек функциясы:
Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу бойынша жұмыстарды ұйымдастыру (ғылыми немесе ғылыми-техникалық қызмет субъектісі мәртебесі болған кезде).

1-дағды:
Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметті бағдарламалық-нысаналы немесе гранттық қаржыландыру конкурстарына қатысу

Машық:
1.Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметті бағдарламалық-нысаналы немесе гранттық қаржыландыру конкурстарына қатысуға өтінім қалыптастыру
2.Тауарларды, көрсетілетін қызметтерді, жұмыстарды қажетті сатып алуға арналған шығыстар сметасын қалыптастыру
3.Конкурсқа қатысу үшін ұлттық мемлекеттік ғылыми-техникалық сараптама орталығының сайтына өтінімдер мен өзге де құжаттарды жүктеу

Білім
1."Ғылым және технологиялық саясат туралы" ҚР Заңы
2.Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметті базалық және бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметті гранттық қаржыландыру және ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру, іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдарды қаржыландыру қағидалары
3.Ғылыми-зерттеу институттары мен жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының бюджет қаражаты есебінен өткізілетін ғылыми зерттеулер мен ғылыми жұмыстарды орындау үшін қажетті тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алу қағидалары (ғылыми немесе ғылыми-техникалық қызмет субъектісі мәртебесі болған кезде)

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді.

Қосымша 3-еңбек функциясы:
Қауіпсіздік техникасын сақтау

1-дағды:
Жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру

Машық:
1.Практикада қауіпсіздік талаптарын қолдану.
2.Жұмыс орнының қауіпсіздігін бағалауды және ықтимал тәуекелдерді анықтауды жүргізу.
3.Еңбекті қорғау және қауіпсіз жұмыс әдістері мәселелері бойынша қызметкерлерге нұсқама беру және оқыту.

Білім:
1.Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау техникасының талаптары
2.Жұмыс процестерін қауіпсіз ұйымдастыру қағидалары.
3.Белгілі бір саладағы немесе белгілі бір объектідегі жұмыстың ерекшелігі.
4.Тәуекелдерді бағалау және төтенше жағдайлардың алдын алу әдістері.
5.Қызметкерлерге нұсқама беру және оқыту тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Көшбасшылық қабілеттер.
Аналитикалық ойлау.
Бейтараптылық.
Тез шешім қабылдай білу.
Мәселелерді тиімді шешу.
Басымдық қоя білу
Байқағыштық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
2. "Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
3. Салыстырып тексерілетін өлшем құралдары туралы деректердің электрондық есебі және оларды мемлекеттік ғылыми метрологиялық орталыққа беру туралы қағидалары;
4. Аккредиттеу кезінде аккредиттеу субъектілері мен заңды тұлғалар үшін өлшемді метрологиялық бақылап тексеруді қамтамасыз ету қағидалары;
5. Өлшем құралдарын салыстырып тексеру әдістемелерін әзірлеу, бекіту, өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркеу және қолдану қағидалары;
6. Шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарын және аккредиттеу субъектілері шама бірліктерінің эталондарын жасау, бекіту, сақтау, қолдану және салғастыру қағидалары;
7. Өлшем құралдарының типін бекіту, оларға типін бекіту мақсаттарына арналған сынақтар, метрологиялық аттестаттау және "Өлшем құралдарының типін бекіту туралы сертификат беру" және "Өлшем құралдарын метрологиялық аттестаттау туралы сертификат беру" мемлекеттік қызметтер көрсету, өлшем құралдарының типін бекіту туралы сертификат нысанын және типті бекіту белгісінің нысанын белгілеу қағидалары;
8. Өлшемдерді орындау әдістемелерін және өлшемдерді орындаудың референттік әдістемелерін әзірлеу, метрологиялық аттестаттау, бекіту және өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркеу қағидалары;
9. Стандартты үлгінің типін бекіту және өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркеу қағидалары;
10. Өлшем құралдарына салыстырып тексеру жүргізу, өлшем құралдарын салыстырып тексерудің мерзімділігін белгілеу қағидалары және өлшем құралдарын салыстырып тексеру туралы сертификатының нысаны;
11. Өлшем құралдарын салыстырып тексерушілерді аттестаттаудан, қайта аттестаттаудан өткізу және олардың сертификаттарын кері қайтарып алу, сондай-ақ оларға қойылатын біліктілік талаптары қағидалары;
12. ГОСТ 8.010 "МӨЖ. Өлшемдерді орындау әдістемесі. Негізгі ережелер";
13. ГОСТ 8.315 "МӨЖ. Заттар мен материалдардың құрамы мен қасиеттерінің стандартты үлгілері. Негізгі ережелер";
14. ГОСТ ISO/IEC 17025 "МӨЖ. Сынау және калибрлеу зертханаларының құзыреттілігіне қойылатын жалпы талаптар";
15. ГОСТ ISO/IEC 17043 "МӨЖ. Сәйкестікті бағалау. Біліктілікті тексеруді жүргізуге қойылатын негізгі талаптар";
16. ҚР СТ 2.4 "ҚР МӨЖ. Өлшем құралдарын салыстырып тексеру Ұйымдастыру және өткізу тәртібі";
17. ҚР СТ 2.12 "ҚР МӨЖ. Қазақстан Республикасының калибрлеу жүйесі. Өлшем құралдарын калибрлеу. Ұйымдастыру және өткізу тәртібі";
18. ҚР СТ 2.18 "ҚР МӨЖ. Өлшемдерді орындау әдістемесі. Әзірлеу, метрологиялық аттестаттау, тіркеу және қолдану тәртібі";
19. ҚР СТ 2.38 "ҚР МӨЖ. Салыстырып тексерушілердің жұмыс орындарын аттестаттау";
20. ҚР СТ 2.40 "ҚР МӨЖ. Шетелдік метрологиялық ұйымдар жүргізетін өлшем құралдарын бастапқы салыстырып тексеру (калибрлеу) нәтижелерін тану тәртібі";
21. ҚР СТ 2.45 "ҚР МӨЖ. Метрология саласындағы персоналдың біліктілігі";
22. ҚР СТ 2.48 "ҚР МӨЖ. Салыстырып тексеру жұмыстарының құнын айқындау тәртібі. Өлшем құралдарын салыстырып тексеруге арналған уақыттың үлгілік нормалары";
23. ҚР СТ 2.237 "ҚР МӨЖ. Кәсіпорында, ұйымда өлшеу, бақылау және сынау жай-күйін талдау. Өткізу әдістемесі мен тәртібі";
24. ҚР СТ 2.430 "ҚР МӨЖ. Эталондар мен өлшем құралдарын калибрлеу әдістемесі. Әзірлеу, бекіту және қолдану тәртібі";
25. ҚР СТ 2.431 "ҚР МӨЖ. Шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарын, шама бірліктерінің эталондарын жасау, бекіту, тіркеу, салғастыру, калибрлеу, сақтау, қолдану, зерттеу, жетілдіру (жаңғырту) жəне шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарынан шама бірліктерінің мөлшерін беру тəртібі";
26. ҚР СТ 2.505 "ҚР МӨЖ. Өлшемдерді орындау әдістемелеріне құжаттарды құру, баяндау, ресімдеу және мазмұны".

СБШ шеңберіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Метрология жөніндегі инженер

10. Кәсіп карточкасы: "Метрология жөніндегі инженер (Инженер-метролог)

Топ коды:

2149-4-001

Қызмет атауының коды:

2149-4

Кәсіптің атауы:

Метрология жөніндегі инженер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:


БТБА, БА және т.б. үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы.
Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
78-параграф. Метрология жөніндегі инженер

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары және/немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білім (бакалавриат, специалитет, магистратура)

Мамандығы:
Метрология (салалар бойынша), Стандарттау, метрология және сертификаттау (салалар бойынша),
Инновациялық технологияларды метрологиялық қамтамасыз ету" (салалар бойынша)

Біліктілік:
Техника және технологиялар бакалавры, стандарттау, метрология және сертификаттау бакалавры, инженер-метролог, техника және технология магистрі (техника ғылымдарының магистрі),
PhD докторы
техника және технологиялар

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

- І санатты инженер-метролог: кадрлар даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және ІІ санатты метрология жөніндегі инженер лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 2 жыл;
- II санатты инженер-метролог: кадрлар даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және санаты жоқ метрология жөніндегі инженер лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 3 жыл;
-санаты жоқ инженер-метролог: тиісті мамандық (біліктілік) бойынша жұмыс өтіліне немесе қолданбалы бакалавриатқа талаптар қоймай, кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және I санатты метрология маманы лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 3 жыл.

Формалды емес және инфармалды біліммен байланыс:

"ӨҚ салыстырып тексерушілерді аттестаттаудан, қайта аттестаттаудан өткізу және олардың сертификаттарын кері қайтарып алу, сондай-ақ оларға қойылатын біліктілік талаптары қағидаларына", "ҚР СТ 2.45 "ҚР МӨЖ. Метрология саласындағы персоналдың біліктілігі" сәйкес "өлшем құралдарын салыстырып тексеруші" біліктілігін, сондай-ақ "мемлекеттік эталонның ғалым-сақтаушы" біліктілігін алу мүмкіндігі.

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2149-4-004 Метрология жөніндегі маман

Қызметтің негізгі мақсаты:

Жүргізілетін өлшемдердің дәлдігін қамтамасыз ету жөніндегі қызметті жүзеге асыру

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1.Метрологиялық бақылау.
2.Өлшем дәлдігін қамтамасыз ету.
3.Өндірісті жаңғыртуға қатысу

Қосымша еңбек функциялары:

1.Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында стандарттау жөніндегі құжаттарды әзірлеуге қатысу.
2.Қауіпсіздік техникасын сақтау

1-еңбек функциясы:
Метрологиялық бақылау



1-дағды:
Өлшем және автоматика құралдарының жай-күйін бақылау жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру

Машық:
1. ӨҚ, СЖ, ӨОӘ, СҮ эталондарының жай-күйі мен қолданылуын бақылауды жүргізу.
2. Бекітілген ӨҚ метрологиялық қамтамасыз ету бойынша жұмысты орындау
3. ӨҚ салыстырып тексеру, калибрлеу, СЖ аттестаттау кестесін жасау.
4. ӨҚ салыстырып тексеру және калибрлеу кезінде бақылау тексеру схемаларын жасау.
5. ҚР МӨЖ тізілімімен, техникалық реттеу және метрология саласындағы веб-сервистермен жұмыс істеу.
6. Зертхананы аккредиттеуді дайындауға және өткізуге қатысу.

Білім:
1.Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы халықаралық және өңірлік құжаттар.
2."Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы", "Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы", "Техникалық реттеу туралы", "Стандарттау туралы" ҚР заңдары.
3. Нормативтік құқықтық актілер, әдістемелік материалдар.
4. Жабдықтың техникалық сипаттамалары, конструктивтілік ерекшеліктері мен жұмыс режимдері, оны пайдалану қағидалары.
5. Бөгде ұйымдармен шарттар жасасу тәртібі.
6. Ішкі еңбек тәртібі, өндірістік санитария қағидалары, өрт қауіпсіздігі талаптары.
7. Өлшемдерді орындау әдістері, аттестаттауды өткізу тәртібі.
8. Метрологиялық бақылау және өндірісті қамтамасыз ету саласындағы озық отандық және шетелдік тәжірибе.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді.

2-еңбек функциясы:
Өлшем дәлдігін қамтамасыз ету

1-дағды:
Өлшем дәлдігін қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды ұйымдастыру

Машық:
1. ӨҚ салыстырып тексеруді және/немесе калибрлеуді жүргізу (өлшем түрлері бойынша "өлшем құралдарын салыстырып тексеруші" біліктілігі болған кезде).
2. Эталондық базаны, салыстырып тексеру және калибрлеу жабдықтарын, ӨҚ бақылауды және жаңартуды жүзеге асыру.
3. ӨҚ және өлшем әдістерін таңдау бойынша жұмыс жүргізу, ӨОӘ әзірлеу.
4.Технологиялық процестер мен сынақтар, сондай-ақ ұйым бөлімшелері арасындағы келіспеушіліктерді шешуге байланысты өлшемдер барысында өлшеулер жүргізу.

Білім:
1.ҚР СТ 2.4 "ҚР МӨЖ. Өлшем құралдарын салыстырып тексеру. Ұйымдастыру және өткізу тәртібі".
2.Өлшем құралдарына салыстырып тексеру жүргізу, өлшем құралдарын салыстырып тексерудің мерзімділігін белгілеу қағидалары;
3.ӨҚ техникалық сипаттамалары, конструктивтілік ерекшеліктері, мақсаттары мен жұмыс қағидаттары.
4.Өлшем түрлері бойынша ӨҚ калибрлеуді жүргізу әдістері.
5.ҚР СТ 2.18 "ҚР МӨЖ. Өлшемдерді орындау әдістемесі. Әзірлеу, метрологиялық аттестаттау, тіркеу және қолдану тәртібі"

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

2-дағды:
Өлшем нәтижелерінің сапасын бақылау бойынша жұмыстар жүргізу

Машық:
1. Өлшем нәтижелерінің ішкі және зертханааралық салғастыруларының кестесін жасау.
2. ЗАС көрсетілетін қызмет провайдерін анықтау.
3. ЗАС қатысуға өтінім ресімдеу.
ЗАС бойынша құжаттарды ресімдеу.

Білім:
1.ЗАС көрсетілетін қызмет провайдерлерінің біліктілігіне қойылатын талаптар.
2.ЗАС ұйымдастыру және өткізу тәртібі.
3.ЗАС ұйымдастыру және қатысу жөніндегі құжаттарды ресімдеуге қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

3-еңбек функциясы:
Өндірісті жаңғыртуға қатысу



1-дағды:
Жаңа ӨҚ енгізу бойынша жұмыстарды жоспарлау

Машық:
1.Басшылыққа кәсіпорынның/бөлімшенің өндірістік, экономикалық және технологиялық мүмкіндіктерін жақсарту бойынша ұсыныстар беру.
2.Өлшем құралдарының, техниканың жаңа түрлерінің сипаттамалары мен көрсеткіштеріне салыстырмалы талдау жүргізу.
3.Жоспарлау әдістерін меңгеру (кестелер, енгізу кезеңдері, ресурстар).
4.Өндірісті метрологиялық қамтамасыз ету бойынша ұсыныстар әзірлеу.
5.Жұмыс жоспарларының орындалуы туралы есептер жасау

Білім:
1.Экономика, өндірісті ұйымдастыру, еңбек және басқару негіздері.
2.Еңбек заңнамасының негіздері.
3.Ішкі еңбек тәртібі, өндірістік санитария қағидалары, өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

2-дағды:
Жаңа техника мен ӨҚ енгізу

Машық:
1. Өндірісті метрологиялық қамтамасыз етудің озық отандық және шетелдік тәжірибесін зерделеу.
2. Жаңа өлшем әдістерін және ӨҚ енгізудің экономикалық тиімділігінің есептеулерін жүргізу (енгізу қажет болған кезде).
3. Арнайы мақсаттағы ӨҚ жобалауға және әзірлеуге техникалық тапсырмалар дайындау (қажет болған жағдайда).

Білім:
1.Нормативтік-құқықтық актілердің талаптары.
2.Өлшем дәлдігіне қойылатын талаптарды регламенттейтін өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы стандарттау жөніндегі құжаттар.
3. Аспап жасау және жобалау негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

Қосымша 1-еңбек функциясы:
Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы стандарттау жөніндегі құжаттарды әзірлеуге қатысу және құжаттаманы жүргізу



1-дағды:
Қызмет саласына сәйкес өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы стандарттау жөніндегі құжаттарды әзірлеу

Машық:
1. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы стандарттау жөніндегі құжаттарды әзірлеуге және келісуге қатысу.
2. ӨҚ салыстырып тексеру/калибрлеу әдістемелерін, салыстырып тексеру әдістемелерінің жарамдылығын бағалау әдістерін әзірлеу.
3. ӨОӘ әзірлеу (қажет болған жағдайда).
4. Экономикалық қызмет түрі бойынша стандарттарды, өлшемдердің дәлдігін регламенттейтін ұйым стандарттарын енгізуге қатысу.
5. Техникалық құжаттаманы жүргізу, НҚ жаңғырту.

Білім:
1."Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы", "Техникалық реттеу туралы", "Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы" ҚР заңдары.
2.Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы стандарттау жөніндегі құжаттар (өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы мемлекетаралық және ұлттық стандарттар).
3.Метрологиялық қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстарды регламенттейтін ұйымның ережелері, бұйрықтары мен нұсқаулықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

Қосымша 2-еңбек функциясы:
Қауіпсіздік техникасын сақтау

1-дағды:
Жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру

Машық:
1.Тәжірибеде қауіпсіздік талаптарын қолдану.
2.Жұмыс орнының қауіпсіздігін бағалауды және ықтимал тәуекелдерді анықтауды жүргізу.
3.Еңбекті қорғау және қауіпсіз жұмыс әдістері мәселелері бойынша қызметкерлерге нұсқама беру және оқыту.

Білім:
1.Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау техникасының талаптары
2.Жұмыс процестерін қауіпсіз ұйымдастыру қағидалары.
3.Белгілі бір саладағы немесе белгілі бір объектідегі жұмыстың ерекшелігі.
4.Тәуекелдерді бағалау және төтенше жағдайлардың алдын алу әдістері.
5.Қызметкерлерге нұсқама беру және оқыту тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Аналитикалық ойлау
Тапсырмаларға жедел ден қоя білу
Ұжымда жұмыс істей білу
Қарым-қатынас құра білу
Жауапкершілік
Бейтараптылық.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
2. "Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
3. Салыстырып тексерілетін өлшем құралдары туралы деректердің электрондық есебі және оларды мемлекеттік ғылыми метрологиялық орталыққа беру туралы қағидалары;
4. Аккредиттеу кезінде аккредиттеу субъектілері мен заңды тұлғалар үшін өлшемді метрологиялық бақылап тексеруді қамтамасыз ету қағидалары;
5. Өлшем құралдарын салыстырып тексеру әдістемелерін әзірлеу, бекіту, өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркеу және қолдану қағидалары;
6. Шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарын және аккредиттеу субъектілері шама бірліктерінің эталондарын жасау, бекіту, сақтау, қолдану және салғастыру қағидалары;
7. Өлшем құралдарының типін бекіту, оларға типін бекіту мақсаттарына арналған сынақтар, метрологиялық аттестаттау және "Өлшем құралдарының типін бекіту туралы сертификат беру" және "Өлшем құралдарын метрологиялық аттестаттау туралы сертификат беру" мемлекеттік қызметтер көрсету, өлшем құралдарының типін бекіту туралы сертификат нысанын және типті бекіту белгісінің нысанын белгілеу қағидалары;
8. Өлшемдерді орындау әдістемелерін және өлшемдерді орындаудың референттік әдістемелерін әзірлеу, метрологиялық аттестаттау, бекіту және өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркеу қағидалары;
9. Стандартты үлгінің типін бекіту және өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркеу қағидалары;
10. Өлшем құралдарына салыстырып тексеру жүргізу, өлшем құралдарын салыстырып тексерудің мерзімділігін белгілеу қағидалары және өлшем құралдарын салыстырып тексеру туралы сертификатының нысаны;
11. Өлшем құралдарын салыстырып тексерушілерді аттестаттаудан, қайта аттестаттаудан өткізу және олардың сертификаттарын кері қайтарып алу, сондай-ақ оларға қойылатын біліктілік талаптары қағидалары;
12. ГОСТ 8.010 "МӨЖ. Өлшемдерді орындау әдістемесі. Негізгі ережелер";
13. ГОСТ 8.315 "МӨЖ. Заттар мен материалдардың құрамы мен қасиеттерінің стандартты үлгілері. Негізгі ережелер";
14. ГОСТ ISO/IEC 17025 "МӨЖ. Сынау және калибрлеу зертханаларының құзыреттілігіне қойылатын жалпы талаптар";
15. ГОСТ ISO/IEC 17043 "МӨЖ. Сәйкестікті бағалау. Біліктілікті тексеруді жүргізуге қойылатын негізгі талаптар";
16. ҚР СТ 2.4 "ҚР МӨЖ. Өлшем құралдарын салыстырып тексеру Ұйымдастыру және өткізу тәртібі";
17. ҚР СТ 2.12 "ҚР МӨЖ. Қазақстан Республикасының калибрлеу жүйесі. Өлшем құралдарын калибрлеу. Ұйымдастыру және өткізу тәртібі";
18. ҚР СТ 2.18 "ҚР МӨЖ. Өлшемдерді орындау әдістемесі. Әзірлеу, метрологиялық аттестаттау, тіркеу және қолдану тәртібі";
19. ҚР СТ 2.38 "ҚР МӨЖ. Салыстырып тексерушілердің жұмыс орындарын аттестаттау";
20. ҚР СТ 2.40 "ҚР МӨЖ. Шетелдік метрологиялық ұйымдар жүргізетін өлшем құралдарын бастапқы салыстырып тексеру (калибрлеу) нәтижелерін тану тәртібі";
21. ҚР СТ 2.45 "ҚР МӨЖ. Метрология саласындағы персоналдың біліктілігі";
22. ҚР СТ 2.48 "ҚР МӨЖ. Салыстырып тексеру жұмыстарының құнын айқындау тәртібі. Өлшем құралдарын салыстырып тексеруге арналған уақыттың үлгілік нормалары";
23. ҚР СТ 2.237 "ҚР МӨЖ. Кәсіпорында, ұйымда өлшеу, бақылау және сынау жай-күйін талдау. Өткізу әдістемесі мен тәртібі";
24. ҚР СТ 2.430 "ҚР МӨЖ. Эталондар мен өлшем құралдарын калибрлеу әдістемесі. Әзірлеу, бекіту және қолдану тәртібі";
25. ҚР СТ 2.431 "ҚР МӨЖ. Шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарын, шама бірліктерінің эталондарын жасау, бекіту, тіркеу, салғастыру, калибрлеу, сақтау, қолдану, зерттеу, жетілдіру (жаңғырту) жəне шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарынан шама бірліктерінің мөлшерін беру тəртібі";
26. ҚР СТ 2.505 "ҚР МӨЖ. Өлшемдерді орындау әдістемелеріне құжаттарды құру, баяндау, ресімдеу және мазмұны".

СБШ шеңберіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5-6

Метрология жөніндегі маман

4

Техник-метролог

11. Кәсіп карточкасы: "Метрология жөніндегі маман"

Топ коды:

2149-4

Қызмет атауының коды:

2149-4-004

Кәсіптің атауы:

Метрология жөніндегі маман

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

5-6

СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:


БТБА, БА және т.б. үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы.
Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
78-параграф. Метрология жөніндегі инженер

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орны (бакалавриат)

Мамандығы:
Метрология (салалар бойынша), Стандарттау, метрология және сертификаттау (салалар бойынша)

Біліктілік:
Техника және технологиялар бакалавры, стандарттау, метрология және сертификаттау бакалавры

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

метрология жөніндегі бас маман: кадрлар даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және метрология бойынша жетекші маман лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 1 жыл;
метрология жөніндегі жетекші маман: кадрлар даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және санаты жоқ метрология маманы лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 2 жыл;
санаты жоқ метрология жөніндегі маман: жұмыс өтіліне талаптар қоймай кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі немесе тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік (орта білімнен кейінгі) білімі және I санаттағы метрология жөніндегі техник лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 3 жыл.

Формалды емес және инфармалды біліммен байланыс:

ӨҚ салыстырып тексерушілерді аттестаттаудан, қайта аттестаттаудан өткізу және олардың сертификаттарын кері қайтарып алу, сондай-ақ оларға қойылатын біліктілік талаптары қағидаларына, ҚР СТ 2.45 "ҚР МӨЖ. Метрология саласындағы персоналдың біліктілігі" сәйкес "өлшем құралдарын салыстырып тексеруші" біліктілігін, сондай-ақ "мемлекеттік эталон ғалым-сақтаушы" біліктілігін алу мүмкіндігі.

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2149-4-001 Метрология жөніндегі инженер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өлшемдерді жүргізу, ӨОӘ-ді әзірлеу және метрологиялық аттестаттау, өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы құжаттарды әзірлеу

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1.Өлшем дәлдігін қамтамасыз ету бойынша жұмыстар жүргізу
2.ӨҚ мен жабдықтардың жай-күйін техникалық бақылау
3.Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы объектілерді аттестаттау бойынша жұмыстар жүргізу.

Қосымша еңбек функциясы:

1. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында стандарттау жөніндегі құжаттарды жүргізу
2. Қауіпсіздік техникасын сақтау

1-еңбек функциясы:
Өлшем дәлдігін қамтамасыз ету бойынша жұмыстар жүргізу



1-дағды:
ӨҚ, СЖ, ӨОӘ, СҮ қолданудың дұрыстығын қамтамасыз ету

Машық:
1. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету қағидаларын, нормаларын сақтауға, ӨҚ, СЖ, ӨОӘ, СҮ жай-күйі мен қолданылуына бақылау жүргізу.
2. ӨҚ салыстырып тексеру, калибрлеу, ӨОӘ, СЖ, СҮ аттестаттау жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыруға қатысу.
3. Зертхананы аккредиттеуді дайындауға және өткізуге қатысу.

Білім:
1. Метрология және өлшем техникасының негіздері.
2. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы халықаралық құжаттар.
3. "Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы", "Техникалық реттеу туралы", "Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы" ҚР заңдары.
4. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы стандарттау жөніндегі құжаттар (өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы мемлекетаралық және ұлттық стандарттар).
5. Өлшем нәтижелерін статистикалық өңдеудің математикалық әдістерінің негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

2-дағды:
Өндірісті метрологиялық қамтамасыз ету

Машық:
1. ӨҚ салыстырып тексеруді және/немесе калибрлеуді жүргізу (өлшем түрлері бойынша "өлшем құралдарын салыстырып тексеруші" біліктілігі болған кезде).
2. Эталондық базаны, салыстырып тексеру жабдықтарын, ӨҚ бақылауды және жаңартуды жүзеге асыру.
3. Бақыланатын параметрлердің нақты мәндерін анықтау үшін дәл өлшемдерді орындау.
4. Құжаттамаға метрологиялық сараптама жүргізу.
5. ҚР МӨЖ тізілімімен, техникалық реттеу және метрология саласындағы веб-сервистермен жұмыс істеу.
6. Метрологиялық қамтамасыз етудің жеткіліксіздігі тұрғысынан өнімнің сапасына қатысты шағым-талаптарға талдау жүргізу.

Білім:
1.  Метрологиялық қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстарды регламенттейтін ұйымның ережелері, бұйрықтары мен нұсқаулықтары.
2. Экономика, өндірісті ұйымдастыру, еңбек және басқару негіздері.
3. Еңбек заңнамасының негіздері.
4. Ішкі еңбек тәртібі, өндірістік санитария қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

2-еңбек функциясы:
ӨҚ және СЖ жай-күйін техникалық бақылау



1-дағды:
ӨҚ және СЖ жұмыс күйінде ұстау

Машық:
1. Метрологиялық бақылауды жүзеге асыруға қатысу.
2. ӨҚ, сынаулар мен бақылауды, жұмыс эталондарын, стандартты үлгілерді жедел есепке алуды жүзеге асыру.
3. ӨҚ метрологиялық қамтамасыз ету, кепілдік қызмет көрсету бойынша жұмысты ұйымдастыру.
4. Пайдалану кезінде ӨҚ істен шығу себептеріне талдау жүргізу.
5. Істен шығулар анықталған кезде өлшем нәтижелерін бағалауға қатысу.

Білім:
1. Метрология және өлшем техникасының негіздері.
2. Жұмыс қағидаттары, техникалық және метрологиялық сипаттамалары, қолданылатын ӨҚ мен жабдықтардың құрамы мен мақсаты.
3. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

2-дағды:
Өндірісті жаңғырту жөніндегі жұмыстар

Машық:
1. Қолданылатын ӨҚ паркіне мониторинг жүргізу.
2. Жұмыс ӨҚ және шама бірліктері эталондарына қажеттілікті анықтауға қатысу.
3. ӨҚ және өлшем әдістерін жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірлеу.
4. ӨҚ мен жабдықтарды қабылдау сынақтарын жүргізу.
5. Ескірген, пайдалануға жарамсыз ӨҚ мен жабдықтарға талдау жүргізу.
6. ӨҚ, қосалқы бөлшектер, шығыс материалдарын сатып алуға өтінімдер жасауға қатысу.
7. Жаңа өлшем құралдары мен әдістерін енгізудің экономикалық тиімділігін есептеуді жүзеге асыру.

Білім:
1. Әдістер мен ӨҚ таңдау мәселелерін регламенттейтін нормативтік және әдістемелік құжаттар.
2. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы стандарттау жөніндегі құжаттардың талаптары.
3.Статистикалық талдау негіздері
4. Жабдықтың жай-күйін техникалық диагностикалау және бағалау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

3-еңбек функциясы:
Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы объектілерді аттестаттау бойынша жұмыстар жүргізу



1-дағды:
ӨОӘ метрологиялық аттестаттауды (МА) өткізу
(осы қызмет түріне ұйымды аккредиттеу кезінде).

Машық:
1.Өтінімді толтырудың дұрыстығын және құжаттаманың жиынтықтылығына сәйкестігін бағалау.
2. ӨОӘ қолданылу саласын анықтау.
3. Әдістер мен ӨҚ таңдаудың дұрыстығын бағалау.
4. ӨОӘ эксперименттік метрологиялық зерттеулер жүргізу қажеттілігін анықтау және негіздеу.
5. ӨОӘ қолдану кезінде өлшем нәтижелерінің қателігін бақылау алгоритмінің негізділігін бағалау.
6. Өлшем нәтижелерінің белгіленген дәлсіздігін қамтамасыз етуге ӨОӘ регламенттейтін талаптардың негізділігі мен толықтығын бағалау.
7. Статистикалық материалды және оны өңдеудің дұрыстығын бағалау.
8. ӨОӘ метрологиялық сипаттамаларын бағалаудың дұрыстығын бағалау.
9. ӨОӘ МА нәтижелерін рәсімдеу.

Білім:
1. ӨОӘ МА өткізу тәртібі.
2. ӨОӘ арналған құжаттарды метрологиялық сараптау жөніндегі жұмыстардың көлемі мен мазмұнына қойылатын талаптар.
3. Өлшем дәлдігі көрсеткіштерінің сипаттамалары және оларды ұсыну нысандары.
4. ӨОӘ бойынша өлшем нәтижелерінің дәлдігі көрсеткіштерінің дұрыстығын, дәлме-дәлдігін анықтау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

2-дағды:
СЖ аттестаттау өткізу

Машық:
1. Жабдыққа қойылатын талаптарды анықтау.
2. Аттестаттау бағдарламасын әзірлеу.
3. Өлшем дәлсіздігіне (белгісіздігіне) әсер ететін факторларға қойылатын талаптарды анықтау.
4. Нәтижелерді өңдеу және өлшем дәлдігінің көрсеткіштерін бағалау алгоритмін әзірлеу.
5. СЖ аттестаттау әдістемесіне сәйкес өлшеулер мен сынаулар жүргізу.
6. Қажетті есептеулер мен есептер жүргізу.
7. Аттестаттау туралы хаттамалар мен куәліктерді ресімдеу.

Білім:
1. СЖ-ға және оны аттестаттау тәртібіне қойылатын талаптар.
2. СЖ жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік техникасына қойылатын талаптар.
3. Нормаланатын сынақ жағдайларын жаңғырту үшін метрологиялық сипаттамаларға қойылатын талаптар.
4. СЖ пайдалану жөніндегі ТҚ және нұсқаулықтар.
5. Сынау әдістемесіне сәйкес өлшеулер мен сынаулар жүргізу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

Қосымша 1-еңбек функциясы:
Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында стандарттау жөніндегі құжаттарды жүргізу

1-дағды:
Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында стандарттау жөніндегі құжаттарды әзірлеуге қатысу.

Машық:
1. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы стандарттау жөніндегі қажетті құжаттама қорын жүргізу.
2. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында стандарттау жөніндегі құжаттарды жаңғырту бойынша ұсыныстар енгізу.
3. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында стандарттау жөніндегі құжаттарды сатып алуға өтінімдер жасау.

Білім:
1. ӨҚ және СЖ сынау, метрологиялық аттестаттау, салыстырып тексеру, баптау және сақтау жөніндегі стандарттар, ережелер, нұсқаулықтар, әдістемелік және басқа нормативтік құжаттар.
2. Өлшемдер дәлдігін, салыстырып тексеру әдістері мен құралдарын регламенттейтін стандарттар және басқа құжаттар қорын жүргізу тәртібі.
3. Техникалық құжаттаманы жасау жөніндегі талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

Қосымша 2-еңбек функциясы:
Қауіпсіздік техникасын сақтау

1-дағды:
Жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру

Машық:
1.Практикада қауіпсіздік талаптарын қолдану.
2.Жұмыс орнының қауіпсіздігін бағалауды және ықтимал тәуекелдерді анықтауды жүргізу.
3.Еңбекті қорғау және қауіпсіз жұмыс әдістері мәселелері бойынша қызметкерлерге нұсқама беру және оқыту.

Білім:
1.Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау техникасының талаптары
2.Жұмыс процестерін қауіпсіз ұйымдастыру қағидалары.
3. Белгілі бір саладағы немесе белгілі бір объектідегі жұмыстың ерекшелігі.
4. Тәуекелдерді бағалау және төтенше жағдайлардың алдын алу әдістері.
5.Қызметкерлерге нұсқама беру және оқыту тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Аналитикалық ойлау
Тез шешім қабылдай білу
Ұжымда жұмыс істей білу
Жауапкершілік
Бейтараптылық.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
2. "Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
3. Салыстырып тексерілетін өлшем құралдары туралы деректердің электрондық есебі және оларды мемлекеттік ғылыми метрологиялық орталыққа беру туралы қағидалары;
4.Өлшем құралдарының типін бекіту, оларға типін бекіту мақсаттарына арналған сынақтар, метрологиялық аттестаттау және "Өлшем құралдарының типін бекіту туралы сертификат беру" және "Өлшем құралдарын метрологиялық аттестаттау туралы сертификат беру" мемлекеттік қызметтер көрсету, өлшем құралдарының типін бекіту туралы сертификат нысанын және типті бекіту белгісінің нысанын белгілеу қағидалары;
5. Өлшемдерді орындау әдістемелерін және өлшемдерді орындаудың референттік әдістемелерін әзірлеу, метрологиялық аттестаттау, бекіту және өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркеу қағидалары;
6. Стандартты үлгінің типін бекіту және өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркеу қағидалары;
7. Өлшем құралдарына салыстырып тексеру жүргізу, өлшем құралдарын салыстырып тексерудің мерзімділігін белгілеу қағидалары және өлшем құралдарын салыстырып тексеру туралы сертификатының нысаны;
8. Өлшем құралдарын салыстырып тексерушілерді аттестаттаудан, қайта аттестаттаудан өткізу және олардың сертификаттарын кері қайтарып алу, сондай-ақ оларға қойылатын біліктілік талаптары қағидалары;
9. ГОСТ 8.010 "МӨЖ. Өлшемдерді орындау әдістемесі. Негізгі ережелер";
10. ГОСТ 8.315 "МӨЖ. Заттар мен материалдардың құрамы мен қасиеттерінің стандартты үлгілері. Негізгі ережелер";
11. ГОСТ ISO/IEC 17025 " МӨЖ. Сынау және калибрлеу зертханаларының құзыреттілігіне қойылатын жалпы талаптар";
12. ГОСТ ISO/IEC 17043 "МӨЖ. Сәйкестікті бағалау. Біліктілікті тексеруді жүргізуге қойылатын негізгі талаптар";
13. ҚР СТ 2.4 "ҚР МӨЖ. Өлшем құралдарын салыстырып тексеру Ұйымдастыру және өткізу тәртібі";
14. ҚР СТ 2.12 "ҚР МӨЖ. Қазақстан Республикасының калибрлеу жүйесі. Өлшем құралдарын калибрлеу. Ұйымдастыру және өткізу тәртібі";
15. ҚР СТ 2.18 "ҚР МӨЖ. Өлшемдерді орындау әдістемесі. Әзірлеу, метрологиялық аттестаттау, тіркеу және қолдану тәртібі";
16. ҚР СТ 2.38 "ҚР МӨЖ. Салыстырып тексерушілердің жұмыс орындарын аттестаттау";
17. ҚР СТ 2.40 "ҚР МӨЖ. Шетелдік метрологиялық ұйымдар жүргізетін өлшем құралдарын бастапқы салыстырып тексеру (калибрлеу) нәтижелерін тану тәртібі";
18. ҚР СТ 2.45 "ҚР МӨЖ. Метрология саласындағы персоналдың біліктілігі";
19. ҚР СТ 2.48 "ҚР МӨЖ. Салыстырып тексеру жұмыстарының құнын айқындау тәртібі. Өлшем құралдарын салыстырып тексеруге арналған уақыттың үлгілік нормалары";
20. ҚР СТ 2.237 "ҚР МӨЖ. Кәсіпорында, ұйымда өлшеу, бақылау және сынау жай-күйін талдау. Өткізу әдістемесі мен тәртібі";
21. ҚР СТ 2.430 "ҚР МӨЖ. Эталондар мен өлшем құралдарын калибрлеу әдістемесі. Әзірлеу, бекіту және қолдану тәртібі";
22. ҚР СТ 2.431 "ҚР МӨЖ. Шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарын, шама бірліктерінің эталондарын жасау, бекіту, тіркеу, салғастыру, калибрлеу, сақтау, қолдану, зерттеу, жетілдіру (жаңғырту) жəне шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарынан шама бірліктерінің мөлшерін беру тəртібі";
23. ҚР СТ 2.505 "ҚР МӨЖ. Өлшемдерді орындау әдістемелеріне құжаттарды құру, баяндау, ресімдеу және мазмұны".

СБШ шеңберіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6-7

Метрология жөніндегі инженер (Инженер-метролог)

4

Техник-метролог

12. Кәсіп карточкасы: "Техник-метролог" (Метрология жөніндегі техник")

Топ коды:

3111-3

Қызмет атауының коды:

3111-3-015

Кәсіптің атауы:

Метрология жөніндегі техник

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:


БТБА, БА және т.б. үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы.
Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 31 желтоқсанда № 22003 болып тіркелді.
79-параграф. Метрология жөніндегі техник

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі: арнаулы орта, орта кәсіптік білім

Мамандығы:
Стандарттау, метрология және сертификаттау (салалар бойынша), Метрология (салалар бойынша)

Біліктілік:
Техник-метролог

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

- I санатты метрология жөніндегі техник: тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, кәсіптік орта) білімі және II санатты техник лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 2 жыл;
- II санатты метрология жөніндегі техник: тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, кәсіптік орта) білімі және санаты жоқ техник лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 2 жыл;
- санаты жоқ метрология жөніндегі техник: жұмыс өтіліне талаптар қоймай, тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, кәсіптік орта) білімі.

Формалды емес және инфармалды біліммен байланыс:

"ӨҚ салыстырып тексерушілердің сертификаттарын аттестаттаудан өткізу, қайта аттестаттау және кері қайтарып алу қағидаларын, сондай-ақ оларға қойылатын біліктілік талаптарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2018 жылғы 27 желтоқсандағы № 935 бұйрығына сәйкес "өлшем құралдарын салыстырып тексеруші" біліктілігін алу мүмкіндігі

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3129-4-001 Метрология жөніндегі техник

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өлшеу жүргізу және техниканы техникалық және метрологиялық қызмет көрсетуге дайындау

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1.Метрологиялық бақылау
2.Өндірісті метрологиялық қамтамасыз ету

Қосымша еңбек функциялары:

1. ӨҚ салыстырып тексеруді/калибрлеуді жүзеге асыру ("өлшем құралдарын салыстырып тексеруші" біліктілігі болған кезде)
2. Қауіпсіздік техникасын сақтау

1-еңбек функциясы:
Метрологиялық бақылау



1-дағды:
ӨҚ және СЖ жай-күйін тексеру және қызмет көрсету жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру

Машық:
1. ӨҚ мен жабдықтардың жай-күйіне, оны монтаждау мен пайдалануға жүйелі түрде мониторинг жүргізу.
2. ӨҚ және СЖ өлшемдерін және сынақтарын орындау.
3. ӨҚ және СЖ қызмет көрсету, оларды метрологиялық қамтамасыз етуді ұйымдастыру және есептен шығару жөніндегі жұмыстарға қатысу.
4. ӨҚ мен жабдықтарды метрологиялық қамтамасыз етуді жүзеге асыру.

Білім:
1.Метрология және өлшем техникасының негіздері.
2.Еңбек заңнамасының негіздері.
3.ӨҚ техникалық сипаттамалары, конструктивтілік ерекшеліктері, мақсаттары мен қолдану қағидаттары.
4.Өлшемдерді орындау әдістері, техникалық құжаттаманы жасау тәртібі және рәсімдеу қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

2-дағды:
Өндірісті метрологиялық қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды ұйымдастыру

Машық:
1. ӨҚ салыстырып тексеруді және/немесе калибрлеуді жүргізу (өлшем түрлері бойынша "өлшем құралдарын салыстырып тексеруші" біліктілігі болған кезде).
2. ӨҚ пайдаланылуының дұрыстығына бақылауды жүзеге асыру.
3. ӨҚ сынау, метрологиялық аттестаттау, салыстырып тексеру/калибрлеу, СЖ аттестаттау жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыруға қатысу.
4. ӨҚ, олардың қозғалысы туралы жедел есеп жүргізу.
5. Өндірісті метрологиялық қамтамасыз ету жоспарларының орындалуы туралы есептерді дайындау үшін қажетті деректерді жүйелеу және өңдеу.

Білім:
1. "Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы" ҚР Заңы.
2.Нормативтік-құқықтық актілердің талаптары.
3. ӨҚ салыстырып тексеруге/калибрлеуге қойылатын талаптарды регламенттейтін өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы стандарттау жөніндегі құжаттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

2-еңбек функциясы:
Өндірісті метрологиялық қамтамасыз ету



1-дағды:
ӨҚ қабылдау және сынау бойынша жұмыстарды жүргізу

Машық:
1. ӨҚ мен жабдықтарды монтаждауға және іске қосуға қатысу.
2. Қабылдау сынақтарын өткізуге қатысу.
3. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы құжаттаманы, ӨҚ салыстырып тексеру/ калибрлеу әдістемесін әзірлеуге қатысу.

Білім:
1."Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы" ҚР Заңы.
2.ӨҚ салыстырып тексеруге/ калибрлеуге қойылатын талаптар
3.ӨҚ салыстырып тексеру/калибрлеу әдістемелерін әзірлеуге қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

Қосымша 1-еңбек функциясы:
ӨҚ салыстырып тексеруді/калибрлеуді жүзеге асыру ("өлшем түрлері бойынша өлшем құралдарын салыстырып тексеруші" біліктілігі болған кезде)

1-дағды:
Өлшем дәлдігін қамтамасыз ету бойынша жұмыстар жүргізу

Машықтар
1. ӨҚ салыстырып тексеруді және/немесе калибрлеуді жүргізу (өлшем түрлері бойынша "өлшем құралдарын салыстырып тексеруші" біліктілігі болған кезде).
2. ӨҚ және өлшем әдістерін таңдау бойынша жұмыс жүргізу.
3.  Жұмыс ӨҚ бақылауды және жаңартуды жүзеге асыру.

Білім
1.ҚР СТ 2.4 "ҚР МӨЖ. Өлшем құралдарын салыстырып тексеру. Ұйымдастыру және өткізу тәртібі".
2.Өлшем құралдарына салыстырып тексеру жүргізу, өлшем құралдарын салыстырып тексерудің мерзімділігін белгілеу қағидалары және өлшем құралдарын салыстырып тексеру туралы сертификатының нысаны;
3.Өлшем түрлері бойынша ӨҚ калибрлеуді жүргізу әдістері.
4.ҚР СТ 2.18 "ҚР МӨЖ. Өлшемдерді орындау әдістемесі. Әзірлеу, метрологиялық аттестаттау, тіркеу және қолдану тәртібі"
5.ӨҚ техникалық сипаттамалары, конструктивтілік ерекшеліктері, мақсаттары мен жұмыс қағидаттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

Қосымша 2-еңбек функциясы:
Қауіпсіздік техникасын сақтау

1-дағды:
Жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру

Машық:
1.Практикада қауіпсіздік талаптарын қолдану.
2.Жұмыс орнының қауіпсіздігін бағалауды және ықтимал тәуекелдерді анықтауды жүргізу.
3.Еңбекті қорғау және қауіпсіз жұмыс әдістері мәселелері бойынша қызметкерлерге нұсқама беру және оқыту.

Білім:
1.Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау техникасының талаптары
2.Жұмыс процестерін қауіпсіз ұйымдастыру қағидалары.
3. Белгілі бір саладағы немесе белгілі бір объектідегі жұмыстың ерекшелігі.
4. Тәуекелдерді бағалау және төтенше жағдайлардың алдын алу әдістері.
5. Қызметкерлерге нұсқама беру және оқыту тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Талап етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Оқуға және өзін-өзі дамыту қабілеті.
Командада және жетекшілікпен жұмыс істей білу.
Жауапкершілік
Жеделдік
Бейтараптылық.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
2. "Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
3. Өлшем құралдарына салыстырып тексеру жүргізу, өлшем құралдарын салыстырып тексерудің мерзімділігін белгілеу қағидалары және өлшем құралдарын салыстырып тексеру туралы сертификатының нысаны;
4. Өлшем құралдарын салыстырып тексерушілерді аттестаттаудан, қайта аттестаттаудан өткізу және олардың сертификаттарын кері қайтарып алу, сондай-ақ оларға қойылатын біліктілік талаптары қағидалары;
5. ГОСТ 8.010 "МӨЖ. Өлшемдерді орындау әдістемесі. Негізгі ережелер";
6. ҚР СТ 2.4 "ҚР МӨЖ. Өлшем құралдарын салыстырып тексеру Ұйымдастыру және өткізу тәртібі";
7. ҚР СТ 2.12 "ҚР МӨЖ. Қазақстан Республикасының калибрлеу жүйесі. Өлшем құралдарын калибрлеу. Ұйымдастыру және өткізу тәртібі";
8. ҚР СТ 2.18 "ҚР МӨЖ. Өлшемдерді орындау әдістемесі. Әзірлеу, метрологиялық аттестаттау, тіркеу және қолдану тәртібі";
9. ҚР СТ 2.430 "ҚР МӨЖ. Эталондар мен өлшем құралдарын калибрлеу әдістемесі. Әзірлеу, бекіту және қолдану тәртібі";
10. ҚР СТ 2.505 "ҚР МӨЖ. Өлшемдерді орындау әдістемелеріне құжаттарды құру, баяндау, ресімдеу және мазмұны".

СБШ шеңберіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Метрология жөніндегі маман

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      13. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің Техникалық реттеу және метрология комитеті

      Орындаушы:

      Устемиров М.М: +7 (717) 2749450, m.ustemirov@mti.gov.kz

      14. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      15. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес:

      16. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган:

      17. Сараптамалық кеңес:

      18. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: 2-нұсқа, 2025 ж

      19. Болжалды қайта қарау күні: 31.10.2028 ж.

Об утверждении профессиональных стандартов "Стандартизатор", "Метролог"

Приказ и.о. Министра торговли и интеграции Республики Казахстан от 23 июля 2025 года № 214-НҚ

      В соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить:

      1) профессиональный стандарт "Стандартизатор", согласно приложению 1 к настоящему приказу;

      2) профессиональный стандарт "Метролог", согласно приложению 2 к настоящему приказу.

      2. Комитету технического регулирования и метрологии Министерства торговли и интеграции Республики в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) направление копии настоящего приказа в республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" Министерства юстиции Республики Казахстан для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства торговли и интеграции Республики Казахстан после его официального опубликования.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра торговли и интеграции Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие со дня его подписания и подлежит официальному опубликованию.

      И.о. Министра А. Бижанова

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство труда и
социальной защиты населения
Республики Казахстан

  Приложение № 1
к приказу и.о. Министра
торговли и интеграции
Республики Казахстан
"Об утверждении
профессионального стандарта
"Стандартизатор""
от 23 июля 2025 года № 214-НҚ

Профессиональный стандарт: "Стандартизатор"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Стандартизатор" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии со статей 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" и предназначен для определения уровней квалификаций, необходимых для осуществления работниками в сфере стандартизации профессиональной деятельности, в том числе выполнения определенных трудовых функций, а также для применения при разработке образовательных программ организаций высшего, послевузовского, технического и профессионального образования.

      1. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      4) компетенция – способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию;

      5) профессия – род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его выполнения;

      6) профессиональная квалификация – степень профессиональной подготовки, характеризующая владение компетенциями, требуемыми для выполнения трудовых функций по профессии;

      7) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      8) актуализация документов по стандартизации – процесс поддержания документов по стандартизации в актуальном состоянии путем внесения в них принятых в установленном порядке изменений, информации о сроках их действия, пересмотре, об ограничении или отмене;

      9) гармонизация – деятельность по созданию условий для внедрения и использования в национальных интересах международных и региональных стандартов, отражающих новейшие достижения в науке и технике и определяющих современные требования к уровню качества и конкурентоспособности объектов стандартизации;

      10) документ по стандартизации – документ, устанавливающий нормы, правила, характеристики, принципы, касающиеся различных видов деятельности в сфере стандартизации или ее результатов;

      11) межгосударственный стандарт – региональный стандарт, принятый региональной организацией по стандартизации – Межгосударственным советом по стандартизации, метрологии и сертификации Содружества Независимых Государств;

      12) межгосударственный технический комитет по стандартизации – технический комитет, создаваемый в рамках Межгосударственного совета по стандартизации, метрологии и сертификации Содружества Независимых Государств, для осуществления деятельности в сфере межгосударственной стандартизации по закрепленным объектам стандартизации или направлениям деятельности;

      13) Международная организация по стандартизации – организация по стандартизации, членство в которой открыто для любой страны;

      14) международный стандарт – документ по стандартизации, принятый международной организацией по стандартизации, доступный широкому кругу пользователей;

      15) Национальный орган по стандартизации – государственное юридическое лицо, осуществляющее координацию работ по стандартизации согласно законодательству Республики Казахстан;

      16) национальный стандарт – документ по стандартизации, утвержденный уполномоченным органом, доступный широкому кругу пользователей;

      17) нормативный правовой акт – письменный официальный документ на бумажном носителе и идентичный ему электронный документ установленной формы, принятый на республиканском референдуме либо уполномоченным органом, устанавливающий нормы права, изменяющий, дополняющий, прекращающий или приостанавливающий их действие;

      18) нормативный технический документ – нормативный документ, содержащий технические и технологические нормы;

      20) объект стандартизации – продукция, процесс или услуга, подлежащие или подвергшиеся стандартизации;

      21) основополагающий национальный стандарт – документ по стандартизации, устанавливающий общие организационно-методические положения национальной системы стандартизации и имеющий широкую область применения или содержащий общие положения для определенной сферы стандартизации;

      22) региональная организация по стандартизации – организация по стандартизации, участие в деятельности которой открыто для одного региона: географического или экономического;

      23) региональный стандарт – документ по стандартизации, принятый региональной организацией по стандартизации;

      24) стандарт иностранного государства – документ по стандартизации, принятый национальным органом по стандартизации иностранного государства либо организацией иностранного государства;

      25) стандарт организации – документ по стандартизации, принятый организацией самостоятельно для реализации ее целей;

      26) стандартизация – деятельность, направленная на обеспечение безопасности и качества объектов стандартизации и достижение оптимальной степени упорядочения требований к объектам стандартизации посредством установления положений для всеобщего, многократного использования в отношении реально существующих и потенциальных задач;

      27) технический комитет по стандартизации – консультативно-совещательный орган, создаваемый в отраслях экономики на добровольной основе для осуществления деятельности в сфере стандартизации и участия в создании национальной, межгосударственной или международной системы стандартизации по закрепленным объектам стандартизации или направлениям деятельности;

      28) технический регламент – документ (нормативный правовой акт), устанавливающий обязательные для применения и исполнения требования к объектам технического регулирования (продукции, в том числе зданиям, строениям и сооружениям, процессам;

      29) технический эксперт по стандартизации – физическое лицо, участвующее в деятельности в сфере стандартизации, обладающее специальными знаниями в отношении объекта стандартизации и соответствующее характеристикам, установленным Законом Республики Казахстан "О стандартизации".

      *Термины и определения могут применяться в соответствии с законодательством в области технического регулирования и стандартизации Республики Казахстан.

      1. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      НД – нормативная документация;

      НПА - Нормативный правовой акт;

      ОРК - Отраслевая рамка квалификаций;

      НОС - Национальный орган по стандартизации;

      ТК - Технический комитет по стандартизации;

      ТР - Технический регламент;

      НРК – Национальная рамка квалификаций.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      2. Название профессионального стандарта: "Стандартизатор".

      3. Код профессионального стандарта:

      4. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      71.12.8 – Деятельность в области технического регулирования, стандартизации, метрологии и оценки соответствия.

      Краткое описание профессионального стандарта "Стандартизатор": определяет квалификационные требования и компетенции специалистов в области стандартизации при оказании профессиональных услуг (разработка, экспертиза, внедрение стандартов и рекомендаций в рамках технических комитетов и структурных подразделений предприятий в соответствии с законодательством Республики Казахстан) для решения широкого круга задач. Описывает знания, навыки, умения, трудовые функции и задачи техника по стандартизации, специалиста по стандартизации.

      С ростом уровня квалификации специалистов, каждый последующий уровень подразумевает выполнение функций предыдущего уровня и расширение их в соответствии с новыми компетенциями.

      5. Перечень карточек профессий:

      1) 2149-4-005 Специалист по стандартизации – 5-6 уровень ОРК;

      2) 3129-4-002 Техник по стандартизации – 4 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

8. Карточка профессии "Специалист по стандартизации":

Код группы:

2149-4-005

Код наименования занятия:

2149-4

Наименование профессии:

Специалист по стандартизации

Уровень квалификации по ОРК:

5-6-й уровень ОРК

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 31 декабря 2020 года № 22003.
Параграф ___________

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее вузовское (бакалавриат)

Специальность:
Стандартизация, метрология и сертификация (по отраслям), Стандартизация и сертификация (по отраслям)

Квалификация:
Бакалавр стандартизации, метрологии и сертификации (по отраслям), бакалавр стандартизации и сертификации (по отраслям)

Требования к опыту работы:

Специалист по стандартизации I категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в должности специалиста по стандартизации II категории не менее 2 лет.
Специалист по стандартизации II категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в должности специалиста по стандартизации без категории не менее 3 лет.
Специалист по стандартизации: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров без предъявления требований к стажу работы или техническое и профессиональное, после среднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы в должности техника I категории не менее 3 лет.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Возможность получения квалификации "технический эксперт по стандартизации" в соответствии законом РК "О стандартизации"

Другие возможные наименования профессии:

Эксперт по стандартизации

Основная цель деятельности:

Оказание профессиональных услуг в области стандартизации.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1.Участие в разработке и актуализации документов по стандартизации согласно отраслевой специализации.
2.Участие в работе национального и (или) межгосударственного технического комитета и (или) международного технического комитета по стандартизации согласно отраслевой специализации.
3.Проведение консультаций и иной разъяснительной работы по применению и содержанию документов по стандартизации согласно отраслевой специализации.

Дополнительная трудовая функция:

1. Подготовка статей, отчетов, содержание которых относится к различным аспектам стандартизации.
2. Соблюдение техники безопасности

Трудовая функция 1:
Участие в работах по разработке и актуализации документов по стандартизации согласно отраслевой специализации

Навык 1:
Разработка национального плана стандартизации и работы по межгосударственной стандартизации

Умения:
1.Анализировать и систематизировать информацию по объектам стандартизации, полученную из различных источников.
2.Делать выводы о целесообразности разработки стандартов.
3.Определять международные, региональные стандарты или стандарты иностранных государств, или другие документы по стандартизации, на основе которых будет осуществляться разработка стандартов.
4.Подготавливать предложения-заявки и техническое обоснование на разработку стандартов.
5.Согласовывать необходимость включения в план с заинтересованными организациями.
6.Работать с электронными базами данных и с интерфейсом электронных систем по планированию стандартизации (национальной, межгосударственной, международной).
7.Комплектование фонда документов по стандартизации и обеспечение подразделений организации документами по стандартизации;
8.Вести справочно-информационный ресурс (фонд документов, реестр) по стандартизации в соответствии с требованиями локальных нормативных актов организации, в том числе в электронном виде;
9.Определять объект стандартизации;
10.Определять метод стандартизации.


Знания:
1.Основополагающих национальных стандартов системы стандартизации Республики Казахстан и межгосударственных стандартов.
2.Правил формирования национального плана стандартизации.
3.Правил включения в план межгосударственной стандартизации.
4.Приоритетных направлений, предусмотренных в государственных и отраслевых программах развития, программами межгосударственной стандартизации, актуализации документов по стандартизации к техническим регламентам.
5. Программ работ по межгосударственной стандартизации и разработки межгосударственных стандартов, обеспечивающих выполнение требований ТР.
6.Функционала и программного обеспечения интерфейсов электронных систем по базам стандартов и планированию разработки стандартов (национальных, межгосударственных, международных).

Возможность признания навыка:

Не требуется

Навык 2:
Разработка документов по стандартизации

Умения:
1.Подготавливать техническое обоснование или расчет экономической эффективности от разработки.
2.Составлять техническое задание на разработку, определять сроки и этапы разработки.
3.Давать характеристику объекту стандартизации.
4.Определять взаимосвязь проекта стандарта с НПА, ТР, документами по стандартизации.
5.Подготавливать пояснительную записку, уведомления о разработке проекта стандарта или изменений к нему.
6.Определять перечень заинтересованных субъектов для рассылки проекта стандарта.
7.Организовывать техническое обсуждение проекта стандарта на площадке профильного ТК или НОС.
8.Подготавливать сводку отзывов по итогам согласования проекта стандарта или изменений к нему
9.Определять перечень документов по стандартизации для использования при разработке
10.Обосновывать количественные и качественные требования к ресурсам, необходимым для разработки.
11.Оформлять проект стандарта или изменений к нему
12.Формировать окончательную редакцию проекта.

Знания:
1.Законодательства Республики Казахстан в сфере технического регулирования и стандартизации.
2.Основополагающих национальных стандартов системы стандартизации Республики Казахстан.
3.Межгосударственных стандартов, входящих в комплекс "Межгосударственная система стандартизации".
4.Правил и рекомендаций национальной и межгосударственной стандартизации.
5.Стандартов на продукцию, процессы, услуги в соответствующей области стандартизации.
6.Основных понятий, терминов и определений в области стандартизации и смежных областях.
7.Порядка разработки, согласования, внесения изменений, пересмотра, применения национальных стандартов.
8.Требований к построению, изложению, оформлению и содержанию стандартов.
9.Порядка разработки, внесения изменений, пересмотра международных стандартов.
10.Технологических и технических особенностей производства, показателей качества сырья, материалов, готовой продукции или услуг, являющихся объектом разрабатываемого стандарта.
11.Основных требований и условий по защите авторских прав на документы по стандартизации.
12.Общетехнических систем стандартов, устанавливающих правила разработки и постановки продукции на производство, охраны труда и окружающей среды применительно к своей области деятельности.

Возможность признания навыка:

Не требуется



Навык 3:
Внесение на утверждение документа по стандартизации

Умения:
1.Формировать дело стандарта.
2.Осуществлять доработку проекта стандарта по результатам экспертизы (для национальных стандартов).
3.Осуществлять подготовку к вынесению стандарта на рассмотрение научно-технического совета НОС и научно-технической комиссии по стандартизации уполномоченного органа (для национальных стандартов).
4.Осуществлять доработку стандарта по замечаниям научно-технического совета и научно-технической комиссии (для национальных стандартов).
5.Подготавливать предложения по дате введения в действие, сроку действия и сроку пересмотра утверждаемого стандарта.
6.Определять необходимость внесения изменений во взаимосвязанные документы по стандартизации, их пересмотру или отмене в связи с введением в действие разработанного стандарта.
7.Осуществлять сдачу дела стандарта на государственную регистрацию (для национальных стандартов).

Знания:
1.Законодательства Республики Казахстан в сфере технического регулирования и стандартизации.
2.Правил и рекомендаций национальной и межгосударственной стандартизации.
3.Порядка формирования дела стандарта, этапов согласования и утверждения.
4.Порядка архивирования, оцифровки и каталогизации дел стандартов.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Трудовая функция 2:
Участие в работе национального и (или) межгосударственного технического комитета и (или) международного технического комитета по стандартизации
согласно отраслевой специализации

Навык 1:
Проводить работы в рамках национального и (или) межгосударственного технического комитета по стандартизации и (или) международного технического комитета по стандартизации

Умения:
11. Формировать предложения по созданию ТК.
2. Формировать заявки на вступление в ТК.
3. Осуществлять ведение секретариата ТК (при необходимости).
4. Участвовать в рассмотрении проектов стандартов.
5. Взаимодействовать с секретариатом ТК.
6. Организовывать обсуждение результатов мониторинга национальных стандартов, закрепленных за ТК.
7.Организовывать публичное обсуждение проектов стандартов, разрабатываемых в рамках ТК.
8.Работать с электронными базами данных и с интерфейсом электронных систем технических комитетов (национальных, межгосударственных, международных).


Знания:
1.Законодательства Республики Казахстан в сфере технического регулирования и стандартизации.
2.Основополагающих национальных стандартов системы стандартизации Республики Казахстан.
3.Порядка создания и работы национальных ТК, межгосударственных ТК и ТК международных организаций по стандартизации.
4.Действующих национальных, межгосударственных и международных технических комитетов по стандартизации.
5.Целей, задач, области деятельности и объектов стандартизации профильных ТК.
6.Функционала и программного обеспечения интерфейсов электронных систем технических комитетов (национальных, межгосударственных, международных).

Возможность признания навыка:

Не требуется

Навык 2:
Участие в мониторинге в сфере стандартизации по закрепленным объектам стандартизации

Умения:
1.Анализировать научно-технический уровень национальных стандартов по закрепленным объектам.
2. Анализировать соответствие национальных стандартов действующим техническим регламентам.
3. Анализировать обеспеченность отрасли национальными стандартами.
4. Определять соответствие норм действующих стандартов уровню развития науки, техники и технологий, потребностям экономики, потребителей
5. Оценивать соответствие показателей и расчетных величин, установленных в национальном стандарте, допускаемым нормированным значениям показателей, установленных в технических регламентах.
6. Оценивать полноту и правильность реализации требований технических регламентов в национальном стандарте.
7. Проверять соответствие применяемых в национальном стандарте терминов и определений, показателей и измеряемых величин ТР.
8. Выявлять дублирование с действующими национальными и межгосударственными стандартами.
9. Подготавливать предложения по результатам мониторинга.

Знания:
1.Основополагающих национальных стандартов, стандартов по закрепленным объектам стандартизации.
2.Передовых отечественных и зарубежных технологий производства аналогичных объектов стандартизации
3.Правил формирования перечней стандартов к техническим регламентам
4.Области применения, требований ТР, распространяющихся на соответствующие объекты.
5.Перечней объектов, продукции, услуг, на которые распространяются требования ТР.
6.Порядка проведения мониторинга документов по стандартизации и оформления его результатов.
7.Действующих национальных, межгосударственных, региональных и международных стандартов, стандартов иностранных государств к рассматриваемым объектам стандартизации.
8.Информационных ресурсов для поиска и приобретения стандартов по закрепленным объектам стандартизации.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Трудовая функция 3:
Проведение консультаций и иной разъяснительной работы по применению и содержанию документов по стандартизации
согласно отраслевой специализации

Навык 1:
Консультирование и разъяснительная работа по вопросам стандартизации

Умения:
1.Предоставлять содержательную и релевантную информацию по вопросам в рамках консультирования.
2.Внимательно выслушивать собеседника и правильно определять задачу консультирования.
3.Поддерживать актуальность своих знаний.
4.Самостоятельно повышать уровень знаний в области методологии стандартизации, в том числе путем рассмотрения периодических изданий, публикуемых в области стандартизации.

Знания:
1. Законодательства Республики Казахстан в сфере технического регулирования и стандартизации.
2. Основных целей, задач и принципов технического регулирования и стандартизации.
3. Особенностей проведения работ по стандартизации, требований к объектам стандартизации в рассматриваемой отрасли деятельности.
4. Основополагающих национальных и межгосударственных стандартов;
5. Общетехнических систем стандартов, устанавливающих правила разработки и постановки продукции на производство, охраны труда и окружающей среды применительно к своей области деятельности.
6. Действующих национальных, межгосударственных и международных стандартов по рассматриваемым объектам и аспектам стандартизации.
7. Порядка применения международных, региональных стандартов и стандартов иностранных государств.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Трудовая функция 4: Участие в работах по разработке конструкторской документации (КД) и(или) технологической документации (ТД).

Навык 1:
1. Проводить работы по рассмотрению и согласованию проектов стандартов (технических условий) на продукцию.
2. Проводить нормоконтроль КД и ТД на предмет соблюдения стандартов Единой системы конструкторской документации и Единой системы технологической документации.
3. Проводить нормоконтроль технической документации сторонних организаций.

Умения:
1. Проверять КД и ТД согласно установленным требованиям в сфере стандартизации.
2. Разрабатывать проекты стандартов организации (технические условия) на продукцию.

Знания:
1. Порядок проведения нормоконтроля КД и ТД, выполняемых на всех стадиях разработки.
2. Порядок разработки и согласования нормативных технических документов (инструкции, программы и методики испытаний, эксплуатационные и ремонтные документы, чертежи сборочные и общих видов, чертежи деталей, схемы и др.).

Дополнительная трудовая функция 1:
Подготовка статей, отчетов, содержание которых относится к различным аспектам стандартизации

Навык 1:
Подготовка публикаций по вопросам стандартизации

Умения:
1.Владеть содержанием необходимой документации, использовать в работе ТР, НТД, документы по стандартизации.
2.Осуществлять сбор, анализ и систематизацию информации.
3.Оформлять письменные работы и документы в соответствии с установленными требованиями.

Знания:
1. Теоретических и практических аспектов по рассматриваемым вопросам в сфере стандартизации.
2. Международного опыта, научных исследований и публикаций по рассматриваемым вопросам в сфере стандартизации.
3. Требований к содержанию и оформлению научных работ и публикаций.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Дополнительная трудовая функция 2:
Соблюдение техники безопасности

Навык 1:
Организация безопасного проведения работ

Умения:
1.Применять на практике требования техники безопасности.
2.Проводить оценку безопасности рабочего места и выявлять потенциальные риски.
3.Проводить инструктаж и обучение работников по вопросам охраны труда и безопасных методов работы.

Знания:
1.Требований техники безопасности и охраны труда
2.Правил безопасной организации рабочих процессов.
3. Специфика работы в конкретной отрасли или на конкретном объекте.
4. Методы оценки рисков и предотвращения аварийных ситуаций.
5. Порядок проведения инструктажей и обучения работников.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельная разработка и выдвижение различных вариантов решения профессиональных задач с применением теоретических и практических знаний. Объективность.
Коммуникабельность,
умение работать в коллективе.
Аналитическое мышление.
Способность к анализу и синтезу, критическому мышлению.
Ответственность.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. Закон Республики Казахстан от 5 октября 2018 года № 183-VІ ЗРК "О стандартизации".
2. Порядок разработки, принятия, изменений и отмены технических регламентов Евразийского экономического союза (Решение Совета ЕЭК № 48 от 20 июня 2012 г.).
3. Рекомендации по содержанию и типовой структуре технического регламента Евразийского экономического союза (Решение Совета ЕЭК № 50 от 21 августа 2015 г.).
4. Порядок разработки и принятия перечней международных и региональных (межгосударственных) стандартов, а в случае их отсутствия − национальных (государственных) стандартов, в результате применения которых на добровольной основе обеспечивается соблюдение требований технического регламента Евразийского экономического союза, и перечней международных и региональных (межгосударственных) стандартов, а в случае их отсутствия – национальных (государственных) стандартов, содержащих правила и методы исследований (испытаний) и измерений, в том числе правила отбора образцов, необходимые для применения и исполнения требований технического регламента Евразийского экономического союза и осуществления оценки соответствия объектов технического регулирования (Решение Совета ЕЭК от 18 октября 2016 года № 161).
5. Приказ Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 12 декабря 2018 года № 870 "Об утверждении Правил применения международных, региональных стандартов (в том числе согласования, введения в действие и отмены на территории Республики Казахстан межгосударственных стандартов) и стандартов иностранных государств, классификаторов технико-экономической информации международных организаций по стандартизации, классификаторов технико-экономической информации, правил и рекомендаций по стандартизации региональных организаций по стандартизации, классификаторов технико-экономической информации, правил, норм и рекомендаций по стандартизации иностранных государств".
6. Приказ Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 26 декабря 2018 года № 918 "Об утверждении Правил разработки, согласования, экспертизы, утверждения, регистрации, учета, изменения, пересмотра, отмены и введения в действие национальных стандартов (за исключением военных национальных стандартов), национальных классификаторов технико-экономической информации и рекомендаций по стандартизации".
7. Приказ Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 7 декабря 2018 года № 862 "Об утверждении Правил разработки национального плана стандартизации"
8. Приказ Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 26 декабря 2018 года № 919 "Об утверждении Правил создания, работы и ликвидации технических комитетов по стандартизации".
9. СТ РК 1.1-2019 Национальная система стандартизации Республики Казахстан. Стандартизация. Термины и определения.
10. СТ РК 1.2-2021 Национальная система стандартизации Республики Казахстан. Порядок разработки документов по стандартизации.
11. СТ РК 1.5-2019 "Общие требования к построению, изложению, оформлению и содержанию национальных стандартов и рекомендаций по стандартизации".
12. СТ РК 1.7-2020 Национальный план стандартизации Республики Казахстан. Порядок разработки, согласования, утверждения, внесения изменений и (или) дополнений".
13. СТ РК 1.9-2019 "Национальная система стандартизации Республики Казахстан. Общие требования к применению международных, региональных стандартов и стандартов иностранных государств на территории Республики Казахстан";
14. СТ РК 1.10-2013 Государственная система технического регулирования Республики Казахстан. Каталогизация продукции. Основные положения.
15. СТ РК 1.12-2015 "Государственная система технического регулирования Республики Казахстан. Документы текстовые требования к оформлению".
16. СТ РК 1.15-2019 "Национальная система стандартизации Республики Казахстан. Технические комитеты по стандартизации. Порядок создания и деятельности".
17. СТ РК 1.22-2021 "Дело документа по стандартизации Порядок формирования и сдачи в единый государственный фонд нормативных технических документов.
18. СТ РК 1.23-2021 "Национальная система стандартизации Республики Казахстан. Порядок проведения работ по межгосударственной стандартизации в Республике Казахстан";
19. СТ РК 1.33-2019 Национальная система стандартизации Республики Казахстан. Порядок проведения экспертизы документов по стандартизации.
20. СТ РК 1.37-2013 Государственная система технического регулирования Республики Казахстан. Фонды нормативных технических документов. Порядок организации работ по информационному и нормативному обеспечению на предприятиях и в организациях".
21. СТ РК 1.48-2010 Государственная система технического регулирования Республики Казахстан. Порядок внесения изменений в стандарты.
22. СТ РК 1.62-2019 Национальная система стандартизации Республики Казахстан. Порядок проведения мониторинга в сфере стандартизации.
23. ГОСТ 1.2-2015 "Международная система стандартизации. Стандарты межгосударственные, правила и рекомендации по межгосударственной стандартизации. Правила разработки, принятия, обновления и отмены"
24. ГОСТ 1.3-2014 "Межгосударственная система стандартизации. Стандарты межгосударственные. Правила разработки на основе международных и региональных стандартов".
25. ГОСТ 1.5-2001 "Межгосударственная система стандартизации. Стандарты межгосударственные, правила и рекомендации по межгосударственной стандартизации. Общие требования к построению, изложению, оформлению, содержанию и обозначению"
26. ГОСТ 1.4-2020 "Межгосударственная система стандартизации. Межгосударственные технические комитеты по стандартизации. Правила создания и деятельности".
27. ГОСТ 2.105-95 "Единая система конструкторской документации. Общие требования к текстовым документам".
28. ГОСТ 3.1116-2011 "Единая система технологической документации. Нормоконтроль".
29. ГОСТ 21.002-2014 "Система проектной документации для строительства. Нормоконтроль проектной и рабочей документации".
30. ГОСТ 2.111-2013 "Единая система конструкторской документации. Нормоконтроль".
31. ГОСТ 3.1116-2011 "Единая система технологической документации. Нормоконтроль".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6-7

Инженер по метрологии (Инженер-метролог)

4

Техник-метролог

12. Карточка профессии "Техник по стандартизации"):

Код группы:

3129-4-002

Код наименования занятия:

3129-4

Наименование профессии:

Техник по стандартизации

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др. типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 31 декабря 2020 года № 22003.
Параграф 100. Техник по стандартизации

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: среднее специальное, среднее профессиональное образование

Специальность:
Стандартизация, метрология и сертификация (по отраслям), Стандартизация и сертификация (по отраслям)

Квалификация:
Техник по стандартизации

Требования к опыту работы:

Техник по стандартизации II категории: техническое и профессиональное, после среднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы в должности техника без категории или иных должностях, замещаемых специалистами со средним профессиональным образованием не менее 2 лет.
Техник по стандартизации без категории: техническое и профессиональное, после среднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) без предъявления требований к стажу работы.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Возможность получения квалификации "технический эксперт по стандартизации" в соответствии законом РК "О стандартизации"

Другие возможные наименования профессии:

Техник-стандартизатор

Основная цель деятельности:

Оказание профессиональных услуг в сфере стандартизации

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Участие в разработке документов по стандартизации согласно отраслевой специализации.
2. Участие в работе национального и (или) межгосударственного технического комитета и (или) международного технического комитета по стандартизации согласно отраслевой специализации.
3. Участие в рассмотрении и согласовании проектов национальных, межгосударственных и международных стандартов.
4. Участие в техническом обсуждении проектов национальных стандартов на площадке технических комитетов по стандартизации.

Дополнительные трудовые функции:

1 Подготовка статей, отчетов, содержание которых относится к различным аспектам стандартизации.
2. Соблюдение техники безопасности

Трудовая функция 1:
Участие в работах по разработке и актуализации документов по стандартизации согласно отраслевой специализации


Умения:
1. Анализировать и систематизировать информацию по объектам стандартизации, полученную из различных источников.
2. Делать выводы о целесообразности разработки стандартов.
3. Определять международные, региональные стандарты или стандарты иностранных государств или другие документы по стандартизации, на основе которых будет осуществляться разработка стандартов.
4. Подготавливать предложения-заявки, пояснительную записку с техническим обоснованием разработки.
5. Составлять техническое задание на разработку, определять сроки и этапы разработки.
6. Давать характеристику объекту стандартизации.
7. Определять взаимосвязь проекта стандарта с НПА, ТР, документами по стандартизации.
8. Подготавливать уведомления о разработке проекта стандарта или изменений к нему.
9. Уметь разрабатывать проекты документов по стандартизации согласно установленным требованиям в сфере стандартизации.

Навык 1:
Разработка и актуализация документов по стандартизации


Знания:
1.Законодательства Республики Казахстан в сфере стандартизации.
2.Основополагающих национальных и межгосударственных стандартов.
3.Приоритетных направлений, предусмотренных в государственных и отраслевых программах развития, программами межгосударственной стандартизации, актуализации документов по стандартизации к техническим регламентам.
4.Программ работ по межгосударственной стандартизации и разработки межгосударственных стандартов, обеспечивающих выполнение ТР.
5.Функционала и программного обеспечения интерфейсов электронных систем по базам стандартов и планированию разработки стандартов (национальных, межгосударственных, международных).
6.Правил разработки, согласования, экспертизы, утверждения, регистрации, учета, изменения, пересмотра, отмены и введения в действие национальных стандартов (за исключением военных национальных стандартов), национальных классификаторов технико-экономической информации и рекомендаций по стандартизации.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Навык 2:
Подготовка к
утверждению документа по стандартизации

Умения:
1. Формировать дело стандарта.
2. Осуществлять доработку проекта стандарта по результатам экспертизы (для национальных стандартов).
3. Осуществлять подготовку к вынесению стандарта на рассмотрение научно-технического совета НОС.
4. Осуществлять доработку стандарта по замечаниям научно-технического совета.
5. Подготавливать предложения по дате введения в действие, сроку действия и сроку пересмотра утверждаемого стандарта.
6. Осуществлять сдачу дела стандарта на государственную регистрацию (для национальных стандартов).

Знания:
1. Законодательства Республики Казахстан в области технического регулирования и сфере стандартизации.
2. Порядка формирования дела стандарта, этапов согласования и утверждения.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Трудовая функция 2:
Участие в работе национального и (или) межгосударственного технического комитета и (или) международного технического комитета по стандартизации


Умения:
1.Формировать предложения по созданию ТК.
2.Формировать заявки на вступление в ТК.
3.Формировать состав ТК.
4.Осуществлять ведение секретариата ТК (при необходимости).
5.Участвовать в рассмотрении проектов стандартов.
6.Взаимодействовать с секретариатом ТК.
7.Организовывать мониторинг национальных стандартов, закрепленных за ТК.
8.Организовывать публичное обсуждение проектов стандартов, разрабатываемых в рамках ТК.
9.Организовывать проведение технического обсуждения проектов национальных стандартов в рамках ТК.

Навык 1:
Проводить работы в рамках национального и (или) межгосударственного технического комитета по стандартизации и (или) международного технического комитета по стандартизации


Знания:
1. Законодательства Республики Казахстан в области технического регулирования и сфере стандартизации.
2. Основополагающих национальных стандартов.
3. Порядка создания и работы национальных ТК, межгосударственных ТК и ТК международных организаций по стандартизации.
4. Целей, задач, области деятельности и объектов стандартизации профильных ТК.
5. Функционала и программного обеспечения интерфейсов электронных систем технических комитетов (национальных, межгосударственных, международных).

Возможность признания навыка:

Не требуется

Трудовая функция 3:
Участие в рассмотрении и согласовании проектов национальных, межгосударственных и международных стандартов.

Навык 1:
Проводить работы по рассмотрению и согласованию проектов национальных, межгосударственных и международных стандартов.

Умения:
1. Анализировать технические требования, установленные в проектах национальных, межгосударственных и международных стандартов на соответствие отраслевому законодательству Республики Казахстан.
2. Проводить анализ требований проектов национальных, межгосударственных и международных стандартов с действующими документами по стандартизации.
3. Проводить анализ нормативных ссылок, приведенных в проектах национальных, межгосударственных и международных стандартах.

Знания:
1. Законодательства Республики Казахстан в области технического регулирования и сфере стандартизации.
2. Иностранного языка, на котором представлен на рассмотрение проект международного стандарта.
3. Основных целей, задач и принципов технического регулирования и стандартизации.
4. Основополагающих национальных и межгосударственных стандартов;
5. Требований действующего отраслевого законодательства.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Трудовая функция 4:
Участие в техническом обсуждении проектов национальных стандартов на площадке технических комитетов по стандартизации

Навык 1:
Рассмотрение проектов стандартов, поступивших на техническое обсуждение в ТК

Умения:
1. Анализировать устанавливаемую стандартом терминологию, ее применимость в Казахстане.
2. Участвовать в определении технической готовности РК к внедрению стандарта (наличие испытательной базы, лабораторий и т.д.).
3. Проверять на дублирование технических требований с действующими стандартами.
4. Участвовать в анализе соответствия законодательству технической части стандарта (Законы, НПА, ТР ЕАЭС, ТР ТС).
5. Участвовать в анализе на наличие научных исследований (для стандартов, разрабатываемых впервые).

Знания:
1.Законодательных и нормативных правовых актов, документов по стандартизации, правил, методических материалов о порядке разработки, оформления, утверждения и внедрения документов по стандартизации.
2.Основополагающих национальных стандартов, стандартов по закрепленным объектам стандартизации.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Дополнительная трудовая функция 1:
Подготовка статей, отчетов, содержание которых относится к различным аспектам стандартизации.

Навык 1:
Подготовка публикаций по вопросам стандартизации

Умения:
1.Знакомиться с необходимой документацией, использовать в работе ТР, НТД, документы по стандартизации.
2.Осуществлять сбор, анализ и систематизацию информации.
3.Оформлять письменные работы и документы в соответствии с установленными требованиями.

Знания:
1.Теоретических и практических аспектов по рассматриваемым вопросам в сфере стандартизации.
2.Международного опыта, научных исследований и публикаций по рассматриваемым вопросам в сфере стандартизации.
3.Требований к содержанию и оформлению научных работ и публикаций.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Дополнительная трудовая функция 2:
Соблюдение техники безопасности

Навык 1:
Организация безопасного проведения работ

Умения:
1. Применять на практике требования техники безопасности.
2. Проводить оценку безопасности рабочего места и выявлять потенциальные риски.
3. Проводить инструктаж и обучение работников по вопросам охраны труда и безопасных методов работы.

Знания:
1. Требований техники безопасности и охраны труда
2. Правил безопасной организации рабочих процессов.
3. Специфика работы в конкретной отрасли или на конкретном объекте.
4. Методы оценки рисков и предотвращения аварийных ситуаций.
5. Порядок проведения инструктажей и обучения работников.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельная разработка и выдвижение различных вариантов решения профессиональных задач с применением теоретических и практических знаний.
Объективность.
Коммуникабельность.
Умение работать в коллективе.
Аналитическое мышление, способность к анализу и синтезу, критическому мышлению.
Ответственность.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. Закон Республики Казахстан от 5 октября 2018 года № 183-VІ ЗРК "О стандартизации".
2. Порядок разработки, принятия, изменений и отмены технических регламентов Евразийского экономического союза (Решение Совета ЕЭК № 48 от 20 июня 2012 г.).
3. Рекомендации по содержанию и типовой структуре технического регламента Евразийского экономического союза (Решение Совета ЕЭК №50 от 21 августа 2015 г.).
4. Порядок разработки и принятия перечней международных и региональных (межгосударственных) стандартов, а в случае их отсутствия − национальных (государственных) стандартов, в результате применения которых на добровольной основе обеспечивается соблюдение требований технического регламента Евразийского экономического союза, и перечней международных и региональных (межгосударственных) стандартов, а в случае их отсутствия – национальных (государственных) стандартов, содержащих правила и методы исследований (испытаний) и измерений, в том числе правила отбора образцов, необходимые для применения и исполнения требований технического регламента Евразийского экономического союза и осуществления оценки соответствия объектов технического регулирования (Решение Совета ЕЭК от 18 октября 2016 года № 161).
5. Приказ Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 12 декабря 2018 года № 870 "Об утверждении Правил применения международных, региональных стандартов (в том числе согласования, введения в действие и отмены на территории Республики Казахстан межгосударственных стандартов) и стандартов иностранных государств, классификаторов технико-экономической информации международных организаций по стандартизации, классификаторов технико-экономической информации, правил и рекомендаций по стандартизации региональных организаций по стандартизации, классификаторов технико-экономической информации, правил, норм и рекомендаций по стандартизации иностранных государств".
6. Приказ Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 26 декабря 2018 года № 918 "Об утверждении Правил разработки, согласования, экспертизы, утверждения, регистрации, учета, изменения, пересмотра, отмены и введения в действие национальных стандартов (за исключением военных национальных стандартов), национальных классификаторов технико-экономической информации и рекомендаций по стандартизации".
7. Приказ Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 7 декабря 2018 года № 862 "Об утверждении Правил разработки национального плана стандартизации"
8. Приказ Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 26 декабря 2018 года № 919 "Об утверждении Правил создания, работы и ликвидации технических комитетов по стандартизации".
9. СТ РК 1.1-2019 Национальная система стандартизации Республики Казахстан. Стандартизация. Термины и определения.
10. СТ РК 1.2-2021 Национальная система стандартизации Республики Казахстан. Порядок разработки документов по стандартизации.
11. СТ РК 1.5-2019 "Общие требования к построению, изложению, оформлению и содержанию национальных стандартов и рекомендаций по стандартизации".
12. СТ РК 1.7-2020 Национальный план стандартизации Республики Казахстан. Порядок разработки, согласования, утверждения, внесения изменений и (или) дополнений".
13. СТ РК 1.9-2019 "Национальная система стандартизации Республики Казахстан. Общие требования к применению международных, региональных стандартов и стандартов иностранных государств на территории Республики Казахстан";
14. СТ РК 1.10-2013 Государственная система технического регулирования Республики Казахстан. Каталогизация продукции. Основные положения.
15. СТ РК 1.12-2015 "Государственная система технического регулирования Республики Казахстан. Документы текстовые требования к оформлению".
16. СТ РК 1.15-2019 "Национальная система стандартизации Республики Казахстан. Технические комитеты по стандартизации. Порядок создания и деятельности".
17. СТ РК 1.22-2021 "Дело документа по стандартизации Порядок формирования и сдачи в единый государственный фонд нормативных технических документов.
18. СТ РК 1.23-2021 "Национальная система стандартизации Республики Казахстан. Порядок проведения работ по межгосударственной стандартизации в Республике Казахстан";
19. СТ РК 1.33-2019 Национальная система стандартизации Республики Казахстан. Порядок проведения экспертизы документов по стандартизации.
20. СТ РК 1.37-2013 Государственная система технического регулирования Республики Казахстан. Фонды нормативных технических документов. Порядок организации работ по информационному и нормативному обеспечению на предприятиях и в организациях".
21. СТ РК 1.48-2010 Государственная система технического регулирования Республики Казахстан. Порядок внесения изменений в стандарты.
22. СТ РК 1.62-2019 Национальная система стандартизации Республики Казахстан. Порядок проведения мониторинга в сфере стандартизации.
23. ГОСТ 1.2-2015 "Международная система стандартизации. Стандарты межгосударственные, правила и рекомендации по межгосударственной стандартизации. Правила разработки, принятия, обновления и отмены"
24. ГОСТ 1.3-2014 "Межгосударственная система стандартизации. Стандарты межгосударственные. Правила разработки на основе международных и региональных стандартов".
25. ГОСТ 1.5-2001 "Межгосударственная система стандартизации. Стандарты межгосударственные, правила и рекомендации по межгосударственной стандартизации. Общие требования к построению, изложению, оформлению, содержанию и обозначению"
26. ГОСТ 1.4-2020 "Межгосударственная система стандартизации. Межгосударственные технические комитеты по стандартизации. Правила создания и деятельности".
27. ГОСТ 2.105-95 "Единая система конструкторской документации. Общие требования к текстовым документам".
28. ГОСТ 3.1116-2011 "Единая система технологической документации. Нормоконтроль".
29. ГОСТ 21.002-2014 "Система проектной документации для строительства. Нормоконтроль проектной и рабочей документации".
30. ГОСТ 2.111-2013 "Единая система конструкторской документации. Нормоконтроль".
31. ГОСТ 3.1116-2011 "Единая система технологической документации. Нормоконтроль".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Специалист по стандартизации

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      13. Наименование государственного органа:

      Комитет технического регулирования и метрологии Министерства торговли и интеграции Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Казбек Нурбек Даниярулы - руководитель Управления стандартизации и страны происхождения товаров КТРМ МТИ РК, 8 (7172) 74-92-24, n.kazbek@mti.gov.kz

      14. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      15. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям:

      16. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      17. Экспертный совет:

      18. Номер версии и год выпуска: версия 2, 2025 г.

      19. Дата ориентировочного пересмотра: 31.10.2028 г.

  Приложение № 2
к приказу и.о. Министра
торговли и интеграции
Республики Казахстан
"Об утверждении
профессионального стандарта
"Метролог""
от 23 июля 2025 года № 214-НҚ

Профессиональный стандарт: "Метролог"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Метролог" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии со статей 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" и предназначен для определения уровней квалификаций, необходимых для осуществления работниками в области метрологии профессиональной деятельности, в том числе выполнения определенных трудовых функций, а также для применения при разработке образовательных программ организаций высшего, послевузовского, технического и профессионального образования.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      4) компетенция – способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию;

      5) профессия – род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его выполнения;

      6) профессиональная квалификация – степень профессиональной подготовки, характеризующая владение компетенциями, требуемыми для выполнения трудовых функций по профессии;

      7) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      8) аккредитация – процедура официального признания органом по аккредитации компетентности заявителя выполнять работы в определенной области оценки соответствия;

      9) единица величины – величина фиксированного размера, которой условно присвоено числовое значение, равное единице, и которая применяется для количественного выражения однородных с ней величин;

      10) единство измерений – состояние измерений, при котором результаты этих измерений выражены в допущенных к применению единицах величин, а показатели точности измерений не выходят за установленные границы;

      11) измерение – процесс экспериментального получения одного или более количественных значений величины, которые могут быть обоснованно приписаны величине;

      12) поверочная/калибровочная лаборатория – юридическое лицо или структурное подразделение юридического лица, действующее от его имени, осуществляющее услуги по поверке и/или калибровке средств измерений;

      13) испытание средств измерений – совокупность операций, проводимых для определения степени соответствия средств измерений установленным нормам с применением к объектам испытаний различных испытательных воздействий;

      14) калибровка средств измерений – совокупность операций, устанавливающих соотношение между значением величины, полученным с помощью данного средства измерений, и соответствующим значением величины, определенным с помощью эталона единицы величины более высокой точности, в целях определения действительных значений метрологических характеристик средства измерений;

      15) межлабораторное сличение – организация, выполнение и оценивание измерений или испытаний одного и того же или нескольких подобных образцов двумя или более лабораториями в соответствии с заранее установленными условиями;

      16) методика выполнения измерений – совокупность операций и правил, выполнение которых обеспечивает получение результатов измерений с точностью, установленной данной методикой выполнения измерений;

      17) методика поверки – описание совокупности операций, выполнение которых позволяет определить и подтвердить соответствие средств измерений установленным требованиям к метрологическим характеристикам;

      18) метрологическая аттестация методики выполнения измерений –установление (подтверждение) соответствия методики выполнения измерений предъявляемым к ней метрологическим требованиям;

      19) метрологическая аттестация средств измерений – установление (подтверждение) соответствия средств измерений, выпускаемых в обращение в единичных экземплярах, серийного выпуска, применяемых в условиях и режимах отличающихся от нормированных, либо в конструкцию которых внесены изменения, влияющие на метрологические характеристики или для которых устанавливаются индивидуальные метрологические характеристики;

      20) метрологическая экспертиза – анализ и оценивание правильности и полноты применения метрологических требований, правил и норм, связанных с единством измерений;

      21) неопределенность измерений – параметр, связанный с результатом измерений и характеризующий рассеяние значений, которые могли бы быть обоснованно приписаны измеряемой величине;

      22) нормативный правовой акт (НПА) – письменный официальный документ на бумажном носителе и идентичный ему электронный документ установленной формы, принятый на республиканском референдуме либо уполномоченным органом, устанавливающий нормы права, изменяющий, дополняющий, прекращающий или приостанавливающий их действие;

      23) документы по стандартизации в области обеспечения единства измерений – международные стандарты и рекомендации, межгосударственные стандарты, национальные стандарты в области обеспечения единства измерений.

      24) поверка средств измерений – совокупность операций, выполняемых в целях подтверждения соответствия средств измерений обязательным метрологическим требованиям;

      25) метрологическая прослеживаемость измерений – свойство результата измерения, в соответствии с которым результат может быть соотнесен с государственным эталоном единицы величины через документированную неразрывную цепь поверок и калибровок;

      26) реестр государственной системы обеспечения единства измерений –электронная база данных объектов, участников работ и документов в области обеспечения единства измерений;

      27) средство измерений – техническое средство, предназначенное для измерений и имеющее метрологические характеристики;

      28) метрологическая характеристика (средства измерений) – характеристика одного из свойств средства измерений, влияющая на результат измерений;

      29) стандартный образец – материал (вещество) с установленными показателями точности измерений и метрологической прослеживаемостью, достаточно однородный и стабильный в отношении определенных свойств для того, чтобы использовать его при измерении или при оценивании качественных свойств в соответствии с предполагаемым назначением;

      30) техническое регулирование – правовое регулирование отношений в области установления, применения и исполнения обязательных требований к продукции или связанным с требованиями к продукции процессам проектирования (включая изыскания), производства, строительства, монтажа, наладки, эксплуатации, хранения, перевозки, реализации и утилизации, а также в области оценки соответствия;

      31) эталон (единицы величины или шкалы измерений) – средство измерений, предназначенное для воспроизведения и (или) хранения единицы величины (кратных либо дольных значений единицы величины) в целях передачи ее размера другим средствам измерений данной величины, утвержденное в порядке, установленном уполномоченным органом.

      1. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      ГСИ РК – государственная система обеспечения единства измерений Республики Казахстан;

      ЕЭК – Евразийская экономическая комиссия;

      ИО – испытательное оборудование;

      МА – метрологическая аттестация;

      МБМВ – Международное бюро мер и весов;

      МВИ – методика выполнения измерений;

      МЛС – межлабораторное сличение;

      НД – нормативная документация;

      НИР – научно-исследовательская работа;

      НКЗ – Национальный классификатор занятий;

      НРК – Национальная рамка квалификаций;

      НЦА – Национальный центр аккредитации;

      ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      ПС – профессиональный стандарт;

      СИ – средство измерений;

      СМК – система менеджмента качества;

      СО – стандартный образец.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      2. Название профессионального стандарта: "Метролог".

      3. Код профессионального стандарта:

      4. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      71.12.8 – Деятельность в области технического регулирования, стандартизации, метрологии и оценки соответствия.

      5. Краткое описание профессионального стандарта "Метролог": определяет квалификационные требования и компетенции специалистов в области обеспечения единства измерений (метрологии), описывает знания, навыки, умения, трудовые функции и задачи техника-метролога, специалиста по метрологии, инженера-метролога, главного метролога. С ростом уровня квалификации специалистов, каждый последующий уровень подразумевает выполнение функций предыдущего уровня и расширение их в соответствии с новыми компетенциями.

      Обеспечение единства измерений во всех отраслях экономики включает в себя контроль за состоянием средств измерений, испытательных оборудований, обеспечением достоверности и прослеживаемости результатов измерений, совершенствование документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений, подготовку и переподготовку кадров в области метрологии.

      6. Перечень карточек профессий:

      1) Главный метролог – 7 уровень ОРК;

      2) Инженер по метрологии (Инженер-метролог) – 6-7 уровень ОРК;

      3) Специалист по метрологии – 5-6 уровень ОРК;

      4) Техник-метролог – 4 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Главный метролог (Начальник лаборатории, заведующий лабораторией)":

Код группы:

1329-1-003

Код наименования занятия:

1329-1

Наименование профессии:

Главный метролог

Уровень квалификации по ОРК:

7

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 31 декабря 2020 года № 22003.
Параграф 18. Главный метролог (Начальник службы стандартизации, метрологии и сертификации)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
вузовское и/или послевузовское образование (специалитет, магистратура, докторантура)

Специальность:
Метрология (по отраслям), Стандартизация, метрология и сертификация (по отраслям),
Метрологическое обеспечение инновационных технологий" (по отраслям)

Квалификация:
инженер-метролог, магистр техники и технологии (магистр технических наук),
доктор PhD
техники и технологии

Требования к опыту работы:

При наличии стажа у бакалавра не менее 5 лет в сфере обеспечения единства измерений в должности инженера-метролога I категории он может претендовать на должность главного метролога, начальника лаборатории, заведующего лабораторией.
При наличии стажа у магистра не менее 3 лет в сфере обеспечения единства измерений в должности инженера-метролога I категории он может претендовать на должность главного метролога, начальника лаборатории, заведующего лабораторией.
При наличии стажа у доктора PhD не менее 1 года в сфере обеспечения единства измерений в должности инженера-метролога I категории он может претендовать на должность главного метролога, начальника лаборатории, заведующего лабораторией.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Возможность получения квалификации "поверитель средств измерений" в соответствии с Правилами проведения аттестации, переаттестации и отзыва сертификатов поверителей СИ, а также квалификационных требований к ним".
СТ РК 2.45 "ГСИ РК. Квалификация персонала в области метрологии", также квалификации "ученый-хранитель государственного эталона".

Другие возможные наименования профессии:

1329-1-008 Заведующий лабораторией (в прочих отраслях)
1329-1-026 Начальник лаборатории (в прочих отраслях)
2149-4-001 Инженер по метрологии

Основная цель деятельности:

Организация, управление и координация деятельности предприятия и организации, поверочных, калибровочных, испытательных лабораторий с целью обеспечения точности результатов измерений.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация работ по метрологическому обеспечению производства.
2. Метрологический контроль.
3. Работа с нормативно-правовой базой.
4. Организация работ по повышению квалификации работников в области обеспечения единства измерений.

Дополнительные трудовые функции:

1.Организация работ по прохождению аккредитации лабораторий (при необходимости)
2. Организация работ по проведению научно-исследовательских работ в области обеспечения единства измерений (при наличии статуса субъекта научной или научно-технической деятельности).
3. Соблюдение техники безопасности

Трудовая функция 1:
Организация работ по метрологическому обеспечению производства



Навык 1:
Организация работ по обеспечению точности измерений и соблюдению законодательства

Умения:
1.Соблюдать установленные требования действующих норм в НПА, нормативных документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений, отраслевых процедур.
2.Организовывать работу по прохождению аккредитации поверочных/калибровочных лабораторий предприятия.
3.Организовывать работу по участию в межлабораторных сравнительных испытаниях, внесению СИ, МВИ, СО в реестр ГСИ РК.
4. Владеть навыками пользования реестром ГСИ РК, веб-сервисами в сфере технического регулирования, стандартизации, метрологии и оценки соответствия РК.
5. Организовывать проведение работ по поверке, калибровке СИ, аттестации ИО, СО, МВИ. При необходимости проведение поверки и/или калибровки средств измерений (при наличии квалификации "поверитель средств измерений" по видам измерений).
6.  Утверждать календарные планы и графики поверки и калибровки СИ.
7. Согласовывать схемы прослеживаемости измерений при поверке и калибровке СИ.
8. Подписывать протокола о поверке/калибровке СИ.
9. Проводить работу по установлению межкалибровочных интервалов, срока службы СИ и ИО.
10. Организовывать необходимые условия в помещении для соблюдения правил эксплуатации и хранения СИ.
11. Организовывать работу по техническому обслуживанию СИ.
12.  Проводить анализ научных данных и результатов экпериментов, полученных при проведении НИР в области обеспечения единства измерений.
13. Внедрять результаты НИР в практику работы предприятия/ организации.

Знания:
1.Международных и региональных документов в области обеспечения единства измерений.
2.Законов РК "Об обеспечении единства измерений", "Об аккредитации в области оценки соответствия", "О техническом регулировании", "О стандартизации", "О науке и технологической политике".
3. Нормативных правовых актов, методических материалов.
4. Профиля, специализации и особенностей организационно-технологической структуры предприятия, перспективы его развития.
5. Порядка и методов планирования работы по метрологическому контролю и метрологическому обеспечению производства.
6. Технических характеристик, конструктивных особенностей и режимов работы оборудования, правил его эксплуатации.
7. Порядка заключения договоров со сторонними организациями.
8. Основных принципов и механизмов научно-технологической политики в сфере обеспечения единства измерений.

Возможность признания навыка:

Не требуется.

Навык 2:
Совершенствование метрологического обеспечения, средств и методов измерений, контроля и испытаний

Умения:
1.Разрабатывать проекты и плановые задания по внедрению новой измерительной техники, организационно-технических мероприятий по повышению эффективности производства.
2. Проводить работу по изменению межкалибровочных интервалов ИО (при необходимости).
3. Проводить техническую учебу об изменениях в законодательстве в сфере обеспечения единства измерений (периодически).
4. Осуществлять контроль на предмет необходимости обновления материально-технической базы, парка СИ.
5. Проводить анализ претензий заказчиков услуг.
6. Планировать, организовывать и проводить исследовательскую работу в области инновационных производств и испытаний.
7. Осуществлять расчеты экономической эффективности внедрения новых средств и методов измерений.
8. Организовывать работы по разработке новых СИ и ИО.

Знания:
1. Методов проведения исследований и разработок в области совершенствования метрологического обеспечения производства.
2. Передового отечественного и зарубежного опыта в области стандартизации, сертификации и метрологического обеспечения производства и испытаний.
3. Положений, приказов и инструкций организации, регламентирующих работу по метрологическому обеспечению производства.
4. Основ организации производства, труда и управления.
5. Правил внутреннего трудового распорядка, производственной санитарии.

Возможность признания навыка:

Не требуется.

Навык 3:
Организация работ по поддержанию СИ и ИО в рабочем состоянии

Умения:
1. Определять требования к СИ, МВИ и СО, применяемым для измерения и контроля параметров продукции и технологических процессов.
2. Осуществлять оперативный учет СИ и ИО, испытаний и контроля, рабочих эталонов, СО.
3. Организовывать работу по метрологическому обеспечению СИ и ИО, гарантийному обслуживанию СИ и ИО.
4. Проводить анализ причин отказов СИ при эксплуатации.

Знания:
1. Нормативных правовых актов, документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений.
2. Принципов работы, технических характеристик, конструктивных особенностей разрабатываемых и используемых технических средств, материалов и их свойства.
3. Методов исследований, правил и условий выполнения работ.
4. Устройств и правил эксплуатации ИО, СИ, организация их метрологического обеспечения.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Трудовая функция 2:
с

Навык 1:
Контроль производственных процессов

Умения:
1.Проводить мониторинг применяемого парка СИ, МВИ, СО.
2.Участвовать в определении потребности в рабочих СИ и эталонах единиц величин.
3. Разрабатывать предложения по усовершенствованию СИ и методов измерений.


Знания:
1. Нормативных и методических документов, регламентирующих вопросы выбора методов и СИ.
2. Требований технических регламентов, документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений.
3.Принципов работы, технических характеристик, конструктивных особенностей разрабатываемых и используемых технических средств, материалов и их свойств.

Возможность признания навыка:

Не требуется.

Трудовая функция 3:
Работа с нормативно-правовой базой

Навык 1:
Разработка и метрологическая экспертиза технической и конструкторской документации

Умения:
1. Разрабатывать методические, нормативные и технические документы.
2. Проводить метрологическую экспертизу и нормоконтроль технической документации.
3. Анализировать действующее законодательство на предмет внесения изменений и дополнений по усовершенствованию НПА

Знания:
1. Инструкций и других руководящих материалов по разработке и оформлению технической и конструкторской документации.
2. Правил установления метрологических требований к технической и конструкторской документации.
3. Понимания возможностей и инструментов интеграции систем.
4. Понимания инструментов защиты и обновления данных.
5. Автоматизации работы с данными.

Возможность признания навыка:

Не требуется.

Трудовая функция 4:
Организация работ по повышению квалификации работников в области обеспечения единства измерений

Навык 1:
Анализ потребности и организация обучения

Умения:
1. Проводить анализ необходимости повышения квалификации работников предприятия.
2. Проводить систематический анализ обновлений в области обеспечения единства измерений на основании современных требований законодательства и организационных изменений отрасли.
3. Проводить анализ предложений обучающих организаций.
4. Составлять планы повышения квалификации работников и участвовать в их реализации.

Знания:
1. Нормативно-правовой базы Республики Казахстан по повышению квалификации кадров в области обеспечения единства измерений.
2. Основ экономики, организации производства, труда и управления.
3. Основ трудового законодательства, правил безопасности и охраны труда.
4. Международных систем управления качеством, защиты окружающей среды, охраны труда.

Возможность признания навыка:

Не требуется.

Дополнительная трудовая функция 1:
Организация работ по прохождению аккредитации лабораторий (при необходимости)

Навык 1:
Проведение мероприятий для прохождения аккредитации лабораторий на заявленную область аккредитации

Умения:
1.Составлять и сопровождать номенклатуру дел.
2.Разрабатывать документацию системы менеджмента и внутренних процедур и осуществлять их актуализацию.
3.Оформлять необходимые документы для подачи заявки на аккредитацию.
4.Разрабатывать планы мероприятий по устранению несоответствий и отчеты по устранению несоответствий.

Знания:
1.Законодательства Республики Казахстан в области обеспечения единства измерений и аккредитации в области оценки соответствия.
2.Критериев и требований аккредитации.
3.Требований к компетентности измерительных лабораторий в соответствии с ГОСТ ISO/IEC 17025 "Общие требования к компетентности испытательных и калибровочных лабораторий".
4. Политики и процедур НЦА в отношении аккредитации и плановых оценок.

Дополнительная трудовая функция 2:
Организация работ по проведению научно-исследовательских работ в области обеспечения единства измерений (при наличии статуса субъекта научной или научно-технической деятельности)

Навык 1
Участие в конкурсах программно-целевого или грантового финансирования научной и (или) научно-технической деятельности

Умения:
1.Формировать заявку на участие в конкурсах программно-целевого или грантового финансирования научной и (или) научно-технической деятельности
2.Формировать смету расходов на необходимые закупки товаров, услуг, работ
3.Загружать заявки и иные документы на сайт национального центра государственной научно-технической экспертизы для участия в конкурсе

Знания
1.Закона РК "О науке и технологической политике"
2.Правил базового и программно-целевого финансирования научной и (или) научно-технической деятельности, грантового финансирования научной и (или) научно-технической деятельности и коммерциализации результатов научной и (или) научно-технической деятельности, финансирования научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования"
3.Правил приобретения научно-исследовательскими институтами и организациями высшего и (или) послевузовского образования товаров, работ, услуг, необходимых для выполнения научных исследований и научных работ, реализуемых за счет бюджетных средств (при наличии статуса субъекта научной или научно-технической деятельности)

Возможность признания навыка:

Не требуется.

Дополнительная трудовая функция 3:
Соблюдение техники безопасности

Навык 1:
Организация безопасного проведения работ

Умения:
1.Применять на практике требования техники безопасности.
2.Проводить оценку безопасности рабочего места и выявлять потенциальные риски.
3.Проводить инструктаж и обучение работников по вопросам охраны труда и безопасных методов работы.

Знания:
1.Требований техники безопасности и охраны труда
2.Правил безопасной организации рабочих процессов.
3.Специфика работы в конкретной отрасли или на конкретном объекте.
4.Методы оценки рисков и предотвращения аварийных ситуаций.
5.Порядок проведения инструктажей и обучения работников.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Требования к личностным компетенциям:

Лидерские способности.
Аналитическое мышление.
Беспристрастность.
Умение быстро принимать решения.
Эффективное решение проблем.
Умение расставлять приоритеты.
Наблюдательность.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. Закон Республики Казахстан "Об обеспечении единства измерений";
2. Закон Республики Казахстан "Об аккредитации в области оценки соответствия";
3. Правила электронного учета данных о поверяемых средствах измерений и их передачи в Государственный научный метрологический центр;
4. Правила обеспечения метрологической прослеживаемости измерений для субъектов аккредитации и юридических лиц при аккредитации;
5. Правила разработки, утверждения, регистрации в реестре государственной системы обеспечения единства измерений и применения методик поверки средств измерений;
6. Правила создания, утверждения, хранения, применения и сличения государственных эталонов единиц величин и эталонов единиц величин субъектов аккредитации;
7. Правила утверждения типа, испытаний для целей утверждения типа, метрологической аттестации средств измерений и оказания государственных услуг "Выдача сертификата об утверждении типа средств измерений" и "Выдача сертификата о метрологической аттестации средств измерений", формы сертификата об утверждении типа средств измерений и установления формы знака;
8. Правила разработки, метрологической аттестации, утверждения и регистрации в реестре государственной системы обеспечения единства измерений методик выполнения измерений и референтных методик выполнения измерений;
9. Правил утверждения типа и регистрации в реестре государственной системы обеспечения единства измерений стандартного образца;
10. Правила проведения поверки средств измерений, установления периодичности поверки средств измерений и формы сертификата о поверке средств измерений;
11. Правила проведения аттестации, переаттестации и отзыва сертификатов поверителей средств измерений, а также квалификационных требований к ним;
12. ГОСТ 8.010 "ГСИ. Методики выполнения измерений. Основные положения";
13. ГОСТ 8.315 "ГСИ. Стандартные образцы состава и свойств веществ и материалов. Основные положения";
14. ГОСТ ISO/IEC 17025 "ГСИ. Общие требования к компетентности испытательных и калибровочных лабораторий";
15. ГОСТ ISO/IEC 17043 "ГСИ. Оценка соответствия. Основные требования к проведению проверки квалификации";
16. СТ РК 2.4 "ГСИ РК. Поверка средств измерений Организация и порядок проведения";
17. СТ РК 2.12 "ГСИ РК. Система калибровки Республики Казахстан. Калибровка средств измерений. Организация и порядок проведения";
18. СТ РК 2.18 "ГСИ РК. Методики выполнения измерений. Порядок разработки, метрологической аттестации, регистрации и применения";
19. СТ РК 2.38 "ГСИ РК. Аттестация рабочих мест поверителей";
20. СТ РК 2.40 "ГСИ РК. Порядок признания результатов первичной поверки (калибровки) средств измерений, проводимой зарубежными метрологическими организациями";
21. СТ РК 2.45 "ГСИ РК. Квалификация персонала в области метрологии";
22. СТ РК 2.48 "ГСИ РК. Порядок определения стоимости поверочных работ. Типовые нормы времени на поверку средств измерений";
23. СТ РК 2.237 "ГСИ РК. Анализ состояния измерений, контроля и испытаний на предприятии, в организации. Методика и порядок проведения";
24. СТ РК 2.430 "ГСИ РК. Методика калибровки эталонов и средств измерений. Порядок разработки, утверждения и применения";
25. СТ РК 2.431 "ГСИ РК. Порядок создания, утверждения, регистрации, сличений, калибровки, хранения, применения, исследования, совершенствования (модернизации) государственных эталонов единиц величин, эталонов единиц величин и передачи размера единиц величин от государственных эталонов единиц величин";
26. СТ РК 2.505 "ГСИ РК. Построение, изложение, оформление и содержание документов на методики выполнения измерений".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер по метрологии

10. Карточка профессии "Инженер по метрологии" (Инженер-метролог):

Код группы:

2149-4-001

Код наименования занятия:

2149-4

Наименование профессии:

Инженер по метрологии

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 31 декабря 2020 года № 22003.
Параграф 78. Инженер по метрологии

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее вузовское и/или послевузовское образование (бакалавриат, специалитет, магистратура)

Специальность:
Метрология (по отраслям), Стандартизация, метрология и сертификация (по отраслям),
Метрологическое обеспечение инновационных технологий" (по отраслям)

Квалификация:
Бакалавр техники и технологий, бакалавр по стандартизации, метрологии и сертификации, инженер-метролог, магистр техники и технологии (магистр технических наук),
доктор PhD
техники и технологии

Требования к опыту работы:

- инженер-метролог I категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в должности инженера по метрологии II категории не менее 2 лет;
- инженер-метролог II категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в должности инженера по метрологии без категории не менее 3 лет;
- инженер-метролог без категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров без предъявления требований к стажу работы или прикладной бакалавриат по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы в должности специалиста по метрологии I категории не менее 3 лет.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Возможность получения квалификации "поверитель средств измерений" в соответствии с Правилами проведения аттестации, переаттестации и отзыва сертификатов поверителей СИ, а также квалификационных требований к ним", СТ РК 2.45 "ГСИ РК. Квалификация персонала в области метрологии", также квалификации "ученый-хранитель государственного эталона".

Другие возможные наименования профессии:

2149-4-004 Специалист по метрологии

Основная цель деятельности:

Осуществление деятельности по обеспечению точности проводимых измерений

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1.Метрологический контроль.
2.Обеспечение точности измерений.
3.Участие в модернизации производства

Дополнительные трудовые функции:

1.Участие в разработке документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений.
2.Соблюдение техники безопасности

Трудовая функция 1:
Метрологический контроль



Навык 1:
Организация работ по контролю состояния средств измерений и автоматики

Умения:
1. Проводить контроль состояния и применения эталонов, СИ, ИО, МВИ, СО.
2. Выполнять работу по метрологическому обеспечению закрепленных СИ
3. Составлять графики поверки, калибровки СИ, аттестации ИО.
4. Составлять схемы прослеживаемости при поверке и калибровке СИ.
5. Работать с реестром ГСИ РК, веб-сервисами в сфере технического регулирования и метрологии.
6. Участвовать в подготовке и проведении аккредитации лаборатории.

Знания:
1.Международных и региональных документов в области обеспечения единства измерений.
2.Законов РК "Об обеспечении единства измерений", "Об аккредитации в области оценки соответствия", "О техническом регулировании", "О стандартизации".
3. Нормативных правовых актов, методических материалов.
4. Технических характеристик, конструктивных особенностей и режимов работы оборудования, правил его эксплуатации.
5. Порядка заключения договоров со сторонними организациями.
6. Правил внутреннего трудового распорядка, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.
7. Методов выполнения измерений, порядок проведения аттестации.
8. Передовой отечественный и зарубежный опыт в области метрологического контроля и обеспечения производства.

Возможность признания навыка:

Не требуется.

Трудовая функция 2:
Обеспечение точности измерений

Навык 1:
Организация работ по обеспечению точности измерений

Умения:
1. Проводить поверку и/или калибровку СИ (при наличии квалификации "поверитель средств измерений" по видам измерений).
2. Осуществлять контроль и обновление эталонной базы, поверочного и калибровочного оборудования, СИ.
3. Проводить работу по выбору СИ и методов измерений, разрабатывать МВИ.
4.Проводить измерения в ходе технологических процессов и испытаний, а также измерений, связанных с разрешением разногласий между подразделениями организации.

Знания:
1.СТ РК 2.4 "ГСИ РК. Поверка средств измерений. Организация и порядок проведения".
2.Правил проведения поверки средств измерений, установления периодичности поверки средств измерений;
3.Технических характеристик, конструктивных особенностей, назначения и принципов работы СИ.
4.Методов проведения калибровки СИ по видам измерений.
5.СТ РК 2.18 "ГСИ РК. Методики выполнения измерений. Порядок разработки, метрологической аттестации, регистрации и применения"

Возможность признания навыка:

Не требуется

Навык 2:
Проведение работ по контролю качества результатов измерений

Умения:
1. Составлять графики внутри- и межлабораторных сличений результатов измерений.
2. Определять провайдера услуг МЛС.
3. Оформлять заявку на участие в МЛС.
4. Оформлять документы по МЛС.

Знания:
1.Требований к квалификации провайдеров услуг МЛС.
2.Порядка организации и проведения МЛС.
3.Требований к оформлению документов по организации и участию в МЛС.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Трудовая функция 3:
Участие в модернизации производства



Навык 1:
Планирование работ по внедрению новых СИ

Умения:
1.Представлять руководству предложения по улучшению производственных, экономических и технологических возможностей предприятия/подразделения.
2.Проводить сравнительный анализ характеристик и показателей новых видов средств измерений, техники.
3.Владеть методами планирования (графики, этапы внедрения, ресурсы).
4.Разрабатывать предложения по метрологическому обеспечению производства.
5.Составлять отчеты о выполнении планов работ

Знания:
1.Основ экономики, организации производства, труда и управления.
2.Основ трудового законодательства.
3.Правил внутреннего трудового распорядка, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Навык 2:
Внедрение новой техники и СИ

Умения:
1. Изучать передовой отечественный и зарубежный опыт метрологического обеспечения производства.
2. Проводить расчеты экономической эффективности внедрения новых методов измерений и СИ (при необходимости внедрения).
3. Подготавливать технические задания на проектирование и разработку СИ специального назначения (в случае необходимости).

Знания:
1.Требований нормативно-правовых актов.
2.Документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений, регламентирующих требования к точности измерений.
3. Основ приборостроения и проектирования.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Дополнительная трудовая функция 1:
Участие в разработке документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений и ведение документации



Навык 1:
Разработка документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений в соответствии с областью деятельности

Умения:
1. Участвовать в разработке и согласовании документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений.
2. Разрабатывать методики поверки/калибровки СИ, методы оценки пригодности методик поверки.
3. Разрабатывать МВИ (при необходимости).
4. Участвовать во внедрении стандартов по виду экономической деятельности, стандартов организации, регламентирующих точность измерений.
5. Вести техническую документацию, актуализировать НД.

Знания:
1.Законов РК "Об обеспечении единства измерений", "О техническом регулировании", "Об аккредитации в области оценки соответствия".
2.Документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений (межгосударственные и национальные стандарты в области обеспечения единства измерений).
3.Положений, приказов и инструкций организации регламентирующие работы по метрологическому обеспечению.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Дополнительная трудовая функция 2:
Соблюдение техники безопасности

Навык 1:
Организация безопасного проведения работ

Умения:
1.Применять на практике требования техники безопасности.
2.Проводить оценку безопасности рабочего места и выявлять потенциальные риски.
3.Проводить инструктаж и обучение работников по вопросам охраны труда и безопасных методов работы.

Знания:
1.Требований техники безопасности и охраны труда
2.Правил безопасной организации рабочих процессов.
3.Специфика работы в конкретной отрасли или на конкретном объекте.
4.Методы оценки рисков и предотвращения аварийных ситуаций.
5.Порядок проведения инструктажей и обучения работников.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Требования к личностным компетенциям:

Аналитическое мышление
Умение оперативно реагировать на поручения
Умение работать в коллективе
Коммуникабельность
Ответственность
Беспристрастность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. Закон Республики Казахстан "Об обеспечении единства измерений";
2. Закон Республики Казахстан "Об аккредитации в области оценки соответствия";
3. Правила электронного учета данных о поверяемых средствах измерений и их передачи в Государственный научный метрологический центр;
4. Правила обеспечения метрологической прослеживаемости измерений для субъектов аккредитации и юридических лиц при аккредитации;
5. Правила разработки, утверждения, регистрации в реестре государственной системы обеспечения единства измерений и применения методик поверки средств измерений;
6. Правила создания, утверждения, хранения, применения и сличения государственных эталонов единиц величин и эталонов единиц величин субъектов аккредитации;
7. Правила утверждения типа, испытаний для целей утверждения типа, метрологической аттестации средств измерений и оказания государственных услуг "Выдача сертификата об утверждении типа средств измерений" и "Выдача сертификата о метрологической аттестации средств измерений", формы сертификата об утверждении типа средств измерений и установления формы знака;
8. Правила разработки, метрологической аттестации, утверждения и регистрации в реестре государственной системы обеспечения единства измерений методик выполнения измерений и референтных методик выполнения измерений;
9. Правил утверждения типа и регистрации в реестре государственной системы обеспечения единства измерений стандартного образца;
10. Правила проведения поверки средств измерений, установления периодичности поверки средств измерений и формы сертификата о поверке средств измерений;
11. Правила проведения аттестации, переаттестации и отзыва сертификатов поверителей средств измерений, а также квалификационных требований к ним;
12. ГОСТ 8.010 "ГСИ. Методики выполнения измерений. Основные положения";
13. ГОСТ 8.315 "ГСИ. Стандартные образцы состава и свойств веществ и материалов. Основные положения";
14. ГОСТ ISO/IEC 17025 "ГСИ. Общие требования к компетентности испытательных и калибровочных лабораторий";
15. ГОСТ ISO/IEC 17043 "ГСИ. Оценка соответствия. Основные требования к проведению проверки квалификации";
16. СТ РК 2.4 "ГСИ РК. Поверка средств измерений Организация и порядок проведения";
17. СТ РК 2.12 "ГСИ РК. Система калибровки Республики Казахстан. Калибровка средств измерений. Организация и порядок проведения";
18. СТ РК 2.18 "ГСИ РК. Методики выполнения измерений. Порядок разработки, метрологической аттестации, регистрации и применения";
19. СТ РК 2.38 "ГСИ РК. Аттестация рабочих мест поверителей";
20. СТ РК 2.40 "ГСИ РК. Порядок признания результатов первичной поверки (калибровки) средств измерений, проводимой зарубежными метрологическими организациями";
21. СТ РК 2.45 "ГСИ РК. Квалификация персонала в области метрологии";
22. СТ РК 2.48 "ГСИ РК. Порядок определения стоимости поверочных работ. Типовые нормы времени на поверку средств измерений";
23. СТ РК 2.237 "ГСИ РК. Анализ состояния измерений, контроля и испытаний на предприятии, в организации. Методика и порядок проведения";
24. СТ РК 2.430 "ГСИ РК. Методика калибровки эталонов и средств измерений. Порядок разработки, утверждения и применения";
25. СТ РК 2.431 "ГСИ РК. Порядок создания, утверждения, регистрации, сличений, калибровки, хранения, применения, исследования, совершенствования (модернизации) государственных эталонов единиц величин, эталонов единиц величин и передачи размера единиц величин от государственных эталонов единиц величин";
26. СТ РК 2.505 "ГСИ РК. Построение, изложение, оформление и содержание документов на методики выполнения измерений".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5-6

Специалист по метрологии

4

Техник-метролог

11. Карточка профессии "Специалист по метрологии":

Код группы:

2149-4

Код наименования занятия:

2149-4-004

Наименование профессии:

Специалист по метрологии

Уровень квалификации по ОРК:

5-6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 31 декабря 2020 года № 22003.
Параграф 78. Инженер по метрологии

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее вузовское (бакалавриат)

Специальность:
Метрология (по отраслям), Стандартизация, метрология и сертификация (по отраслям)

Квалификация:
Бакалавр техники и технологий, бакалавр по стандартизации, метрологии и сертификации

Требования к опыту работы:

главный специалист по метрологии: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в должности ведущего специалиста по метрологии не менее 1 года;
ведущий специалист по метрологии: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в должности специалиста по метрологии без категории не менее 2 лет;
специалист по метрологии без категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров без предъявления требований к стажу работы
или техническое и профессиональное (послесреднее) образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы в должности техника по метрологии I категории не менее 3 лет.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Возможность получения квалификации "поверитель средств измерений" в соответствии Правилами проведения аттестации, переаттестации и отзыва сертификатов поверителей СИ, а также квалификационных требований к ним", СТ РК 2.45 "ГСИ РК. Квалификация персонала в области метрологии", также квалификации "ученый-хранитель государственного эталона".

Другие возможные наименования профессии:

2149-4-001 Инженер по метрологии

Основная цель деятельности:

Проведение измерений, разработка и метрологическая аттестация МВИ, разработка документов в области обеспечения единства измерений

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1.Проведение работ по обеспечению точности измерений
2.Технический контроль за состоянием СИ и оборудования
3.Проведение работ по аттестации объектов в области обеспечения единства измерений.

Дополнительная трудовая функция:

1. Ведение документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений
2. Соблюдение техники безопасности

Трудовая функция 1:
Проведение работ по обеспечению точности измерений



Навык 1:
Обеспечение правильности применения СИ, ИО, МВИ, СО

Умения:
1. Проводить контроль за соблюдением правил, норм обеспечения единства измерений, состояния и применения СИ, ИО, МВИ, СО.
2. Участвовать в организации работ по поверке, калибровке СИ, аттестации МВИ, ИО, СО.
3. Участвовать в подготовке и проведении аккредитации лаборатории.

Знания:
1. Основ метрологии и измерительной техники.
2. Международных документов в области обеспечения единства измерений.
3. Законов РК "Об обеспечении единства измерений", "О техническом регулировании", "Об аккредитации в области оценки соответствия".
4. Документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений (межгосударственные и национальные стандарты в области обеспечения единства измерений).
5. Основ математических методов статистической обработки результатов измерений.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Навык 2:
Метрологическое обеспечение производства

Умения:
1. Проводить поверку и/или калибровку СИ (при наличии квалификации "поверитель средств измерений" по видам измерений).
2. Осуществлять контроль и обновление эталонной базы, поверочного оборудования, СИ.
3. Выполнять точные измерения для определения действительных значений контролируемых параметров.
4. Осуществлять метрологическую экспертизу документации.
5. Работать с реестром ГСИ РК, веб-сервисами в сфере технического регулирования и метрологии.
6. Проводить анализ претензий к качеству продукции с точки зрения недостаточного метрологического обеспечения.

Знания:
1.  Положений, приказов и инструкций организации, регламентирующих работы по метрологическому обеспечению.
2. Основ экономики, организации производства, труда и управления.
3. Основ трудового законодательства.
4. Правил внутреннего трудового распорядка, производственной санитарии.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Трудовая функция 2:
Технический контроль за состоянием СИ и ИО



Навык 1:
Поддержание в рабочем состоянии СИ и ИО

Умения:
1. Участвовать в осуществлении метрологического контроля.
2. Осуществлять оперативный учет СИ, испытаний и контроля, рабочих эталонов, стандартных образцов.
3. Организовывать работу по метрологическому обеспечению СИ, гарантийному обслуживанию.
4. Проводить анализ причин отказов СИ при эксплуатации.
5. Участвовать в оценке результатов измерений при обнаружении отказов.

Знания:
1. Основ метрологии и измерительной техники.
2. Принципов работы, технических и метрологических характеристик, состава и назначения применяемых СИ и оборудования.
3. Требований безопасности и охраны труда.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Навык 2:
Работы по модернизации производства

Умения:
1. Проводить мониторинг применяемого парка СИ.
2. Участвовать в определении потребности в рабочих СИ и эталонах единиц величин.
3. Разрабатывать предложения по усовершенствованию СИ и методов измерений.
4. Проводить приемочные испытания СИ и оборудования.
5. Проводить анализ устаревших, непригодных к эксплуатации СИ и оборудования.
6. Участвовать в составлении заявок на приобретение СИ, запасных частей, расходных материалов.
7. Осуществлять расчеты экономической эффективности внедрения новых средств и методов измерений.

Знания:
1. Нормативных и методических документов, регламентирующих вопросы выбора методов и СИ.
2. Требований документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений.
3.Основ статистического анализа
4. Методов технического диагностирования и оценки состояния оборудования.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Трудовая функция 3:
Проведение работ по аттестации объектов в области обеспечения единства измерений



Навык 1:
Проведение метрологической аттестации (МА) МВИ
(при аккредитации организации на данный вид деятельности).

Умения:
1.Оценивать правильность заполнения заявки и соответствие комплектности документации.
2. Определять область применения МВИ.
3. Оценивать правильность выбора методов и СИ.
4. Определять и обосновывать необходимость проведения экспериментальных метрологических исследований МВИ.
5. Оценивать обоснованность алгоритма контроля погрешности результатов измерений при применении МВИ.
6. Оценивать обоснованность и полноту регламентируемых МВИ требований к обеспечению установленной погрешности результатов измерений.
7. Оценивать статистический материал и правильность его обработки.
8. Оценивать правильность оценки метрологических характеристик МВИ.
9. Оформлять результаты МА МВИ.

Знания:
1. Порядка проведения МА МВИ.
2. Требований к объему и содержанию работ по метрологической экспертизе документов на МВИ.
3. Характеристик показателей точности измерений и форм их представления.
4. Методов определения правильности, прецизионности показателей точности результатов измерений по МВИ.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Навык 2:
Проведение аттестации ИО

Умения:
1. Определять требования к оборудованию.
2. Разрабатывать программу аттестации.
3. Определять требования к факторам, влияющим на погрешность (неопределенность) измерений.
4. Разрабатывать алгоритм обработки результатов и оценки показателей точности измерений.
5. Проводить измерения и испытания в соответствии с методикой аттестации ИО.
6. Проводить необходимые вычисления и расчеты.
7. Оформлять протокола и свидетельства об аттестации.

Знания:
1. Требований к ИО и порядку его аттестации.
2. Требований к технике безопасности при работе с ИО.
3. Требований к метрологическим характеристикам для воспроизведения нормируемых условий испытаний.
4. ТД и инструкций по эксплуатации ИО.
5. Порядка проведения измерений и испытаний в соответствии с методикой испытаний.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Дополнительная трудовая функция 1:
Ведение документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений

Навык 1:
Участие в разработке документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений.

Умения:
1. Вести фонд необходимой документации по стандартизации в области обеспечения единства измерений.
2. Вносить предложения по актуализации документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений.
3. Составлять заявки на приобретение документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений.

Знания:
1. Стандартов, положений, инструкций, методических и других нормативных документов по испытаниям, метрологической аттестации, поверке, наладке и хранению СИ и ИО.
2. Порядка ведения фонда стандартов и других документов, регламентирующих точность измерений, методы и средства поверки.
3. Требований по составлению технической документации.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Дополнительная трудовая функция 2:
Соблюдение техники безопасности

Навык 1:
Организация безопасного проведения работ

Умения:
1.Применять на практике требования техники безопасности.
2.Проводить оценку безопасности рабочего места и выявлять потенциальные риски.
3.Проводить инструктаж и обучение работников по вопросам охраны труда и безопасных методов работы.

Знания:
1.Требований техники безопасности и охраны труда
2.Правил безопасной организации рабочих процессов.
3. Специфика работы в конкретной отрасли или на конкретном объекте.
4. Методы оценки рисков и предотвращения аварийных ситуаций.
5.Порядок проведения инструктажей и обучения работников.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Требования к личностным компетенциям:

Аналитическое мышление
Умение быстро принимать решения
Умение работать в коллективе
Ответственность
Беспристрастность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. Закон Республики Казахстан "Об обеспечении единства измерений";
2. Закон Республики Казахстан "Об аккредитации в области оценки соответствия";
3. Правила электронного учета данных о поверяемых средствах измерений и их передачи в Государственный научный метрологический центр;
4. Правила утверждения типа, испытаний для целей утверждения типа, метрологической аттестации средств измерений и оказания государственных услуг "Выдача сертификата об утверждении типа средств измерений" и "Выдача сертификата о метрологической аттестации средств измерений", формы сертификата об утверждении типа средств измерений и установления формы знака;
5. Правила разработки, метрологической аттестации, утверждения и регистрации в реестре государственной системы обеспечения единства измерений методик выполнения измерений и референтных методик выполнения измерений;
6. Правил утверждения типа и регистрации в реестре государственной системы обеспечения единства измерений стандартного образца;
7. Правила проведения поверки средств измерений, установления периодичности поверки средств измерений и формы сертификата о поверке средств измерений;
8. Правила проведения аттестации, переаттестации и отзыва сертификатов поверителей средств измерений, а также квалификационных требований к ним;
9. ГОСТ 8.010 "ГСИ. Методики выполнения измерений. Основные положения";
10. ГОСТ 8.315 "ГСИ. Стандартные образцы состава и свойств веществ и материалов. Основные положения";
11. ГОСТ ISO/IEC 17025 "ГСИ. Общие требования к компетентности испытательных и калибровочных лабораторий";
12. ГОСТ ISO/IEC 17043 "ГСИ. Оценка соответствия. Основные требования к проведению проверки квалификации";
13. СТ РК 2.4 "ГСИ РК. Поверка средств измерений Организация и порядок проведения";
14. СТ РК 2.12 "ГСИ РК. Система калибровки Республики Казахстан. Калибровка средств измерений. Организация и порядок проведения";
15. СТ РК 2.18 "ГСИ РК. Методики выполнения измерений. Порядок разработки, метрологической аттестации, регистрации и применения";
16. СТ РК 2.38 "ГСИ РК. Аттестация рабочих мест поверителей";
17. СТ РК 2.40 "ГСИ РК. Порядок признания результатов первичной поверки (калибровки) средств измерений, проводимой зарубежными метрологическими организациями";
18. СТ РК 2.45 "ГСИ РК. Квалификация персонала в области метрологии";
19. СТ РК 2.48 "ГСИ РК. Порядок определения стоимости поверочных работ. Типовые нормы времени на поверку средств измерений";
20. СТ РК 2.237 "ГСИ РК. Анализ состояния измерений, контроля и испытаний на предприятии, в организации. Методика и порядок проведения";
21. СТ РК 2.430 "ГСИ РК. Методика калибровки эталонов и средств измерений. Порядок разработки, утверждения и применения";
22. СТ РК 2.431 "ГСИ РК. Порядок создания, утверждения, регистрации, сличений, калибровки, хранения, применения, исследования, совершенствования (модернизации) государственных эталонов единиц величин, эталонов единиц величин и передачи размера единиц величин от государственных эталонов единиц величин";
23. СТ РК 2.505 "ГСИ РК. Построение, изложение, оформление и содержание документов на методики выполнения измерений".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6-7

Инженер по метрологии (Инженер-метролог)

4

Техник-метролог

12. Карточка профессии "Техник-метролог" (Техник по метрологии"):

Код группы:

3111-3

Код наименования занятия:

3111-3-015

Наименование профессии:

Техник по метрологии

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др. типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих.
Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 31 декабря 2020 года № 22003.
Параграф 79. Техник по метрологии

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: среднее специальное, среднее профессиональное образование

Специальность:
Стандартизация, метрология и сертификация (по отраслям), Метрология (по отраслям)

Квалификация:
Техник-метролог

Требования к опыту работы:

- техник по метрологии I категории: техническое и профессиональное, послесреднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы в должности техника II категории не менее 2 лет;
- техник по метрологии II категории: техническое и профессиональное, послесреднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы в должности техника без категории не менее 2 лет;
- техник по метрологии без категории: техническое и профессиональное, послесреднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) без предъявления требований к стажу работы.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Возможность получения квалификации "поверитель средств измерений" в соответствии с приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 27 декабря 2018 года № 935 "Об утверждении Правил проведения аттестации, переаттестации и отзыва сертификатов поверителей СИ, а также квалификационных требований к ним.

Другие возможные наименования профессии:

3129-4-001 Техник по метрологии

Основная цель деятельности:

Проведение измерений и подготовка техники к техническому и метрологическому обслуживанию

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1.Метрологический контроль
2.Метрологическое обеспечение производства

Дополнительные трудовые функции:

1. Осуществление поверки/калибровки СИ (при наличии квалификации "поверитель средств измерений")
2. Соблюдение техники безопасности

Трудовая функция 1:
Метрологический контроль



Навык 1:
Организация работ по проверке состояния и обсуживанию СИ и ИО

Умения:
1. Осуществлять регулярный мониторинг за состоянием СИ и оборудования, его монтажа и использования.
2. Выполнять измерения и испытания СИ и ИО.
3. Участвовать в работах по обслуживанию СИ и ИО, организации их метрологического обеспечения и списания.
4. Осуществлять метрологическое обеспечение СИ и оборудования.

Знания:
1.Основ метрологии и измерительной техники.
2.Основ трудового законодательства.
3.Технических характеристик, конструктивных особенностей, назначения и принципов применения СИ.
4.Методов выполнения измерений, порядка составления и правил оформления технической документации.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Навык 2:
Организация работ по метрологическому обеспечению производства

Умения:
1. Проводить поверку и/или калибровку СИ (при наличии квалификации "поверитель средств измерений" по видам измерений).
2. Осуществлять контроль за правильностью использования СИ.
3. Участвовать в организации работ по проведению испытаний, метрологической аттестации, поверки/калибровки СИ, аттестации ИО.
4. Вести оперативный учет СИ, их движения.
5. Систематизировать и обрабатывать данные, необходимые для подготовки отчетов о выполнении планов метрологического обеспечения производства.

Знания:
1. Закона РК "Об обеспечении единства измерений".
2.Требований нормативно-правовых актов.
3.Документов по стандартизации в области обеспечения единства измерений, регламентирующих требования к поверке/калибровке СИ.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Трудовая функция 2:
Метрологическое обеспечение производства



Навык 1:
Проведение работ по приемке и испытаниям СИ

Умения:
1. Участвовать в монтаже и пусконаладке СИ и оборудования.
2. Участвовать в проведении приемочных испытаний.
3. Участвовать в разработке документации в области обеспечения единства измерений, методики поверки/ калибровки СИ.

Знания:
1.Закона РК "Об обеспечении единства измерений".
2.Требований к поверке/ калибровке СИ
3.Требований к разработке методик поверки/калибровки СИ.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Дополнительная трудовая функция 1:
 Осуществление поверки/калибровки СИ (при наличии квалификации "поверитель средств измерений по видам измерений)

Навык 1:
Проведение работ по обеспечению точности измерений

Умения
1. Проводить поверку и/или калибровку СИ (при наличии квалификации "поверитель средств измерений" по видам измерений).
2. Проводить работу по выбору СИ и методов измерений.
3.  Осуществлять контроль и обновление рабочих СИ.

Знания
1.СТ РК 2.4 "ГСИ РК. Поверка средств измерений. Организация и порядок проведения".
2.Правил проведения поверки средств измерений, установления периодичности поверки средств измерений и формы сертификата о поверке средств измерений;
3.Методов проведения калибровки СИ по видам измерений.
4.СТ РК 2.18 "ГСИ РК. Методики выполнения измерений. Порядок разработки, метрологической аттестации, регистрации и применения"
5.Технических характеристик, конструктивных особенностей, назначения и принципов работы СИ.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Дополнительная трудовая функция 2:
Соблюдение техники безопасности

Навык 1:
Организация безопасного проведения работ

Умения:
1.Применять на практике требования техники безопасности.
2.Проводить оценку безопасности рабочего места и выявлять потенциальные риски.
3.Проводить инструктаж и обучение работников по вопросам охраны труда и безопасных методов работы.

Знания:
1.Требований техники безопасности и охраны труда
2.Правил безопасной организации рабочих процессов.
3. Специфика работы в конкретной отрасли или на конкретном объекте.
4. Методы оценки рисков и предотвращения аварийных ситуаций.
5. Порядок проведения инструктажей и обучения работников.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Требования к личностным компетенциям:

Способность к обучению и саморазвитию.
Умение работать в команде и под руководством.
Ответственность
Оперативность
Беспристрастность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. Закон Республики Казахстан "Об обеспечении единства измерений";
2. Закон Республики Казахстан "Об аккредитации в области оценки соответствия";
3. Правила проведения поверки средств измерений, установления периодичности поверки средств измерений и формы сертификата о поверке средств измерений;
4. Правила проведения аттестации, переаттестации и отзыва сертификатов поверителей средств измерений, а также квалификационных требований к ним;
5. ГОСТ 8.010 "ГСИ. Методики выполнения измерений. Основные положения";
6. СТ РК 2.4 "ГСИ РК. Поверка средств измерений Организация и порядок проведения";
7. СТ РК 2.12 "ГСИ РК. Система калибровки Республики Казахстан. Калибровка средств измерений. Организация и порядок проведения";
8. СТ РК 2.18 "ГСИ РК. Методики выполнения измерений. Порядок разработки, метрологической аттестации, регистрации и применения";
9. СТ РК 2.430 "ГСИ РК. Методика калибровки эталонов и средств измерений. Порядок разработки, утверждения и применения";
10. СТ РК 2.505 "ГСИ РК. Построение, изложение, оформление и содержание документов на методики выполнения измерений".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Специалист по метрологии

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      13. Наименование государственного органа:

      Комитет технического регулирования и метрологии Министерства торговли и интеграции Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Устемиров М.М: +7 (717) 2749450, m.ustemirov@mti.gov.kz

      14. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      15. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям:

      16. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      17. Экспертный совет:

      18. Номер версии и год выпуска: версия 2, 2025 г.

      19. Дата ориентировочного пересмотра: 31.10.2028 г.