ИПС "Әділет"

Қазақстан Республикасының Жер кодексінің 15 бабының 1 тармағының 2-1) тармақшасына, Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңының 6 бабына және Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 8 бабы 1) тармақшасына сәйкес, Ырғыз аудандық мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:

1. Ақтөбе облысы Ырғыз ауданы Аманкөл, Қызылжар, Құмтоғай, Тәуіп, Нұра, Жайсаңбай, Ырғыз ауылдық округтері бойынша 2025-2029 жылдарға жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспары, осы шешімнің 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 қосымшаларына сәйкес бекітілсін.

2. Осы шешім оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Аудандық мәслихат
төрағасы:

М. Турымов

Ырғыз аудандық мәслихатының
2025 жылғы 4 қарашадағы
№ 268 шешіміне 1 қосымша

Аманкөл ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

Осы Аманкөл ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6 – бабының 4-1) тармақшасына (бұдан әрі-Заң), "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасы Ауылшаруашылығы министрінің 29 шілдедегі бұйрығына сәйкес әзірленді 2024 жылғы № 263 "Жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі үлгілік жоспарды бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34831 болып тіркелген) сәйкес әзірленді.

Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозуы процестерін болғызбау мақсатында қабылданады және ауыл шаруашылығы жануарларын жаю дәстүрі ескеріледі.

Жоспар құрамында:

1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Аманкөл ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

3) жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы (3 қосымша);

4) жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы (4 қосымша);

5) жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы (5 қосымша);

6) ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарда орналастыру схемасы (6 қосымша);

7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі (7 қосымша);

8) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті өзге де талаптарды қамтиды.

Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін – жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын қалыптастыру туралы мәліметтер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданған.

1. Аманкөл ауылдық округі. Округте 3 ауылдық елді мекен бар, Аманкөл, Жарма, Құтикөл ауылдары. Аманкөл ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 194 980 га, оның ішінде жайылым жерлері – 95381 га, 99599 гектар - басқа алаптар.

Жер санаттары бойынша:

ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 157 385 гектар;

елді мекендердің жері –53 591га; оның ішінде: Аманкөл – 10 689, Жарма – 13 930, Құтикөл – 28972.

өнеркәсіп, көлік, байланыс, ғарыш қызметі, қорғаныс, ұлттық қауіпсіздік мұқтажына арналған және ауыл шаруашылығына арналмаған өзге де жер – 58 328 га;

Табиғи жағдайлар бойынша Аманкөл ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, тобылғы-қараған бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Аманкөл ауылдық округінің кей аумақтары жайпақ-еңісті жазықтан, өзендер аңғарынан, қатты жырылған жыралардан құралған. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Аманкөл ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 3 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

2025 жылдың 1 қаңтарына Аманкөл ауылдық округінде ірі қара мал 6444 бас, 14566 қой мен ешкілер, 2 453 бас жылқы, 231 түйе бар. Оның ішінде:

Аманкөл ауылында: ірі қара мал 2 340 бас, қой мен ешкілер 5 589 бас, жылқы 1 117 бас, түйе 81 бас.

Жарма ауылында: ірі қара мал 1 746 бас, қой мен ешкілер 4 255 бас, жылқы 774 бас, түйе 71 бас.

Құтикөл ауылында: ірі қара мал 2354 бас, қой мен ешкілер 4 722 бас, жылқы 562 бас, түйе 79 бас.

Аманкөл ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 3 543 бас, қой мен ешкілер 8094 бас, жылқы 1 348 бас, түйе 57 басты құрайды.

Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 53 851 гектарды құрайды.

Аманкөл ауылдық округінде 3 мал дәрігерлік пункті, 3 мал көміндісі бар.

Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Аманкөл ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Аманкөл ауылдық округі аумағында мәдени және аридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Аманкөл ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

Аманкөлауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

Жайылымдық процесті реттеу, жайылымның айдау кезектілігі, тыңайтқыштар, өсімдіктерді себу жайылымдардың жалпы өнімділігін арттырады және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

Аманкөл ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 157 385 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 41 530 гектар жайылым бар.

Аманкөл ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін Аманкөл ауылы, жайылымдық алқаптарын қажеттілік туындамайды.

Аманкөл ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
1 қосымша

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Аманкөл ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)

Аманкөл ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
2-қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары

Аманкөл ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
3–қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

Аманкөл ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
4–қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы

Аманкөл ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
5-қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы

Аманкөл ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
6-қосымша

Ауылда, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы

Аманкөл ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
7-қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

№	Ауылдық округ атауы	2025 жылғы қоршаулар саны				2026 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Аманкөл	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ	КЖМ	ЖМ	ЖКМ	ДҚ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

№	Ауылдық округ атауы	2027 жылғы қоршаулар саны				2028 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Аманкөл	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ	КЖМ	ЖМ	ЖКМ	ДҚ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

№	Ауылдық округ атауы	2029 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4
1	Аманкөл	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

Ырғыз аудандық мәслихатының
2025 жылғы 4 қарашадағы
№ 268 шешіміне 2 қосымша

Қызылжар ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

Осы Қызылжар ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6–бабының 4-1) тармақшасына (бұдан әрі-Заң), "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасы Ауылшаруашылығы министрінің 29 шілдедегі бұйрығына сәйкес әзірленді 2024 жылғы № 263 "Жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі үлгілік жоспарды бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34831 болып тіркелген) сәйкес әзірленді.

Жоспар құрамында:

1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Қызылжар ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың жәнеайдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі (7 қосымша);

2. Қызылжар ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 395 432гектар, жайылым жерлері – 336 562 гекатр, 58870 гектар - басқа алаптар.

Жер санаттары бойынша:

ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 336 562 гектар;

елді мекендердің жері – 58 870 гектар;

Орман қорының жері – 1000 гектар;

өнеркәсіп, көлік, байланыс, ғарыш қызметі, қорғаныс, ұлттық қауіпсіздік мұқтажына арналған және ауыл шаруашылығына арналмаған өзге де жер – 19852 га;

Табиғи жағдайлар бойынша Қызылжар ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, тобылғы-қараған бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Қызылжар ауылдық округінің кей аумақтары жайпақ-еңісті жазықтан, өзендер аңғарынан, қатты жырылған жыралардан құралған. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Қызылжар ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 3 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

2025 жылдың 1 қаңтарына Қызылжар ауылдық округінде ірі қара мал 5 176 бас, 13084 қой мен ешкілер, 5263 бас жылқы, 74 түйе бар. Оның ішінде:

Жаныс би ауылындамал басы: ірі қара мал 1701 бас, қой мен ешкілер 2267 бас, жылқы 224 бас, түйе 36 бас.

Құрылыс ауылында мал басы: ірі қара мал 977 бас, қой мен ешкілер 2391 бас, жылқы 302 бас, түйе 30 басты құрайды.

Шеңбертал ауылында мал басы: ірі қара мал 1470 бас, қой мен ешкілер 2202 бас, жылқы 282 бас, түйе 24 басты құрайды.

Қызылжар ауылдық округі бойынша шаруа қожалықтарының мал саны; ірі қара мал 4 066 бас, қой мен ешкілер 8 311 бас, жылқы 3 751 бас, түйе 120 басты құрайды.

Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 177 971гектарды құрайды.

Қызылжар ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 3 мал көміндісі бар.

Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Қызылжар ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Қызылжар ауылдық округі аумағында мәдени жәнеаридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Қызылжарауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

Қызылжар ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

Қызылжар ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 33 820 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 58 870 гектар жайылым бар.

Қызылжар ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған. Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін Қызылжар ауылы, жайылымдық алқаптарын қажеттілік туындамайды.

Қызылжар ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
1 қосымша

Қызылжар ауылдық округінің аумағында құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)

Қызылжар ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
2-қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары

Қызылжар ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
3-қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

Қызылжар ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
4-қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы

Қызылжар ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
5- қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы

Қызылжар ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
6-қосымша

Қызылжар ауылдық округінде
2025-2029 жылдарға арналған
жайылымдарды және оларды
пайдалану басқару
жөніндегі жоспарға
7-қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

№	Ауылдық округ атауы	2025 жылғы қоршаулар саны				2026 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Қызылжар	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ	КЖМ	ЖМ	ЖКМ	ДҚ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

№	Ауылдық округ атауы	2027 жылғы қоршаулар саны				2028 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Қызылжар	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ	КЖМ	ЖМ	ЖКМ	ДҚ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

№	Ауылдық округ атауы	2029 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4
1	Қызылжар	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

Ырғыз аудандық мәслихатының
2025 жылғы 4 қарашадағы
№ 268 шешіміне 3 қосымша

Құмтоғай ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

Осы Құмтоғай ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6–бабының 4-1) тармақшасына (бұдан әрі-Заң), "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасы Ауылшаруашылығы министрінің 29 шілдедегі бұйрығына сәйкес әзірленді 2024 жылғы № 263 "Жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі үлгілік жоспарды бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34831 болып тіркелген) сәйкес әзірленді.

Жоспар құрамында:

1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Құмтоғай ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың жәнеайдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі (7 қосымша);

Құмтоғай ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 567 611гектар, жайылым жерлері – 145 502 гекатр, шабындық жерлері – 13964 га, 6 570 гектар - басқа алаптар.

Жер санаттары бойынша:

ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 517 643 гектар

елді мекендердің жері – 25 684гектар;

өнеркәсіп, көлік, байланыс, ғарыш қызметі, қорғаныс, ұлттық қауіпсіздік мұқтажына арналған және ауыл шаруашылығына арналмаған өзге де жер – 6 570 га.

Табиғи жағдайлар бойынша Құмтоғай ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, тобылғы-қараған бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Құмтоғай ауылдық округінің кей аумақтары жайпақ-еңісті жазықтан, өзендер аңғарынан, қатты жырылған жыралардан құралған. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Құмтоғай ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 3 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

2025 жылдың 1 қаңтарына Құмтоғай ауылдық округінде ірі қара мал 1919 бас, 5080 қой мен ешкілер, 273 бас жылқы, 0 түйе бар. Оның ішінде:

Құмтоғайауылында: ірі қара мал 1196 бас, қой мен ешкілер 3053 бас, жылқы 98 бас, түйе 0 бас.

Қарақұдық ауылында: ірі қара мал 561 бас, қой мен ешкілер 1313 бас, жылқы 89 бас, түйе 0 бас.

Қарасай ауылында: ірі қара мал 162 бас, қой мен ешкілер 714 бас, жылқы 86 бас, түйе 0 бас.

Құмтоғай ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 3 648 бас, қой мен ешкілер 16 750 бас, жылқы 2618 бас, түйе 0 басты құрайды.

Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 108657 гектарды құрайды.

Құмтоғайауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 3 мал көміндісі бар.

Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Құмтоғай ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Құмтоғайауылдық округі аумағында мәдени жәнеаридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Құмтоғай ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

Құмтоғай ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

Құмтоғай ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 296 151 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 25 479гектар жайылым бар. Құмтоғайауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған. Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін Құмтоғай ауылы, жайылымдық алқаптарын қажеттілік туындамайды.

Құмтоғай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
1 қосымша

Құмтоғай ауылдық округінің аумағында құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)

Құмтоғай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
2-қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары

Құмтоғай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
3-қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

Құмтоғай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
4-қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы

Құмтоғай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
5-қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы

Құмтоғай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
6-қосымша

Ауылда, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы

Құмтоғай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

№	Ауылдық округ атауы	2025 жылғы қоршаулар саны				2026 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Құмтоғай	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ	КЖМ	ЖМ	ЖКМ	ДҚ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ – көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

№	Ауылдық округ атауы	2027 жылғы қоршаулар саны				2028 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Құмтоғай	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ	КЖМ	ЖМ	ЖКМ	ДҚ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

№	Ауылдық округ атауы	2029 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4
1	Құмтоғай	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

Ырғыз аудандық мәслихатының
2025 жылғы 4 қарашадағы
№ 268 шешіміне 4 қосымша

Тәуіп ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

Осы Тәуіп ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6–бабының 4-1) тармақшасына (бұдан әрі-Заң), "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасы Ауылшаруашылығы министрінің 29 шілдедегі бұйрығына сәйкес әзірленді 2024 жылғы № 263 "Жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі үлгілік жоспарды бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34831 болып тіркелген) сәйкес әзірленді.

Жоспар құрамында:

1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Тәуіп ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың жәнеайдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі (7 қосымша);

Тәуіп ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 389 934гектар, жайылым жерлері – 89221 гекатр, шабындық жерлері – 9507 га..

Жер санаттары бойынша:

ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 94106 гектар;

елді мекендердің жері – 17692 гектар;.

өнеркәсіп, көлік, байланыс, ғарыш қызметі, қорғаныс, ұлттық қауіпсіздік мұқтажына арналған және ауыл шаруашылығына арналмаған өзге де жер – 4 645 га.

Тәуіп ауылдық округі. Округте Құйлысауылы1елді мекен бар.

Табиғи жағдайлар бойынша Тәуіп ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, тобылғы-қараған бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Тәуіп ауылдық округінің кей аумақтары жайпақ-еңісті жазықтан, өзендер аңғарынан, қатты жырылған жыралардан құралған. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Тәуіп ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 3 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

2025 жылдың 1 қаңтарына Тәуіп ауылдық округінде ірі қара мал 2 371 бас, 5740 қой мен ешкілер, 736 бас жылқы, 0 түйе бар.

Тәуіп ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 4008 бас, қой мен ешкілер 1296 бас, жылқы 1441 бас, түйе 87 басты құрайды.

Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 85 995гектарды құрайды.

Тәуіп ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Тәуіп ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Тәуіп ауылдық округі аумағында мәдени жәнеаридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Тәуіп ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

Тәуіп ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

Тәуіп ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 89 221 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 17 587 гектар жайылым бар.

Тәуіп ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін Тәуіп ауылы, жайылымдық алқаптарын қажеттілік туындамайды.

Тәуіп ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
1 қосымша

Тәуіп ауылдық округінің аумағында құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)

Тәуіп ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
2-қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары

Тәуіп ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
3-қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

Тәуіп ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
4-қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы

Тәуіп ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
5-қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы

Тәуіп ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
6-қосымша

Ауылда, ауылдық округ маңындаорналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы

Тәуіп ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

№	Ауылдық округ атауы	2025 жылғы қоршаулар саны				2026 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Тәуіп	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ	КЖМ	ЖМ	ЖКМ	ДҚ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

№	Ауылдық округ атауы	2027 жылғы қоршаулар саны				2028 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Тәуіп	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ	КЖМ	ЖМ	ЖКМ	ДҚ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

№	Ауылдық округ атауы	2029 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4
1	Тәуіп	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

Ырғыз аудандық мәслихатының
2025 жылғы 4 қарашадағы
№ 268 шешіміне 5 қосымша

Нұра ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

Осы Нұра ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6–бабының 4-1) тармақшасына (бұдан әрі-Заң), "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасы Ауылшаруашылығы министрінің 29 шілдедегі бұйрығына сәйкес әзірленді 2024 жылғы № 263 "Жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі үлгілік жоспарды бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34831 болып тіркелген) сәйкес әзірленді.

Жоспар құрамында:

1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Нұра ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың жәнеайдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі (7 қосымша);

Нұра ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 623 754 гектар, жайылым жерлері – 39 778 гектар, шабындық жерлері – 24 500 га, гектар - басқа алаптар-5036 гектар.

Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар -530978га.

Жер санаттары бойынша:

ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 64 278 гектар;

өнеркәсіп, көлік, байланыс, ғарыш қызметі, қорғаныс, ұлттық қауіпсіздік мұқтажына арналған және ауыл шаруашылығына арналмаған өзге де жер – 2224 га;

елді мекендердің жері – 71271 гектар;

Нұра ауылдық округі. Округте 4 ауылдық елді мекен бар.

Табиғи жағдайлар бойынша Нұра ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, тобылғы-қараған бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Нұра ауылдық округінің кей аумақтары жайпақ-еңісті жазықтан, өзендер аңғарынан, қатты жырылған жыралардан құралған. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Нұра ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 3 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

2025 жылдың 1 қаңтарына Нұра ауылдық округінде ірі қара мал 8 144 бас, 8660 қой мен ешкілер, 1553 бас жылқы, 146 түйе бар. Оның ішінде:

Белшер, ауылында: ірі қара мал 1 510 бас, қой мен ешкілер 1 180 бас, жылқы 378 бас, түйе 42 бас.

Дүкен ауылында: ірі қара мал 1 017 бас, қой мен ешкілер 1 394 бас, жылқы 2 130 бас, түйе 7 бас.

Мамыр ауылында: ірі қара мал 633 бас, қой мен ешкілер 1 495 бас, жылқы 63 бас, түйе 23 бас.

Нұра ауылында: ірі қара мал 4 584 бас, қой мен ешкілер 4 551 бас, жылқы 1 255 бас, түйе 74 бас.

Нұра ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 3423 бас, қой мен ешкілер 73 бас, жылқы 188 бас, түйе 35 басты құрайды.

Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 82 058 гектарды құрайды.

Нұра ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 4 мал көміндісі бар.

Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Нұра ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Нұра ауылдық округі аумағында мәдени жәнеаридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Нұра ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

Нұра ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

Нұра ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 67 620 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 70 212 гектар жайылым бар.

Нұра ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін Нұра ауылдық округінде, жайылымдық алқаптарын қажеттілік туындамайды.

Нұра ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
1 қосымша

Нұра ауылдық округінің аумағында құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)

Нұра ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
2-қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары

Нұра ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
3-қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

Нұра ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
4-қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы

Нұра ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
5-қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы

Нұра ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
6-қосымша

Ауылда, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы

Нұра ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
7 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

№	Ауылдық округ атауы	2025 жылғы қоршаулар саны				2026 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Нұра	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ	КЖМ	ЖМ	ЖКМ	ДҚ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

№	Ауылдық округ атауы	2027 жылғы қоршаулар саны				2028 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Нұра	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ	КЖМ	ЖМ	ЖКМ	ДҚ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

№	Ауылдық округ атауы	2029 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4
1	Нұра	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

Ырғыз аудандық мәслихатының
2025 жылғы 4 қарашадағы
№ 268 шешіміне 6 қосымша

Жайсаңбай ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

Осы Жайсаңбай ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6–бабының 4-1) тармақшасына (бұдан әрі-Заң), "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасы Ауылшаруашылығы министрінің 29 шілдедегі бұйрығына сәйкес әзірленді 2024 жылғы № 263 "Жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі үлгілік жоспарды бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34831 болып тіркелген) сәйкес әзірленді.

Жоспар құрамында:

1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Жайсаңбай ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

7) ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың жәнеайдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі (7 қосымша);

Жайсаңбай ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 1 366 009 гектар, жайылым жерлері –517 643 гекатр, 154 189 гектар - басқа алаптар.

Жер санаттары бойынша:

ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 177971 гектар;

елді мекендердің жері – 13964 гектар;

ерекше қорғалатын табиғи аумақтар - 502 242 га,

орман қорының-1000 га,

өнеркәсіп, көлік, байланыс, ғарыш қызметі, қорғаныс, ұлттық қауіпсіздік мұқтажына арналған және ауыл шаруашылығына арналмаған өзге де жер – 1384 га;

Табиғи жағдайлар бойынша Жайсаңбай ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, тобылғы-қараған бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Жайсаңбай ауылдық округінің кей аумақтары жайпақ-еңісті жазықтан, өзендер аңғарынан, қатты жырылған жыралардан құралған. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Жайсаңбай ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 3 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

2025 жылдың 1 қаңтарына Жайсаңбай ауылдық округінде ірі қара мал 4372 бас, 9 142 қой мен ешкілер, 2600 бас жылқы, 207 түйе бар.

Жайсаңбай ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 5444 бас, қой мен ешкілер 4497 бас, жылқы 2855 бас, түйе 114 басты құрайды.

Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 177 971 гектарды құрайды.

Жайсаңбай ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 1 мал көміндісі бар.

Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Жайсаңбай ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады. Жайсаңбай ауылдық округі аумағында мәдени жәнеаридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Жайсаңбайауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

Жайсаңбай ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

Жайсаңбай ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 177971 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 13964 гектар жайылым бар.

Жайсаңбайауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін Жайсаңбай ауылы, жайылымдық алқаптарын қажеттілік туындамайды.

Жайсаңбай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
1 қосымша

Жайсаңбай ауылдық округінің аумағында құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)

Жайсаңбай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
2-қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары

Жайсаңбай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
3-қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

Жайсаңбай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
4-қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы

Жайсаңбай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
5-қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы

Жайсаңбай ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
6-қосымша

Ауылда, ауылдық округ маңындаорналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы

Жайсаңбай ауылдық округінде
2025-2029 жылдарға арналған
жайылымдарды және оларды
пайдалану басқару жөніндегі
жоспарға 7-қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

№	Ауылдық округ атауы	2025 жылғы қоршаулар саны				2026 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Жайсаңбай	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ	КЖМ	ЖМ	ЖКМ	ДҚ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

№	Ауылдық округ атауы	2027 жылғы қоршаулар саны				2028 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Жайсаңбай	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ	КЖМ	ЖМ	ЖКМ	ДҚ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

№	Ауылдық округ атауы	2029 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4
1	Жайсаңбай	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

Ырғыз аудандық мәслихатының
2025 жылғы 4қарашадағы
№ шешіміне 7 қосымша

Ырғыз ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

Осы Ырғыз ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар (бұдан әрі - Жоспар) "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6–бабының 4-1) тармақшасына (бұдан әрі-Заң), "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасы Ауылшаруашылығы министрінің 29 шілдедегі бұйрығына сәйкес әзірленді 2024 жылғы № 263 "Жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі үлгілік жоспарды бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34831 болып тіркелген) сәйкес әзірленді.

Жоспар құрамында:

1) құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде Ырғыз ауылдық округі аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) (1 қосымша);

2) жайылым айналымдарының қолайлы схемалары (2 қосымша);

Ырғыз ауылдық округі аумағының жалпы көлемі 612 350 гектар, жайылым жерлері – 311 109 гекатр, 9 796 гектар - басқа алаптар.

Жер санаттары бойынша:

ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 323 463 гектар;

өнеркәсіп, көлік, байланыс, ғарыш қызметі, қорғаныс, ұлттық қауіпсіздік мұқтажына арналған және ауыл шаруашылығына арналмаған өзге дежер – 12 354 га;

елді мекендердің жері – 92 134 гектар;

Табиғи жағдайлар бойынша Ырғыз ауылдық округінің аумағы агроклиматтық көрсеткіш бойынша құрғақ далалық зонаға жатады, қатал ұзақ қыста, қысқа қалыпты ыстық жазда, қыстың және жаз температураларының күрт қарама-қайшылықтарымен, жылдық жауын-шашынның аз мөлшерімен, құрғақшылықпен сипатталады. Өсімдік жамылғысы әртүрлі, селеулі-бетегелі жусанды және бетегелі-жусанды, тобылғы-қараған бұталы өсімдіктер. Топырағы қызыл қоңыр, қоңыр, аз гумусты. Ырғыз ауылдық округінің кей аумақтары жайпақ-еңісті жазықтан, өзендер аңғарынан, қатты жырылған жыралардан құралған. Өсімдік жамылғысы тұрақты емес және жеткіліксіз ылғалданған жағдайда, жалпы жазықтық сипатты және аздаған қанық түрлерімен ерекшеленді. Жер оты көктемгі-жазғы-күзгі жайылым ретінде қолданылады, жер бедерінің жағдайына қарай шөп шабуға да болады. Жайылымды тиімді пайдалану, тозуының алдын алу әрбір малды оған қолданылатын шөптің қажеттілігіне қарай орналастыру болып табылады. Ал Ырғыз ауылдық округі жайылымдарына жалпы сипаттама жасайтын болсақ, олардың өнімділігі тұрақты емес, жауын-қардың аз-көптігіне қарап әр жылдарда өзгеріп отырады. Шөбінің өнімділігі жылдың ауа райының жағдайына қарай, гектарына 1,0 центнерден 3 центнерге дейін болады. Жайылым шөбінің аздығы және маусымдап пайдаланылатын жайылымдардың бытыраңқылығы себепті малды алыстағы көктемгі, жазғы және күзгі-қысқы жайылымдарға жаюды керек етеді. Кей жылдары қыстың жұмсақтығына қарай шаруашылық құрылымдардың малдары көбіне жайылымда болады.

2025 жылдың 1 қаңтарына Ырғыз ауылдық округінде ірі қара мал 12 670 бас, 41 173 қой мен ешкілер, 6839 бас жылқы, 273 түйе бар. Оның ішінде:

Ақши ауылында: ірі қара мал 2 998 бас, қой мен ешкілер 5 481 бас, жылқы 720, түйе 59 бас.

Қалыбай ауылында: ірі қара мал 1 715 бас, қой мен ешкілер 4 945 бас, жылқы 335, түйе 75 бас.

Ырғыз ауылында: ірі қара мал 7 957 бас, қой мен ешкілер 30 747 бас, жылқы 5784, түйе 139 бас.

Ырғыз ауылдық округінің шаруа қожалықтарындағы мал басы: ірі қара мал 4398 бас, қой мен ешкілер 8321 бас, жылқы 2059 бас, түйе 111 басты құрайды.

Шаруа қожалықтарының жайылым алаңы 290 681 гектарды құрайды.

Ырғыз ауылдық округінде 1 мал дәрігерлік пункті, 3 мал көміндісі бар.

Жайылымдық жемшөп жануарлар рационының едәуір бөлігін құрайды. Шөпте азыққа қарағанда әлдеқайда көп қоректік заттар бар. Малды жайылымда ұстау жақсы дамуына ықпал етеді және жануарлардың өсуін күшейтеді, сау төл алу үшін қолайлы жағдайлар жасалады. Ырғыз ауылдық округінде табиғи жайылымдардың маусымдық сипаты айқын байқалады.Ырғызауылдық округі аумағында мәдени жәнеаридтік жайылымдар жоқ. Барлық жайылымдар саны мен мөлшері жайылымның шығымдылығына, мал санына және жасыл шөпті азықтандыру нормаларына байланысты учаскелерге (қоршауларға) бөлінеді. Ырғыз ауылдық округі маңындағы жайылымдарды тыныстандырып, демалдыру үшін маусымдық жайылымдарды көшпелі жолмен дәстүрлі пайдаланған жөн, ал алыс маусымдық жайылымдарда алдын ала белгіленген учаскелерде мал жаю керек. Жайылымдарды тиімді пайдалану оны пайдалану мерзімінің түрлі схемасын кезектестіру жолымен жүргізіледі. Жайылым айналымы деп табиғи жайылымдарды бір жылдан бастап жақсартуға бағытталған немесе оның өнімділігін төмендетпей бірнеше жылдан кейін қайталанатын шаралар жүйесі түсініледі. Жалпы, жайылым айналымы мен қоршаған ортаны пайдалану жүйесін қолдану, маусымдар бойынша кезектестіру, өсімдіктердің өнімділігін сақтауға мүмкіндік береді.

Ырғыз ауылдық округіндегі кең таралған бетеге, селеу, жусан мен әртүрлі шөптерден тұратын жайылымдар үшін барынша қолайлысы жыл сайын ретімен, жылдың барлық маусымында мал жайып, кезек-кезек 4-белдеулі жайылым айналымын жасау. Әрбір малды қоршап бағатын учаскелер жыл бойы тек бір маусым пайдалануы тиіс, егер учаске көктемде пайдаланылса, келесі жылы бұл учаске жазда, ал келесі жылы күзде пайдалануы тиіс. Тек осы жағдайда ғана жайылымдық өсімдіктердің тұқым тастауы мүмкін және азып тозған учаскелер бұрынғы өнімділігін қалпына келтіре алады.

Ырғыз ауылдық округі бойынша ауылшаруашылығы малдарын қамтамасыз ету үшін барлығы 2 455 гектар жайылымдық жерлер бар. Елді мекен шегінде 24 566 гектар жайылым бар.

Ырғыз ауылдық округінде мал айдауға арналған сервитуттар орнатылмаған.

Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 15 бабына сәйкес жергілікті халықтың мұқтаждығы үшін Ырғыз ауылы, жайылымдық алқаптарын қажеттілік туындамайды.

Ырғыз ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
1 қосымша

Ырғыз ауылдық округінің аумағында құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)

Ырғыз ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
2-қосымша

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары

Ырғыз ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
3-қосымша

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

Ырғыз ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
4-қосымша

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру арналарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы

Ырғыз ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2025-2029 жылдарға
арналған жоспарға
5- қосымша

Жайылымдары жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы

Ырғыз ауылдық округінде
жайылымдарды басқару және
оларды пайдалану жөніндегі
2023-2024 жылдарға
арналған жоспарға
6- қосымша

Ауылда, ауылдық округ маңындаорналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы

Ырғыз ауылдық округінде
2025-2029 жылдарға арналған
жайылымдарды және оларды
пайдалану басқару
жөніндегі жоспарға
7-қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

№	Ауылдық округ атауы	2025 жылғы қоршаулар саны				2026 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Ырғыз	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ	КЖМ	ЖМ	ЖКМ	ДҚ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

№	Ауылдық округ атауы	2027 жылғы қоршаулар саны				2028 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Ырғыз	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ	КЖМ	ЖМ	ЖКМ	ДҚ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

№	Ауылдық округ атауы	2029 жылғы қоршаулар саны
№	Ауылдық округ атауы	1	2	3	4
1	Ырғыз	КЖМ	ЖМ	ДҚ	ЖКМ

Ескерту: аббревиатуралардың толық жазылуы:

КЖМ –көктемгі-жазғы маусым;

ЖКМ – жазғы-күзгі маусым;

ЖМ – жазғы маусым;

ДҚ – демалушы қоршау

В соответствии с подпунктом 2-1) пункта 1 статьи 15 Земельного Кодекса Республики Казахстан, со статьей 6 Закона Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан" и подпунктом 1) статьи 8 Закона Республики Казахстан "О пастбищах", Иргизский районный маслихат РЕШИЛ:

1. Утвердить План по управлению пастбищами и их использованию по Аманкольскому, Кызылжарскому, Кумтогайcкому, Нуринскому, Таупскому, Жайсанбайскому, Иргизскому сельским округам Иргизского района Актюбинской области на 2025-2029 годы прилагаемые в Приложениях 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7.

2. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель районного
маслихата:

М. Турымов

Приложение 1
к решению Иргизского
районного маслихата
от 4 ноября 2025 года № 268

План по управлению пастбищами и их использованию в Аманкольском сельском округена 2025-2029 годы

Настоящий План по управлению пастбищами и их использованию в Аманкольском сельском округе на 2025-2029 годы (далее - План) разработан в соответствии с подпунктом 4-1) статьи 6 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" (далее – Закон), подпунктом 2) пункта 3 статьи 16 Закона Республики Казахстан "О государственной статистике", приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 29 июля 2024 года № 263 "Об утверждении типового плана по управлению пастбищами и их использованию"(зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 34831).

План принимается в целях рационального использования пастбищ, устойчивого обеспечения потребности в кормах и предотвращения процессов деградации пастбищ и учитываются традиции выпаса сельскохозяйственных животных.

План содержит:

1) схему (карту) расположения пастбищ на территории Аманкольского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов (приложение 1);

2) приемлемые схемы пастбище оборотов (приложение 2);

3) карту с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры (приложение 3);

4) схему доступа пастбище пользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленную согласно норме потребления воды (приложение 4);

5) схему перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища (приложение 5);

6) схему размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе (приложение 6);

7) календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных (приложение 7);

8) иные требования, необходимые для рационального использования пастбищ на соответствующей административно-территориальной единице.

План принят с учетом сведений о состоянии геоботанического обследования пастбищ, сведений о ветеринарно-санитарных объектах, данных о численности поголовья сельскохозяйственных животных с указанием их владельцев - пастбище пользователей, физических и (или) юридических лиц, данных о количестве гуртов, отар, табунов, сформированных по видам и половозрастным группам сельскохозяйственных животных, сведений о формировании поголовья сельскохозяйственных животных для выпаса на отгонных пастбищах, особенностей выпаса сельскохозяйственных животных на культурных и аридных пастбищах, сведений о сервитутах для прогона скота и иных данных, предоставленных государственными органами, физическими и (или) юридическими лицами.

Общая площадь территории Аманкольского сельского округа 194980 гектаров, пастбищные земли – 95 381 гектара, прочие угодия – 99 599 гектара.

По категориям земли подразделяются на:

земли сельскохозяйственного назначения – 157 385 гектаров;

земли населенных пунктов – 53591 гектара;

Всего земель промышленности, связи, обороны и иного несельскохозяйственного назначения –58 328 га

По природным условиям территория Аманкольского сельского округа по агроклиматическим показателям относится к сухостепной зоне, характеризуется суровой длительной зимой, кратковременным жарким летом, резкими противоречиями температур зимы и лета, малым количеством годовых осадков, засухой. Растительный покров разнообразен, разнотравно-типчаково-ковыльной и типчаково-ковыльной, таволга зверовоелистной-карагана кустарниковой растительностью. Почвы в основном каштановые и тҰмно-каштановые, малогумусные. Отдельные территорий Аманкольского сельского округа представляют собой полого-увалистую равнину, довольно сильно изрезанную балками, руслами рек. Растительный покров формируется в условиях недостаточного и неустойчивого увлажнения, в целом носит степной характер и отличается небольшой видовой растительностью. Травостой используется как весенно-летне-осенние пастбища, где позволяет условия рельефа выкашивается на сено. Эффективное использование пастбищ, предотвращение его износа связано с размещением каждого скота в зависимости от его хорошо потребляемой травы. Если характеризовать в целом пастбища Аманкольского сельского округа, то их производительность непостоянна, меняется из года в год в зависимости от количества дождя и снега. Урожайность травы может варьироваться от 1,0 до 3 центнера с гектара, в зависимости от погодных условий. Малочисленность травы пастбищ и разобщенность используемых сезонных пастбищ требует выпаса скота в отдаленных весенних, летних и осенне-зимних пастбищах. В отдельные годы, в зависимости от мягкости зимы, скот хозяйственных структур чаще всего бывает на пастбищах.

На 1 января 2025 года в Аманкольского сельском округе 6444 голов крупного рогатого скота, 14 566 голов овец и коз, 2 453 голов лошадей, 231 голов верблюд. Из них:

в селе Аманкольского: 2 340 головы крупного рогатого скота, 5 589голов овец и коз, 1 117 головы лошадей, 81 голов верблюд.

в селе Жарминского: 1 746 головы крупного рогатого скота, 4 255 голов овец и коз, 774 головы лошадей, 71 голов верблюд.

в селе Кутикольского: 2 354 головы крупного рогатого скота, 4 722 голов овец и коз, 562 головы лошадей, 79 голов верблюд.

Крестьянских хозяйствах Аманкольского сельского округа составляет: 3 543 головы крупного рогатого скота, 8 094 голов овец и коз, 1 348 головы лошадей, 57 голов верблюд.

Площадь пастбищ крестьянских хозяйств составляет 53 851 гектара.

В Аманкольском сельском округе имеется 1 ветеринарный пункт, 3 скотомогильник.

Пастбищный корм составляет значительную долю рациона животных. В траве содержится намного больше питательных веществ, чем в сене. Пастбищное содержание скота способствует хорошему развитию и усиливает рост животных, создаются благоприятные условия для получения здорового приплода.

В Аманкольском сельском округе ясно наблюдается сезонный характер природных пастбищ. На территории Аманкольского сельского округа культурные и аридные пастбища отсутствуют.Все пастбища делятся на участки (загоны), количество и размеры которых зависят от урожайности пастбища, количества скота и нормы скармливания зеленой травы. Для того, чтобы пастбища вокруг сел отдышались, отдохнули, следует использовать сезонные пастбища путем традиционных выездов, на дальних сезонных пастбищах следует пасти скот на заранее установленных участках. Эффективное использование пастбищ производится путем чередования его различных схем. Под пастбище оборотом понимается система мер, направленная на улучшение природных пастбищ от одного года или повторяющиеся через несколько лет без снижения его продуктивности. В целом, применение пастбище оборота и системы использования окружения, чередование по сезонам, позволяет сохранить продуктивность растений.

Максимально удобное для пастбищ Аманкольского сельского округа с распространенной полынью и различными травами – во все сезоны, по порядку, ежегодный выпас скота с составлением 4-поясного пастбище оборота. Каждый загон должен быть использован только в течение одного сезона, если участок используется весной, в следующем году этот участок должен использоваться летом, а в следующем году осенью. Только в этом случае растительность пастбищ может дать семена и изношенные участки могут восстановить прежнюю производительность.

Регулирование пастбищного процесса, загонная очередность выпаса, удобрения, подсевы растений повышают общую продуктивность пастбищ и обеспечивают их сохранность.

Для обеспечения сельскохозяйственных животных по Аманкольском сельскому округу имеются всего 157 385 гектар пастбищных угодий. В черте населенных пунктов числится 41 530 гектаров пастбищ.

В Аманкольском сельском округе сервитуты для прогона скота не установлены.

На основании вышеизложенного, согласно статьи 15 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" для нужд местного населения село Аманколь при имеющихся пастбищных угодьях потребность не возникает.

Приложение 1
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Аманкольском сельском
округе на 2025-2029 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории Аманкольского сельского округав разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователейна основании правоустанавливающих документов

Приложение 2
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Аманкольском сельском
округе на 2025-2029 годы

Приемлемые схемы пастбище оборотов

Приложение 3
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Аманкольском сельском
округе на 2025-2029 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры

Приложение 4
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Аманкольском сельском
округе на 2023-2024 годы

Схема доступа пастбище пользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаниям, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды

Приложение 5
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Аманкольском сельском
округе на 2025-2029 годы

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища

Приложение 6
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Аманкольском сельском
округе на 2025-2029 годы

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе

Приложение 7
к Плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Аманкольском сельском
округе на 2025-2029 годы

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

№	Наименование сельского округа	Количествозагонов в 2025 году				Количествозагонов в 2026 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Аманкольский	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС	ВЛС	ЛС	ЛОС	ОЗ

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летний сезон;

ЛОС – летне-осенний сезон;

ЛС – летний сезон;

ОЗ – отдыхающий загон

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2027 году				Количество загонов в 2028 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Аманкольский	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС	ВЛС	ЛС	ЛОС	ОЗ

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летнийсезон;

ЛОС – летне-осеннийсезон;

ЛС – летнийсезон;

ОЗ – отдыхающийзагон.

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2029 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4
1	Аманкольский	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летний сезон;

ЛОС – летне-осенний сезон;

ЛС – летний сезон;

ОЗ – отдыхающий загон.

Приложение 2
к решению Иргизского
районного маслихата
от 4 ноября 2025 года №

План по управлению пастбищами и их использованию в Кызылжарском сельском округе на 2025-2029 годы

Настоящий План по управлению пастбищами и их использованию в Кызылжарском сельском округе на 2025-2029 годы (далее - План) разработан в соответствии с подпунктом 4-1) статьи 6 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" (далее – Закон), подпунктом 2) пункта 3 статьи 16 Закона Республики Казахстан "О государственной статистике", приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 29 июля 2024 года № 263 "Об утверждении типового плана по управлению пастбищами и их использованию"(зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 34831).

План содержит:

3) схему (карту) расположения пастбищ на территории Кызылжарского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов (приложение 1);

4) приемлемые схемы пастбище оборотов (приложение 2);

План принят с учетом сведений о состоянии геоботанического обследования пастбищ, сведений о ветеринарно-санитарных объектах, данных о численности поголовья сельскохозяйственных животных с указанием их владельцев - пастбищепользователей, физических и (или) юридических лиц, данных о количестве гуртов, отар, табунов, сформированных по видам и половозрастным группам сельскохозяйственных животных, сведений о формировании поголовья сельскохозяйственных животных для выпаса на отгонных пастбищах, особенностей выпаса сельскохозяйственных животных на культурных и аридных пастбищах, сведений о сервитутах для прогона скота и иных данных, предоставленных государственными органами, физическими и (или) юридическими лицами.

Общая площадь территории Кызылжарского сельского округа 2 985 607 гектаров, пастбищные земли – 2 926 064 гектара, прочие угодия – 15723 гектара.

По категориям земли подразделяются на:

земли сельскохозяйственного назначения –– 263450 гектаров;

земли населенных пунктов –43 820гектара;

Земли лесного фонда – 1000 гектар;

прочие земли для нужд промышленности, транспорта, связи, космической деятельности, обороны, национальной безопасности и несельскохозяйственного назначения – 19852 га.

По природным условиям территория Кызылжарского сельского округа по агроклиматическим показателям относится к сухостепной зоне, характеризуется суровой длительной зимой, кратковременным жарким летом, резкими противоречиями температур зимы и лета, малым количеством годовых осадков, засухой. Растительный покров разнообразен, разнотравно-типчаково-ковыльной и типчаково-ковыльной, таволга зверовоелистной-карагана кустарниковой растительностью. Почвы в основном каштановые и тҰмно-каштановые, малогумусные. Отдельные территорий Кызылжарского сельского округа представляют собой полого-увалистую равнину, довольно сильно изрезанную балками, руслами рек. Растительный покров формируется в условиях недостаточного и неустойчивого увлажнения, в целом носит степной характер и отличается небольшой видовой растительностью. Травостой используется как весенно-летне-осенние пастбища, где позволяет условия рельефа выкашивается на сено. Эффективное использование пастбищ, предотвращение его износа связано с размещением каждого скота в зависимости от его хорошо потребляемой травы. Если характеризовать в целом пастбища Кызылжарского сельского округа, то их производительность непостоянна, меняется из года в год в зависимости от количества дождя и снега. Урожайность травы может варьироваться от 1,0 до 3 центнера с гектара, в зависимости от погодных условий. Малочисленность травы пастбищ и разобщенность используемых сезонных пастбищ требует выпаса скота в отдаленных весенних, летних и осенне-зимних пастбищах. В отдельные годы, в зависимости от мягкости зимы, скот хозяйственных структур чаще всего бывает на пастбищах.

На 1 января 2025 года в Кызылжарскому сельском округе 5 176головкрупного рогатого скота, 13 084 голов овец и коз, 5 263 голов лошадей, 74 голов верблюд. Из них:

в селе Жаныс би: 1 701 головы крупного рогатого скота, 2 267 голов овец и коз, 224 головы лошадей, 36 верблюд.

в селе Курылыс: 977 головы крупного рогатого скота, 2 391 голов овец и коз, 302 головы лошадей, 30 верблюд

в селе Шенберталь: 1470 головы крупного рогатого скота, 2202 голов овец и коз, 282 головы лошадей, 24 верблюд

Крестьянских хозяйствах Кызылжарского сельского округа составляет: 4 066 головы крупного рогатого скота, 8 311 голов овец и коз, 3 751 головы лошадей, 120 голов верблюд.

Площадь пастбищ крестьянских хозяйств составляет – 177 971 гектара.

В Кызылжарском сельском округе имеется 1 ветеринарный пункт, 3 скотомогильник.

В Кызылжарском сельском округе ясно наблюдается сезонный характер природных пастбищ. На территории Кызылжарского сельского округа культурные и аридные пастбища отсутствуют. Все пастбища делятся на участки (загоны), количество и размеры которых зависят от урожайности пастбища, количества скота и нормы скармливания зеленой травы. Для того, чтобы пастбища вокруг сел отдышались, отдохнули, следует использовать сезонные пастбища путем традиционных выездов, на дальних сезонных пастбищах следует пасти скот на заранее установленных участках. Эффективное использование пастбищ производится путем чередования его различных схем. Под пастбище оборотом понимается система мер, направленная на улучшение природных пастбищ от одного года или повторяющиеся через несколько лет без снижения его продуктивности. В целом, применение пастбище оборота и системы использования окружения, чередование по сезонам, позволяет сохранить продуктивность растений.

Максимально удобное для пастбищ Кызылжарского сельского округа с распространенной полынью и различными травами – во все сезоны, по порядку, ежегодный выпас скота с составлением 4-поясного пастбище оборота. Каждый загон должен быть использован только в течение одного сезона, если участок используется весной, в следующем году этот участок должен использоваться летом, а в следующем году осенью. Только в этом случае растительность пастбищ может дать семена и изношенные участки могут восстановить прежнюю производительность.

Для обеспечения сельскохозяйственных животных по Кызылжарском сельскому округу имеются всего 33 820 гектар пастбищных угодий. В черте населенных пунктов числится 58 870 гектаров пастбищ.

В Кызылжарском сельском округе сервитуты для прогона скота не установлены. На основании вышеизложенного, согласно статьи 15 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" для нужд местного населения село Кызылжар при имеющихся пастбищных угодьях потребность не возникает.

Приложение 1
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Кызылжарском сельском
округе на 2025-2029 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории Кызылжарского сельского округав разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов

Приложение 2
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Кызылжарском сельском
округе на 2025-2029 годы

Приемлемые схемы пастбище оборотов

Приложение 3
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Кызылжарском сельском
округе на 2025-2029 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры

Приложение 4
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Кызылжарском сельском
округе на 2025-2029 годы

Схема доступа пастбище пользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаниям, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды

Приложение 5
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Кызылжарском сельском
округе на 2025-2029 годы

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища

Приложение 6
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Кызылжарском сельском
округе на 2025-2029 годы

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе

Приложение 7
к Плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Кызылжарском сельском
округе на 2025-2029 годы

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2025 году				Количеств озагонов в 2026 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Кызылжар	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС	ВЛС	ЛС	ЛОС	ОЗ

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летнийсезон;

ЛОС – летне-осеннийсезон;

ЛС – летнийсезон;

ОЗ – отдыхающийзагон.

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2027 году				Количество загонов в 2028 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Кызылжар	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС	ВЛС	ЛС	ЛОС	ОЗ

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летнийсезон;

ЛОС – летне-осеннийсезон;

ЛС – летнийсезон;

ОЗ – отдыхающийзагон

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2029 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4
1	Кызылжар	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летний сезон;

ЛОС – летне-осенний сезон;

ЛС – летний сезон;

ОЗ – отдыхающий загон.

Приложение 3
к решению Иргизского
районного маслихата
от 4 ноября 2025 года №

План по управлению пастбищами и их использованию в Кумтогайском сельском округе на 2025-2029 годы

Настоящий План по управлению пастбищами и их использованию в Кумтогайском сельском округе на 2025-2029 годы (далее - План) разработан в соответствии с подпунктом 4-1) статьи 6 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" (далее – Закон), подпунктом 2) пункта 3 статьи 16 Закона Республики Казахстан "О государственной статистике", приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 29 июля 2024 года № 263 "Об утверждении типового плана по управлению пастбищами и их использованию"(зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 34831).

План содержит:

5) схему (карту) расположения пастбищ на территории Кумтогайского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов (приложение 1);

6) приемлемые схемы пастбище оборотов (приложение 2);

Общая площадь территории Кумтогайского сельского округа 567611 гектаров, пастбищные земли – 145 502 гектара, пашня –13 964 га, прочие угодия – 6 570 гектара.

По категориям земли подразделяются на:

земли сельскохозяйственного назначения –5 17 643 гектаров;

земли населенных пунктов – 25 684 гектара;

Всего земель промышленности, связи, обороны и иного несельскохозяйственного назначения –230 га

По природным условиям территория Кумтогайского сельского округа по агроклиматическим показателям относится к сухостепной зоне, характеризуется суровой длительной зимой, кратковременным жарким летом, резкими противоречиями температур зимы и лета, малым количеством годовых осадков, засухой. Растительный покров разнообразен, разнотравно-типчаково-ковыльной и типчаково-ковыльной, таволга зверовоелистной-карагана кустарниковой растительностью. Почвы в основном каштановые и тҰмно-каштановые, малогумусные. Отдельные территорий Кумтогайского сельского округа представляют собой полого-увалистую равнину, довольно сильно изрезанную балками, руслами рек. Растительный покров формируется в условиях недостаточного и неустойчивого увлажнения, в целом носит степной характер и отличается небольшой видовой растительностью. Травостой используется как весенно-летне-осенние пастбища, где позволяет условия рельефа выкашивается на сено. Эффективное использование пастбищ, предотвращение его износа связано с размещением каждого скота в зависимости от его хорошо потребляемой травы. Если характеризовать в целом пастбища Кумтогайского сельского округа, то их производительность непостоянна, меняется из года в год в зависимости от количества дождя и снега. Урожайность травы может варьироваться от 1,0 до 3 центнера с гектара, в зависимости от погодных условий. Малочисленность травы пастбищ и разобщенность используемых сезонных пастбищ требует выпаса скота в отдаленных весенних, летних и осенне-зимних пастбищах. В отдельные годы, в зависимости от мягкости зимы, скот хозяйственных структур чаще всего бывает на пастбищах.

На 1 января 2025 года в Кумтогайском сельском округе 1919 голов крупного рогатого скота, 5080 голов овец и коз, 273 голов лошадей, 0 голов верблюд.

Из них: в селе Кумтогай: 1196 головы крупного рогатого скота, 3053 голов овец и коз, 98 головы лошадей, 0 голов верблюд.

Из них: в селе Каракудык: 561 головы крупного рогатого скота, 1313 голов овец и коз, 89 головы лошадей, 0 голов верблюд.

Из них: в селе Карасай: 162 головы крупного рогатого скота, 714 голов овец и коз, 86 головы лошадей, 0 голов верблюд.

Крестьянских хозяйствах Кумтогайского сельского округа составляет: 6 648 головы крупного рогатого скота, 16 750 голов овец и коз, 2 618 головы лошадей, 0 голов верблюд.

Площадь пастбищ крестьянских хозяйств составляет 108 657 гектара.

В Кумтогайском сельском округе имеется 1 ветеринарный пункт, 3 скотомогильник.

В Кумтогайском сельском округе ясно наблюдается сезонный характер природных пастбищ. На территории Кумтогайского сельского округа культурные и аридные пастбища отсутствуют. Все пастбища делятся на участки (загоны), количество и размеры которых зависят от урожайности пастбища, количества скота и нормы скармливания зеленой травы. Для того, чтобы пастбища вокруг сел отдышались, отдохнули, следует использовать сезонные пастбища путем традиционных выездов, на дальних сезонных пастбищах следует пасти скот на заранее установленных участках. Эффективное использование пастбищ производится путем чередования его различных схем. Под пастбище оборотом понимается система мер, направленная на улучшение природных пастбищ от одного года или повторяющиеся через несколько лет без снижения его продуктивности. В целом, применение пастбище оборота и системы использования окружения, чередование по сезонам, позволяет сохранить продуктивность растений.

Максимально удобное для пастбищ Кумтогайского сельского округа с распространенной полынью и различными травами – во все сезоны, по порядку, ежегодный выпас скота с составлением 4-поясного пастбище оборота. Каждый загон должен быть использован только в течение одного сезона, если участок используется весной, в следующем году этот участок должен использоваться летом, а в следующем году осенью. Только в этом случае растительность пастбищ может дать семена и изношенные участки могут восстановить прежнюю производительность.

Для обеспечения сельскохозяйственных животных по Кумтогайском сельскому округу имеются всего 296 151 гектар пастбищных угодий. В черте населенных пунктов числится 25 479 гектаров пастбищ.

В Кумтогайском сельском округе сервитуты для прогона скота не установлены.

На основании вышеизложенного, согласно статьи 15 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" для нужд местного населения село Кумтогайпри имеющихся пастбищных угодьях потребность не возникает.

	Приложение 1 к плану по управлению пастбищами и их использованию в Кумтогайском сельском округе
	на 2025-2029 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории Кумтогайского сельского округав разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов

Приложение 2
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию в Кумтогайском
сельском округе на
2025-2029 годы

Приемлемые схемы пастбище оборотов

Приложение 3
к Плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Кумтогайском сельском округе
на 2025-2029 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры

Приложение 4
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Кумтогайском сельском округе
на 2025-2029 годы

Схема доступа пастбище пользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаниям, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды

Приложение 5
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Кумтогайском сельском округе
на 2025-2029 годы

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища

Приложение 6
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Кумтогайском сельском округе
на 2025-2029 годы

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе

Приложение 7
к Плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Кумтогайском сельском округе
на 2025-2029 годы

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2025 году				Количество загонов в 2026 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Кумтогай	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС	ВЛС	ЛС	ЛОС	ОЗ

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летний сезон;

ЛОС – летне-осенний сезон;

ЛС – летний сезон;

ОЗ – отдыхающий загон

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2027 году				Количество загонов в 2028 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Кумтогай	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС	ВЛС	ЛС	ЛОС	ОЗ

Примечание: расшифровкааббревиатур:

ВЛС – весенне-летнийсезон;

ЛОС – летне-осеннийсезон;

ЛС – летнийсезон;

ОЗ – отдыхающийзагон

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2029 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4
1	Кумтогай	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летнийсезон;

ЛОС – летне-осеннийсезон;

ЛС – летнийсезон;

ОЗ – отдыхающийзагон.

Приложение 4
к решению к решению
Иргизского районного
маслихата
от 4 ноября2025 года №

План по управлению пастбищами и их использованию в Нуринском сельском округе на 2025-2029 годы

Настоящий План по управлению пастбищами и их использованию в Нуринском сельском округе на 2025-2029 годы (далее - План) разработан в соответствии с подпунктом 4-1) статьи 6 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" (далее – Закон), подпунктом 2) пункта 3 статьи 16 Закона Республики Казахстан "О государственной статистике", приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 29 июля 2024 года № 263 "Об утверждении типового плана по управлению пастбищами и их использованию"(зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 34831).

План содержит:

7) схему (карту) расположения пастбищ на территории Нуринского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов (приложение 1);

8) приемлемые схемы пастбище оборотов (приложение 2);

Общая площадь территории Нуринского сельского округа 623754 гектаров, пастбищные земли – 39 778 гектара, пашня – 24 500 га, прочие угодия – 5036 гектара.

По категориям земли подразделяются на:

Особо охраняемые природные территории – 530 978 га.

земли сельскохозяйственного назначения – 64 278 гектаров;

земли населенных пунктов – 71 271 гектара;

прочие земли для нужд промышленности, транспорта, связи, космической деятельности, обороны, национальной безопасности и несельскохозяйственного назначения – 2224 га.

По природным условиям территория Нуринского сельского округа по агроклиматическим показателям относится к сухостепной зоне, характеризуется суровой длительной зимой, кратковременным жарким летом, резкими противоречиями температур зимы и лета, малым количеством годовых осадков, засухой. Растительный покров разнообразен, разнотравно-типчаково-ковыльной и типчаково-ковыльной, таволга зверовоелистной-карагана кустарниковой растительностью. Почвы в основном каштановые и тҰмно-каштановые, малогумусные. Отдельные территорий Нуринского сельского округа представляют собой полого-увалистую равнину, довольно сильно изрезанную балками, руслами рек. Растительный покров формируется в условиях недостаточного и неустойчивого увлажнения, в целом носит степной характер и отличается небольшой видовой растительностью. Травостой используется как весенно-летне-осенние пастбища, где позволяет условия рельефа выкашивается на сено. Эффективное использование пастбищ, предотвращение его износа связано с размещением каждого скота в зависимости от его хорошо потребляемой травы. Если характеризовать в целом пастбища Нуринского сельского округа, то их производительность непостоянна, меняется из года в год в зависимости от количества дождя и снега. Урожайность травы может варьироваться от 1,0 до 3 центнера с гектара, в зависимости от погодных условий. Малочисленность травы пастбищ и разобщенность используемых сезонных пастбищ требует выпаса скота в отдаленных весенних, летних и осенне-зимних пастбищах. В отдельные годы, в зависимости от мягкости зимы, скот хозяйственных структур чаще всего бывает на пастбищах.

На 1 января 2025 года в Нуринском сельском округе 8 144 голов крупного рогатого скота, 8 660 голов овец и коз, 1553 голов лошадей, 146 голов верблюд. Из них:

в селе Белшерь: 1 510 головы крупного рогатого скота, 1 180 голов овец и коз, 378 головы лошадей,42 голов верблюд.

в селе Дукен: 1 017 головы крупного рогатого скота, 1 394 голов овец и коз, 2 130 головы лошадей, 7 голов верблюд.

в селе Мамыр: 633 головы крупного рогатого скота, 1 495 голов овец и коз, 63 головы лошадей, 23 голов верблюд.

в селе Нура: 4 584 головы крупного рогатого скота, 4 551 голов овец и коз,

1 255 головы лошадей, 74 голов верблюд.

Крестьянских хозяйствах Нуринского сельского округа составляет: 3 423 головы крупного рогатого скота, 73 голов овец и коз, 188 головы лошадей, 35 голов верблюд.

Площадь пастбищ крестьянских хозяйств составляет 82 058 гектара.

В Нуринском сельском округе имеется 1 ветеринарный пункт, 4 скотомогильник.

В Нуринском сельском округе ясно наблюдается сезонный характер природных пастбищ. На территории Нуринского сельского округа культурные и аридные пастбища отсутствуют. Все пастбища делятся на участки (загоны), количество и размеры которых зависят от урожайности пастбища, количества скота и нормы скармливания зеленой травы. Для того, чтобы пастбища вокруг сел отдышались, отдохнули, следует использовать сезонные пастбища путем традиционных выездов, на дальних сезонных пастбищах следует пасти скот на заранее установленных участках. Эффективное использование пастбищ производится путем чередования его различных схем. Под пастбище оборотом понимается система мер, направленная на улучшение природных пастбищ от одного года или повторяющиеся через несколько лет без снижения его продуктивности. В целом, применение пастбище оборота и системы использования окружения, чередование по сезонам, позволяет сохранить продуктивность растений.

Максимально удобное для пастбищ Нуринского сельского округа с распространенной полынью и различными травами – во все сезоны, по порядку, ежегодный выпас скота с составлением 4-поясного пастбище оборота. Каждый загон должен быть использован только в течение одного сезона, если участок используется весной, в следующем году этот участок должен использоваться летом, а в следующем году осенью. Только в этом случае растительность пастбищ может дать семена и изношенные участки могут восстановить прежнюю производительность.

Для обеспечения сельскохозяйственных животных по Нуринском сельскому округу имеются всего 67 620 гектар пастбищных угодий. В черте населенных пунктов числится 70 212 гектаров пастбищ.

В Нуринском сельском округе сервитуты для прогона скота не установлены.

На основании вышеизложенного, согласно статьи 15 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" для нужд местного населения село Нура при имеющихся пастбищных угодьях потребность не возникает.

Приложение 1
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Нуринском сельском округе
на 2025-2029 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории Нуринского сельского округав разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователейна основании правоустанавливающих документов

Приложение 2
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Нуринском сельском округе
на 2023-2024 годы

Приемлемые схемы пастбище оборотов

Приложение 3
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Нуринском сельском округе
на 2025-2029 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры

Приложение 4
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Нуринском сельском округе
на 2025-2029 годы

Схема доступа пастбище пользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаниям, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды

Приложение 5
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Нуринском сельском округе
на 2025-2029 годы

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища

Приложение 6
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Нуринском сельском округе
на 2025-2029 годы

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе

Приложение 7
к Плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Нуринском сельском округе
на 2025-2029 годы

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2025 году				Количество загонов в 2026 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Нуринский	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС	ВЛС	ЛС	ЛОС	ОЗ

Примечание: расшифровкааббревиатур:

ВЛС – весенне-летнийсезон;

ЛОС – летне-осеннийсезон;

ЛС – летнийсезон;

ОЗ – отдыхающийзагон.

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2027 году				Количествозагонов в 2028 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Нуринский	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС	ВЛС	ЛС	ЛОС	ОЗ

Примечание: расшифровкааббревиатур:

ВЛС – весенне-летнийсезон;

ЛОС – летне-осеннийсезон;

ЛС – летнийсезон;

ОЗ – отдыхающийзагон

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2029 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4
1	Нуринский	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летний сезон;

ЛОС – летне-осенний сезон;

ЛС – летний сезон;

ОЗ – отдыхающий загон.

Приложение 5
к решению Иргизского
районного маслихата
от 4 ноября 2025 года №

План по управлению пастбищами и их использованию в Таупском сельском округе на 2025-2029 годы

Настоящий План по управлению пастбищами и их использованию в Таупском сельском округе на 2025-2029 годы (далее - План) разработан в соответствии с подпунктом 4-1) статьи 6 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" (далее – Закон), подпунктом 2) пункта 3 статьи 16 Закона Республики Казахстан "О государственной статистике", приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 29 июля 2024 года № 263 "Об утверждении типового плана по управлению пастбищами и их использованию"(зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 34831).

План содержит:

9) схему (карту) расположения пастбищ на территории Карауылкельдинского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов (приложение 1);

10) приемлемые схемы пастбище оборотов (приложение 2);

Общая площадь территории Таупского сельского округа 389 934 гектаров, пастбищные земли – 89221 гектара, сенокосы – 9507 га, прочие угодия – 380 гектара.

По категориям земли подразделяются на:

земли сельскохозяйственного назначения – 94 106 гектаров;

земли населенных пунктов – 17 692 гектара;

прочие земли для нужд промышленности, транспорта, связи, космической деятельности, обороны, национальной безопасности и несельскохозяйственного назначения – 645 га.

По природным условиям территория Таупского сельского округа по агроклиматическим показателям относится к сухостепной зоне, характеризуется суровой длительной зимой, кратковременным жарким летом, резкими противоречиями температур зимы и лета, малым количеством годовых осадков, засухой. Растительный покров разнообразен, разнотравно-типчаково-ковыльной и типчаково-ковыльной, таволга зверовоелистной-карагана кустарниковой растительностью. Почвы в основном каштановые и тҰмно-каштановые, малогумусные. Отдельные территорий Таупского сельского округа представляют собой полого-увалистую равнину, довольно сильно изрезанную балками, руслами рек. Растительный покров формируется в условиях недостаточного и неустойчивого увлажнения, в целом носит степной характер и отличается небольшой видовой растительностью. Травостой используется как весенно-летне-осенние пастбища, где позволяет условия рельефа выкашивается на сено. Эффективное использование пастбищ, предотвращение его износа связано с размещением каждого скота в зависимости от его хорошо потребляемой травы. Если характеризовать в целом пастбища Таупского сельского округа, то их производительность непостоянна, меняется из года в год в зависимости от количества дождя и снега. Урожайность травы может варьироваться от 1,0 до 3 центнера с гектара, в зависимости от погодных условий. Малочисленность травы пастбищ и разобщенность используемых сезонных пастбищ требует выпаса скота в отдаленных весенних, летних и осенне-зимних пастбищах. В отдельные годы, в зависимости от мягкости зимы, скот хозяйственных структур чаще всего бывает на пастбищах.

На 1 января 2025 года в Таупском сельском округе 2 371 голов крупного рогатого скота, 5 740 голов овец и коз, 736голов лошадей, 0 голов верблюд. Из них:

в селе Куйлыс: 6313 головы крупного рогатого скота, 26378 голов овец и коз, 3152 головы лошадей, 748 голов верблюд.

Крестьянских хозяйствах Таупского сельского округа составляет: 4 008 головы крупного рогатого скота, 1 296 голов овец и коз, 1 441 головы лошадей, 87 голов верблюд.

Площадь пастбищ крестьянских хозяйств составляет 85 995 гектара.

В Таупском сельском округе имеется 1 ветеринарный пункт, 1 скотомогильник.

В Таупском сельском округе ясно наблюдается сезонный характер природных пастбищ. На территории Таупского сельского округа культурные и аридные пастбища отсутствуют. Все пастбища делятся на участки (загоны), количество и размеры которых зависят от урожайности пастбища, количества скота и нормы скармливания зеленой травы. Для того, чтобы пастбища вокруг сел отдышались, отдохнули, следует использовать сезонные пастбища путем традиционных выездов, на дальних сезонных пастбищах следует пасти скот на заранее установленных участках. Эффективное использование пастбищ производится путем чередования его различных схем. Под пастбище оборотом понимается система мер, направленная на улучшение природных пастбищ от одного года или повторяющиеся через несколько лет без снижения его продуктивности. В целом, применение пастбище оборота и системы использования окружения, чередование по сезонам, позволяет сохранить продуктивность растений.

Максимально удобное для пастбищ Таупского сельского округа с распространенной полынью и различными травами – во все сезоны, по порядку, ежегодный выпас скота с составлением 4-поясного пастбище оборота. Каждый загон должен быть использован только в течение одного сезона, если участок используется весной, в следующем году этот участок должен использоваться летом, а в следующем году осенью. Только в этом случае растительность пастбищ может дать семена и изношенные участки могут восстановить прежнюю производительность.

Для обеспечения сельскохозяйственных животных по Таупскому сельскому округу имеются всего 89221 гектар пастбищных угодий. В черте населенных пунктов числится 17 587 гектаров пастбищ.

В Таупском сельском округе сервитуты для прогона скота не установлены.

На основании вышеизложенного, согласно статьи 15 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" для нужд местного населения село Тауп при имеющихся пастбищных угодьях потребность не возникает.

Приложение 1
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Тауипском сельском округе
на 2025-2029 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории Тауипского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов

Приложение 2
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Тауипском сельском округе
на 2025-2029 годы

Приемлемые схемы пастбище оборотов

Приложение 3
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Тауипском сельском округе
на 2025-2029 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры

Приложение 4
к плану по управлению
пастбищами
и их использованию
в Тауипском сельском округе
на 2025-2029 годы

Схема доступа пастбище пользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаниям, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды

Приложение 5
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Тауипском сельском округе
на 2025-2029 годы

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища

Приложение 6
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Тауипском сельском округе
на 2025-2029 годы

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе

Приложение 7
к Плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Таупском сельском округе
на 2025-2029 годы

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2025 году				Количество загонов в 2026 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Таупский	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС	ВЛС	ЛС	ЛОС	ОЗ

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летний сезон;

ЛОС – летне-осенний сезон;

ЛС – летний сезон;

ОЗ – отдыхающий загон.

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2027 году				Количество загонов в 2028 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Таупский	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС	ВЛС	ЛС	ЛОС	ОЗ

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летний сезон;

ЛОС – летне-осенний сезон;

ЛС – летний сезон;

ОЗ – отдыхающий загон.

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2029 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4
1	Таупский	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летний сезон;

ЛОС – летне-осенний сезон;

ЛС – летний сезон;

ОЗ – отдыхающий загон.

Приложение 6
к решению Иргизского
районного маслихата
от 4 ноября2025 года №

План по управлению пастбищами и их использованию в Жайсанбайском сельском округе на 2025-2029 годы

Настоящий План по управлению пастбищами и их использованию в Жайсанбайском сельском округе на 2025-2029 годы (далее - Планразработан в соответствии с подпунктом 4-1) статьи 6 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" (далее – Закон), подпунктом 2) пункта 3 статьи 16 Закона Республики Казахстан "О государственной статистике", приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 29 июля 2024 года № 263 "Об утверждении типового плана по управлению пастбищами и их использованию"(зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 34831).

План содержит:

11) схему (карту) расположения пастбищ на территории Копинского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов (приложение 1);

12) приемлемые схемы пастбищеоборотов (приложение 2);

План принят с учетом сведений о состоянии геоботанического обследования пастбищ, сведений о ветеринарно-санитарных объектах, данных о численности поголовья сельскохозяйственных животных с указанием их владельцев - пастбищепользователей, физических и (или) юридических лиц, данных о количестве гуртов, отар, табунов, сформированных по видам и половозрастным группам сельскохозяйственных животных, сведений о формировании поголовья сельскохозяйственных животных для выпаса на отгонных пастбищах, особенностей выпаса сельскохозяйственных животных на культурных и аридных пастбищах, сведений о сервитутах для прогона скота и иных данных, предоставленных государственными органами, физическими и (или) юридическими лицами.

Общая площадь территории Жайсанбайского сельского округа 1 366 009 гектаров, пастбищные земли – 517 643 гектара, прочие угодия – 154 189 гектара.

По категориям земли подразделяются на:

земли сельскохозяйственного назначения –– 177 971 гектаров;

земли населенных пунктов – 13 964 гектара;

Особо охраняемые природные территории – 502 242 га,

Лесного фонда – 1000 га,

прочие земли для нужд промышленности, транспорта, связи, космической деятельности, обороны, национальной безопасности и несельскохозяйственного назначения – 1 384 га.

По природным условиям территория Жайсанбайского сельского округа по агроклиматическим показателям относится к сухостепной зоне, характеризуется суровой длительной зимой, кратковременным жарким летом, резкими противоречиями температур зимы и лета, малым количеством годовых осадков, засухой. Растительный покров разнообразен, разнотравно-типчаково-ковыльной и типчаково-ковыльной, таволга зверовоелистной-карагана кустарниковой растительностью. Почвы в основном каштановые и темнокаштановые, малогумусные.Отдельные территорий Жайсанбайского сельского округа представляют собой полого-увалистую равнину, довольно сильно изрезанную балками, руслами рек. Растительный покров формируется в условиях недостаточного и неустойчивого увлажнения, в целом носит степной характер и отличается небольшой видовой растительностью. Травостой используется как весенно-летне-осенние пастбища, где позволяет условия рельефа выкашивается на сено. Эффективное использование пастбищ, предотвращение его износа связано с размещением каждого скота в зависимости от его хорошо потребляемой травы. Если характеризовать в целом пастбища Жайсанбайского сельского округа, то их производительность непостоянна, меняется из года в год в зависимости от количества дождя и снега. Урожайность травы может варьироваться от 1,0 до 3 центнера с гектара, в зависимости от погодных условий. Малочисленность травы пастбищ и разобщенность используемых сезонных пастбищ требует выпаса скота в отдаленных весенних, летних и осенне-зимних пастбищах. В отдельные годы, в зависимости от мягкости зимы, скот хозяйственных структур чаще всего бывает на пастбищах.

На 1 января 2025 года в Жайсанбайском сельском округе 4 372 голов крупного рогатого скота, 9 142 голов овец и коз, 2600 голов лошадей, 207 голов верблюд. Из них:

Крестьянских хозяйствах Жайсанбайского сельского округа составляет: 5 444 головы крупного рогатого скота, 4 497 голов овец и коз, 2 855 головы лошадей, 114 голов верблюд.

Площадь пастбищ крестьянских хозяйств составляет – 177 971 гектара.

В Жайсанбайском сельском округе имеется 1 ветеринарный пункт, 1 скотомогильник.

В Жайсанбайском сельском округе ясно наблюдается сезонный характер природных пастбищ.На территории Жайсанбайского сельского округа культурные и аридные пастбища отсутствуют.Все пастбища делятся на участки (загоны), количество и размеры которых зависят от урожайности пастбища, количества скота и нормы скармливания зеленой травы.Для того, чтобы пастбища вокруг сел отдышались, отдохнули, следует использовать сезонные пастбища путем традиционных выездов, на дальних сезонных пастбищах следует пасти скот на заранее установленных участках. Эффективное использование пастбищ производится путем чередования его различных схем. Под пастбищеоборотом понимается система мер, направленная на улучшение природных пастбищ от одного года или повторяющиеся через несколько лет без снижения его продуктивности. В целом, применение пастбищеоборота и системы использования окружения, чередование по сезонам, позволяет сохранить продуктивность растений.

Максимально удобное для пастбищ Жайсанбайского сельского округа с распространенной полынью и различными травами – во все сезоны, по порядку, ежегодный выпас скота с составлением 4-поясного пастбищеоборота. Каждый загон должен быть использован только в течение одного сезона, если участок используется весной, в следующем году этот участок должен использоваться летом, а в следующем году осенью. Только в этом случае растительность пастбищ можеть дать семена и изношенные участки могут восстановить прежнюю производительность.

Для обеспечения сельскохозяйственных животных по Жайсанбайском сельскому округу имеются всего 177 971 гектар пастбищных угодий. В черте населенных пунктов числится 13 964 гектаров пастбищ.

В Жайсанбайском сельском округе сервитуты для прогона скота не установлены.

На основании вышеизложенного, согласно статьи 15 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" для нужд местного населения село Жайсанбай при имеющихся пастбищных угодьях потребность не возникает.

Приложение 1
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Жайсанбайском сельском
округе на 2025-2029 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории Жайсанбайского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов

Приложение 2
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Жайсанбайском сельском
округе на 2025-2029 годы

Приемлемые схемы пастбище оборотов

Приложение 3
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Жайсанбайском сельском
округе на 2025-2029 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры

Приложение 4
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Жайсанбайском сельском
округе на 2025-2029 годы

Схема доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаниям, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды

Приложение 5
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Жайсанбайском сельском
округе на 2025-2029 годы

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища

Приложение 6
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Жайсанбайском сельском
округе на 2025-2029 годы

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе

Приложение 7 к
Плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Жайсанбайском сельском
округе на 2025-2029 годы

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2025 году				Количество загонов в 2026 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Жайсанбайский	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС	ВЛС	ЛС	ЛОС	ОЗ

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летний сезон;

ЛОС – летне-осенний сезон;

ЛС – летний сезон;

ОЗ – отдыхающий загон.

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2027 году				Количество загонов в 2028 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Жайсанбайский	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС	ВЛС	ЛС	ЛОС	ОЗ

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летний сезон;

ЛОС – летне-осенний сезон;

ЛС – летний сезон;

ОЗ – отдыхающий загон

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2029 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4
1	Жайсанбайский	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летний сезон;

ЛОС – летне-осенний сезон;

ЛС – летний сезон;

ОЗ – отдыхающий загон.

Приложение 7
к решению Иргизского
районного маслихата
от 4 ноября 2025 года № 1

План по управлению пастбищами и их использованию в Иргизском сельском округе на 2025-2029 годы

Настоящий План по управлению пастбищами и их использованию в Иргизском сельском округе на 2025-2029 годы (далее - План) разработан в соответствии с подпунктом 4-1) статьи 6 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" (далее – Закон), подпунктом 2) пункта 3 статьи 16 Закона Республики Казахстан "О государственной статистике", приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 29 июля 2024 года № 263 "Об утверждении типового плана по управлению пастбищами и их использованию"(зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 34831).

План содержит:

13) схему (карту) расположения пастбищ на территории Иргизского сельского округа в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов (приложение 1);

14) приемлемые схемы пастбищеоборотов (приложение 2);

План принят с учетом сведений о состоянии геоботанического обследования пастбищ, сведений о ветеринарно-санитарных объектах, данных о численности поголовья сельскохозяйственных животных с указанием их владельцев - пастбищепользователей, физических и (или) юридических лиц, данных о количестве гуртов, отар, табунов, сформированных по видам и половозрастным группам сельскохозяйственных животных, сведений о формировании поголовья сельскохозяйственных животных для выпаса на отгонных пастбищах, особенностей выпаса сельскохозяйственных животных на культурных и аридных пастбищах, сведений о сервитутах для прогона скота и иных данных, предоставленных государственными органами, физическими и (или) юридическими лицами.

Общая площадь территории Иргизского сельского округа 612 463 гектаров, пастбищные земли – 311 109 гектара, прочие угодия – 9 796 гектара.

По категориям земли подразделяются на:

земли сельскохозяйственного назначения – 323 463 гектаров;

земли населенных пунктов – 92 134 гектара;

прочие земли для нужд промышленности, транспорта, связи, космической деятельности, обороны, национальной безопасности и несельскохозяйственного назначения – 12 354 га.

По природным условиям территория Иргизского сельского округа по агроклиматическим показателям относится к сухостепной зоне, характеризуется суровой длительной зимой, кратковременным жарким летом, резкими противоречиями температур зимы и лета, малым количеством годовых осадков, засухой. Растительный покров разнообразен, разнотравно-типчаково-ковыльной и типчаково-ковыльной, таволга зверовоелистной-карагана кустарниковой растительностью. Почвы в основном каштановые и темнокаштановые, малогумусные. Отдельные территорий Иргизского сельского округа представляют собой полого-увалистую равнину, довольно сильно изрезанную балками, руслами рек. Растительный покров формируется в условиях недостаточного и неустойчивого увлажнения, в целом носит степной характер и отличается небольшой видовой растительностью. Травостой используется как весенно-летне-осенние пастбища, где позволяет условия рельефа выкашивается на сено. Эффективное использование пастбищ, предотвращение его износа связано с размещением каждого скота в зависимости от его хорошо потребляемой травы. Если характеризовать в целом пастбища Иргизского сельского округа, то их производительность непостоянна, меняется из года в год в зависимости от количества дождя и снега. Урожайность травы может варьироваться от 1,0 до 3 центнера с гектара, в зависимости от погодных условий. Малочисленность травы пастбищ и разобщенность используемых сезонных пастбищ требует выпаса скота в отдаленных весенних, летних и осенне-зимних пастбищах. В отдельные годы, в зависимости от мягкости зимы, скот хозяйственных структур чаще всего бывает на пастбищах.

На 1 января 2025 года в Иргизском сельском округе 12 670 голов крупного рогатого скота, 41 173 голов овец и коз, 6 839 голов лошадей, 273 голов верблюд. Из них:

в селе Акши: 2998 головы крупного рогатого скота, 5 481 голов овец и коз, 720 головы лошадей, 59 голов верблюд.

в селе Калыбай: 1 715 головы крупного рогатого скота, 4 945 голов овец и коз, 335 головы лошадей, 75 голов верблюд.

в селе Иргиз: 7 957 головы крупного рогатого скота, 30 747 голов овец и коз, 5 784 головы лошадей, 139 голов верблюд.

Крестьянских хозяйствах Иргизского сельского округа составляет: 4398 головы крупного рогатого скота, 8321 голов овец и коз, 2059 головы лошадей, 111 голов верблюд.

Площадь пастбищ крестьянских хозяйств составляет 290 681 гектара.

В Иргизском сельском округе имеется 1 ветеринарный пункт, 3 скотомогильник.

В Иргизском сельском округе ясно наблюдается сезонный характер природных пастбищ. На территории Иргизского сельского округа культурные и аридные пастбища отсутствуют. Все пастбища делятся на участки (загоны), количество и размеры которых зависят от урожайности пастбища, количества скота и нормы скармливания зеленой травы. Для того, чтобы пастбища вокруг сел отдышались, отдохнули, следует использовать сезонные пастбища путем традиционных выездов, на дальних сезонных пастбищах следует пасти скот на заранее установленных участках. Эффективное использование пастбищ производится путем чередования его различных схем. Под пастбище оборотом понимается система мер, направленная на улучшение природных пастбищ от одного года или повторяющиеся через несколько лет без снижения его продуктивности. В целом, применение пастбище оборота и системы использования окружения, чередование по сезонам, позволяет сохранить продуктивность растений.

Максимально удобное для пастбищ Иргизского сельского округа с распространенной полынью и различными травами – во все сезоны, по порядку, ежегодный выпас скота с составлением 4-поясного пастбище оборота. Каждый загон должен быть использован только в течение одного сезона, если участок используется весной, в следующем году этот участок должен использоваться летом, а в следующем году осенью. Только в этом случае растительность пастбищ можеть дать семена и изношенные участки могут восстановить прежнюю производительность.

Для обеспечения сельскохозяйственных животных по Иргизском сельскому округу имеются всего 2 455 гектар пастбищных угодий. В черте населенных пунктов числится 24 566 гектаров пастбищ.

В Иргизском сельском округе сервитуты для прогона скота не установлены.

На основании вышеизложенного, согласно статьи 15 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" для нужд местного населения село Иргиз при имеющихся пастбищных угодьях потребность не возникает.

Приложение 1
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Иргизском сельском округе
на 2025-2029 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории Иргизского сельского округав разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователейна основании правоустанавливающих документов

Приложение 2
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Иргизском сельском округе
на 2025-2029 годы

Приемлемые схемы пастбище оборотов

Приложение 3
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Иргизском сельском округе
на 2025-2029 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры

Приложение 4
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Иргизском сельском округе
на 2025-2029 годы

Схема доступа пастбище пользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаниям, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды

Приложение 5
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Иргизском сельском округе
на 2025-2029 годы

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища

Приложение 6
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Иргизском сельском округе
на 2025-2029 годы

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при селе, сельском округе

Приложение 7
к плану по управлению
пастбищами и их
использованию
в Иргизском сельском округе
на 2025-2029 годы

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2025 году				Количество загонов в 2026 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Иргизский	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС	ВЛС	ЛС	ЛОС	ОЗ

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летний сезон;

ЛОС – летне-осенний сезон;

ЛС – летний сезон;

ОЗ – отдыхающий загон

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2027 году				Количество загонов в 2028 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4	1	2	3	4
1	Иргизский	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС	ВЛС	ЛС	ЛОС	ОЗ

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летний сезон;

ЛОС – летне-осенний сезон;

ЛС – летний сезон;

ОЗ – отдыхающий загон

№	Наименование сельского округа	Количество загонов в 2029 году
№	Наименование сельского округа	1	2	3	4
1	Иргизский	ВЛС	ЛС	ОЗ	ЛОС

Примечание: расшифровка аббревиатур:

ВЛС – весенне-летний сезон;

ЛОС – летне-осенний сезон;

ЛС – летний сезон;

ОЗ – отдыхающий загон.

Ақтөбе облысы Ырғыз ауданы бойынша 2025-2029 жылдарға жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспарын бекіту туралы

Аманкөл ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

Қызылжар ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

Құмтоғай ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

Тәуіп ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

Нұра ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

Жайсаңбай ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

Ырғыз ауылдық округінде жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі 2025-2029 жылдарға арналған жоспар

Жайылым айналымдарының қолайлы схемалары

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

Об утверждении Плана по управлению пастбищами и их использованию по Иргизскому району Актюбинской области на 2025-2029 годы

План по управлению пастбищами и их использованию в Аманкольском сельском округена 2025-2029 годы

Приемлемые схемы пастбище оборотов

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

План по управлению пастбищами и их использованию в Кызылжарском сельском округе на 2025-2029 годы

Приемлемые схемы пастбище оборотов

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

План по управлению пастбищами и их использованию в Кумтогайском сельском округе на 2025-2029 годы

Приемлемые схемы пастбище оборотов

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

План по управлению пастбищами и их использованию в Нуринском сельском округе на 2025-2029 годы

Приемлемые схемы пастбище оборотов

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

План по управлению пастбищами и их использованию в Таупском сельском округе на 2025-2029 годы

Приемлемые схемы пастбище оборотов

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

План по управлению пастбищами и их использованию в Жайсанбайском сельском округе на 2025-2029 годы

Приемлемые схемы пастбище оборотов

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

План по управлению пастбищами и их использованию в Иргизском сельском округе на 2025-2029 годы

Приемлемые схемы пастбище оборотов

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных