Об утверждении Правил выполнения компенсации потери биоразнообразия рыбных ресурсов и других водных животных

Приказ и.о. Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 13 октября 2025 года № 367. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 13 октября 2025 года № 37108.

      В соответствии с пунктом 5 статьи 241 Экологического кодекса Республики Казахстан, ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемые Правила выполнения компенсации потери биоразнообразия рыбных ресурсов и других водных животных.

      2. Комитету рыбного хозяйства Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан после его официального опубликования.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра сельского хозяйства Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      исполняющий обязанности
Министра сельского хозяйства
Республики Казахстан
А. Султанов

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство экологии
и природных ресурсов
Республики Казахстан

  Утверждены приказом
исполняющий обязанности
Министра сельского хозяйства
Республики Казахстан
от 13 октября 2025 года № 367

Правила выполнения компенсации потери биоразнообразия рыбных ресурсов и других водных животных

Глава 1. Общие положения

      1. Настоящие Правила выполнения компенсации потери биоразнообразия рыбных ресурсов и других водных животных (далее – Правила) разработаны в соответствии с пунктом 5 статьи 241 Экологического кодекса Республики Казахстан (далее – Экологический кодекс) и определяют порядок выполнения компенсации потери биоразнообразия рыбных ресурсов и других водных животных.

      2. В настоящих Правилах используется следующее основное понятие:

      уполномоченный орган в области рыбного хозяйства – центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство в области охраны, воспроизводства и использования рыбных ресурсов и других водных животных, а также в пределах своих полномочий межотраслевую координацию.

Глава 2. Порядок выполнения компенсации потери биоразнообразия рыбных ресурсов и других водных животных

      3. Компенсация потери биоразнообразия должна быть ориентирована на постоянный и долгосрочный прирост биоразнообразия и осуществляется в виде:

      1) восстановления биоразнообразия, утраченного в результате осуществленной деятельности;

      Деятельность по реализации настоящего подпункта обеспечивается при соблюдении основных требований, предусмотренных пунктом 2 статьи 12 Закона "Об охране, воспроизводстве и использовании животного мира" (далее - Закон), и включает следующие сведения:

      численность, структура и состояние популяций рыб и других водных животных;

      вид, масштаб и характер нанесенного ущерба;

      расчет эквивалентных рыбных ресурсов и других водных животных, подлежащих восстановлению.

      Меры по компенсации потери биоразнообразия рыб и других водных животных разрабатываются на основании биологического обоснования на пользование рыбными ресурсами и другими водными животными, выданного субъектами научной и (или) научно-технической деятельности аккредитованными в порядке, определенном приказом Министра науки и высшего образования Республики Казахстан от 25 июля 2023 года № 335 "Об утверждении правил "Аккредитации субъектов научной и (или) научно-технической деятельности" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актах под № 33182) (далее – биологическое обоснование);

      2) внедрения такого же или другого, имеющего не менее важное значение для окружающей среды вида биоразнообразия на той же территории (в акватории) и (или) на другой территории (в акватории), где такое биоразнообразие имеет более важное значение;

      Компенсация потери биоразнообразия рыб и других водных животных осуществляется путем интродукции либо искусственного разведения рыб и других водных животных, за пределами территории, где они ранее находились, либо путем искусственного создания других ценных для экологической системы видов рыб ресурсов и других водных животных на основании биологического обоснования.

      4. Выполнение компенсации потери биоразнообразия рыб и других водных животных проводится субъектами, осуществляющими хозяйственную и иную деятельность при наносимом, нанесенном и неизбежном вреде рыбным ресурсам в случаях указанных статьей 17 Закона.

      5. Мероприятиями по компенсации вреда, наносимого и нанесенного рыбным ресурсам и другим водным животным, в том числе и неизбежного являются:

      1) выпуск в рыбохозяйственные водоемы рыбопосадочного материала и рыбохозяйственную мелиорацию водных объектов, в соответствии с подпунктом 21) статьи 9-1 Закона;

      2) восстановление нерестилищ;

      3) строительство инфраструктуры воспроизводственного комплекса или реконструкции действующих комплексов по воспроизводству рыбных ресурсов и других водных животных,

      4) финансирование научных исследований;

      5) мероприятия по охране редких и находящихся под угрозой исчезновения рыб и других водных животных;

      6) создание искусственных нерестилищ в пойме рек и морской среде (рифы).

      6. Реализация мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2), 5) и 6) пункта 5 настоящих Правил проводится на основании научного обоснования мер по компенсации потери биоразнообразия на основании подпункта 24) пункта 1 статьи 196 Экологического кодекса.

      7. Субъект, осуществляющий хозяйственную и иную деятельность, заключает договор с ведомством уполномоченного органа в области рыбного хозяйства об исполнении компенсационных мероприятий, предусмотренных пунктом 5 настоящих Правил.

      8. Субъекты, осуществляющие хозяйственную и иную деятельность, при возмещении компенсации вреда перечисляют средства на счета государственных предприятий воспроизводственного комплекса для финансирования строительства, реконструкции (модернизации) и его материально-технического оснащения по решению ведомства уполномоченного органа в области рыбного хозяйства.

Балық ресурстары және басқа да су жануарларының биоәртүрлілігі шығынының орнын толтыруды орындау қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің м.а. 2025 жылғы 13 қазандағы № 367 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2025 жылғы 13 қазанда № 37108 болып тіркелді

      Қазақстан Республикасы Экология кодексінің 241-бабының 5-тармағына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Балық ресурстары және басқа да су жануарларының биоәртүрлілігі шығынының орнын толтыруды орындау қағидалары сәйкес бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі Балық шаруашылығы комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оның Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы
министрінің міндетін атқарушы
А. Султанов

 

      "КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасы
Экология және
табиғи ресурстар
министрлігі

  Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы
министрінің міндетін атқарушы
2025 жылғы 13 қазандағы № 367
бұйрығымен
бекітілген

Балық ресурстары мен басқа да су жануарларының биоәртүрлілігі шығынының орнын толтыруды орындау қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Балық ресурстары мен басқа да су жануарларының биоәртүрлілігі шығынының орнын толтыруды орындау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасы Экология кодексінің (бұдан әрі – Экология кодексі) 241-бабы 5-тармағына сәйкес әзірленді және балық ресурстары мен басқа да су жануарларының биоәртүрлілігі шығынының орнын толтыруды орындау тәртібін айқындайды.

      2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      балық шаруашылығы саласындағы уәкілетті орган – балық ресурстарын және басқа да су жануарларын қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласында басшылықты, сондай-ақ өз өкілеттіктері шегінде салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган.

2-тарау. Балық ресурстары мен басқа да су жануарларының биоәртүрлілігі шығынының орнын толтыру тәртібі

      3. Биоәртүрлілік шығынының орнын толтыру биоәртүрліліктің тұрақты және ұзақ мерзімдік өсуіне бағдарлануға тиіс және мыналар түрінде жүзеге асырылады:

      1) жүзеге асырылған қызмет нәтижесінде жоғалған биоәртүрлілікті қалпына келтіру;

      Осы тармақшаны іске асыру жөніндегі қызмет "Жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану туралы" Заңның (бұдан әрі - Заң) 12-бабының 2-тармағында көзделген негізгі талаптар сақталған кезде қамтамасыз етіледі және мынадай мәліметтерді қамтиды:

      балықтар мен басқа да су жануарлары популяцияларының саны, құрылымы және жай-күйі;

      келтірілген залалдың түрі, ауқымы және сипаты;

      қалпына келтірілуге тиіс баламалы балық ресурстарын және басқа да су жануарларын есептеу.

      Балық және басқа да су жануарларының биоәртүрлілігі шығынының орнын толтыру шаралары "Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілерін аккредиттеу қағидаларын бекіу туралы" Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрінің 2023 жылғы 25 шілдедегі № 335 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 33182 болып тіркелген) айқындалған тәртіппен аккредиттелген ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілері беретін балық ресурстары және басқа да су жануарларын пайдалануға арналған биологиялық негіздеме (бұдан әрі – биологиялық негіздеме) негізінде әзірленеді;

      2) сол аумақта (акваторияда) және (немесе) осындай биоәртүрлілік неғұрлым маңызды мәнге ие басқа аумақта (акваторияда) сондай немесе қоршаған орта үшін маңыздылығы кем емес басқа биоәртүрлілік түрін ендіру;

      Балықтар мен басқа да су жануарларының биоалуантүрлілігі шығынының орнын толтыру олар бұрын болған аумақтан тыс жерлерде балықтар мен басқа да су жануарларын интродукциялау не қолдан өсіру жолымен не экологиялық жүйе үшін құнды басқа да балық ресурстары мен басқа да су жануарларын қолдан өсіру жолымен биологиялық негіздеме негізінде жүзеге асырылады.

      4. Балық ресурстары мен басқа да су жануарларының биоалуантүрлілігі шығынының орнын толтыруды Заңның 17-бабында көрсетілген жағдайларда балық ресурстарына келтірілетін, келтірілген және болмай қоймайтын зиян кезінде шаруашылық және өзге де қызметті жүзеге асыратын субъектілер жүргізеді.

      5. Балық ресурстары мен басқа да су жануарларына келтірілетін және келтірілген, оның ішінде болмай қоймайтын зиянның орнын толтыру іс-шаралары мыналар болып табылады:

      1) Заңның 9-1 бабының 21) тармақшасына сәйкес балық шаруашылығы су айдындарына балық өсіру материалын жіберу және балық шаруашылығы мелиорациясы;

      2) уылдырық шашатын орындарды қалпына келтіру;

      3) өсімді молайту кешенінің инфрақұрылымын салу немесе балық ресурстары мен басқа да су жануарларының өсімін молайту жөніндегі қолданыстағы кешендерді реконструкциялау;

      4) ғылыми зерттеулерді қаржыландыру;

      5) сирек кездесетін және жойылып кету қаупі төнген балықтар мен басқа да су жануарларын қорғау жөніндегі іс-шаралар.

      6) өзендердің жайылмасы мен теңіз ортасында жасанды уылдырық шашу орындарын (ривтер) жасау.

      6. Осы Қағидалардың 6-тармағының 1), 2), 5) және 6) тармақшаларында көзделген іс-шараларды іске асыру Экология кодексінің 196-бабы 1-тармағы 24) тармақшасының негізінде биоәртүрлілік шығынының орнын толтыру жөніндегі шаралардың ғылыми негіздемесі негізінде жүзеге асырылады.

      7. Шаруашылық және өзге де қызметті жүзеге асыратын субъект балық шаруашылығы саласындағы уәкілетті орган ведомствосымен осы Қағидалардың 5-тармағында көзделген өтемақы іс-шараларын орындау туралы шартты жасайды.

      8. Шаруашылық және өзге де қызметті жүзеге асыратын субъектілер зиянның орнын толтыру кезінде қаражатты балық шаруашылығы саласындағы уәкілетті орган ведомствосының шешімі бойынша өсімді молайту кешендерінің мемлекеттік кәсіпорындарына құрылысты, реконструкциялауды (жаңғыртуды) және оның материалдық-техникалық жарақтандырылуын қаржыландыру үшін аударады.