Об утверждении учебной программы первоначальной подготовки добровольных пожарных

Приказ Министра внутренних дел Республики Казахстан от 7 ноября 2015 года № 888. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 14 декабря 2015 года № 12416.

      В соответствии с подпунктом 32) пункта 1 статьи 12 Закона Республики Казахстан "О гражданской защите", ПРИКАЗЫВАЮ:

      Сноска. Преамбула – в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 22.08.2025 № 352 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      1. Утвердить прилагаемую учебную программу первоначальной подготовки добровольных пожарных.

      2. Комитету по чрезвычайным ситуациям Министерства внутренних дел Республики Казахстан (Петров В.В.) обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа, его направление на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и в информационно-правовой системе "Әділет";

      3) в течении десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление его в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан" для размещения в Эталонном контрольном банке нормативных правовых актов Республики Казахстан;

      4) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства внутренних дел Республики Казахстан;

      5) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства внутренних дел Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2), 3) и 4) настоящего пункта.

      3. Признать утратившим силу приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 27 мая 2014 года № 256 "Об утверждении учебной программы первоначальной подготовки добровольных пожарных" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 9493, опубликованный в информационно-правовой системе "Әділет" 13 июня 2014 года).

      4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на заместителя Министра внутренних дел Республики Казахстан Божко В.К.

      5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования.

Министр внутренних дел


Республики Казахстан


генерал-полковник полиции

К. Касымов


  Утвержден приказом
Министра внутренних дел
Республики Казахстан
от 7 ноября 2021 года № 888

Учебная программа первоначальной подготовки добровольных пожарных

      Сноска. Учебная программа – в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 22.08.2025 № 352 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

№ п/п

Наименование темы

Количество часов

всего

из них

аудиторное

практические

1. Тематический план подготовки добровольных пожарных

1. Нормативная правовая база в области пожарной безопасности

1

Нормативные правовые акты, регламентирующие вопросы обеспечения пожарной безопасности в Республике Казахстан.

2

2

-

Итого:

2

2

-

2. Пожарно-спасательная подготовка

1

Боевая одежда и снаряжение. Сбор, выезд по тревоге и следование на пожар.

2

1

1

2

Упражнения с пожарными рукавами, ручными и лафетными стволами по подаче огнетушащих веществ.

1

-

1

3

Упражнения с пожарными лестницами

1

-

1

4

Упражнение со спасательной веревкой. Спасание и самоспасание

2

1

1

5

Вскрытие и разборка конструкций на пожаре

2

1

1

6

Развертывание с установкой пожарного автомобиля (мотопомпы) на водоисточник. Действия пожарного при развертывании.

2

1

1

Итого:

10

4

6

3. Специальные оборудования, средства связи, специальная пожарная техника

1

Тактико-технические характеристики пожарных автомобилей и пожарных мотопомп

2

2

-

2

Пожарно-техническое оборудование, вывозимое на пожарных автомобилях

1

1

-

3

Пожарные рукава, рукавное оборудование, пожарные стволы

1

1

-

4

Огнетушители

1

-

1

5

Организация связи

1

1

-

Итого:

6

5

1

4. Тактика проведения аварийно-спасательных работ и тушения пожаров

1

Общие сведения о горении и горючих веществах, пожаре и его развитии. Основы прекращения горения на пожаре.

1

1

-

2

Разведка пожара. Действия при разведке пожара.

1

1

-

3

Поисково-спасательные работы на пожаре. Действия при спасании людей и эвакуации имущества.

1

1

-

4

Тактика тушения пожаров. Действия при тушении пожара.

1

1

-

5

Особенности тушения пожаров в населенных пунктах и организациях.

1

1

-

6

Особенности тушения степных пожаров.

1

1

-

Итого:

6

6

-

5. Пожарно-профилактическая подготовка

1

Общие принципы обеспечения пожарной безопасности населенных пунктов, организаций, степных массивов.

1

1

-

2

Виды строительных материалов и их горючесть.

1

1

-

3

Общие меры пожарной безопасности в населенных пунктах, организациях, степных массивах. Противопожарные мероприятия при производстве огневых и ремонтных работ.

1

1

-

4

Наружное и внутреннее противопожарное водоснабжение.

2

1

1

Итого:

5

4

1

6. Оказание первой помощи пострадавшим на пожаре

1

Основные правила остановки кровотечения.

1

1


2

Основные правила и способы проведения искусственного дыхания и наружного (непрямого) массажа сердца. Определения пульса.

2

1

1

3

Способы оказания первой помощи при ранениях, ушибах, вывихах, переломах.

2

1

1

4

Способы оказания первой помощи при химических и термических ожогах, обморожении.

2

1

1

Итого:

7

4

3

7. Обучение населения мерам пожарной безопасности
и действиям при возникновении пожара

1

Проведение с населением противопожарного инструктажа и изучение пожарно-технического минимума.

1

1

-

Итого:

1

1

-

8. Техника безопасности

1

Техника безопасности при тушении пожара.

1

1

-

Итого:

1

1

-

9. Психологическая подготовка

1

Психологическая готовность к действиям в экстремальной ситуации.

1

1

-

Итого:

1

1

-


Сдача зачетов.

2

1

1

Всего часов

41

29

12

2. Тематический план подготовки добровольных пожарных-водителей

№ п/п

Наименование темы

Количество часов

всего

из них

аудиторное

практические

1

Классификация и маркировка пожарных автомобилей.

1

1

-

2

Пожарные автомобили основного назначения, и их основные тактико-технические данные.

1

1

-

3

Пожарные автомобили специального назначения, и их основные тактико-технические данные.

1

1

-

4

Система дополнительного охлаждения двигателя. Емкость для воды и пенообразователя. Обогрев емкостей для воды, пенообразователя и насосного отсека.

1

-

1

5

Пожарные насосы.

3

1

2

6

Вакуумная система. Блок газоструйного вакуум-аппарата и газовой сирены.

1

-

1

7

Средства, приборы и аппараты пенного тушения.

2

1

1

8

Пожарные мотопомпы.

1

-

1

9

Органы управления. Контрольно-измерительные приборы пожарных автомобилей. Дополнительное электрооборудование пожарных автомобилей. Отопитель кабины боевого расчета.

1

-

1

10

Кузов, пожарно-техническое оборудование.

1

-

1

11

Диагностирование технического состояния пожарных автомобилей и их специальных агрегатов.

2

1

1

12

Квалификационная характеристика и обязанности водителя пожарного автомобиля.

1

1

-

13

Техническое обслуживание и ремонт пожарных автомобилей.

2

1

1

14

Техническая документация. Нормы расхода топлива и смазочных материалов, порядок списания.

1

1

-

15

Основы тактики тушения пожаров.

1

1

-

16

Пожарно-техническое оборудование и приемы работы с ним.

2

1

1

17

Противопожарное водоснабжение. Забор воды из водоисточников.

3

1

2

18

Элементы теории и основы безопасности движения пожарных автомобилей. Правила движения автомобилей, оборудованных специальными световыми и звуковыми сигналами.

1

1

-

19

Работа на пожарных автомобилях.

4

-

4

20

Сдача зачетов.

4

1

3

Всего часов:

34

14

20

      Примечание: по завершению обучения проводится заседание комиссии по результатам первоначальной подготовки с оформлением соответствующего протокола, согласно приложению 1 к настоящей Учебной программе и выдачей сертификата о прохождении первоначальной подготовки добровольных пожарных по соответствующей категории, согласно приложению 2 к настоящей Учебной программе.

      1. Содержание тем подлежащих освоению добровольными пожарными:

      1) нормативная правовая база в области пожарной безопасности:

      Тема № 1. Нормативные правовые акты, регламентирующие вопросы обеспечения пожарной безопасности в Республике Казахстан.

      Занятие 1, 2. Основные положения Закона Республики Казахстан "О гражданской защите", приказа Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 21 февраля 2022 года № 55 "Об утверждении Правил пожарной безопасности" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 26867), приказа Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 17 августа 2021 года № 405 Об утверждении технического регламента "Общие требования к пожарной безопасности" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 24045), приказа Министра внутренних дел Республики Казахстан от 7 ноября 2014 года № 782 "Об утверждении Правил осуществления деятельности профессиональных противопожарных служб" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 9931). Цели и задачи деятельности добровольных противопожарных формирований.

      Метод проведения: аудиторное занятие;

      2) Пожарно-спасательная подготовка:

      Тема № 1. Боевая одежда и снаряжение пожарного. Сбор, выезд по тревоге и следование на пожар.

      Занятие 1. Экипировка пожарного, надевание боевой одежды и снаряжения. Порядок действий личного состава смены при сборе, выезде по тревоге и следовании на пожар, техника безопасности.

      Метод проведения: аудиторное и практическое занятие.

      Тема № 2. Упражнения с пожарными рукавами, ручными и лафетными стволами по подаче огнетушащих веществ.

      Занятие 1. Упражнения с пожарными рукавами, стволами, рукавной арматурой и принадлежностями.

      Метод проведения: практическое занятие.

      Тема № 3. Упражнения с пожарными лестницами.

      Занятие 1. Практическая отработка приемов снятия лестниц их переноски, установки, подъема в этажи, уборка и укладка на автомобиль.

      Метод проведения: практическое занятие.

      Тема № 4. Упражнения со спасательной веревкой. Спасание и самоспасание.

      Занятие 1, 2. Сматывание веревки в клубок, закрепление за конструкцию четырьмя способами. Вязка спасательной петли и одевание на пострадавших. Спасание пострадавших и самоспасание.

      Метод проведения: аудиторное и практическое занятия.

      Тема № 5. Вскрытие и разборка конструкций на пожаре.

      Занятие 1, 2. Определение места и объема вскрытия конструкций на пожаре для спасания пострадавших и выпуска дыма. Инструмент, применяемый для вскрытия и разборки конструкций.

      Метод проведения: аудиторное и практическое занятия.

      Тема № 6. Развертывание с установкой пожарного автомобиля (мотопомпы) на водоисточник. Действия пожарного при развертывании.

      Занятие 1, 2. Развертывание отделения с подачей одного (двух) ствола на 2-3 рукава без установки и с установкой пожарного автомобиля на водоисточник.

      Метод проведения: аудиторное и практическое занятия;

      3) специальные оборудование, средства связи, специальная пожарная техника:

      Тема № 1. Тактико-технические характеристики пожарных автомобилей и пожарных мотопомп.

      Занятие 1, 2. Классификация пожарных автомобилей. Назначение, марки, тактико-технические характеристики основных, специальных и вспомогательных пожарных автомобилей. Назначение, типы пожарных мотопомп, область их применения. Основные технические характеристики и устройство: мотопомп.

      Метод проведения: аудиторное занятие.

      Тема № 2. Пожарно-техническое оборудование, вывозимое на пожарных автомобилях.

      Занятие 1. Размещение и порядок хранения оборудования на пожарном автомобиле. Табель положенности пожарного оборудования на автомобиле. Оборудование пожарного автомобиля основного назначения.

      Метод проведения: аудиторное занятие.

      Тема № 3. Пожарные рукава, рукавное оборудование, пожарные стволы.

      Занятие 1. Назначение, устройство, виды пожарных рукавов и рукавной арматуры, пожарных стволов. Эксплуатация, уход и испытание напорных и напорно-всасывающих рукавов. Техника безопасности при работе с пожарными рукавами и стволами.

      Метод проведения: аудиторное занятие.

      Тема № 4. Огнетушители.

      Занятие 1. Назначение, область применения и принцип работы углекислотных, порошковых и воздушно-пенных огнетушителей.

      Метод проведения: практическое занятия.

      Тема № 5. Организация связи.

      Занятие 1. Назначение и общие принципы организации связи. Аппаратура связи. Стационарные, переносные радиостанции, их устройство и порядок работы. Организация связи на пожаре. Правила ведения радиообмена.

      Метод проведения: аудиторное занятие;

      4) тактика проведения аварийно-спасательных работ и тушения пожаров:

      Тема № 1. Общие сведения о горении и горючих веществах, пожаре и его развитии. Основы прекращения горения на пожаре.

      Занятие 1. Общие понятия о процессе горения. Краткие сведения о пожарной опасности и характере горения наиболее распространенных горючих веществ. Температура воспламенения, скорость горения в зависимости от измельченности веществ, смачиваемость водой, способность образовывать взрывоопасные смеси.

      Классификация и выбор огнетушащих средств. Общие сведения об основных огнетушащих веществах и способах тушения.

      Метод проведения: аудиторное.

      Тема № 2. Разведка пожара. Действия пожарного при разведке пожара.

      Занятие 1. Цель и задачи разведки пожара. Организация разведки и ее проведение, обязанности лиц, проводящих разведку. Действия при разведке пожара. Методы проведения разведки. Принятие мер по спасанию людей, нуждающихся в помощи. Техника безопасности при проведении разведки пожара.

      Метод проведения: аудиторное.

      Тема № 3. Поисково-спасательные работы на пожаре. Действия пожарного при спасании людей и эвакуации имущества.

      Занятие 1. В каких случаях проводятся поисково-спасательные работы. Способы отыскания людей, порядок, пути и способы спасания. Действия пожарного при спасании людей и эвакуации имущества. Техника безопасности при спасании людей и эвакуации имущества.

      Метод проведения: аудиторное.

      Тема № 4. Тактика тушения пожаров. Действия при тушении пожара.

      Занятие 1. Понятие о пожарной тактике. Боевой устав органов противопожарной службы - основа пожарной тактики. Действия при тушении пожара. Тушение пожаров - составная часть системы противопожарной защиты и основной вид боевых действий подразделений противопожарной службы. Задачи и принципы тушения пожаров.

      Метод проведения: аудиторное.

      Тема № 5. Особенности тушения пожаров в населенных пунктах и организациях.

      Занятие 1. Пожарно-тактическая характеристика, особенности развития и тушения пожаров в населенных пунктах и организациях.

      Техника безопасности при тушении пожара.

      Метод проведения: аудиторное.

      Тема № 6. Особенности тушения степных пожаров.

      Занятие 1. Пожарно-тактическая характеристика, особенности развития и тушения степных пожаров.

      Техника безопасности при тушении пожара.

      Метод проведения: аудиторное;

      5) пожарно-профилактическая подготовка:

      Тема № 1. Общие принципы обеспечения пожарной безопасности населенных пунктов, организаций, степных массивов.

      Занятие 1. Задачи пожарной профилактики. Основные причины возникновения и распространения пожаров в населенных пунктах, организациях, степных массивах. Понятия "пожарная опасность" и "пожарная безопасность". Понятие о направлениях обеспечения пожарной безопасности объекта. Понятия "система предотвращения пожара", "система противопожарной защиты", "противопожарный режим". Основные нормативные документы, регламентирующие пожарную безопасность.

      Метод проведения: аудиторное.

      Тема № 2. Виды строительных материалов и их горючесть.

      Занятие 1. Характеристика пожароопасных свойств веществ и материалов: группа горючести, температура вспышки, температура воспламенения, температура самовоспламенения, температура самовозгорания. Температурные и концентрационные пределы воспламенения и распространения пламени. Условия пожаро-взрывобезопасности при использовании веществ и материалов.

      Метод проведения: аудиторное.

      Тема № 3. Общие меры пожарной безопасности в населенных пунктах, организациях, степных массивах. Противопожарные мероприятия при производстве огневых и ремонтных работ.

      Занятие 1, 2. Основные причины пожаров, происходящих в населенных пунктах, организациях, степных массивах. Противопожарные инструкции (общеобъектовые, цеховые и для отдельных производственных установок). Обязанности должностных лиц, ответственных за соблюдение пожарной безопасности предприятий, отдельных цехов.

      Виды огневых работ и их пожарная опасность. Постоянные и временные места проведения огневых работ. Организация надзора за огневыми работами. Основные руководящие документы на проведение огневых работ. Осмотр места проведения огневых работ до и после их окончания. Организация и проведение огневых работ на пожаро-взрывоопасных объектах, установках и оборудовании.

      Метод проведения: аудиторное.

      Тема № 4. Наружное и внутреннее противопожарное водоснабжение.

      Занятие 1, 2. Схемы наружного и внутреннего водоснабжения объектов хозяйствования. Устройство и противопожарные требования при эксплуатации пожарных водоемов и гидрантов. Требования к размещению и оборудованию внутренних пожарных кранов, использование при пожаре.

      Метод проведения: аудиторное и практическое занятия;

      6) оказание первой помощи пострадавшим на пожаре:

      Тема № 1. Основные правила остановки кровотечения.

      Занятие 1. Наложение давящей повязки, прижатие артерий, максимальное сгибание конечностей, наложение жгута.

      Метод проведения: аудиторное.

      Тема № 2. Основные правила и способы проведения искусственного дыхания и наружного (непрямого) массажа сердца. Определения пульса.

      Занятие 1. Признаки жизни и смерти (биологической и клинической). Признаки остановки сердца. Порядок определения пульса. Алгоритмы сердечно-легочной реанимации одним и двумя пожарными. Отработка навыков сердечно-легочной реанимации.

      Метод проведения: аудиторное и практическое занятия.

      Тема № 3. Способы оказания первой помощи при ранениях, ушибах, вывихах, переломах.

      Занятие 1. Проникающие ранения черепа, груди, живота. Особенности оказания первой помощи (обработка ран, повязки, обезболивание, укладка и транспортировка). Первая помощь при ранах головы, шеи, грудной клетки (повязки на область головы, шеи, лицевой части, подбородок). Само- и взаимопомощь при ранах груди и живота. Пневмоторакс. Само- и взаимопомощь. Повязки, отработка навыков наложения повязок на верхние и нижние конечности (плечо, локтевой сустав, кисть, пальцы).

      Метод проведения: аудиторное и практическое занятия.

      Тема № 4. Способы оказания первой помощи при химических и термических ожогах, обморожении.

      Занятие 1. Ожоги, виды, тяжесть. Алгоритмы первой помощи, профилактика шока. Виды обморожения, оказание первой помощи. Гипотермия и гипертермия, особенности оказания первой помощи.

      Метод проведения: аудиторное и практическое занятия;

      7) обучение населения мерам пожарной безопасности и действиям при возникновении пожара:

      Тема № 1. Проведение с населением и работниками организаций противопожарного инструктажа и изучение пожарно-технического минимума.

      Занятие 1. Порядок организации обучения мерам пожарной безопасности населения и работников организаций, путем проведения противопожарного инструктажа или обучения пожарно-техническому минимуму. Виды противопожарных инструктажей и периодичность их проведения.

      Метод проведения аудиторное;

      8) техника безопасности:

      Тема № 1. Техника безопасности при тушении пожара.

      Занятие 1. Требования к пожарной технике, пожарно-техническому оборудованию, боевой одежде и снаряжению. Требования правил техники безопасности при тушении пожара. Техника безопасности при сборе и выезде по тревоге, следовании на пожар (аварию), стихийное бедствие, техника безопасности при развертывании и тушении пожаров.

      Метод проведения: аудиторное занятие;

      9) психологическая подготовка:

      Тема № 1. Психологическая готовность к действиям в экстремальной ситуации.

      Занятие 1. Поведение личности в экстремальной ситуации. Понятие экстремальной ситуации. Снятие психоэмоционального напряжения.

      Метод проведения: аудиторное занятие.

      2. Содержание тем подлежащих освоению добровольными пожарными-водителями:

      Тема № 1. Классификация и маркировка пожарных автомобилей.

      Занятие 1. Классификация пожарных автомобилей по роду выполняемых работ, типу базового шасси, грузоподъемности. Разделение пожарных автомобилей на три группы (основные, специальные, вспомогательные). Маркировка пожарных автомобилей - основа их оперативно-тактических характеристик.

      Метод проведения: аудиторное занятие.

      Тема № 2. Пожарные автомобили основного назначения, и их основные тактико-технические данные.

      Занятие 1. Краткая тактико-техническая характеристика, область применения автоцистерн и насосно-рукавных автомобилей. Назначение, расположение, устройство и взаимодействие основных агрегатов и систем специального назначения.

      Метод проведения: аудиторное занятие.

      Тема № 3. Пожарные автомобили специального назначения, и их основные тактико-технические данные.

      Занятие 1. Общие сведения о пожарных автомобилях специального назначения. Назначение, общее устройство, основные параметры, принцип работы.

      Метод проведения: аудиторное занятие.

      Тема № 4. Система дополнительного охлаждения двигателя. Емкость для воды и пенообразователя. Обогрев емкостей для воды, пенообразователя и насосного отсека.

      Занятие 1. Устройство и работа системы дополнительного охлаждения. Контроль и регулировка температуры охлаждающей жидкости. Основные неисправности системы дополнительного охлаждения. Признаки и причины неисправностей и способы их устранения.

      Назначение и расположение волноломов, горловины, контрольной трубки, отстойника и труб подогрева. Крепление цистерны и бака на раме автомобиля. Подсоединение водопенных коммуникаций. Основные неисправности емкостей для воды и пенообразователя и способы их устранения. Работы при техническом обслуживании емкостей и приемы их выполнения.

      Обогрев емкостей для воды, пенообразователя и насосного отсека.

      Метод проведения: практическое занятие.

      Тема № 5. Пожарные насосы.

      Занятие 1, 2. Назначение и принцип работы пожарного центробежного насоса, комбинированного со ступенью высокого давления. Устройство насосов. Назначение основных узлов и деталей насоса. Назначение и расположение:

      контрольных приборов (мановакуумметров, тахометра);

      вакуум-клапана;

      пеносмесителя, задвижек;

      трубопроводов, вентилей;

      сливного краника и других водопенных коммуникаций. Крепление насосов на раме автомобиля.

      Признаки и причины неисправностей и способы их устранения. Проверка герметичности насоса.

      Метод проведения: аудиторное и практическое занятия.

      Тема № 6. Вакуумная система. Блок газоструйного вакуум-аппарата и газовой сирены.

      Занятие 1. Назначение, расположение, устройство и работа газоструйного вакуум-аппарата и газовой сирены. Органы управления работой блока. Основные неисправности и способы их устранения.

      Назначение, расположение и взаимодействие приборов вакуумной системы. Устройство и принцип действия вакуумного клапана насоса. Приемы включения вакуумной системы. Причины неисправностей и способы их устранения.

      Метод проведения: практическое занятие.

      Тема № 7. Средства, приборы и аппараты пенного тушения.

      Занятие 1, 2. Пеносмесители: назначение, виды, устройство, принцип действия и техническая характеристика. Установка пеносмесителя на насосе и подсоединение трубопроводов.

      Пеносливные и пенообразующие устройства: назначение, виды, устройство. Работа воздушно-пенных стволов, генераторов пены. Основные неисправности приборов и аппаратов пенного тушения. Признаки и причины неисправностей и способы их устранения.

      Метод проведения: аудиторное и практическое занятия.

      Тема № 8. Пожарные мотопомпы.

      Занятие 1. Назначение, типы пожарных мотопомп, их применение. Основные технические характеристики и устройство мотопомп. Пожарное оборудование мотопомп. Основные неисправности и способы их устранения. Пуск, работа мотопомпы и уход за ней. Работы при техническом обслуживании. Техника безопасности при работе.

      Метод проведения: практическое занятие.

      Тема № 9. Органы управления. Контрольно-измерительные приборы пожарных автомобилей. Дополнительное электрооборудование пожарных автомобилей. Отопитель кабины боевого расчета.

      Занятие 1. Расположение и назначение рычагов (сцепления, коробки отбора мощностей и так далее). Приемы действия органами управления.

      Контрольно-измерительные приборы, их назначение, устройство, принцип действия и расположение.

      Назначение и расположение приборов освещения и сигнализации. Принцип действия и расположения переключателей, выключателей и предохранителей. Схема дополнительного электрооборудования. Основные неисправности дополнительных приборов освещения и сигнализации. Признаки и причины неисправности и способы их устранения.

      Устройство и принцип работы бензоэлектрического отопителя. Управление и контроль за работой отопителя.

      Метод проведения: практическое занятие.

      Тема № 10. Кузов, пожарно-техническое оборудование.

      Занятие 1. Кабина боевого расчета и кузов изучаемых пожарных автомобилей. Расположение и назначение отсеков.

      Назначение, размещение и крепление: водопенного оборудования, пожарных стволов, пожарных рукавов и принадлежностей, ручных пожарных лестниц, ручного инструмента для пожарных. Табель положенности пожарного оборудования.

      Метод проведения: практическое занятие.

      Тема № 11. Диагностирование технического состояния пожарных автомобилей и их специальных агрегатов.

      Занятие 1, 2. Назначение, цель и задачи технического диагностирования. Место диагностики в технологическом процессе технического обслуживания и ремонта пожарных автомобилей. Нормативные значения параметров диагностирования. Проверка и испытание специальных агрегатов пожарных автомобилей при отсутствии диагностических средств. Диагностические карты проверки технического состояния пожарных автомобилей. Техника безопасности при диагностировании автомобилей.

      Метод проведения: аудиторное и практическое занятия.

      Тема № 12. Квалификационная характеристика и обязанности водителя пожарного автомобиля.

      Занятие 1. Профессиональные дополнительные требования, предъявляемые к водителю пожарного автомобиля. Обязанности водителя пожарного автомобиля: при ведении боевых действий на пожаре.

      Метод проведения: аудиторное занятие.

      Тема № 13. Техническое обслуживание и ремонт пожарных автомобилей.

      Занятие 1, 2. Виды и периодичность технического обслуживания. Содержание работ при проведении технического обслуживания, сезонного обслуживания и перед постановкой автомобиля в боевой расчет после возвращения его с пожара.

      Система, виды и методы ремонта пожарных автомобилей. Факторы, влияющие на величину и нормы межремонтных пробегов пожарных автомобилей. Сдача автомобилей в ремонт и получение из ремонта. Организация проведения ремонта. Технические требования к пожарному автомобилю после ремонта. Техническая документация на ремонт пожарного автомобиля, учет ремонта. Техника безопасности при ремонте пожарных автомобилей.

      Метод проведения: аудиторное и практическое занятия.

      Тема № 14. Техническая документация. Нормы расхода топлива и смазочных материалов, порядок списания.

      Занятие 1, 2. Технический паспорт, формуляр и эксплуатационная карточка пожарного автомобиля. График технического обслуживания, журнал технического обслуживания пожарного автомобиля, карточки учета работы автомобильных шин и аккумуляторных батарей. Периодичность и правила их заполнения.

      Нормы расхода жидкого топлива и смазочных материалов для пожарных автомобилей. Летняя и зимняя нормы расхода топлива. Порядок списания горючего. Понятие о топливной экономичности автомобилей и расходе топлива. Методы и приемы экономичного управления автомобилем. Регулировка систем автомобиля на экономичное расходование топлива. Особенности эксплуатации и расхода топлива в экстремальных условиях. Влияние квалификации водителя на расход топлива.

      Метод проведения: аудиторное занятие.

      Тема № 15. Основы тактики тушения пожаров.

      Занятие 1. Общие понятия о пожарной тактике. Основные действия подразделений противопожарной службы при тушении пожара. Содержание работ водителя при проведении боевых действий на пожаре. Характерные ошибки, допускаемые водителями при тушении пожара.

      Метод проведения: аудиторное занятие.

      Тема № 16. Пожарно-техническое оборудование и приемы работы с ним.

      Занятие 1, 2. Виды, назначение и устройство пожарно-технического оборудования. Всасывающие рукава, всасывающая сетка их назначение, устройство, краткая характеристика. Ключи для соединительных, всасывающих и напорных рукавов.

      Напорные рукава, их назначение и краткая характеристика. Водосборник для пожарных рукавов, соединительные рукавные головки, прокладки, задержки, зажимы, седла, мостики, их назначение и использование при прокладке рукавных линий.

      Пожарные стволы для подачи воды (перекрывные, распылители, комбинированные, лафетные), насадки и их назначение. Понятие о расходе воды и дальности струи. Зависимость их от давления у насадки. Гидроэлеватор и водоуборочный эжектор. Их назначение, устройство, порядок работы.

      Рукавные разветвления, их назначение и устройство. Техника безопасности при работе с рукавами, рукавными катушками, при сборке рукавной линии для забора воды.

      Метод проведения: аудиторное и практическое занятия.

      Тема № 17. Противопожарное водоснабжение. Забор воды из водоисточников.

      Занятие 1, 2. Общие сведения о пожарном водоснабжении. Виды и расположение водоисточников, которые используются для тушения пожара. Пожарный гидрант, его назначение и устройство, расположение пожарных гидрантов на водопроводной сети. Указатели гидрантов и правила пользования ими. Особенности эксплуатации пожарных гидрантов в летнее и зимнее время.

      Пожарная колонка, ее назначение и устройство. Взаимодействие частей гидранта и колонки при установке колонки на гидрант, пуске и закрытии воды.

      Техника безопасности при установке пожарного автомобиля на водоисточники и при работе с пожарной колонкой. Установка пожарного автомобиля для забора воды из водоема.

      Метод проведения: аудиторное и практическое занятия.

      Тема № 18. Элементы теории и основы безопасности движения пожарных автомобилей. Правила движения автомобилей, оборудованных специальными световыми и звуковыми сигналами.

      Занятие 1. Элементы теории движения автомобиля. Силы, действующие на автомобиль. Расположение центра тяжести пожарного автомобиля. Средняя скорость движения. Торможение автомобиля. Устойчивость и управляемость пожарного автомобиля.

      Требования безопасности к вождению автомобилей оборудованных специальными звуковыми и световыми сигналами. Обязательные для водителя при управлении автомобилем.

      Метод проведения: аудиторное занятие.

      Тема № 19. Работа на пожарных автомобилях.

      Занятие 1, 2. Выбор места для установки автомобиля, мотопомпы для забора воды из водоисточников (гидрант или открытый водоем).

      Прокладка всасывающей и напорной линии. Пуск и действие вакуум-аппарата, насоса и подача воды в рукавные линии. Забор воды из гидранта, с открытого водоема и цистерны.

      Подача воды насосом с помощью гидроэлеватора с глубин и расстояний, превышающих практические пределы всасывания.

      Метод проведения: практическое занятие.

  Приложение 1
к Учебной программе
первоначальной подготовки
добровольных пожарных

Протокол № ___ заседания комиссии по результатам первоначальной подготовки
________________________________________________
(полное наименование учебного центра)

      В соответствии с приказом (распоряжением) ______________________
от "___" _____ 20__ года № ___ комиссия в составе:
председатель _________________________________________________
(фамилия, имя, отчество, должность)
члены:
1. ___________________________________________________________
(фамилия, имя, отчество, должность)
2. ___________________________________________________________
3. ___________________________________________________________
4. ___________________________________________________________
"___" _____ 20__ года провела проверку знаний по результатам
первоначальной подготовки и установила следующие результаты:

№ п/п

Фамилия, имя, отчество (при его наличии)

Должность

Отметка

Подпись

1





2





      Председатель комиссии ________________________________________
(фамилия, имя, отчество (при его наличии), должность)
Члены комиссии:
1. ___________________________________________________________
(фамилия, имя, отчество (при его наличии), должность)
2. ___________________________________________________________
3. ___________________________________________________________
4. ___________________________________________________________
Место печати "___" _____ 20__ год

  Приложение 2
к Учебной программе
первоначальной подготовки
добровольных пожарных

Сертификат о прохождении первоначальной подготовки добровольных пожарных

Оқу орталығының атауы (мемлекеттік тілде)

Символика (при наличии)

Наименование учебного центра, (на русском языке)

№ ______ СЕРТИФИКАТ

Выдан _________________________________________________берілді

Ерікті өрт сөндірушінің бастапқы даярлаудан өткені туралы
О прохождении первоначальной подготовки добровольного пожарного

Білім алушының санаты _____________________________________________
Категория обучаемого

Оқу ортылығының басшысы
Руководитель учебного центра _____________ (Т.А.Ә., Ф.И.О.) (қолы, подпись)

Мөр орны
Место печати

Берілген күні _____________
Дата выдачи



Ерiктi өрт сөндiрушiлердi бастапқы даярлаудың оқу бағдарламасын бекiту туралы

Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2015 жылғы 7 қарашадағы № 888 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 14 желтоқсанда № 12416 болып тіркелді.

      "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 12-бабының 1-тармағының 32) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 22.08.2025 № 352 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      1. Қоса берiлiп отырған ерiктi өрт сөндiрушiлердi бастапқы даярлаудың оқу бағдарламасы бекiтiлсiн.

      2. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі Төтенше жағдайлар комитеті (В.В. Петров):

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрықты мемлекеттік тіркегеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оны мерзімді баспа басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жолдауды;

      3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оны Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде орналастыру үшін "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жолдауды;

      4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің интернет-ресурсына орналастыруды;

      5) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде осы тармақтың 1), 2) 3) және 4) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. "Ерiктi өрт сөндiрушiлердi бастапқы даярлаудың оқу бағдарламасын бекiту туралы" Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2014 жылғы 27 мамырдағы № 256 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9493 болып тіркелген, 2014 жылғы 13 шілдеде "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) күші жойылды деп танылсын.

      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің орынбасары В.К. Божкоға жүктелсін.

      5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының


Ішкі істер министрі


полиция генерал-полковнигі

Қ. Қасымов


  Қазақстан Республикасы
Ішкі істер министрінің
2015 жылғы 7 қарашадағы
№ 888 бұйрығымен
бектілген

Ерікті өрт сөндірушілерді бастапқы даярлаудың оқу бағдарламасы

      Ескерту. Оқу бағдарламасы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 22.08.2025 № 352 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

р/с
№

Тақырыптың атауы

Сағат саны

барлығы

оның ішінде

аудитория

практикалық

1. Ерікті өрт сөндірушілерді даярлаудың тақырыптық жоспары

1. Өрт қауіпсіздігі саласындағы нормативтік-құқықтық база

1

Қазақстан Республикасында өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелерін реттейтін нормативтік құқықтық актілер.

2

2

-

Барлығы:

2

2

-

2. Өрт-құтқару дайындығы

1

Жауынгерлік киім мен құрал-жабдық. Дабыл бойынша жиналу, жолға шығу және өрт орнына жету.

2

1

1

2

Өрт құбырлары, қол және лафеттік оқпандармен өрт сөндіру заттарын беру бойынша жаттығулар.

1

-

1

3

Өрт сатыларымен жаттығу.

1

-

1

4

Құтқару арқанымен жаттығу. Құтқару және өзін-өзі құтқару.

2

1

1

5

Өртте конструкцияларды ашу және құру.

2

1

1

6

Су көзіне өрт сөндіру автомобилін (мотопомпаны) қойып өрістету. Өрістету кезіндегі өрт сөндірушінің іс-қимылдары.

2

1

1

Барлығы:

10

4

6

3. Арнайы жабдықтар, байланыс құралдары, арнайы өрт техникасы

1

Өрт сөндіру автомобильдері мен өрт сөндіру мотопомпаларының тактикалық-техникалық сипаттамалары.

2

2

-

2

Өрт сөндіру автомобильдерімен шығарылатын өрт-техникалық жабдық.

1

1

-1

3

Өрт құбырлары, құбырлық жабдық, өрт оқпандары.

1

1

-

4

Өрт сөндіргіштер.

1

-

1

5

Байланысты ұйымдастыру.

1

1

-

Барлығы:

6

5

1

4. Авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізу және өртті сөндіру тактикасы

1

Жану және жанғыш заттар, өрт және оның өршуі туралы жалпы мәліметтер. Өртте жануды тоқтататын негіздер.

1

1

-

2

Өртті барлау. Өртті барлау кезіндегі іс-қимылдар.

1

1

-

3

Өрттегі іздеу-құтқару жұмыстары. Адамдарды құтқару және мүлікті көшіру кезіндегі іс-қимылдар.

1

1

-

4

Өртті сөндіру тактикасы. Өрт сөндіру кезіндегі іс-қимылдар.

1

1

-

5

Елді мекендер мен ұйымдарда өрттерді сөндірудің ерекшеліктері.

1

1

-

6

Дала өрттерін сөндіру ерекшеліктері.

1

1

-

Барлығы:

6

6

-

5. Өрттің профилактикалық дайындығы

1

Елді мекендердің, ұйымдардың, дала алқаптарының өрт қауіпсіздігін қамтамасыз етудің жалпы қағидаттары.

1

1

-

2

Құрылыс материалдарының түрлері және олардың жанғыштығы.

1

1

-

3

Елді мекендердегі, ұйымдардағы, дала алқаптардағы жалпы өрт қауіпсіздігінің шаралары. Отпен байланысты және жөндеу жұмыстарын жүргізу кезіндегі өртке қарсы іс-шаралар.

1

1

-

4

Сыртқы және ішкі өртке қарсы сумен жабдықтау.

2

1

1

Барлығы:

5

4

1

6. Өртте зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсету

1

Қан кетуді тоқтатудың негізгі қағидалары.

1

1

-

2

Жасанды тыныс алдыру мен жүректі сыртынан (тұсынан) уқалаудың негізгі қағидалары мен әдістері. Тамырдың соғуын анықтау.

2

1

1

3

Жарақат алғанда, шытынағанда, буын тайғанда, сынғанда алғашқы көмек көрсету тәсілдері.

2

1

1

4

Үсіген, термиялық және химиялық күйгенде алғашқы көмек көрсету тәсілдері.

2

1

1

Барлығы:

7

4

3

7. Халықты өрт қауіпсіздігі шараларына және өрт шыққан кездегі іс-қимылдарға оқыту

1

Халықпен өртке қарсы нұсқама жүргізу және өрт-техникалық минимумды зерделеу.

1

1

-

Барлығы:

1

1

-

8. Қауіпсіздік техникасы

1

Өрт сөндіру кезіндегі қауіпсіздік техникасы.

1

1

-

Барлығы:

1

1

-

9. Психологиялық дайындық

1

Қысылтаяң жағдайда іс-қимылдарға психологиялық дайындық.

1

1

-

Барлығы:

1

1

-


Сынақ тапсыру.

2

1

1

Барлық сағат

41

29

12

2. Ерікті өрт сөндіруші-жүргізушілерді даярлаудың тақырыптық жоспары

р/с №

Тақырыптың атауы

Сағат саны

барлығы

оның ішінде

аудитория

практикалық

1

Өрт сөндіру автомобильдерінің жіктелуі мен таңбалануы.

1

1

-

2

Негізгі мақсаттағы өрт сөндіру автомобильдері және негізгі тактикалық-техникалық деректер.

1

1

-

3

Арнайы мақсаттағы өрт сөндіру автомобильдері және негізгі тактикалық-техникалық деректер.

1

1

-

4

Қозғалтқышты қосымша салқындату жүйесі. Су мен көбікктендіргішке арналған сыйымдылық. Су, көбіктендіргіш, сорғыш бөлігінің сыйымдылықтарын жылыту.

1

-

1

5

Өрт сөндіру сорғыштары.

3

1

2

6

Вакуумдық жүйе. Газ ағысты вакуум аппаратының және газ сигналаның блогы.

1

-

1

7

Көбікпен сөндіру құралдары, аспаптары мен аппараттары.

2

1

1

8

Өрт сөндіру мотопомпалары.

1

-

1

9

Басқару органдары. Өрт сөндіру автомобильдерінің бақылау-өлшеу құралдары. Өрт сөндіру автомобильдерінің қосымша электр жабдығы. Жауынгерлік есептоптың кабинасына жылу беру.

1

-

1

10

Шанақ, өрт-техникалық жабдық.

1

-

1

11

Өрт сөндіру автомобильдері мен олардың арнайы агрегаттарының техникалық жай-күйін диагностикалау.

2

1

1

12

Өрт сөндіру автомобилі жүргізушісінің біліктілік сипаттамасы мен міндеттері.

1

1

-

13

Өрт сөндіру автомобильдеріне техникалық қызмет көрсету және жөндеу.

2

1

1

14

Техникалық құжаттама. Отын мен жанар-жағармай материалдары шығынының нормалары, есептен шығару тәртібі.

1

1

-

15

Өрт сөндірудің негізгі тактикалары.

1

1

-

16

Өрт-техникалық жабдық және олармен жұмыс істеу тәсілдері.

2

1

1

17

Өртке қарсы сумен жабдықтау. Су көзінен су алу.

3

1

2

18

Өрт сөндіру автомобильдері қозғалысының қауіпсіздік теориясының және негіздерінің элементтері. Арнайы жарық және дыбыс сигналдарымен жабдықталған автомобильдердің қозғалыс қағидалары.

1

1

-

19

Өрт сөндіру автомобильдерінде жұмыс істеу.

4

-

4

20

Сынақ тапсыру.

4

1

3

Барлық сағат:

34

14

20

      Ескертпе: оқу аяқталғаннан кейін осы Оқу бағдарламаға 1 қосымшға сәйкес тиісті хаттаманы рәсімдеумен бастапқы дацындық нәтижелері бойынша комиссия отырысы өткізіледі және Оқу бағдарламға 2 қосымшаға сәйкес ерікті өрт сөндірушілерді бастапқы дацындаудан өту туралы тиісті санат бойынша сертификат беріледі.

      1. Ерікті өрт сөндірушілердің игеруіне жататын тақырыптардың мазмұны:

      1) өрт қауіпсіздігі саласындағы нормативтік-құқықтық база:

      № 1-тақырып. Қазақстан Республикасында өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелерін реттейтін нормативтік құқықтық актілер.

      1, 2-сабақ. "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының, "Өрт қауіпсіздігі қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2022 жылғы 21 ақпандағы № 55 бұйрығының (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 26867 болып тіркелген), "Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 17 тамыздағы № 405 бұйрығының (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24045 болып тіркелген), "Кәсіби өртке қарсы қызметтердің қызметін жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2014 жылғы 7 қарашадағы № 782 бұйрығының (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9931 болып тіркелген) негізгі ережелері. Ерікті өртке қарсы құралымдардың мақсаттары мен міндеттері.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ;

      2) өрт-құтқару дайындығы:

      № 1-тақырып. Жауынгерлік киім мен құрал-жабдық. Дабыл бойынша жиналу, шығу және өрт орнына жету.

      1-сабақ. Өрт сөндірушінің киім жабдығы, жауынгерлік киім мен құрал-жабдықтарды кию. Ауысымның жеке құрамының жинау, дабыл бойынша шығу және өртке шығу кезіндегі іс-қимыл тәртібі, қауіпсіздік техникасы.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық және практикалық сабақ.

      № 2-тақырып. Өрт құбырлары, қол және лафетті оқпандармен өрт сөндіру заттарын беру бойынша жаттығулар.

      1-сабақ. Өрт құбырларымен, оқпандарымен, құбырлық арматуралармен және керек-жарақтарымен жаттығу.

      Жүргізу әдісі: практикалық.

      № 3-тақырып. Өрт сатыларымен жаттығу.

      1-сабақ. Сатыларды өрт сөндіру автомобилінен түсіру, оны тасымалдау, орнату, қабаттарға көтеру, жинау және автомобильге орнату тәсілдерімен практикалық пысықтау.

      Жүргізу әдісі: практикалық.

      № 4-тақырып. Құтқару арқанымен жаттығу. Құтқару және өзін-өзі құтқару. 1,2-сабақ. Арқанды домалатып орау, конструкцияға төрт тәсілмен орау. Құтқару ілмегін тоқу және зардап шеккендерге кигізу. Зардап шеккендерді құтқару және өзін-өзі құтқару.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық және практикалық сабақтар.

      № 5 тақырып. Өртте конструкцияларды ашу және бөлшектеу.

      1-сабақ. Өртте зардап шеккендерді құтқару және түтінді шығару үшін конструкциялардың ашылатын орны мен көлемін анықтау. Конструкцияны ашу және бөлшектеу үшін пайдаланылатын құрал.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық және практикалық сабақтар.

      № 6-тақырып. Су көзіне өрт сөндіру автомобилін (мотопомпаны) қойып өрістету. Өрістету кезіндегі өрт сөндірушінің іс-қимылдары.

      1, 2-сабақ. Өрт сөндіру автомобилінің су көзіне орнатумен және орнатусыз бір (екі) оқпаннан 2-3 жеңге су берумен бөлімшені өрістету.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық және практикалық сабақтар;

      3) арнайы жабдықтар, байланыс құралдары, арнайы өрт техникасы:

      № 1-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдері мен өрт сөндіру мотопомпаларының тактикалық-техникалық сипаттамалары.

      1, 2-сабақтар. Өрт сөндіру автомобильдерінің жіктелуі. Негізгі, арнайы және қосалқы өрт сөндіру автомобильдерінің мақсаты, түрлері, тактикалық-техникалық сипаттары.

      Өрт сөндіру мотопомпаларының мақсаты, түрлері және олардың қолданылу саласы. Мотопомпалардың негізгі техникалық сипаттары және құрылғысы.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 2-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдерімен шығарылатын өрт-техникалық жабдық.

      1-сабақ. Өрт сөндіру автомобилінде жабдықты орналастыру мен сақтау тәртібі. Автомобильдегі өрт жабдығының тиесілік табелі. Негізгі мақсаттағы өрт сөндіру автомобилінің жабдығы.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 3-тақырып. Өрт құбырлары, жеңдік жабдық, өрт оқпандары.

      1-сабақ. Өрт құбырларының және құбырлық арматуралардың, өрт оқпандарының мақсаты, құрылғысы, түрлері. Сорғыш және сорғыш-сору жеңдерді күту, пайдалану және сынағы. Өрт құбырларымен, оқпандармен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік техникасы.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 4-тақырып. Өрт сөндіргіштер.

      1-сабақ. Көмірқышқыл, ұнтақты және әуе-көбікті өрт сөндіргіштердің жұмысының мақсаты, қолдану саласы және қағидаты.

      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.

      № 5-тақырып. Байланысты ұйымдастыру.

      1-сабақ. Байланысты ұйымдастырудың мақсаты мен жалпы қағидаттары. Байланыс аппаратурасы. Стационарлық, тасымалданатын радиостанциялар, олардың құрылғысы мен жұмыс істеу тәртібі. Өрттегі байланысты ұйымдастыру. Радиоауысымды жүргізу қағидалары.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ;

      4) авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізу және өртті сөндіру тактикасы:

      № 1-тақырып. Жану және жанғыш заттар, өрт және оның өршуі туралы жалпы мәліметтер. Өртте жануды тоқтататын негіздер.

      1-сабақ. Жану процесі туралы жалпы түсінік. Едәуір таралған жанғыш заттардың өрт қауіптілігі мен жану сипаты туралы қысқаша мәліметтер. Заттардың ұсақталуына байланысты тұтану температурасы, жану жылдамдығы, сумен дымқылдауы, жарылыс қауіпті қоспаны түзу қабілеті.

      Өрт сөндіргіш құралдарды жіктеу және таңдау. Негізгі өрт сөндіргіш заттар мен сөндіру тәсілдері туралы жалпы мәліметтер.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 2-тақырып. Өртті барлау. Өртті барлау кезіндегі өрт сөндірушінің іс-қимылдары.

      1-сабақ. Өртті барлаудың мақсаты мен міндеттері. Барлауды ұйымдастыру және оны өткізу, барлауды өткізетін адамдардың міндеттері. Өртті барлау кезіндегі іс-қимылдары. Барлауды өткізудің әдістері. Көмекті қажет ететін адамдарды құтқару шараларын қабылдау. Өртті барлау кезіндегі қауіпсіздік техникасы.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 3-тақырып. Өрттегі іздеу-құтқару жұмыстары. Адамдарды құтқару және мүлікті эвакуациялау кезіндегі өрт сөндірушінің іс-қимылдары.

      1-сабақ. Қандай жағдайларда іздеу-құтқару жұмыстары жүргізіледі. Адамдарды іздеп табу тәсілдері, тәртібі, құтқару жолдары мен тәсілдері. Адамдарды құтқару және мүліктерді эвакуациялау кезіндегі өрт сөндірушінің іс-қимылдары. Адамдарды құтқару және мүліктерді эвакуациялау кезіндегі қауіпсіздік техникасы.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 4-тақырып. Өрт сөндіру тактикасы. Өрт сөндіру кезіндегі іс-қимылдар.

      1-сабақ. Өрт тактикасы туралы түсінік. Өртке қарсы қызмет органдарының жауынгерлік жарғысы – өрт тактикасының негізі. Өрт сөндіру кезіндегі іс-қимылдар. Өрт сөндіру – өртке қарсы жүйесінің құрамдас бөлігі және өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жауынгерлік іс-қимылдарының негізгі түрі. Өрт сөндіру міндеттері мен қағидаттары.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 5-тақырып. Елді мекендер мен ұйымдарда өрттерді сөндірудің ерекшеліктері.

      1-сабақ. Елді мекендер мен ұйымдарда өрттің дамуының және сөндірудің өрт-тактикалық сипаттамасы, ерекшеліктері.

      Өрт сөндіру кезіндегі қауіпсіздік техникасы.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 6 тақырып. Дала өрттерін сөндіру ерекшеліктері.

      1-сабақ. Дала өртінің дамуы мен оны сөндірудің өрт-тактикалық сипаттамасы, ерекшеліктері.

      Өрт сөндіру кезіндегі қауіпсіздік техникасы.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ;

      5) өрттің алдын алу дайындығы:

      № 1-тақырып. Елді мекендердің, ұйымдардың, дала алқаптарының өрт қауіпсіздігін қамтамасыз етудің жалпы қағидаттары.

      1-сабақ. Өрттің алдын алу міндеттері. Елді мекендерде, ұйымдарда, дала алқаптарында өрттердің шығуы мен таралуының негізгі себептері. "Өрт қауіптілігі" және "өрт қауіпсіздігі" түсініктері. Объектінің өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету бағыттары туралы түсінік. "Өртті болдырмау жүйесі", "өртке қарсы қорғау жүйесі", "өртке қарсы режим" түсініктері. Өрт қауіпсіздігін регламенттейтін негізгі нормативтік құжаттар.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 2-тақырып. Құрылыс материалдарының түрлері және олардың жанғыштығы.

      № 1-сабақ. Заттар мен материалдардың өрт қауіптілігі қасиеттерінің сипаттамасы: жану тобы, тұтану температурасы, тұтану температурасы, өздігінен тұтану температурасы және өздігінен жану температурасы. Жалынның тұтануы мен таралуының концентрациялық және температуралық шегі. Заттар мен материалдарды қолдану кезіндегі өрт-жарылыс қауіпсіздігінің шарттары.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 3-тақырып. Елді мекендердегі, ұйымдардағы, дала алқаптарындағы жалпы өрт қауіпсіздігі шаралары. Отпен байланысты және жөндеу жұмыстарын жүргізу кезіндегі өртке қарсы іс-шаралар.

      № 1, 2-сабақ. Елді мекендерде, ұйымдарда, дала алқаптарында болатын өрттердің негізгі себептері. Өртке қарсы нұсқаулықтар (жалпы объектілік, цехті және жекелеген өндірістік қондырғылар үшін). Кәсіпорындардың, жекелеген цехтердің өрт қауіпсіздігін сақтауға жауапты лауазымды адамдардың міндеттері.

      Жұмыстарының түрлері және олардың өрт қауіптілігі. От жұмыстарының тұрақты және уақытша орындары. От жұмыстарына қадағалауды ұйымдастыру. От жұмысын жүргізуде басшылыққа алатын негізгі құжаттар. От жұмысының орындарын жұмыс алдында және оның соңында қарау. Өрт жарылыс қауп объектілерде, қондырғылар мен құрылыстарда от жұмысын ұйымдастыру және жүргізу.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 4-тақырып. Сыртқы және ішкі өртке қарсы сумен жабдықтау.

      1, 2-сабақ. Шаруашылық жүргізу объектілерін сыртқы және ішкі сумен жабдықтау сызбалары. Өрт сөндіру су айдындары мен гидранттарын орнату және оларды пайдалану кезіндегі өртке қарсы талаптар және құрылғы. Ішкі өрт крандарын орналастыру мен жабдықтауға қойылатын талаптар, оларды өртте пайдалану.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық және практикалық сабақтар;

      6) өртте зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсету:

      № 1-тақырып. Қан кетуді тоқтатудың негізгі қағидалары.

      1-сабақ. Таңғышты қойып, артерияны қысу, буындарды барынша бүгіп, жгут салу.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 2-тақырып. Жасанды тыныс алдыру мен жүректі сыртынан (тұсынан) уқалаудың негізгі қағидалары мен тәсілдері. Тамырдың соғуын анықтау.

      1-сабақ. Өмір мен өлімнің (биологиялық және клиникалық) белгілері. Жүректің тоқтау белгілері. Тамырдың соғысын анықтау тәртібі. Бір және екі өрт сөндірушінің жүрек-өкпе реанимациясын жасау алгоритмдері. Жүрек-өкпе реанимациясының дағдыларын пысықтау.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық және практикалық сабақтар.

      № 3 тақырып. Жарақат алғанда, шытынағанда, буын тайғанда, сынғанда алғашқы көрсетілетін көмектің әдістері.

      1-сабақ. Бас сүйекті, кеудені, ішті тесіп өтетін жарақаттар. Алғашқы көрсету ерекшеліктері (жарақаттарды таңу, таңғыштар, жансыздандыру, жатқызу, тасымалдау). Бас, мойын, кеуде куысы жараланғанда дәрігерге дейінгі көмек (бас, мойын, бет, иек бөліктерін таңу). Кеуде мен іш жараланғанда өзара және өзіне көмек көрсету. Пневмоторакс. Өзіне және өзара көмек. Таңу, аяқ-қолды таңу дағдыларын пысықтау (иық, білек буыны, саусақтар).

      Жүргізу әдісі: аудиториялық және практикалық сабақтар.

      № 4-тақырып. Үсіген, химиялық және термиялық күйгенде алғашқы көрсетілетін көмектің әдістері.

      1-сабақ. Күйіктер, түрлері, ауыртпалығы. Естен танудың профилактикасы, алғашқы көмек көрсетудің алгоритмдері. Үсіктің түрлері, алғашқы көмек көрсету түрлері. Гипотермия мен гипертермия, алғашқы көмек көрсетудің ерекшеліктері.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық және практикалық сабақтар;

      7) халықты өрт қауіпсіздігі шараларына және өрт шыққан кездегі іс-қимылдарға оқыту:

      № 1-тақырып. Халықпен және ұйымның жұмыскерлерімен өртке қарсы нұсқама жүргізу және өрт-техникалық минимумды зерделеу.

      1-сабақ. Өртке қарсы нұсқама жүргізу немесе өрт-техникалық минимумға үйрету арқылы халықты және ұйымдардың жұмыскерлерін өрт қауіпсіздігі шараларына оқытуды ұйымдастыру тәртібі. Өртке қарсы нұсқама түрлері және оларды жүргізу мерзімділігі.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ;

      8) қауіпсіздік техникасы:

      № 1-тақырып. Өрт сөндіру кезіндегі қауіпсіздік техникасы.

      1-сабақ. Өрт техникасына, өрт-техникалық жабдығына, жауынгерлік киім-кешек пен құрал жабдыққа қойылатын талаптар. Өрт сөндіру кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидаларының талаптары. Дабыл бойынша жиналу және жолға шығу, өртке (аварияға), дүлей зілзалаға жету кезіндегі қауіпсіздік техникасы, жауынгерлік өрістету және өрт сөндіру кезіндегі қауіпсіздік техникасы.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ;

      9) психологиялық дайындық:

      № 1-тақырып. Қысылтаяң жағдайда іс-қимылдарға психологиялық дайындық.

      1-сабақ. Қысылтаяң жағдайда өзін ұстау. Қысылтаяң жағдай туралы түсінік. Психоэмоциялық қкүйзелікті басу.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      Ерікті өртке қарсы құрылымдарын өрт сөндіру автомобильдерінің жүргізушілері бастапқы даярлаудың тақырыптық жоспары.

      2. Ерікті өрт сөндіруші-жүргізушілер игеруге жататын тақырыптардың мазмұны.

      № 1-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдерінің жіктелуі мен таңбалануы.

      1-сабақ. Орындалатын жұмыстардың, базалық шассидің түрі, жүк көтерімділігі бойынша өрт сөндіру автомобильдерінің жіктелуі. Өрт сөндіру автомобильдерінің үш топқа (негізгі, арнайы, қосалқы) бөлінуі. Өрт сөндіру автомобильдерін таңбалау – олардың жедел-тактикалық сипаттарының негізі.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 2-тақырып. Негізгі мақсаттағы өрт сөндіру автомобильдері және олардың негізгі тактикалық-техникалық деректері.

      1-сабақ. Автоцистерналар мен құбырлы-сорғыш автомобильдердің қысқаша тактикалық-техникалық сипаттамасы, қолдану саласы. Негізгі агрегаттар мен арнайы мақсаттағы жүйелердің мақсаты, орналасуы, құрылғысы және өзара іс-қимыл жасасуы.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 3-тақырып. Арнайы мақсаттағы өрт сөндіру автомобильдері және негізгі тактикалық-техникалық деректері.

      1-сабақ. Арнайы мақсаттағы өрт сөндіру автомобильдері туралы жалпы мәліметтер. Мақсаты, жалпы құрылғысы, негізгі параметрлері, жұмыс қағидаты.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 4-тақырып. Қозғалтқышты қосымша салқындату жүйесі. Су мен көбіктенліршгішке арналған сыйымдылық. Су, көбіктендіргіш және сорғыш бөлігі сыйымдылықтарын жылыту.

      1-сабақ. Қосымша салқындату жүйесінің құрылғысы және жұмысы. Салқындатылған сұйықтың температурасын бақылау және реттеу. Қосымша салқындату жүйесінің негізгі ақаулары. Ақаулардың белгілері мен себептері және оларды жою тәсілдері.

      Толқынтосқылардың, қылтамойынның, бақылау құбырының, тұндырманың, жылыту құбырының мақсаты мен орналасуы. Цистерна мен бакты автомобиль рамасына бекіту. Су көбікті құрылымдарды қосу. Су сыйымдылықтары мен көбіктендіршгіштің негізгі ақаулары және оларды жою тәсілдері. Сыйымдылықтарға техникалық қызмет көрсету кезінде жұмыс және оларды орындау тәсілдері.

      Су сыйымдылықтарын, көбіктендіргішті және сорғыш бөлігін жылыту.

      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.

      № 5-тақырып. Өрт сөндіру сорғыштары.

      1, 2-сабақ. Жоғары қысымның сатысымен құрамдастырылған сыртқа тебуші өрт сөндіру сорғышының мақсаты және жұмыс істеу қағидаттары. Сорғыштардың құрылғысы. Сорғыштың негізгі тораптары мен бөлшектерінің мақсаты. Мақсаты және орналасуы:

      бақылау құралдары (мановакууметр, тахометр);

      клапан-вакуум;

      көбік араластырғыштың ысырмасы;

      құбырлар, вентильдер

      төгу краны және басқа да су-көбік коммуникациялары. Автомобильдің рамасына сорғышты бекіту.

      Ақаулардың белгілері мен себептері және оларды жою тәсілдері. Сорғыштың герметикалығын тексеру.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық және практикалық сабақтар.

      № 6-тақырып. Вакуумдық жүйе. Газ шапшытатын вакуум аппаратының және газ сиренасның блогы.

      1-сабақ. Газ ағысты вакуум-аппаратының және газ дабылының мақсаты, орналасуы, құрылғысы және жұмысы. Блоктың жұмысын басқару органдары. Негізгі ақаулары және оларды жою тәсілдері.

      Вакуум жүйесі құралдарының мақсаты, орналасуы және өзара іс-қимыл жасасуы. Сорғыш вакуум клапанының іс-қимыл жасау құрылғысы және қағидаттары. Вакуум жүйесін қосу тәсілдері. Ақаулардың себептері және оларды жою тәсілдері.

      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.

      № 7-тақырып. Көбікпен сөндірудің құралдары, жабдықтары және аппараттары.

      1, 2-сабақ. Көбік араластырғыш: мақсаты, түрлері, құрылғысы, іс-қимыл қағидаттары және техникалық сипаты. Сорғышта көбік араластырғышты орнату және құбырға қосу.

      Көбік төгу мен көбіктентіргіштің құрылғысы: мақсаты, түрлері, құрылғысы. Әуе-көбік оқпанның, көбік генераторының жұмысы. Көбікпен сөндіру құралдары мен аппаратының негізгі ақаулары. Ақаулардың белгілері мен себептері және оларды жою тәсілдері.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық және практикалық сабақтар.

      № 8-тақырып. Өрт сөндіру мотопомпалары.

      1-сабақ. Өрт сөндіру мотопомпаларының мақсаты, түрлері, оларды қолдану. Мотопомпалардың негізгі техникалық сипаттары және құрылғысы. Мотопомпалардың өрт сөндіру жабдықтары. Негізгі ақаулар және оларды жою тәсілдері. Мотопомпаларды іске қосу, олардың жұмысы және күту. Техникалық қызмет көрсету кезіндегі жұмыстар. Жұмыс істеу барысындағы қауіпсіздік техникасы.

      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.

      № 9-тақырып. Басқару органдары. Өрт сөндіру автомобильдерінің бақылау-өлшеу құралдары. Өрт сөндіру автомобильдерінің қосымша электр жабдығы. Жауынгерлік есептоптың кабинасына жылу беру.

      1-сабақ. Иінтіректіердің орналасуы мен мақсаты (ілініс, қуатты таңдау қорабы және т.б.). Басқару органдарымен іс-қимыл тәсілдері.

      Бақылау-өлшеу құралдары, олардың мақсаты, құрылғысы, іс-қимыл қағидаттары мен орналасуы.

      Жарық беру және сигналадау құралдарының мақсаты және орналасуы. Ауыстырып қосқыш, ағытқыш және сақтандырғыштың іс-қимыл қағидаттары және орналасуы. Қосымша электр жабдығының сызбасы. Қосымша жарық беру және сигналдау құралдарының негізгі ақаулары. Ақаулардың белгілері мен себептері және оларды жою тәсілдері.

      Бензоэлектрлік жылу беру жұмысының құрылғысы және жұмыс істеу қағидаттары. Жылу беру жұмысын басқару және бақылау.

      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.

      № 10-тақырып. Шанақ, өрт-техникалық жабдық.

      1-сабақ. Жауынгерлік есептоптың кабинасы және зерделенетін өрт сөндіру автомобильдерінің шанағы. Бөліктердің орналасуы мен мақсаты.

      Су көбікті жабдықтың, өрт сөндіру оқпандарының, өрт құбырлары мен керек-жарақтарының, өрт қол сатыларының, өрт сөндірушілердің қол құралдарының мақсаты, орналастыру және бекіту. Өрт сөндіру жабдығы тиісілігінің табелі.

      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.

      № 11-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдері мен олардың арнайы агрегаттарының техникалық жай-күйін диагностикалау.

      1, 2-сабақ. Техникалық диагностикалаудың мақсаты және міндеттері. Өрт сөндіру автомобильдеріне техникалық қызмет көрсету мен жөндеудің технологиялық процесінде диагностиканың орны. Диагностикалау параметрлерінң нормативтік мәндері. Диагностикалық құралдар болмағанда өрт сөндіру автомобильдерінің арнайы агрегаттарын тексеру және сынау. Автомобильдерді диагностикалау кезіндегі қауіпсіздік техникасы.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық және практикалық сабақ.

      № 12-тақырып. Өрт сөндіру автомобилі жүргізушісінің біліктілік сипаттамасы және міндеттері.

      1-сабақ. Өрт сөндіру автомобилінің жүргізушісіне қойылатын қосымша кәсіби талаптар. Өрт сөндіру автомобилі жүргізушісінің міндеттері: өртте жауынгерлік іс-қимылдарды жүргізу кезінде.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 13-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдеріне техникалық қызмет көрсету және жөндеу.

      1, 2-сабақ. Техникалық қызмет көрсетудің түрлері және мерзімділігі. Техникалық қызмет көрсету, маусымдық қызмет көрсету кезінде және автомобильді өрттен келгеннен кейін жауынгерлік есептопқа қоймас бұрын жұмыс істеуінің маңызы.

      Өрт сөндіру автомобильдерін жөндеудің жүйесі, түрлері және әдістері. Өрт сөндіру автомобильдерінің жөндеу арасындағы жүріс өлшемдері мен нормаларына ықпал ететін факторлар. Автомобильдерді жөндеуге тапсыру және жөндеуден алу. Жөндеу жүргізуді ұйымдастыру. Жөндеуден кейін өрт сөндіру автомобильдеріне қойылатын техникалық талаптар. Өрт сөндіру автомобильдерін жөндеуге техникалық құжаттама, жөндеуді есепке алу. Өрт сөндіру автомобильдерін жөндеу кезіндегі қауіпсіздік техникасы.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық және практикалық сабақ.

      № 14-тақырып. Техникалық құжаттама. Отын мен жанар-жағармай материалдары шығынының нормалары, есептен шығару тәртібі.

      1, 2-сабақ. Өрт сөндіру автомобилінің техникалық төлқұжаты, формуляры және пайдалану карточкасы. Техникалық қызмет көрсету кестесі, өрт сөндіру автомобиліне техникалық қызмет көрсету журналы, автомобильдердің шиналары мен аккумулятор батареясы жұмысын есепке алу карточкасы. Оларды толтыру кезеңділігі мен қағидалары.

      Өрт сөндіру автомобильдеріне арналған сұйық отын мен жанар-жағармай материалдарының шығын нормалары. Отынның жазғы және қысқы шығын нормалары. Жанағышты есептен шығару тәртібі. Автомобильдердің отынын үнемдеу және отын шығыны туралы түсінік. Автомобильдерді үнемді басқарудың әдістері мен тәсілдері. Отынды үнемдеп шығындауға автомобиль жүйесін реттеу. Экстремалды жағдайларда отынды пайдалану мен шығындаудың ерекшеліктері. Отын шығынына жүргізушінің біліктілігінің ықпалы.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 15-тақырып. Өрт сөндірудің негізгі тактикалары.

      1-сабақ. Өрт сөндіру тактикасы туралы жалпы түсінік. Өрт сөндіру барысында өртке қарсы қызмет бөліністерінің негізгі әрекеттері. Өртте жауынгерлік іс-қимылды жүргізу барысында жүргізушілер жұмысының маңызы. Өрт сөндіру барысында жүргізушілер жіберетін сипатты қателіктері.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 16-тақырып. Өрт-техникалық жабдық және олармен жұмыс істеу тәсілдері.

      1, 2-сабақ. Өрт-техникалық құралдардың түрлері, мақсаты және құрылғысы. Сорғыш құбырлар, сорғыш торлар, олардың мақсаты, құрылғысы, қысқаша сипаты. Қосқыш, сорғыш және қысымды құбырлардың кілттері.

      Қысымды құбыр, олардың мақсаты және қысқаша сипаты. Өрт сөндіру құбырларын, құбырларды қосу бастиектеріне, төсемдерге, тоқтатуларға, қысқыштарға, ер тұрмандарға, көпіршелерге арналған су жинағыш және оның мақсаты және жеңдік бағытпен төсеуде пайдалану.

      Су беруге арналған (жабатын, тозаңдатқыштар, құрамдастырылған, лафетті) өрт сөндіру оқпандары, саптамалар және олардың мақсаты. Судың шығыны мен ағындардың ұзақтығы туралы түсінік. Олардың саптамадағы қысымына тәуелділігі. Гидроэлеватор және су жинайтын эжектор. Олардың мақсаты, құрылғысы, жұмыс тәртібі.

      Жеңдік тармақтау, олардың мақсаты мен құрылғысы. Құбырлар, жең құбырлық шарғылармен жұмыс істеу, су толтыру үшін жеңқұбырлық бағытты жинау кезіндегі қауіпсіздік техникасы.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық және практикалық сабақтар.

      № 17-тақырып. Өртке қарсы сумен жабдықтау. Су көзінен су алу.

      1, 2-сабақ. Өрт сөндіру сумен жабдықтау туралы жалпы мәліметтер. Өрт сөндіру үшін пайдаланылатын су көздерінің түрлері мен орналасуы. Өрт сөндіру гидранттар, оның мақсаты, құрылғысы, су құбырлары желісінде өрт сөндіру гидранттарының орналасуы. Гидранттардың көрсеткіштері және пайдалану қағидалары. Жазғы және қысқы уақыттарда өрт сөндіру гидрантын пайдалану ерекшеліктері.

      Өрт сөндіру бағаны, оның мақсаты мен құрылғысы. Бағандарды гидрантқа орнату кезінде гидрант пен бағандар бөлшектерінің өзара іс-қимылы, суды іске қосу және жабу.

      Өрт сөндіру бағандарымен жұмыс істеу кезінде және өрт сөндіру автомобильдерін су көздеріне орнату кезіндегі қауіпсіздік техникасы. Суайдынынан су толтыру үшін өрт сөндіру автомобиліне орнату.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық және практикалық сабақтар.

      № 18-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдері қозғалысының қауіпсіздік теориясының және негіздерінің элементтері. Арнайы жарық және дыбыс сигналдарымен жабдықталған автомобильдердің қозғалыс қағидалары.

      1-сабақ. Автомобиль қозғалысы теориясының элементтері. Автомобильдерге әсер ететін күштер. Өрт сөндіру автомобильдерінің ауырлық ортасының орналасуы. Қозғалыстың орташа жылдамдығы. Автомобильді тежеу. Өрт сөндіру автомобилінің тұрақтылығы және басқарушылығы.

      Арнайы дыбыс және жарық сигналдарымен жабдықталған автомобильдерді жүргізуге қойылатын қауіпсіздік талаптары. Автомобильді басқару кезінде жүргізушілерге арналған міндет.

      Жүргізу әдісі: аудиториялық сабақ.

      № 19-тақырып. Өрт сөндіру автомобильдерінде жұмыс істеу.

      1, 2-сабақ. Су көздерінен су толтыру үшін автомобильді, мотопомпаларды орнатуға орын таңдау (гидрант немесе ашық суайдын).

      Сорғыш және қысымды желінің желіге төсемі. Вакуум-аппаратын, сорғышты іске қосу және жұмыс істеуі және құбырлық желілерге су беру. Гидранттан, ашық суайдын мен цистернадан су толтыру.

      Сорғыштың практикалық шегінен асатын гидроэлеватордың көмегімен терең және қашықтықтан сорғышпен су беру.

      Жүргізу әдісі: практикалық сабақ.

  Ерiктi өрт сөндiрушiлердi
бастапқы даярлаудың оқу
бағдарламасына
1-қосымша

Бастапқы даярлаудың нәтижелері жөніндегі комиссия отырысының № ___хаттамасы _________________________________ (оқу орталығының толық атауы)

      ______________________________________________________

      20__ жылғы "___" _____ № ___ бұйрыққа (өкімге) сәйкес комиссия мынадай құрамда:

      төрағасы ________________________________________________________

      (тегі, аты, әкесінің аты, лауазымы) мүшелері:

      1.___________________________________________________________

      (тегі, аты, әкесінің аты, лауазымы)

      2.___________________________________________________________

      3.___________________________________________________________

      4.___________________________________________________________

      20__ жылғы "___" _____ бастапқы даярлаудың нәтижелері бойынша білімді

      тексеруді өткізіп, мынадай нәтижелер анықталды:

р/с
№

Тегі, аты, әкесінің аты (барболған жағдайда)

Лауазымы

Белгі

Қолы

1





2





      Комиссия төрағасы ________________________________________

      (тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда), лауазымы)

      Комиссия мүшелері:

      1. ___________________________________________________________

      (тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда), лауазымы)

      2. ___________________________________________________________

      3. ___________________________________________________________

      4. ___________________________________________________________

      М.О. 20__ жылғы "___" _____

  Ерiктi өрт сөндiрушiлердi
бастапқы даярлаудың
оқу бағдарламасына
2-қосымша

Сертификат о прохождении первоначальной подготовки добровольных пожарных

Оқу орталығының атауы (мемлекеттік тілде)

Символика (при наличии)

Наименование учебного центра, (на русском языке)

№ ______ СЕРТИФИКАТ

Выдан _________________________________________________берілді

Ерікті өрт сөндірушінің бастапқы даярлаудан өткені туралы

О прохождении первоначальной подготовки добровольного пожарного

Білім алушының санаты _____________________________________________
Категория обучаемого

Оқу ортылығының басшысы
Руководитель учебного центра _____________ (Т.А.Ә., Ф.И.О.) (қолы, подпись)

Мөр орны
Место печати

Берілген күні_____________
Дата выдачи