ИПС "Әділет"

"Есiрткi, психотроптық заттар, сол тектестер мен прекурсорлар және олардың заңсыз айналымы мен терiс пайдаланылуына қарсы iс-қимыл шаралары туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 22-бабының 7-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса беріліп отырған Есірткі және психотроптық заттарды өндірумен немесе дайындаумен байланысты емес өнеркәсіптік мақсаттарда өсіруге рұқсат етілген сора (каннабис) өсімдігінің сұрыптарын өнеркәсіптік қайта өңдеу қағидалары бекітілсін.

2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі

О. Бектенов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2025 жылғы 7 қарашадағы
№ 936 қаулысымен
бекітілген

Есірткі және психотроптық заттарды өндірумен немесе дайындаумен байланысты емес өнеркәсіптік мақсаттарда өсіруге рұқсат етілген сора (каннабис) өсімдігінің сұрыптарын өнеркәсіптік қайта өңдеу қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Есірткі және психотроптық заттарды өндірумен немесе дайындаумен байланысты емес өнеркәсіптік мақсаттарда өсіруге рұқсат етілген сора (каннабис) өсімдігінің сұрыптарын өнеркәсіптік қайта өңдеу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Есірткі құралдары, психотроптық заттар, олардың аналогтары мен прекурсорлары және олардың заңсыз айналымына және оларды теріс пайдалануға қарсы іс-қимыл шаралары туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 22-бабының 7-тармағына сәйкес әзірленді және есірткі және психотроптық заттарды өндірумен немесе дайындаумен байланысты емес өнеркәсіптік мақсаттарда өсіруге рұқсат етілген сора (каннабис) өсімдігінің сұрыптарын өнеркәсіптік қайта өңдеу тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда пайдаланылатын негізгі ұғымдар:

1) қаралап тазарту – сора (каннабис) сабағын лигниннен, сүрек тозаңынан арылту процесі;

2) декортикация – сора (каннабис) талшығын кострадан механикалық жолмен ажырату;

3) кендір талшықтары – сора (каннабис) сабағынан алынатын қылшықты тінді техникалық талшық;

4) костра – сора (каннабис) сабағының ішкі сүрек бөлігі;

5) реттинг – сора (каннабис) талшығын кострадан биохимиялық ажырату;

6) сора (каннабис) – есірткі мен психотроптық заттарды өндірумен немесе дайындаумен байланысты емес өнеркәсіптік мақсаттарда өсіруге рұқсат етілген, құрамындағы тетрагидроканнабинол 0,3 %-дан аспайтын сора (каннабис) өсімдігінің сұрыптарынан алынатын шикізат;

7) тарау – сора (каннабис) талшығын жазып түзету және сұрыптау процесі;

8) тетрагидроканнабинол (бұдан әрі – ТГК) – каннабиноидтар тобына жататын, сора (каннабис) өсімдігінің негізгі психобелсенді компоненті болып табылатын, адамның орталық жүйке жүйесіне әсерін тигізетін, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бақыланатын заттар тізбесіне енгізілген химиялық қосылыс;

9) түту – сораның (каннабистің) кендір талшығын ұсақ қоспалар мен жете бөлінбеген бөлшектерден арылту процесі.

3. Есірткі және психотроптық заттарды өндірумен немесе дайындаумен байланысты емес өнеркәсіптік мақсаттарда өсіруге рұқсат етілген сора (каннабис) өсімдігінің сұрыптарын өнеркәсіптік өңдеу өнеркәсіптің түрлі салаларында түпкілікті өнім алу мақсатында жүзеге асырылатын технологиялық процестерден тұрады және өнеркәсіптік өңдеуге қабылдауды, бастапқы және (немесе) терең өңдеуді қамтиды.

2-тарау. Сораны (каннабисті) өндірістік өңдеуге қабылдау тәртібі

4. Сораны (каннабисті) өнеркәсіптік өңдеуді жүзеге асыратын өнеркәсіптік-инновациялық қызмет субъектілері сора (каннабис) сабақтарын партиямен қабылдайды.

5. Есірткі және психотроптық заттарды өндірумен немесе дайындаумен байланысты емес өнеркәсіптік мақсаттарда өсіруге рұқсат етілген сора (каннабис) өсімдігінің бір сұрыптағы, бір мезгілде жиналған, бір уақытта тапсыруға арналған және бір құжатпен ресімделген сора (каннабис) сабақтарының кез келген саны партия деп есептеледі.

6. Сора (каннабис) сабағы сора (каннабис) өсімдігіндегі ТГК деңгейі Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген нормадан аспайтынын растайтын, заңнамада белгіленген тәртіппен сот-сараптамалық қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік заңды тұлға берген сараптама қорытындысы негізінде орам немесе престелген бау түрінде қабылданады.

3-тарау. Сораны (каннабисті) бастапқы өңдеу тәртібі

7. Өнеркәсіптік-инновациялық қызмет субъектілері сора (каннабис) сабағындағы ішкі сүрек бөлігінен (костра) кендір талшығын (тін) ажыратады.

Сора (каннабис) сабақтарын бөлу реттинг немесе декортикация жолымен жүргізіледі. Реттингтің негізгі әдістеріне судағы, даладағы, химиялық реттинг әдістері жатады:

судағы реттинг кезінде сабақтар 1-2 апта суға (өзенде, тоғанда немесе бассейндерде) салып қойылады. Микроорганизмдер талшық пен костраны байланыстыратын пектин (желім тәрізді зат) ыдыратады;

даладағы (табиғи) реттинг кезінде сабақтар далаға төселеді және 2-4 апта бойы жаңбырдың, күннің астында жатып, микроорганизмдердің әсеріне ұшырайды;

химиялық реттинг кезінде талшықтарды ажыратуды жеделдету үшін сілтілік немесе қышқылдық ерітінділер қолданылады.

Декортикация кезінде сора (каннабис) сабақтары біліктері мен щеткалары бар арнайы станоктардан өткізіледі.

8. Қажет болған жағдайда кендір талшығы одан әрі өңдеуді жақсарту үшін ылғалдандырылады.

9. Кендір талшығы таралады, түтіледі және қаралап тазартылады. Алынған кендір талшықтары МемСТ 10379-76 "Түтілген кендір. Техникалық шарттар", МемСТ 9993-74 "Қысқа кендір. Техникалық шарттар", МемСТ 23087-78 "Экспортқа арналған қысқа кендір. Техникалық шарттар" халықаралық стандарттарына сәйкес келуге тиіс.

10. 40 – 70 °C оңтайлы температура кезінде кендір талшығын кептіру жүргізіледі. Талшықтың жасушалық құрылымына зақым келтірмеу үшін кептіру процесі бақылануға және жұмсақ болуға тиіс.

Кендір талшығы 15 %-дан аспайтын ылғалдылыққа дейін кептірілуге тиіс.

Қажет болған жағдайда табиғи немесе желдетілетін камераларда дайындау мақсатындағы кептіру жүргізіледі.

11. Тазартылған және кептірілген кендір талшығы ұзындығы мен сапасына қарай сұрыпталады.

Әрбір партия ылғалдылығы 12 %-дан аспайтын, салмағы 150 – 250 кг болатын бумаларға (қажет болған жағдайда) престеледі және сақтауға және (немесе) одан әрі химиялық өңдеуге жіберіледі.

Бумалар кендір талшығының сұрыбы, партиясы, ылғалдылығы және престелген күні көрсетіліп таңбаланады.

12. Костраны өңдеу түпкілікті өнімге байланысты жүргізіледі.

13. Кендір талшығы мен костраны сақтау арнайы қоймаларда, ал ондайлар болмаса – санитариялық және өрт қауіпсіздігі талаптарына сәйкес келетін, ыңғайластырылған құрғақ үй-жайларда жүзеге асырылады.

Ылғалды үй-жайларда қоймаға жинауға, ашық от, жанғыш сұйықтық тигізуге және ұшқын немесе жоғары температура көздеріне жақын орналастыруға жол берілмейді.

4-тарау. Сораны (каннабисті) терең өңдеу тәртібі

14. Сораны (каннабисті) терең өңдеу қосылған құны жоғары өнім алуға бағытталған технологиялық процестерді қамтиды:

1) тоқыма өнеркәсібі – зығыр-кендір мата, арқан, тоқылмаған материалдар, техникалық жіп және басқалар өндірісі;

2) целлюлоза-қағаз өнеркәсібі – қағаз, картон, сүзгі материалдары және басқалар өндірісі;

3) құрылыс өнеркәсібі – арболит, сора бетонын (hempcrete), жылу оқшаулағыш тақта және басқалар жасау;

4) тамақ өнеркәсібі және жемшөп дақылдары – тағам майын, күнжара, ұн, ақуыз концентраттарын, жануарларға арналған жемшөп және басқа да өнімдер өндірісі;

5) биокомпозиттер – автомобиль жасау үшін бөлшектер, жиһаз, қаптама және басқалар өндірісі.

Сораны (каннабисті) терең өңдеу қауіпсіздік стандарттары мен талаптарына сәйкес келетін өнім өндіруге бағытталған әртүрлі технологиялық процестерді қолдануды көздейді.

В соответствии с пунктом 7 статьи 22 Закона Республики Казахстан "О наркотических средствах, психотропных веществах, их аналогах и прекурсорах и мерах противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить прилагаемые Правила промышленной переработки сортов растения конопли (каннабиса), разрешенных к культивированию в промышленных целях, не связанных с производством или изготовлением наркотических средств и психотропных веществ.

2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования.

Премьер-Министр
Республики Казахстан

О. Бектенов

Утверждены
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 7 ноября 2025 года № 936

Правила промышленной переработки сортов растения конопли (каннабиса), разрешенных к культивированию в промышленных целях, не связанных с производством или изготовлением наркотических средств и психотропных веществ

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила промышленной переработки сортов растения конопли (каннабиса), разрешенных к культивированию в промышленных целях, не связанных с производством или изготовлением наркотических средств и психотропных веществ (далее – Правила), разработаны в соответствии с пунктом 7 статьи 22 Закона Республики Казахстан "О наркотических средствах, психотропных веществах, их аналогах и прекурсорах и мерах противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими" и определяют порядок промышленной переработки сортов растения конопли (каннабиса), разрешенных к культивированию в промышленных целях, не связанных с производством или изготовлением наркотических средств и психотропных веществ.

2. Основные понятия, используемые в настоящих Правилах:

1) грубая очистка – процесс удаления лигнина, древесной пыли из стеблей конопли (каннабиса);

2) декортикация – механическое отделение волокна конопли (каннабиса) от костры;

3) пеньковолокно – грубое лубяное техническое волокно, получаемое из стеблей конопли (каннабиса);

4) костра – внутренняя древесная часть стеблей конопли (каннабиса);

5) реттинг – биохимическое отделение волокна конопли (каннабиса) от костры;

6) конопля (каннабис) – растение и сырье, полученные из сортов растения конопли (каннабиса), разрешенных к культивированию в промышленных целях, не связанных с производством или изготовлением наркотических средств и психотропных веществ, с содержанием тетрагидроканнабинола не более 0,3 %;

7) чесание – процесс расправления и сортировки волокна конопли (каннабиса);

8) тетрагидроканнабинол (далее – ТГК) – химическое соединение из группы каннабиноидов, являющееся основным психоактивным компонентом растения конопли (каннабиса), оказывающее воздействие на центральную нервную систему человека, включенное в перечень контролируемых веществ в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

9) трепание – процесс удаления мелких примесей и недоразделенных частиц из пеньковолокна конопли (каннабиса).

3. Промышленная переработка сортов растения конопли (каннабиса), разрешенных к культивированию в промышленных целях, не связанных с производством или изготовлением наркотических средств и психотропных веществ, состоит из технологических процессов, осуществляемых в различных отраслях промышленности в целях получения конечной продукции, и включает приемку на промышленную переработку, первичную и (или) глубокую переработку.

Глава 2. Порядок приемки конопли (каннабиса) на промышленную переработку

4. Субъекты промышленно-инновационной деятельности, осуществляющие промышленную переработку конопли (каннабиса), принимают стебли конопли (каннабиса) партиями.

5. Партией считается любое количество стеблей конопли (каннабиса) одного сорта растения конопли (каннабиса), разрешенного к культивированию в промышленных целях, не связанных с производством или изготовлением наркотических средств и психотропных веществ, одного срока уборки, предназначенное для одновременной сдачи и оформленное одним документом.

6. Стебли конопли (каннабиса) принимаются в рулонах либо прессованных тюках на основании заключения экспертизы, подтверждающей что уровень содержания ТГК в растении конопли (каннабиса) не превышает норму, установленную законодательством Республики Казахстан, выданного государственным юридическим лицом, осуществляющим судебно-экспертную деятельность, в установленном законодательством порядке.

Глава 3. Порядок первичной переработки конопли (каннабиса)

7. Субъектами промышленно-инновационной деятельности стебли конопли (каннабиса) подвергаются отделению пеньковолокон (луб) от внутренней древесной части (костры).

Разделение стеблей конопли (каннабиса) проводится путем реттинга или декортикации. К основным методам реттинга относятся водный, полевой, химический:

при водном реттинге стебли замачивают в воде (реках, прудах, бассейнах) на 1-2 недели. Микроорганизмы разлагают пектин (клейкое вещество), связывающее волокна и костру;

при полевом (естественном) реттинге стебли укладывают на поле и оставляют на 2 – 4 недели под воздействием дождя, солнца и микроорганизмов;

при химическом реттинге для ускорения отделения волокон используются щелочные или кислотные растворы.

При декортикации стебли конопли (каннабиса) пропускаются через специализированный станок с валами и щетками.

8. При необходимости пеньковолокна увлажняются для улучшения дальнейшей переработки.

9. Пеньковолокна проходят трепание, чесание и грубую очистку. Полученные пеньковолокна должны соответствовать международным стандартам ГОСТ 10379-76 "Пенька трепаная. Технические условия", ГОСТ 9993-74 "Пенька короткая. Технические условия", ГОСТ 23087-78 "Пенька короткая для экспорта. Технические условия".

10. При оптимальных температурах 40 – 70 °C производится сушка пеньковолокна. Процесс сушки должен быть контролируемым и щадящим, чтобы избежать повреждений клеточной структуры волокна.

Пеньковолокна должны быть высушены до влажности не более 15 %.

При необходимости проводится подготовительная сушка в естественных или вентилируемых камерах.

11. Очищенные и высушенные пеньковолокна сортируются по длине и качеству.

Каждая партия прессуется в кипы (при необходимости) массой 150 – 250 кг при влажности не более 12 % и направляется на хранение и (или) дальнейшую химическую переработку.

Кипы маркируются с указанием сорта пеньковолокна, партии, влажности и даты прессования.

12. Переработка костры производится в зависимости от конечного продукта.

13. Хранение пеньковолокна и костры осуществляется в специальных складах, а при их отсутствии – в сухих приспособленных помещениях, соответствующих санитарным и противопожарным требованиям.

Не допускаются складирование во влажных помещениях, контакт с открытым огнем, горючими жидкостями и размещение вблизи с источниками искр или высоких температур.

Глава 4. Порядок глубокой переработки конопли (каннабиса)

14. Глубокая переработка конопли (каннабиса) включает технологические процессы, направленные на получение продукции с высокой добавленной стоимостью:

1) текстильная промышленность – производство льнопеньковых тканей, канатов, нетканых материалов, технических нитей и другое;

2) целлюлозно-бумажная промышленность – производство бумаги, картона, фильтровальных материалов и другое;

3) строительная промышленность – изготовление арболита, конопляного бетона (hempcrete), теплоизоляционных плит и другое;

4) пищевая промышленность и кормовые культуры – производство пищевого масла, жмыха, муки, белковых концентратов, кормов для животных и других продуктов;

5) биокомпозиты – производство деталей для автомобилестроения, мебели, упаковки и другое.

Глубокая переработка конопли (каннабиса) предусматривает применение различных технологических процессов, направленных на производство продукции, соответствующей стандартам и требованиям безопасности.

________________________