Еуразиялық экономикалық одақтың ортақ электр энергетикалық нарығында мемлекетаралық қималардың өткізу қабілетін айқындау және бөлу қағидаларын бекіту туралы

Еуразиялық үкіметаралық кеңестің 2023 жылғы 26 қазандағы № 6 шешімі.

2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың 81-бабын іске асыру мақсатында және Еуразиялық экономикалық одақтың ортақ электр энергетикалық нарығы туралы хаттаманың 7-тармағына сәйкес (көрсетілген Шартқа тіркелген № 21-қосымша) Еуразиялық үкіметаралық кеңесі шешті:

1. Қоса беріліп отырған Еуразиялық экономикалық одақтың ортақ электр энергетикалық нарығында мемлекетаралық қималардың өткізу қабілетін айқындау және бөлу қағидалары бекітілсін.

2. Осы шешім 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді.

Еуразиялық үкіметаралық кеңестің мүшелері:

Армения Республикасынан

Беларусь Республикасынан

Қазақстан Республикасынан

Қырғыз Республикасынан

Ресей Федерациясынан

Еуразиялық үкіметаралық кеңестің 2023 жылғы 26 қазандағы № 6 шешімімен БЕКІТІЛДІ

Еуразиялық экономикалық одақтың ортақ электр энергетикалық нарығында мемлекетаралық қималардың өткізу қабілетін айқындау және бөлу ҚАҒИДАЛАРЫ

Жалпы ережелер

1. Осы Қағидалар Еуразиялық экономикалық одақтың ортақ электр энергетикалық нарығы туралы хаттаманың (2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа тіркелген № 21 қосымша) (бұдан әрі – Хаттама) 7-тармағына сәйкес Еуразиялық экономикалық одақтың (бұдан әрі – Одақ) ортақ электр энергетикалық нарығы субъектілерінің Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығында электр энергиясының өзара саудасын жүзеге асыру үшін қолжетімді мемлекетаралық қималардың өткізу қабілетін айқындау және электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беруді регламенттейді.

2. Осы Қағидалардың мақсаттары үшін мыналарды білдіретін ұғымдар пайдаланылады:

"ішкі қима" – Одаққа мүше мемлекеттің аумағында осындай электр беру желілері бойынша электр энергиясын беру жөніндегі технологиялық шектеулерге сүйене отырып, өз заңнамасына сәйкес Одақтың ортақ электр энергетикасы нарығының мемлекетаралық қималарында электр энергиясын сатуды жүзеге асыру мақсатында Одаққа мүше мемлекет өз еркімен айқындаған электр беру желілерінің технологиялық негізделген жиынтығы;

"қарсы жеткізілімдер"1 – бір уақытта электр энергиясы ағынының қарама-қарсы бағыттарында жүзеге асырылатын, белгілі бір мемлекетаралық қима арқылы Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығында электр энергиясын жеткізу;

"ішкі қиманың қолжетімді өткізу қабілеті" – жоспарланған кезеңнің әрбір сағаты үшін электр энергиясы ағынының әрбір бағытындағы Одаққа мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес айқындалатын және оның шегінде осы ішкі қима Хаттаманың 24-тармағының 1 және 2-тармақшаларында көрсетілген тәсілдермен Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығында электр энергиясын сату процесінде пайдаланылуы мүмкін электр қуатының шамалары;

"сауда тәсілі (түрі) үшін ішкі қиманың қолжетімді өткізу қабілеті" – осы Қағидаларға және қосылу туралы шартқа сәйкес айқындалатын және шегінде осы ішкі қима Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығында электр энергиясын сату процесінде еркін екіжақты шарттар, мерзімді келісімшарттар және тиісінше бір тәулік бұрын жасалатын мәмілелер бойынша пайдаланылуы мүмкін жоспарланатын кезеңнің әрбір сағаты үшін электр энергиясы ағынының әрбір бағытындағы электр қуатының шамалары;

"мемлекетаралық қиманың қолжетімді өткізу қабілеті" – осы мемлекетаралық қима хаттаманың 24-тармағының 1 және 2-тармақшаларында көрсетілген тәсілдермен Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығында электр энергиясын сатуды жүзеге асыру үшін пайдаланылуы мүмкін жоспарланатын кезеңнің әрбір сағаты үшін электр энергиясы ағынының әрбір бағытындағы электр қуатының шамалары;

"сауда тәсілі (түрі) үшін мемлекетаралық қиманың қолжетімді өткізу қабілеті" – осы Қағидаларға және қосылу туралы шартқа сәйкес айқындалатын және осы мемлекетаралық қима еркін екіжақты шарттар, мерзімді келісімшарттар және тиісінше бір тәулік бұрын жасалатын мәмілелер бойынша Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығында электр энергиясымен сауданы жүзеге асыру үшін пайдаланылуы мүмкін жоспарланатын кезеңнің әрбір сағаты үшін электр энергиясы ағынының әрбір бағытындағы электр қуатының шамалары;

"сауда тәсілі (түрі) үшін ішкі қиманың еркін өткізу қабілеті" – осы Қағидаларға және қосылу туралы шартқа сәйкес айқындалатын және шегінде еркін екіжақты шарттар және мерзімді келісімшарттар мен тиісінше бір күн бұрын жасалатын мәмілелер бойынша тиісті мемлекетаралық қималар арқылы электр энергиясын жеткізу көлемдерін тіркеуге болатын жоспарланатын кезеңнің әрбір сағаты үшін электр энергиясы ағынының әрбір бағытындағы ішкі қиманың электр қуатының шамалары;

"сауда тәсілі (түрі) үшін мемлекетаралық қиманың еркін өткізу қабілеті" – осы Қағидаларға және қосылу туралы шартқа сәйкес айқындалатын және оның шегінде осы мемлекетаралық қима арқылы электр энергиясын жеткізу көлемін еркін екіжақты шарттар, мерзімді келісімшарттар мен тиісінше бір тәулік бұрын жасалатын мәмілелер бойынша, шұғыл түрде тіркеуге болатын жоспарланатын кезеңнің әрбір сағаты үшін электр энергиясы ағынының әрбір бағытындағы электр қуатының шамалары.

Осы Қағидаларда пайдаланылатын өзге де ұғымдар хаттамада және Хаттаманың 5-тармағының бірінші абзацында және 6 және 8-тармақтарында көзделген Қағидаларда айқындалған мәндерде қолданылады.

3. Үшінші мемлекеттердің электр энергетикасы субъектілеріне қатысты міндеттемелерді орындау және үшінші мемлекеттерге электр энергиясын жеткізу мақсатында Одаққа мүше мемлекеттің (бұдан әрі – мүше мемлекет) электр энергетикасы жүйесі арқылы электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық сатудан тыс беру, электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беру көлемдері мемлекетаралық қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің шамаларына енгізілмейді.

Электр энергиясын (қуатын) сауда мемлекетаралық беруден тыс жүзеге асыру үшін жоспарланатын көлем Хаттаманың 5-тармағының бірінші абзацында көзделген қағидаларға сәйкес айқындалады.

4. Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығы шеңберінде электр энергиясын сатуды жүзеге асыруға болатын және осы Қағидалардың 8-тармағының ережесін ескере отырып, ол үшін қолжетімді (еркін) өткізу қабілеті айқындалатын мемлекетаралық қималардың тізбесі Хаттаманың 6-тармағында көзделген электр энергиясын өзара сату қағидаларына (бұдан әрі – өзара сату қағидалары) тіркелген қосымшада көрсетілген.

Мемлекетаралық қималар құрамының тізілімін Хаттаманың 8-тармағында көзделген қағидаларға (бұдан әрі – ақпарат алмасу қағидалары) сәйкес мемлекетаралық қималар тізбесі негізінде іргелес мүше мемлекеттердің жүйелік операторлары және (немесе) желілік операторлары (бұдан әрі – жүйелік (желілік) операторлар) қалыптастырады.

Егер мемлекетаралық қималар құрамының тізіліміне енгізілген ақпараттың құрамында өзгерістер болса, іргелес мүше мемлекеттердің жүйелік (желілік) операторлары бұл туралы осы Қағидалардың 6-тармағында көрсетілген Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығының инфрақұрылымдық ұйымын (бұдан әрі – Тіркеуші) және (немесе) ақпарат алмасу қағидаларына сәйкес өзге де тұлғаларды хабардар етеді.

5. Шектес мүше мемлекеттердің мемлекеттік шекараларында мемлекетаралық қималардың өткізу қабілетін айқындауға және бөлуге байланысты қатынастарды реттейтін осы Қағидалардың ережелері, сондай-ақ басқа мүше мемлекеттермен ортақ шекаралары бар мүше мемлекеттің және осы мүше мемлекетпен және басқа мүше мемлекеттермен, оның ішінде аталған мүше мемлекеттердің жүйелік (желілік) операторлары арасындағы, аталған ұйымдар мен тіркеуші арасындағы қатынастарға ортақ мемлекеттік шекарасы жоқ мүше мемлекетпен шектесетін үшінші мемлекеттің мемлекеттік шекарасындағы мемлекетаралық қиманың өткізу қабілетін айқындауға және бөлуге байланысты қатынастарға қолданылады.

6. Тіркеуші Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығының инфрақұрылымдық ұйымы болып табылады. Тіркеушінің құқықтары мен міндеттерін (функциялары мен өкілеттіктерін) орталықтандырылған сауда операторы осы Қағидаларға, өзара сауда қағидаларына және ақпарат алмасу қағидаларына сәйкес бір тәулік бұрын іске асырады.

Тіркеуші одақтың жалпы электр энергетикалық нарығына қатысушыларға қосылу туралы шарт негізінде Одақтың жалпы электр энергетикалық нарығының инфрақұрылымдық ұйымдарының қызметтеріне бағаларды (тарифтерді) айқындау жөніндегі әдістемелік нұсқауларға сәйкес айқындалатын, Хаттаманың 11-тармағының он екінші абзацы негізінде аумағында орталықтандырылған сауда операторы бір тәулік бұрын тіркелген мүше мемлекеттің уәкілетті мемлекеттік органы бекітелетін баға (тариф)бойынша қызметтер көрсетеді.

7. Осы Ережелерде қарастырылған әрекеттерді орындау мерзімі Мәскеу уақытымен анықталады.

ІІ. Мемлекетаралық қималардың қолжетімді өткізу қабілетін айқындау

8. Мемлекетаралық қиманың қолжетімді өткізу қабілетін мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес бекітілген әдістемеге сәйкес жоспарланған кезеңнің әрбір сағаты үшін электр энергиясы ағынының әрбір бағытында мемлекетаралық қима қалыптастырылған іргелес мүше мемлекеттердің жүйелік операторларының (уәкілетті ұйымдарының) әрқайсысы айқындайды.

"Тұйық схема" бойынша жеткізу үшін мемлекетаралық қималарда іргелес мүше мемлекеттен электр энергиясын сатып алуды жүзеге асыратын электр энергиясын сатып алушыларға электр энергиясын жеткізуге арналған мемлекетаралық қималардың қолжетімді өткізу қабілеті айқындалмайды.

9. Егер мүше мемлекеттің уәкілетті органы ішкі қиманы бөлу туралы шешім қабылдаса, онда бұл туралы мүше мемлекеттің уәкілетті ұйымы ақпарат алмасу қағидаларына сәйкес осындай шешім қабылданған күннен бастап 5 жұмыс күні ішінде:

Хаттаманың 16-тармағына сәйкес қалыптастырылатын, ақпараттық алмасу қағидаларына сәйкес осы ішкі қиманың еркін екіжақты шарттар, мерзімді келісімшарттар және осы мүше мемлекет Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығына қатысушылардан бір тәулік бұрын жасалған мәмілелер бойынша электр энергиясын жеткізу көлеміне әсері туралы ақпаратты енгізеді;

тіркеушіні және орталықтандырылған сауда операторларын мерзімді келісімшарттар бойынша және бір тәулік бұрын ішкі қиманы бөлу туралы және мүше мемлекеттің аумағы бойынша электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық берудің қандай бағыттарында (қандай мемлекетаралық қималарға қатысты) ішкі қима Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығында басқа мүше мемлекеттердің электр энергиясын жеткізу көлеміне әсер ететіні туралы хабардар етеді.

Ішкі қималардың қолжетімді өткізу қабілетін мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес бекітілген тәртіпке сәйкес жоспарланған кезеңнің әрбір сағаты үшін электр энергиясы ағынының әрбір бағытында осы мүше мемлекеттің жүйелік операторы (уәкілетті ұйымы) айқындайды.

Тіркеуші және мерзімді келісімшарттар бойынша және қосылу туралы шартқа сәйкес бір тәулік бұрын орталықтандырылған сауда операторлары осы Қағидалардың 21-тармағына сәйкес айқындалған ішкі қиманың еркін өткізу қабілеттілігін есепке алуды, еркін екіжақты шарттарды тіркеу кезінде, мерзімді келісімшарттар бойынша электр энергиясының орталықтандырылған саудасын (бұдан әрі – орталықтандырылған сауда) ұйымдастыру кезінде және тиісінше бір тәулік бұрын қамтамасыз етеді.

10. Мүше мемлекеттердің жүйелік операторлары (уәкілетті ұйымдары) мемлекетаралық қималардың қолжетімді өткізу қабілетін айқындау үшін пайдаланылатын әдістемелерді және ішкі қималардың қолжетімді өткізу қабілетін айқындау үшін пайдаланылатын тәртіптерді ақпарат алмасу қағидаларына сәйкес өздерінің ресми сайттарында жариялайды.

11. Жоспарланатын күнтізбелік жылдың алдындағы жылдың 1 қарашасына дейін мүше мемлекеттердің жүйелік операторлары (уәкілетті ұйымдары) тіркеушіге ақпараттық алмасу қағидаларына сәйкес жоспарланатын күнтізбелік жылға мынадай мәліметтерді ұсынады:

1) осы Қағидалардың 8-тармағының бірінші абзацына сәйкес айқындалған мемлекетаралық қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің шамалары;

2) осы Қағидалардың 9-тармағына сәйкес айқындалған ішкі қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің шамалары.

12. Осы Қағидалардың 11-тармағына сәйкес шектес мүше мемлекеттердің кемінде бір жүйелік операторы (уәкілетті ұйымы) мемлекетаралық қиманың қолжетімді өткізу қабілетінің шамаларын ұсынбаған немесе осы Қағидалардың 8-тармағының бірінші абзацында белгіленген толық көлемде көрсетілмеген кезде тіркеуші мемлекетаралық қиманың қол жетімді өткізу қабілеттілігінің шамаларын электр энергиясының ағыны бағытында және көрсетілген шамалар жоқ жоспарланған кезеңнің сағаты (сағаты) үшін нөлге теңестіреді.

Мүше мемлекеттің жүйелік операторы (уәкілетті ұйымы) осы Қағидалардың 11-тармағына сәйкес осы мүше мемлекеттің ішкі қимасының қолжетімді өткізу қабілетінің шамаларын ұсынбаған немесе көрсетілген шамаларды осы Қағидалардың 9-тармағында белгіленген толық көлемде ұсынбаған кезде тіркеуші ішкі қиманың қол жетімді өткізу қабілеттілігінің шамаларын электр энергиясының ағыны бағытында және көрсетілген шамалар жоқ жоспарланған кезеңнің сағаты (сағаты) үшін нөлге теңестіреді.

13. Егер шектес мүше мемлекеттердің жүйелік операторлары (уәкілетті ұйымдары) тіркеушіге жоспарланған кезеңнің қандай да бір сағаты (сағаты) үшін электр энергиясы ағынының қандай да бір бағыты үшін мемлекетаралық қиманың қолжетімді өткізу қабілетінің әртүрлі шамаларын ұсынса, онда тіркеуші мемлекетаралық қиманың қол жетімді өткізу қабілеті ретінде электр энергиясы ағынының көрсетілген бағыттары мен жоспарланған кезеңнің сағаты (сағаты) үшін мемлекетаралық қиманың ең төменгі қол жетімді өткізу қабілетін пайдаланады.

14. Егер мүше мемлекеттердің жүйелік операторлары (уәкілетті ұйымдары) осы Қағидалардың 11-тармағына сәйкес мәліметтерді ұсынғаннан кейін осы Қағидалардың 10-тармағында көрсетілген әдістемелер мен тәртіпке сәйкес мүше мемлекеттердің жүйелік операторлары (уәкілетті ұйымдары) мемлекетаралық қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің шамаларын және (немесе) ішкі қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің шамаларын өзектендіретін болса, олар тіркеушіге ақпарат алмасу қағидаларына сәйкес мемлекетаралық қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің өзектендірілген шамалары және (немесе) ішкі қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің шамалары туралы және оларды өзектендіру қажеттілігін тудырған оқиғалар туралы мәліметтерді жібереді.

15. Мүше мемлекеттің жүйелік операторынан (уәкілетті ұйымынан) мемлекетаралық қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің және (немесе) осы Қағидалардың 11 немесе 14-тармағына сәйкес ішкі қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің шамалары (өзектендірілген шамалары) туралы мәліметтерді алғаннан кейін тіркеуші өзінің ресми сайтында ақпарат алмасу қағидаларына сәйкес мынадай мәліметтерді жариялайды:

1) осы Қағидалардың 11 немесе 14-тармағына сәйкес мүше мемлекеттердің жүйелік операторлары (уәкілетті ұйымдары) ұсынған мемлекетаралық қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің шамалары (өзектендірілген шамалары);

2) осы Қағидалардың 11 немесе 14-тармағына сәйкес мүше мемлекеттердің жүйелік операторлары (уәкілетті ұйымдары) ұсынған ішкі қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің шамалары (өзектендірілген шамалары);

3) осы Қағидалардың 12 немесе 13-тармағына сәйкес тіркеуші айқындаған мемлекетаралық қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің шамалары (өзектендірілген шамалары);

4) осы Қағидалардың 12-тармағына сәйкес тіркеуші айқындаған ішкі қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің шамалары (өзектендірілген шамалары);

5) осы Қағидалардың 17-тармағына сәйкес тіркеуші айқындаған сауда тәсілдері (түрлері) үшін мемлекетаралық қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің шамалары (өзектендірілген шамалары);

6) осы Қағидалардың 17-тармағына сәйкес тіркеуші айқындаған сауда тәсілдері (түрлері) үшін ішкі қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің шамалары (өзектендірілген шамалары);

7) осы Қағидалардың 21 немесе 22-тармағына сәйкес тіркеуші айқындаған сауда тәсілдері (түрлері) үшін мемлекетаралық қималардың еркін өткізу қабілетінің шамалары (өзектендірілген шамалары);

8) осы Қағидалардың 21 немесе 22-тармағына сәйкес тіркеуші айқындаған сауда тәсілдері (түрлері) үшін ішкі қималардың еркін өткізу қабілетінің шамалары (өзектендірілген шамалары);

9) осы Қағидалардың 14-тармағына сәйкес мемлекетаралық және (немесе) ішкі қималардың қолжетімді өткізу қабілеттілігінің шамаларын өзектендіру қажеттілігін тудырған оқиғалар туралы мәліметтер.

16. Осы Қағидалардың 11-тармағына сәйкес мәліметтер келіп түскеннен кейін осы Қағидалардың 15-тармағында көрсетілген мемлекетаралық қималардың қолжетімді өткізу қабілеттілігінің, ішкі қималардың қолжетімді өткізу қабілеттілігінің, мемлекетаралық қималардың еркін өткізу қабілеттілігінің және ішкі қималардың жоспарланған күнтізбелік жылға арналған еркін өткізу қабілеттілігінің шамаларын тіркеуші жоспарланатын күнтізбелік жылдың алдындағы жылдың қараша айының екінші жұмыс күнінде жариялайды.

Осы Қағидалардың 14 немесе 20 тармақтарына сәйкес осы Қағидалардың 15 және 20 тармақтарында көрсетілген мәліметтер келіп түскеннен кейін мемлекетаралық қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің өзектендірілген шамалары, ішкі қималардың қол жетімді өткізу қабілеті, мемлекетаралық қималардың еркін өткізу қабілеті және күнтізбелік жылдың қалған кезеңіне ішкі қималардың еркін өткізу қабілеті және осы шамаларды өзектендіру қажеттілігін туғызған оқиғалар туралы ақпарат қосылу туралы шартта көрсетілген мерзімдерде, бірақ ақпаратты алған сәттен бастап тіркеушінің 8 жұмыс сағатынан кешіктірілмей жарияланады.

17. Сауда тәсілдері (түрлері) үшін мемлекетаралық қиманың қолжетімді өткізу қабілеттілігінің және сауда тәсілдері (түрлері) үшін ішкі қиманың қолжетімді өткізу қабілеттілігінің шамаларын Тіркеуші мемлекетаралық қиманың қолжетімді өткізу қабілеттілігінің және еркін екіжақты шарттар, мерзімді келісімшарттар бойынша немесе қосылу туралы шартта бір тәулік бұрын Одақтың жалпы электр энергетикалық нарығында электр энергиясын сату үшін айқындалған үлестерге сәйкес ішкі қиманың қол жетімді өткізу қабілеттілігінің бөлігі ретінде жоспарланған кезеңнің әрбір сағаты үшін электр энергиясы ағынының әрбір бағыты үшін жоспарланатын кезеңге айқындайды.

18. Мемлекетаралық қима арқылы электр энергиясын жеткізудің жиынтық сағаттық көлемі (жоспарланған кезеңнің (сағ) әрбір сағатына электр энергиясын жеткізу көлемі (мвтсағ) ІІМ-де өлшенеді) тіркелген еркін екіжақты шарттар, мерзімді келісімшарттар және әрбір бағытта бір тәулік бұрын жасалатын мәмілелер бойынша мыналардан аспауға тиіс:

қарсы жеткізілімдер болмаған кезде – сол бағытта және сол сағатта мемлекетаралық қиманың қолжетімді өткізу қабілетінің шамасы;

қарсы жеткізілімдер болған кезде – сол бағытта және сол сағатта мемлекетаралық қиманың қолжетімді өткізу қабілеттілігінің шамасы, қарама-қарсы бағытта жеткізілімдердің сағаттық көлеміне ұлғайтылған, бірақ сол бағытта және сол сағатта қарсы жеткізілімдер коэффициентіне көбейтілген мемлекетаралық қиманың қолжетімді өткізу қабілеттілігінің шамасынан аспайтын шама.

Барлық мемлекетаралық қималар үшін қарсы жеткізу коэффициенті 1-ге тең қабылданады және мүше мемлекеттердің немесе Еуразиялық экономикалық комиссияның ұсыныстары негізінде өзгертілуі мүмкін.

19. Осы Қағидаларға, өзара сауда қағидаларына және қосылу туралы шартқа сәйкес ішкі қиманың қолжетімді өткізу қабілеттілігінің шамаларын тіркеуші және орталықтандырылған сауда операторлары тиісті мемлекетаралық қималардың қол жетімді өткізу қабілеттілігінің шамаларымен бір мезгілде еркін екі жақты шарттар, мерзімді келісімшарттар және тиісті мемлекетаралық қималар арқылы бір тәулік бұрын мәмілелер бойынша электр энергиясын жеткізу көлемін тіркеу процесінде, сондай-ақ осы ішкі бөлім арқылы, осы Қағидалардың 9-тармағының екінші абзацында көрсетілген осы мүше мемлекет Одағының ортақ электр энергетикалық нарығына қатысушылардың, сондай-ақ басқа мүше мемлекеттер одағының ортақ электр энергетикалық нарығына қатысушылардың электр энергиясын еркін екіжақты шарттар, мерзімді келісімшарттар және бір тәулік бұрын көрсетілген ішкі қимасы ықпал етуі мүмкін мәмілелер бойынша жеткізу көлеміне әсер етуі мүмкін.

ІІІ. Мемлекетаралық қималардың қолжетімді өткізу қабілетін бөлу

20. Осы Қағидалардың 11 және 14-тармақтарында көрсетілген жағдайлардан басқа, мемлекетаралық қималардың еркін өткізу қабілеттілігінің және электр энергиясын саудалаудың тиісті тәсілдері (түрлері) үшін ішкі қималардың еркін өткізу қабілетінің шамаларын тіркеуші мынадай жағдайларда да есептейді (өзектендіреді):

1) тиісті мемлекетаралық қималардың еркін өткізу қабілеттілігіне және еркін екіжақты шарттар үшін тиісті ішкі қималардың еркін өткізу қабілеттілігіне қатысты өзара сауда қағидаларына сәйкес жүзеге асырылатын еркін екіжақты шартты немесе бұрын тіркелген еркін екіжақты шарт бойынша электр энергиясын сатып алу (сату) көлемінің өзгеруін тіркеу;

2) орталықтандырылған сауда операторынан өзара сауда қағидаларында айқындалған тәртіппен енгізілген, тиісті мемлекетаралық қималардың еркін өткізу қабілеттілігіне және мерзімді келісімшарттар үшін тиісті ішкі қималардың еркін өткізу қабілеттілігіне қатысты мерзімді келісімшарттар тізіліміне енгізілген мерзімді келісімшарттар туралы мәліметтерді алу;

3) осы тармақтың 25-тармағына сәйкес мемлекетаралық қиманың қолжетімді өткізу қабілетінің талап етілмеген шамаларын және ішкі қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің талап етілмеген шамаларын бір тәсілден (түрінен) екіншісіне ауыстыру тәртібіне сәйкес мемлекетаралық қиманың қолжетімді өткізу қабілетінің талап етілмеген шамаларын немесе ішкі қиманың қолжетімді өткізу қабілетінің талап етілмеген шамаларын сауданың бір тәсілінен (түрінен) екіншісіне ауыстыру қағидаларын – тиісті сауда тәсілдері (түрлері) үшін мемлекетаралық қиманың еркін өткізу қабілеттілігіне немесе ішкі қиманың еркін өткізу қабілеттілігіне қатысты.

21. Осы Қағидалардың 11-тармағына сәйкес мәліметтер келіп түскеннен кейін тіркеуші сауданың әрбір тәсілі (түрі) үшін мемлекетаралық қималардың еркін өткізу қабілеттілігінің және жоспарланған кезеңнің әрбір сағаты үшін электр энергиясы ағынының әрбір бағыты бойынша сауданың әрбір тәсілі (түрі) үшін ішкі қималардың еркін өткізу қабілеттілігінің шамаларын осы Қағидалардың 17-тармағына сәйкес айқындалған қолжетімді өткізу қабілеттілігінің шамаларына тең деп айқындайды мемлекетаралық қиманың қабілеттілігі немесе ішкі қиманың қол жетімді өткізу қабілеттілігінің шамалары сәйкесінше сауда-саттықтың тиісті тәсілі (түрі), электр энергиясы ағынының тиісті бағыттары және жоспарланған кезең сағаттары.

22. Осы Қағидалардың 14 және 20-тармақтарында көзделген жағдайларда жоспарланатын кезеңнің әрбір сағаты үшін электр энергиясы ағынының әрбір бағытындағы еркін екіжақты шарттар мен мерзімді келісімшарттар үшін мемлекетаралық қиманың еркін өткізу қабілетінің шамаларын тіркеуші мынадай шамалардың ең азы ретінде айқындайды:

қарсы жеткізілім коэффициентіне көбейтілген сауданың осы тәсілі (түрі) үшін мемлекетаралық қиманың қолжетімді өткізу қабілеттілігінің шамасы мен жоспарланған кезеңнің осы сағаты үшін электр энергиясы ағынының осы бағытында осы мемлекетаралық қима арқылы тиісінше тіркелген еркін екіжақты шарттар немесе мерзімді келісімшарттар бойынша электр энергиясын жеткізудің жиынтық сағаттық көлемі арасындағы айырма;

жоспарланған кезеңнің осы сағаты үшін электр энергиясы ағынының осы бағыты бойынша сауда-саттықтың осы тәсілі (түрі) үшін мемлекетаралық қиманың қолжетімді өткізу қабілеттілігінің шамасы мен тіркелген еркін екіжақты шарттар немесе мерзімді келісімшарттар бойынша электр энергиясын жеткізудің жиынтық сағаттық көлемдерінің алгебралық сомасы (бағытын ескере отырып) арасындағы айырма сәйкесінше электр энергиясы ағынының осы бағыты үшін есептелген осы мемлекетаралық қима арқылы жоспарланған кезеңнің энергиясы мен берілген сағаты.

23. Осы Қағидалардың 14 және 20-тармақтарында көзделген жағдайларда жоспарланған кезеңнің әрбір сағаты үшін электр энергиясы ағынының әрбір бағытында еркін екіжақты шарттар немесе мерзімді келісімшарттар үшін ішкі қиманың еркін өткізу қабілетінің шамалары тіркеуші электр энергиясы ағынының осы бағыты үшін және жоспарланған кезеңнің осы сағаты үшін сауданың осы әдісі (түрі) үшін ішкі қиманың қол жетімді өткізу қабілеттілігінің шамасы арасындағы айырма ретінде айқындайды және белгіленген бос екіжақты шарттар немесе мерзімді келісімшарттар бойынша электр энергиясын жеткізудің сағаттық көлемінің алгебралық сомасымен (бағытын ескере отырып), сәйкесінше электр энергиясы ағынының осы бағыты үшін және жоспарланған кезеңнің осы сағаты үшін есептелген.

24. Осы Қағидалардың 22-тармағының үшінші абзацында және 23-тармағында көрсетілген алгебралық соманы (бағытты ескере отырып) есептеу үшін тіркелген еркін екіжақты шарттар, мерзімді келісімшарттар немесе мәмілелер бойынша электр энергиясын жеткізудің сағаттық көлемі, егер электр энергиясын жеткізу бағыты берілген бағытқа сәйкес келсе, егер электр энергиясын жеткізу бағыты берілген бағытқа сәйкес келсе – оң, ал теріс – егер электр энергиясын жеткізу бағыты энергия берілген бағытқа қарама-қарсы болып қабылданады.

25. Мемлекетаралық қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің талап етілмеген шамаларын және ішкі қималардың қолжетімді өткізу қабілетінің талап етілмеген шамаларын сауданың бір тәсілінен (түрінен) екіншісіне ауыстыру тәртібі қосылу туралы шартта айқындалады және мүше мемлекеттердің, Еуразиялық экономикалық комиссияның немесе тіркеушінің ұсыныстары негізінде өзгертілуі мүмкін.

Көрсетілген тәртіп тіркеушінің келесі есептеуден бір тәулік бұрын орталықтандырылған сауда кезінде бәсекелестік іріктеу аяқталған тәуліктің алдындағы тәуліктің 15 сағат 00 минутынан кешіктірмей жүргізуін көздеуге тиіс. Егер белгілі бір мемлекетаралық қима үшін көрсетілген уақытқа қарай еркін екіжақты шарттар бойынша электр энергиясын сату үшін еркін өткізу қабілеттілігі және мерзімді келісімшарттар бойынша орталықтандырылған сауда үшін белгілі бір бағытта электр энергиясының ағыны үшін жоспарланған тәуліктің белгілі бір сағаты үшін еркін өткізу қабілеттілігі шамаларының қосындысы нөлден артық болып шықса, онда электр энергиясы ағынының осы бағытында және жоспарланған тәуліктің осы сағаты үшін осы мемлекетаралық қима үшін осы Қағидалардың 17-тармағына сәйкес айқындалған және көрсетілген сомаға ұлғайтылған бір тәулікке орталықтандырылған сауда үшін қолжетімді өткізу қабілеттілігінің шамасы шегінде орталықтандырылған сауданы бір тәулік бұрын жүргізу жүзеге асырылады (қол жетімді өткізу қабілеттілігінің шамасын және тиісті ішкі қиманың бос өткізу қабілеттілігінің сомасын ескере отырып). Басқа жағдайларда орталықтандырылған сауданы бір тәулік бұрын жүргізу мемлекетаралық қиманың қол жетімді өткізу қабілеттілігінің шамасы шегінде (тиісті ішкі қиманың қол жетімді өткізу қабілетін ескере отырып) орталықтандырылған сауда үшін бір тәулік бұрын жүзеге асырылады.

26. Осы Қағидалардың 14-тармағына сәйкес тіркеуші мәліметтерді алғаннан кейін егер жоспарланатын тәуліктің алдындағы тәулік басталғанға дейін сауда тәсілдеріне (түрлеріне) алынған мемлекетаралық қиманың еркін өткізу қабілеттілігінің және (немесе) сауда тәсілдері (түрлері) үшін ішкі қиманың еркін өткізу қабілеттілігінің шамаларын есептейді электр энергиясы ағынының кейбір бағыты және жоспарланған кезеңнің бір сағаты (сағаты) үшін қандай да бір шама теріс болған жағдайда, тіркеуші:

1) осы Қағидалардың 27-тармағына және қосылу туралы шартқа сәйкес электр энергиясы ағынының тиісті бағыты үшін электр энергиясын жеткізудің сағаттық көлемін және еркін екіжақты шарттар мен мерзімді келісімшарттар үшін жоспарланатын кезеңнің сағатын (сағатын) ықтимал азайту есебін жүзеге асырады;

2) тіркелген еркін екіжақты шарттардың тараптарын және (немесе) мерзімді келісімшарттар бойынша орталықтандырылған сауда операторларын (операторларын) ақпараттық алмасу қағидаларына сәйкес қосылу туралы шартта көрсетілген мерзімдерде, бірақ тіркеушінің 8 жұмыс сағатынан кешіктірмей жоспарланған кезеңнің тиісті сағатына (сағаттарына) электр энергиясы ағынының тиісті бағытында тиісті мемлекетаралық қима арқылы электр энергиясын жеткізудің жоспарлы сағаттық көлемдерінің ықтимал азаюы туралы хабардар етеді.

27. Осы Қағидалардың 26-тармағында көрсетілген электр энергиясын жеткізудің сағаттық көлемдерінің ықтимал азаюы мынадай қағидаттарға сәйкес есептеледі:

еркін екіжақты шарттар үшін мемлекетаралық қиманың қолжетімді өткізу қабілетін немесе еркін екіжақты шарттар үшін ішкі қиманың қолжетімді өткізу қабілетін азайту тиісті электр энергиясы ағынының бағыты мен жоспарланған кезең сағаты үшін тіркелген еркін екіжақты шарттар бойынша электр энергиясын жеткізудің сағаттық көлеміне жеткізудің сағаттық көлеміне барабар бөлінеді;

мерзімді келісімшарттар үшін қолжетімді мемлекетаралық қиманың өткізу қабілеттілігін немесе мерзімді келісімшарттар үшін қолжетімді ішкі қиманың өткізу қабілеттілігін азайту электр энергиясы ағынының тиісті бағыттары мен жоспарланған кезеңнің сағаты (сағаттары) үшін тіркелген мерзімді келісімшарттар жасасу уақыты бойынша соңғы электр энергиясын жеткізудің сағаттық көлеміне бөлінеді;

егер тіркелген еркін екіжақты шартқа және (немесе) мерзімді келісімшартқа қатысты бір мезгілде әртүрлі мемлекетаралық қималарда және (немесе) ішкі қималарда электр энергиясы ағынының тиісті бағыты мен жоспарланған кезең сағаты үшін сауданың тиісті тәсілі (түрі) үшін қолжетімді өткізу қабілеттілігінің шамасы бойынша 2 және одан да көп шектеу туындаса, онда еркін екіжақты шарт үшін жеткізудің сағаттық көлемі немесе мерзімді келісімшарт шамалардан жеткізудің ең төменгі сағаттық көлеміне тең деп қабылданады, осы еркін екіжақты шарт немесе жеткізілімдерді азайту жүзеге асырылатын барлық мемлекетаралық қималар мен ішкі қималардағы мерзімді келісімшарт үшін айқындалған.

Қағидаттар тізбесі қосылу туралы шартта кеңейтілуі мүмкін.

28. Тіркеуші орталықтандырылған сауда кезінде бәсекелестікті іріктеу аяқталатын тәуліктің алдындағы тәуліктің 15 сағат 00 минутынан кешіктірмей, осы Қағидалардың 25-тармағында көрсетілген әрекеттер жасалғаннан кейін өзінің ресми сайтында жоспарланған тәуліктер үшін бір тәулікке орталықтандырылған сауда үшін мемлекетаралық қималардың еркін өткізу қабілеттілігінің және бір тәулік бұрын орталықтандырылған сауда үшін ішкі қималардың еркін өткізу қабілеттілігінің өзектендірілген шамалары жарияланады.

29. Жоспарланған тәуліктің алдындағы тәулікте, орталықтандырылған сауда кезінде бәсекелестік іріктеу аяқталғаннан кейін қосылу туралы шартта көрсетілген мерзімдерде Тіркеуші бір тәулік бұрын (бірақ 9 сағат 45 минуттан кешіктірмей), ақпарат алмасу қағидаларына сәйкес мүше мемлекеттердің уәкілетті ұйымдарына (жүйелік (желілік) операторларына) тіркелген еркін екіжақты шарттар, мерзімді келісімшарттар және сауда-саттық процесінде пайдаланылатын тиісті мемлекетаралық қималар және тиісті ішкі қималар арқылы бір тәулік бұрын (оның ішінде нөлдік) мәмілелер бойынша электр энергиясын жеткізудің жиынтық сағаттық көлемі туралы, жоспарланған тәуліктің әр сағаты үшін ағынның әр бағытында (бұдан әрі – электр энергиясын жеткізудің тексерілетін жиынтық сағаттық көлемі) және тиісті мемлекетаралық және ішкі қималар арқылы электр энергиясын жеткізудің тексерілетін жиынтық сағаттық көлемінің сальдосы туралы мәліметтерді жібереді. Мүше мемлекеттің уәкілетті ұйымы (жүйелік (желілік) операторлары) жүгінген кезде тіркеуші оны ақпараттық алмасу қағидаларына сәйкес, сондай-ақ осы мүше мемлекет Одағының ортақ электр энергетикалық нарығына қатысушылардың еркін екіжақты шарттары, мерзімді келісімшарттары мен мәмілелері бойынша электр энергиясын жеткізудің сағаттық көлемі туралы әрбір мемлекетаралық және жоспарланған тәуліктің әр сағаты үшін ағын бағыты ішкі қималар арқылы бір тәулік бұрын хабардар етеді.

Мүше мемлекеттердің уәкілетті ұйымдары (жүйелік (желілік) операторлары) қосылу туралы шартта көрсетілген мерзімдерде ақпарат алмасу қағидаларына сәйкес осы тармақтың бірінші абзацында көрсетілген әрбір мемлекетаралық қима және ішкі қима үшін және жоспарланатын тәуліктің әрбір сағаты үшін тіркеушіге не электр энергиясын жеткізудің тексерілетін жиынтық сағаттық көлемдері сальдосының мәндерін немесе электр энергиясын жеткізудің сағаттық жиынтық көлемі сальдосының түзетілген мәндерін растауға жібереді.

Егер шектес мүше мемлекеттердің уәкілетті ұйымдары (жүйелік (желілік) операторлары) тіркеушіге жоспарланатын тәуліктің белгілі бір сағаты (сағаты) үшін тиісті мемлекетаралық қималар арқылы электр энергиясын жеткізудің жиынтық сағаттық көлемдерінің сальдосының әртүрлі түзетілген мәндерін ұсынған жағдайда, онда тіркеуші еркін екіжақты шарттар, мерзімді келісімшарттар және мәмілелер бойынша электр энергиясын жеткізудің жоспарлы сағаттық көлемдерін есептеу үшін бір тәулік бұрын ұсынылған шамалардың ең азын немесе егер ұсынылған шамалар көп бағытты болса, нөлді пайдаланады.

30. Мүше мемлекеттердің уәкілетті ұйымдарынан (жүйелік (желілік) операторларынан) осы Қағидалардың 29-тармағына сәйкес мәліметтерді алғаннан кейін тіркеуші қосылу туралы шартта көрсетілген мерзімдерде осы Қағидалардың 32-тармағын ескере отырып мынадай әрекеттерді орындайды:

1) есептеуді жүзеге асырады:

еркін екіжақты шарттарды, мерзімді келісімшарттар және бір тәулікке дейінгі мәмілелер бойынша электр энергиясын жеткізудің жоспарлы сағаттық көлемін;

жоспарланатын тәуліктің әрбір сағаты үшін ағынның әрбір бағытындағы әрбір мемлекетаралық қима арқылы бір тәулік бұрын еркін екіжақты шарттарды, мерзімді келісімшарттарды және мәмілелер бойынша электр энергиясын жеткізудің жиынтық жоспарлы сағаттық көлемін;

жоспарланған тәуліктің әрбір сағаты үшін ағынның әрбір бағытындағы әрбір ішкі қима үшін еркін екіжақты шарттар, мерзімді келісімшарттар және бір тәулік бұрын мәмілелер бойынша электр энергиясын жеткізудің жиынтық жоспарлы сағаттық көлемін;

2) ақпарат алмасу қағидаларына сәйкес хабардар етеді:

еркін екіжақты шарттардың, мерзімді келісімшарттар бойынша орталықтандырылған сауда операторының (операторларының), бір тәулік бұрын орталықтандырылған сауда операторының, мүше мемлекеттердің уәкілетті ұйымдарының (жүйелік (желілік) операторларының) және Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығының өзге де субъектілерінің (егер олар ақпарат алмасу қағидаларында айқындалған жағдайда) электр энергиясын берудің жоспарлы сағаттық көлемі туралы тараптарын;

мүше мемлекеттердің уәкілетті ұйымдары (жүйелік (желілік) операторлары) жоспарланған тәуліктің әрбір сағаты үшін ағынның әрбір бағытында тиісті мемлекетаралық қималар арқылы электр энергиясын жеткізудің жиынтық жоспарлы сағаттық көлемі туралы;

мүше мемлекеттердің уәкілетті ұйымдары (жүйелік (желілік) операторлары) жоспарланған тәуліктің әрбір сағаты үшін ағынның әрбір бағытында сауда процесінде пайдаланылатын тиісті ішкі қималар арқылы электр энергиясын жеткізудің жиынтық жоспарлы сағаттық көлемі туралы.

31. Мүше мемлекеттердің уәкілетті ұйымдары (жүйелік (желілік) операторлары) осы Қағидалардың 29-тармағында көрсетілген барлық мемлекетаралық және ішкі қималарға қатысты тіркеуші ұсынған электр энергиясын жеткізудің жиынтық сағаттық көлемдері сальдосының мәндерін, электр энергиясын еркін екіжақты жеткізудің жоспарлы сағаттық көлемдерін растаған жоспарланған тәулік сағаттары (сағаттары) үшін шарттарға, мерзімді келісімшарттарға және жоспарланған тәулікте бір тәулікке дейінгі мәмілелерге сәйкесінше мемлекетаралық қималар немесе ішкі қималар арқылы электр энергиясын жеткізудің тексерілетін жиынтық сағаттық көлеміне енгізілген жеткізілімдердің сағаттық көлеміне теңестіріледі.

32. Мүше мемлекеттердің уәкілетті ұйымдары (жүйелік (желілік) операторлары) электр энергиясын жеткізудің жиынтық сағаттық көлемдері сальдосының түзетілген мәндерін ұсынған жоспарланған тәулік сағаттары (сағаттары) үшін тіркеуші осы Қағидаларға сәйкес еркін екіжақты шарттар, мерзімді келісімшарттар және мәмілелер бойынша электр энергиясын жеткізудің жоспарлы сағаттық көлемдерін есептеуді жүзеге асырады және қосылу туралы шартта мынадай қағидаттар мен талаптарды негізге ала отырып:

1) тиісті мемлекетаралық қималар мен ішкі қималар арқылы электр энергиясын жеткізудің жиынтық жоспарлы сағаттық көлемі ағынның сол бағытында және электр энергиясын жеткізудің жиынтық сағаттық көлемдерінің сальдосының тексерілетін мәндерімен бірдей сағат (сағат) үшін тиісті мемлекетаралық қималар мен ішкі қималар арқылы электр энергиясын жеткізудің тексерілетін жиынтық сағаттық көлеміне теңестіріледі. ағынның бағыты және сол сағат (сағат) үшін, тіркеуші ұсынған электр энергиясын жеткізудің тексерілетін жиынтық сағаттық көлемдерінің сальдо мәндері мен тиісті мемлекетаралық және ішкі қималар арқылы электр энергиясын жеткізудің жиынтық сағаттық көлемдерінің сальдосының түзетілген мәндері арасындағы айырмаға азайтылған. Ағынның қарама-қарсы бағытында және сол сағат (сағат) үшін электр энергиясын жеткізудің жиынтық жоспарлы сағаттық көлемі өзгеріссіз қалады.

Бұл ретте, егер электр энергиясын жеткізудің сағаттық жиынтық көлемінің сальдосының түзетілген мәні тексерілетін сальдоның мәніне қатысты бағытты өзгерткен болса, онда көрсетілген айырманы есептеу кезінде түзетілген сальдо теріс мәнді қабылдайды.

Мүше мемлекеттердің уәкілетті ұйымдары (жүйелік (желілік) операторлары) тіркеуші ұсынған электр энергиясын жеткізудің жиынтық сағаттық көлемдерінің сальдосының мәндерін растаған мемлекетаралық қималар және ішкі қималар арқылы электр энергиясын жеткізудің жиынтық сағаттық көлемі осы тармақтың 6 және 7-тармақшаларында көрсетілген жағдайларды қоспағанда, өзгеріссіз қалады;

2) еркін екіжақты шарттар, мерзімді келісімшарттар және тиісті мемлекетаралық қималар мен ішкі қималар арқылы бір тәулік бұрын жасалатын мәмілелер бойынша электр энергиясын жеткізудің жиынтық жоспарлы сағаттық көлемі қосылу туралы шартта айқындалған үлестерге сәйкес тиісті мемлекетаралық қималар мен ішкі қималар арқылы электр энергиясын жеткізудің жиынтық жоспарлы сағаттық көлемі шамасының бөліктері ретінде айқындалады;

3) егер сауданың қандай да бір тәсілі (түрі) үшін белгілі бір мемлекетаралық қима немесе ішкі қима арқылы сауданың осы тәсілі (түрі) бойынша электр энергиясын жеткізудің жиынтық жоспарлы сағаттық көлемі мен тиісті мемлекетаралық қима немесе ішкі қима арқылы сауданың осы тәсілі (түрі) бойынша электр энергиясын жеткізудің сағаттық көлемінің сомасы арасындағы айырма электр энергиясы ағынының бағыты және жоспарланған тәуліктің сол сағаты оң мән немесе нөлге тең, содан кейін тиісті мемлекетаралық қимада немесе ішкі қимада сауданың осы тәсілі (түрі) бойынша электр энергиясын жеткізудің жоспарлы сағаттық көлемі сол көлемде сақталады;

4) егер еркін екіжақты шарттар немесе мәмілелер үшін осы тармақтың 3-тармақшасына сәйкес есептелген мән теріс шама болып табылса, онда осы тармақтың 2-тармақшасына сәйкес айқындалған сауданың осы тәсілі (түрі) бойынша электр энергиясын жеткізудің жоспарлы сағаттық көлемінің сомасын электр энергиясын жеткізудің жиынтық жоспарлы сағаттық көлеміне келтіру үшін пункт, сауда-саттықтың тиісті тәсілі (түрі) бойынша электр энергиясының сағаттық көлемінің қажетті азаюы сауда-саттық тәсілі (түрі) бойынша шарттар (мәмілелер) арасында олар көздеген электр энергиясын жеткізудің сағаттық көлеміне барабар бөлінеді;

5) егер мерзімді келісімшарттар үшін осы тармақтың 3-тармақшасына сәйкес есептелген мән теріс болып табылса, онда электр энергиясын жеткізудің жоспарлы сағаттық көлемдерінің сомасын осы тармақтың 2-тармақшасына сәйкес айқындалған мерзімді келісімшарттар бойынша электр энергиясын жеткізудің жиынтық жоспарлы сағаттық көлеміне келтіру үшін мерзімді келісімшарттар бойынша электр энергиясының сағаттық көлемдерін қажетті азайту жасасу уақыты бойынша соңғы мерзімді келісімшарттарға бөлінеді;

6) электр энергиясын сатудың кейбір тәсілдері (түрлері) және ағынның кейбір бағыттары үшін осы тармақтың 3-тармақшасына сәйкес алынған оң шамалар қосылу туралы шартқа сәйкес қосылу туралы шарттағы электр энергиясын сату тәсілдері (түрлері) үшін белгіленген үлестерге сәйкес сауданың басқа тәсілдері (түрлері) бойынша электр энергиясын жеткізуді қысқартуды азайту үшін пайдаланылуы мүмкін (процесс осы тармақтың 3-тармақшасына сәйкес алынған барлық оң шамалар нөлге дейін азайғанға дейін жалғасады);

7) егер тіркелген еркін екіжақты шартқа, мерзімді келісімшартқа немесе мәмілеге қатысты бір тәулік бұрын бір мезгілде әртүрлі мемлекетаралық қималарда немесе ішкі қималарда 2 және одан да көп шектеулер туындаса, онда осы еркін екіжақты шарт, мерзімдік келісімшарт немесе мәміле үшін барлық мемлекетаралық қималарда және жеткізілімдерді азайту жүзеге асырылатын ішкі қималарда бір тәулік бұрын айқындалған еркін екіжақты шарт, мерзімді келісімшарт немесе мәміле үшін жеткізудің жоспарлы сағаттық көлемі бір тәулік бұрын жеткізудің ең төменгі жоспарлы сағаттық көлеміне тең болып қабылданады;

8) егер есептеу нәтижесінде еркін екіжақты шарт бойынша электр энергиясын жеткізудің жоспарлы сағаттық көлемі өзара сауда қағидаларына сәйкес және еркін екіжақты шарт бойынша электр энергиясын жеткізу көлемін шектейтін осы еркін екіжақты шартты тіркеуге өтініш берген кезде оның тараптары көрсеткен талаптарды қанағаттандырмаса, онда еркін екіжақты шарт бойынша электр энергиясын жеткізуге өтініш берген кезде тараптар көрсеткен жоспарланатын тәуліктің тиісті сағаттарына қатысты осындай өтініш беру кезінде осындай шарт бойынша сатып алынған (сатылған) электр энергиясының көлемі нөлге тең болады, электр энергиясын жеткізу жүзеге асырылмайды;

9) егер мерзімді келісімшарт бойынша электр энергиясын жеткізудің жоспарлы сағаттық көлемін есептеу нәтижесінде олардың шамалары қысқартылуға тиіс болса, онда:

мерзімді келісімшарт бойынша жеткізілімдердің жоспарлы сағаттық көлемі, егер мұндай келісімшарттың шарты жеткізілім көлемінің қысқаруы болып табылса, қажетті шамаларға азаяды;

егер мұндай келісімшарттың шарты жеткізілім көлемін нөлдеу болып табылса, мерзімді келісімшарт бойынша жеткізілімдердің жоспарлы сағаттық көлемі нөлге теңестіріледі;

10) қосылу туралы шартта еркін екіжақты шарттар бойынша электр энергиясын жеткізудің жоспарлы сағаттық көлемдерінің алгебралық сомасы (бағытын ескере отырып) болған жағдайда мемлекетаралық қималар мен ішкі қималардың қолжетімді өткізу қабілетін барынша пайдалану үшін қосымша қағидаттар мен талаптар белгіленуі мүмкін, жоспарланатын тәуліктің әрбір сағаты үшін әрбір мемлекетаралық қима және әрбір ішкі қима арқылы бір тәулікке дейінгі мерзімді келісімшарттар мен мәмілелер мүше мемлекеттердің уәкілетті ұйымдары (жүйелік (желілік) операторлары) ұсынған жоспарланған тәуліктің тиісті сағаттарында тиісті мемлекетаралық қималар мен ішкі қималар арқылы электр энергиясын жеткізудің жиынтық сағаттық көлемдерінің сальдосының түзетілген мәнінен аспауға, және онымен көп бағытты болмауы тиіс.

11) егер еркін екіжақты шарттар, мерзімді келісімшарттар және мәмілелер бойынша электр энергиясын жеткізудің жоспарлы сағаттық көлемін бір тәулік бұрын есептеу процесі циклдік болған жағдайда, тіркеуші қосылу туралы шарттың ережелеріне сәйкес есептеу рәсімін аяқтайды.

IV. Қорытынды ережелер

33. Мүше мемлекеттердің жүйелік (желілік) операторлары мүше мемлекеттердің энергетикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету қажеттілігін ескере отырып, жедел-диспетчерлік басқару, электр энергетикалық жүйелер жұмысының тұрақтылығы, үйлестірілген жоспарлау және жоспарлаудың өңірлік үйлестірушісінің функцияларын айқындау мәселелерін қоса алғанда, Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығының жұмыс істеуінің техникалық мәселелерін реттейтін екіжақты және көпжақты келісімдер (ережелер, нұсқаулықтар қабылдауға) жасасуға құқылы, сондай-ақ Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығының жұмыс істеу мақсаттарына қайшы келмейтін бөлігінде бұрын жасалған келісімдерді, оның ішінде үшінші мемлекеттердің энергия жүйелерінің жүйелік (желілік) операторларымен және бұрын қабылданған ережелерді, нұсқаулықтарды қолдануға құқылы.

Егер 2 немесе одан да көп мүше мемлекеттердің жүйелік (желілік) операторлары, оның ішінде үшінші мемлекеттердің жүйелік (желілік) операторлары арасында осындай операторлардың біреуінің осы Қағидаларда көзделген іс-қимылдарды жүзеге асыруын көздейтін келісім жасалған жағдайда, онда жүйелік (желілік) оператор мүше мемлекеттердің бірінің жүйелік (желілік) операторына басқа мүше мемлекеттің жүйелік (желілік) операторына осындай әрекеттерді жасауға, оның ішінде ақпарат алмасу ережелеріне сәйкес тіркеушіге ақпарат ұсынуға өкілеттік бере алады.

34. Осы Қағидалардың орындалуын бақылау 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа және мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығының инфрақұрылымдық ұйымының осы Қағидаларды бұзуы мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес табиғи монополия субъектісі осы мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген жауаптылыққа әкеп соғады.

Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығы инфрақұрылымдық ұйымының нәтижесі Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығы субъектілерінің құқықтары мен заңды мүдделерін бұзу болып табылатын осы Қағидаларды сақтамауы аумағында Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығының инфрақұрылымдық ұйымы тіркелген мүше мемлекеттің заңнамасында және қосылу туралы шартта көзделген жауаптылыққа әкеп соғады.

Тіркеушінің мемлекетаралық қималардың өткізу қабілетін айқындау және бөлу қағидаларында көзделген Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығындағы функцияларды (міндеттерді) орындауын Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің 2022 жылғы 9 желтоқсандағы № 19 шешімімен құрылған Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің энергетика саласындағы уәкілетті органдары басшыларының кеңесі бақылайды.

Тіркеушінің осы Қағидаларда және қосылу туралы шартта көзделген функцияларды (міндеттерді) орындамағанын көрсететін мән – жайлар туындаған кезде Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығының субъектілері Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің энергетика саласындағы уәкілетті органдары басшыларының кеңесіне жүгінуге құқылы.

Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығының инфрақұрылымдық ұйымының Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығында бәсекелестікке жол бермеуге, шектеуге немесе жоюға бағытталған іс-әрекеттер жасауы аумағында осындай ұйым тіркелген мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген жауаптылыққа не 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартта көзделген жауаптылыққа әкеп соғады.

Об утверждении Правил определения и распределения пропускной способности межгосударственных сечений на общем электроэнергетическом рынке Евразийского экономического союза

Решение Евразийского Межправительственного Совета от 26 октября 2023 года № 6.

В целях реализации статьи 81 Договора о Евразийском экономическом союзе от 29 мая 2014 года и в соответствии с пунктом 7 Протокола об общем электроэнергетическом рынке Евразийского экономического союза (приложение № 21 к указанному Договору) Евразийский межправительственный совет решил:

1. Утвердить прилагаемые Правила определения и распределения пропускной способности межгосударственных сечений на общем электроэнергетическом рынке Евразийского экономического союза.

2. Настоящее Решение вступает в силу с 1 января 2025 г.

Члены Евразийского межправительственного совета:

От Республики Армения	От Республики Беларусь	От Республики Казахстан	От Кыркызской Республики	От Российской Федерации

УТВЕРЖДЕНЫ Решением Евразийского межправительственного совета от 26 октября 2023 г. № 6

ПРАВИЛА
определения и распределения пропускной способности межгосударственных сечений на общем электроэнергетическом рынке Евразийского экономического союза

I. Общие положения

1. Настоящие Правила в соответствии с пунктом 7 Протокола об общем электроэнергетическом рынке Евразийского экономического союза (приложение № 21 к Договору о Евразийском экономическом союзе от 29 мая 2014 года) (далее - Протокол) регламентируют взаимоотношения субъектов общего электроэнергетического рынка Евразийского экономического союза (далее - Союз) при определении и распределении пропускной способности межгосударственных сечений, доступной для осуществления взаимной торговли электрической энергией на общем электроэнергетическом рынке Союза и межгосударственной передачи электрической энергии (мощности).

2. Для целей настоящих Правил используются понятия, которые означают следующее:

"внутреннее сечение" - технологически обусловленная совокупность линий электропередачи на территории государства - члена Союза, добровольно определенная государством - членом Союза в соответствии со своим законодательством в целях осуществления торговли электрической энергией на межгосударственных сечениях общего электроэнергетического рынка Союза исходя из технологических ограничений по передаче электрической энергии по таким линиям электропередачи;

"встречные поставки" - поставки электрической энергии на общем электроэнергетическом рынке Союза через определенное межгосударственное сечение, осуществляемые в противоположных направлениях перетока электрической энергии в один и тот же час;

"доступная пропускная способность внутреннего сечения" - величины электрической мощности в каждом направлении перетока электрической энергии для каждого часа планируемого периода, которые определяются в соответствии с законодательством государства - члена Союза и в пределах которых данное внутреннее сечение может быть использовано в процессе торговли электрической энергией на общем электроэнергетическом рынке Союза способами, указанными в подпунктах 1 и 2 пункта 24 Протокола;

"доступная пропускная способность внутреннего сечения для способа (вида) торговли" - величины электрической мощности в каждом направлении перетока электрической энергии для каждого часа планируемого периода, которые определяются в соответствии с настоящими Правилами и договором о присоединении и в пределах которых данное внутреннее сечение может быть использовано в процессе торговли электрической энергией на общем электроэнергетическом рынке Союза по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед соответственно;

"доступная пропускная способность межгосударственного сечения" - величины электрической мощности в каждом направлении перетока электрической энергии для каждого часа планируемого периода, в пределах которых данное межгосударственное сечение может быть использовано для осуществления торговли электрической энергией на общем электроэнергетическом рынке Союза способами, указанными в подпунктах 1 и 2 пункта 24 Протокола;

"доступная пропускная способность межгосударственного сечения для способа (вида) торговли" - величины электрической мощности в каждом направлении перетока электрической энергии для каждого часа планируемого периода, которые определяются в соответствии с настоящими Правилами и договором о присоединении и в пределах которых данное межгосударственное сечение может быть использовано для осуществления торговли электрической энергией на общем электроэнергетическом рынке Союза по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед соответственно;

"свободная пропускная способность внутреннего сечения для способа (вида) торговли" - величины электрической мощности внутреннего сечения в каждом направлении перетока электрической энергии для каждого часа планируемого периода, которые определяются в соответствии с настоящими Правилами и договором о присоединении и в пределах которых возможна регистрация объемов поставок электрической энергии через соответствующие межгосударственные сечения по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед соответственно;

"свободная пропускная способность межгосударственного сечения для способа (вида) торговли" - величины электрической мощности в каждом направлении перетока электрической энергии для каждого часа планируемого периода, которые определяются в соответствии с настоящими Правилами и договором о присоединении и в пределах которых возможна регистрация объемов поставки электрической энергии через данное межгосударственное сечение по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед соответственно.

Иные понятия, используемые в настоящих Правилах, применяются в значениях, определенных Протоколом и правилами, предусмотренными абзацем первым пункта 5 и пунктами 6 и 8 Протокола.

3. Объемы внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности), межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) через электроэнергетическую систему государства - члена Союза (далее - государство-член) в целях исполнения обязательств в отношении субъектов электроэнергетики третьих государств и поставок электрической энергии в третьи государства не включаются в величины доступной пропускной способности межгосударственных сечений.

Объем, который планируется для осуществления внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности), определяется в соответствии с правилами, предусмотренными абзацем первым пункта 5 Протокола.

4. Перечень межгосударственных сечений, на которых возможно осуществление торговли электрической энергией в рамках общего электроэнергетического рынка Союза и для которых определяется доступная (свободная) пропускная способность с учетом положения пункта 8 настоящих Правил, указан в приложении к правилам взаимной торговли электрической энергией, предусмотренным пунктом 6 Протокола (далее - правила взаимной торговли).

Реестр состава межгосударственных сечений формируется системными операторами и (или) сетевыми операторами (далее - системные (сетевые) операторы) сопредельных государств-членов на основе перечня межгосударственных сечений в соответствии с правилами, предусмотренными пунктом 8 Протокола (далее - правила информационного обмена).

Если в составе информации, включенной в реестр состава межгосударственных сечений, произошли изменения, системные (сетевые) операторы сопредельных государств-членов информируют об этом инфраструктурную организацию общего электроэнергетического рынка Союза, указанную в пункте 6 настоящих Правил (далее - регистратор), и (или) иных лиц в соответствии с правилами информационного обмена.

5. Положения настоящих Правил, регулирующие отношения, связанные с определением и распределением пропускной способности межгосударственных сечений на государственных границах сопредельных государств-членов, распространяются также на отношения, связанные с определением и распределением пропускной способности межгосударственного сечения на государственной границе государства-члена, имеющего общие границы с другими государствами- членами, и третьего государства, сопредельного с этим государством- членом и государством-членом, не имеющим общих государственных границ с другими государствами-членами, в том числе на отношения между системными (сетевыми) операторами указанных государств- членов, между указанными организациями и регистратором.

6. Регистратор является инфраструктурной организацией общего электроэнергетического рынка Союза. Права и обязанности (функции и полномочия) регистратора реализуются оператором централизованной торговли на сутки вперед в соответствии с настоящими Правилами, правилами взаимной торговли и правилами информационного обмена.

Регистратор оказывает услуги участникам общего электроэнергетического рынка Союза на основании договора о присоединении по цене (тарифу), определяемой в соответствии с методическими указаниями по определению цен (тарифов) на услуги инфраструктурных организаций общего электроэнергетического рынка Союза, утверждаемыми уполномоченным государственным органом государства-члена, на территории которого зарегистрирован оператор централизованной торговли на сутки вперед, на основании абзаца двенадцатого пункта 11 Протокола.

7. Сроки совершения действий, предусмотренных настоящими Правилами, определяются по московскому времени.

II. Определение доступной пропускной способности межгосударственных сечений

8. Доступная пропускная способность межгосударственного сечения определяется каждым из системных операторов (уполномоченных организаций) сопредельных государств-членов, между которыми сформировано межгосударственное сечение, в каждом направлении перетока электрической энергии для каждого часа планируемого периода согласно методике, утвержденной в соответствии с законодательством государства-члена.

Доступная пропускная способность межгосударственных сечений, предназначенных для поставки электрической энергии покупателям электрической энергии, осуществляющим покупку электрической энергии из сопредельного государства-члена на межгосударственных сечениях для поставок по "тупиковой схеме", не определяется.

9. Если уполномоченным органом государства-члена принято решение о выделении внутреннего сечения, то уполномоченная на это организация государства-члена в течение 5 рабочих дней со дня принятия такого решения в соответствии с правилами информационного обмена:

вносит в реестр субъектов общего электроэнергетического рынка Союза, формируемый в соответствии с пунктом 16 Протокола, в соответствии с правилами информационного обмена информацию о влиянии данного внутреннего сечения на объемы поставок электрической энергии по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед участников общего электроэнергетического рынка Союза данного государства-члена;

информирует регистратора и операторов централизованной торговли по срочным контрактам и на сутки вперед о выделении внутреннего сечения и о том, в каких направлениях межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) (относительно каких межгосударственных сечений) по территории государства-члена внутреннее сечение оказывает влияние на объемы поставок электрической энергии других государств-членов на общем электроэнергетическом рынке Союза.

Доступная пропускная способность внутренних сечений определяется системным оператором (уполномоченной организацией) данного государства-члена в каждом направлении перетока электрической энергии для каждого часа планируемого периода согласно порядку, утвержденному в соответствии с законодательством государства-члена.

Регистратор и операторы централизованной торговли по срочным контрактам и на сутки вперед в соответствии с договором о присоединении обеспечивают учет свободной пропускной способности внутреннего сечения, определенной в соответствии с пунктом 21 настоящих Правил, при регистрации свободных двусторонних договоров, организации централизованной торговли электрической энергией (далее - централизованная торговля) по срочным контрактам и на сутки вперед соответственно.

10. Системные операторы (уполномоченные организации) государств-членов публикуют методики, используемые для определения доступной пропускной способности межгосударственных сечений, и порядки, используемые для определения доступной пропускной способности внутренних сечений, на своих официальных сайтах в соответствии с правилами информационного обмена.

11. До 1 ноября года, предшествующего планируемому календарному году, системные операторы (уполномоченные организации) государств-членов представляют регистратору на планируемый календарный год в соответствии с правилами информационного обмена следующие сведения:

12. еличины доступной пропускной способности межгосударственных сечений, определенные согласно абзацу первому пункта 8 настоящих Правил;

13. величины доступной пропускной способности внутренних сечений, определенные согласно пункту 9 настоящих Правил.

12. При непредставлении хотя бы одним системным оператором (уполномоченной организацией) сопредельных государств-членов величин доступной пропускной способности межгосударственного сечения согласно пункту 11 настоящих Правил или представлении указанных величин не в полном объеме, установленном абзацем первым пункта 8 настоящих Правил, регистратор приравнивает величины доступной пропускной способности межгосударственного сечения к нулю в том направлении перетока электрической энергии и для того часа (часов) планируемого периода, для которых указанные величины отсутствуют.

При непредставлении системным оператором (уполномоченной организацией) государства-члена величин доступной пропускной способности внутреннего сечения этого государства-члена согласно пункту 11 настоящих Правил или представлении указанных величин не в полном объеме, установленном пунктом 9 настоящих Правил, регистратор приравнивает величины доступной пропускной способности внутреннего сечения к нулю в том направлении перетока электрической энергии и для того часа (часов) планируемого периода, для которых указанные величины отсутствуют.

13. Если системные операторы (уполномоченные организации) сопредельных государств-членов представили регистратору различные величины доступной пропускной способности межгосударственного сечения для какого-либо направления перетока электрической энергии для какого-либо часа (часов) планируемого периода, то регистратор использует в качестве доступной пропускной способности межгосударственного сечения минимальную по величине доступную пропускную способность межгосударственного сечения для указанных направления перетока электрической энергии и часа (часов) планируемого периода.

14. В случае если после представления системными операторами (уполномоченными организациями) государств-членов сведений согласно пункту 11 настоящих Правил в соответствии с методиками и порядками, указанными в пункте 10 настоящих Правил, системные операторы (уполномоченные организации) государств-членов актуализируют величины доступной пропускной способности межгосударственных сечений и (или) величины доступной пропускной способности внутренних сечений, они направляют регистратору в соответствии с правилами информационного обмена сведения об актуализированных величинах доступной пропускной способности межгосударственных сечений и (или) величинах доступной пропускной способности внутренних сечений и о событиях, вызвавших необходимость их актуализации.

15. После получения от системного оператора (уполномоченной организации) государства-члена сведений о величинах (актуализированных величинах) доступной пропускной способности межгосударственных сечений и (или) доступной пропускной способности внутренних сечений согласно пункту 11 или 14 настоящих Правил регистратор публикует на своем официальном сайте в соответствии с правилами информационного обмена следующие сведения:

1) величины (актуализированные величины) доступной пропускной способности межгосударственных сечений, представленные системными операторами (уполномоченными организациями) государств-членов согласно пункту 11 или 14 настоящих Правил;

2) величины (актуализированные величины) доступной пропускной способности внутренних сечений, представленные системными операторами (уполномоченными организациями) государств-членов согласно пункту 11 или 14 настоящих Правил;

3) величины (актуализированные величины) доступной пропускной способности межгосударственных сечений, определенные регистратором в соответствии с пунктом 12 или 13 настоящих Правил;

4) величины (актуализированные величины) доступной пропускной способности внутренних сечений, определенные регистратором в соответствии с пунктом 12 настоящих Правил;

5) величины (актуализированные величины) доступной пропускной способности межгосударственных сечений для способов (видов) торговли, определенные регистратором в соответствии с пунктом 17 настоящих Правил;

6) величины (актуализированные величины) доступной пропускной способности внутренних сечений для способов (видов) торговли, определенные регистратором в соответствии с пунктом 17 настоящих Правил;

7) величины (актуализированные величины) свободной пропускной способности межгосударственных сечений для способов (видов) торговли, определенные регистратором в соответствии с пунктом 21 или 22 настоящих Правил;

8) величины (актуализированные величины) свободной пропускной способности внутренних сечений для способов (видов) торговли, определенные регистратором в соответствии с пунктом 21 или 22 настоящих Правил;

9) сведения о событиях, вызвавших необходимость актуализации величин доступной пропускной способности межгосударственных и (или) внутренних сечений, согласно пункту 14 настоящих Правил.

16. После поступления сведений согласно пункту 11 настоящих Правил величины доступной пропускной способности межгосударственных сечений, доступной пропускной способности внутренних сечений, свободной пропускной способности межгосударственных сечений и свободной пропускной способности внутренних сечений на планируемый календарный год, указанные в пункте 15 настоящих Правил, публикуются регистратором во второй рабочий день ноября года, предшествующего планируемому календарному году.

После поступления сведений согласно пункту 14 или 20 настоящих Правил указанные в пунктах 15 и 20 настоящих Правил актуализированные величины доступной пропускной способности межгосударственных сечений, доступной пропускной способности внутренних сечений, свободной пропускной способности межгосударственных сечений и свободной пропускной способности внутренних сечений на оставшийся период календарного года и информация о событиях, вызвавших необходимость актуализации этих величин, публикуются в сроки, указанные в договоре о присоединении, но не позднее 8 рабочих часов регистратора с момента получения информации.

17. Величины доступной пропускной способности межгосударственного сечения для способов (видов) торговли и доступной пропускной способности внутреннего сечения для способов (видов) торговли определяются регистратором на планируемый период для каждого направления перетока электрической энергии для каждого часа планируемого периода как части доступной пропускной способности межгосударственного сечения и доступной пропускной способности внутреннего сечения согласно долям, определенным для торговли электрической энергией на общем электроэнергетическом рынке Союза по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам или на сутки вперед в договоре о присоединении.

18. Совокупный почасовой объем поставок электрической энергии через межгосударственное сечение (объем поставок электрической энергии (МВтч) в каждый час планируемого периода (ч) измеряется в МВт) по зарегистрированным свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед в каждом направлении не должен превышать:

при отсутствии встречных поставок - величину доступной пропускной способности межгосударственного сечения в том же направлении и в тот же час;

при наличии встречных поставок - величину доступной пропускной способности межгосударственного сечения в том же направлении и в тот же час, увеличенную на почасовой объем поставок в противоположном направлении, но не более величины доступной пропускной способности межгосударственного сечения в том же направлении и в тот же час, умноженной на коэффициент встречных поставок.

Коэффициент встречных поставок для всех межгосударственных сечений принимается равным 1 и может быть изменен на основании предложений государств-членов или Евразийской экономической комиссии.

19. Величины доступной пропускной способности внутреннего сечения в соответствии с настоящими Правилами, правилами взаимной торговли и договором о присоединении учитываются регистратором и операторами централизованной торговли одновременно с величинами доступной пропускной способности соответствующих межгосударственных сечений в процессе регистрации объемов поставок электрической энергии по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед через соответствующие межгосударственные сечения, проходящих также через данное внутреннее сечение, участников общего электроэнергетического рынка Союза данного государства-члена, указанных в абзаце втором пункта 9 настоящих Правил, а также участников общего электроэнергетического рынка Союза других государств-членов, на объемы поставок электрической энергии по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед которых указанное внутреннее сечение может оказывать влияние.

III. Распределение доступной пропускной способности межгосударственных сечений

20. Величины свободной пропускной способности межгосударственных сечений и свободной пропускной способности внутренних сечений для соответствующих способов (видов) торговли электрической энергией помимо случаев, указанных в пунктах 11 и 14 настоящих Правил, рассчитываются (актуализируются) регистратором также в следующих случаях:

1) регистрация свободного двустороннего договора или изменений объемов покупки (продажи) электрической энергии по ранее зарегистрированному свободному двустороннему договору, осуществляемая в соответствии с правилами взаимной торговли, - в отношении свободной пропускной способности соответствующих межгосударственных сечений и свободной пропускной способности соответствующих внутренних сечений для свободных двусторонних договоров;

2) получение от оператора централизованной торговли по срочным контрактам сведений о включенных в порядке, определенном правилами взаимной торговли, срочных контрактах в реестр срочных контрактов - в отношении свободной пропускной способности соответствующих межгосударственных сечений и свободной пропускной способности соответствующих внутренних сечений для срочных контрактов;

3) перенос невостребованных величин доступной пропускной способности межгосударственного сечения или невостребованных величин доступной пропускной способности внутреннего сечения с одного способа (вида) торговли на другой в соответствии с порядком переноса невостребованных величин доступной пропускной способности межгосударственных сечений и невостребованных величин доступной пропускной способности внутренних сечений с одного способа (вида) торговли на другой согласно пункту 25 настоящих Правил - в отношении свободной пропускной способности межгосударственного сечения или свободной пропускной способности внутреннего сечения для соответствующих способов (видов) торговли.

21. После поступления сведений согласно пункту 11 настоящих Правил регистратор определяет величины свободной пропускной способности межгосударственных сечений для каждого способа (вида) торговли и свободной пропускной способности внутренних сечений для каждого способа (вида) торговли в каждом направлении перетока электрической энергии для каждого часа планируемого периода как равные определенным в соответствии с пунктом 17 настоящих Правил величинам доступной пропускной способности межгосударственного сечения или величинам доступной пропускной способности внутреннего сечения соответственно для соответствующего способа (вида) торговли, соответствующих направлений перетока электрической энергии и часов планируемого периода.

22. В случаях, предусмотренных пунктами 14 и 20 настоящих Правил, величины свободной пропускной способности межгосударственного сечения для свободных двусторонних договоров и срочных контрактов в каждом направлении перетока электрической энергии для каждого часа планируемого периода определяются регистратором как минимальные из следующих величин:

разность между величиной доступной пропускной способности межгосударственного сечения для данного способа (вида) торговли, умноженной на коэффициент встречных поставок, и совокупным почасовым объемом поставок электрической энергии по зарегистрированным свободным двусторонним договорам или срочным контрактам соответственно через данное межгосударственное сечение в данном направлении перетока электрической энергии для данного часа планируемого периода;

разность между величиной доступной пропускной способности межгосударственного сечения для данного способа (вида) торговли в данном направлении перетока электрической энергии для данного часа планируемого периода и алгебраической суммой (с учетом направления) совокупных почасовых объемов поставок электрической энергии по зарегистрированным свободным двусторонним договорам или срочным контрактам соответственно через данное межгосударственное сечение, рассчитанной для данного направления перетока электрической энергии и данного часа планируемого периода.

23. В случаях, предусмотренных пунктами 14 и 20 настоящих Правил, величины свободной пропускной способности внутреннего сечения для свободных двусторонних договоров или срочных контрактов в каждом направлении перетока электрической энергии для каждого часа планируемого периода определяются регистратором как разность между величиной доступной пропускной способности внутреннего сечения для данного способа (вида) торговли для данного направления перетока электрической энергии и для данного часа планируемого периода и алгебраической суммой (с учетом направления) почасовых объемов поставок электрической энергии по зарегистрированным свободным двусторонним договорам или срочным контрактам соответственно, рассчитанной для данного направления перетока электрической энергии и для данного часа планируемого периода.

24. Для расчета алгебраической суммы (с учетом направления), указанной в абзаце третьем пункта 22 и пункте 23 настоящих Правил, почасовой объем поставки электрической энергии по зарегистрированным свободным двусторонним договорам, срочным контрактам или сделкам на сутки вперед принимается положительным, если направление поставки электрической энергии совпадает с заданным направлением, и отрицательным - если направление поставки электрической энергии противоположно заданному направлению.

25. Порядок переноса невостребованных величии доступной пропускной способности межгосударственных сечений и невостребованных величин доступной пропускной способности внутренних сечений с одного способа (вида) торговли на другой определяется в договоре о присоединении и может быть изменен на основании предложений государств-членов, Евразийской экономической комиссии или регистратора.

Указанный порядок должен предусматривать проведение регистратором в срок не позднее 15 часов 00 минут суток, предшествующих суткам завершения конкурентного отбора при централизованной торговле на сутки вперед следующего расчета. Если к указанному времени для некоторого межгосударственного сечения сумма величин свободной пропускной способности для торговли электрической энергией по свободным двусторонним договорам и свободной пропускной способности для централизованной торговли по срочным контрактам в некотором направлении перетока электрической энергии для некоторого часа планируемых суток оказалась больше нуля, то проведение централизованной торговли на сутки вперед для данного межгосударственного сечения в данном направлении перетока электрической энергии и для данного часа планируемых суток осуществляется в пределах величины доступной пропускной способности для централизованной торговли на сутки вперед, определенной согласно пункту 17 настоящих Правил для данного межгосударственного сечения и увеличенной на указанную сумму (с учетом величины доступной пропускной способности и суммы свободных пропускных способностей соответствующего внутреннего сечения). В остальных случаях проведение централизованной торговли на сутки вперед осуществляется в пределах величины доступной пропускной способности межгосударственного сечения (с учетом доступной пропускной способности соответствующего внутреннего сечения) для централизованной торговли на сутки вперед.

26. В случае если до наступления суток, предшествующих планируемым суткам, после получения сведений согласно пункту 14 настоящих Правил регистратор рассчитывает величины свободной пропускной способности межгосударственного сечения для способов (видов) торговли и (или) свободной пропускной способности внутреннего сечения для способов (видов) торговли и какая-либо величина становится отрицательной для некоторого направления перетока электрической энергии и некоторого часа (часов) планируемого периода, регистратор:

1) осуществляет расчет возможного уменьшения почасовых объемов поставок электрической энергии для соответствующих направления перетока электрической энергии и часа (часов) планируемого периода для свободных двусторонних договоров и срочных контрактов согласно пункту 27 настоящих Правил и договору о присоединении;

2) уведомляет в сроки, указанные в договоре о присоединении, но не позднее чем через 8 рабочих часов регистратора, в соответствии с правилами информационного обмена стороны зарегистрированных свободных двусторонних договоров и (или) оператора (операторов) централизованной торговли по срочным контрактам о возможном уменьшении плановых почасовых объемов поставок электрической энергии через соответствующее межгосударственное сечение в соответствующем направлении перетока электрической энергии в соответствующий час (часы) планируемого периода.

27. Возможное уменьшение почасовых объемов поставок электрической энергии, указанное в пункте 26 настоящих Правил, рассчитывается в соответствии со следующими принципами:

уменьшение доступной пропускной способности межгосударственного сечения для свободных двусторонних договоров или доступной пропускной способности внутреннего сечения для свободных двусторонних договоров распределяется на почасовые объемы поставок электрической энергии по зарегистрированным свободным двусторонним договорам для соответствующих направления перетока электрической энергии и часа планируемого периода пропорционально почасовым ооъемам поставок;

уменьшение доступной пропускной способности межгосударственного сечения для срочных контрактов или доступной пропускной способности внутреннего сечения для срочных контрактов распределяется на почасовые объемы поставок электрической энергии последних по времени заключения зарегистрированных срочных контрактов для соответствующих направления перетока электрической энергии и часа (часов) планируемого периода;

если в отношении зарегистрированного свободного двустороннего договора и (или) срочного контракта возникает одновременно 2 и более ограничения по величине доступной пропускной способности для соответствующего способа (вида) торговли на разных межгосударственных сечениях и (или) внутренних сечениях для соответствующих направления перетока электрической энергии и часа планируемого периода, то почасовой объем поставки для свободного двустороннего договора или срочного контракта принимается равным минимальному почасовому объему поставок из величин, определенных для данного свободного двустороннего договора или срочного контракта на всех межгосударственных сечениях и внутренних сечениях, для которых осуществляется уменьшение поставок.

Перечень принципов может быть расширен в договоре о присоединении.

28. Регистратор не позднее 15 часов 00 минут суток, предшествующих суткам завершения конкурентного отбора при централизованной торговле на сутки вперед, после совершения действий, указанных в пункте 25 настоящих Правил, публикует на своем официальном сайте для планируемых суток актуализированные величины свободной пропускной способности межгосударственных сечений для централизованной торговли на сутки вперед и свободной пропускной способности внутренних сечений для централизованной торговли на сутки вперед.

29. В сутки, предшествующие планируемым суткам, после завершения конкурентного отбора при централизованной торговле на сутки вперед регистратор в сроки, указанные в договоре о присоединении (но не позднее 9 часов 45 минут), в соответствии с правилами информационного обмена направляет в уполномоченные организации (системным (сетевым) операторам) государств-членов сведения о совокупных почасовых объемах поставок электрической энергии по зарегистрированным свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед (в том числе нулевых) через соответствующие межгосударственные сечения и соответствующие внутренние сечения, используемые в процессе торговли, в каждом направлении перетока для каждого часа планируемых суток (далее - проверяемые совокупные почасовые объемы поставок электрической энергии) и о сальдо проверяемых совокупных почасовых объемов поставок электрической энергии через соответствующие межгосударственные и внутренние сечения. При обращении уполномоченной организации (системных (сетевых) операторов) государства-члена регистратор одновременно уведомляет ее в соответствии с правилами информационного обмена также о почасовых объемах поставки электрической энергии по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед участников общего электроэнергетического рынка Союза этого государства-члена через соответствующие межгосударственные и внутренние сечения в каждом направлении перетока для каждого часа планируемых суток.

Уполномоченные организации (системные (сетевые) операторы) государств-членов в сроки, указанные в договоре о присоединении, в соответствии с правилами информационного обмена направляют регистратору для каждого указанного в абзаце первом настоящего пункта межгосударственного сечения и внутреннего сечения и для каждого часа планируемых суток либо подтверждение значений сальдо проверяемых совокупных почасовых объемов поставок электрической энергии, либо скорректированные значения сальдо совокупных почасовых объемов поставок электрической энергии.

В случае если уполномоченные организации (системные (сетевые) операторы) сопредельных государств-членов представили регистратору различные скорректированные значения сальдо совокупных почасовых объемов поставок электрической энергии через соответствующие межгосударственные сечения для некоторого часа (часов) планируемых суток, то регистратор для расчета плановых почасовых объемов поставок электрической энергии по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед использует минимальную из представленных величин или ноль, если представленные величины разнонаправленные.

30. После получения от уполномоченных организаций (системных (сетевых) операторов) государств-членов сведений согласно пункту 29 настоящих Правил регистратор в сроки, указанные в договоре о присоединении, выполняет с учетом пункта 32 настоящих Правил следующие действия:

1) осуществляет расчет:

плановых почасовых объемов поставок электрической энергии по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед;

совокупных плановых почасовых объемов поставок электрической энергии по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед через каждое межгосударственное сечение в каждом направлении перетока для каждого часа планируемых суток;

совокупных плановых почасовых объемов поставок электрической энергии по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед для каждого внутреннего сечения в каждом направлении перетока для каждого часа планируемых суток;

2) уведомляет в соответствии с правилами информационного обмена:

стороны свободных двусторонних договоров, оператора (операторов) централизованной торговли по срочным контрактам, оператора централизованной торговли на сутки вперед, уполномоченные организации (системных (сетевых) операторов) государств-членов и иных субъектов общего электроэнергетического рынка Союза (в случае, если они определены в правилах информационного обмена) о плановых почасовых объемах поставки электрической энергии;

уполномоченные организации (системных (сетевых) операторов) государств-членов о совокупных плановых почасовых объемах поставок электрической энергии через соответствующие межгосударственные сечения в каждом направлении перетока для каждого часа планируемых суток;

уполномоченные организации (системных (сетевых) операторов) государств-членов о совокупных плановых почасовых объемах поставок электрической энергии через соответствующие внутренние сечения, используемые в процессе торговли в каждом направлении перетока для каждого часа планируемых суток.

31. Для тех часов (часа) планируемых суток, для которых уполномоченные организации (системные (сетевые) операторы) государств-членов подтвердили значения сальдо совокупных почасовых объемов поставок электрической энергии, представленные регистратором, в отношении всех межгосударственных и внутренних сечений, указанных в пункте 29 настоящих Правил, плановые почасовые объемы поставок электрической энергии по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед в планируемые сутки приравниваются к почасовым объемам поставок, включенным в проверяемые совокупные почасовые объемы поставок электрической энергии через межгосударственные сечения или внутренние сечения соответственно.

32. Для тех часов (часа) планируемых суток, в которые уполномоченные организации (системные (сетевые) операторы) государств-членов представили скорректированные значения сальдо совокупных почасовых объемов поставок электрической энергии, регистратор осуществляет расчет плановых почасовых объемов поставок электрической энергии по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед в соответствии с настоящими Правилами и договором о присоединении, исходя из следующих принципов и условий:

1) совокупные плановые почасовые объемы поставок электрической энергии через соответствующие межгосударственные сечения и внутренние сечения в том же направлении перетока и для того же часа (часов), что и проверяемые значения сальдо совокупных почасовых объемов поставок электрической энергии, приравниваются к проверяемым совокупным почасовым объемам поставок электрической энергии через соответствующие межгосударственные сечения и внутренние сечения в том же направлении перетока и для того же часа (часов), уменьшенным на разность между значениями сальдо проверяемых совокупных почасовых объемов поставок электрической энергии, представленными регистратором, и скорректированными значениями сальдо совокупных почасовых объемов поставок электрической энергии через соответствующие межгосударственные сечения и внутренние сечения. Совокупные плановые почасовые объемы поставок электрической энергии в противоположном направлении перетока и для того же часа (часов) остаются без изменений.

При этом если скорректированное значение сальдо совокупных почасовых объемов поставок электрической энергии поменяло направление относительно значения проверяемого сальдо, то при расчете указанной разницы скорректированное сальдо принимает отрицательное значение.

Совокупные почасовые объемы поставок электрической энергии через межгосударственные сечения и внутренние сечения, для которых уполномоченные организации (системные (сетевые) операторы) государств-членов подтвердили значения сальдо совокупных почасовых объемов поставок электрической энергии, представленные регистратором, остаются без изменений, за исключением случаев, указанных в подпунктах 6 и 7 настоящего пункта;

2) совокупные плановые почасовые объемы поставки электрической энергии по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед через соответствующие межгосударственные сечения и внутренние сечения определяются как части величины совокупных плановых почасовых объемов поставок электрической энергии через соответствующие межгосударственные сечения и внутренние сечения в соответствии с долями, определенными в договоре о присоединении;

3) если для какого-либо способа (вида) торговли разность между совокупным плановым почасовым объемом поставок электрической энергии по данному способу (виду) торговли через некоторое межгосударственное сечение или внутреннее сечение и суммой почасовых объемов поставок электрической энергии по данному способу (виду) торговли через соответствующее межгосударственное сечение или внутреннее сечение, рассчитанной для того же направления перетока электрической энергии и того же часа планируемых суток, является положительной величиной или равна нолю, то плановые почасовые объемы поставок электрической энергии по данному способу (виду) торговли на соответствующем межгосударственном сечении или внутреннем сечении сохраняются в том же объеме;

4) если для свободных двусторонних договоров или сделок на сутки вперед значение, рассчитанное в соответствии с подпунктом 3 настоящего пункта, является отрицательной величиной, то для приведения суммы плановых почасовых объемов поставок электрической энергии к совокупному плановому почасовому объему поставки электрической энергии по данному способу (виду) торговли, определенному в соответствии с подпунктом 2 настоящего пункта, необходимое уменьшение почасовых объемов электрической энергии по соответствующему способу (виду) торговли распределяется между договорами (сделками) по способу (виду) торговли пропорционально предусмотренным ими почасовым объемам поставок электрической энергии;

5) если для срочных контрактов значение, рассчитанное в соответствии с подпунктом 3 настоящего пункта, является отрицательным, то для приведения суммы плановых почасовых объемов поставок электрической энергии к совокупному плановому почасовому объему поставки электрической энергии по срочным контрактам, определенному в соответствии с подпунктом 2 настоящего пункта, необходимое уменьшение почасовых объемов электрической энергии по срочным контрактам распределяется на последние по времени заключения срочные контракты;

6) положительные величины, полученные в соответствии с подпунктом 3 настоящего пункта для некоторых способов (видов) торговли электрической энергией и некоторых направлений перетока, могут быть использованы согласно договору о присоединении для уменьшения сокращения поставок электрической энергии по другим способам (видам) торговли в соответствии с долями, установленными для способов (видов) торговли электрической энергией в договоре о присоединении (процесс продолжается до уменьшения всех положительных величин, полученных в соответствии с подпунктом 3 настоящего пункта, до нуля);

7) если в отношении зарегистрированного свободного двустороннего договора, срочного контракта или сделки на сутки вперед возникает одновременно 2 и более ограничения на разных межгосударственных сечениях или внутренних сечениях, то плановый почасовой объем поставки для свободного двустороннего договора, срочного контракта или сделки на сутки вперед принимается равным минимальному плановому почасовому объему поставок, определенному для данного свободного двустороннего договора, срочного контракта или сделки на сутки вперед на всех межгосударственных сечениях и внутренних сечениях, для которых осуществляется уменьшение поставок;

8) если в результате расчета плановые почасовые объемы поставок электрической энергии по свободному двустороннему договору не удовлетворяют условиям, указанным его сторонами при подаче заявления на регистрацию данного свободного двустороннего договора в соответствии с правилами взаимной торговли и ограничивающим объемы поставок электрической энергии по свободному двустороннему договору, то в отношении соответствующих часов планируемых суток, указанных сторонами при подаче такого заявления, объем электрической энергии, купленный (проданный) по такому договору, приравнивается к нулю, поставка электрической энергии не осуществляется;

9) если в результате расчета плановых почасовых объемов поставок электрической энергии по срочному контракту их величины должны быть сокращены, то:

плановые почасовые объемы поставок по срочному контракту уменьшаются на необходимые величины в случае, если условием такого контракта является сокращение объемов поставок;

плановые почасовые объемы поставок по срочному контракту обнуляются в случае, если условием такого контракта является обнуление объемов поставок;

10) в договоре о присоединении могут быть установлены дополнительные принципы и условия для максимального использования доступной пропускной способности межгосударственных сечений и внутренних сечений при условии, что алгебраическая сумма (с учетом направления) плановых почасовых объемов поставок электрической энергии по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед через каждое межгосударственное сечение и каждое внутреннее сечение для каждого часа планируемых суток не должна превышать скорректированное значение сальдо совокупных почасовых объемов поставок электрической энергии через соответствующие межгосударственные сечения и внутренние сечения в соответствующие часы планируемых суток, представленное уполномоченными организациями (системными (сетевыми) операторами) государств- членов, и не должна быть с ним разнонаправлена;

11) в случае если процесс расчета плановых почасовых объемов поставок электрической энергии по свободным двусторонним договорам, срочным контрактам и сделкам на сутки вперед становится циклическим, регистратор завершает процедуру расчета согласно положениям договора о присоединении.

IV. Заключительные положения

33. Системные (сетевые) операторы государств-членов с учетом необходимости обеспечения энергетической безопасности государств- членов вправе заключать двусторонние и многосторонние соглашения (принимать положения, инструкции), регулирующие технические вопросы функционирования общего электроэнергетического рынка Союза, включая вопросы оперативно-диспетчерского управления, устойчивости работы электроэнергетических систем, скоординированного планирования и определения функций регионального координатора планирования, а также применять в части, не противоречащей целям функционирования общего электроэнергетического рынка Союза, ранее заключенные соглашения, в том числе с системными (сетевыми) операторами энергосистем третьих государств, и ранее принятые положения, инструкции.

В случае если между системными (сетевыми) операторами 2 или более государств-членов, в том числе системными (сетевыми) операторами третьих государств, заключено соглашение, предусматривающее осуществление одним из таких операторов действий, предусмотренных настоящими Правилами, то системный (сетевой) оператор одного из государств-членов может уполномочить системного (сетевого) оператора другого государства-члена на совершение таких действий, в том числе на предоставление информации регистратору в порядке, установленном правилами информационного обмена.

34. Контроль за исполнением настоящих Правил осуществляется в соответствии с Договором о Евразийском экономическом союзе от 29 мая 2014 года и законодательством государств-членов.

Нарушение настоящих Правил инфраструктурной организацией общего электроэнергетического рынка Союза, являющейся в соответствии с законодательством государства-члена субъектом естественной монополии, влечет за собой ответственность, предусмотренную законодательством этого государства-члена.

Несоблюдение инфраструктурной организацией общего электроэнергетического рынка Союза настоящих Правил, результатом которого является нарушение прав и законных интересов субъектов общего электроэнергетического рынка Союза, влечет за собой ответственность, предусмотренную законодательством инфраструктурная организация общего электроэнергетического рынка Союза, и договором о присоединении.

Исполнение регистратором функций (обязанностей) на общем электроэнергетическом рынке Союза, предусмотренных правилами определения и распределения пропускной способности межгосударственных сечений, контролирует Совет руководителей уполномоченных органов государств - членов Евразийского экономического союза в сфере энергетики, созданный Решением Высшего Евразийского экономического совета от 9 декабря 2022 г. № 19, в соответствии с Положением о Совете руководителей.

Субъекты общего электроэнергетического рынка Союза при возникновении обстоятельств, указывающих на невыполнение регистратором функций (обязанностей), предусмотренных правилами определения и распределения пропускной способности межгосударственных сечений, вправе обратиться в Совет руководителей уполномоченных органов государств - членов Евразийского экономического союза в сфере энергетики.

Совершение инфраструктурной организацией общего электроэнергетического рынка Союза действий, направленных на недопущение, ограничение или устранение конкуренции на общем электроэнергетическом рынке Союза, влечет за собой ответственность, предусмотренную законодательством государства-члена, на территории которого зарегистрирована такая организация, либо ответственность, предусмотренную Договором о Евразийском экономическом союзе от 29 мая 2014 года.