"Мұнай мен газды сақтау және тасымалдау" бағыты бойынша мұнай-газ саласындағы кәсіптік стандарттарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2024 жылғы 23 желтоқсандағы № 479 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2025 жылғы 15 қазандағы № 387-н/қ бұйрығы

      БҰЙЫРАМЫН:

      1. "Мұнай мен газды сақтау және тасымалдау" бағыты бойынша мұнай-газ саласындағы кәсіптік стандарттарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2024 жылғы 23 желтоқсандағы № 479 бұйрығына мынадай өзгерістер енгізілсін:

      көрсетілген бұйрықпен бекітілген "Технологиялық жабдықты пайдалану және жөндеу" кәсіптік стандарты осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын;

      көрсетілген бұйрықпен бекітілген "Магистральдық құбырларды пайдалану" кәсіптік стандарты осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын;

      көрсетілген бұйрықпен бекітілген "Компрессорлық станцияны пайдалану және жөндеу" кәсіптік стандарты осы бұйрыққа 3-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын;

      көрсетілген бұйрықпен бекітілген "Газ тарату құбырларын пайдалану және жөндеу" кәсіптік стандарты осы бұйрыққа 4-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын;

      көрсетілген бұйрықпен бекітілген "Газ тасымалдауды басқару" кәсіптік стандарты осы бұйрыққа 5-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

      2. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Газ өнеркәсібі департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен мыналарды:

      1) осы бұйрыққа қол қойылған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде оның қазақ және орыс тілдеріндегі электрондық түрдегі көшірмесін Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне ресми жариялау және енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

      2) осы бұйрықты ресми жариялағаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

      3) осы бұйрықты алғаш ресми жариялаған күннен кейін үш жұмыс күні ішінде оның қазақ және орыс тілдерінде ресми жариялануына сілтемені Ұлттық біліктілік жүйесінің цифрлық платформасында орналастыру үшін Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық органға жолдауды;

      4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде жарияланғаннан кейін күнтізбелік он күн ішінде Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалғаны туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының энергетика вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Энергетика министрі 		Е. Аккенженов

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Еңбек және халықты әлеуметтік

      қорғау министрлігі

  Қазақстан Республикасы
  Энергетика министрі
2025 жылғы 15 қазандағы
№ 387-н/қ Бұйрығына
1-қосымша/
Қазақстан Республикасы
Энергетика министрі
2024 жылғы 23 желтоқсандағы
№ 479 бұйрығына 5-қосымша

"Технологиялық жабдықтарды пайдалану және жөндеу" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолдану аясы:

      "Технологиялық жабдықтарды пайдалану және жөндеу" кәсіптік стандарты жабдықтың қауіпсіз және тиімді жұмысын қамтамасыз ету үшін әртүрлі салаларда қолданылады. Экономикалық қызметке құрал-жабдықтарды инвестициялау, оны пайдалану, тұрақты техникалық қызмет көрсету және жөндеу жұмыстары жатады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіби міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерттелген және игерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіби тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану мүмкіндігі;

      3) жөндеу – магистральдық құбырдың желілік бөлігінің және (немесе) оның объектілерінің толық немесе ішінара пайдалану ресурсының жарамдылығын немесе жұмысқа қабілеттілігін қалпына келтіру жөніндегі іс-шаралар (операциялар) кешені;

      4) магистральдық құбыр – өнімді қауіпсіз тасымалдауды қамтамасыз ететін желілік бөліктен және объектілерден тұратын, техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар талаптарына сәйкес келетін бірыңғай өндірістіктехнологиялық кешен;

      5) машық – кәсіби міндет шеңберінде жеке бірлік іс-әрекеттерді физикалық және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      6) мұнай айдау станциясы – магистральдық мұнай құбыры арқылы мұнайды қабылдауды, жинақтауды, сондай-ақ айдауды қамтамасыз етуге арналған құрылыстар кешені мен жабдықтар. Мұнай айдау станциясының негізгі элементтері сорғы агрегаттары, резервуарлар, жеткізуші және таратушы құбырлар жүйелері, есептеу тораптары, тазалау құрылғылары мен диагностиканың ағынды құралдарын қабылдау және іске қосу құрылғылары, сондай-ақ майлау, желдету, жылыту, энергиямен жабдықтау, сумен жабдықтау, автоматика, телемеханика және т. б. жүйелері болып табылады;

      7) салалық біліктілік шеңбері – орындалатын жұмыстардың күрделілігіне және салада пайдаланылатын білімдердің, іскерліктер мен құзыреттердің сипатына қарай Қазақстан Республикасының Ұлттық сабақ сыныптауышы, ұлттық біліктілік шеңбері негізінде әзірленеді және деңгейлер бойынша маманның біліктілігіне қойылатын талаптарды жіктейтін құжат;

      8) техникалық қызмет көрсету – магистральдық мұнай құбыры объектілерінің техникалық жай-күйін бақылау, тазалау, майлау, реттеу және жұмысқа қабілеттілігін және жарамдылығын қолдау бойынша басқа да операциялар.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) МАС – мұнай айдау станциясы;

      2) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      3) КС – кəсіптік стандарт;

      4) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      5) ӨҚКБ – өндірістік қызмет көрсету алаңдары;

      6) НТҚ – нормативтік-техникалық құжаттама;

      7) ҚНжЕ – құрылыс нормалары мен ережелері;

      8) МЕМСТ – мемлекеттік стандарт;

      9) ЭҚЖЖ –экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың төлқұжаты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Технологиялық жабдықтарды пайдалану және жөндеу.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: H52215099.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      H Көлік және қоймалау;

      52 Жүктерді қоймаға қою және қосалқы көлік қызметі;

      52.2 Қосалқы көлік қызметі;

      52.21 Құрлықтағы жол көлігінің қосалқы қызметі;

      52.21.5 Су тартқыштарды қосқанда, магистралды және басқа да құбырларды пайдалану.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: "Технологиялық жабдықтарды пайдалану және жөндеу" кәсіптік стандарты әртүрлі өндірістік жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеумен айналысатын мамандардың құзыретіне қойылатын талаптарды белгілейді. Бұл кәсіптік стандарт жабдықтың сенімді жұмысын қамтамасыз ету және өндірістің тоқтап қалуын азайту үшін алдын алу бағдарламаларын әзірлеуді және енгізуді қамтуы мүмкін.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі слесарь* - 2 СБШ-нің деңгейі;

      2) Электр жабдықтарымен қызмет көрсету жəне жөндеудегі электромонтер - 2 СБШ-нің деңгейі;

      3) Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі слесарь* - 3 СБШ-нің деңгейі;

      4) Электр жабдықтарымен қызмет көрсету жəне жөндеудегі электромонтер - 3 СБШ-нің деңгейі;

      5) Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі слесарь* - 4 СБШ-нің деңгейі;

      6) Электр жабдықтарымен қызмет көрсету жəне жөндеудегі электромонтер - 4 СБШ-нің деңгейі;

      7) Технологиялық жабдықтарды жөндеу мастері - 5 СБШ-нің деңгейі;

      8) Өндірістік қызмет көрсету базасы бастығы (ӨҚКБ) - 6 СБШ-нің деңгейі;

      9) Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі инженер* - 6 СБШ-нің деңгейі;

      10) Мұнай айдау станциясының инженер-механигі - 6 СБШ-нің деңгейі.

      3-ші тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кəсіптің карточкасы "Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі слесарь*":

Топтың коды:

7126-9

Қызмет атауының коды:

7126-9-018

Кәсіптің атауы:

Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі слесарь*

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Шығарылым 34. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 24 желтоқсандағы № 533 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде тіркелген № 21909).
51-52 Параграфтар. Технологиялық қондырғыларды жөндеу жөніндегі слесарь

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі: негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

2-разряд үшін жұмыс өтілі талап етілмейді, ал 3-разряд үшін кəсіби қызмет бойынша кемінде 6 ай жұмыс тəжірибесі болуы тиіс

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

7126-9-017 - Технологиялық жəне газ жабдықтарын пайдалану жəне қызмет көрсету жөніндегі слесарь
7239-2-057 - Технологиялық қондырғыларды жөндеуші слесарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Технологиялық жабдықтың жұмыс қабілеттілігін қолдау, қалпына келтіру жəне жұмыс істеу сенімділігін қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жабдықты жөндеуге дайындау, жабдықты жөндеуден шығару, пайдалануға беру.
2. Технологиялық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу жұмыстарын жүргізу.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1: Жабдықты жөндеуге дайындау, жабдықты жөндеуден шығару, пайдалануға беру



Дағды 1:
Жабдықтарды жөндеуге
дайындау бойынша жұмыстарды жүргізу

Машықтар:
2-разряд үшін:
1. Машиналардың, аппараттардың, құбырлар мен арматуралардың қарапайым тораптары мен механизмдерін бөлшектеу жəне құрастыру, сондай-ақ жөндеуден кейін оларды сынауды жүзеге асыру.
2. Біліктілігі анағұрлым жоғары слесардың басшылығымен қарапайым қондырғылар мен агрегаттарды, сондай-ақ күрделілігі орташа машиналарды жөндеуді жүзеге асыру.
3. Бөлшектердің техникалық талаптарға сəйкестігін қамтамасыз ете отырып, оларды 12-14 біліктілік дəлдігімен (5-7 дəлдік сыныбы) слесарлық өңдеуді орындау.
4. Жөндеу жұмыстары барысында жинау жəне монтаждау үшін бөлшектерді жуу, тазалау жəне майлау жұмыстарын жүргізу.
5. Жиналу жұмыстарына дайындау барысында фланецтерде тесіктерді белгілеу жəне бұрғылау жұмыстарын жүргізу.
6. Құбырларда жабдық элементтерін дұрыс біріктіру үшін түзету, егеу жəне бұранда кесу жұмыстарын орындау.
7. Жөнделетін жабдықты құрастыру мен монтаждауды жеңілдету үшін қарапайым қосалқы құралдарды дайындау.
3-разряд үшін (2-разрядты машықтарына қосымша):
1. Жоғары білікті слесарьдың басшылығымен қарапайым жəне орташа күрделі технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғыларға жөндеу жəне қызмет көрсету.
2. Жөндеу жұмыстарына технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғыларды дайындауды жүзеге асыру.
3. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғыларды жаңғырту жəне техникалық қайта жарақтандыру бағдарламасына техникалық қызмет көрсету, жоспарлы-алдын ала жөндеу кестесін орындау.
4. Жұмыс мысалдары:
- төмен қысымды арматура - алу, жөндеу, орнату;
- май сорғылары, майлағыштар-бөлшектеу, жөндеу;
- поршенді, плунжерлі, орталықтан тепкіш жəне тісті сорғылар - бөлшектеу, жөндеу.

Білімдер:
2-разряд үшін:
1. Жөнделетін жабдықтың жекелеген аппараттары мен тораптарының құрылысы, мақсаты жəне жұмыс істеу принципі.
2. Қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс шарттары.
3. Слесарлық жұмыстардың негізгі əдістері.
4. Жалпы дəнекерлеу жəне дəнекерлеу тəртібі.
5. Шағын диаметрлі құбырларды сынау тəртібі.
6. Қондырулар мен шектік ауытқулар, квалитеттер, дəлдік жəне өңдеу тазалығы кластары туралы негізгі түсініктері.
7. Құрылғылар мен құралдарды қолданудың мақсаты мен тəртібі.
8. Құбырларды белгілеу əдістері, сызу элементтері.
9. Майларды, жуу құрамдарын жəне майларды қолдану тəртібі.
10. Ішкі еңбек тəртібі, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария тəртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.
3-разряд үшін (2-разрядты білімдерге қосымша):
1. Жөнделетін технологиялық жабдықтың жəне техникалық құрылғылар мен тораптардың құрылысы, арналуы жəне жұмыс істеу принципі.
2. Құбырларға, профильді болатқа, бекіту материалдарына арналған техникалық шарттар, дəнекерленетін металдардың қасиеттері.
3. Құрал-саймандар мен құрылғылардың арналуы жəне қолдану ережелері.
4. Құбыржолдарын төсеу тəртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Жөндеу жұмыстарының сапасы мен қауіпсіздігін бақылауды жүзеге асыру

Машықтар:
2-разряд үшін:
1. Қауіпсіздік стандарттары мен нормаларын сақтай отырып, слесарлық операциялардың орындалуын бақылауды жүзеге асыру.
2. Техникалық талаптарға сəйкес жабдықты бөлшектеу, құрастыру жəне орнатудың дұрыстығын бақылау.
3. Базалық сынақтарды орындауды қоса алғанда, жөндеу мен баптауды орындағаннан кейін жабдықтың жарамдылығы мен функционалдығын тексеру.
4. Жабдықты жөндеу жəне қызмет көрсету кезінде орындалған жұмыстардың нұсқаулықтар мен қауіпсіздік нормаларына сəйкестігін қамтамасыз ету.
3-разряд үшін (2-разряд дағдыларына қосымша):
1. Бөлшектеуден бастап пайдалануға беруге дейін жөндеу жүргізу кезінде технологиялық процестің сақталуын бақылау.
2. Бөлшектерді өңдеу жəне тораптарды құрастыру дəлдігін тексеруді қоса алғанда, орындалған слесарлық жұмыстардың сапасын көзбен шолып бақылауды жүзеге асыру.
3. Ықтимал ақауларды анықтау мақсатында жөнделген жабдыққа алғашқы сынақтар жүргізу.
4. Жөндеу жұмыстарын жүргізу кезінде еңбекті қорғау жəне қауіпсіздік техникасы талаптарының сақталуын бақылауды қамтамасыз ету.

Білімдер:
2-разряд үшін:
1. Слесарлық жұмыстарды орындау, Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету кезінде қолданылатын стандарттар мен техникалық талаптар.
2. Орындалатын слесарлық жұмыстардың сапасын бақылау принциптері мен əдістері, оның ішінде бөлшектерді өңдеу мен тораптарды құрастыру дəлдігі мен сапасын тексеру.
3. Жабдықтарды жөндеу, қызмет көрсету жəне жөндеу кезінде еңбекті қорғау жəне қауіпсіздік талаптары.
4. Жөндеу жұмыстарын орындау барысында ақауларды, технологиялық процестің бұзылуын жəне сəйкессіздіктерді болдырмау жəне анықтау тəсілдері.
3-разряд үшін (2-разряд дағдыларына қосымша):
1. Жабдықты жөндеу жəне баптау барысында технологиялық процестердің орындалуын бақылау əдістері.
2. Жабдықты жөндеу жəне пайдалану кезінде, сондай-ақт ехникалық қызмет көрсету кезінде қауіпсіздікті реттейтін стандарттар мен нормативтік құжаттар.
3. Барлық жұмыстарды орындағаннан кейін жабдықтың жарамдылығын тексеруді қоса алғанда, барлық кезеңдерде жөндеу сапасын бақылау принциптері мен əдістері.
4. Ақауларды немесе ақауларды анықтау мақсатында жөнделген жабдыққа алғашқы сынақтар жүргізудің талаптары мен əдістері.
5. Жөндеу процесінде ақаулардың себептерін талдау жəне оларды жоюды бақылау əдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық жабдықтарға
техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Техникалық қызмет көрсету
бойынша жұмыстарды жүргізу

Машықтар:
2- разряд үшін:
1. Жабдықты қарапайым тазалау жəне майлау жұмыстарын орындау.
2. Бөлшектердің сыртқы түрі мен бекітілуін тексеру.
3. Қол құралдары мен қосалқы құрылғыларды пайдалану.
3-разряд үшін:
1. Жоғары біліктілігі бар слесарьдың қатысуымен машиналардың, аппараттардың, құбыржолдардың, арматуралардың қарапайым жəне орташа күрделі тораптары мен механизмдерін бөлшектеу, жөндеу, құрастыру жəне сынақтан өткізу.
2. Бөлшектерді 12–14 квалитет (5–7 дəлдік класы), сондай-ақ 11– 12 квалитет (4–5 дəлдік класы) бойынша слесарлық өңдеуден өткізу.
3. Аппараттарды, сорғыларды, компрессорларды бөлшектеу жəне түтікшелермен қосу жұмыстарын орындау
4. Технологиялық жабдықты сынақтан өткізу.
5. Жұмыс мысалдары:
- машиналар мен аппараттар люктерінің қақпақтары-алу жəне орнату;
- қоршаулар - алу жəне орнату;
- төсемдер-дайындау;
- "құбырдағы құбыр" типті жылу алмастырғыштар-бөлшектеу;
- салқындату жəне майлау жүйесінің құбырларын тазалау;
- газды саптамалар-ревизия;
-компрессорлар-клапандарды, тығыздағыштарды, май шағылыстырғыштарды, крейцкопфты, мойынтіректерді, клапандар мен цилиндрлердің қақпақтарын бөлшектеу жəне алу;
- майлы тығыздағыштар-толтыру;
- компрессорлар мен сорғыларды салқындату жəне майлау жүйесінің құбырлары мен аппараттары-бөлшектеу;
- пеш құбырлары, табақтар жəне колонналардың пластинааралық кеңістігі, жылу алмастырғыштардың түтіктері мен құбыраралық кеңістігі, тоңазытқыштардың
конденсаторларының түтіктері - кокс пен шөгінділерден тазарту.

Білімдер:
2-разряд үшін:
1. Қызмет көрсетілетін жабдықтың арналуы мен құрылысы.
2. Техникалық қызмет көрсетудің негізгі түрлері (ТО-1, ТО-2).
3. Жабдыққа қызмет көрсету кезіндегі қауіпсіз жұмыс жүргізу ережелері.
3-разряд үшін:
1. Технологиялық жабдықтың техникалық жай-күйін бағалау үшін қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптарын білу.
2. Жабдықтың техникалық жай-күйіне тексеру жүргізу əдістері.
3. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың техникалық сипаттамалары, құрылымдық ерекшеліктері.
4. Жабдықты пайдалану тəртібі.
5. Қызмет көрсетілетін қондырғының коммуникацияларының схемалық технологиялық схемасы мен схемасы.
6. Төзімділік пен қону, біліктілік жəне кедір-бұдыр параметрлері.
7. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың типтік ақаулары мен ақаулары, мақсаты, жұмыс режимдері жəне пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Технологиялық жабдыққа қызмет көрсету бойынша профилактикалық жұмыстарды жүргізу

Машықтар:
2-разряд үшін:
1. Жабдықты іске қоспас бұрын көзбен шолу арқылы тексеру жұмыстарын жүргізу.
2. Майлаудың бар-жоғын, ақаулардың (ағып кету, қызып кету) болуын тексеру.
3. Жоспарлы жөндеуге жабдықты дайындауға қатысу.
3-разряд үшін:
1. Белгіленген кесте шеңберінде механизмдерді тексеруді, тазалауды, майлауды жəне реттеуді қоса алғанда, жабдыққа тұрақты техникалық қызмет көрсетуді жүзеге асыру.
2. Техникалық қызмет көрсету барысында ұсақ ақаулар мен ақауларды жою бойынша жұмыстарды орындау.
3. Профилактикалық бақылау əдістерін қолданыңыз, мүмкін ақаулардың белгілерін анықтаңыз жəне олар пайда болғанға дейін бұзылулардың алдын алыңыз.
4. Жұмыс жəне бақылау сақтандыру клапандарының жай-күйін бақылауды жүзеге асыру.
5. Жабдықтың техникалық параметрлерін, соның ішінде температураны, қысымды, сұйықтық деңгейін, дірілді жəне басқа көрсеткіштерді өлшеу жəне бақылау.
6. Жұмыс мысалдары:
- мойынтіректерді дайындау жəне майлау;
- сорғылар мен компрессорлардағы сүзгілерді ауыстыру;
- құбырлар мен арматурадағы тығыздағыш сақиналар мен тығыздағыштардың жай-күйін тексеру;
- агрегаттардағы май мен сұйықтық деңгейін бақылау;
- жылу алмастырғыштар мен құбыр жүйелерін шөгінділерден тазарту.

Білімдер:
2-разряд үшін:
1. Жабдықтың ақаулары мен тозуының белгілері.
2. Алдын ала тексеру жүргізу мерзімі мен тəртібі
3. Шығын материалдары мен қолданылатын құрал-саймандардың арналуы.
3-разряд үшін:
1. Жабдықтың жұмысы мен дизайнының негізгі принциптері (сорғылар, компрессорлар, жылу алмастырғыштар, құбырлар).
2. Техникалық қызмет көрсету талаптарын қоса алғанда, жабдықтар мен төлқұжаттардың техникалық сипаттамалары.
3. Жабдықтағы негізгі ақауларды диагностикалау əдістері.
4. Жабдықты диагностикалық тексерудің негіздері: қысымды, температураны, дірілді қалай тексеруге болады.
5. Профилактикалық қызмет көрсету негіздері: қарапайым тораптар мен агрегаттарды майлау, тазалау, тексеру жəне баптау.
6. Техникалық қызмет көрсету кезінде еңбекті қорғау ережелері (мысалы, электр жəне механикалық жүйелермен жұмыс).
7. Кестелер мен нормативтерге сəйкес техникалық қызмет көрсетуді орындау принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Дербестік жəне жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Командада жұмыс істей білу
Зейінді шоғырландыру жəне бақылау
Орындаушылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

ҚР СТ 3517-2020 "Мұнай өңдеу жəне мұнай-химия өнеркəсібі. Технологиялық қондырғылар мен жабдықтарға техникалық қызмет көрсетуді жəне жөндеуді жоспарлау, ұйымдастыру жəне жүргізу тəртібі"

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

5

Технологиялық жабдықты жөндеу жөніндегі шебері

3

Технологиялық жабдықты жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі слесарь

4

Технологиялық жабдықты жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі слесарь

10. Кəсіптің карточкасы "Электр жабдықтарымен қызмет көрсету жəне жөндеудегі электромонтер":

Топтың коды:

7413-2

Қызмет атауының коды:

7413-2-028

Кəсіптің атауы:

Электр жабдықтарымен қызмет көрсету жəне жөндеудегі электромонтер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (1-шығарылым) бекіту туралы" 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 33389 тіркелген).
44-Параграф. Электр жабдықтарын жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі электромонтер

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі: негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

2-разряд үшін жұмыс өтілі талап етілмейді, ал 3-разряд үшін кəсіби қызмет бойынша кемінде 6 ай жұмыс тəжірибесі болуы тиіс.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

7413-2-027 - Технологиялықжабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі электромонтер
7413-2-020 - Электр станциясының электр жабдықтарына қызмет көрсетуші электромонтер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Уақтылы техникалық қызмет көрсету арқылы электр жабдықтарының үздіксіз, қауіпсіз жəне тиімді

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Электр жабдықтарын жөндеу жəне қызмет көрсету бойынша жекелеген қарапайым жəне күрделілігі орташа жұмыстарды орындау.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Электр жабдықтарын жөндеу жəне қызмет көрсету бойынша жекелеген қарапайым жəне күрделілігі орташа жұмыстарды орындау



Дағды 1:
Электр қондырғылары мен электр жабдықты монтаждау жəне
жөндеу

Машықтар:

2-разряд
1. Электр қозғалтқыштардың статорлары мен роторларының тарату желілерінің, трансформаторлар орамаларының, кабельдердің кірмелері мен шығуларының оқшаулау кедергісін мегомметрмен тексеру жəне өлшеу.
2. Электр жабдықтарын жөндеу кезінде қарапайым слесарлық, монтаждау жəне ағаш ұсталық жұмыстарды орындау.
3. Еденнен басқарылатын қарапайым жүк көтергіш құралдар мен крандарды қолдана отырып такелаждық жұмыстарды орындау.
4. Пневмо-электр құралмен жұмыс істеу.
5. Электр жабдықтарын қосу жəне ажырату жəне қарапайым өлшеулерді орындау.
6. Тарату қораптарын, клеммниктерді, сақтандыру қалқандары мен жарықтандыру арматурасын монтаждау жəне жөндеу.
7. Кернеуі 1000В дейінгі сымдарды бөлу, біріктіру, оқшаулау жəне дəнекерлеу.
8. Бөлшектерді жартылай бөлшектей, жуа жəне сүрте отырып, электр жабдықтарын тазалау жəне сығылған ауамен үрлеу.
9. Түйіспелер мен түйіспелі беттерді тазалау.
10. Орнату сымдары мен кабельдерін төсеу.
11. Қуаты 50 кВт дейінгі күн жəне жел энергия қондырғыларына қызмет көрсету жəне жөндеу.
3-разряд 2 разрядқа қосымша:
1. Қуаты 50 кВт-тан жоғары күн жəне жел электр станцияларын
техникалық қызмет көрсетумен жəне уақытылы жөндеумен қамтамасыз ете отырып, оларды күтіп ұстау жəне жөндеу
2. Электр жүйелерін дұрыс қосу жəне .пайдалану үшін қарапайым монтаждық жəне сұлбалық схемалардың таңбалануын тексеру.
3. Диагностикалық құралдар мен аспаптарды қолдана отырып, қарапайым қосу схемалары бар электр жабдықтарының ақауларын, бұзылуларын анықтау жəне жою.
4. Трансформаторларды, ауыстырғыштарды, реостаттарды, басқару посттарын, магниттік іске қосқыштарды, контакторларды
жəне басқа да қарапайым аппаратураларды жөндеу, олардың ақаусыз жұмысын қамтамасыз ету.
5. Электр аспаптарын, электромагниттік, магнитэлектрлік жəне электродинамикалық жүйелерді бөлшектеу, жинау, реттеу жəне қызмет көрсету арқылы электр жабдықтарына жөндеу, тексеру жəне техникалық қызмет көрсету жұмыстарын жүргізу.
6. Қауіпсіздік талаптары мен жобалық құжаттамаға сəйкес кабельді трассалар мен электр сымдарын төсеу.
7. Электр жабдықтарын жаңғырту жəне тиімділігін арттыру мақсатында қайта құру жұмыстарын жүргізу.
8. Аккумуляторлық батареяларды зарядтау, электролит деңгейі мен зарядтау тогының параметрлерін бақылау.
9. Құрылғылар мен жабдықтардың сыртқы бөліктерін тот басуға қарсы жəне қызмет ету мерзімін ұзарту мақсатында бояу.
10. Техникалық сызбалар мен талаптарға сəйкес текстолит, гетинакс, фибра жəне басқа да оқшаулағыш материалдарды өңдеу.
11. Көтергіш крандар мен басқа да жүк көтергіш машиналарды пайдалана отырып, жүктерді көтеру жəне жылжыту кезінде
қауіпсіздік ережелерін сақтай отырып, такелаж жұмыстарын орындау.

Білімдер:
2-разряд
1. Электротехника негіздері.
2. Орындалатын жұмыс көлемінде тұрақты жəне ауыспалы тоқ туралы мəліметтер.
3. Электр техникалық материалдардың негізгі түрлері, олардың қасиеттері мен мақсаты.
4. Жұмысшы қолданылатын жəне бақылау-өлшеу аспаптарының атауы, мақсаты жəне пайдалану ережесі жəне өндіріс пен жұмыс орнын ұйымдастыру туралы негізгі мəліметтер.
5. Қарапайым жəне күрделілігі орташа бақылау-өлшеу аспаптары мен айлабұйымдардың құрылысы жəне мақсаты.
6. Электр желілерінде ақаулықты табу жəне жою тəсілдері.
7. Жоғары кернеулі сымдарды ауыстыру, біріктіру жəне дəнекерлеу тəсілдері мен əдістері.
8. Электр қозғалтқыштардың, генераторлардың, трансформаторлардың, коммутациялық жəне іске қосуды реттейтін аппаратуралар, аккумуляторлар мен электр
аспаптарының құрылымы мен жұмыс істеу қағидаты.
9. Орындалатын жұмыс көлемінде электр жабдығын монтаждау жəне жөндеу ережесі мен тəсілдері.
10. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптары жөніндегі ішкі еңбек тəртіптемесінің тəртібі.
3-разряд үшін 2-ші разрядқа қосымша :
1. Электртехниканың негіздері.
2. Орындайтын жұмыс көлемінде тұрақты жəне айнымалы ток туралы мəліметтер.
3. Электртехникалық материалдардың негізгі түрлері, олардың қасиеттері мен қолданылуы.
4. Қолданылатын жұмыс жəне бақылау-өлшеу аспаптарының атауы, мақсаты жəне пайдалану ережелері, сондай-ақ өндіріс пен жұмыс орнын ұйымдастыру бойынша негізгі мəліметтер.
5. Қарапайым жəне орташа күрделі бақылау-өлшеу аспаптары мен құрал-саймандарының құрылысы жəне мақсаты.
6. Электр желілеріндегі ақауларды анықтау жəне жою тəсілдері.
7. Жоғары кернеулі сымдарды ауыстыру, біріктіру жəне дəнекерлеу əдістері мен тəсілдері.
8. Ішкі еңбек тəртібі, еңбекті қорғау жəне қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария жəне өрт қауіпсіздігі талаптарының тəртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Электр жабдығының жай-күйін диагностикалау жəне бақылау

Машықтар:
2-разряд үшін:
1. Бақылау-өлшеу аспаптарының көмегімен электр тізбектері мен қосылыстарының жарамдылығын тексеру.
2. Сыртқы зақымданулар мен ақаулық белгілерін анықтау үшін электр жабдығын көзбен шолып қарауды жүзеге асыру.
3. Жабдықтың электр параметрлерін диагностикалау үшін тестерлерді, мегомметрлерді жəне мультиметрлерді пайдалану.
4. Диагностикалық жабдықты пайдалана отырып сымдар мен кабельдердің зақымданған жерлерін анықтау.
5. Іске қосуды реттейтін аппаратураны, автоматты ажыратқыштар мен сақтандырғыштарды қоса алғанда, коммутациялық аппаратураның жұмысын бақылау.
6. Аспаптардың көрсеткіштерін талдау жəне нормативтік параметрлерден ауытқуларды анықтау.
7. Өлшеу аппаратурасын қосуды қоса алғанда, жабдықты диагностикалық сынақтарға дайындау.
8. Электр қондырғыларын жерге тұйықтаудың жай-күйін профилактикалық тексеруді орындау.
9. Электр қосылыстарының схемалар мен жобалық құжаттамаға сəйкестігін тексеру.
10. Есептер жасау жəне диагностика нəтижелерін техникалық құжаттамада белгілеу.
3-разряд 2-ші разрядқа қосымша:
1. Жоғары білікті электрмонтердің басшылығымен қарапайым электр жабдықтарын бөлшектеу жəне жөндеу.
2. Қарапайым қосу сұлбалары бар аппаратура мен аспаптардың жұмысын реттеу жəне тексеру.
3. Қарапайым жарықтандыру жəне коммутациялық аппаратураны жөндеу.
4. Қарапайым қосу сұлбалары бар күштік жəне жарықтандыру электрқондырғыларын күтіп-ұстау.
5. Қауіпсіздік сақтандырғыштарын, автоматты ажыратқыштарды жəне кабельдерді ауыстыру.
6. 1 кВ-қа дейінгі кернеулі кабельдерге арналған муфталар мен кіріс құрылғыларын монтаждау жəне бөлшектеу.
7. Электр жабдықтарындағы қарапайым ақауларды анықтау жəне жою.
8. Қарапайым жағдайларда кабельдер мен сымдарды төсеу.
9. Жабдықты техникалық қызмет көрсету мен жөндеуге дайындау.
10. Қол электр құралдары мен тасымалды жарықтандыру құрылғыларының жарамдылығын тексеру.
11. Электр жабдықтарына қарап тексеру жүргізу жəне анықталған ауытқуларды тіркеу.

Білімдер:
2-разряд үшін:
1. Электр жабдықтарын диагностикалаудың негізгі əдістері.
2. Электр тізбектері мен аппараттарының зақымдануы мен ақауларының түрлері.
3. Бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы жəне жұмыс істеу қағидаттары.
4. Электр тізбектері мен жабдықтар параметрлерінің нормативтік мəндері.
5. Диагностикалық жабдықты қосу жəне пайдалану қағидалары.
6. Электр схемаларымен жəне жобалық құжаттамамен жұмыс істеу негіздері.
7. Электр параметрлерінің дəлдігі мен өлшеу əдістеріне қойылатын талаптар.
8. Жерге тұйықтау құрылғыларының жай-күйін тексеру ережесі.
9. Диагностика нəтижелері бойынша есептік құжаттаманы жасау тəртібі.
3-разряд (2-разрядқа қосымша):
1. Қарапайым электр жабдықтарының құрылымы мен мақсатының негіздері.
2. Қарапайым қосылу сұлбалары бар электр қондырғыларының жұмыс принциптері.
3. 1 кВ-қа дейінгі кернеудегі өткізгіштер мен кабельдерді ауыстыру және қосу әдістері.
4. Негізгі электр техникалық материалдардың құрамы мен қасиеттері.
5. Балқымалы сақтандырғыштарды, автоматты ажыратқыштарды және жарықтандыру құрылғыларын пайдалану және жөндеу қағидалары.
6. Электр жабдықтарын тексеруге арналған қарапайым қол құралдары мен аспаптарының құрылымы және мақсаты.
7. Жөндеу жұмыстарын жүргізу және электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасының негіздері.
8. Жөндеу жұмыстарын жүргізуге қойылатын нормативтік құжаттаманың талаптары.
9. Электр жабдықтарын монтаждау және кабельдерді төсеудің жалпы қағидалары.
10. Электр жабдықтарын жөндеуге арналған жұмыс орнын дайындау тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Тəртіптілік
Қарым-қатынас
Зейін
Ұйымдастыру қабілеті
Белсенділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

"Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидаларын бекіту туралы", Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 19 наурыздағы № 222 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10889 тіркелген)

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

6

Қызмет (жөндеу) бастығы

5

Технологиялық жабдықты жөндеу жөніндегі шебері

4

Электр жабдықтарын жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі электрмонтер

3

Электр жабдықтарын жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі электрмонтер

11. Кəсіптің карточкасы "Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі слесарь*":

Топтың коды:

7126-9

Қызмет атауының коды:

7126-9-018

Кəсіптің атауы:

Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі слесарь*

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

34-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кəсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 24 желтоқсандағы № 533 Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде тіркелген № 21909).
54–56 Параграфтар. Технологиялық қондырғыларды жөндеу жөніндегі слесарь.

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Жөндеуші-слесарь

Біліктілік:
-

Білім деңгейі: негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Жөндеуші-слесарь

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Мұнай мен газды қайта өңдеу технологиясы

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

4-разряд мамандығы бойынша кемінде 1 жыл, 5-разряд кемінде 1,5 жыл жұмыс тәжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

7239-2-057 - Технологиялық қондырғыларды жөндеуші слесарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Технологиялық жабдықтың жұмыс қабілеттілігін қолдау, қалпына келтіру жəне жұмыс істеу сенімділігін қамтамасыз ету

Описание трудовых функций

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жабдықты жөндеуге дайындау, жабдықты жөндеуден шығару, пайдалануға беру.
2. Технологиялық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу жұмыстарын жүргізу.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1: Жабдықты жөндеуге дайындау, жабдықты жөндеуден шығару, пайдалануға беру

Дағды 1:
Жабдықтарды жөндеуге
дайындау бойынша жұмыстарды жүргізу


Машықтар:
қайта жарақтандыру бағдарламасына техникалық қызмет көрсету, жоспарлы-алдын ала жөндеу кестесін орындау.
4. Жөндеуге ақаулы ведомостарды жасауға қатысу.
5. Жөндеуден кейін жабдықты техникалық куəландыруды жүргізу.
6. Жұмыс мысалдары:
- аппараттар - корпусты жөндеу (термоөңдеуді қажет етпейтін), пластиналарды көпіршікке тексеру;
- бекіткіш, сақтандырғыш жəне реттеуші арматура-бөлшектеу, жөндеу, ысқылау, құрастыру жəне реттеу;
- үрлегіштер, газ үрлегіштер жəне үрлегіштер-жөндеу, сынау;
- газ моторлы компрессорлар-жөндеу;
- шарлы диірмендер, роликті диірмендер, ұсатқыштар, экрандар, түтін сорғыштар, грануляторлар-күрделі жөндеу, сынау, тапсыру;
- жұмыс дөңгелектерінің саны төрттен асатын орталықтан тепкіш, екі корпусты жəне көп сатылы сорғылар-жөндеу, құрастыру,
пайдалануға беру;
- реакторлар-жөндеу;
- гидротазарту, каталитикалық риформинг, гидрокрекинг жəне 200
- ден астам атмосфераның өзге де қондырғыларының жылу алмастырғыштары (шикізат) - жөндеу;
- центрифугалар-жөндеу.

Білімдер:
4-разряд үшін (3-разрядтағы білімдерге қосымша):
1. Жөнделетін технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың, тораптардың құрылымы, арналуы жəне жұмыс істеу принципі.
2. Құбырларға, профильді болаттарға, бекіткіш материалдарға қойылатын техникалық талаптар, дəнекерленетін металдардың қасиеттері.
3. Слесарлық жұмыстардың негізгі тəсілдері.
4. Дəнекерлеу жəне пісіру жұмыстарының жалпы ережелері.
5. Аспаптар мен құралдарды қолдану мақсаты жəне қолдану ережелері.
6. Құбыржолдарын төсеу тəртібі.
5-разряд үшін:
1. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың құрылысы, мақсаты жəне жұмыс принципі, сондай-ақ жөндеу, құрастыру, монтаждау реттілігі.
2. Құбырларға, Профильді болатқа, бекіту материалдарына, дəнекерленетін металдардың қасиеттеріне техникалық шарттар.
3. Слесарлық жұмыстардың негізгі əдістері.
4. Дəнекерлеу мен дəнекерлеудің жалпы ережелері.
5. Құрылғылар мен құралдарды қолданудың мақсаты мен ережелері.
6. Құбырларды төсеу тəртібі.
7. Жөндеуде қолданылатын материалдардың барлық түрлері
8. Жоғары қысыммен жұмыс істейтін жабдықтар мен жабдықтарды жөндеу əдістері
9. Қауіпті өндірістік объектілердегі қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік, газ жəне өрт қауіпсіздігі, өнеркəсіптік санитария талаптарын білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Іске қосу-баптау жұмыстарын жүргізу жəне жабдықты пайдалануға беру

Машықтар:
4-разряд үшін (3-разрядтағы машықтарға қосымша):
1. Күрделі технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғыларды жөндеу жұмыстарының сапасын бақылауды үйлестіру.
2. Техникалық қызмет көрсету кезеңдерінің сақталуын, оның ішінде жөндеу жəне техникалық қызмет көрсету кестелерінің орындалуын бақылау.
3. Жөндеуден кейін жабдықтың жұмысқа қабілеттілігін растау үшін соңғы сынақтарға қатысу.
4. Күрделі механизмдер мен құрылғыларды құрастырудың дəлдігі мен сапасын бақылау.
5. Жөндеу барысында жəне оны аяқтағаннан кейін ақаулардың себептерін талдау жəне оларды жоюды бақылау.
5-разряд үшін:
1. Барлық жүйелер мен тораптардың техникалық шарттарға сəйкестігін тексеруді қоса алғанда, жабдықты жөндеуден кейін пайдалануға беруге дайындау.
2. Ақауларды анықтау жəне оның жұмыс қабілеттілігін тексеру мақсатында технологиялық жабдықты іске қосу сынақтарын жүргізу.
3. Қауіпсіздік ережелерін сақтай отырып, жабдықты регламенттер мен технологиялық талаптарға сəйкес пайдалануға беруді жүзеге асыру.
4. Іске қосу сынақтары мен Кіріспе жұмыстарының нəтижелері бойынша есептер жасау жəне ресімдеу.
5. Персоналды Жөнделген жабдықты пайдалану ережелеріне үйрету.
6. Жұмыс мысалдары:
- күрделі жөндеуден кейін сорғыларды, компрессорларды жəне басқа да технологиялық жабдықтарды пайдалануға беру;
- кəдеге жарату қазандықтарын, газ-моторлы компрессорларды жəне турбокомпрессорларды тексеру жəне пайдалануға беру;
- жөндеуден кейін жылу алмастырғыштар мен центрифугаларды пайдалануға беру.

Білімдер:
4-разряд үшін (3-разрядтағы білімдерге қосымша):
1. Күрделі технологиялық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу кезінде барлық кезеңдер мен нормалардың сақталуын бақылау қағидалары мен əдістері.
2. Жөндеуден өткен жабдықты соңғы сынақтан өткізуге қойылатын талаптар мен рəсімдер, оның ішінде ақауларды анықтау жəне жою əдістері.
3. Еңбек қауіпсіздігі жəне өнеркəсіптік қауіпсіздік бойынша нормативтік құжаттар, сонымен қатар жөндеу жұмыстары
барысында олардың сақталуын бақылау тəртібі.
4. Күрделі механизмдер мен техникалық құрылғыларды құрастыру дəлдігі мен сапасын тексеру əдістемесі.
5. Жөндеу жəне реттеу жұмыстарынан кейін жабдықтың жұмысын бағалау жəне талдау қағидалары мен əдістері.
5-разряд үшін:
1. Технологиялық жабдықта іске қосу-баптау жұмыстарын жүргізу технологиясы мен əдістері.
2. Техникалық сипаттамалары мен пайдалану шарттарын ескере отырып, жөндеуден кейін жабдықты пайдалануға беру тəртібі.
3. Жөндеуден кейінгі жабдықты сынаудың негізгі түрлері (гидравликалық, пневматикалық, механикалық).
4. Іске қосу жəне пайдалануға беру кезіндегі регламенттік талаптар мен қауіпсіздік нормалары.
5. Жабдыққа, басқару жүйелеріне, автоматикаға жəне бақылау құралдарына арналған стандарттар мен техникалық шарттар.
6. Пайдалануға берілгеннен кейін жабдықты пайдалану жəне техникалық қызмет көрсету жөніндегі нұсқаулық.
7. Іске қосу-баптау жұмыстары процесінде жабдықты диагностикалауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарымен жұмыс істеу негіздері.
8. Жөнделетін жабдыққа қосылған автоматты басқару жүйелерінің, қондырғылар мен механизмдердің жұмыс принциптері.
9. Жабдықты іске қосу жəне тексеру нəтижелері бойынша есепті құжаттаманы жасау негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2: Технологиялық жабдықтарға
техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыстарды жүргізу

Машықтар:

4-разряд үшін (3-разрядтағы машықтарға қосымша):
1. Жоғары білікті слесарьдың жетекшілігімен жүк көтеру механизмдерін қолдана отырып, күрделі қондырғыларды,
машиналарды, аппараттарды, құбыржолдарды, арматураларды бөлшектеу, жөндеу, құрастыру жұмыстарын жүзеге асыру.
2. Детальдарды 7–10 квалитеттер (2–3 дəлдік кластары) бойынша слесарлық өңдеуді орындау.
3. Сыйымдылық жабдықтарының жұмыс жəне бақылау қауіпсіздік клапандарын сынақтан өткізу жəне реттеу жұмыстарын жүргізу.
4. Өндіруші зауыттың төлқұжаттық деректерін, өнеркəсіптік қауіпсіздік жəне еңбек қауіпсіздігі талаптарын ескере отырып, технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардыңжұмыс параметрлеріне талдау жасау.
5. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың техникалық жай-күйін сыртқы жəне ішкі тексеру арқылы диагностикалау
6. Технологиялық жабдықтарды сынақтан өткізу.
7. Мысал жұмыстар:
- ауа салқындатқыш аппараттары – редукторды бөлшектеу; 2)жылуалмасу аппараттары – құрастыру;
- орталықтан тепкіш, екі корпусты жəне төрт дөңгелектен көп сатылы сорғылар – бөлшектеу;
- құбырлы пештер – құбырларды, егіз құбырларды ауыстыру;
- реакторлар – фонарьды ауыстыру, қақпақтарды шешу, зоналық термопараның қалтасын орнату жəне шешу, тығыздау торабы мен муфталық қосылыстарды құрастыру;
- редукторлар – жөндеу, құрастыру, реттеу.
5-разряд үшін:
1. Механизмдерді сынай отырып, күрделі қондырғыларды, машиналарды, аппараттарды, құбырларды, арматураларды бөлшектеуді, жөндеуді, құрастыруды жүзеге асыру.
2. 6-7 квалитет (1-2 дəлдік сыныбы) бойынша бөлшектерді слесарлық өңдеуді жүзеге асыру.
3. Дайындаушы зауыттың паспорттық деректерін, өнеркəсіптік қауіпсіздік жəне еңбекті қорғау ережелерінің талаптарын ескере отырып, технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың жұмыс параметрлерін талдау.
4. Сыртқы жəне ішкі тексеру жүргізу арқылы технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың техникалық жағдайын диагностикалау.
5. Тығыз жəне тығыз қону жағдайында тораптар мен жабдықтарды бөлшектеу, жөндеу жəне құрастыру.
6. Жұмыс мысалдары:
- желдету құбырлары-құрастыру;
- компрессорлар, сорғылар-мойынтіректердің жəне машиналардың өзге де бөлшектерінің астарларын шабрлау, сақтандырғыш жəне кері клапандарды жөндеу;
- поршенді компрессорлар-реттеу жəне пайдалануға беру;
- конденсаторлар-тоңазытқыштар-секцияларды алу жəне орнату;
- құбырлы пештер-бақылау, құбырларды қабылдамау.

Білімдер:

4-разряд үшін (3-разрядтағы білімдерге қосымша):
1. Күрделі жабдықтарды диагностикалау əдістері (мысалы, вибрациялық диагностика немесе термографиялық əдістерді қолдану).
2. Жөндеу құжаттамасымен жəне ақау ведомостарымен жұмыс істеудің негіздері.
3. Күрделі қондырғылар мен агрегаттарға профилактика жəне жөндеу жүргізу əдістері.
4. Техникалық қызмет көрсетуді жоспарлаудың негіздері жəне оның орындалуын бақылау.
5. Жабдықтың жұмыс істеу процесінде оның жай-күйін бақылау жəне бағалау қағидаттары.
6. Күрделі жəне жүктемесі жоғары жүйелерге қызмет көрсету жəне жөндеу кезінде қауіпсіздік ережелері.
5-разряд үшін:
1. Технологиялық жабдықтың техникалық жай-күйін бағалау үшін қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптары.
2. Жабдықтың техникалық жай-күйіне тексеру жүргізу əдістері.
3. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың техникалық сипаттамалары, құрылымдық ерекшеліктері.
4. Жабдықты пайдалану тəртібі.
5. Қызмет көрсетілетін қондырғының коммуникацияларының схемалық технологиялық схемасы мен схемасы.
6. Төзімділік пен қону, біліктілік жəне кедір-бұдыр параметрлері.
7. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың типтік ақаулары мен ақаулары, мақсаты, жұмыс режимдері жəне пайдалану ережелері.
8. Машиналарды статикалық жəне динамикалық теңгерімдеу.


Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді жүргізу

Машықтар:

4-разряд үшін (3-разрядтағы машықтарға қосымша):
1. Арнайы құралдар мен аспаптарды пайдалана отырып, күрделі технологиялық жабдықтарға профилактикалық қызмет көрсету жұмыстарын жүзеге асыру.
2. Жүргізілген техникалық қызмет көрсетудің тиімділігін бағалау жəне оның жабдық өнімділігіне əсерін талдау.
3. Техникалық қызмет көрсету сапасын арттыру жəне жабдықтың қызмет ету мерзімін ұзарту мақсатында жаңа əдістер мен
технологияларды енгізу.
4. Техникалық қызмет көрсету кестелері мен рəсімдерін жетілдіруге қатысты ұсынымдар əзірлеу жəне ұсыну.
5. Техникалық қызмет көрсету жұмыстарының орындалуы бойынша құжаттама жүргізу, сынақ жəне тексеру нəтижелерін тіркеу.
6. Мысал жұмыстар:
- компрессорлар мен сорғылардағы май сүзгілерін ауыстыру жəне майлау жүйесін тексеру;
- күрделі технологиялық жабдықтардың басқару жəне автоматика жүйелеріне техникалық қызмет көрсету;
- құбыржол жүйелерінің жай-күйін тексеру жəне тығыздағыштарды ауыстыру;
- сорғылар мен клапандардағы тығыздағыштарды қалпына келтіру;
- технологиялық жабдықтағы бақылау-өлшеу аспаптары мен датчиктерін тексеру жəне реттеу.
5-разряд үшін:
1. Күрделі технологиялық қондырғыларды, машиналарды, аппараттарды, құбырлар мен арматураларды бөлшектеуді, жөндеуді жəне құрастыруды кейіннен сынаумен жүргізу.
2. Жоғары дəлдік талаптарын сақтай отырып, бөлшектерді слесарлық өңдеуді жүзеге асыру (6-7 біліктілік, 1-2 дəлдік сыныбы).
3. Дайындаушы зауыттың паспорттық деректері негізінде технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың жұмыс параметрлерін талдау.
4. Жабдықтың техникалық жағдайын сыртқы жəне ішкі тексеру арқылы диагностикалау.
5. Тығыз қону жəне кернеулі қосылыстар жағдайында тораптар мен агрегаттарды бөлшектеуді, жөндеуді жəне жинауды жүргізу.
6. Жөндеу немесе бөлшектерді ауыстырғаннан кейін механизмнің жəне оның құрамдас бөлігінің жұмыс сапасын бақылау.
7. Жұмыс мысалдары:
- желдету құбырларын құрастыру;
- компрессорлар мен сорғылардың бөлшектерін өңдеу жəне реттеу;
- қауіпсіздік клапандарын жөндеу жəне реттеу;
- бөлімдерді конденсатор-тоңазытқыштарға шығару жəне орнату;
- құбырлы пештердегі құбырларды бақылау жəне қабылдамау.

Білімдер:

4-разряд үшін (3-разрядқа қосымша):
1. Күрделі жабдықты диагностикалау әдістері (мысалы, вибродиагностика немесе термография әдістерін қолдану);
2. Жөндеу құжаттамасымен және ақау ведомостарымен жұмыс істеудің негіздері;
3. Күрделі қондырғылар мен агрегаттарды алдын ала жөндеу және техникалық қызмет көрсету әдістері;
4. Техникалық қызмет көрсетуді жоспарлаудың негіздері және оның орындалуын бақылау;
5.Жабдықтың жұмыс істеу барысындағы жағдайын бақылау және бағалау қағидаттары;
6. Күрделі және жоғары жүктемелі жүйелерге техникалық қызмет көрсету және жөндеу кезінде қауіпсіздік ережелері.
5-разряд үшін:
1. Компрессорлар, сорғылар, арматура, пештер және құбыр өткізгіштер сияқты күрделі технологиялық жабдық пен техникалық құрылғылардың жұмыс істеу қағидаттары.
2. Ақауларды анықтау үшін жабдықты сырттай және ішкі тексеруді қоса алғанда, диагностикалау әдістері.
3. Тоқымашылық жұмыстарын орындау технологиялары: тораптар мен агрегаттарды бөлшектеу, жинау және жөндеу, сондай-ақ жоғары дәлдікпен бөлшектерді слесарлық өңдеу.
4. Жабдықтың төлқұжаттық деректері мен техникалық сипаттамалары, оның ішінде рұқсат етілген ауытқулар мен жұмыс параметрлері.
5. Жабдықты сынақтан өткізу технологиялары: гидравликалық, пневматикалық сынақтар, тығыздықты тексеру және өзге де сынау түрлері.
6. Жоғары жүктемелі, жоғары технологиялық жабдықпен жұмыс істеу кезінде техникалық талаптар мен қауіпсіздік нормалары.
7. Технологиялық жабдықта қолданылатын металл түрлері, қорытпалар, пластмассалар және басқа да материалдар қоса алғанда, материалдар және олардың қасиеттері.
8. Тығыз қондырмалар мен кернеулі қосылыстармен жұмыс істеу кезінде жабдықты слесарлық өңдеу және құрастыру әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Дербестік жəне жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Командада жұмыс істей білу
Зейінді шоғырландыру жəне бақылау
Орындаушылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

ҚР СТ 3517-2020 "Мұнай өңдеу жəне мұнай-химия өнеркəсібі. Технологиялық қондырғылар мен жабдықтарға техникалық қызмет көрсетуді жəне жөндеуді жоспарлау, ұйымдастыру жəне жүргізу тəртібі"

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

5

Технологиялық жабдықтарды жөндеу шебері

6

Инженер-механик (мұнай айдау станциясы)

4

Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету слесары

12. Кəсіптің карточкасы "Электр жабдықтарымен қызмет көрсету жəне жөндеудегі электромонтер":

Топтың коды:

7413-2

Қызмет атауының коды:

7413-2-028

Кəсіптің атауы:

Электр жабдықтарымен қызмет көрсету жəне жөндеудегі электромонтер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 33389 тіркелген).
443–444 Параграфтар. Электр жабдықтарын жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі электромонтер.

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері жəне салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Электрмен қамтамасыз ету (салалар бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі: негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

4 разряд мамандық бойынша кемінде 1 жыл, 5 разряд кемінде 1,5 жыл жұмыс тәжірибесі болуы тиіс

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

7413-2-027 - Технологиялықжабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі электромонтер.
7413-2-020 - Электр станциясының электр жабдықтарына қызмет көрсетуші электромонтер.

Қызметтің негізгі мақсаты:

Уақтылы техникалық қызмет көрсету, диагностикалау, жөндеу, сондай-ақ авариялық жағдайлардың алдын алу жəне электр жүйелерінің жұмыс істеу сенімділігін арттыру жөніндегі іс-шараларды орындау арқылы электр жабдықтарының үздіксіз, қауіпсіз жəне тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Электр жабдықтарын жөндеу жəне қызмет көрсету бойынша жекелеген қарапайым жəне күрделілігі орташа жұмыстарды орындау.
2. Электр қондырғыларын диагностикалау, сынақтан өткізу жəне баптау жұмыстарын жүргізу, оның ішінде өлшеу трансформаторларының дəлдігін тексеру, роторларды теңгеру, діріл анықтау жəне күрделі электр схемаларындағы ақауларды жою, сондай-ақ электр қондырғыларында жұмыс істеу кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Электр жабдықтарын жөндеу жəне қызмет көрсету бойынша жекелеген қарапайым жəне күрделілігі орташа жұмыстарды орындау



Дағды 1:
Күрделілігі орташа жабдықтарды жөндеу жұмыстарын орындау

Машықтар:
4-разряд (3-разрядқа қосымша ретінде):
1. Электромонтердің жоғары біліктілігімен бірлесіп кез келген мақсаттағы, барлық типтегі жəне габариттегі электр жабдықтарын бөлшектеу жəне күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізу.
2. Жөндеуден кейін электр жетектерінің аппаратурасы мен аспаптарын реттеу жəне тексеру.
3. Күшейткіштерді, жарық жəне дыбыс сигнализациясының аспаптарын, контроллерлерді, басқару пульттерін, магниттік станцияларды жөндеу.
4. Қосылу сұлбалары күрделі күштік жəне жарықтандыру электр қондырғыларын қызмет көрсету.
5. Ведомстволық электр станцияларында, трансформаторлық қосалқы станцияларда толық кернеуден ажырату арқылы жұмыс жүргізу.
6. Трансформаторларды, ажыратқыштарды, айырғыштарды жəне олардың жетектерін бөлшектеп қарау арқылы электр желілерінде операциялық ауыстырулар жасау.
7. Люминесценттік жарықтандыру сұлбаларын тексеру, монтаждау жəне жөндеу
8. Кабельді тарқату, қию, өлшеу, төсеу, енгізу құрылғыларын, жалғаушы муфталарды, 35 кВ-қа дейінгі кернеулі кабель желілерінде соңғы ұштарын орнату.
9. Кабельдердің зақымдалған орнын анықтау, жерге тұйықтау кедергісін жəне қабықшадағы потенциалдарды өлшеу.
10. Орташа күрделілік деңгейіндегі сұлбалармен жұмыс істейтін электр жабдықтарының ақауларын анықтау жəне жою.
11. Жұмсақ жəне қатты балқымалармен дəнекерлеу жұмыстарын орындау.
12. Сызбалар мен сұлбалар бойынша жұмыстар жүргізу.
13. Электр қозғалтқыштары үшін іске қосу кедергілерін таңдау.
5-разряд үшін:
1. Электр жабдықтарын, соның ішінде өлшеу трансформаторларының дəлдігін тексеруді қоса алғанда, диагностикалау жəне сынақтан өткізу жұмыстарын жүргізу.
2. Электр машиналарының роторларын теңгеру (баланстау) жұмыстарын орындау.
3. Күрделі электр сұлбаларындағы ақауларды анықтау жəне жою.
4. Электр жабдықтарын пайдалану процесінде баптау жəне жөнге келтіру жұмыстарын жүргізу.
5. Жүйелер мен жабдықтардың жұмыс дəлдігін диагностикалау жəне реттеу.

Білімдер:
4-разряд (3-разрядқа қосымша):
1. Қызмет көрсетілетін жабдықты баптауға арналған негізгі электрлік нормалар, оларды тексеру жəне өлшеу əдістері, жабдық пен қорек көздерінің жұмыс істеу принциптері.
2. Тұрақты жəне айнымалы токтағы əртүрлі типтегі электр қозғалтқыштарының, қорғау жəне өлшеу құралдарының, коммутациялық аппаратураның құрылымы.
3. Максималды токтық қорғанысқа қойылатын негізгі талаптар мен тағайындалуы туралы жалпы мəліметтер.
4. Жартылай өткізгішті жəне басқа түрдегі түзеткіштердің құрылымы мен жұмыс істеу принципі.
5. Электр жабдықтарын жəне кабельдік желілерді сынау əдістері.
6. Электр қондырғыларында қолданылатын қорғаныс құралдарын сынау ережелері.
7. Барлық типтегі электр сымдарын орындауға қойылатын техникалық талаптар.
8. Электр оқшаулағыш жəне өткізгіш материалдардың номенклатурасы, қасиеттері жəне өзара алмастырылуы.
9. Жоғары жиілікті қорғаныс түрлерінің тағайындалуы мен түрлері.
10. Пайдалануға тапсыру алдындағы реттеу-баптау жұмыстарын жүргізу əдістері.
11. Күрделі бақылау-өлшеу құралдарының құрылымы, мақсаты жəне қолдану шарттары.
12. Əмбебап жəне арнайы құрал-саймандардың конструкциялары.
5-разряд үшін:
1. Электр жабдықтарын, соның ішінде өлшеу трансформаторларын диагностикалау жəне сынау əдістері.
2. Роторларды теңгеру (баланстау) жəне дірілді диагностикалау принциптері.
3. Күрделі электр сұлбаларының құрылымы жəне оларды диагностикалау тəсілдері.
4. Электр жабдықтарын баптау жəне реттеу əдістері.
5. Электр жабдықтарындағы ақауларды жоюдың технологиялық жəне қауіпсіз тəсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Электр жабдықтарын диагностикалау, сынау жəне баптау, соның ішінде өлшеу трансформаторларын тексеру, роторларды теңгеру жəне сұлбалардағы ақауларды жою

Машықтар:

4-разряд (3-разрядқа қосымша ретінде):
1. Күрделі электр тізбектерін монтаждау, бөлшектеу жəне жөндеу жұмыстарын орындау
2. Жоғары дəлдіктегі бақылау-өлшеу құралдарын қолдана отырып, электр тізбектерінің параметрлерін тексеру.
3. Жиілік түрлендіргіштер мен электромеханикалық жетектерді қоса алғанда, күрделі электр құрылғыларының жұмысын баптау жəне реттеу.
4. Күрделі электр сұлбаларында жəне автоматтандырылған басқару жүйелерінде ақауларды анықтау жəне жою.
5. Электр тарату құрылғыларын жəне жоғары вольтты жабдықты монтаждау жəне жөндеу.
6. Электр жабдықтарын сынақтарға дайындау, соның ішінде автоматты ажыратқыштарды жүктеу сынағынан өткізу.
7. Жобалық құжаттама негізінде электр жабдықтарын қосу сұлбаларын жасау.
8. Қорғау, автоматика жəне сигнал беру жүйелерін монтаждау жəне баптау жұмыстарын жүргізу.
9. Қуаты 100 кВт-тан асатын жаңартылатын энергия көздері жүйелеріндегі электр жабдықтарын ауыстыру жəне баптау.
10. Нормативтік құжаттардың талаптарын сақтай отырып, жоғары вольтты кабельдерді төсеу жұмыстарын ұйымдастыру.
11. Электр жабдықтарын жөндеу жəне техникалық қызмет көрсету кезінде технологиялық процестердің сақталуын бақылау.
5-разряд үшін:
1. Жоғары кернеулі электр машиналарын күрделі жөндеу, жинау, орнату жəне баптау жұмыстарын орындау.
2. Қашықтан басқару құрылғыларын жəне резервті автоматты қосу жүйелерін қоса алғанда, технологиялық процестерді
автоматты басқарудың күрделі сұлбаларын қызмет көрсету жəне реттеу.
3. Электр жабдықтарын диагностикалау жəне сынақтан өткізу .
4. Роторларды теңгеру жəне күрделі электр сұлбаларындағы ақауларды жою.
5. Электр қондырғыларында жұмыс жүргізу кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету.

Білімдер:

4-разряд (3-разрядқа қосымша ретінде):
1. Күрделі электр сұлбалары мен басқару жүйелерінің жұмыс істеу принциптері.
2. Жоғары кернеулі жабдықтар мен тарату құрылғыларының құрылысы, мақсаты жəне пайдалану ережелері.
3. Электр жабдықтарының күрделі ақауларын диагностикалау əдістері.
4. Автоматтандырылған басқару жүйелерінің параметрлерін баптау мен реттеудің негіздері.
5. Жиілік түрлендіргіштерін, электромеханикалық жетектерді жəне автоматты ажыратқыштарды пайдаланудың ерекшеліктері.
6. Жоғары кернеулі жабдықтарды монтаждау, жөндеу жəне пайдалану бойынша нормативтік талаптар.
7. Қорғау, автоматика жəне сигнал беру жүйелерімен жұмыс істеу əдістері мен ережелері.
8. Жаңартылатын энергия көздері жүйелеріне арналған жабдықты баптау тəсілдері.
9. Электр сұлбаларын сызу жəне жобалық құжаттамамен жұмыс істеу ережелері.
10. Жоғары кернеулі жəне күрделі электр қондырғыларында жұмыс істеу кезінде еңбек қорғау, техника қауіпсіздігі жəне өрт қауіпсіздігі талаптары.
5-разряд үшін:
1. Жоғары кернеулі электр машиналары мен электр аппаратураларының жұмыс істеу принциптері.
2. Технологиялық процестерді автоматты басқару жəне реттеу негіздері.
3. Электр жабдықтарын диагностикалау, сынау жəне баптау əдістері.
4. Роторларды теңгеру жəне электр сұлбаларындағы ақауларды жою тəртібі.
5. Электр қондырғыларында жұмыс жүргізу кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету ережелері.
6. Ішкі еңбек тəртібі, еңбек қауіпсіздігі мен қорғау, өндірістік санитария жəне өрт қауіпсіздігі талаптары.

Еңбек функциясы 2:
Электр қондырғыларын диагностикалау, сынақтан өткізу жəне баптау жұмыстарын жүргізу, оның ішінде өлшеу
трансформаторларының дəлдігін тексеру, роторларды теңгеру, діріл анықтау жəне күрделі электр схемаларындағы ақауларды жою, сондай-ақ электр
қондырғыларында жұмыс істеу кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету

Дағды 1:
Қорғау құралдарының күрделі құрылғыларында, автоматика жəне телемеханика аспаптарындағы схемаларды баптау жəне ақауларды жою

Машықтар:

4-разряд үшін:
1. Автоматика жəне қорғау құрылғыларының электрлік жəне функциялық сызбаларын оқи білу жəне түсіну.
2. Реле қорғанысының, автоматтық жəне телемеханикалық құрылғылардың схемаларын тексеру жəне баптау жұмыстарын орындау.
3. Күрделі электрлік схемалар мен тораптардағы ақаулар мен бұзылуларды анықтау жəне жою.
4. Автоматика құрылғыларын, датчиктер мен релелерді баптау жəне реттеу.
5. Диагностика кезінде өлшеу аспаптарын қолдану (мультиметрлер, мегаомметрлер, осциллографтар жəне тағы басқа).
6. Электр кернеуі болған жағдайда (еңбек қауіпсіздігі ережелерін сақтай отырып) қауіпсіз баптау жұмыстарын жүргізу.
7. Жүргізілген баптау жəне жөндеу жұмыстары бойынша техникалық құжаттаманы жүргізу.
5-разряд үшін:
1. Электр жабдықтары мен агрегаттары ағынды желіге біріктірілген күрделі қосылу схемалары бар күштік жəне жарықтандыру құрылғыларын, сондай-ақ технологиялық процесті автоматты реттеу жүйесімен жабдықталған құрылғыларды қызмет көрсету.
2. Түрлі типтегі жəне жүйедегі, 15 кВ дейінгі кернеулі жоғары вольтты электр машиналары мен электр аппаратураларын бөлшектеу, күрделі жөндеу, жинау, орнату жəне центрлеу жұмыстарын орындау.
3. 35 кВ-тан жоғары кернеулі кабель желілерін, сонымен қатар кіріс құрылғылары мен қосу муфталарын орната отырып, монтаждау жəне жөндеу.
4. Автоматты реттеу құрылғыларын, блокировка, сигнализация, басқару құрылғыларын, диспетчерлік автоматтандырылған басқару жүйелерін, ағынды-тасымалдау технологиялық желілерін, электрондық басқару схемалары бар дəнекерлеу жабдықтарын, кернеу жəне ток бойынша кері байланысы бар электромеханикалық басқару жүйелерімен жабдықталған агрегаттар мен станоктарды монтаждау, жөндеу, баптау жəне қызмет көрсету.
5. 1000 кВт-тан жоғары қуатты сынапты түзеткіштер мен жоғары жиілікті құрылғыларды жөндеу, монтаждау, орнату жəне баптау.
6. Күрделі электр жабдықтарын, кептіргіш жəне вакуумдық пештерді, бірегей максималды ток автоматтарын жəне автоматты ленталарды жөндеу.
7. Электр машиналарының роторларын теңгеру, дірілді анықтау жəне жою.

Білімдер:

4-разряд үшін:
1. Қорғау, автоматика жəне телемеханика құралдарының мақсаты мен құрылымы.
2. Реле, контактор, датчиктер жəне басқару логикасы сызбаларының əрекет ету принциптері.
3. Электр сызбаларындағы шартты белгілер жəне оларды оқу қағидалары.
4. Электртехника жəне электроника негіздері (4-разряд көлемінде).
5. Электр қондырғыларында жұмыс істеу кезінде еңбек қорғау жəне электр қауіпсіздігі нормалары мен ережелері.
6. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты жəне оларды пайдалану ережелері.
7. Автоматика жəне қорғау құрылғыларының негізгі ақаулары мен типтік бұзылулары.
5-разряд үшін:
1. Электртехника негіздері.
2. Құрал-жабдықтарды реттеудің негізгі электрлік нормалары, оларды тексеру жəне өлшеу əдістері.
3. Құрал-жабдықтардың, қоректендіру көздерінің əрекет ету принципі.
4. Тұрақты жəне айнымалы ток электр қозғалтқыштарының əртүрлі түрлерінің, қорғаныс жəне өлшеу құралдарының, коммутациялық аппараттардың құрылымы.
5. Максималды токтан қорғауға қатысты негізгі талаптар мен оның мақсаты туралы жалпы мəліметтер.
6. Жартылай өткізгішті жəне өзге де түзеткіштердің құрылымы мен жұмыс принципі.
7. Электр жабдықтары мен кабельдік желілерді сынау əдістері.
8. Электр қондырғыларында қолданылатын қорғау құралдарын сынау ережелері.
9. Жиілік жоғары қорғаудың мақсаты мен түрлері.
10. Жөндеуден кейін іске қосу жəне реттеу аппаратурасы бар электр жабдықтарын реттеу жəне тапсыру жұмыстарының əдістері.
11. Күрделі бақылау-өлшеу құралдарының құрылымы, мақсаты жəне қолдану шарттары.
12. Əмбебап жəне арнайы құрылғылардың конструкциясы.
13. Еңбек қауіпсіздігі ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Əртүрлі қуаттылықтағы
электрқозғалтқыштарды, электр аппараттарын жəне
трансформаторларды жөндеу, реттеу жəне баптау

Машықтар:

4-разряд үшін:
1. Электрқозғалтқыштар, трансформаторлар мен электр аппаратураларындағы ақауларды анықтау.
2. Тозған бөлшектер мен тораптарды шешіп алу, ауыстыру жəне қайта жинау жұмыстарын жүргізу.
3. Іске қосу аппаратурасы мен қорғаныс құрылғыларын реттеу.
4. Орамалар, тізбектер мен жерге қосу тізбектерінің оқшауламасын, кедергісін тексеру.
5. Жабдықты орнатылған орында баптау жəне реттеу жұмыстарын орындау.
6. Қолмен істейтін жəне электр құралдарын, сондай-ақ бақылау- өлшеу аспаптарын пайдалану.
7. Электрлік жəне монтаждық сұлбаларды оқу жəне түсіну.
5-разряд үшін:
1. Электрқозғалтқыштар, электр аппаратурасы жəне қуаттылығы 100 кВт дейінгі трансформаторларды қамтитын электр жабдықтарын қызмет көрсету жəне баптау .
2. Өлшеу трансформаторларының дəлдігін тексеру, оқшауламаның жəне жерге қосу өткізгіштерінің кедергісін өлшеу.
3. Электр машиналары мен төмен жəне орта кернеулі электр аппаратураларын орнату, жөндеу жəне қызмет көрсету бойынша монтаждық жəне баптау жұмыстарын орындау.
4. Электрқозғалтқыштар мен аппараттарды бөлшектеу, жинау жəне орнату.
5. Электрқозғалтқыш роторын теңгерімдеу.
6. Автоматты реттеу аспаптары мен қондырғыларының жұмысын диагностикалау жəне реттеу.
7. Электрқозғалтқыштар мен трансформаторларды баптау жəне жұмысын тексеру.
8. Өлшеу аспаптары мен автоматтандырылған желілерге қызмет көрсету, оларды баптау жəне жұмысын тексеру.
9. Электр сұлбаларындағы ақауларды жою, механизмдердегі дірілді анықтау жəне жою жұмыстарын жүргізу.
10. Электр қондырғыларында жұмыс жүргізу кезінде еңбек қауіпсіздігі талаптарын сақтау.

Білімдер:

4-разряд үшін:
1. Электрқозғалтқыштардың, трансформаторлардың жəне негізгі электр аппаратураларының құрылымы мен жұмыс істеу принципі
2. Ақаулардың түрлері жəне оларды жою əдістері.
3. Жабдықты электр желілеріне қосу ережелері
4. Электр қауіпсіздігі мен еңбек қауіпсіздігін сақтау нормалары.
5. Электр сұлбаларындағы шартты белгілер.
6. Электртехниканың негіздері (4-разряд деңгейінде).
7. Жөнделген жабдықты сынақтан өткізу жəне тексеру талаптары.
5-разрядқа арналған:
1. Қуаты 100 кВт-қа дейінгі электр машиналарының, аппаратураларының жəне трансформаторлардың жұмыс істеу принциптері.
2. Электртехника теориясының негіздері, оның ішінде өлшеу əдістері мен өлшеу трансформаторларының дəлдігін тексеру тəсілдері.
3. Электрқозғалтқыштардың, электр аппаратураларының, трансформаторлардың құрылымы мен құрылысы, автоматты реттеу сұлбалары.
4. Электр машиналары мен жабдықтарын орнату, жөндеу жəне баптау технологиясы, сондай-ақ қолданылатын құрал-саймандар мен əдістер.
5. Роторларды теңгеру, дірілді анықтау жəне электр машиналарындағы ақауларды жою əдістері, сонымен қатар диагностика жүргізу.
6. Қорғаныс релелері мен автоматты қорғаныс құрылғыларының жұмыс істеу принциптері мен түрлері, оларды баптау жəне реттеу.
7. Электр жабдықтарын тексеру мен баптау əдістері мен технологиялары, оның ішінде жағдайын бақылау жəне диагностика.
8. Электр сұлбалары мен аппаратураны қосу сұлбалары, оларды баптау мен жөндеу принциптері.
9. Электр жабдықтарымен жұмыс істеу жəне сынақ жүргізу кезінде қауіпсіздік талаптарын сақтау.
10. Кабель желілерін пайдалану мен орнату ережелері, сондай-ақ қорғаныс жəне автоматты резерв қосу құрылғыларына қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Тәртіптілік
Зейінділік
Ұйымшылдық
Белсенділік
Коммуникабельділік (қарым-қатынасқа бейімділік)

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ҚР ТР "Машиналар мен жабдықтардың қауіпсіздігі туралы" ("Машиналар мен жабдықтардың қауіпсіздігі туралы" 2007 жылғы 21 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы)
2. ҚР ТР "Артық қысыммен жұмыс істейтін жабдықтардың қауіпсіздігі туралы" (Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2013 жылғы 2 шілдедегі № 41 шешімі.)

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

6

Қызмет (жөндеу) бастығы

6

Өндірістік қызмет көрсету базасының (ӨҚКБ) бастығы

5

Технологиялық жабдықты жөндеу шебері

4

Электр жабдықтарын жөндеу жəне техникалық қызмет көрсету электромонтері

13. Кəсіптің карточкасы "Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі слесарь*":

Топтың коды:

7126-9

Қызмет атауының коды:

7126-9-018

Кəсіптің атауы:

Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі слесарь*

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

34-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 24 желтоқсандағы № 533 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21909 тіркелген).
55–56 Параграфтар. Технологиялық қондырғыларды жөндеу жөніндегі слесарь.

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Жөндеуші-слесарь

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Мұнай мен газды қайта өңдеу технологиясы

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Жөндеуші-слесарь

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Мұнай мен газды қайта өңдеу технологиясы

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

6 разряд кемінде 2 жыл жұмыс өтілі, 7 разряд кемінде 2,5 жыл жұмыс өтілі болуы қажет

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

7239-2-057 - Технологиялық қондырғыларды жөндеуші слесарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Технологиялық жабдықтың жұмыс қабілеттілігін қолдау, қалпына келтіру жəне жұмыс істеу сенімділігін қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жабдықты жөндеуге дайындау, жабдықты жөндеуден шығару, пайдалануға беру.
2. Технологиялық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу жұмыстарын жүргізу.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Жабдықты жөндеуге дайындау, жабдықты жөндеуден шығару, пайдалануға беру



Дағды 1:
Жабдықтарды жөндеуге дайындау бойынша жұмыстарды жүргізу

Машықтар:
6-разряд (5-разрядтағы машықтарға қосымша):
1. Ерекше күрделі жəне бірегей технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғыларды механизмдерді пайдалана отырып жөндеу, бөлшектеу, құрастыру, сынау жəне реттеу жұмыстарын жүргізу.
2. Жөндеу процесінде тексеру кезінде ақауларды анықтау жəне жою.
3. Жөнделген жабдықты дəлдікке тексеруді жəне жүктеме астында сынауды бақылау.
Жұмыс үлгілері:
- ауа салқындатқыш аппараттар – редукторды құрастыру жəне орталықтандыру;
- барабанды вакуум-сүзгі – аралық мойынтірек төсемдерін ауыстыру, планшайбаны жөндеу, тарату басын реттеу, пайдалануға беру;
- грануляторлар – бөлшектерді іріктеу, жетек басын, штоборды жөндеу жəне құрастыру, негізгі жетектің электрқозғалтқышын
орталықтандыру, пышақ тірегін орталықтандыру;
- центрден тепкіш компрессорлар – лабиринтті тығыздағыштар
мен роторды жөндеу, роторды теңгеру, орталықтандыру, құрастыру;
- утилизациялық қазандықтар – күрделі жөндеу, гидравликалық сынақтар, жоғары қысымды құбырлардың (700-2500 атмосфер)
линзалық тығыздағыштарын жөндеу;
- каталитикалық риформинг жəне гидротазарту реакторлары –
стаканды, тарату құрылғыларын, аймақтық термопаралардың қалтасын жөндеу жəне құрастыру;
- каталитикалық крекинг регенераторлары – жылан тəрізді құбырларды, ақаулы учаскелерді, тарату торларын ауыстыру, ауа
жəшігін жасау;
- каталитикалық риформинг, гидротазарту, гидрокрекинг қондырғылары реакторлық блоктарының құбырлары жəне кез келген сұйықтық пен газдарға арналған жоғары қысымды құбырлар – жөндеу, құрастыру;
- турбокомпрессорлар – күрделі жөндеу жəне пайдалануға беру.
7-разряд (6-разрядтағы машықтарға қосымша):
1. Ерекше күрделі технологиялық кешендерді, біріктірілген жəне ірі тоннажды қондырғыларды реттеу жəне кешенді баптау.
2. Жабдықты пайдалану жəне жөндеу барысында қызмет көрсету жəне диагностика жүргізу, оның ішінде дірілдік диагностика.
3. Ерекше күрделі механизмдер мен жөнделген жабдықты жүктеме астында сынау жəне баптау.
4. Жабдықты пайдалану жəне жөндеу бойынша техникалық құжаттаманы жүргізу.
5. Күрделі технологиялық кешендер мен қондырғыларды іске қосуға қатысу.
6. Төмен біліктілік деңгейіндегі жұмысшыларға жетекшілік ету.

6-разрядқа (5-разрядқа қосымша):
1. Технологиялық жабдық пен техникалық құрылғылардың құрылысы, мақсаты және жұмыс істеу қағидаты, сондай-ақ оларды жөндеу, құрастыру және монтаждау тәртібі;
2. Құбырларға, профильді болатқа, бекіту материалдарына арналған техникалық шарттар, дәнекерленетін металдардың қасиеттері;
3. Слесарлық жұмыстардың негізгі тәсілдері;
4. Дәнекерлеу және қаптау жұмыстарының жалпы қағидалары;
5. Құрал-саймандар мен аспаптарды қолдану мақсаты және оларды қолдану қағидалары;
6. Құбыр өткізгіштерді төсеу тәртібі;
7. Жабдықтың жұмыс істейтін бөлшектері, тораптары мен механизмдеріне түсетін рұқсат етілген жүктемелер;
8. Жоғары қысымда жұмыс істейтін жабдықтар мен аппараттарды жөндеу әдістері;
9. Жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу қағидалары;
10. Ішкі еңбек тәртібі ережелері, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптары.
7-разрядқа (6-разрядқа қосымша):
1. Күрделі технологиялық кешендер мен қондырғыларды баптау тәсілдері.
2. Ерекше күрделі жабдықтың құрылымдық ерекшеліктері.
3. Ерекше күрделі жабдықты жөндеу, сынақтан өткізу және пайдалануға енгізу жөніндегі техникалық құжаттама.
4. Металл технологиясы.
5. Қондырмалар мен қосылыстар жүйесі.
6. Мұнай өңдеу кәсіпорындарындағы жабдықтарға жоспарлы-алдын алу жөндеу жүйелері және заманауи металлопласттар мен өзге жүйелер.
7. Ішкі еңбек тәртібі ережелері, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Технологиялық жабдықты техникалық қызмет көрсету жұмыстарын жүргізу

Машықтар:

6-разряд үшін (5-разрядтың дағдыларына қосымша):
1. Күрделі қондырғылар мен агрегаттарды бөлшектеу, жөндеу, жинау жəне олардың механизмдерін сынақтан өткізіп, баптау жұмыстарын орындау.
2. Техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу кезінде төмен біліктілік деңгейіндегі жұмысшыларға жетекшілік ету.
3. Жабдыққа диагностика жəне техникалық куəландыру жүргізу, соның ішінде сыртқы жəне ішкі тексеру, ақаулар мен ақаулықтарды анықтау.
4. Жинақтау жəне жөндеуден кейінгі күрделі механизмдерді баптау жəне реттеу.
5. Құбырлар мен реакторларды қоса алғанда, жабдықты гидравликалық жəне пневматикалық сынақтан өткізу.
6. Жөндеуден кейін жабдықтың пайдалану талаптарына сəйкестігін бақылау жəне сынақтан өткізу.
7. Жабдықты пайдалануға беру үшін актілер мен хаттамаларды қоса алғанда, техникалық құжаттаманы ресімдеу.
8. Жұмыстардың үлгілері:
- жылу беру, желдету, ауа баптау жүйелерінде, сондай-ақ сорғы станцияларында іске қосу-баптау жұмыстарын жүргізу;
- мұнай өнімдерін өңдеу жабдықтары кешендерінде, гидротазарту және каталитикалық риформинг қондырғыларында іске қосу-баптау жұмыстарын жүргізу;
- жоғары қысымды қондырғыларда (қазандықтар мен реакторларды қоса алғанда) жабдықты іске қосу және баптау.
7-разряд үшін:
1. Басқару, мониторинг және диагностика жүйелерін қоса алғанда, аса күрделі технологиялық кешендер мен қондырғыларды реттеу және баптау.
2. Іске қосу-баптау жұмыстары барысында жабдықты кешенді түрде күтіп ұстау, диагностикалау және баптау, соның ішінде оны жүктеме жағдайында сынақтан өткізу.
3. Қашықтықтан басқару және телеметрия жүйелерін қоса алғанда, автоматтандыру деңгейі жоғары жабдықтарда іске қосу-баптау жұмыстарын жүргізу.
4. Қондырғыларды жобалау және жаңғыртуға қатысуды қоса алғанда, жабдықты іске қосу және пайдалануға енгізу бойынша жұмыстарды үйлестіру.
5. Іске қосу-баптау жұмыстарының барысын басқару, технологиялық және техникалық нормалардың сақталуын бақылау.
6. Іске қосу және енгізу жұмыстары бойынша төменірек біліктіліктегі жұмысшыларды оқыту және кеңес беру.
7. Жұмыстардың үлгілері:
– гидротазарту қондырғыларын, мұнай және газды өңдеуге арналған кешендерді іске қосу және баптау;
– мониторинг жүйесі бар жоғары технологиялық жабдықтары бар мұнай-химия өндірістерін пайдалануға енгізу;
– қысым мен температураның жоғары параметрлері бар қондырғыларда жүйелерді баптау және сынақтан өткізу.

Білімдер:

6-разряд (5-разрядтағы білімдерге қосымша):
1. Іске қосу-баптау жұмыстарының барлық кезеңдерінде жабдықты кешенді баптау жəне реттеу əдістері.
2. Күрделі қондырғылар мен жүйелерге арналған техникалық сипаттамаларды қоса алғанда, іске қосу-баптау жұмыстарына қойылатын геометриялық жəне технологиялық талаптар.
3. Күрделі технологиялық кешендер мен қондырғыларға арналған іске қосу-баптау жұмыстарын жобалаудың негіздері.
4. Автоматты басқару жүйелерін, бақылау-өлшеу аспаптары мен датчиктерін диагностикалау мен баптаудың заманауи əдістері.
5. Жөндеуден кейін жабдықтың жұмысқа жарамдылығын растау үшін жүктеме астындағы сынақтарды жүргізу технологиясы.
6. Іске қосу жəне пайдалану кезеңінде жабдықтың күйін телеметрия жəне қашықтықтан бақылау жүйелері арқылы бақылау.
7. Іске қосу-баптау жұмыстары барысында жабдықтың күйін тексерудің вибрациялық диагностика сияқты заманауи жəне жоғары технологиялық əдістері.
8. Жоғары деңгейлі автоматтандырылған жабдықты сынау, баптау жəне пайдалануға енгізуге қатысты техникалық регламенттер мен стандарттар.
7-разряд (6-разрядқа қосымша):
1. Жоғары технологиялық жəне аса күрделі қондырғылар үшін іске қосу-баптау жұмыстарының күрделі технологиялық
процестері.
2. Интеграцияланған автоматтандырылған басқару жүйелері бар күрделі технологиялық кешендерді баптау жəне сынаудың
заманауи əдістері.
3. Жаңа жабдықты қолданыстағы технологиялық жүйелерге біріктіру əдістері жəне оларды автоматтандыру арқылы басқару.
4. Жабдықты іске қосу кезеңінде механизмдер мен жүйелерді жоғары дəлдікпен сынау жəне баптау технологиясы.
5. Экстремалды температура мен қысым жағдайында жұмыс істейтін қондырғылардағы жоғары жүктемелі жүйелермен жұмыс істеу қағидаттары.
6. Іске қосу-баптау жұмыстары кезінде автоматика, телеметрия жəне мониторингтің күрделі жүйелерін реттейтін стандарттар мен нормативтер.
7. Жоғары деңгейде автоматтандырылған ірі өндірістік жүйелерде іске қосу-баптау жобаларын басқару негіздері.
8. Пайдалану процесінде туындайтын техникалық ақаулар мен ауытқуларға байланысты іске қосу-баптау жұмыстары кезеңіндегі мəселелерді талдау жəне шешу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық жабдықтарға
техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыстарды жүргізу

Машықтар:

6-разряд (5-разрядқа дағдыларға қосымша):
1. Күрделі қондырғыларды, машиналарды, аппараттарды, құбырларды, арматураларды бөлшектеу, жөндеу, жинақтау жəне механизмдерді сынақтан өткізу жұмыстарын орындау.
2. Өндіруші зауыттың паспорттық деректерін, өнеркəсіптік қауіпсіздік жəне еңбек қорғау ережелерінің талаптарын ескере отырып, технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың жұмыс параметрлерін талдау.
3. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың техникалық жай-күйін сырттай жəне ішкі қарап-тексеру арқылы диагностикалау.
4. Төмен біліктілік санатындағы жұмысшыларға басшылық ету. Жұмыс мысалдары:
- газмоторлы компрессорлар – қондыру, реттеу, сынау;
- түтікшелі пештер – түтікшені (жылу алмастырғыш) гидравликалық немесе пневматикалық сынау;
- реакторлар – корпусты жөндеу, гидравликалық сынау;
- каталитикалық крекинг реакторлары – сальник гильзасын, линзалы компенсаторды жəне тік қысымды құбыр учаскесін, сепарациялық табақша стаканын, бүйірлік құбырларды жəне шығару коллекторы жинағышын ауыстыру;
- араластырғышы бар реакторлар – жоғары қысымды реакторға араластырғыш пен түбін орнату, муфталы қосылыстарды центровкалау жəне жинау, гидравликалық сынау;
- планетарлық жəне күрделі тіс профилі бар редукторлар – жинақтау;
- гидротазарту, каталитикалық риформинг, гидрокрекинг қондырғыларының шикізаттық жылу алмастырғыштары жəне 200 атмосферадан жоғары қысымды өзге де жылу алмастырғыштар – жинау, сынақ жүргізу;
- бу турбиналары – қалақтар, корпус жəне ротор арасындағы саңылауларды тексеру, диафрагма, сальник тығыздамалары, тіреу жəне тірек мойынтіректердегі саңылауларды жөндеу жəне қалпына келтіру, центровка, реттеу;
- центрифугалар – муфталарды басып орнату, біліктерді центровкалау, тығыздағыш корпусын шығарып, жинау, щуптарды бөлшектеу жəне жинау, мойынтіректерді, втулкаларды шабрлау, бөлшектерді саралау, пайдалануға тапсыру.
7-разряд (6-разрядтағы дағдыларға қосымша):
1. Аса күрделі технологиялық кешендерді, біріктірілген жəне ірі тоннажды қондырғыларды реттеу жəне кешенді баптау
жұмыстарын жүргізу.
2. Статикалық жəне динамикалық жабдықтарды пайдалану жəне жөндеу кезінде техникалық қызмет көрсету жəне диагностика жүргізу.
3. Аса күрделі механизмдерді жəне жөнделген жабдықтарды жүктеме астында сынақтан өткізу мен реттеу процесін бақылау.
4. Жабдықты пайдалану жəне жөндеу бойынша техникалық құжаттаманы жүргізу.
5. Күрделі технологиялық кешендер мен қондырғыларды іске қосуға қатысу.
6. Төменгі біліктіліктегі жұмысшыларға басшылық жасау.

Білімдер:

6-разряд (5-разрядтағы білімдерге қосымша):
1. Күрделі белгілеулер кезінде геометриялық сызбаларды құрастыру.
2. Машиналардың статикалық жəне динамикалық теңгерімі.
3. Күрделі технологиялық кешендер мен қондырғыларды баптау тəсілдері.
4. Ерекше күрделі жабдықтардың конструкциялық ерекшеліктері.
5. Ерекше күрделі жабдықтарды жөндеу, сынақтан өткізу жəне пайдалануға беру бойынша техникалық құжаттама.
6. Металл өңдеу технологиясы.
7. Құрылымдық саңылаулар мен қондырмалардың жүйесі (рұқсаттар мен отырғызулар жүйесі).
7-разряд:
1. Ерекше күрделі технологиялық кешендер мен ірі тоннажды қондырғылардың жұмыс істеу принциптері, құрылымы жəне технологиялық ерекшеліктері.
2. Статикалық жəне динамикалық жабдықтарды кешенді баптау, реттеу жəне диагностикалау əдістері.
3. Жүктеме астында сынақ жүргізу түрлері мен əдістемелері, оның ішінде жөндеуден жəне жаңғыртудан кейінгі сынақтар.
4. Пайдалану-жөндеу құжаттамасын, журналдар мен техникалық есептерді жүргізу жəне ресімдеу қағидалары.
5. Күрделі қондырғыларды іске қосу, пайдалану жəне жөндеу кезінде өнеркəсіптік қауіпсіздік стандарттары мен нормалары.
6. Өндірістік бақылаудың негіздері, сондай-ақ бағынышты персоналға нұсқаулық беру жəне басқару əдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді жүргізу

Машықтар:

6-разряд (5-разрядтағы дағдыларға қосымша):
1. Күрделі қондырғылар мен агрегаттарды бөлшектеуді, жөндеуді және тетіктерін сынақтан өткізіп, реттей отырып жинауды жүзеге асыру.
2. Техникалық қызмет көрсету және жөндеу жұмыстарын орындау кезінде төменірек біліктіліктегі жұмысшылардың жұмысын басқару.
3. Жабдықты диагностикалауды және техникалық байқаудан өткізуді жүргізу, соның ішінде ішкі және сыртқы тексеру, ақаулар мен істен шығуларды анықтау.
4. Күрделі тетіктерді жинау кезінде және жөндеуден кейін оларды реттеу және баптау жұмыстарын жүзеге асыру.
5. Құбыр желілері мен реакторларды қоса алғанда, жабдыққа гидравликалық және пневматикалық сынақтар жүргізу.
6. Жөндеуден кейін жабдықтың пайдалану талаптарына сәйкестігін бақылау және сынақтан өткізу.
7. Орындалатын жұмыстар:
- газмоторлы компрессорларды сынақтан өткізу және реттеу;
- каталитикалық крекинг реакторларында сальник гильзасын ауыстыру және тексеру;
- гидротазарту қондырғыларына арналған жылуалмастырғыштарды гидравликалық сынақтан өткізу және жинау;
- бу турбиналарын тексеру, саңылауларды өлшеу және тығыздағыштарды реттеу.
7-разряд (6-разрядтағы дағдыларға қосымша):
1. Күрделі басқару және автоматика жүйелері бар аса күрделі технологиялық кешендер мен ірі тоннажды қондырғыларды реттеу және кешенді баптау.
2. Жұмыс барысында және жөндеу кезінде статикалық және динамикалық жабдыққа техникалық қызмет көрсету және диагностика жүргізу.
3. Жөндеуден өткен жабдық пен тетіктерге барлық техникалық сипаттамаларын ескере отырып, жүктеме астында сынақ жүргізуді бақылау.
4. Жабдықты пайдалану және жөндеу бойынша техникалық құжаттаманы жүргізу, атқарылған жұмыстар мен сынақтар туралы мәліметтермен толықтыру.
5. Күрделі технологиялық кешендер мен қондырғыларды іске қосу және пайдалануға беру процесіне қатысу.
6. Жабдыққа техникалық қызмет көрсету және жөндеу жұмыстарының барлық кезеңдерінде ұжымды басқару.
7. Орындалатын жұмыстар:
- автоматтандырылған басқару жүйелері бар біріктірілген және ірі тоннажды қондырғыларды баптау және реттеу;
- каталитикалық риформинг қондырғыларында жұмыс барысында статикалық және динамикалық жабдықты диагностикалау;
- турбокомпрессорлар мен жоғары қысымды турбиналар сияқты күрделі агрегаттарды іске қосу;
- күрделі тетіктерге жүргізілген сынақтар мен жөндеу жұмыстары бойынша есептік құжаттаманы жасау және жүргізу.

Білімдер:

6-разряд үшін (5-разрядтағы білімдерге қосымша):
1. Жабдықтың күрделі диагностикасы мен техникалық куəландыруының əдістері мен технологиялары, соның ішінде бірегей жəне аса күрделі қондырғылармен жұмыс істеу.
2. Күрделі жабдыққа техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу бойынша нормативтік құжаттар, соның ішінде ҚР СТ, СНиП жəне салалық стандарттар.
3. Жөндеу жұмыстарынан кейін күрделі механизмдер мен қондырғыларды реттеу жəне баптау принциптері.
4. Реакторлар, жылуалмастырғыштар, турбиналар, редукторлар сияқты күрделі қондырғылардың құрылысы мен жұмыс істеу принципі, оларды бөлшектеу мен жинақтау кезінде ерекше дағдыларды талап етеді.
5. Аса күрделі жабдыққа заманауи диагностика жəне жөндеу əдістері, соның ішінде діріл диагностикасы, ультрадыбыстық тексеру, термография жəне басқа тəсілдер.
6. Жұмыс параметрлеріне сəйкестігін анықтау мақсатында гидравликалық жəне пневматикалық сынақ жүргізу қағидалары мен технологиялары.
7. Күрделі жабдықты жөндеу жəне жинақтау кезінде орындалған жұмыстардың сапасын бақылау əдістері.
7-разряд үшін (6-разрядтағы білімдерге қосымша):
1. Аса күрделі технологиялық кешендер мен ірі тоннажды қондырғыларды, соның ішінде заманауи басқару жəне автоматика жүйелерін баптау мен реттеу принциптері.
2. Жабдықты пайдалану жəне жөндеу кезінде статикалық жəне динамикалық жабдыққа диагностика жүргізу əдістері.
3. Мұнай-химия жəне газ салаларындағы жоғары технологиялық қондырғыларды жөндеу жəне баптау бойынша жұмысты реттейтін стандарттар мен нормативтік құжаттар.
4. Күрделі қондырғыларды іске қосу процедуралары, олардың жарамдылығын тексеруді, басқару жəне автоматика жүйелерін баптауды қоса алғанда.
5. Жабдыққа техникалық қызмет көрсету мен жөндеуді басқару негіздері, соның ішінде техникалық құжаттаманы жəне есептілікті жүргізу.
6. Қауіптілігі жоғары жағдайларда жоғары жүктемелі жабдықпен жұмыс істеу кезінде өндірістік қауіпсіздік жəне еңбекті қорғау талаптары.
7. Технологиялық қондырғылардағы əртүрлі компоненттер мен жүйелердің, мысалы, салқындату жүйелері, газ жəне сұйықтық жүйелері арасындағы өзара əрекеттестік принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Дербестік жəне жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Командада жұмыс істей білу
Зейінді шоғырландыру жəне бақылау
Орындаушылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. Машиналар мен жабдықтардың қауіпсіздігі туралы Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 21 шілдедегі № 305 Заңы.
2. "Артық қысыммен жұмыс істейтін жабдықтың қауіпсіздігі туралы" Кеден одағының техникалық регламенті туралы.
Еуразиялық экономикалық комиссия кеңесінің 2013 жылғы 2 шілдедегі № 41 шешімі.
3. ҚР СТ ISO 45001-2019 Еңбек қауіпсіздігі және денсаулық сақтау менеджменті жүйелері. Қолдану жөніндегі басшылықпен бірге қойылатын талаптар.

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

5

Технологиялық жабдықты жөндеу жөніндегі шебер

6

Мұнай айдау станциясының (МАС) инженер-механигі

6

Технологиялық жабдықты жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі инженер

14. Кəсіптің карточкасы "Электр жабдықтарымен қызмет көрсету жəне жөндеудегі электромонтер":

Топтың коды:

7413-2

Қызмет атауының коды:

7413-2-028

Кəсіптің атауы:

Электр жабдықтарымен қызмет көрсету жəне жөндеудегі электромонтер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

1-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кəсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2023 жылғы 1 қыркүйектегі № 364 Қазақстан Республикасы Премьер- Министрінің орынбасары - Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 33389 болып тіркелді).
445 Параграф. Электр жабдықты жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі электромонтер

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері жəне салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Электрмен қамтамасыз ету (салалар бойынша)

Біліктілік:-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Электр жабдықтары (түрлері жəне салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Электрмен қамтамасыз ету (салалар бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

6 разряд — 5-разряд бойынша кемінде 2 жыл жұмыс өтілі болуы қажет.

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

7413-2-020 - Электр станциясының электр жабдықтарына қызмет көрсетуші электромонтер.
7413-2-027 – Технологиялық жабдықты жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі электрмонтер.

Қызметтің негізгі мақсаты:

Уақтылы техникалық қызмет көрсету, диагностикалау, жөндеу, сондай-ақ авариялық жағдайлардың алдын алу жəне электр жүйелерінің жұмыс істеу сенімділігін арттыру жөніндегі іс-шараларды орындау арқылы электр жабдықтарының үздіксіз, қауіпсіз жəне тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Электр жабдықтары мен автоматты басқару жүйелерін жөндеу, монтаждау жəне реттеу жұмыстарын орындау.
2. Электр қондырғыларында жұмыстарды орындау кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ете отырып, электр жабдықтарын диагностикалау, сынау жəне баптау, соның ішінде өлшеу трансформаторларының дəлдігін тексеру, роторларды теңгеру, дірілді анықтау жəне күрделі электр сұлбаларындағы ақауларды жою жұмыстарын жүргізу.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Электр жабдықтары мен
автоматты басқару жүйелерін жөндеу, монтаждау жəне реттеу жұмыстарын орындау.

Дағды 1:
Өлшеу трансформаторларының дəлдігін, роторлардың теңгерілуін тексеруді жəне күрделі электр схемаларындағы ақауларды жоюды қоса алғанда, электр жабдықтарына диагностика, сынақтар жəне баптау жүргізу

Машықтар:

6-разряд үшін (5-разряд дағдыларына қосымша):
1. Жоғары қуат пен кернеуде жұмыс істейтін жоғары кернеулі электр машиналары мен электр аппаратураларын күрделі жөндеу, құрастыру, орнату жəне іске қосу жұмыстарын орында.
2. Жартылай өткізгішті құрылғылары бар жоғары жиілікті жүйелерді қоса алғанда, технологиялық процестерді автоматты басқарудың күрделі сұлбаларын күтіп-ұстау жəне реттеу.
3. Электр қозғалтқыштары, электр аппаратуралары мен трансформаторларға кешенді сынақтар мен іске қосу-жөндеу жұмыстарын жүргізу.
4. Өлшеу трансформаторларының дəлдігін тексеру жəне күрделі электр сұлбаларындағы дірілді жою.
5. Жоғары кернеулі қондырғыларды пайдалану кезінде жоғары деңгейдегі қауіпсіздікті қамтамасыз ету.

Білімдер:

6-разряд үшін:
1. Жоғары кернеулі және күрделі электр жабдықтарын диагностикалау мен сынаудың заманауи әдістері.
2. Ірі және жоғары кернеулі машиналардың роторларын теңгеру және олардың жұмыс істеу қағидаттары.
3. Күрделі электр схемаларының құрылымы, оның ішінде электроника және жартылай өткізгіш жүйелер.
4. Озық технологияларды қолдана отырып баптау және диагностика жүргізу тәсілдері мен әдістері.
5. Жоғары кернеулі электр жабдықтарындағы ақауларды қауіпсіз жою технологиялары мен стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Қуаты əртүрлі электрқозғалтқыштарды, электр аппаратураларын жəне трансформаторларды баптау, жөндеу жəне реттеу

Машықтар:

6 разряд үшін:
1. Жоғары қуаттылықтар мен кернеулерде жұмыс істейтін жоғары вольтты электр машиналары мен электр аппараттарын күрделі жөндеуді, құрастыруды, орнатуды және баптауды орындау.
2. Технологиялық процестерді автоматты басқарудың күрделі схемаларына қызмет көрсету және реттеу, соның ішінде жартылай өткізгіш қондырғылары бар жоғары жиілікті жүйелер мен жүйелер.
3. Электр қозғалтқыштарын, электр аппараттары мен трансформаторларды кешенді сынау және баптау.
4. Өлшеу трансформаторларының дәлдігін тексеру және күрделі электр тізбектеріндегі дірілді жою.
5. Жоғары вольтты қондырғыларға қызмет көрсету кезінде қауіпсіздіктің жоғары дәрежесін қамтамасыз ету.

Білімдер:

6-разряд:
1. Қуаты мен кернеуі жоғары жоғары вольтты электр машиналары мен Электр аппараттарының конструкциялары мен электр схемалары.
2. Автоматты басқарудың күрделі схемаларының жұмыс принциптері және оларды реттеу.
3. Электр қозғалтқыштарын, электр аппараттарын және трансформаторларды кешенді сынауды жүргізу әдістері.
4. Өлшеу трансформаторларын қоса алғанда, қондырғылардағы өлшеу дәлдігінің принциптері.
5. Жоғары вольтты қондырғыларға қызмет көрсету кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз етудің заманауи әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Диагностика, сынақтар және баптау жүргізу дәлдікті тексеруді қоса алғанда, электр жабдықтары өлшеу трансформаторларын теңестіру, роторларды теңестіру, күрделі электр схемаларындағы дірілді анықтау және ақауларды жою, сондай-ақ электр қондырғыларында жұмыстарды орындау кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету

Дағды 1:
Схемаларды баптау және жою
күрделі құрылғылардағы қорғаныс құралдары мен аспаптардағы ақаулар
автоматика және телемеханика

Машықтар:

6-разряд:
1. Жоғары кернеулі электр қондырғыларындағы күрделі автоматты басқару және қорғау жүйелерін диагностикалау және баптауды жүргізу.
2. Қуаты 15 кВ-тан асатын жоғары кернеулі машиналар, электр аппараттары мен күрделі электр қондырғыларын күрделі жөндеу, құрастыру, орнату және центрлеуді жүзеге асыру.
3. Кернеуі 110 кВ-тан асатын кабельдік желілерді және ірі өндірістердегі технологиялық процестердің күрделі автоматты реттеу сұлбаларын монтаждау және баптау жұмыстарын орындау.
4. Металлургия, химия және мұнай-химия өнеркәсібі сияқты күрделі технологиялық процестерге арналған автоматтандыру және телемеханика жүйелерін әзірлеу және оңтайландыру.
5. Жоғары кернеулі электрқозғалтқыштар мен жабдықтардың роторларын теңгеру және дірілдерді жою.
6. Жоғары дәлдікті талап ететін сынақтар мен электр жабдықтарын баптауға арналған әдістемелерді әзірлеу, оның ішінде жоғары жиілікті және күрделі қорғаныс жүйелері.
7. Жоғары кернеулі және жартылай өткізгіш жүйелердегі күрделі ақауларды талдау және жою.
8. Күрделі электр қондырғыларында жұмыстарды жүргізу кезінде нормативтік талаптар мен қауіпсіздік стандарттарының сақталуын қамтамасыз ету .

Білімдер:

6-разряд үшін:
1. Күрделі жоғары кернеулі электр жүйелерін диагностикалау жəне баптаудың заманауи əдістері.
2. Автоматты басқару жəне қорғаудың күрделі жүйелерінің жұмыс істеу принциптері мен оларға қойылатын талаптар.
3. Жоғары кернеулі күрделі электр аппаратурасы мен машиналарының (соның ішінде түзеткіштер, трансформаторлар) құрылымы жəне жұмыс істеу қағидалары.
4. Электр жабдықтарын сынақтан өткізудің жаңа технологиялар мен стандарттарды ескере отырып жүргізілетін əдістері мен тəсілдері.
5. Күрделі кабельдік желілер мен олардың құрамдас бөліктерінің (оның ішінде жоғары кернеулі құрылғылар үшін) құрылымы жəне оларды пайдалану ерекшеліктері.
6. Қиын жағдайларда роторларды теңгеру жəне вибрацияны жою əдістері мен технологиялары.
7. Технологиялық процестерді автоматтандырылған басқару жүйелерін жобалау жəне оңтайландыру негіздері .
8. Күрделі электр жүйелеріндегі телемеханика, бақылау-өлшеу аспаптары жəне қорғау құралдары саласындағы соңғы жетістіктер.
9. Қорғау жəне басқару жүйелерін сынақтан өткізу мен баптаудың арнайы əдістері.
10. Жоғары кернеулі қондырғылармен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік стандарттары мен нормативтік талаптар, сондай-ақ еңбек қауіпсіздігі мен электр қауіпсіздігі бойынша талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Электр қозғалтқыштарын, электр аппараттарын жəне əр түрлі
қуаттағы трансформаторларды баптау, жөндеу жəне реттеу

Машықтар:

5-разрядқа қосымша 6-разряд:
1. Қуаты 100 кВт-қа дейінгі электр қозғалтқыштары, аппараттар және трансформаторларды қоса алғанда, электр жабдықтарын техникалық қызмет көрсету және баптау жұмыстарын орындау.
2. Өлшеу трансформаторларының дәлдігін тексеру, оқшауламаның кедергісін және жерге қосу өткізгіштерінің кедергісін өлшеу.
3. Төмен және орта кернеулі электр машиналары мен электр аппараттарын орнату, жөндеу және техникалық қызмет көрсету бойынша монтаждау және баптау жұмыстарын жүргізу.
4. Қуаты 100 кВт-қа дейінгі электр қозғалтқыштарын, электр аппараттарын және трансформаторларды бөлшектеу, құрастыру, орнату және баптау.
5. Орта қуатты электр машиналарының роторларын теңгеру, дірілді анықтау және жою.
6. Автоматты реттеу және қорғау құрылғылары мен қондырғыларының жұмысын диагностикалау және реттеу, сондай-ақ олардың жұмысындағы ақауларды жою.
7. Жөндеуден немесе монтаждан кейін электр қозғалтқыштары мен трансформаторлардың жұмысын баптау және тексеру, сондай-ақ олардың тиімділігін бақылау.
8. Өлшеу құралдары мен автоматтандырылған желілерге техникалық қызмет көрсету, баптау және жұмысын тексеру.
9. Электр схемаларындағы ақауларды жою бойынша жұмыстарды орындау, тетіктердегі дірілді анықтау және жою.
10. Электр қондырғыларында жұмыстарды орындау кезінде қауіпсіздік талаптарын сақтау.

Білімдер:

5-разрядқа қосымша 6-разряд:
1. Жоғары жиілікті блоктауы бар қорғаныс құрылғыларының жұмыс істеу принципі.
2. Электрмен жабдықтау желісіндегі электр жабдықтарына арналған электрлік сызбалар мен басқа да техникалық құжаттамаларды құрастыру қағидалары.
3. Электроникамен жабдықталған игнитронды дәнекерлеу аппараттарына, ультрадыбыстық, электрімпульстік және электрондық қондырғыларға техникалық қызмет көрсету қағидалары.
4. Түрлі қуат пен кернеудегі электр машиналарының, электр аппараттарының, электр аспаптарының және автоматты желілердің құрылымы, электрлік сызбалары, тексеру әдістері мен дәлдікке сынау қағидалары.
5. Күрделі релелер мен электрондық жүйе аспаптарының құрылғысы мен конструкциясы.
6. Тарату құрылғыларының бастапқы және қайталама коммутация электрлік сызбалары.
7. Электр машиналарын, электр аппараттарын және электр аспаптарын кешенді сынау әдістері.
8. Телебасқару және автоматты реттеу сызбалары және оларды баптау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Тәртіптілік
Зейінділік
Ұйымшылдық
Белсенділік
Коммуникабельділік (қарым-қатынасқа бейімділік)

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидаларын бекіту туралы", Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 19 наурыздағы № 222 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10889 тіркелген).
2. "Жұмыскерлерді, басшылар мен еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды қамтамасыз етуге жауапты адамдарды еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері бойынша оқытудан, нұсқау беруден және білімін тексеруден өткізу қағидалары мен мерзімдерін бекіту туралы", Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 25 желтоқсандағы № 1019 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12665 тіркелген).

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

6

Қызмет (жөндеу) бастығы

6

Өндірістік қызмет көрсету базасының (БҚБ) бастығы

6

Технологиялық жабдықты жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі инженер

5

Технологиялық жабдықты жөндеу жөніндегі шебер

15. Кəсіптің карточкасы "Технологиялық жабдықтарды жөндеу мастері":

Топтың коды:

7200-0

Қызмет атауының коды:

7200-0-030

Кəсіптің атауы:

Технологиялық жабдықтарды жөндеу мастері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

5

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

БТБА және БА байланыс жоқ

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
орта білімнен кейінгі (қолданбалы бакалавриат)

Мамандық:
Электромеханикалық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету, жөндеу жəне пайдалану (түрлері жəне салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі: ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық: Электромеханикалық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету, жөндеу жəне пайдалану (түрлері жəне салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

Сəйкес кадрларды даярлау бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі жəне өндірісте кемінде 1 жыл еңбек өтілі немесе сəйкес мамандық (біліктілік) бойынша техникалық жəне кəсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, орта кəсіптік) білімі жəне өндірісте кемінде 3 жыл еңбек өтілі болуы тиіс.

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

7200-0-027 - Жабдықтарды жөндеу жөніндегі мастер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Технологиялық жабдықтың сенімді жəне тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жабдықтарды, қондырғылар мен жүйелерді жөндеуді орындауды қамтамасыз ету.
2. Жаңа техника мен озық технологияны енгізу.
3. Ұйымның негізгі қорларының қауіпсіз жəне тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету, жөндеу жұмыстары мен қайта құруды ұйымдастыру.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Жабдықтарды, қондырғылар мен жүйелерді жөндеуді орындауды қамтамасыз ету

Дағды 1:
Техникалық құжаттаманы дайындау

Машықтар:

1. Жабдықты жоспарлы-алдын ала жөндеу кестелерін жəне техникалық қызмет көрсету кестелерін əзірлеу.
2. Техникалық қызмет көрсету карталарын əзірлеу.
3. Жабдықтарға диагностикалық тексеру жүргізу жоспарларының жобаларын дайындау.
4. Қосалқы бөлшектерге, материалдарға, құралдарға өтінімдер жасау, сондай-ақ олардың дұрыс жұмсалуын бақылау.
5. Пайдалану шарттарының ерекшеліктерін ескере отырып, мұнай айдау станциясының (МАС) жабдықтарын (зауыттық негізінде) пайдалану жөніндегі нұсқаулықтарды əзірлеу.
6. Ақаулық ведомстерін құрау.

Білімдер:

1. Нормативно-техническую документацию на ремонтируемое технологическое оборудование.
2. Технологический регламент установки, требования производственных инструкций по эксплуатации и техническому обслуживанию оборудования на установке.
3. Требования законодательных, нормативных правовых актов, инструкций, правил по промышленной и пожарной безопасности, охране труда.
4. Порядок внутреннего трудового распорядка, правила по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Жабдықты жөндеуге беру, жабдықты жөндеуден шығару, пайдалануға беру

Машықтар:

1. Жабдықты жөндеуден кейін жұмысқа баптау, құрылғылар мен тораптарды техникалық тексеру.
2. Жабдық элементтерінің сенімділік параметрлерін бақылау.
3. Ақауларды уақтылы анықтау мақсатында тестілік тексерулер жүргізу.
4. Жабдықтарды өнеркəсіптік пайдалануға сынау жəне қабылдау.

Білімдер:

1. Жабдықты жөндеуге тапсыру жəне жөндеуден кейін қабылдау ережесі.
2. Жабдықты монтаждау, реттеу жəне баптау əдістері.
3. Жабдықтың техникалық жай- күйіне тексеру жүргізу əдістері.
4. Жабдықты консервациялау ережесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
Жабдықтарға, қондырғылар мен жүйелерге техникалық қызмет көрсету, жөндеу

Машықтар:

1. Технологиялық жабдықтың ақауларын анықтау.
2. Сызбалар, схемалар оқу .
3. Жауапкершілік аймағына кіретін жабдықтарға, құбырларға, қондырғыларға, жүйелерге, құрылыстарға диагностикалық тексеру жүргізу.
4. Жөндеу үшін бақылау-өлшеу аспаптары мен құралдарын пайдалану.
5. Учаскеге бекітілген жабдықтың жөндеу жұмыстарының сапасын бағалау.
6. От, газ қауіпті жəне қауіптілігі жоғары басқа да жұмыстарды жүргізу.
7. Пайдалану міндеттерін орындаудың басымдығын анықтау.

Білімдер:

1. Құбырларды пайдалану қағидалары.
2. Жабдықтардың техникалық сипаттамалаыр, конструктивтік ерекшеліктері, типтік ақаулары мен ауытқулары, мақсаты, жұмыс режимі жəне пайдалану ережесі.
3. Технологиялық жабдықтарды жөндеу жұмыстарын ұйымдастыру жəне технологиясы.
4. Жауапкершілік аймағына кіретін жабдықтарды, құрылыстарды жəне магистральдық құбыр құрылысы құрылыстарын қорғау мен бұғаттауды орнату карталары.
5. Учаскеге бекітілген жабдықтарға техникалық қызмет көрсетуді, жөндеуді орындау түрлері, əдістері мен технологиясы. 6. Учаскеге бекітілген технологиялық жабдық ақауларының түрлері жəне оларды жою тəсілдері.
7. Қызмет көрсету объектісінің технологиялық схемасы.
8. От, газ қауіпті жəне қауіптілігі жоғары басқа да жұмыстарды жүргізу жөніндегі нормативтіктехникалық құжаттама.
9. Телемеханика негіздері.
10. Қызмет бағыты бойынша технологиялық жəне тестілік бағдарламаларды түзету тəсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2: Жаңа техника мен озық технологияны енгізу

Дағды 1:
Жаңа техника мен жабдықтарды енгізу жоспарына ұсыныстар
дайындау

Машықтар:

1. Техникалық қызмет көрсету мен жөндеуді ұйымдастыру процестерін автоматтандыруға байланысты жобаларды анықтау.
2. Ұсыныстарды дайындау кезінде технологиялық жабдықты диагностикалық тексеру нəтижелерін қолдану.
3. Жаңа техника мен жабдықтарды енгізуден тиімділікті бағалау.

Білімдер:

1. Жаңа техника мен технологияны енгізу, еңбекті ұйымдастыру, рационализаторлық ұсыныстар мен өнертабыстарды тиімді
бағалау əдістері.
2. Экономика негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Технологиялық объектілерде жаңа жабдықты монтаждауды жүргізуді қамтамасыз ету

Машықтар:

1. Еңбекті қажет ететін процестерді механикаландыру үшін жоғары тиімді жөндеу құралдарын пайдалану.
2. Жаңа жабдықты сынау, тестілеу.
3. Əр түрлі профильді команданың жұмысын үйлестіру.

Білімдер:

1. Жаңа жабдықты монтаждау технологиясы.
2. Жөнделетін технологиялық жабдыққа арналған нормативтік- техникалық құжаттамасы.
3. Жабдықтарға техникалық қызмет көрсету мен жөндеудің озық отандық жəне шетелдік тəжірибесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3: Ұйымның негізгі қорларының қауіпсіз жəне тиімді жұмыс
істеуін қамтамасыз ету, жөндеу жұмыстары мен қайта құруды ұйымдастыру.

Дағды 1:
Технологиялық жабдықты дұрыс пайдалануды бақылау.

Машықтар:

1. Учаскеге бекітілген пайдаланылатын жабдықтың жұмыс істеу есебін жүргізу.
2. Жабдықтардың, құрал-саймандардың, құрылғылардың, коммуникациялардың, өндірістік құралдардың, жеке қорғану.
құралдарының жарамды жай-күйін жəне дұрыс пайдаланылуын, сондай-ақ жұмыстарды дұрыс жүргізуді, қызметкерлердің өндірістік нұсқаулықтар мен еңбекті қорғау жөніндегі ережелерді сақтауын бағалау.
3. Жабдықтарға техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу жұмыстарының, жабдықтарды пайдалануды жақсарту жəне пайдалану тиімділігін арттыру жөніндегі іс-шаралардың перспективалық жəне ағымдағы жоспарларын əзірлеу.
4. Жүк көтергіш машиналардың жарамдылығын тексеру.

Білімдер:

1. Жабдыққа қойылатын техникалық талаптар.
2. Учаскеге бекітілген пайдаланылатын жабдықтың жұмысын есепке алу əдістері .

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Жөндеу жұмыстарын жүргізудің толықтығы мен сапасын бақылау

Машықтар:

1. Монтаждау жəне бөлшектеу жұмыстарының орындалу сапасын бағалау.
2. Слесарлық шеберхана жəне қосалқы тораптардың механикаландырылған қоймасы жабдықтарының жарамдылығын бағалау.
3. Жабдықты жөндеу жұмыстарының мерзімділігі мен түрлерін анықтау.

Білімдер:

1. Жөндеу жұмыстарын ұйымдастыру жəне технологиясы.
2. Жөндеу жұмыстарын бақылау тəртібі.
3. Негізгі жəне қосалқы қызмет көрсетілетін жабдықтың төлқұжаттарын ұстау.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Ұқыптылық
Дербестік жəне жауапкершілік
Тез шешім қабылдай білу
Командада жұмыс істей білу
Дəлдік
Компьютерлік сауаттылық
Кəсіптік біліктілігі мен икемділігін өз бетінше дамыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Магистральдық мұнай құбырларын пайдалану қағидаларын бекіту туралы", Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2014 жылғы 29 қазандағы № 84 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10107 тіркелген).
2. "Магистральдық құбырларды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары", Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10240 тіркелген).

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

6

Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі инженер

6

Өндірістік қызмет көрсету базасының бастығы

16. Кəсіптің карточкасы "Өндірістік қызмет көрсету базасы бастығы (ӨҚКБ)":

Топтың коды:

1329-1

Қызмет атауының коды:

-

Кəсіптің атауы:

Өндірістік қызмет көрсету базасы бастығы (ӨҚКБ)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Мұнай-газ өндіру саласы ұйымдарының басшылары, мамандары және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы", Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2016 жылғы 24 мамырдағы № 217 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13884 тіркелген).
21-Параграф. Өндірістік қызмет көрсету базасының бастығы.

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік жəне өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

тиісті мамандық бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім және басшылар мен мамандар лауазымдарында мамандық бойынша жұмыс өтілі кемінде 3 жыл.

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

1329-1-019 - База бастығы (басқа да салаларда).
1329-1-020 - Бригада бастығы (басқа да салаларда).
1329-1-037 - Пункт бастығы (басқа да салаларда).

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өндірістік қызмет көрсету базасының үздіксіз, қауіпсіз жəне тиімді жұмысын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өндірістік қызмет көрсету базасының қызметін ұйымдастыру жəне бақылау.
2. Жабдыққа қызмет көрсету жəне жөндеу.
3. Өндірістік процестердің қауіпсіздігін бақылау.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1: Өндірістік қызмет көрсету базасының қызметін ұйымдастыру жəне бақылау

Дағды 1:
ӨҚКБ өндірістік-шаруашылық қызметін жедел басқару

Машықтар:

1. Өндірістік қызмет көрсету базасының (ӨҚКБ) өндірістік- шаруашылық қызметін ұйымдастыру жəне бақылау.
2. ӨҚКБ жұмысын жоспарлау жəне ұйымдастыру.
3. Жабдықтарды пайдалану жəне жөндеу тиімділігін арттыру бойынша іс-шараларды əзірлеу жəне енгізу.
4. Шектеулі уақыт пен ресурстық шектеулер жағдайында басқару шешімдерін қабылдау.
5. Еңбекті қорғау, өнеркəсіптік жəне өрт қауіпсіздігі бойынша нормативтік талаптардың сақталуын бақылау.
6. Жабдықтарды пайдалану жəне жөндеу кезінде қауіпсіз жəне қолайлы еңбек жағдайларын жасау жөніндегі іс-шараларды енгізу жəне іске асыруды, сондай-ақ ӨҚКБ өндірістік объектілерінде авариялардың, инциденттердің жəне жазатайым оқиғалардың алдын алу жөніндегі ұйымдастыру-техникалық іс-шараларды жүргізуді қамтамасыз ету.
7. Цехтарды материалдық-техникалық жəне көлік құралдарымен қамтамасыз етуге басшылықты жүзеге асыру, ӨҚКБ-ның негізгі өндірістік объектілермен жұмысын үйлестіру
8. Базаның құрылымдық бөлімшелерінің қызметін үйлестіру.
9. Өндірістік қызмет көрсетуді ұйымдастыру саласындағы озық тəжірибені зерделеу, жинақтау жəне тарату.

Білімдер:

1. Қазақстан Республикасының заңнамалық жəне өзге де нормативтік құқықтық актілері, кəсіпорынды материалдық- техникалық қамтамасыз ету жөніндегі нұсқаулықтар мен əдістемелік материалдар.
2. Экономика, өндірісті ұйымдастыру, еңбек жəне басқару негіздері.
3. ӨҚКБ-дағы өндірістік процестерді жедел басқарудың принциптері мен əдістері.
4. Өндірістік қызмет көрсету базасының қызметін реттейтін ұйымдастырушылық-өкімдік құжаттар.
5. Қазақстан Республикасының Еңбекті қорғау, өнеркəсіптік қауіпсіздік жəне қоршаған ортаны қорғау саласындағы нормативтік-құқықтық актілері.
6. Өндірістік көрсеткіштерді талдау жəне ӨҚКБ жұмысының тиімділігін болжау əдістері.
7. Өндірістік жабдықтарды, агрегаттарды, құралдар мен мамандандырылған техниканы пайдалануға, оларға техникалық қызмет көрсетуге жəне жөндеуге қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
ӨҚКБ жұмысын жоспарлау жəне ұйымдастыру

Машықтар:

1. Өндірістік қызмет көрсету базасының (ӨҚКБ) жұмыс жоспарларын əзірлеу жəне енгізу.
2. Материалдық-техникалық жəне еңбек ресурстарын тиімді бөлуді ұйымдастыру.
3. Жоспарлардың орындалуын бақылау жəне оларды өндірістік қажеттіліктерге сəйкес реттеу.
4. Бөлімшелер жұмысының тиімділігін бағалау жəне оны жақсарту бойынша іс-шаралар əзірлеу.
5. ӨҚКБ-ның өндірістік бөлімшелермен өзара іс-қимылын үйлестіру жəне базаның негізгі объектілермен келісілген жұмысын қамтамасыз ету.
6. Пайдалану жабдықтарының сенімділігі, сапасы, конструктивтік кемшіліктері, жөндеуге жарамдылығы бойынша көрсеткіштерге талдау жүргізуді ұйымдастыру.
7. Белгіленген есептілікті уақтылы ұсынуды қамтамасыз ету.

Білімдер:

1. Кəсіпорынның даму перспективалары, материалдық- техникалық қамтамасыз етуді перспективалық жəне ағымдағы жоспарлау əдістері мен тəртібі.
2. Өндірістік процестерді жоспарлау əдістері мен принциптері.
3. Еңбекті ұйымдастыру жəне персоналды басқару негіздері.
4. Өндірістік объектілерді материалдық-техникалық қамтамасыз етуге қойылатын талаптар.
5. Есептік жəне жоспарлы құжаттаманы жасау тəртібі.
6. Өндірістік процестерді басқарудың заманауи технологиялары.
7. Еңбек заңнамасы.
8. Ішкі еңбек тəртібі қағидалары, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өрт қауіпсіздігі қағидалары мен нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Жабдыққа қызмет көрсету жəне жөндеу

Дағды 1:
Ақпаратты жинау, жүйелеу жəне талдау

Машықтар:

1. Материалдық-техникалық ресурстарға қажеттілік туралы ақпаратты жинау жəне өңдеу.
2. Жабдықтың техникалық жағдайын талдаңыз жəне жөндеу жəне ауыстыру қажеттіліктерін анықтаңыз.
3. Материалдық-техникалық ресурстарды пайдалану тиімділігін бағалау.
4. Жұмысты жоспарлау үшін есептер мен жиынтық деректерді қалыптастыру.
5. Материалдық-техникалық қамтамасыз етумен байланысты тəуекелдерді анықтау мен болжауды қоса алғанда, базаның шаруашылық қызметіне талдау жүргізу.
6. Қайталама ресурстарды жинау, сақтау жəне кəдеге жарату жөніндегі іс-шараларды əзірлеуді жəне орындауды ұйымдастыру.

Білімдер:

1. Шикізаттың, материалдардың жəне басқа да материалдық ресурстардың өндірістік қорларының, ресурс үнемдеу жөніндегі жұмыстарды жүргізудің нормативтері.
2. Технологиялық жабдықты жөндеу жəне қызмет көрсету тəртібі.
3. Жабдықты пайдалану бойынша есептік жəне есептік құжаттаманы жүргізу тəртібі.
4. Технологиялық жабдықтың негізгі параметрлері мен сипаттамалары.
5. Материалдық-техникалық ресурстарға қажеттілікті талдау əдістері.
6. Логистика жəне қорларды басқару негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды.

Дағды 2:
Регламенттеуші жəне ұйымдастырушылық-өкімдік құжаттарды əзірлеу

Машықтар:

1. Жабдыққа техникалық қызмет көрсету, жөндеу жəне пайдалану бойынша нормативтік жəне ұйымдастырушылық-өкімдік құжаттарды əзірлеу.
2. Техникалық нұсқаулықтарды, ережелер мен регламенттерді ресімдеу жəне келіс.
3. Бекітілген нормативтік құжаттардың сақталуын бақылау.
4. Нормативтік-құқықтық базадағы өзгерістерге сəйкес құжаттаманы жаңарту жəне өзектендіру.
5. Техниканы, жөндеу технологиясын жетілдіру жəне жаңа техникалық шешімдерді енгізу жөніндегі іс-шараларды əзірлеу.
7. Еңбекті көп қажет ететін жұмыстарды диагностикалау мен механикаландырудың жаңа техникасын, құралдарын енгізу жөніндегі іс-шараларды іске асыруды қамтамасыз ету.

Білімдер:

1. Технологиялық жабдықты жөндеу жəне қызмет көрсету тəртібі.
2. Жабдықтарды пайдалану, қызмет көрсету жəне жөндеу саласындағы Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілері.
3. Реттеуші жəне ұйымдастырушылық-өкімдік құжаттарды ресімдеуге қойылатын талаптар.
4. Техникалық нормалау жəне стандарттау негіздері.
5. Нормативтік құжаттарды келісу жəне бекіту рəсімдері.
6. Пайдалану процестерін реттейтін кəсіпорынның ішкі ережелері мен стандарттары. жабдыққа қызмет көрсету жəне жөндеу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3: Өндірістік процестердің қауіпсіздігін бақылау

Дағды 1:
Əр түрлі мəселелер бойынша қызметкерлермен өзара əрекеттесу

Машықтар:

1. Өндірістегі қауіпсіздік мəселелерін үйлестіру үшін əріптестермен жəне басшылықпен өзара əрекеттесу.
2. Жұмыс орындарындағы қауіпсіздік шараларын жетілдіру бойынша ұсыныстарды тұжырымдау жəне дəлелдеу.
3. Қызметтік жазбаларды, есептер мен ұсынымдарды ресімдеу.
4. Даулы жағдайларды шешу жəне қауіпсіздік пен жұмысты ұйымдастыру мəселелерінде дұрыс шешімдер табу.
5. Қызметкерлерді еңбекті қорғау жəне өнеркəсіптік қауіпсіздік талаптарына үйрету, Нұсқаулық жəне кеңес беру.
6. ӨҚКБ өндірістік объектілерінде аса қауіпті жұмыстарды, газ қауіпті жəне от жұмыстарын қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру.

Білімдер:

1. Жабдықты техникалық пайдалану ережелері.
2. Іскерлік қарым-қатынас жəне кəсіби ортада келіссөздер жүргізу негіздері.
3. Əріптестермен жəне реттеуші ұйымдардың өкілдерімен тиімді өзара іс-қимыл жасау əдістері.
4. Еңбекті қорғау жəне өнеркəсіптік қауіпсіздік жөніндегі нормативтік талаптар мен стандарттар.
5. Қауіпсіздік мəселелері бойынша нұсқамалар, жиналыстар жəне келіссөздер жүргізу тəртібі.
6. Конфликтология негіздері жəне ұжымдағы даулы жағдайларды шешу жолдары.
7. Құжат айналымы жəне қауіпсіздік мəселелері бойынша іскерлік хат алмасуды ресімдеу ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Жедел шешімдерді талдау жəне уақтылы қабылдау

Машықтар:

1. Өндірістік объектідегі ағымдағы жағдайды бағалау жəне қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін жедел шешім қабылдау.
2. Авариялық жағдайлар мен жазатайым оқиғалардың алдын алу жөніндегі шараларды əзірлеу жəне енгізу.
3. Тəуекелдерді талдау, ықтимал қауіптерді анықтау жəне оларды азайту жолдарын ұсыну.
4. Технологиялық бұзылулардың ықтимал салдарын болжау жəне оларды жою жоспарларын əзірлеу.
5. Кəсіпорында қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша міндеттердің орындалуын ұйымдастыру жəне үйлестіру.
6. Қабылданған шешімдердің тиімділігін бағалау жəне қауіпсіздікті басқару стратегиясын түзету.
7. Еңбекті ұйымдастыру жəне өндірісті ұйымдастыруды жетілдіру жөніндегі іс-шараларды əзірлеуді жəне енгізуді қамтамасыз ету.

Білімдер:

1. Тəуекелдерді талдау жəне төтенше жағдайларды болжау əдістері мен құралдары.
2. Өндірісте қолданылатын технологиялық процестер мен жабдықтар.
3. Еңбекті қорғау, өнеркəсіптік қауіпсіздік жəне өрт қауіпсіздігі ережелерін қоса алғанда, нормативтік талаптар мен салалық
қауіпсіздік стандарттары.
4. Шектеулі уақыт жағдайында шешім қабылдау принциптері.
5. Енгізілген қауіпсіздік шараларының тиімділігін бағалау əдістері.
6. Өнеркəсіптік қауіпсіздік саласындағы стратегиялық жəне жедел жоспарлау негіздері.
7. Деректерді талдау жəне болжау үшін қолданылатын бағдарламалар мен ақпараттық жүйелер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Дербестік жəне жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Аналитикалық ойлау
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары


1. "Магистральдық мұнай құбырларын пайдалану қағидаларын бекіту туралы", Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2014 жылғы 29 қазандағы № 84 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10107 тіркелген).
2. "Магистральдық құбырларды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары", Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10240 тіркелген).

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

8

Бас инженері

6

Қызмет (жөндеу )бастығы

6

Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі инженер

6

Мұнай айдау станциясының инженер-механигі

17. Кəсіптің карточкасы "Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі инженер*":

Топтың коды:

2141-9

Қызмет атауының коды:

2141-9-003

Кəсіптің атауы:

Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі инженер*

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

БТБА немесе БА-мен байланыс жоқ

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Электромеханикалық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету, жөндеу жəне пайдалану (түрлері жəне салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

Кəсіби салада жұмыс тəжірибесі кемінде 1 жыл

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

2141-9-001 - Механикалық-технологиялық жабдықтар жөніндегі инженер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мұнай-газ саласының технологиялық жабдықтарының сенімді, үздіксіз жəне апатсыз жұмысын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу.
2. Қондырғыларға жоспарлы-алдын ала жөндеу жүргізу, жабдыққа техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу, жаңғырту жəне техникалық қайта жарақтандыру бағдарламаларын жүргізу жоспарларын қалыптастыру.
3. Жаңа техника мен озық технологияны əзірлеу жəне енгізуді жоспарлау.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Технологиялық жабдыққа
техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу

Дағды 1:
Технологиялық жабдықты пайдалану

Машықтар:

1. Машиналар мен процестерді басқару.
2. Технологиялық жабдықты пайдалану бойынша нормативтік- техникалық құжаттаманы əзірлеу.
3. Технологиялық жабдықтың істен шығу статистикасын есепке алуды жүргізу.
4. Жабдықтың сенімділігін арттыру бойынша іс-шараларды əзірлеу.
5. Жабдықты техникалық пайдалану ережелерін бұзушылықтардың есебін жүргізу жəне талдау жүргізу.
6. Технологиялық жабдықты пайдалану бойынша арнайы бағдарламалық қамтамасыз етулермен жұмыс істеу.

Білімдер:

1. Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексі, "Жер қойнауы жəне жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі, "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы, "Магистральдық құбыр туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.
2. Мұнай-газ кешені объектілерін жобалау, салу, пайдалану жəне жөндеу жөніндегі Қазақстан Республикасының заңнамалық жəне нормативтік құқықтық актілері.
3. Жабдыққа паспорттарды, технологиялық жабдықты пайдалану жəне техникалық қызмет көрсету жөніндегі нұсқаулықтарды жасау тəртібі.
4. Цех пен ұйымның өндірістік-шаруашылық қызметіне қатысты ұйымдастыру-өкімдік құжаттар, нормативтік жəне əдістемелік материалдар; ұйымның техникалық даму перспективалары.
5. Технологиялық жабдықтың техникалық сипаттамалары, конструктивтік ерекшеліктері, мақсаты, жұмыс режимдері жəне пайдалану қағидалары.
6. Технологиялық жабдықты басқару жөніндегі бағдарламалық қамтамасыз ету.
7. Ішкі еңбек тəртібі қағидалары, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өрт қауіпсіздігі қағидалары мен нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Жабдыққа техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу кестесі бойынша регламенттік жұмыстарды жүргізу

Машықтар:

1. Технологиялық объектілерді ағымдағы жəне күрделі Жөндеуге ақаулы ведомостар жасау.
2. Технологиялық жабдықтарды монтаждау, жөндеу жəне қызмет көрсету сапасын бағалау.
3. Технологиялық жабдықтарды сынақтан өткізу.
4. Жөндеу құжаттамасын рəсімдеу.
5. Қажетті құралдар мен жабдықтарды пайдалану.
6. Жабдықтың ақаулықтарын жою.
7. Бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану.

Білімдер:

1. Қондырғылардың технологиялық регламенті, авариялық жағдайларды оқшаулау жоспарлары, технологиялық жабдықты пайдалану жəне техникалық қызмет көрсету жөніндегі өндірістік нұсқаулықтардың талаптары.
2. Технологиялық жабдықты жөндеу кезінде пайдаланылатын машиналар, механизмдер мен құралдар, олардың конструкцияларын қоса алғанда.
3. Техника мен технологиялардың практикалық қолданылуын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
Технологиялық жабдықтың техникалық жай-күйін тексеруді, өнеркəсіптік қауіпсіздікті сараптауды жəне пайдалану сенімділігін бағалауды ұйымдастыру жəне жүргізу

Машықтар:

1. Технологиялық объектілерде жабдықты тексеру кестесін жасау.
2. Технологиялық регламентке сəйкес технологиялық жабдықты пайдалану бөлігінде талаптардың орындалуын қамтамасыз ету жөніндегі бөлімшелердің жұмысын талдау.
3. Технологиялық жабдықтың істен шығу себептерін талдау, олардың алдын алу бойынша іс-шаралар жоспарын əзірлеу.

Білімдер:

1. Жабдықтар мен қондырғылардың технологиялық регламенттері.
2. Жабдықтар мен қондырғылардың технологиялық схемалары.
3. Процестің негізгі жабдықтары, оның жұмыс принциптері жəне техникалық пайдалану ережелері.
4. Технологиялық Жабдықтың сенімділігін бағалау бағдарламаларына қойылатын талаптар.
5. Технологиялық қадағалау жабдықтарын бұзбай бақылау əдістері.
6. Өнеркəсіптік бақылау бағдарламалық жасақтамасы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Қондырғыларға жоспарлы-алдын ала жөндеу жүргізу, жабдыққа техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу, жаңғырту жəне техникалық қайта жарақтандыру бағдарламаларын жүргізу жоспарларын қалыптастыру

Дағды 1:
Ұйымның технологиялық жабдықтарын жөндеудің жылдық жəне айлық кестелерін жасау, оларды қызметтермен келісу жəне олардың орындалуын есепке алу

Машықтар:

1. Технологиялық жабдықтың техникалық жай-күйін жəне жөндеуін бақылау кестесін жоспарлау.
2. Технологиялық жабдықтың пайдалану құжаттамасын ресімдеу.
3. Техникалық шарттардың, стандарттардың жəне техникалық сипаттамалардың жобаларын əзірлеу.

Білімдер:

1. Технологиялық жабдықты жөндеу кестесін жасау бойынша нормативтік, əдістемелік жəне басқа да материалдар.
2. Жөндеу жұмыстарын ұйымдастыру жəне технологиясы, технологиялық жабдықты жөндеуге тапсыру жəне жөндеуден кейін қабылдау қағидалары, жабдықты монтаждау, реттеу жəне баптау əдістері.
3. Ұйымның технологиялық жабдықтарының өндірістік қуаттары, техникалық сипаттамалары, конструктивтік ерекшеліктері, ақсаты мен жұмыс режимдері, оны пайдалану қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Жоспарланатын жылға арналған жөндеу қорының есебі, оларды басшылыққа келісуге жəне бекітуге ұсыну

Машықтар:

1. Қойма қорларына мониторинг жүргізу.
2. Жабдықтардың, материалдардың, қосалқы бөлшектер мен құралдардың қажетті санына өтінімдер мен негіздемелер жасау, олардың дұрыс жұмсалуын бақылау.
3. Түгендеуді басқару бағдарламалық жасақтамасымен жұмыс істеу.
4. Жабдықтың тозуының, апаттарының жəне тоқтап қалуының себептерін талдау.

Білімдер:

1. Жабдықтар мен компоненттерге, өндірістік процестердің шығыс материалдарына, жөндеу қорын тиімді өндіру мен бөлуге арналған шығындарды есептеу əдістері мен нормалары.
2. Қойма қорларын есептеудің негізгі əдістері мен талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3:
Жаңа техника мен озық технологияны əзірлеу жəне енгізуді жоспарлау

Дағды 1:
Авариялар мен өндірістегі ақаулардың себептерін талдау

Машықтар:

1. Авариялардың, жабдықтың шамадан тыс тозуы мен тоқтап қалуының себептерін тергеп-тексеру, олардың алдын алу бойынша шаралар қабылдау.
2. Техникалық талаптардың, технологиялық регламенттердің, пайдалану жəне техникалық қызмет көрсету ережелерінің бұзылу жағдайларын анықтау.
3. Жабдықтың бөлшектері мен тораптарының мерзімінен бұрын тозу себептерін анықтау.
4. Технологиялық үдерісте пайдаланылатын гидравликалық, майлау жəне пневматикалық жүйелер жабдықтарының техникалық жай-күйін бағалау.
5. Жабдықтың апаттылығын азайту, ауысымдылығын арттыру жəне тоқтап қалуды қысқарту бойынша іс-шаралар əзірлеу.

Білімдер:

1. Нысандағы аварияны оқшаулау жəне жою жоспарына сəйкес персоналмен апатқа қарсы оқу-жаттығуларды өткізу тəртібі.
2. Өндірістік бөлімшенің авария салдарларын оқшаулау жəне жою жөніндегі іс-шаралар жоспары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Жаңа техника мен технологияларды енгізу жоспарларын əзірлеу жəне іске асыру, ұйымдастыру-техникалық іс-шараларды, тəжірибелік-конструкторлық жұмыстарды жүргізу

Машықтар:

1. Нормативтік-техникалық құжаттаманы пайдалану.
2. Сызбаларды, сызбаларды жəне басқа құжаттарды оқу.
3. Жаңа техника мен озық технологияларды енгізу бойынша перспективалық жылдық, ағымдағы жоспарлардың жобаларын əзірлеу.

Білімдер:

1. Мұнай дайындау жəне тасымалдау технологиясы саласындағы ұйымдардың озық тəжірибесі.
2. Ұйымның даму перспективалары, технологиялық процестерді жобалау кезінде еңбекті ұйымдастырудың негізгі талаптары.
3. Заманауи технологиялық жабдықтарды, жөндеу мен механикаландырудың жаңа əдістерін қолдану бойынша отандық жəне шетелдік озық тəжірибе.
4. Жаңа заманауи технологиялық жабдықтың мақсаты, құрылысы, оның жұмыс принципі жəне оны пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
Техникалық құжаттаманы дайындауды қамтамасыз ету

Машықтар:

1. Жабдықтың конструкциясын жетілдіру, жөндеу жұмыстарын ұйымдастыру жəне техникалық қызмет көрсету мəселелері, сондай-ақ ұтымдылық ұсыныстар мен өнертабыстар бойынша қорытындылар шығару, өнертапқыштар мен рационализаторларға практикалық көмек көрсету жəне қабылданған ұсыныстарды енгізуді ұйымдастыру.
2. Жобалық, конструкторлық жəне технологиялық тəртіптің сақталу сапасын бағалау.
3. Технологиялық жабдықты жөндеу жəне техникалық қызмет көрсету мəселелері бойынша консультация беру.

Білімдер:

1. Өндірістік процестердің технологиялық схемасы.
2. Өндіріс резервтерін анықтау жəне пайдалану əдістері.
3. Бақылау-өлшеу аспаптарының, Автоматтандыру жəне басқару жүйелерінің мақсаты, жұмыс принципі, орналасқан жері.
4. Жаңа техника мен технологияны енгізудің, еңбекті ұйымдастырудың, рационализаторлық ұсыныстар мен өнертабыстардың тиімділігін анықтау əдістері.
5. Жобалау, конструкторлық жəне технологиялық құжаттаманы əзірлеу тəртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Көшбасшылық қасиеттер
Топ мүшесі ретінде тиімді жұмыс істеу
Аналитикалық ойлау
Компьютерлік сауаттылық
Тапсырмаларды орындаудағы дəлдік
Тəуелсіздік
Тез шешім қабылдай білу
Өз жұмысы үшін жəне команданың жұмысы үшін жауапкершілік
Кəсіби біліктілік пен дағдыларды өз бетінше дамыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Магистральдық мұнай құбырларын пайдалану қағидаларын бекіту туралы", Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2014 жылғы 29 қазандағы № 84 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10107 тіркелген).
2. "Магистральдық құбырларды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары", Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10240 тіркелген).

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

6

Мұнай айдау станциясының инженер-механигі

7

Мұнай құбыры басқармасының бас инженері

18. Кəсіптің карточкасы "Мұнай айдау станциясының инженер-механигі":

Топтың коды:

2144-2

Қызмет атауының коды:

-

Кəсіптің атауы:

Мұнай айдау станциясының инженер-механигі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

БТБА немесе БА-мен байланыс жоқ

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі: жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық: Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Электромеханикалық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету, жөндеу жəне пайдалану (түрлері жəне салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

Кəсіби салада кемінде 1 жыл

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

2144-2-009 - Жабдық жөніндегі инженер-механик
3118-4-010 - Мұнайды қайта айдау станциясының механигі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мұнай айдау станциясының (МАС) үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Мұнай айдау станциясының механикалық жабдықтарының берілген жұмыс режимін қамтамасыз ету.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Мұнай айдау станциясының механикалық жабдықтарының берілген жұмыс режимін қамтамасыз ету

Дағды 1:
Мұнай айдау станциясының механикалық жабдықтарының техникалық жай күйін қажетті деңгейде қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру

Машықтар:

1. Жабдықтың үздіксіз жəне техникалық дұрыс жұмысын жəне сенімді жұмысын қамтамасыз ету, оның ауысымдық өнімділігін арттыру, жұмыс жағдайында ұстау.
2. МАС жұмыс істейтін механикалық жабдықтарының жағдайын бағалауды талдау.
3. МАС басқарылатын механикалық жабдықтарының жұмысының технологиялық параметрлерін бақылау.
4. Сорғы станциясының механикалық жабдықтарының істен шығу себептерін жəне технологиялық процестің бұзылуын талдау.
5. Сорғы станциясы жабдықтарының жұмыс тəжірибесін талдау.
6. Сорғы станциясының жабдықтарында жұмыстарды орындау кезіндегі тəуекелдерді бағалау.
7. Сорғы станциясының механикалық жабдықтарының техникалық көрсеткіштеріне талдау.

Білімдер:

1. Мұнай айдау станциясының механикалық жабдықтарын пайдалану жөніндегі регламенттер мен нұсқаулықтар.
2. Мұнай айдау станциясы жабдықтарының мақсаты, құрылысы жəне жұмыс принципі.
3. Магистральдық құбырларды пайдалану қағидалары.
4. Мұнай айдау станциясының механикалық жабдығы жұмысының нормативтік жəне шекті параметрлері.
5. Негізгі бақылау-өлшеу аспаптарының, оның ішінде жауапкершілік аймағына кіретін қауіпсіздік аспаптарының жұмыс істеу принципі.
6. Мұнай айдау станциясының пайдаланылатын механикалық жабдығының жұмыс істеуін есепке алу əдістері.
7. Ішкі еңбек тəртібінің тəртібі, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария жөніндегі қағидалар, өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
МАС-ның жабдықтарына, қондырғылары мен жүйелеріне техникалық қызмет көрсету, жөндеу, диагностикалық тексеру жұмыстарын ұйымдастыру

Машықтар:

1. Жоспарлы-алдын ала жөндеу жүйесінің ережелеріне сəйкес жабдықтарды тексеру, сынау жəне профилактикалық жөндеу жоспарларын (кестелерін) əзірлеуді ұйымдастыру, осы жоспарларды бекіту жəне олардың орындалуын бақылау, өндірістің техникалық дайындығын қамтамасыз ету.
2. Жабдықты сатып алуға өтінімдерді жасауға қатысу, жабдықты пайдалану жəне жөндеу кезінде қауіпсіз жəне қолайлы еңбек жағдайларын жасау жөніндегі іс-шараларды əзірлеуге немесе əзірлеуге жəне енгізуге қатысу, жабдықтың болуы мен қозғалысын есепке алу жөніндегі жұмысты ұйымдастыру, техникалық жəне есептік құжаттаманы жасау жəне ресімдеу.
3. Жоспарларды (кестелерді) жөндеу жүргізу үшін тартылатын мердігер ұйымдармен келісу, оларды қажетті техникалық құжаттамамен уақтылы қамтамасыз ету.
4. Күрделі жөндеуге титулдық тізімдерді жасауға қатысу.
5. Жабдықтың жоспардан тыс тоқтауының алдын алу, тораптар мен бөлшектердің қызмет ету мерзімін, жөндеу аралық кезеңдердіұзарту, жабдықтың сақталуын жақсарту, жабдықтың пайдаланудағы сенімділігін арттыру, мамандандырылған жөндеуді, қосалқы бөлшектерді, тораптарды жəне ауыстырылатын жабдықтарды орталықтандырылған дайындауды ұйымдастыру жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыру.
6. Жабдықтың тозуының жоғарылау себептерін, оның тоқтап қалуын, аварияларды тергеуді, оларды жою жəне алдын алу жөніндегі іс-шараларды əзірлеу мен енгізуді зерделеу.
7. Аварияларды, инциденттерді жою бойынша жүргізілген жұмыстарды талдау жəне оларды жетілдіру жəне түзету жөнінде шаралар қабылдау.
8. Пайдалану шарттарының ерекшеліктерін ескере отырып, мұнай айдау станциясының механикалық жабдықтарын (зауыттық негізінде) пайдалану жөніндегі нұсқаулықтарды əзірлеу.

Білімдер:

1. Жауапкершілік аймағына кіретін жабдықтарды, мұнай айдау станциясының құрылыстарын жəне магистральдық құбыр
құрылыстарын қорғау жəне бұғаттау қондырғысының карталары.
2. Мұнай айдау станциясының механикалық жабдығына техникалық қызмет көрсетуді, жөндеуді орындау түрлері, əдістері мен технологиясы.
3. Мұнай айдау станциясының механикалық жабдықтарындағы ақаулардың түрлері жəне оларды жою тəсілдері.
4. Мұнай айдау станциясының технологиялық схемасы.
5. От, газ қауіпті жəне басқа да жоғары қауіпті жұмыстарды жүргізу жөніндегі ғылыми-техникалық құжаттама.
6. Телемеханика негіздері.
7. Қызмет бағыты бойынша технологиялық жəне тестілік бағдарламаларды түзету тəсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Дербестік жəне жауапкершілік
Тез шешім қабылдай білу Командада жұмыс істей білу
Дəлдік
Аналитикалық ойлау
Төзімділік пен еңбексүйгіштік
Компьютерлік сауаттылық Көшбасшылық
кəсіби біліктілік пен дағдыларды өз бетінше дамыту мүмкіндігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Магистральдық мұнай құбырларын пайдалану қағидаларын бекіту туралы", Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2014 жылғы 29 қазандағы № 84 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10107 тіркелген).
2. "Магистральдық құбырларды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары", Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10240 тіркелген).

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

6

Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі инженер

7

Бас инженер

4-ші тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      19. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Энергетика министрлігі.

      Орындаушы: Бердібекова Жібек Бердібекқызы.

      E-mail: zh.berdibekova@energo.gov.kz

      Телефон нөмірі: +7 (717) 278 68 42.

      20. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігі.

      Жоба жетекшісі: Бердібекова Жібек Бердібекқызы.

      E-mail: zh.berdibekova@energo.gov.kz

      Телефон нөмірі: +7 (717) 278 68 42.

      Орындаушылар: Кенжалиев Асылхан Айтбайұлы.

      E-mail: kenzhaliev-a@kaztransoil.kz.

      Телефон нөмірі: +7 (717) 255 52 45.

      21. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2024 жылғы 22 қарашадағы мұнай-газ, мұнай өңдеу және мұнай-газ химиясы саласының кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңесі отырысының №8 Хаттамасы. 2025 жылғы 22 тамыздағы мұнай-газ, мұнай өңдеу және мұнай-газ химиясы саласының кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңесі отырысының Хаттамасы.

      22. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2024 жылғы 25 қарашадағы кәсіптік стандарт жобасын сараптау қорытындысы бойынша кәсіптік біліктілік жөніндегі Ұлттық органның қорытындысы. 2025 жылғы 31 шілдедегі кәсіптік стандарт жобасын сараптау қорытындысы бойынша кәсіптік біліктілік жөніндегі Ұлттық органның қорытындысы.

      23. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 17 желтоқсандағы сараптамалық қорытындысы. 2025 жылғы 9 қыркүйектегі №10735/А002 сараптамалық қорытындысы.

      24. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 2, 2025 ж.

      25. Болжалды қайта қарау күні: 31.12.2028 ж.

  Қазақстан Республикасы
Энергетика министрі
2025 жылғы 15 қазандағы
№ 387-н/қ Бұйрығына
2-қосымша
Қазақстан Республикасы
Энергетика министрі
2024 жылғы 23 желтоқсандағы
№ 479 бұйрығына 6-қосымша

Кəсіптік стандарт: "Магистральдық құбырларды пайдалану"

1-ші тарау. Жалпы ережелер

      1. Кəсіптік стандарттың қолдану аясы:

      КС "Кəсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5- тармағына сəйкес əзірленді жəне ұзақ қашықтыққа сұйықтарды немесе газдарды тасымалдауға арналған құбырларға техникалық қызмет көрсету жəне пайдалану саласында жұмыс істейтін мамандардың құзыреттеріне қойылатын талаптарды белгілейді. Бұл стандарт қолданыстағы кодтар мен стандарттарға сəйкес электр жеткізу құбырларын бақылау, техникалық қызмет көрсету, диагностикалау жəне жөндеу жəне олардың қауіпсіз жəне тиімді жұмысын қамтамасыз ету үшін қажетті білім мен дағдыларды анықтайды.

      2. Осы кəсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кəсіби тапсырма шеңберінде іс-əрекеттерді орындау үшін қажетті зерттелген жəне игерілген ақпарат;

      2) бөлімше – мұнай құбыры басқармасы; өндірістік қызмет көрсету базасы; бас мұнай айдау станциясы; мұнай айдау станциясы; авариялық-қалпына келтіру тірек пункті; авариялық-қалпына келтіру пункті; өндірістік- құрылымдық бөлімшенің зертханасы жəне мұнайды тасымалдауды жəне магистральдық құбырды қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ету үшін қажетті өндірістік бөлімшенің құрамында құрылған басқа да қызметтер;

      3) дағды – кəсіби тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану мүмкіндігі;

      4) жөндеу – магистральдық құбырдың желілік бөлігінің жəне (немесе) оның объектілерінің толық немесе ішінара пайдалану ресурсының жарамдылығын немесе жұмысқа қабілеттілігін қалпына келтіру жөніндегі іс-шаралар (операциялар) кешені;

      5) магистральдық құбыр – өнімді қауіпсіз тасымалдауды қамтамасыз ететін желілік бөліктен жəне объектілерден тұратын, техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар талаптарына сəйкес келетін бірыңғай өндірістік- технологиялық кешен;

      6) техникалық диагностикалау – магистральдық құбырдың техникалық жай-күйін айқындауға арналған жұмыстар мен ұйымдастыру-техникалық іс- шаралар кешені;

      7) техникалық қызмет көрсету – магистральдық мұнай құбыры объектілерінің техникалық жай-күйін бақылау, тазалау, майлау, реттеу жəне жұмысқа қабілеттілігін жəне жарамдылығын қолдау бойынша басқа да операциялар;

      8) магистральдық құбырды пайдалану – магистральдық құбырдың үздіксіз, тиісінше жəне тиімді жұмыс істеуі үшін қажет, оның ішінде техникалық қызмет көрсетуді, жөндеуді, техникалық диагностикалауды жəне жедел-диспетчерлік басқаруды қамтитын қызмет;

      9) магистральдық құбырдың желілік бөлігі – өнімді тікелей тасымалдау жүзеге асырылатын жерасты, суасты, жербеті, жерүсті құбырлары;

      10) машық – кəсіби міндет шеңберінде жеке бірлік іс-əрекеттерді физикалық жəне (немесе) ақыл-оймен орындауқабілеті;

      11) мұнай айдау станциясы – магистральдық мұнай құбыры арқылы мұнайды қабылдауды, жинақтауды, жəне айдауды қамтамасыз етуге арналған құрылыстар кешені мен жабдықтар. МАС негізгі элементтері сорғы агрегаттары, резервуарлар, жеткізуші жəне таратушы құбырлар жүйелері, есептеу тораптары, тазалау құрылғылары мен диагностиканың ағынды құралдарын қабылдау жəне іске қосу құрылғылары, сондай-ақ майлау, желдету, жылыту, энергиямен жабдықтау, сумен жабдықтау, автоматика, телемеханика жəне т. б. жүйелері болып табылады;

      12) мұнайды айдау – мұнайды сорғы қондырғыларының көмегімен мұнай құбыры арқылы тасымалдау процесі;

      13) өнім – тасымалдауға дайындалған жəне тиісті өнім түрі бойынша техникалық регламенттерге сəйкес келетін, тұрақты (тұрақты емес) газ конденсатын, табиғи газды, ілеспе газды, басқа да сұйық жəне газ тəріздес көмірсутектерді, мұнай өнімдерін қоса алғандағы мұнай;

      14) өнімді тасымалдау – өнімді жөнелтушіден қабылдау пунктінен бастап алушыға тапсыру пунктіне дейін оны магистральдық құбыр бойынша қабылдау, тапсыру, айдау, өнімді басқа да магистральдық құбырларға қотару, құю, беру, басқа көлік түріне ауыстырып тиеу, сақтау, араластыру процесі;

      15) салалық біліктілік шеңбері – орындалатын жұмыстардың күрделілігіне жəне салада пайдаланылатын білімдердің, іскерліктер мен құзыреттердің сипатына қарай Қазақстан Республикасының Ұлттық сабақ сыныптауышы, ұлттық біліктілік шеңбері негізінде əзірленеді жəне деңгейлер бойынша маманның біліктілігіне қойылатын талаптарды жіктейтін құжат.

      3. Осы кəсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) АЖ – ағымдағы жөндеу;

      2) АЖЖ – апаттарды жою жоспары;

      3) АҚЖ – апатқа қарсы жаттығулар;

      4) АҚП – авариялық-қалпына келтіру пункті;

      5) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      6) ЖПУ – желілік-пайдалану учаскесі;

      7) ИМЖ – интеграцияланған менеджмент жүйесі;

      8) КС – кəсіптік стандарт;

      9) МАС – мұнай айдау станциясы;

      10) МҚЖБ – магистральдық құбырдың желілік бөлігі;

      11) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      12) ТАҚП – тірек апаттық-қалпына келтіру пункті;

      13) ТДҚ – тазарту жəне диагностика құралдары;

      14) ТҚ – техникалық қызмет көрсету;

      15) ТЛД – термолюминесцентті дозиметр;

      16) БМАС – бас мұнай айдау станциясы;

      17) ҚНжҚ – құрылыс нормалары мен қағидалары;

      18) ҚВҚН – қарасты құрылыс нормалары;

      19) МСТ – мемлекеттік стадарт;

      20) МҚ – магистралдық құбыр;

      21) ТП – тарату пункті;

      22) ТҚ – технологиялық құбыр;

      23) НТҚ – нормативтік-техникалық құжаттама.

2-ші тарау. Кəсіптік стандарттың паспорты

      4. Кəсіптік стандарттың атауы: Магистральдық құбырларды пайдалану

      5. Кəсіптік стандарттың коды: H49500101

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын жəне кіші сыныбын көрсету:

      H Көлік жəне қоймалау;

      49 Құрлық жəне құбырмен жүретін көліктің қызметі;

      49.5 Құбыр көлігінің қызметі;

      49.50 Құбыр көлігінің қызметі;

      49.50.0 Құбыр көлігінің қызметі.

      7. Кəсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Сұйық немесе газ тəріздес энергия тасымалдаушыларын айтарлықтай қашықтыққа тасымалдауға арналған құбыр көлігі жүйелеріне техникалық қызмет көрсету жəне басқарумен байланысты процестерді қамтиды. Сенімді энергиямен қамтамасыз етуде жəне энергетикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етуде шешуші рөл атқаратын электр жеткізу құбырларын жоспарлауды, бақылауды, диагностикалауды, жөндеуді жəне қауіпсіздігін қамтиды.

      8. Кəсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Желілік құбыр жүргізуші - 2 СБШ-нің деңгейі;

      2) Желілік қараушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      3) Желілік құбыр жүргізуші - 3 СБШ-нің деңгейі;

      4) Технологиялық қондырғылардың операторы - 3 СБШ-нің деңгейі;

      5) Мұнай құбырларын пайдалану жөніндегі техник - 4 СБШ-нің деңгейі;

      6) Технологиялық қондырғылардың операторы - 4 СБШ-нің деңгейі;

      7) Дəнекерлеу инженері - 6 СБШ-нің деңгейі;

      8) Мұнай (газ) айдау станция бастығы - 6 СБШ-нің деңгейі;

      9) Рентгеногаммография инженері - 6 СБШ-нің деңгейі;

      10) Техникалық диагностика жөніндегі инженер - 6 СБШ-нің деңгейі;

      11) Диагностика жөніндегі инженер - 6 СБШ-нің деңгейі;

      12) Теміржол эстакадасын пайдалану жөніндегі инженер (мұнай жəне мұнай өнімдері) - 6 СБШ-нің деңгейі;

      13) Мұнай (газ) айдау станциясының инженері - 6 СБШ-нің деңгейі;

      14) Магистральдық құбыр желілерін пайдалану жөніндегі инженер - 6 СБШ-нің деңгейі;

      15) Желілік бөлік жөніндегі инженер - 6 СБШ-нің деңгейі;

      16) Резервуарлар жөніндегі инженер - 6 СБШ-нің деңгейі.

2-ші тарау. Кəсіптер карточкалары

9. Кəсіптің карточкасы "Желілік құбыр жүргізуші":

Топтың коды:

7126-2

Қызмет атауының коды:

7126-2-002

Кəсіптің атауы:

Желілік құбыр жүргізуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

34-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 24 желтоқсандағы № 533 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21909 тіркелген).
9-10 Параграфтар. Желілік құбыр жүргізуші (2-3разрядтар)

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі: негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

2-ші санат үшін талап етілмейді, 3-разряд үшін кемінде 6 ай осы мамандық бойынша жұмыс тəжірибесі болуы тиіс

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

7126-2-001 - Құбыр жүргізуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Құбырлардың жабдықтары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Құбыржолда қосалқы жұмыстарды орындау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1: Құбыржолда қосалқы жұмыстарды орындау

Дағды 1:
Құбырды жөндеуге дайындау

Машықтар:
2-ші разряд:
1. Құбыр желісі қазық ойығын дəнекерлеу, үрлеу жəне сынақ жүргізу, тоқтатқыш арматураны, су жинағыштарды жəне басқа да құрылғылар мен құрылыстарды жөндеу жұмыстарын орындау.
2. Газды колодецтер мен қазылған шұңқырларда жұмыс істейтін қызметкерлердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
3. Ескі оқшауламаны алып тастау, құбырларды тоттан жəне ақаулы жабындардан тазалау.
4. Су дренажын жүргізу.
3-ші разряд:
1. Газды кесу жəне дəнекерлеуден кейін құбырлардың жиектерін тазалау.
2. Құбырларды, сегменттерді, бөлшектер мен жабдықтарды көтеру жəне тасымалдау үшін көтеру-қозғалыс құралдарын орнату.
3. Траншейлерді құбырларды төсеу үшін жоспарлау.
4. Траншейлер мен шұңқырлардың қабырғаларын бекітуге арналған ағаш жұмыстарын орындау: балтақтар, брускалар, тақтайлармен бекіту; магистральдық құбыр құрылыстарын жөндеуде қарапайым қолмен бояу жұмыстары, грунт жəне бояу қоспаларын дайындау; қарапайым гипс жұмыстары сондай-ақ колодецтерді торкреттеу жəне гидроизоляциялау.
5. Крандарды жəне бөгеттерді ашу жəне жабу.
6. Газды шамдар арқылы шығару.
7. Құбырда резеңке шарлар мен балшық тығындарын орнат.
8. Тоқтатқыш арматураны орнату жəне ауыстыру жұмыстарына қатысу.
9. Құбырлардың беттерін коррозияға қарсы оқшаулау үшін дайындау.
10. Грунттар мен битум мастикаларын дайындау.

Білімдер:
2-ші разряд:
1. Магистральдық құбырлар мен олардың құрылыстарының техникалық эксплуатация ережелері мен тағайындалуы.
2. Магистральдық тоқтатқыш арматураны, байланыс жəне сигнализация құралдарын пайдалану тəртібі.
3. Отвод жолағы мен қорғау аймағын бақылау ережелері.
4. Жер жұмыстарының жүргізілу тəртібі.
5. Көтеру-қозғалыс құралдарын орнату.
6. Ішкі еңбек тəртібі, қауіпсіздік жəне еңбекті қорғау ережелері, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптары.
3-ші разряд:
1. Құбырлардың шеттерін дəнекерлеуге дайындау ережелері.
2. Тоқтатқыш құрылғылардың орналасу схемалары.
3. Фасондық бөлшектер мен тоқтатқыш арматураны орнату талаптары.
4. Пневматикалық құралдармен жұмыс əдістері.
5. Құбырға коррозияға қарсы оқшауламаны қолдану мақсаты, қасиеттері жəне қолдану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Құбыр желісіндегі қосалқы жəне жөндеу жұмыстары

Машықтар:
2-ші разряд:
1. Траншеялар мен құдықтарды толтыру.
2. Алаңдарды жəне бөлмелерді тазалау жəне ретке келтіру.
3. Апат болған жерлерді, қалпына келтіру жұмыстарын қоршау.
3-ші разряд:
1. Құбырларды орталықтандыру.
2. Диаметрі 200 мм-ден кем құбырларды бүгү.
3. Құбырлардың ұштарын түзету.
4. Топырақты қазу.
5. Ескі оқшаулауды алып тастап, құбырларды тот пен ақаулы жабындардан тазалау.
6. Құбырларға оқшаулауды жаю.
7. Қарапайым бұрғылау, құрылыс құралдарын жөндеу жəне бекіткіш бөлшектер мен қарапайым бұйымдар дайындау.
8. Металлды газбен кесу жəне дəнекерлеу.
9. Эскиздер мен шаблондарға сəйкес бөлшектерді құю.

Білімдер:
2-разряд:
1. Тұрақтандырылған учаскенің технологиялық схемасы.
2. Мұнай жəне мұнай өнімдері құбырлары нысандарын жоспарлы тексеру құрамы, тəртібі жəне мерзімділігі.
3. Қорғау аймақтарына қатысты нормативтік-техникалық құжаттаманың талаптары.
4. Телефон аппараты мен байланыс құралдарын желіге қосу əдістері жəне оларды пайдалану тəртібі.
5. Жүк тиеу-жөнелту жұмыстарын орындау тəртібі.
3-разряд:
1. Құбырлардың дəнекерлеуге дайындау ережелері.
2. Құбырға коррозияға қарсы оқшаулау материалының тағайындалуы, қасиеттері жəне қолдану ережелері.
3. Болат құю, ағаш өңдеу, сылақ жəне бояу жұмыстарын орындау ережелері.
4. Дəнекерлеу технологиялары жəне ацетилен генераторларын қызмет көрсету тəртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Тəртіптілік
Зейінді шоғырландыру жəне бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ҚР СТ 3362-2019 "Магистральдық мұнай құбырлары. Техникалық пайдалану".
2. "Магистральдық құбырларды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары", Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10240 тіркелген).
3. ҚР СТ 2079-2010 "Магистральдық мұнай құбырлары. Газ қауіпті жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру".
4. ҚР СТ 2080-2022 "Магистральдық мұнай құбырлары. Өрт қауіпсіздігі".
5. ҚР СТ 2081-2011 "Магистральдық мұнай құбырлары. Пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары".

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

4

Мұнай құбырларын пайдалану жөніндегі техник

10. Кəсіптің карточкасы "Желілік қараушы":

Топтың коды:

8131-9

Қызмет атауының коды:

8131-9-163

Кəсіптің атауы:

Желілік қараушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

34-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (34-шығарылым) бекіту туралы" 2020 жылғы 24 желтоқсандағы № 533 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21909 тіркелген).
7-8 Параграфтар. Желілік қараушы (3-4 разрядтар).

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі: негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

3-разряд үшін кемінде 6 ай осы мамандық бойынша жұмыс тəжірибесі болуы тиіс. 4-разряд үшін 3- разряд бойынша кəсіпте кемінде 1 жыл жұмыс өтілі қажет

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

7126-2-002 - Желілік құбыр жүргізуші.
7126-2-001 - Құбыр жүргізуші.

Қызметтің негізгі мақсаты:

Магистральдық құбырлардың желілік бөлігінің техникалық жай-күйін тексеру

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Нормативтік- техникалық құжаттама талаптарына сəйкес мұнай жəне мұнай өнімдері құбырларының трассасын ұстау.
2. 2. Құбыр объектілерін ұстау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Нормативтік- техникалық құжаттама талаптарына сəйкес мұнай жəне мұнай өнімдері құбырларының трассасын ұстау

Дағды 1:
Құбыр трассасын қарау

Машықтар:
3-ші разряд:
1. Құбыр трассасының бір тіректі учаскесін көзбен шолып қарауды орындау.
2. Топырақ коррозиясынан жəне кезбе токтардан, су жинағыштардан, құдықтардан, тиек арматурасынан, байланыс желілерінен жəне ондағы басқа да құрылыстардан электр қорғау құрылғыларынсыз құбырдың бір жіпті учаскесін аралау жəне қызмет көрсету.
3. Бөлінген белдеуде жəне күзет аймағында газдың, мұнайдың жəне мұнай өнімдерінің кемуі, зақымданулар, əртүрлі бұзушылықтар анықталған кезде аудандық басқармаларға немесе айдау станциясына жедел хабарлау.
4. Желілік аралап қараушының журналына жəне құбырларды коррозиядан электр қорғау журналына жазба жүргізу.
4-ші разряд (3-разряд машықтарына қосымша):
1. Жағалау бекіністерінің, қоршаулардың, көп жіпті құбыр учаскелерінің іргетастарының жай- күйін деформациялардың, орын ауыстырулардың, салулардың, учаскелердің жалаңаштануының болуына тексеру жəне бағалауды орындау.
2. Топырақ коррозиясынан жəне адаспа токтан электр қорғау құрылғысы бар көп желілі құбырының өзеннен күрделі ауамен өтетін өтпелері бар бір желілі учаскесінің, су жинағыштарды, құдықтарды, жаппа арматурасын, байланыс, дабылдату желісін жəне сондағы өзге де құрылғыларды аралап қарау жəне қызмет көрсету.

Білімдер:
3- ші разряд:
1. Магистральдық құбырларды техникалық пайдалану тəртібі мен ережелері.
2. Өткізу жəне күзет аймағын бақылау ережелері.
3. Магистральдық құбырдың бекітілген учаскесінің технологиялық схемасы.
4. Бекітілген учаскедегі крандар мен арматураларды жобалау жəне жөндеу.
5. Телеметриялық бақылау пункттері мен электр химиялық қорғаныс объектілерін қадағалауды жүзеге асыру.
6. Ішкі еңбек тəртібі, қауіпсіздік жəне еңбекті қорғау ережелері, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптары.
4-ші разряд (3-разряд білімге қосымша):
1. Бір немесе көп желілі құбыр трассасының қозғалмайтын учаскесі жəне ондағы құрылыстардың орналасуы.
2. Телеметриялық бақылау пункттерін жəне электрохимиялық қорғаныс құралдарын орналастыру.
3. Топырақтың жəне жердің құрылымы мен құрамы, топырақты эрозиядан қорғау əдістері, борпылдақ топырақты бекіту, трасса бойындағы судың ағуын болдырмау, құбырларды қорғау.
4. Аумақтарды санитарлық күтіп ұстауға қойылатын талаптар .

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Құбыр трассасындағы қосалқы жұмыстар

Машықтар:

3-разряд:
1. Белгілерді, жазуларды, плакаттарды, тақтайшаларды, бұғаттау жəне сигнал беретін құрылғыларды орнату.
2. Құбырлардың желілік бөлігінде конструктивтік элементтердің лак- бояу жұмыстарын орындау.
3. Ағаш-бұта өсімдіктерінен, бөгде заттардан тазарту үшін желілік бекіту арматурасының учаскелерін анықтау, шөпті шабу.
4. Жұмыстар орындалғаннан кейін аумақ пен үй-жайларды ретке келтіру.
5. Берілген жолақта шурф қазу, талдарды қырқу жəне шөпті шабу, жаға бекімелерін, бұта торларын, тас үйіндерді түзету.
6. Өзіне бекітілген көлікке қызмет көрсету жəне оның сақталуына жауаптылық.
4-разряд (3-разряд машықтарына қосымша):
1. Жырауларды, жағаларды су торларын жасаумен, тау жыныстарын толтырумен, шөгінділермен нығайту жұмыстарын орындау.
2. Құбырларды қорғау аймағында бөгде заттарды жою, өсінділерді, бұталар мен ағаштарды кесу жұмыстарын орындау.
3. Кран платформаларының қоршауларын, құбырішілік құрылғыларды іске қосу жəне қабылдау платформаларын, үрлеу жəне сору шамдарының тірек тұғырларын, құдықтарды.
4. километрлік бағаналардың айналасындағы соқыр жерлерді, іргетастарды, бекітпе тіректерін жөндеуді жүргізу.
5. Су өткізетін құрылыстарға жөндеу жұмыстарын жүргізу.
6. Құбырлардың авариялық қорының тіректерін қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу.

Білімдер:

3-разряд:
1. Қорғау аймақтарына нормативтік- техникалық құжаттаманың талаптары.
2. Байланыс жəне сигнал беру құралдарын пайдалану тəртібі.
3. Қаріптер нысанына жəне құбырлардың трассаларын, бөгде ұйымдардың коммуникацияларымен қиылысуларды, табиғи жəне жасанды кедергілерді, репер белгілерін, ескерту жазбаларын, плакаттарды, тақтайшаларды, блоктау жəне сигнал беру құрылғыларын белгілеу белгілерінің түстік рұқсатына қойылатын талаптар.
4. Құбыр жолдары трассасын белгілеу белгілерін, бөгде ұйымдардың коммуникацияларымен қиылысуларды, табиғи жəне жасанды кедергілерді, қоршауларды, ескерту белгілерін, плакаттарды, жазуларды орнату орындары.
5. Жазуларды, оның ішінде трафареттерді пайдалана отырып бояу жəне жағу ережесі.
6. Тазалауға арналған ерітінділердің құрамы жəне бояу кезінде қолданылатын құралдарды, жаққыштарды жуу жəне тазалау тəсілдері.
7. Слесарлық іс негіздері.
4-разряд (3-разряд білімдеріне қосымша):
1. Жағалық бекіністерді, өрме клеткаларын, тас сызбаларын, одерновкаларды жəне тағы басқа да құру тəсілдері.
2. Жер жұмыстарын орындау тəртібі.
3. Құбыр трассасын ағаш-бұта өсімдіктерінен тазарту тəсілдері.
4. Уақытша құрылыстарды, стеллаждарды орналастыру тəсілдері.
5. Өзендер мен құдықтардың көп жіпті өткелдерінде ауыстырып қосу схемасы.
6. Слесарлық іс.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 1:
Аспаптардың көрсеткіштерін есепке алу

Машықтар:

Еңбек функциясы 2: Құбыр объектілерін ұстау

3,4 – ші разрядтар:
1. Аспаптардың көрсеткіштерін алу.
Тиісті журналдарда жазба жүргізу, деректерді беру, ауысымды қабылдау-тапсыру бойынша жұмыстарды орындау.
2. Өз құзыреті шегінде есепке алу құралдарын пайдалану.
3. Байланыс жəне сигнал беру құралдарын пайдалану.

Білімдер:

3-4 разрядтар:
1. Магистральдық мұнай құбырында орнатылған аспаптардың сипаттамалары.
2. Құжаттарды ресімдеу, ауысымды қабылдау-тапсыру тəртібі.
3. Байланыс құралдарын пайдалану ережесі.
4. Өндірістік сигнал берудің жұмыс принципі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Мұнай жəне мұнай өнімдері құбырлары объектілерінің техникалық жай-күйін техникалық жарамды күйде қарау, бақылау жүргізу жəне қолдау

Машықтар:

3-разряд:
1. Құдықтарды тексеру.
2. Құбырлардың магистральдық бөлігінің əуе өткелдерін қарау.
3. Құбыр жəне сақтандырғыш арматураны тексеру.
4-разряд (3-разряд машықтарына қосымша):
1. Құбырдың жəне трассаның, жабдық жұмысының жай-күйінің нормалары мен ережелерінен ауытқуларды анықтау.
2. Құбырлардың, материалдар мен құралдардың авариялық қорының жағдайын бағалау.
3. Бөгде ұйымдардың көп жіпті құбыр учаскесінің күзет аймағында жұмыс жүргізуді бағалауы.
4. Сыртқы белгілері бойынша мұнай мен мұнай өнімдерінің ағып кету орындарын анықтау.

Білімдер:
3-разряд:
1. Бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы мен мақсаты.
2. Өз учаскесіндегі крандар мен ысырмалардың конструкциясы жəне оларға қызмет көрсету.
3. Магистральдық құбырлар мен оның құрылыстарының мақсаты.
4. Мұнай, мұнай өнімдері мен газдың физикалық жəне химиялық қасиеттері.
5. Бекіту арматурасын ашу жəне жабу жəне оның герметикалығын тексеру кезіндегі операциялардың кезектілігі.
6. Құбыр арматурасының түрлері, мақсаты, құрылысы, пайдалану ережелері, техникалық, конструктивтік ерекшеліктері мен сипаттамалары.
7. Құбырлар учаскелерінің конструктивтік жəне технологиялық сипаттамалары.
8. Магистральдық құбыр объектілерін жоспарлы тексерулердің құрамы, тəртібі жəне орындалу мерзімділігі.
4-разряд (3-разряд білімдеріне қосымша):
1. Құбыр арматурасының, құбырдың желілік бөлігінің жабдықтарының түрлері, мақсаты, құрылысы, пайдалану,техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу ережесі, техникалық, конструктивтік ерекшеліктері мен сипаттамалары.
2. Қорғау аймақтарына нормативтік-техникалық құжаттаманың талаптары.
3. Құбыр арматурасының герметикалығының белгілері.
4. Күзет аймағында ақаулар, ауытқулар, бұзушылықтар, шайылулар, зақымданулар анықталған жағдайдағы іс-қимыл тəртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Зейінділік
Орындаушылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ҚР СТ 3362-2019 "Магистральдық мұнай құбырлары. Техникалық пайдалану".
2. "Магистральдық құбырларды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары", Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10240 тіркелген).
3. ҚР СТ 2079-2010 "Магистральдық мұнай құбырлары. Газ қауіпті жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру".
4. ҚР СТ 2080-2022 "Магистральдық мұнай құбырлары. Өрт қауіпсіздігі".
5. ҚР СТ 2081-2011 "Магистральдық мұнай құбырлары. Пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары".

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

3

Желілік құбыр жүргізуші

11. Кəсіптің карточкасы "Желілік құбыр жүргізуші":

Топтың коды:

7126-2

Қызмет атауының коды:

7126-2-002

Кəсіптің атауы:

Желілік құбыр жүргізуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

34-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (34-шығарылым) бекіту туралы" 2020 жылғы 24 желтоқсандағы № 533 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21909 тіркелген).
11-13 Параграфтар. Желілік құбыр жүргізуші (4-7 разрядтар).

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Электромеханикалық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету, жөндеу жəне пайдалану (түрлері жəне салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Мұнай жəне газ өндіру технологиясы

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Мұнай жəне газ кен орындарын пайдалану

Біліктілік:
-

Білім деңгейі: негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

4-разряд – 3-разряд бойынша кəсіпте кемінде 1 жыл жұмыс өтілі 5-разряд – 4-разряд бойынша кəсіпте кемінде 1,5 жыл жұмыс өтілі 6-разряд – 5-разряд бойынша кəсіпте кемінде 2 жыл жұмыс өтілі 7-разряд – 6-разряд бойынша кəсіпте кемінде 2,5 жыл жұмыс өтілі

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

7126-2-001 - Құбыр жүргізуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Құбырлардың жабдықтары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Құбыржолда қосалқы жұмыстарды орындау

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1: Құбыржолда қосалқы жұмыстарды орындау



Дағды 1:
Құбыр желісінде монтаждау жəне демонтаждау жұмыстары

Машықтар:

4-ші разряд:
1. Технологиялық құжаттамаға сəйкес құбыр элементтерін монтаждау жұмыстарын орындау.
2. Құбырдың зақымданған немесе істен шыққан учаскелерін демонтаждау.
3. Құбырлар мен қосылу элементтерін монтаждау жəне демонтаждау үшін құрал-жабдықтарды пайдалану.
4. Орындаған монтаждау жəне демонтаждау жұмыстарының сапасы мен талаптарға сəйкестігін бақылау.
5-разряд:
1. Құбырларда дəнекерлеу жұмыстарын жүргізе отырып монтаждау, бақылау-өлшеу аспаптарын демонтаждау жəне орнату, өткелдер, оралымдар жəне катушкаларды монтаждау жұмыстарын орындау.
2. Өткелдер, оралымдар жəне катушкаларды монтаждауға қойылатын талаптарды орындау.
3. Магистральдық мұнай құбырлары мен технологиялық құбырларда аварияларды, заңсыз қосылыстарды жəне олардың салдарын жою, құбыр мен арматурадағы мұнай ағып кетулерін жою.
4. Магистральдық мұнай құбырларында аса күрделі монтаждау жəне авариялық-қалпына келтіру жұмыстарын орындау.
5. Құбырларды кесуге арналған отандық жəне импорттық станоктармен, қысыммен қосылу құралдарымен жəне басқа жабдықтарды пайдалану, оларды қызмет көрсету жəне жөндеу.
6. Құбыр кесу машинасын (труборез), қысыммен қосылу құралын жəне басқа жабдықтарды басқару жəне жөндеу жұмыстарын орындау.
6-разряд:
5-разрядтағы дағдыларға қосымша:
1. Магистральдық мұнай құбырларында аса күрделі монтаждау жəне авариялық-қалпына келтіру жұмыстарын орындау.
2. Отандық жəне импорттық өндірістегі запорлы арматура мен редукторларды ревизиялау жəне жөндеу.
3. Өткелдер, оралымдар, катушкалар жəне айналдыруларды белгілеу жəне монтаждау.
4. Құбырларды кесуге арналған отандық жəне импорттық станоктар мен қысыммен қосылу құралдарын пайдалану.
5. Құбыр монтаждау жабдықтары мен құралдарын қызмет көрсету жəне жөндеу.
7-разряд:
1. "ПНА", "ЦА", "УДС-114" типті машиналар мен механизмдердің, дəнекерлеу жабдықтарының, электр машинасы мен жылжымалы электр станцияларының жұмыс кезінде ақауларын анықтап, жою.

Білімдер:
4-разряд:
1. Құбыр желілері мен олардың элементтерінің құрылымдық негіздері.
2. Құбырларды монтаждау жəне демонтаждау жөніндегі технологиялық нұсқаулықтар.
3. Монтаждау жəне демонтаждау жұмыстарына арналған құралдар мен жабдықтардың пайдалану ережелері.
4. Монтаждау жəне демонтаждау жұмыстарын орындау кезінде сапа стандарттары мен нормативтік талаптар.
5-разряд:
1. Өткелдер, оралымдар жəне катушкаларды монтаждауға қойылатын талаптар.
2. Материалтану жəне дəнекерлеу технологиялары əдістері, құбыр түрлері мен олардың сипаттамаларын анықтау, сондай-ақ жоғары қауіпті жағдайда қауіпсіз жұмыс істеу дағдылары.
3. Магистральдық мұнай құбырының, мұнай айдау станцияларының құрылымы мен схемалары, конденсат жинағыштардың орналасуы мен құрылымы, құбырлардың запорлы арматурасының тағайындалуы мен құрылымы.
6-разряд:
1. Магистральдық мұнай құбырының, мұнай айдау станцияларының жəне авариялық-қалпына келтіру пункттерінің схемалары мен құрылымы.
2. Сызбаларды жəне эскиздерді оқу ережелері.
3. Құбыр желілерін сынау нормалары мен əдістері.
7-разряд:
1. "ЖНА", "ОТА", "УЖМ-114" типті жабдықтардың машиналары мен механизмдерінің құрылымы, жұмыс істеу принципі жəне техникалық сипаттамалары.
2. Дəнекерлеу жабдығының конструктивті ерекшеліктері мен пайдалану ережелері.
3. Электр машиналары мен жылжымалы электр станцияларының құрылымы мен пайдалану ерекшеліктері.
4. Көрсетілген жабдық түрлерін пайдалану жəне жөндеу кезінде қауіпсіздік талаптары мен нормативтік құжаттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Құбыр желісін жөндеуге дайындау

Машықтар:
4 разряд (3 санаттың дағдыларына қосымша):
1. Құбыр желісінде тораптарды монтаждау/демонтаждау жұмыстарын жүргізу.
2. Эскиздерге сəйкес арматуралар мен фасондық бөлшектерді орналастыру жəне орнату.
3. Құбыр желілеріндегі тоқтатқыш арматураларды, тораптарды жəне жеке учаскелерді сынаққа дайындау (опрессовка жасау).
5 разряд:
1. Құбыр желісінің жəне монтаж тораптарының учаскелерін үрлеу жəне сынаққа дайындау (опрессовка жасау).
2. Түрлі кесінділер, тармақтар жəне арматура үшін белгілеу жұмыстарын жасау.
3. Құбыр желісінің төменгі бөліктерінде конденсаттың бар-жоғын тексеру.

Білімдер:

4 разряд (3 санаттағы білімдерге қосымша):
1. Құбыр желісінде монтаждау ережелері.
2. Арматура мен фасондық бөлшектерді белгілеуге арналған техникалық шарттар.
3. Гидропресс құрылымы.
5 разряд:
1. Құбыр желілерін үрлеу жəне опрессовка жасау ережелері.
2. Құбыр желілері, сосудтар жəне қосқыш тораптарын сынақтан өткізу нормалары.
3. Ішкі еңбек тəртібі, еңбек қауіпсіздігі мен қорғаныс ережелері, өндірістік санитария жəне өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
Құбырдағы қалпына келтіру жұмыстарына қатысу

Машықтар:
4-разряд (3-разряд машықтарына қосымша):
1. Диаметрі 200 мм-ден жоғары құбырларды бүгу.
2. Құбыр мен арматурада газдың, мұнайдың жəне мұнай өнімдерінің ағуын жою.
3. Ысырмаларға тығыздамаларды толтыру жəне тарту.
4. Конденсат жинағыштарға тексеру жүргізу.
5. Су жəне бу құбырлары желілерінде қалпына келтіру жұмыстарын орындау.
6. Тіркеме айлабұйымдарды немесе құрылғыларды пайдалана отырып, жүктерді жəне металл конструкцияларды тасымалдау кезінде тракторды, жер жұмыстарын орындау кезінде бульдозерді басқару.
5-разряд:
1. Құбырларда монтаждау жəне қалпына келтіру жұмыстарын, бітелулерді, жөндеу конструкцияларын, өткелдерді, əр түрлі кесулерді монтаждауды орындау.
2. Отандық жəне импорттық өндірістің бекіту арматурасын, редукторларын тексеру мен жөндеуді жүзеге асыру.
3. Магистральдық мұнай құбырлары трассасы бойынша тазалау жəне диагностика құралдарын жинақтау, алу жəне сүйемелдеу бойынша жұмыстарды орындау.

Білімдер:

4-разряд (3-разряд білімдеріне қосымша):
1. Конденсат жинағыштардың орналасу схемасы жəне құрылғысы.
2. Газ бен мұнайдың ағуын анықтау жəне жою нұсқаулығы мен ережесі.
3. Тракторлар мен бульдозерлерді алдын ала жəне ағымдық жөндеуді.
5-разряд:
1. Оқшаулағыш жабындарды қолдану əдістері, оқшаулау үшін қолданылатын материалдар жəне құбырларды сыртқы əсерлерден қорғау əдістері.
2. Магистральдық мұнай құбырлары құрылымдарының, мұнайайдау станцияларының, апаттық жөндеу пункттерінің схемалары мен жобасы.
Құбырларды сынау стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 4:
Құбырлар бұйымдары мен жабдықтарын жөндеу

Машықтар:
4-разряд (3 разрядтағы дағдылардан басқа):
1. Жоғары қысымды өшіру жəне сақтандырғыш клапандарды тексеру жəне жөндеу.
2. Су жəне бу құбырларына орнатылған вентильдерді жөндеу.
3. Бөлшектерді, құбырларды металл өңдеуді жүргізу.
4. Жіпті кесуді орындау.
5. Тесіктерді бұрғылау.
5-разряд:
1. Клапандар мен шүмектерді тексеріп, жөндеу.
2. Мұнай өнімдерін айдау станцияларындағы, газ тарату станцияларындағы (пункттеріндегі) жəне авариялық жөндеу пункттеріндегі жабдықтарды тексеру жəне жөндеу.
4. Құбыр желілерінде монтаждау жəне қалпына келтіру жұмыстарын орындау, қабаттасуды орнату, құрылымдарды жөндеу, өтпелер жəне əртүрлі байлау түрлері.

Білімдер:
4-разряд (3-разряд бойынша білімнен басқа):
1. Құбыр өткізгіштердің, су жəне бу құбырларының жабу арматурасының мақсаты мен құрылымы.
2. Бөлшектерді металл өңдеу ережелері мен əдістері.
5-разряд:
1. Барлық құбыр құрылымдарының схемалары мен орналасуы.
2. Құбырларды орналастыру жəне жабдықтарды, мұнай өнімдерін айдау, газ тарату станцияларын (пункттерін) жəне авариялық жөндеу пункттерін жайластыру схемалары.
3. Сызбалар мен сызбаларды оқу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Тəртіптілік
Зейінді шоғырландыру жəне бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ҚР СТ 3362-2019 "Магистральдық мұнай құбырлары. Техникалық пайдалану".
2. "Магистральдық құбырларды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары", Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10240 тіркелген).
3. ҚР СТ 2079-2010 "Магистральдық мұнай құбырлары. Газ қауіпті жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру".
4. ҚР СТ 2080-2022 "Магистральдық мұнай құбырлары. Өрт қауіпсіздігі".
5. ҚР СТ 2081-2011 "Магистральдық мұнай құбырлары. Пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары".

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

4

Мұнай құбырларын пайдалану жөніндегі техник

12. Кəсіптің карточкасы "Технологиялық қондырғылардың операторы":

Топтың коды:

8187-1

Қызмет атауының коды:

8187-1-011

Кəсіптің атауы:

Технологиялық қондырғылардың операторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

34-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 24 желтоқсандағы № 533 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21909 тіркелген).
46-48 Параграфтар. Технологиялық қондырғылардың операторы.

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Химиялық технология жəне өндіріс (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Мұнай мен газды қайта өңдеу технологиясы

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тəжірибесі талап етілмейді.

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

8187-1-008 - Мұнай-, газ қайта өңдеу қондырғысының операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мұнайды, ілеспе, табиғи газды, газ конденсатын, тақтатастарды қайта өңдеу, автоматтандыру құралдары мен бақылау-өлшеу құралдарын пайдалану, технологиялық қондырғыларды жөндеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Мұнай, мұнай өнімдерін қайта өңдеу қондырғыларында технологиялық жабдықтардың жұмысын бақылау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Мұнай, мұнай өнімдерін қайта өңдеу қондырғыларында технологиялық жабдықтардың жұмысын бақылау

Дағды 1:
Технологиялық қондырғы (учаске) жабдығының жұмысын реттеу, алынатын өнімдердің шикізатын, реагенттерді, отынды, электр энергиясын есепке алу

Машықтар:


2-разряд үшін:
1. Жоғары білікті оператордың басшылығымен аппараттарға, сорғыларға, желдету жəне жылыту жүйелеріне қызмет көрсету.
2. Майларды, майларды, парафинді, битумды жəне басқа да ұқсас өнімдерді айдау, құю жəне ыдыстау.
3. Өлшеуіштерді өлшеу, сынамаларды алу.
4. Катализаторларды жүктеу жəне түсіру.
5. Аппаратура мен пештерді тазалауды жүргізу.
3-разряд үшін (2-разрядты машықтарына қосымша):
1. Белгіленген тəртіппен технологиялық жабдықты жəне қызмет көрсету аймағын көзбен шолып тексеруді жүзеге асыру.
2. Ыдысты дайындауды, мамандандырылған ыдысқа орауды жəне ыдыстың бетін өңдеуді қоса алғанда, майларды, майларды, парафинді, битумды жəне басқа да ұқсас өнімдерді айдауды, құюды жəне ыдысты бетін өңдеуді жүзеге асыру.
3. Біліктілігі анағұрлым жоғары оператордың басшылығымен жүзеге асыру:
- жұмыс нұсқаулықтарына сəйкес мұнай, мұнай өнімдері мен газды қайта өңдеу қондырғыларындағы технологиялық процесс;
-қызметінен ауыстырып қосу, жұмыс істеп тұрған жабдықтың резервтік, реттеуге берілген реагенттерді, отынды, буды, суды, электр энергиясын, қызмет көрсететін учаскедегі, шикізатты ұсақтау жəне ұнтақтау процесін жүргізу жану оттықтағы кептіру пештер (пеш-диірмен), ауысымына сілтілер, дренаждау жəне су аппараттарының, тиеу-түсіру коксті вагондардан сүрлем- жинағыштарды, тазалау кокс у ленталы конвейерлердің, классификаторлардың, қоректендіргіштердің, темір жолдарда;
-технологиялық қондырғыны (оның ішінде жеке жабдықты) іске қосу/тоқтату.
4. Өлшеуіштерді өлшеу жəне мұнай өнімдерінің, оның ішінде резервуарлар мен цистерналардың сынамаларын алу.
5. Технологиялық жабдыққа катализаторлар мен адсорбенттерді тиеуді жəне түсіруді жүзеге асыру.
6. Технологиялық жабдықты тазалауды жүргізу.
7. Технологиялық қондырғыны жөндеуге қатысу.
4-разряд үшін (3-разрядты машықтарына қосымша):
1. Жұмыс нұсқаулықтарына сəйкес мұнай, мұнай өнімдерін, газды, тақтатас пен көмірді қайта өңдеу жөніндегі III санаттағы қондырғыларда технологиялық процесті жүргізуді жəне бақылауды жүзеге асыру.
2. Жоғары Біліктіліктің басшылығымен жүзеге асыру:
-I жəне II санаттағы қондырғыларда технологиялық процесс жəне жекелеген блоктардың жұмысын бақылау (1-қосымша);
-қызметінен ауыстырып қосу, жұмыс істеп тұрған жабдықтың резервтік, реттеуге берілген реагенттерді, отынды, буды, суды, электр энергиясын, қызмет көрсететін учаскедегі, шикізатты ұсақтау жəне ұнтақтау процесін жүргізу жану оттықтағы кептіру пештер (пеш-диірмен), ауысымына сілтілер, дренаждау жəне су аппараттарының, тиеу-түсіру коксті вагондардан сүрлем жинағыштарды, тазалау кокс у ленталы конвейерлердің, классификаторлардың, қоректендіргіштердің, темір жолдарда;
-камералық жəне туннельдік пештердің жылыту жүйесін іске қосу/тоқтату, олардың гидравликалық режимін реттеу, таспалы конвейерлерге қызмет көрсету, экрандау, сондай-ақ қондырғыны тұтастай тоқтату/іске қосу.
3. Жоғары білікті оператордың басшылығымен аппараттарға, сорғыларға, желдету жəне жылыту жүйелеріне қызмет көрсету.
4. Белгіленген тəртіппен технологиялық жабдықты жəне қызмет көрсету аймағын көзбен шолып тексеруді жүзеге асыру.
5. Ыдысты дайындауды, амандандырылған ыдысқа орауды жəне ыдыстың бетін өңдеуді қоса алғанда, майларды, майларды, парафинді, битумды жəне басқа да ұқсас өнімдерді айдауды, құюды жəне ыдысты бетін өңдеуді жүзеге асыру.

Білімдер:
2-разряд үшін:
1. Қызмет көрсетілетін жабдықтың, арматураның жəне коммуникациялардың құрылысы.
2. Бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты
3. Шикізат пен өндірілетін өнімдердің физика-химиялық қасиеттері
4. Өнімді пісіру жəне ресімдеу тəртібі
5. Ішкі еңбек тəртібі, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария тəртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары
3-разряд үшін (2-разрядты білімге қосымша):
1. Технологиялық процестер, схемалар жəне қызмет көрсетілетін қондырғылардың картасы.
2. Қондырғының (учаскенің) технологиялық регламенті.
3. Қызмет көрсетілетін жабдықтың, КИПиА, Дабыл беру жəне қызмет көрсетілетін қондырғыны бұғаттау құрылғысы мен жұмыс принципі.
4-разряд үшін (3-разрядты білімге қосымша):
1. Қондырғыда алынатын шикізатқа, реагенттерге жəне мұнай өнімдеріне арналған физика-химиялық қасиеттері, техникалық шарттары мен ГОСТтар.
2. Шикізат, реагенттер, отын, жылу жəне энергия ресурстарын тұтыну нормалары .

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Мұнай жəне мұнай өнімдерін қайта өңдеу қондырғыларындағы технологиялық процестің параметрлерін бақылау жəне реттеу

Машықтар:
3-разряд үшін:
1. Бақылау-өлшеу аспаптарын (БКП) пайдалана отырып, II санаттағы қондырғыларда технологиялық жабдықтың жұмыс көрсеткіштерін бақылауды жүзеге асыру.
2. Белгіленген технологиялық процесс шегінде учаскеде шикізат пен отын шығынын бақылау.
3. Рұқсат етілген нормалар шегінде аспаптардан алынған мəліметтер негізінде жабдықтың жұмыс параметрлерін (мысалы, қысым, температура) реттеңіз.
4. Көмекші жүйелердің жұмысын бақылау (мысалы, ауа беру жүйелері, сумен жабдықтау, сорғы қондырғылары).
5. Технологиялық режимнің сақталуына бақылау жүргізу, сондай- ақ бұзушылықтар туралы жедел хабарлау.
6. Жабдықтың жұмыс параметрлерін есепке алу журналын жүргізіңіз, мəліметтер мен ауытқуларды жазыңыз.
7. Жабдықты тексеру, мүмкін ақауларды анықтау жəне тіркеу.
4-разряд үшін:
1. II жəне I санаттағы қондырғыларда технологиялық жабдықтың жұмыс көрсеткіштерін бақылауды жүзеге асыру, сондай-ақ процестердің қалыпты жұмысын қамтамасыз ету үшін параметрлерді реттеу.
2. Жүйенің жұмысын талдау негізінде жұмыс процесінде негізгі технологиялық жабдықтың (сорғылар, компрессорлар, сүзгілер) жұмысын реттеу жəне реттеу.
3. Көмекші жүйелерді (мысалы, су, бу, ауа беру, тазарту жəне қысу жүйелері) реттеу жəне техникалық қызмет көрсету.
4. КЖП деректері бойынша нормалардан ауытқулар негізінде технологиялық процесті түзетуді, ақауларды ескертуді немесе жоюды жүзеге асыру.
5. Бастапқы диагностиканы жүргізу жəне оны қалыпқа келтіру үшін жабдықтың жұмысындағы шамалы ауытқуларды жою.
6. Жабдыққа техникалық қызмет көрсету, шығын материалдарын (сүзгілер, тығыздағыштар жəне т.б.) ауыстыру жəне реттеу жұмыстарын жүргізу.
7. Реагенттер мен шикізатты тұтыну нормаларының сақталуына бақылау жүргізу, сондай-ақ тұтынылатын материалдар мен энергияның есебін жүргізу.
8. Бақылау-өлшеу аспаптары мен сигнализаторлардың жұмысын бақылау, қажет болған жағдайда олардың параметрлерін реттеу.
9. Жабдықтың жұмыс параметрлерін есепке алудың жедел журналдарын толтырыңыз, одан əрі есеп беру үшін деректерді жазыңыз.

Білімдер:
3-разряд үшін:
1. Мұнай жəне мұнай өнімдерін өңдеу технологиясының негіздері.
2. Қондырғылардағы технологиялық жабдықтың жұмыс принциптері.
3. Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматтандыру жүйелерінің жұмыс негіздері.
4. Технологиялық параметрлерді бақылау əдістері жəне оларды қалыпқа келтіру.
5. Шикізат пен өнім шығынын есепке алу қағидалары мен əдістемелері.
6. Технологиялық қондырғылардағы еңбек қауіпсіздігі негіздері.
7. Технологиялық процестегі ауытқулардың алдын алу жəне жою əдістері.
8. Таратылған басқару жүйесінің (DCS) жұмыс принциптері.
9. Қайта өңдеу өнімдері мен шикізаттың сапасына қойылатын талаптар.
10. Өндірістік процестер бойынша есептілік пен құжаттаманы жүргізу тəртібі.
4-разряд үшін:
1. I жəне II санаттағы Қондырғылардағы жабдықтың құрылысы жəне жұмыс принципі.
2. Технологиялық жабдықтағы ақауларды диагностикалау жəне іздеу негіздері.
3. Жабдықтың технологиялық параметрлерін реттеу жəне реттеу əдістері.
4. Қондырғылардағы авариялық жағдайлардың алдын алу əдістері мен əдістері.
5. Бақылау-өлшеу аспаптарымен жəне автоматтандыру жүйелерімен жұмыс істеу принциптері мен тəртібі.
6. Ресурстардың шығысы жəне қондырғының жұмысы бойынша есептілікті жүргізу қағидалары.
7. Ауысым мен персоналды тиімді басқарудың əдістері мен тəсілдері.
8. Технологиялық процестің нормаларынан ауытқу кезіндегі іс- қимылдар жəне оларды жою тəсілдері.
9. Жабдықты қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ету негіздері.
10. Авариялық жағдайларды қоса алғанда, қондырғыны іске қосу жəне тоқтату жөніндегі операциялар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Командада жұмыс істей білу
Орындаушылық
Дербестік
Зейінділік
Жауапкершілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. МЕМСТ 31873-2012 Мұнай жəне мұнай өнімдері. Қолмен сынама алу əдістері"
2. МЕМСТ 2517-2012 "Мұнай жəне мұнай өнімдері. Сынамаларды алу əдістері", МЕМСТ ИСО 4257-2013 "Сұйытылған көмірсутек газдары. Сынама алу əдісі"
3. МЕМСТ 14921-2018 "Сұйытылған көмірсутекті газдар. Сынама алу əдісі"
4. МЕМСТ 34224-2017 "Мұнай жəне газ өнеркəсібі. Қозғалмалы поршенді цилиндрді пайдалана отырып сұйытылған мұнай газдарының үлгілерін алудың стандартты əдісі
5. ҚР СТ ASTM 3700-2015 "Мұнай жəне газ өнеркəсібі. Қалқымалы поршеньді цилиндр көмегімен сұйытылған мұнай газының үлгілерін алудың стандартты сынақ əдісі"

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

5

Мұнай жəне газды өңдеу жөніндегі мастер

13. Кəсіптің карточкасы "Мұнай құбырларын пайдалану жөніндегі техник":

Топтың коды:

3118-3

Қызмет атауының коды:

3118-3-002

Кəсіптің атауы:

Мұнай құбырларын пайдалану жөніндегі техник

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2016 жылғы 24 мамырдағы № 217 бұйрығымен бекітілген Мұнай-газ өндіру саласындағы басшыларының, мамандарының жəне басқа да қызметшілердің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары.
31 Параграф. Мұнай құбырларын пайдалану жөніндегі техник

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

І санаттағы мұнай құбырларын пайдалану жөніндегі техник: тиісті мамандық (біліктілік) бойынша орта техникалық жəне кəсіптік (орта арнаулы, орта кəсіптік) білім жəне ІІ санаттағы мұнай құбырларын пайдалану жөніндегі техник лауазымында жұмыс өтілі кемінде 2 жыл; ІІ санаттағы мұнай құбырларын пайдалану жөніндегі техник: тиісті мамандық (біліктілік) бойынша орта техникалық жəне кəсіптік (орта арнаулы, орта кəсіптік) білім жəне мұнай құбырларын пайдалану жөніндегі санаты жоқ техник лауазымында жұмыс өтілі кемінде 2 жыл; мұнай құбырларын пайдалану жөніндегі санаты жоқ техник: жұмыс өтіліне талап қоймай, тиісті мамандық (біліктілік) бойынша орта техникалық жəне кəсіптік (орта арнаулы, орта кəсіптік) білім

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Мұнай магистральдық құбырының сенімді жəне тиімді жұмыс істеуін жүзеге асыру

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Магистральдық мұнай құбырларын пайдалануды құжаттамалық қамтамасыз ету.
2. Магистральдық мұнай құбырларын пайдалану жөніндегі жұмыстарды қамтамасыз ету.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Магистральдық мұнай құбырларын пайдалануды құжаттамалық қамтамасыз ету



Дағды 1:
Пайдалану бойынша құжаттаманы жүргізу

Машықтар:
1. Жабдықтың жұмысы туралы деректерді өзектендіруді жүргізу.
2. Мұнай құбырларының жəне мұнай құбырларының технологиялық жабдықтарының техникалық жай-күйін жəне оларға ілеспе құжаттаманы тексеру нəтижелерін есепке алуды, ресімдеуді жəне сақтауды қамтамасыз ету.
3. Материалдық-техникалық ресурстарға, жеке жəне ұжымдық қорғану құралдарына өтінім жасау.
4. Материалдық-техникалық ресурстарға қажеттілікті есептеу.
5. Учаске персоналын нормативтік- техникалық құжаттамамен (НТҚ), директивтік материалдармен, қызмет бағыты бойынша бұйрықтармен жəне өкімдермен қамтамасыз ету.
6. Жұмыста анықтамалық жəне арнайы əдебиеттерді пайдалану.
7. Жұмыс балансы уақытын есептеу.
8. Дербес компьютерді жəне оның перифериялық құрылғыларын, ұйымдастыру техникасын пайдалану.
9. Қызмет бағыты бойынша арнайы бағдарламалық өнімдерді пайдалану.
10. Жүргізілетін жұмыстардың, қажетті ерекшеліктердің, диаграммалардың, кестелердің жəне басқа да техникалық құжаттаманың сипаттамасын дайындайды.
11. Мұнай құбырларының жəне мұнай құбырларының технологиялық жабдығының техникалық жай-күйін тексеру нəтижелері мен оларға ілеспе құжаттаманы есепке алуды, ресімдеуді жəне сақтауды қамтамасыз етеді.
12. Жаңа техника мен прогрессивтік технологияны, ұсыныстар мен өнертабыстарды енгізудің экономикалық тиімділігінің негіздемесіне қатысады.

Білімдер:
1. Пайдалану құжаттамасын жүргізу қағидалары.
2. Есеп құжаттамасын жүргізу ережесі.
3. Іс жүргізу негіздері.
4. Кəсіби қызмет бойынша нормативтік құқықтық актілер жəне анықтамалық материалдар.
5. Арнайы жəне анықтамалық əдебиетте қолданылатын терминология.
6. Экономика негіздері, еңбекті ұйымдастыру жəне басқару.
7. Əзірленетін техникалық құжаттамаға салалық қолданыстағы стандарттар жəне техникалық шарттар, оны жасау тəртібі жəне ресімдеу ережелері.
8. Ішкі еңбек тəртібінің тəртібі, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария жөніндегі қағидалар, өрт қауіпсіздігі талаптары.
9. Мұнай жəне газ өндіруге, өңдеуге жəне тасымалдауға, ұңғымаларды бұрғылау мен жөндеуге қатысты Қазақстан Республикасының заңнамалық жəне өзге де нормативтік құқықтық актілерін, əдістемелік материалдарды, нұсқаулықтарды.
10. Халықаралық жəне қазақстандық нормаларды қоса алғанда, құбыр арналары жүйелері жөніндегі нормативтік жəне əдістемелік материалдарды.
11. Еңбек заңнамасының негіздерін.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Пайдалану бойынша есептілікті қалыптастыру

Машықтар:
1. Материалдық-техникалық ресурстарды пайдалану бойынша есептерді дайындау.
2. Учаскеге бекітілген мұнай айдау станциясы жабдығын пайдалану саласындағы есептерді талдау.
3. Бастапқы материалдарды, статистикалық есеп деректерін, ғылыми-техникалық ақпаратты жинау, өңдеу жəне жинақтау бойынша жұмыстарды орындау.
4. Жетілдірілген əзірлемелерді, пайдалану нұсқауларын əзірлеуге жəне іске қосу жұмыстарына қатысу.
5. Жоспарлау жəне есеп беру құжаттамасын дайындау бойынша жұмыстарды орындау, орындалатын жұмыстарды қарау жəне талқылау кезінде қабылданған шешімдерге сəйкес техникалық құжаттамаға қажетті өзгерістер мен түзетулер енгізу.
6. Мұнай құбырларын техникалық тексеру, мұнай құбырларының желілік бөлігіндегі ақауларды жою жобаларын сараптау үшін құжаттаманы дайындау жəне қажетті іс-шараларды жүргізу.
7. Жұмыс туралы есептерді жасау үшін деректерді жүйелеу, өңдеу жəне дайындау.
8. Сауалнама материалдарын өңдеу жəне жүйелеу, сауалнама нəтижелері бойынша қорытындылар мен есептерді жасау бойынша техникалық жұмыстарды орындау.

Білімдер:
1. Бухгалтерлік есеп пен есеп беру нысандары, пайдалану саласындағы есептерді жүргізу жəне есептерді жасау тəртібі.
2. Материалдық-техникалық ресурстарды, жеке жəне ұжымдық қорғаныс құралдарын тұтыну нормалары.
3. Есеп берудің құрылымы мен əдістері.
4. Технологиялық жабдықтар мен мұнай құбырларын пайдалану жəне жөндеу принциптері.
5. Есептерді дайындау тəртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Магистральдық мұнай құбырларын пайдалану жөніндегі жұмыстарды қамтамасыз ету



Дағды 1:
Жабдықтың берілген жұмыс режимін қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Учаскеге бекітілген пайдаланылатын жабдықтың жай- күйін тексеру.
2. Учаскеге бекітілген магистральдық мұнай құбыры объектілерінің жұмыс істеуін жəне жабдықтарының істен шығуын есепке алуды жүргізу.
3. Учаскеге бекітілген жабдық жұмысындағы ауытқулар себептерін талдау, оларды жою жəне алдын алу бойынша шаралар қабылдау.
4. Технологиялық сызбалар мен схемаларды оқу.
5. Қызмет бағыты бойынша бақылау-өлшеу аспаптары мен құралдарын пайдалану.
6. Эксперименттер мен сынақ жүргізуге қатысады, аспаптарды қосады, қажетті сипаттамалар мен өлшемдерді тіркейді, алынған нəтижелерді өңдейді.

Білімдер:
1. Учаскеге бекітілген жабдықты пайдалану ережелері мен нұсқаулары.
2. Учаскеге бекітілген жабдықтың мақсаты, конструкциясы жəне жұмыс принципі.
3. Жауапкершілік саласына кіретін негізгі бақылау-өлшеу құралдарының, оның ішінде қауіпсіздік құрылғыларының жұмыс принципі.
3. Учаскеге бекітілген жабдықтар мен құбырлардағы ақаулардың түрлері жəне оларды жою əдістері.
4. Өрт, газ қауіпті жəне басқа да қауіптілігі жоғары жұмыстарды жүргізуге арналған нормативтік-техникалық құжаттама (НТД).
6. Мұнай құбырларын техникалық пайдалану ережелері.
7. Типтік технологиялық процестер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Магистральдық мұнай құбырының жабдықтарына, қондырғылары мен жүйелеріне техникалық қызмет көрсету, жөндеу, диагностикалық тексеру бойынша жұмыстардың орындалуын қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Магистральдық мұнай құбыры объектілеріне техникалық қызмет көрсету, жөндеу, диагностикалық тексеру бойынша жұмыс жоспарларын, кестелерді, бағдарламаларды, ақаулар ведомостарын жəне көлемдерді құру.
2. Магистральдық мұнай құбыры объектілерінде регламенттік өндірістік-технологиялық жұмыстардың орындалуын бағалау.
3. Магистральдық мұнай құбырының жабдықтарын (зауыттық негізде) пайдалану жөніндегі нұсқаулықтарды əзірлеу.
4. Мұнай құбырларын коррозияға қарсы қорғау үшін химиялық реагенттердің қажеттілігінің өтінімдерін құру.
5. Химиялық реагенттердің шығысы бойынша есептер жасау.
6. Неғұрлым білікті маманның басшылығы мен мұнай құбырларының технологиялық жабдығын іске қосу, баптау, эксперименттік жəне басқа да жұмыс түрлерін орындауға қатысу.
7. Технологиялық жабдық сынағына, жаңа жабдықты жəне технологиялық процестерді тексеру мен игеру бойынша эксперименттік жұмыстарды жүргізуге қатысады.
8. Жүйелер мен жабдық жұмысының сенімділігі мен үнемділігі жөніндегі материалдарды талдау мен іріктеуге қатысу.
9. Мұнай құбырларын пайдалану тəртібінің нормативтік ережелер мен стандарттарға сəйкестігін тексеруді жүзеге асыру.
10. Химиялық реагенттер шығысы туралы шеберлердің есептерін тексереу.
11. Күзгі-қысқы маусымдағы жəне су тасқыны кезеңіндегі жұмысқа дайындық жөніндегі іс-шараларды əзірлеуге қатысады жəне олардың орындалуы туралы есеп дайындау.
12. Жаңа техника мен технологияны игеру бойынша тəжірибелік- эксперименттік жұмыстарды жүргізуге қатысу.
13. Жабдық пен құралдардың жұмысы туралы деректерді өңдейді жəне талдау.

Білімдер:
1. Магистральдық мұнай құбырының жабдықтары мен құрылыстарын қорғау жəне бұғаттауды орнату карталары.
2. Магистральдық мұнай құбырының жабдықтарына техникалық қызмет көрсетуді, жөндеуді орындау түрлері, əдістері мен технологиясы.
3. Магистральдық мұнай құбырының технологиялық схемасы.
4. Қызмет бағыты бойынша технологиялық жəне тестілік бағдарламаларды түзету тəсілдері.
5. Телемеханика негіздері.
6. Ақаулар мен бұзылудың типтік түрлерін жою əдістерін.
7. Мұнай құбырларын инженерлік-техникалық қамтамасыз ету жəне техникалық қызмет көрсету процестерін.
8. Мұнай мен газдың, мұнай-газ қоспаларының физикалық- химиялық қасиеттерін.
9. Топырақ пен грунт сипаттамасын.
10. Негізгі технологиялық процестер мен техникалық талаптарды, жабдықтың техникалық-экономикалық сипаттамалары мен конструктивтік ерекшеліктерін.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Командада жұмыс істей білу
Дəлдік
Техникалық сауаттылық
Орындаушылық
Міндеттерді орындаудағы дəлдік
Кəсіптік біліктілік пен икемділікті өз бетінше дамыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ҚР СТ 3362-2019 "Магистральдық мұнай құбырлары. Техникалық пайдалану"
2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығымен бекітілген магистральдық құбырларды пайдалану кезінде өнеркəсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары
3. ҚР СТ 2079-2010 "Магистральдық мұнай құбырлары. Газ қауіпті жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру"
4. ҚР СТ 2080-2022 "Магистральдық мұнай құбырлары. Өрт қауіпсіздігі"
5. ҚР СТ 2081-2011 "Магистральдық мұнай құбырлары. Пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары"

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

6

Магистральды құбырларды пайдалану жөніндегі инженер

14. Кəсіптің карточкасы "Технологиялық қондырғылардың операторы":

Топтың коды:

8187-1

Қызмет атауының коды:

8187-1-011

Кəсіптің атауы:

Технологиялық қондырғылардың операторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

34-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кəсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (34-шығарылым) бекіту туралы" 2020 жылғы 24 желтоқсандағы № 533 Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Əділет
министрлігінде 2020 жылғы 25 желтоқсанда № 21909 болып тіркелді.
49-50 Параграфтар. Технологиялық қондырғылардың операторы

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Мұнай мен газды қайта өңдеу технологиясы

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Химиялық технология жəне өндіріс (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Машиналар мен жабдықтарды пайдалану жəне техникалық қызмет көрсету (өнеркəсіп
салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Химиялық технология жəне өндіріс (түрлері бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Мұнай мен газды қайта өңдеу технологиясы

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

5-разряд үшін: мамандығы бойынша кемінде 1 жыл жұмыс тəжірибесі. 6-разряд үшін: мамандығы бойынша кемінде 3 жыл жұмыс тəжірибесі

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

8187-1-008 - Мұнай- газ қайта өңдеу қондырғысының операторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мұнайды, ілеспе, табиғи газды, газ конденсатын, тақтатастарды қайта өңдеу, автоматтандыру құралдары мен бақылау-өлшеу құралдарын пайдалану, технологиялық қондырғыларды жөндеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Мұнай, мұнай өнімдерін қайта өңдеу қондырғыларында технологиялық жабдықтардың жұмысын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Мұнай, мұнай өнімдерін қайта өңдеу қондырғыларында технологиялық жабдықтардың жұмысын бақылау



Дағды 1:
Технологиялық қондырғы (учаске) жабдығының жұмысын реттеу, алынатын өнімдердің
шикізатын, реагенттерді, отынды, электр энергиясын есепке алу

Машықтар:
5-разряд үшін:
1. Мұнай, мұнай өнімдерін, газды, тақтатас пен көмірді өңдеу жөніндегі II санаттағы қондырғыларда жұмыс нұсқаулықтарына сəйкес, оның ішінде таратылған басқару жүйесі (қашықтан) арқылы технологиялық процесті жүргізуді жəне бақылауды жүзеге асыру.
2. Жоғары Біліктіліктің басшылығымен, оның ішінде бөлінген басқару жүйесі (қашықтықтан)арқылы жүзеге асыру:
-технологиялық процесс жəне I санаттағы қондырғылардағы жекелеген блоктардың жұмысын бақылау (1-қосымша);
-қызметінен ауыстырып қосу, жұмыс істеп тұрған жабдықтың резервтік, реттеуге берілген реагенттерді, отынды, буды, суды, электр энергиясын, қызмет көрсететін учаскедегі, шикізатты;
-ұсақтау жəне ұнтақтау процесін жүргізу жану оттықтағы кептіру пештер (пеш-диірмен), ауысымына сілтілер, дренаждау жəне су аппараттарының, тиеу-түсіру коксті вагондардан сүрлем-жинағыштарды, тазалау кокс у ленталы конвейерлердің, классификаторлардың, қоректендіргіштердің, темір жолдарда;
- камералық жəне туннельдік пештердің жылыту жүйесін іске қосу/тоқтату, олардың гидравликалық режимін реттеу, таспалы конвейерлерге қызмет көрсету, экрандау, сондай-ақ қондырғыны тұтастай тоқтату/іске қосу.
3. Бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері мен талдау нəтижелері бойынша, сондай-ақ шикізаттың, өнімнің, реагенттердің, катализаторлардың, отын-энергетикалық ресурстардың шығынын ескере отырып, технологиялық режимнің сақталуын, шикізат пен өндірілетін өнімдердің сапасын бақылауды жүзеге асыру.
4. Берілген режимнен, оның ішінде таратылған басқару жүйесі (қашықтан) арқылы процестің ауытқуларының алдын алу жəне жою.
5. Кезекшілікті қабылдау жəне тапсыру журналдарын толтыру.
6-разряд үшін:
1. Жұмыс нұсқаулықтарына сəйкес мұнай, мұнай өнімдерін, газды, тақтатас пен көмірді қайта өңдеу жөніндегі I санаттағы қондырғыларда технологиялық процесті жүргізуді жəне бақылауды жүзеге асыру.
2. Авариялық жағдай мен инциденттер туындаған кезде технологиялық процестің туындайтын ауытқуларын жоюға басшылық жасауды жəне бақылауды қамтамасыз ету.
3. Технологиялық нұсқаулықтардың талаптарына сəйкес ауысым бойынша Блок персоналына басшылықты жүзеге асыру жəне бағынысты персоналды жұмыс орындарына орналастыру.

Білімдер:
5-разряд үшін:
1. Технологиялық процестер, схемалар жəне қызмет көрсетілетін қондырғылардың картасы
2. Қондырғының (учаскенің) технологиялық регламенті.
3. Қызмет көрсетілетін жабдықтың, КИПиА, Дабыл беру жəне қызмет көрсетілетін қондырғыны бұғаттау құрылғысы мен жұмыс принципі.
4. Ішкі еңбек тəртібі, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария тəртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.
6-разряд үшін:
1. Жедел жəне техникалық құжаттаманың мақсаты, ресімдеу, қолдану тəртібі.
2. Мұнай, мұнай өнімдері мен газды өңдеудің технологиялық схемалары, оның ішінде шикізат пен соңғы өнім ағындарының сипаттамасы жəне олардың өнімділікке əсері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Қондырғылардағы технологиялық процестер мен жабдықтардың параметрлерін бақылау жəне бақылау

5-разряд үшін:
1. Қашықтықтан басқару жүйелерін де, тікелей орнында да (мысалы, температура, қысым, шикізат, энергия шығыны) қолдана отырып, II санаттағы қондырғылардағы технологиялық процестердің параметрлерін бақылау жəне реттеу.
2. Қондырғының қауіпсіздігі мен тиімділігін қамтамасыз ететін технологиялық жабдықтар мен жүйелердің жай-күйін бақылауды жүзеге асыру.
3. Бақылау-өлшеу аспаптары мен құрылғыларының жарамдылығы мен жай-күйін бақылау, қалыпты параметрлерден ауытқуларды тіркеу.
4. Шикізаттың, өнімдердің, отын-энергетикалық ресурстардың шығынын талдау жəне есепке алуды жүргізу (оның ішінде автоматтандырылған есепке алу жүйесін пайдалана отырып).
5. Уақытылы араласу жəне параметрлерді түзету арқылы жабдықтың жұмыс процесінде мүмкін болатын ауытқулардың алдын алыңыз
6. Белгіленген нормалармен мерзімді талдау. жəне салыстыру арқылы шикізат пен дайын өнімнің сапасын бақылауды қамтамасыз ету.
1. Жұмыс мысалдары:
-шикізатты беру үшін сорғының дұрыс жұмысын бақылау;
-автоматтандырылған жүйені қолдана отырып, реакторлардағы температура мен қысымды реттеу.
6-разряд үшін (5-разряд дағдыларына қосымша):
1. Жұмыстың өнімділігі мен қауіпсіздігіне əсер ететін барлық факторларды ескере отырып, I санаттағы қондырғыларда технологиялық процестің жəне жабдықтың жұмысының барлық параметрлеріне кешенді мониторинг жүргізу.
2. Технологиялық процестің параметрлеріндегі өзгерістерге жедел жауап бере отырып, жұмыс процесінде ауытқуларды талдау жəне ақаулықтарды жою.
3. Міндеттерді бөлуді, оқытуды жəне технологиялық нормалар мен стандарттардың орындалуын бақылауды қоса алғанда, сайттағы персоналдың жұмысын бақылауды жүзеге асыру.
4. Төтенше жағдайлар туындаған кезде персоналдың іс-əрекеттеріне басшылық жасау: ақаулардың себептерін талдау жəне технологиялық режимдерді уақтылы түзету.
5. Жабдықтың жұмысы, технологиялық процестің параметрлері, апаттық жағдайлар жəне қабылданған шаралар туралы есептер мен құжаттаманы толтырыңыз.
6. Жұмыс мысалдары:
-жабдықты авариялық ажыратуды жүргізу жəне жабдықты жөндеуге дайындау;
-мониторинг жүйелерін пайдалана отырып, оқиғаның себебін жою бойынша есеп жəне ұсыныс жасау.

5-разряд үшін:
1. Мұнай, мұнай өнімдерін, газды, тақтатас пен көмірді қайта өңдеу қондырғыларындағы технологиялық жабдықтардың жұмыс принциптері мен құрылғылары.
2. Автоматтандырылған басқару жүйелерін (АБЖ ТП) қолдана отырып, технологиялық процесті басқару негіздері.
3. Бақылау-өлшеу аспаптарының көмегімен технологиялық параметрлерді (қысым, температура, шығын, деңгей) жəне өнім сапасын бақылау əдістері.
4. Жабдықтың жұмысын жəне технологиялық процестің параметрлерін бақылау үшін Бақылау-өлшеу аспаптары мен құрылғыларын (БКП) пайдалану қағидалары.
5. Технологиялық қондырғыларды пайдалану кезінде еңбек қауіпсіздігі жəне қоршаған ортаны қорғау негіздері.
6. Технологиялық процестерді талдау əдістері мен əдістері, сондай-ақ жабдықтың жұмыс параметрлерінің ауытқуын талдау.
7. Есептеу аспаптарының көрсеткіштері негізінде шикізат, энергия жəне отын шығынын есептеу қағидалары мен əдістемелері.
8. Технологиялық процесс параметрлерінің ауытқуларына, олардың пайда болу себептеріне жəне оларды жою əдістеріне жедел əрекет ету.
6-разряд үшін:
1. I санаттағы қондырғыларда, оның ішінде автоматтандырудың жоғары дəрежесі жəне күрделі басқару схемасы бар қондырғыларда технологиялық жабдықтардың жұмысының тереңдетілген принциптері.
2. Заманауи автоматты реттеу жəне басқару жүйелерін қолдана отырып, технологиялық процестің барлық параметрлерін бақылау əдістері мен құралдары.
3. Қалыпты параметрлерден ауытқу кезінде, оның ішінде төтенше жағдайларда (қысымның, температураның төмендеуі, газдың ағуы жəне т.б.) технологиялық процестерді авариялық басқару қағидаттары.
4. Технологиялық жабдықтың ақауларын диагностикалау əдістері жəне автоматты жəне қолмен бақылау əдістерін қолдана отырып, апаттардың себептерін талдау
5. Оның дұрыс жұмысына əсер ететін көптеген факторларды ескере отырып, технологиялық процестің тұрақтылығын қамтамасыз ету əдістері.
6. Қауіпсіздік режимі мен технологиялық нормаларды сақтау мақсатында ауысымдардағы персоналды басқару жəне оператордың жəне технологиялық учаскенің басқа қызметкерлерінің жұмысын үйлестіру принциптері.
7. Энергия тиімділігі, жабдық жұмысының тұрақтылығы жəне өнім сапасы жөніндегі талаптарды қоса алғанда, мұнай, мұнай өнімдері мен газды қайта өңдеуге арналған технологиялық стандарттар мен нормативтер.
8. Қондырғыларда шикізат, энергия, реагенттер жəне өнім шығынын есепке алу бойынша техникалық құжаттаманы жүргізу əдістері, сондай-ақ инциденттер, ауытқулар жəне оларды жою жөніндегі шаралар бойынша есептілік жасау.
9. Авариялық жағдайлар туындаған кездегі нұсқаулар мен рəсімдер, аварияларды жою жəне тəуекелдерді азайту əдістері.
10. Қоршаған ортаға əсерді барынша азайта отырып, мұнай мен мұнай өнімдерін қауіпсіз өңдеуді қамтамасыз етуге арналған экологиялық талаптар мен нормалар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Командада жұмыс істей білу
Орындаушылық
Дербестік
Зейінділік
Жауапкершілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ҚР СТ ИСО 3170-2022 "Мұнай жəне мұнай өнімдері. Сынамаларды қолмен алу əдістері".
2. МЕМСТ 31873-2012 Мұнай жəне мұнай өнімдері. Қолмен сынама алу əдістері".
3. МЕМСТ 2517-2012 "Мұнай жəне мұнай өнімдері. Сынамаларды алу əдістері".
4. МЕМСТ ИСО 4257-2013 "Сұйытылған көмірсутек газдары. Сынама алу əдісі".
5. МЕМСТ 14921-2018 "Сұйытылған көмірсутекті газдар. Сынама алу əдісі".
6. МЕМСТ 34224-2017 "Мұнай жəне газ өнеркəсібі. Қозғалмалы поршенді цилиндрді пайдалана отырып сұйытылған мұнай газдарының үлгілерін алудың стандартты əдісі.
7. ҚР СТ ASTM 3700-2015 "Мұнай жəне газ өнеркəсібі. Қалқымалы поршеньді цилиндр көмегімен сұйытылған мұнай газының үлгілерін алудың стандартты сынақ əдісі".

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

5

Мұнай жəне газды өңдеу жөніндегі мастер

15. Кəсіптің карточкасы "Дəнекерлеу инженері":

Топтың коды:

2144-9

Қызмет атауының коды:

2144-9-009

Кəсіптің атауы:

Дəнекерлеу инженері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы", 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы мен бекітілген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22003 тіркелген).
Параграф 115. Дəнекерлеу инженері

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік жəне өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Өндірістік жəне өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

I санатты инженер: кадрлар даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі жəне II санатты инженер лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 2 жыл; II санатты инженер: кадрлар даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі жəне санаты жоқ инженер лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 3 жыл; санаты жоқ инженер: кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жұмыс өтіліне немесе техникалық жəне кəсіптік
(арнаулы орта, кəсіптік орта), тиісті мамандық (біліктілік) бойынша орта білімнен кейінгі білімге жəне мамандық бойынша жұмыс өтілі кемінде 3 жыл жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Сварка өндірісінің II–IV деңгейлі маманына арналған аттестациялық куәлік
Сварщиктерді және сварка өндірісінің мамандарын аттестаттау ережелерін бекіту туралы
Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрінің міндетін атқарушысының 2021 жылғы 23 қыркүйектегі № 468 бұйрығы.
Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 28 қыркүйекте № 24533 тіркелген.

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

2141-4-005 - Бұзылмайтын бақылау жөніндегі инженер.
2141-4-004 - Сапаны бақылау жөніндегі инженер.
2141-9-005 - Инженер-металтанушы.
2144-1-004 - Инженер-механик (жалпы бейін).
1321-0-012 - Бас пісіруші.

Қызметтің негізгі мақсаты:

Техникалық талаптарға, нормативтік құжаттар мен стандарттарға сəйкес дəнекерлеу жұмыстарының сапалы, қауіпсіз жəне тиімді орындалуын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дəнекерлеу жұмыстарын ұйымдастыру жəне жоспарлау.
2. Дəнекерлеу бойынша техникалық құжаттаманы əзірлеу жəне дəнекерлеу-монтаждау жұмыстарының өндірісінің сапасын бақылау.
3. Дəнекерлеудің жаңа технологиялары мен əдістерін енгізу, дəнекерлеу процестерінің тиімділігін арттыру.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Дәнекерлеу жұмыстарын ұйымдастыру жəне жоспарлау



Дағды 1:
Дəнекерлеу жұмыстарын орындауды ұйымдастыру

Машықтар:
1. Əр түрлі жобалар мен материалдар үшін дəнекерлеу процестерін оңтайландыру.
2. Дəнекерлеудің жаңа технологиялары мен əдістерін енгізу.
3. Дəнекерлеу жабдықтарын, материалдар мен технологияларды таңдау бойынша ұсыныстар мен кеңестер беру.
4. Дəнекерлеу жұмыстарының сапасы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
5. Оқу-жаттығу сабақтарын, рұқсат беру сынақтарын өткізуді жəне электр газбен дəнекерлеушілерді аттестаттауды ұйымдастыру, ұсынымдар беру жəне олардың біліктілігіне сəйкестігін бағалау.
6. Шешімдерді уақтылы қабылдау жəне іске асыру, тапсырмаларды орындау, талдау жəне болжау.
7. Дəнекерлеу жұмыстарының белгіленген технологиялық процестері мен режимдерін, дəнекерлеу жұмыстары бойынша басшылық құжаттарды (ҚНжЕ, ЖСН, ГОСТ жəне т.б.) сақтау, анықталған ауытқуларды жою бойынша шаралар қабылдау.

Білімдер:
1. Дəнекерлеу жұмыстарына қойылатын стандарттар мен техникалық талаптар.
2. Дəнекерлеу жабдығының жұмыс принциптері: қолмен доғалық, жартылай автоматты жəне автоматты дəнекерлеу.
3. Ұйымның қызметі саласындағы заңнамалық жəне нормативтік құқықтық актілер, əдістемелік жəне нормативтік-техникалық материалдар.
4. Ұйымдастыру (бөлім) қызметінің ерекшеліктері жəне жұмыс істеу принциптері.
5. Дəнекерлеу жұмыстарын жүргізу тəртібі жəне ұйымдастыру.
6. Əртүрлі типтегі объектілерде дəнекерлеу жұмыстарын орындау технологиясы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Келіп түсетін дəнекерлеу жабдықтары мен материалдарына кіріс бақылауын жүзеге асыру

Машықтар:
1. Кіретін дəнекерлеу жабдықтары мен материалдарына кіріс бақылауын жүргізу.
2. Дəнекерлеу жабдығының жарамдылығын жəне оны қажетті параметрлерге келтіруді қамтамасыз ету.
3. Дəнекерлеу материалдарын дұрыс сақтауды, дайындауды жəне пайдалануды ұйымдастыру.
4. Есептеу техникасы, коммуникациялар жəне бағдарламалық қамтамасыз ету құралдарын пайдалану.
5. Жеке қорғаныс құралдарын қолдану.
6. Зардап шеккендерге алғашқы (дəрігерге дейінгі) көмек көрсету.

Білімдер:
1. Пайдаланылатын техникалық құралдардың, материалдардың техникалық сипаттамалары, конструктивтік ерекшеліктері жəне олардың қасиеттері.
2. Дəнекерленетін жəне дəнекерленетін материалдарға, оларды тасымалдау, сақтау жəне беру шарттарына қойылатын талаптар.
3. Есептеу техникасының, коммуникацияның жəне байланыстың заманауи құралдары.
4. Өндірісті, еңбекті жəне басқаруды ұйымдастыру негіздері.
5. Еңбек заңнамасы, ішкі еңбек тəртібі ережелері, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария жəне өрт қауіпсіздігі талаптары.
6. Негізгі өндірістік жəне басқару процестері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Дəнекерлеу бойынша техникалық құжаттаманы əзірлеу жəне дəнекерлеу-монтаждау жұмыстарының өндірісінің сапасын бақылау

Дағды 1:
Белгіленген стандарттар мен талаптарға сəйкес дəнекерлеу жəне монтаждау жұмыстарының сапасын бақылау.

Машықтар:

1. Дəнекерленген қосылыстардың сапасына мониторинг пен талдау жүргізу, ақауларды анықтау жəне жою бойынша шаралар қабылдау.
2. Дəнекерлеу жұмыстарының белгіленген технологиялық процестері мен режимдерінің, басшылық құжаттардың, дəнекерлеу жұмыстары бойынша ведомстволық құрылыс нормаларының сақталуын бақылау, анықталған ауытқуларды жою жөнінде шаралар қабылдау.
3. Дəнекерленетін жəне дəнекерленетін материалдарға, жабдықтарға, жабдықтарға, құрал-саймандарға, бақылау құралдарына қажеттілікті анықтау.
4. Объектілерде дəнекерлеу-монтаждау жұмыстарын орындау сапасын бақылауды қамтамасыз ету, олар аяқталғаннан кейін дəнекерлеу жұмыстарын қабылдауға қатысу.
5. Дəнекерлеу жəне қосалқы жабдықтарды, жарақтар мен құралдарды пайдалану ережелерінің сақталуын бақылау.
6. Объектіні жөндеуден, реконструкциялаудан жəне күрделі құрылыстан кейін тапсыру кезінде дəнекерлеу-монтаждау жұмыстары бөлігінде атқарушылық құжаттаманың тиісінше ресімделуін бақылау.

Білімдер:

1. Дəнекерлеу жұмыстарын жүргізу кезінде дəнекерленген қосылыстардың сапасын бақылау əдістері мен əдістері.
2. Дəнекерлеу алдында дəнекерленген қосылыстарды дайындау ережелері.
3. Дəнекерленген қосылыстардың ақауларының түрлері, олардың пайда болу себептері, алдын алу жəне түзету əдістері.
4. Дəнекерленген конструкцияларды өндіру кезінде олардың сапасын бақылау əдістері мен əдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Техникалық құжаттаманы əзірлеу жəне жүргізу

Машықтар:

1. Оларды өндірісте қолдануды қамтамасыз ету үшін дəнекерлеу- монтаждау жұмыстары бойынша техникалық құжаттаманы
(технологиялық карталар, нұсқаулықтар, регламенттер) əзірлеу.
2. Дəнекерлеу технологиялары мен материалдарын жақсартуға бағытталған ғылыми зерттеулерге қатысу.
3. Учаскенің өндірістік қызметінің жоспарларын əзірлеуге қатысу.
4. Дəнекерлеу процестерін əзірлеу, оңтайландыру жəне бақылау бойынша есептік құжаттаманы жүргізу.
5. Жұмыс түрлерін жəне оларды орындау мерзімдерін көрсете отырып, учаскенің өндірістік қызметінің жоспарларын əзірлеу, сондай-ақ осы жұмыстардың орындалуы туралы есептерді ұсыну.

Білімдер:

1. Техникалық құжаттамаға, материалдар мен бұйымдарға қойылатын негізгі талаптар.
2. Дəнекерлеудің негізгі түрлері мен əдістері, олардың мəні, жіктелуі жəне қолдану салалары.
3. Дəнекерленген қосылыстардың түрлері жəне сызбалардағы дəнекерленген тігістердің белгілері.
4. Дəнекерлеу жəне қосалқы материалдардың түрлері жəне олардың дəнекерленуі.
5. ҚР СТ 1928-2015 стандартына сəйкес базалық деңгейде мемлекеттік тілді білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3:
Дəнекерлеудің жаңа технологиялары мен əдістерін енгізу, дəнекерлеу процестерінің тиімділігін арттыру

Дағды 1:
Қолданыстағы дəнекерлеу процестерін оңтайландыру, олардың тиімділігін талдау жəне ақауларды азайту жəне өнімділікті жақсарту үшін жақсартуларды енгізу

Машықтар:

1. Қолданыстағы дəнекерлеу процестерін талдау, кедергілерді жəне олардың тиімділігіне əсер ететін факторларды анықтау.
2. Дəнекерленген қосылыстардың ақауларының себептерін анықтау жəне түзету шараларын жасау.
3. Ақауды азайту жəне дəнекерлеу жұмыстарының сапасын арттыру бойынша шараларды əзірлеу жəне енгізу.
4. Өнімділікті арттыру үшін дəнекерлеудің технологиялық режимдерінің параметрлерін оңтайландыру.
5. Дəнекерлеудің технологиялық процестерінің сақталуын бақылау жəне оларды жетілдіру бойынша ұсыныстар енгізу.
6. Дəнекерлеу материалдарын, жабдықтарды жəне оларды кейіннен енгізу үшін жаңа əдістемелерді сынауды ұйымдастыру жəне жүргізу.

Білімдер:

1. Дəнекерлеу процестерінің тиімділігін талдау жəне бағалау əдістері.
2. Дəнекерленген қосылыстардың ақауларының себептері жəне оларды жою əдістері.
3. Дəнекерлеудің технологиялық параметрлері жəне олардың қосылыстардың сапасына əсері.
4. Ақауды азайтудың жəне дəнекерлеу өнімділігін арттырудың заманауи тəсілдері.
5. Дəнекерлеудің технологиялық режимдерін оңтайландыру əдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Дəнекерлеу жұмыстарының сапасын, сенімділігі мен тиімділігін арттыру үшін дəнекерлеу өндірісіне жаңа технологияларды, əдістер мен материалдарды əзірлеу жəне енгізу.

Машықтар:

1. Дəнекерлеудің заманауи технологиялары мен əдістерін бағалау, олардың өндірістік жағдайда қолданылуын талдау.
2. Сапа мен қауіпсіздік талаптарын ескере отырып, дəнекерлеудің жаңа технологиялық процестерін əзірлеу жəне бейімдеу.
3. Жаңа дəнекерлеу материалдарын, жабдықтар мен технологияларды сынауды ұйымдастыру, олардың тиімділігін талдау.
4. Дəнекерлеу өндірісіне инновациялық шешімдерді енгізу, технологиялық процестердің параметрлерін оңтайландыру.
5. Өнімділікті арттыру жəне төмендету үшін дəнекерлеу жабдықтары мен технологиялық процестерді жаңарту бойынша ұсыныстар əзірлеу.

Білімдер:

1. Дəнекерлеудің заманауи инновациялық технологиялары мен əдістері.
2. Дəнекерлеу материалдарының қасиеттері мен сипаттамалары.
3. Дəнекерлеу жабдығының жұмыс принциптері мен параметрлері.
4. Дəнекерленген қосылыстардың сапасын бағалау əдістері.
5. Дəнекерлеу процестерін оңтайландырудың инновациялық тəсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Дербестік жəне жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Аналитикалық ойлау
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ВСН 006-89 "Магистральдық жəне кəсіпшілік құбырлардың құрылысы. Дəнекерлеу"
2. ҚР ҚН 3.05-01- 2013 "Магистральдық құбырлар"
3. ВСН 012-88 "Магистральдық жəне кəсіпшілік құбырлардың құрылысы. Жұмыстың сапасын бақылау жəне қабылдау"
4. ҚР СТ ІЅО 13847-2012 "Мұнай жəне газ өнеркəсібі. Құбырлар арқылы тасымалдау жүйелері. Құбырларды дəнекерлеу"

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

7

Бас инженер

6

Газ қызметінің бастығы

6

Магистральдық құбырларды пайдалану қызметінің бастығы

6

Техникалық диагностика инженері

6

Диагностика инженері

6

Сызықтық бөлік инженері

16. Кəсіптің карточкасы "Мұнай(газ)айдау станция бастығы":

Топтың коды:

1322-0

Қызмет атауының коды:

1322-0-048

Кəсіптің атауы:

Мұнай(газ)айдау станция бастығы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

БТБА немесе БА-мен байланысы жоқ

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Кəсіптік білім деңгейі:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік жəне өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Өндірістік жəне өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

Тиісті мамандық бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім жəне мұнай-газ саласындағы басшы лауазымдарда кемінде 5 жыл еңбек өтілі болуы тиіс

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

1322-0-049 - Мұнай базасының бастығы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мұнай (газ) айдау станциясының үздіксіз, қауіпсіз жəне тиімді жұмысын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Мұнай (газ) айдау станциясындағы өндіріс процесін технологиялық құжаттамаға сəйкес ұйымдастыру жəне басқару.
2. Жабдыққа техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу жұмыстарын уақтылы əрі сапалы орындауды қамтамасыз ету.
3. Персоналды басқару жəне объектідегі жұмыстардың еңбек қорғау жəне қауіпсіздік нормаларына сай орындалуын бақылау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Мұнай (газ) айдау станциясындағы өндіріс процесін технологиялық құжаттамаға сəйкес ұйымдастыру жəне басқару



Дағды 1:
Қойылған міндеттердің ұйымдастырылуын жəне орындалуын қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Өндіріс процесінің жүргізілуін жобаларға, технологиялық регламенттерге жəне жоспарларға сəйкес ұйымдастыру, еңбек
қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау талаптарын, сондай-ақ өндірістік, өрт жəне экологиялық қауіпсіздік нормаларын сақтау.
2. Мұнай айдау станциясының өндірістік, шаруашылық жəне қаржылық-экономикалық қызметіне заңнамаға сəйкес басшылық жасау.
3. Мұнай айдау станциясының жұмысын үйлестіру, өндірісті қажетті техникалық дайындық деңгейімен қамтамасыз ету, оны дамыту, еңбек өнімділігі мен тиімділігін арттыру.
4. Өндіріс ресурстарын ұтымды пайдалануды, материалдық, қаржылық жəне еңбек шығындарының мейлінше азайтылуын, сондай-ақ көрсетілетін қызметтердің сапасын бақылау.
5. Басқарманың жəне кəсіпорындардың мұнайды қабылдау, сақтау, айдау (құю-шығару) тапсырмаларын белгіленген мерзімде, технологиялар мен құбыр жұмысының режимін сақтай отырып орындауды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Кəсіпорынның өндірістік-шаруашылық жəне қаржылық- экономикалық қызметін реттейтін заңнамалық жəне нормативтік актілер.
2. Кəсіпорынның жəне Басқарманың ұйымдастыру-өкімдік құжаттары.
3. Жабдықтың техникалық сипаттамалары, құрылымдық ерекшеліктері, мақсаты, жұмыс режимдері жəне пайдалану ережелері, жөндеу жұмыстарын ұйымдастыру жəне технологиясы, жабдықты монтаждау, реттеу жəне іске қосу əдістері.
4. Интеграцияланған менеджмент жүйесі (ИСМ) саласындағы құжаттама талаптары.
5. Магистральдық құбыр объектілеріндегі жабдық пен құрылғыларды пайдалану ерекшеліктері, техникалық жағдайдың жұмыс жүргізу қауіпсіздігі талаптарына сəйкестігін бақылау ережелері.
6. Қазақстан Республикасының СТ РК 1928-2023 стандартына сəйкес мемлекеттік тілді базалық деңгейде меңгеру.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Технологиялық процестердің қауіпсіз жүргізілуін қамтамасыз ету

1. Қауіпсіздік жəне еңбек қорғау, өндірістік жəне өрт қауіпсіздігі, қоршаған ортаны қорғау немесе электр қауіпсіздігі ережелері мен нұсқаулықтары бұзылған жағдайда, жұмысшылардың денсаулығына немесе өміріне қауіп төнуі мүмкін болса, жұмысты тоқтату.
2. Технологиялық, орындаушылық жəне еңбек тəртібін күшейту бойынша іс-шаралар əзірлеу жəне енгізу, сондай-ақ апаттар мен жазатайым оқиғаларды тергеуге қатысу.
3. БМАС объектілерінің нормативті-техникалық құжаттама талаптарына сəйкес тиісті жағдайда ұсталуын қамтамасыз ету.
4. Жабдықтардың, механизмдердің, құрылғылардың жəне құралдардың, жылу беру жəне жарық беру жүйелерінің жарамды күйде жəне қауіпсіз пайдаланылуын қамтамасыз ету, сондай-ақ оларды техникалық қызмет көрсету мен жөндеуді белгіленген нормалар мен талаптарға сай дер кезінде ұйымдастыру.
5. Қоршау жəне қорғау құрылғыларының, бақылау жəне дабыл беру құрылғыларының, көлік құралдарының, жүк көтеру механизмдерінің, санитарлық-техникалық құрылғылардың жарамдылығын жəне дұрыс жұмыс істеуін бақылау, сондай-ақ өндіріс жəне қосалқы үй-жайлар мен құрылыс орындарының жағдайын бақылау, анықталған бұзушылықтарды жою жəне қауіпсіздік талаптарына сай келмеген жағдайда оларды пайдалануға жол бермеу бойынша шаралар қабылдау.
6. Апаттық жəне штаттан тыс жағдайларға жедел əрекет етуді қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Нысандарды қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ететін еңбек қауіпсіздігі, өндірістік, өрт жəне экологиялық қауіпсіздік, қоршаған ортаны қорғау жəне электр қауіпсіздігін реттейтін заңнамалық жəне нормативтік талаптар.
2. Жабдықтардың, механизмдердің, құрылғылардың, құралдардың, жылу беру жəне жарық беру жүйелерінің
3. техникалық жағдайын бақылау əдістері мен технологиялары, сондай-ақ оларды пайдалану, техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу ережелері мен талаптары.
4. Өндірістік жабдықтарға, жүк көтеру механизмдеріне, көлік құралдарына жəне инженерлік жүйелерге техникалық қызмет көрсету мен жөндеу ережелері мен регламенттері, олардың үздіксіз жəне қауіпсіз жұмысын қамтамасыз етеді.
5. Қоршау жəне қорғау құрылғыларын, бақылау жəне дабыл беру жүйелерін, сондай-ақ санитарлық-техникалық құрылғыларды тексеруді ұйымдастыру жəне жүргізу тəртібі, апаттық жағдайлардың алдын алуға бағытталған.
6. Өндірістік жəне қосалқы үй-жайлар мен құрылыс орындарын пайдалану бойынша нормативтік жəне техникалық талаптар, олардың күтіп ұсталуын, жөндеу жұмыстарын жəне қауіпсіздік бұзушылықтарының алдын алу шараларын регламенттейді.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Жабдыққа техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу жұмыстарын уақтылы əрі сапалы орындауды қамтамасыз ету.

Дағды 1:
Жабдыққа техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу бойынша регламенттік жұмыстарды орындауға қажетті техникалық құжаттаманы əзірлеу жəне жүргізу

Машықтар:

1. Жобалық, құрылымдық жəне атқарушылық құжаттамаларды белгіленген талаптарға сəйкес жүргізу.
2. МҰС-ның қызметі бойынша қажетті есептіліктің тиісті қызметтер мен Басқарма бөлімдеріне ұсынылуын ұйымдастыру, кəсіпорын басшылығының бұйрықтары мен өкімдерінің, мемлекеттік бақылау органдарының ұйғарымдарының жəне еңбек қорғау қызметкерлерінің талаптарының белгіленген мерзімде орындалуын қамтамасыз ету.
3. Регламенттік жұмыстарды орындауға қажетті технологиялық құжаттамаларды əзірлеу, соның ішінде технологиялық карталарды, іс-шаралар жоспарларын, нұсқаулықтарды, регламенттерді жəне схемаларды жасау.
4. Орындалған жұмыстар бойынша есептер мен техникалық құжаттамаларды жасау, соның ішінде орындалған жұмыстар актілерін, есепке алу журналдарын жəне басқа есеп түрлерін жүргізу.
5. Техникалық құжаттаманың өзектілігі мен уақтылы жаңартылуын бақылау, нормативті-техникалық құжаттама талаптарына жəне өндірістік қажеттілікке сəйкес өзгерістер енгізу.

Білімдер:

1. Өндірістік процестердің технологиялық схемалары жəне олардың ерекшеліктері.
2. Жұмыстың тиімділігін арттыру үшін өндіріс резервтерін анықтау жəне пайдалану əдістері.
3. Объектіде қолданылатын бақылау-өлшеу құралдарының, автоматика жəне басқару жүйелерінің мақсаты, жұмыс принциптері жəне орналасуы.
4. Жаңа техниканы, технологияны жəне еңбек ұйымдастыруды, сондай-ақ рационализаторлық ұсыныстар мен өнертабыстарды енгізу тиімділігін бағалау əдістері.
5. Жобалық, құрылымдық жəне технологиялық құжаттамаларды нормативтік талаптарға сəйкес əзірлеу жəне жүргізу тəртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Жабдыққа техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу кестесіне сəйкес регламенттік жұмыстарды ұйымдастыру жəне орындау

Машықтар:

1. Жобаларға, технологиялық регламенттерге жəне жоспарларға сəйкес өндірістік процесті ұйымдастыру.
2. Жабдықтың үздіксіз жəне қауіпсіз жұмысын қамтамасыз ету үшін еңбек қауіпсіздігі, өндірістік, өрт жəне экологиялық қауіпсіздік талаптарының сақталуын қамтамасыз ету.
3. Өндірісті уақтылы жəне сапалы дайындауды қамтамасыз ету, жабдыққа техникалық қызмет көрсету, жөндеу жəне жаңғырту жұмыстарын жүргізу, техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу кестесінің орындалуын ай сайын бақылау, сондай-ақ жұмыс тиімділігін арттыру мақсатында оның орындалуын талдау.
4. Еңбек қауіпсіздігі, техника қауіпсіздігі, өндірістік санитария, өнеркəсіптік жəне өрт қауіпсіздігі нормаларының, табиғат қорғау жəне санитарлық органдардың талаптарының, сондай-ақ техникалық қадағалау органдарының ұйғарымдарының сақталуын бақылау арқылы апаттық жағдайлардың алдын алып, еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
5. БМАС объектілерін күзгі-қысқы жəне тасқын кезеңдерде жұмысқа дайындау іс-шараларын ұйымдастыру, магистральды мұнай құбырлары жабдықтарының сенімділігін қамтамасыз ету бойынша іс-шаралар əзірлеп, енгізу, сондай-ақ инфрақұрылымның жай-күйіне бақылау тексерістер жүргізу.

Білімдер:

1. БМАС объектілеріндегі өндіріс процесін жүргізу технологиялық регламенттері, жобалары мен жоспарлары, қауіпсіздік, еңбек қорғау, өрт жəне экологиялық қауіпсіздік талаптары.
2. Өндірісті дайындау, жабдыққа техникалық пайдалану, жөндеу жəне жаңғырту жүргізу тəртібі, техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу кестесінің орындалуын бақылау əдістері.
3. Еңбек қорғау, техника қауіпсіздігі, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі, табиғат қорғау жəне санитарлық талаптар, сондай-ақ техникалық қадағалау органдарының талаптары мен нормалары.
4. БМАС объектілерін күзгі-қысқы жəне тасқын кезеңдерде пайдалану ерекшеліктері, магистральды мұнай құбырлары жабдығының сенімді жұмысын қамтамасыз ету əдістері, инфрақұрылымды бақылау тексерістерін ұйымдастыру принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3:
Персоналды басқару жəне объектідегі жұмыстардың еңбек қорғау жəне қауіпсіздік нормаларына сай орындалуын бақылау.

Дағды 1:
Объектідегі персоналдың жұмысын ұйымдастыру, технологиялық процестердің, еңбек қорғау, өнеркəсіптік жəне өрт қауіпсіздігі талаптарының сақталуын бақылау, сондай-ақ авариялық жағдайлардың алдын алу жəне еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ету іс-шараларын іске асыру

Машықтар:

1. Жұмыскерлерді қауіпсіз еңбек əдістеріне уақтылы жəне сапалы оқытуды ұйымдастыру.
2. Еңбек қорғау, өрт жəне өнеркəсіптік қауіпсіздік бойынша нұсқаулықтардың уақтылы жəне сапалы жүргізілуін бақылау.
3. Біріктірілген менеджмент жүйесі (БМЖ) құжаттарының талаптарының сақталуын қамтамасыз ету, БМЖ құжаттарына сəйкес қойылған мақсаттарға қол жеткізуді бақылау.
4. Өз құзыреті шегінде əкімшілік мəселелерді шешу, бақылаушы жəне қадағалаушы органдармен өзара іс-қимылды қамтамасыз ету.
5. Жұмыс орнында еңбек жəне орындаушылық тəртіптің, еңбек қорғау, өрт жəне өнеркəсіптік қауіпсіздік, сондай-ақ өндірістік санитария талаптарының сақталуын бақылау.

Білімдер:

1. Еңбек заңнамасының негіздері, ұжымдық шарт ережелері жəне оларды еңбек қатынастарын ұйымдастыруда қолдану.
2. Ішкі еңбек тəртібінің, еңбек қорғау, өндірістік санитария жəне өрт қауіпсіздігінің негізгі талаптары мен тəртібі.
3. Біріктірілген менеджмент жүйесінің (БМЖ) принциптері мен талаптары.
4. Мемлекеттік тілді СТ РК 1928-2023 стандартына сəйкес базалық деңгейде меңгеру негіздері.
5. Қауіпсіздікті қамтамасыз етумен байланысты əкімшілік жəне ұйымдастыру рəсімдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Персоналдың өндірістік тапсырмаларды орындауын ұйымдастыру жəне бақылау

Машықтар:

1. Мұнай (газ) айдау станциясы объектісіндегі жұмыстарды кəсіпорынның жұмыскерлері мен мердігерлік ұйымдар арқылы дайындауды жəне орындауды ұйымдастыру, бақылау.
2. Өндірістік жəне технологиялық тəртіптің сақталуын қамтамасыз ету арқылы өндіріс ресурстарын үнемдеу, мұнай шығынын азайту жəне еңбек өнімділігін арттыру.
3. Ықтимал апаттарды жою бойынша жаттығулар жүргізу, апаттық-қалпына келтіру қызметтері жаттығуларының жəне дайындықтарының кестеге сай орындалуын ұйымдастыру жəне бақылау.
4. Еңбек қорғау, өнеркəсіптік қауіпсіздік жəне қоршаған ортаны қорғау қызметтеріне қауіпті өндірістік объектілердегі қауіпсіздікке əсер ететін жағдайлар (соның ішінде жаңғырту кезінде) туралы мəліметтердің уақтылы берілуін қамтамасыз ету.
5. Өндіріс процесінің барлық кезеңдерінде еңбек қорғау жəне техника қауіпсіздігі нормаларының сақталуын бақылау, бұзушылықтарды анықтау жəне жою.

Білімдер:

1. Еңбек қорғау, өнеркəсіптік, өрт жəне экологиялық қауіпсіздікті реттейтін нормативтік-құқықтық актілердің талаптары.
2. Мұнай (газ) айдау станциясы объектілерінде қолданылатын технологиялық процестер жəне олардың сақталуын бақылау əдістері.
3. Апаттық-қалпына келтіру қызметтерінің жаттығулары мен дайындықтарын ұйымдастыру жəне өткізу тəртібі, ықтимал апаттық жағдайларды жою əдістері.
4. Өндірістік объектілерді пайдалану шарттары өзгергенде мемлекеттік қадағалау органдарымен жəне кəсіпорынның ішкі қызметтерімен іс-қимыл жасау регламенттері.
5. Технологиялық бұзушылықтарды талдау жəне алдын алу əдістері, жоғары қауіптілік жағдайларында өндірістік персоналды басқару принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік жəне жауапкершілік Күйзеліске тұрақтылық
Аналитикалық ойлау
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. СТ ҚР 3362-2019 "Магистральды мұнай құбырлары. Техникалық пайдалану"
2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығымен бекітілген магистральды құбырларды пайдалану кезінде өнеркəсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары
3. СТ ҚР 2079-2010 "Магистральды мұнай құбырлары. Газқауіпті жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру"
4. СТ ҚР 2080-2022 "Магистральды мұнай құбырлары. Өрт қауіпсіздігі"
5. СТ ҚР 2081-2011 "Магистральды мұнай құбырлары. Пайдаланудағы қауіпсіздік талаптары

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

7

Мұнай құбыры басқармасының бастығы

7

Мұнай құбыры басқармасының бас инженері

17. Кəсіптің карточкасы "Рентгеногаммография инженері":

Топтың коды:

2147-4

Қызмет атауының коды:

-

Кəсіптің атауы:

Рентгеногаммография инженері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

БТБА жəне БА-мен байланыс жоқ

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік жəне өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Өндірістік жəне өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

Кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім жəне кəсіптік саладағы жұмыс өтілі кемінде 3 жыл

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Бүлдірмейтін бақылау əдістері (VT, RT) бойынша СТ ҚР ISO 9712-2023 "Бүлдірмейтін бақылау. Персоналды біліктілікке сай даярлау жəне сертификаттау" стандартына сəйкес сертификат

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

2141-4-002 - Сапа жөніндегі инженер.
2141-4-003 - Өнімнің сапасы жөніндегі инженер.
2141-4-004 - Сапаны бақылау жөніндегі инженер.
2141-4-005 - Бұзылмайтын бақылау жөніндегі инженер.
2141-9-004 - Техникалық диагностика жөніндегі инженерлер.

Қызметтің негізгі мақсаты:

Металл жəне металл емес бұйымдарды, дəнекерленген қосылыстар мен конструкцияларды рентген- гаммаграфиялық бақылауды сапалы жəне қауіпсіз жүргізуді қамтамасыз ету, ақауларды анықтау, апаттық жағдайлардың алдын алу жəне технологиялық жабдықтың, құбырлардың жəне басқа да объектілердің сенімділігін қамтамасыз ету. Бұл жұмыстарды нормативтік-техникалық құжаттаманың жəне бұзбайтын бақылау стандарттарының талаптарына сəйкес орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Объектілерде рентгендік жəне гаммаграфиялық бақылауды ұйымдастыру жəне орындау.
2. Бүлдірмейтін бақылау нəтижелерін бағалау жəне техникалық құжаттаманы дайындау.
3. Бақылау жүргізу кезінде əріптестер мен тапсырыс берушілермен өзара əрекеттесу.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1: Объектілерде рентгендік жəне гаммаграфиялық бақылауды ұйымдастыру жəне орындау.

Дағды 1:
Бақылау объектілерінің жай-күйі туралы ақпаратты жинау, жүйелеу жəне талдау.

Машықтар:


1. Бақылау объектілеріне арналған техникалық құжаттамаларды жинау жəне жүйелеу.
2. Бақыланатын объектілердің құрылымдық ерекшеліктері мен материалдарын талдау.
3. Техникалық жай-күй деректеріне сүйене отырып, ықтимал ақауларды жəне олардың маңыздылық дəрежесін анықтау.
4. Алдыңғы тексеру нəтижелерін түсіндіру жəне бақылауды жоспарлау кезінде оларды ескеру.
5. Ақпаратты өңдеу үшін арнайы дерекқорлар мен бағдарламалық қамтамасыз етуді қолдану.
6. Иондаушы сəулелену көздерімен жұмыс істеу құқығына санитариялық-эпидемиологиялық қорытындыны уақтылы ресімдеу, термолюминесцентті дозиметрлерді (ТЛД) қолдану арқылы персоналдың жеке сəулелену мөлшеріне тұрақты бақылау жəне есеп жүргізу, жыл сайын белгіленген мерзімде санитариялық-эпидемиологиялық бақылау комитетінің аумақтық органдарына есептілік ұсыну, атом энергиясын пайдалану саласындағы қызметке арнайы рұқсат (лицензия) алу үшін қажетті ақпаратпен қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Рентгендік жəне гаммаграфиялық бақылау кезінде қолданылатын техникалық құжаттаманың түрлері, мазмұны жəне жүргізу ережелері.
2. Бақыланатын объектілер материалдарының физика химиялық қасиеттері, құрылымдық ерекшеліктері жəне ықтимал ақаулары.
3. Бүлдірмейтін бақылауда қолданылатын объектілердің техникалық жай күйі туралы деректерді жинау, жүйелеу жəне сақтау əдістері.
4. Бақыланатын объектілердің жай күйін бағалауға қажетті ақпаратқа талдау жүргізу принциптері мен құралдары.
5. Бақылау нəтижелері туралы деректерді есепке алу, өңдеу жəне талдау үшін қолданылатын бағдарламалық қамтамасыз етудің функционалдық мүмкіндіктері мен жұмыс тəртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Бақылау жүргізу бойынша жұмыстарды жоспарлау жəне ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Рентгендік жəне гаммаграфиялық бақылауды жүргізу жоспарлары мен кестелерін əзірлеу.
2. Бақылау жүргізу кезінде персоналдың жұмысын ұйымдастыру жəне міндеттерді бөлу.
3. Объект түріне байланысты бақылау əдістері мен технологияларын айқындау.
4. Бақылауды жүргізуге дайындық үшін бастапқы деректерді талдау.
5. Бақылау шарттарының нормативті құжаттама талаптарына сəйкестігін бағалау.

Білімдер:
1. Бүлдірмейтін бақылау процестерін жоспарлау жəне ұйымдастыру əдістемелері.
2. Рентгендік жəне гамма сəулелену түрлері мен сипаттамалары.
3. Радиациялық қауіпсіздік бойынша нормативтік құжаттардың талаптары.
4. Рентгендік жəне гаммаграфиялық түсіру жабдығының техникалық параметрлері мен жұмыс принциптері.
5. Алынған рентгендік жəне гаммаграфиялық түсірілімдердің сапасын бағалау əдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Бүлдірмейтін бақылау нəтижелерін бағалау жəне техникалық құжаттаманы дайындау

Дағды 1:
Ықтимал ақаулар мен тəуекелдерді талдау жəне болжау

Машықтар:

1. Рентгендік жəне гаммаграфиялық бақылау нəтижелерін түсіндіру, нормадан ауытқуларды анықтау.
2. Анықталған ақаулардың маңыздылық деңгейін жəне олардың объектінің пайдалану сипаттамаларына əсерін бағалау.
3. Анықталған ақауларды жою немесе тəуекелдерді азайту бойынша ұсыныстар əзірлеу.
4. Пайдалану шарттары мен тарихи деректерді талдау негізінде ықтимал ақауларды болжау.
5. Деректерді талдау жəне болжамды модельдер құру үшін арнайы бағдарламалық қамтамасыз етуді қолдану.

Білімдер:

1. Ықтимал ақаулардың түрлері мен сипаттамалары, олардың себептері жəне объектінің пайдалануына əсері.
2. Бүлдірмейтін бақылауда қолданылатын тəуекелдерді бағалау əдістері.
3. Алынған деректерді талдау алгоритмдері жəне ақауларды болжау əдістемелері.
4. Бақыланатын объектілердегі рұқсат етілген ақауларға қатысты стандарттар мен нормативтік талаптар.
5. Ақауларды талдау жəне болжау үшін қолданылатын бағдарламалық құралдар мен технологиялар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Бүлдірмейтін бақылауда қолданылатын бағдарламалық қамтамасыз етуді меңгеру

Машықтар:

1. Рентгендік жəне гаммаграфиялық кескіндерді өңдеу жəне талдау үшін арнайы бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалану.
2. Ақауларды дəл анықтау жəне түсіндіру үшін бағдарламалардың параметрлерін баптау.
3. Бақылау деректерін цифрлық өңдеу жəне мұрағаттау жүргізу.
4. Автоматтандырылған кескіндерді талдау жүйелері арқылы алынған нəтижелерді интерпретациялау.
5. Бақылау нəтижелері бойынша есеп құжаттамасын электронды түрде рəсімдеу.
6. Əріптестерді бүлдірмейтін бақылау деректерін талдау үшін бағдарламалық құралдарды қолдануға оқыту.

Білімдер:

1. Рентгендік жəне гаммаграфиялық бақылау үшін бағдарламалық қамтамасыз етудің түрлері мен функционалдық мүмкіндіктері.
2. Бүлдірмейтін бақылауда қолданылатын цифрлық кескіндерді өңдеу əдістері.
3. Ақауларды тану бағдарламалық алгоритмдері жəне оларды калибрлеу тəсілдері.
4. Бақылау нəтижелері бойынша электронды дерекқорларды жүргізу жəне сақтау талаптары.
5. Бүлдірмейтін бақылауда қолданылатын бағдарламалық қамтамасыз етуге арналған стандарттар мен нормативтік талаптар.
6. Рентген кескіндерінің автоматтандырылған талдау жүйелерінің жұмыс принциптері.
7. Бағдарламалық қамтамасыз етуді бүлдірмейтін бақылау жабдығымен біріктіру тəсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3:
Бақылау жүргізу кезінде əріптестер мен тапсырыс берушілермен өзара əрекеттесу

Дағды 1:
Əр түрлі мəселелер бойынша персоналмен өзара əрекеттесу

Машықтар:

1. Бүлдірмейтін бақылау процесін үйлестіру үшін əріптестермен кəсіби өзара əрекеттесу жүргізу.
2. Бақылауды жоспарлау жəне жүргізу мəселелері бойынша тапсырыс берушілермен келіссөздер жүргізу.
3. Дефектоскопиялық жұмыстарды орындауға қажетті құжаттар, жұмысқа рұқсат қағаздары, құрал-жабдықтар, аспаптар жəне материалдармен қамтамасыз ету.
4. Бақылау əдістерінің техникалық аспектілері мен алынған деректерді түсіндіру.
5. Бақылау нəтижелерін бекітілген стандарттарға сəйкес рəсімдеу жəне ұсыну.
6. Анықталған ақауларды жою жəне өндірістік процестерді оңтайландыру бойынша бірлескен шешімдер қабылдау.
7. Бақылау сапасы мен қауіпсіздігі мəселелері бойынша жұмыс кездесулері мен талқылауларына қатысу.

Білімдер:

1. Кəсіби ортада іскерлік коммуникация жəне келіссөз жүргізудің негіздері.
2. Бүлдірмейтін бақылау нəтижелерін рəсімдеу жəне ұсыну талаптары.
3. Тапсырыс берушілермен жəне кəсіпорын ішкі бөлімшелерімен тиімді өзара əрекеттесу əдістері.
4. Бақылауды өткізу жəне келісу тəртібін реттейтін нормативтік құжаттар.
5. Топтық жұмыс принциптері жəне кəсіби дауларды шешу тəсілдері.
6. Қарым-қатынастың психологиялық аспектілері жəне тиімді дəлелдеме стратегиялары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Ақпаратты өңдеу жəне беру үшін есептеу техникасы, байланыс жəне коммуникация құралдарын пайдалану.

Машықтар:

1. Бүлдірмейтін бақылау деректерін өңдеу жəне талдау үшін арнайы бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалану.
2. Əріптестермен жəне тапсырыс берушілермен жедел өзара əрекеттесу үшін байланыс құралдарын (электрондық пошта, мессенджерлер, бейнеконференциялар) қолдану.
3. Компьютерлік жүйелерді пайдалана отырып техникалық ақпаратты енгізу, өңдеу жəне сақтау.
4. Белгіленген стандарттарға сəйкес электрондық құжаттаманы дұрыс рəсімдеу жəне жіберу.
5. Техникалық ақпаратты басқару үшін дерекқорлар мен бұлтты сақтау орындарын пайдалану.
6. Есеп беру материалдарын дайындау жəне презентациялау үшін перифериялық құрылғыларды (принтерлер, сканерлер, проекторлар) баптау жəне қолдану.
7. Бүлдірмейтін бақылау əдістерін қолданғаннан кейінгі дəнекерленген қосылыстардың сапасы жəне технологиялық жабдықтың (құбырлар, резервуарлар, мұнайды қыздыру пештері, тоқтату арматурасы, металлоконструкциялар жəне басқа жабдықтар) металлының жай-күйі бойынша қорытындылар мен актілерді беру.

Білімдер:

1. Операциялық жүйелермен жəне офис қосымшаларымен жұмыс істеудің негіздері.
2. Ақпаратты беру кезінде деректерді өңдеу жəне қорғау принциптері.
3. Техникалық құжаттаманы электрондық форматта рəсімдеу жəне жүргізу талаптары.
4. Бақылау нəтижелерін талдау үшін арнайы бағдарламалық қамтамасыз етуді қолдану əдістері.
5. Қазіргі байланыс технологиялары жəне оларды кəсіби қызметте қолдану.
6. Цифрлық ресурстармен жұмыс істеу кезінде ақпараттық қауіпсіздік жəне деректерді қорғау негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік жəне жауапкершілік Күйзеліске тұрақтылық
Аналитикалық ойлау
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 23 сəуірдегі № 219 Заңы "Халықтың радиациялық қауіпсіздігі туралы".
2. Иондаушы сəулелену көздерін мемлекеттік есепке алу ережелері. Қазақстан Республикасының Энергетика министрінің міндетін атқарушысының 2016 жылғы 12 ақпандағы № 59 бұйрығы.
3. СТ ҚР ISO 9712-2023 "Бүлдірмейтін бақылау. Бүлдірмейтін бақылау персоналының біліктілігі мен сертификатталуы".
4. ГОСТ ISO 17636-2-2017 "Бүлдірмейтін бақылау. Дəнекерленген қосылыстарды радиографиялық бақылау. 2-бөлім. Цифрлық детекторларды қолдану арқылы рентгендік жəне гаммаграфиялық бақылау əдістері".
5. ВСН 012-88 "Магистральдық жəне кен орны құбырларын салу. Жұмыстың сапасын бақылау жəне қабылдау", 1 жəне 2 бөлімдер.
6. ГОСТ 7512-82 "Бүлдірмейтін бақылау. Дəнекерленген қосылыстар. Радиографиялық əдіс".
7. ВСН 006-89 "Бөлімдік құрылыс нормалары. Магистральдық жəне кен орны құбырларын салу. Дəнекерлеу".
8. Көзбен жəне өлшеу арқылы бақылау бойынша əдістемелік ұсыныстар №45, 13.08.2012 ж.
9. СП ҚР 3.05-101-2013 "Магистральдық құбырлар".

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

6

Қызмет басшысы (эксплуатация бөлімі)

6

Техникалық диагностика инженері

6

Сапа инженері

6

Диагностика инженері

7

Мұнай құбыры басқармасының бас инженері

18. Кəсіптің карточкасы "Техникалық диагностика жөніндегі инженер":

Топтың коды:

2141-9

Қызмет атауының коды:

2141-9-004

Кəсіптің атауы:

Техникалық диагностика жөніндегі инженер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

БТБА немесе БА-мен байланыс жоқ

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Кəсіптік білім деңгейі:
Мамандығы:
Инженерлік және инженерлік

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік және өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

Кəсіби салада кемінде 1 жыл

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

2147-4-011 - Мұнай-газ құбырларын пайдалану жөніндегі инженер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мұнай-газ саласының құбыр ішілік диагностикасын жүргізу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Құбыр ішілік дефектоскопия жүргізуге дайындық.
2. Құбыр ішілік дефектоскопия жүргізу.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Құбыр ішілік дефектоскопия жүргізуге дайындық



Дағды 1:
Мұнай-газ саласы құбыржолдарының диагностикаланатын учаскесінің жобалық, атқару, пайдалану құжаттамасын талдау

Машықтар:
1. Жұмыс сызбалары мен технологиялық нұсқауларды (технологиялық карталарды) оқу.
2. Мұнай-газ саласындағы құбырлардың жобалық, орындаушылық жəне пайдалану құжаттамасын талдау.
3. Маркерлік құрылғыларды орнату сызбасын əзірлеу.
4. Құбырлардың құбыр ішілік дефектоскопиясын жүргізу үшін технологиялық бақылау карталарын құру.
5. Дербес компьютерді жəне оның перифериялық құрылғыларын, ұйымдастыру техникасын пайдалану.

Білімдер:
1. Мұнай-газ объектісі құбырларының технологиялық схемалары.
2. Құбырлардың диагностикаланатын учаскесінің жобалық, орындаушылық, пайдалану құжаттамасы.
3. Құбырлардың құбыр ішілік дефектоскопиясы бойынша бақылаудың технологиялық карталарына нормативтік-техникалық құжаттаманың талаптары.
4. Пайдаланушы деңгейіндегі дербес компьютерде жұмыс істеу ережелері, қызмет бағыты бойынша пайдаланылатын бағдарламалық жасақтама.
5. Ішкі еңбек тəртібінің тəртібі, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария жөніндегі қағидалар, өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Құбырлар дефектоскопиясы аспаптары мен жабдықтарының жұмысқа қабілеттілігін анықтау

Машықтар:
1. Құбыр ішілік инспекциялық аспапты баптау.
2. Аспаптар мен жабдықтарға техникалық қызмет көрсету.

Білімдер:
1. Құбыр ішілік инспекциялық аспаптардың мақсаты, құрылысы, жұмыс істеу принципі жəне пайдалану ережесі.
2. Құбыр ішілік инспекциялық аспаптардың түрлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
Техникалық диагностика жүргізу бойынша жұмыстарды ұйымдастыру

Машықтар:

1. Бағынышты қызметкерлер арасында өндірістік міндеттерді бөлу.
2. Бағынышты персоналды бұзбайтын бақылау жəне дəнекерлеу өндірісі мамандарын аттестаттау рəсімдерін ұйымдастыру.
3. Учаскелерде диагностикалық жұмыстарды орындаудың желілік кестелерін əзірлеу.
4. Қосалқы бөлшектерге, материалдар мен құралдарға қажеттілікті қалыптастыру.
5. Жеке жəне ұжымдық қорғану құралдарын қолдану.
6. Еңбекті қорғау жəне қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқама жүргізу.

Білімдер:

1. Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексі, "Жер қойнауы жəне жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі, "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы, "Магистральдық құбыр туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.
2. Жабдықты паспорттау тəртібі.
3. Материалдық-техникалық ресурстарды есептен шығару тəртібі.
4. Жөндеудің озық технологиялары, еңбектің прогрессивті əдістері мен тəсілдері.
5. Қауіпті өндірістік объектілерде жөндеу жұмыстарын орындауға персоналды жіберу жəне жұмыстарды ұйымдастыру тəртібі.
6. Құбырлардың құбыр ішілік дефектоскопиясын жүргізу саласындағы нормативтік-техникалық құжаттаманың талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Құбыр ішілік дефектоскопия жүргізу

Дағды 1:
Құбыр ішілік дефектоскопияны техникалық қолдау

Машықтар:

1. Құбыр қуысында диагностикалық жабдықтың орнын ауыстыруды бақылауға арналған аспаптарды қолдану.
2. Құбырлардың құбыр ішілік дефектоскопиясы үшін құбыр ішілік инспекциялық аспаптарды қолдану.
3. Құбырлардың құбыр ішілік дефектоскопиясын жүргізгеннен кейін диагностикалық жабдықтың жұмыс қабілеттілігін анықтау.
4. Құбырлардың құбыр ішілік дефектоскопиясы жүргізілгеннен кейін аспаптардан деректерді алу жəне олардың көлемі мен сапасын анықтау.

Білімдер:

1. Бақылау объектілерінің орналасуы.
2. Құбыр ішілік инспекциялық снарядтарда қолданылатын диагностикалау əдістерінің физикалық негіздері жəне олардың қолданылу саласы.
3. Құбыр ішілік дефектоскопия жүргізуге арналған жабдықтың құрамы мен мақсаты.
4. Құбыр ішілік инспекциялық снарядтардың құбыр қуысында өтуін бақылау құралдарының құрамы, мақсаты жəне жұмыс тəртібі.
5. Құбырлардың конструкциялық ерекшеліктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Құбыр ішілік дефектоскопия деректерін талдау

Машықтар:

1. Құбырлардың құбыр ішілік дефектоскопиясын жүргізу кезінде анықталған ақауларды анықтау жəне жіктеу.
2. Қауіптілік дəрежесі бойынша ақауларды саралау.
3. Нормативтік-техникалық құжаттама талаптарына сəйкес құбыр ішілік дефектоскопия нəтижелері бойынша ұсынымдар қалыптастыру.
4. Мұнай-газ саласындағы құбыржолдарды алдыңғы техникалық диагностикалаудың паспорттық деректері мен деректеріне талдау жүргізу.

Білімдер:

1. Құбырлардың құбыр ішілік дефектоскопиясын жүргізу кезінде қолданылатын бұзбайтын бақылау əдістерінің физикалық негіздері.
2. Мұнай-газ саласындағы құбыржолдары ақауларының түрлері.
3. Ақаулардың сипаты мен мөлшерін түсіндіру бойынша бағдарламалық қамтамасыз етудің жұмыс принципі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
Құбыр ішілік дефектоскопия нəтижелері бойынша құжаттарды ресімдеу

Машықтар:

1. Ұйымда қолданыстағы талаптарға сəйкес құбырішілік дефектоскопия нəтижелері бойынша есеп беру құжаттамасын ресімдеу.
2. Іс-қағаздарын жүргізу.

Білімдер:

1. Құбырлардың құбыр ішілік дефектоскопия нəтижелері бойынша құжаттаманың түрлері, мақсаты, жүргізу тəртібі.
2. Іс жүргізу негіздері.
3. Стандарттау жəне сертификаттау жөніндегі нормативтік құжаттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Аналитикалық ойлау Көшбасшылық қасиеттер
Команда мүшесі ретінде тиімді жұмыс істеу
Дербестік
Тез шешім қабылдай білу
Өз жұмысы үшін жəне команда жұмысы үшін жауапкершілік
Кəсіптік біліктілігі мен икемділігін өз бетінше дамыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ҚР СТ 3362-2019 "Магистральдық мұнай құбырлары. Техникалық пайдалану".
2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығымен бекітілген магистральдық құбырларды пайдалану кезінде өнеркəсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
3. ҚР СТ 2079-2010 "Магистральдық мұнай құбырлары. Газ қауіпті жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру".
4. ҚР СТ 2080-2022 "Магистральдық мұнай құбырлары. Өрт қауіпсіздігі".
5. ҚР СТ 2081-2011 "Магистральдық мұнай құбырлары. Пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары".

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

6

Желілік бөлік жөніндегі инженер

19. Кəсіптің карточкасы "Диагностика жөніндегі инженер":

Топтың коды:

2147-4

Қызмет атауының коды:

-

Кəсіптің атауы:

Диагностика жөніндегі инженер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

БТБА немесе БА-мен байланыс жоқ

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандығы:
Өндірістік және
өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандығы:
Инженерлік және инженерлік

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

Кəсіби салада кемінде 1 жыл.

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

2141-9-004 - Техникалық диагностика жөніндегі инженерлер

Қызметтің негізгі мақсаты:

МҚЖБ, МАС, ЖПУ, мұнай құбырының технологиялық жабдығын сенімді жəне қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру жəне бақылау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. МҚЖБ, МАС, ЖПУ, мұнай құбырының технологиялық жабдығын сенімді жəне қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру мен бақылауды қамтамасыз ету

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1: МҚЖБ, МАС, ЖПУ, мұнай құбырының технологиялық жабдығын сенімді жəне қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру мен бақылауды қамтамасыз ету



Дағды 1:
Объектілердің жабдықтары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді, ағымдағы жөндеуді, күрделі жөндеуді жəне диагностиканы ұйымдастыру

Машықтар:
1. МҚЖБ жабдықтары мен құрылыстарына жəне МАС, ЖПУ технологиялық жабдықтарына техникалық қызмет көрсетуді, ағымдағы жəне күрделі жөндеуді, диагностиканы ұйымдастыру жəне олардың жүргізілуін бақылау.
2. МҚ бекітілген учаскесінің ішкі қуысын тазалауды ұйымдастыру жəне бақылау.
3. МҚ күзет аймағының жай-күйін жəне МҚ күзет аймағының күйін қамтамасыз етуді бақылау.
4. МҚ сенімділігін қамтамасыз ету жөніндегі ұйымдастырушылық-техникалық іс-шараларды, су тасқыны кезеңінде жəне күзгі-қысқы кезеңде мұнай құбырларының объектілерін жұмысқа дайындау жөніндегі іс-шараларды əзірлеу.
5. Құбырлар мен материалдардың апаттық қорының бар болуын қамтамасыз ету жəне бақылау.
6. Ұйымдастырушылық-өкімдік құжаттардың (ережелер, нұсқаулықтар, бұйрықтар, өкімдер жəне т. б.) жобаларын дайындауға қатысу.
7. Өндірістік бағдарламаның жобасын, техникалық қайта жарақтандыру бағдарламасын, күрделі құрылыс, күрделі жөндеу жоспарларын жəне т. б. қалыптастыру үшін МҚ желілік бөлігі, МАС, ЖПУ технологиялық жабдықтары бойынша ұсыныстар енгізу.
8. Құбырдың ақауларын аспаптық өлшеу жəне көзбен шолып тексеру жұмыстарына қатысу.
9. Жұмыс жүргізілетін орындарда жөндеу əдістерін жəне жөндеу құрылымын анықтау.
10. Қызметкерлердің еңбек заңнамасының талаптарын, стандарттар мен басқа да нормативтік құжаттардың ережелері мен нормаларын жəне ҚР заңдарын, өнеркəсіптік, өрт қауіпсіздігі, гигиена жəне өнеркəсіптік санитария жəне қоршаған орта, жол қозғалысы қауіпсіздігі талаптарын сақтауын ұйымдастыру жəне бақылау.

Білімдер:
1. Магистральдық құбырларды пайдалану, ақаулы учаскелерді жөндеу жəне МҚ диагностикасы, станция ішіндегі технологиялық құбырлар бойынша нормативтік жəне техникалық құжаттама.
2. Жабдықты пайдалану жөніндегі регламенттер мен нұсқаулықтар.
3. Жабдықтың нормативтік жəне шекті параметрлері.
4. МҚЖБ, МАС, ЖПУ, мұнай құбырының технологиялық жабдықтарын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі талаптар.
5. Магистральдық мұнай құбырларын пайдаланудың технологиялық регламенті.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Техникалық құжаттаманы əзірлеу

Машықтар:
1. Диагностикалық тексерудің нəтижелері бойынша берілген қорытынды есептерді өңдеу.
2. ТДҚ өткізу кестелерінің орындалуын бақылау.
3. Тиісті қағидаларда көзделген диагностика жөніндегі техникалық құжаттаманың дұрыс жүргізілуін қамтамасыз ету.
4. Құбырішілік диагностиканың нəтижесінде анықталған бірінші кезектегі жөндеу ақауларын жою кестесін жасау.
5. Құбыр денесінің ақауларын жою туралы есеп беру.
6. Құбыр ақауларын жөндеу жəне оқшаулау актілерінің, қосымша дефектоскопиялық бақылау қорытындыларының, сенімділік тобының дефектоскопистерінің ультрадыбыстық бақылауының дұрыстығы мен уақтылы ресімделуін бақылау.
7. Тауарлық-материалдық құндылықтарды жеткізуге арналған жылдық өтінімдерді əзірлеу (ақауларды жөндеуге немесе желілік бөліктің құбырларын жəне технологиялық құбырларды ауыстыруға материалдар мен жабдыққа деген қажеттілік).
8. Ақау тізімдемелерін, негіздемелерді жасау.

Білімдер:
1. Магистральдық құбырларды өндіру кезінде жəне пайдалану барысында шығу тегі тұрғысынан металлургиялық, технологиялық, эксплуатациялық ақаулардың туындауы.
2. Магистральдық құбырлардың дəнекерленген қосылыстарының сапасын бұзбайтын бақылау əдістері (ультрадыбыстық бақылау, радиографиялық бақылау, сандық детекторларды қолдана отырып, рентген жəне гаммаграфиялық бақылау əдістері).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
Объектілердегі авариялар мен зақымдарды жою

Машықтар:

1. АЖЖ əзірлеуге жəне түзетуге қатысу.
2. Магистральдық мұнай құбырларындағы апаттар мен зақымдарды жоюды ұйымдастыру жəне оған қатысу.
3. АЖЖ бойынша АҚЖ жəне оқу-жаттығулар өткізуді ұйымдастыру.
4. АҚЖ жоспар-кестесін əзірлеу.

Білімдер:

1. Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексі, "Жер қойнауы жəне жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі, "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы, "Магистральдық құбыр туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.
2. Апаттарды жою жоспары.
3. Ішкі еңбек тəртібінің тəртібі, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария жөніндегі қағидалар, өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жұмыстарды жоспарлау жəне ұйымдастыру Қызметкерлермен жұмыс істей білу
Шешімдерді уақтылы қабылдау жəне іске асыру Міндеттердің орындалуын қамтамасыз ету
Талдау жəне болжау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ҚР СТ 3362-2019 "Магистральдық мұнай құбырлары. Техникалық пайдалану".
2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығымен бекітілген магистральдық құбырларды пайдалану кезінде өнеркəсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
3. ҚР СТ 2079-2010 "Магистральдық мұнай құбырлары. Газ қауіпті жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру".
4. ҚР СТ 2080-2022 "Магистральдық мұнай құбырлары.Өрт қауіпсіздігі"
5. ҚР СТ 2081-2011 "Магистральдық мұнай құбырлары. Пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары".

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

6

Техникалық диагностика жөніндегі инженер

20. Кəсіптің карточкасы "Теміржол эстакадасын пайдалану жөніндегі инженер (мұнай жəне мұнай өнімдері)":

Топтың коды:

2147-4

Қызмет атауының коды:

-

Кəсіптің атауы:

Теміржол эстакадасын пайдалану жөніндегі инженер (мұнай жəне мұнай өнімдері)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

БТБА немесе БА-мен байланыс жоқ

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандығы:
Өндірістік және
өңдеу салалары

Білктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандығы:
Инженерлік және инженерлік

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

Кəсіби салада кемінде 1 жыл

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Қолданыстағы нормаларды, стандарттарды жəне еңбекті пайдалану мен қорғау, өнеркəсіптік қауіпсіздік, өрт қауіпсіздігі жəне экология жөніндегі нұсқаулықтарды сақтай отырып, технологиялық құбырлардың, темір жол құю эстакадасы мен мұнай құю айлақтарының жабдықтары мен құрылыстарының жарамды техникалық жай-күйін қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Темір жол ағызу эстакадасының жəне мұнай құю айлақтарының технологиялық құбырларына, жабдықтары мен құрылыстарына қызмет көрсету, жөндеу, тексеру жөніндегі жұмыстарды техникалық құжаттамамен қамтамасыз ету.
2. Темір жол ағызу эстакадасы мен мұнай құю айлақтарының жабдықтары мен құрылыстарына қызмет көрсету жөніндегі жұмыстардың орындалуын қамтамасыз ету.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Темір жол ағызу эстакадасының жəне мұнай құю айлақтарының технологиялық құбырларына, жабдықтары мен құрылыстарына қызмет көрсету, жөндеу, тексеру жөніндегі жұмыстарды техникалық құжаттамамен қамтамасыз ету



Дағды 1:
Техникалық құжаттаманы дайындау

Машықтар:
1. Темір жол құю эстакадасында жəне темір жол кірме жолдарында, технологиялық құбырларда жəне құю айлақтарының жабдықтарында ағымдағы жұмыстарды жүргізу кезінде сызбалар мен жоспарлар жасау.
2. Темір жол құю эстакадасын, технологиялық құбырларды жəне құю айлақтарының жабдықтарын, апталық жəне айлық өндірістік жұмыс жоспарларын, жөндеуге арналған ақаулар тізімдемелерін жасау.
3. Бақылаудағы объектілер жұмысының сенімділігі мен қауіпсіздігін арттыруға бағытталған ағымдағы жəне перспективалық жоспарларды əзірлеу.
4. Төгу эстакадасында жəне мұнай құю айлақтарында аварияларды жою жоспарларын əзірлеуге қатысу.
5. Төгу эстакадасы мен мұнай құю айлақтарының күзгі - қысқы кезеңінде сенімділікті жəне жұмысқа дайындықты қамтамасыз ету жөніндегі ұйымдастыру-техникалық іс - шараларды əзірлеу жəне оларды орындау.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының заңнамалық жəне нормативтік құқықтық актілері, темір жол құю эстакадасында жəне темір жол кірме жолдарында, технологиялық құбырларда жəне құю айлақтарының жабдықтарында жұмыстар жүргізуге қатысты нормативтік жəне əдістемелік материалдар.
2. Темір жол ағызу эстакадасында жəне темір жол кірме жолдарында, технологиялық құбырларда жəне құйма айлақтардың жабдықтарында жұмыстар жүргізудің технологиялық процесі.
3. Апаттар мен зақымдарды жою қағидалары.
4. Ағызу эстакадасы мен мұнай құю айлақтарының күзгі-қысқы кезеңіне объектілерді дайындау тəртібі.
5. Ішкі еңбек тəртібінің тəртібі, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария жөніндегі қағидалар, өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Пайдалану бойынша есептілікті қалыптастыру

Машықтар:
1. Материалдық-техникалық ресурстарды пайдалану бойынша есептер жасау.
2. Учаскеге бекітілген МАС жабдығын пайдалану саласындағы есептілікті талдау.

Білімдер:
1. Есепке алу мен есептілік нысандары жəне пайдалану саласында есепке алу мен есептілікті жасау тəртібі.
2. Материалдық-техникалық ресурстардың, жеке жəне ұжымдық қорғану құралдарының шығыс нормалары.
3. Есеп беруді қалыптастыру құрылымы мен əдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Темір жол ағызу эстакадасы мен мұнай құю айлақтарының жабдықтары мен құрылыстарына қызмет көрсету жөніндегі жұмыстардың орындалуын қамтамасыз ету

Дағды 1:
Жұмыстардың орындалуын ұйымдастыру

Машықтар:

1. Кірме темір жолдарға, технологиялық құбырларға, төгу эстакадасына жəне құю айлақтарының жабдықтарына техникалық қызмет көрсету жəне ағымдағы жөндеу бойынша жұмыстардың орындалуын жəне орындалған жұмыстарды қабылдауды техникалық бақылауды жүзеге асыру.
2. Төгу-құю эстакадалары мен кірме жолдардың үздіксіз жұмысын, дұрыс пайдаланылуын, жөнделуін жəне жаңғыртылуын қамтамасыз ету.

Білімдер:

1. Кірме темір жолдарға, технологиялық құбырларға, төгу эстакадасына жəне құю айлақтарының жабдықтарына жөндеу жүргізу тəртібі.
2. Кірме темір жолдарға, технологиялық құбырларға, төгу эстакадасына жəне құю айлақтарының жабдықтарына қызмет көрсетуді жүргізу тəртібі
3. Кірме теміржол жолдары, технологиялық құбырлар, төгу эстакадасы жəне құю айлақтарының жабдықтары саласындағы озық технологиялар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Темір жол ағызу эстакадасы мен мұнай құю айлақтарының жабдықтары мен құрылыстарына қызмет көрсету жөніндегі жұмыстардың қауіпсіздігін ұйымдастыру

Машықтар:

1. Қызметкерлердің еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өнеркəсіптік жəне өрт қауіпсіздігі, электр қауіпсіздігі жəне қоршаған ортаны қорғау саласындағы қағидалар мен нұсқаулықтарды сақтауын қамтамасыз ету.
2. Ағызу эстакадасы мен мұнай құю айлақтары бойынша АҚЖ жүргізу.
3. Қызметкерлердің ауысым алдындағы тексеруден өтуін қамтамасыз ету.
4. Жұмыс орындарын, қорғаныс құралдары мен құралдарын дұрыс ұстауды қамтамасыз ету.
5. Төгу-құю эстакадалары мен кірме жолдардың, техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу кестелерінің жұмысын жоспарлау.

Білімдер:

1. Еңбекті қорғау, өнеркəсіптік, өрт, экологиялық қауіпсіздік талаптары.
2. Апаттар мен зақымдарды жою қағидалары.
3. Еңбекті ұйымдастыру негіздері.
4. Апатқа қарсы жаттығуларды жүргізу əдістемесі.
5. Экономика, өндірісті ұйымдастыру, Еңбек жəне басқару негіздері.
6. Еңбек заңнамасының негіздері.
7. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өрт қауіпсіздігі, қоршаған ортаны қорғау қағидалары, ішкі еңбек тəртібінің қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
Жабдықтарды, өлшеу құралдарын жөндеу мен қызмет көрсетуді ұйымдастыру

Машықтар:

1. Ағызу эстакадасы мен мұнай құю айлақтарының жабдықтарына техникалық қызмет көрсету жəне ағымдағы жөндеу жүргізу.
2. Жоспарлы - алдын ала жөндеу жұмыстарын, сондай-ақ кестеде көзделген басқа да жұмыстарды орындау.
3. Өлшеу құралдарын есепке алу, сақтау, пайдалану, бөлшектеу жəне ауыстыру, беру жəне тексеру жəне тексеру арқылы жеткізу бойынша жұмыстарды орындау.
4. Өлшеу құралдарын тексерудің жыл сайынғы кестесін жасау жəне орындау.
5. Өндірістік объектіні өлшеу құралдарын жарамды күйде ұстау.

Білімдер:

1. Ағызу эстакадасы мен мұнай құю айлақтарының жабдықтарын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі талаптар.
2. Өлшеу құралдарын тексеру кезеңділігі.
3. Өлшеу құралдарының техникалық сипаттамалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жұмыстарды жоспарлау жəне ұйымдастыру
Міндеттерді орындауды қамтамасыз ететін шешімдерді уақтылы қабылдау жəне іске асыру
Қауіптілігі жоғары жұмыстарға басшылық ету

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ҚР СТ 3362-2019 "Магистральдық мұнай құбырлары. Техникалық пайдалану".
2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығымен бекітілген магистральдық құбырларды пайдалану кезінде өнеркəсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
3. ҚР СТ 2079-2010 "Магистральдық мұнай құбырлары. Газ қауіпті жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру".
4. ҚР СТ 2080-2022 "Магистральдық мұнай құбырлары. Өрт қауіпсіздігі".
5. ҚР СТ 2081-2011 "Магистральдық мұнай құбырлары. Пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары".

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

6

Мұнай (газ) айдау станциясының инженері

21. Кəсіптің карточкасы "Мұнай (газ) айдау станциясының инженері":

Топтың коды:

2147-4

Қызмет атауының коды:

2147-4-002

Кəсіптің атауы:

Мұнай (газ) айдау станциясының инженері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

БТБА немесе БА-мен байланыс жоқ

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік жəне өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

Кəсіби салада кемінде 1 жыл.

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

2147-4-011 - Мұнай-газ құбырларын пайдалану жөніндегі инженер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мұнай (газ) айдау станциясының үздіксіз, қауіпсіз жəне тиімді жұмысын қамтамасыз ету, сондай-ақ магистральдық құбырдың мұнай айдау станцияларын пайдалануды ұйымдастырушылық-техникалық тұрғыдан сүйемелдеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Мұнай айдау станцияларын пайдалану бойынша бөлімшелердің өндірістік көрсеткіштерді орындауын бақылау.
2. Мұнай айдау станцияларының жабдықтарына техникалық қызмет көрсетуді, жөндеуді, диагностикалық тексеруді ұйымдастыру- техникалық қамтамасыз ету.
3. Ысыраптарды азайту жəне тапсырылатын мұнай сапасын арттыру жөнінде ұсыныстар əзірлеу.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Мұнай айдау станцияларын пайдалану бойынша бөлімшелердің өндірістік көрсеткіштерді орындауын бақылау



Дағды 1:
МАС жабдығын пайдалану регламенттерінің сақталуын тексеру

Машықтар:
1. Пайдаланылатын МАС жабдығының техникалық жай-күйін бағалау.
2. Персонал орындаған жұмыстардың сапасын бағалау.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексі, "Жер қойнауы жəне жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі, "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы, "Магистральдық құбыр туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.
2. Мұнайды дайындау мен тасымалдауды ұйымдастыру жəне технологиясы.
3. МАС жабдығын пайдалану бойынша регламенттер мен нұсқаулықтар.
4. Магистральдық құбырларды пайдалану ережесі.
5. Нормативтік құқықтық актілер жəне МАС бойынша анықтамалық материалдар.
6. Қауіпті өндірістік объектілерде жөндеу жұмыстарын орындауға персоналды жіберу жəне жұмыстарды ұйымдастыру тəртібі.
7. Дайын өнімге қойылатын техникалық талаптар, мұнай мен газдың физикалық-химиялық қасиеттері.
8. Экономика, өндірісті ұйымдастыру, Еңбек жəне басқару негіздері.
9. Еңбек заңнамасының негіздері.
10. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өрт қауіпсіздігі, қоршаған ортаны қорғау қағидалары, ішкі еңбек тəртібінің қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Бекітілген жабдықтың, МАС қондырғылары мен жүйелерінің есебін жүргізу

Машықтар:
1. Зауыт деректері бойынша жабдықтарға (немесе формулярларға) паспорттар жасау.
2. Актілер, ақаулы ведомостар жəне жабдықтар бойынша қорытындылар жасау.
3. Мамандандырылған бағдарламалық өнімдермен жұмыс істеу.

Білімдер:
1. Пайдаланылатын жабдықтың техникалық ерекшеліктері.
2. Негізгі бақылау-өлшеу аспаптарының, оның ішінде жауапкершілік аймағына кіретін қауіпсіздік аспаптарының жұмыс істеу принципі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:

Машықтар:

МАС жабдығының, қондырғылары мен жүйелерінің оңтайлы жұмыс режимін қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстарды орындау

1. МАС жабдықтарына тексеру жүргізу.
2. Жабдықтың жұмыс режимін оңтайландыру бойынша ұсыныстарды қалыптастыру.
3. Жабдықтың жұмыс режимін талдау.
4. МАС жабдығының істен шығу себептерін жəне технологиялық үдерістің бұзылуын талдау.

Білімдер:

1. МАС жабдығы жұмысының нормативтік жəне шекті параметрлері.
2. Жабдықты пайдалану жөніндегі нұсқаулық.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Мұнай айдау станцияларының жабдықтарына техникалық қызмет көрсетуді, жөндеуді, диагностикалық тексеруді ұйымдастыру- техникалық қамтамасыз ету

Дағды 1:
МАС жабдықтарын, қондырғылары мен жүйелеріне техникалық қызмет көрсету, куəландыру, диагностикалық тексеру жүргізуді бақылау

Машықтар:

1. Жабдықтарды жөндеуге (жөндеуден), диагностикалық тексеруге, сынауға тапсыру (қабылдау) үшін құжаттаманы қалыптастыру.
2. Жабдықтар мен қондырғыларды куəландыруға жəне диагностикалық тексеруге техникалық тапсырма құрастыру.

Білімдер:

1. Жабдықтарды, қондырғылар мен жүйелерді жөндеу, техникалық қызмет көрсетуді орындау түрлері, əдістері мен технологиясы.
2. Магистральдық құбырдың жабдықтары мен құрылыстарын қорғау мен бұғаттауды орнату карталары жауапкершілік аймағына кіретін МАС жабдықтары мен құрылыстарын қорғау мен бұғаттауды орнату карталары.
3 .Жабдықтар мен қондырғыларды куəландыру жəне диагностикалық тексеру жүргізу ережесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Көктемгі су тасқыны кезеңіне, көктемгі-жазғы өрт қауіпті, найзағай жəне күзгі-қысқы кезеңдерге жауапкершілік аймағына кіретін МАС объектілерінің дайындығын бақылау

Машықтар:

1. Көктемгі су тасқыны кезеңіне, көктемгі-жазғы өрт қауіпті, найзағайлы жəне күзгі-қысқы кезеңге МАС объектілерін дайындау жөніндегі іс-шаралар жоспарын əзірлеу.
2. Объектілерді дайындау кезінде МАС қосалқы қызметтері үшін жұмыс басымдықтарын анықтау.

Білімдер:

1. Жауапкершілік аймағына кіретін МАС объектілерін көктемгі су тасқыны кезеңіне, көктемгі-жазғы өрт қауіпті, найзағай жəне күзгі- қысқы кезеңге дайындау тəртібі.
2. Жыл ішінде МАС өндірісінде пайда болатын табиғи жəне технологиялық қауіптер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
МАС объектілерін пайдалану процесін қамтамасыз ету бойынша ұйымдастыру- өкімдік құжаттарды қалыптастыру

Машықтар:

1. МАС объектілерін пайдалану бойынша жергілікті нормативтік- техникалық құжаттаманы əзірлеуге жəне өзектілендіруге өтінім беру.
2. Жұмыс жоспарларын, кестелерді, бағдарламаларды, ақау ведомостарын, жөндеу, МАС жабдықтарын, қондырғылары мен жүйелерін диагностикалық тексеру жоспарларын əзірлеу.

Білімдер:

1. МАС технологиялық схемасы.
2. Есеп беруді қалыптастыру құрылымы мен əдістері.
3. Іс жүргізу жəне үдерістерді құжаттау.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3:
Ысыраптарды азайту жəне тапсырылатын мұнай сапасын арттыру жөнінде ұсыныстар əзірлеу

Дағды 1:
МАС жабдығының қызмет ету мерзімін ұзарту жəне технологиялық процестерді оңтайландыру жөніндегі іс- шаралар жоспарын əзірлеу

Машықтар:

1. МАС жабдығын пайдалану саласында озық тəжірибені қолдану.
2. Өз құзыреті шеңберінде қазіргі заманғы энергия үнемдеуші технологияларды қолдану.
3. Өндірістік қуаттарды неғұрлым тиімді пайдалануды ескере отырып, жабдықты жүктеудің күнтізбелік кестелерін есептеу.
4. Өндірістік резервтерді анықтау жəне оларды пайдалану жөнінде ұсыныстар əзірлеу.
5. Пайдаланылатын жабдықтың сенімділігін арттыру бойынша ұсыныстарды қалыптастыру.

Білімдер:

1. Сорғы станцияларының жабдықтарын пайдалану тəртібін реттейтін салалық стандарттар, техникалық регламенттер жəне нұсқаулықтар (нұсқаулар).
2. Сорғы станциясының жабдықтарын пайдалану кезінде қолданылатын энергия үнемдейтін технологиялар.
3. Техникалық есептеулерді жүргізу жəне сорғы станциясы жабдықтарының жұмыс тиімділігін бағалау əдістері.
4. Жобаларды басқару негіздері.
5. Сорғы станциясындағы инженерлік процестердің ерекшеліктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Жабдықтардың жоғары тозу себептерінің, істен шығуының алдын алу бойынша ұйымдастыру-техникалық жұмыстарын жүргізу

Машықтар:

1. Жоғары тозу себептері, жабдықтың істен шығуы туралы деректер негізінде МАС жабдығының жұмыс тиімділігін талдау жəне бағалау.
2. МАС жабдықтарының істен шығуының, апаттардың, инциденттердің алдын алуға бағытталған іс-шараларды анықтау.
3. МАС бойынша айлық өндірістік бағдарламаларды жəне ауысымдық- тəуліктік тапсырмаларды əзірлеу.
4. Жаңа техниканы, рационализаторлық ұсыныстарды енгізуден болатын тəуекелдерді бағалау.
5. Қолданыстағы техникалық пайдалану ережелеріне, қауіпсіздік ережелері мен нормаларына жəне нұсқаулықтарға сəйкес станция ішіндегі Технологиялық құбырларды сенімді, дұрыс жəне қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру.

Білімдер:

1. МАС жабдықтарын пайдалану тиімділігін анықтау жəне техникалық есептеулерді жүргізу əдістері.
2. Техникалық құжаттаманы əзірлеу жəне ресімдеу жөніндегі басшылық құжаттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Аналитикалық ойлау Компьютерлік сауаттылық Көшбасшылық қасиеттер
Команда мүшесі ретінде тиімді жұмыс істеу Міндеттерді орындаудағы дəлдік
Дербестік
Тез шешім қабылдай білу
Өз жұмысы үшін жəне команда жұмысы үшін жауапкершілік Кəсіптік біліктілік пен икемділікті өз бетінше дамыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ҚР СТ 3362-2019 "Магистральдық мұнай құбырлары. Техникалық пайдалану".
2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығымен бекітілген магистральдық құбырларды пайдалану кезінде өнеркəсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
3. ҚР СТ 2079-2010 "Магистральдық мұнай құбырлары. Газ қауіпті жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру".
4. ҚР СТ 2080-2022 "Магистральдық мұнай құбырлары. Өрт қауіпсіздігі".
5. ҚР СТ 2081-2011 "Магистральдық мұнай құбырлары. Пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары".

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

6

Магистральдық құбыр желілерін пайдалану жөніндегі инженер

22. Кəсіптің карточкасы "Магистральдық құбыр желілерін пайдалану жөніндегі инженер":

Топтың коды:

2147-4

Қызмет атауының коды:

2147-4-009

Кəсіптің атауы:

Магистральдық құбыр желілерін пайдалану жөніндегі инженер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2016 жылғы 24 мамырдағы № 217 бұйрығымен бекітілген Мұнай-газ өндіру саласындағы басшылардың, мамандардың жəне басқа да қызметшілердің лауазымдарының үлгілік.
29 Параграф. Мұнай-газ құбырларын пайдалану жөніндегі инженер

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік жəне өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Өндірістік жəне өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

I санатты мұнай-газ құбырларын пайдалану жөніндегі инженер: тиісті мамандық бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі жəне II санатты мұнай-газ құбырларын пайдалану жөніндегі инженер лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 2 жыл; II санатты мұнай-газ құбырларын пайдалану жөніндегі инженер: тиісті мамандық бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі жəне санаты жоқ мұнай-газ құбырларын пайдалану жөніндегі инженер лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 3 жыл; санаты жоқ мұнай-газ құбырларын пайдалану жөніндегі инженер: тиісті мамандық бойынша жұмыс өтіліне қойылатын талаптарсыз жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім немесе тиісті мамандық (біліктілік) бойынша орта техникалық жəне кəсіптік (арнаулы орта, кəсіптік орта) білім жəне I санатты техник лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 3 жыл

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

2147-4-011 - Мұнай-газ құбырларын пайдалану жөніндегі инженер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Технологиялық құбырларды, магистральдық құбырды пайдалануды ұйымдастырушылық-техникалық сүйемелдеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық құбырларды, магистральдық құбырды пайдалану бойынша бөлімшелердің өндірістік көрсеткіштерді орындауын
Бақылау.
2. Технологиялық құбырлар, магистральдық құбыр жабдығына техникалық қызмет көрсетуді, жөндеуді, диагностикалық тексеруді ұйымдастыру- техникалық қамтамасыз ету.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Технологиялық құбырларды, магистральдық құбырды пайдалану бойынша бөлімшелердің өндірістік көрсеткіштерді орындауын бақылау



Дағды 1:
Технологиялық құбырлар, магистральдық құбыр объектілері жабдықтарын пайдалану регламенттерінің сақталуын тексеру

Машықтар:
1. Өндірістік міндеттерді орындауды ұйымдастыру жəне қамтамасыз ету.
2. Қызметтік құжаттармен жұмыс істеу
3. Қызмет бейіні бойынша ақпаратты жинау, жүйелеу жəне талдау
4. Өндірістік мақсаттағы сарқынды суларды тазарту бойынша резервуарлық парктердің, технологиялық құбырлардың, тазарту құрылыстарының жарамды жай-күйін бақылау жəне сенімді, дұрыс жəне қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру.
5. Резервуарлық парктерді, Технологиялық құбырларды, тазарту құрылыстарын жөндеу жөніндегі жұмыстардың жоспарлары мен кестелерін əзірлеу.
6. Еңбек қорғау, өнеркəсіптік жəне экологиялық қауіпсіздік талаптарының сақталуы жөніндегі шараларды қабылдайды.
7. Нормативтік ережелер мен стандарттарға сəйкес мұнай-газ құбырларын пайдалану тəртібін тексереді.

Білімдер:
1. Технологиялық құбырлар, магистральдық құбыр жабдықтарын жөндеу жəне пайдаланудың техникалық ерекшеліктері.
2. Технологиялық құбырларды, магистральдық құбырды инженерлік-техникалық қамтамасыз ету жəне техникалық қызмет көрсету, сондай-ақ ақаулар мен ауытқулардың типтік түрлерін жою əдістері.
3. Жабдықты пайдалану жөніндегі регламенттер мен нұсқаулықтар.
4. Жабдық жұмысының нормативтік жəне шекті параметрлері.
5. Қызмет бағыты бойынша арнайы жəне анықтамалық əдебиетте қолданылатын терминология.
6. Экономика, өндірісті ұйымдастыру, Еңбек жəне басқару негіздері.
7. Еңбек заңнамасының негіздері.
8. "Жер қойнауы жəне жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Кодексін, "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңын.
9. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өрт қауіпсіздігі, қоршаған ортаны қорғау қағидалары, ішкі еңбек тəртібінің қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Технологиялық құбырлар, магистральдық құбыр объектілерінің бекітілген жабдықтарын, қондырғылары мен жүйелерін есепке алуды жүргізу

Машықтар:
1. Қызмет бағыты бойынша арнайы бағдарламалық өнімдерді пайдалану.
2. Дербес компьютерді жəне оның перифериялық құрылғыларын, ұйымдастыру техникасын пайдалану.
3. Монтаждау, іздеу жəне ақауларды жою жəне мұнай-газ құбырларын пайдалануға енгізу жөніндегі жаңа жобаларды іске асыру кезінде ұйымдастырушылық жəне техникалық қолдау көрсетеді.

Білімдер:
1. Кəсіби міндеттерді орындау үшін қажетті бағдарламалық қамтамасыз ету.
2. Магистральдық құбыр, технологиялық құбырлар жабдықтарының техникалық деректері.
3. Технологиялық құбырлар, магистральдық құбыр объектілері жабдықтарын пайдалануға қойылатын талаптарды белгілейтін салалық стандарттар, техникалық регламенттер, нормативтік құқықтық актілер, нұсқаулықтар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
Технологиялық құбырлар, магистральдық құбыр жабдығының істен шығу жəне технологиялық процестің бұзылу себептерін талдау

Машықтар:

1. Сызбалар мен схемаларды оқу.
2. Технологиялық құбырлар, магистральдық құбыр жабдықтарында жұмыстарды орындау кезінде қатерге бағалау жүргізу.
3. Персонал орындаған жұмыстардың сапасына бағалау жүргізу.
4. Мұнай-газ құбырлары мен технологиялық жабдық жұмысында ақау себептерін анықтайды жəне талдайды, оларды жою жөніндегі шараларды қабылдайды.

Білімдер:

1. Мұнай мен газдың, мұнай-газ қоспаларының физика-химиялық қасиеттері.
2. Магистральдық, технологиялық құбырларды пайдаланудың технологиялық регламенті.
3. Тəуекелдерді бағалаудың тəсілдері мен əдістері.
4. Ақаулар мен зақымдалулардың типтік түрлерін жою əдістерін.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Технологиялық құбырлар, магистральдық құбыр жабдығына техникалық қызмет көрсетуді, жөндеуді, диагностикалық тексеруді ұйымдастыру- техникалық қамтамасыз ету

Дағды 1:
Технологиялық құбырлар, магистральдық құбыр объектілерін пайдалану процесін қамтамасыз ету бойынша ұйымдастыру, өкімдік құжаттарды қалыптастыру

Машықтар:

1. Технологиялық құбырлар, магистральдық құбыр объектілерінің жабдықтарына, қондырғылары мен жүйелеріне техникалық қызмет көрсету, жөндеу, диагностикалық тексеру бойынша белгіленген құжаттаманы, жұмыс жоспарларын, кестелерді, бағдарламаларды, ақау ведомостарын əзірлеу.
2. Мұнай-газ құбырларының сенімділігі мен қауіпсіздігін жақсарту бойынша ұсыныстар енгізеді жəне жобалар əзірлейді.
3. Мұнай-газ құбырларын салу жобаларын əзірлеуге қатысады.
4. Мұнай-газ құбырларының сенімділігі мен қауіпсіздігін жақсарту бойынша ұсыныстар енгізеді жəне жобалар əзірлейді.
5. Мұнай-газ құбырларының жүйелері конструкциясын жаңғырту жөніндегі шаралар жүйесін қолдайды.

Білімдер:

1. Технологиялық құбырлардың, магистральдық құбырдың желілік бөлігінің жəне МАС технологиялық схемасы.
2. Есеп беруді қалыптастыру құрылымы мен əдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Технологиялық құбырлар, магистральдық құбыр жабдықтарына, қондырғылары

Машықтар:

1. Жабдықтарды жөндеуге (жөндеуден), диагностикалық тексеруге, сынауға тапсыру (қабылдау) үшін құжаттаманы қалыптастыру.
2. Жабдықтар мен қондырғыларды куəландыруға жəне диагностикалық тексеруге техникалық тапсырма құрастыру.
3. Мұнай-газ құбырларының технологиялық жабдығын дұрыс пайдалануды жəне технологиялық талаптарды сақтауды жүзеге асырады.
4. Мердігер ұйымдар мен мұнай-газ құбырларын жөндеу қызметтерінің жұмысын үйлестіреді.
5. Мұнай-газ құбырларының бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштерін уақтылы алу жөніндегі шараларды қабылдайды, белгіленген есептілікті жүргізеді.
6. Мұнай-газ құбырларын жөндеу мен реконструкциялаудың озық əдістерін пайдалануды қамтамасыз етеді.
7. Мұнай-газ құбырларының ақаулары мен бұзылуын жою кезінде авариялық бригадалардың жұмысын ұйымдастырады жəне үйлестіреді.
8. Мұнай-газ құбырында парафиндік шөгінділерді жою бойынша жұмысты ұйымдастырады.

Білімдер:

1. Жабдықтарды, қондырғылар мен жүйелерді жөндеу, техникалық қызмет көрсетуді орындау түрлері, əдістері мен технологиясы.
2. Технологиялық құбырлар, магистральдық құбыр жабдықтары мен құрылыстарын қорғау жəне бұғаттауды орнату карталары.
3. Жабдықтар мен қондырғыларды куəландыру жəне диагностикалық тексеру жүргізу ережесі.
4. Мұнай жабдығымен жəне мұнай-газ құбырларымен жұмыс істеу, пайдалану жəне жөндеу нормалары мен қағидаттарын.
5. Мұнай-газ құбырларын инженерлік-техникалық қамтамасыз ету жəне техникалық қызмет көрсету əдістерін.
6. Мұнай-газ құбырлары жабдығының конструкциясын, жұмыс істеу қағидатын жəне техникалық сипаттамаларын.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Командада жұмыс істей білу
Аналитикалық ойлау
Оқу жəне өзін-өзі оқыту қабілеті
Компьютерлік сауаттылық
Көшбасшылық міндеттерді орындауда дəлдік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ҚР СТ 3362-2019 "Магистральдық мұнай құбырлары. Техникалық пайдалану"
2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығымен бекітілген магистральдық құбырларды пайдалану кезінде өнеркəсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары
3. ҚР СТ 2079-2010 "Магистральдық мұнай құбырлары. Газ қауіпті жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру"
4. ҚР СТ 2080-2022 "Магистральдық мұнай құбырлары. Өрт қауіпсіздігі"
5. ҚР СТ 2081-2011 "Магистральдық мұнай құбырлары. Пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары"

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

6

Желілік бөлік жөніндегі инженер

23. Кəсіптің карточкасы "Желілік бөлік жөніндегі инженер":

Топтың коды:

2432-0

Қызмет атауының коды:

2432-0-001

Кəсіптің атауы:

Желілік бөлік жөніндегі инженер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

БТБА немесе БА-мен байланыс жоқ

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік жəне өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:
-

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

Кəсіби салада кемінде 1 жыл

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

2147-4-011 - Мұнай-газ құбырларын пайдалану жөніндегі инженер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Магистральдық құбырдың желілік бөлігінің үздіксіз жəне техникалық дұрыс пайдаланылуын жəне сенімді жұмыс істеуін, сондай-ақ оларды пайдалану мен оларға қызмет көрсетуді жақсарту жөніндегі шараларды қамтамасыз етеді, бекітілген техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу жоспарларының
орындалуын бақылайды

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Магистральдық құбырдың желілік бөлігінің сенімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Магистральдық құбырдың желілік бөлігінің сенімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету



Дағды 1:
Техникалық құжаттаманы əзірлеу

Машықтар:
3. МҚЖБ күзгі-қысқы, су тасқыны кезеңдерінде МҚ жұмысының сенімділігін қамтамасыз ету жөніндегі іс-шараларды əзірлеу.
4. МҚ-ға бөгде ұйымдарды қосуға арналған техникалық талаптарды əзірлеу.
5. МҚ қиып өтуіне жəне МҚ-мен бір техникалық дəлізде коммуникациялардың өтуіне арналған техникалық талаптарды əзірлеу.
6. МҚ ақауларын, МҚ оқшауындағы ақауларды жəне бекіту арматурасын жөндеу жөніндегі жұмыстарды жүргізу жобаларын əзірлеу жəне ресімдеу.
7. МҚ инциденттер мен істен шығуларды тергеу актілерін жасау.
8. Тиісті қағидаларда көзделген АҚП (АҚП) жабдықтары мен қондырғыларына техникалық құжаттаманың дұрыс жүргізілуін қамтамасыз ету.
9. Техникалық қызмет көрсету мен жөндеудің, МҚЖБ жабдықтары мен құрылыстарының (бекіту-реттеу арматурасы, ТДҚ қабылдау жəне іске қосу камераларын, су асты өткелдерін қоса алғанда) жоспар-кестелерінің уақтылы орындалуын əзірлеу жəне бақылау.
10. Дəнекерлеу-монтаждау жұмыстарын орындау үшін жабдықтар мен материалдарға арналған жылдық өтінімдер жасау.

Білімдер:
1. Магистральдық құбырдың желілік бөлігінің технологиялық сызбасы.
2. Магистральдық құбырларды инженерлік-техникалық қамтамасыз ету жəне техникалық қызмет көрсету.
3. Жабдықты пайдалану жөніндегі регламенттер мен нұсқаулықтар.
4. Жабдықтың нормативтік жəне шекті параметрлері.
5. Ішкі еңбек тəртібінің тəртібі, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария жөніндегі қағидалар, өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Магистральдық құбырдың желілік бөлігіне қызмет көрсету жөніндегі жұмыстардың процестерін қолдау жəне бақылау

Машықтар:
1. Су жəне табиғи кедергілер арқылы МҚ өткелдерін тексеру бойынша жұмыстарды бақылау.
2. МҚЖБ жабдықтары мен құрылыстарын монтаждау, сынау жəне баптау жөніндегі жұмыстардың дұрыс жүргізілуін бақылау.
3. МҚ күзет аймағының жай-күйін бақылау.
4. МҚЖБ-ның жарамды жай-күйін бақылау жəне сенімді, дұрыс жəне қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру (бекіту-реттеу арматурасын, ТДҚ қабылдау жəне іске қосу камераларын, су асты өткелдерін қоса алғанда).
5. МТ жұмысының сенімділігін қамтамасыз ету жөніндегі іс-шаралардың белгіленген мерзімдерде, МҚЖБ-да күзгі-қысқы, су тасқыны кезеңдерінде орындалуын бақылау.
6. МҚЖБ техникалық күйін, жабдықтың жөнделуін немесе ауыстырылуын талдау.
7. Мұнай құбырының ішкі қуысын тазарту жұмыстарын ұйымдастыру.

Білімдер:
1. Магистральдық құбырдың желілік бөлігінің жабдықтарын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі талаптар.
2. Мұнай мен газдың, мұнай-газ қоспаларының физикалық- химиялық қасиеттері, жер пен топырақтың сипаттамалары.
3. Магистральдық құбыр жабдығының техникалық сипаттамалары.
4. Магистральдық құбырларды пайдаланудың технологиялық регламенті.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
Магистральдық құбырдың желілік бөлігіне қызмет көрсету жөніндегі жұмыстарды орындау кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету

Машықтар:

1. Қызметкерлердің еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өнеркəсіптік жəне өрт қауіпсіздігі, электр қауіпсіздігі жəне қоршаған ортаны қорғау саласындағы ережелер мен нұсқаулықтарды сақтауын қамтамасыз ету.
2. Апатқа қарсы жаттығулар, МҚ əуеден патрульдеуді өткізу.
3. Магистральдық құбырдағы инциденттер мен істен шығулардың алдын алу бойынша ұсыныстарды талдау жəне əзірлеу.
4. ММҚ ЖБ жабдықтары мен құрылыстарына арналған тор жоспар-кестесін əзірлеу.

Білімдер:

1. Еңбекті қорғау, өнеркəсіптік, өрт, экологиялық қауіпсіздік талаптары.
2. Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік ережелері.
3. Магистральдық құбырларды техникалық пайдалану қағидалары.
4. Магистральдық құбырлардағы апаттар мен зақымдарды жою қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Міндеттердің орындалуын ұйымдастыру жəне қамтамасыз ету қабылданатын шешімдердің салдарын талдау жəне болжау күрделі құжаттармен жұмыс істеу ақпаратты жүйелеу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ҚР СТ 3362-2019 "Магистральдық мұнай құбырлары. Техникалық пайдалану"
2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығымен бекітілген магистральдық құбырларды пайдалану кезінде өнеркəсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары
3. ҚР СТ 2079-2010 "Магистральдық мұнай құбырлары. Газ қауіпті жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру"
4. ҚР СТ 2080-2022 "Магистральдық мұнай құбырлары. Өрт қауіпсіздігі"
5. ҚР СТ 2081-2011 "Магистральдық мұнай құбырлары. Пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары"

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

6

Магистральдық құбыр желілерін пайдалану жөніндегі инженер

24. Кəсіптің карточкасы "Резервуарлар жөніндегі инженер":

Топтың коды:

2147-4

Қызмет атауының коды:

2147-4-006

Кəсіптің атауы:

Резервуарлар жөніндегі инженер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы", 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы мен бекітілген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22003 тіркелген).
85 Параграф. Өндірісті дайындау жөніндегі инженер

Кəсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік жəне өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Мұнай мен газды қайта өңдеу технологиясы

Біліктілік:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Мұнай мен газды қайта өңдеу технологиясы

Біліктілік:

Жұмыс тəжірибесіне қойылатын талаптар:

I санаттағы резервуарлар жөніндегі инженер: кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) бiлiм жəне II санаттағы өндірісті дайындау жұмысы лауазымында кемiнде 2 жыл жұмыс өтілі; II санаттағы резервуарлар жөніндегі инженер: кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) бiлiм жəне санатсыз өндірісті дайындау жұмысы лауазымында кемiнде 3 жыл жұмыс өтілі; Санатсыз резервуарлар жөніндегі инженер: кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) бiлiм, жұмыс өтіліне талаптар қойылмайды немесе тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық жəне кəсіптік, орта білімнен кейінгі (арнайы орта, кəсіптік орта) білім жəне I санатты техник лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі

Формалды емес жəне информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кəсіптің басқа ықтимал атаулары:

2147-4-014 - Резервуар паркі инженері

Қызметтің негізгі мақсаты:

Резервуарлардың өндірістік қызметін басқару

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Резервуарлар бойынша өндірістік тапсырманы орындауды қамтамасыз ету.
2. Қызмет бағыты бойынша нормативтік- техникалық құжаттаманы əзірлеу.
3. Резервуарлардың, коммуникациялард ың, өндірістік үй- жайлардың техникалық жай- күйін бақылауды жүзеге асыру.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Резервуарлар бойынша өндірістік тапсырманы орындауды қамтамасыз ету



Дағды 1:
Бағынысты персоналдың жұмысын ұйымдастыру

Машықтар:
1. Шеберлердің, бригадалардың жұмысын басқару.
2. Бағынысты қызметкерлерді іріктеуді жəне ұтымды орналастыруды жүзеге асыру.
3. Авариялар мен өндірістік жарақаттанудың алдын алу жөніндегі іс- шараларды əзірлеу жəне олардың орындалуын ұйымдастыру.
4. Жеке жəне ұжымдық қорғану құралдарын, алғашқы өрт сөндіру құралдарын қолдану.
5. Қауіпсіз жəне салауатты еңбек жағдайларын жасау.
6. Персонал үшін нұсқаулық жүргізу бойынша жоспар жасау.
7. Еңбек жағдайлары бойынша жұмыс орындарын аттестаттау бағдарламасын əзірлеу.

Білімдер:
1. Заңнаманы, соның ішінде ҚР Экологиялық кодексін, ҚР "Жер қойнауы жəне жер қойнауын пайдалану туралы" Кодексін, ҚР "Азаматтық қорғау туралы" Заңын, ҚР "Магистральдық құбыр туралы" Заңын білу.
2. Ұйымның өндірістік қызметіне қатысты ұйымдастырушылық- өкімдік құжаттар мен əдістемелік материалдар.
3. Өндірістік тапсырмаларды құрастыру жəне өндірісті жедел басқару мəселелеріне қатысты жоғары тұрған.
4. органдардың нормативтік құқықтық актілері, басқа да басшылық, əдістемелік жəне нормативтік материалдары.
5. Еңбек жағдайлары бойынша жұмыс орындарын аттестаттау ережесі.
6. Экономика негіздері.
7. Өндірісті, еңбекті жəне басқаруды ұйымдастыру.
8. Ішкі еңбек тəртібі, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария тəртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Технологиялық процестің дұрыс жүргізілуін бақылауды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Резервуарларды, сорғыларды, коммуникацияларды техникалық пайдалану талаптарына сəйкестігіне талдау жүргізу.
2. Мұнай шығынын азайту, реагенттерді, электр энергиясын, материалдарды үнемді жұмсау жөніндегі іс-шараларды іске асыру.
3. Мұнайды қабылдау жəне жеткізу бойынша есепке алу-есеп беру құжаттамасын əзірлеу.
4. Қажетті құжаттаманы ресімдеу.
5. Резервуарлардың/резервуарлық парктің өндірістік қызметінің нəтижелеріне талдау жүргізу.
6. Резервуарлық парктегі іс-шаралар жоспарын əзірлеу.

Білімдер:
1. Тауар өнімдері мен реагенттердің физика- химиялық қасиеттері.
2. Мұнайды дайындау жəне айдау технологиясы.
3. Құбырлардың технологиялық схемасы.
4. Резервуарлық паркті жабдықтау жəне оны пайдалану ережесі.
5. Резервуарлық парктің технологиялық жұмыс режимі.
6. Сорғы жабдығы.
7. Шикі жəне дайын мұнайға стандарттар мен техникалық шарттар.
8. Өнімді қабылдау, сақтау жəне жеткізу бойынша есепке алу жəне бақылау.
9. Өнеркəсіптік объектінің бекітілген аумағын күтіп-ұстауға қойылатын талаптар.
10. Ішкі еңбек тəртібі, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария тəртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Қызмет бағыты бойынша нормативтік- техникалық құжаттаманы əзірлеу

Дағды 1:
Өндірістік- технологиялық құжаттаманы əзірлеу

Машықтар:

1. Жұмыстарды қауіпсіз жүргізу жөніндегі нұсқаулықты əзірлеу жəне қайта қарау.
2. Тауарлық өніміді қабылдау, орналастыру, сақтау, айдау жəне босату үшін қолданылатын технологиялық жабдықтың қызмет көрсету бойынша құжаттамасын ресімдеу.
3. Жергілікті нормативтік актілерді əзірлеу, өзектендіру.
4. Объектідегі аварияларды жою жоспарын əзірлеу.

Білімдер:

1. От, газ қауіпті жəне қауіптілігі жоғары басқа да жұмыстарды жүргізу жөніндегі НТҚ
2. Аварияларды жою жоспарларын əзірлеуге қойылатын талаптар.
3. Стандарттау жəне сертификаттау жөніндегі нормативтік құжаттар.
4. Техникалық құжаттаманы əзірлеу жəне ресімдеу жөніндегі нұсқаулықтар жəне басқа да басшылық материалдар.
5. Технологиялық жабдықтың тауарлық өнімін қабылдау, орналастыру, сақтау, айдау жəне жіберу үшін қолданылатын ақаулықтардың түрлері.
6. Резервуарлық парк жабдығының техникалық жай-күйінің сəйкестігін бақылау ережесі мен құралдары.
7. Ішкі еңбек тəртібі, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария тəртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3:
Резервуарлардың, коммуникациялард ың, өндірістік үй- жайлардың техникалық жай- күйін бақылауды жүзеге асыру

Дағды 1:
Техникалық қызмет көрсету кестелерінің орындалуын қамтамасыз ету

Машықтар:

1. Резервуарларды ағымдағы жəне күрделі жөндеу кестесін жасау жəне олардың орындалуын бақылау.
2. Резервуарларды, сыйымдылықтар мен цистерналарды сынау, диагностикалау, жөндеу жүргізуге өтінім, техникалық тапсырмалар жасау.
3. Объектілерде жабдықтардың, тетіктердің жай-күйін жəне еңбек жағдайларын талдау.
4. Өндірістік процестерді автоматтандырудың жаңа техникасы мен технологияларын енгізу бойынша ұсыныстар əзірлеу жəне жоспарлар құру.
5. Мамандандырылған бағдарламалық өнімдермен жұмыс жүргізу.

Білімдер:

1. Мұнай өнеркəсібіндегі инновациялар мен үздік тəжірибелерді білу
2. Резервуарлық парктің жабдықтарына жоспарлы-алдын ала жөндеу жүргізу кестелерін жасауға қойылатын талаптар жəне олардың орындалуын бақылау.
3. Технологиялық жабдықтың, резервуарлардың, сыйымдылықтардың, цистерналардың тауарлық өнімін қабылдау, орналастыру, сақтау, айдау жəне босату үшін қолданылатын орналастыру схемасы.
4. Технологиялық жабдықтың тауарлық өнімін қабылдау, орналастыру, сақтау, қайта айдау жəне босату үшін қолданылатын айналып өту маршруттары.
5. Резервуарлардың, сыйымдылықтардың, цистерналардың пайдалануға жарамдылығын бағалау критерийлері.
6. Тауарлық өнімді қабылдау, орналастыру, сақтау, айдау жəне босату үшін қолданылатын технологиялық жабдықтарды, резервуарларды, ыдыстарды, цистерналарды тазалау, булау, үрлеу, жуу тəртібі.
7. Технологиялық жабдықтың, резервуарлардың, сыйымдылықтардың, цистерналардың тауарлық өнімін қабылдау, орналастыру, сақтау, айдау жəне жіберу үшін қолданылатын тазалау, булау, үрлеу, шаюға арналған ерітінділер мен құралдардың құрамы.
8. Тауарлық өнімді қабылдау, орналастыру, сақтау, қайта айдау жəне босату үшін қолданылатын технологиялық жабдықты пайдаланудан шығаруға жəне пайдалануға беруге дайындау жөніндегі талаптар.
9. Бөгде ұйымдармен өзара іс-қимыл регламенті.
10. Ішкі еңбек тəртібі, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария тəртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Резервуарларға техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыстарды жүргізу

Машықтар:

1. Жалпы резервуарлардың сыртқы жағдайын көзбен бағалау.
2. Резервуарлардың сыйымдылығын жəне градуирленуін өлшеу хаттамаларын жасау.
3. Күрделі жəне қауіпті жұмыстарды орындауды ұйымдастыру.
4. Жөндеу жұмыстарын жүргізуді ұйымдастыру.
5. Тауарлық өнімді қабылдау, орналастыру, сақтау, айдау жəне жіберу үшін қолданылатын технологиялық жабдықтардың, резервуарлардың, сыйымдылықтардың, цистерналардың механикалық зақымдануын анықтау.
6. Сыртқы белгілері бойынша тауар өнімдерінің ағуын анықтау.
7. Резервуарлардың, сыйымдылықтардың, цистерналардың, құбырлардың, бекіткіш жəне реттеуші арматураның сыртқы бетінің ластану дəрежесін бағалау.

Білімдер:

5. Тауарлық өнімді қабылдау, орналастыру, сақтау, айдау жəне жіберу үшін қолданылатын технологиялық жабдықтың, резервуарлардың, сыйымдылықтардың, цистерналардың мақсаты, құрылысы, əрекет ету принциптері жəне пайдалану тəртібі.
6. Мұнай аулағыштардың құрылысы, жұмыс принципі жəне пайдалану ережесі.
7. Авариялық жағдайлардың түрлері мен пайда болу себептері, олардың алдын алу жəне жою тəсілдері.
8. Өнеркəсіптік объектідегі авариялардың, инциденттердің жəне олардың салдарларының алдын алу, оқшаулау жəне жою жоспарлары.
9. Өнеркəсіптік объектінің бекітілген аумағын күтіп ұстауға қойылатын талаптар.
10. Резервуарлық паркті технологиялық қондырғылармен, өндіріс цехтерімен, темір жол эстакадасымен жəне айлақпен байланыстыратын құбырлардың технологиялық схемалары.
11. Ішкі еңбек тəртібі, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария тəртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Көшбасшылық (ұйымдастырушылық жəне басқарушылық) сапа Аналитикалық жəне жүйелі ойлау
Ішінара жəне толық белгісіздік жағдайында шешім қабылдай білу
Қабылданатын шешімдер үшін жауапкершілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

МЕМСТ 1510-2022 "Мұнай жəне мұнай өнімдері. Таңбалау, орау, тасымалдау жəне сақтау"

СБШ -нің ішіндегі басқа кəсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кəсіптің атауы:

7

Парк бастығы (машина, понтон, резервуарлық жəне тағы басқа)

4-ші тарау. Кəсіптік стандарттың техникалық деректері

      25. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Энергетика министрлігі

      Орындаушы: Бердібекова Жібек Бердібекқызы.

      E-mail: zh.berdibekova@energo.gov.kz

      Телефон нөмірі: +7 (717) 278 68 42.

      26. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      Қазақстан Республикасының Энергетика Министрлігі

      Жоба жетекшісі: Бердібекова Жібек Бердібекқызы.

      E-mail: zh.berdibekova@energo.gov.kz

      Телефон нөмірі: +7 (717) 278 68 42.

      Орындаушылар: Кенжалиев Асылхан Айтбайұлы.

      E-mail: kenzhaliev-a@kaztransoil.kz.

      Телефон нөмірі: +7 (717) 255 52 45.

      27. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2024 жылғы 22 қарашадағы мұнай-газ, мұнай өңдеу және мұнай-газ химиясы саласының кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңесі отырысының №8 Хаттамасы. 2025 жылғы 22 тамыздағы мұнай-газ, мұнай өңдеу және мұнай-газ химиясы саласының кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңесі отырысының Хаттамасы.

      28. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2024 жылғы 25 қарашадағы кәсіптік стандарт жобасын сараптау қорытындысы бойынша кәсіптік біліктілік жөніндегі Ұлттық органның қорытындысы. 2025 жылғы 31 шілдегі кәсіптік стандарт жобасын сараптау қорытындысы бойынша кәсіптік біліктілік жөніндегі Ұлттық органның қорытындысы.

      29. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 17 желтоқсандағы сараптамалық қорытындысы. 2025 жылғы 9 қыркүйектегі №10735/А002 сараптамалық қорытындысы.

      30. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 2, 2025 ж.

      31. Болжалды қайта қарау күні: 31.12.2028 ж.

  Қазақстан Республикасы
Энергетика министрі
2025 жылғы 15 қазандағы
№ 387-н/қ Бұйрығына
3-қосымша
Қазақстан Республикасы
Энергетика министрі
2024 жылғы 23 желтоқсандағы
№ 479 бұйрығына 11-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Компрессорлық станцияны пайдалану және жөндеу"

1-ші тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолдану аясы: "Компрессорлық станцияны пайдалану және жөндеу" кәсіби стандарты газды немесе басқа сығылатын орталарды қысу және тасымалдау үшін компрессорлық станцияларды пайдаланатын салаларда қолданылады. Бұл КС газ өнеркәсібі, мұнай-газ өндіру, энергетика және компрессорлық қондырғылар қолданылатын басқа да салаларды қамтиды. Осы КС-пен байланысты Экономикалық қызмет компрессорлық станцияларды пайдалануды, оларға қызмет көрсетуді және жөндеуді, олардың үздіксіз жұмыс істеуін және өндірістік процестердің тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз етуді қамтиды.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіби тапсырма шеңберіндегі әрекеттерді орындау үшін қажетті зерттелген және игерілген ақпарат;

      2) газ айдау қондырғысы – газ құбырлары мен жерасты газ қоймаларының компрессорлық станцияларында табиғи газды сығымдауға арналған;

      3) дағды – кәсіби тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану мүмкіндігі;

      4) жөндеу – магистральдық құбырдың және (немесе) оның объектілерінің желілік бөлігінің толық немесе ішінара пайдалану ресурсының жарамдылығын немесе жұмыс қабілеттілігін қалпына келтіру жөніндегі іс-шаралар (операциялар) кешені;

      5) мамандық – жеке тұлға жүзеге асыратын және оны орындау үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін кәсіп түрі;

      6) техникалық қызмет көрсету – жабдық элементтерінің мерзімінен бұрын тозуын немесе олардың бұзылуын болдырмауға, жөндеу аралық кезеңде жабдықтың сенімді жұмысын қамтамасыз етуге бағытталған іс-шаралар кешені.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ГАҚ – газ айдау қондырғысы;

      2) ГБС – газды бөлу станциясы;

      3) ГКС – газ компрессорлық станция;

      4) ДТ – диагностикаға дейінгі тексеру;

      5) ҒЗТКЖ – ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар;

      6) ЖЖМ – жанар-жағармай материалдары;

      7) КС – кәсіптік стандарт;

      8) КС – компрессорлық станция;

      9) КЦ – компрессорлық цех;

      10) ҚЖА – құбыржол арматурасы;

      11) ТҚКжЖ – техникалық қызмет көрсету және жөндеу;

      12) ТП АБЖ – технологиялық процестерді басқарудың автоматтандырылған жүйелері.

2-ші тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Компрессорлық станцияны пайдалану және жөндеу

      5. Кәсіптік стандарттың коды: H49500071

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      H Көлік және қоймалау;

      49 Құрлық және құбырмен жүретін көліктің қызметі;

      49.5 Құбыр көлігінің қызметі;

      49.50 Құбыр көлігінің қызметі;

      49.50.0 Құбыр көлігінің қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Газ компрессорлық станция жабдықтарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу жүргізу арқылы компрессорлық станцияның жұмысқа қабілеттілігін қамтамасыз ету. "Білімдер" бөлімінде қамтылған теориялық және практикалық білімдерге қойылатын талаптармен қатар, мамандар мен жұмысшылар: еңбекті қорғау, өндірістік санитария және өртке қарсы қауіпсіздік жөніндегі ережелер мен нормаларды, жеке қорғану құралдарын пайдалану ережесін, орындалатын жұмыстардың (қызметтердің) сапасына, жұмыс орнында еңбекті ұтымды ұйымдастыруға қойылатын талаптарды, ақау түрлерін және оның алдын алу және жою тәсілдерін, өндірістік сигнализацияны білуі қажет. Сонымен қатар, біліктілігі анағұрлым жоғары жұмысшы өзінің "икемділік" және "білімдер" бөлімдерінде санамаланған жұмыстардан басқа, біліктілігі анағұрлым төмен жұмысшылар үшін көзделген жұмыстарды орындай алуы, сондай-ақ осы кәсіптегі анағұрлым төмен разрядтағы жұмысшыларды басқара білуі тиіс. Осыған байланысты анағұрлым төмен разрядтағы кәсіптердің карточкаларында келтірілген жұмыстар анағұрлым жоғары разрядтардың сипаттамаларында әдетте келтірілмейді.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Технологиялық жабдықтарды жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі слесарь - 2 СБШ-нің деңгейі;

      2) Технологиялық компрессорлардың машинисі - 3 СБШ-нің деңгейі;

      3) Технологиялық жабдықтарды жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі слесарь - 3 СБШ-нің деңгейі;

      4) Технологиялық жабдықтарды жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі слесарь - 4 СБШ-нің деңгейі;

      5) Технологиялық компрессорлардың машинисі - 4 СБШ-нің деңгейі;

      6) Компрессорлық станция қызметінің технигі - 4 СБШ-нің деңгейі;

      7) Компрессорлық станцияны пайдалану және жөндеу инженері - 6 СБШ-нің деңгейі;

      8) Технологиялық жабдықтарды жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі инженер - 6 СБШ-нің деңгейі;

      9) Ауысым инженері (мұнай-газ саласы) - 6 СБШ-нің деңгейі;

      10) Компрессорлық станция бастығы - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-ші тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Технологиялық жабдықтарды жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі слесарь":

Топтың коды:

7126-9

Қызмет атауының коды:

7126-9-018

Кәсіптің атауы:

Технологиялық жабдықтарды жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі слесарь

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

34-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кəсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 24 желтоқсандағы № 533 Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21909 болып тіркелді).
51-52 Параграфтар. Технологиялық қондырғыларды жөндеу жөніндегі слесарь

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

2-разряд үшін жұмыс өтілі талап етілмейді, ал 3-разряд үшін кәсіби қызмет бойынша кемінде 6 ай жұмыс тәжірибесі болуы тиіс

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

7126-9-017 - Технологиялық және газ жабдықтарын пайдалану және қызмет көрсету жөніндегі слесарь
7239-2-057 - Технологиялық қондырғыларды жөндеуші слесарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Технологиялық жабдықтың жұмыс қабілеттілігін қолдау, қалпына келтіру және жұмыс істеу сенімділігін қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жабдықты жөндеуге дайындау, жабдықты жөндеуден шығару, пайдалануға беру
2. Технологиялық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу жұмыстарын жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Жабдықты жөндеуге дайындау, жабдықты жөндеуден шығару, пайдалануға беру



Дағды 1:
Жабдықтарды жөндеуге дайындау бойынша жұмыстарды жүргізу

Машықтар:
2-разряд үшін:
1. Машиналардың, аппараттардың, құбырлар мен арматуралардың қарапайым тораптары мен механизмдерін бөлшектеу және құрастыру, сондай-ақ жөндеуден кейін оларды сынауды жүзеге асыру.
2. Біліктілігі анағұрлым жоғары слесардың басшылығымен Қарапайым қондырғылар мен агрегаттарды, сондай-ақ күрделілігі орташа машиналарды жөндеуді жүзеге асыру.
3. Бөлшектердің техникалық талаптарға сәйкестігін қамтамасыз ете отырып, оларды 12-14 біліктілік дәлдігімен (5-7 дәлдік сыныбы) слесарлық өңдеуді орындау.
4. Жөндеу жұмыстары барысында жинау және монтаждау үшін бөлшектерді жуу, тазалау және майлау жұмыстарын жүргізу.
5. Жиналу жұмыстарына дайындау барысында фланецтерде тесіктерді белгілеу және бұрғылау жұмыстарын жүргізу.
6. Құбырларда жабдық элементтерін дұрыс біріктіру үшін түзету, егеу және бұранда кесу жұмыстарын орындау.
7. Жөнделетін жабдықты құрастыру мен монтаждауды жеңілдету үшін қарапайым қосалқы құралдарды дайындау.
3-разряд үшін (2-разрядты машықтарына қосымша):
1. Жоғары білікті сле сарьдың басшылығымен қарапайым және орташа күрделі технологиялық жабдықтар мен техник алық құрылғыларға жөндеу ж әне қызмет көрсету.
2. Жөндеу жұмыстарына технологиялық жабдықтар мен техник алық құрылғыларды дайындауды жүзеге асыру.
3. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғыларды жаңғырту және техникалық қайта жарақтандыру бағдарламасына техникалық қызмет көрсету, жоспарлы-алдын ала жөндеу кестесін орындау.
4. Жұмыс мысалдары:
- төмен қысымды арматура - алу, жөндеу, орнату;
- май сорғылары, майлағыштар-бөлшектеу, жөндеу;
- поршенді, плунжерлі, орталықтан тепкіш және тісті сорғылар - бөлшектеу, жөндеу.

Білімдер:
1. Жөнделетін жабдықтың жекелеген аппараттары мен тораптарының құрылысы, мақсаты және жұмыс істеу принципі.
2. Қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс шарттары.
3. Слесарлық жұмыстардың негізгі әдістері.
4. Жалпы дәнекерлеу және дәнекерлеу тәртібі.
5. Шағын диаметрлі құбырларды сынау тәртібі.
6. Қондырулар мен шектік ауытқулар, квалитеттер, дәлдік және өңдеу тазалығы кластары туралы негізгі түсініктері.
7. Құрылғылар мен құралдарды қолданудың мақсаты мен тәртібі. 8. Құбырларды белгілеу әдістері, сызу элементтері.
9. Майларды, жуу құрамдарын және майларды қолдану тәртібі. 10. Ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария тәртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.
3-разряд үшін (2-разрядты білімдерге қосымша):
1. Жөнделетін технологиялық жабдықтың және техникалық құрылғылар мен тораптардың құрылысы, арналуы және жұмыс істеу принципі.
2. Құбырларға, профильді болатқа, бекіту материалдарына арналған техникалық шарттар, дәнекерленетін металдардың қасиеттері.
3. Құрал-саймандар мен құрылғылардың арналуы және қолдану ережелері.
4. Құбыржолдарын төсеу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды


Машықтар:

2-разряд үшін:
1. Қауіпсіздік стандарттары мен нормаларын сақтай отырып, слесарлық операциялардың орындалуын бақылауды жүзеге асыру.
2. Техникалық талаптарға сәйкес жабдықты бөлшектеу, құрастыру және орнатудың дұрыстығын бақылау.
3. Базалық сынақтарды орындауды қоса алғанда, жөндеу мен баптауды орындағаннан кейін жабдықтың жарамдылығы мен функционалдығын тексеру.
4. Жабдықты жөндеу және қызмет көрсету кезінде орындалған жұмыстардың нұсқаулықтар мен қауіпсіздік нормаларына сәйкестігін қамтамасыз ету.
3-разряд үшін (2-разряд дағдыларына қосымша):
1. Бөлшектеуден бастап пайдалануға беруге дейін жөндеу жүргізу кезінде технологиялық процестің сақталуын бақылау.
2. Бөлшектерді өңдеу және тораптарды құрастыру дәлдігін тексеруді қоса алғанда, орындалған слесарлық жұмыстардың сапасын көзбен шолып бақылауды жүзеге асыру.
3. Ықтимал ақауларды анықтау мақсатында жөнделген жабдыққа алғашқы сынақтар жүргізу.
4. Жөндеу жұмыстарын жүргізу кезінде еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы талаптарының сақталуын бақылауды қамтамасыз ету.

Білімдер:

2-разряд үшін:
1. Слесарлық жұмыстарды орындау, Технологиялық жабдықтарды жөндеу және қызмет көрсету кезінде қолданылатын стандарттар мен техникалық талаптар.
2. Орындалатын слесарлық жұмыстардың сапасын бақылау принциптері мен әдістері, оның ішінде бөлшектерді өңдеу мен тораптарды құрастыру дәлдігі мен сапасын тексеру.
3. Жабдықтарды жөндеу, қызмет көрсету және жөндеу кезінде еңбекті қорғау және қауіпсіздік талаптары.
4. Жөндеу жұмыстарын орындау барысында ақауларды, технологиялық процестің бұзылуын және сәйкессіздіктерді болдырмау және анықтау тәсілдері.
3-разряд үшін (2-разряд дағдыларына қосымша):
1. Жабдықты жөндеу және баптау барысында технологиялық процестердің орындалуын бақылау әдістері.
2. Жабдықты жөндеу және пайдалану кезінде, сондай-ақ техникалық қызмет көрсету кезінде қауіпсіздікті реттейтін стандарттар мен нормативтік құжаттар.
3. Барлық жұмыстарды орындағаннан кейін жабдықтың жарамдылығын тексеруді қоса алғанда, барлық кезеңдерде жөндеу сапасын бақылау принциптері мен әдістері.
4. Ақауларды немесе ақауларды анықтау мақсатында жөнделген жабдыққа алғашқы сынақтар жүргізудің талаптары мен әдістері.
5. Жөндеу процесінде ақаулардың себептерін талдау және оларды жоюды бақылау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2: Технологиялық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыстарды жүргізу

Машықтар:

2 разряд үшін:
1. Жабдықты қарапайым тазалау және майлау жұмыстарын орындау.
2. Бөлшектердің сыртқы түрі мен бекітілуін тексеру.
3. Қол құралдары мен қосалқы құрылғыларды пайдалану.
3-разряд үшін:
1. Жоғары біліктілігі бар слесарьдың қатысуымен машиналардың, аппараттардың, құбыр жолдардың, арматуралардың қарапайым және орташа күрделі тораптары мен механизмдерін бөлшектеу, жөндеу, құрастыру және сынақтан өткізу.
2. Бөлшектерді 12–14 квалитет (5–7 дәлдік класы), сондай-ақ 11–12 квалитет (4–5 дәлдік класы) бойынша слесарлық өңдеуден өткізу.
3. Аппараттарды, сорғыларды, компрессорларды бөлшектеу және түтікшелермен қосу жұмыстарын орындау.
4. Технологиялық жабдықты сынақтан өткізу.
5. Жұмыс мысалдары:
- машиналар мен аппараттар люктерінің қақпақтары-алу және орнату;
- қоршаулар - алу және орнату;
- төсемдер-дайындау;
- "құбырдағы құбыр" типті жылу алмастырғыштар-бөлшектеу;
- салқындату және майлау жүйесінің құбырлары-тазалау;
- газды саптамалар-ревизия;
- компрессорлар-клапандарды, тығыздағыштарды, май шағылыстырғыштарды, крейцкопфты, мойынтіректерді, клапандар мен цилиндрлердің қақпақтарын бөлшектеу және алу;
- майлы тығыздағыштар-толтыру;
- компрессорлар мен сорғыларды салқындату және майлау жүйесінің құбырлары мен аппараттары-бөлшектеу;
- пеш құбырлары, табақтар және колонналардың пластинааралық кеңістігі, жылу алмастырғыштардың түтіктері мен құбыраралық кеңістігі, тоңазытқыштардың конденсаторларының түтіктері - кокс пен шөгінділерден тазарту.

Білімдер:

2-разряд үшін:
1. Қызмет көрсетілетін жабдықтың арналуы мен құрылысы.
2. Техник алық қызмет көрсетудің негізгі түрлері (ТО-1, ТО-2).
3. Жабдыққа қызмет көрсету кезіндегі қауіпсіз жұмыс жүргізу ережелері.
3-разряд үшін:
1. Технологиялық жабдықтың техник алық жай-күйін бағалау үшін қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптарын білу.
2. Жабдықтың техник алық жай-күйіне тексеру жүргізу әдістері. 3. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың техникалық сипаттамалары, құрылымдық ерекшеліктері.
4. Жабдықты пайдалану тәртібі. 5. Қызмет көрсетілетін қондырғының коммуникацияларының схемалық технологиялық схемасы мен схемасы.
6. Төзімділік пен қону, біліктілік және кедір-бұдыр параметрлері. 7. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың типтік ақаулары мен ақаулары, мақсаты, жұмыс режимдері және пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды


Машықтар:

2-разряд үшін:
1. Жабдықты іске қоспас бұрын көзбен шолу арқылы тексеру жұмыстарын жүргізу.
2. Майлаудың бар-жоғын, ақаулардың (ағып кету, қызып кету) болуын тексеру.
3. Жоспарлы жөндеуге жабдықты дайындауға қатысу.
3-разряд үшін:
1. Белгіленген кесте шеңберінде механизмдерді тексеруді, тазалауды, майлауды және реттеуді қоса алғанда, жабдыққа тұрақты техникалық қызмет көрсетуді жүзеге асыру.
2. Техникалық қызмет көрсету барысында ұсақ ақаулар мен ақауларды жою бойынша жұмыстарды орындау.
3. Профилактикалық бақылау әдістерін қолданыңыз, мүмкін ақаулардың белгілерін анықтаңыз және олар пайда болғанға дейін бұзылулардың алдын алыңыз.
4. Жұмыс және бақылау сақтандыру клапандарының жай-күйін бақылауды жүзеге асыру.
5. Жабдықтың техникалық параметрлерін, соның ішінде температураны, қысымды, сұйықтық деңгейін, дірілді және басқа көрсеткіштерді өлшеу және бақылау.
6. Жұмыс мысалдары:
- мойынтіректерді дайындау және майлау;
- сорғылар мен компрессорлардағы сүзгілерді ауыстыру;
- құбырлар мен арматурадағы тығыздағыш сақиналар мен тығыздағыштардың жай-күйін тексеру;
- агрегаттардағы май мен сұйықтық деңгейін бақылау;
- жылу алмастырғыштар мен құбыр жүйелерін шөгінділерден тазарту.

Білімдер:

2-разряд үшін:
1. Жабдықтың ақаулары мен тозуының белгілері.
2. Алдын ала тексеру жүргізу мерзімі мен тәртібі.
3. Шығын материалдары мен қолданылатын құрал-саймандардың арналуы.
3-разряд үшін:
1. Жабдықтың жұмысы мен дизайнының негізгі принциптері (сорғылар, компрессорлар, жылу алмастырғыштар, құбырлар және т.б.).
2. Техникалық қызмет көрсету талаптарын қоса алғанда, жабдықтар мен төлқұжаттардың техникалық сипаттамалары.
3. Жабдықтағы негізгі ақауларды диагностикалау әдістері.
4. Жабдықты диагностикалық тексерудің негіздері: қысымды, температураны, дірілді қалай тексеруге болады.
5. Профилактикалық қызмет көрсету негіздері: қарапайым тораптар мен агрегаттарды майлау, тазалау, тексеру және баптау.
6. Техникалық қызмет көрсету кезінде еңбекті қорғау ережелері (мысалы, электр және механикалық жүйелермен жұмыс).
7. Кестелер мен нормативтерге сәйкес техникалық қызмет көрсетуді орындау принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Дербестік және жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Командада жұмыс істей білу
Зейінді шоғырландыру және бақылау
Орындаушылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

ҚР СТ 3517-2020 "Мұнай өңдеу және мұнай-химия өнеркәсібі. Технологиялық қондырғылар мен жабдықтарға техникалық қызмет көрсетуді және жөндеуді жоспарлау, ұйымдастыру және жүргізу тәртібі"

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Технологиялық жабдықты жөндеу жөніндегі шебері

3

Технологиялық жабдықты жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі слесарь

4

Технологиялық жабдықты жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі слесарь

10. Кәсіптің карточкасы "Технологиялық компрессорлардың машинисі":

Топтың коды:

8185-2

Қызмет атауының коды:

8185-2-006

Кәсіптің атауы:

Технологиялық компрессорлардың машинисі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

34-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кəсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 24 желтоқсандағы № 533 Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21909 болып тіркелді).
45 Параграф. Технологиялық компрессорлар машинисі

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Машиналар мен жабдықтарды пайдалану және техникалық қызмет көрсету (өнеркәсіп салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

4 разряд: Жұмыс тәжірибесін талап етілмейді. Электр қондырғыларында жұмыстарды орындаудың қауіпсіз әдістері мен тәсілдеріне оқытудан өту, сондай-ақ электр қауіпсіздігі бойынша III топ көлемінде электр жетекті газ айдау агрегаттары бар цехтардың электр жабдықтарына қызмет көрсету кезінде электр қауіпсіздігі бойынша II топ (1000 В дейін) бере отырып, электр қондырғыларында жұмыстарды ұйымдастыруға және орындауға қойылатын қауіпсіздік талаптарының білімін тексеруден өту.
5 разряд: 4-разрядтағы технологиялық компрессорлар машинисі мамандығы бойынша кемінде бір жыл. Электр қондырғыларында жұмыстарды орындаудың қауіпсіз әдістері мен тәсілдеріне оқытудан өту, сондай-ақ электр қауіпсіздігі бойынша IV топ көлемінде электр жетекті газ айдау агрегаттары бар цехтардың электр жабдықтарына қызмет көрсету кезінде электр қауіпсіздігі бойынша II топты (1000В дейін) бере отырып, электр қондырғыларында жұмыстарды ұйымдастыруға және орындауға қойылатын қауіпсіздік талаптарының білімін тексеруден өту.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Компрессорлық қондырғыларға (технологиялық компрессорларға), олардың жетектеріне, газ айдау агрегаттарына (ГАА), аппараттарға, газ коммуникацияларының тораптарына қызмет көрсету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Компрессорлық қондырғылардың берілген режимін қамтамасыз ету.
2. Компрессорлық қондырғылардың жекелеген түрлерінің ТҚКжЖ кезінде қосалқы жұмыстарды орындау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Компрессорлық қондырғылардың берілген режимін қамтамасыз ету



Дағды 1:
КЦ технологиялық жабдықтарының техникалық жай-күйі мен жұмыс режимін тексеруді орындау

Біліктілігі 4 разряд үшін:
1. Жұмыс және құрастыру сызбаларын қолдану.
2. Өлшем құралдарының көрсеткіштері бойынша қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысын көзбен, құлақпен бақылау.
3. КЦ жабдықтарына қызмет көрсету аймағындағы өтпелердің, өтпелердің, қоршаулардың жай-күйін тексеруді жүргізу.
4. КЦ жабдықтарына қызмет көрсету аймағында өрт қауіпсіздігі талаптарына сәйкессіздіктерді анықтау.
5. Фланецті, бұрандалы, дәнекерленген қосылыстардың, өзектер мен жетектердің тығыздалған тығыздағыштарының, бекіту құрылғыларының аспаптық әдіспен немесе көбік түзетін ерітіндіні қолдана отырып, көзбен шолып герметикалығын айқындау. Қызмет көрсетілетін жабдықтағы жұмыс сұйықтықтарының деңгейін бақылау.
6. Құбырлардың тірек-аспалы жүйесінің техникалық жай-күйін анықтау.
7. Аспаптардың көрсеткіштерін жедел құжаттамада тіркеуге.
8. Регламентке сәйкес КЦ жабдықтарына қызмет көрсету аймағында тәртіпті сақтау.
9. КЦ негізгі және қосалқы жабдықтарының май жүйелеріндегі тығыздағыштардың жарамдылығын бақылау.
10. Дренаж жүйесінің жұмысын тексеру үшін схеманы жинау.
11. Ауысымды қабылдау-тапсыруды жүзеге асыру.
12. Портативті газ анализаторын қолдану.
13. Жедел-пайдалану құжаттамасын толтыру.
14. Жоғары тұрған кезекші персоналмен жедел келіссөздер жүргізу.
15. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарының жарамдылығын және олардың пайдалануға жарамдылығын тексеру.
16. Жеке қорғаныс құралдарын қолдану.
5 разряд үшін: (4-разрядтағы дағдыларға қосымша):
1. КЦ негізгі және қосалқы жабдықтарын іске қосу және тоқтату.

Білімдер:
4, 5 разряд үшін:
1. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, жергілікті нормативтік актілердің және КС жабдықтарын пайдалану саласындағы өкімдік құжаттардың талаптары.
2. КС технологиялық жабдықтарын пайдалануға қойылатын талаптарды белгілейтін салалық стандарттар, техникалық регламент, нұсқаулықтар.
3. Термодинамика негіздері.
4. Механика негіздері.
5. Гидравлика және газ динамикасының негіздері.
6. Құрамы және негізгі физика-химиялық қасиеттері, КС тасымалданатын және қолданылатын газдар мен сұйықтықтардың шекті рұқсат етілген концентрациясы.
7. КЦ қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы, мақсаты, жұмыс принципі және параметрлері, жабдықтар мен құбырлардың техникалық жай-күйін бағалау нормалары.
8. КЦ жабдықтарын айналып өту маршруттары, бағыт бойынша айналып өтудің мақсаты, тәртібі, қауіпсіздік талаптары.
9. ГАА технологиялық схемалары және жалпы цехтық жүйелердің схемалары.
10. Жабдықтың, құбырлардың, ҚЖА жабдыққа қызмет көрсету аймағында аумақтық орналасуы.
11. КС жабдықтарын пайдалану ережелері.
12. КЦ жабдығының жарамды жай-күйінен ақаулар мен ауытқулардың түрлері мен белгілері.
13. Сұйықтықтарды ағызу және айдау, газды кептіру технологиясы.
14. КС тасымалданатын және қолданылатын газ бен сұйықтықтардың ағып кетуін анықтау және жою тәсілдері.
15. ГАА жұмыс режимі.
16. Химиялық талдау үшін май сынамаларын алу ережелері мен тәсілдері.
17. Майлау, төсеу және тығыздау материалдарының, химиялық реагенттердің қасиеттері мен қолдану шарттары.
18. Пайдалану ережесі, қолданылатын арнайы және әмбебап құралдар мен құрылғылар.
19. Өлшеу құралдары мен аспаптарының түрлері, мақсаты, техникалық сипаттамалары және пайдалану ережелері.
20. Құрал-саймандарға, аспаптарға, өрт сөндіру құралдарына күтім жасаудың негізгі ережелері.
21. КЦ жабдығының жұмысындағы қалыпты параметрлер және рұқсат етілген ауытқулар.
22. КЦ жабдығын сынақтан өткізу жөніндегі технологиялық регламенттер, жабдықтың құрылысы, мақсаты, техникалық сипаттамалары және жұмыс принциптері.
23. КС-да қолданылатын байланыстың негізгі түрлері, телефондардың орналасқан жері.
24. КЦ жабдығының техникалық жай-күйі бойынша жедел құжаттаманы ресімдеудің мақсаты, тәртібі.
25. Ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария тәртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсыныс етілмейді

Дағды 2:
КЦ технологиялық жабдықтың берілген режимін қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды орындау

Машықтар:
4, 5 разряд үшін:
1. ГАА іске қосу және тоқтату бойынша технологиялық операцияларды жүзеге асыру.
2. ГАА-ны іске қосу алдындағы дайындықты жүзеге асыру.
3. КЦ негізгі жабдықтарын авариялық тоқтату бойынша технологиялық операцияларды жүзеге асыру.
4. ГАА жабдығының қалыпты жұмыс режимінен ауытқу сипатын және оларды өз бетінше жою мүмкіндігін бағалау.
5. КЦ жабдығының берілген режимін қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды орындау.
6. КЦ жабдығының технологиялық схемаларын пайдалану.
7. Қызмет көрсетілетін КЦ жабдығының жұмысын, өлшеу құралдарының көрсеткіштерін көзбен, құлақпен бақылау.
8. ГАА қосалқы жабдығында реттеу жұмыстарын орындау.
9. Регламенттеуші құжаттарға сәйкес жедел құжаттама жазбаларын ресімдеу.
10. ГАА жабдығының қауіпті жұмыс режимдерінің алдын алу, адамдардың өміріне төнетін қатерді жою, жабдықты сақтау жөнінде шаралар қабылдау.
11. Жоғары тұрған кезекші персоналмен жедел келіссөздер жүргізу.
12. Қызмет көрсетілетін учаскеде алғашқы өрт сөндіру құралдары мен жеке қорғаныс құралдарын қолдануға.

Білімдер:
4, 5 разряд үшін:
1. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, жергілікті нормативтік актілердің және КС жабдықтарын пайдалану саласындағы өкімдік құжаттардың талаптары.
2. КС технологиялық жабдықтарын пайдалануға қойылатын талаптарды белгілейтін салалық стандарттар, техникалық регламент, нұсқаулықтар (нұсқаулықтар).
3. Термодинамика негіздер.
4. Гидравлика және газ динамикасының негіздері.
5. Электромеханика негіздері.
6. КЦ жабдығының құрылымы, мақсаты, техникалық сипаттамалары және жұмыс принциптері.
7. КЦ жабдығының жұмыс режимдері.
8. ГАА мен қосалқы жабдықтың технологиялық процесі.
9. Автоматты реттегіштердің, технологиялық қорғаныстардың, бұғаттаулардың, сигнализацияның және ГАА жабдығын өлшеу құралдарының мақсаты, орнату орны және жұмыс принципі.
10. КЦ қызмет көрсету аймағында жабдықтардың, құбырлардың, ҚЖА, бақылау-өлшеу аспаптарының орналасуы.
11. ГАА іске қосу және тоқтату алгоритмдері.
12. ГАА, қорғаныс және дабыл жұмысының рұқсат етілген параметрлері.
13. Технологиялық үдеріс барысында жедел ауысулар кезінде жұмыстарды орындаудың әрбір кезеңіндегі КЦ ҚЖА-ның бекіту және реттеу жағдайы.
14. Авариялық жағдайлардың алдын алудың негізгі құралдары мен тәсілдері, өртті сөндіру тәсілдері.
15. КЦ жабдығының жұмыс режимі бойынша жедел құжаттаманы жүргізуге қойылатын талаптар.
16. Ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария тәртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсыныс етілмейді

Еңбек функциясы 2:
Компрессорлық қондырғылардың жекелеген түрлерінің ТҚКжЖ кезінде қосалқы жұмыстарды орындау



Дағды 1:
Технологиялық жабдықтың жекелеген түрлерін ТҚКжЖ кезінде қосалқы жұмыстарды орындау

Машықтар:
4 разряд үшін:
1. Регламентке сәйкес КЦ жабдықтарына қызмет көрсету аймағында тәртіпті сақтау.
2. Жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін КЦ жұмыс аймағы мен жабдықтарын дайындау.
3. Майды ГАА май ыдысынан ағызу және майды май ыдысына құю схемасын жинау.
4. КЦ жабдықтарына қызмет көрсету аймағындағы өткелдердің, өткелдердің, қоршаулардың жай-күйі туралы ескертулерді тіркеу.
5. Жабдықтарды, құбырларды, ҚЖА таңбалаудың нормативтік талаптарға сәйкес еместігін тіркеу.
6. КС жабдықтары мен қондырғыларына қарапайым жөндеу жүргізу.
7. Майды тазарту жұмыстарын орындау.
8. КЦ жабдығында өлшеу аспаптарын алу және орнату бойынша жұмыстарды орындау.
9. Жөндеуден кейін КЦ жабдығының жұмысындағы ақауларды анықтау.
10. Жерге қосу, нөлдеу бар-жоғын тексеру.
11. ТҚКжЖ кезінде қосалқы жұмыстарды орындау процесінде қолданылатын материалдардың қасиеттерін айқындау және оларды құрамы, мақсаты бойынша жіктеу.
12. КЦ жабдығын жөндегеннен кейін жабдықты сынақтан өткізу.
13. Трафареттер бойынша қарапайым қаріп жұмыстарын орындау.
14. Құбырлар мен КЦ ҚЖА қосылыстарындағы газдың ағып кетуін жою.
15. Өрт сөндіру құралдарының толықтығы мен қолданылу мерзімдерін тексеруді орындауға міндетті.
16. КЦ жабдығын жөндеуге шығару және жөндеуден қабылдау бойынша жедел құжаттаманы толтыру.
17. Жеке қорғаныс құралдарын қолдану.
5 разряд үшін (4-разрядтағы дағдыларға қосымша): 1. Құбырларға метанол құюға байланысты жұмыстарды орындау.

Білімдер:
4 разряд үшін:
1. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, жергілікті нормативтік актілердің және КС жабдықтарын пайдалану саласындағы өкімдік құжаттардың талаптары.
2. КС технологиялық жабдықтарын пайдалануға қойылатын талаптарды белгілейтін салалық стандарттар, техникалық регламент, нұсқаулықтар (нұсқаулықтар).
3. Механика негіздері.
4. Сызу негіздері.
5. Материалтану негіздері.
6. Слесарлық жұмыстардың негізгі әдістері.
7. КЦ жабдықтарын жөндеу үшін жұмыс аймағын ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
8. КЦ қызмет көрсету аймағында жабдықтардың, құбырлардың, ҚЖА, бақылау-өлшеу аспаптарының схемалары мен орналасуы.
9. Мұнайды тазарту жабдығының құрылғысы, жұмыс принципі, майды тазарту технологиясы, май шаруашылығы және май тазарту қондырғысының схемасы.
10. Жұмыс процесінде қолданылатын материалдардың сипаттамалары.
11. Газдың, газ конденсатының физикалық-химиялық қасиеттері, олармен жұмыс істеу тәртібі мен ережелері.
12. КЦ жабдықтарын, қондырғыларын жөндеуге дайындау ережесі.
13. Жабдықты жөндеуге шығару және жөндеуден кейін қабылдау бойынша технологиялық регламенттер мен өндірістік нұсқаулықтар. 14. Метанолмен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік шаралары.
15. Техникалық нұсқаулықтарға сәйкес КЦ жабдығын жөндеуге шығару және жөндеуден қабылдау бойынша жедел құжаттаманы жүргізу тәртібі.
16. ГАА, КЦ жұмысының рұқсат етілген параметрлері, сондай-ақ қорғаныс және дабыл орнату.
17. Жазу және нөмірлеу, оның ішінде трафарет бойынша сырлау және салу тәсілдері мен тәсілдері.
18. Отқа және газға қауіпті жұмыстарды жүргізу қағидалары.
19. Еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, өрт және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
5 разряд үшін (4-разрядтағы білімін толықтырумен қатар):
1. КС-да өндірістік процесте қолданылатын көмірсутек шикізатын, химиялық реагенттерді кәдеге жарату тәртібі мен қағидалары.
2. Гидратацияның пайда болу себептері және оны жою әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсыныс етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Зейінділік
Кәсіби біліктілік пен дағдыларды өз бетінше дамыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Магистральдық газ құбырларын пайдалану қағидалары" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 22 қаңтардағы № 33 бұйрығымен бекітілген
2. "Компрессорлық станцияларды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары" Қазақстан Республикасы инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 360 бұйрығымен бекітілген

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Компрессорлық станцияны пайдалану және жөндеу инженері

11. Кәсіптің карточкасы "Технологиялық жабдықтарды жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі слесарь":

Топтың коды:

7126-9

Қызмет атауының коды:

7126-9-018

Кәсіптің атауы:

Технологиялық жабдықтарды жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі слесарь

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

34-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кəсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 24 желтоқсандағы № 533 Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21909 болып тіркелді).
53-54 Параграфтар. Технологиялық қондырғыларды жөндеу жөніндегі слесарь

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Жөндеуші-слесарь

Біліктілік:-

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық: Жөндеуші-слесарь

Біліктілік:-

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Мұнай мен газды қайта өңдеу технологиясы

Біліктілік:-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

4-разряд – кемінде 1 жыл жұмыс тәжірибесі болған жағдайда; 5-разряд – кемінде 1,5 жыл жұмыс тәжірибесі болған жағдайда

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

7239-2-057 - Технологиялық қондырғыларды жөндеуші слесарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Технологиялық жабдықтың жұмыс қабілеттілігін қолдау, қалпына келтіру және жұмыс істеу сенімділігін қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жабдықты жөндеуге дайындау, жабдықты жөндеуден шығару, пайдалануға беру.
2. Технологиялық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу жұмыстарын жүргізу.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Жабдықты жөндеуге дайындау, жабдықты жөндеуден шығару, пайдалануға беру



Дағды 1:
Жабдықтарды жөндеуге дайындау бойынша жұмыстарды жүргізу

Машықтар:
4-разряд үшін (3-разрядтағы машықтарға қосымша):
1. Жоғары білікті слесарьдың басшылығымен күрделі технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғыларға жөндеу жұмыстарын жүргізу.
2. Жөндеуге арналған ақау ведомостарын жасауға қатысу .
3. Жөндеуден өтетін жабдықты жинақтау мен орнатуға арналған күрделі аспаптарды дайындау.
4. Жұмыс түрлерінің мысалдары:
– колонналық типтегі аппараттар – ішкі құрылғыларды жөндеу және жинау, қақпақтар мен бастиектерді алу және орнату;
– түйіршіктегіштер, крист аллизаторлар, араластырғыштар, сүзгілер – бөлшектеу, жөндеу, жинау;
– поршенді компрессорлар – цилиндрлерді, иінді білікті, крейцкопф торабын, клапандарды, поршеньдерді бөлшектеу, жөндеу және жинау; – центрифугалық компрессорлар – роторды бөлшектеу, мойынтіректер мен тісті муфт аларды жөндеу.
5-разряд үшін:
1. Күрделі технологиялық жабдықтар мен техник алық құрылғыларға жөндеу жүргізу.
2. Жөндеу жұмыстарына технологиялық жабдықтар мен техник алық құрылғыларды дайындауды жүзеге асыру.
3. Технологиялық жабдықтар мен техник алық құрылғыларды жаңғыр ту ж әне техник алық қайта жарақтандыру бағдарламасына техник алық қызмет көрсету, жоспарлы
алдынала жөндеу кестесін орындау.
4. Жөндеуге ақаулы ведомостарды жасауға қатысу.
5. Жөндеуден кейін жабдықты техник алық куәландыруды жүргізу.
6. Жұмыс мысалдары:
- аппараттар - корпусты жөндеу (термоөңдеуді қажет етпейтін), пластиналарды көпіршікке тексеру;
- бекіткіш, сақтандырғыш және реттеуші арматура-бөлшектеу, жөндеу, ысқылау, құрастыру және реттеу;
- үрлегіштер, газ үрлегіштер және үрлегіштер-жөндеу, сынау; - газ моторлы компрессорлар-жөндеу;
- шарлы диірмендер, роликті диірмендер, ұсатқыштар, экрандар, түтін сорғыштар, грануляторлар-күрделі жөндеу, сынау, тапсыру;
- жұмыс дөңгелектерінің саны төрттен асатын орталықтан тепкіш, екі корпусты және көп сатылы сорғылар-жөндеу, құрастыру, пайдалануға беру;
- реакторлар-жөндеу;
- гидротазарту, каталитикалық риформинг, гидрокрекинг және 200 - ден астам атмосфераның өзге де қондырғыларының жылу алмастырғыштары (шикізат) – жөндеу;
- центрифугалар-жөндеу.

Білімдер:
4-разряд үшін (3-разрядтағы білімдерге қосымша):
1. Жөнделетін технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың, тораптардың құрылымы, арналуы және жұмыс істеу принципі.
2. Құбырларға, профильді болаттарға, бекіткіш материалдарға қойылатын техникалық талаптар, дәнекерленетін металдардың қасиеттері.
3. Слесарлық жұмыстардың негізгі тәсілдері.
4. Дәнекерлеу және пісіру жұмыстарының жалпы ережелері.
5. Аспаптар мен құралдарды қолдану мақсаты және қолдану ережелері.
6. Құбыр жолдарын төсеу тәртібі.
5-разряд үшін:
1. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың құрылысы, мақсаты және жұмыс принципі, сондай-ақ жөндеу, құрастыру, монтаждау реттілігі. 2. Құбырларға, профильді болатқа,бекіту материалдарына, дәнекерленетін металдардың қасиеттеріне техникалық шарттар.
3. Слесарлық жұмыстардың негізгі әдістері.
4. Дәнекерлеу мен дәнекерлеудің жалпы ережелері. 5. Құрылғылар мен құралдарды қолданудың мақсаты мен ережелері.
6. Құбырларды төсеу тәртібі.
7. Жөндеуде қолданылатын материалдардың барлық түрлері. 8. Жоғары қысыммен жұмыс істейтін жабдықтар мен жабдықтарды жөндеу әдістері.
9. Қауіпті өндірістік объектілердегі қауіпсіздік техникасы, өнеркәсіптік, газ және өрт қауіпсіздігі, өнеркәсіптік санитария талаптарын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Іске қосу-баптау жұмыстарын жүргізу және жабдықты пайдалануға беру

Машықтар:

4-разряд үшін (3-разрядтағы машықтарға қосымша):
1. Күрделі технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғыларды жөндеу жұмыстарының сапасын бақылау.
2. Техник алық қызмет көрсету кезеңдерінің сақталуын, оның ішінде жөндеу және техникалық қызмет көрсету кестелерінің орындалуын бақылау.
3. Жөнде уден кейін жабдықтың жұмысқа қабілеттілігін растау үшін соңғы сынақтарға қатысу. 4. Күрделі механизмдер мен құрылғыларды құрастырудың дәлдігі мен сапасын бақылау.
5. Жөндеу барысында және оны аяқтағаннан кейін ақаулардың себептерін талдау және оларды жоюды бақылау.
5-разряд үшін:
1. Барлық жүйелер мен тораптардың техникалық шарттарға сәйк естігін тексеруді қоса алғанда, жабдықты жөнде уден кейін пайдалануға беруге дайындау.
2. Ақауларды анықт ау ж әне оның жұмыс қабілеттілігін тексеру мақсатында технологиялық жабдықты іске қосу сынақтарын жүргізу.
3. Қауіпсіздік ережелерін сақтай отырып, жабдықты регламенттер мен технологиялық талаптарға сәйкес пайдалануға беруді жүзеге асыру.
4. Іске қосу сынақтары мен кіріспе жұмыстарының нәтижелері бойынша есептер жасау және ресімдеу.
5. Персоналды жөнделген жабдықты пайдалану ережелеріне үйрету.
6. Жұмыс мысалдары:
- күрделі жөнде уден кейін сорғыларды, компрессорларды және басқа да технологиялық жабдықтарды пайдалануға беру; -кәдеге жарату қазандықтарын, газ-моторлы компрессорларды және турбокомпрессорларды тексеру және пайдалануға беру; - жөндеуден кейін жылу алмастырғыштар мен центрифугаларды пайдалануға беру.

Білімдер:

4-разряд үшін (3-разрядтағы білімдерге қосымша):
1. Күрделі технологиялық жабдықтарға техник алық қызмет көрсету және жөндеу кезінде барлық кезеңдер мен нормалардың сақталуын бақылау қағидалары мен әдістері.
2. Жөнде уден өткен жабдықты соңғы сынақтан өткізуге қойылатын талаптар мен рәсімдер, оның ішінде ақауларды анықтау және жою әдістері.
3. Еңбек қауіпсіздігі және өнеркәсіптік қауіпсіздік бойынша нормативтік құжаттар, сонымен қатар жөндеу жұмыстары барысында олардың сақталуын бақылау тәртібі.
4. Күрделі механизмдер мен техникалық құрылғыларды құрастыру дәлдігі мен сапасын тексеру әдістемесі.
5. Жөндеу және реттеу жұмыстарынан кейін жабдықтың жұмысын бағалау және талдау қағидалары мен әдістері.
5-разряд үшін:
1. Технологиялық жабдықта іске қосу-баптау жұмыстарын жүргізу технологиясы мен әдістері.
2. Техникалық сипаттамалары мен пайдалану шарттарын ескере отырып, жөндеуден кейін жабдықты пайдалануға беру тәртібі.
3. Жөндеуден кейінгі жабдықты сынаудың негізгі түрлері (гидравликалық, пневматикалық, механикалық және т. б.).
4. Іске қосу және пайдалануға беру кезіндегі регламенттік талаптар мен қауіпсіздік нормалары.
5. Жабдыққа, басқару жүйелеріне, автоматикаға және бақылау құралдарына арналған стандарттар мен техникалық шарттар.
6. Пайдалануға берілгеннен кейін жабдықты пайдалану және техникалық қызмет көрсету жөніндегі нұсқаулық.
7. Іске қосу-баптау жұмыстары процесінде жабдықты диагностикалауға арналған бақылау-өлшеу аспаптарымен жұмыс істеу негіздері.
8. Жөнделетін жабдыққа қосылған автоматты басқару жүйелерінің, қондырғылар мен механизмдердің жұмыс принциптері.
9. Жабдықты іске қосу және тексеру нәтижелері бойынша есепті құжаттаманы жасау негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2: Технологиялық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыстарды жүргізу

Машықтар:

4-разряд үшін (3-разрядтағы машықтарға қосымша):
1. Жоғары білікті слесарьдың жетекшілігімен жүк көтеру механизмдерін қолдана отырып, күрделі қондырғыларды, машиналарды, аппараттарды, құбыржолдарды, арматураларды бөлшектеу, жөндеу, құрастыру жұмыстарын жүзеге асыру.
2. Детальдарды 7–10 квалитеттер (2–3 дәлдік кластары) бойынша слесарлық өңдеуді орындау.
3. Сыйымдылық жабдықтарының жұмыс және бақылау қауіпсіздік клапандарын сынақтан өткізу және реттеу жұмыстарын жүргізу.
4. Өндіруші зауыттың төлқұжаттық деректерін, өнерк әсіптік қауіпсіздік және еңбек қауіпсіздігі талаптарын ескере отырып, технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың жұмыс параметрлеріне талдау жасау.
5. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың техник алық жай-күйін сыртқы және ішкі тексеру арқылы диагностик алау.
6. Технологиялық жабдықтарды сынақтан өткізу.
7. Мысал жұмыстар:
- ауа салқындатқыш аппараттары – редукторды бөлшектеу;
- жылу алмасу аппараттары – құрастыру;
- орталықтан тепкіш, екі корпусты және төрт дөңгелектен көп сатылы сорғылар – бөлшектеу;
- құбырлы пештер – құбырларды, егіз құбырларды ауыстыру;
- реакторлар – фонарьды ауыстыру, қақпақтарды шешу, зоналық термопараның қалтасын орнату және шешу, тығыздау торабы мен муфт алық қосылыстарды құрастыру;
- редукторлар – жөндеу, құрастыру, реттеу.
5-разряд үшін:
1. Механизмдерді сынай отырып, күрделі қондырғыларды, машиналарды, аппараттарды, құбырларды, арматураларды бөлшектеуді, жөндеуді, құрастыруды жүзеге асыру.
2. 6-7 квалитет (1-2 дәлдік сыныбы) бойынша бөлшектерді слесарлық өңдеуді жүзеге асыру.
3. Дайындаушы зауыттың паспорттық деректерін, өнерк әсіптік қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелерінің талаптарын ескере отырып, технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың жұмыс параметрлерін талдау .
4. Сыртқы және ішкі тексеру жүргізу арқылы технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың техникалық жағдайын диагностикалау.
5. Тығыз және тығыз қону жағдайында тораптар мен жабдықтарды бөлшектеу, жөндеу және құрастыру.
6. Жұмыс мысалдары
- желдету құбырлары-құрастыру
- компрессорлар, сорғылар-мойынтіректердің және машиналардың өзге де бөлшектерінің астарларын шабрлау, сақтандырғыш және кері клапандарды жөндеу
- поршенді компрессорларды реттеу және пайдалануға беру
- конденсаторлар-тоңазытқыштар-секцияларды алу және орнату;
- құбырлы пештер-бақылау, құбырларды қабылдамау.

Білімдер:

4-разряд үшін (3-разрядтағы білімдерге қосымша):
1. Технологиялық жабдықтың техникалық жай-күйін бағалау үшін қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптары.
2. Жабдықтың техникалық жай-күйіне тексеру жүргізу әдістері.
3. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың техникалық сипаттамалары, құрылымдық ерекшеліктері.
4. Жабдықты пайдалану тәртібі.
5. Қызмет көрсетілетін қондырғының коммуникацияларының схемасы және принципиалды технологиялық схемасы.
6. Төзімділік пен қону, біліктілік және кедір-бұдыр параметрлері.
7. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың типтік ақаулары мен ақаулары, мақсаты, жұмыс режимдері және пайдалану ережелері.
8. Жүк көтергіш механизмдердің құрылысы және оларды пайдалану тәртібі.
9. Такелаж ісінің негіздері.
5-разряд үшін:
1. Технологиялық жабдықтың техникалық жай-күйін бағалау үшін қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптары.
2. Жабдықтың техникалық жай-күйіне тексеру жүргізу әдістері.
3. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың техникалық сипаттамалары, құрылымдық ерекшеліктері.
4. Жабдықты пайдалану тәртібі.
5. Қызмет көрсетілетін қондырғының коммуникацияларының схемасы және принципиалды технологиялық схемасы.
6. Төзімділік пен қону, біліктілік және кедір-бұдыр параметрлері. 7. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың типтік ақаулары мен ақаулары, мақсаты, жұмыс режимдері және пайдалану ережелері.
8. Машиналарды статикалық және динамикалық теңгерімдеу.
9. Қауіпті өндірістік объектілердегі қауіпсіздік техникасының, өнеркәсіптік, газ және өрт қауіпсіздігінің, өнеркәсіптік санитарияның талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Технологиялық жабдықтарға техникалық қызмет көрсетуді жүргізу

Машықтар:

4-разряд үшін (3-разрядтағы машықтарға қосымша):
1. Арнайы құралдар мен аспаптарды пайдалана отырып, күрделі технологиялық жабдықтарға профилактикалық қызмет көрсету жұмыстарын жүзеге асыру.
2. Жүргізілген техникалық қызмет көрсетудің тиімділігін бағалау және оның жабдық өнімділігіне әсерін талдау.
3. Техникалық қызмет көрсету сапасын арттыру және жабдықтың қызмет ету мерзімін ұзарту мақсатында жаңа әдістер мен технологияларды енгізу.
4. Техникалық қызмет көрсету кестелері мен рәсімдерін жетілдіруге қатысты ұсынымдар әзірлеу және ұсыну.
5. Техникалық қызмет көрсету жұмыстарының орындалуы бойынша құжаттама жүргізу, сынақ және тексеру нәтижелерін тіркеу.
6. Мысал жұмыстар:
- компрессорлар мен сорғылардағы май сүзгілерін ауыстыру және майлау жүйесін тексеру;
- күрделі технологиялық жабдықтардың басқару және автоматика жүйелеріне техникалық қызмет көрсету;
- құбыржол жүйелерінің жай-күйін тексеру және тығыздағыштарды ауыстыру;
- сорғылар мен клапандардағы тығыздағыштарды қалпына келтіру;
- технологиялық жабдықтағы бақылау-өлшеу аспаптары мен датчиктерін тексеру және реттеу
5-разряд үшін:
1. Күрделі технологиялық қондырғыларды, машиналарды, аппараттарды, құбырлар мен арматураларды бөлшектеуді, жөндеуді және құрастыруды кейіннен сынаумен жүргізу.
2. Жоғары дәлдік талаптарын сақтай отырып, бөлшектерді слесарлық өңдеуді жүзеге асыру (6-7 біліктілік, 1-2 дәлдік сыныбы).
3. Дайындаушы зауыттың паспорттық деректері негізінде технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың жұмыс параметрлерін талдау.
4. Жабдықтың техникалық жағдайын сыртқы және ішкі тексеру арқылы диагностикалау. 5. Тығыз қону және кернеулі қосылыстар жағдайында тораптар мен агрегаттарды бөлшектеуді, жөндеуді және жинауды жүргізу.
6. Жөндеу немесе бөлшектерді ауыстырғаннан кейін механизмнің және оның құрамдас бөлігінің жұмыс сапасын бақылау.
7. Жұмыс мысалдары:
- желдету құбырларын құрастыру;
- компрессорлар мен сорғылардың бөлшектерін өңдеу және реттеу;
- қауіпсіздік клапандарын жөндеу және реттеу;
-бөлімдерді конденсатор-тоңазытқыштарға шығару және орнату;
- құбырлы пештердегі құбырларды бақылау және қабылдамау.

Білімдер:

4-разряд үшін (3-разрядтағы білімдерге қосымша):
1. Күрделі жабдықтарды диагностикалау әдістері (мысалы, вибрациялық диагностика немесе термографиялық әдістерді қолдану).
2. Жөндеу құжаттамасымен және ақау ведомостарымен жұмыс істеудің негіздері.
3. Күрделі қондырғылар мен агрегаттарға профилактика және жөндеу жүргізу әдістері.
4. Техникалық қызмет көрсетуді жоспарлаудың негіздері және оның орындалуын бақылау.
5. Жабдықтың жұмыс істеу процесінде оның жай-күйін бақылау және бағалау қағидаттары.
6. Күрделі және жүктемесі жоғары жүйелерге қызмет көрсету және жөндеу кезінде қауіпсіздік ережелері.
5-разряд үшін:
1. Компрессорлар, сорғылар, арматура, пештер мен құбырлар сияқты күрделі технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың жұмыс принциптері.
2. Ақауларды анықтау үшін сыртқы және ішкі тексеруді қоса алғанда, жабдықты диагностикалау әдістері.
3. Бөлшектерді жоғары дәлдікпен слесарлық өңдеуді қоса алғанда, тораптар мен агрегаттарды бөлшектеуге, құрастыруға және жөндеуге арналған слесарлық жұмыстарды орындау технологиясы.
4. Рұқсат етілген ауытқулар мен жұмыс параметрлерін қоса алғанда, жабдықтың паспорттық деректері мен техникалық сипаттамалары.
5. Жабдықты сынау технологиялары: гидравликалық, пневматикалық сынақтар, герметикалықты тексеру және басқа да сынақтар түрлері.
6. Жоғары жүктелген, жоғары технологиялық жабдықпен жұмыс істеу кезіндегі техникалық талаптар мен қауіпсіздік нормалары.
7. Технологиялық жабдықта пайдаланылатын металдардың, қорытпалардың, пластмассалардың және басқа да материалдардың түрлерін қоса алғанда, материалдар және олардың қасиеттері.
8. Тығыз қону және кернеулі қосылыстармен жұмыс істеу кезінде жабдықты слесарлық өңдеу және құрастыру әдістері.
6-разряд үшін (5-разрядты білімдерге қосымша):
1. Бірегей және аса күрделі қондырғылармен жұмысты қоса алғанда, Жабдықты күрделі диагностикалау және техникалық куәландыру әдістері мен технологиялары
2. ГОСТ, ҚНжЕ, салалық стандарттарды қоса алғанда, күрделі жабдыққа техникалық қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі нормативтік құжаттар
3. Жөндеу жұмыстарын жүргізгеннен кейін күрделі механизмдер мен қондырғыларды реттеу және реттеу принциптері
4. Бөлшектеу және құрастыру кезінде арнайы дағдыларды қажет ететін реакторлар, жылу алмастырғыштар, турбиналар, редукторлар сияқты күрделі қондырғылардың құрылымы мен жұмыс принципі
5. Діріл диагностикасы, ультрадыбыстық зерттеу, термография және басқа әдістерді қоса алғанда, аса күрделі жабдықты диагностикалау мен жөнде удің заманауи әдістері
6. Гидравлик алық және пневматикалық сынақтардың принциптері мен технологиялары жұмыс параметрлеріне сәйкес келеді
7. Күрделі жабдықты жөндеу және құрастыру процесінде орындалған жұмыстардың сапасын бақылау әдістері
7-разряд үшін (6-разрядты білімдерге қосымша):
1. Қазіргі заманғы басқару және автоматика жүйелерін қоса алғанда, аса күрделі технологиялық кешендер мен ірі тоннажды қондырғыларды баптау және реттеу қағидаттары 2. Пайдалану процесінде, сондай-ақ жөндеу процесінде статикалық және динамикалық жабдықты диагностикалау әдістері
3. Мұнай-химия және газ салаларындағы жоғары технологиялық қондырғыларды баптау және жөндеу жөніндегі жұмысты реттейтін стандарттар мен нормативтік құжаттар
4. Күрделі қондырғыларды іске қосу рәсімдері, оның ішінде олардың жұмысқа қабілеттілігін тексеру, басқару және автоматика жүйелерін баптау
5. Техникалық құжаттама мен есептілікті жүргізуді қоса алғанда, жабдыққа техникалық қызмет көрсету мен жөндеуді басқару негіздері
6. Қауіптілігі жоғары жағдайларда жүктемесі жоғары жабдықпен жұмыс істеу кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздік және еңбекті қорғау талаптары
7. Салқындату жүйелері, газ және сұйықтық жүйелері сияқты технологиялық қондырғылардағы әртүрлі компоненттер мен жүйелер арасындағы өзара әрекеттесу принциптері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Дербестік және жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Командада жұмыс істей білу
Зейінді шоғырландыру және бақылау
Орындаушылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

ҚР СТ 3517-2020 "Мұнай өңдеу және мұнай-химия өнеркәсібі. Технологиялық қондырғылар мен жабдықтарға техникалық қызмет көрсетуді және жөндеуді жоспарлау, ұйымдастыру және жүргізу тәртібі"

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Технологиялық жабдықтарды жөндеу шебері

6

Инженер-механик (мұнай айдау станциясы)

4

Технологиялық жабдықтарды жөндеу және қызмет көрсету слесары

12. Кәсіптің карточкасы "Технологиялық жабдықтарды жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі слесарь*":

Топтың коды:

7126-9

Қызмет атауының коды:

7126-9-018

Кәсіптің атауы:

Технологиялық жабдықтарды жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі слесарь*

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

34-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кəсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 24 желтоқсандағы № 533 Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21909 болып тіркелді).
55-56 Параграфтар. Технологиялық қондырғыларды жөндеу жөніндегі слесарь

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Жөндеуші-слесарь

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Мұнай мен газды қайта өңдеу технологиясы

Біліктілік:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық: Жөндеуші-слесарь

Біліктілік:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Мұнай мен газды қайта өңдеу технологиясы

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

6-7 разрядтар үшін: 6 разряд 5 разряд бойынша кемінде 2 жыл жұмыс өтілі болуы қажет, 7 разряд 6 разряд бойынша кемінде 2,5 жыл жұмыс өтілі болуы қажет

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

7239-2-057 - Технологиялық қондырғыларды жөндеуші слесарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Технологиялық жабдықтың жұмыс қабілеттілігін қолдау, қалпына келтіру және жұмыс істеу сенімділігін қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жабдықты жөндеуге дайындау, жабдықты жөндеуден шығару, пайдалануға беру.
2. Технологиялық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу жұмыстарын жүргізу.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Жабдықты жөндеуге дайындау, жабдықты жөндеуден шығару, пайдалануға беру



Дағды 1:
Жабдықтарды жөндеуге дайындау бойынша жұмыстарды жүргізу

Машықтар:
6-разряд (5-разрядтағы машықтарға қосымша):
1. Ерекше күрделі және бірегей технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғыларды механизмдерді пайдалана отырып жөндеу, бөлшектеу, құрастыру, сынау және реттеу жұмыстарын жүргізу.
2. Жөндеу процесінде тексеру кезінде ақауларды анықтау және жою.
3. Жөнделген жабдықты дәлдікке тексеруді және жүктеме астында сынауды бақылау.
4. Жұмыс үлгілері:
- ауа салқындатқыш аппараттар – редукторды құрастыру және орталықтандыру;
- барабанды вакуум-сүзгі – аралық мойынтірек төсемдерін ауыстыру, планшайбаны жөндеу, тарату басын реттеу, пайдалануға беру;
- грануляторлар – бөлшектерді іріктеу, жетек басын, штоборды жөндеу және құрастыру, негізгі жетектің электрқозғалтқышын орталықтандыру, пышақ тірегін орталықтандыру;
-ортадан тепкіш компрессорлар, лабиринтті тығыздағыштар мен роторды жөндеу, роторды теңгеру, орталықтандыру, құрастыру;
-утилизациялық қазандықтар – күрделі жөндеу, гидравликалық сынақтар, жоғары қысымды құбырлардың (700-2500 атм) линзалық тығыздағыштарын жөндеу;
-каталитикалық риформинг және гидротазарту реакторлары – стаканды, тарату құрылғыларын, аймақтық термопаралардың қалтасын жөндеу және құрастыру;
-каталитикалық крекинг регенераторлары – жылан тәрізді құбырларды, ақаулы учаскелерді, тарату торларын ауыстыру, ауа жәшігін жасау;
-каталитикалық риформинг, гидротазарту, гидрокрекинг қондырғылары реакторлық блоктарының құбырлары және кезкелген сұйықтық пен газдарға арналған жоғары қысымды құбырлар – жөндеу, құрастыру;
-турбокомпрессорлар – күрделі жөндеу және пайдалануға беру.
7-разряд (6-разрядтағы машықтарға қосымша):
1. Ерекше күрделі технологиялық кешендерді, біріктірілген және ірі тоннажды қондырғыларды реттеу және кешенді баптау.
2. Жабдықты пайдалану және жөндеу барысында қызмет көрсету және диагностика жүргізу, оның ішінде дірілдік диагностика.
3. Ерекше күрделі ме ханизмдер мен жөнделген жабдықты жүктеме астында сынау және баптау.
4. Жабдықты пайдалану және жөндеу бойынша техник алық құжаттаманы жүргізу.
5. Күрделі технологиялық кешендер мен қондырғыларды іске қосуға қатысу.
6. Төмен біліктілік деңгейіндегі жұмысшыларға жетекшілік ету.

Білімдер:
6-разряд (5-разрядтағы машықтарға қосымша):
1. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың құрылысы, мақсаты және жұмыс принципі, сондай-ақ жөндеу, құрастыру, онтаждау реттілігі.
2. Құбырларға, профильді болатқа, бекіту материалдарына, дәнекерленетін металдардың қасиеттеріне техникалық шарттар.
3. Слесарлық жұмыстардың негізгі әдістері.
4. Дәнекерлеу мен дәнекерлеудің жалпы ережелері.
5. Құрылғылар мен құралдарды қолданудың мақсаты мен ережелері.
6. Құбырларды төсеу тәртібі.
7. Жабдықтың жұмыс бөлшектеріне, тораптары мен механизмдеріне рұқсат етілген жүктемелер.
8. Жоғары қысыммен жұмыс істейтін жабдықтар мен жабдықтарды жөндеу әдістері.
9. Жабдыққа техникалық қызмет көрсету және жөндеу ережелері.
10. Ішкі еңбек тәртібінің тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптары.
7-разряд (6-разрядтағы машықтарға қосымша):
1. Күрделі технологиялық кешендер мен қондырғыларды баптау тәсілдері.
2. Аса күрделі жабдықтың конструктивтік ерекшеліктері.
3. Аса күрделі жабдықты жөндеуге, сынауға және пайдалануға беруге арналған техникалық құжаттама.
4. Металл технологиясы.
5. Төзімділік және қону жүйесі.
6. Қазіргі заманғы металл пластмассалар және мұнай өңдеу кәсіпорындарының жабдықтарын жоспарлы-алдын ала жөндеудің өзгеде жүйелері.
7. Ішкі еңбек тәртібінің тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Іске қосу-баптау жұмыстарын жүргізу және жабдықты пайдалануға беру

Машықтар:

6-разряд үшін:
1. Автоматтандыру және басқару жүйелерін қоса алғанда, аса күрделі жабдықта кешенді іске қосу-баптау жұмыстарын жүргізу.
2. Пайдалануға беру процесінде жабдықтың жұмысын бақылау және тексеру, нормалардан ауытқуларды анықтау және ақауларды жою.
3. Іске қосу-баптау жұмыстары процесінде Жабдықты баптау және сынау үшін мамандандырылған құралдар мен аспаптарды пайдалану.
4. Жаңа және жөнделген қондырғылар үшін басқару және автоматика жүйесін конфигурациялаңыз.
5. Жабдықты жалпы технологиялық процеске дұрыс интеграциялау үшін басқа бөлімшелердің техниктерімен өзара әрекеттесу.
6. Пайдалануға беру процесінде іске қосу-баптау жұмыстарының сапасы мен қауіпсіздігін бақылау.
7. Актілер мен хаттамаларды қоса алғанда, Жабдықты пайдалануға беру үшін техникалық құжаттаманы ресімдеу.
8. Жұмыс мысалдары:
- жылыту, желдету, ауаны баптау жүйелерінде, сондай-ақ сорғы станцияларында іске қосу-баптау жұмыстары;
- мұнай өнімдерін қайта өңдеуге арналған жабдықтар жиынтығында, гидротазарту және каталитикалық риформинг қондырғыларында іске қосу-баптау жұмыстарын жүзеге асыру;
- жабдықты жоғары қысымды қондырғыларға (қазандықтар мен реакторларды қоса алғанда) пайдалануға беру және баптау.
7-разряд үшін:
1. Басқару, мониторинг және диагностика жүйелерін қоса алғанда, аса күрделі технологиялық кешендер мен қондырғыларды реттеу және жолға қою.
2. Іске қосу-жөндеу жұмыстары процесінде жабдыққа кешенді қызмет көрсетуді, диагностикалауды және баптауды, оның ішінде жүктеме астында тестілеуді жүзеге асыру.
3. Қашықтан басқару және телеметрия жүйелерін қоса алғанда, автоматтандырудың жоғары деңгейі бар жабдықта іске қосу-реттеу жұмыстарын жүргізу.
4. Қондырғыларды жобалауға және жаңғыртуға қатысуды қоса алғанда, жабдықты іске қосу және пайдалануға беру жөніндегі жұмыстарды үйлестіру.
5. Іске қосу-баптау жұмыстарының үдерісіне басшылық жасау, технологиялық және техникалық нормалардың сақталуын бақылау. 6. Төменгі білікті жұмысшыларды іске қосу және кіріспе жұмыстары бойынша оқыту және кеңес беру.
7. Жұмыс мысалдары:
- гидротазарту қондырғысын, мұнай мен газды қайта өңдеуге арналған кешендерді пайдалануға беру және баптау;
- жоғары технологиялық жабдықтармен және мониторинг жүйесімен мұнай-химия өндірістерін пайдалануға беру;
- жоғары қысым параметрлері мен температуралық режимдері бар қондырғыларда жүйелерді баптау және тестілеу.

Білімдер:

6-разряд (5-разрядтағы білімдерге қосымша):
1. Іске қосу-баптау жұмыстарының барлық кезеңдерінде жабдықты кешенді баптау және реттеу әдістері
2. Күрделі қондырғылар мен жүйелерге арналған техник алық сипаттам аларды қоса алғанда, іске қосу-баптау жұмыстарына қойылатын геометриялық және технологиялық талаптар
3. Күрделі технологиялық кешендер мен қондырғыларға арналған іске қосу-баптау жұмыстарын жобалаудың негіздері
4. Автоматты басқару жүйелерін, бақылау-өлшеу аспаптары мен датчиктерін диагностикалау мен баптаудың заманауи әдістері
5. Жөндеуден кейін жабдықтың жұмысқа жарамдылығын растау үшін жүктеме астындағы сынақтарды жүргізу технологиясы
6. Іске қосу және пайдалану кезеңінде жабдықтың күйін телеметрия және қашықтықтан бақылау жүйелері арқылы бақылау
7. Іске қосу-баптау жұмыстары барысында жабдықтың күйін тексерудің вибрациялық диагностика сияқты заманауи және жоғары технологиялық әдістері
8. Жоғары деңгейлі автоматтандырылған жабдықты сынау, баптау және пайдалануға енгізуге қатысты техникалық регламенттер мен стандарттар
7-разряд (6-разрядтағы білімдерге қосымша):
1. Жоғары технологиялық және аса күрделі қондырғылар үшін іске қосу-баптау жұмыстарының күрделі технологиялық процестері
2. Интеграцияланған автоматтандырылған басқару жүйелері бар күрделі технологиялық кешендерді баптау және сынаудың заманауи әдістері
3. Жаңа жабдықты қолданыстағы технологиялық жүйелерге біріктіру әдістері және оларды автоматтандыру арқылы басқару
4. Жабдықты іске қосу кезеңінде механизмдер мен жүйелерді жоғары дәлдікпен сынау және баптау технологиясы
5. Экстремалды температура мен қысым жағдайында жұмыс істейтін қондырғылардағы жоғары жүктемелі жүйелермен жұмыс істеу қағидаттары
6. Іске қосу-баптау жұмыстары кезінде автоматика, телеметрия және мониторингтің күрделі жүйелерін реттейтін стандарттар мен нормативтер
7. Жоғары деңгейде автоматтандырылған ірі өндірістік жүйелерде іске қосу-баптау жобаларын басқару негіздері
8. Пайдалану процесінде туындайтын техникалық ақаулар мен ауытқуларға байланысты іске қосу-баптау жұмыстары кезеңіндегі мәселелерді талдау және шешу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2: Технологиялық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу жұмыстарын жүргізу

Дағды 1:
Техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыстарды жүргізу

Машықтар:

6-разряд (5-разрядтағы дағдыларға қосымша):
1. Күрделі қондырғыларды, машиналарды, аппараттарды, құбырларды, арматураларды бөлшектеу, жөндеу, жинақтау және механизмдерді сынақтан өткізу жұмыстарын орындау .
2. Өндіруші зауыттың паспорттық деректерін, өнерк әсіптік қауіпсіздік ж әне еңбек қорғау ережелерінің талаптарын ескере отырып, технологиялық жабдықтар мен техник алық құрылғылардың жұмыс параметрлерін талдау.
3. Технологиялық жабдықтар мен техникалық құрылғылардың техникалық жай-күйін сырттай және ішкі қарап-тексеру арқылы диагностикалау.
4. Төмен біліктілік санатындағы жұмысшыларға басшылық ету. 5. Жұмыс мысалдары:
- газмоторлы компрессорлар – қондыру, реттеу, сынау;
- түтікшелі пештер – түтікшені (жылу алмастырғыш) гидравликалық немесе пневматикалық сынау;
- реакторлар – корпусты жөндеу, гидравликалық сынау;
- каталитикалық крекинг реакторлары – сальник гильзасын, линзалы компенсаторды және тік қысымды құбыр учаскесін, сепарациялық табақша стаканын, бүйірлік құбырларды және шығару коллекторы жинағышын ауыстыру;
- араластырғышы бар реакторлар – жоғары қысымды реакторға араластырғыш пен түбін орнату, муфталы қосылыстарды центровк алау және жинау, гидравлик алық сынау;
- планетарлық және күрделі тіс профилі бар редукторлар – жинақтау;
- гидро тазарту, каталитик алық риформинг, гидрокрекинг қондырғыларының шикізаттық жылу алмастырғыштары және 200 атмосферадан жоғары қысымды өзге де жылу алмастырғыштар – жинау, сынақ жүргізу;
- бу турбиналары – қалақтар, корпус және ротор арасындағы саңылауларды тексеру, диафрагма, сальник тығыздамалары, тіреу және тірек мойынтіректердегі саңылауларды жөндеу және қалпына келтіру, центровка, реттеу;
- центрифугалар – муфт аларды басып орнату, біліктерді центровк алау, тығыздағыш корпусын шығарып, жинау, щуптарды бөлшектеу және жинау, мойынтіректерді, в тулк аларды шабрлау, бөлшектерді саралау, пайдалануға тапсыру.
7-разряд (6-разрядтағы дағдыларға қосымша):
1. Аса күрделі технологиялық кешендерді, біріктірілген және ірі тоннажды қондырғыларды реттеу және кешенді баптау жұмыстарын жүргізу.
2. Статик алық және динамик алық жабдықтарды пайдалану және жөндеу кезінде техник алық қызмет көрсету және диагностика жүргізу.
3. Аса күрделі механизмдерді және жөнделген жабдықтарды жүктеме астында сынақтан өткізу мен реттеу процесін бақылау.
4. Жабдықты пайдалану және жөндеу бойынша техник алық құжаттаманы жүргізу.
5. Күрделі технологиялық кешендер мен қондырғыларды іске қосуға қатысу.
6. Төменгі біліктіліктегі жұмысшыларға басшылық жасау.

Білімдер:

6-разряд (5-разрядтағы білімдерге қосымша):
1. Күрделі белгіле улер кезінде геометриялық сызбаларды құрастыру.
2. Машиналардың статик алық және динамик алық теңгерімі.
3. Күрделі технологиялық кешендер мен қондырғыларды баптау тәсілдері.
4. Ерекше күрделі жабдықтардың конструкциялық ерекшеліктері.
5. Ерекше күрделі жабдықтарды жөндеу, сынақтан өткізу және пайдалануға беру бойынша техник алық құжаттама.
6. Металл өңдеу технологиясы. 7. Құрылымдық саңылаулар мен қондырмалардың жүйесі (рұқсаттар мен отырғызулар жүйесі).
7-разряд:
1. Ерекше күрделі технологиялық кешендер мен ірі тоннажды қондырғылардың жұмыс істеу принциптері, құрылымы және технологиялық ерекшеліктері.
2. Статик алық және динамик алық жабдықтарды кешенді баптау, реттеу және диагностик алау әдістері.
3. Жүктеме астында сынақ жүргізу түрлері мен әдістемелері, оның ішінде жөндеуден және жаңғыр тудан кейінгі сынақтар.
4. Пайдалану-жөндеу құжаттамасын, журналдар мен техникалық есептерді жүргізу және ресімдеу қағидалары.
5. Күрделі қондырғыларды іске қосу, пайдалану және жөндеу кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздік стандарттары мен нормалары.
6. Өндірістік бақылаудың негіздері, сондай-ақ бағынышты персоналға нұсқаулық беру және басқару әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді жүргізу

Машықтар:

6-разряд үшін (5-разрядты машықтарына қосымша):
1. Механизмдерді сынау және баптау арқылы күрделі қондырғылар мен агрегаттарды бөлшектеуді, жөндеуді және құрастыруды жүзеге асыру.
2. Техникалық қызмет көрсету және жөндеу кезінде біліктілігі төмен жұмысшыларға басшылық жасау.
3. Сыртқы және ішкі тексеруді, сондай-ақ ақаулар мен ақауларды анықтауды қосаалғанда, жабдықты диагностикалау мен техникалық куәландыруды жүргізу.
4. Күрделі механизмдерді құрастыру кезінде және жөнде уден кейін реттеу және реттеу.
5. Құбырлар мен реакторларды қоса алғанда, жабдыққа гидравликалық және пневматикалық сынақтар жүргізу.
6. Жабдықты жөндеуден кейін оның пайдалану талаптарына сәйкестігін бақылау және сынау. 7. Жұмыс мыс алдары:
- газ моторлы компрессорларды сынау және реттеу.
- каталитик алық крекинг реакторларындағы май қабығын ауыстыру және тексеру.
- гидравлик алық сынау ж әне гидро тазарту қондырғыларына арналған жылу алмастырғыштарды құрастыру.
- бу турбиналарын тексеру, соның ішінде саңылауларды орнату және тығыздағыштарды реттеу
7-разряд үшін (6-разрядты машықтарына қосымша):
1. Күрделі басқару және автоматика жүйелерін қоса алғанда, аса күрделі технологиялық кешендер мен ірі тоннажды қондырғыларды реттеу және кешенді жолға қою. 2. Пайдалану және жөндеу процесінде статик алық және динамикалық жабдыққа қызмет көрсету және диагностика жүргізу.
3. Барлық техникалық сипаттамаларды ескере отырып, жөнделген жабдықтар мен механизмдердің жүктемесімен сынақтар жүргізуді бақылау.
4. Жүргізілген жұмыстар мен сынақтар туралы мәліметтермен жабдықты пайдалану және жөндеу бойынша техникалық құжаттаманы жүргізу.
5. Күрделі технологиялық кешендер мен қондырғыларды іске қосуға және пайдалануға беруге қатысу.
6. Жабдыққа техникалық қызмет көрсету мен жөнде удің барлық кезеңдерінде ұжымның жұмысына басшылық жасау.
7. Жұмыс мысалдары:
- автоматтандырылған басқару жүйелерімен біріктірілген және ірі тоннажды қондырғыларды баптау және баптау;
- каталитикалық риформинг қондырғыларында жұмыс істеу процесінде статик алық және динамик алық жабдықты диагностик алау;
- турбокомпрессорлар мен жоғары қысымды турбиналар сияқты күрделі қондырғыларды іске қосу;
- күрделі механизмдерде жүргізілген сынақтар мен жөндеу бойынша есепті құжаттаманы жасау және жүргізу.

Білімдер:

6-разряд үшін (5-разрядтағы білімдерге қосымша):
1. Жабдықтың күрделі диагностикасы мен техникалық куәландыруының әдістері мен технологиялары, соның ішінде бірегей және аса күрделі қондырғылармен жұмыс істеу.
2. Күрделі жабдыққа техник алық қызмет көрсету және жөндеу бойынша нормативтік құжаттар, соның ішінде ҚР СТ, СНиП және салалық стандарттар.
3. Жөндеу жұмыстарынан кейін күрделі механизмдер мен қондырғыларды реттеу және баптау принциптері.
4. Реакторлар, жылу алмастырғыштар, турбиналар, редукторлар сияқты күрделі қондырғылардың құрылысы мен жұмыс істе у принципі, оларды бөлшектеу мен жинақтау кезінде ерекше дағдыларды талап етеді. 5. Аса күрделі жабдыққа заманауи диагностика және жөндеу әдістері, соның ішінде діріл диагностикасы, ультрадыбыстық тексеру, термография және басқа тәсілдер.
6. Жұмыс параметрлеріне сәйкестігін анықтау мақсатында гидравликалық және пневматикалық сынақ жүргізу қағидалары мен технологиялары.
7. Күрделі жабдықты жөндеу және жинақтау кезінде орындалған жұмыстардың сапасын бақылау әдістері.
7-разряд үшін (6-разрядтағы білімдерге қосымша):
1. Аса күрделі технологиялық кешендер мен ірі тоннажды қондырғыларды, соның ішінде заманауи басқару және автоматика жүйелерін баптау мен реттеу принциптері.
2. Жабдықты пайдалану және жөндеу кезінде статик алық және динамикалық жабдыққа диагностика жүргізу әдістері.
3. Мұнай-химия және газ салаларындағы жоғары технологиялық қондырғыларды жөндеу және баптау бойынша жұмысты реттейтін стандарттар мен нормативтік құжаттар.
4. Күрделі қондырғыларды іске қосу процедуралары, олардың жарамдылығын тексеруді, басқару және автоматика жүйелерін баптауды қоса алғанда.
5. Жабдыққа техникалық қызмет көрсету мен жөндеуді басқару негіздері, соның ішінде техникалық құжаттаманы және есептілікті жүргізу.
6. Қауіптілігі жоғары жағдайларда жоғары жүктемелі жабдықпен жұмыс істеу кезінде өндірістік қауіпсіздік және еңбекті қорғау талаптары.
7. Технологиялық қондырғылардағы әртүрлі компоненттер мен жүйелердің, мысалы, салқындату жүйелері, газ және сұйықтық жүйелері арасындағы өзара әрекеттестік принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Дербестік және жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Командада жұмыс істей білу
Зейінді шоғырландыру және бақылау
Орындаушылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Машиналар мен жабдықтардың қауіпсіздігі туралы" ҚР Техникалық регламенті
2. "Артық қысыммен жұмыс істейтін жабдықтың қауіпсіздігі туралы" ҚР Техникалық регламенті
3. "Қауіпті өндірістік объектілердегі техникалық құрылғылардың қауіпсіздігі туралы" ҚР Техникалық регламенті
4. ҚР СТ 1125-2002 — Машиналар мен жабдықтарға қойылатын жалпы қауіпсіздік талаптары
5. ҚР СТ 1418-2005 — Жөндеу жұмыстары кезінде еңбек қауіпсіздігі
6. ҚР СТ ISO 45001-2019 — Еңбек қауіпсіздігі және денсаулықты сақтау. Менеджмент жүйелері

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Технологиялық жабдықты жөндеу жөніндегі шебер

6

Мұнай айдау станциясының (МАС) инженер-механигі

6

Технологиялық жабдықты жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі инженер

13. Кәсіптің карточкасы "Технологиялық компрессорлардың машинисі":

Топтың коды:

8185-2

Қызмет атауының коды:

8185-2-006

Кәсіптің атауы:

Технологиялық компрессорлардың машинисі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

34-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кəсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 24 желтоқсандағы № 533 Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21909 болып тіркелді).
45 Параграф. Технологиялық компрессорлардың машинисі

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Машиналар мен жабдықтарды пайдалану және техникалық қызмет көрсету (өнеркәсіп салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

5-разрядты технологиялық компрессорлардың машинисі мамандығы бойынша кемінде бір жыл. Электр қондырғыларында жұмыстарды орындаудың қауіпсіз әдістері мен тәсілдеріне оқытудан өту, сондай-ақ электр қауіпсіздігі бойынша IV топ көлемінде электр жетекті газ айдау агрегаттары бар цехтардың электр жабдықтарына қызмет көрсету кезінде электр қауіпсіздігі бойынша II топ (1000 В дейін) бере отырып, электр қондырғыларында жұмыстарды ұйымдастыруға және орындауға қойылатын қауіпсіздік талаптарының білімін тексеруден өту

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

-

Қызметтің негізгі мақсаты:

Компрессорлық қондырғыларға (технологиялық компрессорларға), олардың жетектеріне, газ айдау агрегаттарына (ГАА), аппараттарға, газ коммуникацияларының тораптарына қызмет көрсету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Компрессорлық қондырғылардың берілген режимін қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды орындау.
2. Компрессорлық қондырғылардың жекелеген түрлерінің ТҚКжЖ кезінде қосалқы жұмыстарды орындау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Компрессорлық қондырғылардың берілген режимін қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды орындау



Дағды 1:
КЦ технологиялық жабдықтарының техникалық жай-күйі мен жұмыс режимін тексеруді орындау

Машықтар:
6 разряд: Біліктілігі
1. Жұмыс және құрастыру сызбаларын қолдану.
2. Өлшем құралдарының көрсеткіштері бойынша қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысын көзбен, құлақпен бақылау.
3. КЦ жабдықтарына қызмет көрсету аймағындағы өтпелердің, өтпелердің, қоршаулардың жай-күйін тексеруді жүргізу.
4. КЦ жабдықтарына қызмет көрсету аймағында өрт қауіпсіздігі талаптарына сәйкессіздіктерді анықтау.
5. Фланецті, бұрандалы, дәнекерленген қосылыстардың, өзектер мен жетектердің тығыздалған тығыздағыштарының, бекіту құрылғыларының аспаптық әдіспен немесе көбік түзетін ерітіндіні қолдана отырып, көзбен шолып герметикалығын айқындау. Қызмет көрсетілетін жабдықтағы жұмыс сұйықтықтарының деңгейін бақылау.
6. Құбырлардың тірек-аспалы жүйесінің техникалық жай-күйін анықтау.
7. Аспаптардың көрсеткіштерін жедел құжаттамада тіркеуге.
8. Регламентке сәйкес КЦ жабдықтарына қызмет көрсету аймағында тәртіпті сақтау.
9. КЦ негізгі және қосалқы жабдықтарының май жүйелеріндегі тығыздағыштардың жарамдылығын бақылау.
10. Дренаж жүйесінің жұмысын тексеру үшін схеманы жинау.
11. Ауысымды қабылдау-тапсыруды жүзеге асыру.
12. Портативті газ анализаторын қолдану.
13. Жедел-пайдалану құжаттамасын толтыру.
14. Жоғары тұрған кезекші персоналмен жедел келіссөздер жүргізу.
15. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарының жарамдылығын және олардың пайдалануға жарамдылығын тексеру.
16. Жеке қорғаныс құралдарын қолдану.
17. КЦ негізгі және қосалқы жабдықтарын іске қосу және тоқтату.
18. Техникалық құжаттамаға сәйкестігін өлшеу құралдарының деректері бойынша қызмет көрсетілетін жабдық жүйелерінің жұмыс көрсеткіштерін бақылау.
19. КС жабдығының, құралдар мен аспаптардың жарамдылығын бағалау.
20. Бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша тасымалданатын өнімдердің шығынын бақылауды жүзеге асыру.
21. Турбина майының шығынын есепке алуды жүргізу.
22. КС-дағы негізгі және қосалқы жабдықтардың жұмысындағы ақаулардың алдын алу.
23. Майдың ағып кетуін болдырмайтын жедел шаралар қабылдау.
24. КС жабдығының пайдалану параметрлерінің нормативтік (рұқсат етілген) шамаларындағы өзгерістер мен ауытқуларды айқындау.
25.КС жабдығының қалыпты жұмыс режимінен ауытқуларды жою шараларын қабылдау.
26. КС объектілеріндегі жұмыс аймағының ауасының газдану деңгейін талдау.
28. КС технологиялық жабдығының жай-күйі мен жұмыс режимі туралы жедел-пайдалану құжаттамасын толтыру.
29. Шектеулі уақыт режимінде жедел шешімдер қабылдау.
30. Біліктілігі төмен деңгейдегі қызметкерлердің еңбекті қорғау талаптарын, өнеркәсіптік, өрт және экологиялық қауіпсіздік ережелерін сақтауын бақылау.
31. Дұрыстығын тексеру және жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану.

Білімдер:
6 разряд:
1. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, жергілікті нормативтік актілердің және КС жабдықтарын пайдалану саласындағы өкімдік құжаттардың талаптары.
2. КС технологиялық жабдықтарын пайдалануға қойылатын талаптарды белгілейтін салалық стандарттар, техникалық регламент, нұсқаулықтар (нұсқаулықтар).
3. Термодинамика негіздері.
4. Механика негіздері.
5. Гидравлика және газ динамикасының негіздері.
6. Құрамы және негізгі физика-химиялық қасиеттері, КС тасымалданатын және қолданылатын газдар мен сұйықтықтардың шекті рұқсат етілген концентрациясы.
7. КЦ қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы, мақсаты, жұмыс принципі және параметрлері, жабдықтар мен құбырлардың техникалық жай-күйін бағалау нормалары.
8. КЦ жабдықтарын айналып өту маршруттары, бағыт бойынша айналып өтудің мақсаты, тәртібі, қауіпсіздік талаптары.
9. ГАА технологиялық схемалары және жалпы цехтық жүйелердің схемалары.
10. Жабдықтың, құбырлардың, ҚЖА жабдыққа қызмет көрсету аймағында аумақтық орналасуы.
11. КС жабдықтарын пайдалану ережелері.
12. КЦ жабдығының жарамды жай-күйінен ақаулар мен ауытқулардың түрлері мен белгілері.
13. Сұйықтықтарды ағызу және айдау, газды кептіру технологиясы.
14. КС тасымалданатын және қолданылатын газ бен сұйықтықтардың ағып кетуін анықтау және жою тәсілдері.
15. ГАА жұмыс режимі.
16. Химиялық талдау үшін май сынамаларын алу ережелері мен тәсілдері.
17. Майлау, төсеу және тығыздау материалдарының, химиялық реагенттердің қасиеттері мен қолдану шарттары.
18. Пайдалану ережесі, қолданылатын арнайы және әмбебап құралдар мен құрылғылар.
19. Өлшеу құралдары мен аспаптарының түрлері, мақсаты, техникалық сипаттамалары және пайдалану ережелері.
20. Құрал-саймандарға, аспаптарға, өрт сөндіру құралдарына күтім жасаудың негізгі ережелері.
21. КЦ жабдығының жұмысындағы қалыпты параметрлер және рұқсат етілген ауытқулар.
22. КЦ жабдығын сынақтан өткізу жөніндегі технологиялық регламенттер, жабдықтың құрылысы, мақсаты, техникалық сипаттамалары және жұмыс принциптері.
23. КС-да қолданылатын байланыстың негізгі түрлері, телефондардың орналасқан жері.
24. КЦ жабдығының техникалық жай-күйі бойынша жедел құжаттаманы ресімдеудің мақсаты, тәртібі.
25. Еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, өрт және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
26. Типтік КС жабдығының құрамы мен орналасуы.
27. Магистральдық газ құбырларын пайдалану ережесі.
28. КС жұмыс режимдері.
29. Автоматика құралдарын пайдаланудың қағидаттық схемасы мен ережелері.
30. Осьтік компрессордың мұздануына атмосфералық ауа мен ГАА ауа қабылдау жолындағы ауа күйінің әсері.
31. Жабдықты техникалық куәландыру тәртібі.
32. Ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария тәртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсыныс етілмейді

Дағды 2:
КЦ технологиялық жабдықтың берілген режимін қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды орындау

Машықтар:
6 разряд:
1. ГАА іске қосу және тоқтату бойынша технологиялық операцияларды жүзеге асыру.
2. ГАА-ны іске қосу алдындағы дайындықты жүзеге асыру.
3. КЦ негізгі жабдықтарын авариялық тоқтату бойынша технологиялық операцияларды жүзеге асыру.
4. ГАА жабдығының қалыпты жұмыс режимінен ауытқу сипатын және оларды өз бетінше жою мүмкіндігін бағалау.
5. КЦ жабдығының берілген режимін қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды орындау.
6. КЦ жабдығының технологиялық схемаларын пайдалану.
7. Қызмет көрсетілетін КЦ жабдығының жұмысын, өлшеу құралдарының көрсеткіштерін көзбен, құлақпен бақылау.
8. ГАА қосалқы жабдығында реттеу жұмыстарын орындау.
9. Регламенттеуші құжаттарға сәйкес жедел құжаттама жазбаларын ресімдеу.
10. ГАА жабдығының қауіпті жұмыс режимдерінің алдын алу, адамдардың өміріне төнетін қатерді жою, жабдықты сақтау жөнінде шаралар қабылдау.
11. Жоғары тұрған кезекші персоналмен жедел келіссөздер жүргізу.
12. Қызмет көрсетілетін учаскеде алғашқы өрт сөндіру құралдары мен жеке қорғаныс құралдарын қолдануға.
13. Қызмет көрсетілетін КС жабдығында ауыстырып қосуды жүргізу.
14. Іске қосу алдындағы дайындық пен іске қосу операцияларының орындалуын қамтамасыз ету.
15. Негізгі жабдықтың авариялық тоқтату алгоритмін бақылау.
16. КС жабдығының жұмыс режимінің қалыпты жұмыс режимінен ауытқуын жою.
17. Қызмет көрсетілетін учаскеде газ тасымалдау процесінің параметрлерін реттеу.
18. Қосалқы жабдықтың жұмысын реттеу.
19. Пайдаланылатын жабдықта орнатылған электр қозғалтқыштарын іске қосуды және тоқтатуды жүзеге асыру.
20. Принципті, технологиялық, электр схемаларын қолдану.
21. Қосалқы жабдықта реттеу жұмыстарының орындалуын қамтамасыз ету.
22. Жедел құжаттаманы толтыруды қамтамасыз ету.
23. Төтенше жағдай салдарының ауқымын бағалау.
24. Біліктілігі төмен деңгейдегі қызметкерлердің еңбекті қорғау талаптарын, өнеркәсіптік, өрт және экологиялық қауіпсіздік ережелерін сақтауын бақылау.
25. Жедел құжаттаманың дұрыстығын бақылау бойынша жұмыстарды орындау.
26. КС технологиялық жабдықтарын пайдалану кезінде біліктілігі төмен машинистердің жұмысына басшылық жасау.

Білімдер:
6 разряд:
1. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, жергілікті нормативтік актілердің және КС жабдықтарын пайдалану саласындағы өкімдік құжаттардың талаптары.
2. КС технологиялық жабдықтарын пайдалануға қойылатын талаптарды белгілейтін салалық стандарттар, техникалық регламент, нұсқаулықтар (нұсқаулықтар).
3. Термодинамика негіздері.
4. Гидравлика және газ динамикасының негіздері.
5. Электромеханика негіздері.
6. КЦ жабдығының құрылымы, мақсаты, техникалық сипаттамалары және жұмыс принциптері.
7. КЦ жабдығының жұмыс режимдері.
8. ГАА мен қосалқы жабдықтың технологиялық процесі.
9. Автоматты реттегіштердің, технологиялық қорғаныстардың, бұғаттаулардың, сигнализацияның және ГАА жабдығын өлшеу құралдарының мақсаты, орнату орны және жұмыс принципі.
10. КЦ қызмет көрсету аймағында жабдықтардың, құбырлардың, ҚЖА, бақылау-өлшеу аспаптарының орналасуы.
11. ГАА іске қосу және тоқтату алгоритмдері.
12. ГАА, қорғаныс және дабыл жұмысының рұқсат етілген параметрлері.
13. Технологиялық үдеріс барысында жедел ауысулар кезінде жұмыстарды орындаудың әрбір кезеңіндегі КЦ ҚЖА-ның бекіту және реттеу жағдайы.
14. Авариялық жағдайлардың алдын алудың негізгі құралдары мен тәсілдері, өртті сөндіру тәсілдері.
15. КЦ жабдығының жұмыс режимі бойынша жедел құжаттаманы жүргізуге қойылатын талаптар.
16. Еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, өрт және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
17. Жабдықтың әртүрлі жұмыс режимдеріндегі технологиялық ауысулардың тәртібі.
18. КС жабдығының жұмыс режимінің ықтимал бұзылуы, оларды жоюдың, ескертудің себептері мен тәсілдері.
19. КС апаттарының салдарын оқшаулау және жою жөніндегі іс-шаралар жоспары.
20. Жұмыстың технологиялық параметрлерінің рұқсат етілген шектерін сақтай отырып, технологиялық жабдықты басқару процестері.
21. Ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария тәртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсыныс етілмейді

Еңбек функциясы 2:
Компрессорлық қондырғылардың жекелеген түрлерінің ТҚКжЖ кезінде қосалқы жұмыстарды орындау



Дағды 1:
Технологиялық жабдықтың жекелеген түрлерін ТҚКжЖ кезінде қосалқы жұмыстарды орындау

Машықтар:
6 разряд:
1. Регламентке сәйкес КЦ жабдықтарына қызмет көрсету аймағында тәртіпті сақтау.
2. Жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін КЦ жұмыс аймағы мен жабдықтарын дайындау.
3. Майды ГАА май ыдысынан ағызу және майды май ыдысына құю схемасын жинау.
4. КЦ жабдықтарына қызмет көрсету аймағындағы өткелдердің, өткелдердің, қоршаулардың жай-күйі туралы ескертулерді тіркеу.
5. Жабдықтарды, құбырларды, ҚЖА таңбалаудың нормативтік талаптарға сәйкес еместігін тіркеу.
6. КС жабдықтары мен қондырғыларына қарапайым жөндеу жүргізу.
7. Майды тазарту жұмыстарын орындау.
8. КЦ жабдығында өлшеу аспаптарын алу және орнату бойынша жұмыстарды орындау.
9. Жөндеуден кейін КЦ жабдығының жұмысындағы ақауларды анықтау.
10. Жерге қосу, нөлдеу бар-жоғын тексеру.
11. ТҚКжЖ кезінде қосалқы жұмыстарды орындау процесінде қолданылатын материалдардың қасиеттерін айқындау және оларды құрамы, мақсаты бойынша жіктеу.
12. КЦ жабдығын жөндегеннен кейін жабдықты сынақтан өткізу.
13. Трафареттер бойынша қарапайым қаріп жұмыстарын орындау.
14. Құбырлар мен КЦ ҚЖА қосылыстарындағы газдың ағып кетуін жою.
15. Өрт сөндіру құралдарының толықтығы мен қолданылу мерзімдерін тексеруді орындауға міндетті.
16. КЦ жабдығын жөндеуге шығару және жөндеуден қабылдау бойынша жедел құжаттаманы толтыру.
17. Жеке қорғаныс құралдарын қолдану.
18. Құбырларға метанол құюға байланысты жұмыстарды орындау.
19. Регламентке сәйкес жабдыққа қызмет көрсету аймағында тәртіпті қамтамасыз ету.
20. Жөндеу жүргізу үшін жұмыс аймағы мен жабдықтарды дайындауды қамтамасыз ету.
21. Бөлшектердің, технологиялық сызбалар мен аппараттардың эскиздерін орындау.
22. КС жабдықтарына қызмет көрсету аймағындағы өткелдердің, өткелдердің, қоршаулардың жай-күйі туралы ескертулерді жоюды қамтамасыз ету.
23. Жабдықтың, құбырлардың, ҚЖА таңбалауының нормативтік талаптарға сәйкестігін қамтамасыз ету.
24. Сорғылардың, компрессорлардың, газ кептіру жабдықтарының жұмысындағы ақаулардың алдын алу және жою.
25. Қосалқы жабдықта реттеу жұмыстарының орындалуын қамтамасыз ету.
26. Резервтік ГАА-да майды айдау бойынша жұмыстарды орындау.
27. Жұмыс істейтін ГАА-ның май цистерналарына май құю бойынша жұмыстарды орындау.
28. Конденсатты ағызу кезінде газды тазарту жүйесінің сыйымдылығындағы қысымды реттеу бойынша жұмыстарды орындау.
29. КС технологиялық жабдығының тораптарын баптау және реттеу бойынша жұмыстарды орындау.
30. Газды кептіру қондырғыларында, сорғы және компрессорлық қондырғыларда еңбекті қорғау, қоршаған ортаны қорғау талаптарының орындалуын бағалау. 31 Шаң жинағыштарды үрлеу жұмыстарын орындау.
32. ҚЖА ауыстыруды жүзеге асыру.
33. Жөндеуден кейін жабдықты сынап көру.
34. Құбырлар мен КС ҚЖА қосылыстарындағы газдың ағып кетуін жоюды қамтамасыз ету.
35. КС маймен жабдықтау жүйесінің құбырларын престеуді жүргізу.
36. Жөндеуден кейін айдағыштарды сығымдау.
37. Техникалық құжаттаманы ресімдеу.
38. КС жабдықтарын жөндеуге дайындауды қамтамасыз ету.
39. Біліктілігі төмен деңгейдегі қызметкерлердің еңбекті қорғау талаптарын, өнеркәсіптік, өрт және экологиялық қауіпсіздік қағидаларын сақтауын бақылау.

Білімдер:
6 разряд:
1. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, жергілікті нормативтік актілердің және КС жабдықтарын пайдалану саласындағы өкімдік құжаттардың талаптары.
2. КС технологиялық жабдықтарын пайдалануға қойылатын талаптарды белгілейтін салалық стандарттар, техникалық регламент, нұсқаулықтар (нұсқаулықтар). 3. Механика негіздері.
4. Сызу негіздері.
5. Материалтану негіздері.
6. Слесарлық жұмыстардың негізгі әдістері.
7. КЦ жабдықтарын жөндеу үшін жұмыс аймағын ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
8. КЦ қызмет көрсету аймағында жабдықтардың, құбырлардың, ҚЖА, бақылау-өлшеу аспаптарының схемалары мен орналасуы.
9. Мұнайды тазарту жабдығының құрылғысы, жұмыс принципі, майды тазарту технологиясы, май шаруашылығы және май тазарту қондырғысының схемасы.
10. Жұмыс процесінде қолданылатын материалдардың сипаттамалары.
11. Газдың, газ конденсатының физикалық-химиялық қасиеттері, олармен жұмыс істеу тәртібі мен ережелері.
12. КЦ жабдықтарын, қондырғыларын жөндеуге дайындау ережесі.
13. Жабдықты жөндеуге шығару және жөндеуден кейін қабылдау бойынша технологиялық регламенттер мен өндірістік нұсқаулықтар.
14. Метанолмен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік шаралары.
15. Техникалық нұсқаулықтарға сәйкес КЦ жабдығын жөндеуге шығару және жөндеуден қабылдау бойынша жедел құжаттаманы жүргізу тәртібі.
16. ГАА, КЦ жұмысының рұқсат етілген параметрлері, сондай-ақ қорғаныс және дабыл орнату.
17. Жазу және нөмірлеу, оның ішінде трафарет бойынша сырлау және салу тәсілдері мен тәсілдері.
18. Отқа және газға қауіпті жұмыстарды жүргізу қағидалары.
19. Еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, өрт және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
20. КС-да өндірістік процесте қолданылатын көмірсутек шикізатын, химиялық реагенттерді кәдеге жарату тәртібі мен қағидалары.
21. Гидратацияның пайда болу себептері және оны жою әдістері.
22. КС негізгі және қосалқы жабдығының құрылымы, мақсаты, техникалық сипаттамалары және жұмыс принциптері.
23. Жөндеу жүргізілетін аймақтағы жабдықтарды, оргтехоснасткалар мен тораптарды жоспарлау.
24. КС құбырлары мен технологиялық коммуникациялардың орналасу схемалары.
25. ТҚКжЖ түрлері, ТҚКжЖ өткізу кезеңділігі және реттілігі.
26. КС жабдығының жұмысындағы ақаулардың алдын алу және жою тәсілдері.
27. Күрделі жөндеуден кейін КС технологиялық жабдықтарын пайдалану сынақтарын жүргізу тәртібі.
28. Күрделі жабдықты сынау кезінде жұмыс орнын жоспарлауға және жарақтандыруға қойылатын талаптар.
29. Ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария тәртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсыныс етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Қиын жағдайда өз бетінше талдау және шешім қабылдау қабілеті
Зейінділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Магистральдық газ құбырларын пайдалану қағидалары" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 22 қаңтардағы № 33 бұйрығымен бекітілген;
2. "Компрессорлық станцияларды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 360 бұйрығымен бекітілген

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Компрессорлық станцияны пайдалану және жөндеу инженері

6

Технологиялық жабдықтарды жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі инженер

14. Кәсіптің карточкасы "Компрессорлық станция қызметінің технигі":

Топтың коды:

3118-4

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Компрессорлық станция қызметінің технигі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы", 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы мен бекітілген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22003 тіркелген).
105 Параграф. Техник

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Жергілікті магистральдық және желілік құбырларды монтаждау

Біліктілік:


Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Газбен қамтамасыз ету жабдықтары мен жүйелерін құрастыру және пайдалану

Біліктілік:


Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Мұнай және газ өндіру технологиясы

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

I санатты техник: тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, кәсіптік орта) білімі және II санатты техник лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 2 жыл;
II санатты техник: тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, кәсіптік орта) білімі және санаты жоқ техник лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 2 жыл;
Санаты жоқ техник: тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, кәсіптік орта) білімі, жұмыс өтіліне талаптар қойылмайды

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Ұсынылмайды

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3118-4-012 - Мұнай-газ құбырларын пайдалану жөніндегі техник

Қызметтің негізгі мақсаты:

Компрессорлық станция жабдығын пайдалану кезінде дұрыс, уақтылы техникалық құжаттауды жүргізу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. КС пайдалануды құжаттамалық қамтамасыз ету

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
КС пайдалануды құжаттамалық қамтамасыз ету



Дағды 1:
КС пайдалану бойынша құжаттаманы жүргізу

Машықтар:
1. Жалпы және арнайы мақсаттағы технологиялық схемаларды, чертеждерді және техникалық құжаттаманы оқу.
2. Пайдалану және техникалық құжаттамамен жұмыс істеу.
3. Қолда бар нормативтер негізінде материалдық-техникалық ресурстарға, жеке және ұжымдық қорғау құралдарына қажеттілікті айқындау.
4. Ауысым қызметкерлерінің жұмыс кестесін жасау.
5. Жұмыс уақытының тепе-теңдігін есептеу.
6. Инженерлік персоналдың жұмыс орындарының құжаттарға, схемаларға, чертеждерге қажеттілігін анықтау.
7. КС жабдығының технологиялық схемаларын, чертеждерін, паспорттарын ресімдеу.
8. Ұйымдастырушылық және әкімшілік құжаттарды рәсімдеу.
9. Бөлімше бойынша жабдықтың, оның жұмысындағы ақаулардың есебін жүргізу.
10. Іс жүргізу аяқталған құжаттарды ресімдеу .
11. Дербес компьютерді және оның перифериялық құрылғыларын, ұйымдастыру техникасын пайдалану.
12. Мамандандырылған бағдарламалық қамтамасыз етуді қолдану.
13. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану.

Білімдер:
1. Сызу негіздері және схемаларды құрастыру.
2. Табиғи газдың, тұрақсыз сұйық көмірсутектердің, газ және сұйық орталардың, химиялық реагенттердің физикалық-химиялық қасиеттері.
3. КС жабдығының мақсаты, құрылымы және жұмыс принциптері.
4. Техникалық құжаттаманы әзірлеу және ресімдеу жөніндегі стандарттар, техникалық шарттар, басшылық құжаттар.
5. Атқарушылық, жобалық құжаттаманы сақтау тәртібі.
6. КС жабдықтарын пайдалану, жұмыстарды қауіпсіз орындау жөніндегі нұсқаулықтарды ресімдеу ережесі.
7. Еңбек және демалыс режимдері, ауысым кестелері.
8. Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын беру нормалары.
9. Материалдық-техникалық ресурстарды тұтыну нормалары.
10. Жергілікті нормативтік актілердің және іс жүргізу жөніндегі өкімдік құжаттардың талаптары.
11. Пайдаланушы деңгейінде дербес компьютерде жұмыс істеу ережелері, қызмет бағыты бойынша пайдаланылатын бағдарламалық қамтамасыз ету.
12. Ішкі еңбек тәртібінің, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария жөніндегі талаптардың тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
КС пайдалану бойынша есептілікті қалыптастыру

Машықтар

1. Өндірістік қызмет бойынша есептерді қалыптастыру үшін бастапқы деректерді дайындау.
2. КС жабдықтарын пайдалану бойынша есептілікті қалыптастыру .
3. Материалдық-техникалық ресурстарды пайдалану бойынша есептерді қалыптастыру.
4. Материалдық-техникалық ресурстарды есептен шығару актілерін ресімдеу.
5. Мамандандырылған бағдарламалық қамтамасыз етуді қолдану.
6. Дербес компьютерді және оның перифериялық құрылғыларын, ұйымдастыру техникасын пайдалану.

Білімдер:

1. КС жабдығының мақсаты, құрылымы және жұмыс принциптері.
2. Есептілікті жасау тәртібі.
3. КС пайдалану бойынша есептілікті қалыптастыруға қойылатын талаптарды белгілейтін стандарттар, техникалық регламент, нұсқаулықтар (нұсқаулықтар).
4. Материалдық-техникалық ресурстарды тұтыну нормалары.
5. Материалдық-техникалық ресурстарды есептен шығару тәртібі.
6. Пайдаланушының көлемінде дербес компьютерде жұмыс істеу ережесі, пайдаланылатын бағдарламалық қамтамасыз ету.
7. Ішкі еңбек тәртібінің, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптарының тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік және жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Командада жұмыс істей білу
Тәртіптілік
Бастамашылық ұйымдастыра білу қабілеті зейінділік талап қойғыштық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Магистральдық газ құбырларын пайдалану қағидалары" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 22 қаңтардағы № 33 бұйрығымен бекітілген;
2. "Компрессорлық станцияларды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 360 бұйрығымен бекітілген

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Компрессорлық станцияны пайдалану және техникалық қызмет көрсету жөніндегі инженер

15. Кәсіптің карточкасы "Компрессорлық станцияны пайдалану және жөндеу инженері":

Топтың коды:

2141-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Компрессорлық станцияны пайдалану және жөндеу инженері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы", 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы мен бекітілген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22003 тіркелген).
45 Параграф. Инженер

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия және инженерлік іс

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Компрессорлық станцияны пайдалану және техникалық қызмет көрсету жөніндегі І санатты инженер: кадрлар даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және компрессорлық станцияны пайдалану және техникалық қызмет көрсету жөніндегі II санатты инженер лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 2 жыл; Компрессорлық станцияны пайдалану және техникалық қызмет көрсету жөніндегі II санатты инженер: кадрлар даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және компрессорлық станцияны пайдалану және техникалық қызмет көрсету жөніндегі санатсыз инженер лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 3 жыл; Компрессорлық станцияны пайдалану және техникалық қызмет көрсету жөніндегі санатсыз инженер: кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жұмыс өтіліне талаптар қоймай жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі немесе тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, кәсіптік орта) білімі, жұмыс тәжірибесін талап етілмейді.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2147-4-004 - Газ аудау агрегаттары жөніндегі инженер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Компрессорлық станцияның үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Компрессорлық станцияның үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Компрессорлық станцияның үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету



Дағды 1:
Компрессорлық станция жабдықтарына техникалық қызмет көрсету, жөндеу және диагностика бойынша жұмыстардың орындалуын қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Жалпы және арнайы мақсаттағы технологиялық сызбаларды, сызбаларды және техникалық құжаттаманы оқу.
2. Жабдықты диагностикалау және өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасының нәтижелерін қолдану.
3. КС жабдықтарын ДҚ, ТҚКжЖ жоспарлар-кестелерін жасау.
4. КС жабдығының ТҚКжЖ үшін қажетті жабдыққа, аспаптарға, қосалқы бөлшектерге қажеттілікті бағалау.
5. Жөндеу қызметкерлерінің жұмысын жоспарлау.
6. КС жабдығында жұмыстарды орындау кезінде қауіптерді бағалау және тәуекелдерді анықтау.
7. Бақылау-өлшеу аспаптары мен құралдарын пайдалану.
8. КС жабдығының техникалық параметрлерін талдау.
9. Қосалқы бөлшектерге, материалдар мен құралдарға қажеттілікті қалыптастыру.
10. Күзгі-қысқы кезеңде және көктемгі су тасқыны кезеңінде жабдықтарды жұмысқа дайындауды жүзеге асыру.
11. Жеке және ұжымдық қорғау құралдарын қолдану.
12. Бағынысты персоналдың еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, өрт және экологиялық қауіпсіздік талаптарын сақтауын қамтамасыз ету.
13. Дербес компьютерді және оның перифериялық. құрылғыларын, ұйымдастыру техникасын пайдалану
14. Жұмыстарды орындаудың желілік кестелерін әзірлеу.
15. Жабдықтың жұмысындағы, оның ішінде сынақтар жүргізу кезінде және жөндеу жұмыстарын орындағаннан кейін ақауларды анықтау.
16. Мамандандырылған бағдарламалық жасақтаманы қолдану.

Білімдер:
1. Техникалық диагностика негіздері.
2. Теориялық механика негіздері.
3. Термодинамика негіздері.
4. Электротехника негіздері.
5. Материалтану негіздері.
6. Дәнекерлеу өндірісінің негіздері.
7. Табиғи газдың, тұрақсыз сұйық көмірсутектердің, газ және сұйық орталардың, химиялық реагенттердің физикалық-химиялық қасиеттері, оларды кәдеге жарату тәртібі мен ережелері.
8. КС жабдығының мақсаты, құрылысы және жұмыс істеу принциптері.
9. КС жабдығына техник алық қызмет көрсету мен жөнде уді орындау түрлері, әдістері мен технологиясы.
10. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің және КС жабдықтарын пайдалану саласындағы басқа да нормативтік құжаттардың талаптары.
11. КС жабдықтарын пайдалану жөніндегі техникалық құжаттама.
12. КС жабдықтарындағы ақаулардың түрлері және оларды жою тәсілдері.
13. Газдың, тұрақсыз сұйық көмірсутектердің, газ және сұйық орталардың ағып кетуін анықтау және жою тәсілдері.
14. Пайдаланылатын бақылау-өлшеу аспаптарын, оның ішінде қауіпсіздік аспаптарын пайдалану қағидалары мен негізгі сипаттамалары.
15. ТП АБЖ құралдарының, телемеханиканың, КС жабдықтарын автоматты басқару жүйелерінің құрылымы, өзара іс-қимылы және оларды басқару ережелері.
16. Номенклатура, құралдың, материалдар мен қосалқы бөлшектердің шығыс нормалары.
17. КС пайдалану кезіндегі авариялық жағдайлардың түрлері, олардың пайда болу себептері және алдын алу және жою тәсілдері.
18. КС пайдалану с аласындағы зертханалық талдаулардың түрлері.
19. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, авариялар мен инциденттерді есепке алу саласындағы нормативтік құжаттардың талаптары.
20. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, отқа және газға қауіпті жұмыстарды жүргізу жөніндегі нормативтік құжаттардың талаптары.
21. Авариялар мен инциденттердің салдарын оқшаулау және жою жөніндегі іс-шаралар жоспары .
22. Техник алық құжаттаманы әзірлеу және ресімдеу жөніндегі стандарттар, техникалық шарттар, басшылық құжаттар.
23. Пайдаланушының көлемінде дербес компьютерде жұмыс істеу ережесі, пайдаланылатын бағдарламалық қамтамасыз ету.
24. Ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария тәртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсыныс етілмейді

Дағды 2:
Жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді, жөндеуді және диагностиканы сүйемелдеу жөніндегі құжаттаманы жүргізу

Машықтар:
1. Жалпы және арнайы мақсаттағы технологиялық сызбаларды, сызбаларды және техникалық құжаттаманы оқу.
2. КС жабдықтарын пайдалану, жұмыстарды қауіпсіз орындау жөніндегі құжаттаманы талдау.
3. КС жабдығын жөндеу кезінде оны беру және қабылдау бойынша құжаттаманы жүргізу.
4. Жабдықты диагностикалау және өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасының нәтижелерін пайдалану.
5. КС-да қауіптілігі жоғары жұмыстарды жүргізуге рұқсат-нарядтарды және арнайы рұқсаттарды толтыру.
6. КС жабдықтарына дейін ТҚКж-ға атқарушылық құжаттаманың толықтығы мен құрамын тексеру.
7. КС жабдықтарын паспорттау шеңберінде құжаттарды қалыптастыру.
8. КС жабдықтарын ДҚ, ТҚКжЖ саласында есептілікті қалыптастыру.
9. Дербес компьютерді және оның перифериялық құрылғыларын, ұйымдастыру техникасын пайдалану.
10. КС жабдығын жөндеу кезінде оның ақаулары мен ақауларын жіктеу.
11. Қауіпсіз еңбек тәсілдері мен әдістерін регламенттейтін ТҚКжЖ жүргізуге арналған кәсіптер мен жұмыс түрлері бойынша нұсқаулықтар қалыптастыру.
12. Мамандандырылған бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалану.

Білімдер:

1. КС жабдығының мақсаты, құрылымы және жұмыс істеу принциптері .
2. КС жабдықтарындағы ақаулардың түрлері және оларды жою тәсілдері.
3. ТҚКжЖ үшін жабдықтардың, құрылғылардың және аспаптардың, КС жабдығына дейінгі сипаттамалары .
4. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, газ тасымалдау саласындағы нормативтік-құқықтық актілердің талаптары. 5. Газ тасымалдау саласындағы техникалық құжаттама.
6. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, ТҚКжЖ саласындағы жергілікті нормативтік актілердің және өкімдік құжаттардың КҚ жабдықтарына дейінгі талаптары.
7. КС жабдықтарын пайдалану және жөндеу жөніндегі техникалық құжаттама және оны ресімдеуге қойылатын талаптар.
8. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, отқа және газға қауіпті жұмыстарды, биіктікте жұмыстарды жүргізу жөніндегі нормативтік құжаттардың талаптары.
9. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, орындалған жұмыстардың сапасын бақылау және қабылдау саласындағы нормативтік құжаттардың талаптары.
10. ТҚҚ-ға атқарушылық құжаттаманы КҚ жабдықтарына дейін қабылдау тәртібі.
11. Пайдаланушының көлемінде дербес компьютерде жұмыс істеу ережесі, пайдаланылатын бағдарламалық қамтамасыз ету.
12. Авариялар мен инциденттердің салдарын оқшаулау және жою жөніндегі іс-шаралар жоспары.
13. Мамандандырылған бағдарламалық қамтамасыз ету.
14. Ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария тәртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсыныс етілмейді

Дағды 3:
Компрессорлық станция жабдықтарының тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар дайындау

Машықтар:
1. КС жабдығының тиімділігін арттыру мүмкіндіктерін талдау.
2. КС жабдықтарының жұмысына әсер ететін факторларды анықтау.
3. Инновацияларды енгізудің тиімділігін бағалау.
4. Жалпы және арнайы мақсаттағы технологиялық сызбаларды, сызбаларды және техникалық құжаттаманы оқу.
5. КС жабдығын пайдалану кезінде авариялар мен инциденттердің алдын алу және жою жөніндегі шараларды әзірлеу.
6. Дербес компьютерді және оның перифериялық құрылғыларын, ұйымдастыру техникасын пайдалану.
7. Энергия үнемдеу, ТҚКжЖ технологиялары, ҚД, еңбек әдістері мен тәсілдері саласында озық тәжірибені қолдану.
8. КС жабдығының тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар қалыптастыру.
9. Мамандандырылған бағдарламалық жасақтаманы қолдану.

Білімдер:

1. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, газ тасымалдау саласындағы нормативтік құжаттардың талаптары.
2. Газ тасымалдау саласындағы техникалық құжаттама.
3. Газды тасымалдаудың технологиялық процестері.
4. Табиғи газдың, тұрақсыз сұйық көмірсутектердің, газ және сұйық орталардың, химиялық реагенттердің физикалық-химиялық қасиеттері, оларды кәдеге жарату тәртібі мен ережелері.
5. КС жабдығының мақсаты, құрылысы және жұмыс істеу принциптері.
6. Авариялар мен инциденттердің салдарын оқшаулау және жою жөніндегі іс-шаралар жоспары.
7. Пайдаланушының көлемінде дербес компьютерде жұмыс істеу ережесі, пайдаланылатын бағдарламалық қамтамасыз ету.
8. Еңбекті қорғау, өнеркәсіптік, өрт және экологиялық қауіпсіздік талаптары.
9. Жаңа техниканы, озық технологияларды, ғылыми-зерттеу және тәжірибелік ҒЗТКЖ енгізуді регламенттейтін салалық құжаттар.
10. Өнертапқыштық және рационализаторлық қызметтің негіздері.
11. Жөндеудің озық технологиялары, персонал жұмысындағы прогрессивті әдістер мен еңбек әдістері.
12. КС жабдықтарын пайдалану кезіндегі озық энергия үнемдеу технологиялары.
13. Ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария тәртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсыныс етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Сыни жағдайда өз бетінше шешім қабылдау қабілеті Көшбасшылық қасиеттер
Проблемаларды анықтай білу
Қорытындыларды дәлелдей білу
Адамдарды басқару

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Магистральдық газ құбырларын пайдалану қағидалары" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 22 қаңтардағы № 33 бұйрығымен бекітілген;
2. "Компрессорлық станцияларды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 360 бұйрығымен бекітілген.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Компрессорлық станция бастығы

16. Кәсіптің карточкасы "Технологиялық жабдықтарды жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі инженер

Топтың коды:

2141-9

Қызмет атауының коды:

2141-9-003

Кәсіптің атауы:

Технологиялық жабдықтарды жөндеу және қызмет көрсету жөніндегі инженер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

БТБА немесе БА-мен байланыс жоқ

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия және инженерлік іс

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық: Электромеханикалық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету, жөндеу және пайдалану (түрлері және салалары бойынша)

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кәсіби салада жұмыс тәжірибесі кемінде 1 жыл

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2141-9-001 - Механикалық-технологиялық жабдықтар жөніндегі инженер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мұнай-газ саласының технологиялық жабдықтарының сенімді, үздіксіз және апатсыз жұмысын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсету және жөндеу.
2. Қондырғыларға жоспарлы-алдын ала жөндеу жүргізу, жабдыққа техникалық қызмет көрсету және жөндеу, жаңғырту және техникалық қайта жарақтандыру бағдарламаларын жүргізу жоспарларын қалыптастыру.
3. Жаңа техника мен озық технологияны әзірлеу және енгізуді жоспарлау.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Технологиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсету және жөндеу



Дағды 1:
Технологиялық жабдықты пайдалану

Машықтар:
1. Машиналар мен процестерді басқару .
2. Технологиялық жабдықты пайдалану бойынша нормативтік-техникалық құжаттаманы әзірлеу.
3. Технологиялық жабдықтың істен шығу статистикасын есепке алуды жүргізу.
4. Жабдықтың сенімділігін арттыру бойынша іс-шараларды әзірлеу.
5. Жабдықты техникалық пайдалану ережелерін бұзушылықтардың есебін жүргізу және талдау жүргізу.
6. Технологиялық жабдықты пайдалану бойынша арнайы бағдарламалық қамтамасыз етулермен жұмыс істеу.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексі, "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі, "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы, "Магистральдық құбыр туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.
2. Мұнай-газ кешені объектілерін жобалау, салу, пайдалану және жөндеу жөніндегі Қазақстан Республикасының заңнамалық және нормативтік құқықтық актілері.
3. Жабдыққа паспорттарды, технологиялық жабдықты пайдалану және техникалық қызмет көрсету жөніндегі нұсқаулықтарды жасау тәртібі.
4. Цех пен ұйымның өндірістік-шаруашылық қызметіне қатысты ұйымдастыру-өкімдік құжаттар, нормативтік және әдістемелік материалдар; ұйымның техникалық даму перспективалары.
5. Технологиялық жабдықтың техникалық сипаттамалары, конструктивтік ерекшеліктері, мақсаты, жұмыс режимдері және пайдалану қағидалары.
6. Технологиялық жабдықты басқару жөніндегі бағдарламалық қамтамасыз ету.
7. Ішкі еңбек тәртібі қағидалары, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өрт қауіпсіздігі қағидалары мен нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Жабдыққа техникалық қызмет көрсету және жөндеу кестесі бойынша регламенттік жұмыстарды жүргізу

Машықтар:

1. Технологиялық объектілерді ағымдағы және күрделі жөндеуге ақаулы ведомостар жасау.
2. Технологиялық жабдықтарды монтаждау, жөндеу және қызмет көрсету сапасын бағалау.
3. Технологиялық жабдықтарды сынақтан өткізу.
4. Жөндеу құжаттамасын рәсімдеу.
5. Қажетті құралдар мен жабдықтарды пайдалану.
6. Жабдықтың ақаулықтарын жою.
7. Бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану.

Білімдер:

1. Қондырғылардың технологиялық регламенті, авариялық жағдайларды оқшаулау жоспарлары, технологиялық жабдықты пайдалану және техникалық қызмет көрсету жөніндегі өндірістік нұсқаулықтардың талаптары.
2. Технологиялық жабдықты жөндеу кезінде пайдаланылатын машиналар, механизмдер мен құралдар, олардың конструкцияларын қоса алғанда.
3. Техника мен технологиялардың практикалық қолданылуын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
Технологиялық жабдықтың техникалық жай-күйін тексеруді, өнеркәсіптік қауіпсіздікті сараптауды және пайдалану сенімділігін бағалауды ұйымдастыру және жүргізу

Машықтар:

1. Технологиялық объектілерде жабдықты тексеру кестесін жасау.
2. Технологиялық регламентке сәйкес технологиялық жабдықты пайдалану бөлігінде талаптардың орындалуын қамтамасыз ету жөніндегі бөлімшелердің жұмысын талдау.
3. Технологиялық жабдықтың істен шығу себептерін талдау, олардың алдын алу бойынша іс-шаралар жоспарын әзірлеу.

Білімдер:

1. Жабдықтар мен қондырғылардың технологиялық регламенттері.
2. Жабдықтар мен қондырғылардың технологиялық схемалары.
3. Процестің негізгі жабдықтары, оның жұмыс принциптері және техникалық пайдалану ережелері.
4. Технологиялық жабдықтың сенімділігін бағалау бағдарламаларына қойылатын талаптары.
5. Технологиялық қадағалау жабдықтарын бұзбай бақылау әдістері.
6. Өнеркәсіптік бақылау бағдарламалық жасақтамасы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2: Қондырғыларға жоспарлы-алдын ала жөндеу жүргізу, жабдыққа техникалық қызмет көрсету және жөндеу, жаңғырту және техникалық қайта жарақтандыру бағдарламаларын жүргізу жоспарларын қалыптастыру

Дағды 1:
Ұйымның технологиялық жабдықтарын жөндеудің жылдық және айлық кестелерін жасау, оларды қызметтермен келісу және олардың орындалуын есепке алу

Машықтар:

1. Технологиялық жабдықтың техникалық жай-күйін және жөндеуін бақылау кестесін жоспарлау.
2. Технологиялық жабдықтың пайдалану құжаттамасын ресімдеу .
3. Техникалық шарттардың, стандарттардың және техникалық сипаттамалардың жобаларын әзірлеу.

Білімдер:

1. Технологиялық жабдықты жөндеу кестесін жасау бойынша нормативтік, әдістемелік және басқа да материалдар.
2. Жөндеу жұмыстарын ұйымдастыру және технологиясы, технологиялық жабдықты жөндеуге тапсыру және жөндеуден кейін қабылдау қағидалары, жабдықты монтаждау, реттеу және баптау әдістері.
3. Ұйымның технологиялық жабдықтарының өндірістік қуаттары, техникалық сипаттамалары, конструктивтік ерекшеліктері, мақсаты мен жұмыс режимдері, оны пайдалану қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Жоспарланатын жылға арналған жөндеу қорының есебі, оларды

Машықтар:

1. Қойма қорларына мониторинг жүргізу.
2. Жабдықтардың, материалдардың, қосалқы бөлшектер мен құралдардың қажетті санына өтінімдер мен негіздемелер жасау, олардың дұрыс жұмсалуын бақылау.
3. Түгендеуді басқару бағдарламалық жасақтамасымен жұмыс істеу.
4. Жабдықтың тозуының, апаттарының және тоқтап қалуының себептерін талдау.

Білімдер:

1. Жабдықтар мен компоненттерге, өндірістік процестердің шығыс материалдарына, жөндеу қорын тиімді өндіру мен бөлуге арналған шығындарды есептеу әдістері мен нормалары.
2. Қойма қорларын есептеудің негізгі әдістері мен талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3: Жаңа техника мен озық технологияны әзірлеу және енгізуді жоспарлау

Дағды 1:
Авариялар мен өндірістегі ақаулардың себептерін талдау

Машықтар:

1. Авариялардың, жабдықтың шамадан тыс тозуы мен тоқтап қалуының себептерін тергеп-тексеру, олардың алдын алу бойынша шаралар қабылдау.
2. Техникалық талаптардың, технологиялық регламенттердің, пайдалану және техникалық қызмет көрсету ережелерінің бұзылу жағдайларын анықтау.
3. Жабдықтың бөлшектері мен тораптарының мерзімінен бұрын тозу себептерін анықтау.
4. Технологиялық үдерісте пайдаланылатын гидравликалық, майлау және пневматикалық жүйелер жабдықтарының техникалық жай-күйін бағалау.
5. Жабдықтың апаттылығын азайту, ауысымдылығын арттыру және тоқтап қалуды қысқарту бойынша іс-шаралар әзірлеу.

Білімдер:

1. Нысандағы аварияны оқшаулау және жою жоспарына сәйкес персоналмен апатқа қарсы оқу-жаттығуларды өткізу тәртібі.
2. Өндірістік бөлімшенің авария салдарларын оқшаулау және жою жөніндегі іс-шаралар жоспары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Жаңа техника мен технологияларды енгізу жоспарларын әзірлеу және іске асыру, ұйымдастыру-техникалық іс-шараларды, тәжірибелікконструкторлық жұмыстарды жүргізу

Машықтар:

1. Нормативтік-техникалық құжаттаманы пайдалану.
2. Сызбаларды, сызбаларды және басқа құжаттарды оқу.
3. Жаңа техника мен озық технологияларды енгізу бойынша перспективалық жылдық, ағымдағы жоспарлардың жобаларын әзірлеу.

Білімдер:

1. Мұнай дайындау және тасымалдау технологиясы саласындағы ұйымдардың озық тәжірибесі.
2. Ұйымның даму перспективалары, технологиялық процестерді жобалау кезінде еңбекті ұйымдастырудың негізгі талаптары.
3. Заманауи технологиялық жабдықтарды, жөндеу мен механикаландырудың жаңа әдістерін қолдану бойынша отандық және шетелдік озық тәжірибе.
4. Жаңа заманауи технологиялық жабдықтың мақсаты, құрылысы, оның жұмыс принципі және оны пайдалану ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
Техникалық құжаттаманы дайындауды қамтамасыз ету

Машықтар:

1. Жабдықтың конструкциясын жетілдіру, жөндеу жұмыстарын ұйымдастыру және техникалық қызмет көрсету мәселелері, сондай-ақ ұтымдылық ұсыныстар мен өнертабыстар бойынша қорытындылар шығару, өнертапқыштар мен рационализаторларға практикалық көмек көрсету және қабылданған ұсыныстарды енгізуді ұйымдастыру.
2. Жобалық, конструкторлық және технологиялық тәртіптің сақталу сапасын бағалау.
3. Технологиялық жабдықты жөндеу және техникалық қызмет көрсету мәселелері бойынша консультация беру.

Білімдер:

1. Өндірістік процестердің технологиялық схемасы.
2. Өндіріс резервтерін анықтау және пайдалану әдістері.
3. Бақылау-өлшеу аспаптарының, автоматтандыру және басқару жүйелерінің мақсаты, жұмыс принципі, орналасқан жері.
4. Жаңа техника мен технологияны енгізудің, еңбекті ұйымдастырудың, рационализаторлық ұсыныстар мен өнертабыстардың тиімділігін анықтау әдістері.
5. Жобалау, конструкторлық және технологиялық құжаттаманы әзірлеу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Көшбасшылық қасиеттер
Топ мүшесі ретінде тиімді жұмыс істеу
Аналитикалық ойлау
Компьютерлік сауаттылық
Тапсырмаларды орындаудағы дәлдік
Тәуелсіздік
Тез шешім қабылдай білу
Өз жұмысы үшін және команданың жұмысы үшін жауапкершілік
Кәсіби біліктілік пен дағдыларды өз бетінше дамыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ҚР СТ 3362-2019 "Магистралдық мұнай құбырлары. Техникалық пайдалану"
2. Магистралдық құбырларды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары, Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығымен бекітілген
3. ҚР СТ 2079-2010 "Магистралдық мұнай құбырлары. Газға қауіпті жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру"
4. ҚР СТ 2080-2022 "Магистралдық мұнай құбырлары. Өрт қауіпсіздігі"
5. ҚР СТ 2081-2011 "Магистралдық мұнай құбырлары. Пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары"

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Компрессорлық станция бастығы

4

Компрессорлық станция қызметінің технигі

17. Кәсіптің карточкасы "Ауысым инженері (мұнай-газ саласы)":

Топтың коды:

2147-4

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Ауысым инженері (мұнай-газ саласы)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2016 жылғы 24 мамырдағы № 217 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылғы 5 шілдеде № 13884 болып тіркелді. Мұнай-газ өндіру саласы ұйымдарының басшылары, мамандары және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы.
34 Параграф. Орталық инженерлік-технологиялық қызметтің инженері (ауысым)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік және өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия және инженерлік іс

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

I санатты ауысым инженері: тиісті мамандық бойынша жоғары білім және II санатты ауысым инженері лауазымындағы жұмыс өтілі 1 жылдан кем емес;
II санатты ауысым инженері: тиісті мамандық бойынша жоғары білім және санаты жоқ ауысым инженері лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 2 жыл;
Санаты жоқ ауысым инженері: қызмет түрі бойынша жұмыс өтіліне қойылатын талаптарсыз тиісті мамандық бойынша жоғары білім немесе 3 жыл жұмыс өтілі бар компрессорлық станция қызметінің I санатты технигі.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

1329-1-041 - Ауысым бастығы (басқа да салаларда)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Газ компрессорлық станцияның үздіксіз, қауіпсіз және тиімді жұмысын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жабдықтың үздіксіз жұмысын бақылау және қамтамасыз ету, ақаулықтарды анықтау, пайдалану параметрлерін бақылау, өшіру себептерін талдау.
2. Ауысым персоналының жұмысын үйлестіруді қоса алғанда, газ тасымалдаудың технологиялық процестерін ұйымдастыру және басқару.
3. Пайдалану жабдықтарының өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету, авариялық жағдайларды оқшаулау және төтенше жағдайларға ден қою.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Жабдықтың үздіксіз жұмысын бақылау және қамтамасыз ету, ақаулықтарды анықтау, пайдалану параметрлерін бақылау, өшіру себептерін талдау.



Дағды 1:
Берілген технологиялық режимде КС жабдығының жұмысын

Машықтар:
1. Айналып өту кезінде КС жабдығының ақауларын анықтау.
2. Аспаптардың көрсеткіштері, шуыл сипаттамалары бойынша КС жабдығының жұмысындағы ауытқуларды анықтау.
3. Өлшеу аспаптарының көрсеткіштерін талдау.
4. ГАА іске қосу және тоқтату операцияларының дұрыстығын бағалау.
5. КС жабдығының пайдалану параметрлерінің нормативтік (рұқсат етілген) шамаларының өзгеру және ауытқу себептерін анықтау.
6. КС жабдығының істен шығу себептерін және технологиялық процестің бұзылуын талдау.
7. Пайдаланылатын КС жабдығының параметрлерін тексеруді жүргізу.
8. Жабдықтың жай-күйінің пайдалану регламенттерінің талаптарына сәйкестігін анықтау.
9. Ауысымдық кезекшілік кезінде туындайтын штаттық және штаттық емес жағдайларды бақылау.
10. КС жабдықтарын пайдалану жөніндегі нұсқаулықтарды жетілдіру бойынша ұсыныстарды талдау және енгізу.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасы нормативтік-құқықтық актілерінің, жергілікті нормативтік актілердің және газ тасымалдау саласындағы өкімдік құжаттардың талаптары.
2. Газ тасымалдау саласындағы техникалық құжаттама.
3. КС негізгі және қосалқы жабдықтарын пайдалану персоналының айналып өту маршруттары.
4. Газ тасымалдау жүйесі учаскесінің технологиялық схемасы.
5. Газды тасымалдаудың технологиялық процестері.
6. КС жабдығының мақсаты, құрылымы және жұмыс істеу принциптері.
7. КС жабдығы жұмысының нормативтік және шекті параметрлері.
8. Табиғи газдың, тұрақсыз сұйық көмірсутектердің, газ және сұйық орталардың, химиялық реагенттердің физикалық-химиялық қасиеттері, оларды кәдеге жарату тәртібі мен ережелері.
9. Пайдаланылатын бақылау-өлшеу аспаптарын, оның ішінде қауіпсіздік аспаптарын пайдалану қағидалары мен негізгі сипаттамалары.
10. ГАҚ іске қосу және тоқтату алгоритмі.
11. Ішкі еңбек тәртібінің, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптарының тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Пайдалану параметрлерін талдау және оларды түзету бойынша жедел шешімдер қабылдау

Машықтар:
1. Пайдалану жабдығының параметрлерін бақылау және олардың белгіленген нормаларға сәйкестігін бағалау.
2. Технологиялық параметрлерді түзету бойынша шешімдер қабылдау.
3. Жабдықтың жұмыс режимдері параметрлерінің рұқсат етілген мәндерден тыс шығуының алдын алу шараларын қабылдау.
4. Шектеулі уақыт режимінде шешім қабылдау.
5. Себептерін талдай отырып, өз қажеттіліктері мен технологиялық ысыраптарға арналған газ шығынын есепке алуды жүргізу.
6. Жабдықтың жұмысында анықталған ауытқулар туралы басшылыққа және диспетчерлік қызметтерге жедел хабарлауды жүзеге асыру.
7. Технологиялық сұйықтықтардың, майлардың және газдың нақты шығынының белгіленген нормативтерге сәйкестігін тексеру.

Білімдер:
1. Пайдалану жабдығының пайдалану параметрлерін талдау әдістері.
2. Компрессорлық станциялардың рұқсат етілген жұмыс режимдері және нормалардан шекті рұқсат етілген ауытқулар.
3. Жабдықтың жұмысындағы ақаулар мен ауытқулардың себептері, оларды диагностикалау және жою әдістері.
4. Пайдалану жабдықтарындағы газ, технологиялық сұйықтықтар мен майлардың шығынын есепке алу және бақылау жүйесі.
5. Диспетчерлік қызметтер мен басшылықты штаттан тыс жағдайлар туындаған кезде хабардар ету жөніндегі регламенттер мен нұсқаулықтар.
6. Жабдықтың жұмыс параметрлері бойынша есепке алу және есептік құжаттаманы жүргізу қағидасы.
7. Ішкі еңбек тәртібінің, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптарының тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2: Ауысым персоналының жұмысын үйлестіруді қоса алғанда, газ тасымалдаудың технологиялық процестерін ұйымдастыру және басқару

Дағды 1:
Ауысым персоналының жұмысын үйлестіру және жабдықтың жұмыс режимдерін жедел басқару

Машықтар:

1. Мұнай мен газды үздіксіз тасымалдауды қамтамасыз ету үшін ауысым персоналының жұмысын ұйымдастыру және үйлестіру.
2. Ауысымдық өндірістік тапсырмалардың орындалуын бақылау және ауысымдық персоналдың әрекеттерін жедел түзету.
3. Жабдықтың жұмысындағы ақаулар мен ауытқуларды жою үшін жөндеу және көмекші бөлімшелермен өзара іс-қимылды қамтамасыз ету.
4. Ауысым қызметкерлеріне жұмыстарды қауіпсіз жүргізу, технологиялық режимдерді сақтау және жабдықты пайдалану мәселелері бойынша нұсқау беру.
5. Ауысым персоналының еңбек және өндірістік тәртіпті сақтауын бақылауды жүзеге асыру.
6. Авариялық жағдайлардың алдын алу және төтенше жағдайларға ден қою, жабдықты қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау.

Білімдер:

1. "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі, "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы, еңбек заңнамасы, сондай-ақ жер қойнауын пайдалану және өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы өзге де нормативтік құқықтық актілер.
2. Өндірісті жедел басқару бойынша әдістемелік және нормативтік-техникалық материалдар.
3. Мұнай және газ өндіру технологиясы, мұнай мен газдың физика-химиялық қасиеттері.
4. Технологиялық жабдық және оны техникалық пайдалану ережелері.
5. Өндірісті, экономиканы, еңбек пен басқаруды ұйымдастыру негіздері.
6. Төтенше жағдайларға ден қою тәртібі (алгоритмі).
7. Ішкі еңбек тәртібінің, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптарының тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
КС жабдығында жедел ауыстырып қосуларды қамтамасыз ету

Машықтар:

1. Белгіленген регламенттерге сәйкес жабдықта жедел ауыстырып қосуларды жүзеге асыру.
2. ГАА іске қосу және тоқтату операцияларының дұрыстығын бағалау.
3. Тұрақты технологиялық процесті қамтамасыз ету үшін ауыстырып қосудан кейін жабдықтың жұмыс параметрлерін бақылау.
4. Ауыстырып қосу кезінде мүмкін болатын тәуекелдерді талдау және оларды азайту үшін шаралар қолдану.
5. Ауыстырып қосу кезінде диспетчерлік қызметтермен және техникалық персоналмен өзара іс-қимылды жүзеге асыру.
6. Магистральдық мұнай-газ құбыры объектілерінде ауыстырып қосулар кезінде операциялардың дұрыс орындалуын тексеру.
7. Орындалған ауыстырып-қосулар есебін жүргізу, жабдықтың жұмыс параметрлерін жедел құжаттамада тіркеу.

Білімдер:

1. Жабдықтар мен магистральдық мұнай-газ құбырлары жұмысының технологиялық процесі.
2. Мұнай-газ тасымалдау жүйесі объектілерінде жедел ауыстырып қосуларды орындау тәртібі.
3. Ауыстырып қосулардан кейінгі пайдалану параметрлерін бақылау және талдау әдістері.
4. Жедел ауыстырып қосуларды орындау кезінде еңбекті қорғау, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігі талаптары.
5. Ауыстырып қосу кезінде диспетчерлік қызметтермен және жөндеу бөлімшелерімен өзара әрекеттесу.
6. Ауыстырып қосқаннан кейін технологиялық параметрлерді есепке алу және жедел құжаттаманы жүргізу жүйес.і
7. Пайдалану параметрлерінің ауытқуының ықтимал себептері және оларды жою әдістері.
8. Ішкі еңбек тәртібінің, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптарының тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3: Пайдалану жабдықтарының өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету, авариялық жағдайларды оқшаулау және төтенше жағдайларға ден қою.

Дағды 1:
Ауысым персоналы мен жөндеу бригадаларының қауіпсіздік талаптарын сақтауы

Машықтар:

1. Ауысым персоналы мен жөндеу бригадаларының өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтауын бақылау .
2. Орындалатын жұмыстардың белгіленген қауіпсіздік нормаларына және пайдалану талаптарына сәйкестігін тексеру.
3. Анықталған бұзушылықтарды жедел жою үшін жұмыс аймақтарының жай-күйіне мониторинг жүргізу.
4. Жабдықтар мен технологиялық қондырғыларды қауіпсіз пайдалану жөніндегі талаптардың орындалуын бақылау.
5. Еңбекті қорғау, өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігі мәселелері бойынша жауапты қызметтермен өзара іс-қимыл жасау.

Білімдер:

1. Қазақстан Республикасының өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігі саласындағы заңнамалық және нормативтік актілері.
2. Өндірістік тәуекелдердің негізгі түрлері және олардың алдын алу шаралары.
3. Технологиялық процестер және олардың өнеркәсіптік қауіпсіздікке әсері.
4. Ұжымдық және жеке қорғаныс құралдарын пайдалану және қолдану қағидалары.
5. Қауіпсіз жұмыс кеңістігін ұйымдастыруға және жөндеу жұмыстарын жүргізуге қойылатын талаптар.
6. Пайдалану және техникалық құжаттама.
7. Ішкі еңбек тәртібінің, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптарының тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Төтенше жағдайларды оқшаулау, төтенше жағдайларға ден қою және жедел құжаттаманы жүргізу

Машықтар:

1. Жабдықта төтенше жағдайларға ден қою бойынша авариялық жағдайларды оқшаулау жөніндегі жедел іс-қимылдарды жүзеге асыру.
2. Диспетчерлік қызметтер мен басшылықты авариялардың, инциденттердің және төтенше жағдайлардың туындауы туралы уақтылы хабардар етуді қамтамасыз ету.
3. Авариялық жағдайлардың салдарын жою үшін ауысым персоналының жұмысын ұйымдастыру.
4. Төтенше жағдайлардың есебін және талдауын жүргізу, ақпаратты жедел құжаттамада тіркеу.
5. Авариялық құралдар мен ұжымдық және жеке қорғаныс құралдарының болуын және дайындығын тексеру.
6. Объектілерде қауіпсіздік деңгейін арттыру жөніндегі ісшараларды іске асыру.

Білімдер:

1. Төтенше жағдайлар туындаған кездегі іс-қимыл алгоритмі және төтенше жағдайларға ден қою тәртібі.
2. Жазатайым оқиғаларды және қауіпсіздік талаптарын бұзушылықтарды тексеру және есепке алу тәртібі.
3. Төтенше жағдайлардың себептерін талдау және түзету шараларын әзірлеу әдістері.
4. Жедел құжаттаманы және аварияларды есепке алу журналдарын жүргізуге қойылатын талаптар.
5. Авариялық құралдар мен ұжымдық және жеке қорғаныс құралдарын пайдалану құрамы мен тәртібі.
6. Өнеркәсіптік объектілердегі өрт-техникалық минимум және өрт кезіндегі мінез-құлық қағидалары.
7. Қауіпсіздікті арттыру бойынша алдын алу іс-шараларын жоспарлау және іске асыру әдістері.
8. Алғашқы медициналық көмек көрсету негіздері.
9. Ішкі еңбек тәртібінің, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптарының тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік және жауапкершілік аналитикалық ойлау қарым-қатынас ұйымшылдық стресске төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Магистральдық газ құбырларын пайдалану қағидалары" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 22 қаңтардағы № 33 бұйрығымен бекітілген;
2. "Компрессорлық станцияларды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 360 бұйрығымен бекітілген.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Компрессорлық станцияны пайдалану және жөндеу инженері

6

Компрессорлық станция бастығы

18. Кәсіптің карточкасы "Компрессорлық станция бастығы":

Топтың коды:

1322-0

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Компрессорлық станция бастығы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы", 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы мен бекітілген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22003 тіркелген).
94 Параграф. Цех (учаске) бастығы

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік және өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім және маман лауазымдарында мамандығы бойынша жұмыс өтілі кемінде 3 жыл немесе тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім және маман лауазымдарында мамандығы бойынша жұмыс өтілі кемінде 5 жыл

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

1329-1-039 - Қызмет бастығы (басқа да салалардағы мамандандырылған)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Компрессорлық станция қызметіне басшылықты жүзеге асыру

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Компрессорлық станцияның үздіксіз жұмысын ұйымдастыру.
2. Компрессорлық станцияны пайдалану жөніндегі бөлімше персоналына басшылық жасау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Компрессорлық станцияның үздіксіз жұмысын ұйымдастыру



Дағды 1:
Компрессорлық станцияны пайдаланудың өндірістік процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Компрессорлық станцияның өндірістік-шаруашылық қызметіне басшылықты жүзеге асыру.
2. Өндірістік тапсырмалардың орындалуын қамтамасыз ету.
3. Пайдалану, техникалық, жөндеу құжаттамасын талдау.
4. КС жабдықтарын пайдалану саласындағы жобалау және техникалық құжаттаманың белгіленген талаптарға сәйкестігіне тексеру жүргізу.
5. Тауарлық-материалдық құндылықтардың, химиялық реагенттердің өндірістік қорларын нормалау.
6. Мамандандырылған бағдарламалық жасақтаманы қолдану.
7. Газ тасымалдау жабдықтарын пайдалану саласындағы есептілікті қалыптастыру.
8. Дербес компьютерді және оның перифериялық құрылғыларын, ұйымдастыру техникасын пайдалану.
9. КС технологиялық жабдығының қалдық ресурсын бағалауды жүргізу.
10. КС жабдықтарын пайдалану және істен шығу жөніндегі деректерді талдау.
11. Газ сапасының стандарт талаптарына сәйкес келмеу себептерін жою жөніндегі іс-шараларды қалыптастыру.
12. Аварияларды жою жөніндегі жұмыстарды талдау және оларды жетілдіру және түзету жөнінде шаралар қабылдау.
13. КС жабдығының қалыпты жұмысынан ауытқуларды анықтау.
14. Пайдалану міндеттерін оларды орындаудың басымдығы тұрғысынан саралау.
15. КС объектілерінде авариялар мен инциденттердің салдарын оқшаулау және жою жөніндегі іс-шаралар жоспары бойынша бағынысты қызметкерлермен аварияға қарсы жаттығулар өткізу.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, КС жабдықтарын пайдалану жөніндегі нормативтік құжаттардың талаптары.
2. КС жабдықтарын пайдалану жөніндегі техникалық құжаттама.
3. ГАА, ТХА, газ сепарациялық, жылу алмасу және КС сыйымдылық жабдықтарын, қосалқы мақсаттағы жүйелерді, оның ішінде сумен жабдықтау, электрмен жабдықтау, желдету, маймен жабдықтау жүйелерін орнату схемалары.
4. Магистральдық газ құбырлары объектілерінде қолданылатын табиғи газдың, ауыр көмірсутекті газдардың, газ конденсатының, қауіпті және зиянды заттардың (метанол, одорант) қасиеттері.
5. Жабдыққа техникалық қызмет көрсету мен жөндеуді орындау түрлері, әдістері мен технологиясы.
6. Жобалау құжаттамасын жасауға қойылатын талаптар.
7. КС жабдығының нақты техникалық жай-күйі.
8. Пайдаланылатын бақылау-өлшеу аспаптарын, оның ішінде қауіпсіздік аспаптарын пайдалану қағидалары мен негізгі сипаттамалары.
9. Газды магистральдық газ құбырлары арқылы тасымалдау технологиясы.
10. КС технологиялық схемасы.
11. ТП АБЖ құралдарының, телемеханиканың, көмірсутек шикізатын өндіру жөніндегі жабдықтарды автоматты басқару жүйелерінің құрылымы, өзара іс-қимылы және оларды басқару қағидалары.
12. КС пайдалану саласындағы есептілік түрлері.
13. КС жабдықтарын пайдалану кезіндегі авариялық жағдайлардың түрлері, олардың пайда болу себептері және алдын алу және жою тәсілдері.
14. Авариялар мен инциденттердің салдарын оқшаулау және жою жөніндегі іс-шаралар жоспары.
15. Ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария тәртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсыныс етілмейді

Дағды 2:
Компрессорлық станция жабдықтарына техникалық қызмет көрсетуді, диагностиканы ұйымдастыру

Машықтар:
1. КС жабдығының жұмыс көрсеткіштерін талдау.
2. КС жабдықтарының техникалық жағдайын талдау.
3. Ақаулар ведомостарының, КС жабдықтарын тексеру актілерінің деректерін талдау.
4. Жаңа технологиялық процестерді, КС жабдықтарын әзірлеудің озық тәжірибесін талдау және қорытындылау.
5. КС жабдықтарын диагностикалау нәтижелерін қолдану.
6. ТҚКжЖ жұмыс көлемін КС жабдықтарына дейін анықтау.
7. Қолда бар ресурстарды (адами, көліктік, материалдық-техникалық) ұтымды пайдалану.

Білімдер:
1. КС жабдықтарын пайдалану жөніндегі Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің талаптары.
2. КС жабдықтарын пайдалану жөніндегі техникалық құжаттама.
3. Газды тасымалдаудың технологиялық процестері.
4. КС жабдығына техникалық қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі регламенттер.
5. КС жабдығының техникалық жай-күйін техникалық диагностикалау және болжау әдістері.
6. КС жабдығының ақауларының түрлері және оларды жою тәсілдері.
7. Ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария тәртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсыныс етілмейді

Дағды 3:
Компрессорлық станция жабдықтарының тиімділігін арттыру бойынша жұмыстарды ұйымдастыру

Машықтар:
1. Жаңа техника мен технологияларды енгізу негізінде негізгі және қосалқы жабдықтар жұмысының тиімділігін талдау және бағалау.
2. КС жабдығының қызмет ету мерзімін ұзарту жөніндегі іс-шараларды әзірлеу және енгізу.
3. КС жабдықтарын пайдалану саласында озық тәжірибені қолдану.
4. Өз құзыреті шегінде заманауи энергия үнемдеу технологияларын қолдану.
5. Пайдаланылатын КС жабдықтарын жаңғырту және реконструкциялау жөнінде ұсыныстар дайындау.
6. Жаңа техника мен технологияларды енгізу жоспарларын дайындау.
7. Жаңа техниканы, рационализаторлық ұсыныстарды, жұмыс орнының ұйымдастырушылық-техникалық жағдайларының өзгертуден болатын тәуекелдерді бағалау.
8. Дербес компьютерді және оның перифериялық құрылғыларын, ұйымдастыру техникасын пайдалану.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, газ тасымалдау саласындағы нормативтік құжаттардың талаптары.
2. Газ тасымалдау саласындағы техникалық құжаттама.
3. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, КС жабдықтарын пайдалану жөніндегі нормативтік құжаттардың талаптары.
4. КС жабдықтарын пайдалану жөніндегі техникалық құжаттама.
5. Газды тасымалдаудың технологиялық процестері.
6. КС жабдықтарының жұмысындағы озық технологиялар.
7. Жаңа техниканы, озық технологияларды, ҒЗТКЖ нәтижелерін енгізуді регламенттейтін салалық құжаттар.
8. КС жабдығының жұмысындағы энергия үнемдеу технологиялары.
9. Техникалық есептеулер жүргізу және КС жабдықтарын пайдалану тиімділігін анықтау әдістері.
10. Өнертапқыштық және рационализаторлық қызметтің негіздері.
11. Пайдаланушы деңгейінде дербес компьютерде жұмыс істеу ережесі, қызмет бағыты бойынша пайдаланылатын бағдарламалық қамтамасыз ету.
12. Ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария тәртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсыныс етілмейді

Еңбек функциясы 2:
Компрессорлық станцияны пайдалану жөніндегі бөлімше персоналына басшылық жасау



Дағды 1:
Жұмыстардың ұтымды бөлінуін және өндірістік тапсырмалардың орындалуын қамтамасыз ету қажеттілігін ескере отырып, бағынысты персоналдың қызметін жоспарлау

Машықтар:
1. Бағынышты қызметкерлердің жұмыс жоспарларын жасау.
2. Бөлімше туралы ережені, лауазымдық және өндірістік (жұмыс) нұсқаулықтарды әзірлеу.
3. Техникалық оқу жоспарларын, бағдарламаларын жасау.
4. Персоналды техникалық оқытуды жүргізу.
5. Компрессорлық станция қызметкерлеріне мерзімді нұсқама беруді, жабдықты техникалық пайдалану қағидаларын, еңбекті қорғау, өрт қауіпсіздігі жөніндегі қағидаларды білуін тексеруді қамтамасыз етуге, олардың сақталуын бақылайды.
6. Қауіпсіз еңбек жағдайларын жасауды және станция қызметкерлерінің өндірістік және еңбек тәртібін сақтауын бақылауды қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасы Еңбек заңнамасының негіздері.
2. Жұмыс уақытын пайдаланудың кестелік есебі.
3. Еңбекақы төлеу туралы ережелер.
4. Экономика, өндірісті ұйымдастыру, еңбек және басқару негіздері.
5. Еңбекті нормалау негіздері.
6. Ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария тәртібі, өрт қауіпсіздігінің талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсыныс етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Тәртіптілік
Дәлдік
Көшбасшылық қасиеттер
Сыни жағдайда өз бетінше шешім қабылдау қабілеті Эмоционалды тұрақтылық
Зейін
Ұйымның стратегиясы, саясаты мен мақсаттары шеңберіндегі Еңбек және оқу іс-әрекетінің процестерін дербес басқару және бақылау
Проблеманы талқылау, қорытындыларды дәлелдеу және ақпаратпен сауатты жұмыс істеу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Магистральдық газ құбырларын пайдалану қағидалары" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 22 қаңтардағы № 33 бұйрығымен бекітілген;
2. "Компрессорлық станцияларды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 360 бұйрығымен бекітілген.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Компрессорлық станцияны пайдалану және жөндеу жөніндегі инженер

4-ші тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      19. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Энергетика министрлігі

      Орындаушы: Кошкаров Ержан Жетписович

      E-mail: y.koshkarov@energo.gov.kz

      Телефон нөмірі: +7 (717) 278 68 74.

      20. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігі

      Жоба жетекшісі: Кошкаров Ержан Жетписович.

      E-mail: y.koshkarov@energo.gov.kz

      Телефон нөмірі: +7 (717) 278 68 74

      Орындаушылар:Крикбаев Сунгат Болатович.

      E-mail: S.Krikbaev@energo.gov.kz

      Телефон нөмірі: +7 (777) 978 00 95.

      "Интергаз Орталық Азия" АҚ

      Жоба жетекшісі: Кошкаров Ержан Жетписович.

      E-mail: y.koshkarov@energo.gov.kz

      Телефон нөмірі: +7 (717) 278 68 74

      Орындаушылар:Тасмагамбетова Венера Алгалиевна.

      E-mail: Tasmagambetova@ica.kz

      Телефон нөмірі: +7 (777) 479 13 48.

      21. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: Мұнай-газ, мұнай өңдеу және мұнай-газ химиясы салаларының кәсіптік біліктіліктері жөніндегі салалық кеңесінің 2024 жылғы 22 қарашадағы №8-2024 отырысының хаттамасы. 2025 жылғы 22 тамыздағы мұнай-газ, мұнай өңдеу және мұнай-газ химиясы саласының кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңесі отырысының Хаттамасы.

      22. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2024 жылғы 21 қазандағы кәсіптік стандарт жобасын сараптау қорытындысы бойынша кәсіптік біліктілік жөніндегі Ұлттық органның қорытындысы. 2025 жылғы 05 тамыздағы кәсіптік стандарт жобасын сараптау қорытындысы бойынша кәсіптік біліктілік жөніндегі Ұлттық органның қорытындысы.

      23. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 17 желтоқсандағы сараптамалық қорытындысы. 2025 жылғы 9 қыркүйектегі №10735/А002 сараптамалық қорытындысы.

      24. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 2, 2025 ж.

      25. Болжамды қайта қарау күні: 31.12.2028 ж.

  Қазақстан Республикасы
Энергетика министрі
2025 жылғы 15 қазандағы
№ 387-н/қ Бұйрығына
4-қосымша
Қазақстан Республикасы
Энергетика министрі
2024 жылғы 23 желтоқсандағы
№ 479 бұйрығына 12-қосымша

Кəсіптік стандарт: "Газ тарату құбырларын пайдалану жəне жөндеу"

1-ші тарау. Жалпы ережелер

      1. Кəсіптік стандарттың қолдану аясы: "Газ тарату құбырларын пайдалану жəне жөндеу" кəсіптік стандарты (бұдан əрі – кəсіптік стандарт) Қазақстан Республикасының "Кəсіптік біліктіліктер туралы" Заңының 5-бабы 5-тармағына сəйкес əзірленген. Аталған стандарт тарату газ құбырының сенімді əрі қауіпсіз жұмысын қамтамасыз етуге байланысты негізгі кəсіптерді құрылымдауға арналған. Онда орындалатын жұмыстардың сипаттамалары мен жұмыскерлердің негізгі еңбек функциялары сипатталады, бұл өз кезегінде олардың біліктілік жəне құзыреттілік деңгейіне, еңбек жағдайлары мен сапасына қойылатын талаптарды айқындауға мүмкіндік береді. Осы кəсіптік стандарт кəсіпорын қызметкерлерін оқытуға арналған білім беру бағдарламаларын əзірлеуге, сондай-ақ қызметкерлер мен оқу орындары түлектерін сертификаттауға негіз болады.

      2. Осы кəсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) авариялық-қалпына келтіру жұмыстары – төтенше жағдай (зақымдау) аумағында орындалатын, қирау ошақтарын жоғары қауіпті ошақтарды оқшауландыру, құбырлардағы апаттар мен зақымдарды жою жөніндегі бірінші кезектегі жұмыстар;

      2) біліктілік – еңбек нарығы жəне одан əрі білім алу үшін меңгерілген құзыреттердің құндылығын ресми тану, бұл еңбек қызметін жүзеге асыруға мүмкіндік береді;

      3) білім – кəсіптік міндеттер аясында əрекеттерді орындау үшін қажетті зерттелген жəне меңгерілген ақпарат;

      4) бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы – жұмысшылардың жұмыстарына тарифтік разрядтар беру жəне жұмысты тарификациялау үшін арналған анықтамалық;

      5) газ жабдығы – газ құбырларының құрамдас элементтері (компенсаторлар, конденсат жинағыштар, сақтандырғыш- қашыртқы арматура, құбырлық ілмекті арматура) ретінде пайдаланылатын толық зауыттық дайындықтағы техникалық бұйымдар, сондай-ақ газды пайдаланатын қондырғылар (газ аспаптары, пештері мен плиталары);

      6) газ құбыры – жапқыш арматурасы бар бір-бірімен қосылған құбырлардан тұратын жəне газ тəрізді немесе екі фазалы күйде газды тасымалдауға арналған құрылыс;

      7) дағды – білім мен іскерлікті қолдану қабілеті, бұл кəсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік береді;

      8) еңбек функциясы – бизнес-процеспен анықталатын жəне оларды орындауға қажетті құзыреттердің болуын болжайтын, салыстырмалы түрде автономды еңбек əрекеттерінің біріктірілген жиынтығы;

      9) жөндеу – газ құбырдың жəне (немесе) оның объектілерінің желілік бөлігінің толық немесе ішінара пайдалану ресурсының жарамдылығын немесе жұмысқа қабілеттілігін қалпына келтіру жөніндегі іс-шаралар (операциялар) кешені;

      10) кəсіп – жеке тұлға орындайтын жəне оны жүзеге асыру үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      11) құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кəсіптік міндеттерді орындауға мүмкіндік беретін дағдыларды қолдану қабілеті;

      12) салалық біліктілік шеңбері – қазақстан республикасы ұлттық кəсіптер жіктеуіші, ұлттық біліктілік шеңбері негізінде əзірленетін жəне салалардағы жұмыстардың күрделілігі мен пайдаланылатын білімдер, іскерліктер мен құзыреттердің сипатына қарай мамандардың біліктілік талаптарын деңгейлер бойынша жіктейтін құжат;

      13) техникалық қызмет көрсету – мақсаты бойынша пайдалану, сақтау жəне тасымалдау кезінде объектінің жұмысқа қабілеттілігін немесе жарамдылығын қолдау бойынша техникалық операциялар мен ұйымдастырушылық іс-қимылдар кешені;

      14) іскерлік – кəсіби міндеттер аясында жеке əрекеттерді физикалық жəне (немесе) интеллектуалды орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады

      1) БТБА – Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      2) ДТ – диагностикалық тексеру;

      3) ЖААЖ – жоспарлы-алдын алу жұмыстары;

      4) ТҚжЖ – Техникалық қызмет көрсету және жөндеу;

      5) ТжКБ – Техникалық және кәсіптік білім;

      6) ТҚ – Техникалық қызмет көрсету;

      7) БА – Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы;

      8) ЭҚЖЖ – Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      9) ЖҚҚ – Жеке қорғаныс құралдары.

2-ші тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Газ тарату құбырларын пайдалану және жөндеу

      5. Кәсіптік стандарттың коды: D35220015

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      D Электр энергиясымен, газбен, бумен, ыстық сумен және ауаны кондициялаумен жабдықтау;

      35 Электр энергиясымен, газбен, бумен, ыстық сумен және ауаны кондициялаумен қамтамасыз ету;

      35.2 Құбыржолдар бойынша газды тәрізді отын өндіру және тарату;

      35.22 Құбырлар арқылы газ тәрізді отынды бөлу;

      35.22.0 Құбырлар арқылы газ тәрізді отынды бөлу.

      7. Кəсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Кəсіптік стандарт Газ тарату құбырларының сенімді əрі қауіпсіз жұмысын қамтамасыз ететін қызметкерлердің біліміне, білігіне, тəжірибесіне жəне біліктілігіне қойылатын талаптарды айқындайды. Аталған стандарт осы саладағы еңбек қызметін реттеу, мамандарды сертификаттау жəне білім беру бағдарламаларын қалыптастыру үшін негіз болып табылады

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Жерасты газ құбырларын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесарь - 2 СБШ-нің деңгейі;

      2) Газ жабдықтарын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесарь - 2 СБШ-нің деңгейі;

      3) Желілік қараушы - 2 СБШ-нің деңгейі;

      4) Газ жабдықтарын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесарь - 3 СБШ-нің деңгейі;

      5) Жерасты газ құбырларын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесарь - 3 СБШ-нің деңгейі;

      6) Авариялық-қалпына келтіру жұмыстары слесары - 3 СБШ-нің деңгейі;

      7) Газ объектілері жабдықтарын пайдалану жөніндегі техник - 4 СБШ-нің деңгейі;

      8) Газ жабдықтарын жөндеу жəне оларға қызмет көрсету мастері - 5 СБШ-нің деңгейі;

      9) Газ объектілері жабдықтарын пайдалану жөніндегі инженер - 6 СБШ-нің деңгейі;

      10) Газ қызметінің (учаскесінің) бастығы - 6 СБШ-нің деңгейі;

      11) Газ шаруашылығының директоры - 7 СБШ-нің деңгейі.

3-ші тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кəсіптің карточкасы "Жерасты газ құбырларын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесарь":

Топтың коды:

7126-9

Қызмет атауының коды:

7126-9-021

Кәсіптің атауы:

Жерасты газ құбырларын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесарь

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

63-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кəсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 10 қарашадағы № 441 Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2020 жылғы 13 қарашада № 21626 болып тіркелді.
14 Параграф. Жер асты газ құбырларын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесары, 2 разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Қажет емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Жерасты газ құбырлары мен олардағы құрылыстарға техникалық қызмет көрсету жəне пайдалану

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газ құбырлары мен олардағы құрылыстардың жай-күйін тексеру.
2. Жерасты газ құбырлары мен олардағы құрылыстарға техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Газ құбырлары мен олардағы құрылыстардың жай-күйін тексеру

Дағды 1:
Газ құбырлары мен олардағы құрылыстарды тексеру

Машықтар:

Барлық разрядтар үшін:
1. Атқарушы түсірілімдерді, газ құбырларын тексеріп шығудың
технологиялық сызбалары мен маршруттық карталарын, жерасты газ құбырларының тану белгілері мен байламдарын оқу.
2. Газ құбырларының қызмет көрсетілетін учаскесін ресімдеу мен күтіп-ұстауда нормативтік талаптарға сəйкессіздіктерді анықтау.
3. Жерасты құбырының жер бетіне шығуы мүмкін жерлердегі жер жамылғысының жай-күйін бағалау.
4. Жоғары қысымды құбыр жəне сақтандырғыш арматураның, крандарды басқару жүйесінің командалық аспаптар
клапандарының техникалық жағдайын анықтау.
5. Құдықтардың, кран жəне алау алаңдарының, авариялық қор алаңдарының жай-күйін бағалау.
6. Жақын маңдағы ғимараттардың құдықтарында, бақылау құбырларында, жертөлелерінде газды ауа ортасының. сынамаларын алу.
7. Жеке қорғаныс құралдарын қолдану.
8. Газ құбырларын тексеру нəтижелерінің жазбаларын жүргізу.



Білімдер:

Барлық разрядтар үшін:
1. Газ құбырларын ресімдеуге жəне күтіп-ұстауға нормативтік құқықтық актілердің, техникалық құжаттаманың жəне өкімдік құжаттардың талаптары.
2. Жоспарлы тексерулердің құрамы, тəртібі жəне орындалу мерзімділігі.
3. Тасымалданатын өнімнің физикалық жəне химиялық қасиеттері.
4. Күзет аймағында жəне ең аз қашықтық аймағында газдың шығып кетулері, ақаулар, бұзушылықтар, шайылып кетулер, құбырлар трассасында зақымданулар анықталған жағдайдағы іс-қимыл тəртібі.
5. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
6. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
7. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
8. Ішкі еңбек тəртібі.
9. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Жерасты газ құбырлары мен олардағы құрылыстардың жай- күйін бақылау

Машықтар:

Барлық разрядтар үшін:
1. Газ құбырларындағы газдың шығып кетуін анықтау.
2. Құбыржолдары мен құбыр арматурасында орнатылған аспаптардың көрсеткіштерін алу.
3. Газ талдағыштарын, ағыс іздегіштерді, трасса іздегіштерді, өзге де аспаптар мен өлшеу құралдарын қолдану.
4. Байланыс жəне сигнал беру құралдарын пайдалану.

Білімдер:

Барлық разрядтар үшін:
1. Құбыр орнының нормативтік тереңдігі.
2. Құбырдағы рұқсат етілген жұмыс қысымы.
3. Құбыржолдары мен құбыр арматурасында орнатылған бақылау- өлшеу аспаптарының мақсаты мен сипаттамасы.
4. Байланыс жəне сигнал беру құралдарын пайдалану тəртібі.
5. Газ құбырларындағы газдың шығуын анықтау қағидалары.
6. Газ талдағыштарды, ағыс іздегіштерді, трасса іздегіштерді, өзге де аспаптарды жəне өлшеу құралдарын пайдалану құрылғылары мен қағидалары.
7. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау жөніндегі ережелер мен нормалар.
8. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
9. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
10. Ішкі еңбек тəртібі.
11. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:

Дағды 1:
Жөндеу жұмыстарын жүргізу кезінде қосалқы жəне жəне слесарлық жұмыстарды орындау, оқшаулаудың зақымдалған орындарын қалпына келтіру, кесу жəне жұмыс істеп тұрған газ құбырларын ауыстыру

Машықтар:

Жерасты газ құбырлары мен олардағы құрылыстарға техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу

2 Разряд
1. Жер асты газ құбырлары мен олардағы құрылыстарға қызмет көрсету: коверлер, құдықтар, конденсат жинағыштар, гидротығындар.
2. Құдықтарды желдету.
3. Ескерту белгілерін орнату.
4. Жөндеу, оқшаулардың зақымданған жерлерді, ойып жалғауды қалпына келтіруде қосымша жəне слесарьлық жұмыстарды
орындау жəне істеп тұрған газ құбырларын қайта қосу.

Білімдер:

2 разряд
1. Трассалардың қызмет көрсетілетін учаскелеріндегі газ құбырлары мен басқа да жерасты құрылыстарының жанындағы коммуникациялары.
2. Газ құбырларында газдың шығуын анықтау ережесі.
3. Ковер орнатуға қойылатын техникалық талаптар.
4. Газдалған құдықтарды желдету тəсілдері.
5. Газталдағыштардың құрылғысы жəне пайдалану ережесі.
6. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау жөніндегі ережелер мен нормалар.
7. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
8. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
9. Ішкі еңбек тəртібі.
10. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік жəне жауапкершілік Зейінділік Кəсіби біліктілік пен дағдыларды өз бетінше дамыту қабілеті Қолданыстағы опциялар жиынтығынан ең жақсы əдістерді таңдау мүмкіндігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

ҚР ҚН 4.03-01-2011 "Газ тарату жүйелері".
ҚР ҚНжЕ 4.03-101-2013 "Газ тарату жүйелері".
МСҚН 4.03-01-2003 "Газ тарату жүйелері".
ТР ТС 032/2013 "Артық қысыммен жұмыс істейтін жабдықтардың қауіпсіздігі туралы".

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Газ жабдығын жөндеу жəне қызмет көрсету шебері

4

Газ объектілері жабдықтарын пайдалану жөніндегі техник

10. Кəсіптің карточкасы "Газ жабдықтарын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесарь":

Топтың коды:

7126-9

Қызмет атауының коды:

7126-9-020

Кәсіптің атауы:

Газ жабдықтарын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесарь

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

63-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кəсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 10 қарашадағы № 441 Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2020 жылғы 13 қарашада № 21626 болып тіркелді.
2 Параграф. Газ жабдығын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесарь, 2 разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі: негізгі орта білім

Мамандық: -

Біліктілік: -

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Қажет емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

7126-9-017 - Технологиялық жəне газ жабдықтарын пайдалану жəне қызмет көрсету жөніндегі слесарь 7126-9-018 - Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі слесарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Газ тасымалдау жабдығының сенімді жəне тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газ жабдығының қарапайым жəне күрделілігі орташа элементтеріне техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу (ТҚжЖ).

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Газ жабдығының қарапайым жəне күрделілігі орташа элементтеріне техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу (ТҚжЖ)

Дағды 1:
Газ жабдығын жұмысқа жарамды күйде ұстау

Машықтар:

Барлық разрядтар үшін:
1. Жалпы жəне мамандандырылған мақсаттағы техникалық құжаттаманы оқу.
2. Қол слесарь құрал- саймандарымен жұмыс істеу.
3. Машиналар мен аппараттардың, сорғылардың, құбырлардың жəне құбыр арматурасының қарапайым жəне күрделілігі орташа тораптары мен механизмдерінде ұсақ ақауларды анықтау жəне жою.
4. Оқшаулау материалдарымен жұмыс істеу.
5. Редукциялық клапандарды поршеньді, бұрандалы, тісті сорғыларда баптауды жүргізу.
6. Химиялық талдау үшін май сынамасын таңдау.
7. Май жəне ауа сүзгілерінің элементтерін ауыстыруды жүргізу.
8. Жабдықтарды тазалауға бу генераторлы қондырғылар жəне компрессорларды қолдану.
9. Металды белгілеу жұмыстары мен кесу бойынша жұмыстарды орындау.
10. Өшіретін құрылғыларды бөлшектеу, ауыстыру жəне майлау.
11. Бұрандалы жəне дəнекерленген қосылыстардың герметикалығын тексеру.
12. Сұйытылған газ үшін баллондарының ішкі қуыстарын кейіннен инертті газбен үрлеу жолымен булау.
13. Бояу алдында баллондарды тазалау.
14. Баллон табандығын түзету жəне өңдеу.
15. Тығыздағыш муфталардағы қылауларды жою.
16. Баллондарға вентильдер орнату жəне баллондарды өлшеу.

Білімдер:

Барлық разрядтар үшін:
1. Материалтану негіздері.
2. Машиналар мен аппараттардың, сорғылардың, құбырлардың жəне құбыр арматурасының қарапайым жəне орташа күрделіктегі тораптары мен газ жабдықтары механизмдерінің құрылғысы, мақсаты жəне жұмыс істеу принципі.
3. Слесарлық жұмыстардың негізгі тəсілдері.
4. Машиналар мен аппараттардың, сорғылардың, құбырлардың жəне құбыр арматурасының қарапайым жəне орташа күрделіктегі тораптары мен механизмдерінің өзіндік ақаулықтары.
5. Орындалатын жұмыстарға шикізат пен материалдар шығысының нормалары.
6. Машиналар мен аппараттардың, сорғылардың, құбырлардың жəне құбыр арматурасының қарапайым жəне орташа күрделіктегі тораптары мен механизмдеріне техникалық қызмет көрсетуді орындау кезіндегі операциялардың жүйелілігі мен мазмұны.
7. Қызмет көрсетілетін жабдықтың жай-күйін сипаттайтын белгілер (ыстық резерв, резерв, техникалық қызмет көрсету, жөндеу, консервациялау.)
8. Химиялық талдау үшін май сынамаларын іріктеу қағидалары мен тəсілдері.
9. Жабдықтарды, пайдаланылатын аспаптар мен құрылғыларды пайдалану жөніндегі қағидалар, нұсқаулықтар.
10. Баллондар мен олардың шұраларының түрлері мен құрылғылары.
11. Баллондарды жөндеу кезінде қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптарының, механизмдер мен құрылғылардың мақсаты мен пайдалану қағидалары.
12. Баллондар мен муфталардағы қылауларды жою тəсілдері.
13. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
14. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
15. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
16. Ішкі еңбек тəртібі.
17. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Машиналар мен аппараттардың тораптары мен механизмдерін, газ жабдығының агрегаттарын жөндеуге дайындау

Машықтар:

2 Разряд
1. Тораптар мен механизмдерді бөлшектеуге, құрастыруға арналған қарапайым құралдарды пайдалану.
2. Күрделі емес конфигурациялы тығыздағыш төсемдерді дайындау.
3. Жер астында орналасқан құбырлар мен жабдықтарды шурфтауды жүзеге асыру.
4. Жабдықты, құрал-саймандарды, құрал-саймандарды тиісті жағдайда ұстау.
5. Дəнекерлеу үшін баллондардың жіктерін дайындау.
6. Баллондардағы жіктерді дəнекерлеу жəне оларға табандық пен дөңесшелерді дəнекерлеу кезінде қатысу.
7. Газбен дəнекерлеу үшін қосымды сымды дайындау.
8. Газ аспаптарын пайдалану қағидалары бойынша баллондарды ауыстыру жəне профилактикалық жөндеу жəне абоненттерге нұсқама жүргізу.
9. Таңбаны белгілеу.
10. Газгольдер жəне газ тарату станцияларының редукторларын ауыстыруды, бекіту арматурасына қызмет көрсетуді жəне ағымдағы жөндеуді жүргізу.
11. Газгольдер станциясы мен компрессорлық қондырғылардың жабдықтарын бөлшектеу, монтаждау жəне жөндеу жұмыстарына қатысу.
12. Газгольдерлерді, газ тарату станциялары мен сұйытылған газ топтық қондырғыларының резервуарларын ішкі тексеруге жəне гидравликалық сынауға дайындау.
13. Ішкі еңбек тәртібін сақтау.
14. Дәрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету.

Білімдер:

2 разряд
1. Жекелеген аппараттардың, тораптардың жəне арматураның құрылымы.
2. Қызмет көрсетілетін жабдықтың принципті технологиялық схемасы жəне коммуникация схемасы.
3. Жер астында орналасқан құбырлар мен жабдықтарды шурфовкалау кезінде жер жұмыстарын орындау тəртібі.
4. Тиеу-түсіру жұмыстарын орындау қағидалары.
5. Газ тасымалдау жабдығын, пайдаланылатын құралдар мен құрылғыларды пайдалану жөніндегі қағидалар, нұсқаулықтар.
6. Газ жабдықтарын жөндеу түрлері.
7. Газбен дəнекерлеу үшін қолданылатын сымның мақсаты.
8. Газ құбырларының газгольдер жəне газ тарату станцияларының технологиялық схемалары.
9. Сұйытылған жəне сығылған газдың газгольдерлік жəне газ тарату станцияларын пайдалану қағидалары.
10. Газгольдер жəне газ тарату станцияларының коммуникациялары мен жабдықтарын ағымдағы жөндеу жүргізу қағидалары.
11. Станцияларда резервуарлар мен өзге де жабдықтарды куəландыру жəне сынау қағидалары.
12. Газ реттеу пункттерінің құрылғысын, жұмыс принципін, жабдықтарын баптауды жəне ағымдағы жөндеу.
13. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
14. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
15. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
16. Ішкі еңбек тəртібі.
17. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік жəне жауапкершілік Командада жұмыс істей білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

ҚР ҚН 4.03-01-2011 "Газ тарату жүйелері"
ҚР ҚНжЕ 4.03-101-2013 "Газ тарату жүйелері"
МСҚН 4.03-01-2003 "Газ тарату жүйелері",
ТР ТС 032/2013 "Артық қысыммен жұмыс істейтін жабдықтардың қауіпсіздігі туралы"

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Газ объектілері жабдықтарын пайдалану жөніндегі техник

3

Газ жабдықтарын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесарь

11. Кəсіптің карточкасы "Желілік қараушы":

Топтың коды:

8131-9

Қызмет атауының коды:

8131-9-163

Кәсіптің атауы:

Желілік қараушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

2

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

34-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кəсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 24 желтоқсандағы № 533 Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2020 жылғы 25 желтоқсанда № 21909 болып тіркелді.
7-8 Параграфтар. Желілік қараушы 3-4 разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Қажет емес

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

7126-2-002 - Желілік құбыр жүргізуші
7126-2-001 - Құбыр жүргізуші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Магистральдық құбырлардың желілік бөлігінің техникалық жай-күйін тексеру

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Нормативтік- техникалық құжаттама талаптарына сəйкес мұнай жəне мұнай өнімдері құбырларының трассасын ұстау.
2. Құбыр объектілерін ұстау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Нормативтік- техникалық құжаттама талаптарына сəйкес мұнай жəне мұнай өнімдері құбырларының трассасын ұстау

Дағды 1:
Құбыр трассасын қарау

Машықтар:

3-разряд:
1. Құбыр трассасының бір тіректі учаскесін көзбен шолып қарауды орындау.
2. Топырақ коррозиясынан жəне кезбе токтардан, су жинағыштардан, құдықтардан, тиек арматурасынан, байланыс желілерінен жəне ондағы басқа да құрылыстардан электр қорғау құрылғыларынсыз құбырдың бір жіпті учаскесін аралау жəне қызмет көрсету.
3. Бөлінген белдеуде жəне күзет аймағында газдың, мұнайдың жəне мұнай өнімдерінің кемуі, зақымданулар, əртүрлі бұзушылықтар анықталған кезде аудандық басқармаларға немесе айдау станциясына жедел хабарлау.
4. Желілік аралап қараушының журналына жəне құбырларды коррозиядан электр қорғау журналына жазба жүргізу.
4-разряд:
3-разряд машықтарына қосымша:
1. Жағалау бекіністерінің, қоршаулардың, көп жіпті құбыр учаскелерінің іргетастарының жай- күйін деформациялардың, орын ауыстырулардың, салулардың, учаскелердің жалаңаштануының болуына тексеру жəне бағалауды орындау.
3. Топырақ коррозиясынан жəне адаспа токтан электр қорғау құрылғысы бар көп желілі құбырының өзеннен күрделі ауамен өтетін өтпелері бар бір желілі учаскесінің, су жинағыштарды, құдықтарды, жаппа арматурасын, байланыс, дабылдату желісін жəне сондағы өзге де құрылғыларды аралап қарау жəне қызмет көрсету.

Білімдер:

3-разряд:
1. Магистральдық құбырларды техникалық пайдалану қағидалары мен тəртібі.
2. Бөлінген белдеуді жəне күзет аймағын қадағалау қағидалары.
3. Магистральдық құбырдың бекітілген учаскесінің технологиялық схемасы.
4. Өз учаскесіндегі крандар мен ысырмалардың конструкциясы жəне оларға қызмет көрсету.
5. Телемеханиканың бақылау пункттерін және электрлік химиялық қорғау объектілерін қадағалауды жүзеге асыру.
6. Ішкі еңбек тəртібінің тəртібі, ережелері еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптары
4-разряд:
3-разряд білімдеріне қосымша:
1. Бір желілік немесе көпжіпті құбыр трассасының бекітілген учаскесі жəне ондағы құрылыстардың орналасуы.
2. Телемеханиканың бақылау пункттерінің жəне электрхимиялық қорғау объектілерінің құрылысы.
3. Топырақ пен топырақтың құрылымы мен құрамы, топырақты шайылудан қорғау тəсілдері, жылжымалы топырақты бекіту, трасса бойындағы судың ағуын болдырмау, құбырдың қорғау аймағында жыралар мен шұңқырлардың өсуі.
4. Аумақтарды санитарлық күтіп- ұстауға қойылатын талаптар.

Дағды 2:
Құбыр трассасындағы қосалқы жұмыстар

Машықтар:

3-разряд:
1. Белгілерді, жазуларды, плакаттарды, тақтайшаларды, бұғаттау жəне сигнал беретін құрылғыларды орнату.
2. Құбырлардың желілік бөлігінде конструктивтік элементтердің лак- бояу жұмыстарын орындау.
3. Ағаш-бұта өсімдіктерінен, бөгде заттардан тазарту үшін желілік бекіту арматурасының учаскелерін анықтау, шөпті шабу.
4. Жұмыстар орындалғаннан кейін аумақ пен үй-жайларды ретке келтіру.
5. Берілген жолақта шурф қазу, талдарды қырқу жəне шөпті шабу, жаға бекімелерін, бұта торларын, тас үйіндерді түзету.
6. Өзіне бекітілген көлікке қызмет көрсету жəне оның сақталуына жауаптылық.
4-разряд:
3-разряд машықтарына қосымша:
1. Өрме клеткаларын, тас сызбаларын, одерновкаларды жəне т. б. жасай отырып, жыраларды, жағалауларды нығайту бойынша жұмыстарды орындау.
2. Құбырдың күзет аймағында бөгде заттарды жою, өскіндерді, бұталар мен ағаштарды кесу жөніндегі жұмыстарды орындау.
3. Кран алаңдарының қоршауларын, құбыр ішілік құрылғыларды іске қосу жəне қабылдау алаңдарын, үрлеу жəне сору шамдарының тірек тумбаларын, құдықтарды, километрлік бағаналар айналасындағы көпірлерді, іргетастарды, бекітпе тіректерін жөндеуді орындау.
4. Су өткізу құрылыстарын жөндеуді орындау.
5. Құбырлардың авариялық қорының стеллаждарын қалпына келтіру бойынша жұмыстарды орындау.
6. Трассадағы құрылғыларға, оның ішінде құдықтар мен блок- пост ғимараттарына ағымдық жөндеу жүргізу.

Білімдер:

3-разряд:
1. Қорғау аймақтарына нормативтік- техникалық құжаттаманың талаптары.
2. Байланыс жəне сигнал беру құралдарын пайдалану тəртібі.
3. Қаріптер нысанына жəне құбырлардың трассаларын, бөгде ұйымдардың коммуникацияларымен қиылысуларды, табиғи жəне жасанды кедергілерді, репер белгілерін, ескерту жазбаларын, плакаттарды, тақтайшаларды, блоктау жəне сигнал беру құрылғыларын белгілеу белгілерінің түстік рұқсатына қойылатын талаптар.
4. Құбыр жолдары трассасын белгілеу белгілерін, бөгде ұйымдардың коммуникацияларымен қиылысуларды, табиғи жəне жасанды кедергілерді, қоршауларды, ескерту белгілерін, плакаттарды, жазуларды орнату орындары.
5. Жазуларды, оның ішінде трафареттерді пайдалана отырып бояу жəне жағу ережесі.
6. Тазалауға арналған ерітінділердің құрамы жəне бояу кезінде қолданылатын құралдарды, жаққыштарды жуу жəне тазалау тəсілдері.
7. Слесарлық іс негіздері.
4-разряд (3-разряд білімдеріне қосымша:
1. Жағалық бекіністерді, өрме клеткаларын, тас сызбаларын, одерновкаларды жəне т. б. құру тəсілдері.
2. Жер жұмыстарын орындау тəртібі.
3. Құбыр трассасын ағаш-бұта өсімдіктерінен тазарту тəсілдері.
4. Уақытша құрылыстарды, стеллаждарды орналастыру тəсілдері.
5. Өзендер мен құдықтардың көп жіпті өткелдерінде ауыстырып қосу схемасы.
6. Слесарлық іс.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Құбыр объектілерін ұстау

Дағды 1:
Мұнай жəне мұнай өнімдері құбырлары объектілерінің техникалық жай-күйін техникалық жарамды күйде қарау, бақылау жүргізу жəне қолдау

Машықтар:

3-разряд:
1. Құдықтарды тексеру.
2. Құбырлардың магистральдық бөлігінің əуе өткелдерін қарау.
3. Құбыр жəне сақтандырғыш арматураны тексеру.
4-разряд:
3-разряд машықтарына қосымша:
1. Құбырдың жəне трассаның, жабдық жұмысының жай-күйінің нормалары мен ережелерінен ауытқуларды анықтау.
2. Құбырлардың, материалдар мен құралдардың авариялық қорының жағдайын бағалау.
3. Бөгде ұйымдардың көп жіпті құбыр учаскесінің күзет аймағында жұмыс жүргізуді бағалауы.
4. Сыртқы белгілері бойынша мұнай мен мұнай өнімдерінің ағып кету орындарын анықтау.

Білімдер:

3-разряд:
1. Бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы мен мақсаты.
2. Өз учаскесіндегі крандар мен ысырмалардың конструкциясы жəне оларға қызмет көрсету.
3. Магистральдық құбырлар мен оның құрылыстарының мақсаты.
4. Мұнай, мұнай өнімдері мен газдың физикалық жəне химиялық қасиеттері.
5. Бекіту арматурасын ашу жəне жабу жəне оның герметикалығын тексеру кезіндегі операциялардың кезектілігі.
6. Құбыр арматурасының түрлері, мақсаты, құрылысы, пайдалану ережелері, техникалық, конструктивтік ерекшеліктері мен
Сипаттамалары.
7. Құбырлар учаскелерінің конструктивтік жəне технологиялық сипаттамалары.
8. Магистральдық құбыр объектілерін жоспарлы тексерулердің құрамы, тəртібі жəне орындалу мерзімділігі.
4-разряд:
3-разряд білімдеріне қосымша:
1. Құбыр арматурасының, құбырдың желілік бөлігінің жабдықтарының түрлері, мақсаты, құрылысы, пайдалану, техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу ережесі, техникалық, конструктивтік ерекшеліктері мен сипаттамалары.
2. Қорғау аймақтарына нормативтік-техникалық құжаттаманың талаптары.
3. Құбыр арматурасының герметикалығының белгілері.
4. Күзет аймағында ақаулар, ауытқулар, бұзушылықтар, шайылулар, зақымданулар анықталған жағдайдағы іс-қимыл тəртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:

Машықтар:

Аспаптардың көрсеткіштерін есепке алу

3-4 разрядтар:
1. Аспаптардың көрсеткіштерін алу.
2. Тиісті журналдарда жазба жүргізу, деректерді беру, ауысымды қабылдау-тапсыру бойынша жұмыстарды орындау.
3. Өз құзыреті шегінде есепке алу құралдарын пайдалану.
4. Байланыс жəне сигнал беру құралдарын пайдалану.

Білімдер:

3-4 разрядтар:
1. Магистральдық мұнай құбырында орнатылған аспаптардың сипаттамалары.
2. Құжаттарды ресімдеу, ауысымды қабылдау-тапсыру тəртібі.
3. Байланыс құралдарын пайдалану ережесі.
4. Өндірістік сигнал берудің жұмыс принципі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік Зейінділік Орындаушылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ҚР СТ 3362-2019 "Магистральдық мұнай құбырлары. Техникалық пайдалану".
2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 354 бұйрығымен бекітілген магистральдық құбырларды пайдалану кезінде өнеркəсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары.
3. ҚР СТ 2079-2010 "Магистральдық мұнай құбырлары. Газ қауіпті жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру".
4. ҚР СТ 2080-2022 "Магистральдық мұнай құбырлары. Өрт қауіпсіздігі".
5. ҚР СТ 2081-2011 "Магистральдық мұнай құбырлары. Пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары".

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Желілік құбыр жүргізуші

12. Кəсіптің карточкасы "Газ жабдықтарын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесарь":

Топтың коды:

7126-9

Қызмет атауының коды:

7126-9-020

Кәсіптің атауы:

Газ жабдықтарын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесарь

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

63-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кəсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 10 қарашадағы № 441 Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2020 жылғы 13 қарашада № 21626 болып тіркелді.
3-5 Параграфтар. Газ жабдығын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесарь, 3-5 разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Газбен қамтамасыз ету жабдықтары мен жүйелерін құрастыру жəне пайдалану

Біліктілік:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Газ шаруашылығында кемінде 1 жыл жұмыс өтілі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

7126-9-017 - Технологиялық жəне газ жабдықтарын пайдалану жəне қызмет көрсету жөніндегі слесарь 7126-9-018 - Технологиялық жабдықтарды жөндеу жəне қызмет көрсету жөніндегі слесарь

Қызметтің негізгі мақсаты:

Газ тасымалдау жабдығының сенімді жəне тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газ жабдығының қарапайым жəне күрделілігі орташа элементтеріне техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу (ТҚжЖ).
2. Күрделі газ тасымалдау жабдығының техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу (ТҚжЖ).

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Газ жабдығының қарапайым жəне күрделілігі орташа элементтеріне техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу (ТҚжЖ)

Дағды 1:
Газ жабдығын жұмысқа жарамды күйде ұстау

Машықтар:

Барлық разрядтар үшін:
1. Жалпы жəне мамандандырылған мақсаттағы техникалық құжаттаманы оқу.
2. Қол слесарь құрал- саймандарымен жұмыс істеу.
3. Машиналар мен аппараттардың, сорғылардың, құбырлардың жəне құбыр арматурасының қарапайым жəне күрделілігі орташа тораптары мен механизмдерінде ұсақ ақауларды анықтау жəне жою.
4. Оқшаулау материалдарымен жұмыс істеу.
5. Редукциялық клапандарды поршеньді, бұрандалы, тісті сорғыларда баптауды жүргізу.
6. Химиялық талдау үшін май сынамасын таңдау.
7. Май жəне ауа сүзгілерінің элементтерін ауыстыруды жүргізу.
8. Жабдықтарды тазалауға бу генераторлы қондырғылар жəне компрессорларды қолдану.
9. Металды белгілеу жұмыстары мен кесу бойынша жұмыстарды орындау.
10. Өшіретін құрылғыларды бөлшектеу, ауыстыру жəне майлау.
11. Бұрандалы жəне дəнекерленген қосылыстардың герметикалығын тексеру.
12. Сұйытылған газ үшін баллондарының ішкі қуыстарын кейіннен инертті газбен үрлеу жолымен булау.
13. Бояу алдында баллондарды тазалау.
14. Баллон табандығын түзету жəне өңдеу.
15. Тығыздағыш муфталардағы қылауларды жою.
16. Баллондарға вентильдер орнату жəне баллондарды өлшеу.

Білімдер:

Барлық разрядтар үшін:
1. Материалтану негіздері.
2. Машиналар мен аппараттардың, сорғылардың, құбырлардың жəне құбыр арматурасының қарапайым жəне орташа күрделіктегі тораптары мен газ жабдықтары механизмдерінің құрылғысы, мақсаты жəне жұмыс істеу принципі.
3. Слесарлық жұмыстардың негізгі тəсілдері.
4. Машиналар мен аппараттардың, сорғылардың, құбырлардың жəне құбыр арматурасының қарапайым жəне орташа күрделіктегі тораптары мен механизмдерінің өзіндік ақаулықтары.
5. Орындалатын жұмыстарға шикізат пен материалдар шығысының нормалары.
6. Машиналар мен аппараттардың, сорғылардың, құбырлардың жəне құбыр арматурасының қарапайым жəне орташа күрделіктегі тораптары мен механизмдеріне техникалық қызмет көрсетуді орындау кезіндегі операциялардың жүйелілігі мен мазмұны.
7. Қызмет көрсетілетін жабдықтың жай-күйін сипаттайтын белгілер (ыстық резерв, резерв, техникалық қызмет көрсету, жөндеу, консервациялау).
8. Химиялық талдау үшін май сынамаларын іріктеу қағидалары мен тəсілдері.
9. Жабдықтарды, пайдаланылатын аспаптар мен құрылғыларды пайдалану жөніндегі қағидалар, нұсқаулықтар.
10. Баллондар мен олардың шұраларының түрлері мен құрылғылары.
11. Баллондарды жөндеу кезінде қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптарының, механизмдер мен құрылғылардың мақсаты мен пайдалану қағидалары.
12. Баллондар мен муфталардағы қылауларды жою тəсілдері.
13. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
14. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
15. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
16. Ішкі еңбек тəртібі.
17. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Газ жабдығының қарапайым жəне күрделілігі орташа элементтерін жөндеу

Машықтар:

3 разряд
2-разрядтағы дағдыларға қосымша:
1. Машиналар мен аппараттардың, сорғылардың, құбырлардың жəне құбыр арматурасының қарапайым жəне орташа күрделіктегі тораптары мен механизмдерін бөлшектеу жəне жинау.
2. Машиналар мен аппараттардың, сорғылардың, құбырлардың жəне құбыр арматурасының қарапайым жəне орташа күрделіктегі тораптары мен механизмдерін құрастыруға дайындауды орындау.
3. Машиналар мен аппараттардың, сорғылардың, құбырлардың жəне құбыр арматурасының қарапайым тораптары мен механизмдерін құрастыруға жəне бөлшектеуге арналған слесарлық құрал мен айлабұйымдарды пайдалану.
4. Өлшеу аспаптары мен құралдарының көмегімен өлшеуді жүргізу.
5. Бұрғылау, зімпара станоктарында жұмыс істеу.
6. Қол аспабымен жұмыс істеу.
7. Қарапайым бөлшектерді шабу, түзету, ию, кесу, аралау, бұрғылау.

Білімдер:

3 разряд
2-разрядтағы білімдерге қосымша:
1. Шектеулер мен отырғызулар, квалитеттер, бөлшектерді өңдеу дəлдігі мен тазалығы туралы негізгі ұғымдар.
2. Техникалық өлшеу тəсілдері.
3. Машиналар мен аппараттардың, сорғылардың, құбырлардың жəне құбыр арматурасының қарапайым жəне орташа күрделіктегі тораптары мен механизмдерінің тəн ақаулықтары.
4. Жағымдары, майларды, жуу құрамдарын қолдану ережесі.
5. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
6. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
7. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
8. Ішкі еңбек тəртібі.
9. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Күрделі газ тасымалдау жабдығының техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу (ТҚжЖ)

Дағды 1:
Машиналар мен аппараттардың, агрегаттардың, технологиялық құбырлардың күрделі тораптары мен механизмдеріне техникалық қызмет көрсету

Машықтар:

4 разряд
3-разрядтағы дағдыларға қосымша:
1. Жалпы жəне арнайы техникалық құжаттаманы оқу.
2. Машина, аппарат, агрегат жəне технологиялық құбырлардың күрделі тораптарына техникалық қызмет көрсету үшін құрал- саймандарды пайдалану.
3. Қол жəне механикаландырылған слесарлық құралдармен жұмыс істеу.
4. Газды ауа арқылы салқындату аппараты қалақтарының қажетті шабуыл бұрышын орнату.
5. Газ айдағыш агрегаттардың реттеу жүйесі элементтерін баптауға арналған құрылғыларды қолдану.
6. Шарлы крандарға тығыздағыш материалдарды тығындауға арналған құрылғыларды пайдалану.
7. Газдың ағып кетуін анықтау үшін беттік-белсенді заттарды қолдану.
8. Жылжымалы газ талдағышпен жұмыс істеу.
9. Газтурбиналық қозғалтқыштардың газ-ауа арнасын жуу құрылғысын пайдалану.
10. Тазалағыш заттарды қолдану.
11. Ажыратқыш құрылғыларды бөлшектеу, майлау жəне ауыстыру.
12. ұрандалы жəне дəнекер қосылыстардың тығыздығын тексеру.
13. Газ қысымын төмендету пункттеріндегі сақтандырғыш жəне бекітпе клапандарды баптау.

Білімдер:

4 разряд
3-разрядтағы білімдерге қосымша:
1. Материалтану негіздері.
2. Газ динамикасының негіздері.
3. Газ конденсатының физика-химиялық қасиеттері, оны кəдеге жарату тəртібі мен ережелері.
4. Шарлы крандарға тығыздағыш материалдарды тығындауға арналған құрылғылардың түрлері, типтері жəне сипаттамалары.
5. Резеңке тығыздағыштар мен мембраналардың ықтимал ақаулары.
6. Газ жабдықтарын пайдалану жөніндегі нұсқаулықтар.
7. Шарлы крандардағы тіректерді реттеу тəртібі.
8. Технологиялық жабдықтың жобалық орналасуы.
9. Қазақстан Республикасы қадағалау органдарының бақылауындағы жабдықты техникалық куəландыру талаптары.
10. Газ реттеу пункттерінің техникалық құрылғыларының құрылысы, жұмыс істеу принциптері жəне жөндеу ережелері.
11. Сұйытылған газды тарату станцияларындағы буландыру қондырғыларының, компрессорлардың, орталықтан тепкіш жəне поршеньді сорғылардың құрылымы, жұмыс істеу принциптері мен жөндеу тəртібі.
12. Еңбекті қорғау, өндірістік қауіпсіздік, еңбек қауіпсіздігі жəне қоршаған ортаны қорғау бойынша ережелер мен нормалар.
13. Өндірістік санитария жəне өрт қауіпсіздігі талаптары.
14. Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелері.
15. Ішкі еңбек тəртібі ережелері.
16. Дəрігерге дейінгі алғашқы медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Машиналар мен аппараттардың, агрегаттардың, технологиялық құбырлардың күрделі тораптары мен механизмдерін бөлшектеу, монтаждау

Машықтар:

4 разряд
3-разрядтағы дағдыларға қосымша:
1. Бақылау-өлшеу аспаптары мен құралдарымен өлшеуді орындау.
2. Машиналар мен аппараттардың, агрегаттардың, технологиялық құбырлардың күрделі тораптары мен механизмдерін монтаждауға, бөлшектеуге дайындауды орындау.
3. Монтаждау жəне бөлшектеу жұмыстарын орындау кезінде слесарлық, механикаландырылған құрал-саймандар мен құрылғыларды пайдалану.
4. Монтаждау жəне бөлшектеу жұмыстарына арналған құрылғыларды дайындау.
5. Түрлі биіктікте күрделі жабдықтар мен машиналарды орнатуды орындау.
6. Пайдалану алдында жүк ұстағыш құрылғылардың жарамдылығын тексеру.
7. Газ реттеу пункттері мен станцияларының жабдықтары мен станцияларының автоматикасын жөндеуден кейін оларды баптау жəне реттеу жөніндегі слесарьлық жұмыстарды орындау.
8. Қолданыстағы газ құбырларға ойып жалғау жəне кесу жөніндегі слесарьлық орта күрделіктегі жəне күрделі жұмыстарды орындау.
9. Газгольдерлік жəне газ тарату станцияларында инспекторлық тексеруге жататын жабдықтарды тапсыруға дайындау жəне
Қатысу.
10. Газгольдерлік, газ тарату жəне газ реттеу станцияларының жабдықтары мен жер асты коммуникацияларын демонтаждау, монтаждау, жөндеу кезінде слесарлар бригадасын басқаруды жүргізу.
11. Бақылау-өлшеу аспаптарын баптауды жүргізу.
12. Ауладағы резервуарлық сұйық газ құрылғыларын толтыру, олардағы қалдықтарды шығару, сол құрылғыларды кезеңімен куəландыруға дайындауды жүргізу.
13. Булау құрылғыларын іске қосу жəне реттеуді жүргізу.
14. Реттегіш жəне резервуарлық құрылғылардың газ жабдықтарын жөндеуге ақаулы ведомостар жасау.

Білімдер:

4 разряд
3-разрядтағы дағдыларға қосымша:
1. Слесарлық жұмыстардың тəсілдері.
2. Бөлшектер сызбаларын оқу қағидалары.
3. Монтаждау жəне бөлшектеу жұмыстарын орындау кезіндегі операциялардың тəртібі мен реттілігі.
4. Бақылау-өлшеу аспаптары мен құралдарының мақсаты, құрылысы жəне қолдану қағидалар.
5. Жүк қармаушы айлабұйымдар мен жүк көтергіш механизмдерді пайдалану жөніндегі талаптар.
6. Қол жəне механикаландырылған құралдардың түрлері мен мақсаты.
7. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
8. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
9. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
10. Ішкі еңбек тəртібі.
11. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3: Машиналар мен аппараттардың, агрегаттардың, технологиялық құбырлардың күрделі тораптары мен механизмдерін бөлшектеу, құрастыру

Машықтар:

5 разряд
4-разрядтағы дағдыларға қосымша:
1. Машиналар мен аппараттардың, агрегаттардың, технологиялық құбырлардың күрделі тораптары мен механизмдерін бөлшектеу жəне құрастыру.
2. Машиналар мен аппараттардың, агрегаттардың, технологиялық құбырлардың күрделі тораптары мен механизмдерін қиыстыру.
3. Машиналар мен аппараттардың, агрегаттардың, технологиялық құбырлардың күрделі тораптары мен механизмдерін құрастыруға жəне бөлшектеуге арналған слесарлық құрал мен айлабұйымдарды пайдалану.
4. Бақылау-өлшеу аспаптары мен құралдарының көмегімен өлшеуді жүргізу.

Білімдер:

5 разряд
4-разрядтағы білімдерге қосымша:
1. Машиналар мен аппараттардың, агрегаттардың, технологиялық құбырлардың күрделі тораптары мен механизмдерін бөлшектеу, құрастыру кезінде сапаны бақылау əдістері мен тəсілдері.
2. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
3. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
4. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
5. Ішкі еңбек тəртібі.
6. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 4: Машиналар мен аппараттардың, агрегаттардың, технологиялық құбырлардың күрделі тораптары мен механизмдерін жөндеу

Машықтар:

5 разряд
4-разрядтағы дағдыларға қосымша:
1. Тораптар мен механизмдердің тозуын көзбен бағалау.
2. Дəнекерлеу жəне балқыту арқылы жөндеуді орындау үшін тораптар мен бөлшектерді дайындау.
3. Қырып тегістеу, аралау, қиюластыру жəне құрсаулау, ысқылау, жетілдіру, жылтыратуды орындау.
4. Күрделі бөлшектерді кесу, түзету, ию, кесу, аралау, бұрғылау.
5. Қаңылтырлау, реттеу, майлау, бекіту жұмыстарын орындау.
6. Сыдыру, үстел-бұрғылау,құбыр ию, қайрау станогында жəне ажарлау машинкасында жұмыстарды орындау.
7. Машиналар мен аппараттардың, агрегаттардың, технологиялық құбырлардың күрделі тораптары мен механизмдерін қиыстыру.

Білімдер:

5 разряд
4-разрядтағы білімдерге қосымша:
1. Дəнекерлеу ісінің негіздері.
2. Серіппелі механизмге қойылатын талаптар.
3. Күрделі тораптардың, механизмдердің, машиналардың, агрегаттардың, аппараттардың, технологиялық құбырлардың құрылысы, мақсаты жəне жұмыс істеу принципі.
4. Шектеулер мен отырғызу жүйесі, квалитеттер мен квалитеттер бойынша кедір-бұдырлықтың параметрлері туралы жалпы мəліметтер.
5. Слесарлық электр жəне пневмоқұралдар əрекетінің принциптері.
6. Жабдықтың ақауларының пайда болу себептері жəне оларды жою тəсілдері.
7. Машиналар мен аппараттардың, агрегаттардың, технологиялық құбырлардың күрделі тораптары мен механизмдерін жөндеудің технологиялық операциялары.
8. Күрделі тораптар мен механизмдерді реттеу тəсілдері.
9. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
10. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
11. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
12. Ішкі еңбек тəртібі.
13. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Навык 5: Машиналар мен аппараттардың, агрегаттардың, технологиялық құбырлардың күрделі тораптары мен механизмдерін сынау

Машықтар:

5 разряд
4-разрядтағы дағдыларға қосымша:
1. Сынау жүргізу кезінде қызмет көрсетілетін жабдықтың дұрыс жұмыс істеуін бағалау.
2. Жөндеу кезінде жабдықтарды сынау.

Білімдер:

5 разряд
4-разрядтағы білімдерге қосымша:
1. Су сынақтарын жүргізу кезінде құбыржолдар элементтерінің ақауларының сипатты белгілері.
2. Машиналар мен аппараттардың, агрегаттардың, технологиялық құбырлардың күрделі тораптары мен механизмдерін сынауды жүргізу тəртібі.
3. Жетекті қозғалтқыштары бар сорғыларды, желдеткіштерді орталықтандыруды орындау тəртібі.
4. Гидро-пневматикалық сынақтарын жүргізу бойынша нормативтік-техникалық құжаттаманың талаптары.
5. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
6. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
7. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
8. Ішкі еңбек тəртібі.
9. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік жəне жауапкершілік Командада жұмыс істей білу Зейінділік Кəсіби біліктілік пен дағдыларды өз бетінше дамыту қабілеті Мəселелерді шеше білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

ҚР ҚН 4.03-01-2011 "Газ тарату жүйелері",
ҚР ҚНжЕ 4.03-101-2013 "Газ тарату жүйелері", МСҚН 4.03-01-2003 "Газ тарату жүйелері",
ТР ТС 032/2013 "Артық қысыммен жұмыс істейтін жабдықтардың қауіпсіздігі туралы"

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Газ объектілері жабдықтарын пайдалану жөніндегі техник

13. Кəсіптің карточкасы "Жерасты газ құбырларын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесарь":

Топтың коды:

7126-9

Қызмет атауының коды:

7126-9-021

Кәсіптің атауы:

Жерасты газ құбырларын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесарь

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

63-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кəсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 10 қарашадағы № 441 Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2020 жылғы 13 қарашада № 21626 болып тіркелді.
15-17 Параграфтар. Жер асты газ құбырларын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі слесарь, 3-5 разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Газбен қамтамасыз ету жабдықтары мен жүйелерін құрастыру жəне пайдалану

Біліктілік:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Газ шаруашылығында кемінде 1 жыл жұмыс өтілі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Жерасты газ құбырлары мен олардағы құрылыстарға техникалық қызмет көрсету жəне пайдалану

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газ құбырлары мен олардағы құрылыстардың жай-күйін тексеру.
2. Жерасты газ құбырларына жəне олардағы құрылыстарға техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Газ құбырлары мен олардағы құрылыстардың жай-күйін тексеру

Дағды 1:
Газ құбырлары мен олардағы құрылыстарды тексеру

Машықтар:

Барлық разрядтар үшін:
1. Атқарушы түсірілімдерді, газ құбырларын тексеріп шығудың технологиялық сызбалары мен маршруттық карталарын, жерасты газ құбырларының тану белгілері мен байламдарын оқу.
2. Газ құбырларының қызмет көрсетілетін учаскесін ресімдеу мен күтіп-ұстауда нормативтік талаптарға сəйкессіздіктерді анықтау.
3. Жерасты құбырының жер бетіне шығуы мүмкін жерлердегі жер жамылғысының жай-күйін бағалау.
4. Жоғары қысымды құбыр жəне сақтандырғыш арматураның, крандарды басқару жүйесінің командалық аспаптар клапандарының техникалық жағдайын анықтау.
5. Құдықтардың, кран жəне алау алаңдарының, авариялық қор алаңдарының жай-күйін бағалау.
6. Жақын маңдағы ғимараттардың құдықтарында, бақылау құбырларында, жертөлелерінде газды ауа ортасының сынамаларын алу.
7. Жеке қорғаныс құралдарын қолдану.
8. Газ құбырларын тексеру нəтижелерінің жазбаларын жүргізу.
9. Танымдық белгілері мен қабырға нұсқағыштарды орнату.

Білімдер:

Барлық разрядтар үшін:
1. Газ құбырларын ресімдеуге жəне күтіп-ұстауға нормативтік құқықтық актілердің, техникалық құжаттаманың жəне өкімдік құжаттардың талаптары.
2. Жоспарлы тексерулердің құрамы, тəртібі жəне орындалу мерзімділігі.
3. Тасымалданатын өнімнің физикалық жəне химиялық қасиеттері.
4. Күзет аймағында жəне ең аз қашықтық аймағында газдың шығып кетулері, ақаулар, бұзушылықтар, шайылып кетулер, құбырлар трассасында зақымданулар анықталған жағдайдағы іс- қимыл тəртібі.
5. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
6. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
7. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
8. Ішкі еңбек тəртібі.
9. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Жерасты газ құбырлары мен олардағы құрылыстардың жай- күйін бақылау

Машықтар:

Барлық разрядтар үшін:
1. Газ құбырларындағы газдың шығып кетуін анықтау.
2. Құбыржолдары мен құбыр арматурасында орнатылған аспаптардың көрсеткіштерін алу.
3. Газ талдағыштарын, ағыс іздегіштерді, трасса іздегіштерді, өзге де аспаптар мен өлшеу құралдарын қолдану.
4. Байланыс жəне сигнал беру құралдарын пайдалану.

Білімдер:

Барлық разрядтар үшін білуі тиіс:
1. Құбыр желісінің нормативтік тереңдікте төселуін.
2. Құбыр желісіндегі рұқсат етілген жұмыс қысымын.
3. Құбыр өткізгіштер мен құбыр арматураларына орнатылған бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты мен техникалық сипаттамаларын.
4. Байланыс жəне дабыл беру құралдарын пайдалану тəртібін.
5. Газ құбырларындағы газдың ағып кетуін анықтау қағидаларын.
6. Газоанализаторлардың, ағып кету мен трассаларды анықтауға арналған құралдардың, сондай-ақ басқа да өлшеу жəне бақылау аспаптарының құрылымы мен оларды пайдалану ережелерін.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Жерасты газ құбырларына жəне олардағы құрылыстарға техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу

Дағды 1:
200 мм дейінгі төмен қысымдағы істеп тұрған газ құбырларын жөндеу кезінде слесарлық жұмыстарды орындау

Машықтар:

3 разряд
2-разрядтағы дағдыларға қосымша:
1. Газ құбырлары трассаларына жəне олардағы құрылыстарға қызмет көрсету.
2. 200 миллиметрге дейінгі төмен қысымдағы істеп тұрған газ құбырларын жөндеу кезінде слесарьлық жұмыстарды орындау.
3. Төмен қысымды конденсат жинағыштардан конденсатты алып тастау.
4. Газ құдықтарының, конденсат жинағыштардың жəне арматуралардың жарамдылығын тексеру.
5. Төмен қысымды газ құбырларында линзалы компенсаторлар мен ысырмалардың қысымымен монтаждау жəне бөлшектеу жүргізу.
6. Төмен қысымды газ құбырларында арматурада аздаған шығып кетулерді жою.
7. Газ құбырларынан газ ауа қоспасын шығару, көсеу жəне газ құбырларын тазалау.
8. Жерасты газ құбырларында оқшаулауды қалпына келтіру.
9. Бақылап тексеру үшін үй- жайлар мен құдықтарда газ-ауа қоспасының сынамаларын алу.
10. Газ құдықтарын жөндеу.
11. Газ құбырлары мен олардағы құрылыстарға профилактикалық жəне ағымдағы жөндеу жүргізу.
12. Газ құбырларының тереңдігіне ұңғыма бұрғылау.
13. Оқшаулау жəне газ құбырының жағдайын бағалау.
14. Газ құбырларындағы газ қысымын өлшеу.

Білімдер:

3 разряд
2-разрядтағы білімдерге қосымша:
1. Газ құбырлары мен құрылыстарында жұмыс жүргізу қағидалары.
2. Жерасты газ құбырларының мақсаты мен арматура құрылымы.
3. Газ құбырлары құрылыстарындағы ақаулықтарды анықтау жəне жою тəсілдері.
4. Қысым реттегіштерінің, манометрлердің, сақтандыру клапандарының жəне бекіту арматурасының құрылғысы.
5. Конденсат жинағыштардан конденсатты жою тəсілдері мен қағидалары.
6. Бақылау тексеру үшін орынжайлар мен құдықтарда газ ауа қоспасынан сынама алу тəсілдері.
7. Төмен қысымды жұмыс істеп тұрған газ құбырларында ойып жалғау жəне ауыстырып қосу түрлері жəне газ құбырлары тораптарының тығыздығын тексеру тəсілдері.
8. Коррозияға қарсы оқшаулаудың түрлері, оны газ құбырларына салу тəртібі жəне пайдалануға қабылдау қағидалары.
9. Шурф жұмыстарының жүргізу қағидалары.
10. Газ құбырларындағы бітеулерді анықтау жəне жою тəсілдері.
11. Тығындарды жоюға арналған еріткіштердің қасиеттері, оларды қолдану, сақтау тəртібі.
12. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
13. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
14. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
15. Ішкі еңбек тəртібі
16. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Диаметрі 500 мм дейінгі орташа жəне жоғары қысымдағы жұмыс істеп тұрған газ құбырларында ойып жалғау, ауыстыру жəне жөндеу жұмыстарын жүргізу кезінде слесарлық жұмыстарды орындау

Машықтар:

4 разряд
3-разрядтағы дағдыларға қосымша:
1. Жоғары жəне орташа қысымды газ құбырларының трассаларында конденсат жинағыштарды қарау, тексеру жəне орнату, олардан конденсатты шығару.
2. Конденсат жинағыштардың тіректеріндегі анықталған ақаулықтарды жою.
3. Газ құбырларын тексеріп шығудың графигін жəне маршруттық карталарын құру.
4. Газ құбырларын тығыздыққа, үрлеуге жəне буландыруға сынау.
5. Жерасты газ құбырларын жөндеу кезінде күрделі слесарлық жұмыстарды орындау, газдың кемуін жəне бітеулерді жою.
6. Линзалы компенсаторларды, конденсат жинағыштарды, гидроқақпақтар мен ысырмаларды газдың орташа жəне жоғары қысымымен монтаждауды жəне демонтаждауды жүзеге асыру.
7. Жер асты газ құбырларының орналасқан жерін анықтау, оларды оқшаулаудың жай-күйін электрондық аспаптармен тексеру.
8. Ашылған учаскені оқшаулай отырып, газ құбырының трассасы бойынша шурфтау.
9. Құбырларды дəнекерлеуге дайындау жəне ортасын дəлдеу.
10. Жоғары қысымды газ құбырларында крандарды майлау.
11. Газ құбырлары трассаларының жанындағы бөгде ұйымдардың жұмысын өндіруде газ құбырларының сақталуын қамтамасыз ету жөніндегі шараларды қабылдау.

Білімдер:

4 разряд
3-разрядтағы дағдыларға қосымша:
1. Газ құбырлары трассаларында жұмыс жүргізу қағидалары.
2. Орташа жəне жоғары қысымды конденсат жинағыштардан конденсатты жою қағидалары мен тəсілдері.
3. Жерасты газ құбырларында жұмыс жүргізу кезінде қолданылатын барлық жүйедегі газ талдағыштардың құрылғысы жəне жұмысын тексеру.
4. Газ құбырларын үрлеу, сынау жəне булау тəсілдері мен қағидалары.
5. Жерасты газ құбырларын монтаждау, сынау жəне пайдалануға берудің техникалық шарттары.
6. Күрделі жөнделетін газ құбырларындағы уақытша байпастардың құру қағидалары мен тəсілдері.
7. Газ құбырларын жөндеу түрлері.
8. Диаметрі 500 мм-ге дейінгі орта жəне жоғары қысымды газ құбырларында ойып жалғаулар мен ауыстырып қосуларды жүргізу қағидалары.
9. Газ құбырларын оқшаулау жай- күйінің электрондық аспаптарының құрылымы мен жұмысы.
10. Орта жəне жоғары қысымды барлық диаметрдегі газ құбырларға тығыздау муфталарын орнату тəсілдері.
11. Диаметрі 500 мм-ге дейінгі орта жəне жоғары қысымды газ құбырларында линзалы компенсаторлар мен бекіту арматурасын монтаждау жəне бөлшектеу қағидалары мен құрылғысы.
12. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
13. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
14. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
15. Ішкі еңбек тəртібі.
16. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3: Диаметрі 500 мм жоғары орта жəне жоғары қысымды қолданыстағы газ құбырларын ойып жалғау жəне қайта қосу кезінде слесарлық жұмыстарды орындау

Машықтар:

5 разряд
4-разрядтағы дағдыларға қосымша:
1. Газ құбырларында тығыздағыш, күшейткіш, жапсырма муфталар мен бандаждарды орнату.
2. Жер асты газ құбырларын оқшаулау.
3. Трассаларда газ құбырларының ірі фасонды бөліктері мен бөлшектерін таңбалау, дайындау жəне монтаждау.
4. Газ құбырлары мен кесінділердің жекелеген күрделі тораптарының эскиздерін жасау.
5. Оқшаулау жай-күйін айқындау жəне жерасты газ құбырларының герметикалығын электрондық құрал- саймандардың тексеру.
6. Газдың шығып кетуін оқшалау.
7. Газ құбырларының тығыздығын сынау, үрлеу жəне булау.
8. Төмен қысымдағы конденсат жинағыштардың, түтіктер мен өткізгіштердің су өткізетін түтіктерін ұзартуда ерекше күрделі слесарьлық жұмыстарды орындау.
9. Орташа жəне жоғары қысымдағы конденсат жинағыштарды бөлшектеу, ауыстыру жəне монтаждау.
10. Біліктілігі төмен слесарьлар жұмысын басқару.

Білімдер:

5 разряд
4-разрядтағы білімдерге қосымша:
1. Диаметрі 500 миллиметрден жоғары істеп тұрған орта жəне жоғары қысымды газ құбырларды ойып жалғау, оқшаулау жəне қайта қосу тəсілдері мен қағидалары.
2. Газ құбырларын үрлеу қағидалары мен тəсілдері, газ құбырларын сынау жəне булау, газ құбырларының герметикалығын бақылаудың электрондық аспаптарының құрылымы мен жұмысы, конденсат жинағыштарды, ысырмаларды, өздігінен жанатын крандарды, 500 мм асатын диаметрлі компенсаторларды монтаждау жəне бөлшектеу тəртібі, қысымды төмендетпей газ құбырларына ойп жалғауға арналған айлабұйымдардың құрылымы жəне осындай газ құбырларын жөндеу қағидалары.
3. Күрделі жəне ірі фасонды бөлшектер мен бөлшектерді дəнекерлеуге белгілеуге, өңдеуге жəне құрастыруға арналған техникалық шарттар.
4. Газ құбырлары мен олардағы құрылыстарды монтаждауға, сынауға жəне пайдалануға тапсыруға арналған техникалық шарттар.
5. Жерасты газ құбырларында орнатылған ерекше күрделі жабдықтардың конструктивтік ерекшеліктері мен оны жөндеу қағидалары.
6. Газ құбырларының күрделі тораптары мен қиылыстарының эскиздерін жасау қағидалары.
7. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
8. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
9. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
10. Ішкі еңбек тəртібі.
11. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік жəне жауапкершілік Командада жұмыс істей білу Зейінділік Кəсіби біліктілік пен дағдыларды өз бетінше дамыту қабілеті Мəселелерді шеше білу Қолданыстағы опциялар жиынтығынан ең жақсы əдістерді таңдау мүмкіндігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

ҚР ҚН 4.03-01-2011 "Газ тарату жүйелері",
ҚР ҚНжЕ 4.03-101-2013 "Газ тарату жүйелері", МСҚН 4.03-01-2003 "Газ тарату жүйелері",
ТР ТС 032/2013 "Артық қысыммен жұмыс істейтін жабдықтардың қауіпсіздігі туралы"

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Газ жабдығын жөндеу жəне қызмет көрсету шебері

4

Газ объектілері жабдықтарын пайдалану жөніндегі техник

14. Кəсіптің карточкасы "Авариялық-қалпына келтіру жұмыстары слесары":

Топтың коды:

7126-9

Қызмет атауының коды:

7126-9-015

Кәсіптің атауы:

Авариялық-қалпына келтіру жұмыстары слесары

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

63-шығарылым. "Жұмыстар мен жұмысшы кəсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын бекіту туралы" 2020 жылғы 10 қарашадағы № 441 Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы. Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2020 жылғы 13 қарашада № 21626 болып тіркелді.
8-10 Параграфтар. Газ шаруашылығындағы авариялық- қалпына келтіру жұмыстарының слесары, 4-6 разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (жұмысшы кəсіптер)

Мамандық:
Газбен қамтамасыз ету жабдықтары мен жүйелерін құрастыру жəне пайдалану

Біліктілік:

Білім деңгейі:
негізгі орта білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс тәжірибесі және/немесе кәсіптік даярлық (білім беру ұйымы базасында кәсіптік даярлау бағдарламалары бойынша бір жылға дейінгі курстар немесе кәсіпорында оқыту)

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Газ саласындағы жөндеу (авариялық) -қалпына келтіру жұмыстарын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газ саласындағы объектілерде жөндеу- қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу кезінде дайындық жұмыстарын орындау.
2. Газ саласындағы авариялық-қалпына келтіру жұмыстарын орындау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Газ саласындағы объектілерде жөндеу- қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу кезінде дайындық жұмыстарын орындау

Дағды 1:
Газ саласы объектілерінде авариялық-қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу кезінде тиеу-түсіру жұмыстарын орындау

Машықтар:

Барлық разрядтар үшін:
1. Тиеу-түсіру жұмыстарын орындау.
2. Тиеу-түсіру жұмыстарын жүргізу орындарында қорғау жəне қоршау құрылғыларын орнату.
3. Тасымалданатын жүктердің ауырлық орталығын көзбен анықтау.
4. Жүктерді, оның ішінде ауыр салмақты жəне габаритті емес жүктерді қауіпсіз ілмектеу жəне орнын ауыстыру тəсілдерін таңдау.
5. Жүктерді, оның ішінде ауыр салмақты жəне габаритті емес жүктерді ілмектеу жəне ілмектеу.
6. Көтергіш құрылыстардың жабдықтарын, жол-құрылыс жəне арнайы техниканы құрастыруды орындау.
7. Пайдалану алдында арқандар мен жүк ұстағыш құралдардың жарамдылығын тексеру.
8. Қол слесарлық құрал- саймандарымен жұмыс істеу.

Білімдер:

Барлық разрядтар үшін:
1. Тиеу-түсіру жұмыстарын орындау ережесі.
2. Көтеру-такелаж айлабұйымдарының құрылғысы жəне қолдану тəсілдері.
3. Жүктерді ілмектеу, көтеру, орнын ауыстыру ережесі мен тəсілдері.
4. Арқандардың, шынжырлардың, арқандардың мақсаты жəне қолдану ережесі.
5. Жүктерді көтеру жəне орнын ауыстыру кезінде қолданылатын жүк қармаушы айлабұйымдардың құрылымы мен жұмыс принципі.
6. Ілмектерді жалғау жəне байлау ережесі мен тəсілдері.
7. Ілмектерді пайдалану мерзімдері жəне олардың жүк көтергіштігі.
8. Көтергіш құрылыстардың, жол- құрылыс жəне арнайы техниканың құрылысы, мақсаты жəне құрастыру тəртібі.
9. Жабдықтарды, пайдаланылатын аспаптар мен құрылғыларды пайдалану жөніндегі ережелер, нұсқаулықтар.
10. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
11. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
12. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
13. Ішкі еңбек тəртібі.
14. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Газ саласы объектілерінде жөндеу-қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу кезінде қосалқы жұмыстарды орындау

Машықтар:

Барлық разрядтар үшін:
1. Жалпы жəне арнайы мақсаттағы схемаларды, карталарды, сызбаларды жəне техникалық құжаттаманы оқу.
2. Құбырдың, жер асты коммуникацияларының нақты орналасқан жерін анықтау.
3. Балташы жұмыстарын орындау.
4. Қазаншұңқырлар мен траншеялар қабырғасын бекемдеу.
5. Газталдағыштар көмегімен метан мен ауыр көмірсутектердің концентрациясын анықтау.
6. Құдықтарда, қазаншұңқырларда жұмыс істейтіндерді сақтандыруды қамтамасыз ету.
7. Құдықтарда, қазаншұңқырларда жұмыс істейтіндерді сақтандыруды қамтамасыз ету.
8. Құбырларда орнатылған аспаптардың көрсеткіштерін есептеу.
9. Дренаждық жұмыстарды орындау.
10. Жабдықтарды, агрегаттар мен машиналарды, құбырларды жөндеуге жəне монтаждауға арналған құралдарды дайындау.
10. Қарапайым ұста жұмыстарын орындау.
11. Құбырларды, фасонды бөліктерді жəне бекіту құралдарын сұрыптау.
12. Тораптар мен механизмдерді бөлшектеуге, құрастыруға арналған қарапайым құралдарды пайдалану
13. Жабдықты, құрал-саймандарды тиісті жағдайда ұстау.

Білімдер:

Барлық разрядтар үшін:
1. Сызбаларды, карталарды жəне сызбаларды оқу ережесі.
2. Авариялық-қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу кезінде қолданылатын жабдықтардың, құрал-саймандар мен құрылғылардың түрлері мен мақсаты.
3. Ағаш ұстасы, сырлау жəне сылау жұмыстарын орындау ережесі.
4. Траншеялар мен қазаншұңқырларды бекемдеу жəне қайта бекіту ережесі.
5. Құбырлардың, фасонды бөліктердің, бекіту құралдарының жəне құбыржолдар мен арматура бөлшектерінің түрлері.
6. Жер жұмыстарын қолмен жəне механизмдерді пайдалана отырып орындау тəртібі.
7. Аспаптарды (трассаны іздегіштерді) пайдалану ережесі).
8. Топырақ сипаттамасына байланысты траншея қабырғаларын бекіту түрлері.
9. Құдықтарда, қазаншұңқырларда жұмыс істейтіндерді сақтандыру тəсілдері мен құралдары.
10. Құбырларды жөндеуге шығару, жұмыстарды жүргізу жəне құбырларды пайдалануға енгізу үшін құбыр учаскелерін ажырату бойынша жұмыстарды жүргізу тəртібі.
11. Қарапайым ұсталық жұмыстарды орындау ережесі.
12. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау жөніндегі ережелер мен нормалар.
13. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
14. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
15. Ішкі еңбек тəртібі.
16. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Газ саласындағы авариялық- қалпына келтіру жұмыстарын орындау

Дағды 1:
Диаметрі 500 мм дейінгі төмен жəне орташа қысымды жұмыс істеп тұрған газ құбырларында жөндеу жұмыстарын орындау

Машықтар:

4 Разряд
1. Конденсат жинағыштан газконденсатын жою.
2. Крандарды майлау, газ құбырларын герметикалыққа сынау жүргізу, оларды үрлеу жəне булау.
3. Аварияны жою үшін жерасты газ құбырларының трассасы бойынша шурфтарды қазуды жүзеге асыру.
4. Тұрмыстық газ аппаратурасын, ас дайындау қазандықтарын, сұйытылған газдың топтық баллонды қондырғыларын, сондай- ақ газ тұтыну пештерінде жəне өнеркəсіптік, коммуналдық- тұрмыстық жəне ауыл шаруашылығы кəсіпорындары мен мекемелерінің басқа да агрегаттарында орнатылған газ жабдықтарын қалпына келтіру бойынша жөндеу жұмыстарын орындау.
5. Газды желіге қосу жəне газ жабдығын желіге қосу.

Білімдер:

4 Разряд
1. Тұрмыстық газ аппаратурасын, автоматикасы бар пəтерлік жылыту қазандықтарының, ас қорыту қазандықтарының жəне сұйытылған газдың топтық баллонды қондырғыларының құрылғысы, техникалық пайдалану жəне жөндеу ережесі.
2. Газды желіге қосу, газ жабдығын монтаждау жəне желіге қосу ережесі.
3. Газ құбырлары мен коммуникациялардың орналасу схемалары.
4. Қысыммен жұмыс істейтін резервуарлар мен басқа да ыдыстарды орнату жəне қауіпсіз пайдалану жөніндегі қазандық қадағалау ережесі.
5. Диаметрі 500 мм-ге дейінгі төмен жəне орташа қысымдағы жұмыс істеп тұрған газ құбырларының трассаларында авариялық- жөндеу жұмыстарын жүргізу ережесі.
6. Газ құбырларын үрлеу, булау жəне герметикалыққа сынау ережесі.
7. Авариялық газ құбырларында уақытша байпастарды орнату; шойын газ құбырларының кең ағынды қосылыстарында жөндеу жұмыстарын жүргізу жəне газ құбырларында муфталарды орнату тəсілдері.
8. Жерасты газ құбырларын монтаждау мен пайдаланудың техникалық шарттары.
9. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
10. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
11. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
12. Ішкі еңбек тəртібі.
13. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Диаметрі 500 мм-ден асатын төмен жəне орташа қысымдағы жəне диаметрі 500 мм-ге дейінгі жоғары қысымды жұмыс істеп тұрған газ құбырларында авариялық-жөндеу жұмыстарын орындайды

Машықтар:

5 разряд
4-разрядтағы дағдыларға қосымша:
1. Газ ағатын жерлерді оқшаулау.
2. Газ құбырларында тығыздағыш, күшейткіш, жапсырма муфталар мен бандаждарды орнату.
3. Жұмыс істеп тұрған газ құбырының трассасында үлгілік бөліктер мен жеке бөлшектерді дайындау жəне монтаждау.
4. Газ құбыры тораптарының жəне оның қиылыстарының эскиздерін дайындау.
5. Жер асты газ құбырларының орналасқан жерін анықтау, газ құбырының жай-күйін жəне оның оқшаулануын электрондық аспаптармен тексеру.
6. Қолданыстағы газ құбырларын кесу жəне бөлшектеу бойынша слесарлық жұмыстарды орындау.
7. Газ толтыру станцияларындағы (пункттеріндегі) аварияны жою бойынша жұмыстарды орындау жəне газ жабдығының пневмомеханикалық жəне электр автоматикасын қалпына келтіру.

Білімдер:

5 разряд
4-разрядтағы білімдерге қосымша:
1. Диаметрі 500 мм-ден асатын төмен жəне орташа қысымдағы жəне диаметрі 500 мм-ге дейінгі жоғары қысымды қоса алғанда, жұмыс істеп тұрған төмен жəне орташа қысымдағы газ құбырларында авариялық-жөндеу жұмыстарын жүргізу ережесі.
2. Жұмыс істеп тұрған газ құбырларында ойып жалғау жəне ауыстырып қосу тəсілдері мен ережесі; қысымды төмендетпей жұмыс істеп тұрған газ құбырларына ойып жалғауға арналған айлабұйымдардың құрылымы.
3. Газ құбырлары жəне олардағы құрылыстардың авариясынан кейін техникалық шарттар, герметикалығын сынау жəне пайдалануға беру қағидалары.
4. Газ құбырларының, газды редуциялау пункттерінің жəне электр қорғау қондырғыларының техникалық жəне ситуациялық схемалары.
5. Газ жабдығын куəландыру жəне сынау ережесі.
6. Диаметрі 500 мм асатын жоғары қысымды қолданыстағы газ құбырларында авариялық-жөндеу жұмыстарын жүргізу ережесі.
7. Жерасты газ құбырларындағы күрделі жабдықтардың конструктивтік ерекшеліктері жəне оны жөндеу ережесі.
8. Газ құбырларының сызбалары (жоспар, профиль, дəнекерлеу схемасы) жəне газ құбырларының күрделі тораптары мен қиылыстарының эскиздерін жасау қағидалары.
9. Газ реттеу пункттерінде газ жабдықтары мен автоматиканы баптау.
10. Электр қондырғыларында жұмыс жүргізу қағидалары.
11. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
12. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
13. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
14. Ішкі еңбек тəртібі.
15. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3: Диаметрі 500 мм асатын жоғары қысымды қолданыстағы газ құбырларында жəне металл емес газ құбырларында авариялық- жөндеу жұмыстарын орындайды

Машықтар:

6 разряд:
5-разрядтағы дағдыларға қосымша:
1. Тікелей трассада газ құбырының аса күрделі ірі фасонды бөліктері мен жекелеген бөлшектерін белгілеу, дайындау жəне монтаждау.
2. Жұмыс істеп тұрған газ құбырлары мен газ тұтыну жабдықтарындағы катодты, протекторлы жəне дренажды электр қорғау қондырғыларын, автоматика мен телемеханикалық құрылғыларды ажырату, ретке келтіру жəне қосу.
3. Газ жабдықтарын электрмен қорғау бойынша жұмыстар жүргізу.
4. Газгольдерлік станцияларда авариялық-қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу.
5. Газ құбырының жай-күйін жəне оны диагностикалық аспаптармен оқшаулауды анықтау.
6. Аварияны жою, автоматика жəне телемеханика жабдықтарын баптау жəне іске қосу бойынша біліктілігі төмен персоналдың жұмысын басқару.

Білімдер:

6 разряд:
5-разрядтағы білімдерге қосымша:
1. Диаметрі 500 мм асатын жоғары қысымды қолданыстағы газ құбырларында жəне металл емес газ құбырларында авариялық- жөндеу жұмыстарын жүргізу ережесі.
2. Газ құбырлары мен электрлік қорғау қондырғыларының орналасу схемалары.
3. Қолданыстағы газ құбырларында кесу жəне ауыстырып қосу тəсілдері мен ережесі.
4. Қолданыстағы газ құбырларында ойып жалғау жəне ауыстырып қосу тəсілдері мен ережесі.
5. Жерасты газ құбырларындағы күрделі жабдықтардың конструктивтік ерекшеліктері жəне оны жөндеу ережесі.
6. Газ құбырларының сызбалары (жоспар, профиль, дəнекерлеу схемасы) жəне газ құбырларының күрделі тораптары мен қиылыстарының эскиздерін жасау қағидалары.
7. Телемеханика жəне автоматика жүйелерімен жабдықталған газ реттегіш станцияларда (пункттерде) жəне қазандықтарда газ жабдықтары мен автоматиканы баптау.
8. Электр қондырғыларында жұмыс жүргізу, телемеханика жəне автоматика жүйелерінің жабдықтары мен аппаратураларын баптау ережесі.
9. Күрделі бақылау-өлшеу жəне диагностикалық аспаптарды баптау жəне реттеу.
10. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
11. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
12. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
13. Ішкі еңбек тəртібі.
14. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік жəне жауапкершілік Командада жұмыс істей білу Зейінділік Кəсіби біліктілік пен дағдыларды өз бетінше дамыту қабілеті Мəселелерді шеше білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

ҚР ҚН 4.03-01-2011 "Газ тарату жүйелері",
ҚР ҚНжЕ 4.03-101-2013 "Газ тарату жүйелері", МСҚН 4.03-01-2003 "Газ тарату жүйелері",
ТР ТС 032/2013 "Артық қысыммен жұмыс істейтін жабдықтардың қауіпсіздігі туралы"

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Газ объектілері жабдықтарын пайдалану жөніндегі техник

15. Кəсіптің карточкасы "Газ объектілері жабдықтарын пайдалану жөніндегі техник":

Топтың коды:

3118-3

Қызмет атауының коды:

3118-3-003

Кәсіптің атауы:

Газ объектілері жабдықтарын пайдалану жөніндегі техник

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2016 жылғы 24 мамырдағы № 217 бұйрығымен бекітілген Мұнай-газ өндіру саласындағы басшылардың, мамандардың жəне басқа да қызметшілердің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары
12 Параграф. Газ объектілері жабдықтарын пайдалану жөніндегі техник

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Газбен қамтамасыз ету жабдықтары мен жүйелерін құрастыру жəне пайдалану

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

1 жыл жалпы жұмыс тəжірибесі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3118-4-012 - Мұнай-газ құбырларын пайдалану жөніндегі техник

Қызметтің негізгі мақсаты:

Газ тасымалдау жабдығын пайдалануды құжаттамалық қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газ жабдықтарын пайдалану жөніндегі құжаттаманы жүргізу.
2. Қызмет бағыты бойынша есептілікті қалыптастыру.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Газ жабдықтарын пайдалану жөніндегі құжаттаманы жүргізу

Дағды 1:
Газ жабдықтарын пайдалану жəне жұмыстарды қауіпсіз орындау жөніндегі нұсқаулықтарды ресімдеу

Машықтар:

1. Жалпы жəне арнайы мақсаттағы технологиялық схемаларды, сызбаларды жəне техникалық құжаттаманы оқу.
2. Пайдалану құжаттамаларымен жұмыс істеу.
3. Қолда бар нормативтер негізінде материалдық-техникалық ресурстарға, жеке жəне ұжымдық қорғану құралдарына қажеттілікті айқындау.
4. Технологиялық схемаларды, сызбаларды, жабдықтың паспортын ресімдеу.
5. Ұйымдастыру-өкімдік құжаттарды ресімдеу.
6. Дербес компьютермен жəне оның перифериялық құрылғыларымен, ұйымдастыру техникасымен жұмыс істеу.
7. Тапсырмаларды орындау туралы есептер дайындайды, орындалатын жұмыстар туралы техникалық есептер үшін материалдарды өңдейді.
8. Жабдықты жаңғыртумен байланысты техникалық құжаттамадағы өзгерістерді ресімдейді.

Білімдер:

1. Сызу жəне схемаларды құрастыру негіздері.
2. Техникалық құжаттаманы əзірлеу жəне ресімдеу бойынша стандарттар, техникалық шарттар, басшылыққа алатын құжаттар.
3. Газ жабдықтарын пайдалану жəне жұмыстарды қауіпсіз орындау жөніндегі нұсқаулықтарды ресімдеу қағидалары.
4. Газ жабдықтарының мақсаты, құрылысы жəне жұмыс істеу принциптері.
5. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
6. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
7. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
8. Ішкі еңбек тəртібі.
9. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Газ объектілері жабдықтарының жұмысы туралы, оның ішінде ақпараттық жүйелердегі деректерді жүргізу жəне өзектендіру

Машықтар:

1. Жабдықтар мен газ құбырларының орналасуының технологиялық схемаларын, сызбаларды өзекті жағдайда ұстау.
2. Бөлімше бойынша жабдықтың, оның жұмысындағы ақаулардың есебін жүргізу.
3. Арнайы бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалану.
4. Жаңа жүйелерді жəне саланың объектілерінде пайдаланылатын жабдықты зерттейді жəн меңгереді.
5. Перспективалық əзірленімдерді, пайдалануды ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулықтарды əзірлеуге, іске қосу-баптау жұмыстарын жүргізуге қатысады.
6. Технологиялық жабдық сынағына, жаңа жабдық пен технологиялық процестерді тексеру мен игеру бойынша эксперименттік жұмыстарды жүргізуге қатысады.
7. Жүйелер мен жабдық жұмысының сенімділігі мен үнемділігі бойынша материалдарды талдауға, таңдауға қатысады.
8. Материалдарды өңдеу кезінде жеделділікті арттыру мен еңбек шығынын қысқарту мақсатында есептеу техникасын енгізуге
Қатысады.

Білімдер:

1. Орындау, жобалау құжаттамасын сақтау тəртібі.
2. Іс жүргізу жөніндегі нормативтік актілер мен өкімдік құжаттардың талаптары.
3. Пайдаланушы деңгейіндегі дербес компьютерде жұмыс істеу ережелері, қызмет бағыты бойынша пайдаланылатын бағдарламалық жасақтама.
4. Қызмет бағыты бойынша газ жабдығының жұмысымен байланысты ақпараттық жүйелер.
5. Өндірістік қуаттылықтар, пайдалану сипаттамалары, техникалық-экономикалық сипаттамалары жəне жабдықтың конструктивтік ерекшеліктері.
6. Технологиялық схемалар мен жүйелер, қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарды орнату жəне қауіпсіз пайдалану қағидалары.
7. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау жөніндегі ережелер мен нормалар.
8. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
9. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
10. Ішкі еңбек тəртібі.
11. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Қызмет бағыты бойынша есептілікті қалыптастыру

Дағды 1:
Материалдық-техникалық ресурстарды пайдалану бойынша есептер жасау

Машықтар:

1. Материалдық-техникалық жəне отын-энергетикалық ресурстарға қажеттілікті анықтау.
2. Белгіленген есептілік шеңберінде ұсынылатын ақпаратты талдау.
3. Материалдық-техникалық жəне отын-энергетикалық ресурстарды пайдалану бойынша есептерді қалыптастыру.
4. Тозған құрал мен жарақтарды есептен шығару актілерін ресімдеу.
5. Газ объектілерін пайдалану саласындағы есептілікті қалыптастыру.

Білімдер:

1. Есептілікті жасау тəртібі.
2. Шикізат, материалдар, ЖҚҚ, отын жəне энергия шығыны бойынша нормативтік материалдар.
3. Бағдарламалық жасақтаманы пайдаланатын пайдаланушы көлемінде жеке компьютерде жұмыс істеу ережелері.
4. Газ объектілері жабдықтарын пайдалану саласындағы есептілікті қалыптастыруға қойылатын талаптарды белгілейтін стандарттар, техникалық регламент, нұсқаулықтар.
5. Тозған құрал-саймандар мен жарақтарды есептен шығару тəртібі.
6. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау жөніндегі ережелер мен нормалар.
7. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
8. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
9. Ішкі еңбек тəртібі.
10. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Жұмыс уақытын пайдалануды есепке алу табелін жүргізу

Машықтар:

1. Жұмыс уақытын пайдалануды есепке алу табелін ресімдеу.
2. Жұмыс балансы уақытын есептеу.
3. Ауысым жұмысшыларына арналған кестелерді құру.

Білімдер:

1. Қазақстан Республикасының заңнамалық жəне өзге де нормативтік құқықтық актілері.
2. Ұйымның кəсіби қызмет саласындағы нормативтік- техникалық, əдістемелік жəне ұйымдастырушылық-өкімдік құжаттары.
3. Экономикалық қызмет, ұйымда еңбекті ұйымдастыру, өндіріс жəне басқару негіздері.
4. Еңбек жəне демалыс режимдері.
5. Ауысым кестелері.
6. Ішкі еңбек тəртібінің қағидалары.
7. Өндірістік санитарлық ережелер.
8. От жəне газ қауіпті жұмыстарды жүргізу жөніндегі нұсқаулықтар жəне басқа да ережелер.
9. Экономика негіздері, еңбекті ұйымдастыру жəне басқару.
10. Еңбек заңнамасының негіздері.
11. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өрт қауіпсіздігі, қоршаған ортаны қорғау қағидалары.
12. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
13. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
14. Ішкі еңбек тəртібі.
15. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік жəне жауапкершілік Тез шешім қабылдай білу Командада жұмыс істей білу Дəлдік Аналитикалық ойлау Компьютерлік сауаттылық Техникалық сауаттылық Кəсіптік біліктілік пен икемділікті өз бетінше дамыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

ҚР ҚН 4.03-01-2011 "Газ тарату жүйелері",
ҚР ҚНжЕ 4.03-101-2013 "Газ тарату жүйелері", МСҚН 4.03-01-2003 "Газ тарату жүйелері",
ТР ТС 032/2013 "Артық қысыммен жұмыс істейтін жабдықтардың қауіпсіздігі туралы"

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Газ объектілері жабдықтарын пайдалану жөніндегі инженер

5

Газ жабдығын жөндеу жəне қызмет көрсету шебері

16. Кəсіптің карточкасы "Газ жабдықтарын жөндеу жəне оларға қызмет көрсету мастері":

Топтың коды:

3118-4

Қызмет атауының коды:

3118-4-005

Кәсіптің атауы:

Газ жабдығын жөндеу жəне қызмет көрсету шебері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

5

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы", 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы мен бекітілген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22003 тіркелген).
90 Параграф. Учаске шебері

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
орта білімнен кейінгі (қолданбалы бакалавриат)

Мамандық:
Монтаж и эксплуатация инженерных систем объектов жилищно-коммунального хозяйства

Біліктілік:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Газбен қамтамасыз ету жабдықтары мен жүйелерін құрастыру жəне пайдалану

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім және өндірісте кемінде 1 жыл жұмыс өтілі немесе тиiстi мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнайы орта, кәсіптік орта) білім және өндірісте кемінде 3 жыл жұмыс өтілі, тиісті мамандық бойынша білімі болмаған кезде өндірісте кемінде 5 жыл жұмыс өтілі.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

1329-3-013 - Учаске мастері (электрмен жабдықтау, газ, бу беру жəне ауаны кондинционерлеу)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Газ жабдығының үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газ жабдығын пайдалану бойынша жұмыстарды ұйымдастыру.
2. Газ жабдығына жөндеу жүргізу жəне қызмет көрсету.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Газ жабдығын пайдалану бойынша жұмыстарды ұйымдастыру

Дағды 1:
Газ жабдығына ағымдағы жөндеу жəне техникалық қызмет көрсетуді құжаттамалық сүйемелдеу

Машықтар:

1. Нормативтік-техникалық құжаттаманың талаптарын қолдану, сызбаларды, схемаларды оқу.
2. Техникалық тапсырмаларды, ақау ведомостарын, жабдықты жөндеуге қабылдауға жəне тапсыруға құжаттарды ресімдеу.
3. Газ жабдығын пайдалануға қабылдау.
4. Газ жабдықтарын тексеру жəне техникалық қызмет көрсету жəне ағымдағы жөндеу бойынша жылдық кестелерді құру.
5. Өлшеу құралдарын тексеру кестесін дайындау.
6. Жөндеу жұмыстарын жүргізудің желілік кестесін қалыптастыру.
7. Қосалқы бөлшектерге, материалдарға, құралдарға өтінімдер жасау, сондай-ақ олардың дұрыс жұмсалуын бақылау.
8. Газ қауіпті жұмыстарға наряд- рұқсат ресімдеу.
9. Ұйымның прогрессивті нысандарын, еңбек əдістері мен тəсілдерін енгізуге жəрдемдесу, жұмысшыларға жұмыстар мен кəсіптердің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығына сəйкес разрядтар беру туралы ұсыныстар енгізу, жұмыстарды тарифтеуге жəне учаске жұмысшыларына біліктілік разрядтарын беруге
Қатысу.
10. Өндірістік тапсырманы бағынышты персоналға бөлу жəне оның орындалуын бақылау.

Білімдер:

1. Учаске жабдықтары жəне оны техникалық пайдалану ережесі, газ шаруашылығының өндірістік-шаруашылық қызметінің əдістері.
2. Ұйымның өндірістік - шаруашылық жəне қаржы - экономикалық қызметін реттейтін Қазақстан Республикасының заңнамалық жəне өзге де нормативтік-құқықтық актілері, ішкі жəне сыртқы нормативтік құжаттары.
3. Жабдықты жоспарлы-алдын ала жөндеу жүйесі.
4. Өндірісті басқару бойынша озық отандық жəне шетелдік тəжірибе.
5. Экономика, өндірісті ұйымдастыру, еңбек жəне басқару негіздері.
6. Қазіргі заманғы пайдалану жəне техникалық қызмет көрсету деңгейі.
7. Өндірісті басқару бойынша озық отандық жəне шетелдік тəжірибе.
8. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
9. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
10. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
11. Ішкі еңбек тəртібі.
12. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Газ жабдығы жұмысының беріктігі мен сенімділігін арттыру жөніндегі іс- шараларды орындау

Машықтар:

1. Газ жабдығының жұмыс параметрлерін, өндірістік қызметтің нəтижелерін талдау.
2. Газ жабдығына əдістемелік жəне нормативтік материалдарды, техникалық құжаттаманы əзірлеу.
3. Материалдарды, бөлшектерді, тораптарды, агрегаттарды жəне газ жабдығын сынауды жүргізу.
4. Газ жабдығына паспорттар, қосалқы бөлшектерге спецификациялар, ақаулар ведомосі жəне басқа техникалық құжаттама жасау.
5. Газ жабдығының, құрал- сайманның, құрылғылардың, коммуникациялардың, өндірістік құралдардың, жеке қорғау құралдарының жай-күйі мен дұрыс пайдаланылғандығын, сондай- ақ жұмыстарды жүргізудің дұрыстығын бағалау.
6. Газ жабдығына техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу, жабдықты пайдалануды жақсарту жəне пайдалану тиімділігін арттыру, рационализаторлық ұсыныстар мен өнертабыстарды қолдану жөніндегі іс-шаралардың перспективалық жəне ағымдағы жоспарларын əзірлеу.
7. Бригадаларды қалыптастыру (сандық, кəсіптік-біліктілік құрамынан), бригадаларға ұтымды қызмет көрсету жөніндегі іс- шараларды əзірлеу жəне енгізу, олардың қызметін үйлестіру.

Білімдер:

1. Жабдыққа арналған паспорттарды, жабдықтарды пайдалану жəне оларға техникалық қызмет көрсету жөніндегі нұсқаулықтарды, ақаулар жəне ерекшеліктер тізімдемелерін жасау тəртібі.
2. Қондырғылардың технологиялық регламенттері, жабдықтарды пайдалану жəне техникалық қызмет көрсету бойынша өндірістік нұсқаулықтардың талаптары.
3. Негізгі жəне қосалқы қызмет көрсетілетін жабдықтың төлқұжаттарды ұстау.
4. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
5. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
6. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
7. Ішкі еңбек тəртібі.
8. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Газ жабдығына жөндеу жүргізу жəне қызмет көрсету

Дағды 1:
Жабдықты жөндеуге беру, жабдықты жөндеуден шығару, пайдалануға беру

Машықтар:

1. Газ жабдығын жөндеуден кейін жұмысқа дайындау, құрылғылар мен тораптарға техникалық тексеру жүргізу.
2. Газ жабдығы элементтерінің параметрлері мен сенімділігін бақылау.
3. Ақауларды уақтылы анықтау мақсатында тестілік тексерулер жүргізу.
4. Газ жабдығын өнеркəсіптік пайдалануға сынау жəне қабылдау.

Білімдер:

1. Жабдықты пайдаланудан қабылдау жəне шығару тəртібі.
2. Жабдықты жөндеуге тапсыру жəне жөндеуден кейін қабылдау ережесі.
3. Жабдықты монтаждау, реттеу жəне баптау əдістері.
4. Жабдықтың техникалық жай- күйіне тексеру жүргізу əдістері.
5. Жабдықты консервациялау ережесі.
6. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
7. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
8. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
9. Ішкі еңбек тəртібі.
10. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Газ жабдығына техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу

Машықтар:

1. Жабдықтарды, құбырларды, қондырғыларды, жүйелерді, құрылыстарды техникалық қызмет көрсету, жөндеу жəне диагностикалық тексеру кезектілігін анықтау.
2. Қызмет бағыты бойынша бақылау-өлшеу аспаптары мен құралдарын пайдалану.
3. Газ жабдығын монтаждау (бөлшектеу) процесін басқару.
4. От, газ қауіпті жəне қауіптілігі жоғары басқа да жұмыстарды жүргізу.
5. Пайдалану міндеттерін орындаудың басымдығын анықтау.
6. Бригадаларды (олардың сандық, кəсіптік-біліктілік құрамын) қалыптастыруды жүзеге асыру, олардың қызметін үйлестіру.
7. Жұмысшыларға өндірістік нұсқама беруді жүзеге асыру, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау жəне өндірістік санитария, жабдықтар мен құралдарды техникалық пайдалану жөніндегі тəртіпті орындау жөніндегі іс-шараларды жүргізу, сондай-ақ олардың сақталуын бақылау.

Білімдер:

1. Газ жабдығының техникалық сипаттамалары, құрылымдық ерекшеліктері, типтік ақаулар мен ақаулар, мақсаты, жұмыс режимі жəне пайдалану ережесі.
2. Жөндеу жұмыстарын ұйымдастыру жəне технология.
3. Учаскеге бекітілген жабдықтарға техникалық қызмет көрсетуді, жөндеуді орындау түрлері, əдістері мен технологиясы.
4. Учаскеге бекітілген жабдық ақауларының түрлері жəне оларды жою тəсілдері.
5. Учаскенің технологиялық схемасы.
6. Отпен, газға қауіпті жəне қауіптілігі жоғары басқа да жұмыстарды жүргізу жөніндегі ереже.
7. Телемеханика негіздері.
8. Материалдарды механикаландырылған өңдеу технологиялары.
9. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
10. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
11. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
12. Ішкі еңбек тəртібі.
13. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік жəне жауапкершілік Тез шешім қабылдай білу Командада жұмыс істей білу Дəлдік Техникалық сауаттылық Кəсіптік біліктілік пен икемділікті өз бетінше дамыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

ҚР ҚН 4.03-01-2011 "Газ тарату жүйелері",
ҚР ҚНжЕ 4.03-101-2013 "Газ тарату жүйелері", МСҚН 4.03-01-2003 "Газ тарату жүйелері",
ТР ТС 032/2013 "Артық қысыммен жұмыс істейтін жабдықтардың қауіпсіздігі туралы"

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Газ объектілері жабдықтарын пайдалану жөніндегі инженер

4

Газ объектілері жабдықтарын пайдалану жөніндегі техник

17. Кəсіптің карточкасы "Газ объектілері жабдықтарын пайдалану жөніндегі инженер":

Топтың коды:

2147-3

Қызмет атауының коды:

2147-3-003

Кәсіптің атауы:

Газ объектілері жабдықтарын пайдалану жөніндегі инженер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2016 жылғы 24 мамырдағы № 217 бұйрығымен бекітілген Мұнай-газ өндіру саласындағы басшылардың, мамандардың жəне басқа да қызметшілердің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары
10 Параграф. Газ объектілері жабдығын пайдалану жөніндегі инженер

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:

Біліктілік:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік жəне өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Техник лауазымындағы жұмыс тəжірибесі кемінде 3 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Газ объектілерінің жабдықтарын пайдалану бойынша жұмыстарды орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газ жабдықтарына техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу (ТҚжЖ), диагностикалық тексеру (ДТ) бойынша жұмыстардың орындалуын қамтамасыз ету.
2. Газ жабдықтарна ТҚжЖ ДТ сүйемелдеу бойынша құжаттаманы жүргізу.
3. Газ жабдығы жұмысының беріктігі мен сенімділігін арттыру жөніндегі іс-шараларды орындау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Газ жабдықтарына техникалық қызмет көрсету жəне жөндеу (ТҚжЖ), диагностикалық тексеру (ДТ) бойынша жұмыстардың орындалуын қамтамасыз ету

Дағды 1:
Жоспарлы алдын-ала жөндеу (ЖАЖ), техникалық қызмет көрсету (ТҚ) кестелерін жəне диагностикалық тексеру жүргізу

Машықтар:

1. Жұмыстарды орындаудың желілік кестелерін əзірлеу.
2. От жəне газ қауіпті жұмыстарды жүргізуді жоспарлау жəне олардың орындалуын бақылау.
3. ТҚжЖ, ДТ ұйымдастыру жəне қауіпсіз жүргізу жөніндегі іс- шаралардың орындалуын əзірлеу жəне бақылау.
4. Пайдалану персоналының жұмысын жоспарлау.
5. Газ объектілері жабдықтарында жұмыстарды орындау кезінде тəуекелдерді бағалау.
6. Қызмет бағыты бойынша арнайы бағдарламалық өнімдерді пайдалану.

Білімдер:

1. Техникалық диагностика негіздері.
2. Теориялық механика негіздері.
3. Термодинамика негіздері.
4. Электротехника негіздері.
5. Материалтану негіздері.
6. Дəнекерлеу өндірісінің негіздері.
7. От жəне газ қауіпті жұмыстарды жүргізу жөніндегі нормативтік құжаттар.
8. Газ объектілері жабдықтарының мақсаты, құрылысы жəне жұмыс істеу принципі.
9. "Газ жабдығы ақауларының түрлері жəне оларды жою тəсілдері".
10. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау жөніндегі ережелер мен нормалар.
11. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
12. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
13. Ішкі еңбек тəртібі.
14. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Сынақтарды жүргізу кезінде жəне жөндеу жұмыстарын орындағаннан кейін газ жабдығының техникалық жай- күйін бақылау

Машықтар:

1. Жабдықтың жұмысындағы, оның ішінде сынақтарды жүргізу кезінде жəне жөндеу жұмыстарын орындағаннан кейін ақауларды анықтау".
2. Жабдықтарды диагностикалау жəне өнеркəсіптік қауіпсіздік сараптамасының нəтижелерін қолдану.
3. Энергия үнемдеу, жөндеу технологиялары, еңбек əдістері мен тəсілдері бойынша озық тəжірибені қолдану.
4. Күзгі-қысқы кезеңде жабдықтарды көктемгі су тасқынына дайындау жəне пайдалану бойынша іс-шаралар өткізу.
5. Жеке жəне ұжымдық қорғану құралдарын қолдану.
6. Шектеулі уақыт режимінде шешім қабылдау.

Білімдер:

1. Технологиялық процестерді басқарудың автоматтандырылған жүйелері (ТП АБЖ), телемеханика құралдарының, газ жабдығын автоматты басқару жүйелерінің құрылымы, өзара іс- қимылы жəне оларды басқару.
2. Газ жабдығын пайдалануға қойылатын талаптарды белгілейтін салалық стандарттар, техникалық регламенттер, нұсқаулықтар.
3. Жөндеудің озық технологиялары, еңбектің прогрессивті əдістері мен тəсілдері.
4. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау жөніндегі ережелер мен нормалар.
5. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
6. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
7. Ішкі еңбек тəртібі.
8. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3: Газ жабдықтарына ТҚжЖ, ДТ кезінде технологиялық регламенттердің сақталуын бақылау

Машықтар:

1. Бақылау-өлшеу аспаптары мен құралдарын пайдалану.
2. Сызбалар мен спецификацияны оқу.
3. Газ жабдығының техникалық параметрлерін талдау.
4. Қажеттіліктерді қалыптастыру, құрал-саймандарға, қосалқы бөлшектерге, материалдарға, арнайы киімдерге жəне т. б. өтінімдер жасау.
5. Газдың шығып кетуін анықтау жəне жою.
6. Дербес компьютерді жəне оның перифериялық құрылғыларын, ұйымдастыру техникасын пайдалану.

Білімдер:

1. Кəсіпорынның технологиялық регламенттері.
2. Негізгі бақылау-өлшеу аспаптарының, оның ішінде қауіпсіздік аспаптарының жұмыс принципі.
3. Газ жабдығына техникалық қызмет көрсету мен жөндеуді орындау түрлері, əдістері мен технологиясы.
4. Кəсіптер мен жұмыс түрлері бойынша еңбекті қорғау жөніндегі
Нұсқаулық.
5. Номенклатура, материалдар мен қосалқы бөлшектерді сақтауға қойылатын талаптар.
6. Құрал-сайманның, материалдардың жəне қосалқы бөлшектердің шығыс нормалары.
7. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау жөніндегі ережелер мен
Нормалар.
8. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
9. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
10. Ішкі еңбек тəртібі
11. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Газ жабдықтарна ТҚжЖ ДТ сүйемелдеу бойынша құжаттаманы жүргізу

Дағды 1:
Газ жабдықтарына ТКжЖ, ДТ бойынша техникалық құжаттаманы ресімдеу

Машықтар:

1. Газ жабдығының ауытқуларын жəне ақауларын жөндеу кезінде сыныптау.
2. Газ жабдығын жөндеу кезінде беру жəне қабылдау жөніндегіқұжаттаманы жүргізу.
3. Жабдықтардың ТҚжЖ, ДТ атқарушылық құжаттамасын толтыру.
4. Одан əрі пайдалануға жарамсыз материалдық-техникалық ресурстарды есептен шығару актілерін ресімдеу".
5. Жабдықтарды паспорттауды жүргізу.
6. Техникалық құжаттамаға қажеттілікті анықтау.
7. Жабдықтарға ТҚжЖ, ДТ саласында есептілікті қалыптастыру.

Білімдер:

1. "Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексі", "Жер қойнауы жəне жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі, "Газ жəне газбен жабдықтау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы, "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы, "Магистральдық құбыр туралы" Қазақстан Республикасының Заңы".
2. "Кəсіпорынның өндірістік қызметіне қатысты ұйымдастырушылық-өкімдік құжаттар мен əдістемелік материалдар".
3. Газ жабдығын пайдалану жəне жөндеу жөніндегі техникалық құжаттама жəне оны ресімдеуге қойылатын талаптар.
4. Жабдықтарды паспорттау тəртібі.
5. Материалдық-техникалық ресурстарды есептен шығару тəртібі.
6. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау жөніндегі ережелер мен нормалар.
7. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
8. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
9. Ішкі еңбек тəртібі.
10. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Жұмыстарды жүргізуге наряд- рұқсатнамаларды жəне басқа да арнайы рұқсаттарды ресімдеу

Машықтар:

1. Газ жабдығын пайдалану жəне жұмыстарды қауіпсіз орындау жөніндегі құжаттаманы талдау.
2. Еңбекті қорғау жəне қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқаулық жүргізу.

Білімдер:

1. Газ жабдығының ТҚжЖ талаптарын белгілейтін салалық стандарттар, техникалық регламенттер, нұсқаулықтар.
2. Жұмыстарды жүргізуге наряд- рұқсатнамаларды ресімдеу тəртібі.
3. От жəне газ қауіпті жұмыстарды жүргізу жөніндегі нормативтік құжаттар.
4. Бағынушы персоналдың біліктілік сипаттамалары.
5. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау жөніндегі ережелер мен нормалар.
6. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
7. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
8. Ішкі еңбек тəртібі.
9. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды.

Еңбек функциясы 3:
Газ жабдығы жұмысының беріктігі мен сенімділігін арттыру жөніндегі іс-шараларды орындау

Дағды 1:
Газ жабдығы жұмысының тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар дайындау

Машықтар:

1. Жабдықтар, қондырғылар, құрылыстар жұмысының пайдалану көрсеткіштерін, олардың жұмыс режимін оңтайландыру мүмкіндіктерін талдау жəне қорытындылау.
2. Ұсынылған шешімдердің тиімділігін есептеу.
3. Жабдық жұмысының тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар қалыптастыру.
4. Жалпы жəне арнайы мақсаттағы технологиялық схемаларды, сызбаларды жəне техникалық құжаттаманы оқу.

Білімдер:

1. Жөндеудің озық технологиялары, еңбектің прогрессивті əдістері мен тəсілдері.
2. Жабдықты пайдалану кезіндегі алдыңғы қатарлы энергия үнемдеу технологиялары.
3. Өнертапқыштық жəне рационализаторлық қызметтің негіздері.
4. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау жөніндегі ережелер мен нормалар.
5. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
6. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
7. Ішкі еңбек тəртібі.
8. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Авариялардың, оқыс
оқиғалардың, газ жабдығының істен шығуының алдын алуға бағытталған іс-шаралар бағдарламасына ұсыныстар дайындау

Машықтар:

1. Жабдықтың жұмысына əсер ететін факторларды анықтау.
2. Жабдықты пайдалану кезінде авариялар мен инциденттердің алдын алу жəне жою жөніндегі шараларды əзірлеу.

Білімдер:

1. Газды тасымалдаудың технологиялық процестері.
2. Еңбек қауіпсіздігі стандарттары, қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркəсіптік қауіпсіздік талаптары.
3. Табиғи газдың, тұрақсыз сұйық көмірсутектердің, газ жəне сұйық ортаның, химиялық реагенттердің физика-химиялық қасиеттері, оларды кəдеге жарату тəртібі мен ережесі.
4. Авариялар мен инциденттердің салдарын оқшаулау жəне жою жөніндегі іс-шаралар жоспары.
5. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау жөніндегі ережелер мен нормалар.
6. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
7. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
8. Ішкі еңбек тəртібі.
9. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3: Персоналдың жұмысында ТҚжЖ ДТ озық технологияларын жəне еңбектің прогрессивті əдістері мен тəсілдерін енгізу

Машықтар:

1. Жаңа техниканы, рационализаторлық ұсыныстарды енгізуден, жұмыс орнының ұйымдастыру-техникалық шарттарының өзгеруінен қауіптерді бағалау.
2. Инновацияларды енгізуден тиімділікті бағалау.
3. Энергия үнемдеу, жөндеу технологиялары, еңбек əдістері мен тəсілдері бойынша озық тəжірибені қолдану.
4. Жабдықтың пайдалану параметрлерінің нормативтік (рұқсат етілген) шамаларынан өзгеру жəне ауытқу себептерін анықтау.
5. Газ объектілері жабдықтарының технологиялық параметрлерін түзету бойынша шешімдер қабылдау.

Білімдер:

1. Жаңа техниканы, озық технологияларды, ғылыми-зерттеу жəне тəжірибелік-конструкторлық əзірлемелерді енгізуді регламенттейтін салалық құжаттар.
2. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қағидалар мен нормалар.
3. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
4. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
5. Ішкі еңбек тəртібі.
6. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік жəне жауапкершілік Жүйелі ойлау Тез шешім қабылдай білу Командада жұмыс істей білу Тəртіптілік
Аналитикалық ойлау Компьютерлік сауаттылық Кəсіптік біліктілік пен икемділікті өз бетінше дамыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

ҚР ҚН 4.03-01-2011 "Газ тарату жүйелері",
ҚР ҚНжЕ 4.03-101-2013 "Газ тарату жүйелері", МСҚН 4.03-01-2003 "Газ тарату жүйелері",
ТР ТС 032/2013 "Артық қысыммен жұмыс істейтін жабдықтардың қауіпсіздігі туралы"

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Газ жабдығын жөндеу жəне қызмет көрсету шебері

7

Бас инженер

18. Кəсіптің карточкасы "Газ қызметінің (учаскесінің)бастығы":

Топтың коды:

1329-3

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Газ қызметінің (учаскесінің)бастығы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы", 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы мен бекітілген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22003 тіркелген).
32 Параграф. Жабдықтарды пайданалу қызметінің бастығы (Бас механигі)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік жəне өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
орта білімнен кейінгі

Мамандық:
Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық объектілерінің
инженерлік жүйелерін монтаждау жəне пайдалану

Біліктілік:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Газбен қамтамасыз ету жабдықтары мен жүйелерін құрастыру жəне пайдалану

Біліктілік:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім және мамандығы бойынша ұйымның бейініне сәйкес келетін экономикалық қызмет түрінде кемінде 5 жыл жұмыс өтілі.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

1329-3-017 - Қызмет бастығы (электрмен жабдықтау, газ, бу беру жəне ауаны кондинционерлеу)
1329-3-020 - Учаске бастығы (электрмен жабдықтау, газ, бу беру жəне ауаны кондинционерлеу)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Газбен жабдықтау жүйесінің үздіксіз, қауіпсіз жəне тиімді жұмысын қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газ тарату желілерін пайдалану процесін басқару.
2. Техникалық құжаттаманы əзірлеуді қамтамасыз ету.
3. Газ тарату жүйелерін пайдалану бойынша персоналдың қызметін жоспарлау жəне бақылау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Газ тарату желілерін пайдалану процесін басқару

Дағды 1:
Жоспарлы-алдын алу жəне авариялық-қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу

Машықтар:

1. Регламенттік жұмыстарды орындау кестесін бекіту.
2. Отқа жəне газға қауіпті жұмыстардың тізбелері мен жоспарларын бекітуге, олардың орындалуын бақылауға.
3. Газ жабдықтарында жəне газ тарату желілерінде авариялық жағдайларда жұмыстарды ұйымдастыруды жүргізу.
4. Жоспарлы жұмыстарды ұйымдастыру жəне қауіпсіз жүргізу жөніндегі іс-шаралардың орындалуын бекіту жəне бақылау.
5. Өндіруші зауыттар белгілеген газ жабдығының тұрақты жəне тиімді жұмыс режимін, пайдалану, техникалық қызмет көрсету ережелерін сақтауды қамтамасыз ету.
6. Газ учаскесі шегінде көктемгі су тасқынына жабдықтарды дайындау жəне күзгі-қысқы кезеңде пайдалану жөніндегі іс- шаралардың жоспарын бекіту жəне орындалуын бақылау.
7. Жабдықтардың жұмысына, газ беру режимдерінің сақталуына бақылау жүргізу.
8. Пайдалану персоналының жұмысын жоспарлау.
9. Газ құбырларының қолданыстағы учаскелерін ажыратуды қарастыру жəне келісу.
10. Жабдықтар мен газ құбырларын жөндеуге қою туралы шешім
Қабылдау.
11. Энергия үнемдеу, жөндеу технологиялары, еңбек əдістері мен тəсілдері бойынша озық тəжірибені қолдану.
12. Өлшеу құралдарын тексеру кестесін бекіту.
13. Газ жабдығының техникалық параметрлерін, беру режимі бойынша деректерді жəне жедел есептілікті талдау.
14. Газ объектілерінің жабдықтарында жұмыстарды орындау кезіндегі тəуекелдерді бағалау.
15. Қызмет бағыты бойынша мамандандырылған бағдарламалық өнімдерді пайдалану.

Білімдер:

1. Жөнделген жабдықты жөндеу, бөлшектеу жəне монтаждау, дəлдігін тексеру жəне сынау технологиясы мен əдістері.
2. Отқа жəне газға қауіпті жұмыстарды жүргізу жөніндегі нормативтік құжаттар.
3. Газ объектілері жабдықтарының мақсаты, құрылысы жəне жұмыс істеу принциптері.
4. Газ жабдығы ақауларының түрлері жəне оларды жою тəсілдері.
5. Газ жабдығының, Технологиялық схемалар мен жүйелердің нұсқаулары мен конструкциясы, қысыммен жұмыс істейтін ыдыстардың құрылымы мен қауіпсіз пайдалану ережелері.
6. Мұнай мен газдың физика-химиялық қасиеттері.
7. Газ жабдықтары мен газ тарату желілерін пайдалануға қойылатын талаптарды белгілейтін салалық стандарттар, техникалық регламенттер, нұсқаулықтар (нұсқаулықтар).
8. Жетілдірілген жөндеу технологиялары, прогрессивті əдістер мен еңбек əдістері.
9. Қауіпсіздік техникасы, өнеркəсіптік қауіпсіздік, еңбекті жəне қоршаған ортаны қорғау жөніндегі ережелер мен нормалар.
10. Өндірістік санитария жəне өртке қарсы қауіпсіздік талаптары.
11. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары.
12. Ішкі еңбек тəртібі.
13. Дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Газ тарату жүйелерін пайдалану жөніндегі жұмыстардың жай- күйін техникалық бақылау жəне орындалуын технологиялық бақылау

Машықтар:

1. Сызбалар мен сипаттамаларды оқыңыз.
2. Персоналдың газ жабдықтарын, механизмдерін пайдалану жөніндегі нұсқаулықтарды сақтауы жөнінде шаралар қабылдау.
3. Бағдарламаларды əзірлеу жəне жұмысшыларды жұмыс жүргізудің қауіпсіз əдістеріне оқытуды жүргізу.
4. Газ жабдығы жұмысының тиімділігін арттыру (оңтайландыру) бойынша шешімдер қабылдау.
5. Авариялардың, инциденттердің жəне жабдықтың жұмысынан бас тартудың себептерін талдау, олардың алдын алу жөніндегі іс- шараларды əзірлеу жəне бекіту.
6. Газ объектілері жабдықтарының технологиялық параметрлерін түзету бойынша шешімдер қабылдау.
7. Жабдықтың жұмысындағы бұзушылықтарды тану.
8. Сертификаттау жəне аттестаттау кезінде туындайтын проблемалардың шешімдерін қалыптастыру.
9. Жаңа техниканы, рационализаторлық ұсыныстарды, жұмыс орнының ұйымдастырушылық-техникалық жағдайларын өзгерту тəсілдері бойынша шешімдер қабылдау.

Білімдер:

1. Кəсіпорынның технологиялық регламенттері.
2. Қысыммен жұмыс істейтін құбырлар мен арматураға қойылатын талаптар.
3. Негізгі Бақылау-өлшеу аспаптарының, оның ішінде қауіпсіздік аспаптарының əрекет ету принциптері.
4. Газ жабдығына техникалық қызмет көрсету мен жөндеуді орындау түрлері, əдістері мен технологиялары.
5. Кəсіптер мен жұмыс түрлері бойынша еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтар.
6. Құбырларды дəнекерлеу жəне дəнекерленген қосылыстарды термиялық өңдеу кезіндегі негізгі талаптар.
7. Материалтану негіздері.
8. Дəнекерлеу өндірісінің негіздері.
9. Газ жабдығының тиісті жұмысының негізгі техникалық көрсеткіштері.
10. Гидравликалық есептеуді орындау əдістемесі.
11. Құбырлардың коррозиясының себептері жəне онымен күресу жолдары.
12. Құбырлар мен арматураларға зақым келтіретін себептер, олардың алдын алу жəне жою тəсілдері.
13. Өндірістік қуаттар жəне жабдықтың жұмыс режимдері.
14. Жабдықтар мен желілердің, тұтынушыларды қосу тораптарының аумақтық орналасуы.
15. Жабдықтың техникалық жай-күйінің сəйкестігін бақылау құралдары.
16. Қарапайым такелаж құралдарын м жүк көтергіш механизмдерді пайдалану құрылымы мен ережелері.
17. Жер жұмыстарын жүргізу түрлері мен ережелері.
18. Өлшеу құралдарының құрылғысы, жұмыс принципі жəне орнату орны.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3: Газ учаскесінің (қызметінің)шаруашылық қызметін қамтамасыз ету

Машықтар:

1. Құралды, қосалқы бөлшектерді, материалдарды, арнайы материалдарды сатып алуға өтінімдер бекітілсін. киім жəне т. б.
2. Алынған негізгі құралдарды, құралдарды, қосалқы бөлшектерді, материалдарды жəне т.б. қойма есебіне қоюды жəне оларды есептен шығаруды қамтамасыз ету жəне бақылау.
3. Мерзімді түгендеу жүргізу.
4. Пайдалану үшін қажетті отын-энергетикалық ресурстардың, майлаудың, майлардың жəне басқа да материалдардың шығындарын есепке алуды жəне үлестік нормаларын сақтауды ұйымдастыру жəне оларды төмендету жөніндегі іс-шараларды енгізу.
5. Одан əрі пайдалану үшін жарамсыз материалдық-техникалық ресурстарды есептен шығаруға арналған актілерді бекіту.

Білімдер:

1. Номенклатура, материалдар мен қосалқы бөлшектерді сақтауға қойылатын талаптар.
2. Құралды, материалдарды жəне қосалқы бөлшектерді тұтыну
Нормалары.
3. Экономика, өндірісті ұйымдастыру, Еңбек жəне басқару
Негіздері.
4. Өрт қауіпсіздігі ережелері.
5. Өндірісті басқаруды ұйымдастыруды талдау əдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Техникалық құжаттаманы əзірлеуді қамтамасыз ету

Дағды 1:
Техникалық құжаттаманың əзірленуін жəне бекітілуін бақылау

Машықтар:

1. Техникалық құжаттамаға қажеттілікті анықтау.
2. Қолданыстағы регламенттеуші құжаттардың талаптарына сəйкес техникалық құжаттаманы əзірлеу жəне ресімдеу.
3. Техникалық құжаттаманы рəсімдеу үшін мамандандырылған бағдарламалық өнімдерді пайдалану.
4. Жоғалған техникалық құжаттаманы қалпына келтіру, оның ішінде қажетті тексерулер тағайындау жəне аудит жүргізу жөнінде шаралар қабылдау.
5. Персоналдың пайдалану жəне технологиялық құжаттаманы уақтылы толтыруын бақылау.
6. Анықтамалық материалдарды қолдану, газ жабдықтары мен газ тарату желілерін пайдалану саласындағы ғылыми-техникалық ақпаратты талдау.

Білімдер:

1. Газ жəне газбен жабдықтау саласындағы заңнама.
2. Азаматтық қорғау саласындағы заңнама.
3. Ұйымның өндірістік қызметіне қатысты əдістемелік материалдар.
4. Газ жабдықтары мен газ тарату желілерін пайдалану жəне жөндеу жөніндегі техникалық құжаттаманың түрлері, оны
ресімдеуге қойылатын талаптар.
5. Жабдықты паспорттау тəртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3:
Газ тарату жүйелерін пайдалану бойынша персоналдың қызметін жоспарлау жəне бақылау

Дағды 1:
Газ қызметі (учаске) қызметкерлеріне басшылық жасау

Машықтар:

1. Бөлімшеде еңбекті қорғау мен техника қауіпсіздігінің жай- күйіне бақылауды жүзеге асыру.
2. Бағынысты қызметкерлерге тапсырмаларды тұжырымдау.
3. Жедел-техникалық жəне есептік құжаттаманы жүргізу.
4. Жабдықтар мен газ тарату желілерін пайдалану бойынша орындалған жұмыстар туралы есептілік пен актілерді ұсыну мерзімдерін бақылау.
5. Шешімдерді жедел қабылдау (лауазымдық міндеттер шеңберінде).
6. Жаңа құрылғыларды енгізу жəне жұмыстарды жүргізудің озық əдістерін игеру жөніндегі жұмысты ұйымдастыру (оларды енгізуге қарай).

Білімдер:

1. Ұйымның ұйымдық-өкімдік құжаттары.
2. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау стандарттары.
3. Нұсқамалардың түрлері, оларды өткізу тəртібі мен мерзімдері.
4. Газ қауіпті жұмыстарды ұйымдастыру жəне өндіру жөніндегі нұсқаулықтар.
5. Газға қауіпті жұмыстарды орындау үшін рұқсат-нарядтарды ресімдеу тəртібі.
6. Өртке қарсы жəне аварияға қарсы жаттығуларды ұйымдастыру жөніндегі нормативтік құжаттар.
7. Жабдықтар мен газ тарату құрылыстарын пайдалану жөніндегі нормативтік құжаттар.
8. Өндірістегі авариялар мен технологиялық бұзушылықтарды, жазатайым оқиғаларды тексеру жəне есепке алу жөніндегі ережелер мен нұсқаулықтар.
9. Құрал-сайманмен жəне құрылғылармен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік ережелері.
10. Газ құбырлары трассаларының өзге коммуникациялармен қиылысу жағдайындағы жұмыс ережесі.
11. Жұмыс өндірісі бойынша технологиялық регламенттер.
12. Бағынысты қызметкерлердің лауазымдық жəне өндірістік нұсқаулықтары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Персоналдың жұмыстарды орындау сапасына бақылау жүргізу

Машықтар:

1. Бағынысты қызметкерлердің жұмысын жоспарлау жəне ұйымдастыру.
2. Орындалған жоспарлы-алдын алу жұмыстарының сапасына мерзімді тексерулер жүргізу.
3. Жоспарлы-алдын алу жұмыстарын орындау кезінде қызметкерлердің қауіпсіздік техникасын сақтауы тұрғысынан тұрақты байқау аудитін жүргізу.
4. Бағынысты қызметкерлер қызметінің нəтижелерін бағалау.
5. Қызметкерлерді мерзімді өндірістік оқытуды жүргізу.

Білімдер:

1. Жоспарлауды ұйымдастыру тəсілдері, тиімділік көрсеткіштерін есепке алу жəне есептеу қағидалары.
2. Жөндеу жұмыстарын дайындау тəртібі мен жүргізу ережесі.
3. Газ тарату жүйелері объектілеріне техникалық қызмет көрсетуді жəне жөндеуді ұйымдастыру қағидалары.
4. Газ тарату жүйелері объектілерінің тиісті жай-күйіне нормативтік құжаттардың талаптары.
5. Газ құбырларының, газ реттеу пункттерінің, бекіту арматурасының жіктелуі, техникалық сипаттамалары жəне жұмыс ерекшеліктері.
6. Газ тарату жүйелерінің объектілерін пайдалану кезінде жұмыстарды орындаудың техникалық регламенттері (өндірістік нұсқаулықтар) (операциялардың реттілігі).
7. Ақаулардың түрлері, жабдықтың істен шығу себептері, газ беру режимінің бұзылуы, өндірістік нұсқаулықтарды орындау кезіндегі типтік қателер, жоспарлы-алдын алу жұмыстарының орындалмау белгілері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік жəне жауапкершілік
Жүйелік ойлау
Тез шешім қабылдай білу
Командада жұмыс істей білу
Дисциплинированность Аналитикалық ойлау
Компьютерлік сауаттылық
Кəсіптік біліктілік пен икемділікті өз бетінше дамыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

ҚР ҚН 4.03-01-2011 "Газ тарату жүйелері",
ҚР ҚНжЕ 4.03-101-2013 "Газ тарату жүйелері", МСҚН 4.03-01-2003 "Газ тарату жүйелері",
ТР ТС 032/2013 "Артық қысыммен жұмыс істейтін жабдықтардың қауіпсіздігі туралы"

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Бас инженер

7

Газ шаруашылығының директоры

19. Кəсіптің карточкасы "Газ шаруашылығының директоры":

Топтың коды:

1329-3

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Газ шаруашылығының директоры

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

БТБА немесе БА-мен байланыс жоқ

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Өндірістік жəне өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік жəне өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дəрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия жəне инженерлік іс

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Инженерлік-техникалық лауазымдардағы жұмыс өтілі кемінде 5 жыл жəне газ шаруашылығындағы жұмыс өтілі кемінде 5 жыл.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Газ шаруашылығы қызметінің тиімділігін қамтамасыз ету, тұтынушыларды газбен жабдықтау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тасымалдау бойынша қызметтер көрсетуді қамтамасыз ету.
2. Газ тарату жүйесін пайдалану процесін басқару.
3. Газ шаруашылығына қызмет көрсету аймағының шекараларында газды жеткізуді қамтамасыз ету (есепке алу) жəне балансты
Жинақтау.
4. Шаруашылық қызметті басқару.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Тасымалдау бойынша қызметтер көрсетуді қамтамасыз ету

Дағды 1:
Бөлімшенің жұмысына басшылықты жүзеге асыру

Машықтар:

1. Ұйымның миссиясы мен стратегиясы, жоғары тұрған басшылықтың бұйрықтары мен өкімдері негізінде газ шаруашылығының мақсаттары мен міндеттерін қалыптастыру жəне қызметін жоспарлау.
1. Газ шаруашылығы ішіндегі процестерді үйлестіру, жұмыс өндірісін ұтымды ұйымдастыруды ескере отырып, бағынысты қызметкерлер арасында міндеттер мен жауапкершіліктерді бөлу.
2. Еңбек тəртібінің жай-күйін бақылау жəне оны нығайту бойынша іс-шаралар жүргізу.
3. Қарамағындағылар қызметінің нəтижелерін бағалау жəне.
4. орындалған қызметтік тапсырмалар мен өзге де жұмыс түрлерінің есебін жүргізу.
5. Өндірістік-шаруашылық қызметті оңтайландыру, оның ішінде арнайы білім мен ақпараттық-коммуникативтік технологияларды қолдану бойынша ұсыныстар əзірлеу.
6. Қызметкерлерді жұмыс орнында оқытуды жүргізу.
7. Регламенттік жұмыстар жоспарларының орындалу мониторингі жəне тапсырмалардың уақтылы орындалуы негізінде кадрларға қажеттілікті айқындау.
8. Ішкі регламенттеуші құжаттарды əзірлеуге қатысу.
9. Жұмыскерлерді газ шаруашылығы орындайтын функцияларға қатысты əдістемелік жəне анықтамалық құжаттамамен қамтамасыз ету.
10. Газ шаруашылығында іс жүргізуді тиісті ұйымдастыруды жəне жүргізуді қамтамасыз ету.

Білімдер:

1. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасы.
2. Жоғары билік органдары мен басшылардың ұйымдастырушылық-өкімдік құжаттары жəне нормативтік жəне басшылық құжаттары.
3. Салада жəне ұйымда жұмыс жүргізудің технологиялық дайындығын ұйымдастыру.
4. Стандарттау жəне сертификаттау негіздері.
5. Техникалық-экономикалық жəне жедел - өндірістік жоспарлау негіздері, бюджеттеу, еңбекті. ұйымдастыру негіздері.
6. Инновациялық жəне инвестициялық қызметтің перспективалары, Ұйымның экономикалық қызметінің көрсеткіштері.
7. Ішкі еңбек тəртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Бағынысты персоналдың еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау талаптарын сақтауын қамтамасыз ету

Машықтар:

1. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, қоршаған ортаны қорғау техникасы бөлігінде қолданыстағы заңнаманың жəне ішкі
регламенттеуші құжаттардың сақталуын қамтамасыз ету жəне бақылау.
2. Еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау техникасы талаптарының орындалуына бақылау аудитін жүргізу.
3. Міндетті алдын ала жəне мерзімді .медициналық тексеруден өтуі тиіс қызметкерлердің тізімдерін бекіту.
4. Ауыр, зиянды немесе қауіпті еңбек жағдайлары үшін арнайы тамақ қосымша еңбек демалысы күндері берілуге тиіс қызметкерлердің тізімдерін бекіту.
5. Табиғат қорғау іс-шараларының орындалуын бақылауды жүзеге асыру.
6. Өндірістік экологиялық бақылау объектілерінде өткізуді бақылауды жүзеге асыру.
7. Бөлінген аумақтардың санитарлық жағдайын бақылау (тұтыну жəне өндіріс қалдықтарын жинау, уақытша сақтау, тапсыру, журналдарды толтыру).

Білімдер:

1. Еңбекті қорғау саласындағы заңнама.
2. Өнеркəсіптік жəне өрт қауіпсіздігінің, Өндірістік санитарияның нормалары мен талаптары.
3. Қазақстан Республикасының Экологиялық Кодексі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3: Билік органдарымен, тұтынушылармен жəне басқа адамдармен өзара əрекеттесу

Машықтар:

1. Қадағалау органдарымен, тергеу органдарымен жəне сот сатыларымен өзара іс-қимыл жасау кезінде ұйымның мүдделерін білдіру.
2. Уəкілетті жəне жергілікті атқарушы органдардың аумақтық бөлімшелерінің хаттарына, ұсыныстарына, хабарламалары мен хабарламаларына, тұтынушылардың жəне өзге де тұлғалардың өтініштері мен шағымдарына толық жазбаша жəне ауызша жауап беру.
3. Аварияларға, газ жабдықтары мен газ құбырларының зақымдалуына кінəлі, сондай-ақ газ шаруашылығына өзге де залал келтірген адамдарды анықтау жөніндегі іс-шараларды жүргізу.
4. Материалдық залалды өтеу бойынша шаралар қабылдау.
5. Газ шаруашылығы құзыреті шеңберінде азаматтарды қабылдауды жүргізу.
6. Газ шаруашылығының жауапкершілігі шеңберінде тарифтік сметалар мен инвестициялық бағдарламаларды орындау бойынша баспасөз турларын өткізу.
7. Газ шаруашылығын тұтынушылардың тұрмыста газды пайдалану кезінде қауіпсіздік талаптарын сақтау қажеттілігін түсіндіру бойынша профилактикалық рейдтер мен тұрғындар жиындарын ұйымдастыру жəне өткізу.

Білімдер:

1. "Табиғи монополиялар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы жəне заңға тəуелді нормативтік-құқықтық актілер.
2. "Газ жəне газбен жабдықтау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы жəне заңға тəуелді нормативтік-құқықтық актілер.
3. Құнын анықтау əдістері, баға белгілеу жəне салық салу тəртібі, көрсетілген қызметтер мен орындалған жұмыстар үшін есеп айырысу тəртібі.
4. Стандарттар, салада жəне ұйымда статистикалық есепке алуды ұйымдастыру.
5. Жоғары тұрған органдардың қаулылары, өкімдері, бұйрықтары, басқа да басшы жəне нормативтік құжаттары.
6. Қазақстан Республикасы азаматтарының өтініштерін қарау, тыңдаулар мен қоғамдық тыңдаулар өткізу тəртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Газ тарату жүйесін пайдалану процесін басқару

Дағды 1:
Жоспарлы-алдын алу жəне авариялық-қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу

Машықтар:

1. Отқа жəне газға қауіпті жұмыстардың тізбелері мен жоспарларын бекітуге, олардың орындалуын бақылауға.
2. Регламенттік жұмыстарды орындау кестелерінің орындалуын бақылау.
3. Өнеркəсіптік қауіпсіздік бөлігінде қолданыстағы заңнаманың жəне ішкі регламенттеуші құжаттардың сақталуын қамтамасыз ету.
4. Жоспарлы жұмыстарды ұйымдастыру жəне қауіпсіз жүргізу жөніндегі іс-шаралардың орындалуын бекіту жəне бақылау.
5. Көктемгі су тасқынына жабдықтарды дайындау жəне күзгі- қысқы кезеңде пайдалану жөніндегі іс-шаралардың жоспарын бекіту жəне орындалуын бақылау.
6. Энергия үнемдеу, жөндеу технологиялары, еңбек əдістері мен тəсілдері бойынша озық тəжірибені қолдану.
7. Өлшеу құралдарын тексеру кестесін бекіту.
8. Қызмет бағыты бойынша мамандандырылған бағдарламалық өнімдерді пайдалану.

Білімдер:

1. Жөнделген жабдықты жөндеу, бөлшектеу жəне монтаждау, дəлдігін тексеру жəне сынау технологиясы мен əдістері.
2. Отқа жəне газға қауіпті жұмыстарды жүргізу жөніндегі нормативтік құжаттар.
3. Газ объектілері жабдықтарының мақсаты, құрылысы жəне жұмыс істеу принциптері.
4. Газ жабдығы ақауларының түрлері жəне оларды жою тəсілдері.
5. Газ жабдығының, Технологиялық схемалар мен жүйелердің нұсқаулары мен конструкциясы, қысыммен жұмыс істейтін ыдыстардың құрылымы мен қауіпсіз пайдалану ережелері.
6. Мұнай мен газдың физика-химиялық қасиеттері.
7. Техникалық есептеулерді жүргізу əдістері.
8. Газды газ тарату жүйесі арқылы тасымалдаудың технологиялық процестері.
9. Еңбекті қорғау, өнеркəсіптік жəне өрт қауіпсіздігі, өндірістік санитария талаптары.
10. Жеке қорғану құралдарын пайдалану қағидалары жəне дəрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2: Техникалық құжаттаманың əзірленуіне жəне бекітілуіне бақылауды жүзеге асыру

Машықтар:

1. Техникалық құжаттаманың уақтылы бекітілуін қамтамасыз ету.
2. Өнеркəсіптік қауіпсіздік талаптарын қамтамасыз ету үшін техникалық құжаттаманың болуына қойылатын талаптарды айқындау.
3. Техникалық құжаттаманы рəсімдеу үшін мамандандырылған бағдарламалық өнімдерді пайдалану.
4. Техникалық құжаттаманы ресімдеуге қойылатын белгіленген талаптардың орындалуын бақылау.

Білімдер:

1. Газ жəне газбен жабдықтау саласындағы заңнама.
2. Азаматтық қорғау саласындағы заңнама.
3. Ұйымның өндірістік қызметіне қатысты ұйымдастырушылық- өкімдік құжаттар мен əдістемелік материалдар.
4. Ішкі еңбек тəртібі қағидалары, еңбек қауіпсіздігі жəне еңбекті қорғау, өрт қауіпсіздігі қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3:
Газ шаруашылығына қызмет көрсету аймағының шекараларында газды жеткізуді қамтамасыз ету (есепке алу) жəне балансты жинақтау

Дағды 1:
Газды есепке алу жəне өткізу жөніндегі жұмыстарды қамтамасыз ету жəне ұйымдастыру

Машықтар:

аз тарату станциялары / қысқарту пункттері жəне өлшеу тораптары арқылы газ қабылдауды бақылауды жүзеге асыру.
2. Өлшеу тораптарының жұмысын, жеткізушілердің өлшеу тораптарындағы аспаптардың жарамдылығын, есептеудің қарсы тораптарының жұмысын бақылау.
3. Өнеркəсіптік, коммуналдық-тұрмыстық тұтынушылар объектілерінде жəне газ тарату станцияларында (түзеткіштер, Шығын өлшегіштер) газды есепке алу тораптарын ауыстыруға, баптауға, калибрлеуге, тексеруге, қабылдауға қатысу.
4. Тұтынушылардан газ жеткізуге өтінімдерді қабылдауды жəне газды өткізу жоспарын қалыптастыруды бақылау.
5. Газ тұтынушыларымен шарттар мен келісімдердің жобаларын əзірлеу, тұтынушылармен газды өткізу шарттарын уақтылы жасасуды қамтамасыз ету.
6. Бөлінген газ көлемі жəне тауарлық газ үшін ақы төлеу шегінде газды тұтыну мониторингін жүзеге асыру.
7. Өнеркəсіптік кəсіпорындардың газды есепке алу аспаптарынан көрсеткіштердің алынуын, редукциялау пункттеріндегі газды есепке алудың бас тораптарынан көрсеткіштердің алынуын бақылауды жүзеге асыру.
8. Газ тұтынатын жəне төлемейтін есепке алынбаған объектілерді анықтауды қамтамасыз ету.
9. Тұтынушылардың дебиторлық берешегін болдырмау жəне / немесе төмендету жөніндегі іс-шараларды жүргізу.
10. Тұтынушылардың өтінімі бойынша есепке алу аспаптарын алуды, тексеруден кейін орнатуды жəне пломбалауды бақылауды жүзеге асыру.
11. Өнеркəсіптік тұтынушылардың тауарлық газын жеткізуге актілердің уақтылы берілуін бақылау.
12. Газ шаруашылығына қызмет көрсету аймағының шекарасындағы газ балансының мəліметтерін бақылау.
13. Тұтынушылардың дебиторлық берешегін өндіріп алу бойынша талап-арыз жұмысын ұйымдастыру.

Білімдер:

1. Қазақстан Республикасының "Газ жəне газбен жабдықтау туралы" Заңы жəне заңға тəуелді нормативтік-құқықтық актілер.
2. Газ балансын есепке алу жəне жасау негіздері.
3. Технологиялық қажеттіліктерге жəне газдың жоғалуына газды есептеу əдістемесі.
4. Газ шаруашылығына қызмет көрсету аймағының шекарасындағы газ балансын анықтау əдістері.
5. Газ тұтынушыларына өзара есеп айырысулар мен есептеулер жүргізудің негіздері мен əдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 4:
Шаруашылық қызметті басқару

Дағды 1:
Газ шаруашылығының шаруашылық қызметін ұйымдастыру

Машықтар:

1. Құрал-саймандарды, қосалқы бөлшектерді, материалдарды, жеке қорғаныс құралдарын, арнайы киімдерді жəне т. б. сатып алуға өтінімдерді бекіту.
2. Алынған негізгі құралдарды қойма есебіне қоюды жəне оларды есептен шығаруды қамтамасыз ету жəне бақылау. Мерзімді түгендеу жүргізу.
3. Пайдалану үшін қажетті отын-энергетикалық ресурстардың, майлаудың, майлардың жəне басқа да материалдардың шығындарын есепке алуды жəне үлестік нормаларын сақтауды ұйымдастыру жəне оларды төмендету жөніндегі іс-шараларды енгізу.
4. Одан əрі пайдалану үшін жарамсыз материалдық-техникалық ресурстарды есептен шығаруға арналған актілерді бекіту.

Білімдер:

1. Шикізаттың, материалдардың, аспаптардың, жинақтаушы бұйымдардың номенклатурасы, қабылдау қағидалары жəне сақтауға қойылатын талаптар, сынамаларды іріктеу əдістері, оларды есептен шығару тəртібі.
2. Құралды, материалдарды жəне қосалқы бөлшектерді тұтыну нормалары.
3. Экономика негіздері, өндірісті ұйымдастыру.
4. Жабдықты пайдалануға қойылатын талаптарды белгілейтін салалық стандарттар, техникалық регламенттер, басшылықтар (нұсқаулықтар).
5. Жүктерді қабылдауға жəне жөнелтуге арналған құжаттардың нысандары жəне оларды ресімдеу қағидалары.
6. Негізгі құралдарды есепке алу жəне есептен шығару тəртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік жəне жауапкершілік
Жүйелі ойлау
Тез шешім қабылдай білу
Командада жұмыс істей білу
Тəртіптілік
Аналитикалық ойлау
Компьютерлік сауаттылық
Кəсіптік біліктілік пен икемділікті өз бетінше дамыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

ҚР ҚН 4.03-01-2011 "Газ тарату жүйелері".
ҚР ҚНжЕ 4.03-101-2013 "Газ тарату жүйелері".
МСҚН 4.03- 01-2003 "Газ тарату жүйелері".
ТР ТС 032/2013 "Артық қысыммен жұмыс істейтін жабдықтардың қауіпсіздігі туралы".

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Бас инженер

7

Филиал директоры

4-ші тарау. Кəсіптік стандарттың техникалық деректері

      20. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Энергетика министрлігі

      Орындаушы:

      Крикбаев Сунгат Болатович,

      +7 (717) 278 68 34,

      s.krikbaev@energo.gov.kz

      21. Əзірлеуге қатысатын ұйымдар (кəсіпорындар):

      Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігі

      Жоба жетекшісі:

      Кошкаров Ержан Жетписович

      E-mail: y.koshkarov@energo.gov.kz

      Телефон нөмірі: +7 (717) 278 68 34

      Орындаушылар:

      Крикбаев Сунгат Болатович, +7 (717) 278 68 34,

      E-mail: s.krikbaev@energo.gov.kz

      "QAZAQGAZ AIMAQ" АҚ

      Орындаушылар:

      Шафрай О.И,

      +7 (717) 255 89 60,

      E-mail: o.shafray@ktga.kz

      22. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: Мұнай-газ, мұнай өңдеу және мұнай-газ химиясы салаларының кәсіптік біліктіліктері жөніндегі салалық кеңесінің 2024 жылғы 22 қарашадағы №8-2024 отырысының хаттамасы. 2025 жылғы 22 тамыздағы мұнай-газ, мұнай өңдеу және мұнай-газ химиясы саласының кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңесі отырысының Хаттамасы.

      23. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2024 жылғы 1 қарашадағы кәсіптік стандарт жобасын сараптау қорытындысы бойынша кәсіптік біліктілік жөніндегі Ұлттық органның қорытындысы. 2025 жылғы 31 шілдедегі кәсіптік стандарт жобасын сараптау қорытындысы бойынша кәсіптік біліктілік жөніндегі Ұлттық органның қорытындысы.

      24. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 17 желтоқсандағы сараптамалық қорытындысы. 2025 жылғы 9 қыркүйектегі №10735/А002 сараптамалық қорытындысы.

      25. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 2, 2025 ж.

      26. Болжамды қайта қарау күні: 31.12.2028 ж.

  Қазақстан Республикасы
Энергетика министрі
2025 жылғы 15 қазандағы
№ 387-н/қ Бұйрығына
5-қосымша
Қазақстан Республикасы
Энергетика министрі
2024 жылғы 23 желтоқсандағы
№ 479 бұйрығына 14-қосымша

"Газ тасымалдауды басқару" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолдану аясы: "Газ тасымалдауды басқару" кәсіптік стандарты Қазақстан Республикасының "Кәсіптік біліктіліктер туралы" Заңының 5-бабына сәйкес әзірленді және ол магистральдық газ тасымалдау саласында жұмысшылардың кәсіби біліктілігін тану, еңбек мазмұнын айқындау, біліктілікті тәуелсіз бағалауды жүргізу және кадрлық әрі өндірістік жоспарлау міндеттерін шешу үшін қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) Газ айдаушы агрегат – газ құбырлары мен жерасты газ қоймаларындағы компрессорлық станцияларда табиғи газды сығуға арналған агрегат;

      2) Газ тарататын станция – газды тарату және қысымын реттеу жүйелерінен, орнатылған жабдықтар мен құрылғылар кешенінен тұратын нысан. Газ тарататын станциялар газ тарату жүйелерінің құрамына кіреді;

      3) Газды тасымалдау – шикі немесе тауарлық газды газ құбырлары арқылы айдау процесі;

      4) Компрессор станциясы – газды өндіру, тасымалдау және сақтау кезінде газдың қысымын арттыруға арналған құрылыстар мен жабдықтар кешені;

      5) Магистральдық газ құбыры – тауарлық газды тасымалдауға арналған, бір немесе бірнеше құбыр желісінен және қысымды реттейтін, телеуправление мен байланыс құралдарынан тұратын инженерлік құрылым. Объектілер құрамы жобалық құжаттама мен техникалық регламенттердің талаптарымен анықталады;

      6) Магистральдық құбырды пайдалану – магистральдық құбырдың үздіксіз, тиімді және талапқа сай жұмыс істеуін қамтамасыз етуге қажетті қызмет түрлері, оның ішінде техникалық қызмет көрсету, жөндеу, техникалық диагностикалау және жедел-диспетчерлік басқару кіреді;

      7) SCADA – автоматтандырылған нысандардың жұмысын үздіксіз бақылауға, басқаруға және ақауларға дер кезінде әрекет етуге мүмкіндік беретін бағдарламалық жүйе.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ГАА – газ айдаушы агрегат;

      2) ГТС – газ тарату станциясы;

      3) КС – компрессор станциясы;

      4) МГҚ – магистральдық газ құбыры;

      5) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      6) БТБА – Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      7) ҚР ТР – Қазақстан Республикасының техникалық регламенті;

      8) ӨҚ – өлшеу қондырғысы;

      9) ӨҚжТШ – өндірістік қажеттіліктер мен технологиялық шығындар.

2-ші тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Газ тасмалдауды басқару

      5. Кәсіптік стандарттың коды: H120

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      H Көлік және қоймалау;

      49 Құрлық және құбырмен жүретін көліктің қызметі;

      49.5 Құбыр көлігінің қызметі;

      49.50 Құбыр көлігінің қызметі;

      49.50.0 Құбыр көлігінің қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: "Газ тасымалдауды басқару" кәсіптік стандарты газды өндіру көздерінен тұтынушыларға дейін тасымалдау процестерін ұйымдастыру және басқарумен айналысатын мамандардың құзыреттері мен кәсіби дағдыларына қойылатын талаптарды айқындайды. Кәсіптік стандарт газ құбырларына техникалық қызмет көрсету, газ сапасын бақылау, қауіпсіздікті қамтамасыз ету және тасымалдау процестерінің экономикалық тиімділігін арттыру сияқты негізгі қызмет салаларын қамтиды.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Өндірісті басқаруды ұйымдастыру жөніндегі инженер - 6 СБШ-нің деңгейі;

      2) Өндіріс инженері - 6 СБШ-нің деңгейі;

      3) Магистральдық құбырлардың диспетчері - 6 СБШ-нің деңгейі;

      4) Газды есепке алу жөніндегі инженер - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-ші тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Өндірісті басқаруды ұйымдастыру жөніндегі инженер":

Топтың коды:

2141-2

Қызмет атауының коды:

2141-2-002

Кәсіптің атауы:

Өндірісті басқаруды ұйымдастыру жөніндегі инженер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы", 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы мен бекітілген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22003 тіркелген).
83 Параграф. Өндірісті басқаруды ұйымдастыру жөніндегі инженер

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік және өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия және инженерлік іс

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

I санатты өндірісті басқаруды ұйымдастыру жөніндегі инженер: кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) бiлiм және II санатты өндірісті басқаруды ұйымдастыру жөніндегі инженер лауазымында кемiнде 2 жыл жұмыс өтілі;
II санатты өндірісті басқаруды ұйымдастыру жөніндегі инженер: кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) бiлiм және санатсыз өндірісті басқаруды ұйымдастыру жөніндегі инженер лауазымында кемiнде 3 жыл жұмыс өтілі;
санатсыз өндірісті басқаруды ұйымдастыру жөніндегі инженер: кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) бiлiм, жұмыс өтіліне талаптар қойылмайды немесе тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнайы орта, кәсіптік орта) білім және І санатты техник лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

-

Қызметтің негізгі мақсаты:

Газ тасымалдау жүйесі бойынша газды тасымалдаудың берілген режимін қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. МГҚ объектілерінде газ тасымалдау процесін жедел басқару.
2. Қызметтің жұмысын жоспарлау, көрсеткіштер есебін жүргізу және талдау.
3. Газ тасымалдау процесін жетілдіру.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
МГҚ объектілерінде газ тасымалдау процесін жедел басқару



Дағды 1:
Газ тасымалдау объектілеріндегі аварияларды оқшаулау және жою

Машықтар:
1. Газ құбырларындағы, КС және ГТС апаттарын оқшаулау және жою, газ көлігінің барынша мүмкін көлемін қамтамасыз ету, тұтынушыларды үздіксіз газбен жабдықтау мақсатында газ ағындарын қажетті ауыстырып қосуды жүргізу жөнінде шаралар қабылдау.
2. Аварияны жою жоспарларын, лауазымды адамдарды хабардар ету және жинау схемаларын әзірлеу.
3. От және жоспарлы-алдын алу жұмыстарының кешендерін жүргізу жоспарларын әзірлеу.
4. Газ тасымалдау жүйесі объектілерінде жоспарлы және авариялық-қалпына келтіру жұмыстарының орындалуын бағалау.

Білімдер:
1. Техникалық құжаттаманы әзірлеу және ресімдеу жөніндегі ережелер, нұсқаулықтар және басқа да басшылық материалдар.
2. Газ тасымалдау жүйесінің құбыржолдарын, жабдықтарын инженерлік-техникалық қамтамасыз ету және техникалық қызмет көрсету әдістері.
3. Газ тасымалдау жүйесі объектілеріндегі аварияларды жою (оқшаулау) жоспары.
4. Еңбек қауіпсіздігі стандарттары, қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
МГҚ желілік бөлігінің жұмысқа қабілеттілігін сақтау

Машықтар:
1. Технологиялық процесс бойынша берілген режимді қамтамасыз ету үшін МГҚ желілік бөлігінің, ГТС және басқа да технологиялық жабдықтың жұмысқа қабілеттілігі мен жарамдылығын анықтау.
2. Газ құбырының гидравликалық тиімділігін және желілік бөлік учаскелерінің ішкі қуысын тазартудың орындылығын анықтау.

Білімдер:
1. Магистральдық және таратушы газ құбырларын, жерасты газ қоймаларын, КС пайдалану тәртібі.
2. Газ жабдықтарын, газ құбырларын жөндеу және жұмыс істеу қағидасы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
Газды тасымалдау бойынша деректерді қабылдау және беру

Машықтар:
1. Ақпараттың дұрыстығын қамтамасыз ету, берілген параметрлерден ауытқуларға дереу әрекет ету және ұсыныстар беру.
2. Өз қажеттіліктері мен технологиялық ысыраптар бойынша газ көлемін тәулік сайын жинауды, апта сайын және ай сайын салыстыруды қамтамасыз ету.
3. Жеткізушілерден газды қабылдаған кезде саны мен сапасын талдау және тұтынушыларға тасымалданатын газды беру.
4. Баланстарды анықтау мақсатында газды бөлудің тәуліктік балансын анықтау.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексі, "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі, "Газ және газбен жабдықтау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы, "Магистральдық құбыр туралы" Қазақстан Республикасының Заңы және кәсіпорын қызметінің бағыты бойынша өзге де нормативтік құқықтық актілер.
2. Өндірістік қуаттар, техникалық сипаттамалар, конструктивтік ерекшеліктері, жұмыс режимдері және жабдықты техникалық пайдалану қағидалары.
3. Экономикалық қызметтің тиісті түріндегі ғылыми-техникалық жетістіктер және озық ұйымдардың тәжірибесі.
4. Белгіленген есептілікті жасау тәртібі.
5. Техникалық, экономикалық, әлеуметтік даму перспективалары, бейіні, мамандануы және құрылым ерекшеліктері, өндірістік қуаттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 4:
Газды тасымалдау процесін ұйымдастыру

Машықтар:
1. Негізгі талаптар: шығудағы, кірудегі қысым, өлшеу қондырғысындағы (ӨҚ) сағаттық шығыс және т. б. бойынша беруші және қабылдаушы тараптармен газды беру және қабылдау режимін талдау. 2. Газ тасымалдау режимін жоспарлау.
3. Газ тасымалдау жөніндегі жоспарлардың орындалуын талдау, газ тасымалдау режимінің өзгеруін мүдделі тараптармен келісу.
4. Құрылымдық бөлімшелерге бекітпе арматураны ауыстырып қосуға, МГҚ желілік бөлігінің технологиялық жабдығын, компрессорлық станцияны (КС) және ГТС іске қосуға және тоқтатуға жәнежөндеуге шығаруға өкімді келісу және беру.
5. Газ тасымалдау процесіне тұрақты мониторинг жүргізу.
6. МГҚ режимін келісу және өзгерту туралы хаттарды, факсимильді хабарламаларды, телефонограммаларды және өзге де құжаттарды дайындау.

Білімдер:
1. Өндірістік-шаруашылық қызмет жоспарларын жасау және келісу тәртібі.
2. Табиғи газды жеткізу, тасымалдау, өткізу және сақтау тәртібі.
3. Экономика, еңбекті ұйымдастыру, өндіріс және басқару негіздері.
4. Газ көлемі мен режимдерін есептеу бойынша мамандандырылған бағдарламалық қамтамасыз ету.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Қызметтің жұмысын жоспарлау, көрсеткіштер есебін жүргізу және талдау



Дағды 1:
Газ тасымалдау қызметін жоспарлау және талдау

Машықтар:
1. Газ тасымалдау жүйесінің өндірістік объектілерінің және жұмыс параметрлерінің жай-күйі мен динамикасын берілген параметрлерден ауытқу мәніне талдау.
2. Өз қажеттіліктеріне және технологиялық ысыраптарға (ӨҚжТЫ) газ шығысының жоспарланған көлемдерінің есебін дайындау, деректерді талдау.
3. Газ тасымалдау жоспарларын, газ тасымалдау жүйесінің жұмыс режимдерінің жобаларын өз мұқтаждары мен технологиялық ысыраптарға арналған газ шығыстарын оңтайландыру мен барынша азайтуды, экологиялық аспектілер мен өндірістік тәуекелдерді ескере отырып дайындау және келісу.
4. Техникалық-экономикалық талдау жүргізу, қабылданатын және іске асырылатын шешімдерді кешенді негіздеу, ӨҚжТЫ газ шығынын азайту мүмкіндігін табу, МГҚ негізгі және қосалқы жабдықтарын неғұрлым тиімді пайдалану.

Білімдер:
1. Газ тасымалдау жүйесі бойынша жабдықтың өндірістік қуаты, техникалық сипаттамалары, конструктивтік ерекшеліктері мен жұмыс режимі, оны пайдалану ережесі.
2. Газ көлігі көлемін есептеу рәсімі.
3. Газ тасымалдау жүйесінің технологиялық объектілерінің жұмыс көрсеткіштерін бағалау әдістері.
4. Газ көлігі, газ тарату және газбен жабдықтау саласындағы өндірісті жедел басқару мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілер, әдістемелік материалдар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Газды тасымалдау бойынша есептік ақпаратты ұсыну

Машықтар:
1. Газ тасымалдау жүйесі бойынша ай, жыл ішіндегі газ балансын жасау.
2. Өз қажеттіліктеріне және технологиялық ысыраптарға арналған газ шығындары бойынша жиынтық айлық есептер жасау.
3. Есепті кезеңнің қорытындысы бойынша газды тасымалдау бойынша есептер, қабылдаутапсыру актілерін ұсыну.
4. Газ тасымалдау жүйесі бойынша жабдықтың жай-күйі бойынша жиынтық ақпарат құру.

Білімдер:
1. Газ теңгерімдерін және технологиялық объектілердің жұмыс режимін бақылау мәселелерін реттейтін нормативтік құжаттар, стандарттар.
2. Газды тасымалдау және жеткізу жөніндегі жоспарлар.
3. Өз мұқтаждарына және технологиялық ысыраптарға арналған газ шығыстары жөніндегі есептерді жасау ережесі мен тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3:
Газ тасымалдау процесін жетілдіру



Дағды 1:
МГҚ және МГҚ объектілерінің сенімділігін, тиімділігін және қауіпсіздігін арттыруға бағытталған іс-шараларды әзірлеу

Машықтар:
1. Объектіні пайдалану мәселелерін шешу нұсқаларын әзірлеу, нұсқаларды талдау, салдарларды болжау.
2. Озық ақпараттық технологиялар мен әзірлемелерді пайдалану.
3. МГҚ объектілерінде сенімділік пен қауіпсіздікті жақсарту бойынша ұсыныстар енгізу және жобаларды әзірлеу.
4. Құбырлар жүйелерінің құрылымын жаңғырту бойынша ұсыныстар енгізу.
5. Монтаждау, ақаулықтарды іздестіру және жою және жабдықты пайдалануға беру бойынша жаңа жобаларды іске асыру.

Білімдер:
1. Саланың және ұйымның даму перспективалары.
2. Қызмет бағыты бойынша жаңа техника мен технологияны енгізуден тиімділікті анықтау әдістері.
3. Жаңа техниканы, озық технологияларды енгізуді, қызмет бағыты бойынша ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық әзірлемелерді регламенттейтін құжаттар.
4. Газбен жабдықтаудың жаңа технологиялық процестерін әзірлеудің озық тәжірибесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Көшбасшылық қасиеттер
Команда мүшесі ретінде тиімді жұмыс істеу
Аналитикалық ойлау
Компьютерлік сауаттылық
Міндеттерді орындаудағы дәлдік
Дербестік
Тез шешім қабылдай білу
Өз жұмысы үшін және команда жұмысы үшін жауапкершілік
Кәсіптік біліктілігі мен икемділігін өз бетінше дамыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ҚР ТР 435–2023 – "Ғимараттар мен құрылыстардың, құрылыс материалдары мен бұйымдарының қауіпсіздігі туралы".
2. ҚР ТР 731–2010 – "Көмір мен өндірістік процестердің қауіпсіздігі туралы".
3. ҚР ТР 60–2017 – "Радиациялық қауіпсіздік туралы".
4. ҚР СТ ISO 9001–2016 – "Сапа менеджменті жүйесі".
5. ҚР СТ ISO 45001–2019 – "Еңбекті қорғау және өндірістік қауіпсіздік менеджменті жүйесі".
6. ҚР СТ 1194–2004 – "Еңбекті ұйымдастыру және нормалау"

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Диспетчер магистральдық құбыржолдар

6

Қызмет (өндірістік-техникалық) бастығы

7

Бас инженер

10. Кәсіптің карточкасы "Өндіріс инженері":

Топтың коды:

2141-1

Қызмет атауының коды:

2141-1-001

Кәсіптің атауы:

Өндіріс инженері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы", 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы мен бекітілген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22003 тіркелген).
83 Параграф. Өндірісті басқаруды ұйымдастыру жөніндегі инженер

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік және өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия және инженерлік іс

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

I санатты өндірісті басқаруды ұйымдастыру жөніндегі инженер: кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) бiлiм және II санатты өндірісті басқаруды ұйымдастыру жөніндегі инженер лауазымында кемiнде 2 жыл жұмыс өтілі;
II санатты өндірісті басқаруды ұйымдастыру жөніндегі инженер: кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) бiлiм және санатсыз өндірісті басқаруды ұйымдастыру жөніндегі инженер лауазымында кемiнде 3 жыл жұмыс өтілі; санатсыз өндірісті басқаруды ұйымдастыру жөніндегі инженер:
кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) бiлiм, жұмыс өтіліне талаптар қойылмайды немесе тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнайы орта, кәсіптік орта) білім және І санатты техник лауазымында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

-

Қызметтің негізгі мақсаты:

Компрессорлық станцияның газ тасымалдау жабдығын пайдалануды жедел басқару

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газ тасымалдау жабдығының жұмысын берілген. технологиялық режимде ұстау.
2. Бағынысты ауысымдағы персоналды басқару.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Газ тасымалдау жабдығының жұмысын берілген технологиялық режимде ұстау



Дағды 1:
Ауысым тапсырмасын орындау

Машықтар:
1. Технологиялық параметрлерді түзету бойынша шешімдер қабылдау.
2. Газ айдау агрегаттарын (ГАА) іске қосу және тоқтату операцияларының дұрыстығын бағалау).
3. Газ тасымалдау жабдығының пайдалану параметрлерінің нормативтік (рұқсат етілген) шамаларынан өзгеру және ауытқу себептерін анықтау.
4. Шектеулі уақыт режимінде шешім қабылдау.
5. Жабдықтың жай-күйінің пайдалану регламенттерінің талаптарына сәйкестігін анықтау.
6. Сызбалар мен схемаларды оқу.
7. Газ режимінің көрсеткіштерін, агрегаттарды тоқтату және іске қосу уақытын журналға тіркеу.

Білімдер:
1. Газ тасымалдау жабдығы жұмысының нормативтік және шекті параметрлері.
2. Негізгі бақылау-өлшеу аспаптарының, оның ішінде қауіпсіздік аспаптарының жұмыс істеу қағидаттары.
3. Технологиялық процестерді басқарудың автоматты жүйесі, телемеханика құралдарының, газ тасымалдау жабдығын автоматты басқару жүйелерінің құрылымы, өзара іс-қимылы.
4. Жабдық жұмысының қауіпті режимдерінің алдын алу жөніндегі үлгілік шаралар.
5. Еңбек қауіпсіздігі стандарттары, қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптары.
6. Құжаттаманы жүргізуге қойылатын талаптар.
7. Табиғи газдың қасиеттері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Газ тасымалдау жабдығының жұмысын пайдалану

Машықтар:
1. Айналып өту кезінде газ тасымалдау жабдығының ақауларын анықтау.
2. Аспаптардың көрсеткіштері, шу сипаттамалары бойынша газ тасымалдау жабдығының жұмысындағы ауытқуларды анықтау.
3. Жабдық жұмысының қауіпті режимдерінің алдын алу шараларын қабылдау.
4. Өлшеу құралдарының көрсеткіштерін талдау.
5. Газ тасымалдау жабдығын пайдалану жөніндегі нұсқаулықтарды жетілдіру бойынша ұсыныстарды талдау және әзірлеу.

Білімдер:
1. Технологиялық жабдықтарды пайдалану бойынша регламенттер.
2. Газ тасымалдау жүйесі учаскесінің технологиялық схемасы.
3. Газ тасымалдау жабдығын пайдалануға қойылатын талаптарды белгілейтін салалық стандарттар, техникалық регламенттер, нұсқаулықтар (нұсқаулықтар).
4. ГАА қосу және тоқтату алгоритмі.
5. Газ тасымалдау жабдығының мақсаты, құрылысы және жұмыс істеу принципі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Бағынысты ауысымдағы персоналды басқару



Дағды 1:
Ауысымды басқару

Машықтар:
1. Пайдаланушы персоналдың қызметін жоспарлау және ұйымдастыру.
2. Пайдалану персоналының жұмыс сапасын бағалау.
3. Персоналды оқыту бойынша техникалық және бағдарламалық құралдарды пайдалану.
4. Аварияға қарсы жаттығуларды өткізуді жоспарлау.
5. Ауысым персоналының жұмыс кестесін қалыптастыру.
6. Жұмыс күшін учаскелер. бойынша орналастыру
7. Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқаулық жүргізу.

Білімдер:
1. Пайдалану персоналының біліктілік сипаттамалары.
2. Пайдалану персоналының кәсіптері мен жұмыс түрлері бойынша еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулық.
3. Авариялар мен нциденттердің салдарын оқшаулау және жою жөніндегі іс-шаралар жоспары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Ауысымды қабылдаутапсыру

Машықтар:
1. Ауысымды қабылдау және тапсыру.
2. Бағыт бойынша айналып өтуді жүзеге асыру.
3. Компрессорлық станцияның негізгі және қосалқы жабдықтарын пайдалану бойынша жедел-техникалық құжаттаманы жүргізу.
4. Есептік құжаттаманы ұсыну.

Білімдер:
1. Газ тасымалдау жабдығы ақауларының түрлері және оларды жою тәсілдері.
2. Газ тасымалдау жабдықтарының ақаулық белгілері.
3. ГАА қосу және тоқтату алгоритмі.
4. Жауапты аймақтағы жабдықтары бар компрессорлық цехтың және технологиялық құбырлар учаскесінің технологиялық схемасы.
5. Негізгі және қосалқы жабдықтарды пайдалану персоналының айналып өту маршруттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Көшбасшылық қасиеттер
Команда мүшесі ретінде тиімді жұмыс істеу
Аналитикалық ойлау
Дербестік
Күйзеліске төзімділік
Өз жұмысы мен команда жұмысы үшін жауапкершілік
Кәсіптік біліктілігі мен икемділігін өз бетінше дамыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

-

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Бас инженер

6

Басқарма (сызықтық-өндірістік) бастығы

11. Кәсіптің карточкасы "Магистральдық құбырлардың диспетчері":

Топтың коды:

2147-4

Қызмет атауының коды:

2147-4-001

Кәсіптің атауы:

Магистральдық құбырлардың диспетчері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы", 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы мен бекітілген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22003 тіркелген).
27 Параграф. Диспетчер

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік және өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі (арнайы орта, кәсіптік орта) білім, жұмыс өтіліне талаптар қойылмайды немесе жалпы орта білім, арнайы бағдарлама бойынша оқытылуы және басқару (өндіріс) процесін жедел реттеу бойынша кемінде 3 жыл, оның ішінде осы ұйымда кемінде 1 жыл жұмыс өтілі.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет етпейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3159-0-001 - Диспетчер (жалпы бейін)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мұнайды тасымалдау және сақтау процесінің жұмысын жедел-диспетчерлік басқару және бақылау жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жұмыс тәртібінің мониторингі және технологиялық объектілерді қашықтықтан басқару жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру.
2. Магистральдық құбырларды диспетчерлік басқару жұмыс режимдерінің күйін талдау.
3. Өнімді тасымалдау жүйесі объектілерінің жұмысын үйлестіруді ұйымдастыру.
4. Өнімді тасымалдау жүйесі объектілерінің жұмысын үйлестіру.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Жұмыс тәртібінің мониторингі және технологиялық объектілерді қашықтықтан басқару жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру



Дағды 1:
Жабдықты пайдалану жөніндегі бекітілген нұсқаулықтарға, өндірістік бағдарламаларға, мұнай айдаудың күнтізбелік жоспарлары мен кестелеріне сәйкес диспетчерлік бақылау және басқару жүйесін пайдалана отырып, магистральдық құбыржолының жұмысын жедел басқаруды жүзеге асыру

Машықтар:
1. Технологиялық объектілердің оңтайлы жұмыс режимін анықтау бойынша жұмыстарды ұйымдастыру.
2. Технологиялық объектілер учаскелерінің ең жоғары техникалық мүмкін өткізу қабілеті мен өнімділігі бойынша деректерді талдау.
3. Дербес компьютермен және оның перифериялық құрылғыларымен, ұйымдастыру техникасымен жұмыс істеу дағдыларын меңгеру.

Білімдер:
1. ҚР Экологиялық кодексі, "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" ҚР Кодексі, "Азаматтық қорғау туралы" ҚР Заңы, "Магистральдық құбыр туралы" ҚР Заңы.
2. Кәсіпорынның өндірістік қызметіне қатысты ұйымдастырушылық-әкімшілік құжаттар мен әдістемелік материалдар.
3. Өндірістік тапсырмаларды жасау және өндірісті жедел басқару мәселелеріне қатысты нормативтік құқықтық актілер, жоғары тұрған органдардың басқа да басшылық, әдістемелік және нормативтік материалдары.
4. Технологиялық объектілердің оңтайлы жұмыс режимі.
5. Объектілер бойынша өнімді тасымалдаудың технологиялық регламенттері.
6. Жабдықты пайдалану режимін сипаттайтын бақылау шамалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Жабдықтың жұмыс режимін тікелей басқаруды жүзеге асыратын жедел персоналға басшылық жасау

Машықтар:
1. Жабдықтың жұмыс режимін тікелей басқаруды жүзеге асыратын жедел персонал арасында міндеттерді бөлуді ұйымдастыру және басымдықтарды айқындау.
2. Жедел журналды жүргізуді бақылау (жұмыс режимі, жүргізілген ауыстырып қосу, құбыр учаскесі жұмысындағы іске қосу және тоқтату, жұмыстағы істен шығу және жұмыс режимін қалпына келтіру жөніндегі іс- қимылдар, наряд нөмірі мен жұмыс мазмұны көрсетілген наряд бойынша жұмыстарға рұқсат беру және жұмыстардың аяқталу уақыты туралы жазба жасау).

Білімдер:
1. Ұйым бөлімшелерінің мамандануы және олардың арасындағы өндірістік байланыстар.
2. Өндірісті, еңбекті және басқаруды ұйымдастыру.
3. Ішкі еңбек тәртібінің тәртібі, өнеркәсіптік қауіпсіздік және еңбекті қорғау, қоршаған ортаны қорғау, өндірістік санитария жөніндегі нормалар, өрт қауіпсіздігі талаптары, қауіпті және зиянды өндірістік және табиғи факторлардың әсерінен ұжымдық және жеке қорғану құралдары және басқалар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
Ақпараттық жүйелер мен диспетчерлік шешімдерді қабылдауды қолдау құралдарын пайдалана отырып, жедел-диспетчерлік ақпараттың және есепке алу-статикалық ақпараттың түсуін өңдеуді, дұрыстығын және уақтылығын бақылауды жүзеге асыру жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру

Машықтар:
1. Технологиялық объектілердің жұмыс режимдерін талдау.
2. Технологиялық объектілер учаскелерінің ең жоғары техникалық мүмкін өткізу қабілеті мен өнімділігі бойынша деректердің мониторингін жүргізу.
3. Технологиялық объектілердің жұмыс режимдерінің есептеулерін талдау.
4. Мамандандырылған диспетчерлік бағдарламалық өнімдерді пайдалану.

Білімдер:
1. Диспетчерлеу бойынша мамандандырылған бағдарламалық өнімдер.
2. Нормативтік-анықтамалық ақпарат.
3. Қызмет бағыты бойынша статистикалық деректер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Магистральдық құбырларды диспетчерлік басқару жұмыс режимдерінің күйін талдау



Дағды 1:
Сапасыз мұнай, газ және олардың өнімдерін анықтау бойынша іс-шараларды ұйымдастыру және жүзеге асыру

Машықтар:
1. Көмірсутек шикізатының ағындарын диспетчерлік басқаруды жүзеге асыру.
2. Технологиялық объектілерде жөндеу жұмыстарын жүргізу кезеңінде диспетчерлік қамтамасыз етуді жүзеге асыру.
3. Нормаланған көрсеткіштер мен режимдік карталардың орындалуын талдау.
4. Ұйымдастырушылық-техникалық іс-шараларды өткізу нәтижелері мен тиімділігін бағалау.
5. Техникалық-экономикалық көрсеткіштерге әсер ететін құбырлар күйінің, жұмыс режимдерінің және басқа да факторлардың кемшіліктерін анықтау.
6. Пайдалану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес құбыр учаскесін ауыстыруды, іске қосуды және тоқтатуды жүргізу.

Білімдер:
1. Ұйымның бейіні, құрылымы және өндірістік қуаты.
2. Ұйымның құбырлары мен құрылыстарының орналасуының технологиялық схемасы.
3. Өндірістік жоспарлау және өндірісті жедел басқару мәселелері бойынша әдістемелік материалдар.
4. Ұйымда өндірістік жоспарлау мен диспетчерлеуді ұйымдастыру.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Құбыр көлігін техникалық пайдалану ережелерінің сақталуын бақылау

Машықтар:
1. Техникалық пайдалану талаптарын бұза отырып орындалатын өндірістік операцияларды анықтау.
2. Жабдықтар жұмысының нақты параметрлері нормативтерден ауытқыған жағдайда, айдау станцияларының тиісті жұмысын ұйымдастыру.
3. Айдау станцияларын пайдалану жөніндегі нормативтік және техникалық құжаттаманың уақтылы жаңартылуын бақылау.

Білімдер:
1. Айдау станцияларын техникалық пайдалану ережелері.
2. Құбырдың желілік бөлігінің жұмыс режимдеріне технологиялық шектеулер.
3. Жабдықтың жұмыс параметрлерінің нақты мәндері нормативтерден ауытқыған кездегі іс-қимыл тәртібі.
4. Құбыр апаттарын анықтау әдістері.
5. Ұйым бөлімшелерінің мамандануы және олардың арасындағы өндірістік байланыстар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
Диспетчерлік қызметті ақпараттық қамтамасыз ету

Машықтар:
1. Технологиялық жабдықтың жұмыс режимі бойынша жиынтық талдамалық және статистикалық деректерді қалыптастыру.
2. Диспетчерлік басқаруда қолданылатын әртүрлі мақсаттағы схемалар мен карталардың дерекқорларын сүйемелдеу.
3. Бағдарламалық-есептеу кешендерін, диспетчерлік бақылау және басқару жүйелерін және диспетчерлік шешімдер қабылдауды қолдаудың басқа құралдарын пайдалану және дамыту.
4. Технологиялық жабдықтың жұмыс режимдерін есептеу бойынша қолданбалы міндеттерді әзірлеу, енгізу және сүйемелдеу.

Білімдер:
1. Өндірісті диспетчерлік басқарудың озық отандық және шетелдік тәжірибесі.
2. Жоспарлы-алдын алу жұмыстарын жүргізу кестесін әзірлеу кезінде ұсыныстарды дайындауға арналған өндірістік объектілер мен жабдықтардың техникалық күйі туралы деректер.
3. Диспетчерлік басқару барысында қолданылатын карталар мен схемалардың негізгі түрлері, түрлері және мақсаты.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3:
Өнімді тасымалдау жүйесі объектілерінің жұмысын үйлестіруді ұйымдастыру



Дағды 1:
Бөлімшелермен жұмысты ұйымдастыру

Машықтар:
1. Технологиялық объектілерде профилактикалық және жөндеу жұмыстарын жүргізуге өтінімдерді қабылдау және қарау.
2. Жөндеу және диагностикалық жұмыстарды ескере отырып технологиялық объектілер учаскелерінің өткізу қабілеті мен өнімділігін анықтау.
3. Жұмыстағы істен шығулар мен бұзушылықтарды оқшаулау және жою жөніндегі құрылымдық бөлімшелердің жұмысын келісу.
4. Жөндеу жұмыстары және қалыпты жұмыс режимін қалпына келтіру бойынша құрылымдық бөлімшелердің әрекетін үйлестіру.

Білімдер:
1. Жабдықтың техникалық күйінің сәйкестігін бақылау ережелері мен құралдары.
2. Қызметкерлерді штаттан тыс жағдайлар туралы ақпараттандыру әдістері.
3. Бас диспетчермен негізгі және авариялық байланысты ұйымдастыру схемалары.
4. Магистральдық мұнай құбырларындағы апаттардың, рұқсатсыз қосылулардың және ағып кетулердің орнын айқындау әдістері мен құралдары.
5. Жедел құжаттаманың құрамы мен жүргізу тәртібі.
6. Болған авариялар, жабдықтың істен шығуы және жазатайым оқиғалар туралы хабарлау схемасы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 4:
Өнімді тасымалдау жүйесі объектілерінің жұмысын үйлестіру



Дағды 1:
Бөлімшелермен жұмысты ұйымдастыру

Машықтар:
1. Технологиялық объектілерде профилактикалық және жөндеу жұмыстарын жүргізуге өтінімдерді қабылдау және қарау.
2. Жөндеу және диагностикалық жұмыстарды ескере отырып технологиялық объектілер учаскелерінің өткізу қабілеті мен өнімділігін анықтау.
3. Жұмыстағы бас тартулар мен бұзушылықтарды оқшаулау және жою жөніндегі құрылымдық бөлімшелердің жұмысын келісу.
4. Жөндеу жұмыстары және қалыпты жұмыс режимін қалпына келтіру бойынша құрылымдық бөлімшелердің әрекетін үйлестіру.
5. Түзету іс-шараларының жоспарын әзірлеу және оларды өткізу мерзімдерін анықтау.
6. Штаттан тыс жағдайлардың алдын алу үшін шұғыл шаралар қабылдау.

Білімдер:
1. Жабдықтың техникалық жай-күйінің сәйкестігін бақылау қағидалары мен құралдары.
2. Қызметкерлерді штаттан тыс жағдайлар туралы ақпараттандыру әдістері.
3. Бас диспетчермен негізгі және авариялық байланысты ұйымдастыру схемалары.
4. Магистральдық мұнай құбырларындағы авариялардың, рұқсатсыз кесулердің және ағып кетулердің орнын айқындау әдістері мен құралдары.
5. Жедел құжаттаманың құрамы мен жүргізу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Аналитикалық ойлау
Зейінділік
Проблемаларды шешуге кәсіби көзқарас
Ұйымдастырушылық қабілет
Өз бетінше жұмыс істей білу
Күрделі мәселелерді анықтау және шешімдерді әзірлеу және бағалау және іске асыру үшін тиісті ақпаратты қарау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. ҚР СТ 1474-2016 Магистральдық мұнай құбырлары. "Мұнайды есепке алу жөніндегі нұсқаулық"
2. ҚР СТ 1347-2024 "Мұнай. Жалпы техникалық шарттар"
3. ҚР СТ 2081-2011 "Магистральдық мұнай құбырлары. Пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары"
4. ГОСТ 2517-2012 "Мұнай және мұнай өнімдері. Сынама алу әдістері"

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Бас диспетчер

4

Мұнай айдау станциясының операторы

12. Кәсіптің карточкасы "Газды есепке алу жөніндегі инженер":

Топтың коды:

2147-4

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Газды есепке алу жөніндегі инженер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы", 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бұйрығы мен бекітілген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22003 тіркелген).
Параграф 45. Инженер

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Стандарттау, сертификаттау және метрология (салалар бойынша)

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Инженерия және инженерлік іс

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өндірістік және өңдеу салалары

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

I санатты газды есепке алу жөніндегі инженер: тиісті мамандық бойынша жоғары білім және II санатты газды есепке алу жөніндегі инженер лауазымындағы жұмыс өтілі 1 жылдан кем емес;
II санатты газды есепке алу жөніндегі инженер: тиісті мамандық бойынша жоғары білім және санаты жоқ газды есепке алу жөніндегі инженер лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 2 жыл;
Санаты жоқ газды есепке алу жөніндегі инженер: қызмет түрі бойынша жұмыс өтіліне қойылатын талаптарсыз тиісті мамандық бойынша жоғары білім немесе 3 жыл жұмыс өтілі бар I санатты техник.

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қажет емес

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2149-4-001 - Метрология жөніндегі инженер
2149-4-002 - Стандарттау жөніндегі инженер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Баланстарды қалыптастыру және тұтынушыларға газ жеткізуді қамтамасыз ету

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Газ саласы ұйымының қызмет көрсету аймағының шекараларында газды жеткізуді қамтамасыз ету және баланстарды жинақтау

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Газ саласы ұйымының қызмет көрсету аймағының шекараларында газды жеткізуді қамтамасыз ету және баланстарды жинақтау



Дағды 1:
Тұтынушыларға газ жеткізу көлемін қалыптастыру

Машықтар:
1. Тұтынушыларға газ жеткізуге арналған шарттар мен техникалық келісімдерді дайындауға қатысу.
2. Тұтынушыларға газ жеткізуге өтінімдерді қарау және тексеру.
3. Жеткізілімдердің орындалуын ескеру.
4. Тұтынушыларға газ жеткізу көлемі бойынша есептік құжаттаманы ресімдеу.
5. Жоспарлы және нақты тауар тасымалдау жұмысын есептеу.
6. Контрагенттермен өзара әрекеттесу.
7. Баланстар мен газ жеткізілімдерін басқаруда қолданылатын мамандандырылған бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалану.
8. Ақпаратты талдау, есептеулер жүргізу және болжам жасау.
9. Дербес компьютерді және оның перифериялық құрылғыларын, ұйымдастыру техникасын пайдалану.

Білімдер:
1. Газ балансын және технологиялық объектілердің жұмыс режимдерін бақылау мәселелерін реттейтін нормативтік-техникалық құжаттар, стандарттар.
2. Белгіленген есептілікті жасау тәртібі мен нысандары.
3. Өндірістік қуаттар, техникалық сипаттамалар, жабдықтың құрылымдық ерекшеліктері мен жұмыс режимдері, оны пайдалану ережелері.
4. Газды өлшеу және есепке алу әдістері.
5. Баланстарды және газды жеткізуді басқаруда қолданылатын арнайы бағдарламалық өнімдер. 6.Газды тасымалдау мен сақтаудың техникалық процестері.
7. Магистральдық газ құбырлары объектілерінде қолданылатын табиғи газдың, ауыр көмірсутекті газдардың, газ конденсатының, қауіпті және зиянды заттардың (метанол, одорант) қасиеттері.
8. Ішкі еңбек тәртібінің, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптарының тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Газ саласын ұйымдастыру бойынша газ балансын қалыптастыру

Машықтар:
1. Тұтынушыларға газды сақтау, тасымалдау және жеткізу көлемі туралы есептік деректерді жинау.
2. Қабылданған, берілген және бөлінген газдың көлемін есептеу.
3. Газ ағындары бойынша деректерді бағалау.
4. Тәулігіне, айына газдың жиынтық балансын дайындау.
5. Көлік және газ жеткізу көлемдерінің жоспарлы мәндерден ауытқу себептерін анықтау.
6. Газ тасымалдау шығындарын азайту және газбен жабдықтау тиімділігін арттыру бойынша іс-шаралар әзірлеу.
7. Құбырдағы газ қорын есептеуді жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Газ саласы ұйымдарының газ баланстарын және технологиялық объектілерінің жұмыс режимдерін бақылау мәселелерін регламенттейтін нормативтік-техникалық құжаттар, стандарттар.
2. Көлік және газ жеткізу объектілерінің технологиялық схемалары.
3. Газды тасымалдау және жеткізу жоспарлары.
4. Тұтынушыларды тарифтік топтарға бөлу жөніндегі құжаттама.
5. Соңғы газ тұтынушылар топтарының жіктелуі.
6. Баланс және газды есепке алу саласындағы есептілік түрлері.
7. Баланстарды және газ жеткізілімдерін басқару саласындағы ұйымдастырушылық-өкімдік құжаттарды ресімдеуге қойылатын талаптар.
8. Магистральдық газ құбырлары объектілерінде қолданылатын табиғи газдың, ауыр көмірсутекті газдардың, газ конденсатының, қауіпті және зиянды заттардың (метанол, одорант) қасиеттері.
9. Ішкі еңбек тәртібінің, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптарының тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 3:
Газ тарату және тұтынушыларды газбен жабдықтау жүйесін реттеу

Машықтар:
1. Газды тасымалдаудың тұрақты режимін қамтамасыз ету.
2. Тұтынушыларға газды тасымалдау, жеткізу және газды алу режимінің өзгеруі туралы ақпаратты қалыптастыру және талдау.
3. Штаттан тыс төтенше жағдайларды жедел басқару және әрекет ету.
4. Жабдықтау режимдерін жоспарлауға қатысу.
5. Гидравликалық есептеулерді орындау.
6. SCADA, телеметриялық жүйелермен жұмыс жасау.

Білімдер:
1. Газ саласы ұйымдарының газ баланстарын және технологиялық объектілерінің жұмыс режимдерін бақылау мәселелерін регламенттейтін нормативтік-техникалық құжаттар, стандарттар.
2. Магистральдық газ құбырларын пайдалану қағидалары.
3. Объектілердің технологиялық схемалары.
4. Апаттарды жою жоспары, жауапты тұлғаларды хабардар ету схемасы.
5. Магистральдық газ құбырлары объектілерінде қолданылатын табиғи газдың, ауыр көмірсутекті газдардың, газ конденсатының, қауіпті және зиянды заттардың (метанол, одорант) қасиеттері.
6. Ішкі еңбек тәртібінің, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптарының тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 4:
Қабылданған, берілген, бөлінген газдың көлемін есепке алу және бақылау

Машықтар:
1. Газды тұтыну, оның көлемі мен сапасын қоса алғанда, оны есепке алуды жүргізу.
2. Газ шығынын есепке алу аспаптарының жұмысын, олардың жарамдылығын және талаптарға сәйкестігін бақылау.
3. Есепке алу деректерінің дәлдігі мен дұрыстығын қамтамасыз ету.
4. Автоматтандырылған жүйелерді қоса алғанда, газды есепке алу жүйелерін әзірлеу және енгізу.
5. Газды есепке алу бойынша есептеулер жүргізу.
6. Газ саласындағы есеп тораптарын жобалауға қатысу.
7. Газды есепке алу аспаптарын тексеру және жөндеу туралы есептілікті жүргізу, сондай-ақ газды тұтыну туралы есептерді жасауға қатысу.
8. Газды есепке алу саласындағы технологиялардың дамуын қадағалау және өлшеудің жаңа әдістері мен құралдарын енгізу.
9. Газды есепке алуға байланысты метрологиялық талаптар мен рәсімдер туралы ақпарат беру, мамандарды даярлауды ұйымдастыру.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері, ережелер, нұсқаулықтар, жедел есепке алуды ұйымдастыруға қатысты басқа да басшылық материалдар мен нормативтік құжаттар, өндірісті ұйымдастыру негіздері.
2. Тасымалдауға және (немесе) пайдалануға дайындалған табиғи жанатын газдың қауіпсіздігі туралы технологиялық регламент (ЕАЭО ТР 046/2018).
3. Бастапқы құжаттама нысандары, оларды толтыру тәртібі.
4. Газ өлшеу станцияларын бақылау бойынша контрагенттердің жұмысының нұсқаулығы мен алгоритмі.
5. Газ балансы және газды есепке алу саласындағы есептілік түрлері.
6. Ұйым шығаратын өнім көлемінің өлшем бірліктері.
7. Жабдықтарды, техникалық құралдарды пайдалану ережесі.
8. Магистральдық газ құбырлары объектілерінде қолданылатын табиғи газдың, ауыр көмірсутекті газдардың, газ конденсатының, қауіпті және зиянды заттардың (метанол, одорант) қасиеттері.
9. Ішкі еңбек тәртібінің, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі талаптарының тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Тәртіптілік
Дәлдік
Сыни жағдайда өз бетінше шешім қабылдау қабілеті
эмоционалды тұрақтылық
Зейінділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

1. "Магистральдық газ құбырларын пайдалану қағидалары" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 22 қаңтардағы № 33 бұйрығымен бекітілген.
2. ҚР СТ 1666-2007 "Жеткізілетін және магистральдық газ құбырлары арқылы тасымалданатын табиғи жанғыш газдар".
3. ЕАЭО ТР 046/2018 тасымалдауға және (немесе) пайдалануға дайындалған табиғи жанғыш газдың қауіпсіздігі туралы.

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Қызмет бастығы (диспетчерлік)

6

Магистральдық құбыр диспетчері

4-ші тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      13. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Энергетика министрлігі

      Орындаушы: Қошқаров Ержан Жетпісұлы

      E-mail: y.koshkarov@energo.gov.kz

      Телефон нөмірі: +7 (717) 278 68 74.

      14. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігі

      Жоба жетекшісі: Қошқаров Ержан Жетпісұлы

      E-mail: y.koshkarov@energo.gov.kz

      Телефон нөмірі: +7 (717) 278 68 74

      Орындаушылар: Тасмагамбетова Венера Алгалиевна.

      E-mail: tasmagambetova@ica.kz

      Телефон нөмірі: +7 (777) 479 13 48.

      15. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: Мұнай-газ, мұнай өңдеу және мұнай-газ химиясы салаларының кәсіптік біліктіліктері жөніндегі салалық кеңесінің 2024 жылғы 22 қарашадағы №8-2024 отырысының хаттамасы. 2025 жылғы 22 тамыздағы мұнай-газ, мұнай өңдеу және мұнай-газ химиясы саласының кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңесі отырысының Хаттамасы.

      16. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2024 жылғы 27 мамырдағы кәсіптік стандарт жобасын сараптау қорытындысы бойынша кәсіптік біліктілік жөніндегі Ұлттық органның қорытындысы. 2025 жылғы 28 шілдедегі кәсіптік стандарт жобасын сараптау қорытындысы бойынша кәсіптік біліктілік жөніндегі Ұлттық органның қорытындысы.

      17. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 17 желтоқсандағы сараптамалық қорытындысы. 2025 жылғы 9 қыркүйектегі №10735/А002 сараптамалық қорытындысы.

      18. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 2, 2025 ж.

      19. Болжамды қайта қарау күні: 31.12.2028 ж.

О внесении изменений в приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 23 декабря 2024 года № 479 "Об утверждении профессиональных стандартов в нефтегазовой сфере по направлению "Транспортировка и хранение нефти и газа"

Приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 15 октября 2025 года № 387-н/қ

      ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Внести в приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 23 декабря 2024 года № 479 "Об утверждении профессиональных стандартов в нефтегазовой сфере по направлению "Транспортировка и хранение нефти и газа" следующие изменения:

      профессиональный стандарт "Эксплуатация и ремонт технологического оборудования", утвержденный указанным приказом, изложить в новой редакции согласно приложению 1 к настоящему приказу;

      профессиональный стандарт "Эксплуатация магистральных трубопроводов", утвержденный указанным приказом, изложить в новой редакции согласно приложению 2 к настоящему приказу;

      профессиональный стандарт "Эксплуатация и ремонт компрессорной станции", утвержденный указанным приказом, изложить в новой редакции согласно приложению 3 к настоящему приказу;

      профессиональный стандарт "Эксплуатация и ремонт распределительного газопровода", утвержденный указанным приказом, изложить в новой редакции согласно приложению 4 к настоящему приказу;

      профессиональный стандарт "Управление транспортом газа", утвержденный указанным приказом, изложить в новой редакции согласно приложению 5 к настоящему приказу.

      2. Департаменту газовой промышленности Министерства энергетики Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) в течение пяти рабочих дней со дня подписания настоящего приказа направление его копии в электронном виде на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" Министерства юстиции Республики Казахстан для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства энергетики Республики Казахстан после его официального опубликования;

      3) в течение трех рабочих дней после дня первого официального опубликования настоящего приказа направление ссылки на его официальное опубликование на казахском и русском языках в Национальный орган по профессиональным квалификациям для размещения на цифровой платформе Национальной системы квалификаций;

      4) в течение десяти календарных дней после опубликования настоящего приказа в Эталонном контрольном банке нормативных правовых актов Республики Казахстан представление в Департамент юридической службы Министерства энергетики Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2) и 3) настоящего пункта.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра энергетики Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Министр энергетики
Республики Казахстан 		Е. Аккенженов

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство труда и
социальной защиты населения
Республики Казахстан

  Приложение 1 к приказу
Министр энергетики
Республики Казахстан
от 15 октября 2025 года № 387-н/қ
  Приложение 5 к приказу
Министр энергетики
Республики Казахстан
от 23 декабря 2024 года № 479

Профессиональный стандарт "Эксплуатация и ремонт технологического оборудования"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта:

      Профессиональный стандарт "Эксплуатация и ремонт технологического оборудования" применяется в различных отраслях промышленности для обеспечения безопасной и эффективной работы оборудования. Экономическая деятельность включает инвестиции в оборудование, его эксплуатацию, регулярное обслуживание и проведение ремонтных работ.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание - изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык - способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) ремонт - комплекс мероприятий (операций) по восстановлению исправности или работоспособности полного, или частичного эксплуатационного ресурса линейной части магистрального трубопровода и (или) его объектов;

      4) магистральный трубопровод - единый производственно-технологический комплекс, состоящий из линейной части и объектов, обеспечивающих безопасную транспортировку продукции, соответствующий требованиям технических регламентов и национальных стандартов;

      5) умение - способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      6) нефтеперекачивающая станция - комплекс сооружений, а также оборудования для обеспечения приема, накопления, а также перекачки нефти по магистральному нефтепроводу. Основными элементами нефтеперекачивающая станция являются насосные агрегаты, резервуары, системы подводящих и распределительных трубопроводов, узлы учета, устройства приема и пуска очистных устройств и поточных средств диагностики, а также системы смазки, вентиляции, отопления, энергоснабжения, водоснабжения, автоматики, телемеханики и тому подобное;

      7) отраслевая рамка квалификаций - документ, разрабатываемый на основе Национального классификатора занятий Республики Казахстан, национальной рамки квалификаций и классифицирующий требования к квалификации специалиста по уровням в зависимости от сложности выполняемых работ и характера используемых знаний, умений и компетенций в отрасли;

      8) техническое обслуживание - комплекс мероприятий, направленный на предотвращение преждевременного износа элементов оборудования или их разрушения, обеспечение надежной работы оборудования в межремонтный период.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НПС - нефтеперекачивающая станция;

      2) ЕТКС - единый тарифно-квалификационный справочник;

      3) ПС - профессиональный стандарт;

      4) ОРК - отраслевая рамка квалификаций;

      5) БПО - базы производственного обслуживания;

      6) НТД - нормативно-техническая документация;

      7) СНиП - строительные нормы и правила;

      8) ГОСТ - государственный стандарт;

      9) ОКЭД - общий классификатор видов экономической деятельности.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Эксплуатация и ремонт технологического оборудования.

      5. Код профессионального стандарта: H52215099.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      H Транспорт и складирование;

      52. Складирование грузов и вспомогательная транспортная деятельность;

      52.2. Вспомогательная транспортная деятельность;

      52.21. Вспомогательная деятельность сухопутного транспорта;

      52.21.5. Эксплуатация магистральных и иных трубопроводов, в том числе водоводов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Профессиональный стандарт "Эксплуатация и ремонт технологического оборудования" устанавливает требования к компетенциям специалистов, занимающихся обслуживанием и ремонтом различных видов промышленного оборудования. Этот профессиональный стандарт включает в себя разработку и внедрение профилактических программ, обеспечивающих надежную работу оборудования и минимизацию простоев в производстве.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования* - 2 уровень ОРК;

      2) Электромонтер по ремонту и обслуживанию электрооборудования - 2 уровень ОРК;

      3) Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования* - 3 уровень ОРК;

      4) Электромонтер по ремонту и обслуживанию электрооборудования - 3 уровень ОРК;

      5) Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования* - 4 уровень ОРК;

      6) Электромонтер по ремонту и обслуживанию электрооборудования - 4 уровень ОРК;

      7) Мастер по ремонту технологического оборудования - 5 уровень ОРК;

      8) Начальник БПО (базы производственного обслуживания) - 6 уровень ОРК;

      9) Инженер по ремонту и обслуживанию технологического оборудования* - 6 уровень ОРК;

      10) Инженер-механик нефтеперекачивающей станции - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования*":

Код группы:

7126-9

Код наименования занятия:

7126-9-018

Наименование профессии:

Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования*

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 34. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 24 декабря 2020 года № 533 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 34)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 21909).
Параграфы 51-52 Слесарь по ремонту технологических установок

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Для 2-го разряда опыт работы не требуется, для 3-го разряда не менее 6 месяцев работы по профессии

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

7126-9-017 - Слесарь по ремонту и обслуживанию технологических установок и газового оборудования
7239-2-057 - Слесарь по ремонту технологических установок

Основная цель деятельности:

Поддержание, восстановление работоспособности и обеспечение надежности работы технологического оборудования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка оборудования к ремонту, вывод оборудования из ремонта, пуск в эксплуатацию.
2. Проведение работ по техническому обслуживанию и ремонту технологического оборудования.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Подготовка оборудования к ремонту, вывод оборудования из ремонта, пуск в эксплуатацию

Навык 1:
Проведение работ по подготовке оборудования к ремонту


Умения:
Для 2-го разряда:
1. Проводить разборку и сборку простых узлов и механизмов машин, аппаратов, трубопроводов и арматуры, а также
осуществлять их испытания после ремонта.
2. Осуществлять ремонт простых установок и агрегатов, а также машин средней сложности под руководством слесаря более высокой квалификации.
3. Выполнять слесарную обработку деталей с точностью 12-14 квалитетов (5-7 классов точности), обеспечивая их соответствие техническим требованиям.
4. Промывать, чистить и смазывать детали, подготавливая их к сборке и монтажу в процессе ремонта.
5. Проводить разметку и сверление отверстий на фланцах в процессе подготовки для дальней шей сборки.
6. Править, опиливать и нарезать резьбу на трубах для правильного соединения элементов оборудования.
7. Изготавливать простые приспособления для облегчения сборки и монтажа ремонтируемого оборудования, что ускоряет процесс и улучшает точность работы.
Для 3-го разряда (в дополнение к умениям 2 разряда):
1. Проводить ремонт и обслуживание простого и средней сложности технологического оборудования и технических устройств под руководством слесаря высшей квалификации.
2. Осуществлять подготовку технологического оборудования и технических устройств к ремонтным работам
3. Выполнять графики технического обслуживания, планово- предупредительного ремонта программы модернизации и технического перевооружения технологического оборудования и технических устройств.
4. Примеры работ:
- арматура низкого давления - снятие, ремонт, установка;
- маслонасосы, лубрикаторы - разборка, ремонт;
- насосы поршневые, плунжерные, центробежные и шестеренчатые - разборка, ремонт.

Знания:
Для 2-го разряда:
1. Устройство, назначение и принцип действия отдельных аппаратов и узлов ремонтируемого оборудования.
2. Условия работы обслуживаемого оборудования.
3. Основные приемы слесарных работ.
4. Общий порядок сварки и пайки.
5. Порядок испытания трубопроводов малых диаметров.
6. Основные понятия о допусках и посадках, квалитетах, классах точности и чистоты обработки.
7. Назначение и порядок применения приспособлений и инструмента.
8. Приемы разметки труб, элементы черчения
9. Порядок применения масел, моющих составов и смазок.
10. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.
Для 3-го разряда (в дополнение к знаниям 2 разряда):
1. Устройство, назначение и принцип действия технологического оборудования и технических устройств и узлов ремонтируемого оборудования.
2. Технические условия на трубы, профильную сталь, крепежные материалы, свойства свариваемых металлов.
3. Назначение и правила применения приспособлений и инструмента.
4. Порядок прокладки трубопроводов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Осуществление контроля за качеством и безопасностью ремонтных работ

Умения:
Для 2-го разряда:
1. Осуществлять контроль за выполнением слесарных операций, соблюдая стандарты и нормы безопасности.
2. Контролировать правильность выполнения разборки, сборки и установки оборудования в соответствии с техническими требованиями.
3. Проверять исправность и функциональность оборудования после выполнения ремонтов и наладки, включая выполнение базовых тестов.
4. Обеспечивать соответствие выполненных работ инструкциям и нормам безопасности при ремонте и обслуживании оборудования.
Для 3-го разряда (в дополнение к умениям 2 разряда):
1. Контролировать соблюдение технологического процесса при проведении ремонта, начиная с разборки и заканчивая запуском в эксплуатацию.
2. Осуществлять визуальный контроль качества выполненных слесарных работ, включая проверку точности обработки деталей и сборки узлов.
3. Проводить первичные испытания отремонтированного оборудования с целью выявления возможных неисправностей.
4. Обеспечивать контроль за соблюдением требований охраны труда и техники безопасности при проведении ремонтных работ.

Знания:
Для 2-го разряда:
1. Стандарты и технические требования, применяемые при выполнении слесарных работ, ремонте и обслуживании технологического оборудования.
2. Принципы и методы контроля качества выполняемых слесарных работ, в том числе проверки точности и качества обработки деталей и сборки узлов.
3. Требования охраны труда и безопасности при выполнении ремонтов, обслуживании и наладке оборудования.
4. Способы предотвращения и выявления дефектов, нарушений технологического процесса и несоответствий в ходе выполнения ремонтных работ.
Для 3-го разряда (в дополнение к умениям 2 разряда):
1. Методы контроля за выполнением технологических процессов в ходе ремонта и наладки оборудования.
2. Стандарты и нормативные документы, регулирующие безопасность при ремонте и эксплуатации оборудования, а также при выполнении технического обслуживания.
3. Принципы и методы контроля качества ремонта на всех этапах, включая проверку исправности оборудования после выполнения всех работ.
4. Требования и методы проведения первичных испытаний отремонтированного оборудования с целью выявления дефектов или неполадок.
5. Методы анализа причин неисправностей и контроля их устранения в процессе ремонта.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Проведение работ по техническому обслуживанию и ремонту технологического оборудования

Навык 1:
Проведение работ по техническому обслуживанию


Умения:
Для 2-го разряда:
1. Выполнять простую очистку и смазку оборудования.
2. Проверять внешний вид и крепҰж деталей.
3. Пользоваться ручным инструментом и вспомогательными приспособлениями.
Для 3-го разряда:
1. Осуществлять разборку, ремонт, сборку и испытание простых и средней сложности узлов и механизмов машин, аппаратов,
трубопроводов, арматуры в присутствии слесаря высшей квалификации.
2. Осуществлять слесарную обработку деталей по 12-14 квалитетам (5-7 классам точности), а также по 11-12 квалитетам (4-5 классам точности).
3. Выполнять разборку и обвязку аппаратов, насосов, компрессоров.
4. Проводить испытания технологического оборудования.
5. Примеры работ:
- крышки люков машин и аппаратов - снятие и установка;
- ограждения - снятие и установка;
- прокладки - изготовление;
- теплообменники типа "труба в трубе" - разборка;
- трубы системы охлаждения и смазки - чистка;
- форсунки газовые - ревизия.
- компрессоры - разборка и снятие клапанов, сальников, маслоотражателей, крейцкопфа, подшипников, крышек клапанов и цилиндров;
- сальники - набивка;
- трубопроводы и аппараты системы охлаждения и смазки компрессоров и насосов - разборка;
-трубы печные, тарелки и межтарелочное пространство колонн, трубки и межтрубное пространство теплообменников, трубки конденсаторов холодильников - очистка от кокса и отложений.

Знания:
Для 2-го разряда:
1. Назначение и устройство обслуживаемого оборудования.
2. Основные виды техобслуживания (ТО-1, ТО-2).
3. Правила безопасной работы при обслуживании оборудования.
Для 3-го разряда:
1. Контрольно-измерительные приборы для оценки технического состояния технологического оборудования
2. Методы проведения проверок технического состояния оборудования.
3. Технические характеристики, конструктивные особенности технологического оборудования и технических устройств.
4. Порядок эксплуатации оборудования.
5. Принципиальную технологическую схему и схему коммуникаций обслуживаемой установки.
6. Допуски и посадки, квалитеты и параметры шероховатости.
7. Типичные дефекты и неисправности, назначение, режимы работы и правила эксплуатации технологического оборудования и технических устройств.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Проведение профилактических работ по обслуживанию технологического оборудования

Умения:
Для 2-го разряда:
1. Выполнять визуальный осмотр оборудования перед запуском.
2. Проверять наличие смазки, утечек, перегревов.
3. Участвовать в подготовке оборудования к плановому ремонту.
Для 3-го разряда:
1. Осуществлять регулярное техническое обслуживание оборудования, включая проверку, очистку, смазку и регулировку механизмов в рамках установленного графика.
2. Выполнять работы по устранению мелких неисправностей и дефектов в ходе технического обслуживания.
3. Применять методы профилактического контроля, выявлять признаки возможных неисправностей и предупреждать поломки до их возникновения.
4. Осуществлять контроль за состоянием рабочих и контрольных предохранительных клапанов.
5. Выполнять замеры и контроль технических параметров оборудования, включая температуру, давление, уровень жидкости, вибрацию и другие показатели.
6. Примеры работ:
- подготовка и смазка подшипников;
- замена фильтров в насосах и компрессорах;
- проверка состояния уплотнительных колец и сальников в трубопроводах и арматуре;
- контроль уровня масла и жидкости в агрегатах;
- очистка теплообменников и трубопроводных систем от отложений.

Знания:
Для 2-го разряда:
1. Признаки неисправностей и износа оборудования.
2. Сроки и порядок проведения профилактического осмотра.
3. Назначение расходных материалов и применяемых инструментов.
Для 3-го разряда:
1. Основные принципы работы и конструкции оборудования (насосы, компрессоры, теплообменники, трубопроводы и т. п.).
2. Технические характеристики оборудования и паспорта, включая требования к обслуживанию.
3. Методы диагностики основных неисправностей в оборудовании.
4. Основы диагностических проверок оборудования: как проверять давление, температуру, вибрацию.
5. Основы профилактического обслуживания: смазка, очистка, проверка и настройка простых узлов и агрегатов.
6. Правила охраны труда при проведении технического обслуживания (например, работа с электрическими и механическими системами).
7. Принципы выполнения технического обслуживания в соответствии с графиками и нормативами.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Самостоятельность и ответственность
Стрессоустойчивость
Умение работать в команде
Концентрация и управление вниманием
Исполнительность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

СТ РК 3517-2020 "Промышленность нефтеперерабатывающая и нефтехимическая. Порядок планирования, организации и проведения технического обслуживания и ремонта технологических установок и оборудования"

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Мастер по ремонту технологического оборудования

3

Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

4

Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

10. Карточка профессии "Электромонтер по ремонту и обслуживанию электрооборудования":

Код группы:

7413-2

Код наименования занятия:

7413-2-028

Наименование профессии:

Электромонтер по ремонту и обслуживанию электрооборудования

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 1. Приказ Заместителя Премьер-Министра - Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 сентября 2023 года № 364 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 1)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 33389).
Параграф 441. Электромонтер по ремонту и обслуживанию электрооборудования

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Для 2-го разряда опыт работы не требуется, для 3-го разряда не менее 6 месяцев работы по профессии

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

7413-2-027 - Электромонтер по ремонту и обслуживанию технологического оборудования
7413-2-020 - Электромонтер по обслуживанию электрооборудования электростанций

Основная цель деятельности:

Обеспечение бесперебойной, безопасной и эффективной работы электрооборудования за счет своевременного технического обслуживания, диагностики, ремонта, а также выполнения мероприятий по предупреждению аварийных ситуаций и повышению надежности функционирования электрических систем

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение отдельных простых и средней сложности работ по ремонту и обслуживанию электрооборудования.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Выполнение отдельных простых и средней сложности работ по ремонту и обслуживанию электрооборудования

Навык 1:
Монтаж и ремонт электроустановок и электрооборудования

Умения:

Разряд 2
1. Проверять и измерять мегаомметром сопротивление изоляции распределительных сетей, статоров и роторов электродвигателей, обмоток трансформаторов, вводов и выводов кабелей.
2. Выполнять слесарные, монтажные и плотницкие работы при ремонте электрооборудования.
3. Выполнять такелажные работы с использованием простых грузоподъемных средств и кранов, управляемых с пола.
4. Работать с пневмо- и электроинструментом.
5. Подключать и отключать электрооборудование, выполнять простейшие измерения.
6. Устанавливать и ремонтировать распределительные коробки, клеммники, защитные щитки и осветительную арматуру.
7. Обрезать, соединять, изолировать и паять провода напряжением до 1000 В.
8. Очищать и продувать сжатым воздухом электрооборудование с частичной разборкой, промывкой и протиркой деталей.
9. Чистить контакты и контактные поверхности.
10. Прокладывать установочные провода и кабели.
11. Обслуживать и ремонтировать солнечные и ветряные электростанции мощностью до 50 кВт.
Разряд 3 в дополнении к разряду 2
1. Обслуживать и ремонтировать солнечные и ветряные электростанции мощностью более 50 кВт, обеспечивая их бесперебойную работу и своевременное техническое обслуживание.
2. Проверять маркировку простых монтажных и принципиальных схем для корректного подключения и эксплуатации электрических систем.
3. Выявлять и устранять отказы, неисправности и повреждения электрооборудования с простыми схемами включения, используя диагностические приборы и инструменты.
4. Ремонтировать трансформаторы, переключатели, реостаты, посты управления, магнитные пускатели, контакторы и другую несложную аппаратуру, обеспечивая их исправное функционирование.
5. Осуществлять ремонт, осмотр и техническое обслуживание электрооборудования с выполнением работ по разборке, сборке, наладке и обслуживанию электрических приборов, электромагнитных, магнитоэлектрических и электродинамических систем.
6. Прокладывать кабельные трассы и электропроводку в соответствии с требованиями безопасности и проектной документацией.
7. Выполнять реконструкцию электрооборудования с целью модернизации и повышения его эффективности.
8. Заряжать аккумуляторные батареи, контролируя уровень электролита и параметры зарядного тока.
9. Окрашивать наружные части приборов и оборудования для защиты от коррозии и продления срока службы.
10. Обрабатывать изоляционные материалы, такие как текстолит, гетинакс, фибра и другие, в соответствии с чертежами и техническими требованиями.
11. Выполнять такелажные работы с использованием кранов и других грузоподъемных машин, соблюдая правила безопасности при подъеме и перемещении грузов.

Знания:
Разряд 2
1. Основы электротехники.
2. Сведения о постоянном и переменном токе в объеме выполняемой работы.
3. Основные виды электротехнических материалов, их свойства и назначение.
4. Наименование, назначение и правила пользования применяемым рабочим и контрольно-измерительным
инструментом и основные сведения о производстве и организации рабочего места.
5. Устройство и назначение простого и средней сложности контрольно-измерительного инструмента и приспособлений.
6. Приемы нахождения и устранения неисправностей в электросетях.
7. Приемы и способы замены, сращивания и пайки проводов высокого напряжения.
8. Устройство и принцип работы электродвигателей, генераторов, трансформаторов, коммутационной и пускорегулирующей аппаратуры, аккумуляторов и электроприборов.
9. Правила и способы монтажа и ремонта электрооборудования в объеме выполняемой работы.
10. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.
Разряд 3 в дополнении к разряду 2
1. Основы электротехники.
2. Сведения о постоянном и переменном токе в объеме выполняемой работы.
3. Основные виды электротехнических материалов, их свойства и назначение.
4. Наименование, назначение и правила пользования применяемым рабочим и контрольно-измерительным инструментом и основные сведения о производстве и организации рабочего места.
5. Устройство и назначение простого и средней сложности контрольно-измерительного инструмента и приспособлений.
6. Приемы нахождения и устранения неисправностей в электросетях.
7. Приемы и способы замены, сращивания и пайки проводов высокого напряжения.
8. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Выполнение диагностики, контроля и ремонта электрооборудования средней сложности

Умения:
Разряд 2
1. Анализировать исправность электрических цепей и соединений с помощью контрольно-измерительных приборов.
2. Осуществлять визуальный осмотр электрооборудования для выявления внешних повреждений и признаков неисправностей.
3. Использовать тестеры, мегомметры и мультиметры для диагностики электрических параметров оборудования.
4. Определять места повреждений проводов и кабелей с использованием диагностического оборудования.
5. Контролировать работу коммутационной аппаратуры, включая пускорегулирующую аппаратуру, автоматические выключатели и предохранители.
6. Анализировать показания приборов и выявлять отклонения от нормативных параметров.
7. Подготавливать оборудование к диагностическим испытаниям, подключая измерительную аппаратуру.
8. Осуществлять профилактическую проверку состояния заземления электроустановок.
9. Проверять соответствие электрических соединений схемам и проектной документации.
10. Составлять отчеты и фиксировать результаты диагностики в технической документации.
Разряд 3 в дополнении к разряду 2
1. Разбирать и ремонтировать простое электрооборудование под руководством электромонтҰра более высокой квалификации.
2. Регулировать и проверять работу аппаратуры и приборов с простыми схемами включения.
3. Ремонтировать простую осветительную и коммутационную аппаратуру.
4. Обслуживать силовые и осветительные электроустановки с простыми схемами включения.
5. Выполнять замену предохранителей, автоматических выключателей и кабелей.
6. Осуществлять монтаж и демонтаж соединительных муфт и вводных устройств для кабелей напряжением до 1 кВ.
7. Определять и устранять простейшие неисправности электрооборудования.
8. Прокладывать кабели и проводки в условиях минимальной сложности.
9. Подготавливать оборудование к техническому обслуживанию и ремонту.
10. Проверять исправность ручного электроинструмента и переносного освещения.
11. Проводить осмотры электрооборудования с фиксацией выявленных отклонений.

Знания:
Разряд 2
1. Основные методы диагностики электрооборудования.
2. Виды повреждений и дефектов электрических цепей и аппаратов.
3. Устройство и принципы работы контрольно-измерительных приборов.
4. Нормативные значения параметров электрических цепей и оборудования.
5. Правила подключения и эксплуатации диагностического оборудования.
6. Основы работы с электрическими схемами и проектной документацией.
7. Требования к точности и методам измерения электрических параметров.
8. Правила проверки состояния заземляющих устройств.
9. Порядок составления отчетной документации по результатам диагностики.
Разряд 3 в дополнении к разряду 2
1. Основы устройства простого электрооборудования и его назначение.
2. Принципы работы электроустановок с простыми схемами включения.
3. Методы замены и подключения проводников и кабелей напряжением до 1 кВ.
4. Состав и свойства основных электротехнических материалов.
5. Правила эксплуатации и ремонта предохранителей, автоматических выключателей и осветительных приборов.
6. Устройство и назначение простого ручного инструмента и приборов для проверки электрооборудования.
7. Основы техники безопасности при выполнении ремонтных работ и эксплуатации электроустановок.
8. Требования нормативной документации к выполнению ремонтных работ.
9. Общие правила монтажа электрооборудования и прокладки кабелей.
10. Порядок подготовки рабочего места для ремонта электрооборудования.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Дисциплинированность
Коммуникабельность
Внимательность
Организованность
Активность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Об утверждении Правил техники безопасности при эксплуатации электроустановок потребителей, Приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 19 марта 2015 года № 222 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 10889).

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Начальник службы (ремонта)

5

Мастер по ремонту технологического оборудования

4

Электромонтер по ремонту и обслуживанию электрооборудования

3

Электромонтер по ремонту и обслуживанию электрооборудования

11. Карточка профессии "Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования*":

Код группы:

7126-9

Код наименования занятия:

7126-9-018

Наименование профессии:

Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования*

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 34. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 24 декабря 2020 года № 533 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 34)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 21909).
Параграфы 53-54. Слесарь по ремонту технологических установок

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Слесарное дело (по отраслям и видам)

Квалификация:
-

Уровень образования: основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Слесарное дело (по отраслям и видам)

Квалификация:
-

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Технология переработки нефти и газа

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт не менее 1 года по профессии 4 разряда, 5 разряд не менее 1,5 лет работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

7239-2-057 - Слесарь по ремонту технологических установок

Основная цель деятельности:

Поддержание, восстановление работоспособности и обеспечение надежности работы технологического оборудования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка оборудования к ремонту, вывод оборудования из ремонта, пуск в эксплуатацию.
2. Проведение работ по техническому обслуживанию и ремонту технологического оборудования.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Подготовка оборудования к ремонту, вывод оборудования из ремонта, пуск в эксплуатацию
Трудовая функция 2:
Проведение работ по техническому обслуживанию и ремонту технологического оборудования

Навык 1:
Проведение работ по подготовке оборудования к ремонту


Умения:
Для 4-го разряда (в дополнение к умениям 3 разряда):
1. Проводить ремонт сложного технологического оборудования и технических устройств под руководством слесаря высшей квалификации.
2. Принимать участие в составлении дефектных ведомостей на ремонт.
3. Производить изготовление сложных приспособлений для сборки и монтажа ремонтного оборудования.
4. Примеры работ:
- аппараты колонного типа - ремонт, сборка внутренних устройств, снятие и установка крышек, головок;
- грануляторы, кристаллизаторы, мешалки, фильтры - разборка, ремонт, сборка;
- компрессоры поршневые - разборка, ремонт и сборка цилиндров, коленчатого вала, узла крейцкопфа, клапанов, поршней;
- компрессоры центробежные - разборка ротора, ремонт подшипников и зубчатых муфт.
Для 5-го разряда:
1. Проводить ремонт сложного технологического оборудования и технических устройств.
2. Осуществлять подготовку технологического оборудования и технических устройств к ремонтным работам.
3. Выполнять графики технического обслуживания, планово-предупредительного ремонта программы модернизации и технического перевооружения технологического оборудования и технических устройств.
4. Принимать участие в составлении дефектных ведомостей на ремонт.
5. Производить техническое освидетельствование оборудования после ремонта.
6. Примеры работ:
- аппараты - ремонт корпуса (не требующих термообработки), проверка тарелок на барботаж;
- арматура запорная, предохранительная и регулирующая - разборка, ремонт, притирка, сборка и регулировка;
- воздуходувки, газодувки и нагнетатели - ремонт, испытание;
- компрессоры газомоторные - ремонт;
- мельницы шаровые, валковые, дробилки, грохоты, дымососы, грануляторы - капитальный ремонт, испытание, сдача;
- насосы центробежные, двухкорпусные и многоступенчатые с количеством рабочих колес более четырех - ремонт, сборка, сдача в эксплуатацию;
- реакторы - ремонт;
- теплообменники (сырьевые) установок гидроочистки, каталитического риформинга, гидрокрекинга и иные свыше 200 атмосфер- ремонт;
- центрифуги - ремонт.

Знания:
Для 4-го разряда (в дополнение к знаниям 3 разряда):
1. Устройство, назначение и принцип действия технологического оборудования и технических устройств и узлов ремонтируемого оборудования.
2. Технические условия на трубы, профильную сталь, крепежные материалы, свойства свариваемых металлов.
3. Основные приемы слесарных работ.
4. Общие правила сварки и пайки.
5. Назначение и правила применения приспособлений и инструмента.
6. Порядок прокладки трубопроводов.
Для 5-го разряда:
1. Устройство, назначение и принцип действия технологического оборудования и технических устройств, а также последовательность ремонта, сборки, монтажа.
2. Технические условия на трубы, профильную сталь, крепежные материалы, свойства свариваемых металлов.
3. Основные приемы слесарных работ.
4. Общие правила сварки и пайки.
5. Назначение и правила применения приспособлений и инструмента.
6. Порядок прокладки трубопроводов.
7. Все виды применяемых в ремонте материалов.
8. Методы ремонта оборудования и аппаратуры, работающих под высоким давлением.
9. Знания требований техники безопасности, промышленной, газовой и пожарной безопасности, промышленной санитарии на опасных производственных объектах.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Проведение пусконаладочных работ и контроль качества и безопасности при вводе оборудования

Умения:
Для 4-го разряда (в дополнение к умениям 3 разряда):
1. Координировать контроль качества выполнения работ по ремонту сложного технологического оборудования и технических устройств.
2. Проводить контроль за соблюдением всех этапов технического обслуживания, в том числе за выполнением графиков обслуживания и ремонта.
3. Участвовать в проведении финальных испытаний оборудования после ремонта для подтверждения его работоспособности.
4. Осуществлять контроль за точностью и качеством сборки сложных механизмов и устройств.
5. Проводить анализ причин неисправностей и контроль за их устранением в процессе ремонта и после его завершения.
Для 5-го разряда
1. Подготавливать оборудование к пуску в эксплуатацию после ремонта, включая проверку всех систем и узлов на соответствие техническим условиям.
2. Проводить пусковые испытания технологического оборудования с целью выявления дефектов и проверки его работоспособности.
3. Осуществлять ввод в эксплуатацию оборудования в соответствии с регламентами и технологическими требованиями, соблюдая правила безопасности.
4. Составлять и оформлять отчеты по результатам пусковых испытаний и вводных работ.
5. Обучать персонал правилам эксплуатации отремонтированного оборудования.
6. Примеры работ:
- пуск в эксплуатацию насосов, компрессоров и другого технологического оборудования после капитального ремонта
- проверка и пуск в эксплуатацию котлов-утилизаторов, компрессоров газомоторных и турбокомпрессоров
- пуск в эксплуатацию теплообменников и центрифуг после ремонта.

Знания:
Для 4-го разряда (в дополнение к умениям 3 разряда):
1. Принципы и методы контроля за соблюдением всех этапов и норм при техническом обслуживании и ремонте сложного технологического оборудования.
2. Требования и процедуры финальных испытаний отремонтированного оборудования, включая методы оценки и устранения возможных дефектов.
3. Нормативные документы по охране труда и промышленной безопасности, включая процедуру контроля за их соблюдением в процессе ремонтных работ.
4. Методологию проверки на точность и качество сборки сложных механизмов и технических устройств.
5. Принципы и методы оценки и анализа работы ремонтируемого оборудования после выполнения ремонта и наладки.
Для 5-го разряда:
1. Технологию и методы проведения пусконаладочных работ на технологическом оборудовании.
2. Порядок ввода в эксплуатацию оборудования после ремонта с учетом его технических характеристик и условий эксплуатации.
3. Основные виды испытаний оборудования после ремонта (гидравлические, пневматические, механические и т. д.).
4. Регламентные требования и нормы безопасности при проведении пусковых работ и ввода в эксплуатацию.
5. Стандарты и технические условия на оборудование, системы управления, автоматику и средства контроля.
6. Инструкции по эксплуатации и техническому обслуживанию оборудования после ввода в эксплуатацию.
7. Основы работы с контрольно-измерительными приборами для диагностики оборудования в процессе пусконаладочных работ.
8. Принципы работы систем автоматического управления, установок и механизмов, подключенных к ремонтируемому оборудованию.
9. Основы составления отчетной документации по результатам пусконаладочных работ и проверок оборудования.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 1:
Проведение работ по техническому обслуживанию

Умения:
Для 4-го разряда (в дополнение к умениям 3 разряда):
1. Осуществлять разборку, ремонт, сборку сложных установок, машин, аппаратов, трубопроводов, арматуры с применением грузоподъемных механизмов под руководством слесаря высокой квалификации.
2. Осуществлять слесарную обработку деталей по 7-10 квалитетам (2-3 классам точности).
3. Проводить испытание, регулировку рабочих и контрольных предохранительных клапанов с емкостного оборудования.
3. Анализировать параметры работы технологического оборудования и технических устройств с учетом паспортных данных завода-изготовителя, требований правил промышленной безопасности и охраны труда.
4. Диагностировать техническое состояние технологического оборудования и технических устройств, проводя наружный и внутренний осмотр.
5. Проводить испытания технологического оборудования.
6. Примеры работ:
- аппараты воздушного охлаждения - разборка редуктора;
- аппараты теплообменные - сборка;
- насосы центробежные, двухкорпусные и многоступенчатые с количеством рабочих колес более четырех - разборка;
- печи трубчатые - замена труб, двойников;
- реакторы - замена фонаря, снятие головок, снятие и установка кармана зональной термопара, сборка узла уплотнения и муфтовых соединений;
- редукторы - ремонт, сборка, регулировка.
Для 5-го разряда:
1. Осуществлять разборку, ремонт, сборку сложных установок, машин, аппаратов, трубопроводов, арматуры с испытанием механизмов.
2. Осуществлять слесарную обработку деталей по 6-7 квалитетам (1-2 классам точности).
3. Анализировать параметры работы технологического оборудования и технических устройств с учетом паспортных
данных завода-изготовителя, требований правил промышленной безопасности и охраны труда.
4. Диагностировать техническое состояние технологического оборудования и технических устройств, проводя наружный и внутренний осмотр.
5. Производить разборку, ремонт и сборку узлов и оборудования в условиях напряженной и плотной посадок.
6. Примеры работ:
- воздуховоды вентиляционные - сборка;
- компрессоры, насосы - шабровка вкладышей подшипников и иных деталей машин, ремонт предохранительных и обратных клапанов;
- компрессоры поршневые - регулировка и сдача в эксплуатацию;
- конденсаторы-холодильники - извлечение и установка секций;
- печи трубчатые - контроль, отбраковка труб.

Знания:
1. Для 4-го разряда (в дополнение к знаниям 3 разряда):
1. Контрольно-измерительные приборы для оценки технического состояния технологического оборудования.
2. Методы проведения проверок технического состояния оборудования.
3. Технические характеристики, конструктивные особенности технологического оборудования и технических устройств.
4. Порядок эксплуатации оборудования.
5. Принципиальную технологическую схему и схему коммуникаций обслуживаемой установки.
6. Допуски и посадки, квалитеты и параметры шероховатости.
7. Типичные дефекты и неисправности, назначение, режимы работы и правила эксплуатации технологического оборудования и технических устройств.
8. Устройство грузоподъемных механизмов и порядок пользования ими.
9. Основы такелажного дела.
Для 5-го разряда:
1. Контрольно-измерительные приборы для оценки технического состояния технологического оборудования.
2. Методы проведения проверок технического состояния оборудования.
3. Технические характеристики, конструктивные особенности технологического оборудования и технических устройств.
4. Порядок эксплуатации оборудования.
5. Принципиальную технологическую схему и схему коммуникаций обслуживаемой установки.
6. Допуски и посадки, квалитеты и параметры шероховатости.
7. Типичные дефекты и неисправности, назначение, режимы работы и правила эксплуатации технологического оборудования и технических устройств.
8. Статическую и динамическую балансировку машин.
9. Требования техники безопасности, промышленной, газовой и пожарной безопасности, промышленной санитарии на опасных производственных объектах.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Проведение технического обслуживания технологического оборудования

Умения:

для 4-го разряда (в дополнение к умениям 3 разряда)
1. Осуществлять профилактическое обслуживание сложного технологического оборудования с применением специальных инструментов и приборов.
2. Оценивать эффективность проведенного технического обслуживания и анализировать его влияние на
производительность оборудования.
3. Внедрять новые методы и технологии для повышения качества технического обслуживания и продления срока службы
оборудования.
4. Разрабатывать и предлагать рекомендации по улучшению графиков и процедур технического обслуживания.
5. Вести документацию о выполнении работ по техническому обслуживанию, фиксировать результаты испытаний и проверок.
6. Примеры работ:
- замена масляных фильтров и проверка системы смазки в компрессорах и насосах;
- техническое обслуживание систем управления и автоматики сложного технологического оборудования;
- проверка состояния трубопроводных систем и замена прокладок;
- восстановление уплотнений на насосах и клапанах;
- проверка и настройка контрольно-измерительных приборов и датчиков на технологическом оборудовании.
Для 5-го разряда:
1. Проводить разборку, ремонт и сборку сложных технологических установок, машин, аппаратов, трубопроводов и арматуры с их последующим испытанием.
2. Осуществлять слесарную обработку деталей с соблюдением высоких требований точности (6-7 квалитеты, 1-2 класс точности).
3. Анализировать параметры работы технологического оборудования и технических устройств на основе паспортных данных завода-изготовителя.
4. Диагностировать техническое состояние оборудования путем наружного и внутреннего осмотра.
5. Проводить разборку, ремонт и сборку узлов и агрегатов в условиях плотных посадок и напряженных соединений.
6. Контролировать качество работы механизма и его компонента после проведения ремонта или замены деталей.
7. Примеры работ:
- сборка вентиляционных воздуховодов;
- шабровка и регулировка деталей компрессоров и насосов;
- ремонт и регулировка предохранительных клапанов;
- извлечение и установка секций в конденсаторы-холодильники;
- контроль и отбраковка труб в трубчатых печах.

Знания:

Для 4-го разряда (в дополнение к знаниям 3 разряда):
1. Методы диагностики сложного оборудования (например, использование вибрационной диагностики или термографических методов).
2. Основы работы с ремонтной документацией и дефектными ведомостями.
3. Методы профилактики и ремонта сложных установок и агрегатов.
4. Основы планирования технического обслуживания и контроль его выполнения
5. Принципы контроля и оценки состояния оборудования в процессе его работы.
6. Правила безопасности при обслуживании и ремонте более сложных и высоконагруженных систем.
Для 5-го разряда:
1. Принципы работы сложного технологического оборудования и технических устройств, таких как компрессоры, насосы, арматура, печи и трубопроводы.
2. Методы диагностики оборудования, включая наружный и внутренний осмотр для выявления дефектов.
3. Технологии выполнения слесарных работ для разборки, сборки и ремонта узлов и агрегатов, включая слесарную обработку
деталей с высокой точностью.
4. Паспортные данные и технические характеристики оборудования, включая допустимые отклонения и рабочие параметры.
5. Технологии испытаний оборудования: гидравлические, пневматические испытания, проверка на герметичность и другие виды тестов.
6. Технические требования и нормы безопасности при работе с высоконагруженным, высокотехнологичным оборудованием.
7. Материалы и их свойства, включая виды металлов, сплавов, пластмасс и других материалов, используемых в технологическом оборудовании.
8. Методы слесарной обработки и сборки оборудования при работе с плотными посадками и напряженными соединениями.

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Самостоятельность и ответственность
Стрессоустойчивость
Умение работать в команде
Концентрация и управление вниманием
Исполнительность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

СТ РК 3517-2020 "Промышленность нефтеперерабатывающая и нефтехимическая. Порядок планирования, организации и проведения технического обслуживания и ремонта технологических установок и оборудования"

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Мастер по ремонту технологического оборудования

6

Инженер-механик (нефтеперекачивающей станции)

4

Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

12. Карточка профессии "Электромонтер по ремонту и обслуживанию электрооборудования":

Код группы:

7413-2

Код наименования занятия:

7413-2-028

Наименование профессии:

Электромонтер по ремонту и обслуживанию электрооборудования

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 1. Приказ Заместителя Премьер-Министра - Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 сентября 2023 года № 364 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 1)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 33389).
Параграфы 443-444. Электромонтер по ремонту и обслуживанию электрооборудования.

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: ТиПО (рабочие профессии)

Специальность: Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:
-

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Электроснабжение (по отраслям)

Квалификация:
-

Уровень образования: основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

4 разряд не менее 1 года по профессии, 5 разряд не менее 1,5 года работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

7413-2-027 - Электромонтер по ремонту и обслуживанию технологического оборудования
7413-2-020 - Электромонтер по обслуживанию электрооборудования электростанций

Основная цель деятельности:

Обеспечение бесперебойной, безопасной и эффективной работы электрооборудования за счет своевременного технического обслуживания, диагностики, ремонта, а также выполнения мероприятий по предупреждению аварийных ситуаций и повышению надежности функционирования электрических систем

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение отдельных простых и средней сложности работ по ремонту и обслуживанию электрооборудования.
2. Проведение диагностики, испытаний и наладки электрооборудования, включая проверку точности измерительных трансформаторов, балансировку роторов, выявление вибрации и устранение дефектов в сложных электрических схемах, а также обеспечение безопасности при выполнении работ в электроустановках.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1: Выполнение отдельных простых и средней сложности работ по ремонту и обслуживанию электрооборудования



Навык 1:
Выполнение ремонтных работ оборудования средней сложности

Умения:
Разряд 4 в дополнении к разряду 3
1. Разбирать, капитально ремонтировать электрооборудования любого назначения, всех типов и габаритов под руководством электромонтера более высокой квалификации.
2. Регулировать и проверять аппаратуру и приборы электроприводов после ремонта.
3. Ремонтировать усилители, приборы световой и звуковой сигнализации, контроллеров, постов управления, магнитных станций.
4. Обслуживать силовые и осветительные электроустановки со сложными схемами включения.
5. Выполнять работ на ведомственных электростанциях, трансформаторных электроподстанциях с полным их отключением от напряжения.
6. Выполнять оперативные переключения в электросетях с ревизией трансформаторов, выключателей, разъединителей и приводов к ним с разборкой конструктивных элементов.
7. Проверять, монтаж и ремонт схем люминесцентного освещения.
8. Размотать, разделка, дозировка, прокладка кабеля, монтаж вводных устройств и соединительных муфт, концевые заделки в кабельных линиях напряжением до 35 кВ.
9. Определять место повреждения кабелей, измерение сопротивления заземления, потенциалов на оболочке кабеля.
10. Выявлять и устранение отказов и неисправностей электрооборудования со схемами включения средней сложности.
11. Паять мягкими и твердыми припоями.
12. Выполнять работ по чертежам и схемам.
13. Подбирать пусковых сопротивлений для электродвигателей.
Для 5 разряда:
1. Проводить диагностику и испытания электрооборудования, включая проверку точности измерительных трансформаторов.
2. Выполнять балансировку роторов электрических машин.
3. Выявлять и устранять дефекты в сложных электрических схемах.
4. Настраивать и налаживать электрооборудование в процессе его эксплуатации.
5. Осуществлять диагностику и регулировку точности работы систем и оборудования.

Знания:
Разряд 4 в дополнении к разряду 3
1. Основные электрические нормы настройки обслуживаемого оборудования, методы проверки и измерения их, принцип действия оборудования, источников питания.
2. Устройство различных типов электродвигателей постоянного и переменного тока, защитных и измерительных приборов, коммутационной аппаратуры.
3. Общие сведения о назначении и основных требованиях к максимальной токовой защите.
4. Устройство и принцип работы полупроводниковых и других выпрямителей.
5. Методы проведения испытания электрооборудования и кабельных сетей.
6. Правила испытания защитных средств, применяемых в электрических установках.
7. Технические требования к исполнению электрических проводок всех типов.
8. Номенклатуру, свойства и взаимозаменяемость применяемых при ремонте электроизоляционных и проводимых материалов.
9. Назначение и виды высокочастотных защит.
10. Методы проведения регулировочно-сдаточных работ и сдачи электрооборудования с пускорегулирующей аппаратурой после ремонта.
11. Устройство, назначение и условия применения сложного контрольно-измерительного инструмента.
12. Конструкции универсальных и специальных приспособлений.
Для 5 разряда:
1. Методы диагностики и испытаний электрооборудования, в том числе измерительных трансформаторов.
2. Принципы балансировки роторов и диагностики вибрации.
3. Устройство сложных электрических схем и способы их диагностики.
4. Способы наладки и регулировки электрооборудования.
5. Технологические и безопасные методы устранения дефектов в электрооборудовании.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Диагностирование, испытание и наладка электрооборудования, включая проверку измерительных трансформаторов, балансировку роторов и устранение дефектов в схемах

Умения:

4 разряд в дополнении к разряду 3
1. Выполнять монтаж, демонтаж и ремонт сложных электрических цепей.
2. Проверять параметры электрических цепей с использованием высокоточного контрольно-измерительного оборудования.
3. Настраивать и регулировать работу сложных электрических устройств, включая частотные преобразователи и электромеханические приводы.
4. Диагностировать и устранять неисправности в сложных электрических схемах и автоматических системах управления.
5. Осуществлять монтаж и ремонт электрических распределительных устройств и высоковольтного оборудования.
6. Подготавливать электрооборудование к испытаниям, включая проведение прогрузки автоматических выключателей.
7. Составлять схемы подключения электрооборудования на основе проектной документации.
8. Выполнять монтаж и наладку систем защиты, автоматики и сигнализации.
9. Осуществлять замену и настройку электрооборудования в системах возобновляемой энергии мощностью более 100 кВт.
10. Организовывать работы по прокладке высоковольтных кабелей с соблюдением требований нормативных документов.
11. Контролировать соблюдение технологических процессов при ремонте и обслуживании электрооборудования.
Для 5 разряда:
1. Осуществлять капитальный ремонт, сборку, установку и наладку высоковольтных электрических машин.
2. Обслуживать и регулировать сложные схемы автоматического управления технологическими процессами, включая устройства дистанционного управления и системы с автоматическим включением резерва.
3. Проводить диагностику и испытания электрооборудования.
4. Балансировать роторы и устранять дефекты в сложных электрических схемах.
5. Обеспечивать безопасность при выполнении работ в электроустановках.

Знания:

4 разряд в дополнении к разряду 3
1. Принципы работы сложных электрических схем и систем управления.
2. Устройство, назначение и правила эксплуатации высоковольтного оборудования и распределительных устройств.
3. Методы диагностики сложных неисправностей электрооборудования.
4. Основы настройки и регулировки параметров автоматизированных систем управления.
5. Особенности эксплуатации преобразователей частоты, электромеханических приводов и автоматических выключателей.
6. Нормативные требования к монтажу, ремонту и эксплуатации высоковольтного оборудования.
7. Приемы и правила работы с системами защиты, автоматики и сигнализации.
8. Способы наладки оборудования для систем возобновляемой энергетики.
9. Правила составления электрических схем и работы с проектной документацией.
10. Требования охраны труда, техники безопасности и пожарной безопасности при работе с высоковольтными и сложными электрическими установками.
Для 5 разряда:
1. Принципы работы высоковольтных электрических машин и электроаппаратов.
2. Основы автоматического управления технологическими процессами и их регулирования.
3. Методы диагностики, испытаний и наладки электрооборудования.
4. Порядок проведения балансировки роторов и устранения дефектов в электрических схемах.
5. Правила обеспечения безопасности при выполнении работ в электроустановках.
6. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Трудовая функция 2:
Проведение диагностики, испытаний и наладки электрооборудования, включая проверку точности измерительных трансформаторов, балансировку роторов, выявление вибрации и устранение дефектов в сложных электрических схемах, а также обеспечение безопасности при выполнении работ в электроустановках

Навык 1:
Наладка схем и устранение дефектов в сложных устройствах средств защиты и приборах автоматики и телемеханики

Умения:

Для 4 разряда:
1. Читать и понимать электрические и функциональные схемы устройств автоматики и защиты.
2. Выполнять проверку и наладку схем релейной защиты, автоматических и телемеханических устройств.
3. Выявлять и устранять дефекты и неисправности в работе сложных электрических схем и узлов.
4. Производить настройку и регулировку приборов автоматики, датчиков и реле.
5. Пользоваться измерительными приборами при диагностике (мультиметры, мегаомметры, осциллографы и др.).
6. Осуществлять безопасную наладку при наличии напряжения (с соблюдением правил охраны труда).
7. Вести техническую документацию по проведҰнным наладочным и ремонтным работам.
Для 5 разряда:
1. Обслуживать силовые и осветительные установки с особо сложными схемами включения электрооборудования и схем машин и агрегатов, связанных в поточную линию, а также оборудования с автоматическим регулированием технологического процесса.
2. Осуществлять разборку, капитальный ремонт, сборку, установку и центровку высоковольтных электрических машин и электроаппаратов различных типов и систем с напряжением до 15 кВ.
3. Выполнять монтаж и ремонт кабельных сетей напряжением свыше 35 кВ, с монтажом вводных устройств и соединительных муфт.
4. Выполнять монтаж, ремонт, наладку и обслуживание устройств автоматического регулирования режимов работы блокировочных, сигнализационных, управляющих устройств, систем диспетчерского автоматизированного управления, поточно- транспортных технологических линий, сварочного оборудования с электронными схемами управления, агрегатов электрооборудования и станков с системами электромашинного управления, с обратными связями по току и напряжению.
5. Выполнять ремонт, монтаж, установку и наладку ртутных выпрямителей и высокочастотных установок мощностью свыше 1000 кВт.
6. Выполнять ремонт сложного электрооборудования сушильных и вакуумных печей, уникальных автоматов максимального тока и автоматических лент.
7. Проводить балансировку роторов электрических машин, выявление и устранение вибрации.

Знания:

Для 4 разряда:
1. Назначение и устройство средств защиты, автоматики и телемеханики.
2. Принципы действия реле, контакторов, датчиков, схем логики управления.
3. Условные обозначения на электрических схемах и принцип их чтения.
4. Основы электротехники и электроники (в объҰме 4 разряда).
5. Нормы и правила охраны труда и электробезопасности при работе в электроустановках.
6. Назначение и правила пользования контрольно-измерительными приборами.
7. Основные виды дефектов и типичные неисправности устройств автоматики и защиты.
Для 5 разряда:
1. Основы электротехники.
2. Основные электрические нормы настройки оборудования, методы проверки и измерения.
3. Принцип действия оборудования, источников питания.
4. Устройство различных типов электродвигателей постоянного и переменного тока, защитных и измерительных приборов, коммутационной аппаратуры.
5. Общие сведения о назначении и основных требованиях к максимальной токовой защите.
6. Устройство и принцип работы полупроводниковых и других выпрямителей.
7. Методы проведения испытания электрооборудования и кабельных сетей.
8. Правила испытания защитных средств, применяемых в электрических установках.
9. Назначение и виды высокочастотных защит.
10. Методы проведения регулировочно-сдаточных работ и сдачи электрооборудования с пускорегулирующей аппаратурой после ремонта.
11. Устройство, назначение и условия применения сложного контрольно-измерительного инструмента.
12. Конструкции универсальных и специальных приспособлений.
13. Правила техники безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Наладка, ремонт и регулирование электродвигателей, электроаппаратов и трансформаторов различных мощностей

Умения:

Для 4 разряда:
1. Определять неисправности электродвигателей, трансформаторов и электроаппаратов.
2. Выполнять разборку, сборку, замену изношенных частей и узлов.
3. Производить регулировку пусковой аппаратуры и защиты.
4. Проверять изоляцию, сопротивление обмоток, цепей и заземления.
5. Выполнять наладку и настройку оборудования на месте установки.
6. Пользоваться ручным и электроинструментом, а также контрольно-измерительными приборами.
7. Читать электрические и монтажные схемы.
Для 5 разряда:
1. Выполнять обслуживание и наладку электрооборудования, включая электродвигатели, аппараты и трансформаторы мощностью до 100 кВт.
2. Проводить проверку точности измерительных трансформаторов, измерение сопротивления изоляции и сопротивления заземляющих проводников.
3. Выполнять монтажные и наладочные работы по установке, ремонту и обслуживанию электрических машин и электроаппаратов низкого и среднего напряжения.
4. Разбирать, собирать, устанавливать электродвигатели и аппараты.
5. Балансировать ротор электродвигателя.
6. Осуществлять диагностику и регулировку работы приборов и установок автоматического регулирования.
7. Налаживать и проверять работу электродвигателей и трансформаторов.
8. Обслуживать, налаживать и проверять работу измерительных приборов и автоматических линий.
9. Выполнять работы по устранению дефектов в электрических схемах, выявлять и устранять вибрацию в механизмах.
10. Соблюдать требования безопасности при выполнении работ в электроустановках.

Знания:

Для 4 разряда:
1. Устройство и принцип работы электродвигателей, трансформаторов и основных электроаппаратов.
2. Виды неисправностей и методы их устранения.
3. Правила подключения оборудования к электрическим сетям.
4. Нормы по электробезопасности и охране труда.
5. Условные обозначения на электрических схемах.
6. Основы электротехники (на уровне 4 разряда).
7. Требования к испытаниям и проверкам отремонтированного оборудования.
Для 5 разряда:
1. Принцип работы электрических машин, аппаратов и трансформаторов мощностью до 100 кВт.
2. Основы теории электротехники, включая методы измерений и проверки точности измерительных трансформаторов.
3. Устройство и конструкция электродвигателей, электроаппаратов, трансформаторов, схем автоматического регулирования.
4. Технологию монтажа, ремонта и наладки электрических машин и оборудования, включая необходимые инструменты и методы.
5. Методы балансировки роторов, выявления вибрации и устранения дефектов в электрических машинах, а также их диагностики.
6. Принципы работы и типы защитных реле и устройств автоматической защиты, включая их настройку и регулировку.
7. Методы и технологии проверки и настройки электрооборудования, включая диагностику и контроль состояния оборудования.
8. Электрические схемы и схемы подключения аппаратуры, принципы их настройки и ремонта в электроустановках.
9. Требования безопасности при работе с электрооборудованием и проведении испытаний в электроустановках.
10. Правила эксплуатации и монтажа кабельных линий, а также устройств защиты и автоматического включения резерва.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Дисциплинированность
Внимательность
Организованность
Активность
Коммуникабельность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. ТР РК "О безопасности машин и оборудования" (Закон Республики Казахстан от 21 июля 2007 года "О безопасности машин и оборудования")
2. ТР РК "О безопасности оборудования, работающего под избыточным давлением" (Решение Совета Евразийской экономической комиссии от 2 июля 2013 года № 41.)

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Начальник службы (ремонта)

6

Начальник БПО

5

Мастер по ремонту технологического оборудования

4

Электромонтер по ремонту и обслуживанию электрооборудования

13. Карточка профессии "Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования*":

Код группы:

7126-9

Код наименования занятия:

7126-9-018

Наименование профессии:

Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования*

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 34. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 24 декабря 2020 года № 533 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 34)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 21909).
Параграфы 55-56. Слесарь по ремонту технологических установок

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Слесарное дело (по отраслям и видам)

Квалификация:
-

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Технология переработки нефти и газа

Квалификация:
-

Уровень образования: ТиПО (рабочие профессии)

Специальность: Слесарное дело (по отраслям и видам)

Квалификация:
-

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Технология переработки нефти и газа

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

6 разряд не менее 2 лет работы, 7 разряд не менее 2,5 лет работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

7239-2-057 - Слесарь по ремонту технологических установок

Основная цель деятельности:

Поддержание, восстановление работоспособности и обеспечение надежности работы технологического оборудования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка оборудования к ремонту, вывод оборудования из ремонта, пуск в эксплуатацию.
2. Проведение работ по техническому обслуживанию и ремонту технологического оборудования.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Подготовка оборудования к ремонту, вывод оборудования из ремонта, пуск в эксплуатацию



Навык 1:
Проведение работ по подготовке оборудования к ремонту

Умения:
Для 6-го разряда (в дополнение к умениям 5 разряда):
1. Проводить ремонт, демонтаж, сборку, испытание и регулировку особо сложного и уникального технологического оборудования и технических устройств с использованием механизмов.
2. Выявлять и устранять дефекты при проверке в процессе ремонта.
3. Контролировать проверку на точность и испытание под нагрузкой отремонтированного оборудования.
Примеры работ:
- аппараты воздушного охлаждения - сборка и центровка редуктора;
- барабанный вакуум-фильтр - замена вкладышей промежуточного подшипника, ремонт планшайбы, регулировка распредголовки, сдача в эксплуатацию;
- грануляторы - разбраковка деталей, ремонт и сборка головки привода, штобора, центровка электродвигателя главного привода, центровка опоры ножа;
- компрессоры центробежные - ремонт лабиринтовых уплотнений и ротора, балансировка ротора, центровка, сборка;
- котлы-утилизаторы - капитальный ремонт, гидравлические испытания, линзовые уплотнения трубопроводов высокого давления (700-2500 атмосфер) - ремонт;
- реакторы каталитического риформинга и гидроочистки - ремонт и сборка стакана, распределительных устройств, кармана
зональных термопар;
- регенераторы каталитического крекинга - замена змеевика, дефектных участков, распределительной решетки, изготовление воздушного короба, замена дефектных участков;
- трубопроводы высокого давления под любые жидкости и газы, а также трубопроводы реакторных блоков установок каталитического риформинга, гидроочистки, гидрокрекинга - ремонт, сборка;
- турбокомпрессоры - капитальный ремонт и сдача.
Для 7-го разряда (в дополнение к умениям 6 разряда):
1. Регулировать и комплексно налаживать особо сложные технологические комплексы, комбинированные и крупнотоннажные установки.
2. Осуществлять обслуживание и диагностику, включая вибродиагностику машинного оборудования в процессе работы и во время ремонта.
3. Проводить испытания под нагрузкой и настраивать особо сложные механизмы и отремонтированное оборудование.
4. Вести техническую документацию по эксплуатации и ремонту оборудования.
5. Участвовать в пуске сложных технологических комплексов и установок.
6. Руководить рабочими более низкой квалификации.

Знания:
Для 6-го разряда (в дополнение к знаниям 5 разряда):
1. Устройство, назначение и принцип действия технологического оборудования и технических устройств, а также последовательность ремонта, сборки, монтажа.
2. Технические условия на трубы, профильную сталь, крепежные материалы, свойства свариваемых металлов.
3. Основные приемы слесарных работ.
4. Общие правила сварки и пайки.
5. Назначение и правила применения приспособлений и инструмента.
6. Порядок прокладки трубопроводов.
7. Допустимые нагрузки на работающие детали, узлы и механизмы оборудования.
8. Методы ремонта оборудования и аппаратуры, работающих под высоким давлением.
9. Правила технического обслуживания и ремонта оборудования.
10. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.
Для 7-го разряда (в дополнение к знаниям 6 разряда)
1. Способы наладки сложных технологических комплексов и установок.
2. Конструктивные особенности особо сложного оборудования.
3. Техническую документацию на ремонт, испытания и сдачу в эксплуатацию особо сложного оборудования.
4. Технологию металлов.
5. Систему допусков и посадок.
6. Современные металлопласты и иные системы планово-предупредительного ремонта оборудования нефтеперерабатывающих предприятий.
7. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Проведение пусконаладочных работ и ввод в эксплуатацию оборудования

Умения:

Для 6-го разряда:
1. Проводить комплексные пусконаладочные работы на особо сложном оборудовании, включая системы автоматизации и управления.
2. Контролировать и проверять работу оборудования в процессе ввода в эксплуатацию, выявлять отклонения от норм и устранять неисправности.
3. Использовать специализированные инструменты и приборы для наладки и тестирования оборудования в процессе пусконаладочных работ..
4. Осуществлять настройку системы управления и автоматики для новых и отремонтированных установок.
5. Взаимодействовать с техническими специалистами других подразделений для корректной интеграции оборудования в общий технологический процесс.
6. Контролировать качество и безопасность пусконаладочных работ в процессе ввода в эксплуатацию.
7. Оформлять техническую документацию для сдачи оборудования в эксплуатацию, включая акты и протоколы.
8. Примеры работ:
- пусконаладочные работы на системах отопления, вентиляции, кондиционирования, а также на насосных станциях;
- осуществление пусконаладочных работ на комплектах оборудования для переработки нефтепродуктов, установках гидроочистки и каталитического риформинга;
- ввод в эксплуатацию и настройка оборудования на установки высокого давления (включая котлы и реакторы).
Для 7-го разряда:
1. Регулировать и наладить особо сложные технологические комплексы и установки, включая системы управления,
мониторинга и диагностики.
2. Осуществлять комплексное обслуживание, диагностику и настройку оборудования в процессе пусконаладочных работ, включая его тестирование под нагрузкой.
3. Проводить пусконаладочные работы на оборудовании с высоким уровнем автоматизации, включая системы дистанционного управления и телеметрии.
4. Координировать работы по пуску и вводу в эксплуатацию оборудования, включая участие в проектировании и модернизации установок.
5. Руководить процессом пусконаладочных работ, контролировать соблюдение технологических и технических норм.
6. Обучать и консультировать рабочих более низкой квалификации по вопросам пусконаладочных и вводных работ.
7. Примеры работ:
- пуск в эксплуатацию и наладка установки гидроочистки, комплексов для переработки нефти и газа;
- ввод в эксплуатацию нефтехимических производств с высокотехнологичным оборудованием и системой мониторинга;
- наладка и тестирование систем на установках с высокими параметрами давления и температурных режимов.

Знания:

Для 6-го разряда (в дополнение к знаниям 5-го разряда):
1. Методы комплексной наладки и регулировки оборудования на всех этапах пусконаладочных работ.
2. Геометрические и технологические требования к пусконаладочным работам, в том числе спецификации для сложных установок и систем.
3. Основы проектирования пусконаладочных работ для сложных технологических комплексов и установок.
4. Современные методы диагностики и наладки систем автоматического управления, контрольно-измерительных приборов и датчиков.
5. Технологию проведения испытаний под нагрузкой оборудования для подтверждения его работоспособности после ремонта.
6. Системы телеметрии и дистанционного контроля за состоянием оборудования на стадии пуска и эксплуатации.
7. Современные методы вибрационной диагностики и другие высокотехнологичные способы проверки состояния оборудования в процессе пусконаладочных работ.
8. Технические регламенты и стандарты, касающиеся испытаний, наладки и ввода в эксплуатацию оборудования с высоким уровнем автоматизации.
Для 7-го разряда (в дополнение к знаниям 6-го разряда):
1. Сложные технологические процессы пусконаладочных работ для высокотехнологичных и особо сложных установок.
2. Современные методы наладки и испытания сложных технологических комплексов, в том числе с интегрированными автоматизированными системами управления.
3. Методы интеграции нового оборудования в существующие технологические системы и управление ими с помощью автоматизации.
4. Технологию высокоточных испытаний и наладки механизмов и систем на этапах пуска оборудования.
5. Принципы работы с высоконагруженными системами в
установках, работающих при экстремальных температурах и давлениях.
6. Стандарты и нормативы, регламентирующие работу сложных систем автоматики, телеметрии и мониторинга в процессе пусконаладочных работ.
7. Основы управления проектами пусконаладочных работ в крупных производственных системах с высокой степенью автоматизации.
8. Анализ и решение проблем на стадии пусконаладочных работ, связанных с техническими сбоями или отклонениями в процессе эксплуатации.


Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Проведение работ по техническому обслуживанию и ремонту технологического оборудования

Навык 1:
Проведение работ по техническому обслуживанию

Умения:

Для 6-го разряда (в дополнение к умениям 5 разряда):
1. Осуществлять разборку, ремонт, сборку сложных установок, машин, аппаратов, трубопроводов, арматуры с испытанием механизмов.
2. Анализировать параметры работы технологического оборудования и технических устройств с учетом паспортных данных завода-изготовителя, требований правил промышленной безопасности и охраны труда.
3. Диагностировать техническое состояние технологического оборудования и технических устройств, проводя наружный и внутренний осмотр.
4. Осуществлять руководство рабочими более низкой квалификации.
5. Примеры работ:
- компрессоры газомоторные - подгонка, регулировка, испытание;
- печи трубчатые - испытание (гидравлическое или пневматическое) змеевика;
- реакторы - ремонт корпуса, гидравлическое испытание;
- реакторы каталитического крекинга - замена гильзы сальника, линзового компенсатора и прямого участка напорного стояка,
стакана сепарационной тарелки, боковых труб и сборника выводного коллектора;
- реакторы с мешалкой - установка мешалки и днищ в реактор высокого давления, центровка и сборка муфтовых соединений, гидравлическое испытание;
- редукторы планетарные и со сложным профилем зуба - сборка;
- теплообменники (сырьевые) установок гидроочистки, каталитического риформинга, гидрокрекинга и иные свыше 200 атмосфер - сборка, испытание;
- турбины паровые - проверка зазора между лопатками, корпусом, ротором, ремонт и установление зазоров в уплотнениях диафрагм, сальниковых уплотнениях, в упорных и опорных подпишниках, центровка, регулировка;
- центрифуги - напрессовка муфт сцепления, центровка валов,
выпрессовка и сборка корпуса торцевого уплотнения, разборка и сборка щупов, шабрение подшипников, втулок, разбраковка деталей, сдача в эксплуатацию.
Для 7-го разряда (в дополнение к умениям 6 разряда):
1. Осуществлять регулировку и комплексную наладку особо сложных технологических комплексов, комбинированных и крупнотоннажных установок.
2. Производить обслуживание и диагностику статического и динамического оборудования в процессе работы и во время ремонта.
3. Контролировать проведение испытаний под нагрузкой и настройку особо сложных механизмов и отремонтированного оборудования.
4. Осуществлять ведение технической документации по эксплуатации и ремонту оборудования.
5. Участвовать в пуске сложных технологических комплексов и установок.
6. Осуществлять руководство рабочими более низкой квалификации.

Знания:

Для 6-го разряда (в дополнение к знаниям 5-го разряда):
1. Геометрические построения при сложной разметке.
2. Статическую и динамическую балансировка машин.
3. Способы наладки сложных технологических комплексов и установок.
4. Конструктивные особенности особо сложного оборудования.
5. Техническую документация на ремонт, испытания и сдачу в эксплуатацию особо сложного оборудования.
6. Технологию металлов.
7. Система допусков и посадок.
Для 7-го разряда:
1. Принципы работы, устройство и технологические особенности особо сложных технологических комплексов и крупнотоннажных установок.
2. Методы комплексной наладки, регулировки и диагностики статического и динамического оборудования.
3. Виды и методики проведения испытаний под нагрузкой, в том числе после ремонта и модернизации.
4. Правила ведения и оформления эксплуатационно-ремонтной документации, журналов и технических отчҰтов.
5. Стандарты и нормы промышленной безопасности при запуске, эксплуатации и ремонте сложных установок.
6. Основы производственного контроля, а также методы инструктажа и управления подчинҰнным персоналом.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Проведение технического обслуживания технологического оборудования

Умения:

Для 6-го разряда (в дополнение к умениям 5 разряда):
1. Осуществлять разборку, ремонт и сборку сложных установок и агрегатов с испытанием и наладкой механизмов.
2. Руководить рабочими более низкой квалификации при проведении технического обслуживания и ремонта.
3. Проводить диагностику и техническое освидетельствование оборудования, включая наружный и внутренний осмотр, а также выявление дефектов и неисправностей.
4. Осуществлять регулировку и наладку сложных механизмов при их сборке и после ремонта.
5. Проводить гидравлические и пневматические испытания оборудования, включая трубопроводы и реакторы.
6. Контролировать и проводить испытания оборудования на
соответствие эксплуатационным требованиям после его ремонта.
7. Примеры работ:
- испытание и регулировка газомоторных компрессоров;
- замена и проверка гильзы сальника в реакторах каталитического крекинга;
- гидравлические испытания и сборка теплообменников для установок гидроочистки;
- проверка турбин паровых, включая установление зазоров и регулировку уплотнений.
Для 7-го разряда (в дополнение к умениям 6 разряда):
1. Регулировать и комплексно налаживать особо сложные технологические комплексы и крупнотоннажные установки, включая сложные системы управления и автоматики.
2. Производить обслуживание и диагностику статического и динамического оборудования в процессе эксплуатации и ремонта.
3. Контролировать проведение испытаний под нагрузкой отремонтированного оборудования и механизмов с учетом всех технических характеристик.
4. Вести техническую документацию по эксплуатации и ремонту оборудования с деталями о проведенных работах и тестах.
5. Участвовать в пуске и сдаче в эксплуатацию сложных технологических комплексов и установок.
6. Руководить работой коллектива на всех этапах технического обслуживания и ремонта оборудования.
7. Примеры работ:
- наладка и настройка комбинированных и крупнотоннажных установок с автоматиз ированными системами управлени;
- диагностика статического и динамического оборудования в процессе работы на установках каталитического риформинга;
- пуск в эксплуатацию сложных агрегатов, таких как турбокомпрессоры и турбины высокого давления;
- составление и ведение отчетной документации по проведенным испытаниям и ремонту на сложных механизмах.

Знания:

Для 6-го разряда (в дополнение к знаниям 5 разряда):
1. Методы и технологии сложной диагностики и технического освидетельствования оборудования, включая работу с уникальными и особо сложными установками.
2. Нормативные документы по техническому обслуживанию и ремонту сложного оборудования, включая ГОСТы, СНиПы, отраслевые стандарты.
3. Принципы регулировки и наладки сложных механизмов и установок после проведения ремонтных работ.
4. Устройство и принцип работы сложных установок, таких как реакторы, теплообменники, турбины, редукторы, которые требуют особых навыков при разборке и сборке.
5. Современные методы диагностики и ремонта особо сложного оборудования, включая вибродиагностику, ультразвуковое
обследование, термографию и другие методы.
6. Принципы и технологии гидравлических и пневматических испытаний на соответствие рабочим параметрам.
7. Методы контроля качества работ, выполненных в процессе ремонта и сборки сложного оборудования.
Для 7-го разряда (в дополнение к знаниям 6 разряда):
1. Принципы наладки и регулировки особо сложных технологических комплексов и крупнотоннажных установок, включая современные системы управления и автоматики.
2. Методы диагностики статического и динамического оборудования в процессе эксплуатации, а также в процессе ремонта.
3. Стандарты и нормативные документы, регулирующие работу по наладке и ремонту высокотехнологичных установок в нефтехимической и газовой отраслях.
4. Процедуры пуска в эксплуатацию сложных установок, включая проверку их работоспособности, наладку систем управления и автоматики.
5. Основы управления техническим обслуживанием и ремонтом оборудования, включая ведение технической документации и отчетности.
6. Требования промышленной безопасности и охраны труда при работе с высоконагруженным оборудованием в условиях повышенной опасности.
7. Принципы взаимодействия между различными компонентами и системами в технологических установках, таких как системы охлаждения, газо- и жидкостные системы.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Самостоятельность и ответственность
Стрессоустойчивость
Умение работать в команде
Концентрация и управление вниманием
Исполнительность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. О безопасности машин и оборудования. Закон Республики Казахстан от 21 июля 2007 года № 305.
2. О техническом регламенте Таможенного союза "О безопасности оборудования, работающего под избыточным давлением". Решение Совета Евразийской экономической комиссии от 2 июля 2013 года № 41.
3. СТ РК ISO 45001-2019 Системы менеджмента безопасности труда и охраны здоровья. Требования и руководство по применению.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Мастер по ремонту технологического оборудования

6

Инженер-механик НПС

6

Инженер по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

14. Карточка профессии "Электромонтер по ремонту и обслуживанию электрооборудования":

Код группы:

7413-2

Код наименования занятия:

7413-2-028

Наименование профессии:

Электромонтер по ремонту и обслуживанию электрооборудования

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 1. Приказ Заместителя Премьер-Министра - Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 1 сентября 2023 года № 364 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 1)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 33389).
Параграф 445. Электромонтер по ремонту и обслуживанию электрооборудования

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:
-

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Электроснабжение (по отраслям)

Квалификация:
-

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Электрооборудование (по видам и отраслям)

Квалификация:
-

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Электроснабжение (по отраслям)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

6 разряд не менее 2 лет работы по 5 разряду

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

7413-2-020 - Электромонтер по обслуживанию электрооборудования электростанций
7413-2-027 - Электромонтер по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

Основная цель деятельности:

Обеспечение бесперебойной, безопасной и эффективной работы электрооборудования за счет своевременного технического обслуживания, диагностики, ремонта, а также выполнения мероприятий по предупреждению аварийных ситуаций и повышению надежности функционирования электрических систем.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение ремонта, монтажа и наладки электрооборудования и систем автоматического управления.
2. Проведение диагностики, испытаний и наладки электрооборудования, включая проверку точности измерительных трансформаторов, балансировку роторов, выявление вибрации и устранение дефектов в сложных электрических схемах, а также обеспечение безопасности при выполнении работ в электроустановках.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Выполнение ремонта, монтажа и наладки электрооборудования и систем автоматического Управления

Навык 1:
Диагностирование, испытание и наладка электрооборудования, включая проверку измерительных трансформаторов, балансировку роторов и устранение дефектов в схемах

Умения:

Для 6 разряда:
1. Проводить комплексную диагностику и испытания сложных электрооборудований и высоковольтных систем.
2. Выполнять точную балансировку роторов в высоковольтных и крупных электрических машинах.
3. Устранять сложные дефекты в электрических схемах, включая работу с полупроводниковыми установками и электронными компонентами.
4. Выполнять комплексную настройку оборудования с использованием сложных методов и высокоточных инструментов.
5. Проводить диагностику и испытания инновационных систем измерения и защиты.

Знания:

Для 6 разряда:
1. Современные методы диагностики и испытаний высоковольтных и сложных электрооборудований.
2. Принципы работы и балансировки роторов крупных и высоковольтных машин.
3. Устройство сложных электрических схем, включая электронику и полупроводниковые системы.
4. Способы и методы наладки и диагностики с использованием передовых технологий.
5. Технологии и стандарты безопасного устранения дефектов в электрооборудовании высокого напряжения.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Выполнение ремонта, монтажа, наладки и обслуживания высоковольтного электрооборудования и систем автоматического управления

Умения:

Для 6 разряда:
1. Выполнять капитальный ремонт, сборку, установку и наладку высоковольтных электрических машин и электроаппаратов, работающих при более высоких мощностях и напряжениях.
2. Обслуживать и регулировать сложные схемы автоматического управления технологическими процессами, включая высокочастотные системы и системы с полупроводниковыми установками.
3. Проводить комплексные испытания и наладку электродвигателей, электроаппаратов и трансформаторов.
4. Проверять точность измерительных трансформаторов и устранять вибрацию в сложных электрических схемах.
5. Обеспечивать высокую степень безопасности при обслуживании высоковольтных установок.

Знания:

Для 6 разряда:
1. Конструкции и электрические схемы высоковольтных электрических машин и электроаппаратов с высокой мощностью и напряжением.
2. Принципы работы сложных схем автоматического управления и их наладки.
3. Методы проведения комплексных испытаний электродвигателей, электроаппаратов и трансформаторов.
4. Принципы точности измерений в установках, включая измерительные трансформаторы.
5. Современные методы обеспечения безопасности при обслуживании высоковольтных установок.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Проведение диагностики, испытаний и наладки электрооборудования, включая проверку точности измерительных трансформаторов, балансировку роторов, выявление вибрации и устранение дефектов в сложных электрических схемах, а также обеспечение безопасности при выполнении работ в электроустановках

Навык 1:
Наладка схем и устранение дефектов в сложных устройствах средств защиты и приборах автоматики и телемеханики

Умения:

Для 6 разряда:
1. Проводить диагностику и настройку сложных систем автоматического управления и защиты в высоковольтных электрических установках.
2. Выполнять капитальный ремонт, сборку, установку и центровку высоковольтных машин, электроаппаратов и сложных электрических установок мощностью свыше 15 кВ.
3. Выполнять монтаж и наладку кабельных сетей напряжением свыше 110 кВ и сложных схем автоматического регулирования технологических процессов на крупных производствах.
4. Разрабатывать и оптимизировать системы автоматизации и телемеханики для сложных технологических процессов (например, в металлургии, химической и нефтехимической промышленности).
5. Выполнять балансировку и устранять вибрации роторов высоковольтных электродвигателей и оборудования.
6. Разрабатывать методики для испытаний и настройки электрооборудования с высокой степенью точности, включая высокочастотные и сложные системы защиты.
7. Анализировать и устранять сложные дефекты в высоковольтных и полупроводниковых системах.
8. Обеспечивать соблюдение нормативных требований и стандартов безопасности при проведении работ в электроустановках высокой сложности.

Знания:

Для 6 разряда:
1. Современные методы диагностики и наладки сложных высоковольтных электрических систем.
2. Принципы работы и требования к сложным системам автоматического управления и защит.
3. Устройство и принципы работы сложных высоковольтных электроаппаратов и машин, включая выпрямители, трансформаторы.
4. Способы и методы проведения испытаний электрооборудования с учетом новых технологий и стандартов.
5. Устройство и эксплуатацию сложных кабельных сетей и их компонентов (в том числе для высоковольтных устройств).
6. Методы и технологии балансировки роторов и устранения вибрации в сложных условиях.
7. Основы проектирования и оптимизации автоматизированных систем управления технологическими процессами.
8. Новейшие достижения в области телемеханики, контрольно- измерительных приборов и средств защиты в сложных электрических системах.
9. Специальные методы испытания и наладки систем защиты и управления.
10. Стандарты и нормативные требования безопасности при выполнении работ с высоковольтными установками, а также требования по охране труда и электробезопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Наладка, ремонт и регулирование электродвигателей, электроаппаратов и трансформаторов различных мощностей

Умения:

Разряд 6 в дополнении к разряду 5:
1. Выполнять обслуживание и наладку электрооборудования, включая электродвигатели, аппараты и трансформаторы мощностью до 100 кВт.
2. Проводить проверку точности измерительных трансформаторов, измерение сопротивления изоляции и сопротивления заземляющих проводников.
3. Выполнять монтажные и наладочные работы по установке, ремонту и обслуживанию электрических машин и электроаппаратов низкого и среднего напряжения.
4. Разбирать, собирать, устанавливать и настраивать. электродвигатели, электроаппараты и трансформаторы мощностью до 100 кВт.
5. Балансировать ротор электрических машин средней мощности, выявлять и устранять вибрацию.
6. Проводить диагностику и регулировку работу приборов и установок автоматического регулирования и защиты, а также устранять неисправности в их работе.
7. Настраивать и проверять работу электродвигателей и трансформаторов после ремонта или монтажа, а также контролировать их эффективность.
8. Обслуживать, наладить и проверять работу измерительных приборов и автоматических линий.
9. Выполнять работы по устранению дефектов в электрических схемах, выявлять и устранять вибрацию в механизмах.
10. Соблюдать требования безопасности при выполнении работ в электроустановках.

Знания:

Разряд 6 в дополнении к разряду 5
1. Принцип действия защит с высокочастотной блокировкой.
2. Правила составления электрических схем и другой технической документации на электрооборудование в сети электропитания.
3. Правила обслуживания игнитронных сварочных аппаратов с электроникой, ультразвуковых, электроимпульсных и электронных установок.
4. Конструкцию, электрические схемы, способы и правила проверки на точность различных электрических машин, электроаппаратов, электроприборов любой мощности и напряжения и автоматических линий.
5. Устройство и конструкцию сложных реле и приборов электронной системы.
6. Электрические схемы первичной и вторичной коммутации распределительных устройств.
7. Методы комплексных испытаний электромашин, электроаппаратов и электроприборов.
8. Схемы телеуправления и автоматического регулирования и способы их наладки.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Дисциплинированность
Коммуникабельность
Внимательность
Организованность
Активность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. Об утверждении Правил техники безопасности при эксплуатации электроустановок. Приказ Министра энергетики РК от 19 марта 2015 № 222 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 10889).
2. Об утверждении Правил и сроков проведения обучения, инструктирования и проверок знаний по вопросам безопасности и охраны труда работников, руководителей и лиц, ответственных за обеспечение безопасности и охраны труда Приказ Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 25 декабря 2015 года № 1019 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 12665).

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Начальник службы (ремонта)

6

Начальник БПО

6

Инженер по ремонту и обслуживания технологического оборудования

5

Мастер по ремонту технологического оборудования

15. Карточка профессии "Мастер по ремонту технологического оборудования":

Код группы:

7200-0

Код наименования занятия:

7200-0-030

Наименование профессии:

Мастер по ремонту технологического оборудования

Уровень квалификации по ОРК:

5

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Связь с ЕТКС и КС отсутствует

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
послесреднее образование (прикладной бакалавриат)

Специальность:
Техническое обслуживание, ремонт и эксплуатация электромеханического оборудования (по видам и отраслям)

Квалификация:
-

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Техническое обслуживание, ремонт и эксплуатация электромеханического оборудования (по видам и отраслям)

Квалификация:
-

Уровень образования: высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы на производстве не менее 1 года или техническое и профессиональное, послесреднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы на производстве не менее 3 лет

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

7200-0-027 - Мастер по ремонту оборудования

Основная цель деятельности:

Обеспечение надежного и эффективного функционирования технологического оборудования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обеспечение выполнения ремонта оборудования, установок и систем.
2. Внедрение новой техники и передовой технологи.
3. Обеспечение безопасной и эффективной работы основных фондов организации, организация ремонтных работ и реконструкции.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Обеспечение выполнения ремонта оборудования, установок и систем

Навык 1:
Подготовка технической документации

Умения:

1. Разрабатывать графики планово-предупредительных ремонтов и графиков технического обслуживания оборудования.
2. Разрабатывать карты технического обслуживания.
3. Подготавливать проекты планов проведения диагностического обследования оборудования.
4. Составлять заявки на запасные части, материалы, инструменты, а также контроль правильности их расходования.
5. Разрабатывать инструкции по эксплуатации (на основе заводских) оборудования нефтеперекачивающей станции (НПС), с учетом особенностей условий эксплуатации.
6. Составлять ведомости дефектов.

Знания:

1. Нормативно-техническую документацию на ремонтируемое технологическое оборудование.
2. Технологический регламент установки, требования производственных инструкций по эксплуатации и техническому обслуживанию оборудования на установке.
3. Требования законодательных, нормативных правовых актов, инструкций, правил по промышленной и пожарной безопасности, охране труда.
4. Порядок внутреннего трудового распорядка, правила по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Предоставление оборудования в ремонт, вывод оборудования из ремонта, пуск в эксплуатацию

Умения:

1. Настраивать оборудование к работе после ремонта, технический осмотр устройств и узлов.
2. Контролировать параметры надежности элементов оборудования.
3. Проводить тестовые проверки с целью своевременного обнаружения неисправностей.
4. Испытывать и принимать оборудования в промышленную эксплуатацию.

Знания:

1. Правила сдачи оборудования в ремонт и прием после ремонта.
2. Методы монтажа, регулировки и наладки оборудования.
3. Методы проведения проверок технического состояния оборудования.
4. Правила консервации оборудования.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Техническое обслуживание, ремонт оборудования, установок и систем

Умения:

1. Выявлять дефекты технологического оборудования.
2. Читать чертежи, схемы.
3. Проводить диагностическое обследование оборудования, трубопроводов, установок, систем, сооружений, входящих в зону ответственности.
4. Пользоваться контрольно-измерительными приборами и инструментами для ремонта.
5. Оценивать качество ремонтных работ оборудования, закрепленного за участком.
6. Проводить огневые, газоопасные и другие работы повышенной опасности.
7. Определять приоритетность выполнения эксплуатационных задач.

Знания:

1. Правила эксплуатации трубопроводов.
2. Технические характеристики, конструктивные особенности, типичные дефекты и неисправности, назначение, режимы работы и правила эксплуатации оборудования.
3. Организацию и технологию ремонтных работ технологического оборудования.
4. Карты установки защит и блокировок оборудования, сооружений, входящих в зону ответственности, и сооружений магистрального трубопровода.
5. Виды, методы и технология выполнения технического обслуживания, ремонта оборудования, закрепленного за участком.
6. Виды дефектов технологического оборудования, закрепленного за участком, и способы их устранения.
7. Технологическую схему объекта обслуживания.
8. Нормативно-техническую документацию по проведению огневых, газоопасных и других работ повышенной опасности.
9. Основы телемеханики.
10. Способы коррекции технологических и тестовых программ по направлению деятельности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Внедрение новой техники и передовой технологи

Навык 1:
Подготовка предложений в план внедрения новой техники и оборудования

Умения:

1. Определять проекты, для внедрения связанные с автоматизацией процессов организации технического обслуживания и ремонта.
2. Применять результаты диагностического обследования технологического оборудования при подготовке предложений.
3. Оценивать эффективность от внедрения новой техники и оборудования.

Знания:

1. Методы оценки эффективности внедрения новой техники и технологии, организации труда, рационализаторских предложений и изобретений.
2. Основы экономики.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Обеспечение проведения монтажа нового оборудования на технологических объектах

Умения:

1. Использовать высокоэффективные ремонтные приспособления для механизации трудоемких процессов.
2. Испытывать, тестировать новое оборудование.
3. Координировать работу команды разного профиля.

Знания:

1. Технологию монтажа нового оборудования.
2. Нормативно-техническую документацию на ремонтируемое технологическое оборудование.
3. Передовой отечественный и зарубежный опыт технического обслуживания и ремонта оборудования.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Обеспечение безопасной и эффективной работы основных фондов организации, организация ремонтных работ и реконструкции

Навык 1:
Контроль правильности эксплуатации технологического оборудования

Умения:

1. Производить учет наработки эксплуатируемого оборудования, закрепленного за участком.
2. Оценивать исправное состояние и правильную эксплуатацию оборудования, инструмента, приспособлений, коммуникаций, производственного инвентаря, индивидуальных средств защиты, а также правильное ведение работ, соблюдение работниками производственных инструкций и правил по охране труда.
3. Разрабатывать перспективные и текущие планы работ технического обслуживания и ремонта оборудования, мероприятий по улучшению эксплуатации и повышению эффективности использования оборудования.
4. Проверять исправность грузоподъемных машин.

Знания:

1. Технические требования, предъявляемые к оборудованию.
2. Методы учета наработки эксплуатируемого оборудования, закрепленного за участком.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Контроль полноты и качества проведения ремонтных работ

Умения:

1. Оценивать качество выполнения монтажных и демонтажных работ.
2. Оценивать исправность оборудования слесарной мастерской и механизированного склада запасных узлов.
3. Определять периодичность и виды ремонтных работ оборудования.

Знания:

1. Организацию и технологию ремонтных работ.
2. Порядок контроля ремонтных работ.
3. Содержание паспортов основного и вспомогательного обслуживаемого оборудования.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Пунктуальность
Самостоятельность и ответственность
Умение быстро принимать решения
Умение работать в команде
Аккуратность
Компьютерная грамотность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. Об утверждении Правил эксплуатации магистральных нефтепроводов. Приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 29 октября 2014 года № 84. (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 10107).
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354 (Зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 10240).

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

6

Начальник БПО

16. Карточка профессии "Начальник БПО (базы производственного обслуживания)":

Код группы:

1329-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Начальник БПО (базы производственного обслуживания)

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 24 мая 2016 года № 217. (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 13884). Об утверждении Типовых квалификационных характеристик должностей руководителей, специалистов и других служащих организаций нефтегазодобывающей отрасли.
Параграф 21. Начальник базы производственного обслуживания

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и
обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

высшее (или послевузовское) образование по соответствующей специальности и стаж работы по специальности на должностях руководителей и специалистов не менее 3 лет.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

1329-1-019 - Начальник базы (в прочих отраслях)
1329-1-020 - Начальник бригады (в прочих отраслях)
1329-1-037 - Начальник пункта (в прочих отраслях)

Основная цель деятельности:

Обеспечение бесперебойной, безопасной и эффективной работы базы производственного обслуживания

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация и контроль деятельности базы производственного обслуживания.
2. Обслуживание и ремонт оборудования.
3. Контроль за безопасностью производственных процессов.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1: Организация и контроль деятельности базы производственного обслуживания

Навык 1: Оперативное управление
производственно-хозяйственной деятельностью БПО

Умения:

1. Организовывать и контролировать производственно-хозяйственную деятельность базы производственного обслуживания (БПО).
2. Планировать и организовывать работу БПО.
3. Разрабатывать и внедрять мероприятия по повышению эффективности эксплуатации и ремонта оборудования.
4. Принимать управленческие решения в условиях ограниченного времени и ресурсных ограничений.
5. Контролировать соблюдение нормативных требований по охране труда, промышленной и пожарной безопасности.
6. Внедрять и обеспечивать реализацию мероприятий по созданию безопасных и благоприятных условий труда при эксплуатации и ремонте оборудования, а также проводить организационно-технические мероприятия по предупреждению аварий, инцидентов и несчастных случаев на производственных объектах БПО.
7. Осуществлять руководство обеспечением цехов материально-техническими и транспортными средствами, координировать работу БПО с основными производственными объектами.
8. Координировать деятельность структурных подразделений базы.
9. Изучать, обобщать и распространять передовой опыт в области организации производственного обслуживания.

Знания:

1. Законодательные и иные нормативные правовые акты Республики Казахстан, инструкции и методические материалы по материально-техническому обеспечению предприятия.
2. Основы экономики, организации производства, труда и управления.
3. Принципы и методы оперативного управления производственными процессами на БПО.
4. Организационно-распорядительные документы, регламентирующие деятельность базы производственного обслуживания.
5. Нормативно-правовые акты Республики Казахстан в области охраны труда, промышленной безопасности и охраны окружающей среды.
6. Методы анализа производственных показателей и прогнозирования эффективности работы БПО.
7. Требования к эксплуатации, техническому обслуживанию и ремонту производственного оборудования, агрегатов,
инструментов и специализированной техники.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Планирование и организация работы БПО

Умения:

1. Разрабатывать и внедрять планы работы базы производственного обслуживания (БПО).
2. Организовывать эффективное распределение материально-технических и трудовых ресурсов.
3. Контролировать выполнение планов и корректировать их в зависимости от производственных потребностей.
4. Оценивать эффективность работы подразделений и разрабатывать мероприятия по ее улучшению.
5. Координировать взаимодействие БПО с производственными подразделениями и обеспечивать согласованную работу базы с основными объектами.
6. Организовать проведения анализа показателей по надежности, качеству, конструктивным недостаткам, ремонтопригодности эксплуатационного оборудования.
7. Обеспечивать своевременное представление установленной отчетности.

Знания:

1. Перспективы развития предприятия, методы и порядок перспективного и текущего планирования материально-технического обеспечения.
2. Методы и принципы планирования производственных процессов.
3. Основы организации труда и управления персоналом.
4. Требования к материально-техническому обеспечению производственных объектов.
5. Порядок составления отчетной и плановой документации.
6. Современные технологии управления производственными процессами.
7. Трудовое законодательство.
8. Правила внутреннего трудового распорядка, правила и нормы безопасности и охраны труда, пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Обслуживание и ремонт оборудования

Навык 1:
Сбор, систематизация и анализ информации

Умения:

1. Собирать и обрабатывать информацию о потребностях в материально-технических ресурсах.
2. Анализировать техническое состояние оборудования и выявлять потребности в ремонте.
3. Оценивать эффективность использования материально-технических ресурсов.
4. Формировать отчеты и сводные данные для планирования работ.
5. Осуществлять анализ хозяйственной деятельности базы, включая выявление и прогнозирование рисков, связанных с материально-техническим обеспечением.
6. Организовывать разработку и выполнение мероприятий по сбору, хранению и утилизации вторичных ресурсов.

Знания:

1. Нормативы производственных запасов сырья, материалов и других материальных ресурсов, проведения работ по
Ресурсосбережению.
2. Порядок проведения ремонта и обслуживания технологического оборудования.
3. Порядок ведения учетной и отчетной документации по эксплуатации оборудования.
4. Основные параметры и характеристики технологического оборудования.
5. Методы анализа потребности в материально-технических ресурсах.
6. Основы логистики и управления запасами.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Разработка регламентирующих и организационно- распорядительных документов

Умения:

1. Разрабатывать нормативные и организационно- распорядительные документы по техническому обслуживанию, ремонту и эксплуатации оборудования.
2. Оформлять и согласовывать технические инструкции, положения и регламенты.
3. Контролировать соблюдение утвержденных нормативных документов.
4. Обновлять и актуализировать документацию в соответствии с изменениями в нормативно-правовой базе.
5. Разрабатывать мероприятия по совершенствованию техники, технологии ремонта и внедрению новых технических решений.
7. Обеспечивать реализацию мероприятий по внедрению новой техники, средств диагностики и механизации трудоемких работ.

Знания:

1. Порядок проведения ремонта и обслуживания технологического оборудования.
2. Нормативно-правовые акты Республики Казахстан в сфере эксплуатации, обслуживания и ремонта оборудования.
3. Требования к оформлению регламентирующих и организационно-распорядительных документов.
4. Основы технического нормирования и стандартизации.
5. Процедуры согласования и утверждения нормативных документов.
6. Внутренние регламенты и стандарты предприятия, регулирующие процессы эксплуатации обслуживания и ремонта оборудования.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Контроль за безопасностью производственных процессов

Навык 1:
Взаимодействие с персоналом по различным вопросам

Умения:

1. Взаимодействовать с коллегами и руководством для координации вопросов безопасности на производстве.
2. Формулировать и аргументировать предложения по совершенствованию мер безопасности на рабочих местах.
3. Оформлять служебные записки, отчҰты и рекомендации.
4. Разрешать спорные ситуации и находить корректные решения в вопросах безопасности и организации работы.
5. Обучать персонал требованиям охраны труда и промышленной безопасности, проводить инструктажи и консультации.
6. Организовать безопасное проведение работ повышенной опасности, газоопасных и огневых работ на производственных объектах БПО.

Знания:

1. Правила технической эксплуатации оборудования.
2. Основы делового общения и ведения переговоров в профессиональной среде.
3. Методы эффективного взаимодействия с коллегами и представителями регулирующих организаций.
4. Нормативные требования и стандарты по охране труда и промышленной безопасности.
5. Порядок проведения инструктажей, собраний и переговоров по вопросам безопасности.
6. Основы конфликтологии и способы урегулирования спорных ситуаций в коллективе.
7. Документооборот и правила оформления деловой переписки по вопросам безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Анализ и своевременное принятие оперативных решений

Умения:

1. Оценивать текущую ситуацию на производственном объекте и оперативно принимать решения для обеспечения безопасности.
2. Разрабатывать и внедрять меры по предотвращению аварийных ситуаций и несчастных случаев.
3. Анализировать риски, выявлять потенциальные угрозы и предлагать способы их минимизации.
4. Прогнозировать возможные последствия технологических сбоев и разрабатывать планы по их устранению.
5. Организовывать и координировать выполнение задач по обеспечению безопасности на предприятии.
6. Оценивать эффективность принятых решений и корректировать стратегию управления безопасностью.
7. Обеспечивать разработку и внедрение мероприятий по организации труда и совершенствованию организации производства.

Знания:

1. Методы и инструменты анализа рисков и прогнозирования аварийных ситуаций.
2. Технологические процессы и оборудование, используемое в производстве.
3. Нормативные требования и отраслевые стандарты безопасности, включая правила охраны труда, промышленной безопасности и пожарной безопасности.
4. Принципы принятия решений в условиях ограниченного времени.
5. Методы оценки эффективности внедренных мер безопасности.
6. Основы стратегического и оперативного планирования в области промышленной безопасности.
7. Программы и информационные системы, применяемые для анализа данных и прогнозирования.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Адаптивность
Самостоятельность и ответственность
Стрессоустойчивость
Аналитическое мышление
Устные коммуникативные навыки
Письменные коммуникативные навыки

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. Об утверждении Правил эксплуатации магистральных нефтепроводов. Приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 29 октября 2014 года № 84. (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 10107).
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 10240).

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

8

Главный инженер

6

Начальник службы (ремонта)

6

Инженер по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

6

Инженер-механик НПС

17. Карточка профессии "Инженер по ремонту и обслуживанию технологического оборудования*":

Код группы:

2141-9

Код наименования занятия:

2141-9-003

Наименование профессии:

Инженер по ремонту и обслуживанию технологического оборудования*

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Связь с ЕТКС и КС отсутствует

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Техническое обслуживание, ремонт и эксплуатация электромеханического оборудования (по видам и отраслям)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

В профессиональной сфере не менее 1 года

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

2141-9-001 - Инженер по механо-технологическому оборудованию

Основная цель деятельности:

Обеспечение надежной, бесперебойной и безаварийной работы технологического оборудования нефтегазовой отрасли

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Техническое обслуживание и ремонт технологического оборудования.
2. Формирование планов проведения планово-предупредительных ремонтов установок, технического обслуживания и ремонта оборудования, программ модернизации и технического перевооружения.
3. Разработка и планирование внедрения новой техники и передовой технологии.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Техническое обслуживание и ремонт технологического оборудования

Навык 1:
Эксплуатация технологического оборудования

Умения:

1. Управлять машинами и процессами.
2. Разрабатывать нормативно-техническую документацию по эксплуатации технологического оборудования.
3. Вести учет статистики отказов технологического оборудования.
4. Разрабатывать мероприятия по повышению надежности оборудования.
5. Вести учет и проводить анализ нарушений правил технической эксплуатации оборудования.
6. Работать со специальными программными обеспечениями по эксплуатации технологического оборудования.

Знания:

1. Экологический кодекс Республики Казахстан, Кодекс Республики Казахстан "О недрах и недропользовании", Закон Республики Казахстан "О гражданской защите", Закон Республики Казахстан "О магистральном трубопроводе".
2. Законодательные и нормативные правовые акты Республики Казахстан по проектированию, строительству, эксплуатации и ремонту объектов нефтегазового комплекса.
3. Порядок составления паспортов на оборудование, инструкций по эксплуатации и техническому обслуживанию технологического оборудования.
4. Организационно-распорядительные документы, нормативные и методические материалы, касающиеся производственно- хозяйственной деятельности цеха и организации; перспективы технического развития организации.
5. Технические характеристики, конструктивные особенности, назначение, режимы работы и правила эксплуатации технологического оборудования.
6. Программное обеспечение по управлению технологическим оборудованием.
7. Порядок внутреннего трудового распорядка, правила по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Проведение регламентных работ по графику технического обслуживания и ремонта оборудования

Умения:

1. Составлять дефектные ведомости на текущие и капитальные ремонты технологических объектов.
2. Оценивать качества монтажных, ремонтных работ и обслуживания технологического оборудования.
3. Проводить испытания технологического оборудования.
4. Оформлять ремонтную документацию.
5. Использовать необходимые инструменты и инвентарь.
6. Устранять неисправности оборудования.
7. Пользоваться контрольно-измерительными приборами.

Знания:

1. Технологический регламент установок, планы локализации. аварийных ситуаций, требования производственных инструкций по эксплуатации и техническому обслуживанию технологического оборудования.
2. Машины, механизмы и инструменты, включая их конструкции, используемые при ремонте технологического оборудования.
3. Знание практического применения техники и технологий.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Организация работы и проведение проверки технического состояния, экспертизы промышленной безопасности и оценки эксплуатационной надежности технологического оборудования

Умения:

1. Составлять графики проверок оборудования на технологических объектах.
2. Анализировать работу подразделений по обеспечению выполнения требований в части эксплуатации технологического оборудования в соответствии с технологическим регламентом.
3. Анализировать причины отказа технологического оборудования, разрабатывать план мероприятий по их предупреждению.

Знания:

1. Технологические регламенты оборудования и установок.
2. Технологические схемы оборудования и установок.
3. Основное оборудование процесса, принципы его работы и правила технической эксплуатации.
4. Требования к программам оценки надежности технологического оборудования.
5. Методы неразрушающего контроля технологического поднадзорного оборудования.
6. Программное обеспечение для промышленного контроля.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2: Формирование планов проведения планово- предупредительных ремонтов установок, технического обслуживания и ремонта оборудования, программ модернизации и технического перевооружения

Навык 1:
Составление годовых и месячных графиков ремонтов технологического оборудования организации, согласование их со службами и учет их выполнения

Умения:

1. Планировать графики контроля технического состояния и ремонтов технологического оборудования.
2. Оформлять эксплуатационную документацию технологического оборудования.
3. Разрабатывать проекты технических условий, стандартов и технических описаний.

Знания:

1. Нормативные, методические и другие материалы по составлению графиков ремонта технологического оборудования.
2. Организацию и технологию ремонтных работ, правила сдачи технологического оборудования в ремонт и приема после ремонта, методы монтажа, регулировки и наладки оборудования.
3. Производственные мощности, технические характеристики, конструктивные особенности, назначение и режимы работы технологического оборудования организации, правила его эксплуатации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Расчет ремонтного фонда на планируемый год, представление их на согласование и утверждение руководству

Умения:

1. Проводить мониторинг складских запасов.
2. Составлять заявки и обоснования к ним на необходимое количество оборудования, материалов, запасных частей и инструмента, контролировать правильность их расходования.
3. Работать с программным обеспечением по управлению с запасами.
4. Анализировать причины повышенного износа, аварий и простоев оборудования.

Знания:

1. Методы расчета и нормы на оборудование и комплектующие, расходные материалы производственных процессов, затрат для эффективного производства и распределения ремонтного фонда.
2. Основные методы и требования к расчетам складских запасов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Разработка и планирование внедрения новой техники и передовой технологии

Навык 1:
Анализ причин аварий, неполадок на производстве

Умения:

1. Расследовать причины аварий, повышенного износа и простоев оборудования, принимать меры по их предупреждению.
2. Выявлять случаи нарушения технических требований, технологических регламентов, правил эксплуатации и технического обслуживания.
3. Определять причины преждевременного износа деталей и узлов оборудования.
4. Оценивать техническое состояние оборудования гидравлических, смазочных и пневматических систем, задействованных в технологическом процессе.
5. Разрабатывать мероприятия по сокращению простоев, повышению сменности, снижению аварий оборудования.

Знания:

1. Порядок проведения противоаварийных тренировок с персоналом по плану локализации и ликвидации аварий на объекте.
2. План мероприятий по локализации и ликвидации последствий аварий производственного подразделения.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Разработка и реализация планов внедрения новой техники и технологии, проведение организационно-технических мероприятий, опытно- конструкторских работ

Умения:

1. Пользоваться нормативно-технической документацией.
2. Читать чертежи, схемы и другие документы.
3. Разрабатывать проекты перспективных годовых, текущих планов по внедрению новой техники и передовых технологий.

Знания:

1. Передовой опыт организаций в области технологии подготовки и транспортировки нефти.
2. Перспективы развития организации, основные требования организации труда при проектировании технологических процессов.
3. Передовой отечественный и зарубежный опыт по применению современного технологического оборудования, новых методов ремонта и механизации.
4. Назначение, устройство нового современного технологического оборудования, принципа его работы и правил его эксплуатации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Обеспечение подготовки технической документации

Умения:

1. Выносить заключения по рационализаторским предложениям и изобретениям, по вопросам совершенствования конструкции оборудования, организации ремонтных работ и технического обслуживания оборудования, оказывает рационализаторам и
изобретателям практическую помощь и организует внедрение принятых предложений.
2. Оценивать качество соблюдения проектной, конструкторской и технологической дисциплины.
3. Консультировать по вопросам ремонта и обслуживания технологического оборудования.

Знания:

1. Технологические схемы производственных процессов.
2. Методы выявления и использования резервов производства.
3. Назначение, принцип работы, место расположения контрольно-измерительных приборов, систем автоматизации и управления.
4. Методы определения эффективности внедрения новой техники и технологии, организации труда, рационализаторских предложений и изобретений.
5. Порядок разработки проектной, конструкторской и технологической документации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость
Лидерские качества
Эффективно работать в качестве члена команды
Аналитическое мышление
Компьютерная грамотность
Точность в выполнении задач
Самостоятельность
Умение быстро принимать решение
Ответственность за свою работу и за работу команды
Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. Об утверждении Правил эксплуатации магистральных нефтепроводов. Приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 29 октября 2014 года № 84. (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 10107).
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 10240).

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер-механик нефтеперекачивающей станции

7

Главный инженер нефтепроводного управления

18. Карточка профессии "Инженер-механик нефтеперекачивающей станции":

Код группы:

2144-2

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Инженер-механик нефтеперекачивающей станции

Уровень квалификации по ОРК:
подуровень квалификации по ОРК:

6

Уровень квалификации по ЕТКС,
КС и др типовых квалификационных характеристик:

Связь с ЕТКС и КС отсутствует

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело
Специальность:

Квалификация:
-

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Техническое обслуживание, ремонт и эксплуатация электромеханического оборудования (по видам и отраслям)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

В профессиональной сфере не менее 1 года

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

2144-2-009 - Инженер-механик по оборудованию
3118-4-010 - Механик нефтеперекачивающей станции

Основная цель деятельности:

Обеспечение бесперебойной работы нефтеперекачивающей станции (НПС)

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обеспечение заданного режима работы механического оборудования НПС

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Обеспечение заданного режима работы механического оборудования НПС

Навык 1:
Организация работ по обеспечению технического состояния механического оборудования НПС на требуемом уровне

Умения:

1. Обеспечивать бесперебойную и технически правильную эксплуатацию и надежную работу оборудования, повышение ее сменности, содержание в работоспособном состоянии.
2. Анализировать оценки состояния эксплуатируемого механического оборудования НПС.
3. Контролировать технологические параметры работы эксплуатируемого механического оборудования НПС.
4. Анализировать причины отказа механического оборудования НПС и нарушений технологического процесса.
5. Анализировать наработки эксплуатируемого оборудования НПС.
6. Оценивать риски при выполнении работ на оборудовании НПС.
7. Анализировать технические параметры механического оборудования НПС.

Знания:

1. Регламенты и инструкции по эксплуатации механического оборудования НПС.
2. Назначение, устройство и принцип работы оборудования НПС.
3. Правила эксплуатации магистральных трубопроводов.
4. Нормативные и предельные параметры работы механического оборудования НПС.
5. Принцип действия основных контрольно-измерительных приборов, в том числе приборов безопасности, входящих в зону ответственности.
6. Методы учета наработки эксплуатируемого механического оборудования НПС.
7. Порядок внутреннего трудового распорядка, правила по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Организация работ по техническому обслуживанию, ремонту, диагностическому обследованию оборудования, установок и систем НПС

Умения:

1. Осуществлять организацию разработки планов (графиков) осмотров, испытаний и профилактических ремонтов оборудования в соответствии с положениями системы планово-предупредительного ремонта, утверждение этих планов и контроль их выполнения, обеспечение технической подготовки производства.
2. Осуществлять участие в составлении заявок на приобретение оборудования, участие или разработки и внедрение мероприятий по созданию безопасных и благоприятных условий труда при эксплуатации и ремонте оборудования, организация работы по учету наличия и движения оборудования, составление и оформление технической и отчетной документации.
3. Осуществлять согласование планов (графиков) с подрядными организациями, привлекаемыми для проведения ремонтов, своевременное обеспечение их необходимой технической документацией.
4. Осуществлять участие в составлении титульных списков на капитальный ремонт.
5. Осуществлять мероприятия по предупреждению внеплановых остановок оборудования, продлению сроков службы узлов и деталей, межремонтных периодов, улучшение сохранности оборудования, повышение надежности оборудования в эксплуатации, организация специализированного ремонта, централизованного изготовления запасных частей, узлов и сменного оборудования.
6. Изучать причины повышенного износа оборудования, его простоев, расследований аварий, разработке и внедрении мероприятий по их ликвидации и предупреждению.
7. Анализировать проведенные работы по ликвидации аварий, инцидентов и принимать меры по их совершенствованию и корректировке.
8. Разрабатывать инструкции по эксплуатации (на основе заводских) механического оборудования НПС, с учетом особенностей условий эксплуатации.

Знания:

1. Карты установки защит и блокировок оборудования, сооружений НПС, входящих в зону ответственности, и сооружений магистрального трубопровода.
2. Виды, методы и технология выполнения технического обслуживания, ремонта механического оборудования НПС.
3. Виды дефектов механического оборудования НПС, и способы их устранения.
4. Технологическая схема НПС.
5. НТД по проведению огневых, газоопасных и других работ повышенной опасности.
6. Основы телемеханики.
7. Способы коррекции технологических и тестовых программ по направлению деятельности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Самостоятельность и ответственность
Умение быстро принимать решения
Умение работать в команде
Аккуратность
Аналитическое мышление
Выносливость и усердие
Компьютерная грамотность
Лидерство

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. Об утверждении Правил эксплуатации магистральных нефтепроводов, приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 29 октября 2014 года № 84 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 10107).
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утверждҰнные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 10240).

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

7

Главный инженер

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      19. Наименование государственного органа:

      Министерство энергетики Республики Казахстан.

      Исполнитель: Бердібекова Жібек Бердібекқызы.

      E-mail: zh.berdibekova@energo.gov.kz

      Номер телефона: +7 (717) 278 68 42.

      20. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Министерство энергетики Республики Казахстан.

      Руководитель проекта: Бердібекова Жібек Бердібекқызы.

      E-mail: zh.berdibekova@energo.gov.kz

      Номер телефона: +7 (717) 278 68 42.

      Исполнители: Кенжалиев Асылхан Айтбайұлы.

      E-mail: kenzhaliev-a@kaztransoil.kz.

      Номер телефона: +7 (717) 255 52 45.

      21. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям:

      Протокол №8-2024 заседания Отраслевого совета по профессиональным квалификациям нефтегазовой, нефтеперерабатывающей и нефтегазохимической отраслей от 22 ноября 2024 года. Протокол заседания Отраслевого совета по профессиональным квалификациям нефтегазовой, нефтеперерабатывающей и нефтегазохимической отраслей от 22 августа 2025 года.

      22. Национальный орган по профессиональным квалификациям: Заключение Национального органа по профессиональным квалификациям по итогам экспертизы проекта профессионального стандарта от 25 ноября 2024 года. Заключение Национального органа по профессиональным квалификациям по итогам экспертизы проекта профессионального стандарта от 31 июля 2025 года.

      23. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": Экспертное заключение от 17 декабря 2024 г. Экспертное заключение №10735/А002 от 09.09.2025 г.

      24. Номер версии и год выпуска: версия 2, 2025 г.

      25. Дата ориентировочного пересмотра: 31.12.2028 г.

  Приложение 2 к приказу
Министр энергетики
Республики Казахстан
от 15 октября 2025 года № 387-н/қ
  Приложение 6 к приказу
Министр энергетики
Республики Казахстан
от 23 декабря 2024 года № 479

Профессиональный стандарт "Эксплуатация магистральных трубопроводов"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта:

      ПС разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" и устанавливает требования к компетенциям специалистов, работающих в области обслуживания и эксплуатации трубопроводов для транспортировки жидкостей или газов на длинные расстояния. Этот стандарт определяет необходимые знания и навыки для проведения мониторинга, обслуживания, диагностики и ремонта магистральных трубопроводов, а также для обеспечения их безопасной и эффективной работы в соответствии с применимыми нормативами и стандартами.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание - изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) подразделение - нефтепроводное управление; база производственного обслуживания; головная нефтеперекачивающая станция; нефтеперекачивающая станция; опорный аварийно-восстановительный пункт; лаборатория производственно-структурного подразделения и другие службы, образованные в составе производственного подразделения, необходимые для обеспечения транспортировки нефти и безопасной эксплуатации магистрального трубопровода;

      3) навык - способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      4) ремонт - комплекс мероприятий (операций) по восстановлению исправности или работоспособности полного, или частичного эксплуатационного ресурса линейной части магистрального трубопровода и (или) его объектов;

      5) магистральный трубопровод - единый производственно-технологический комплекс, состоящий из линейной части и объектов, обеспечивающих безопасную транспортировку продукции, соответствующий требованиям технических регламентов и национальных стандартов;

      6) техническое диагностирование - комплекс работ и организационно-технических мероприятий для определения технического состояния магистрального трубопровода;

      7) техническое обслуживание - комплекс мероприятий, направленный на предотвращение преждевременного износа элементов оборудования или их разрушения, обеспечение надежной работы оборудования в межремонтный период.

      8) эксплуатация магистрального трубопровода - деятельность, необходимая для непрерывного, надлежащего и эффективного функционирования магистрального трубопровода, включающая в том числе техническое обслуживание, ремонт, техническое диагностирование и оперативно-диспетчерское управление;

      9) линейная часть магистрального трубопровода - подземные, подводные, наземные, надземные трубопроводы, по которым осуществляется непосредственная транспортировка продукции;

      10) умение - способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      11) нефтеперекачивающая станция - комплекс сооружений, а также оборудования для обеспечения приема, накопления, и перекачки нефти по магистральному нефтепроводу. Основными элементами НПС являются насосные агрегаты, резервуары, системы подводящих и распределительных трубопроводов, узлы учета, устройства приема и пуска очистных устройств и поточных средств диагностики, а также системы смазки, вентиляции, отопления, энергоснабжения, водоснабжения, автоматики, телемеханики и т. п.

      12) перекачка нефти - процесс перемещения нефти по нефтепроводу с помощью насосных установок;

      13) продукция - нефть, включая стабильный (нестабильный) газовый конденсат, природный газ, попутный газ, другие жидкие и газообразные углеводороды, нефтепродукты, подготовленные к транспортировке и соответствующие техническим регламентам по соответствующему виду продукции;

      14) транспортировка продукции - процесс приема, сдачи, перекачки продукции по магистральному трубопроводу от пункта ее приема от отправителя до пункта сдачи получателю, слива, налива, передачи продукции в другие магистральные трубопроводы, перевалки на другой вид транспорта, хранения, смешения;

      15) отраслевая рамка квалификаций - документ, разрабатываемый на основе Национального классификатора занятий Республики Казахстан, национальной рамки квалификаций и классифицирующий требования к квалификации специалиста по уровням в зависимости от сложности выполняемых работ и характера используемых знаний, умений и компетенций в отрасли.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) ПЛА - план ликвидации аварий;

      2) ПАТ - противоаварийные тренировки;

      3) АВП - аварийно-восстановительный пункт;

      4) ЕТКС - единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) ЛЭУ - линейно-эксплуатационный участок;

      6) ИСМ - интегрированная система менеджмента;

      7) ПС - профессиональный стандарт;

      8) НПС - нефтеперекачивающая станция;

      9) ЛЧМТ - линейная часть магистрального трубопровода;

      10) ОРК - отраслевая рамка квалификаций;

      11) ОАВП - опорно аварийно-восстановительный пункт;

      12) СОД - средства очистки и диагностики;

      13) ТЛД - термолюминесцентный дозиметр;

      14) ГНПС - головная нефтеперекачивающая станция;

      15) СНиП - строительные нормы и правила;

      16) ВСН - ведомственные строительные нормы;

      17) ГОСТ - государственный стандарт;

      18) МТ - магистральный трубопровод;

      19) РП - распределительный пункт;

      20) ТТ - технологический трубопровод;

      21) НТД - нормативно-техническая документация.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Эксплуатация магистральных трубопроводов

      5. Код профессионального стандарта: H49500101

      Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      H Транспорт и складирование;

      49 Деятельность сухопутного и трубопроводного транспорта;

      49.5 Деятельность трубопроводного транспорта;

      49.50 Деятельность трубопроводного транспорта;

      49.50.0 Деятельность трубопроводного транспорта.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: охватывает процессы, связанные с обслуживанием и управлением системами трубопроводного транспорта для перевозки жидких или газообразных энергоносителей на значительные расстояния. Включает в себя планирование, мониторинг, диагностику, ремонт и обеспечение безопасности магистральных трубопроводов, играя ключевую роль в надежной поставке энергоносителей и обеспечении энергетической безопасности.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Трубопроводчик линейный - 2 уровень ОРК;

      2) Обходчик линейный - 2 уровень ОРК;

      3) Трубопроводчик линейный - 3 уровень ОРК;

      4) Оператор технологических установок - 3 уровень ОРК;

      5) Техник по эксплуатации нефтепроводов - 4 уровень ОРК;

      6) Оператор технологических установок - 4 уровень ОРК;

      7) Инженер по сварке - 6 уровень ОРК;

      8) Начальник нефте(газо)перекачивающей станции - 6 уровень ОРК;

      9) Инженер рентгеногаммаграфирования - 6 уровень ОРК;

      10) Инженер по технической диагностике - 6 уровень ОРК;

      11) Инженер по диагностике - 6 уровень ОРК;

      12) Инженер по эксплуатации железнодорожной эстакады (нефть и нефтепродукты) - 6 уровень ОРК;

      13) Инженер нефте(газо)перекачивающей станции - 6 уровень ОРК;

      14) Инженер по эксплуатации магистральных трубопроводов - 6 уровень ОРК;

      15) Инженер по линейной части - 6 уровень ОРК;

      16) Инженер по резервуарам - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Трубопроводчик линейный":

Код группы:

7126-2

Код наименования занятия:

7126-2-002

Наименование профессии:

Трубопроводчик линейный

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др. типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 34. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 24
декабря 2020 года № 533 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 34)". Зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан 25 декабря 2020 года № 21909.
Параграфы 9-10 Трубопроводчик линейный (2-3) разряд

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
Основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Для 2 разряда не требуется, для 3-го разряда не менее 6 месяцев работы по профессии

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

7126-2-001 - Трубопроводчик

Основная цель деятельности:

Техническое обслуживание и ремонт оборудования и сооружений трубопроводов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение вспомогательных работ на трубопроводе.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение вспомогательных работ на трубопроводе

Навык 1:
Подготовка и ремонт изделий и оборудования трубопроводов

Умения:
Разряд 2:
1. Выполнять работы при вскрытии траншей трубопроводов, сварке, продувке и испытании, при ремонте запорной арматуры, водосборников и других устройств, и сооружений на трубопроводе.
2. Обеспечивать безопасность работающих в загазованных колодцах и котлованах.
3. Удалять старую изоляцию с зачисткой труб от ржавчины и дефектных покрытий.
4. Проводить дренирование воды.
Разряд 3:
1. Зачищать кромки труб и отработка после газовой резки и сварки.
2. Устанавливать подъемно-такелажные приспособления для перемещения труб, звеньев, узлов и оборудования.
3. Планировать траншеи для укладки трубопровода.
4. Выполнять плотницкие работы при креплении стенок траншей и котлованов с оттеской бревен, брусков, досок; простых малярных работ вручную при ремонте сооружений магистральных трубопроводов с приготовлением грунтовочных и окрасочных составов; несложных штукатурных работ на сооруженных магистральных трубопроводах, а также торкретирование и гидроизоляцию колодцев.
5. Открывать и закрывать краны и задвижки.
6. Стравливать газ через свечи.
7. Устанавливать резиновые шары и глиняные пробки в трубопроводе.
8. Участвовать в работе по установке и замене запорной арматуры.
9. Подготавливать поверхности труб для нанесения антикоррозийной изоляции.
10. Приготавливать грунтовки и битумную мастику.

Знания:
Разряд 2:
1. Правила технической эксплуатации и назначение магистральных трубопроводов и их сооружений.
2. Порядок пользования магистральной запорной арматурой, средствами связи и сигнализации.
3. Правила наблюдения за полосой отвода и охранной зоной.
4. Порядок выполнения земляных работ.
5. Устройство подъемно-такелажных приспособлений.
6. Порядок внутреннего трудового распорядка, правила безопасности и охраны труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.
Разряд 3: 1. Правила подготовки торцов труб под сварку.
2. Схемы расположения запорных устройств.
3. Требования к установке фасонных частей и запорной арматуры.
4. Методы работы с пневматическим инструментом.
5. Назначение, свойства и правила нанесения антикоррозийной изоляции на трубопровод.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Вспомогательные и ремонтные работы на трубопроводе

Умения:

Разряд 2:
1. Засыпать траншеи и приямки.
2. Очищать и приводить в порядок территории и помещения.
3. Ограждать места аварий, восстановительных работ.
Разряд 3:
1. Выполнять центровки труб.
2. Гнуть трубы диаметром менее 200 мм.
3. Выполнять правки концов труб.
4. Разрабатывать грунт.
5. Удалять старую изоляцию с зачисткой труб от ржавчины и дефектных покрытий.
6. Наносить на трубы изоляцию.
7. Ремонтировать простые кузнечные, строительные инструменты и изготавливать крепежные детали и несложные изделия.
8. Выполнять газовую резку и сварку металла.
9. Выполнять ковку деталей по эскизам и шаблонам.

Знания:

Разряд 2:
1. Технологическую схему закрепленного участка.
2. Состав, порядок и периодичность выполнения плановых осмотров объектов трубопроводов нефти и нефтепродуктов.
3. Требования нормативно-технической документации к охранным зонам.
4. Способы подключения к линии связи телефонного аппарата и порядок пользования средствами связи.
5. Порядок выполнения погрузочно-разгрузочных работах.
Разряд 3:
1. Правила подготовки торцов труб под сварку.
2. Назначение, свойства и правила нанесения антикоррозийной изоляции на трубопровод.
3. Правила выполнения кузнечных, плотницких, штукатурных и малярных работ.
4. Технологии сварочных работ и порядок обслуживания ацетиленовых генераторов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Дисциплинированность
Концентрация и управление вниманием

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. СТ РК 3362-2019 "Магистральные нефтепроводы. Техническая эксплуатация".
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354.
3. СТ РК 2079-2010 "Магистральные нефтепроводы. Организация безопасного проведения газоопасных работ".
4. СТ РК 2080-2022 "Магистральные нефтепроводы. Пожарная безопасность".
5. СТ РК 2081-2011 "Магистральные нефтепроводы. Требования безопасности при эксплуатации".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Техник по эксплуатации нефтепроводов

10. Карточка профессии "Обходчик линейный":

Код группы:

8131-9

Код наименования занятия:

8131-9-163

Наименование профессии:

Обходчик линейный

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 34. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 24
декабря 2020 года № 533 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 34)". Зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан 25 декабря 2020 года № 21909
Параграфы 7-8. Обходчик линейный, 3-4 разряд

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Для 3-го разряда не менее 6 месяцев работы по профессии, для 4 разряда не менее 1 года по профессии 3 разряда.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

7126-2-002 - Трубопроводчик линейный 7126-2-001 - Трубопроводчик

Основная цель деятельности:

Проверка технического состояния линейной части магистральных трубопроводов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Содержание трассы трубопроводов нефти и нефтепродуктов в соответствии с требованиями нормативно-технической документации.
2. Содержание объектов трубопроводов.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Содержание трассы трубопроводов нефти и нефтепродуктов в соответствии с требованиями нормативно- технической документации

Навык 1:
Осмотр трассы трубопровода

Умения:
Разряд 3:
1. Выполнять визуальный осмотр однониточного участка трассы трубопровода.
2. Выполнять обход и обслуживание однониточного участка трубопровода без устройств электрической защиты от почвенной коррозии и блуждающих токов, водосборников, колодцев, запорной арматуры, линий связи и иных имеющихся на нем сооружений.
3. Сообщать немедленно в районные управления или на перекачивающую станцию при обнаружении утечек газа, нефти и нефтепродуктов, повреждений, различных нарушений в полосе отвода и в охранной зоне.
4. Вести записи в журнале обходчика линейного и в журнале электрозащиты трубопровода от коррозии.
Разряд 4:
В дополнение к умениям разряда 3:
1. Выполнять осмотр и оценку состояния береговых укреплений, ограждений, оснований фундаментов участков многониточного трубопровода на наличие деформаций, перемещений, провисаний, оголений участков.
2. Выполнять обход и обслуживание однониточного участка трубопровода с устройствами электрической защиты от почвенной коррозии и блуждающих токов, многониточного участка трубопровода, участков трубопровода, имеющих сложные воздушные переходы через реки, водосборников, колодцев, запорной арматуры, линии связи, сигнализации и иных имеющихся на них сооружений.

Знания:
Разряд 3:
1. Порядок и правила технической эксплуатации магистральных трубопроводов.
2. Правила наблюдения за полосой отвода и охранной зоной.
3. Технологическую схему закрепленного участка магистрального трубопровода.
4. Конструкцию и обслуживание кранов и задвижек на закрепленном участке.
5. Надзор за контрольными пунктами телемеханики и объектами электрической химической защиты.
6. Порядок внутреннего трудового распорядка, правила по безопасности и охраны труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.
Разряд 4:
В дополнение к знаниям разряда 3:
1. Закрепленный участок трассы однониточного или многониточного трубопровода и расположение сооружений на нем.
2. Устройство контрольных пунктов телемеханики и объектов электрохимзащиты.
3. Структуру и состав почв и грунтов, способы защиты грунта от размывов, закрепления подвижного грунта, предотвращения стока вод вдоль трассы, роста оврагов и промоин в охранной зоне трубопровода.
4. Требования к санитарному содержанию территорий.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Вспомогательные работы на трассе трубопровода

Умения:
Разряд 3:
1. Устанавливать знаки, надписи, плакаты, таблички, блокировочные и сигнализирующие устройства.
2. Выполнять лакокрасочные работы конструктивных элементов на линейной части трубопроводов.
3. Выявлять участки линейной запорной арматуры для расчистки от древесно-кустарниковой растительности, посторонних предметов, выполнять покос травы.
4. Наводить порядок территории и помещения после выполнения работ.
5. Производить рытье шурфов, вырубку кустарников и покос травы в полосе отвода, поправка береговых укреплений, одерновки, плетневых клеток, каменной наброски.
6. Осуществлять обслуживание закрепленного транспорта и ответственность за его сохранность.
Разряд 4:
В дополнение к умениям разряда 3:
1. Выполнять работы по укреплению оврагов, берегов с созданием плетневых клеток, каменной наброски, одерновки и так далее.
2. Выполнять работы по удалению посторонних предметов, вырубке поросли, кустарников и деревьев в охранной зоне трубопровода.
3. Выполнять ремонт ограждений крановых площадок, площадок запуска и приема внутритрубных устройств, опорных тумб продувочных и вытяжных свечей, колодцев, отмостков вокруг километровых столбиков, фундаментов, опор креплений.
4. Выполнять ремонт водопропускных сооружений.
5. Выполнять работы по восстановлению стеллажей аварийного запаса труб.

Знания:
Разряд 3:
1. Требования нормативно-технической документации к охранным зонам.
2. Порядок пользования средствами связи и сигнализации.
3. Требования к форме шрифтов и цветовому разрешению знаков обозначения трассы трубопроводов, пересечений с коммуникациями сторонних организаций, естественных и искусственных препятствий, реперных знаков, предупредительных надписей, плакатов, табличек, блокировочных и сигнализирующих устройств.
4. Места установки знаков обозначений трассы трубопроводов, пересечений с коммуникациями сторонних организаций, естественных и искусственных препятствий, ограждений, предупредительных знаков, плакатов, надписей.
5. Правила покраски и нанесения надписей, в том числе с использованием трафаретов
6. Составы растворов для очистки и способы промывки и очистки применяемых при покраске инструментов, кистей.
7. Основы слесарного дела.
Разряд 4:
В дополнение к знаниям разряда 3:
1. Способы создания береговых укреплений, плетневых клеток, каменной наброски, одерновки и так далее.
2. Порядок выполнения земляных работ
3. Способы расчистки трассы трубопровода от древесно-кустарниковой растительности
4. Способы устройства временных сооружений, стеллажей.
5. Схема переключения на многониточных переходах рек и колодцев.
6. Слесарное дело.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 1:
Учет показаний приборов

Умения:

Трудовая функция 2: Содержание объектов трубопроводов

Для разрядов 3-4:
1. Снимать показания приборов.
2. Выполнять работы по ведению записей в соответствующих журналах, передаче данных, прием-сдача смены.
3. Использовать приборы учета в пределах своей компетенции.
4. Использовать средства связи и сигнализации.

Знания:

Для разрядов 3-4:
1. Характеристики приборов, установленных на магистральном нефтепроводе.
2. Порядок оформления документации, приема-сдачи смены.
3. Правила пользования средствами связи.
4. Принцип работы производственной сигнализации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Проведение осмотра, контроля и поддержание технического состояния объектов трубопроводов нефти и нефтепродуктов в технически исправном состоянии

Умения:
Разряд 3:
1. Производить осмотр колодцев.
2. Осматривать воздушные переходы магистральной части трубопроводов.
3. Производить осмотр трубопроводной и предохранительной арматуры.
Разряд 4:
В дополнение к умениям разряда 3:
1. Выявлять отклонения от норм и правил состояния трубопровода и трассы, работы оборудования.
2. Оценивать состояние аварийного запаса труб, материалов и инструментов.
3. Оценивать производство работ в охранной зоне многониточного участка трубопровода сторонними организациями.
4. Определять места утечки нефти и нефтепродуктов по внешним признакам.

Знания:
Разряд 3:
1. Устройство и назначение контрольно-измерительных приборов.
2. Конструкцию и обслуживание кранов и задвижек на закрепленном участке.
3. Назначение магистральных трубопроводов и их сооружений.
4. Физические и химические свойства нефти, нефтепродуктов и газа.
5. Последовательность операций при открытии и закрытии запорной арматуры и проверке ее герметичности.
6. Виды, назначение, устройство, правила эксплуатации, технические и конструктивные особенности трубопроводной арматуры.
7. Конструктивные и технологические характеристики участков трубопроводов.
8. Состав, порядок и периодичность плановых осмотров объектов магистрального трубопровода.
Разряд 4 (в дополнение к разряду 3):
1. Виды, назначение, устройство, правила эксплуатации, технического обслуживания и ремонта, технические и конструктивные особенности трубопроводной арматуры и оборудования линейной части трубопровода.
2. Требования нормативно-технической документации к охранным зонам.
3. Признаки негерметичности трубопроводной арматуры.
4. Порядок действий при обнаружении утечек, неисправностей, нарушений в охранной зоне, размывов и повреждений.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Внимательность
Исполнительность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. СТ РК 3362-2019 "Магистральные нефтепроводы. Техническая эксплуатация"
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354
3. СТ РК 2079-2010 "Магистральные нефтепроводы. Организация безопасного проведения газоопасных работ"
4. СТ РК 2080-2022 "Магистральные нефтепроводы. Пожарная безопасность"
5. СТ РК 2081-2011 "Магистральные нефтепроводы. Требования безопасности при эксплуатации"

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Трубопроводчик линейный

11. Карточка профессии "Трубопроводчик линейный":

Код группы:

7126-2

Код наименования занятия:

7126-2-002

Наименование профессии:

Трубопроводчик линейный

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 34. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 24
декабря 2020 года № 533 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 34)". Зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан 25 декабря 2020 года № 21909
Параграфы11-13 Трубопроводчик линейный (4-7) разряды

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Техническое обслуживание, ремонт и эксплуатация электромеханического оборудования (по видам и отраслям)

Квалификация:
-

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Технология добычи нефти и газа

Квалификация:
-

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность: Эксплуатация нефтяных и газовых месторождений

Квалификация:
-

Уровень образования: основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

4 разряд не менее 1 года по профессии 3 разряда, 5 разряд не менее 1,5 лет работы по 4 разряду, 6 разряд не менее 2 лет работы по 5 разряду, 7 разряд не менее 2,5 лет работы по 6 разряду.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

7126-2-001 - Трубопроводчик

Основная цель деятельности:

Техническое обслуживание и ремонт оборудования и сооружений трубопроводов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение вспомогательных работ на трубопроводе.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Выполнение вспомогательных работ на трубопроводе

Навык 1:
Монтажные и демонтажные работы на трубопроводе


Умения:
Разряд 4:
1. Выполнять монтажные работы элементов трубопровода согласно технологической документации.
2. Осуществлять демонтаж повреждҰнных или вышедших из строя участков трубопровода.
3. Использовать инструменты и оборудование для монтажа и демонтажа труб и соединительных элементов.
4. Контролировать качество и соответствие выполненных. монтажных и демонтажных работ по установленным нормам.
Разряд 5:
1. Выполнять монтажные работы на трубопроводах с производством сварки, демонтаж и установка контрольно-измерительных приборов, монтаж переходов, захлестов и катушек.
2. Выполнять требования, предъявляемые к монтажу переходов, захлестов и катушек.
3. Выполнять работы по ликвидации аварий, несанкционированных врезок и их последствий на магистральных нефтепроводах и технологических трубопроводах, устранять утечки нефти на трубопроводе и арматуре.
4. Выполнять особо сложные монтажные и аварийно-восстановительные работы на магистральных нефтепроводах.
5. Выполнять работы с отечественными и импортными станками для резки труб, устройствами для врезки под давлением и иными приспособлениями, обслуживание их и ремонт.
6. Управлять машиной для резки труб (труборезом), устройством для врезки под давлением и иными приспособлениями, выполнение их ремонта.
Разряд 6:
В дополнение к умениям разряда 5:
1. Выполнять особо сложные монтажные и аварийно-восстановительные работы на магистральных нефтепроводах.
2. Проводить ревизию и ремонт запорной арматуры и редукторов отечественного и импортного производства.
3. Выполнять разметку и монтаж переходов, захлестов, катушек и обводок.
4. Использовать отечественные и импортные станки для резки труб и устройства для врезки под давлением.
5. Обслуживать и ремонтировать оборудование и приспособления для монтажа трубопроводов.
Разряд 7:
1. Выявлять и устранять неполадки во время эксплуатации машин и механизмов оборудования типов "ПНА", "ЦА", "УДС-114", сварочного оборудования, электрических машин и передвижных электростанций.

Знания:
Разряд 4:
1. Основы устройства трубопроводов и их элементов.
2. Технологические инструкции по монтажу и демонтажу трубопроводов.
3. Правила эксплуатации инструментов и оборудования для монтажа и демонтажа.
4. Нормативные требования и стандарты качества при выполнении монтажных и демонтажных работ.
Разряд 5:
1. Требования, предъявляемые к монтажу переходов, захлестов и катушек.
2. Методы материаловедения и сварочных технологий, определять типы труб и их характеристик, а также навыки безопасного выполнения работ в условиях повышенной опасности.
3. Схемы и устройство магистрального нефтепровода, нефтеперекачивающих станций, схемы расположения и устройство конденсатосборников, назначение и устройство запорной арматуры трубопроводов.
Разряд 6:
1. Схемы и устройство сооружений магистрального нефтепровода, нефтеперекачивающих станций и аварийно-ремонтных пунктов.
2. Правила чтения чертежей и эскизов.
3. Нормы и методы испытания трубопроводов.
Разряд 7:
1. Устройство, принцип работы и технические характеристики машин и механизмов оборудования типов "ПНА", "ЦА", "УДС-114".
2. Конструктивные особенности и правила эксплуатации сварочного оборудования.
3. Особенности устройства и эксплуатации электрических машин и передвижных электростанций.
4. Нормативные документы и требования по безопасности при эксплуатации и ремонте указанных видов оборудования.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Навык 2:
Подготовка к ремонту трубопровода

Умения:
Разряд 4:
В дополнение к умениям разряда 3:
1. Проводить монтаж/демонтаж узлов на трубопроводе.
2. Размещать и устанавливать арматуры и фасонные части по эскизам.
3. Опрессовать запорную арматуру, узлы и отдельные участки трубопроводов.
Разряд 5:
1. Продувать и опрессовать участки трубопровода и монтажных узлов.
2. Выполнять разметки для различного рода врезок, отводов и арматуры.
3. Проверять наличие конденсата в пониженных местах трубопровода.

Знания:
Разряд 4:
В дополнение к знаниям разряда 3:
1. Правила монтажа на трубопроводе.
2. Технические условия на разметку арматуры и фасонных частей.
3. Устройство гидропрессов.
Разряд 5:
1. Правила продувки и опрессовки трубопроводов.
2. Нормы на испытание трубопроводов, сосудов и узлов переключения.
3. Порядок внутреннего трудового распорядка, правила по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Участие в восстановительных работах на трубопроводе

Умения:
Разряд 4:
В дополнение к умениям разряда 3:
1. Гнуть трубы диаметром свыше 200 мм.
2. Устранять утечки газа, нефти и нефтепродуктов на трубопроводе и арматуре.
3. Набивать и подтягивать сальники у задвижек.
4. Проводить ревизию конденсатосборников
5. Выполнять восстановительные работы на сетях водо- и паропроводов.
6. Управлять трактором при транспортировке грузов и металлоконструкций с применением прицепных приспособлений или устройств, бульдозером при выполнении землянах работ.
Разряд 5:
1. Выполнять монтажные и восстановительные работы на трубопроводах, монтаж захлестов, ремонтных конструкции, переходов, различного рода врезок.
2. Осуществлять ревизию и ремонт запорной арматуры, редукторов отечественного и импортного производства.
3. Выполнять работы по запасовке, извлечению и сопровождению средств очистки и диагностики по трассе магистральных нефтепроводов.

Знания:
Разряд 4:
В дополнение к знаниям разряда 3:
1. Схемы расположения и устройство конденсатосборников.
2. Инструкции и правила обнаружения и устранения утечек газа и нефти.
3. Профилактический и текущий ремонт тракторов и бульдозеров.
Разряд 5:
1. Методы нанесения изоляционных покрытий, материалов, используемых для изоляции, и способов защиты трубопроводов от внешних воздействий.
2. Схемы и устройство сооружений магистрального нефтепровода, нефтеперекачивающих станций, аварийно-ремонтных пунктов.
3. Нормы на испытание трубопроводов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 4:
Ремонт изделий и оборудования трубопроводов

Умения:

В дополнение к умениям разряда 3:
1. Осуществлять ревизию и ремонт запорной и предохранительной арматуры высокого давления.
2. Ремонтировать установленной на сетях водо- и паропроводов арматуры.
3. Проводить слесарную обработку деталей, труб.
4. Осуществлять нарезку резьбы.
5. Сверлить отверстия.
Разряд 5:
1. Осуществлять ревизию и ремонт задвижек и кранов.
2. Осуществлять ревизию и ремонт оборудования нефтепродуктоперекачивающих, газораспределительных станций (пунктов) и аварийно-ремонтных пунктов.
3. Выполнять монтажные и восстановительные работы на трубопроводах, монтаж захлестов, ремонтных конструкции, переходов, различного рода врезок.

Знания:

Разряд 4:
В дополнение к знаниям разряда 3:
1. Назначение и устройство запорной арматуры трубопровода, водо- и паропроводов.
2. Правила и способы слесарной обработки деталей.
Разряд 5:
1. Схемы и устройство всех сооружений трубопроводов.
2. Схемы расположения трубопроводов и устройство оборудования, нефтепродуктоперекачивающих, газораспределительных станций (пунктов) и аварийно-ремонтных пунктов.
3. Чтение чертежей и эскизов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Дисциплинированность
Концентрация и управление вниманием

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. СТ РК 3362-2019 "Магистральные нефтепроводы. Техническая эксплуатация".
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354.
3. СТ РК 2079-2010 "Магистральные нефтепроводы. Организация безопасного проведения газоопасных работ".
4. СТ РК 2080-2022 "Магистральные нефтепроводы. Пожарная безопасность".
5. СТ РК 2081-2011 "Магистральные нефтепроводы. Требования безопасности при эксплуатации".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Техник по эксплуатации нефтепроводов

12. Карточка профессии "Оператор технологических установок":

Код группы:

8187-1

Код наименования занятия:

8187-1-011

Наименование профессии:

Оператор технологических установок

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 34. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 24 декабря 2020 года № 533 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 34)". Зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан 25 декабря 2020 года № 21909.
Параграфы 46-48. Оператор технологических установок

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Химическая технология и производство (по видам)

Квалификация:
-

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Технология переработки нефти и газа

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы не требуется.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

8187-1-008 - Оператор нефте- и газоперерабатывающей установки

Основная цель деятельности:

Переработка нефти, попутного, природного газа, газового конденсата, сланцев, эксплуатация средств автоматизации и контрольно-измерительных приборов, ремонт технологических установок

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Контроль за параметрами технологического процесса, за бесперебойной и исправной работой технологического оборудования на установках по переработке нефти, нефтепродуктов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Контроль за параметрами технологического процесса, за бесперебойной и исправной работой технологического оборудования на установках по переработке нефти, нефтепродуктов



Навык 1:
Обеспечение бесперебойной и ритмичной работы технологической установки (участка), учет сырья получаемых продуктов, реагентов, топлива, электроэнергии

Умения:
Для 2-го разряда:
1. Обслуживать аппараты, насосы, системы вентиляции и отопления под руководством оператора более высокой квалификации.
2. Производить перекачивание, разлив и затаривание смазок, масел, парафина, битума и иных аналогичных продуктов.
3. Проводить замер мерников, отбор проб.
4. Осуществлять загрузку и выгрузку катализаторов.
5. Производить чистку аппаратуры и печей.
Для 3-го разряда (в дополнение к умениям 2-го разряда):
1. Осуществлять визуальный осмотр технологического оборудования и зоны обслуживания в установленном порядке.
2. Осуществлять перекачивание, разлив и затаривание смазок, масел, парафина, битума и других аналогичных продуктов, включая подготовку тары, упаковку в специализированную тару и обработку поверхностей тары.
3. Осуществлять под руководством оператора более высокой квалификации:
-технологический процесс на установках переработки нефти, нефтепродуктов и газа в соответствии с рабочими инструкциями;
-переключение с работающего оборудования на резервное, регулировку подачи реагентов, топлива, пара, воды, электроэнергии на обслуживаемом участке, сырья на дробление и помол, ведение процесса горения в топке сушильной печи (печи- мельницы), смену щелочи, дренирование воды с аппаратов, погрузку-выгрузку кокса из вагонов силосов-накопителей, уборку кокса у ленточных конвейеров, классификаторов, питателей, на железнодорожных путях;
-пуск/останов технологической установки (в том числе отдельного оборудования).
5. Производить замер мерников и отбор проб нефтепродуктов, в том числе в резервуарах и цистернах.
6. Осуществлять загрузку и выгрузку катализаторов и адсорбентов из/в технологических оборудования.
7. Проводить чистку технологического оборудования.
8. Принимать участие в ремонте технологической установки.
Для 4-го разряда (в дополнение к умениям 3-го разряда):
1. Осуществлять ведение технологического процесса и наблюдение на установках III категории по переработке нефти, нефтепродуктов, газа, сланца и угля в соответствии с рабочими инструкциями.
2. Осуществлять под руководством более высокой квалификации:
-технологический процесс и наблюдение за работой отдельных блоков на установках I и II категории (Приложение 1);
- переключение с работающего оборудования на резервное, регулировку подачи реагентов, топлива, пара, воды, электроэнергии на обслуживаемом участке, сырья на дробление и помол, ведение процесса горения в топке сушильной печи (печи- мельницы), смену щелочи, дренирование воды с аппаратов, погрузку-выгрузку кокса из вагонов силосов-накопителей, уборку кокса у ленточных конвейеров, классификаторов, питателей, на железнодорожных путях;
- пуск/останов отопительной системы камерных и тунельных печей, регулировке их гидравлического режима, обслуживании ленточных конвейеров, грохочения, а также в остановке/пуске установки в целом.
3. Обслуживать аппараты, насосы, системы вентиляции и отопления под руководством оператора более высокой квалификации.
4. Осуществлять визуальный осмотр технологического оборудования и зоны обслуживания в установленном порядке.
5. Осуществлять перекачивание, разлив и затаривание смазок, масел, парафина, битума и других аналогичных продуктов, включая подготовку тары, упаковку в специализированную тару и обработку поверхностей тары.

Знания:
Для 2-го разряда:
1. Устройство обслуживаемого оборудования, арматуры и коммуникаций.
2. Назначение контрольно-измерительных приборов.
3. Физико-химические свойства сырья и вырабатываемых продуктов.
4. Порядок затаривания и оформления продукции.
Для 3-го разряда (в дополнение к знаниям 2-го разряда):
1. Технологические процессы, схемы и карта обслуживаемых установок.
2. Технологический регламент установки (участка).
3. Устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования, КИПиА, сигнализации и блокировки обслуживаемой установки.
4. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.
Для 4-го разряда (в дополнение к знаниям 3-го разряда):
1. Физико-химические свойства, технические условия и ГОСТы на сырье, реагенты и нефтепродукты, получаемые на установке.
2. Нормы расхода сырья, реагентов, топлива, тепло- и энергоресурсов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Контроль и регулировка параметров технологического процесса на установках по переработке нефти и нефтепродуктов

Умения:
Для 3-го разряда:
1. Осуществлять контроль за показателями работы технологического оборудования на установках II категории с использованием контрольно-измерительных приборов (КИП).
2. Следить за расходом сырья и топлива на участке в пределах установленного технологического процесса.
3. Регулировать параметры работы оборудования (например, давление, температура) на основании данных с приборов в пределах допустимых норм.
4. Осуществлять контроль за работой вспомогательных систем (например, системы подачи воздуха, водоснабжения, насосные установки).
5. Проводить контроль за соблюдением технологического режима, а также оперативно сообщать о нарушениях.
6. Вести журнал учета параметров работы оборудования, фиксировать данные и отклонения.
7. Проводить осмотр оборудования, выявлять и фиксировать возможные неисправности.
Для 4-го разряда:
1. Осуществлять контроль за показателями работы технологического оборудования на установках II и I категории, а также регулировать параметры, чтобы поддерживать нормальную работу процессов.
2. Регулировать и настраивать работу основного технологического оборудования (насосы, компрессоры, фильтры) в процессе работы, на основе анализа работы системы.
3. Проводить регулировку и обслуживание вспомогательных систем (например, системы подачи воды, пара, воздуха, очистки и сжатия).
4. Осуществлять корректировку технологического процесса на основании отклонений от норм по данным с КИП, предупреждая или устраняя неполадки.
5. Проводить первичную диагностику и устранять незначительные отклонения в работе оборудования с целью его нормализации.
6. Обслуживать оборудование, заменяя расходные материалы (фильтры, прокладки и т. д.) и проводя регламентные работы.
7. Проводить контроль за соблюдением норм расхода реагентов и сырья, а также вести учет потребляемых материалов и энергии.
8. Контролировать работу контрольно-измерительных приборов и сигнализаторов, при необходимости регулировать их настройки.
9. Заполнять оперативные журналы учета параметров работы оборудования, фиксировать данные для дальнейшей отчетности.

Знания:
Для 3-го разряда:
1. Основы технологии переработки нефти и нефтепродуктов.
2. Принципы работы технологического оборудования на установках.
3. Основы работы контрольно-измерительных приборов и систем автоматизации.
4. Способы контроля за технологическими параметрами и их нормализация.
5. Правила и методики учета расхода сырья и продукции.
6. Основы безопасности труда на технологических установках.
7. Методы предотвращения и устранения отклонений в технологическом процессе.
8. Принципы работы распределенной системы управления (DCS).
9. Требования к качеству продуктов переработки и сырья.
10. Порядок ведения отчетности и документации по производственным процессам.
Для 4-го разряда:
1. Устройство и принцип работы оборудования на установках I и II категории.
2. Основы диагностики и поиска неисправностей в технологическом оборудовании.
3. Способы настройки и регулировки технологических параметров оборудования.
4. Методы и методы профилактики аварийных ситуаций на установках.
5. Принципы и порядок работы с контрольно-измерительными приборами и системами автоматизации.
6. Правила ведения отчетности по расходу ресурсов и работе установки.
7. Техники и подходы к эффективному управлению сменой и персоналом.
8. Действия при отклонениях от норм технологического процесса и способы их устранения.
9. Основы обеспечения безопасной эксплуатации оборудования.
10. Операции по пуску и остановке установки, включая аварийные ситуации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость
Умение работать в команде Исполнительность
Самостоятельность Внимательность
Ответственность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. ГОСТ 31873-2012 Нефть и нефтепродукты. Методы ручного отбора проб".
2. ГОСТ 2517-2012 "Нефть и нефтепродукты. Методы отбора проб", ГОСТ ISO 4257-2013 "Газы углеводородные сжиженные. Метод отбора проб".
3. ГОСТ 14921-2018 "Газы углеводородные сжиженные. Метод отбора проб".
4. ГОСТ 34224-2017 "Промышленность нефтяная и газовая. Стандартный метод получения проб сжиженных нефтяных газов при использовании баллона с подвижным поршнем".
5. СТ РК ASTM 3700-2015 "Промышленность нефтяная и газовая. Стандартный метод испытаний для получения образцов сжиженных нефтяных газов при использовании плавающего поршневого цилиндра".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Мастер по переработке нефти и газа

13. Карточка профессии "Техник по эксплуатации нефтепроводов":

Код группы:

3118-3

Код наименования занятия:

3118-3-002

Наименование профессии:

Техник по эксплуатации нефтепроводов

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Типовые квалификационные характеристики должностей руководителей, специалистов и других служащих организаций нефтегазодобывающей отрасли, утвержденные приказом Министра энергетики Республики Казахстан 24 мая 2016 года № 217.
Параграф 31. Техник по эксплуатации нефтепроводов

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Техническое обслуживание, ремонт и эксплуатация электромеханического оборудования (по видам и отраслям)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Техник по эксплуатации нефтепроводов I категории: среднее техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы на должности техника по эксплуатации нефтепроводов II категории не менее 2 лет;
техник по эксплуатации нефтепроводов II категории: среднее техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы на должности техника по эксплуатации нефтепроводов без категории не менее 2 лет;
техник по эксплуатации нефтепроводов без категории: среднее техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) без предъявления требований к стажу работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

-

Основная цель деятельности:

Осуществление надежного и эффективного функционирования магистрального трубопровода нефти

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Документационное обеспечение эксплуатации магистральных нефтепроводов.
2. Обеспечение работ по эксплуатации магистральных нефтепроводов.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Документационное обеспечение эксплуатации магистральных нефтепроводов

Навык 1:
Ведение документации по эксплуатации


Умения:
1. Вести актуализацию данных о работе оборудования.
2. Обеспечивать учет, оформление и хранение результатов обследований технического состояния нефтепроводов и технологического оборудования нефтепроводов и сопутствующей им документации.
3. Составлять заявку на материально-технические ресурсы, средства индивидуальной и коллективной защиты.
4. Рассчитывать потребность в материально-технических ресурсах.
5. Обеспечивать персонал участка НТД, директивными материалами, приказами и распоряжениями по направлению деятельности.
6. Использовать в работе справочную и специальную литературу.
7. Рассчитывать баланс рабочего времени.
8. Пользоваться персональным компьютером и его периферийными устройствами, оргтехникой.
9. Пользоваться специализированными программными продуктами по направлению деятельности.
10. Составлять описания проводимых работ, необходимые спецификации, диаграммы, таблицы, графики и другую техническую документацию.
11. Обеспечивать учет, оформление и хранение результатов обследований технического состояния нефтепроводов и технологического оборудования нефтепроводов и сопутствующей им документации.
12. Участвовать в обосновании экономической эффективности внедрения новой техники и прогрессивной технологии, рационализаторских предложений и изобретений.

Знания:
1. Правила ведения эксплуатационной документации.
2. Правила ведения учетной документации.
3. Основы делопроизводства.
4. Нормативные правовые акты и справочные материалы по профессиональной деятельности.
5. Терминологию, применяемую в специальной и справочной литературе.
6. Основы экономики, организация труда и управления.
7. Отраслевые действующие стандарты и технические условия на разрабатываемую техническую документацию, порядок ее
8. составления и правила оформления.
9. Порядок внутреннего трудового распорядка, правила безопасности и охраны труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.
10. Законодательные и иные нормативные правовые акты Республики Казахстан, методические материалы и инструкции, касающиеся добычи, переработки и транспортировки нефти и газа, бурения и ремонта скважин.
11. Нормативные и методические материалы по системам трубопроводов, включая международные и казахстанские нормы.
12. Основы трудового законодательства.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Формирование отчетности по эксплуатации

Умения:
1. Составлять отчеты по использованию материально-технических ресурсов.
2. Анализировать отчетность в области эксплуатации оборудования НПС, закрепленного за участком.
3. Выполнять работу по сбору, обработке и накоплению исходных материалов, данных статистической отчетности, научно-технической информации.
4. Участвовать в разработке перспективных разработок, инструкций по организации эксплуатации, проведении пусконаладочных работ.
5. Выполнять работу по оформлению плановой и отчетной документации, вносит необходимые изменения и исправления в техническую документацию в соответствии с решениями, принятыми при рассмотрении и обсуждении выполняемой работы.
6. Готовить документацию и проводить необходимые мероприятия к техническому обследованию нефтепроводов, экспертизе проектов на устранение дефектов на линейной части нефтепроводов.
7. Систематизировать, обрабатывать и подготавливать данные для составления отчетов о работе.
8. Выполнять технические работы по обработке и систематизации материалов обследований, составлении заключений, отчетов по результатам обследований.

Знания:
1. Формы учета и отчетности, порядок ведения учета и составления отчетности в области эксплуатации.
2. Нормы расхода материально-технических ресурсов, средств индивидуальной и коллективной защиты.
3. Структуру и методы формирования отчетности.
4. Принципы работы и ремонта технологического оборудования и нефтепроводов.
5. Порядок составления отчетности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Обеспечение работ по эксплуатации магистральных нефтепроводов



Навык 1:
Обеспечение заданного режима работы оборудования

Умения:
1. Проверять состояние эксплуатируемого оборудования, закрепленного за участком.
2. Вести учет наработки и отказов оборудования объектов магистрального нефтепровода, закрепленного за участком.
3. Анализировать причины отказов в работе оборудования, закрепленного за участком, принятие мер по их устранению и предупреждению.
4. Читать технологические чертежи и схемы.
5. Пользоваться контрольно-измерительными приборами и инструментами по направлению деятельности.
6. Участвовать в проведении экспериментов и испытаний, подключает приборы, регистрирует необходимые характеристики и параметры и проводит обработку полученных результатов.

Знания:
1. Регламенты и инструкции по эксплуатации оборудования, закрепленного за участком.
2. Назначение, устройство и принцип работы оборудования, закрепленного за участком.
3. Принцип действия основных контрольно-измерительных приборов, в том числе приборов безопасности, входящих в зону ответственности.
4. Виды дефектов оборудования и трубопроводов, закрепленных за участком, и способы их устранения.
5. НТД по проведению огневых, газоопасных и других работ повышенной опасности.
6. Правила технической эксплуатации нефтепроводов.
7. Типовые технологические процессы.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Обеспечение выполнения работ по техническому обслуживанию, ремонту, диагностическому обследованию оборудования, установок и систем магистрального нефтепровода

Умения:
1. Составлять планы работ, графики, программы, ведомости.
дефектов и объемов по техническому обслуживанию, ремонту, диагностическому обследованию объектов магистрального нефтепровода.
2. Оценивать выполнение регламентных производственно-технологических работ на объектах магистрального нефтепровода.
3. Разрабатывать инструкции по эксплуатации (на основе заводских) оборудования магистрального нефтепровода.
4. Составлять заявки потребности химических реагентов для антикоррозионной защиты нефтепроводов.
5. Составлять отчеты по расходу химических реагентов.
6. Участвовать под руководством более квалифицированного специалиста в выполнении пусковых, наладочных, экспериментальных и других видов работ на технологическом оборудовании нефтепроводов.
7. Участвовать в испытаниях технологического оборудования, проведении экспериментальных работ по проверке и освоению нового оборудования и технологических процессов.
8. Участвовать в анализе, подборке материалов по надежности и экономичности работы систем и оборудования.
9. Осуществлять проверки на соответствие порядка эксплуатации нефтепроводов с нормативными положениями и стандартами.
10. Проверять отчеты мастеров по расходу химических реагентов.
11. Принимать участие в разработке мероприятий по подготовке к работе в осенне-зимний и паводковый периоды и составляет отчет о выполнении.
12. Участвовать в проведении опытно-экспериментальных работ по освоению новой техники и технологии.
13. Обрабатывать и анализировать данные о работе оборудования и инструмента.
14. Участвовать в подготовке технических требований к работе подрядных организаций и ремонтных служб нефтепроводов.
15. Составлять графики работ на услуги ремонтных служб, оформлять отчеты и обоснования при отклонениях от плана работ.
16. Обеспечивать выполнение мероприятий по обеспечению правил безопасности и охраны труда, пожарной безопасности, охраны окружающей среды.

Знания:
1. Карты установки защит и блокировок оборудования и сооружений магистрального нефтепровода.
2. Виды, методы и технология выполнения технического обслуживания и ремонта оборудования магистрального нефтепровода.
3. Технологические схемы магистрального нефтепровода.
4. Способы коррекции технологических и тестовых программ по направлению деятельности.
5. Основы телемеханики.
6. Методы устранения типичных видов неполадок и неисправностей.
7. Процессы инженерно-технического обеспечения и технического обслуживания нефтепроводов.
8. Физико-химические свойства нефти, газа и нефтегазовых смесей.
9. Характеристики почв и грунтов.
10. Основные технологические процессы, технические условия, технико-экономические характеристики и конструктивные особенности оборудования.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Умение работать в команде Аккуратность
Техническая грамотность Исполнительность
Точность в выполнении задач
Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. СТ РК 3362-2019 "Магистральные нефтепроводы. Техническая эксплуатация"
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354
3. СТ РК 2079-2010 "Магистральные нефтепроводы. Организация безопасного
проведения газоопасных работ"
4. СТ РК 2080-2022 "Магистральные нефтепроводы. Пожарная безопасность"
5. СТ РК 2081-2011 "Магистральные нефтепроводы. Требования безопасности при эксплуатации"

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер по эксплуатации магистральных трубопроводов

14. Карточка профессии "Оператор технологических установок":

Код группы:

8187-1

Код наименования занятия:

8187-1-011

Наименование профессии:

Оператор технологических установок

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 34. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 24 декабря 2020 года № 533 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 34)". Зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан 25 декабря 2020 года № 21909.
Параграфы 49-50. Оператор технологических установок

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Технология переработки нефти и газа

Квалификация:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Химическая технология и производство (по видам)

Квалификация:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Эксплуатация и техническое обслуживание машин и оборудования (по отраслям промышленности)

Квалификация:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Химическая технология и производство (по видам)

Квалификация:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Технология переработки нефти и газа

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Для 5-го разряда: опыт работы по специальности не менее 1 года. Для 6-го разряда: опыт работы по специальности не менее 3 лет.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

8187-1-008 - Оператор нефте- и газоперерабатывающей установки

Основная цель деятельности:

Переработка нефти, попутного, природного газа, газового конденсата, сланцев, эксплуатация средств автоматизации и контрольно-измерительных приборов, ремонт технологических установок

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Контроль за параметрами технологического процесса, за бесперебойной и исправной работой технологического оборудования на установках по переработке нефти, нефтепродуктов.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Контроль за параметрами технологического процесса, за бесперебойной и исправной работой технологического оборудования на установках по переработке нефти, нефтепродуктов

Навык 1:
Обеспечение бесперебойной и ритмичной работы технологической установки (участка), учет сырья получаемых продуктов, реагентов, топлива, электроэнергии


Умения:
Для 5-го разряда:
1. Осуществлять ведение технологического процесса и наблюдение на установках II категории по переработке нефти, нефтепродуктов, газа, сланца и угля в соответствии с рабочими инструкциями, в том числе посредством распределенной системы управления (дистанционно).
2. Осуществлять под руководством более высокой квалификации, в том числе посредством распределенной системы управления (дистанционно):
-технологический процесс и наблюдение за работой отдельных блоков на установках I категории (Приложение 1);
-переключение с работающего оборудования на резервное, регулировку подачи реагентов, топлива, пара, воды, электроэнергии на обслуживаемом участке, сырья на дробление и помол, ведение процесса горения в топке сушильной печи (печи- мельницы), смену щелочи, дренирование воды с аппаратов, погрузку-выгрузку кокса из вагонов силосов-накопителей, уборку кокса у ленточных конвейеров, классификаторов, питателей, на железнодорожных путях;
-пуск/останов отопительной системы камерных и тунельных печей, регулировке их гидравлического режима, обслуживании ленточных конвейеров, грохочения, а также в остановке/пуске установки в целом
3. Осуществлять контроль за соблюдением технологического режима, качеством сырья и вырабатываемых продуктов по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов, а также за учетом расхода сырья, продукции, реагентов, катализаторов, топливно-энергетических ресурсов.
4. Предупреждать и устранять отклонения процесса от заданного режима, в том числе посредством распределенной системы управления (дистанционно).
5. Заполнять журналы приема и сдачи дежурств.
Для 6-го разряда:
1. Осуществлять ведение технологического процесса и наблюдение на установках I категории по переработке нефти, нефтепродуктов, газа, сланца и угля в соответствии с рабочими инструкциями.
2. Обеспечивать руководство и контроль за ликвидацией возникающих отклонений технологического процесса при возникновении аварийной ситуации и инцидентов.
3. Осуществлять руководство персоналом блока по смене в соответствии с требованиями технологических инструкций и расставлять подчиненный персонал по рабочим местам.

Знания:
Для 5-го разряда:
1. Технологические процессы, схемы и карта обслуживаемых установок.
2. Технологический регламент установки (участка).
3. Устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования, КИПиА, сигнализации и блокировки обслуживаемой установки.
4. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.
Для 6-го разряда:
1. Назначение, порядок оформления, применения оперативной и технической документации.
2. Технологические схемы переработки нефти, нефтепродуктов и газа, включая описание потоков сырья и конечных продуктов, и их влияние на производительность.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Мониторинг и контроль за параметрами технологических процессов и оборудованием на установках

Умения:
Для 5-го разряда:
1. Контролировать и регулировать параметры технологических процессов на установках II категории, используя как дистанционные системы управления, так и непосредственно на месте (например, температуру, давление, расход сырья, энергии).
2. Осуществлять контроль за состоянием технологического оборудования и систем, обеспечивающих безопасность и эффективность работы установки.
3. Следить за исправностью и состоянием контрольно-измерительных приборов (КИП) и устройств, регистрировать отклонения от нормальных параметров.
4. Проводить анализ и учет расхода сырья, продуктов, топливно-энергетических ресурсов (в том числе с использованием системы автоматизированного учета).
5. Предупреждать возможные отклонения в процессе работы оборудования путем своевременного вмешательства и корректировки параметров.
6. Обеспечивать контроль за качеством сырья и готовой продукции путем периодических анализов и сверки с заданными нормами.
7. Примеры работ:
Контроль за корректной работой насоса для подачи сырья.
8. Регулировка температуры и давления в реакторах с использованием автоматизированной системы.
Для 6-го разряда (в дополнение к умениям 5-го разряда):
1. Осуществлять комплексный мониторинг всех параметров работы технологического процесса и оборудования на установках I категории с учетом всех факторов, влияющих на производительность и безопасность работы.
2. Производить анализ отклонений и устранение неполадок в процессе эксплуатации с оперативным реагированием на изменения в параметрах технологического процесса.
3. Осуществлять контроль за работой персонала на участке, включая распределение обязанностей, обучение и контроль за выполнением технологических норм и стандартов.
4. Руководить действиями персонала при возникновении аварийных ситуаций: анализировать причины неисправностей и своевременно корректировать технологические режимы.
5. Заполнять отчеты и документацию по работе оборудования, параметрам технологического процесса, аварийным ситуациям и принятым мерам.
Примеры работ:
- проведение аварийного отключения оборудования и подготовка оборудования к ремонту
- составление отчета по инциденту и предложению по устранению причины с использованием систем мониторинга.

Знания:
Для 5-го разряда:
1. Принципы работы и устройства технологического оборудования на установках по переработке нефти, нефтепродуктов, газа, сланца и угля.
2. Основы управления технологическим процессом с использованием автоматизированных систем управления (далее АСУ ТП).
3. Методы контроля технологических параметров (давление, температура, расход, уровень) и качества продукции с помощью контрольно-измерительных приборов.
4. Правила эксплуатации контрольно-измерительных приборов и устройств (КИП) для контроля работы оборудования и параметров технологического процесса.
5. Основы безопасности труда и охраны окружающей среды при эксплуатации технологических установок.
6. Методы и методы анализа технологических процессов, а также анализа отклонений параметров работы оборудования.
7. Правила и методики расчета расхода сырья, энергии и топлива на основе показаний приборов учета.
8. Оперативное реагирование на отклонения параметров технологического процесса, причин их возникновения и способов устранения.
Для 6-го разряда:
1. Углубленные принципы работы технологического оборудования на установках I категории, в том числе на установках с высокой степенью автоматизации и сложной схемой управления.
2. Методы и средства мониторинга всех параметров технологического процесса с использованием современных систем автоматического регулирования и управления.
3. Принципы аварийного управления технологическими процессами при отклонениях от нормальных параметров, в том числе в экстренных ситуациях (снижение давления, температуры, утечка газа).
4. Методы диагностики неисправностей технологического оборудования и анализ причин аварий, с использованием как автоматических, так и ручных методов контроля.
5. Методы обеспечения стабильности технологического процесса с учетом множества факторов, влияющих на его корректную работу.
6. Принципы управления персоналом на сменах и координации работы оператора и других сотрудников технологического участка с целью соблюдения режима безопасности и технологических норм.
7. Технологические стандарты и нормативы для переработки нефти, нефтепродуктов и газа, включая требования по энергоэффективности, устойчивости работы оборудования и качества продукции.
8. Методы ведения технической документации по учету расхода сырья, энергии, реагентов и продукции на установках, а также составление отчетности по инцидентам, отклонениям и мерам по их устранению.
9. Инструкции и процедуры при возникновении аварийных ситуаций, методы ликвидации аварий и минимизации рисков.
10. Экологические требования и нормы для обеспечения безопасной переработки нефти и нефтепродуктов с минимизацией воздействия на окружающую среду.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость
Умение работать в команде
Исполнительность
Самостоятельность
Внимательность
Ответственность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. СТ РК ИСО 3170-2022 "Нефть и нефтепродукты. Ручные методы отбора проб".
2. ГОСТ 31873-2012 Нефть и нефтепродукты. Методы ручного отбора проб".
3. ГОСТ 2517-2012 "Нефть и нефтепродукты. Методы отбора проб".
4. ГОСТ ISO 4257-2013 "Газы углеводородные сжиженные. Метод отбора проб".
5. ГОСТ 14921-2018 "Газы углеводородные сжиженные. Метод отбора проб".
6. ГОСТ 34224-2017 "Промышленность нефтяная и газовая. Стандартный метод получения проб сжиженных нефтяных газов при использовании баллона с подвижным поршнем".
7. СТ РК ASTM 3700-2015 "Промышленность нефтяная и газовая. Стандартный метод испытаний для получения образцов сжиженных нефтяных газов при использовании плавающего поршневого цилиндра".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Мастер по переработке нефти и газа

15. Карточка профессии "Инженер по сварке":

Код группы:

2144-9

Код наименования занятия:

2144-9-009

Наименование профессии:

Инженер по сварке

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и иных служащих Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 22003).
Параграф 115. Инженер по сварке

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и
обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Уровень образования:
послевузовское образование (магистратура, резидентура)

Специальность:
Производственные и
обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Уровень образования:
послевузовское образование (магистратура, резидентура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Инженер I категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в должности инженера II категории не менее 2 лет; инженер II категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в должности инженера без категории не менее 3 лет; инженер без категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров без предъявления требований к стажу работы или техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное), послесреднее образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы по специальности не менее 3 лет

Связь с неформальным и информальным образованием:

Аттестационное удостоверение специалиста сварочного производства II-IV уровней
Об утверждении правил аттестации сварщиков и специалистов сварочного производства
Приказ и.о. Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 23 сентября 2021 года № 468. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 28 сентября 2021 года № 24533.

Другие возможные наименования профессии:

2141-4-005 - Инженер по неразрушающему контролю
2141-4-004 - Инженер по контролю качества
2141-9-005 - Инженер-металловед
2144-1-004 - Инженер-механик (общий профиль)
1321-0-012 - Главный сварщик

Основная цель деятельности:

Обеспечение качественного, безопасного и эффективного выполнения сварочных работ в соответствии с техническими требованиями, нормативными документами и стандартами

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация и планирование сварочных работ
2. Разработка технической документации по сварке и контроль качества за производством сварочно-монтажных работ
3. Внедрение новых технологий и методов сварки, повышение эффективности сварочных процессов

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Организация и планирование сварочных работ

Навык 1:
Организация выполнения сварочных работ

Умения:

1. Оптимизировать сварочные процессы для различных проектов и материалов.
2. Внедрять новые технологии и методы сварки.
3. Предоставлять рекомендации и консультации по выбору сварочного оборудования, материалов и технологий.
4. Обеспечивать качество и безопасность сварочных работ.
5. Организовывать проведение учебно-тренировочных занятий, допускных испытаний и аттестацию электрогазосварщиков.
6. Выдавать рекомендации и оценивать соответствие их квалификации.
7. Своевременно принимать и реализовывать решения, выполнять задачи, анализировать и прогнозировать.
8. Соблюдать установленные технологические процессы и режимы сварочных работ, руководящих документов (Строительные Нормы и Правила СНиП, ведомственные Строительные Нормы ВСН, Государственный Стандарт ГОСТ) по сварочным работам, принимать меры по устранению выявленных отклонений.

Знания:
1. Стандарты и технические требования на сварочные работы.
2. Принципы работы сварочного оборудования: ручная дуговая, полуавтоматическая и автоматическая сварка.
3. Законодательные и нормативные правовые акты, методические и нормативно-технические материалы по направлению деятельности организации.
4. Особенности деятельности организации (участка) и принципы работы.
5. Порядок и организация производства сварочных работ.
6. Технологии выполнения сварочных работ по различным видам объектов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Осуществление входного контроля поступающего сварочного оборудования и материалов

Умения:

1. Проводить входной контроль поступающего сварочного оборудования и материалов.
2. Обеспечивать исправность сварочного оборудования и настройку его на требуемые параметры.
3. Организовывать правильное хранение, подготовку и использование сварочных материалов.
4. Использовать средства вычислительной техники, коммуникаций и программные обеспечения.
5. Применять средства индивидуальной защиты.
6. Оказывать пострадавшим первую (доврачебную) помощь.

Знания:
Разряд 2:
1. Технические характеристики, конструктивные особенности используемых технических средств, материалов и их свойства.
2. Требования, предъявляемые к свариваемым и сварочным материалам, условиям их транспортировки, хранения и выдачи.
3. Современные средства вычислительной техники, коммуникаций и связи.
4. Основы организации производства, труда и управления.
5. Трудовое законодательство, правила внутреннего трудового распорядка, требования безопасности и охраны труда, производственной санитарии и пожарной безопасности.
6. Основные производственные и управленческие процессы.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2: Разработка технической документации по сварке и контроль качества за производством сварочно-монтажных работ

Навык 1:
Контроль качества сварочных и монтажных работ в соответствии с установленными стандартами и требованиями.

Умения:

1. Осуществлять мониторинг и анализ качества сварных соединений, выявлять и принимать меры по устранению дефектов.
2. Контролировать соблюдение установленных технологических процессов и режимов сварочных работ, руководящих документов, ведомственных строительных норм по сварочным работам, принимать меры по устранению выявленных отклонений.
3. Определять потребности в свариваемых и сварочных материалах, оборудовании, оснастке, инструменте, средствах контроля.
4. Обеспечивать контроль качества выполнения сварочно-монтажных работ на объектах, участвовать в приҰмке сварочных работ после их завершения.
5. Осуществлять контроль за правилами эксплуатации сварочного и вспомогательного оборудования, оснастки и инструмента.
6. Контролировать надлежащее оформление исполнительной документации в части сварочно-монтажных работ при сдаче объекта после ремонта, реконструкции и капитального строительства.

Знания:

1. Способы и методы контроля качества сварных соединений при производстве сварочных работ.
2. Правила подготовки сварных соединений перед сваркой.
3. Виды дефектов сварных соединений, причины их образования, способы предотвращения и исправления.
4. Способы и методы контроля качества сварных конструкций при их производстве.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Разработка и ведение технической документации

Умения:

1. Разрабатывать техническую документацию по сварочно-монтажным работам (технологические карты, инструкции, регламенты и прочее) для обеспечения их применения на производстве.
2. Участвовать в научных исследованиях, направленных на улучшение сварочных технологий и материалов.
3. Участвовать в разработке планов производственной деятельности участка.
4. Вести отчҰтную документацию по разработке, оптимизации и контролю сварочных процессов.
5. Разрабатывать планы производственной деятельности участка с указанием видов работ и сроков их выполнения, а также предоставлять отчҰты о выполнении этих работ.

Знания:

1. Основные требования, предъявляемые к технической документации, материалам и изделиям.
2. Основные виды и способы сварки, их сущность, классификация и области применения.
3. Типы сварных соединений и обозначения сварных швов на чертежах.
4. Виды сварочных и вспомогательных материалов и их свариваемость.
5. Базовый уровень владение государственным языком согласно стандарту СТ РК 1928-2015.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Внедрение новых технологий и методов сварки, повышение эффективности сварочных процессов

Навык 1:
Оптимизация существующих сварочных процессов, анализ их эффективности и внедрение улучшений для снижения брака и повышения производительности.

Умения:

1. Анализировать существующие сварочные процессы, выявлять узкие места и факторы, влияющие на их эффективность.
2. Определять причины возникновения дефектов сварных соединений и разрабатывать корректирующие мероприятия.
3. Разрабатывать и внедрять меры по снижению брака и повышению качества сварочных работ.
4. Оптимизировать параметры технологических режимов сварки для повышения производительности.
5. Контролировать соблюдение технологических процессов сварки и вносить предложения по их совершенствованию.
6. Организовывать и проводить испытания сварочных материалов, оборудования и новых методик для их последующего внедрения.

Знания:

1. Методы анализа и оценки эффективности сварочных процессов.
2. Причины возникновения дефектов сварных соединений и способы их устранения.
3. Технологические параметры сварки и их влияние на качество соединений.
4. Современные подходы к снижению брака и повышению производительности сварочных работ.
5. Методики оптимизации технологических режимов сварки.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Разработка и внедрение новых технологий, методов и материалов в сварочное производство для повышения качества, надҰжности и эффективности сварочных работ.

Умения:

1. Оценивать современные технологии и методы сварки, анализировать их применимость в производственных условиях.
2. Разрабатывать и адаптировать новые технологические процессы сварки с учҰтом требований к качеству и безопасности.
3. Организовывать испытания новых сварочных материалов, оборудования и технологий, анализировать их эффективность.
4. Внедрять инновационные решения в сварочное производство, оптимизировать параметры технологических процессов.
5. Разрабатывать предложения по модернизации сварочного оборудования и технологических процессов для повышения производительности и снижения.

Знания:

1. Современные инновационные технологии и методы сварки, включая роботизированные и автоматизированные системы.
2. Свойства и характеристики сварочных материалов, их влияние на качество и долговечность соединений.
3. Принципы работы и настройки сварочного оборудования, обеспечивающие оптимальное качество швов.
4. Методы оценки качества сварных соединений, включая визуальный контроль, неразрушающие методы и испытания.
5. Инновационные подходы к оптимизации сварочных процессов с целью повышения эффективности и снижения брака.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Адаптивность
Самостоятельность и ответственность
Стрессоустойчивость
Аналитическое мышление
Устные коммуникативные навыки
Письменные коммуникативные навыки

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. ВСН 006-89 "Строительство магистральных и промысловых трубопроводов. Сварка".
2. СН РК 3.05-01-2013 "Магистральные трубопроводы" .
3. ВСН 012-88 "Строительство магистральных и промысловых трубопроводов. Контроль качества и приемка работ" .
4. СТ РК ISО 13847-2012 "Промышленность нефтяная и газовая. Системы транспортировки по трубопроводам. Сварка трубопроводов" .

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

7

Главный инженер

6

Начальник газовой службы

6

Начальник нефтепроводного управления

6

Инженер по технической диагностике

6

Инженер по диагностике

6

Инженер по линейной части

16. Карточка профессии "Начальник нефте(газо)перекачивающей станции":

Код группы:

1322-0

Код наименования занятия:

1322-0-048

Наименование профессии:

Начальник нефте(газо)перекачивающей станции

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Связь с ЕТКС или КС отсутствует

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Уровень образования:
послевузовское образование (магистратура, резидентура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Уровень образования:
послевузовское образование (магистратура, резидентура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Высшее (или послевузовское) образование по соответствующей специальности и стаж работы на руководящих должностях в нефтегазовой отрасли не менее 5-ти лет.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

1322-0-049 - Начальник нефтебазы

Основная цель деятельности:

Обеспечение бесперебойной, безопасной и эффективной работы нефте(газо)перекачивающей станции

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация и управление производственным процессом на нефте(газо)перекачивающей станции в соответствии с технологической документацией.
2. Обеспечение своевременного и качественного выполнения регламентных работ по техническому обслуживанию и ремонту оборудования.
3. Руководство персоналом и контроль за выполнением работ на объекте с соблюдением норм охраны труда и безопасности.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Организация и управление производственным процессом на нефте(газо)перекачивающей станции в соответствии с технологической документацией.

Навык 1:
Организация и обеспечения выполнения поставленных задач


Умения:
1. Организовывать ведение производственного процесса в соответствии с проектами, технологическими регламентами и планами, соблюдая требования безопасности и охраны труда, а также нормы производственной, пожарной и экологической безопасности.
2. Руководить производственной, хозяйственной и финансово- экономической деятельностью ГНПС в соответствии с законодательством.
3. Координировать работу ГНПС, обеспечивая необходимый уровень технической подготовки производства, его развитие, повышение эффективности и производительности труда.
4. Контролировать рациональное использование производственных ресурсов, мизаминимизацию материальных, финансовых и трудовых затрат, а также качество предоставляемых услуг.
5. Обеспечивать выполнение заданий управления и предприятий по приему, хранению, перекачке (сливу-наливу) нефти в установленные сроки, с соблюдением технологии и режимов работы трубопроводов.

Знания:
1. Законодательные и нормативные акты, регулирующие производственно-хозяйственную и финансово-экономическую деятельность предприятии.
2. Организационные и распорядительные документы предприятия и управления.
3. Технические характеристики, конструктивные особенности, назначение, режимы работы и правила эксплуатации оборудования, организация и технология ремонтных работ, методы монтажа, регулировки и наладки оборудования.
4. Требования документации в области интегрированной системы менеджмента.
5. Особенности эксплуатации оборудования и сооружений объектов магистральных трубопроводов, правила контроля соответствия технического состояния требованиям безопасного ведения работ.
6. Государственный язык на базовом уровне в соответствии со СТ РК 1928-2023.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Обеспечение безопасного ведения технологических процессов

Умения:
1. Приостанавливать работу в случаях, когда нарушение правил и инструкций в области безопасности и охраны труда, промышленной и пожарной безопасности, охраны окружающей среды или электробезопасности может повлечь за собой угрозу здоровью или жизни работников.
2. Разрабатывать и внедрять мероприятия по укреплению технологической, исполнительской и трудовой дисциплины, а также участвовать в расследовании аварий и несчастных случаев.
3. Обеспечивать поддержание объектов ГНПС в надлежащем состоянии в соответствии с требованиями нормативно-технической документации.
4. Обеспечивать исправное состояние и безопасную эксплуатацию оборудования, механизмов, приспособлений и инструментов, систем отопления и освещения, а также своевременно организовывать их техническое обслуживание и ремонт в соответствии с установленными нормами и требованиями.
5. Контролировать наличие и исправность оградительных и предохранительных устройств, устройств автоматического контроля и сигнализации, транспортных средств, грузоподъемных механизмов, санитарно-технических устройств, а также состояние производственных и вспомогательных помещений и сооружений, принимая меры по устранению выявленных нарушений и недопущению их эксплуатации в случае несоответствия требованиям безопасности.
6. Обеспечивать оперативное реагирование на аварийные и нештатные ситуации.

Знания:
1. Законодательные и нормативные требования, регулирующие безопасность труда, промышленную, пожарную и экологическую безопасность, а также охрану окружающей среды и электробезопасность, обеспечивающие безопасную эксплуатацию объектов.
2. Методы и технологии контроля технического состояния оборудования, механизмов, приспособлений, инструментов, систем отопления и освещения, а также правила их эксплуатации, технического обслуживания и ремонта в соответствии с нормативными документами.
3. Правила и регламенты технического обслуживания и ремонта производственного оборудования, грузоподъемных механизмов, транспортных средств и инженерных систем, обеспечивающие их бесперебойную и безопасную работу.
4. Порядок организации и проведения проверок состояния оградительных и предохранительных устройств, систем автоматического контроля и сигнализации, а также санитарно-технических устройств, направленный на предупреждение аварийных ситуаций.
5. Нормативные и технические требования к эксплуатации производственных и вспомогательных помещений и сооружений, регламентирующие их содержание, ремонт и меры по предотвращению нарушений безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Обеспечение своевременного и качественного выполнения регламентных работ по техническому обслуживанию и ремонту оборудования.

Навык 1:
Разработка и ведение технической документации, необходимой для выполнения регламентных работ по техническому обслуживанию и ремонту оборудования

Умения:

1. Вести проектную, конструкторскую и исполнительную документацию в соответствии с установленными требованиями.
2. Организовывать предоставление необходимой отчҰтности о деятельности ГНПС соответствующим службам и отделам Управления, обеспечивать выполнение в установленные сроки приказов и распоряжений руководства предприятия, предписаний органов государственного надзора и работников службы охраны труда.
3. Разрабатывать технологическую документацию, включая составление технологических карт, планов мероприятий, инструкций, регламентов и схем, необходимых для выполнения регламентных работ.
4. Составлять отчҰты и техническую документацию о выполненных работах, включая акты выполненных работ, журналы учета и другие виды отчетности.
5. Контролировать актуальность и своевременное обновление технической документации, вносить изменения в соответствии с требованиями нормативно-технической документации и производственной необходимостью.

Знания:

1. Технологические схемы производственных процессов и их особенности.
2. Методы выявления и использования резервов производства для повышения эффективности работы.
3. Назначение, принципы работы и расположение контрольно-измерительных приборов, систем автоматизации и управления на объекте.
4. Методы оценки эффективности внедрения новой техники, технологий и организации труда, а также рационализаторских предложений и изобретений.
5. Порядок разработки и ведения проектной, конструкторской и технологической документации в соответствии с нормативными требованиями.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Организация и выполнение регламентных работ в соответствии с графиком технического обслуживания и ремонта оборудования

Умения:

1. Организовывать производственный процесс в соответствии с проектами, технологическими регламентами и планами.
2. Обеспечивать соблюдение требований по безопасности и охране труда, производственной, пожарной и экологической безопасности для бесперебойной и безопасной работы оборудования.
3. Обеспечивать своевременную и качественную подготовку производства, осуществлять техническое обслуживание, ремонт и модернизацию оборудования, проводить ежемесячный мониторинг выполнения графика технического обслуживания и ремонта, а также анализировать его выполнение для повышения эффективности работы.
4. Контролировать соблюдение правил и норм по охране труда, технике безопасности, производственной санитарии, промышленной и пожарной безопасности, требований природоохранных и санитарных органов, а также предписаний органов технического надзора с целью предотвращения аварийных ситуаций и обеспечения безопасных условий труда.
5. Организовывать выполнение мероприятий по подготовке объектов ГНПС к работе в осенне-зимний и паводковый периоды, разрабатывать и внедрять меры по обеспечению надежности работы оборудования магистральных нефтепроводов, а также проводить контрольные проверки состояния инфраструктуры.

Знания:

1. Технологические регламенты, проекты и планы ведения производственного процесса на объектах ГНПС, требования по безопасности, охране труда, пожарной и экологической безопасности.
2. Порядок подготовки производства, технической эксплуатации, ремонта и модернизации оборудования, методы мониторинга выполнения графика технического обслуживания и ремонта.
3. Правила и нормы охраны труда, техники безопасности, промышленной санитарии, пожарной безопасности, природоохранных и санитарных требований, требования органов технического надзора.
4. Технологические особенности эксплуатации объектов ГНПС в осенне-зимний и паводковый периоды, методы обеспечения надҰжности работы оборудования магистральных нефтепроводов, принципы организации контрольных проверок инфраструктуры.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Руководство персоналом и контроль за выполнением работ на объекте с соблюдением норм охраны труда и безопасности

Навык 1:
Организация работы персонала на объекте, контроль за соблюдением технологических процессов, требований охраны труда, промышленной и пожарной безопасности, а также реализация мероприятий по предотвращению аварийных ситуаций и обеспечению безопасных условий труда

Умения:

1. Организовывать проведение своевременного и качественного обучения работников безопасным методам работы.
2. Контролировать своевременность и качество проведения инструктажей по охране труда, пожарной и промышленной безопасности.
3. Обеспечивать соблюдение требований документации интегрированной системы менеджмента (ИСМ), контролировать достижение поставленных целей в соответствии с документацией ИСМ.
4. Решать административные вопросы в пределах своей компетенции, обеспечивать взаимодействие с контролирующими и надзорными органами.
5. Контролировать соблюдение трудовой и исполнительской дисциплины, требований по охране труда, пожарной и промышленной безопасности, а также производственной санитарии на рабочем месте.

Знания:

1. Основы трудового законодательства, положения коллективного договора и их применение в организации трудовых отношений.
2. Основные требования и порядок внутреннего трудового распорядка, охраны труда, производственной санитарии и пожарной безопасности.
3. Принципы и требования интегрированной системы менеджмента (ИСМ).
4. Основы владения государственным языком на базовом уровне в соответствии со СТ РК 1928-2023.
5. Административные и организационные процедуры, связанные с обеспечением безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Организация и контроль выполнения производственных задач персоналом

Умения:

1. Организовывать и контролировать подготовку и выполнение работ на объекте нефте(газо)перекачивающей станции работниками предприятия и подрядными организациями.
2. Обеспечивать соблюдение производственной и технологической дисциплины для экономии производственных ресурсов, сокращения потерь нефти и повышения производительности труда.
3. Проводить учения по ликвидации возможных аварий, организовывать и контролировать выполнение графиков учений и тренировок аварийно-восстановительных служб.
4. Обеспечивать своевременное предоставление в службы охраны труда, промышленной безопасности и охраны окружающей среды сведений об опасных производственных объектах при изменении условий, влияющих на безопасность, включая случаи модернизации.
5. Контролировать соблюдение норм охраны труда и техники безопасности на всех этапах производственного процесса, выявлять и устранять нарушения.

Знания:

1. Требования нормативных правовых актов, регулирующих охрану труда, промышленную, пожарную и экологическую безопасность.
2. Технологические процессы, используемые на объектах нефте(газо) перекачивающих станций, а также методы контроля их соблюдения.
3. Порядок организации и проведения учений и тренировок аварийно-восстановительных служб, методы ликвидации возможных аварийных ситуаций.
4. Регламенты взаимодействия с государственными надзорными органами и внутренними службами предприятия при изменении условий эксплуатации производственных объектов.
5. Методы анализа и предотвращения технологических нарушений, принципы управления производственным персоналом в условиях повышенной опасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность Стрессоустойчивость
Аналитическое мышление
Устные коммуникативные навыки
Письменные коммуникативные навыки

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. СТ РК 3362-2019 "Магистральные нефтепроводы. Техническая эксплуатация".
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354.
3. СТ РК 2079-2010 "Магистральные нефтепроводы. Организация безопасного проведения газоопасных работ".
4. СТ РК 2080-2022 "Магистральные нефтепроводы. Пожарная безопасность".
5. СТ РК 2081-2011 "Магистральные нефтепроводы. Требования безопасности при эксплуатации".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

7

Начальник нефтепроводного управления

7

Главный инженер нефтепроводного управления

17. Карточка профессии "Инженер рентгеногаммаграфирования":

Код группы:

2147-4

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Инженер рентгеногаммаграфирования

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Связь с ЕТКС и КС отсутствует

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и
обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Уровень образования:
послевузовское образование (магистратура, резидентура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Уровень образования:
послевузовское образование (магистратура, резидентура)

Специальность:
Производственные и
обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в профессиональной сфере не менее 3 лет

Связь с неформальным и информальным образованием:

Сертификат по неразрушающим методам контроля (VT, RT) в соответствии с СТ РК ISO 9712-2023 "Контроль неразрушающий. Квалификация и сертификация персонала по неразрушающему контролю"

Другие возможные наименования профессии:

2141-4-002 - Инженер по качеству
2141-4-003 - нженер по качеству продукции
2141-4-004 - Инженер по контролю качества
2141-4-005 - Инженер по неразрушающему контролю
2141-9-004 - Инженер по технической диагностике

Основная цель деятельности:

Обеспечение качественного и безопасного рентгеногаммаграфического контроля металлических и неметаллических изделий, сварных соединений и конструкций с целью выявления дефектов, предотвращения аварийных ситуаций и обеспечения надежности технологического оборудования, трубопроводов и других объектов в соответствии с требованиями нормативно-технической документации и стандартов по неразрушающему контролю

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация и выполнение рентгено-и гаммаграфического контроля объектов
2. Оценка результатов неразрушающего контроля и подготовка технической документации
3. Взаимодействие с коллегами и заказчиками при проведении контроля

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Организация и выполнение рентгено- и гаммаграфического контроля объектов

Навык 1:
Сбор, систематизация и анализ информации о состоянии объектов контроля

Умения:

1. Собирать и систематизировать техническую документацию на объекты контроля.
2. Анализировать конструктивные особенности и материалы контролируемых объектов.
3. Определять потенциальные дефекты и их критичность на основе данных о техническом состоянии.
4. Интерпретировать результаты предыдущих обследований и учитывать их при планировании контроля.
5. Использовать специализированные базы данных и программное обеспечение для обработки информации.
6. Своевременное оформление разрешительной документации - санитарно-эпидемиологического заключения на право работы с источниками ионизирующего излучения, проведение регулярного контроля и учета индивидуальных доз облучения персонала с использованием ТЛД, ежегодное предоставление в установленные сроки отчетности в территориальные органы и организации Комитета санитарно-эпидемиологического контроля, предоставление необходимой информации для получения специального разрешения (лицензии) на деятельность в сфере использования атомной энергии.

Знания:
1. Виды, содержание и правила ведения технической документации, применяемой при рентгено- и гаммаграфическом контроле.
2. Физико-химические свойства материалов контролируемых объектов, их конструктивные особенности и возможные дефекты.
3. Методы сбора, систематизации и хранения данных о техническом состоянии объектов, используемые в неразрушающем контроле.
4. Принципы и инструменты анализа информации, необходимые для оценки состояния контролируемых объектов.
5. Функциональные возможности и порядок работы с программным обеспечением для учҰта, обработки и анализа данных о результатах контроля.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Планирование и организация работы по проведению контроля.

Умения:
1. Разрабатывать планы и графики проведения рентгено- и гаммаграфического контроля.
2. Организовывать работу персонала и распределять обязанности при проведении контроля.
3. Определять методы и технологии контроля в зависимости от типа объекта.
4. Анализировать исходные данные для подготовки к проведению контроля.
5. Оценивать соответствие условий контроля требованиям нормативной документации.

Знания:
1. Методики планирования и организации процессов неразрушающего контроля.
2. Виды и характеристики рентгеновского и гамма-излучения.
3. Требования нормативных документов по радиационной безопасности.
4. Технические параметры и принципы работы оборудования для рентгено- и гаммаграфирования.
5. Методы оценки качества полученных рентгено- и гаммаграфических снимков.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Оценка результатов неразрушающего контроля и подготовка технической документации.

Навык 1:
Анализ и прогнозирование возможных дефектов и рисков.

Умения:

1. Интерпретировать результаты рентгено- и гаммаграфического контроля, выявлять отклонения от норм.
2. Оценивать степень критичности обнаруженных дефектов и их влияние на эксплуатационные характеристики объекта.
3. Разрабатывать рекомендации по устранению или снижению рисков, связанных с выявленными дефектами.
4. Прогнозировать возможные дефекты на основе анализа эксплуатационных условий и исторических данных.
5. Использовать специализированное программное обеспечение для анализа данных и построения прогнозных моделей.

Знания:

1. Виды и характеристики возможных дефектов, их причины и влияние на эксплуатацию объекта.
2. Методы оценки рисков, используемые в неразрушающем контроле.
3. Алгоритмы анализа полученных данных и методики прогнозирования дефектов.
4. Стандарты и нормативные требования к допустимым дефектам в контролируемых объектах.
5. Программные средства и технологии обработки данных для анализа и прогнозирования дефектов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Владение программным обеспечением, используемым в неразрушающем контроле

Умения:

1. Использовать специализированное программное обеспечение для обработки и анализа рентгеновских и гаммаграфических изображений.
2. Настраивать параметры программ для точного выявления и интерпретации дефектов.
3. Осуществлять цифровую обработку и архивирование данных контроля.
4. Интерпретировать результаты, полученные с помощью автоматизированных систем анализа изображений.
5. Оформлять отчҰтную документацию по результатам контроля в электронном виде.
6. Обучать коллег использованию программных инструментов для анализа данных неразрушающего контроля.

Знания:

1. Виды и функциональные возможности программного обеспечения для рентгено- и гаммаграфического контроля.
2. Методы цифровой обработки изображений, применяемые в неразрушающем контроле.
3. Программные алгоритмы распознавания дефектов и способы их калибровки.
4. Требования к ведению и хранению электронных баз данных по результатам контроля.
5. Стандарты и нормативные требования к программному обеспечению, используемому в неразрушающем контроле.
6. Принципы работы систем автоматизированного анализа рентгеновских изображений.
7. Способы интеграции программного обеспечения с оборудованием неразрушающего контроля.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Взаимодействие с коллегами и заказчиками при проведении контроля

Навык 1:
Взаимодействие с персоналом по различным вопросам

Умения:

1. Осуществлять профессиональное взаимодействие с коллегами для координации процесса неразрушающего контроля.
2. Вести переговоры с заказчиками по вопросам планирования и проведения контроля.
3. Обеспечивать необходимой документацией, нарядом-допуском, оборудованием, приспособлениями и материалами для производства дефектоскопических работ.
4. Разъяснять технические аспекты методов контроля и интерпретации полученных данных.
5. Оформлять и представлять результаты контроля в соответствии с установленными стандартами.
6. Вырабатывать совместные решения по устранению выявленных дефектов и оптимизации производственных процессов.
7. Участвовать в рабочих совещаниях и обсуждениях по вопросам качества и безопасности контроля.

Знания:

1. Основы деловой коммуникации и ведения переговоров в профессиональной среде.
2. Требования к оформлению и представлению результатов неразрушающего контроля.
3. Методы эффективного взаимодействия с заказчиками и внутренними подразделениями предприятия.
4. Нормативные документы, регламентирующие порядок проведения и согласования контроля.
5. Принципы командной работы и способы разрешения профессиональных разногласий.
6. Психологические аспекты общения и эффективные стратегии аргументации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Использование средств вычислительной техники, коммуникации и связи для обработки и передачи информации

Умения:

5. Использовать специализированное программное обеспечение для обработки и анализа данных неразрушающего контроля.
6. Использовать средства связи (электронную почту, мессенджеры, видеоконференции) для оперативного взаимодействия с коллегами и заказчиками.
7. Осуществлять ввод, обработку и хранение технической информации с использованием компьютерных систем.
8. Оформлять и передавать электронную документацию в соответствии с установленными стандартами.
9. Использовать базы данных и облачные хранилища для управления технической информацией.
10. Настраивать и использовать периферийные устройства (принтеры, сканеры, проекторы) для подготовки и презентации отчҰтных материалов.
11. Выдавать заключения, актов по качеству сварных соединений и состоянии металла технологического оборудования (трубопроводов, резервуаров, печей подогрева нефти, запорной арматуры, металлоконструкций и прочего оборудования) после проведения неразрушающего метода контроля.

Знания:

1. Основы работы с операционными системами и офисными приложениями.
2. Принципы обработки и защиты данных при передаче информации.
3. Требования к оформлению и ведению технической документации в электронном формате.
4. Методы использования специализированного программного обеспечения для анализа результатов контроля.
5. Современные технологии связи и их применение в профессиональной деятельности.
6. Основы информационной безопасности и защиты данных при работе с цифровыми ресурсами.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Стрессоустойчивость
Аналитическое мышление
Устные коммуникативные навыки
Письменные коммуникативные навыки

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. Закон Республики Казахстан от 23 апреля 1998 года № 219 "О радиационной безопасности населения".
2. Правила государственного учета источников ионизирующего излучения. Приказ исполняющий обязанности Министра энергетики Республики Казахстан от 12 февраля 2016 года № 59.
3. СТ РК ISO 9712-2023 "Контроль неразрушающий. Квалификация и сертификация персонала по неразрушающему контролю".
4. ГОСТ ISO 17636-2-2017 "Неразрушающий контроль сварных соединений. Радиографический контроль. Часть 2. Способы рентгено- и гаммаграфического контроля с применением цифровых детекторов".
5. ВСН 012-88 "Строительство магистральных и промысловых трубопроводов. Контроль качества и приемка работ". ч.1 и ч.2.
6. ГОСТ 7512-82 "Контроль неразрушающий. Соединения сварные. Радиографический метод".
7. ВСН 006-89 "Ведомственные строительные нормы. Строительство магистральных и промысловых трубопроводов. Сварка".
8. Методические рекомендации по визуально-измерительному контролю №45 от 13.08.2012г.
9. СП РК 3.05-101-2013 "Магистральные трубопроводы".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Начальник нефтепроводного управления

6

Инженер по технической диагностике

6

Инженер по качеству

6

Инженер по диагностике

7

Главный инженер нефтепроводного управления

18. Карточка профессии "Инженер по технической диагностике":

Код группы:

2141-9

Код наименования занятия:

2141-9-004

Наименование профессии:

Инженер по технической диагностике

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Связь с ЕТКС и КС отсутствует

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и
обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

В профессиональной сфере не менее 1 года.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

2147-4-011 - Инженер по эксплуатации нефтегазопроводов

Основная цель деятельности:

Проведение внутритрубной диагностики трубопроводов нефтегазовой отрасли

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка к проведению внутритрубной дефектоскопии.
2. Проведение внутритрубной дефектоскопии.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка к проведению внутритрубной дефектоскопии

Навык 1:
Анализ проектной, исполнительной, эксплуатационной документации диагностируемого участка трубопроводов газовой отрасли


Умения:
1. Читать рабочие чертежи и технологические инструкции (технологические карты).
2. Анализировать проектную, исполнительную и эксплуатационную документацию трубопроводов газовой отрасли.
3. Разрабатывать схемы установки маркерных устройств.
4. Составлять технологические карты контроля для проведения внутритрубной дефектоскопии трубопроводов.
5. Пользоваться персональным компьютером и его периферийными устройствами, оргтехникой.

Знания:
1. Технологические схемы трубопроводов нефтегазового объекта.
2. Проектная, исполнительная, эксплуатационная документация диагностируемого участка трубопроводов.
3. Требования нормативно-технической документации к технологическим картам контроля по внутритрубной.
4. Дефектоскопии трубопроводов.
5. Правила работы на персональном компьютере на уровне пользователя, используемое программное обеспечение по направлению деятельности.
6. Порядок внутреннего трудового распорядка, правила по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Определение работоспособности приборов и оборудования дефектоскопии трубопроводов

Умения:
1. Настраивать внутритрубный инспекционный прибор.
2. Проводить техническое обслуживание приборов и оборудования.

Знания:
1. Назначение, устройство, принцип действия и правила эксплуатации внутритрубных инспекционных приборов.
2. Виды внутритрубных инспекционных приборов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Организация работ по проведению технической диагностики

Умения:

1. Распределять производственные задачи среди подчиненного персонала.
2. Организовать процедуры аттестации специалистов неразрушающего контроля и сварочного производства подчиненного персонала.
3. Разрабатывать сетевые графики выполнения диагностических работ на участках.
4. Формировать потребности в запасных частях, материалах и инструментах.
5. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты.
6. Проводить инструктаж по охране труда и техники безопасности.

Знания:

1. Экологический кодекс Республики Казахстан, Кодекс Республики Казахстан "О недрах и недропользовании", Закон Республики Казахстан "О газе и газоснабжении", Закон Республики Казахстан "О гражданской защите", Закон Республики Казахстан "О магистральном трубопроводе".
2. Порядок паспортизации оборудования.
3. Порядок списания материально-технических ресурсов.
4. Передовые технологии ремонта, прогрессивные методы и приемы труда.
5. Порядок организации работ и допуска персонала к выполнению
ремонтных работ на опасных производственных объектах.
6. Требования нормативно-технической документации в области проведения внутритрубной дефектоскопии трубопроводов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Проведение внутритрубной дефектоскопии

Навык 1:
Техническая поддержка внутритрубной дефектоскопии

Умения:

1. Применять приборы, предназначенные для контроля перемещения диагностического оборудования в полости трубопровода.
2. Применять внутритрубные инспекционные приборы для внутритрубной дефектоскопии трубопроводов.
3. Определять работоспособность диагностического оборудования после проведения внутритрубной дефектоскопии трубопроводов.
4. Извлекать данные с приборов после проведения внутритрубной дефектоскопии трубопроводов и определять их объем и качество.

Знания:

1. Расположение объектов контроля.
2. Физические основы методов диагностирования, применяемые во внутритрубных инспекционных снарядах, и область их применения.
3. Состав и назначение оборудования для проведения внутритрубной дефектоскопии.
4. Состав, назначение и порядок работы средств контроля прохождения внутритрубных инспекционных снарядов в полости трубопровода.
5. Конструкционные особенности трубопроводов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Анализ данных внутритрубной дефектоскопии

Умения:

1. Идентифицировать и классифицировать дефекты, обнаруженных при проведении внутритрубной дефектоскопии трубопроводов.
2. Ранжировать дефекты по степени опасности.
3. Формировать рекомендации по результатам внутритрубной дефектоскопии в соответствии с требованиями нормативно-технической документации.
4. Проводить анализ паспортных данных и данных предыдущего технического диагностирования трубопроводов нефтегазовой отрасли.

Знания:

1. Физические основы методов неразрушающего контроля, применяемых при проведении внутритрубной дефектоскопии трубопроводов.
2. Виды дефектов трубопроводов нефтегазовой отрасли.
3. Принцип работы программного обеспечения по интерпретации характера и размеров дефектов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Оформление документации по результатам внутритрубной дефектоскопии

Умения:

1. Оформлять отчетную документацию по результатам внутритрубной дефектоскопии в соответствии с требованиями, действующими в организации.
2. Вести делопроизводство.

Знания:

1. Виды, назначение, порядок ведения документации по результатам внутритрубной дефектоскопии трубопроводов.
2. Основы делопроизводства.
3.Нормативные документы по стандартизации и сертификации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Аналитическое мышление
Лидерские качества
Эффективная работа в качестве члена команды Самостоятельность
Умение быстро принимать решение
Ответственность за свою работу и за работу команды
Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. СТ РК 3362-2019 "Магистральные нефтепроводы. Техническая эксплуатация".
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354.
3. СТ РК 2079-2010 "Магистральные нефтепроводы. Организация безопасного проведения газоопасных работ".
4. СТ РК 2080-2022 "Магистральные нефтепроводы. Пожарная безопасность".
5. СТ РК 2081-2011 "Магистральные нефтепроводы. Требования безопасности при эксплуатации".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер по линейной части

19. Карточка профессии "Инженер по диагностике":

Код группы:

2147-4

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Инженер по диагностике

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Связь с ЕТКС или КС отсутствует

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

В профессиональной сфере не менее 1 года.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

2141-9-004 - Инженер по технической диагностике

Основная цель деятельности:

Организация и контроль над надежные и безопасные эксплуатации ЛЧМТ, технологического оборудования НПС, ЛЭУ, нефтепровода

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обеспечение организации и контроля над надежной и безопасной эксплуатацией ЛЧМТ, технологического оборудования НПС, ЛЭУ, нефтепровода.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Обеспечение организации и контроля над надежной и безопасной эксплуатацией ЛЧМТ, технологического оборудования НПС, ЛЭУ, нефтепровода

Навык 1:
Организация технического обслуживания, текущего ремонта, капитального ремонта и диагностики оборудования и сооружений объектов


Умения:
1. Обеспечивать организацию и контроль за проведением технического обслуживания, текущего и капитального ремонта, диагностики оборудования и сооружений ЛЧМТ и технологического оборудования НПС, ЛЭУ.
2. Обеспечивать организацию и контроль очистки внутренней полости закрепленного участка МТ.
3. Обеспечивать контроль за состоянием охранной зоны МТ и обеспечением состояния охранной зоны МТ.
4. Обеспечивать разработку организационно-технических мероприятий по обеспечению надежности МТ, мероприятий по подготовке объектов нефтепроводов к работе в паводковой период и в осенне-зимний период.
5. Обеспечивать и контролировать наличие аварийного запаса труб и материалов.
6. Участвовать в подготовке проектов организационно- распорядительных документов (положений, инструкций, приказов, распоряжений и другие).
7. Вносить предложения для формирования проекта производственной программы, программы технического перевооружения, планов капитального строительства, капитального ремонта по линейной части МТ, технологического оборудования НПС, ЛЭУ.
8. Участвовать в инструментальных замерах и визуальных осмотрах дефектов трубопровода.
9. Определять методы ремонта и ремонтной конструкции на местах производства работ.
10. Обеспечивать организацию и контроль над соблюдением работниками требований трудового законодательства, правил и норм стандартов и других нормативных документов, и Законов РК, промышленной, пожарной безопасности, гигиены и промышленной санитарии, и окружающей среды, безопасность дорожного движения.

Знания:
1. Нормативную и техническую документацию по эксплуатации магистральных трубопроводов, в области ремонта дефектных участков и диагностики МТ, внутристанционных технологических трубопроводов.
2. Регламенты и инструкции по эксплуатации оборудования.
3. Нормативные и предельные параметры работы оборудования.
4. Требования по эксплуатации и ремонту ЛЧМТ, технологического оборудования НПС, ЛЭУ, нефтепровода.
5. Технологический регламент эксплуатации магистральных нефтепроводов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Разработка технической документации

Умения:
1. Обрабатывать заключительные отчеты, выданные по результатам диагностического обследования.
2. Контролировать исполнение графиков пропусков СОД.
3. Обеспечивать правильное ведение технической документации по диагностике, предусмотренные соответствующими правилами.
4. Составлять графики устранения дефектов первоочередного ремонта, выявленных в результате внутритрубной диагностике.
5. Составлять отчетность по устранению дефектов тела трубы.
6. Обеспечивать контроль за правильностью и своевременностью оформления актов ремонта дефектов трубопровода и изоляции, заключений дополнительного дефектоскопического контроля, ультразвукового контроля дефектоскопистами группы надежности.
7. Разрабатывать годовые заявки на поставку товарно-материальных ценностей (потребность в материалах и оборудовании на проведение ремонта дефектов или замены трубопроводов линейной части, и технологических трубопроводов).
8. Составлять дефектные ведомости, обоснования.

Знания:
1.Причины возникновения дефектов металлургического, технологического, эксплуатационного происхождения при производстве и в ходе эксплуатации магистральных трубопроводов.
2.Методы неразрушающего контроля качества сварных соединений магистральных трубопроводов (ультразвуковой контроль, радиографический контроль, способы рентгено - и гаммаграфического контроля с применением цифровых детекторов).

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Ликвидация аварий и повреждений на объектах

Умения:

1. Участвовать в разработке и корректировке ПЛА.
2. Организовать и участвовать в ликвидации аварий и повреждений на магистральных нефтепроводах.
3. Организовать проведение ПАТ и учений по ПЛА.
4. Разрабатывать план-график ПАТ.

Знания:

1. Экологический кодекс Республики Казахстан, Кодекс Республики Казахстан "О недрах и недропользовании", Закон Республики Казахстан "О газе и газоснабжении", Закон Республики Казахстан "О гражданской защите", Закон Республики Казахстан "О магистральном трубопроводе".
2. План ликвидации аварий.
3. Порядок внутреннего трудового распорядка, правила по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Планирование и организация работ
Умение работать с персоналом
Своевременное принятие и реализация решений
Обеспечение выполнения задач
Анализ и прогнозирование

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. СТ РК 3362-2019 "Магистральные нефтепроводы. Техническая эксплуатация".
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354.
3. СТ РК 2079-2010 "Магистральные нефтепроводы. Организация безопасного проведения газоопасных работ".
4. СТ РК 2080-2022 "Магистральные нефтепроводы. Пожарная безопасность".
5. СТ РК 2081-2011 "Магистральные нефтепроводы. Требования безопасности при эксплуатации".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер по технической диагностике

20. Карточка профессии "Инженер по эксплуатации железнодорожной эстакады (нефть и нефтепродукты)":

Код группы:

2147-4

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Инженер по эксплуатации железнодорожной эстакады (нефть и нефтепродукты)

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Связь с ЕТКС или КС отсутствует

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

В профессиональной сфере не менее 1 года.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Обеспечение исправного технического состояния технологических трубопроводов, оборудования и сооружений железнодорожной сливной эстакады и нефтеналивных причалов с соблюдением существующих норм, стандартов и инструкций по эксплуатации и охране труда, промышленной безопасности, пожарной безопасности и экологии

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обеспечение технической документацией работ по обслуживанию, ремонту, обследованию технологических трубопроводов, оборудования и сооружений железнодорожной сливной эстакады и нефтеналивных причалов.
2. Обеспечение выполнения работ по обслуживанию оборудования и сооружений железнодорожной сливной эстакады и нефтеналивных причалов.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Обеспечение технической документацией работ по обслуживанию, ремонту, обследованию технологических трубопроводов, оборудования и сооружений железнодорожной сливной эстакады и нефтеналивных причалов

Навык 1:
Подготовка технической документации


Умения:
1. Составлять схемы при проведении текущих и планы производства работ на железнодорожной сливной эстакаде и железнодорожных подъездных путей, технологических трубопроводов и оборудования наливных причалов.
2. Составлять дефектные ведомости на ремонт железнодорожной сливной эстакады, технологических трубопроводов и оборудования наливных причалов, недельных и месячных производственных планов работ.
3. Разрабатывать текущие и перспективные планы, направленные на повышение надежности и безопасности работы подконтрольных объектов.
4. Участвовать в разработке планов ликвидации аварий на сливной эстакаде и на нефтеналивных причалах.
5. Разрабатывать организационно-технические мероприятия по обеспечению надежности и подготовки к работе в осенне-зимний период сливной эстакады и нефтеналивных причалов и их выполнение.

Знания:
1. Регулирующие законодательные и нормативные акты по работе с железнодорожной сливной эстакадой, подъездными путями, технологическими трубопроводами и оборудованием наливных причалов.
2. Технологию производства работ на перечисленных объектах.
3. Правила ликвидации аварийных ситуаций и повреждений.
4. Порядок подготовки объектов к осенне-зимнему периоду эксплуатации.
5. Внутренний трудовой распорядок и нормы безопасности, охраны труда, санитарии и пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Формирование отчетности по эксплуатации

Умения:
1. Составлять отчеты по использованию материально-технических ресурсов.
2. Анализировать отчетность в области эксплуатации оборудования НПС, закрепленного за участком.

Знания:
1. Формы и порядок ведения учета и составления отчетности в сфере эксплуатации.
2. Нормативы расхода материально-технических ресурсов, включая средства индивидуальной и коллективной защиты.
3. Структуру и методы формирования отчетности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Обеспечение выполнения работ по обслуживанию оборудования и сооружений железнодорожной сливной эстакады и нефтеналивных причалов

Навык 1:
Организация выполнения работ

Умения:

1. Осуществлять технический контроль выполнения работ по техническому обслуживанию и текущему ремонту подъездных железнодорожных путей, технологических трубопроводов, сливной эстакады и оборудования наливных причалов и приемки выполненных работ.
2. Обеспечивать бесперебойную работу, правильную эксплуатацию, ремонт и модернизацию сливо-наливных эстакад и подъездных путей.

Знания:

1. Порядок проведения ремонта подъездных железнодорожных путей, технологических трубопроводов, сливной эстакады и оборудования наливных причалов.
2. Порядок проведения обслуживания подъездных железнодорожных путей, технологических трубопроводов, сливной эстакады и оборудования наливных причалов.
3. Передовые технологии в области подъездных железнодорожных путей, технологических трубопроводов, сливной эстакады и оборудования наливных причалов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Организация безопасности работ по обслуживанию оборудования и сооружений железнодорожной сливной эстакады и нефтеналивных причалов

Умения:

1. Обеспечивать соблюдение работниками правил и инструкций в области безопасности и охраны труда, промышленной и пожарной безопасности, электробезопасности и охраны окружающей среды.
2. Проводить ПАТ по сливной эстакаде и нефтеналивным причалам.
3. Обеспечивать прохождения работниками пред сменного осмотра.
4. Обеспечивать правильное содержания рабочих мест, средств защиты и инструментов.
5. Планировать работы сливо-наливных эстакад и подъездных путей, графиков технического обслуживания и ремонта.

Знания:

1. Требования охраны труда, промышленной, пожарной и экологической безопасности.
2. Правила ликвидации аварий и повреждений.
3. Основы организации труда.
4. Методика проведения противоаварийных тренировок.
5. Основы экономики, организации производства, труда и управления.
6. Основы трудового законодательства.
7. Правила безопасности, охраны труда, пожарной безопасности, охраны окружающей среды и внутреннего трудового распорядка.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Организация ремонта и обслуживания оборудования, средств измерений

Умения:

1. Проводить техническое обслуживание и текущий ремонт оборудования сливной эстакады и нефтеналивных причалов.
2. Выполнять планово-предупредительный ремонт, а также другие работы, предусмотренные графиком.
3. Выполнять работы по учету, хранению, эксплуатации, демонтажу и замене, предоставлению и доставке средств измерений на поверку и с поверки.
4. Составлять и выполнять ежегодный график поверки средств измерений.
5. Содержать в исправном состоянии средств измерений производственного объекта.

Знания:

1. Требования по эксплуатации и ремонту оборудования сливной эстакады и нефтеналивных причалов.
2. Периодичность поверки средств измерений.
3. Технические характеристики средств измерений.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Планирование и организация работ
Умение своевременно принимать и реализовывать решения, обеспечивающие выполнения задач
Руководство работами повышенной опасности

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. СТ РК 3362-2019 "Магистральные нефтепроводы. Техническая эксплуатация".
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354.
3. СТ РК 2079-2010 "Магистральные нефтепроводы. Организация безопасного проведения газоопасных работ".
4. СТ РК 2080-2022 "Магистральные нефтепроводы. Пожарная безопасность".
5. СТ РК 2081-2011 "Магистральные нефтепроводы. Требования безопасности при эксплуатации".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер нефте(газо)перекачивающей станции

21. Карточка профессии "Инженер нефте(газо)перекачивающей станции":

Код группы:

2147-4

Код наименования занятия:

2147-4-002

Наименование профессии:

Инженер нефте(газо)перекачивающей станции

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Связь с ЕТКС или КС отсутствует

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

В профессиональной сфере не менее 1 года.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

2147-4-011 - Инженер по эксплуатации нефтегазопроводов

Основная цель деятельности:

Обеспечение бесперебойной, безопасной и эффективной работы нефте- и газоперекачивающей станции, включая организационно-техническое сопровождение эксплуатации объектов магистрального трубопровода.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Контроль выполнения производственных показателей по эксплуатации НПС.
2. Организационно-техническое обеспечение технического обслуживания, ремонта, диагностического обследования оборудования НПС.
3. Разработка предложений по повышению потерь и повышению качества сдаваемой нефти.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Контроль выполнения производственных показателей по эксплуатации НПС

Навык 1:
Проверка соблюдения регламентов эксплуатации оборудования НПС


Умения:
1. Оценивать техническое состояние эксплуатируемого оборудования НПС.
2. Оценивать качество выполненных персоналом работ.

Знания:
1. Экологический кодекс Республики Казахстан, Кодекс Республики Казахстан "О недрах и недропользовании", Закон Республики Казахстан "О гражданской защите", Закон Республики Казахстан "О магистральном трубопроводе".
2. Организацию и технологию подготовки и транспортировки нефти.
3. Регламенты и инструкции по эксплуатации оборудования НПС.
4. Правила эксплуатации магистральных трубопроводов.
5. Нормативные правовые акты и справочные материалы по НПС.
6. Порядок организации работ и допуска персонала к выполнению ремонтных работ на опасных производственных объектах.
7. Технические требования, предъявляемые к готовой продукции, физико-химические свойства нефти и газа.
8. Основы экономики, организации производства, труда и управления.
9. Основы трудового законодательства.
10. Правила безопасности и охраны труда, пожарной безопасности, охраны окружающей среды, правила внутреннего трудового распорядка.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Ведение учета закрепленного оборудования, установок и систем НПС

Умения:
1. Составлять паспорта на оборудования (или формуляры) по заводским данным.
2. Составлять акты, дефектные ведомости и заключения по оборудованию.
3. Работать со специализированными программными продуктами.

Знания:
1. Технические особенности эксплуатируемого оборудования.
2. Принцип действия основных контрольно-измерительных приборов, в том числе приборов безопасности, входящих в зону ответственности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:

Умения:

Выполнение работ по обеспечению оптимального режима работы оборудования, установок и систем НПС

1. Производить проверки оборудования НПС.
2. Формировать предложения по оптимизации режима работы оборудования.
3. Анализировать режимы работ оборудования.
4. Анализировать причины отказов оборудования НПС и нарушений технологического процесса.

Знания:

1. Нормативные и предельные параметры работы оборудования НПС.
Руководства по эксплуатации оборудования.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Организационно-техническое обеспечение технического обслуживания, ремонта, диагностического обследования оборудования НПС

Навык 1:
Контроль проведения технического обслуживания, освидетельствования, диагностического обследования, наладка и ремонт оборудования, установок и систем НПС

Умения:

1. Формировать документацию для сдачи (приема) оборудования в ремонт (из ремонта), на диагностическое обследование, испытания.
2. Составлять техническое задание на освидетельствование и на диагностическое обследование оборудования и установок.

Знания:

1. Виды, методы и технология выполнения технического обслуживания, ремонта оборудования, установок и систем.
2. Карты установки защит и блокировок оборудования и сооружений НПС, входящих в зону ответственности, карты установки защит и блокировок оборудования и сооружений магистрального трубопровода.
3. Правила проведения освидетельствования и диагностического обследования оборудования и установок.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Контролирование проведения подготовки объектов НПС, входящих в зону ответственности, к периоду весеннего паводка, весенне-летнему пожароопасному, грозовому и осенне-зимнему периодам

Умения:

1. Обеспечивать разработку плана мероприятий по проведению подготовки объектов НПС к периоду весеннего паводка, весенне-летнему пожароопасному, грозовому и осенне-зимнему периодам.
2. Определять приоритеты работ для вспомогательных служб НПС при подготовке объектов.

Знания:

1. Порядок подготовки объектов НПС, входящих в зону ответственности, к периоду весеннего паводка, весенне-летнему пожароопасному, грозовому и осенне-зимнему периодам.
2. Характеристику природных и технологических опасностей, возникающих на производстве НПС в течение года.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Формирование организационно- распорядительных документов по обеспечению процесса эксплуатации объектов НПС

Умения:

1. Подавать заявку на разработку и актуализации локальных нормативно-технических документации по эксплуатации объектов НПС.
2. Разрабатывать планы работ, графики, программы, дефектные ведомости, ремонта, диагностического обследования оборудования, установок и систем НПС.

Знания:

1. Технологические схемы НПС.
2. Структуру и методы формирования отчетности.
3. Особенности делопроизводства и документирования производственных процессов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Разработка предложений по повышению потерь и повышению качества сдаваемой нефти

Навык 1:
Разработка плана мероприятий по продлению срока службы
оборудования НПС и оптимизации технологических процессов

Умения:

1. Применять передовой опыт в области эксплуатации оборудования НПС.
2. Применять современные энергосберегающие технологии в рамках своих компетенций.
3. Рассчитывать календарные графики загрузки оборудования с учетом более эффективного использования производственных мощностей.
4. Выявлять производственные резервы и разрабатывать предложения по их использованию.
5. Формировать предложения по повышению надежности эксплуатируемого оборудования.

Знания:

1. Отраслевые стандарты, технические регламенты и руководства (инструкции), регламентирующие эксплуатацию оборудования НПС.
2. Энергосберегающие технологии, применяемые в работе оборудования НПС.
3. Методы проведения технических расчетов и оценки эффективности эксплуатации оборудования НПС.
4. Основы управления проектами.
5. Особенности инженерных процессов на НПС.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Проведение организационно-технических работ по предупреждению причин повышенного износа, отказов оборудования

Умения:

1. Анализировать и оценивать эффективность работы оборудования НПС на основе данных о причинах повышенного износа, отказов оборудования.
2. Определять мероприятия, направленные на предупреждение аварий, инцидентов, отказов оборудования НПС.
3. Разрабатывать месячные производственные программы и сменно-суточные задания по НПС.
4. Оценивать риски от внедрения новой техники, рационализаторских предложений.
5. Организовать надежную, правильную и безопасную эксплуатацию внутристанционных технологических трубопроводов, в соответствии с действующими правилами технической эксплуатации, правилами и нормами безопасности и инструкциями.

Знания:

1. Методы проведения технических расчетов и оценки эффективности эксплуатации оборудования НПС.
2. Руководящие документы, регламентирующие разработку и оформление технической документации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Аналитическое мышление Компьютерная грамотность Лидерские качества
Эффективно работать в качестве члена команды
Точность в выполнении задач
Самостоятельность
Умение быстро принимать решение
Ответственность за свою работу и за работу команды
Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. СТ РК 3362-2019 "Магистральные нефтепроводы. Техническая эксплуатация".
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354.
3. СТ РК 2079-2010 "Магистральные нефтепроводы. Организация безопасного проведения газоопасных работ".
4. СТ РК 2080-2022 "Магистральные нефтепроводы. Пожарная безопасность".
5. СТ РК 2081-2011 "Магистральные нефтепроводы. Требования безопасности при эксплуатации".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер по эксплуатации магистральных трубопроводов

22. Карточка профессии "Инженер по эксплуатации магистральных трубопроводов":

Код группы:

2147-4

Код наименования занятия:

2147-4-009

Наименование профессии:

Инженер по эксплуатации магистральных трубопроводов

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Типовые квалификационные характеристики должностей руководителей, специалистов и других служащих организаций нефтегазодобывающей отрасли, утвержденные приказом Министра энергетики Республики Казахстан 24 мая 2016 года № 217.
Параграф 29 Инженер по эксплуатации нефтегазопроводов

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Уровень образования:
послевузовское образование (магистратура, резидентура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Уровень образования:
послевузовское образование (магистратура, резидентура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Инженер по эксплуатации нефтегазопроводов I категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующей специальности и стаж работы в должности инженера по эксплуатации нефтегазопроводов II категории не менее 2 лет; инженер по эксплуатации нефтегазопроводов II категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующей специальности и стаж работы в должности инженера по эксплуатации нефтегазопроводов без категории не менее 3 лет;
инженер по эксплуатации нефтегазопроводов без категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующей специальности без требований к стажу работы или среднее техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по
соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы в должности техника I категории не менее 3 лет.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

2147-4-011 - Инженер по эксплуатации нефтегазопроводов

Основная цель деятельности:

Организационно-техническое сопровождение эксплуатации магистрального трубопровода, технологических трубопроводов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Контроль выполнения производственных показателей по эксплуатации магистрального трубопровода, технологических трубопроводов.
2. Организационно-техническое обеспечение технического обслуживания, ремонта, диагностического обследования оборудования магистрального трубопровода, технологических трубопроводов.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Контроль выполнения производственных показателей по эксплуатации магистрального трубопровода, технологических трубопроводов

Навык 1:
Проверка соблюдения регламентов эксплуатации оборудования объектов магистрального трубопровода, технологических трубопроводов


Умения:
1. Проводить организацию и обеспечение выполнения производственных задач.
2. Работать со служебной документацией.
3. Собирать, систематизировать и анализировать информацию по профилю деятельности.
4. Вести контроль за исправным состоянием и организация надежной, правильной и безопасной эксплуатации РП, ТТ, очистных сооружений по очистке сточных вод производственного назначения.
5. Разрабатывать планы и графики работ по ремонту РП, ТТ, очистных сооружений
6. Принимать меры по соблюдению требований охраны труда, промышленной и экологической безопасности.
7. Проводить проверку порядка эксплуатации нефтегазопроводов в соответствии с нормативными положениями и стандартами.

Знания:
1. Технические особенности ремонта и эксплуатации оборудования магистрального трубопровода, технологических
Трубопроводов.
2. Инженерно-техническое обеспечение и техническое обслуживание магистрального трубопровода, технологических трубопроводов, а также методы устранения типичных видов неполадок и неисправностей.
3. Регламенты и инструкции по эксплуатации оборудования.
4. Нормативные и предельные параметры работы оборудования.
5. Терминологию, применяемую в специальной и справочной литературе по направлению деятельности.
6. Основы экономики, организации производства, труда и управления.
7. Основы трудового законодательства.
8. Кодекс Республики Казахстан "О недрах и недропользовании", Закон Республики Казахстан "О гражданской защите".
9. Правила безопасности и охраны труда, пожарной безопасности, охраны окружающей среды, правила внутреннего трудового распорядка.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Ведение учета закрепленного оборудования, установок и систем объектов магистрального трубопровода, технологических трубопроводов

Умения:
1. Пользоваться специализированными программными продуктами по направлению деятельности.
2. Пользоваться персональным компьютером и его периферийными устройствами, оргтехникой.
3. Предоставлять организационную и техническую поддержку при реализации новых проектов по монтажу, поиску и устранению неисправностей и вводу нефтегазопроводов в эксплуатацию.

Знания:
1. Программное обеспечение, необходимое для выполнения профессиональных задач.
2. Технические данные оборудования магистрального трубопровода, технологических трубопроводов.
3. Отраслевые стандарты, технические регламенты, нормативные правовые акты, руководства (инструкции), устанавливающие требования к эксплуатации оборудования объектов магистрального трубопровода, технологических трубопроводов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Анализ причин отказа оборудования магистрального трубопровода, технологических трубопроводов и нарушений технологического процесса

Умения:

1. Читать чертежи и схемы.
2. Проводить оценку риска при выполнении работ на оборудовании магистрального трубопровода, технологических трубопроводов.
3. Проводить оценку качества выполненных персоналом работ.
4. Устанавливать и анализировать причины неисправностей в работе нефтегазопровода и технологического оборудования, принимает меры по их устранению.

Знания:

1. Физико-химические свойства нефти и газа, нефтегазовых смесей.
2. Технологический регламент эксплуатации магистральных, технологических трубопроводов.
3. Приемы и методы оценки рисков.
4. Методы устранения типичных видов неполадок и неисправностей.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Организационно-техническое обеспечение технического обслуживания, ремонта, диагностического обследования оборудования магистрального трубопровода, технологических трубопроводов

Навык 1:
Формирование организационно- распорядительных документов по обеспечению процесса эксплуатации объектов магистрального трубопровода, технологических трубопроводов

Умения:

1. Разрабатывать планы работ, графики, программы, дефектные ведомости, установленную документацию по техническому обслуживанию, ремонту, диагностическому обследованию оборудования, установок и систем объектов магистрального трубопровода, технологических трубопроводов.
2. Вносить предложения и разрабатывает проекты по улучшению надежности и безопасности нефтегазопроводов.
3. Участвовать в разработке проектов строительства нефтегазопроводов.
4. Вносить предложения и разрабатывает проекты по улучшению надежности и безопасности нефтегазопроводов.
5. Поддерживать систему мер по модернизации конструкции систем нефтегазопроводов.

Знания:

1. Технологические схемы НПС и линейные части магистрального трубопровода, технологических трубопроводов.
2. Структуру и методы формирования отчетности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Контроль проведения технического обслуживания, освидетельствования, диагностического обследования, наладки и ремонт оборудования, установок и систем магистрального трубопровода, технологических трубопроводов

Умения:

1. Формировать документацию для сдачи (приема) оборудования в ремонт (из ремонта), на диагностическое обследование, испытания.
2. Составлять техническое задание на освидетельствование и на диагностическое обследование оборудования и установок.
3. Обеспечивать правильную эксплуатацию технологического оборудования нефтегазопроводов и соблюдение технологических требований.
4. Координировать работу подрядных организаций и ремонтных служб по обслуживанию и ремонту нефтегазопроводов.
5. Принимать меры по своевременному снятию показаний контрольно-измерительных приборов нефтегазопроводов, ведет установленную отчетность.
6. Обеспечивать использование передовых методов ремонта и реконструкции нефтегазопроводов.
7. Организовывать и координировать работу аварийных бригад при устранении дефектов и неисправностей нефтегазопроводов.
8. Организовывать работу по устранению парафиновых отложений в нефтегазопроводе.

Знания:

1. Виды, методы и технологии выполнения технического обслуживания, ремонта оборудования, установок и систем.
2. Карты установки защит и блокировок оборудования и сооружений магистрального трубопровода, технологических трубопроводов.
3. Правила проведения освидетельствования и диагностического обследования оборудования и установок.
4. Нормы и принципы работы, эксплуатации и ремонта нефтяного оборудования и нефтегазопроводов.
5. Методы инженерно-технического обеспечения и технического обслуживания нефтегазопроводов.
6. Конструкции, принцип работы и технические характеристики оборудования нефтегазопроводов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Умение работать в команде
Аналитическое мышление
Способность к обучению и самообучению
Компьютерная грамотность
Лидерство точность в выполнении задач

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. СТ РК 3362-2019 "Магистральные нефтепроводы. Техническая эксплуатация".
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354.
3. СТ РК 2079-2010 "Магистральные нефтепроводы. Организация безопасного проведения газоопасных работ".
4. СТ РК 2080-2022 "Магистральные нефтепроводы. Пожарная безопасность".
5. СТ РК 2081-2011"Магистральные нефтепроводы. Требования безопасности при эксплуатации".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер по линейной части

23. Карточка профессии "Инженер по линейной части":

Код группы:

2432-0

Код наименования занятия:

2432-0-001

Наименование профессии:

Инженер по линейной части

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Связь с ЕТКС или КС отсутствует

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

В профессиональной сфере не менее 1 года.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

2147-4-011 - Инженер по эксплуатации нефтегазопроводов

Основная цель деятельности:

Обеспечивает бесперебойную и технически правильную эксплуатацию и надежное функционирование линейной части магистрального трубопровода, а также мер по улучшению их эксплуатации и обслуживания, контролирует выполнение утвержденных план-графиков технического обслуживания и ремонта.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обеспечение надежного функционирования линейной части магистрального трубопровода.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Обеспечение надежного функционирования линейной части магистрального трубопровода



Навык 1:
Разработка технической документации

Умения:
1. Проводить разработку мероприятий по обеспечению надежности работы МТ, в осенне-зимний, паводковый периоды на ЛЧМТ.
2. Проводить разработку технических условий на подключение к МТ сторонних организаций.
3. Проводить разработку технических условий на пересечение МТ и прохождение коммуникации в одном техническом коридоре с МТ.
3. Проводить разработку и оформление проектов производства работ по ремонту дефектов МТ, дефектов изоляции МТ и запорной арматуры.
4. Составлять акты расследования инцидентов и отказов на МТ.
5. Обеспечивать правильное ведение технической документации на оборудование и установки ОАВП (АВП), предусмотренные соответствующими правилами.
6. Проводить разработку и контроль своевременного выполнения план-графиков технического обслуживания и ремонта, оборудования и сооружений ЛЧМТ (включая запорно-регулирующую арматуру, камер приема и пуска СОД, подводных переходов).
7. Составлять годовые заявки на оборудование и материалы для выполнения сварочно-монтажных работ.

Знания:
1. Технологическая схема линейной части магистрального трубопровода.
2. Инженерно-техническое обеспечение и техническое обслуживание магистральных трубопроводов.
3. Регламенты и инструкции по эксплуатации оборудования.
4. Нормативные и предельные параметры работы оборудования.
5. Порядок внутреннего трудового распорядка, правила по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Поддержание и контроль за процессами работ по обслуживанию линейной части магистрального трубопровода

Умения:
1. Осуществлять контроль за работами по обследованию переходов МТ через водные и естественные преграды.
2. Осуществлять контроль за правильным ведением работ по монтажу, испытанию и наладке оборудования и сооружений ЛЧМТ
3. Осуществлять контроль за состоянием охранной зоны МТ.
4. Осуществлять контроль за исправным состоянием и организация надежной, правильной и безопасной эксплуатации ЛЧМТ (включая запорно-регулирующую арматуру, камер приема и пуска СОД, подводных переходов).
5. Осуществлять контроль выполнения в установленные сроки мероприятий по обеспечению надежности работы МТ, в осенне-зимний, паводковый периоды на ЛЧМТ.
6. Осуществлять анализ технического состояния ЛЧМТ, выполнения ремонта или замены оборудования.
7. Организовывать работы по очистке внутренней полости нефтепровода.

Знания:
1. Требования по эксплуатации и ремонту оборудования линейной части магистрального трубопровода.
2. Физико-химические свойства нефти и газа, нефтегазовых смесей, характеристики почв и грунтов.
3. Технические характеристики оборудования магистрального трубопровода.
4. Технологический регламент эксплуатации магистральных трубопроводов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Обеспечение безопасности при выполнении работ по обслуживанию линейной части магистрального трубопровода

Умения:

1. Обеспечивать соблюдение работниками правил и инструкций в области безопасности и охраны труда, промышленной и пожарной безопасности, электробезопасности и охраны окружающей среды.
2. Проводить противоаварийные тренировки, воздушное патрулирование МТ.
3. Анализировать и разрабатывать предложения по предупреждению инцидентов и отказов на магистральном трубопроводе.
4. Разрабатывать план-график ТОР на оборудование и сооружения ЛЧ МН.

Знания:

1. Требования охраны труда, промышленной, пожарной, экологической безопасности.
2. Правила безопасности при эксплуатации электроустановок.
3. Правила технической эксплуатации магистральных трубопроводов.
4. Правила ликвидации аварий и повреждений на магистральных трубопроводах.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Организация и обеспечение выполнения задач анализ и прогнозирование последствий принимаемых решений работа со сложными документами систематизация информации

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. СТ РК 3362-2019 "Магистральные нефтепроводы. Техническая эксплуатация".
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354.
3. СТ РК 2079-2010 "Магистральные нефтепроводы. Организация безопасного проведения газоопасных работ".
4. СТ РК 2080-2022 "Магистральные нефтепроводы. Пожарная безопасность".
5. СТ РК 2081-2011 "Магистральные нефтепроводы. Требования безопасности при эксплуатации".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер по эксплуатации магистральных трубопроводов

24. Карточка профессии "Инженер по резервуарам":

Код группы:

2147-4

Код наименования занятия:

2147-4-006

Наименование профессии:

Инженер по резервуарам

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и иных служащих Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 22003).
Параграф 85. Инженер по подготовке производства

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и
обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Технология переработки нефти и газа

Квалификация:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Технология переработки нефти и газа

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Инженер по резервуарам I категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в должности инженера по подготовке производства II категории не менее 2 лет; Инженер по резервуарам II категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в должности инженера по подготовке производства без категории не менее 3 лет; Инженер по резервуарам без категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров без предъявления требований к стажу работы или техническое и профессиональное,
послесреднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы в должности техника I категории не менее 3 лет

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

2147-4-014 - Инженер резервуарного парка

Основная цель деятельности:

Руководство производственной деятельностью резервуаров

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обеспечение выполнения производственного задания по резервуарам.
2. Разработка нормативно-технической документации по направлению деятельности.
3. Осуществление контроля за техническим состоянием резервуаров, коммуникаций, производственных помещений.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Обеспечение выполнения производственного задания по резервуарам

Навык 1:
Организация работы подчиненного персонала


Умения:
1. Руководствовать работой мастеров, бригад.
2. Осуществлять подбор и рациональную расстановку подчиненных работников.
3. Разрабатывать мероприятия по предупреждению аварий и производственного травматизма и организовывать их выполнения.
4. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты, первичных средств пожаротушения.
5. Обеспечить создания безопасных и здоровых условий труда.
6. Составлять план по проведению инструктажей для персонала.
7. Разрабатывать программы аттестации рабочих мест по условиям труда.

Знания:
1. Знание законодательства, в т. ч. Экологического кодекса РК, Кодекса РК "О недрах и недропользовании", Закона РК "О гражданской защите", Закона РК "О магистральном трубопроводе".
2. Организационно-распорядительные документы и методические материалы, касающиеся производственной деятельности организации.
3. Нормативные правовые акты, другие руководящие, методические и нормативные материалы вышестоящих органов,касающиеся вопросов составления производственных заданий и оперативного управления производством.
4. Правила аттестации рабочих мест по условиям труда.
5. Основы экономики.
6. Организацию производства, труда и управления.
7. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Осуществление контроля за правильным ведением технологического процесса

Умения:
1. Проводить анализ на соответствие требованиям технической эксплуатации резервуаров, насосов, коммуникаций.
2. Проводить реализацию мероприятий по снижению потерь нефти, экономному расходованию реагентов, электроэнергии, материалов.
3. Разрабатывать учетно-отчетную документацию по приему и поставкам нефти.
4. Оформлять необходимую документацию.
5. Проводить анализ результатов производственной деятельности резервуаров/резервуарного парка.
6. Разрабатывать план мероприятий на резервуарном парке.

Знания:
1. Физико-химические свойства товарных продуктов и реагентов.
2. Технология подготовки и перекачки нефти.
3. Технологическая схема трубопроводов.
4. Оборудование резервуарного парка и правила его эксплуатации.
5. Технологический режим работы резервуарного парка.
6. Насосное оборудование.
7. Стандартов и технических условий на сырую и готовую нефть.
8. Учет и контроль по приему, хранению и поставке продукции.
9. Требования к содержанию закрепленной территории промышленного объекта.
10. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2: Разработка нормативно- технической документации по направлению деятельности

Навык 1:
Разработка производственно- технологической документации

Умения:

1. Осуществлять разработку и пересмотр инструкции по безопасному ведению работ.
2. Оформлять документации по обслуживанию применяемого для приема, размещения, хранения, перекачки и отпуска товарного продукта технологического оборудования.
3. Осуществлять разработку, актуализацию локальных нормативных актов.
4. Осуществлять разработку плана ликвидации аварий на объекте.

Знания:

1. НТД по проведению огневых, газоопасных и других работ повышенной опасности.
2. Требования к разработке планов ликвидации аварий.
3. Нормативные документы по стандартизации и сертификации.
4. Инструкции и другие руководящие материалы по разработке и оформлению технической документации.
5. Виды неисправностей применяемого для приема, размещения, хранения, перекачки и отпуска товарного продукта технологического оборудования.
6. Правила и средства контроля соответствия технического состояния оборудования резервуарного парка.
7. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Осуществление контроля за техническим состоянием резервуаров, коммуникаций, производственных помещений

Навык 1:
Обеспечение выполнения графиков технического обслуживания

Умения:

1. Составлять графики текущего и капитального ремонта резервуаров и контролировать их выполнение.
2. Составлять заявки, технических заданий на проведение испытания, диагностики, ремонт резервуаров, емкостей и цистерн.
3. Анализировать состояния оборудования, механизмов и условий труда на объектах.
4. Вырабатывать предложения и составления планов по внедрению новой техники и технологий автоматизации производственных процессов.
5. Проводить работы со специализированными программными продуктами.

Знания:

1. Знание инноваций и лучших практик в нефтяной промышленности.
2. Требования к составлению графиков проведения планово-предупредительных ремонтов оборудования резервуарного парка и контроль их выполнения.
3. Схемы размещения, применяемого для приема, размещения, хранения, перекачки и отпуска товарного продукта технологического оборудования, резервуаров, емкостей, цистерн.
4. Маршруты обхода, применяемого для приема, размещения, хранения, перекачки и отпуска товарного продукта технологического оборудования.
5. Критерии оценки пригодности резервуаров, емкостей, цистерн для использования.
6. Порядок очистки, пропарки, продувки, промывки применяемого для приема, размещения, хранения, перекачки и отпуска товарного продукта технологического оборудования, резервуаров, емкостей, цистерн.
7. Составы растворов и средств для очистки, пропарки, продувки, промывки применяемого для приема, размещения, хранения, перекачки и отпуска товарного продукта технологического оборудования, резервуаров, емкостей, цистерн.
8. Требования по подготовке к выводу из эксплуатации и вводу в эксплуатацию применяемого для приема, размещения, хранения, перекачки и отпуска товарного продукта технологического оборудования.
9. Регламент взаимодействия со сторонними организациями.
10. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Проведение работ по техническому обслуживанию резервуаров

Умения:

1. Визуально оценивать внешнее состояние резервуаров в целом.
2. Составлять протоколы измерений вместимости и градуировки резервуаров.
3. Организовать выполнения сложных и опасных работами.
4. Организовать проведения ремонтных работ.
5. Определять механические повреждения технологического оборудования, резервуаров, емкостей, цистерн, применяемых для приема, размещения, хранения, перекачки и отпуска товарного продукта.
6. Определять утечки товарных продуктов по внешним признакам.
7. Давать оценку степени загрязнения наружной поверхности резервуаров, емкостей, цистерн, трубопроводов, запорной и регулирующей арматуры.

Знания:

1. Назначение, устройство, принципы действия и порядок эксплуатации применяемого для приема, размещения, хранения, перекачки и отпуска товарного продукта технологического оборудования, резервуаров, емкостей, цистерн.
2. Устройство, принцип работы и правила эксплуатации нефтеловушек.
3. Виды и причины возникновения аварийных ситуаций, способы их предупреждения и устранения.
4. Планы предупреждения, локализации и ликвидации аварий, инцидентов и их последствий на промышленном объекте.
5. Требования к содержанию закрепленной территории промышленного объекта.
6. Технологические схемы трубопроводов, которые связывают резервуарный парк с технологическими установками, цехами производства, железнодорожной эстакадой и причалом.
7. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость
Лидерские (организаторские и управленческие) качества
Аналитическое и системное мышление
Умение принимать решения в ситуации частичной и полной неопределенности
Ответственность за принимаемые решения

Список технических регламентов и национальных стандартов:

ГОСТ 1510-2022 "Нефть и нефтепродукты. Маркировка, упаковка, транспортирование и хранение".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

7

Начальник участка (машинного, понтонного, резервуарного и др.)

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      25. Наименование государственного органа:

      Министерство энергетики Республики Казахстан.

      Исполнитель: Бердібекова Жібек Бердібекқызы.

      E-mail: zh.berdibekova@energo.gov.kz.

      Номер телефона: +7 (717) 278 68 42.

      26. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Министерство энергетики Республики Казахстан.

      Руководитель проекта: Бердібекова Жібек Бердібекқызы.

      E-mail: zh.berdibekova@energo.gov.kz.

      Номер телефона: +7 (717) 278 68 42.

      Исполнители: Кенжалиев Асылхан Айтбайұлы.

      E-mail: kenzhaliev-a@kaztransoil.kz.

      Номер телефона: +7 (717) 255 52 45.

      27. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: Протокол №8 заседания Отраслевого совета по профессиональным квалификациям нефтегазовой, нефтеперерабатывающей и нефтегазохимической отраслей от 22 ноября 2024 года. Протокол заседания Отраслевого совета по профессиональным квалификациям нефтегазовой, нефтеперерабатывающей и нефтегазохимической отраслей от 22 августа 2025 года.

      28. Национальный орган по профессиональным квалификациям: Заключение Национального органа по профессиональным квалификациям по итогам экспертизы проекта профессионального стандарта от 25 ноября 2024 года. Заключение Национального органа по профессиональным квалификациям по итогам экспертизы проекта профессионального стандарта от 31 июля 2025 года.

      28. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": Экспертное заключение от 17 декабря 2024 г. Экспертное заключение №10735/А002 от 09.09.2025 г.

      23. Номер версии и год выпуска: версия 2, 2025 г.

      24. Дата ориентировочного пересмотра: 31.12.2028 г.

  Приложение 3 к приказу
Министр энергетики
Республики Казахстан
от 15 октября 2025 года № 387-н/қ
  Приложение 11 к приказу
Министра энергетики
Республики Казахстан
от 23 декабря 2024 года № 479

Профессиональный стандарт: "Эксплуатация и ремонт компрессорной станции"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: Профессиональный стандарт "Эксплуатация и ремонт компрессорной станции" применяется в отраслях промышленности, где используются компрессорные станции для сжатия и транспортировки газа или других сжимаемых сред. Данный ПС охватывает сферу газовой промышленности, нефтегазодобычи, энергетики и других отраслей, где применяются компрессорные установки. Экономическая деятельность, связанная с этим ПС, включает в себя эксплуатацию, обслуживание и ремонт компрессорных станций, обеспечивая их бесперебойную работу и эффективное функционирование производственных процессов.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) Знания - изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) Газоперекачивающий агрегат - предназначен для компримирования природного газа на компрессорных станциях газопроводов и подземных хранилищ газа;

      3) Навык - способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      4) Ремонт - комплекс мероприятий (операций) по восстановлению исправности или работоспособности полного, или частичного эксплуатационного ресурса линейной части магистрального трубопровода и (или) его объектов;

      5) Профессия - род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его выполнения;

      6) Техническое обслуживание - комплекс мероприятий, направленный на предотвращение преждевременного износа элементов оборудования или их разрушения, обеспечение надежной работы оборудования в межремонтный период.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) ГПА - газоперекачивающий агрегат;

      2) ГРС - газораспределительная станция;

      3) ГКС - газокомпрессорная станция;

      4) ДО - диагностическое обследование;

      5) НИОКР - научно-исследовательские и опытно-конструкторские работы;

      6) ГСМ - горюче-смазочные материалы;

      7) ПС - профессиональный стандарт;

      8) КС - компрессорная станция;

      9) КЦ - компрессорный цех;

      10) ТПА - трубопроводная арматура;

      11) ТОиР - техническое обслуживание и ремонт;

      12) АСУ ТП - автоматизированные системы управления технологическими процессами.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Эксплуатация и ремонт компрессорной станции

      5. Код профессионального стандарта: H49500071

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      H Транспорт и складирование;

      49 Деятельность сухопутного и трубопроводного транспорта;

      49.5 Деятельность трубопроводного транспорта;

      49.50 Деятельность трубопроводного транспорта;

      49.50.0 Деятельность трубопроводного транспорта.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: В данном ПС приведены описания профессиональной группы "Эксплуатация и ремонт компрессорной станции", требования к образованию, опыту работы, трудовые функции, навыки, а также умения и знания. Наряду с требованиями к теоретическим и практическим знаниям, содержащимся в разделе "знания", необходимо знать следующее: правила и нормы по охране труда, производственной санитарии и противопожарной безопасности, правила пользования средствами индивидуальной защиты, требования, предъявляемые к качеству выполняемых работ (услуг), к рациональной организации труда на рабочем месте, виды брака и способы его предупреждения и устранения, производственную сигнализацию.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования* - 2 уровень ОРК;

      2) Машинист технологических компрессоров - 3 уровень ОРК;

      3) Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования* - 3 уровень ОРК;

      4) Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования* - 4 уровень ОРК;

      5) Машинист технологических компрессоров - 4 уровень ОРК;

      6) Техник службы компрессорной станции - 4 уровень ОРК;

      7) Инженер по эксплуатации и техническому обслуживанию компрессорной станции - 6 уровень ОРК;

      8) Инженер по ремонту и обслуживанию технологического оборудования* - 6 уровень ОРК;

      9) Сменный инженер (начальник смены) - 6 уровень ОРК;

      10) Начальник компрессорной станции - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования":

Код группы:

7126-9

Код наименования занятия:

7126-9-018

Наименование профессии:

Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 34. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 24 декабря 2020 года № 533 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 34)".
Зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики 25 декабря 2020 года № 21909.
Параграфы 51-52. Слесарь по ремонту технологических установок

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Для 2-го разряда опыт работы не требуется, для 3-го разряда не менее 6 месяцев работы по профессии

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

7126-9-017 - Слесарь по ремонту и обслуживанию технологических установок и газового оборудования 7239-2-057 - Слесарь по ремонту технологических установок

Основная цель деятельности:

Поддержание, восстановление работоспособности и обеспечение надежности работы технологического оборудования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1.Подготовка оборудования к ремонту, вывод оборудования из ремонта, пуск в эксплуатацию.
2. Проведение работ по техническому обслуживанию и ремонту технологического оборудования.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка оборудования к ремонту, вывод оборудования из ремонта, пуск в эксплуатацию

Навык 1:
Проведение работ по подготовке оборудования к ремонту


Умения:
1. Проводить разборку и сборку простых узлов и механизмов машин, аппаратов, трубопроводов и арматуры, а также осуществлять их испытания после ремонта.
2. Осуществлять ремонт простых установок и агрегатов, а также машин средней сложности под руководством слесаря более высокой квалификации.
3. Выполнять слесарную обработку деталей с точностью 12-14 квалитетов (5-7 классов точности), обеспечивая их соответствие техническим требованиям.
4. Промывать, чистить и смазывать дет али, подготавливая их к сборке и монтажу в процессе ремонта.
5. Проводить разметку и сверление отверстий на фланцах в процессе подготовки для дальнейшей сборки.
6. Править, опиливать и нарезать резьбу на трубах для правильного со единения элементов оборудования.
7. Изготавливать простые приспособления для облегчения сборки и монтажа ремонтируемого оборудования, что ускоряет процесс и улучшает точность работы.
Для 3-го разряда (в дополнение к умениям 2 разряда):
1. Проводить ремонт и обслуживание простого и средней сложности технологического оборудования и технических устройств под руководством слесаря высшей квалификации.
2. Осуществлять подготовку технологического оборудования и технических устройств к ремонтным работам.
3. Выполнять графики технического обслуживания, планово-предупредительного ремонта программы модернизации и технического перевооружения технологического оборудования и технических устройств.
4. Примеры работ:
- арматура низкого давления - снятие, ремонт, установка;
- маслонасосы, лубрикаторы - разборка, ремонт;
- насосы поршневые, плунжерные, центробежные и шестеренчатые - разборка, ремонт.

Знания:
Для 2-го разряда:
1. Устройство, назначение и принцип действия отдельных аппаратов и узлов ремонтируемого оборудования.
2. Условия работы обслуживаемого оборудования.
3. Основные приемы слесарных работ.
4. Общий порядок сварки и пайки.
5. Порядок испытания трубопроводов малых диаметров.
6. Основные понятия о допусках и по садках, квалитетах, классах точности и чистоты обработки.
7. Назначение и порядок применения приспособлений инструмента.
8. Приемы разметки труб, элементы черчения.
9. Порядок применения масел, моющих составов и смазок.
10. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.
Для 3-го разряда (в дополнение к знаниям 2 разряда):
1. Устройство, назначение и принцип действия технологического оборудования и технических устройств и узлов ремонтируемого оборудования.
2. Технические условия на трубы, профильную сталь, крепежные материалы, свойства свариваемых металлов.
3. Назначение и правила применения приспособлений и инструмента.
4. Порядок прокладки трубопроводов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Осуществление контроля за качеством и безопасностью ремонтных работ

Умения:
Для 2-го разряда:
1. Осуществлять контроль за выполнением слесарных операций, соблюдая стандарты и нормы безопасности.
2. Контролировать правильность выполнения разборки, сборки и установки оборудования в соответствии с техническими требованиями.
3. Проверять исправность и функциональность оборудования после выполнения ремонтов и наладки, включая выполнение базовых тестов.
4. Обеспечивать соответствие выполненных работ инструкциям и нормам безопасности при ремонте и обслуживании оборудования.
Для 3-го разряда (в дополнение к умениям 2 разряда):
1. Контролировать соблюдение технологического процесса при проведении ремонта, начиная с разборки и заканчивая запуском в эксплуатацию.
2. Осуществлять визуальный контроль качества выполненных слесарных работ, включая проверку точности обработки деталей и сборки узлов.
3. Проводить первичные испытания отремонтированного оборудования с целью выявления возможных неисправностей.
4. Обеспечивать контроль за соблюдением требований охраны труда и техники безопасности при проведении ремонтных работ.

Знания:
Для 2-го разряда:
1. Стандарты и технические требования, применяемые при выполнении слесарных работ, ремонте и обслуживании технологического оборудования.
2. Принципы и методы контроля качества выполняемых слесарных работ, в том числе проверки точности и качества обработки деталей и сборки узлов.
3. Требования охраны труда и безопасности при выполнении ремонтов, обслуживании и наладке оборудования.
4. Способы предотвращения и выявления дефектов, нарушений технологического процесса и несоответствий в ходе выполнения ремонтных работ.
Для 3-го разряда (в дополнение к умениям 2 разряда):
1. Методы контроля за выполнением технологических процессов в ходе ремонта и наладки оборудования.
2. Стандарты и нормативные документы, регулирующие безопасность при ремонте и эксплуатации оборудования, а также при выполнении технического обслуживания.
3. Принципы и методы контроля качества ремонта на всех этапах, включая проверку исправности оборудования после выполнения всех работ.
4. Требования и методы проведения первичных испытаний отремонтированного оборудования с целью выявления дефектов или неполадок.
5. Методы анализа причин неисправностей и контроля их устранения в процессе ремонта.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Проведение работ по техническому обслуживанию и ремонту технологического оборудования

Навык 1:
Проведение работ по техническому обслуживанию


Умения:
Для 2-го разряда:
1. Выполнять простую очистку и смазку оборудования.
2. Проверять внешний вид и крепҰж деталей.
3. Пользоваться ручным инструментом и вспомогательными приспособлениями.
Для 3-го разряда:
1. Осуществлять разборку, ремонт, сборку и испытание простых и средней сложности узлов и механизмов машин, аппаратов, трубопроводов, арматуры в присутствии слесаря высшей квалификации.
2. Осуществлять слесарную обработку дет алей по 12-14 квалитетам (5-7 классам точности), а также по 11-12 квалитетам (4-5 классам точности).
3. Выполнять разборку и обвязку аппаратов, насосов, компрессоров.
4. Проводить испытания технологического оборудования.
5. Примеры работ:
- крышки люков машин и аппаратов - снятие и установка;
- ограждения - снятие и установка;
- прокладки - изготовление;
- теплообменники типа "труба в трубе" - разборка;
- трубы системы охлаждения и смазки - чистка;
- форсунки газовые - ревизия.
- компрессоры - разборка и снятие клапанов, сальников, маслоотражателей, крейцкопфа, подшипников, крышек клапанов и цилиндров;
- сальники - набивка;
- трубопроводы и аппараты системы охлаждения и смазки компрессоров и насосов - разборка;
- трубы печные, тарелки и межтарелочное пространство колонн, трубки и межтрубное пространство теплообменников, трубки конденсаторов холодильников - очистка от кокса и отложений.

Знания:
Для 2-го разряда:
1. Назначение и устройство обслуживаемого оборудования.
2. Основные виды техобслуживания (ТО-1, ТО-2).
3. Правила безопасной работы при обслуживании оборудования.
Для 3-го разряда:
1. Контрольно-измерительные приборы для оценки технического состояния технологического оборудования.
2. Методы проведения проверок технического состояния оборудования.
3. Технические характеристики, конструктивные особенности технологического оборудования и технических устройств.
4. Порядок эксплуатации оборудования.
5. Принципиальную технологическую схему и схему коммуникаций обслуживаемой установки.
6. Допуски и посадки, квалитеты и параметры шероховатости.
7. Типичные дефекты и неисправности, назначение, режимы работы и правила эксплуатации технологического оборудования и технических устройств.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Проведение профилактических работ по обслуживанию технологического оборудования

Умения:
1. Выполнять визуальный осмотр оборудования перед запуском
2. Проверять наличие смазки, утечек, перегревов.
3. Участвовать в подготовке оборудования к плановому ремонту.
Для 3-го разряда:
1. Осуществлять регулярное техническое обслуживание оборудования, включая проверку, очистку, смазку и регулировку механизмов в рамках установленного графика.
2. Выполнять работы по устранению мелких неисправностей и дефектов в ходе технического обслуживания.
3. Применять методы профилактического контроля, выявлять признаки возможных неисправностей и предупреждать поломки до их возникновения.
4. Осуществлять контроль за состоянием рабочих и контрольных предохранительных клапанов.
5. Выполнять замеры и контроль технических параметров оборудования, включая температуру, давление, уровень жидкости, вибрацию и другие показатели.
6. Примеры работ:
- Подготовка и смазка подшипников; - Замена фильтров в насосах и компрессорах;
- Проверка состояния уплотнительных колец и сальников в трубопроводах и арматуре;
- Контроль уровня масла и жидкости в агрегатах;
- Очистка теплообменников и трубопроводных систем от отложений.

Знания:
Для 2-го разряда:
1. Признаки неисправностей и износа оборудования.
2. Сроки и порядок проведения профилактического осмотра.
3. Назначение расходных материалов и применяемых инструментов.
Для 3-го разряда:
1. Основные принципы работы и конструкции оборудования (насосы, компрессоры, теплообменники, трубопроводы и т. п.).
2. Технические характеристики оборудования и паспорта, включая требования к обслуживанию.
3. Методы диагностики основных неисправностей в оборудовании.
4. Основы диагностических проверок оборудования: как проверять давление, температуру, вибрацию.
5. Основы профилактического обслуживания: смазка, очистка, проверка и настройка простых узлов и агрегатов.
6. Правила охраны труда при проведении технического обслуживания (например, работа с электрическими и механическими системами).
7. Принципы выполнения технического обслуживания в соответствии с графиками и нормативами.

Возможность признания навык:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Самостоятельность и ответственность Стрессоустойчивость
Умение работать в команде
Концентрация и управление вниманием Исполнительность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

СТ РК 3517-2020 "Промышленность нефтеперерабатывающая и нефтехимическая. Порядок планирования, организации и проведения технического обслуживания и ремонта технологических установок и оборудования".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Мастер по ремонту технологического оборудования

3

Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

4

Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

10. Карточка профессии "Машинист технологических компрессоров":

Код группы:

8185-2

Код наименования занятия:

8185-2-006

Наименование профессии:

Машинист технологических компрессоров

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 34. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 24 декабря 2020 года № 533 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 34)". Зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики 25 декабря 2020 года № 21909.
Параграф 45. Машинист технологических компрессоров

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Эксплуатация и техническое обслуживание машин и оборудования (по отраслям промышленности)

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Для 4 разряда: без требования опыта работы. Прохождение обучения безопасным методам и приемам выполнения работ в электроустановках, а также проверки знаний требований безопасности, предъявляемых к организации и выполнению работ в электроустановках, с присвоением II группы по электробезопасности (до 1000В), при обслуживании электрооборудования цехов с электроприводными газоперекачивающими агрегатами в объеме III группы по электробезопасности.
Для 5 разряда: не менее одного года по профессии машиниста технологических компрессоров 4 разряда. Прохождение обучения безопасным методам и приемам выполнения работ в электроустановках, а также проверки знаний требований безопасности, предъявляемых к организации и выполнению работ в электроустановках, с присвоением II группы по электробезопасности (до 1000В), при обслуживании электрооборудования цехов с электроприводными газоперекачивающими агрегатами в объеме IV группы по электробезопасности.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

-

Основная цель деятельности:

Обслуживание компрессорных установок (технологических компрессоров), их приводов, газоперекачивающих агрегатов (ГПА), аппаратов, узлов газовых коммуникаций

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение работ по обеспечению заданного режима компрессорных установок.
2. Выполнение вспомогательных работ при техническом ообслуживаниии и ремонте отдельных видов компрессорных установок.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Выполнение работ по обеспечению заданного режима компрессорных установок

Навык 1:
Выполнение проверки технического состояния и режима работы технологического оборудования КЦ

Умения:

Для 4 разряда:
1. Применять рабочие и сборочные чертежи.
2. Контролировать работу обслуживаемого оборудования по показаниям средств измерений, визуально, на слух.
3. Проводить осмотр состояния проходов, проездов, ограждений в зоне обслуживания оборудования КЦ.
4. Выявлять несоответствия требованиям пожарной безопасности в зоне обслуживания оборудования КЦ.
5. Определять герметичность фланцевых, резьбовых, сварных соединений, сальниковых уплотнений штоков и приводов, запорных устройств приборным методом или визуально с применением пенообразующего раствора. Контролировать уровни рабочих жидкостей в обслуживаемом оборудовании.
6. Определять техническое состояние опорно-подвесной системы трубопроводов.
7. Регистрировать показания приборов в оперативной документации.
8. Поддерживать порядок в зоне обслуживания оборудования КЦ в соответствии с регламентом.
9. Контролировать исправность уплотнений в маслосистемах основного и вспомогательного оборудования КЦ.
10. Собирать схему для проверки работы системы дренажа.
11. Осуществлять прием-сдачу смены.
12. Пользоваться переносным газоанализатором.
13. Заполнять оперативно-эксплуатационную документацию.
14. Вести оперативные переговоры с вышестоящим дежурным персоналом.
15. Проверять исправность средств индивидуальной и коллективной защиты и пригодность их к использованию.
16. Применять средства индивидуальной защиты.
Для 5 разряда (в дополнение к умениям 4 разряда):
1. Осуществлять пуск и останов основного и вспомогательного оборудования КЦ.

Знания:

Для 4 и 5 разряда:
1. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, локальных нормативных актов и распорядительных документов в области эксплуатации оборудования КС.
2. Отраслевые стандарты, технический регламент, руководства (инструкции), устанавливающие требования к эксплуатации технологического оборудования КС.
3. Основы термодинамики.
4. Основы механики.
5. Основы гидравлики и газовой динамики.
6. Состав и основные физико-химические свойства, предельно-допустимые концентрации газов и жидкостей, транспортируемых и применяемых на КС.
7. Устройство, назначение, принцип работы и параметры обслуживаемого оборудования КЦ, нормы оценки технического состояния оборудования и трубопроводов.
8. Маршруты обходов оборудования КЦ, назначение, порядок проведения обхода по маршруту, требования безопасности.
9. Технологические схемы ГПА и схемы общецеховых систем.
10. Территориальное расположение оборудования, трубопроводов, ТПА в зоне обслуживания оборудования.
11. Правила эксплуатации оборудования КС.
12. Виды и признаки дефектов и отклонений от исправного состояния оборудования КЦ.
13. Технология слива и перекачки жидкостей, осушки газа.
14. Способы обнаружения и устранения утечек газа и жидкостей, транспортируемых и применяемых на КС.
15. Режим работы ГПА.
16. Правила и способы отбора проб масла для химического анализа.
17. Свойства и условия применения смазочных, прокладочных и уплотняющих материалов, химических реагентов.
18. Правила использования, устройство применяемых специальных и универсальных инструментов и приспособлений.
19. Виды, назначение, технические характеристики и правила использования измерительных инструментов и приборов.
20. Основные правила ухода за инструментом, приборами, средствами пожаротушения.
21. Нормальные параметры и допустимые отклонения в работе оборудования КЦ.
22. Технологические регламенты по проведению опробования оборудования КЦ, устройство, назначение, технические характеристики и принципы работы оборудования.
23. Основные виды связи, применяемые на КС, места расположения телефонов.
24. Назначение, порядок оформления оперативной документации по техническому состоянию оборудования КЦ.
25. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Выполнение работ по обеспечению заданного режима технологического оборудования КЦ

Умения:
Для 4 и 5 разряда:
1. Осуществлять технологические операции по пуску и останову ГПА.
2. Осуществлять предпусковую подготовку ГПА.
3. Осуществлять технологические операции по аварийному останову основного оборудования КЦ.
4. Оценивать характер отклонений от нормального режима работы оборудования ГПА и возможность их самостоятельного устранения.
5. Выполнять работы по обеспечению заданного режима оборудования КЦ
6. Пользоваться технологическими схемами оборудования КЦ.
7. Контролировать работу обслуживаемого оборудования КЦ, показаниям средств измерений, визуально, на слух.
8. Выполнять регулировочные работы на вспомогательном оборудовании ГПА.
9. Оформлять записи оперативной документации в соответствии с регламентирующими документами.
10. Принимать меры по предупреждению опасных режимов работы оборудования ГПА, устранению угрозы для жизни людей, сохранению оборудования.
11. Вести оперативные переговоры с вышестоящим дежурным персоналом.
12. Применять первичные средства пожаротушения и средства индивидуальной защиты.

Знания:

Для 4 и 5 разряда:
1. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, локальных нормативных актов и распорядительных документов в области эксплуатации оборудования КС.
2. Отраслевые стандарты, технический регламент, руководства (инструкции), устанавливающие требования к эксплуатации технологического оборудования КС.
3. Основы термодинамики.
4. Основы гидравлики и газовой динамики.
5. Основы электромеханики.
6. Устройство, назначение, технические характеристики и принципы работы оборудования КЦ.
7. Режимы работы оборудования КЦ.
8. Технологический процесс работы ГПА и вспомогательного оборудования.
9. Назначение, место установки и принцип работы автоматических регуляторов, технологических защит, блокировок, сигнализации и средств измерений оборудования ГПА.
10. Расположение оборудования, трубопроводов, ТПА, контрольно- измерительных приборов в зоне обслуживания КЦ.
11. Алгоритмы пуска и останова ГПА.
12. Допустимые параметры работы ГПА, защиты и сигнализации.
13. Положение запорной и регулирующей ТПА КЦ на каждом этапе выполнения работ при оперативных переключениях в ходе технологического процесса.
14. Основные средства и приемы предупреждения аварийных ситуаций, способы тушения пожаров.
15. Требования к ведению оперативной документации по режиму работы оборудования КЦ.
16. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Трудовая функция 2:
Выполнение вспомогательных работ при ТОиР отдельных видов компрессорных установок

Навык 1:
Выполнение вспомогательных работ при ТОиР отдельных видов технологического оборудования КЦ


Умения:
Для 4 разряда:
1. Поддерживать порядок в зоне обслуживания оборудования КЦ в соответствии с регламентом.
2. Подготавливать рабочую зону и оборудование КЦ для проведения ремонта.
3. Собирать схему для слива масла из маслобака ГПА и залива масла в маслобак.
4. Регистрировать замечания о состоянии проходов, проездов, ограждений в зоне обслуживания оборудования КЦ.
5. Регистрировать несоответствие маркировки оборудования, трубопроводов, ТПА нормативным требованиям.
6. Производить несложный ремонт оборудования и установок КС.
7. Выполнять работы по очистке масла.
8. Выполнять работы по снятию и установке измерительных приборов на оборудовании КЦ.
9. Выявлять неисправности в работе оборудования КЦ после ремонта.
10. Проверять наличие заземления, зануления.
11. Определять свойства материалов, применяемых в процессе выполнения вспомогательных работ при ТОиР, и классифицировать их по составу, назначению.
12. Производить опробование оборудования после ремонта оборудования КЦ.
13. Выполнять простые шрифтовые работы по трафаретам.
14. Устранять утечки газа в соединениях трубопроводов и ТПА КЦ.
15. Выполнять проверку комплектности и сроков действия средств пожаротушения.
16. Заполнять оперативную документацию по выводу оборудования КЦ в ремонт и приемке из ремонта.
17. Применять средства индивидуальной защиты.
Для 5 разряда (в дополнение к умениям 4 разряда): 18. Выполнять работы, связанные с наливом метанола в трубопроводы.

Знания:
Для 4 разряда:
1. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, локальных нормативных актов и распорядительных документов в области эксплуатации оборудования КС.
2. Отраслевые стандарты, технический регламент, руководства (инструкции), устанавливающие требования к эксплуатации технологического оборудования КС.
3. Основы механики.
4. Основы черчения.
5. Основы материаловедения.
6. Основные приемы слесарных работ.
7. Требования к организации рабочей зоны для проведения ремонта оборудования КЦ.
8. Схемы и расположение оборудования, трубопроводов, ТПА, контрольно-измерительных приборов в зоне обслуживания КЦ.
9. Устройство, принцип действия оборудования по очистке масла, технология очистки масла, схема маслохозяйства и маслоочистительной установки.
10. Характеристики материалов, применяемых в процессе работы.
11. Физико-химические свойства газа, газового конденсата, порядок и правила обращения с ними.
12. Правила подготовки к ремонту оборудования, установок КЦ.
13. Технологические регламенты и производственные инструкции по выводу оборудования в ремонт и приемке после ремонта.
14. Меры безопасности при работе с метанолом.
15. Порядок ведения оперативной документации по выводу оборудования КЦ в ремонт и приемке из ремонта в соответствии с техническими инструкциями.
16. Допустимые параметры работы ГПА, КЦ, а также уставки защиты и сигнализации.
17. Приемы и способы покраски и нанесения надписей и нумерации, в том числе по трафаретам.
18. Правила производства огневых и газоопасных работ.
19. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.
Для 5 разряда (в дополнение к знаниям 4 разряда):
1. Порядок и правила утилизации углеводородного сырья, химических реагентов, применяемых в производственном процессе на КС.
2. Причины возникновения и способы устранения гидратообразования.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Внимательность
Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. "Правила эксплуатации магистральных газопроводов" Утверждены приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 22 января 2015 года № 33.
2. "Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации компрессорных станций" Утверждены приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 360.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

11. Карточка профессии "Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования*":

Код группы:

7126-9

Код наименования занятия:

7126-9-018

Наименование профессии:

Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования*

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 34. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 24 декабря 2020 года № 533 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 34)". Зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан 25 декабря 2020 года № 21909.
Параграфы 53-54. Слесарь по ремонту технологических установок

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: ТиПО (рабочие профессии)

Специальность: Слесарное дело (по отраслям и видам)

Квалификация:

Уровень образования: основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Уровень образования: ТиПО (рабочие профессии)

Специальность: Слесарное дело (по отраслям и видам)

Квалификация:

Уровень образования: ТиПО (рабочие профессии)

Специальность: Технология переработки нефти и газа

Квалификация:

Требования к опыту работы:

4 разряд не менее 1 года по профессии, 5 разряд не менее 1,5 лет работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

7239-2-057 - Слесарь по ремонту технологических установок

Основная цель деятельности:

Поддержание, восстановление работоспособности и обеспечение надежности работы технологического оборудования.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка оборудования к ремонту, вывод оборудования из ремонта, пуск в эксплуатацию.
2. Проведение работ по техническому обслуживанию и ремонту технологического оборудования.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Подготовка оборудования к ремонту, вывод оборудования из ремонта, пуск в эксплуатацию

Навык 1:
Проведение работ по подготовке оборудования к ремонту

Умения:

Для 4-го разряда (в дополнение к умениям 3 разряда):
1. Проводить ремонт сложного технологического оборудования и технических устройств под руководством слесаря высшей квалификации.
2. Принимать участие в составлении дефектных ведомостей на ремонт.
3. Производить изготовление сложных приспособлений для сборки и монтажа ремонтного оборудования.
4. Примеры работ:
- аппараты колонного типа - ремонт, сборка внутренних устройств, снятие и установка крышек, головок;
- грануляторы, кристаллизаторы, мешалки, фильтры - разборка, ремонт, сборка;
- компрессоры поршневые - разборка, ремонт и сборка цилиндров, коленчатого вала, узла крейцкопфа, клапанов, поршней;
- компрессоры центробежные - разборка ротора, ремонт подшипников и зубчатых муфт.
Для 5-го разряда:
1. Проводить ремонт сложного технологического оборудования и технических устройств.
2. Осуществлять подготовку технологического оборудования и технических устройств к ремонтным работам.
3. Выполнять графики технического обслуживания, планово-предупредительного ремонта программы модернизации и технического перевооружения технологического оборудования и технических устройств.
4. Принимать участие в составлении дефектных ведомостей на ремонт.
5. Производить техническое освидетельствование оборудования после ремонта.
6. Примеры работ:
- аппараты - ремонт корпуса (не требующих термообработки), проверка тарелок на барботаж;
- арматура запорная, предохранительная и регулирующая - разборка, ремонт, притирка, сборка и регулировка;
- воздуходувки, газодувки и нагнетатели - ремонт, испытание;
- компрессоры газомоторные - ремонт;
- мельницы шаровые, валковые, дробилки, грохоты, дымососы, грануляторы - капитальный ремонт, испытание, сдача;
- насосы центробежные, двухкорпусные и многоступенчатые с количеством рабочих колес более четырех - ремонт, сборка, сдача в эксплуатацию;
- реакторы - ремонт;
- теплообменники (сырьевые) установок гидроочистки, каталитического риформинга, гидрокрекинга и иные свыше 200 атмосфер- ремонт;
- центрифуги - ремонт.

Знания:

Для 4-го разряда (в дополнение к знаниям 3 разряда):
1. Устройство, назначение и принцип действия технологического оборудования и технических устройств и узлов ремонтируемого оборудования.
2. Технические условия на трубы, профильную сталь, крепежные материалы, свойства свариваемых металлов.
3. Основные приемы слесарных работ.
4. Общие правила сварки и пайки.
5. Назначение и правила применения приспособлений и инструмента.
6. Порядок прокладки трубопроводов.
Для 5-го разряда:
1. Устройство, назначение и принцип действия технологического оборудования и технических устройств, а также последовательность ремонта, сборки, монтажа.
2. Технические условия на трубы, профильную сталь, крепежные материалы, свойства свариваемых металлов.
3. Основные приемы слесарных работ.
4. Общие правила сварки и пайки.
5. Назначение и правила применения приспособлений и инструмента.
6. Порядок прокладки трубопроводов.
7. Все виды применяемых в ремонте материалов.
8. Методы ремонта оборудования и аппаратуры, работающих под высоким давлением.
9. Знания требований техники безопасности, промышленной, газовой и пожарной безопасности, промышленной санитарии на опасных производственных объектах.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Проведение пусконаладочных работ и контроль качества и безопасности при вводе оборудования

Умения:

Для 4-го разряда (в дополнение к умениям 3 разряда):
1. Координировать контроль качества выполнения работ по ремонту сложного технологического оборудования и технических устройств.
2. Проводить контроль за соблюдением всех этапов технического обслуживания, в том числе за выполнением графиков обслуживания и ремонта.
3. Участвовать в проведении финальных испытаний оборудования после ремонта для подтверждения его работоспособности.
4. Осуществлять контроль за точностью и качеством сборки сложных механизмов и устройств.
5. Проводить анализ причин неисправностей и контроль за их устранением в процессе ремонта и после его завершения.
Для 5-го разряда:
1. Подготавливать оборудование к пуску в эксплуатацию после ремонта, включая проверку всех систем и узлов на соответствие техническим условиям.
2. Проводить пусковые испытания технологического оборудования с целью выявления дефектов и проверки его работоспособности.
3. Осуществлять ввод в эксплуатацию оборудования в соответствии с регламентами и технологическими требованиями, соблюдая правила безопасности.
4. Составлять и оформлять отчеты по результатам пусковых испытаний и вводных работ.
5. Обучать персонал правилам эксплуатации отремонтированного оборудования.
6. Примеры работ:
- Пуск в эксплуатацию насосов, компрессоров и другого технологического оборудования после капитального ремонта
- Проверка и пуск в эксплуатацию котлов-утилизаторов, компрессоров газомоторных и турбокомпрессоров
- Пуск в эксплуатацию теплообменников и центрифуг после ремонта

Знания:

Для 4-го разряда (в дополнение к умениям 3 разряда):
1. Принципы и методы контроля за соблюдением всех этапов и норм при техническом обслуживании и ремонте сложного технологического оборудования.
2. Требования и процедуры финальных испытаний отремонтированного оборудования, включая методы оценки и устранения возможных дефектов.
3. Нормативные документы по охране труда и промышленной безопасности, включая процедуру контроля за их соблюдением в процессе ремонтных работ.
4. Методологию проверки на точность и качество сборки сложных механизмов и технических устройств.
5. Принципы и методы оценки и анализа работы ремонтируемого оборудования после выполнения ремонта и наладки.
Для 5-го разряда:
1. Технологию и методы проведения пусконаладочных работ на технологическом оборудовании.
2. Порядок ввода в эксплуатацию оборудования после ремонта с учетом его технических характеристик и условий эксплуатации.
3. Основные виды испытаний оборудования после ремонта (гидравлические, пневматические, механические и так далее).
4. Регламентные требования и нормы безопасности при проведении пусковых работ и ввода в эксплуатацию.
5. Стандарты и технические условия на оборудование, системы управления, автоматику и средства контроля.
6. Инструкции по эксплуатации и техническому обслуживанию оборудования после ввода в эксплуатацию.
7. Основы работы с контрольно-измерительными приборами для диагностики оборудования в процессе пусконаладочных работ.
8. Принципы работы систем автоматического управления, установок и механизмов, подключенных к ремонтируемому оборудованию.
9. Основы составления отчетной документации по результатам пусконаладочных работ и проверок оборудования.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Проведение работ по техническому обслуживанию и ремонту технологического оборудования

Навык 1:
Проведение работ по техническому обслуживанию

Умения:

Для 4-го разряда (в дополнение к умениям 3 разряда):
1. Осуществлять разборку, ремонт, сборку сложных установок, машин, аппаратов, трубопроводов, арматуры с применением грузоподъемных механизмов под руководством слесаря высокой квалификации.
2. Осуществлять слесарную обработку деталей по 7-10 квалитетам (2-3 классам точности).
3. Проводить испытание, регулировку рабочих и контрольных предохранительных клапанов с емкостного оборудования.
4. Анализировать параметры работы технологического оборудования и технических устройств с учетом паспортных данных завода-изготовителя, требований правил промышленной безопасности и охраны труда.
5. Диагностировать техническое состояние технологического оборудования и технических устройств, проводя наружный и внутренний осмотр.
6. Проводить испытания технологического оборудования
7. Примеры работ:
- аппараты воздушного охлаждения - разборка редуктора;
- аппараты теплообменные - сборка;
- насосы центробежные, двухкорпусные и многоступенчатые с количеством рабочих колес более четырех - разборка;
- печи трубчатые - замена труб, двойников;
- реакторы - замена фонаря, снятие головок, снятие и установка кармана зональной термопара, сборка узла уплотнения и муфтовых соединений;
- редукторы - ремонт, сборка, регулировка
Для 5-го разряда:
1. Осуществлять разборку, ремонт, сборку сложных установок, машин, аппаратов, трубопроводов, арматуры с испытанием механизмов.
2. Осуществлять слесарную обработку деталей по 6-7 квалитетам (1-2 классам точности).
3. Анализировать параметры работы технологического оборудования и технических устройств с учетом паспортных данных завода-изготовителя, требований правил промышленной безопасности и охраны труда.
4. Диагностировать техническое состояние технологического оборудования и технических устройств, проводя наружный и внутренний осмотр.
5. Производить разборку, ремонт и сборку узлов и оборудования в условиях напряженной и плотной посадок.
6. Примеры работ
- воздуховоды вентиляционные - сборка;
- компрессоры, насосы - шабровка вкладышей подшипников и иных деталей машин, ремонт предохранительных и обратных клапанов;
- компрессоры поршневые - регулировка и сдача в эксплуатацию;
- конденсаторы-холодильники - извлечение и установка секций;
- печи трубчатые - контроль, отбраковка труб.

Знания:

Для 4-го разряда (в дополнение к знаниям 3 разряда):
1. Контрольно-измерительные приборы для оценки технического состояния технологического оборудования.
2. Методы проведения проверок технического состояния оборудования.
3. Технические характеристики, конструктивные особенности технологического оборудования и технических устройств.
4. Порядок эксплуатации оборудования.
5. Принципиальную технологическую схему и схему коммуникаций обслуживаемой установки.
6. Допуски и посадки, квалитеты и параметры шероховатости.
7. Типичные дефекты и неисправности, назначение, режимы работы и правила эксплуатации технологического оборудования и технических устройств.
8. Устройство грузоподъемных механизмов и порядок пользования ими.
9. Основы такелажного дела.
Для 5-го разряда:
1. Контрольно-измерительные приборы для оценки технического состояния технологического оборудования.
2. Методы проведения проверок технического состояния оборудования.
3. Технические характеристики, конструктивные особенности технологического оборудования и технических устройств.
4. Порядок эксплуатации оборудования.
5. Принципиальную технологическую схему и схему коммуникаций обслуживаемой установки.
6. Допуски и посадки, квалитеты и параметры шероховатости.
7. Типичные дефекты и неисправности, назначение, режимы работы и правила эксплуатации технологического оборудования и технических устройств.
8. Статическую и динамическую балансировку машин.
9. Требования техники безопасности, промышленной, газовой и пожарной безопасности, промышленной санитарии на опасных производственных объектах.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Проведение технического обслуживания технологического оборудования

Умения:

Для 4-го разряда (в дополнение к умениям 3 разряда):
1. Осуществлять профилактическое обслуживание сложного технологического оборудования с применением специальных инструментов и приборов.
2. Оценивать эффективность проведенного технического обслуживания и анализировать его влияние на производительность оборудования.
3. Внедрять новые методы и технологии для повышения качества технического обслуживания и продления срока службы оборудования.
4. Разрабатывать и предлагать рекомендации по улучшению графиков и процедур технического обслуживания.
5. Вести документацию о выполнении работ по техническому обслуживанию, фиксировать результаты испытаний и проверок.
6. Примеры работ:
- замена масляных фильтров и проверка системы смазки в компрессорах и насосах;
- техническое обслуживание систем управления и автоматики сложного технологического оборудования;
- проверка состояния трубопроводных систем и замена прокладок;
- восстановление уплотнений на насосах и клапанах;
- проверка и настройка контрольно-измерительных приборов и датчиков на технологическом оборудовании.
Для 5-го разряда:
1. Проводить разборку, ремонт и сборку сложных технологических установок, машин, аппаратов, трубопроводов и арматуры с их последующим испытанием.
2. Осуществлять слесарную обработку деталей с соблюдением высоких требований точности (6-7 квалитеты, 1-2 класс точности).
3. Анализировать параметры работы технологического оборудования и технических устройств на основе паспортных данных завода-изготовителя.
4. Диагностировать техническое состояние оборудования путем наружного и внутреннего осмотра.
5. Проводить разборку, ремонт и сборку узлов и агрегатов в условиях плотных посадок и напряженных соединений.
6. Контролировать качество работы механизма и его компонента после проведения ремонта или замены деталей.
7. Примеры работ:
- сборка вентиляционных воздуховодов.
- шабровка и регулировка деталей компрессоров и насосов.
- ремонт и регулировка предохранительных клапанов.
- извлечение и установка секций в конденсаторы-холодильники.
- контроль и отбраковка труб в трубчатых печах.

Знания:

Для 4-го разряда (в дополнение к знаниям 3 разряда):
1. Методы диагностики сложного оборудования (например, использование вибрационной диагностики или термографических методов).
2. Основы работы с ремонтной документацией и дефектными ведомостями.
3. Методы профилактики и ремонта сложных установок и агрегатов.
4. Основы планирования технического обслуживания и контроль его выполнения.
5. Принципы контроля и оценки состояния оборудования в процессе его работы.
6. Правила безопасности при обслуживании и ремонте более сложных и высоконагруженных систем.
Для 5-го разряда:
1. Принципы работы сложного технологического оборудования и технических устройств, таких как компрессоры, насосы, арматура, печи и трубопроводы.
2. Методы диагностики оборудования, включая наружный и внутренний осмотр для выявления дефектов.
3. Технологии выполнения слесарных работ для разборки, сборки и ремонта узлов и агрегатов, включая слесарную обработку деталей с высокой точностью.
4. Паспортные данные и технические характеристики оборудования, включая допустимые отклонения и рабочие параметры.
5. Технологии испытаний оборудования: гидравлические, пневматические испытания, проверка на герметичность и другие виды тестов.
6. Технические требования и нормы безопасности при работе с высоконагруженным, высокотехнологичным оборудованием.
7. Материалы и их свойства, включая виды металлов, сплавов, пластмасс и других материалов, используемых в технологическом оборудовании.
8. Методы слесарной обработки и сборки оборудования при работе с плотными посадками и напряженными соединениями.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Самостоятельность и ответственность Стрессоустойчивость
Умение работать в команде
Концентрация и управление вниманием
Исполнительность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

СТ РК 3517-2020 "Промышленность нефтеперерабатывающая и нефтехимическая. Порядок планирования, организации и проведения технического обслуживания и ремонта технологических установок и оборудования".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Мастер по ремонту технологического оборудования

6

Инженер-механик (нефтеперекачивающей станции)

4

Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

12. Карточка профессии "Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования*":

Код группы:

7126-9

Код наименования занятия:

7126-9-018

Наименование профессии:

Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования*

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 34. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 24 декабря 2020 года № 533 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 34)". Зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан 25 декабря 2020 года № 21909.
Параграфы 55-56. Слесарь по ремонту технологических установок

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность: Слесарное дело (по отраслям и видам)

Квалификация: -

Уровень образования: ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность: Технология переработки нефти и газа

Квалификация:

Уровень образования: ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность: Слесарное дело (по отраслям и видам)

Квалификация:

Уровень образования: ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность: Технология переработки нефти и газа

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Требования к опыту работы: для 6-7 разряда: 6 разряд не менее 2 лет работы по 5 разряду, 7 разряд не менее 2,5 лет работы по 6 разряду

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

7239-2-057 - Слесарь по ремонту технологических установок

Основная цель деятельности:

Поддержание, восстановление работоспособности и обеспечение надежности работы технологического оборудования.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка оборудования к ремонту, вывод оборудования из ремонта, пуск в эксплуатацию.
2. Проведение работ по техническому обслуживанию и ремонту технологического оборудования.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1: Подготовка оборудования к ремонту, вывод оборудования из ремонта, пуск в эксплуатацию

Навык 1:
Проведение работ по подготовке оборудования к ремонту

Умения:

Для 6-го разряда (в дополнение к умениям 5 разряда):
1. Проводить ремонт, демонтаж, сборку, испытание и регулировку особо сложного и уникального технологического оборудования и технических устройств с использованием механизмов.
2. Выявлять и устранять дефекты при проверке в процессе ремонта.
3. Контролировать проверку на точность и испытание под нагрузкой отремонтированного оборудования.
4. Примеры работ:
- аппараты воздушного охлаждения - сборка и центровка редуктора;
- барабанный вакуум-фильтр - замена вкладышей промежуточного подшипника, ремонт планшайбы, регулировка распредголовки, сдача в эксплуатацию;
- грануляторы - разбраковка деталей, ремонт и сборка головки привода, штобора, центровка электродвигателя главного привода, центровка опоры ножа;
- компрессоры центробежные - ремонт лабиринтовых уплотнений и ротора, балансировка ротора, центровка, сборка;
- котлы-утилизаторы - капитальный ремонт, гидравлические испытания, линзовые уплотнения трубопроводов высокого давления (700-2500 атмосфер) - ремонт;
- реакторы каталитического риформинга и гидроочистки - ремонт и сборка стакана, распределительных устройств, кармана зональных термопар;
- регенераторы каталитического крекинга - замена змеевика, дефектных участков, распределительной решетки, изготовление воздушного короба, замена дефектных участков;
- трубопроводы высокого давления под любые жидкости и газы, а также трубопроводы реакторных блоков установок каталитического риформинга, гидроочистки, гидрокрекинга - ремонт, сборка;
- турбокомпрессоры - капитальный ремонт и сдача.
Для 7-го разряда (в дополнение к умениям 6 разряда):
1. Регулировать и комплексно налаживать особо сложные технологические комплексы, комбинированные и крупнотоннажные установки.
2. Осуществлять обслуживание и диагностику, включая вибродиагностику машинного оборудования в процессе работы и во время ремонта.
3. Проводить испытания под нагрузкой и настраивать особо сложные механизмы и отремонтированное оборудование.
4. Вести техническую документацию по эксплуатации и ремонту оборудования.
5. Участвовать в пуске сложных технологических комплексов и установок.
6. Руководить рабочими более низкой квалификации.

Знания:

Для 6-го разряда (в дополнение к знаниям 5 разряда):
1. Устройство, назначение и принцип действия технологического оборудования и технических устройств, а также последовательность ремонта, сборки, монтажа.
2. Технические условия на трубы, профильную сталь, крепежные материалы, свойства свариваемых металлов.
3. Основные приемы слесарных работ.
4. Общие правила сварки и пайки.
5. Назначение и правила применения приспособлений и инструмента.
6. Порядок прокладки трубопроводов
7. Допустимые нагрузки на работающие детали, узлы и механизмы оборудования.
8. Методы ремонта оборудования и аппаратуры, работающих под высоким давлением.
9. Правила технического обслуживания и ремонта оборудования.
10. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.
Для 7-го разряда (в дополнение к знаниям 6 разряда):
1. Способы наладки сложных технологических комплексов и установок.
2. Конструктивные особенности особо сложного оборудования.
3. Техническую документацию на ремонт, испытания и сдачу в эксплуатацию особо сложного оборудования.
4. Технологию металлов.
5. Систему допусков и посадок.
6. Современные металлопласты и иные системы планово-предупредительного ремонта оборудования нефтеперерабатывающих предприятий.
7. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Проведение пусконаладочных работ и ввод в эксплуатацию оборудования

Умения:

Для 6-го разряда:
1. Проводить комплексные пусконаладочные работы на особо сложном оборудовании, включая системы автоматизации и управления.
2. Контролировать и проверять работу оборудования в процессе ввода в эксплуатацию, выявлять отклонения от норм и устранять неисправности.
3. Использовать специализированные инструменты и приборы для наладки и тестирования оборудования в процессе пусконаладочных работ.
4. Осуществлять настройку системы управления и автоматики для новых и отремонтированных установок.
5. Взаимодействовать с техническими специалистами других подразделений для корректной интеграции оборудования в общий технологический процесс.
6. Контролировать качество и безопасность пусконаладочных работ в процессе ввода в эксплуатацию.
7. Оформлять техническую документацию для сдачи оборудования в эксплуатацию, включая акты и протоколы.
8. Примеры работ:
- пусконаладочные работы на системах отопления, вентиляции, кондиционирования, а также на насосных станциях
- осуществление пусконаладочных работ на комплектах оборудования для переработки нефтепродуктов, установках гидроочистки и каталитического риформинга
- ввод в эксплуатацию и настройка оборудования на установки высокого давления (включая котлы и реакторы).
Для 7-го разряда:
1. Регулировать и наладить особо сложные технологические комплексы и установки, включая системы управления, мониторинга и диагностики.
2. Осуществлять комплексное обслуживание, диагностику и настройку оборудования в процессе пусконаладочных работ, включая его тестирование под нагрузкой.
3. Проводить пусконаладочные работы на оборудовании с высоким уровнем автоматизации, включая системы дистанционного управления и телеметрии.
4. Координировать работы по пуску и вводу в эксплуатацию оборудования, включая участие в проектировании и модернизации установок.
5. Руководить процессом пусконаладочных работ, контролировать соблюдение технологических и технических норм. 6. Обучать и консультировать рабочих более низкой квалификации по вопросам пусконаладочных и вводных работ.
7. Примеры работ:
- пуск в эксплуатацию и наладка установки гидроочистки, комплексов для переработки нефти и газа;
- ввод в эксплуатацию нефтехимических производств с высокотехнологичным оборудованием и системой мониторинга;
- наладка и тестирование систем на установках с высокими параметрами давления и температурных режимов.

Знания:

Для 6-го разряда (в дополнение к знаниям 5-го разряда):
1. Методы комплексной наладки и регулировки оборудования на всех этапах пусконаладочных работ.
2. Геометрические и технологические требования к пусконаладочным работам, в том числе спецификации для сложных установок и систем.
3. Основы проектирования пусконаладочных работ для сложных технологических комплексов и установок.
4. Современные методы диагностики и наладки систем автоматического управления, контрольно-измерительных приборов и датчиков.
5. Технологию проведения испытаний под нагрузкой оборудования для подтверждения. его работоспособности после ремонта
6. Системы телеметрии и дистанционного контроля за состоянием оборудования на стадии пуска и эксплуатации.
7. Современные методы вибрационной диагностики и другие высокотехнологичные способы проверки состояния оборудования в процессе пусконаладочных работ.
8. Технические регламенты и стандарты, касающиеся испытаний, наладки и ввода в эксплуатацию оборудования с высоким уровнем автоматизации.
Для 7-го разряда (в дополнение к знаниям 6-го разряда):
1. Сложные технологические процессы пусконаладочных работ для высокотехнологичных и особо сложных установок.
2. Современные методы наладки и испытания сложных технологических комплексов, в том числе с интегрированными автоматизированными системами управления.
3. Методы интеграции нового оборудования в существующие технологические системы и управление ими с помощью автоматизации.
4. Технологию высокоточных испытаний и наладки механизмов и систем на этапах пуска оборудования.
5. Принципы работы с высоконагруженными системами в установках, работающих при экстремальных температурах и давлениях.
6. Стандарты и нормативы, регламентирующие работу сложных систем автоматики, телеметрии и мониторинга в процессе пуско-наладочных работ.
7. Основы управления проектами пусконаладочных работ в крупных производственных системах с высокой степенью автоматизации.
8. Анализ и решение проблем на стадии пусконаладочных работ, связанных с техническими сбоями или отклонениями в процессе эксплуатации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Проведение работ по техническому обслуживанию и ремонту технологического оборудования

Навык 1:
Проведение работ по техническому обслуживанию

Умения:

Для 6-го разряда (в дополнение к умениям 5 разряда):
1. Осуществлять разборку, ремонт, сборку сложных установок, машин, аппаратов, трубопроводов, арматуры с испытанием механизмов.
2. Анализировать параметры работы технологического оборудования и технических устройств с учетом паспортных данных завода-изготовителя, требований правил промышленной безопасности и охраны труда.
3. Диагностировать техническое состояние технологического оборудования и технических устройств, проводя наружный и внутренний осмотр.
4. Осуществлять руководство рабочими более низкой квалификации.
5. Примеры работ
- компрессоры газомоторные - подгонка, регулировка, испытание;
- печи трубчатые - испытание (гидравлическое или пневматическое) змеевика;
- реакторы - ремонт корпуса, гидравлическое испытание;
- реакторы каталитического крекинга - замена гильзы сальника, линзового компенсатора и прямого участка напорного стояка, стакана сепарационной тарелки, боковых труб и сборника выводного коллектора;
- реакторы с мешалкой - установка мешалки и днищ в реактор высокого давления, центровка и сборка муфтовых соединений, гидравлическое испытание;
- редукторы планетарные и со сложным профилем зуба - сборка;
- теплообменники (сырьевые) установок гидроочистки, каталитического риформинга, гидрокрекинга и иные свыше 200 атмосфер - сборка, испытание;
- турбины паровые - проверка зазора между лопатками, корпусом, ротором, ремонт и установление зазоров в уплотнениях диафрагм, сальниковых уплотнениях, в упорных и опорных подпишниках, центровка, регулировка;
- центрифуги - напрессовка муфт сцепления, центровка валов, выпрессовка и сборка корпуса торцевого уплотнения, разборка и сборка щупов, шабрение подшипников, втулок, разбраковка деталей, сдача в эксплуатацию
Для 7-го разряда (в дополнение к умениям 6 разряда):
1. Осуществлять регулировку и комплексную наладку особо сложных технологических комплексов, комбинированных и крупнотоннажных установок.
2. Производить обслуживание и диагностику статического и динамического оборудования в процессе работы и во время ремонта. 3. Контролировать проведение испытаний под нагрузкой и настройку особо сложных механизмов и отремонтированного оборудования.
4. Осуществлять ведение технической документации по эксплуатации и ремонту оборудования.
5. Участвовать в пуске сложных технологических комплексов и установок.
6. Осуществлять руководство рабочими более низкой квалификации.

Знания:

Для 6-го разряда (в дополнение к знаниям 5-го разряда):
1. Геометрические построения при сложной разметке.
2. Статическую и динамическую балансировка машин.
3. Способы наладки сложных технологических комплексов и установок.
4. Конструктивные особенности особо сложного оборудования.
5. Техническую документация на ремонт, испытания и сдачу в эксплуатацию особо сложного оборудования.
6. Технологию металлов.
7. Система допусков и посадок.
Для 7-го разряда:
1. Принципы работы, устройство и технологические особенности особо сложных технологических комплексов и крупнотоннажных установок.
2. Методы комплексной наладки, регулировки и диагностики статического и динамического оборудования.
3. Виды и методики проведения испытаний под нагрузкой, в том числе после ремонта и модернизации.
4. Правила ведения и оформления эксплуатационно-ремонтной документации, журналов и технических отчҰтов.
5. Стандарты и нормы промышленной безопасности при запуске, эксплуатации и ремонте сложных установок.
6. Основы производственного контроля, а также методы инструктажа и управления подчинҰнным персоналом.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Проведение технического обслуживания технологического оборудования

Умения:

Для 6-го разряда (в дополнение к умениям 5 разряда):
1. Осуществлять разборку, ремонт и сборку сложных установок и агрегатов с испытанием и наладкой механизмов.
2. Руководить рабочими более низкой квалификации при проведении технического обслуживания и ремонта.
3. Проводить диагностику и техническое освидетельствование оборудования, включая наружный и внутренний осмотр, а также выявление дефектов и неисправностей.
4. Осуществлять регулировку и наладку сложных механизмов при их сборке и после ремонта.
5. Проводить гидравлические и пневматические испытания оборудования, включая трубопроводы и реакторы.
6. Контролировать и проводить испытания оборудования на соответствие эксплуатационным требованиям после его ремонта.
7. Примеры работ:
- испытание и регулировка газомоторных компрессоров;
- замена и проверка гильзы сальника в реакторах каталитического крекинга;
- гидравлические испытания и сборка теплообменников для установок гидроочистки;
- проверка турбин паровых, включая установление зазоров и регулировку уплотнений
Для 7-го разряда (в дополнение к умениям 6 разряда):
1. Регулировать и комплексно налаживать особо сложные технологические комплексы и крупнотоннажные установки, включая сложные системы управления и автоматики.
2. Производить обслуживание и диагностику статического и динамического оборудования в процессе эксплуатации и ремонта.
3. Контролировать проведение испытаний под нагрузкой отремонтированного оборудования и механизмов с учетом всех технических характеристик.
4. Вести техническую документацию по эксплуатации и ремонту оборудования с деталями о проведенных работах и тестах.
5. Участвовать в пуске и сдаче в эксплуатацию сложных технологических комплексов и установок.
6. Руководить работой коллектива на всех этапах технического обслуживания и ремонта оборудования.
7. Примеры работ:
- наладка и настройка комбинированных и крупнотоннажных установок с автоматизированными системами управления;
- диагностика статического и динамического оборудования в процессе работы на установках каталитического риформинга;
- пуск в эксплуатацию сложных агрегатов, таких как турбокомпрессоры и турбины высокого давления;
- составление и ведение отчетной документации по проведенным испытаниям и ремонту на сложных механизмах.

Знания:

Для 6-го разряда (в дополнение к знаниям 5 разряда):
1. Методы и технологии сложной диагностики и технического освидетельствования оборудования, включая работу с уникальными и особо сложными установками.
2. Нормативные документы по техническому обслуживанию и ремонту сложного оборудования, включая ГОСТы, СНиПы, отраслевые стандарты.
3. Принципы регулировки и наладки сложных механизмов и установок после проведения ремонтных работ.
4. Устройство и принцип работы сложных установок, таких как реакторы, теплообменники, турбины, редукторы, которые требуют особых навыков при разборке и сборке.
5. Современные методы диагностики и ремонта особо сложного оборудования, включая вибродиагностику, ультразвуковое обследование, термографию и другие методы.
6. Принципы и технологии гидравлических и пневматических испытаний на соответствие рабочим параметрам.
7. Методы контроля качества работ, выполненных в процессе ремонта и сборки сложного оборудования.
Для 7-го разряда (в дополнение к знаниям 6 разряда):
1. Принципы наладки и регулировки особо сложных технологических комплексов и крупнотоннажных установок, включая современные системы управления и автоматики.
2. Методы диагностики статического и динамического оборудования в процессе эксплуатации, а также в процессе ремонта.
3. Стандарты и нормативные документы, регулирующие работу по наладке и ремонту высокотехнологичных установок в нефтехимической и газовой отраслях.
4. Процедуры пуска в эксплуатацию сложных установок, включая проверку их работоспособности, наладку систем управления и автоматики.
5. Основы управления техническим обслуживанием и ремонтом оборудования, включая ведение технической документации и отчетности.
6. Требования промышленной безопасности и охраны труда при работе с высоконагруженным оборудованием в условиях повышенной опасности.
7. Принципы взаимодействия между различными компонентами и системами в технологических установках, таких как системы охлаждения, газо- и жидкостные системы.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Самостоятельность и ответственность
Стрессоустойчивость
Умение работать в команде
Концентрация и управление вниманием
Исполнительность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. ТР РК "О безопасности машин и оборудования".
2. ТР РК "О безопасности оборудования, работающего под избыточным давлением".
3. ТР РК "О безопасности технических устройств на опасных производственных объектах".
4. СТ РК 1125-2002 - Общие требования безопасности к машинам и оборудованию.
5. СТ РК 1418-2005 - Безопасность труда при ремонтных работах.
6. СТ РК ISO 45001-2019 - Охрана труда. Системы менеджмента.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Мастер по ремонту технологического оборудования

6

Инженер-механик НПС

6

Инженер по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

13. Карточка профессии "Машинист технологических компрессоров ":

Код группы:

8185-2

Код наименования занятия:

8185-2-006

Наименование профессии:

Машинист технологических компрессоров

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих, приказ Министра труда и социальной защиты населения РК от 24 декабря 2020 года №533 Выпуск 34.
Параграф 45. Машинист технологических компрессоров

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность: Эксплуатация и техническое обслуживание машин и оборудования (по отраслям промышленности)

Квалификация: -

Требования к опыту работы:

Не менее одного года по профессии машиниста технологических компрессоров 5 разряда. Прохождение обучения безопасным методам и приемам выполнения работ в электроустановках, а также проверки знаний требований безопасности, предъявляемых к организации и выполнению работ в электроустановках, с присвоением II группы по электробезопасности (до 1000В), при обслуживании электрооборудования цехов с электроприводными газоперекачивающими агрегатами в объеме IV группы по электробезопасности

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Обслуживание компрессорных установок (технологических компрессоров), их приводов, газоперекачивающих агрегатов (ГПА), аппаратов, узлов газовых коммуникаций

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение работ по обеспечению заданного режима компрессорных установок.
2. Выполнение вспомогательных работ при ТОиР отдельных видов компрессорных установок.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1: Выполнение работ по обеспечению заданного режима компрессорных установок

Навык 1:
Выполнение проверки технического состояния и режима работы технологического оборудования КЦ

Умения:

6 разряд:
1. Применять рабочие и сборочные чертежи.
2. Контролировать работу обслуживаемого оборудования по показаниям средств измерений, визуально, на слух.
3. Проводить осмотр состояния проходов, проездов, ограждений в зоне обслуживания оборудования КЦ.
4. Выявлять несоответствия требованиям пожарной безопасности в зоне обслуживания оборудования КЦ.
5. Определять герметичность фланцевых, резьбовых, сварных со единений, сальниковых уплотнений штоков и приводов, запорных устройств приборным методом или визуально с применением пенообразующего раствора. Контролировать уровни рабочих жидкостей в обслуживаемом оборудовании.
6. Определять техническое состояние опорно-подвесной системы трубопроводов.
7. Регистрировать показания приборов в оперативной документации.
8. Поддерживать порядок в зоне обслуживания оборудования КЦ в соответствии с регламентом.
9. Контролировать исправность уплотнений в маслосистемах основного и вспомогательного оборудования КЦ.
10. Собирать схему для проверки работы системы дренажа.
11. Осуществлять прием-сдачу смены.
12. Пользоваться переносным газоанализатором.
13. Заполнять оперативно-эксплуатационную документацию.
14. Вести оперативные переговоры с вышестоящим дежурным персоналом.
15. Проверять исправность средств индивидуальной и коллективной защиты и пригодность их к использованию.
16. Применять средства индивидуальной защиты.
17. Осуществлять пуск и останов основного и вспомогательного оборудования КЦ.
18. Контролировать показатели работы систем обслуживаемого оборудования по данным средств измерений на соответствие технической документации.
19. Оценивать исправность оборудования КС, инструментов и приборов.
20. Осуществлять контроль расхода транспортируемых продуктов по показаниям контрольно-измерительных приборов.
21. Вести учет рас х ода турбинного масла.
22. Предупреждать неисправности в работе основного и вспомогательного оборудования на КС.
23. Принимать оперативные меры, исключающие протечки масла.
24. Определять изменения и отклонения от нормативных (допустимых) величин эксплуатационных параметров оборудования КС.
25. Принимать меры к устранению отклонений от нормального режима работы оборудования КС.
26. Обеспечивать прием-сдачу смены.
27. Анализировать уровень загазованности воздуха рабочей зоны на объектах КС.
28. Заполнять оперативно-эксплуатационную документацию о состоянии и режиме работы технологического оборудования КС.
29. Принимать оперативные решения в режиме ограниченного времени.
30. Контролировать соблюдение работниками более низких уровней квалификации требований охраны труда, правил промышленной, пожарной и экологической безопасности.
31. Проверять исправность и применять средства индивидуальной и коллективной защиты.

Знания:

6 разряд:
1. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, локальных нормативных актов и распорядительных документов в области эксплуатации оборудования КС.
2. Отраслевые стандарты, технический регламент, руководства (инструкции), устанавливающие требования к эксплуатации технологического оборудования КС.
3. Основы термодинамики.
4. Основы механики.
5. Основы гидравлики и газовой динамики.
6. Состав и основные физико-химические свойства, предельно-допустимые концентрации газов и жидкостей, транспортируемых и применяемых на КС.
7. Устройство, назначение, принцип работы и параметры обслуживаемого оборудования КЦ, нормы оценки технического состояния оборудования и трубопроводов.
8. Маршруты обходов оборудования КЦ, назначение, порядок проведения обхода по маршруту, требования безопасности.
9. Технологические схемы ГПА и схемы общецеховых систем.
10. Территориальное расположение оборудования, трубопроводов, ТПА в зоне обслуживания оборудования.
11. Правила эксплуатации оборудования КС.
12. Виды и признаки дефектов и отклонений от исправного состояния оборудования КЦ.
13. Технология слива и перекачки жидкостей, осушки газа.
14. Способы обнаружения и устранения утечек газа и жидкостей, транспортируемых и применяемых на КС.
15. Режим работы ГПА.
16. Правила и способы отбора проб масла для химического анализа.
17. Свойства и условия применения смазочных, прокладочных и уплотняющих материалов, химических реагентов.
18. Правила использования, устройство применяемых специальных и универсальных инструментов и приспособлений.
19. Виды, назначение, технические характеристики и правила использования измерительных инструментов и приборов.
20. Основные правила ухода за инструментом, приборами, средствами пожаротушения.
21. Нормальные параметры и допустимые отклонения в работе оборудования КЦ.
22. Технологические регламенты по проведению опробования оборудования КЦ, устройство, назначение, технические характеристики и принципы работы оборудования.
23. Основные виды связи, применяемые на КС, места расположения телефонов.
24. Назначение, порядок оформления оперативной документации по техническому состоянию оборудования КЦ.
25. Требования охраны труда, промышленной, пожарной и экологической безопасности.
26. Состав и размещение оборудования типовых КС.
27. Правила эксплуатации магистральных газопроводов
28. Режимы работы КС.
29. Принципиальная схема и правила эксплуатации средств автоматики.
30. Влияние состояния атмосферного воздуха и воздуха в воздухозаборном тракте ГПА на обледенение осевого компрессора
31. Порядок технического освидетельствования оборудования.
32. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Выполнение работ по обеспечению заданного режима технологического оборудования КЦ

Умения:

6 разряд:
1. Осуществлять технологические операции по пуску и останову ГПА.
2. Осуществлять предпусковую подготовку ГПА.
3. Осуществлять технологические операции по аварийному останову основного оборудования КЦ.
4. Оценивать характер отклонений от нормального режима работы оборудования ГПА и возможность их самостоятельного устранения.
5. Выполнять работы по обеспечению заданного режима оборудования КЦ 6. Пользоваться технологическими схемами оборудования КЦ.
7. Контролировать работу обслуживаемого оборудования КЦ, показаниям средств измерений, визуально, на слух.
8. Выполнять регулировочные работы на вспомогательном оборудовании ГПА.
9. Оформлять записи оперативной документации в соответствии с регламентирующими документами.
10. Принимать меры по предупреждению опасных режимов работы оборудования ГПА, устранению угрозы для жизни людей, сохранению оборудования.
11. Вести оперативные переговоры с вышестоящим дежурным персоналом.
12. Применять первичные средства пожаротушения и средства индивидуальной защиты.
13. Производить переключения на обслуживаемом оборудовании КС.
14. Обеспечивать выполнение предпусковой подготовки и пусковых операций.
15. Контролировать алгоритм аварийного останова основного оборудования.
16. Устранять отклонения режима работы оборудования КС от нормального режима работы.
17. Регулировать параметры процесса транспортировки газа на обслуживаемом участке.
18. Регулировать работу вспомогательного оборудования.
19. Осуществлять пуск и останов электродвигателей, установленных на эксплуатируемом оборудовании.
20. Применять принципиальные, технологические, электрические схемы.
21. Обеспечивать выполнение регулировочных работ на вспомогательном оборудовании.
22. Обеспечивать заполнение оперативной документации.
23. Оценивать масштаб последствий аварийной ситуации.
24. Контролировать соблюдение работниками более низких уровней квалификации требований охраны т р уда, правил промышленной, пожарной и экологической безопасности.
25. Выполнять работы по контролю правильности ведения оперативной документации.
26. Руководить работой машинистов более низкой квалификации при эксплуатации технологического оборудования КС.

Знания:

6 разряд:
1. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, локальных нормативных актов и распорядительных документов в области эксплуатации оборудования КС.
2. Отраслевые стандарты, технический регламент, руководства (инструкции), устанавливающие требования к эксплуатации технологического оборудования КС.
3. Основы термодинамики.
4. Основы гидравлики и газовой динамики.
5. Основы электромеханики.
6. Устройство, назначение, технические характеристики и принципы работы оборудования КС.
7. Режимы работы оборудования КС.
8. Технологический процесс работы ГПА и вспомогательного оборудования.
9. Назначение, место установки и принцип работы автоматических регуляторов, технологических защит, блокировок, сигнализации и средств измерений оборудования ГПА.
10. Расположение оборудования, трубопроводов, ТПА, контрольно-измерительных приборов в зоне обслуживания КЦ.
11. Алгоритмы пуска и останова ГПА.
12. Допустимые параметры работы ГПА, защиты и сигнализации.
13. Положение запорной и регулирующей ТПА КЦ на каждом этапе выполнения работ при оперативных переключениях в ходе технологического процесса.
14. Основные средства и приемы предупреждения аварийных ситуаций, способы тушения пожаров.
15. Требования к ведению оперативной документации по режиму работы оборудования КЦ.
16. Требования охраны труда, промышленной, пожарной и экологической безопасности.
17 Порядок технологических переключений при различных режимах работы оборудования.
18. Возможные нарушения режима работы оборудования КС, причины и способы их устранения, предупреждения.
19. План мероприятий по локализации и ликвидации последствий аварий на КС.
20. Процессы управления технологическим оборудованием с соблюдением допустимых пределов технологических параметров работы.
21. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Выполнение вспомогательных работ при ТОиР отдельных видов компрессорных установок

Навык 1:
Выполнение вспомогательных работ при ТОиР отдельных видов технологического оборудования КЦ

Умения:

6 разряд:
1. Поддерживать порядок в зоне обслуживания оборудования КЦ в соответствии с регламентом.
2. Подготавливать рабочую зону и оборудование КЦ для проведения ремонта.
3. Собирать схему для слива масла из маслобака ГПА и залива масла в маслобак.
4. Регистрировать замечания о состоянии проходов, проездов, ограждений в зоне обслуживания оборудования КЦ.
5. Регистрировать несоответствие маркировки. оборудования, трубопроводов, ТПА нормативным требованиям.
6. Производить несложный ремонт оборудования и установок КС.
7. Выполнять работы по очистке масла.
8. Выполнять работы по снятию и установке измерительных приборов на оборудовании КЦ.
9. Выявлять неисправности в работе оборудования КЦ после ремонта.
10. Проверять наличие заземления, зануления.
11. Определять свойства материалов, применяемых в процесс е выполнения вспомогательных работ при ТОиР, и классифицировать их по составу, назначению.
12. Производить опробование оборудования после ремонта оборудования КЦ.
13. Выполнять простые шрифтовые работы по трафаретам.
14. Устранять утечки газа в соединениях трубопроводов и ТПА КЦ.
15. Выполнять проверку комплектности и сроков действия средств пожаротушения.
16. Заполнять оперативную документацию по выводу оборудования КЦ в ремонт и приемке из ремонта.
17. Применять средства индивидуальной защиты.
18. Выполнять работы, связанные с налив ом метанола в трубопроводы.
19. Обеспечивать порядок в зоне обслуживания оборудования в соответствии с регламентом.
20. Обеспечивать подготовку рабочей зоны и оборудования для проведения ремонта.
21. Выполнять эскизы дет алей, технологических схем и аппаратов.
22. Обеспечивать устранение замечаний о состоянии проходов, проездов, ограждений в зоне обслуживания оборудования КС.
23. Обеспечивать соответствие маркировки оборудования, трубопроводов, ТПА, нормативным требованиям.
24. Предупреждать и устранять неисправности в работе насосов, компрессоров, оборудования осушки газа.
25. Обеспечивать выполнение регулировочных работ на вспомогательном оборудовании.
26. Выполнять работы по прокачке масла на резервных ГПА.
27. Выполнять работы по закачке масла в маслобаки работающих ГПА.
28. Выполнять работы по регулировке давления в емкости системы очистки газа при сливе конденсата.
29. Выполнять работы по настройке и регулировке узлов технологического оборудования КС.
30. Оценивать выполнение требований охраны труда, охраны окружающей среды на установках осушки газа, в насосных и компрессорных установках.
31. Выполнять работы по продувке пылеуловителей.
32. Осуществлять переключения ТПА.
33. Опробовать оборудование после ремонта.
34. Обеспечивать устранение утечки газа в соединениях трубопроводов и ТПА КС.
35. Производить опрессовку трубопроводов системы маслоснабжения КС.
36. Производить опрессовку нагнетателей после ремонта.
37. Оформлять техническую документацию.
38. Обеспечивать подготовку оборудования КС к ремонту.
39. Контролировать соблюдение работниками более низких уровней квалификации требований охраны труда, правил промышленной, пожарной и экологической безопасности.

Знания:

6 разряд:
1. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, локальных нормативных актов и распорядительных документов в области эксплуатации оборудования КС.
2. Отраслевые стандарты, технический регламент, руководства (инструкции), устанавливающие требования к эксплуатации технологического оборудования КС
3. Основы механики.
4. Основы черчения.
5. Основы материаловедения.
6. Основные приемы слесарных работ.
7. Требования к организации рабочей зоны для проведения ремонта оборудования КЦ.
8. Схемы и расположение оборудования, трубопроводов, ТПА, контрольно-измерительных приборов в зоне обслуживания КЦ.
9. Устройство, принцип действия оборудования по очистке масла, технология очистки масла, схема маслохозяйства. и маслоочистительной установки.
10. Характеристики материалов, применяемых в процессе работы.
11. Физико-химические свойства газа, газового конденсата, порядок и правила обращения с ними.
12. Правила подготовки к ремонту оборудования, установок КЦ.
13. Технологические регламенты и производственные инструкции по выводу оборудования в ремонт и приемке после ремонта.
14. Меры безопасности при работе с метанолом.
15. Порядок ведения оперативной документации по выводу оборудования КЦ в ремонт и приемке из ремонта в соответствии с техническими инструкциями.
16. Допустимые параметры работы ГПА, КЦ, а также уставки защиты и сигнализации.
17. Приемы и способы покраски и нанесения надписей и нумерации, в том числе по трафаретам.
18. Правила производства огневых и газоопасных работ.
19. Требования охраны труда, промышленной, пожарной и экологической безопасности.
20. Порядок и правила утилизации углеводородного сырья, химических реагентов, применяемых в производственном процессе на КС.
21. Причины возникновения и способы. устранения гидратообразования.
22. Устройство, назначение, технические характеристики и принципы работы основного и вспомогательного оборудования КС.
23. Планировка оборудования, оргтехоснастки и узлов в зоне проведения ремонта.
24. Схемы расположения трубопроводов КС и технологических коммуникаций.
25. Виды ТО и Р, периодичность, и последовательность проведения ТО и Р.
26. Способы предупреждения и устранения неисправностей в работе оборудования КС.
27. Порядок проведения эксплуатационных испытаний технологического оборудования КС после капитального ремонта.
28. Требования к планировке и оснащению рабочего места при проведении испытаний сложного оборудования.
29. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Способность самостоятельно анализировать и принимать решения в критической ситуации
Внимательность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. "Правила эксплуатации магистральных газопроводов" Утверждены приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 22 января 2015 года № 33;
2. "Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации компрессорных станций" Утверждены приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 360

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер по эксплуатации и ремонту компрессорной станции

6

Инженер по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

14. Карточка профессии "Техник службы компрессорной станции":

Код группы:

3118-4

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Техник службы компрессорной станции

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


КС и др типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и иных служащих Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 22003).
Параграф 105. Техник

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность: Монтаж магистральных локальных и сетевых трубопроводов

Квалификация:

Уровень образования: ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность: Монтаж и эксплуатация оборудования и систем газоснабжения

Квалификация:

Уровень образования: ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность: Технология добычи нефти и газа

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Техник I категории: техническое и профессиональное, послесреднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы в должности техника II категории не менее 2 лет;
Техник II категории: техническое и профессиональное, послесреднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы в должности техника без категории не менее 2 лет;
Техник без категории: техническое и профессиональное, послесреднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) без предъявления требований к стажу работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

3118-4-012 - Техник по эксплуатации нефтегазопроводов

Основная цель деятельности:

Ведение правильного, своевременного технического документирования при эксплуатации оборудования компрессорной станции

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Документационное обеспечение эксплуатации КС

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1: Документационное обеспечение эксплуатации КС

Навык 1:
Ведение документации по эксплуатации КС

Умения:

1. Читать технологические схемы, чертежи и техническую документацию общего и специального назначения.
2. Работать с эксплуатационной и технической документаций.
3. Определять потребность в материально-технических ресурсах, средствах индивидуальной и коллективной защиты на основе имеющихся нормативов.
4. Составлять графики работы сменного персонала.
5. Рассчитывать баланс рабочего времени.
6. Определять потребность рабочих мест инженерного персонала в документах, схемах, чертежах.
7. Оформлять технологические схемы, чертежи, паспорта оборудования КС.
8. Оформлять организационно-распорядительные документы.
9. Вести учет оборудования, неисправностей в его работе по подразделению.
10. Оформлять документы, делопроизводство по которым закончено.
11. Пользоваться персональным компьютером и его периферийными устройствами, оргтехникой.
12. Пользоваться специализированным программным обеспечением.
13. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты.

Знания:

1. Основы черчения и составления схем.
2. Физико-химические свойства природного газа, нестабильных жидких углеводородов, газовых и жидких сред, химических реагентов.
3. Назначение, устройство и принципы работы оборудования КС
4. Стандарты, технические условия, руководящие документы по разработке и оформлению технической документации.
5. Порядок хранения исполнительной, проектной документации.
6. Правила оформления инструкций по эксплуатации оборудования КС, безопасному выполнению работ.
7. Режимы труда и отдыха, графики сменности.
8. Нормы выдачи средств индивидуальной и коллективной защиты.
9. Нормы расхода материально-технических ресурсов.
10. Требования локальных нормативных актов и распорядительных документов по делопроизводству.
11. Правила работы на персональном компьютере на уровне пользователя, используемое программное обеспечение по направлению деятельности.
12. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Формирование отчетности по эксплуатации КС

Умения:

Умения:
1. Подготавливать исходные данные для формирования отчетов по производственной деятельности
2. Формировать отчетность по эксплуатации оборудования КС.
3. Формировать отчеты по использованию материально-технических ресурсов.
4. Оформлять акты на списание материально-технических ресурсов.
5. Пользоваться специализированным программным обеспечением.
6. Пользоваться персональным компьютером и его периферийными устройствами, оргтехникой.

Знания:

1. Назначение, устройство и принципы работы оборудования КС.
2. Порядок составления отчетности.
3. Стандарты, технический регламент, руководства (инструкции), устанавливающие требования к формированию отчетности по эксплуатации КС.
4. Нормы расхода материально-технических ресурсов.
5. Порядок списания материально-технических ресурсов.
6. Правила работы на персональном компьютере в объеме пользователя, используемое программное обеспечение.
7. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Стрессоустойчивость
Умение работать в команде
Дисциплинированность
Инициативность
организованность
внимательность
требовательность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. "Правила эксплуатации магистральных газопроводов" Утверждены приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 22 января 2015 года № 33.
2. "Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации компрессорных станций" Утверждены приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 360.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер по эксплуатации и техническому обслуживанию компрессорной станции

15. Карточка профессии "Инженер по эксплуатации и техническому обслуживанию компрессорной станции":

Код группы:

2141-9

Код наименования занятия:


Наименование профессии:

Инженер по эксплуатации и техническому обслуживанию компрессорной станции

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и иных служащих Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 22003).
Параграф 45. Инженер

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность: Инженерия и инженерное дело

Квалификация: -

Требования к опыту работы:

Инженер по эксплуатации и техническому обслуживанию компрессорной станции I категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в должности инженер по эксплуатации и техническому обслуживанию компрессорной станции II категории не менее 2 лет;
Инженер по эксплуатации и техническому обслуживанию компрессорной станции II категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в должности инженера по эксплуатации и техническому обслуживанию компрессорной станции без категории не менее 3 лет;
Инженер по эксплуатации и техническому обслуживанию компрессорной станции без категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров без предъявления требований к стажу работы или техническое и профессиональное, послесреднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы машинистом технологических компрессоров не менее 5 лет

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии

2147-4-004 - Инженер по газоперекачивающим агрегатам

Основная цель деятельности:

Обеспечение бесперебойной работы компрессорной станции

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обеспечение бесперебойной работы компрессорной станции.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1: Обеспечение бесперебойной работы компрессорной станции

Навык 1:
Обеспечение выполнения работ по техническому обслуживанию, ремонту и диагностике оборудования компрессорных станций.

Умения:

1. Читать технологические схемы, чертежи и техническую документацию общего и специального назначения.
2. Применять результаты диагностирования оборудования и экспертизы промышленной безопасности.
3. Составлять планы-графики ТОиР, ДО оборудования КС.
4. Оценивать потребность в оборудовании, приборах, запасных частях, необходимых для ТОиР оборудования КС.
5. Планировать работу ремонтного персонала.
6. Оценивать опасности и идентифицировать риски при выполнении работ на оборудовании КС.
7. Пользоваться контрольно-измерительными приборами и инструментами.
8. Анализировать технические параметры оборудования КС.
9. Формировать потребность в запасных частях, материалах и инструментах.
10. Осуществлять подготовку оборудования к работе в осенне-зимний период и период весеннего паводка.
11. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты.
12. Обеспечивать соблюдение подчиненным персоналом требований охраны труда, промышленной, пожарной и экологической безопасности.
13. Пользоваться персональным компьютером и его периферийными устройствами, оргтехникой.
14. Разрабатывать сетевые графики выполнения работ.
15. Определять неисправности в работе оборудования, в том числе при проведении испытаний и после выполнения ремонтных работ.
16.Пользоваться специализированным программным обеспечением.

Знания:

1. Основы технической диагностики.
2. Основы теоретической механики.
3. Основы термодинамики.
4. Основы электротехники.
5. Основы материаловедения.
6. Основы сварочного производства.
7. Физико-химические свойства природного газа, нестабильных жидких углеводородов, газовых и жидких сред, химических реагентов, порядок и правила их утилизации.
8. Назначение, устройство и принципы действия оборудования КС.
9. Виды, методы и технология выполнения технического обслуживания и ремонтов оборудования КС.
10. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан и других нормативных документов в области эксплуатации оборудования КС.
11. Техническая документация по эксплуатации оборудования КС.
12. Виды дефектов оборудования КС и способы их устранения.
13. Способы обнаружения и устранения утечек газа, нестабильных жидких углеводородов, газовых и жидких сред.
14. Правила эксплуатации и основные характеристики используемых контрольно-измерительных приборов, в том числе приборов безопасности.
15. Структуру, взаимодействие средств АСУ ТП, телемеханики, систем автоматического управления оборудования КС и правила управления ими.
16. Номенклатуру, нормы расхода инструмента, материалов и запасных частей.
17. Виды аварийных ситуаций при эксплуатации КС, причины их возникновения и способы предупреждения и устранения
18. Виды лабораторных анализов в области эксплуатации КС.
19. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, нормативных документов в области учета аварий и инцидентов.
20. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, нормативных документов по проведению огневых и газоопасных работ.
21. План мероприятий по локализации и ликвидации последствий аварий и инцидентов.
22. Стандарты, технические условия, руководящие документы по разработке и оформлению технической документации.
23. Правила работы на персональном компьютере в объеме пользователя, используемое программное обеспечение.
24. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Ведение документации по сопровождению технического обслуживания, ремонта и диагностики оборудования

Умения:

1. Читать технологические схемы, чертежи и техническую документацию общего и специального назначения.
2. Анализировать документацию по эксплуатации оборудования КС, безопасному выполнению работ.
3. Вести документацию по передаче и приемке оборудования КС при проведении его ремонта.
4. Использовать результаты диагностирования оборудования и экспертизы промышленной безопасности.
5. Заполнять наряды-допуски и специальные разрешения на проведение работ повышенной опасности на КС.
6. Проверять комплектность и состав исполнительной документации на ТОиР, ДО оборудования КС.
7. Формировать документы в рамках паспортизации оборудования КС.
8. Формировать отчетность в области ТОиР, ДО оборудования КС.
9. Пользоваться персональным компьютером и его периферийными устройствами, оргтехникой.
10. Классифицировать дефекты и неисправности оборудования КС при проведении его ремонта.
11. Формировать инструкции по профессиям и видам работ на проведение ТОиР, регламентирующие безопасные приемы и методы труда.
12. Пользоваться специализированным программным обеспечением.

Знания:

1. Назначение, устройство и принципы действия оборудования КС.
2. Виды дефектов оборудования КС и способы их устранения.
3. Характеристики оборудования, устройств и инструмента для ТОиР, ДО оборудования КС.
4. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, нормативно-правовых актов в области транспортировки газа.
5. Техническую документацию в области транспортировки газа.
6. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, локальных нормативных актов и распорядительных документов в области ТОиР, ДО оборудования КС.
7. Техническую документацию по эксплуатации и ремонту оборудования КС и требования к ее оформлению.
8. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, нормативных документов по проведению огневых и газоопасных работ, работ на высоте.
9. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, нормативных документов в области контроля качества и приемки выполненных работ.
10. Порядок приемки исполнительной документации на ТОиР, ДО оборудования КС.
11. Правила работы на персональном компьютере в объеме пользователя, используемое программное обеспечение.
12. План мероприятий по локализации и ликвидации последствий аварий и инцидентов.
13. Специализированное программное обеспечение.
14. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Подготовка предложений по повышению эффективности работы оборудования компрессорной станции

Умения:

1. Анализировать возможности повышения эффективности работы оборудования КС.
2. Выявлять факторы, влияющие на работу оборудования КС.
3. Оценивать эффективность от внедрения новаций.
4. Читать технологические схемы, чертежи и техническую документацию общего и специального назначения.
5. Разрабатывать меры по предупреждению и устранению аварий и инцидентов при эксплуатации оборудования КС.
6. Пользоваться персональным компьютером и его периферийными устройствами, оргтехникой.
7. Применять передовой опыт в области энергосбережения, технологий ТОиР, ДО, методов и приемов труда.
8. Формировать предложения по повышению эффективности работы оборудования КС.
9. Пользоваться специализированным программным обеспечением.

Знания:

1. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, нормативных документов в области транспортировки газа.
2. Техническую документацию в области транспортировки газа.
3. Технологические процессы транспортировки газа.
4. Физико-химические свойства природного газа, нестабильных жидких углеводородов, газовых и жидких сред, химических реагентов, порядок и правила их утилизации.
5. Назначение, устройство и принципы действия оборудования КС.
6. План мероприятий по локализации и ликвидации последствий аварий и инцидентов.
7. Правила работы на персональном компьютере в объеме пользователя, используемое программное обеспечение.
8. Требования охраны труда, промышленной, пожарной и экологической безопасности.
9. Отраслевые документы, регламентирующие внедрение новой техники, передовых технологий, научно-исследовательских и опытно НИОКР.
10. Основы изобретательской и рационализаторской деятельности.
11. Передовые технологии ремонта, прогрессивные методы и приемы труда в работе персонала.
12. Передовые энергосберегающие технологии при эксплуатации оборудования КС.
13. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Способность к принятию самостоятельных решений в критической ситуации
Лидерские качества
Умение выявлять проблемы
Аргументировать выводы
Руководить людьми

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Правила эксплуатации магистральных газопроводов, утверждены приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 22 января 2015 года № 3.
Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации компрессорных станций, утверждены приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 360.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Начальник компрессорной станции

16. Карточка профессии "Инженер по ремонту и обслуживанию технологического оборудования*":

Код группы:

2141-9

Код наименования занятия:

2141-9-003

Наименование профессии:

Инженер по ремонту и обслуживанию технологического оборудования*

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Связь с ЕТКС и КС отсутствует

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность: Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-


Уровень образования: ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность: Техническое обслуживание, ремонт и эксплуатация электромеханического оборудования (по видам и отраслям)

Квалификация: -

Требования к опыту работы:

В профессиональной сфере не менее 1 года

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

2141-9-001 - Инженер по механо-технологическому оборудованию

Основная цель деятельности:

Обеспечение надежной, бесперебойной и безаварийной работы технологического оборудования нефтегазовой отрасли

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Техническое обслуживание и ремонт технологического оборудования.
2. Формирование планов проведения планово-предупредительных ремонтов установок, технического обслуживания и ремонта оборудования, программ модернизации и технического перевооружения.
3. Разработка и планирование внедрения новой техники и передовой технологии.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1: Техническое обслуживание и ремонт технологического оборудования



Навык 1:
Эксплуатация технологического оборудования

Умения:
1. Управлять машинами и процессами.
2. Разрабатывать нормативно-техническую документацию по эксплуатации технологического оборудования.
3. Вести учет статистики отказов технологического оборудования.
4. Разрабатывать мероприятия по повышению надежности оборудования.
5. Вести учет и проводить анализ нарушений правил технической эксплуатации оборудования.
6. Работать со специальными программными обеспечениями по эксплуатации технологического оборудования.

Знания:
1. Экологический кодекс Республики Казахстан, Кодекс Республики Казахстан "О недрах и недропользовании", Закон Республики Казахстан "О гражданской защите", Закон Республики Казахстан "О магистральном трубопроводе".
2. Законодательные и нормативные правовые акты Республики Казахстан по проектированию, строительству, эксплуатации и ремонту объектов нефтегазового комплекса.
3. Порядок составления паспортов на оборудование, инструкций по эксплуатации и техническому обслуживанию технологического оборудования.
4. Организационно-распорядительные документы, нормативные и методические материалы, касающиеся производственно-хозяйственной деятельности цеха и организации; перспективы технического развития организации.
5. Технические характеристики, конструктивные особенности, назначение, режимы работы и правила эксплуатации технологического оборудования.
6. Программное обеспечение по управлению. технологическим оборудованием
7. Порядок внутреннего трудового распорядка, правила по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Проведение регламентных работ по графику технического обслуживания и ремонта оборудования

Умения:

1. Составлять дефектные ведомости на текущие и капитальные ремонты технологических объектов.
2. Оценивать качества монтажных, ремонтных работ и обслуживания технологического оборудования.
3. Проводить испытания технологического оборудования.
4. Оформлять ремонтную документацию.
5. Использовать необходимые инструменты и инвентарь.
6. Устранять неисправности оборудования.
7. Пользоваться контрольно-измерительными приборами.

Знания:

1. Технологический регламент установок, планы локализации аварийных ситуаций, требования производственных инструкций по эксплуатации и техническому обслуживанию технологического оборудования.
2. Машины, механизмы и инструменты, включая их конструкции, используемые при ремонте технологического оборудования.
3. Знание практического применения техники и технологий.

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Организация работы и проведение проверки технического состояния, экспертизы промышленной безопасности и оценки эксплуатационной надежности технологического оборудования

Умения:

1. Составлять графики проверок оборудования на технологических объектах.
2. Анализировать работу подразделений по обеспечению выполнения требований в части эксплуатации технологического оборудования в соответствии с технологическим регламентом.
3. Анализировать причины отказа технологического оборудования, разрабатывать план мероприятий по их предупреждению.

Знания:

1. Технологические регламенты оборудования и установок.
2. Технологические схемы оборудования и установок.
3. Основное оборудование процесса, принципы его работы и правила технической эксплуатации.
4. Требования к программам оценки надежности технологического оборудования.
5. Методы неразрушающего контроля технологического поднадзорного оборудования.
6. Программное обеспечение для промышленного контроля.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Формирование планов проведения планово-предупредительных ремонтов установок, технического обслуживания и ремонта оборудования, программ модернизации и технического перевооружения

Навык 1:
Составление годовых и месячных графиков ремонтов технологического оборудования организации, согласование их со службами и учет их выполнения

Умения:

1. Планировать графики контроля технического состояния и ремонтов технологического оборудования.
2. Оформлять эксплуатационную документацию технологического оборудования.
3. Разрабатывать проекты технических условий, стандартов и технических описаний.

Знания:

1. Нормативные, методические и другие материалы по составлению графиков ремонта технологического оборудования.
2. Организацию и технологию ремонтных работ, правила сдачи технологического оборудования в ремонт и приема после ремонта, методы монтажа, регулировки и наладки оборудования.
3. Производственные мощности, технические характеристики, конструктивные особенности, назначение и режимы работы технологического оборудования организации, правила его эксплуатации.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Расчет ремонтного фонда на планируемый год, представление их на согласование и утверждение руководству

Умения:

1. Проводить мониторинг складских запасов.
2. Составлять заявки и обоснования к ним на необходимое количество оборудования, материалов, запасных частей и инструмента, контролировать правильность их расходования.
3. Работать с программным обеспечением по управлению с запасами.
4. Анализировать причины повышенного износа, аварий и простоев оборудования.

Знания:

1. Методы расчета и нормы на оборудование и комплектующие, расходные материалы производственных процессов, затрат для эффективного производства и распределения ремонтного фонда.
2. Основные методы и требования к расчетам складских запасов.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3: Разработка и планирование внедрения новой техники и передовой технологии

Навык 1:
Анализ причин аварий, неполадок на производстве

Умения:

1. Расследовать причины аварий, повышенного износа и простоев оборудования, принимать меры по их предупреждению.
2. Выявлять случаи нарушения технических требований, технологических регламентов, правил эксплуатации и технического обслуживания.
3. Определять причины преждевременного износа деталей и узлов оборудования.
4. Оценивать техническое состояние оборудования гидравлических, смазочных и пневматических систем, задействованных в технологическом процессе.
5. Разрабатывать мероприятия по сокращению простоев, повышению сменности, снижению аварий оборудования.

Знания:

1. Порядок проведения противоаварийных тренировок с персоналом по плану локализации и ликвидации аварий на объекте.
2. План мероприятий по локализации и ликвидации последствий аварий производственного подразделения.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Разработка и реализация планов внедрения новой техники и технологии, проведение организационно-технических мероприятий, опытно-конструкторских работ

Умения:

1. Пользоваться нормативно-технической документацией.
2. Читать чертежи, схемы и другие документы.
3. Разрабатывать проекты перспективных годовых, текущих планов по внедрению новой техники и передовых технологий.

Знания:

1. Передовой опыт организаций в области технологии подготовки и транспортировки нефти.
2. Перспективы развития организации, основные требования организации труда при проектировании технологических процессов.
3. Передовой отечественный и зарубежный опыт по применению современного технологического оборудования, новых методов ремонта и механизации.
4. Назначение, устройство нового современного технологического оборудования, принципа его работы и правил его эксплуатации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Обеспечение подготовки технической документации

Умения:

1. Выносить заключения по рационализаторским предложениям и изобретениям, по вопросам совершенствования конструкции оборудования, организации ремонтных работ и технического обслуживания оборудования, оказывает рационализаторам и изобретателям практическую помощь и организует внедрение принятых предложений.
2. Оценивать качество соблюдения проектной, конструкторской и технологической дисциплины.
3. Консультировать по вопросам ремонта и обслуживания технологического оборудования.

Знания:

1. Технологические схемы производственных процессов.
2. Методы выявления и использования резервов производства.
3. Назначение, принцип работы, место расположения контрольно-измерительных приборов, систем автоматизации и управления.
4. Методы определения эффективности внедрения новой техники и технологии, организации труда, рационализаторских предложений и изобретений.
5. Порядок разработки проектной, конструкторской и технологической документации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость
Лидерские качества
Эффективно работать в качестве члена команды
Аналитическое мышление
Компьютерная грамотность
Точность в выполнении задач
Самостоятельность
Умение быстро принимать решение
Ответственность за свою работу и за работу команды
Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. СТ РК 3362-2019 "Магистральные нефтепроводы. Техническая эксплуатация".
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354.
3. СТ РК 2079-2010 "Магистральные нефтепроводы. Организация безопасного проведения газоопасных работ".
4. СТ РК 2080-2022 "Магистральные нефтепроводы. Пожарная безопасность".
5. СТ РК 2081-2011 "Магистральные нефтепроводы. Требования безопасности при эксплуатации".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Начальник компрессорной станции

4

Техник службы компрессорной станции

17. Карточка профессии "Сменный инженер (начальник смены)":

Код группы:

2147-4

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Сменный инженер (начальник смены)

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 24 мая 2016 года № 217. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 5 июля 2016 года № 13884. Об утверждении Типовых квалификационных характеристик должностей руководителей, специалистов и других служащих организаций нефтегазодобывающей отрасли.
Параграф 34. Инженер центральной инженерно-технологической службы (сменный)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность: Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-


Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность: Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Сменный инженер I категории: высшее образование по соответствующей специальности и стаж работы в должности сменного инженера II категории не менее 1 года;
Сменный инженер II категории: высшее образование по соответствующей специальности и стаж работы в должности сменного инженера без категории не менее 2 лет;
Сменный инженер без категории: высшее образование по соответствующей специальности без требований к стажу работы по виду деятельности или техника I категории службы компрессорной станции со стажем работы 3 года.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

1329-1-041 - Начальник смены (в прочих отраслях)

Основная цель деятельности:

Обеспечение бесперебойной, безопасной и эффективной работы ГКС

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Осуществление контроля и обеспечение бесперебойной работы оборудования, выявление неисправностей, контроля эксплуатационных параметров, анализа причин отклонений.
2. Организация и управление технологическими процессами транспортировки газа, включая координацию работы сменного персонала.
3. Обеспечение промышленной и пожарной безопасности эксплуатационного оборудования, локализация аварийных ситуаций и реагирование на чрезвычайные ситуации.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Осуществление контроля и обеспечение бесперебойной работы оборудования, выявление неисправностей, контроля эксплуатационных параметров, анализа причин отклонений



Навык 1:
Поддержание работы оборудования КС в заданном технологическом режиме

Умения:
1. Выявлять неисправности оборудования КС при обходе.
2. Выявлять по показаниям приборов, шумовым характеристикам отклонения в работе оборудования КС.
3. Анализировать показания измерительных приборов.
4. Оценивать правильность прохождения операций пуска и остановки ГПА .
5. Определять причины изменения и отклонения от нормативных (допустимых) величин эксплуатационных параметров оборудования КС.
6. Анализировать причины отказа оборудования КС и нарушений технологического процесс.
7. Производить проверку параметров эксплуатируемого оборудования КС.
8. Определять соответствие состояния оборудования требованиям эксплуатационных регламентов.
9. Контролировать штатные и нештатные ситуации, возникающие во время сменного дежурства.
10. Анализировать и вносить предложения по совершенствованию инструкций по эксплуатации оборудования КС.

Знания:
1. Требования нормативно-правовых актов Республики Казахстан, локальных нормативных актов и распорядительных документов в области транспортировки газа.
2. Техническую документацию в области транспортировки газа.
3. Маршруты обхода эксплуатационным персоналом основного и вспомогательного оборудования КС.
4. Технологические схемы участков газотранспортной системы.
5. Технологические процессы транспортировки газа.
6. Назначение, устройство и принципы действия оборудования КС.
7. Нормативные и предельные параметры работы оборудования КС.
8. Физико-химические свойства природного газа, нестабильных жидких углеводородов, газовых и жидких сред, химических реагентов, порядок и правила их утилизации.
9. Правила эксплуатации и основные характеристики используемых контрольно-измерительных приборов, в том числе приборов безопасности.
10. Алгоритм пуска и останова ГПА.
11. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не требуется

Навык 2:
Анализ эксплуатационных параметров и принятие оперативных решений по их корректировке.

Умения:
1. Контролировать параметры эксплуатационного оборудования и оценивать их соответствие установленным нормам.
2. Принимать решения по корректировке технологических параметров.
3. Принимать меры по предупреждению выхода параметров режимов работы оборудования за пределы допустимых значений.
4. Принимать решения в режиме ограниченного времени.
5. Вести учет расхода газа на собственные нужды и технологические потери, анализируя их причины.
6. Осуществлять оперативное оповещение руководства и диспетчерских служб о выявленных отклонениях в работе оборудования.
7. Проверять соответствие фактического расхода технологических жидкостей, масел и газа установленным нормативам.

Знания:
1. Методы анализа эксплуатационных параметров эксплуатационного оборудования.
2. Допустимые режимы работы компрессорных станций и предельно допустимые отклонения от норм
3. Причины возникновения сбоев и отклонений в работе оборудования, методы их диагностики и устранения
4. Системы учета и контроля расхода газа, технологических жидкостей и масел на эксплуатационном оборудовании.
5. Регламенты и инструкции по оповещению диспетчерских служб и руководства при возникновении нештатных ситуаций.
6. Правила ведения учетной и отчетной документации по параметрам работы оборудования.
7. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Организация и управление технологическими процессами транспортировки газа, включая координацию работы сменного персонала.

Навык 1:
Координация работы сменного персонала и оперативное управление режимами работы оборудования.

Умения:

1. Организовывать и координировать работу сменного персонала для обеспечения бесперебойной транспортировки нефти и газа.
2. Контролировать выполнение сменных производственных заданий и оперативно корректировать действия сменного персонала.
3. Обеспечивать взаимодействие с ремонтными и вспомогательными подразделениями для устранения неисправностей и отклонений в работе оборудования.
4. Инструктировать сменный персонал по вопросам безопасного ведения работ, соблюдения технологических режимов и эксплуатации оборудования.
5. Осуществлять контроль за соблюдением трудовой и производственной дисциплины сменным персоналом.
6. Принимать меры по предупреждению аварийных ситуаций и реагирования на чрезвычайные ситуации, обеспечению безопасной эксплуатации оборудования

 
Знания:

Закон Республики Казахстан "О гражданской защите", трудовое законодательство, а также иные нормативные правовые акты в сфере недропользования и промышленной безопасности.
2. Методические и нормативно-технические материалы по оперативному управлению производством.
3. Технологию добычи нефти и газа, физико-химические свойства нефти и газа.
4. Технологическое оборудование и правила его технической эксплуатации.
5. Основы организации производства, экономики, труда и управления.
6. Порядок (алгоритм) реагирования на аварийные-чрезвычайные ситуации.
7. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Обеспечение оперативных переключений на оборудовании КС

Умения:

1. Осуществлять оперативные переключения на оборудовании в соответствии с установленными регламентами.
2. Оценивать правильность прохождения операций пуска и останова ГПА.
3. Контролировать параметры работы оборудования после проведения переключений для обеспечения стабильного технологического процесса.
4. Анализировать возможные риски при выполнении переключений и принимать меры для их минимизации.
5. Осуществлять взаимодействие с диспетчерскими службами и техническим персоналом при проведении переключений.
6. Проверять правильность выполнения операций при переключениях на объектах магистрального нефтегазопровода.
7. Вести учет выполненных переключений, фиксировать параметры работы оборудования в оперативной документации

Знания:

1. Технологический процесс работы оборудования и магистральных нефте-, газопроводов.
2. Порядок выполнения оперативных переключений на объектах нефте-, газотранспортной системы.
3. Методы контроля и анализа эксплуатационных параметров после переключений.
4. Требования охраны труда, промышленной и пожарной безопасности при выполнении оперативных переключений.
5. Взаимодействие с диспетчерскими службами и ремонтными. подразделениями при проведении переключений.
6. Систему ведения оперативной документации и учета .технологических параметров после переключений.
7. Возможные причины отклонений эксплуатационных параметров и методы их устранения.
8. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Обеспечение промышленной и пожарной безопасности эксплуатационного оборудования, локализация аварийных ситуаций и реагирование на чрезвычайные ситуации

Навык 1:
Соблюдение требований безопасности сменным персоналом и ремонтными бригадами

Умения:

1. Контролировать соблюдение правил промышленной и пожарной безопасности сменным персоналом и ремонтными бригадами.
2. Проверять соответствие выполняемых работ установленным нормам безопасности и эксплуатационным требованиям.
3. Осуществлять мониторинг состояния рабочих зон для оперативного устранения выявленных нарушений.
4. Контролировать выполнение требований по безопасной эксплуатации оборудования и технологических установок.
5. Взаимодействовать с ответственными службами по вопросам охраны труда, промышленной и пожарной безопасности.

Знания:

1. Законодательные и нормативные акты Республики Казахстан в области промышленной и пожарной безопасности.
2. Основные виды производственных рисков и меры по их предотвращению.
3. Технологические процессы и их влияние на промышленную безопасность.
4. Правила эксплуатации и применения средств коллективной и индивидуальной защиты.
5. Требования к организации безопасного рабочего пространства и проведения ремонтных работ.
6. Эксплуатационная и техническая документация.
7. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Локализация аварийных ситуаций, реагирование на чрезвычайные ситуации и ведение оперативной документации

Умения:

1. Осуществлять оперативные действия по локализации аварийных ситуаций на оборудовании по реагированию на чрезвычайные ситуации.
2. Обеспечивать своевременное оповещение диспетчерских служб и руководства о возникновении аварий, инцидентов и чрезвычайных ситуаций.
3. Организовывать работу сменного персонала для устранения последствий аварийных ситуаций.
4. Вести учет и анализ аварийных ситуаций, фиксировать информацию в оперативной документации.
5. Проверять наличие и готовность аварийного инструмента и средств коллективной и индивидуальной защиты.
6. Реализовывать мероприятия по повышению уровня безопасности на объектах.

Знания:

1. Алгоритм действий при возникновении аварийных ситуаций и порядок реагировании на чрезвычайные ситуации.
2. Порядок расследования и учета несчастных случаев и нарушений требований безопасности.
3. Методы анализа причин аварийных ситуаций и разработки. корректирующих мероприятий
4. Требования к ведению оперативной документации и журналов учета аварий.
5. Состав и порядок использования аварийного инструмента и средств коллективной и индивидуальной защиты.
6. Пожарно-технический минимум и правила поведения при пожарах на промышленных объектах.
7. Методы планирования и реализации профилактических мероприятий по повышению безопасности.
8. Основы оказания первой медицинской помощи.
9. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
аналитическое мышление
коммуникабельность
организованность
стрессоустойчивость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

"Правила эксплуатации магистральных газопроводов" Утверждены приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 22 января 2015 года № 33. "Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации компрессорных станций" Утверждены приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 360

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер по эксплуатации и техническому обслуживанию КС

6

Начальник КС

18. Карточка профессии "Начальник компрессорной станции":

Код группы:

1322-0

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Начальник компрессорной станции

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и иных служащих Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 22003).
Параграф. 94 Начальник цеха (участка).

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы по специальности на должностях специалиста не менее 3 лет или техническое и профессиональное, послесреднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы по специальности на должностях специалиста не менее 5 лет

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

1329-1-039 - Начальник службы (специализированной в прочих отраслях)

Основная цель деятельности:

Осуществление руководства деятельностью компрессорной станции

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация бесперебойной работы компрессорной станции.
2. Руководство персоналом подразделения по эксплуатации компрессорной станции.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Организация бесперебойной работы компрессорной станции

Навык 1:
Организация производственного процесса эксплуатации компрессорной станции


Умения:
1. Осуществлять руководство производственно - хозяйственной деятельностью компрессорной станции.
2. Обеспечивать выполнение производственных заданий.
3. Анализировать эксплуатационную, техническую, ремонтную документацию.
4. Производить проверку проектной и технической документации в области эксплуатации оборудования КС на соответствие установленным требованиям.
5. Нормировать производственные запасы товарно-материальных ценностей, химических реагентов.
6. Пользоваться специализированным программным обеспечением.
7. Формировать отчетность в области эксплуатации.
8. Пользоваться персональным компьютером и его периферийными устройствами, оргтехникой.
9. Производить оценку остаточного ресурса. технологического оборудования КС.
10. Анализировать данные по эксплуатации и отказам оборудования КС.
11. Формировать мероприятия по устранению причин несоответствия качества газа требованиям стандарта.
12. Анализировать работы по ликвидации аварий и принимать меры по их совершенствованию и корректировке.
13. Выявлять отклонения от нормальной работы оборудования КС.
14. Ранжировать эксплуатационные задачи с точки зрения приоритетности их выполнения.
15. Проводить противоаварийные тренировки с подчиненным персоналом по плану мероприятий по локализации и ликвидации последствий аварий и инцидентов на объектах КС.

Знания:
1. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, нормативных документов по эксплуатации оборудования КС.
2. Техническая документация по эксплуатации оборудования КС.
3. Схемы установки ГПА, ТХА, газосепарационного, теплообменного и емкостного оборудования КС, систем вспомогательного назначения, в том числе водоснабжения, электроснабжения, вентиляции, маслоснабжения.
4. Свойства природного газа, тяжелых углеводородных газов, газового конденсата, опасных и вредных веществ (метанол, одорант), применяемых на объектах магистральных газопроводов.
5. Виды, методы и технология выполнения технического обслуживания и ремонтов оборудования.
6. Требования к составлению проектной документации.
7. Фактическое техническое состояние оборудования КС.
8. Правила эксплуатации и основные характеристики используемых контрольно-измерительных приборов, в том числе приборов безопасности
9. Технология транспортировки газа по магистральным газопроводам.
10. Технологическая схема КС.
11. Структура, взаимодействие средств АСУ ТП, телемеханики, систем автоматического управления оборудования по добыче углеводородного сырья и правила управления. ими
12. Виды отчетности в области эксплуатации КС.
13. Виды аварийных ситуаций при эксплуатации оборудования КС, причины их возникновения и способы предупреждения и устранения.
14. План мероприятий по локализации и ликвидации последствий аварий и инцидентов.
15. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Организация технического обслуживания, диагностики оборудования компрессорной станции

Умения:

1. Анализировать показатели работы оборудования КС.
2. Анализировать техническое состояние оборудования КС.
3. Анализировать данные ведомостей дефектов, актов обследования оборудования КС.
4. Анализировать и обобщать передовой опыт разработки новых технологических процессов, оборудования КС.
5. Применять результаты диагностирования оборудования КС
6. Определять объемы работ ТОиР, ДО оборудования КС.
7. Рационально использовать имеющиеся ресурсы (человеческие, транспортные, материально-технические).

Знания:

1. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан по эксплуатации оборудования КС.
2. Техническая документация по эксплуатации оборудования КС.
3. Технологические процессы транспортировки газа.
4. Регламенты по техническому обслуживанию и ремонту оборудования КС.
5. Методы технического диагностирования и прогнозирования технического состояния оборудования КС.
6. Виды дефектов оборудования КС и способы их устранения.
7. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Организация работ по повышению эффективности оборудования компрессорной станции

Умение

1. Анализировать и оценивать эффективность работы основного и вспомогательного оборудования на основе внедрения новой техники и технологий.
2. Разрабатывать и внедрять мероприятия по продлению срока службы оборудования КС.
3. Применять передовой опыт в области эксплуатации оборудования КС.
4. Применять современные энергосберегающие технологии в рамках своих компетенций.
5. Подготавливать предложения по модернизации и реконструкции эксплуатируемого оборудования КС.
6. Подготавливать планы внедрения новой техники и технологий.
7. Оценивать риски от внедрения новой техники, рационализаторских предложений, изменений организационно-технических условий рабочего места.
8. Пользоваться персональным компьютером и его периферийными устройствами, оргтехникой.

Знание

1. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, нормативных документов в области транспортировки. газа
2. Техническая документация в области транспортировки газа.
3. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, нормативных документов по эксплуатации оборудования КС.
4. Техническая документация по эксплуатации оборудования КС.
5. Технологические процессы транспортировки газа.
6. Передовые технологии в работе оборудования КС.
7. Отраслевые документы, регламентирующие внедрение новой техники, передовых технологий, результатов НИОКР.
8. Энергосберегающие технологии в работе оборудования КС.
9. Методы проведения технических расчетов и определения эффективности эксплуатации оборудования КС.
10. Основы изобретательской и рационализаторской деятельности.
11. Правила работы на персональном компьютере на уровне пользователя, используемое программное обеспечение по направлению деятельности.
12. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Руководство персоналом подразделения по эксплуатации компрессорной станции

Навык 1:
Планирование деятельности подчиненного персонала с учҰтом рационального распределения работ и необходимости обеспечения выполнения производственных заданий

Умения:

1. Составлять планы работ подчиненного персонала.
2. Разрабатывать положение о подразделении, должностные и производственные (рабочие) инструкции.
3. Составлять планы, программы технической учебы.
4. Проводить техническое обучение персонала.
5. Обеспечивать периодический инструктаж работников компрессорной станции, проверку знаний правил технической эксплуатации оборудования, правил по охране труда, пожарной безопасности, контролировать их соблюдение.
6. Обеспечивать создание безопасных условий труда и контроль за соблюдением работниками станции производственной и трудовой дисциплины.

Знания:

1. Основы трудового законодательства Республики Казахстан.
2. Табельный учет использования рабочего времени.
3. Положения об оплате труда.
4. Основы экономики, организации производства, труда и управления.
5. Основы нормирования труда.
6. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Пунктуальность
Дисциплинированность
Аккуратность
Лидерские качества
Способность к принятию самостоятельных решений в критической ситуации
Эмоциональная устойчивость
Внимательность
Самостоятельное управление и контроль процессами трудовой и учебной деятельности в рамках стратегии, политики и целей организации
Аргументирование выводов и грамотное оперирование информацией

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. "Правила эксплуатации магистральных газопроводов" Утверждены приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 22 января 2015 года № 33.
2. "Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации компрессорных станций" Утверждены приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 360.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер по эксплуатации и ремонту компрессорной станции

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      19. Наименование государственного органа:

      Министерство энергетики Республики Казахстан

      Исполнитель: Кошкаров Ержан Жетписович.

      E-mail: y.koshkarov@energo.gov.kz

      Номер телефона: +7 (717) 278 68 74.

      20. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Министерство энергетики Республики Казахстан

      Руководитель проекта:

      Кошкаров Ержан Жетписович

      E-mail: y.koshkarov@energo.gov.kz

      Номер телефона: +7 (717) 278 68 74

      Исполнители: Крикбаев Сунгат Болатович.

      E-mail: S.Krikbaev@energo.gov.kz

      Номер телефона: +7 (777) 978 00 95.

      АО "Интергаз Центральная Азия"

      Руководитель проекта:

      Кошкаров Ержан Жетписович

      E-mail: y.koshkarov@energo.gov.kz

      Номер телефона: +7 (717) 278 68 74

      Исполнители: Тасмагамбетова Венера Алгалиевна.

      E-mail: Tasmagambetova@ica.kz

      Номер телефона:+7 (777) 479 13 48.

      21. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: Протокол №8-2024 заседания Отраслевого совета по профессиональным квалификациям нефтегазовой, нефтеперерабатывающей и нефтегазохимической отраслей от 22 ноября 2024 года. Протокол заседания Отраслевого совета по профессиональным квалификациям нефтегазовой, нефтеперерабатывающей и нефтегазохимической отраслей от 22 августа 2025 года.

      22. Национальный орган по профессиональным квалификациям: Заключение Национального органа по профессиональным квалификациям по итогам экспертизы проекта профессионального стандарта от 21 октября 2024 года. Заключение Национального органа по профессиональным квалификациям по итогам экспертизы проекта профессионального стандарта от 05 августа 2025 года.

      23. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": Экспертное заключение от 17 декабря 2024 г. Экспертное заключение № 10735/А002 от 09.09.2025 г.

      24. Номер версии и год выпуска: версия 2, 2025 г.

      25. Дата ориентировочного пересмотра: 31.12.2028 г.

  Приложение 4 к приказу
Министр энергетики
Республики Казахстан
от 15 октября 2025 года № 387-н/қ
  Приложение 12 к приказу
Министр энергетики
Республики Казахстан
от 23 декабря 2024 года № 479

Профессиональный стандарт: "Эксплуатация и ремонт распределительного газопровода"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: Профессиональный стандарт "Эксплуатация и ремонт распределительного газопровода" (далее — профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях". Стандарт предназначен для структурирования основных профессий, связанных с обеспечением надежной и безопасной работы распределительного газопровода. В нем описаны характеристики выполняемых работ и основные трудовые функции работников, что позволяет определить требования к уровню квалификации и компетентности, а также условия и качество труда. Настоящий профессиональный стандарт служит основой для создания образовательных программ, включая обучение персонала предприятий, а также для сертификации работников и выпускников образовательных учреждений.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) аварийно-восстановительные работы - это первоочередные работы в зоне чрезвычайной ситуации (поражения) по локализации очагов разрушений и повышенной опасности, устранению аварий и повреждений на трубопроводах;

      2) квалификация - официальное признание ценности освоенных компетенций для рынка труда и дальнейшего образования, и обучения, позволяющее осуществлять трудовую деятельность;

      3) знание - изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задач;

      4) единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих - справочник, предназначенный для тарификации работ и присвоения тарифных разрядов рабочим;

      5) газовое оборудование - технические изделия полной заводской готовности, используемые в качестве составных элементов газопроводов (компенсаторы, конденсатосборники, предохранительно-сбросная арматура, арматура трубопроводная запорная), а также газоиспользующие установки (газовые приборы, печи и плиты);

      6) газопровод - сооружение, состоящее из соединенных между собой труб с запорной арматурой и предназначенное для транспортировки газа в газообразном или двухфазном состоянии;

      7) навык - способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      8) трудовая функция - составная часть вида трудовой деятельности, представляющая собой интегрированный и относительно автономный набор трудовых действий, определяемых бизнес-процессом и предполагающий наличие необходимых компетенций для их выполнения;

      9) ремонт - комплекс мероприятий (операций) по восстановлению исправности или работоспособности полного, или частичного эксплуатационного ресурса линейной части газопровода и (или) его объектов;

      10) профессия - род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его;

      11) компетенция - способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию;

      12) отраслевая рамка квалификаций - документ, разрабатываемый на основе Национального классификатора занятий Республики Казахстан, национальной рамки квалификаций и классифицирующий требования к квалификации специалиста по уровням в зависимости от сложности выполняемых работ и характера используемых знаний, умений и компетенций в отрасли;

      13) техническое обслуживание - комплекс мероприятий, направленный на предотвращение преждевременного износа элементов оборудования или их разрушения, обеспечение надежной работы оборудования в межремонтный период;

      14) умение - способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) ЕТКС - Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих;

      2) ДО - Диагностическое обследование;

      3) ППР - Планово-предупредительные работы;

      4) ТОиР - Техническое обслуживание и ремонт;

      5) ТиПО - Техническое и профессиональное образование;

      6) ТО - Техническое обслуживание;

      7) КС - Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих;

      8) ОКЭД - Общий классификатор видов экономической деятельности;

      9) СИЗ - Средства индивидуальной защиты.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Эксплуатация и ремонт распределительного газопровода

      5. Код профессионального стандарта: D35220015

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      D Снабжение электроэнергией, газом, паром, горячей водой и кондиционированным воздухом;

      35 Снабжение электроэнергией, газом, паром, горячей водой и кондиционированным воздухом;

      35.2 Производство и распределение газообразного топлива по трубопроводам;

      35.22 Распределение газообразного топлива по трубопроводам;

      35.22.0 Распределение газообразного топлива по трубопроводам.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Профессиональный стандарт определяет требования к знаниям, умениям, опыту и квалификации работников, обеспечивающих надежную и безопасную работу распределительного газопровода. Стандарт служит основой для формирования образовательных программ, сертификации специалистов и регламентации трудовой деятельности в данной сфере.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Слесарь по эксплуатации и ремонту подземных газопроводов - 2 уровень ОРК;

      2) Слесарь по эксплуатации и ремонту газового оборудования - 2 уровень ОРК;

      3) Обходчик линейный - 2 уровень ОРК;

      4) Слесарь по эксплуатации и ремонту газового оборудования - 3 уровень ОРК;

      5) Слесарь по эксплуатации и ремонту подземных газопроводов - 3 уровень ОРК;

      6) Слесарь аварийно-восстановительных работ - 3 уровень ОРК;

      7) Техник по эксплуатации оборудования газовых объектов - 4 уровень ОРК;

      8) Мастер по ремонту и обслуживанию газового оборудования - 5 уровень ОРК;

      9) Инженер по эксплуатации оборудования газовых объектов - 6 уровень ОРК;

      10) Начальник газовой службы (участка) - 6 уровень ОРК;

      11) Директор газового хозяйства - 7 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Слесарь по эксплуатации и ремонту подземных газопроводов":

Код группы:

7126-9

Код наименования занятия:

7126-9-021

Наименование профессии:

Слесарь по эксплуатации и ремонту подземных газопроводов

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 63. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 10 ноября 2020 года № 441 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 63)". Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 13 ноября 2020 года № 21626.
Параграф. 14 Слесарь по эксплуатации и ремонту подземных газопроводов, 2 разряд

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не требуется

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Техническое обслуживание и эксплуатация подземных газопроводов и сооружений на них

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проверка состояния подземных газопроводов и сооружений на них.
2. Техническое обслуживание и ремонт подземных газопроводов и сооружений на них.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Проверка состояния подземных газопроводов и сооружений на них

Навык 1:
Осмотр подземных газопроводов и сооружений на них

Умения:

Для всех разрядов:
1. Читать исполнительные съемки, технологические схемы и маршрутные карты обхода газопроводов, опознавательные знаки и привязки подземных газопроводов.
2. Выявлять несоответствия в оформлении и содержании обслуживаемого участка газопроводов нормативным требованиям.
3. Оценивать состояние земляного покрова в местах возможного выхода подземного трубопровода на поверхность.
4. Определять техническое состояние трубопроводной и предохранительной арматуры, клапанов командных приборов систем управления кранами.
5. Оценивать состояние колодцев, крановых и факельных площадок, площадок аварийного запаса.
6. Отбирать пробы газовоздушной среды в колодцах, контрольных трубках подвалах ближайших зданий.
7. Применять средства индивидуальной защиты.
8. Вести записи результатов осмотра газопроводов.

Знания:

Для всех разрядов:
1. Требования нормативных правовых актов, технической документации и распорядительных документов к оформлению и содержанию газопроводов.
2. Состав, порядок и периодичность выполнения плановых осмотров.
3. Физические и химические свойства транспортируемого продукта.
4. Порядок действий в случае обнаружения утечек, неисправностей, нарушений в охранной зоне и зоне минимальных расстояний, размывов, повреждений на трассе трубопроводов.
5. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
6. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
7. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
8. Внутренний трудовой распорядок.
9. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Контроль состояния подземных газопроводов и сооружений на них

Умения:

Для всех разрядов:
1. Выявлять утечки газа на газопроводах.
2. Снимать показания приборов, установленных на трубопроводах и трубопроводной арматуре.
3. Применять газоанализаторы, тече-, трассоискатели, прочие приборы и средства измерения.
4. Пользоваться средствами связи и сигнализации.

Знания:

Для всех разрядов:
1. Нормативные глубины залегания трубопровода.
2. Разрешенное рабочее давления в трубопроводе.
3. Назначение и характеристики контрольно-измерительных приборов, установленных на трубопроводах и трубопроводной арматуре.
4. Порядок пользования средствами связи и сигнализации.
5. Правила определения утечек газа на газопроводах.
6. Устройство и правила пользования газоанализаторами, тече-, трассоискатели, прочими приборами и средства измерения.
7. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
8. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
9. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
10. Внутренний трудовой распорядок.
11. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:

Навык 1:
Выполнение вспомогательных и слесарных работ при производстве ремонта, восстановлении поврежденных мест изоляции, врезок и переключение действующих газопроводов

Умения:

Техническое обслуживание и ремонт подземных газопроводов и сооружений на них

Разряд 2
1. Обслуживать газопроводы и сооружения на подземных газопроводах: коверы, колодцы, конденсатосборники, гидрозатворы.
2. Проветривать колодцы
3. Устанавливать предупредительные знаки.
4. Выполнять вспомогательные и слесарные работ при производстве ремонта, восстановлении поврежденных мест изоляции, врезок и переключение действующих газопроводов.

Знания:

Разряд 2
1. Коммуникации вблизи газопроводов и других подземных сооружений на обслуживаемых участках трасс.
2. Правила определения утечек газа на газопроводах
3. Технические требования к установке коверов.
4. Способы проветривания загазованных колодцев.
5. Устройство и правила пользования газоанализаторами.
6. Правила и нормы по технике безопасности, охране труда и охране окружающей среды.
7. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
8. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
9. Внутренний трудовой распорядок.
10. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность Внимательность Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения Способность выбирать лучшие методы из существующих наборов вариантов

Список технических регламентов и национальных стандартов:

СН РК 4.03-01-2011 "Газораспределительные системы"
СП РК 4.03-101-2013 "Газораспределительные системы" МСН 4.03-01-2003 "Газораспределительные системы" ТР ТС 032/2013 "О безопасности оборудования, работающего под избыточным давлением"

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Мастер по ремонту и обслуживанию газового оборудования

4

Техник по эксплуатации оборудования газовых объектов

10. Карточка профессии "Слесарь по эксплуатации и ремонту газового оборудования":

Код группы:

7126-9

Код наименования занятия:

7126-9-020

Наименование профессии:

Слесарь по эксплуатации и ремонту газового оборудования

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 63. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 10 ноября 2020 года № 441 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 63)". Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 13 ноября 2020 года № 21626.
Параграф. 2 Слесарь по эксплуатации и ремонту газового оборудования, 2 разряд

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: основное среднее образование

Специальность: -

Квалификация: -

Требования к опыту работы:

Не требуется

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

7126-9-017 - Слесарь по ремонту и обслуживанию технологических установок и газового оборудования 7126-9-018 - Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

Основная цель деятельности:

Обеспечение надежного и эффективного функционирования газового оборудования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Техническое обслуживание и ремонт (ТОиР) простых и средней сложности элементов газового оборудования

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Техническое обслуживание и ремонт (ТОиР) простых и средней сложности элементов газового оборудования

Навык 1:
Поддержание газового оборудования в работоспособном состоянии

Умения:

Для всех разрядов:
1. Читать техническую документацию общего и специализированного назначения.
2. Работать ручным слесарным инструментом.
3. Выявлять и устранять мелкие неполадки на простых и средней сложности узлах и механизмах машин и аппаратов, насосов, трубопроводов и трубопроводной арматуры.
4. Работать с изоляционными материалами.
5. Производить настройку редукционных клапанов на поршневых, винтовых, шестеренчатых насосах.
6. Отбирать пробу масла на химический анализ.
7. Производить замену элементов масляных и воздушных фильтров.
8. Пользоваться парогенераторными установками и компрессорами для очистки оборудования.
9. Выполнять разметочные работы и работы по резке металла.
10. Выполнять разборку, замену и смазку отключающих устройств.
11. Выполнять проверку на герметичность резьбовых и сварных соединений.
12. Пропаривать внутренние полости баллонов для сжиженного газа с последующей продувкой инертным газом.
13. Очищать баллоны перед окраской.
14. Исправлять и править башмаки баллонов.
15. Устранять заусенцы на уплотнительных муфтах.
16. Устанавливать вентили на баллоны и взвешивание баллонов.

Знания:

Для всех разрядов:
1. Основы материаловедения.
2. Устройство, назначение и принцип действия простых и средней сложности узлов и механизмов газового оборудования, насосов, трубопроводов и трубопроводной арматуры.
3. Основные приемы слесарных работ.
4. Характерные неисправности простых и средней сложности узлов и механизмов машин и аппаратов, насосов, трубопроводов и трубопроводной арматуры.
5. Нормы расхода сырья и материалов на выполняемые работы.
6. Последовательность и содержание операций при выполнении технического обслуживания простых и средней сложности узлов и механизмов машин и аппаратов, насосов, трубопроводов и трубопроводной арматуры.
7. Признаки, характеризующие состояние обслуживаемого оборудования (горячий резерв, резерв, техническое обслуживание, ремонт, консервация).
8. Правила и способы отбора проб масла для химического анализа.
9. Правила, инструкции по эксплуатации оборудования, используемых инструментов и приспособлений.
10. Типы и устройство баллонов и их вентилей.
11. Назначение и правила пользования контрольно- измерительными приборами, механизмами и приспособлениями, применяемыми при ремонте баллонов.
13. Способы устранения заусениц на баллонах и муфтах.
14. Правила и нормы по технике безопасности и охране труда.
15. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
16. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
17. Внутренний трудовой распорядок.
18. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Подготовка к ремонту узлов и механизмов машин и аппаратов, агрегатов газового оборудования

Умения:

Разряд 2
1. Использовать простые приспособления для разборки, сборки узлов и механизмов.
2. Изготавливать уплотнительные прокладки несложной конфигурации.
3. Осуществлять шурфовку трубопроводов и оборудования, расположенного под землей.
4. Содержать оборудование, инструменты, приспособления в надлежащем состоянии.
5. Подготавливать швы баллонов для подварки.
6. Участвовать при заварке швов на баллонах и приварке к ним башмаков и бобышек.
7. Заготавливать присадочную проволоку для газовой сварки.
8. Заменять баллоны и проводить профилактический ремонт и инструктаж абонентов по правилам пользования газовыми приборами.
9. Наносить клейма.
10. Производить смену редукторов, обслуживание и текущий ремонт запорной арматуры газгольдерных и газораздаточных станций.
11. Участвовать в работе по демонтажу, монтажу и ремонту оборудования газгольдерной станции и компрессорных установок.
12. Подготавливать газгольдеры, резервуары газораздаточных станций и групповых установок сжиженного газа к внутреннему осмотру и гидравлическому испытанию.
16. Внутренний трудовой распорядок.
17. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Знания:

Разряд 2
1. Устройство отдельных аппаратов, узлов и арматуры.
2. Принципиальные технологические схемы и схемы коммуникаций обслуживаемого оборудования.
3. Порядок выполнения земляных работ при шурфовке трубопроводов и оборудования, расположенного под землей.
4. Правила выполнения погрузочно-разгрузочных работ.
5. Правила, инструкции по эксплуатации газового оборудования, используемых инструментов и приспособлений.
6. Виды ремонта газового оборудования.
7. Назначение проволоки, применяемой для газовой сварки.
8. Технологические схемы газопроводов газгольдерных и газораздаточных станций.
9. Правила эксплуатации газгольдерных и газораздаточных станций сжиженного и сжатого газа.
10. Правила производства текущего ремонта коммуникаций и оборудования газгольдерных и газораздаточных станций.
11. Правила освидетельствования и испытания резервуаров и иного оборудования на станциях.
12. Устройство, принцип работы, порядок настройки и текущего ремонта оборудования газорегуляторных пунктов.
13. Правила и нормы по технике безопасности, охране труда и охране окружающей среды.
14. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
15. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
16. Внутренний трудовой распорядок.
17. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность Умение работать в команде

Список технических регламентов и национальных стандартов:

СН РК 4.03-01-2011 "Газораспределительные системы"
СП РК 4.03-101-2013 "Газораспределительные системы" МСН 4.03-01-2003 "Газораспределительные системы"
ТР ТС 032/2013 "О безопасности оборудования, работающего под избыточным давлением"

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Техник по эксплуатации оборудования газовых объектов

3

Слесарь по эксплуатации и ремонту газового оборудования

11. Карточка профессии "Обходчик линейный":

Код группы:

8131-9

Код наименования занятия:

8131-9-163

Наименование профессии:

Обходчик линейный

Уровень квалификации по ОРК:

2

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 34. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 24 декабря 2020 года № 533 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 34)".
Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 25 декабря 2020 года № 21909. Параграфы 7-8. Обходчик линейный (3-4 р)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Не требуется

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

7126-2-002 - Трубопроводчик линейный 7126-2-001 - Трубопроводчик

Основная цель деятельности:

Проверка технического состояния линейной части магистральных трубопроводов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Содержание трассы трубопроводов нефти и нефтепродуктов в соответствии с требованиями нормативно-технической документации.
2. Содержание объектов трубопроводов.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Содержание трассы трубопроводов нефти и нефтепродуктов в соответствии с требованиями нормативно- технической документации

Навык 1:
Осмотр трассы трубопровода

Умения:

Разряд 3:
1. Выполнять визуальный осмотр однониточного участка трассы трубопровода.
2. Выполнять обход и обслуживание однониточного участка трубопровода без устройств электрической защиты от почвенной коррозии и блуждающих токов, водосборников, колодцев, запорной арматуры, линий связи и иных имеющихся на нем сооружений.
3. Сообщать немедленно в районные управления или на перекачивающую станцию при обнаружении утечек газа, нефти и нефтепродуктов, повреждений, различных нарушений в полосе отвода и в охранной зоне.
4. Вести записи в журнале обходчика линейного и в журнале электрозащиты трубопровода от коррозии.
Разряд 4: В дополнение к умениям разряда 3:
1. Выполнять осмотр и оценку состояния береговых укреплений, ограждений, оснований фундаментов участков многониточного трубопровода на наличие деформаций, перемещений, провисаний, оголений участков.
2. Выполнять обход и обслуживание однониточного участка трубопровода с устройствами электрической защиты от почвенной коррозии и блуждающих токов, многониточного участка трубопровода, участков трубопровода, имеющих сложные воздушные переходы через реки, водосборников, колодцев, запорной арматуры, линии связи, сигнализации и иных имеющихся на них сооружений.

Знания:

Разряд 3:
1. Порядок и правила технической эксплуатации магистральных трубопроводов.
2. Правила наблюдения за полосой отвода и охранной зоной.
3. Технологическая схема закрепленного участка магистрального трубопровода.
4. Конструкцию и обслуживание кранов и задвижек на своем участке.
5. Осуществление надзора за контрольными пунктами телемеханики и объектами электрической химической защиты.
6. Порядок внутреннего трудового распорядка, правила по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.
Разряд 4:
В дополнение к знаниям разряда 3:
1. Закрепленный участок трассы однониточного или многониточного трубопровода и расположение сооружений на нем.
2. Устройство контрольных пунктов телемеханики и объектов электрохимзащиты.
3. Структура и состав почв и грунтов, способы защиты грунта от размывов, закрепления подвижного грунта, предотвращения стока вод вдоль трассы, роста оврагов и промоин в охранной зоне трубопровода.
4. Требования к санитарному содержанию территорий.

Навык 2:
Вспомогательные работы на трассе трубопровода

Умения:

Разряд 3:
1. Устанавливать знаки, надписи, плакаты, таблички, блокировочные и сигнализирующие устройства.
2. Выполнять лакокрасочные работы конструктивных элементов на линейной части трубопроводов.
3. Выявлять участки линейной запорной арматуры для расчистки от древесно-кустарниковой растительности, посторонних предметов, выполнять покос травы.
4. Наводить порядок территории и помещения после выполнения работ.
5. Производить рытье шурфов, вырубку кустарников и покос травы в полосе отвода, поправка береговых укреплений, одерновки, плетневых клеток, каменной наброски. 6. Осуществлять обслуживание закрепленного транспорта и ответственность за его сохранность.
Разряд 4:
В дополнение к умениям разряда 3:
1. Выполнять работы по укреплению оврагов, берегов с созданием плетневых клеток, каменной наброски, одерновки и т.д.
2. Выполнять работы по удалению посторонних предметов, вырубке поросли, кустарников и деревьев в охранной зоне трубопровода.
3. Выполнять ремонт ограждений крановых площадок, площадок запуска и приема внутритрубных устройств, опорных тумб продувочных и вытяжных свечей, колодцев, отмостков вокруг километровых столбиков, фундаментов, опор креплений.
4. Выполнять ремонт водопропускных сооружений.
5. Выполнять работы по восстановлению стеллажей аварийного запаса труб.

Знания:

Разряд 3:
1. Требования нормативно-технической документации к охранным зонам.
2. Порядок пользования средствами связи и сигнализации.
3. Требования к форме шрифтов и цветовому разрешению знаков обозначения трассы трубопроводов, пересечений с коммуникациями сторонних организаций, естественных и искусственных препятствий, реперных знаков, предупредительных надписей, плакатов, табличек, блокировочных и сигнализирующих устройств.
4. Места установки знаков обозначений трассы трубопроводов, пересечений с коммуникациями сторонних организаций, естественных и искусственных препятствий, ограждений, предупредительных знаков, плакатов, надписей.
5. Правила покраски и нанесения надписей, в том числе с использованием трафаретов.
6. Составы растворов для очистки и способы промывки и очистки применяемых при покраске инструментов, кистей.
7. Основы слесарного дела.
Разряд 4:
В дополнение к знаниям разряда 3:
1. Способы создания береговых укреплений, плетневых клеток, каменной наброски, одерновки и так далее.
2. Порядок выполнения земляных работ.
3. Способы расчистки трассы трубопровода от древесно- кустарниковой растительности.
4. Способы устройства временных сооружений, стеллажей.
5. Схема переключения на многониточных переходах рек и колодцев.
6. Слесарное дело.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Содержание объектов трубопроводов

Навык 1:
Проведение осмотра, контроля и поддержание технического состояния объектов трубопроводов нефти и нефтепродуктов в технически исправном состоянии

Умения:

Разряд 3:
1. Производить осмотр колодцев.
2. Осматривать воздушные переходы магистральной части трубопроводов.
3. Производить осмотр трубопроводной и предохранительной арматуры.
Разряд 4:
В дополнение к умениям разряда 3:
1. Выявлять отклонения от норм и правил состояния трубопровода и трассы, работы оборудования.
2. Оценивать состояние аварийного запаса труб, материалов и инструментов.
3. Оценивать производство работ в охранной зоне многониточного участка трубопровода сторонними организациями.
4. Определять места утечки нефти и нефтепродуктов по внешним признакам.

Знания:

Разряд 3:
1. Устройство и назначение контрольно-измерительных приборов.
2. Конструкция и обслуживание кранов и задвижек на своем участке.
3. Назначение магистральных трубопроводов и его сооружений.
4. Физические и химические свойства нефти, нефтепродуктов и газа.
5. Последовательность операций при открытии и закрытии запорной арматуры и проверке ее на герметичность.
6. Виды, назначение, устройство, правила эксплуатации, технические, конструктивные особенности и характеристики трубопроводной арматуры.
7. Конструктивные и технологические характеристики участков трубопроводов.
8. Состав, порядок и периодичность выполнения плановых осмотров объектов магистрального трубопровода.
Разряд 4:
В дополнение к знаниям разряда 3:
1. Виды, назначение, устройство, правила эксплуатации, технического обслуживания и ремонта, технические, конструктивные особенности и характеристики трубопроводной арматуры, оборудования линейной части трубопровода.
2. Требования нормативно-технической документации к охранным зонам.
3. Признаки негерметичности трубопроводной арматуры.
4. Порядок действий в случае обнаружения утечек, неисправностей, нарушений в охранной зоне, размывов, повреждений.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:

Умения:

Учет показаний приборов

Разряды 3-4:
1. Снимать показания приборов.
2. Выполнять работы по ведению записей в соответствующих журналах, передаче данных, прием-сдача смены.
3. Использовать приборы учета в пределах своей компетенции.
4. Использовать средства связи и сигнализации.

Знания:

Разряды 3-4:
1. Характеристики приборов, установленных на магистральном нефтепроводе.
2. Порядок оформления документации, приема-сдачи смены.
3. Правила пользования средствами связи.
4. Принцип работы производственной сигнализации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность Внимательность Исполнительность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. СТ РК 3362-2019 "Магистральные нефтепроводы. Техническая эксплуатация"
2. Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации магистральных трубопроводов, утвержденные приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 354
3. СТ РК 2079-2010 "Магистральные нефтепроводы. Организация безопасного проведения газоопасных работ"
4. СТ РК 2080-2022 "Магистральные нефтепроводы. Пожарная безопасность"
5. СТ РК 2081-2011 "Магистральные нефтепроводы. Требования безопасности при эксплуатации"

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Трубопроводчик линейный

12. Карточка профессии "Слесарь по эксплуатации и ремонту газового оборудования":

Код группы:

7126-9

Код наименования занятия:

7126-9-020

Наименование профессии:

Слесарь по эксплуатации и ремонту газового оборудования

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 63. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 10 ноября 2020 года № 441 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 63)". Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 13 ноября 2020 года № 21626.
Параграфы 3-5. Слесарь по эксплуатации и ремонту газового оборудования, 3-5 разряд

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Монтаж и эксплуатация оборудования и систем газоснабжения

Квалификация:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Стаж работы не менее 1 года в газовом хозяйстве для каждого разряда

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

7126-9-017 - Слесарь по ремонту и обслуживанию технологических установок и газового оборудования

7126-9-018 - Слесарь по ремонту и обслуживанию технологического оборудования

Основная цель деятельности:

Обеспечение надежного и эффективного функционирования газового оборудования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Техническое обслуживание и ремонт (ТОиР) простых и средней сложности элементов газового оборудования.
2. Техническое обслуживание и ремонт (ТОиР) сложного газового оборудования.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Техническое обслуживание и ремонт (ТОиР) простых и средней сложности элементов газового оборудования

Навык 1:
Поддержание газового оборудования в работоспособном состоянии

Умения:

Для всех разрядов:
1. Читать техническую документацию общего и специализированного назначения.
2. Работать ручным слесарным инструментом.
3. Выявлять и устранять мелкие неполадки на простых и средней сложности узлах и механизмах машин и аппаратов, насосов, трубопроводов и трубопроводной арматуры.
4. Работать с изоляционными материалами.
5. Производить настройку редукционных клапанов на поршневых, винтовых, шестеренчатых насосах.
6. Отбирать пробу масла на химический анализ.
7. Производить замену элементов масляных и воздушных фильтров.
8. Пользоваться парогенераторными установками и компрессорами для очистки оборудования.
9. Выполнять разметочные работы и работы по резке металла.
10. Выполнять разборку, замену и смазку отключающих устройств.
11. Выполнять проверку на герметичность резьбовых и сварных соединений.
12. Пропаривать внутренние полости баллонов для сжиженного газа с последующей продувкой инертным газом.
13. Очищать баллоны перед окраской.
14. Исправлять и править башмаки баллонов.
15. Устранять заусенцы на уплотнительных муфтах.
16. Устанавливать вентили на баллоны и взвешивание баллонов.

Знания:

Для всех разрядов:
1. Основы материаловедения.
2. Устройство, назначение и принцип действия простых и средней сложности узлов и механизмов газового оборудования, насосов, трубопроводов и трубопроводной арматуры.
3. Основные приемы слесарных работ.
4. Характерные неисправности простых и средней сложности узлов и механизмов машин и аппаратов, насосов, трубопроводов и трубопроводной арматуры.
5. Нормы расхода сырья и материалов на выполняемые работы.
6. Последовательность и содержание операций при выполнении технического обслуживания простых и средней сложности узлов и механизмов машин и аппаратов, насосов, трубопроводов и трубопроводной арматуры.
7. Признаки, характеризующие состояние обслуживаемого оборудования (горячий резерв, резерв, техническое обслуживание, ремонт, консервация).
8. Правила и способы отбора проб масла для химического анализа.
9. Правила, инструкции по эксплуатации оборудования, используемые инструменты и приспособления.
10. Типы и устройство баллонов и их вентилей.
11. Назначение и правила пользования контрольно- измерительными приборами, механизмами и приспособлениями, применяемыми при ремонте баллонов.
13. Способы устранения заусениц на баллонах и муфтах.
14. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
15. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
16. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
17. Внутренний трудовой распорядок.
18. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Ремонт простых и средней сложности элементов газового оборудования

Умения:

Разряд 3
В дополнение к умениям 2 разряда:
1. Производить разборку и сборку простых и средней сложности узлов и механизмов машин и аппаратов, насосов, трубопроводов и трубопроводной арматуры.
2. Выполнять подготовку простых и средней сложности узлов и механизмов машин и аппаратов, насосов, трубопроводов и трубопроводной арматуры к сборке.
3. Использовать слесарный инструмент и приспособления для сборки и разборки простых узлов и механизмов машин и аппаратов, насосов, трубопроводов и трубопроводной арматуры.
4. Производить измерения при помощи измерительных приборов и инструментов.
5. Работать на сверлильных, наждачных станках.
6. Работать ручным инструментом.
7. Производить рубку, правку, гибку, резку, опиливание, сверление простых деталей.

Знания:

Разряд 3
В дополнение к знаниям 2 разряда:
1. Основные понятия о допусках и посадках, квалитетах, классах точности и чистоты обработки деталей.
2. Способы технических измерений.
3. Характерные неисправности простых и средней сложности узлов и механизмов машин и аппаратов, насосов, трубопроводов и трубопроводной арматуры.
4. Правила применения смазок, масел, моющих составов.
5. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
6. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
7. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
8. Внутренний трудовой распорядок.
9. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Техническое обслуживание и ремонт (ТОиР) сложного газового оборудования

Навык 1:
Техническое обслуживание сложных узлов и механизмов машин и аппаратов, агрегатов, технологических трубопроводов

Умения:

Разряд 4
В дополнение к умениям 3 разряда:
1. Читать техническую документацию общего и специализированного назначения.
2. Использовать инструмент и приспособления для выполнения технического обслуживания сложных узлов и механизмов машин и аппаратов, агрегатов, технологических трубопроводов.
3. Работать ручным слесарным и механизированным инструментом.
4. Выставлять необходимый угол атаки лопастей аппарата воздушного охлаждения газа.
5. Пользоваться приспособлениями для настройки отдельных элементов системы регулирования газоперекачивающих агрегатов.
6. Пользоваться устройствами для набивки уплотнительных материалов в шаровые краны.
7. Использовать поверхностно-активные вещества для определения утечек газа.
8. Пользоваться переносным газоанализатором.
9. Пользоваться приспособлением для промывки газовоздушного тракта газотурбинных двигателей.
10. Использовать очищающие вещества.
11. Выполнять разборку и смазку, замену отключающих устройств.
12. Выполнять проверку на герметичность резьбовых и сварных соединений.
13. Производить настройку предохранительных и запорных клапанов пунктов редуцирования газа.

Знания:

Разряд 4
В дополнение к знаниям 3 разряда:
1. Материаловедение.
2. Основы газовой динамики.
3. Физико-химические свойства газового конденсата, порядок и правила его утилизации.
4. Виды, типы и характеристики устройств для набивки шаровых кранов.
5. Возможные дефекты резиновых уплотнений и мембран.
6. Инструкции по эксплуатации газового оборудования.
7. Порядок регулировки упоров шаровых кранов.
8. Проектное положение технологического оборудования.
9. Требования к техническому освидетельствованию оборудования, подконтрольного надзорным органам Республики Казахстан.
10. Устройство, принцип действия и правила ремонта технических устройств газорегуляторных пунктов.
11. Устройство, принцип действия и правила ремонта испарительных установок, компрессоров, центробежных и поршневых насосов на газораздаточных станциях сжиженного газа.
12. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
13. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
14. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
15. Внутренний трудовой распорядок.
16. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Демонтаж, монтаж сложных узлов и механизмов машин и аппаратов, агрегатов, технологических трубопроводов

Умения:

Разряд 4
В дополнение к умениям 3 разряда:
1. Выполнять измерения контрольно-измерительными приборами и инструментами.
2. Выполнять подготовку сложных узлов и механизмов машин и аппаратов, агрегатов, технологических трубопроводов к монтажу, демонтажу.
3. Использовать слесарный, механизированный инструмент и приспособления при выполнении монтажных и демонтажных работ.
4. Изготавливать приспособления для монтажных и демонтажных работ.
5. Выполнять установку сложного оборудования и машин на различной высоте.
6. Проверять исправность грузозахватных приспособлений перед использованием.
7. Выполнять слесарные работы по настройке и наладке оборудования и автоматики газорегуляторных пунктов и станций после их ремонта.
8. Выполнять средней сложности и сложные слесарные работы по врезке и вырезке действующих газопроводов.
9. Осуществлять подготовку и принимать участие в сдаче оборудования на газгольдерных и газораздаточных станциях, подлежащего инспекторской проверке.
10. Осуществлять руководство бригадой слесарей при производстве демонтажа, монтажа и ремонта оборудования и подземных коммуникаций газгольдерных, газораздаточных и газорегуляторных станций (пунктов).
11. Производить наладку контрольно-измерительных приборов.
12. Производить первичное наполнение дворовых резервуарных установок сжиженным газом, удаление из них неиспаряющихся остатков, подготовка этих установок к периодическому освидетельствованию.
13. Производить пуск и регулировку испарительных установок.
14. Составлять дефектные ведомости на ремонт газового оборудования регуляторных и резервуарных установок.

Знания:

Разряд 4
В дополнение к знаниям 3 разряда:
1. Приемы слесарных работ.
2. Правила чтения чертежей деталей.
3. Правила и последовательность операций при выполнении монтажных и демонтажных работ.
4. Назначение, устройство и правила применения контрольно- измерительных приборов и инструментов.
5. Требования по эксплуатации грузозахватных приспособлений и грузоподъемных механизмов.
6. Виды и назначение ручного и механизированного инструмента.
7. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
8. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
9. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
10. Внутренний трудовой распорядок.
11. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3: Разборка, сборка сложных узлов и механизмов машин и аппаратов, агрегатов, технологических трубопроводов

Умения:

Разряд 5
В дополнение к умениям 4 разряда:
1. Производить разборку и сборку сложных узлов и механизмов машин и аппаратов, агрегатов, технологических трубопроводов.
2. Выполнять подгонку сложных узлов и механизмов машин и аппаратов, агрегатов, технологических трубопроводов.
3. Использовать слесарный инструмент и приспособления для сборки и разборки сложных узлов и механизмов машин и аппаратов, агрегатов, технологических трубопроводов.
4. Производить измерения при помощи контрольно- измерительных приборов и инструментов.

Знания:

Разряд 5
В дополнение к знаниям 4 разряда:
1. Методы и способы контроля качества при выполнении разборки, сборки сложных узлов и механизмов машин и аппаратов, агрегатов, технологических трубопроводов.
2. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
3. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
4. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
5. Внутренний трудовой распорядок.
6. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 4: Ремонт сложных узлов и механизмов машин и аппаратов, агрегатов, технологических трубопроводов

Умения:

Разряд 5
В дополнение к умениям 4 разряда:
1. Визуально оценивать изношенность узлов и механизмов.
2. Подготавливать узлы и детали для выполнения ремонта с помощью сварки и наплавки.
3. Выполнять шабрение, распиливание, пригонку и припасовку, притирку, доводку, полирование
4. Производить рубку, правку, гибку, резку, опиливание, сверление, сложных деталей.
5. Выполнять жестяные, регулировочные, смазочные, крепежные работы.
6. Выполнять работы на обдирочном, настольно-сверлильном, трубогибочном, заточном станке и шлифовальной машинке.
7. Выполнять подгонку сложных узлов и механизмов машин и аппаратов, агрегатов, технологических трубопроводов.

Знания:

Разряд 5 В дополнение к знаниям 4 разряда:
1. Основы сварочного дела.
2. Требования к пружинным механизмам.
3. Устройство, назначение и принцип действия сложных узлов, механизмов, машин, агрегатов, аппаратов, технологических трубопроводов.
4. Общие сведения о системе допусков и посадок, квалитетах и параметрах шероховатости по квалитетам.
5. Принципы действия слесарных электро- и пневмоинструментов.
6. Причины возникновения и способов устранения дефектов оборудования.
7. Технологические операции ремонта сложных узлов и механизмов машин и аппаратов, агрегатов, технологических трубопроводов.
8. Способы регулировки сложных узлов и механизмов.
9. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
10. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
11. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
12. Внутренний трудовой распорядок.
13. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 5: Испытание сложных узлов и механизмов машин и аппаратов, агрегатов, технологических трубопроводов

Умения:

Разряд 5
В дополнение к умениям 4 разряда:
1. Оценивать правильность работы обслуживаемого оборудования при проведении испытания.
2. Проводить испытание оборудования во время ремонта.

Знания:

Разряд 5
В дополнение к знаниям 4 разряда:
1. Характерные признаки дефектов элементов трубопроводов при проведении гидроиспытаний.
2. Порядок проведения испытаний сложных узлов и механизмов машин и аппаратов, агрегатов, технологических трубопроводов.
3. Порядок выполнения центровки насосов, вентиляторов с приводными двигателями.
4. Требования нормативно-технической документации по проведению гидро-, пневмоиспытаний.
5. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
6. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
7. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
8. Внутренний трудовой распорядок.
9. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность Умение работать в команде Внимательность Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения Умение решать проблемы

Список технических регламентов и национальных стандартов:

СН РК 4.03-01-2011 "Газораспределительные системы"
СП РК 4.03-101-2013 "Газораспределительные системы" МСН 4.03-01-2003 "Газораспределительные системы" ТР ТС 032/2013 "О безопасности оборудования, работающего под избыточным давлением"

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Техник по эксплуатации оборудования газовых объектов

13. Карточка профессии "Слесарь по эксплуатации и ремонту подземных газопроводов":

Код группы:

7126-9

Код наименования занятия:

7126-9-021

Наименование профессии:

Слесарь по эксплуатации и ремонту подземных газопроводов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 63. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 10 ноября 2020 года № 441 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 63)". Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 13 ноября 2020 года № 21626.
Параграфы 15-17. Слесарь по эксплуатации и ремонту подземных газопроводов, 3-5 разряды

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Монтаж и эксплуатация оборудования и систем газоснабжения

Квалификация:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Стаж работы не менее 1 года в газовом хозяйстве для каждого разряда1

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Техническое обслуживание и эксплуатация подземных газопроводов и сооружений на них

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проверка состояния подземных газопроводов и сооружений на них.
2. Техническое обслуживание и ремонт подземных газопроводов и сооружений на них.


Дополнительные трудовые функции:

 -

Трудовая функция 1:
Проверка состояния подземных газопроводов и сооружений на них

Навык 1:
Осмотр подземных газопроводов и сооружений на них

Умения:

Для всех разрядов:
1. Читать исполнительные съемки, технологические схемы и маршрутные карты обхода газопроводов, опознавательные знаки и привязки подземных газопроводов.
2. Выявлять несоответствия в оформлении и содержании обслуживаемого участка газопроводов нормативным требованиям.
3. Оценивать состояние земляного покрова в местах возможного выхода подземного трубопровода на поверхность.
4. Определять техническое состояние трубопроводной и предохранительной арматуры, клапанов командных приборов систем управления кранами.
5. Оценивать состояние колодцев, крановых и факельных площадок, площадок аварийного запаса.
6. Отбирать пробы газовоздушной среды в колодцах, контрольных трубках подвалах ближайших зданий.
7. Применять средства индивидуальной защиты.
8. Вести записи результатов осмотра газопроводов.
9. Устанавливать опознавательные знаки и настенные указатели.

Знания:

Для всех разрядов:
1. Требования нормативных правовых актов, технической документации и распорядительных документов к оформлению и содержанию газопроводов.
2. Состав, порядок и периодичность выполнения плановых осмотров.
3. Физические и химические свойства транспортируемого продукта.
4. Порядок действий в случае обнаружения утечек, неисправностей, нарушений в охранной зоне и зоне минимальных расстояний, размывов, повреждений на трассе трубопроводов.
5. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
6. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
7. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
8. Внутренний трудовой распорядок.
9. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Контроль состояния подземных газопроводов и сооружений на них

Умения:

Для всех разрядов:
1. Выявлять утечки газа на газопроводах.
2. Снимать показания приборов, установленных на трубопроводах и трубопроводной арматуре.
3. Применять газоанализаторы, тече-, трассоискатели, прочие приборы и средства измерения.
4. Пользоваться средствами связи и сигнализации.

Знания:

Для всех разрядов:
1. Нормативная глубина залегания трубопровода.
2. Разрешенное рабочее давление в трубопроводе.
3. Назначение и характеристики контрольно-измерительных приборов, установленных на трубопроводах и трубопроводной арматуре.
4. Порядок пользования средствами связи и сигнализации.
5. Правила определения утечек газа на газопроводах.
6. Устройство и правила пользования газоанализаторами, тече-, трассоискатели, прочими приборами и средствами измерения.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Техническое обслуживание и ремонт подземных газопроводов и сооружений на них

Навык 1:
Выполнение слесарных работ при ремонте действующих газопроводов низкого давления до 200 мм

Умения:

Разряд 3
В дополнение к умениям 2 разряда:
1. Обслуживать трассы газопроводов и сооружения на них.
2. Выполнять слесарные работ при ремонте действующих газопроводов низкого давления до 200 миллиметров.
3. Удалять конденсат из конденсатосборников низкого давления.
4. Проверять исправность газовых колодцев, конденсатосборников и арматуры.
5. Проводить монтаж и демонтаж под давлением линзовых компенсаторов и задвижек на газопроводах низкого давления.
6. Устранять небольшие утечки в арматуре на газопроводах низкого давления.
7. Удалять газовоздушную смесь из газопроводов, шурфовка и прочистка газопроводов.
8. Восстанавливать изоляцию на подземных газопроводах.
9. Отбирать пробы газовоздушной смеси в помещениях и колодцах для контрольной проверки.
10. Ремонтировать газовые колодцы.
11. Проводить профилактический и текущий ремонт газопроводов и сооружений на них.
12. Бурить скважины на глубину заложения газопровода.
13. Оценивать состояния изоляции и газопровода.
14. Замерять давление газа на газопроводах.

Знания:

Разряд 3:
В дополнение к знаниям 2 разряда:
1. Правила ведения работ на газопроводах и сооружениях.
2. Назначение и устройство арматуры подземных газопроводов.
3. Способы выявления и устранения неисправностей сооружений на газопроводах.
4. Устройство регуляторов давления, манометров, предохранительных клапанов. и запорной арматуры
5. Способы и правила удаления конденсата из конденсатосборников.
6. Способы отбора проб газовоздушной смеси в помещениях и колодцах для контрольной проверки.
7. Типы врезок и переключений на действующих газопроводах низкого давления и способов проверки плотности узлов газопроводов.
8. Типы противокоррозионной изоляции, порядок нанесения ее на газопроводы и правила приема в эксплуатацию.
9. Правила проведения шурфовых работ.
10. Способы выявления и устранения закупорок на газопроводах.
11. Свойства растворителей для ликвидации закупорок, порядка их применения, хранения.
12. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
13. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
14. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
15. Внутренний трудовой распорядок.
16. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Выполнение слесарных работ при производстве врезок, переключений и ремонтных работ на действующих газопроводах среднего и высокого давлений диаметром до 500 мм

Умения:

Разряд 4
В дополнение к умениям 3 разряда:
1. Осматривать, проверять и устанавливать конденсатосборники на трассах газопроводов высокого и среднего давления, удалять из них конденсат.
2. Устранять выявленные неисправности на стояках конденсатосборников.
3. Составлять график и маршрутные карты обхода газопроводов.
4. Испытывать на плотность, продувка и пропаривание газопроводов.
5. Выполнять сложные слесарные работы при ремонте подземных газопроводов, устранение утечек газа и закупорок.
6. Осуществлять монтаж и демонтаж линзовых компенсаторов, конденсатосборников, гидрозатворов и задвижек под средним и высоким давлением газа.
7. Определять местоположения подземных газопроводов, проверка состояния изоляции их электронными приборами.
8. Шурфовать по трассе газопровода с изолировкой вскрытого участка.
9. Подготавливать и центровать трубы под сварку.
10. Смазывать краны на газопроводе высокого давления.
11. Принимать меры по обеспечению сохранности газопровода при производстве работ посторонними организациями близ трасс газопроводов.

Знания:

Разряд 4
В дополнение к знаниям 3 разряда:
1. Правила ведения работ на трассах газопроводов.
2. Правила и способы удаления конденсата из коденсатосборников среднего и высокого давления.
3. Устройство и проверка работы газоанализаторов всех систем, применяемых при производстве работ на подземных газопроводах.
4. Способы и правила производства продувки, испытания и пропаривания газопроводов.
5. Технические условия на монтаж, испытание и сдачу в эксплуатацию подземного газопровода.
6. Правила и способы устройства временных байпасов на капитально-ремонтируемых газопроводах.
7. Виды ремонтов газопроводов.
8. Правила производства врезок и переключений на газопроводах среднего и высокого давления диаметром до 500 мм.
9. Устройство и порядок работы электронных приборов контроля состояния изоляции газопроводов.
10. Способы установки уплотнительных муфт на газопроводах всех диаметров среднего и высокого давления.
11. Устройство и правила монтажа и демонтажа линзовых компенсаторов и запорной арматуры на газопроводах среднего и высокого давления диаметром до 500 мм.
12. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
13. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
14. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
15. Внутренний трудовой распорядок.
16. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3: Выполнение слесарных работ при производстве врезок и переключений действующих газопроводов среднего и высокого давлений диаметром свыше 500 мм

Умения:

Разряд 5:
В дополнение к умениям 4 разряда:
1. Устанавливать уплотнительные, усилительные, накладные муфты и бандажи на газопроводах.
2. Изолировать подземные газопроводы.
3. Делать разметку, изготавливать и монтировать крупные фасонные части и детали газопроводов непосредственно на трассах.
4. Составлять эскизы отдельных сложных узлов газопроводов и пересечений.
5. Определять состояние изоляции и проверять герметичность подземных газопроводов электронными приборами.
6. Локализовать места утечек газа.
7. Испытывать на плотность, продувать и пропаривать газопроводы.
8. Выполнять особо сложные слесарные работы при наращивании водоотводящей трубки конденсатосборников низкого давления, контрольных трубок и проводников.
9. Демонтировать, заменять и монтировать конденсатосборники среднего и высокого давлений.
10. Руководить работой слесарей более низкой квалификации.

Знания:

Разряд 5:
В дополнение к знаниям 4 разряда:
1. Способы и правила врезок, изоляции и переключений на газопроводах среднего и высокого давления диаметром свыше 500 мм.
2. Правила и способы производства продувки, испытания и пропаривания газопроводов, устройство и работа электронных приборов контроля состояния герметичности газопроводов, порядка монтажа и демонтажа конденсатосборников, задвижек, самосмазывающихся кранов, компенсаторов диаметром свыше 500 мм, устройство приспособлений для врезок в газопроводы без снижения давления и правила ремонта таких газопроводов.
3. Технические условия на разметку, обработку и сборку сложных и крупных фасонных частей и деталей под сварку.
4. Технические условия на монтаж, испытание и сдачу в эксплуатацию газопроводов и сооружений на них.
5. Конструктивные особенности особо сложного оборудования, устанавливаемого на подземных газопроводах и правила его ремонта.
6. Правила составления эскизов сложных узлов и пересечений газопроводов.
7. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
8. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
9. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
10. Внутренний трудовой распорядок.
11. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность Умение работать в команде Внимательность Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения Умение решать проблемы Способность выбирать лучшие методы из существующих наборов вариантов

Список технических регламентов и национальных стандартов:

СН РК 4.03-01-2011 "Газораспределительные системы"
СП РК 4.03-101-2013 "Газораспределительные системы" МСН 4.03-01-2003 "Газораспределительные системы"
ТР ТС 032/2013 "О безопасности оборудования, работающего под избыточным давлением"

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Мастер по ремонту и обслуживанию газового оборудования

4

Техник по эксплуатации оборудования газовых объектов

14. Карточка профессии "Слесарь аварийно-восстановительных работ":

Код группы:

7126-9

Код наименования занятия:

7126-9-015

Наименование профессии:

Слесарь аварийно-восстановительных работ

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Выпуск 63. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 10 ноября 2020 года № 441 "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 63)". Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 13 ноября 2020 года № 21626.
Параграфы 8-10. Слесарь аварийно-восстановительных работ в газовом хозяйстве, 4-6 разряд

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (рабочие профессии)

Специальность:
Монтаж и эксплуатация оборудования и систем газоснабжения

Квалификация:

Уровень образования:
основное среднее образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии)

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Обеспечение ремонтно (аварийно) -восстановительных работ в газовой отрасли

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение подготовительных работ при проведении ремонтно-восстановительных работ на объектах газовой отрасли.
2. Выполнение аварийно-восстановительных работ в газовой отрасли.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выполнение подготовительных работ при проведении ремонтно-восстановительных работ на объектах газовой отрасли

Навык 1:
Выполнение погрузочно-разгрузочных работ при проведении аварийно-восстановительных работ на объектах газовой отрасли

Умения:

Для всех разрядов:
1. Выполнять погрузочно-разгрузочные работы.
2. Устанавливать защитные и оградительные устройства на местах проведения погрузочно-разгрузочных работ.
3. Визуально определять центр тяжести перемещаемых грузов.
4. Выбирать способы безопасной строповки и перемещения грузов, в том числе тяжеловесных и негабаритных.
5. Выполнять строповку и расстроповку грузов, в том числе тяжеловесных и негабаритных.
6. Выполнять сборку оборудования подъемных сооружений, дорожно-строительной и специальной техники.
7. Проверять исправность стропов и грузозахватных приспособлений перед использованием.
8. Работать ручным слесарным инструментом.

Знания:

Для всех разрядов:
1. Правила выполнения погрузочно-разгрузочных работ.
2. Устройство и способы применения подъемно-такелажных приспособлений.
3. Правила и способы строповки, подъема, перемещения грузов.
4. Назначение и правила применения стропов-тросов, цепей, канатов.
5. Устройство и принцип работы грузозахватных приспособлений, применяемых при подъеме и перемещении грузов.
6. Правила и способы сращивания и связывания стропов.
7. Сроки эксплуатации стропов и их грузоподъемность.
8. Устройство, назначение и порядок сборки подъемных сооружений, дорожно-строительной и специальной техники.
9. Правила, инструкции по эксплуатации оборудования, используемых инструментов и приспособлений.
10. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
11. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
12. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
13. Внутренний трудовой распорядок.
14. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Выполнение вспомогательных работ при проведении ремонтно-восстановительных работ на объектах газовой отрасли

Умения:

Для всех разрядов:
1. Читать схемы, карты, чертежи и техническую документацию общего и специализированного назначения.
2. Определять фактическое местоположение трубопровода, подземных коммуникаций.
3. Выполнять плотницкие работы.
4. Крепить стенки траншей и котлованов.
5. Определять концентрацию метана и тяжелых углеводородов с помощью газоанализаторов.
6. Обеспечивать страховку работающих в колодцах, котлованах.
7. Считывать показания приборов, установленных на трубопроводах.
8. Выполнять дренажные работы.
9. Изготавливать приспособления для ремонта и монтажа оборудования, агрегатов и машин, трубопроводов.
10. Выполнять простые кузнечные работы.
11. Сортировать трубы, фасонные части и средства крепления.
12. Использовать простые приспособления для разборки, сборки узлов и механизмов.
13. Содержать оборудование, инструменты, приспособления в надлежащем состоянии.

Знания:

Для всех разрядов:
1. Правила чтения схем, карт и чертежей.
2. Виды и назначение оборудования, инструментов и приспособлений, применяемых при проведении аварийно- восстановительных работ.
3. Правила выполнения плотницких, малярных и штукатурных работ.
4. Правила крепления и перекрепления траншей и котлованов.
5. Виды труб, фасонных частей, средств крепления и деталей трубопроводов и арматуры.
6. Порядок выполнения земляных работ вручную и с использованием механизмов.
7. Правила эксплуатации приборов (трассоискателей).
8. Типы креплений стенок траншей в (зависимости от характеристики грунта).
9. Способы и средства страховки работающих в колодцах, котлованах.
10. Порядок вывода трубопровода в ремонт, проведения работ по отключению участков трубопроводов для проведения ремонта и ввода трубопровода в эксплуатацию.
11. Правила выполнения простых кузнечных работ
12. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
13. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
14. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
15. Внутренний трудовой распорядок.
16. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Выполнение аварийно-восстановительных работ в газовой отрасли

Навык 1:
Выполнение ремонтных работ на действующих газопроводах низкого и среднего давлений диаметром до 500 мм включительно

Умения:

Разряд 4
1. Удалять газоконденсат из конденсатосборников.
2. Смазывать краны, проводить испытание газопроводов на герметичность, продувать и пропаривать их.
3. Осуществлять рытье шурфов по трассе подземных газопроводов для устранения аварии.
4. Выполнять ремонтные работ по восстановлению бытовой газовой аппаратуры, пищеварочных котлов, групповых баллонных установок сжиженного газа, а также газового оборудования, установленного на газопотребляющих печах и других агрегатах промышленных, коммунально-бытовых и сельскохозяйственных предприятий и учреждений.
5. Производить пуск газа в сеть и подключать к сети газового оборудования.

Знания:

Разряд 4
1. Устройство, правила технической эксплуатации и ремонта бытовой газовой аппаратуры, квартирных отопительных котлов с автоматикой, пищеварочных котлов и групповых баллонных установок сжиженного газа.
2. Правила пуска газа в сеть, монтажа и подключения к сети газового оборудования.
3. Схемы расположения газопроводов и коммуникаций.
4. Правила надзора по устройству и безопасной эксплуатации резервуаров и других сосудов, работающих под давлением.
5. Правила ведения аварийно-ремонтных работ на трассах действующих газопроводов низкого и среднего давлений диаметром до 500 мм включительно.
6. Правила продувки, пропарки и испытания газопроводов на герметичность.
7. Устройство временных байпасов на аварийных газопроводах, производство ремонтных работ на раструбных соединениях газопроводов и способов установки муфт на газопроводах.
8. Технические условия монтажа и эксплуатации подземных газопроводов.
9. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
10. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
11. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
12. Внутренний трудовой распорядок.
13. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Выполнение аварийно-ремонтные работы на действующих газопроводах низкого и среднего давлений диаметром свыше 500 м и высокого давления диаметром до 500 мм включительно

Умения:

Разряд 5
В дополнение к умениям 4 разряда:
1. Локализовать участки утечки газа.
2. Устанавливать уплотнительные, усилительные, накладные муфты и бандажей на газопроводах.
3. Изготавливать и проводить монтаж фасонных частей и отдельных деталей непосредственно на трассе действующего газопровода.
4. Изготавливать эскизы узлов газопровода и его пересечений.
5. Определять местоположения подземных газопроводов, проверять состояние газопровода и его изоляции электронными приборами.
6. Выполнять слесарные работы по врезке и демонтажу действующих газопроводов.
7. Выполнять работы по устранению аварии на газонаполнительных станциях (пунктах) и восстанавливать пневмомеханическую и электрическую автоматику газового оборудования.

Знания:

Разряд 5
В дополнение к знаниям 4 разряда:
1. Правила ведения аварийно-ремонтных работ на действующих газопроводах низкого и среднего давлений диаметром свыше 500 мм и высокого давления диаметром до 500 мм включительно.
2. Способы и правила врезок и переключений на действующих газопроводах, устройство приспособлений для врезок в действующие газопроводы без снижения давления.
3. Технические условия, правила испытания на герметичность и сдачи в эксплуатацию после аварии газопроводов и сооружений на них.
4. Технологические и ситуационные схемы газопроводов и пунктов редуцирования газа, установок электрической защиты.
5. Правила освидетельствования и испытания газового оборудования.
6. Правила ведения аварийно-ремонтных работ на действующих газопроводах высокого давления диаметром свыше 500 мм.
7. Конструктивные особенности сложного оборудования на подземных газопроводах и правила его ремонта.
8. Чертежи газопроводов (план, профиль, сварочная схема) и правила составления эскизов сложных узлов и пересечений газопроводов.
9. Наладка газового оборудования и автоматики на газорегуляторных пунктах.
10. Правила производства работ на электроустановках.
11. Правила и норм по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
12. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
13. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
14. Внутренний трудовой распорядок. 15. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3: Выполнение аварийно-ремонтных работ на действующих газопроводах высокого давления диаметром свыше 500 миллиметров и на неметаллических газопроводах

Умения:

Разряд 6
В дополнение к умениям 5 разряда:
1. Производить разметку, изготовление и монтаж особо сложных крупных фасонных частей и отдельных деталей газопровода непосредственно на трассе.
2. Производить отключение, наладку и включение катодных, протекторных и дренажных электрозащитных установок, автоматики и телемеханических устройств на действующих газопроводах и газовом оборудовании.
3. Производить работы по электрозащите газового оборудования.
4. Производить аварийно-восстановительные работы на газгольдерных станциях.
5. Определять состояние газопровода и его изоляции диагностическими приборами.
6. Руководить работами по ликвидации аварии, наладке и пуску оборудования автоматики и телемеханики.

Знания:

Разряд 6
В дополнение к знаниям 5 разряда:
1. Правила ведения аварийно-ремонтных работ на действующих газопроводах высокого давления диаметром свыше 500 миллиметров и на неметаллических газопроводах.
2. Схемы расположения газопроводов и установок электрической защиты
3. Способы и правила врезок и переключений на действующих газопроводах.
4. Конструктивные особенности сложного оборудования на подземных газопроводах и правила его ремонта.
5. Чертежи газопроводов (план, профиль, сварочная схема) и правила составления эскизов сложных узлов и пересечений газопроводов.
6. Порядок наладки газового оборудования и автоматики на газорегулияторных пунктах и в котельных, оборудованных системами телемеханики и автоматики.
7. Правила производства работ на электроустановках, наладки оборудования и аппаратуры систем телемеханики и автоматики.
8. Порядок наладки и регулировки сложных контрольно- измерительных и диагностических приборов.
9. Принципиальные схемы и особенности работы установок катодной, электродренажной защиты.
10. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
11. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
12. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
13. Внутренний трудовой распорядок.
14. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность Умение работать в команде Внимательность Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения Умение решать проблемы

Список технических регламентов и национальных стандартов:

СН РК 4.03-01-2011 "Газораспределительные системы"
СП РК 4.03-101-2013 "Газораспределительные системы" МСН 4.03-01-2003 "Газораспределительные системы"
ТР ТС 032/2013 "О безопасности оборудования, работающего под избыточным давлением"

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Техник по эксплуатации оборудования газовых объектов

15. Карточка профессии "Техник по эксплуатации оборудования газовых объектов":

Код группы:

3118-3

Код наименования занятия:

3118-3-003

Наименование профессии:

Техник по эксплуатации оборудования газовых объектов

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Типовые квалификационные характеристики должностей руководителей, специалистов и других служащих организаций нефтегазодобывающей отрасли, утвержденные приказом Министра энергетики Республики Казахстан 24 мая 2016 года № 217.
Параграф 12. Техник по эксплуатации оборудования газовых объектов

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Монтаж и эксплуатация оборудования и систем газоснабжения

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Общий стаж работы не менее 1 года

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

3118-4-012 - Техник по эксплуатации нефтегазопроводов

Основная цель деятельности:

Документационное обеспечение эксплуатации газового оборудования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Ведение документации по эксплуатации газового оборудования.
2. Формирование отчетности по направлению деятельности.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Ведение документации по эксплуатации газового оборудования

Навык 1:
Оформление инструкций по эксплуатации газового оборудования и безопасному выполнению работ

Умения:

1. Читать технологические схемы, чертежи и техническую документацию общего и специального назначения.
2. Работать с эксплуатационной документацией.
3. Определять потребность в материально-технических ресурсах, средствах индивидуальной и коллективной защиты на основе имеющихся нормативов.
4. Оформлять технологические схемы, чертежи, паспорта оборудования.
5. Оформлять организационно-распорядительные документы.
6. Работать с персональным компьютером и его периферийными устройствами, оргтехникой.
7. Составлять отчеты о выполнении заданий, обрабатывать материалы для технических отчетов по выполняемым работам.
8. Оформлять изменения в технической документации в связи с модернизацией оборудования.

Знания:

1. Основы черчения и составления схем.
2. Стандарты, технические условия, руководящие документы по разработке и оформлению технической документации.
3. Правила оформления инструкций по эксплуатации газового оборудования и безопасному выполнению работ.
4. Назначение, устройство и принципы работы газового оборудования.
5. Правила и нормы по технике безопасности и охране труда.
6. Требования производственной санитарии и противопожарной. безопасности
7. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
8. Внутренний трудовой распорядок.
9. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Ведение и актуализация данных о работе оборудования газовых объектов, в том числе в информационных системах

Умения:

1. Поддерживать в актуальном состоянии технологические схемы расположения оборудования и газопроводов, чертежи.
2. Вести учет оборудования, неисправностей в его работе по подразделению.
3. Пользоваться специализированным программным обеспечением.
4. Изучать и осваивать новые системы и оборудование, используемое на объектах отрасли.
5. Участвовать в разработке перспективных разработок, инструкций по организации эксплуатации, проведении пуско- наладочных работ.
6. Участвовать в испытаниях технологического оборудования, проведении экспериментальных работ по проверке и освоению нового оборудования и технологических процессов.
7. Участвовать в анализе, подборке материалов по надежности и экономичности работы систем и оборудования.
8. Участвовать во внедрении вычислительной техники с целью повышения оперативности и снижения трудозатрат при обработке материалов.

Знания:

1. Порядок хранения исполнительной, проектной документации.
2. Требования нормативных актов и распорядительных документов по делопроизводству.
3. Правила работы на персональном компьютере на уровне пользователя, использующего программное обеспечение по направлению деятельности.
4. Информационные системы, связанные с работой газового оборудования по направлению деятельности.
5. Производственные мощности, эксплуатационные характеристики, технико-экономические характеристики и конструктивные особенности оборудования.
6. Технологические схемы и система, правила устройства и безопасной эксплуатации сосудов, работающих под давлением.
7. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
8. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
9. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
10. Внутренний трудовой распорядок.
11. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Формирование отчетности по направлению деятельности

Навык 1:
Составление отчетов по использованию материально-технических ресурсов

Умения:

1. Определять потребность в материально-технических и топливно-энергетических ресурсах.
2. Анализировать информацию, предоставляемую в рамках установленной отчетности.
3. Формировать отчеты по использованию материально-технических и топливно-энергетических ресурсов.
4. Оформлять акты на списание изношенного инструмента и оснастки.
5. Формировать отчетность в области эксплуатации газовых объектов.

Знания:

1. Порядок составления отчетности.
2. Нормативные материалов по расходу сырья, материалов, СИЗ, топлива и энергии.
3. Правила работы на персональном компьютере в объеме пользователя, использующего программное обеспечение.
4. Стандарты, технические регламенты, руководства (инструкции), устанавливающие требования к формированию отчетности в области эксплуатации оборудования газовых объектов.
5. Порядок списания изношенного инструмента и оснастки.
6. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
7. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
8. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
9. Внутренний трудовой распорядок.
10. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Ведение табеля учета использования рабочего времени

Умения:

1. Оформлять табель учета использования рабочего времени.
2. Рассчитывать баланс рабочего времени.
3. Составлять графики для сменных рабочих.

Знания:

1. Законодательные и иные нормативные правовые акты Республики Казахстан.
2. Нормативно-технические, методические и организационно- распорядительные документы организации в области профессиональной деятельности.
3. Основы экономической деятельности, организации труда, производства и управления в организации.
4. Режим труда и отдыха.
5. Графики сменности.
6. Правила внутреннего трудового распорядка.
7. Производственные санитарные правила.
8. Инструкции по производству огневых и газоопасных работ и другие положения.
9. Основы экономики, организации труда и управления.
10. Основы трудового законодательства.
11. Правила безопасности и охраны труда, пожарной безопасности, охраны окружающей среды.
12. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
13. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
14. Внутренний трудовой распорядок.
15. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Умение быстро принимать решения
Умение работать в команде
Аккуратность
Аналитическое мышление
Компьютерная грамотность
Техническая грамотность
Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения

Список технических регламентов и национальных стандартов:

СН РК 4.03-01-2011 "Газораспределительные системы"
СП РК 4.03-101-2013 "Газораспределительные системы" МСН 4.03-01-2003 "Газораспределительные системы"
ТР ТС 032/2013 "О безопасности оборудования, работающего под избыточным давлением"

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер по эксплуатации оборудования газовых объектов

5

Мастер по ремонту и обслуживанию газового оборудования

16. Карточка профессии "Мастер по ремонту и обслуживанию газового оборудования":

Код группы:

3118-4

Код наименования занятия:

3118-4-005

Наименование профессии:

Мастер по ремонту и обслуживанию газового оборудования

Уровень квалификации по ОРК:

5

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и иных служащих Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 22003).
Параграф. 90 Мастер участка

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
послесреднее образование (прикладной бакалавриат)

Специальность:
Монтаж и эксплуатация инженерных систем объектов жилищно-коммунального хозяйства

Квалификация:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Монтаж и эксплуатация оборудования и систем газоснабжения

Квалификация:

Требования к опыту работы:

высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы на производстве не менее 1 года или техническое и профессиональное, послесреднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы на производстве не менее 3 лет, при отсутствии образования по соответствующей специальности стаж работы на производстве не менее 5 лет.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

1329-3-013 - Мастер участка (в электроснабжении, подачи газа, пара и воздушного кондиционирования)

Основная цель деятельности:

Обеспечение бесперебойной работы газового оборудования

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация работ по эксплуатации газового оборудования
2. Проведение ремонта и обслуживание газового оборудования

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Организация работ по эксплуатации газового оборудования

Навык 1:
Документационное сопровождение технического обслуживания и текущего ремонта газового оборудования

Умения:

1. Применять требования нормативно-технической документации, читать чертежи, схемы.
2. Оформлять технические задания, дефектные ведомости, документы на прием и сдачу оборудования в ремонт.
3. Принимать в эксплуатацию газовое оборудование.
4. Составлять годовые графики по обходу и техническому обслуживанию и текущему ремонту газового оборудования.
5. Подготавливать графики поверки средств измерений.
6. Формировать сетевые графики проведения ремонтных работ.
7. Составлять заявки на запасные части, материалы, инструмент, а также контроль правильности их расходования.
8. Оформлять наряд-допуск к газоопасным работам.
9. Содействовать внедрению прогрессивных форм организации, методов и приемов труда, вносить предложения о присвоении в соответствии с единым тарифно-квалификационным справочником работ и профессий рабочих разрядов рабочим, принимать участие в тарификации работ и присвоении квалификационных разрядов рабочим участка.
10. Распределять производственное задание подчиненному персоналу и контролировать его исполнение.

Знания:

1. Оборудование участка и правила его технической эксплуатации, методов производственно-хозяйственной деятельности газового хозяйства.
2. Законодательные и иные нормативно-правовые акты Республики Казахстан, внутренние и внешние нормативные документы, регламентирующие производственно-хозяйственную и финансово-экономическую деятельность организации.
3. Система планово-предупредительного ремонта оборудования.
4. Передовой отечественный и зарубежный опыт по управлению производством.
5. Основы экономики, организации производства, труда и управления.
6. Современный уровень эксплуатации и технического обслуживания.
7. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
8. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
9. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
10. Внутренний трудовой распорядок.
11. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Выполнение мероприятий по повышению долговечности и надежности работы газового оборудования

Умения:

1. Анализировать параметры работы газового оборудования, результаты производственной деятельности.
2. Разрабатывать методические и нормативные материалы, техническую документацию на газовое оборудование.
3. Проводить испытания материалов, деталей, узлов, агрегатов и газового оборудования.
4. Составлять паспорта на газовое оборудование, спецификации на запасные части, ведомости дефектов и другую техническую документацию.
5. Оценивать состояние и правильность эксплуатации газового оборудования, инструмента, приспособлений, коммуникаций, производственного инвентаря, индивидуальных средств защиты, а также правильность ведения работ.
6. Разрабатывать перспективные и текущие планы работ, технического обслуживания и ремонта газового оборудования, мероприятий по улучшению эксплуатации и повышению эффективности использования оборудования, применению рационализаторских предложений и изобретений
7. Формировать бригады (их количественного, профессионально- квалификационного состав), разрабатывать и внедрять мероприятия по рациональному обслуживанию бригад, координировать их деятельность.

Знания:

1. Порядок составления паспортов на оборудование, инструкций по эксплуатации и техническому обслуживанию оборудования, ведомостей дефектов и спецификаций.
2. Технологические регламенты установок, требования производственных инструкций по эксплуатации и техническому обслуживанию оборудования.
3. Содержание паспортов основного и вспомогательного обслуживаемого оборудования.
4. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
5. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
6. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
7. Внутренний трудовой распорядок.
8. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Проведение ремонта и обслуживание газового оборудования

Навык 1:
Предоставление оборудования в ремонт, вывод оборудования из ремонта, пуск в эксплуатацию

Умения:

1. Готовить газовое оборудование к работе после ремонта, проводить технический осмотр устройств и узлов.
2. Контролировать параметры и надежность элементов газового оборудования.
3. Проводить тестовые проверки с целью своевременного обнаружения неисправностей.
4. Испытывать и принимать газовое оборудование в промышленную эксплуатацию.

Знания:

1. Порядок приема и вывода оборудования из эксплуатации.
2. Правила сдачи оборудования в ремонт и приема после ремонта.
3. Методы монтажа, регулировки и наладки оборудования.
4. Методы проведения проверок технического состояния оборудования.
5. Правила консервации оборудования.
6. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
7. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
8. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
9. Внутренний трудовой распорядок.
10. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Техническое обслуживание и ремонт газового оборудования

Умения:

1. Определять очередность технического обслуживания, ремонта и диагностического обследования оборудования, трубопроводов, установок, систем, сооружений.
2. Пользоваться контрольно-измерительными приборами и инструментами по направлению деятельности.
3. Руководить процессом монтажа (демонтажа) газового оборудования.
4. Проводить огневые, газоопасные и другие работы повышенной опасности.
5. Определять приоритетность выполнения эксплуатационных задач.
6. Осуществлять формирование бригад (их количественного, профессионально-квалификационного состава), координировать их деятельность.
7. Осуществлять производственный инструктаж рабочих, проводить мероприятия по выполнению порядка по безопасности и охране труда и производственной санитарии, технической эксплуатации оборудования и инструмента, а также контроль над их соблюдением.

Знания:

1. Технические характеристики, конструктивные особенности, типичные дефекты и неисправности, назначение, режимы работы и правила эксплуатации газового оборудования.
2. Организация и технология ремонтных работ.
3. Виды, методы и технологии выполнения технического обслуживания, ремонта оборудования, закрепленного за участком.
4. Видов дефектов оборудования, закрепленного за участком, и способов их устранения.
5. Технологической схемы участка.
6. Правил проведения огневых, газоопасных и других работ повышенной опасности.
7. Основ телемеханики.
8. Технологии механизированной обработки материалов.
9. Правил и норм по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
10. Требований производственной санитарии и противопожарной безопасности.
11. Правил пользования средствами индивидуальной защиты.
12. Внутреннего трудового распорядка.
13. Основ оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность Умение быстро принимать решения Умение работать в команде Аккуратность Техническая грамотность Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения

Список технических регламентов и национальных стандартов:

СН РК 4.03-01-2011 "Газораспределительные системы"
СП РК 4.03-101-2013 "Газораспределительные системы" МСН 4.03-01-2003 "Газораспределительные системы"
ТР ТС 032/2013 "О безопасности оборудования, работающего под избыточным давлением"

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инженер по эксплуатации оборудования газовых объектов

4

Техник по эксплуатации оборудования газовых объектов

17. Карточка профессии "Инженер по эксплуатации оборудования газовых объектов":

Код группы:

2147-3

Код наименования занятия:

2147-3-003

Наименование профессии:

Инженер по эксплуатации оборудования газовых объектов

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Типовые квалификационные характеристики должностей руководителей, специалистов и других служащих организаций нефтегазодобывающей отрасли, утвержденные приказом Министра энергетики Республики Казахстан 24 мая 2016 года № 217.
Параграф10. Инженер по эксплуатации оборудования газовых объектов

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерные, обрабатывающие и строительные отрасли

Квалификация:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Опыт работы в должности Техника по эксплуатации оборудования газовых объектов не менее 3 лет

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Выполнение работ по эксплуатации оборудования газовых объектов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обеспечение выполнения работ по техническому обслуживанию и ремонту (ТОиР), диагностическому обследованию (ДО) газового оборудования.
2. Ведение документации по сопровождению ТОиР, ДО газового оборудования.
3. Выполнение мероприятий по повышению долговечности и надежности работы газового оборудования.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Обеспечение выполнения работ по техническому обслуживанию и ремонту (ТОиР), диагностическому обследованию (ДО) газового оборудования

Навык 1:
Проведение планово-предупредительных ремонтов (ППР), графиков технического обслуживания (ТО) и диагностического обследования

Умения:

1. Разрабатывать сетевые графики выполнения работ.
2. Планировать проведение огневых и газоопасных работ и контролировать их выполнение.
3. Разрабатывать и контролировать выполнение мероприятий по организации и безопасному проведению ТОиР, ДО.
4. Планировать работу эксплуатационного персонала.
5. Оценивать риски при выполнении работ на оборудовании газовых объектов.
6. Пользоваться специализированными программными продуктами по направлению деятельности.

Знания:

1. Основы технической диагностики.
2. Основы теоретической механики.
3. Основы термодинамики.
4. Основы электротехники.
5. Основы материаловедения.
6. Основы сварочного производства.
7. Нормативные документы по проведению огневых и газоопасных работ.
8. Назначение, устройство и принцип действия оборудования газовых объектов.
9. Виды дефектов газового оборудования.
10. Правила и нормы по технике безопасности и охране труда.
11. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
12. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
13. Внутренний трудовой распорядок.
14. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Контроль соблюдения технологических регламентов при ТОиР, ДО газового оборудования

Умения:

1. Определять неисправности в работе оборудования, в том числе при проведении испытаний и после выполнения ремонтных работ.
2. Применять результаты диагностирования оборудования и экспертизы промышленной безопасности.
3. Применять передовой опыт по энергосбережению, по технологиям ремонта, методам и приемам труда.
4. Проводить мероприятия по подготовке оборудования к весеннему паводку и эксплуатации в осенне-зимний период.
5. Применять средства индивидуальной и коллективной защиты 6. Принимать решения в режиме ограниченного времени.

Знания:

1. Структура, взаимодействие средств автоматизированных систем управления технологическими процессами (АСУ ТП), телемеханики, систем автоматического управления газового оборудования и управление ими.
2. Отраслевые стандарты, технические регламенты, руководства (инструкции), устанавливающие требования к эксплуатации газового оборудования.
3. Передовые технологии ремонта, прогрессивные методы и приемы труда.
4. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
5. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
6. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
7. Внутренний трудовой распорядок.
8. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3: Контроль соблюдения технологических регламентов при ТОиР, ДО газового оборудования

Умения:

1. Пользоваться контрольно-измерительными приборами и инструментами.
2. Читать чертежи и спецификацию.
3. Анализировать технические параметры газотранспортного оборудования.
4. Формировать потребности в запасных частях, материалах и инструментах.
5. Выявлять и устранять утечки газа.
6. Пользоваться персональным компьютером и его периферийными устройствами, оргтехникой.

Знания:

1. Технологические регламенты предприятия.
2. Принцип действия основных контрольно-измерительных приборов, в том числе приборов безопасности.
3. Виды, методы и технология выполнения технического обслуживания и ремонтов газового оборудования.
4. Инструкции по охране труда по профессиям и видам работ.
5. Номенклатура, требования к хранению материалов и запасных частей.
6. Нормы расхода инструмента, материалов и запасных частей.
7. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей. среды
8. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
9. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
10. Внутренний трудовой распорядок.
11. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Ведение документации по сопровождению ТОиР, ДО газового оборудования

Навык 1:
Оформление технической документации по ТОиР, ДО газового оборудования

Умения:

1. Классифицировать дефекты и неисправности газотранспортного оборудования при проведении его ремонта.
2. Вести документацию по передаче и приемке газотранспортного оборудования при проведении его ремонта.
3. Заполнять исполнительную документацию на ТОиР, ДО оборудования.
4. Оформлять акты на списание непригодных для дальнейшей эксплуатации материально-технических ресурсов.
5. Проводить паспортизацию оборудования.
6. Определять потребность в технической документации.
7. Формировать отчетность в области ТОиР, ДО оборудования.

Знания:

1. Экологический кодекс Республики Казахстан, Кодекс Республики Казахстан "О недрах и недропользовании", Закон Республики Казахстан "О газе и газоснабжении", Закон Республики Казахстан "О гражданской защите", Закон Республики Казахстан "О магистральном трубопроводе".
2. Организационно-распорядительные документы и методические материалы, касающиеся производственной деятельности предприятия.
3. Техническая документация по эксплуатации и ремонту газового оборудования и требования к ее оформлению.
4. Порядок паспортизации оборудования.
5. Порядок списания материально-технических ресурсов.
6. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
7. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
8. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
9. Внутренний трудовой распорядок.
10. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Оформление нарядов-допусков и других специальных разрешений на проведение работ

Умения:

1. Анализировать документацию по эксплуатации газового оборудования и безопасному выполнению работ.
2. Проводить инструктаж по охране труда и технике безопасности.

Знания:

1. Отраслевые стандарты, технические регламенты, руководства (инструкции), устанавливающие требования к ТОиР газового оборудования.
2. Порядок оформления нарядов-допусков на проведение работ.
3. Нормативные документы по проведению огневых и газоопасных работ.
4. Квалификационные характеристики подчиненного персонала.
5. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
6. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
7. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
8. Внутренний трудовой распорядок.
9. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Выполнение мероприятий по повышению долговечности и надежности работы газового оборудования

Навык 1:
Подготовка предложений по повышению эффективности работы газового оборудования

Умения:

1. Анализировать возможности повышения эффективности работы газотранспортного оборудования.
2. Рассчитывать эффективность предлагаемых решений.
3. Формировать предложения по повышению эффективности работы оборудования.
4. Читать технологические схемы, чертежи и техническую документацию общего и специального назначения.

Знания:

1. Передовые технологии ремонта, прогрессивные методы и приемы труда.
2. Передовые энергосберегающие технологии при эксплуатации оборудования.
3. Основы изобретательской и рационализаторской деятельности.
4. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
5. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
6. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
7. Внутренний трудовой распорядок.
8. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Подготовка предложений в программу мероприятий, направленных на предупреждение аварий, инцидентов, отказов газового оборудования

Умения:

1. Выявлять факторы, влияющие на работу оборудования.
2. Разрабатывать меры по предупреждению и устранению аварий и инцидентов при эксплуатации оборудования.

Знания:

1. Технологические процессы транспортировки газа.
2. Стандарты безопасности труда, требования промышленной безопасности на опасных производственных объектах.
3. Физико-химические свойства природного газа, нестабильных жидких углеводородов, газовых и жидких сред, химических реагентов, порядок и правила их утилизации.
4. План мероприятий по локализации и ликвидации последствий аварий и инцидентов.
5. Правил и норм по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды. 6. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
7. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
8. Внутренний трудовой распорядок.
9. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3: Внедрение передовых технологий ТОиР, ДО, прогрессивных методов и приемов труда в работе персонала

Умения:

1. Оценивать риски от внедрения новой техники, рационализаторских предложений, изменений организационно- технических условий рабочего места.
2. Оценивать эффективность от внедрения новаций
3. Применять передовой опыт по энергосбережению, по технологиям ремонта, методам и приемам труда.
4. Определять причины изменения и отклонения от нормативных (допустимых) величин эксплуатационных параметров оборудования.
5. Принимать решения по корректировке технологических параметров оборудования газовых объектов.

Знания:

1. Отраслевые документы, регламентирующие внедрение новой техники, передовых технологий, научно-исследовательских и опытно-конструкторских разработок.
2. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
3. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
4. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
5. Внутренний трудовой распорядок.
6. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность Системное мышление Умение быстро принимать решения Умение работать в команде Дисциплинированность Аналитическое мышление Компьютерная грамотность Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения

Список технических регламентов и национальных стандартов:

СН РК 4.03-01-2011 "Газораспределительные системы"
СП РК 4.03-101-2013 "Газораспределительные системы" МСН 4.03-01-2003 "Газораспределительные системы" ТР ТС 032/2013 "О безопасности оборудования, работающего под избыточным давлением"

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Мастер по ремонту и обслуживанию газового оборудования

7

Главный инженер

18. Карточка профессии "Начальник газовой службы (участка)":

Код группы:

1329-3

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Начальник газовой службы (участка)

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и иных служащих Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 22003).
Параграф 32. Начальник службы эксплуатации оборудования (Главный механик)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Уровень образования:
послесреднее образование (прикладной бакалавриат)

Специальность:
Монтаж и эксплуатация инженерных систем объектов жилищно-коммунального хозяйства

Квалификация:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Монтаж и эксплуатация оборудования и систем газоснабжения

Квалификация:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы по специальности в соответствующем профилю организации виде экономической деятельности не менее 5 лет.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

1329-3-017 - Начальник службы (в электроснабжении, подачи газа, пара и воздушного кондиционирования) 1329-3-020 - Начальник участка (в электроснабжении, подачи газа, пара и воздушного кондиционирования)

Основная цель деятельности:

Обеспечение бесперебойной, безопасной и эффективной работы системы газоснабжения

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Управление процессом эксплуатации. газораспределительных сетей
2. Обеспечение разработки технической документации.
3. Планирование и контроль деятельности персонала по эксплуатации газораспределительных систем.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Управление процессом эксплуатации газораспределительных сетей

Навык 1:
Проведение планово- предупредительных и аварийно-восстановительных работ

Умения:

1. Утверждать графики выполнения регламентных работ.
2. Утверждать перечни и планы проведения огневых и газоопасных работ, контролировать их выполнение.
3. Вести организацию работ в аварийных ситуациях на газовом оборудовании и газораспределительных сетях.
4. Утверждать и контролировать выполнение мероприятий по организации и безопасному проведению плановых работ.
5. Обеспечивать устойчивый и эффективный режим работы газового оборудования, установленный заводами-изготовителями, соблюдение правил эксплуатации, технического обслуживания.
6. Утверждать план и контролировать исполнение мероприятий по подготовке оборудования к весеннему паводку и эксплуатации в осенне-зимний период в пределах газового участка.
7. Вести контроль работы оборудования, соблюдения режимов подачи газа.
8. Планировать работу эксплуатационного персонала.
9. Рассматривать и согласовывать отключение действующих участков газопроводов.
10. Принимать решения о постановке оборудования и газопроводов на ремонт.
11. Применять передовой опыт по энергосбережению, технологиям ремонта, методам и приемам труда.
12. Утверждать графики поверки средств измерения.
13. Анализировать технические параметры газового оборудования, данные по режиму подачи и оперативную отчетность.
14. Оценивать риски при выполнении работ на оборудовании газовых объектов.
15. Использовать специализированные программные продукты по направлению деятельности.

Знания:

1. Технология и методы ремонта, демонтажа и монтажа, проверки на точность и испытания отремонтированного оборудования.
2. Нормативные документы по проведению огневых и газоопасных работ.
3. Назначение, устройство и принципы действия оборудования газовых объектов.
4. Виды дефектов газового оборудования и способов их устранения.
5. Инструкции и конструкция газового оборудования, технологических схем и систем, строение и правила безопасной эксплуатации сосудов, работающих под давлением.
6. Физико-химические свойства нефти и газа.
7. Отраслевые стандарты, технических регламентов, руководств (инструкций), устанавливающие требования к эксплуатации газового оборудования и газораспределительных сетей.
8. Передовые технологии ремонта, прогрессивные методы и приемы труда.
9. Правила и нормы по технике безопасности, промышленной безопасности, охране труда и окружающей среды.
10. Требования производственной санитарии и противопожарной безопасности.
11. Правила пользования средствами индивидуальной защиты.
12. Внутренний трудовой распорядок.
13. Основы оказания доврачебной медицинской помощи.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Технический контроль состояния и технологический контроль выполнения работ по эксплуатации газораспределительных систем

Умения:

1. Читать чертежи и спецификации.
2. Принимать меры по соблюдению персоналом инструкций по эксплуатации газового оборудования, механизмов.
3. Разрабатывать программы и проводить обучение рабочих безопасным методам ведения работ.
4. Принимать решения по повышению эффективности (оптимизации) работы газового оборудования.
5. Разбирать причины аварий, инцидентов и отказов в работе оборудования, разрабатывать и утверждать мероприятия по их предотвращению.
6. Принимать решения по корректировке технологических параметров оборудования газовых объектов.
7. Распознавать нарушения в работе оборудования.
8. Формировать решения проблем, возникающих при проведении сертификации и аттестации.
9. Принимать решения по способам внедрения новой техники, рационализаторских предложений, изменений организационно- технических условий рабочего места.

Знания:

1. Технологические регламенты предприятия
2. Требования, предъявляемые к трубопроводам и арматуре, работающим под давлением.
3. Принципы .действия основных контрольно-измерительных приборов, в том числе приборов безопасности.
4. Виды, методы и технологии выполнения технического обслуживания и ремонтов газового оборудования.
5. Инструкции по охране труда по профессиям и видам работ.
6. Основные требования при сварке труб и термообработке сварных соединений.
7. Основы материаловедения
8. Основы сварочного производства.
9. Основные технические показатели надлежащей работы газового оборудования.
10. Методика выполнения гидравлического расчета.
11. Причины коррозии трубопроводов и способы борьбы с ней.
12. Причины, вызывающие повреждение трубопроводов и арматуры, способы их предупреждения и устранения.
13. Производственные мощности и режимы работы оборудования.
14. Территориальное расположение оборудования и сетей, узлов присоединения потребителей.
15. Средства контроля соответствия технического состояния оборудования.
16. Устройство и правила пользования простыми такелажными средствами м грузоподъемными механизмами.
17. Виды и правила производства земляных работ.
18. Устройство, принцип работы и места установки средств измерений.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3: Обеспечение хозяйственной деятельности газового участка (службы)

Умения:

1. Утверждать заявки на приобретение инструмента, запасных частей, материалов, спец. одежды и прочее.
2. Обеспечивать и контролировать постановку полученных основных средств, инструментов, запасных частей, материалов и пр. на складской учет и их списание.
3. Проводить периодическую инвентаризацию.
4. Организовать учет затрат и соблюдение удельных норм топливно-энергетических ресурсов, смазки, масел и других материалов, необходимых для эксплуатации, и внедрять мероприятия по их снижению.
5. Утверждать акты на списание непригодных для дальнейшей эксплуатации материально-технических ресурсов.

Знания:

1. Номенклатура, требования к хранению материалов и запасных частей.
2. Нормы расхода инструмента, материалов и запасных частей.
3. Основы экономики, организации производства, труда и управления.
4. Правила пожарной безопасности.
5. Методы анализа организации управления производством.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Обеспечение разработки технической документации

Навык 1:
Контроль за разработкой и утверждением технической документации

Умения:

1. Определять потребность в технической документации.
2. Разрабатывать техническую документацию и оформлять в соответствии с требованиями действующих регламентирующих документов.
3. Использовать специализированные программные продукты для оформления технической документации.
4. Принимать меры по восстановлению утраченной технической документации, в том числе назначением необходимых обследований и проведением аудита.
5. Контролировать своевременное заполнение эксплуатационной и технологической документации персоналом.
6. Применять справочные материалы, анализировать научно- техническую информацию в области эксплуатации газового оборудования и газораспределительных сетей.

Знания:

1. Законодательство в сфере газа и газоснабжения.
2. Законодательство в сфере гражданской защиты.
3. Методические материалы, касающиеся производственной деятельности организации.
4. Виды технической документация по эксплуатации и ремонту газового оборудования и газораспределительных сетей, требования к ее оформлению.
5. Порядок паспортизации оборудования.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Планирование и контроль деятельности персонала по эксплуатации газораспределительных систем

Навык 1:
Руководство работниками газовой службы (участка)

Умения:

1. Осуществлять контроль за состоянием охраны труда и техники безопасности в подразделении.
2. Формулировать задания подчиненным работникам.
3. Вести оперативно-техническую и отчетную документацию.
4. Контролировать сроки предоставления отчетности и актов о выполненных работах по эксплуатации оборудования и газораспределительных сетей.
5. Оперативно принимать решения (в рамках должностных обязанностей).
6. Организовывать работу по внедрению новых устройств и освоению передовых методов производства работ (по мере их внедрения).

Знания:

1. Организационно-распорядительные документы организации.
2. Стандарты безопасности и охраны труда.
3. Виды инструктажей, их порядок и сроки проведения.
4. Инструкции по организации и производству газоопасных работ.
5. Порядок оформления нарядов-допусков для выполнения газоопасных работ.
6. Нормативные документы по организации противопожарных и противоаварийных тренировок.
7. Нормативные документы по эксплуатации оборудования и газораспределительных сооружений.
8. Положения и инструкции по расследованию и учету аварий и технологических нарушений, несчастных случаев на производстве.
9. Правила безопасности при работе с инструментом и приспособлениями.
10. Правила работы в условиях пересечения трасс газопроводов с иными коммуникациями.
11. Технологические регламенты по производству работ.
12. Должностные и производственные инструкции подчиненных работников.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Ведение контроля качества выполнения работ персоналом

Умения:

1. Планировать и организовывать работу подчиненных работников.
2. Проводить периодические проверки качества выполненных планово-предупредительных работ.
3. Проводить регулярный наблюдательный аудит на предмет соблюдения работниками техники безопасности при выполнении планово-предупредительных работ.
4. Оценивать результаты деятельности подчиненных работников.
5. Проводить периодическое производственное обучение работников.

Знания:

1. Способы организации планирования, правила учета и подсчета показателей эффективности.
2. Порядок подготовки и правила проведения ремонта.
3. Правила организации технического обслуживания и ремонта объектов газораспределительных систем.
4. Требования нормативных документов к надлежащему состоянию объектов газораспределительных систем.
5. Классификация, технические характеристики и особенности работы газопроводов, газорегуляторных пунктов, запорной арматуры.
6. Технические регламенты (производственные инструкции) выполнения работ при эксплуатации объектов газораспределительных систем (последовательность операций).
7. Виды дефектов, причины выхода из строя оборудования, нарушения режима подачи газа, типовые ошибки при выполнении производственных инструкций, признаки неисполнения планово- предупредительных работ.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Системное мышление
Умение быстро принимать решения
Умение работать в команде
Дисциплинированность
Аналитическое мышление
Компьютерная грамотность
Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения

Список технических регламентов и национальных стандартов:

СН РК 4.03-01-2011 "Газораспределительные системы"
СП РК 4.03-101-2013 "Газораспределительные системы" МСН 4.03-01-2003 "Газораспределительные системы"
ТР ТС 032/2013 "О безопасности оборудования, работающего под избыточным давлением"

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

7

Главный инженер

7

Директор газового хозяйства

19. Карточка профессии "Директор газового хозяйства":

Код группы:

1329-3

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Директор газового хозяйства

Уровень квалификации по ОРК:

7

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Связь с ЕТКС и КС отсутствует

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
послевузовское образование (магистратура, резидентура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерные, обрабатывающие и строительные отрасли

Квалификация:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Стаж работы на инженерно-технических должностях не менее 5-х лет и стаж работы в газовом хозяйстве не менее 5 лет.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Обеспечение эффективности деятельности газового хозяйства, газоснабжение потребителей

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обеспечение оказания услуг по транспортировке.
2. Управление процессом эксплуатации газораспределительной системы.
3. Обеспечение поставок (учет) и свод баланса газа в границах зоны обслуживания Газового хозяйства.
4. Управление хозяйственной деятельностью.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Обеспечение оказания услуг по транспортировке

Навык 1:
Осуществление руководства работой подразделения

Умения:

1. Формировать цели и задачи и планировать деятельность газового хозяйства на основе миссии и стратегии организации, приказов и распоряжений вышестоящего руководства.
2. Координировать процессы внутри газового хозяйства, распределять обязанности и ответственность между подчиненными работниками с учетом рациональной организации производства работ.
3. Контролировать состояние трудовой дисциплины и проводить мероприятия по ее укреплению.
4. Оценивать результаты деятельности подчиненных и вести учет выполненных служебных заданий и иных видов работ.
5. Разрабатывать предложения по оптимизации производственно-хозяйственной деятельности, в том числе с применением специальных знаний и информационно-коммуникативных технологий.
6. Проводить обучение работников на рабочем месте.
7. На основании мониторинга исполнения планов регламентных работ и своевременности исполнения заданий определять потребность в кадрах.
8. Участвовать в разработке внутренних регламентирующих документов.
9. Обеспечивать работников методической и справочной документацией, относящейся к выполняемым газовым хозяйством, функциям.
10. Обеспечивать надлежащую организацию и ведение делопроизводства в газовом хозяйстве.

Знания:

1. Трудовое законодательство Республики Казахстан.
2. Организационно-распорядительные документы и нормативные и руководящие документы вышестоящих органов власти и руководителей.
3. Организация технологической подготовки производства работ в отрасли и в организации.
4. Основы стандартизации и сертификации
5. Основы технико-экономического и оперативно-производственного планирования, основы бюджетирования, организации труда.
6. Перспективы инновационной и инвестиционной деятельности, показатели экономической деятельности организации.
7. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Обеспечение соблюдения требований безопасности и охраны труда подчиненным персоналом

Умения:

1. Обеспечивать и контролировать соблюдение действующего законодательства и внутренних регламентирующих документов в части техники безопасности и охраны труда, охраны окружающей среды.
2. Проводить наблюдательный аудит за исполнением требований техники безопасности и охраны труда.
3. Утверждать списки работников, которые должны проходить обязательные предварительные и периодические медицинские осмотры.
4. Утверждать списки работников, которым должны предоставляться специальное питание дополнительные дни трудового отпуска за тяжелые, вредные или опасные условия труда.
5. Осуществлять контроль за исполнением природоохранных мероприятий.
6. Осуществлять контроль проведения на объектах производственного экологического контроля.
7. Контролировать санитарное состояние отведенных территорий (сбор, временное хранение, сдачу отходов потребления и производства, заполнение журналов).

Знания:

1. Законодательство в сфере охраны труда.
2. Нормы и требования промышленной и пожарной безопасности, производственной санитарии.
3. Экологический Кодекс Республики Казахстан.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3: Взаимодействие с органами власти, потребителями и прочими лицами

Умения:

1. Представлять интересы организации при взаимодействии с надзорными органами, органами следствия и судебными инстанциями.
2. Давать подробные письменные и устные ответы на письма, предложения, уведомления и сообщения территориальных подразделений уполномоченных и местных исполнительных органов и обращения и жалобы потребителей и прочих лиц.
3. Проводить мероприятия по выявлению лиц, виновных в авариях, повреждениях газового оборудования и газопроводов, а также иным образом причинивших ущерб газовому хозяйству.
4. Принимать меры по возмещению материального ущерба.
5. Вести прием граждан в рамках компетенции газового хозяйства.
6. Проводить пресс-туры по исполнению тарифных смет и инвестиционных программ в рамках ответственности газового хозяйства.
7. Организация и проведение профилактических рейдов и сходов жителей по разъяснению необходимости соблюдения потребителями газового хозяйства требований безопасности при пользованию газом в быту.

Знания:

1. Закон Республики Казахстан "О естественных монополиях" и подзаконные нормативно-правовые акты.
2. Закон Республики Казахстан "О газе и газоснабжении" и подзаконные нормативно-правовые акты.
3. Методы определения стоимости, порядок ценообразования и налогообложения, порядок расчетов за оказанные услуги и выполненные работы.
4. Стандарты, организация статистического учета в отрасли и в организации.
5. Постановления, распоряжения, приказы, другие руководящие и нормативные документы вышестоящих органов.
6. Порядок рассмотрения обращений граждан Республики Казахстан, проведения заслушиваний и общественных слушаний.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Управление процессом эксплуатации газораспределительной системы

Навык 1:
Проведение планово- предупредительных и аварийно-восстановительных работ

Умения:

1. Утверждать перечни и планы проведения огневых и газоопасных работ, контролировать их выполнение.
2. Контролировать исполнение графиков выполнения регламентных работ.
3. Обеспечивать соблюдение действующего законодательства и внутренних регламентирующих документов в части промышленной безопасности.
4. Утверждать и контролировать выполнение мероприятий по организации и безопасному проведению плановых работ.
5. Утверждать план и контролировать исполнение мероприятий по подготовке оборудования к весеннему паводку и эксплуатации в осенне-зимний период.
6. Применять передовой опыт по энергосбережению, по технологиям ремонта, методам и приемам труда.
7. Утверждать графики поверки средств измерения.
8. Использовать специализированные программные продукты по направлению деятельности.

Знания:

1. Технология и методы ремонта, демонтажа и монтажа, проверки на точность и испытания отремонтированного оборудования.
2. Нормативные документы по проведению огневых и газоопасных работ.
3. Назначение, устройство и принципы действия оборудования газовых объектов.
4. Виды дефектов газового оборудования и способов их устранения.
5. Инструкции и конструкция газового оборудования, технологических схем и систем, строение и правила безопасной эксплуатации сосудов, работающих под давлением.
6. Физико-химические свойства нефти и газа.
7. Методы проведения технических расчетов.
8. Технологические процессы транспортировки газа по газораспределительной системе.
9. Требования охраны труда, промышленной и пожарной безопасности, производственной санитарии.
10. Правила пользования средствами индивидуальной защиты и Основы оказания доврачебной медицинской.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Осуществление контроля за разработкой и утверждением технической документации

Умения:

1. Обеспечивать своевременное утверждение технической документации.
2. Определять требования к наличию технической документации для обеспечения требований промышленной безопасности.
3. Использовать специализированные программные продукты для оформления технической документации.
4. Контролировать исполнение установленных требований к оформлению технической документации.

Знания:

1. Законодательство в сфере газа и газоснабжения
2. Законодательство в сфере гражданской защиты.
3. Организационно-распорядительные документы и методические материалы, касающиеся производственной деятельности организации.
4. Правила внутреннего трудового распорядка, правила безопасности и охраны труда, пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Обеспечение поставок (учет) и свод баланса газа в границах зоны обслуживания Газового хозяйства

Навык 1:
Обеспечение и организация работ по учету и сбыту газа

Умения:

1. Осуществлять контроль за приемкой газа через газораспределительные станции/ пункты редуцирования и замерные узлы.
2. Контролировать работу замерных узлов, исправность приборов на замерных узлах поставщиков, работу встречных узлов учета.
3. Участвовать в замене, настройке, калибровке, поверке, приемке узлов учета газа на объектах промышленных, коммунально-бытовых потребителей и газораспределительных станциях (корректоров, расходомеров).
4. Контролировать прием заявок на поставку газа от потребителей и формирование плана реализации газа.
5. Разрабатывать проекты договоров и соглашений с потребителями газа, обеспечивать своевременное заключение договоров реализации газа с потребителями.
6. Осуществлять мониторинг потребления газа в пределах выделенных объемов газа и оплаты за товарный газ.
7. Осуществлять контроль за снятием показаний с приборов учета газа промышленных предприятий, снятием показаний с головных узлов учета газа на пунктах редуцирования.
8. Обеспечивать выявление неучтенных объектов, потребляющих газ и неплательщиков.
9. Проводить мероприятия по недопущению и/или снижению дебиторской задолженности потребителей.
10. Осуществлять контроль за снятием приборов учета по заявке потребителей, установкой и опломбировкой после поверки.
11. Контроль за своевременным предоставлением актов на поставку товарного газа промышленных потребителей.
12. Контроль за сведением баланса газа в границах зоны обслуживания Газового хозяйства.
13. Организация претензионно-исковой работы по взысканию дебиторской задолженности потребителей.

Знания:

1. Закон Республики Казахстан "О газе и газоснабжении" и подзаконные нормативно-правовые акты.
2. Основы учета и составления баланса газа.
3. Методика расчета газа на технологические нужды и потери газа.
4. Методы сведения баланса газа в границах зоны обслуживания Газового хозяйства.
5. Основы и методы ведения взаиморасчетов и начислений потребителям газа.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 4:
Управление хозяйственной деятельностью

Навык 1:
Организация хозяйственной деятельности газового хозяйства

Умения:

1. Утверждать заявки на приобретение инструмента, запасных частей, материалов, средств индивидуальной защиты, специальной одежды и прочее.
2. Обеспечивать и контролировать постановку полученных основных средств на складской учет и их списание. Проводить периодическую инвентаризацию.
3. Организовывать учет затрат и соблюдение удельных норм топливно-энергетических ресурсов, смазки, масел и других материалов, необходимых для эксплуатации, и внедрять мероприятия по их снижению.
4. Утверждать акты на списание непригодных для дальнейшей эксплуатации материально-технических ресурсов.

Знания:

1. Номенклатура, правила приемки и требования к хранению сырья, материалов, инструментов, комплектующих изделий, методы отбора проб, порядок их списания.
2. Нормы расхода инструмента, материалов и запасных частей.
3. Основы экономики, организации производства.
4. Отраслевые стандарты, технические регламенты, руководства (инструкций), устанавливающие требования к эксплуатации оборудования.
5. Формы документов на прием и отправку грузов и правила их оформления.
6. Порядок приема к учету и списания основных средств.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность Системное мышление Умение быстро принимать решения Умение работать в команде Дисциплинированность Аналитическое мышление Компьютерная грамотность Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения

Список технических регламентов и национальных стандартов:

СН РК 4.03-01-2011 "Газораспределительные системы".
СП РК 4.03-101-2013 "Газораспределительные системы". МСН 4.03-01-2003 "Газораспределительные системы".
ТР ТС 032/2013 "О безопасности оборудования, работающего под избыточным давлением".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

7

Главный инженер

7

Директор филиала

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      20. Наименование государственного органа:

      Министерство энергетики Республики Казахстан Исполнитель:

      Крикбаев Сунгат Болатович, +7 (717) 278 68 34, s.krikbaev@energo.gov.kz

      21. Организации (предприятия) участвующие в разработке: Министерство Энергетики Республики Казахстан

      Руководитель проекта:

      Кошкаров Ержан Жетписович

      E-mail: y.koshkarov@energo.gov.kz

      Номер телефона: +7 (717) 278 68 34

      Исполнители:

      Крикбаев Сунгат Болатович, +7 (717) 278 68 34, s.krikbaev@energo.gov.kz

      АО "QAZAQGAZ AIMAQ"

      Исполнители:

      Шафрай О.И, +7 (717) 255 89 60, o.shafray@ktga.kz

      22. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям:

      Протокол №8-2024 заседания Отраслевого совета по профессиональным квалификациям нефтегазовой, нефтеперерабатывающей и нефтегазохимической отраслей от 22 ноября 2024 года.

      Протокол заседания Отраслевого совета по профессиональным квалификациям нефтегазовой, нефтеперерабатывающей и нефтегазохимической отраслей от 22 августа 2025 года.

      23. Национальный орган по профессиональным квалификациям: Заключение Национального органа по профессиональным квалификациям по итогам экспертизы проекта профессионального стандарта от 1 ноября 2024 года. Заключение Национального органа по профессиональным квалификациям по итогам экспертизы проекта профессионального стандарта от 31 июля 2025 года.

      24. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": Экспертное заключение от 17 декабря 2024 г. Экспертное заключение № 10735/А002 от 09.09.2025 г.

      25. Номер версии и год выпуска: версия 2, 2025 г.

      26. Дата ориентировочного пересмотра: 31.12.2028 г.

  Приложение 5 к приказу
Министр энергетики
Республики Казахстан
от 15 октября 2025 года № 387-н/қ
  Приложение 14 к приказу
Министр энергетики
Республики Казахстан
от 23 декабря 2024 года № 479

Профессиональный стандарт "Управление транспортом газа"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта:

      Профессиональный стандарт "Управление транспортом газа" разработан в соответствии со статьей 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" и применяется в сфере магистрального транспорта газа для признания профессиональной квалификации работников, определения содержания труда, проведения независимой оценки квалификаций и решения задач кадрового и производственного планирования.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) Газоперекачивающий агрегат - предназначен для компримирования природного газа на компрессорных станциях газопроводов и подземных хранилищ газа;

      2) Газораспределительная станция - объект, представляющий собой комплекс установок, оборудования и устройств, предназначенных для распределения газа и регулирования его давления. Газораспределительные станции входят в состав газораспределительных систем;

      3) Транспортировка - технологический процесс перекачки сырого или товарного газа по газопроводам;

      4) Компрессорная станция - комплекс сооружений и оборудования для повышения давления сжатия газа при его добыче, транспортировке и хранении;

      5) Магистральный газопровод - инженерное сооружение, состоящее из одного или нескольких газопроводов (линейной части) и сопряженных с ними объектов, обеспечивающих повышение и понижение давления транспортируемого газа, средств телеуправления, связи и иных коммуникаций;

      6) Эксплуатация магистрального трубопровода - деятельность, необходимая для непрерывного, надлежащего и эффективного функционирования магистрального трубопровода, включая техническое обслуживание, ремонт, техническое диагностирование и оперативно-диспетчерское управление;

      7) SCADA - система диспетчерского управления и сбора данных.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) ГПА - газоперекачивающий агрегат;

      2) ГРС - газораспределительная станция;

      3) КС - компрессорная станция;

      4) МГ - магистральный газопровод;

      5) ОРК - Отраслевая рамка квалификаций;

      6) ЕТКС - Единый тарифно-квалификационный справочник;

      7) ТР РК - Технический регламент Республики Казахстан;

      8) ЗУ - замерная установка;

      9) СНиТП - собственные нужды и технологические потери.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Управление транспортом газа

      5. Код профессионального стандарта: H120

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      H Транспорт и складирование;

      49 Деятельность сухопутного и трубопроводного транспорта;

      49.5 Деятельность трубопроводного транспорта;

      49.50 Деятельность трубопроводного транспорта;

      49.50.0 Деятельность трубопроводного транспорта.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Профессиональный стандарт "Управление транспортом газа" определяет требования к компетенциям и профессиональным навыкам специалистов, занимающихся организацией и управлением процессами транспортировки газа от источников его добычи до потребителей. Профессиональный стандарт включает в себя основные области деятельности, такие как техническое обслуживание газопроводов, контроль качества газа, обеспечение безопасности и экономическую эффективность процессов транспортировки.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Инженер по организации управления производством - 6 уровень ОРК;

      2) Инженер на производстве - 6 уровень ОРК;

      3) Диспетчер магистральных трубопроводов - 6 уровень ОРК;

      4) Инженер по учету газа - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Инженер по организации управления производством":

Код группы:

2141-2

Код наименования занятия:

2141-2-002

Наименование профессии:

Инженер по организации управления производством

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и иных служащих Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 22003).
Параграф 83. Инженер по организации управления производством

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Инженер по организации управления производством I категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в должности инженера по организации управления производством II категории не менее 2 лет;
инженер по организации управления производством II категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в должности инженера по организации управления производством без категории не менее 3 лет;
инженер по организации управления производством без категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров без предъявления требований к стажу работы или техническое и профессиональное, послесреднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы в должности техника I категории не менее 3 лет.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

-

Основная цель деятельности:

Обеспечение заданного режима транспортировки газа по газотранспортной системе

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Оперативное управление процессом транспортировки газа на объектах магистральных газопроводов (далее МГ).
2. Планирование, ведение расчетов показателей и анализ деятельности службы.
3. Совершенствование процесса транспортировки газа.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Оперативное управление процессом транспортировки газа на объектах МГ

Навык 1:
Локализация и ликвидация аварий на объектах транспортировки газа

Умения:

1. Принимать меры по локализации и ликвидации аварий на газопроводах, компрессорных станций (далее КС) и газораспределительная станция (далее ГРС), проведению необходимых переключений потоков газа в целях обеспечения максимально возможных объемов транспорта газа, бесперебойного газоснабжения потребителей.
2. Разрабатывать планы ликвидации аварии, схемы оповещения и сбора должностных лиц.
3. Разрабатывать планы проведения комплексов огневых и планово-профилактических работ.
4. Оценивать выполнение плановых и аварийно-восстановительных работ на объектах газотранспортной системы.

Знания:
1. Положения, инструкции и другие руководящие материалы по разработке и оформлению технической документации.
2. Методы инженерно-технического обеспечения и технического обслуживания трубопроводов, оборудования газотранспортной системы.
3. План ликвидации (локализации) аварий на объектах газотранспортной системы.
4. Стандарты безопасности труда, требования промышленной безопасности на опасных производственных объектах.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Поддержание работоспособности линейной части МГ

Умения:
1. Определять работоспособность и исправность линейной части МГ с отводами, ГРС и другого технологического оборудования для обеспечения заданного режима по технологическому процессу.
2. Определять гидравлическую эффективность газопровода и целесообразность очистки внутренней полости участков линейной части.

Знания:
1. Порядок эксплуатации магистральных и распределительных газопроводов, подземных хранилищ газа.
2. Принцип работы и ремонта газового оборудования, газопроводов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Прием и передача данных по транспортировке газа

Умения:
1. Обеспечивать достоверность информации, немедленно реагировать на отклонения от заданных параметров и давать рекомендации.
2. Обеспечивать ежесуточный сбор, еженедельную и ежемесячную сверку объемов газа по собственным нуждам и технологическим потерям.
3. Анализировать количество и качество при приеме от поставщиков и передаче транспортируемого газа потребителям.
4. Определять суточный баланс распределения газа с целью определения небалансов.

Знания:
1. Экологический кодекс Республики Казахстан, Кодекс Республики Казахстан "О недрах и недропользовании", Закон Республики Казахстан "О гражданской защите", Закон Республики Казахстан "О магистральном трубопроводе" и иные нормативные правовые акты по направлению деятельности предприятия.
2. Производственные мощности, технические характеристики, конструктивные особенности, режимы работ и правила технической эксплуатации оборудования.
3. Научно-технические достижения в соответствующем виде экономической деятельности и опыт передовых организаций.
4. Порядок составления установленной отчетности.
5. Перспективы технического, экономического, социального развития, профиль, специализацию и особенности структуры, производственные мощности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 4:
Организация процесса транспортировки газа

Умения:
1. Анализировать режим подачи и приема газа с подающей и принимающей сторонами по основным требованиям: давление на выходе, входе, часовой расход на замерной установке (далее ЗУ) и другие.
2. Планировать режим транспортировки газа.
3. Анализировать исполнение планов по транспортировке газа, согласовывать с заинтересованными сторонами изменения режима транспортировки газа.
4. Согласовывать и выдавать структурным подразделениям распоряжения на переключение запорной арматуры, пуски, остановку и вывод в ремонт технологического оборудования линейной части МГ, компрессорной станции и газораспределительной станции.
5. Проводить постоянный мониторинг процесса транспорта газа.
6. Подготавливать письма, факсимильные сообщения, телефонограммы о согласовании и изменении режима МГ и прочие документы.

Знания:
1. Порядок составления и согласования планов производственно-хозяйственной деятельности.
2. Порядок поставки, транспортировки, реализации и хранения природного газа.
3. Основы экономики, организации труда, производства и управления.
4. Специализированные программные обеспечения по расчету объемов и режимов газа.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Планирование, ведение расчетов показателей и анализ деятельности службы



Навык 1:
Планирование и анализ деятельности транспортировки газа

Умения:
1. Анализировать состояние и динамику производственных объектов и рабочих параметров газотранспортной системы на предмет отклонения от заданных параметров.
2. Подготавливать расчеты планируемых объемов расхода газа на собственные нужды и технологические потери (далее СНиТП), анализировать данные.
3. Подготавливать и согласовывать планы транспортировки газа, проекты режимов работы газотранспортной системы с учетом оптимизации и минимизации расходов газа на собственные нужды и технологические потери, экологических аспектов и производственных рисков.
4. Проводить технико-экономический анализ, комплексно обосновывать принимаемые и реализуемые решения, изыскивать возможности сокращения расхода газа на СНиТП, более эффективного использования основного и вспомогательного оборудования МГ.

Знания:
1. Производственные мощности, технические характеристики, конструктивные особенности и режимы работы оборудования по газотранспортной системе, правила его эксплуатации.
2. Процедуру расчетов объема транспорта газа.
3. Методы оценки показателей работы технологических объектов газотранспортной системы.
4. Нормативные правовые акты, методические материалы по вопросам оперативного управления производством в области транспорта газа, газораспределения и газоснабжения.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Представление отчетной информации по транспортировке газа

Умения:
1. Составлять баланс газа по газотранспортной системе за месяц, год.
2. Составлять сводные месячные отчеты по расходам газа на собственные нужды и технологические потери.
3. Предоставлять отчеты, акты приема-передачи по транспортировке газа по итогам отчетного периода.
4. Составлять сводную информацию по состоянию оборудования по газотранспортной системе.

Знания:
1. Нормативные документы, стандарты, регламентирующие вопросы контроля балансов газа и режимов работы технологических объектов.
2. Планы по транспорту и поставке газа.
3. Правила и порядок составления отчетов по расходам газа на собственные нужды и технологические потери.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Совершенствование процесса транспортировки газа

Навык 1:
Разработка мероприятий, направленных на повышение надежности, эффективности и безопасности МГ и объектов МГ

Умения:
1. Разрабатывать варианты решения проблем эксплуатации объекта, анализировать варианты, прогнозировать последствия.
2. Использовать передовые информационные технологии и разработки.
3. Вносить предложения и разрабатывать проекты по улучшению надежности и безопасности на объектах МГ.
4. Вносить предложения по модернизации конструкции систем трубопроводов.
5. Реализовывать новые проекты по монтажу, поиску и устранению неисправностей и вводу оборудования в эксплуатацию.

Знания:
1. Перспективы развития отрасли и организации.
2. Методы определения эффективности от внедрения новой техники и технологии по направлению деятельности.
3. Документы, регламентирующие внедрение новой техники, передовых технологий, научно-исследовательские и опытно-конструкторские разработки по направлению деятельности.
4. Передовой опыт разработки новых технологических процессов газоснабжения.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Лидерские качества
Эффективно работать в качестве члена команды
Аналитическое мышление
Компьютерная грамотность
Точность в выполнении задач
Самостоятельность
Умение быстро принимать решение
Ответственность за свою работу и за работу команды
Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. ТР РК 4352023 - "О безопасности зданий и сооружений, строительных материалов и изделий".
2. ТР РК 7312010 - "О безопасности углей и производственных процессов".
3. ТР РК 602017 - "О радиационной безопасности".
4. СТ РК ISO 9001-2016 - "Система менеджмента качества".
5. СТ РК ISO 45001-2019 - "Система управления охраной труда и промышленной безопасностью".
6. СТ РК 1194-2004 - "Организация и нормирование труда".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Диспетчер магистральных трубопроводов

6

Начальник службы (производственно-технический)

7

Главный инженер

10. Карточка профессии "Инженер на производстве":

Код группы:

2141-1

Код наименования занятия:

2141-1-001

Наименование профессии:

Инженер на производстве

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и иных служащих Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 22003).
Параграф 83 Инженер по организации управления производством

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Инженер по организации управления производством I категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в должности инженера по организации управления производством II категории не менее 2 лет;
инженер по организации управления производством II категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы в должности инженера по организации управления производством без категории не менее 3 лет;
инженер по организации управления производством без категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров без предъявления требований к стажу работы или техническое и профессиональное, послесреднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) и стаж работы в должности техника I категории не менее 3 лет.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

-

Основная цель деятельности:

Оперативное управление эксплуатацией газотранспортного оборудования компрессорной станции

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Поддержание работы газотранспортного оборудования в заданном технологическом режиме.
2. Руководство подчиненным сменным персоналом.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Поддержание работы газотранспортного оборудования в заданном технологическом режиме



Навык 1:
Выполнение сменного задания

Умения:
1. Принимать решения по корректировке технологических параметров.
2. Оценивать правильность прохождения операций пуска и остановки газоперекачивающих агрегатов (далее ГПА).
3. Определять причины изменения и отклонения от нормативных (допустимых) величин эксплуатационных параметров газотранспортного оборудования.
4. Принимать решения в режиме ограниченного времени.
5. Определять соответствие состояния оборудования требованиям эксплуатационных регламентов.
6. Читать чертежи и схемы.
7. Фиксировать в журнале показатели режима газа, время остановки и пуска агрегатов.

Знания:
1. Нормативные и предельные параметры работы газотранспортного оборудования.
2. Принципы действия основных контрольно-измерительных приборов, в том числе приборов безопасности.
3. Структуру, взаимодействие средств автоматической системы управления технологических процессов, телемеханики, систем автоматического управления газотранспортного оборудования.
4. Типовые меры по предупреждению опасных режимов работы оборудования.
5. Стандарты безопасности труда, требования промышленной безопасности на опасных производственных объектах.
6. Требования к ведению документации.
7. Свойства природного газа.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Поддержание работы газотранспортного оборудования в заданном технологическом режиме

Умения:
1. Выявлять неисправности при обходе газотранспортного оборудования.
2. Выявлять по показаниям приборов, шумовым характеристикам отклонения в работе газотранспортного оборудования.
3. Принимать меры к предупреждению опасных режимов работы оборудования.
4. Анализировать показания измерительных приборов.
5. Анализировать и разрабатывать предложения по совершенствованию инструкций по эксплуатации газотранспортного оборудования.

Знания:
1. Регламенты по эксплуатации технологического оборудования.
2. Технологическая схема участка газотранспортной системы.
3. Отраслевые стандарты, технические регламенты, руководства (инструкции), устанавливающие требования к эксплуатации газотранспортного оборудования.
4. Алгоритм пуска и останова ГПА.
5. Назначение, устройство и принцип работы газотранспортного оборудования.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Руководство подчиненным сменным персоналом



Навык 1:
Управление сменой

Умения:
1. Планировать и организовывать деятельность эксплуатационного персонала.
2. Оценивать качество работы эксплуатационного персонала.
3. Использовать технические и программные средства по обучению персонала.
4. Планировать проведение противоаварийных тренировок.
5. Разрабатывать и утверждать графики сменности персонала.
6. Расставлять рабочую силу по участкам.
7. Проводить инструктаж по охране труда и технике безопасности.

Знания:
1. Квалификационные характеристики эксплуатационного персонала.
2. Инструкции по охране труда по профессиям и видам работ эксплуатационного персонала.
3. План мероприятий по локализации и ликвидации последствий аварий и инцидентов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Прием-передача смены

Умения:
1. Принимать и сдавать смену.
2. Осуществлять обход по маршруту.
3. Вести оперативно-техническую документацию по эксплуатации основного и вспомогательного оборудования компрессорной станции.
4. Предоставлять отчетную документацию.

Знания:
1. Виды дефектов газотранспортного оборудования и способы их устранения.
2. Признаки неисправности газотранспортного оборудования.
3. Алгоритм пуска и останова ГПА.
4. Технологическая схема компрессорного цеха и участка технологических трубопроводов с оборудованием, находящихся в зоне ответственности.
5. Маршруты обхода эксплуатационным персоналом основного и вспомогательного оборудования.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Лидерские качества
Эффективно работать в качестве члена команды
Аналитическое мышление
Самостоятельность
Стрессоустойчивость
Ответственность за свою работу и за работу команды
Способность самостоятельно развивать профессиональные квалификации и умения

Список технических регламентов и национальных стандартов:

-

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

7

Главный инженер

6

Начальник управления (линейно-производственное)

11. Карточка профессии "Диспетчер магистральных трубопроводов":

Код группы:

2147-4

Код наименования занятия:

2147-4-001

Наименование профессии:

Диспетчер магистральных трубопроводов

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и иных служащих Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 22003).
Параграф 27. Диспетчер

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

техническое и профессиональное, послесреднее (среднее специальное, среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности (квалификации) без предъявления требований к стажу работы или среднее общее образование, обучение по специальной программе и стаж работы по оперативному регулированию процесса управления (производства) не менее 3 лет, в том числе в данной организации не менее 1 года.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

3159-0-001 - Диспетчер (общий профиль)

Основная цель деятельности:

Контроль и оперативное регулирование хода производства транспортировки нефти в соответствии с производственными программами, календарными планами и сменно-суточными заданиями

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Оперативный мониторинг режима работы и дистанционное управление технологическими объектами.
2. Диспетчерское управление магистральным трубопроводом.
3. Организация локализации и контроль ликвидации аварий, инцидентов и других нештатных ситуаций на технологических объектах местного уровня.
4. Координация работ объектов системы транспортировки продукции.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Оперативный мониторинг режима работы и дистанционное управление технологическими объектами



Навык 1:
Поддержание эффективного режима работы оборудования технологических объектов

Умения:
1. Определять оптимальный режим работы технологических объектов.
2. Рассчитывать максимальную технически возможную пропускную способность и производительность участков технологических объектов.
3. Владеть навыками работы с персональным компьютером и его периферийными устройствами, оргтехникой.

Знания:
1. Экологический кодекс РК, Кодекс РК "О недрах и недропользовании", Закон РК "О гражданской защите", Закон РК "О магистральном трубопроводе".
2. Организационно-распорядительные документы и методические материалы, касающиеся производственной деятельности предприятия.
3. Нормативные правовые акты, другие руководящие, методические и нормативные материалы вышестоящих органов, касающиеся вопросов составления производственных заданий и оперативного управления производством.
4. Оптимальный режим работы технологических объектов.
5. Технологические регламенты транспортировки продукции по объектам.
6. Контрольные величины, характеризующие режимы эксплуатации оборудования.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Руководство оперативным персоналом, осуществляющим непосредственное управление режимом работы оборудования

Умения:
1. Организовывать распределение задач и определять приоритеты между оперативным персоналом, осуществляющим непосредственное управление режимом работы оборудования.
2. Контролировать ведение оперативного журнала (делать записи о режимах работы, произведенных переключениях, пусках и остановках в работе участка трубопровода, отказах в работе и действиях по восстановлению режимов работы, времени допуска к работам и окончания работ по нарядам с указанием номера наряда и содержания работ).

Знания:
1. Специализация подразделений организации и производственные связи между ними.
2. Организация производства, труда и управления.
3. Порядок внутреннего трудового распорядка, нормы по промышленной безопасности и охране труда, охране окружающей среды, производственной санитарии, требования пожарной безопасности, средства коллективной и индивидуальной защиты от воздействия опасных и вредных производственных и природных факторов и иное.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Осуществление обработки, контроля достоверности и своевременности поступления оперативно-диспетчерской информации и учетно-статической информации с использованием информационных систем и средств поддержки принятия диспетчерских решений

Умения:
1. Анализировать режимы работы технологических объектов.
2. Вести мониторинг данных по максимальной технически возможной пропускной способности и производительности участков технологических объектов.
3. Анализировать расчеты режимов работы технологических объектов.
4. Пользоваться специализированными диспетчерскими программными продуктами.

Знания:
1. Специализированные программные продукты по диспетчеризации.
2. Нормативно-справочная информация.
3. Статистические данные по направлению деятельности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Диспетчерское управление магистральным трубопроводом

Навык 1:
Контроль состояния режимов работ на подконтрольных участках магистрального трубопровода

Умения:
1. Осуществлять диспетчерское управление потоками углеводородного сырья.
2. Осуществлять диспетчерское обеспечение в период проведения ремонтных работ на технологических объектах.
3. Анализировать выполнения нормируемых показателей и режимных карт.
4. Оценивать результаты проведения и эффективности организационно-технических мероприятий.
5. Выявлять недостатки состояния трубопроводов, режимов работы и других факторов, влияющие на технико-экономические показатели.
6. Производить переключения, пуски и остановки участка трубопровода в соответствии с инструкцией по эксплуатации.

Знания:

1. Профиль, особенности структуры и производственные мощности организации.
2. Технологическая схема расположения трубопроводов и сооружений организации.
3. Методические материалы, по вопросам производственного планирования и оперативного управления производством.
4. Организация производственного планирования и диспетчеризации в организации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Контроль за соблюдением правил технической эксплуатации трубопроводного транспорта

Умения:

1. Выявлять производственные операций, выполняемые в нарушение требований технической эксплуатации.
2. Организация надлежащей работы перекачивающих станций в случаях отклонения фактических параметров работы оборудования от нормативных.
3. Контролировать своевременное обновление нормативной и технической документации по эксплуатации перекачивающих станций.


Знания:
1. Правила технической эксплуатации перекачивающих станции.
2. Технологические ограничения на режимы работы линейной части трубопровода.
3. Порядок действия при отклонении фактических значений параметров работы оборудования от нормативных.
4. Методы обнаружения аварий трубопроводов.
5. Специализация подразделений организации и производственные связи между ними.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 3:
Информационное обеспечение диспетчерской службы

Умения:
1. Формировать сводные аналитические и статистические данные по режиму работы технологического оборудования.
2. Сопровождать базы данных схем и карт различного назначения, используемых в диспетчерском управлении.
3. Пользоваться и развивать программно-вычислительные комплексы, системы диспетчерского контроля и управления и других средств поддержки принятия диспетчерских решений.
4. Разрабатывать, внедрять и сопровождать прикладные задачи по расчету режимов работы технологического оборудования.

Знания:
1. Передовой отечественный и зарубежный опыт диспетчерского управления производством.
2. Данные о техническом состоянии производственных объектов и оборудования для подготовки предложений при разработке графиков проведения планово-предупредительных работ.
3. Основные виды, типы и назначение карт и схем, применяемых в процессе диспетчерского управления.


Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Организация локализации и контроль ликвидации аварий, инцидентов и других нештатных ситуаций на технологических объектах местного уровня

Навык 1:
Оперативное руководство и управление работами по локализации мест аварий

Умения:

1. Оценивать последствия вмешательства в производственные процессы в аварийной ситуации и при локализации аварий.
2. Контролировать проведение аварийных работ на технологических объектах.
3. Идентифицировать место возникновения аварийной ситуации.
4. Осуществлять мониторинг восстановительных работ.

Знания:

1. Порядок проведения огневых работ и других работ повышенной опасности на технологических объектах.
2. Порядок проведения противоаварийных тренировок на технологических объектах.
3. Требования нормативных документов и правил в области охраны труда и промышленной безопасности.
4. Методы и технические средства проведения ремонтных работ на технологических объектах.
5. Последовательность действий в соответствии с планом ликвидации аварии.
6. Схема оповещения о происшедших авариях, отказах оборудования и несчастных случаях.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 4:
Координация работ объектов системы транспортировки продукции

Навык 1:
Организация работы с подразделениями

Умения:
1. Принимать и рассматривать заявки на проведение профилактических и ремонтных работ на технологических объектах.
2. Определять пропускную способность и производительность участков технологических объектов с учетом ремонтных и диагностических работ.
3. Согласовывать работу структурных подразделений по локализации и ликвидации отказов и нарушений в работе.
4. Координировать действие структурных подразделений по ремонтным работам и восстановлению нормального режима работы.
5. Разрабатывать план корректирующих мероприятий и определять сроки их проведения.
6. Принять неотложные меры по предотвращению внештатных ситуаций.

Знания:
1. Правила и средства контроля соответствия технического состояния оборудования.
2. Методы информирования работников о внештатных ситуациях.
3. Схемы организации основной и аварийной связи с главным диспетчером.
4. Методы и средства определения места аварий, несанкционированных врезок и утечек на магистральных нефтепроводах.
5. Состав и порядок ведения оперативной документации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Стрессоустойчивость
Аналитическое мышление
Внимательность
Профессиональный подход к решению проблем
Организаторская способность
Умение работать самостоятельно
Выявление сложных проблем и просмотр соответствующей информации для разработки и оценки вариантов и реализации решений

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. СТ РК 1474-2016 МН. "Инструкция по учету нефти".
2. СТ РК 1347-2024 "Нефть. Общие технические условия".
3. СТ РК 2081-2011"Магистральные нефтепроводы. Требования безопасности при эксплуатации".
4. ГОСТ 2517-2012 "Нефть и нефтепродукты. Методы отбора проб".

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

7

Главный диспетчер

4

Оператор нефтеперекачивающей станции

12. Карточка профессии "Инженер по учету газа":

Код группы:

2147-4

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Инженер по учету газа

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др. типовых квалификационных характеристик:

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и иных служащих Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 22003).
Параграф 45. Инженер

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Стандартизация, сертификация и метрология (по отраслям)

Квалификация:
-

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Инженерия и инженерное дело

Квалификация:
-

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Производственные и обрабатывающие отрасли

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Инженер по учету газа I категории: высшее образование по соответствующей специальности и стаж работы в должности инженера по учету газа II категории не менее 1 года;
Инженер по учету газа II категории: высшее образование по соответствующей специальности и стаж работы в должности инженера по учету газа без категории не менее 2 лет;
Инженер по учету газа без категории: высшее образование по соответствующей специальности без требований к стажу работы по виду деятельности или техника I категории со стажем работы 3 года

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

2149-4-001 - Инженер по метрологии
2149-4-002 - Инженер по стандартизации

Основная цель деятельности:

Формирование балансов и обеспечение поставок газа потребителям

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обеспечение поставок и свод балансов газа в границах зоны обслуживания организации газовой отрасли.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Обеспечение поставок и свод балансов газа в границах зоны обслуживания организации газовой отрасли



Навык 1:
Формирование объемов поставок газа потребителям

Умения:
1. Участвовать в подготовке договоров и технических соглашений на поставку газа потребителям.
2. Рассматривать и проверять заявки на поставку газа потребителям.
3. Учитывать исполнение поставок.
4. Оформлять отчетную документацию по объемам поставок газа потребителям.
5. Рассчитывать плановую и фактическую товаротранспортную работу.
6. Взаимодействовать с контрагентами.
7. Пользоваться специализированным программным обеспечением, используемым в управлении балансами и поставками газа.
8. Анализировать информацию, проводить расчеты и делать прогнозы.
9. Пользоваться персональным компьютером и его периферийными устройствами, оргтехникой.

Знания:
1. Нормативно-технические документы, стандарты, регламентирующие вопросы контроля балансов газа и режимов работы технологических объектов.
2. Порядок составления и формы установленной отчетности.
3. Производственные мощности, технические характеристики, конструктивные особенности и режимы работы оборудования, правила его эксплуатации.
4. Методы выполнения измерений и учета газа.
5. Специализированные программные продукты, используемые в управлении балансами и поставками газа.
6. Технические процессы транспортировки и хранения газа.
7. Свойства природного газа, тяжелых углеводородных газов, газового конденсата, опасных и вредных веществ (метанол, одорант), применяемых на объектах магистральных газопроводов.
8. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2:
Формирование баланса газа по организации газовой отрасли

Умения:
1. Собирать отчетные данные об объемах хранения, транспорта и поставки газа потребителям.
2. Рассчитывать объем принятого, переданного и распределенного газа.
3. Оценивать данные по потокам газа.
4. Подготавливать сводный баланс газа за сутки, месяц.
5. Выявлять причины отклонений объемов транспорта и поставки газа от плановых значений.
6. Разрабатывать мероприятия по снижению затрат на транспортировку газа и повышению эффективности газоснабжения.
7. Осуществлять расчеты запаса газа в трубопроводе.

Знания:
1. Нормативно-технические документы, стандарты, регламентирующие вопросы контроля балансов газа и режимов работы технологических объектов организации газовой отрасли.
2. Технологические схемы объектов транспорта и поставки газа.
3. Планы транспорта и поставки газа.
4. Документацию по распределению потребителей на тарифные группы.
5. Классификацию групп конечных потребителей газа.
6. Виды отчетности в области баланса и учета газа.
7. Требования к оформлению организационно-распорядительных документов в области управления балансами и поставками газа.
8. Свойства природного газа, тяжелых углеводородных газов, газового конденсата, опасных и вредных веществ (метанол, одорант), применяемых на объектах магистральных газопроводов.
9. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется




Навык 3:
Регулирование системы распределения газа и снабжения потребителей газом

Умения:
1. Обеспечивать стабильный режим транспортировки газа.
2. Формировать и анализировать информацию об изменении режима транспортировки, поставки и отбора газа потребителям.
3. Оперативно управлять и реагировать на нештатные ситуации.
4. Участвовать в планировании режимов снабжения.
5. Выполнять гидравлических расчетов.
6. Работать со SCADA, телеметрическими системами.

Знания:
1. Нормативно-технические документы, стандарты, регламентирующие вопросы контроля балансов газа и режимов работы технологических объектов организации газовой отрасли.
2. Правила эксплуатации магистральных газопроводов.
3. Технологические схемы объектов.
4. План ликвидации аварий, схема оповещения ответственных лиц.
5. Свойства природного газа, тяжелых углеводородных газов, газового конденсата, опасных и вредных веществ (метанол, одорант), применяемых на объектах магистральных газопроводов.
6. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 4:
Учет и контроль объемов принятого, переданного, распределенного газа

Умения:
1. Вести учет потребления газа, включая его объем и качество.
2. Контролировать за работой приборов учета расхода газа, их исправностью и соответствием требованиям.
3. Обеспечивать точность и достоверность данных учета.
4. Разрабатывать и внедрять системы учета газа, включая автоматизированные системы.
5. Выполнять расчеты по учету газа.
6. Участвовать в проектировании узлов учета в газовой отрасли.
7. Вести отчетность о поверках и ремонтах приборов учета газа, а также участвовать в составлении отчетов о потреблении газа.
8. Отслеживать развитие технологий в области учета газа и внедрять новые методы и средства измерений.
9. Предоставлять информацию о метрологических требованиях и процедурах, связанных с учетом газа, организовывать подготовку специалистов.

Знания:
1. Нормативные правовые акты Республики Казахстан, положения, инструкции, другие руководящие материалы и нормативные документы, касающиеся организации оперативного учета, основы организации производства.
2. Технологический регламент о безопасности газа горючего природного, подготовленного к транспортированию и (или) использованию (ТР ЕАЭС 046/2018).
3. Формы первичной документации, порядок их заполнения.
4. Инструкцию и алгоритм работы контрагентов по контролю газоизмерительных станций.
5. Виды отчетности в области баланса и учета газа.
6. Единицы измерения объемов выпускаемой организацией продукции.
7. Правила эксплуатации оборудования, технических средств.
8. Свойства природного газа, тяжелых углеводородных газов, газового конденсата, опасных и вредных веществ (метанол, одорант), применяемых на объектах магистральных газопроводов.
9. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требований пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Дисциплинированность
Аккуратность
Способность к принятию самостоятельных решений в критической ситуации
эмоциональная устойчивость
Внимательность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

1. "Правила эксплуатации магистральных газопроводов" Утверждены приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 22 января 2015 года № 33.
2. СТ РК 1666-2007 "Газы горючие природные, поставляемые и транспортируемые по магистральным газопроводам".
3. ТР ЕАЭС 046/2018 О безопасности газа горючего природного, подготовленного к транспортированию и (или) использованию.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Начальник службы (диспетчерской)

6

Диспетчер магистральных трубопроводов

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      13. Наименование государственного органа:

      Министерство энергетики Республики Казахстан

      Исполнитель: Кошкаров Ержан Жетписович

      E-mail: y.koshkarov@energo.gov.kz

      Номер телефона: +7 (717) 278 68 74.

      14. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Министерство энергетики Республики Казахстан

      Руководитель проекта: Кошкаров Ержан Жетписович.

      E-mail: y.koshkarov@energo.gov.kz

      Номер телефона: +7 (717) 278 68 74.

      Исполнители: Тасмагамбетова Венера Алгалиевна

      E-mail: tasmagambetova@ica.kz

      Номер телефона: +7 (777) 479 13 48.

      15. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям:

      Протокол №8-2024 заседания Отраслевого совета по профессиональным квалификациям нефтегазовой, нефтеперерабатывающей и нефтегазохимической отраслей от 22 ноября 2024 года.

      Протокол заседания Отраслевого совета по профессиональным квалификациям нефтегазовой, нефтеперерабатывающей и нефтегазохимической отраслей от 22 августа 2025 года.

      16. Национальный орган по профессиональным квалификациям: Заключение Национального органа по профессиональным квалификациям по итогам экспертизы проекта профессионального стандарта от 27 мая 2024 года. Заключение Национального органа по профессиональным квалификациям по итогам экспертизы проекта профессионального стандарта от 28 июля 2025 года.

      17. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": Экспертное заключение от 17 декабря 2024 г. Экспертное заключение №10735/А002 от 09.09.2025 г.

      18. Номер версии и год выпуска: версия 2, 2025 г.

      19. Дата ориентировочного пересмотра: 31.12.2028 г.